________________
બત્રીશી-૧૯, લેખાંક-૧૦૭
૧૧૬૩ આશ્રવ રહ્યો નથી. માટે આ અનાશ્રવયોગ છે. આવા જીવો મોટે ભાગે એ જ ભવમાં સર્વકર્મક્ષય કરી મોક્ષ પામી જાય છે. માટે આ એકજન્મા છે. ક્યારેક અનેક જન્મ હોવા છતાં યોગભ્રંશ ન હોવાથી એ અનેક જન્મોની અનેકજન્મ તરીકે વિવક્ષા કરાતી નથી, એટલે જ આવા જીવોને ઉત્કૃષ્ટથી સાધિક ૬૬ સાગરોપમે થતી મોક્ષપ્રાપ્તિને પણ યોગવિંશિકામાં(૧૧મી ગાથામાં) અવિલંબે મોક્ષપ્રાપ્તિ જ કહી
પણ જે સાપાયયોગી છે તે તો એવા બાધક કર્મોના પ્રભાવે યોગભ્રષ્ટ થઈ મિથ્યાત્વે જવાનો છે ને ત્યાં તો ફરીથી એવા ગાઢ કર્મોનો આશ્રવ સંભવિત છે જ. માટે એનો યોગ સાશ્રવ યોગ છે. સામાન્યથી યોગભ્રષ્ટ થયેલો જીવ ભવાંતરમાં કે અનેક ભવ પછી પાછો યોગમાર્ગ પામે છે. માટે આ અનેકજન્માત્તરકર છે.
આ એક વિચારણા છે. સંવિગ્નગીતાર્થ મહાત્માઓને એના પર પુષ્ઠ વિચારણા કરવા નમ્રવિનંતી છે.
આમ યોગના જુદી જુદી વિવેક્ષાઓથી જુદી જુદી રીતે અનેક ભેદ કહ્યા છે. હવે કોણ યોગના પ્રદાનના અધિકારી છે, કોણ નથી? એ દર્શાવવાનું છે અર્થાત્ કોને યોગશાસ્ત્ર ભણાવવા ને કોને ન ભણાવવા ? એ દર્શાવવાનું છે.
યોગશાસ્ત્રમાં દર્શાવેલી વાતો ગોત્રયોગીઓને કરવાની હોતી નથી, કારણ કે અંતરાત્મા મલિન હોવાથી યોગ સિદ્ધ થાય એવી તેઓની ભૂમિકા હોતી નથી. અર્થાત્ યોગની અસિદ્ધિ છે. વળી નિષ્પન્નયોગીને પણ આ વાતો કરવાની હોતી નથી, કારણકે એમને યોગસિદ્ધ થઈ ગયો હોય છે. પણ કુલયોગી અને પ્રવૃત્તચક્રોગીઓને યોગશાસ્ત્રનો ઉપદેશ આપવાનો હોય છે, કારણકે એમને એનાથી લાભ થવાની સંભાવના છે.
