________________
આપ્તવાણી-૧
તે છોકરો કહે, ‘શું કહો છો ? એ શું લફરું છે ? તમે શું સમજો એમાં !' પણ થોડાક દિવસ પછી પેલી છોકરી જોડે મેળ ના ખાય કે પછી પેલી છોકરી હાથતાળી દઈને બીજા જોડે ફરતી હોય ત્યાર પછી તેને સમજાય કે એ તો લફરું હતું. તેમ આ દેહ એ લફરું છે. દેહનો અનુભવ ગયો એટલે તે લફરુંય ગયું. લફરું દગા વગરનું હોય જ નહીં. આ મનની, વાણીની ને દેહની શી ફસામણ છે ? ફસામણ એટલે ? જેમાંથી છૂટવું હોય તોય ના છૂટાય તે ફસામણ. બીજા શબ્દમાં ફસામણ એ જ લફરું. જ્યારથી જાણ્યું કે આ લફરું છે ત્યારથી છૂટવાના ઉપાયો ખોળ્યા કરે. પણ જો લફરાને જ પ્રિય કર્યું તો ? તો એ વધારે ને વધારે વળગતું જાય ને ભારે ઊંડી ફસામણ ઊભી થઈ જાય. લફરું એ તો રાગ-દ્વેષને આધીન છે. અમે રાગ-દ્વેષ છોડાવીએ એટલે લફરું એની મેળે જ છૂટતું જાય. એને કંઈ માર મારીને કાઢવાનું છે ? ના, વીતરાગતાથી કાઢવાનું, અહિંસાથી કાઢવાનું છે. આ મન-વચન-કાયા એ લફરું છે. તેને સંપૂર્ણ જોયું ને જાણ્યું એટલે તે એની મેળે છૂટતું જ જાય.
મોક્ષ જ ઉપાદેય છે !
૪૧
મોક્ષનો જ આગ્રહ કરવા જેવો છે. બીજે બધે જ નિરાગ્રહી થા. વસ્તુ ઝેર નથી પણ તારો આગ્રહ એ જ ઝેર છે. અમે એ ચોખ્ખું ચોખ્ખું કહીએ છીએ કે જેટલો મહેનત માર્ગ છે તે બધો સંસારમાર્ગ છે. મોક્ષની જ ઈચ્છા કરવા જેવી છે. મોક્ષનો વિચાર જો એક વખત આવ્યો હોય તો લાખ
અવતારેય જ્ઞાની પુરુષ ભેગા થશે ને તારો મોક્ષ થશે. મોક્ષ એટલે ‘મુક્ત ભાવ’, સર્વ સાંસારિક દુઃખોથી મુક્તિ. મહેનત તો સંસાર માટે હોય, મોક્ષ
માટે ના હોય. મોક્ષ તો પોતાનો સ્વભાવ જ છે. આત્માનો સ્વભાવ જ મોક્ષ સ્વરૂપ છે. જેમ પાણીનો સ્વભાવ ઠંડો છે. પણ તેને ગરમ કરવા મહેનત કરવી પડે પણ ઠંડું કરવા મહેનત કરવી પડે ? ના કરવી પડે. એ તો એની મેળે જ, એના સ્વભાવથી ઠંડું થઈ જશે. પણ શી રીતે આ વાત સમજાય ? પોતાનો સ્વભાવ જ મોક્ષ સ્વરૂપ છે તે ન સમજાવાનું કારણ એ કે જબરજસ્તની ભ્રાંતિ વર્તે છે. તે ભ્રાંતિ કોઈ કાળે જાય તેમ નથી. એ તો જ્ઞાની પુરુષનો ભેટો થાય તો તે ઉકેલ લાવી આપે. માટે જ્ઞાની પુરુષને
૪૨
આપ્તવાણી-૧
ખોળજો, સજીવન મૂર્તિને ખોળજો.
જે પોતે છૂટયા છે તેવાંને ખોળજો. પોતે તર્યા છે ને અનેકોને તારવાનું સામર્થ્ય જેનામાં છે એવાં તરણતારણ જ્ઞાની પુરુષને ખોળજો ને એમની પૂંઠે પૂંઠે નિર્ભય થઈને ચાલ્યા જજો. આ કાળના અમે એકલા જ તરણતારણ છીએ. ગજબનો જ્ઞાનાવતાર છે. કલાકમાં મોક્ષ આપી દઈએ તેમ છીએ. તારે કંઈ જ કરવાનું નહીં. કંઈ જ આપવાનું નહીં. કારણ કે અમે કોઈ ચીજના ભિખારી નથી. જેમનું સંપૂર્ણપણે ભિખારીપણું મટ્યું હોય, ગયું હોય, તેમનામાં જ ભગવાન પ્રગટ થાય. લક્ષ્મીના ભિખારી ના હોય એવા કેટલાક સાધુઓ મળશે, વિષયોના ભિખારી ના હોય તેવાય મળશે, ત્યારે તે માનના ભિખારી હશે કે કીર્તિના ભિખારી હશે કે શિષ્યોના ભિખારી હશે ! કો'ક ને કો’ક ખૂણે ભિખારીપણું રહેલું જ હોય. જ્યાં સંપૂર્ણ અયાચકપણું પ્રાપ્ત થાય ત્યાં જ પરમાત્મા સ્વરૂપ પ્રગટ થાય! અમે લક્ષ્મીના, વિષયોના, શિષ્યોના કે કીર્તિના એ કશાયના ભિખારી નથી, કોઈ ચીજના ભિખારી અમે નથી. અમારે કંઈ જ જોઈતું નથી. હા, તારે અમારી પાસેથી જે જોઈતું હોય તે લઈ જા. પણ જરા પાંસરું માગજે કે ફરી માગવું ના પડે.
જગતનાં ભૌતિક સુખો તો બાય પ્રોડક્ટ છે અને આત્મા પ્રાપ્ત કરવો તે મેઈન પ્રોડકશન છે. મેઈન પ્રોડકશનનું કારખાનું છોડી લોકોએ
બાય પ્રોડક્ટનાં કારખાનાં નાખ્યાં છે તે ક્યારે દહાડો વળશે ? મોક્ષનો માર્ગ નહીં જાણવાથી આખું જગત ભટક ભટક કરે છે ને જ્યાં જાય છે ત્યાં ભૂલો પડે છે. મોક્ષ જોઈતો હોય તો છેવટે જ્ઞાની પાસે જ જવું પડશે. અરે, દાદર સ્ટેશને જવું હોય તો ય તેના રસ્તાના જ્ઞાનીને તારે પૂછવું પડે. તો આ તો મોક્ષની ગલી સાંકડી, અટપટી ને વળી ભૂલભૂલામણીવાળી. જાતે જવા જઈશ તો ક્યાંય અટવાઈ જઈશ. માટે જ્ઞાની ખોળી કાઢીને તેમને પગલે પગલે ચાલ્યો જા. અલ્યા, અમે મોક્ષદાતા છીએ. મોક્ષ આપવાના લાયસન્સદાર છીએ. ઠેઠ સુધીનું આપી શકીએ તેમ છીએ. આ
તો અક્રમ જ્ઞાનાવતાર છે ! એક કલાકમાં અમે તને ભગવાનપદ આપી શકીએ તેમ છીએ ! પણ તારી સંપૂર્ણ તૈયારી જોઈએ.
