________________
આપ્તવાણી-૧
૧૦પ
૧૦૬
આપ્તવાણી-૧
આડી ત્રાટી કપટની તેથી ભગવાન દેખાતા નથી. વૃત્તિમાં અન્ય ભાવ ન રહે તે શુદ્ધ કહેવાય. આપણા મહાત્માઓને જો વૃત્તિમાં અન્ય ભાવ ન રહે તો ચિત્ત પ્રસન્નતાની ભક્તિ ઉત્પન્ન થાય. અવસ્થાના બંધાયેલા લોકો વ્યવહાર સુખેય ના ભોગવી શકે. કલાક પહેલાં કોઈક અવસ્થામાં ચિત્ત એકાગ્ર થયું હોય તો તેમાં ને તેમાં ચિત્ત રહે. એટલે અવસ્થાથી બંધાયેલાનો બોજો રહે અને ચા પીવાની અવસ્થા વખતે એ બોજા નીચે ચા પીવાય. વ્યવહારમાં તો ચિત્ત એ જ ચેતન છે. તેની હાજરી હોય તો જ કામનું. ખાતા હોય એ સમયે ચિત્ત હાજર ના હોય તો તે ખાધેલું શું કામનું?
ચિત્તમાં ક્લેશ નહીં તે બધા જ ધર્મોનો ધર્મ” જો આ પદ પામો તો પુનર્જન્મ જાય.
પ્રશ્નકર્તા : દાદા, ગઈ રાત્રે એક સૂર્ય જેવો પ્રકાશ ખૂબ જોરથી ઊંઘમાં બહુ વખત દેખાયો તે શું ?
દાદાશ્રી : એ તો ચિત્ત ચમત્કાર. ચિત્ત ચમત્કારની ગજબની શક્તિ છે.
પ્રશ્નકર્તા : મંદિરમાં ઘંટ કેમ બાંધે છે ?
દાદાશ્રી : ચિત્તને એકાગ્ર કરવા. ધમધમ વાગે એટલે ત્યાં આગળ મન અને ચિત્ત થોડીવાર પૂરતું એકાગ્ર રહે. જ્યાં સુધી સ્વરૂપ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ ના થાય ત્યાં સુધી સંપૂર્ણ એકાગ્રતા થાય જ નહીં.
જે ચિત્તને ડગાવે તે બધા જ વિષય છે. આ બહાર જે બધું થાય તે બધા જ વિષયો છે. જે જે વસ્તુમાં ચિત્ત ગયું તે બધા જ વિષય છે. ભજિયાં ખાધાં તેનો વાંધો નથી પણ તેમાં ચિત્ત ચોંટ્યું ને ફરી ફરી સાંભર સાંભર કરે તે વિષય છે. જ્ઞાનની બહાર જાય તે બધા જ વિષય છે.
પરાઈ વસ્તુમાં (સ્વ સિવાયની) ચિત્ત ચરાય ત્યારે આવતા ભવનાં બીજ પડે.
ચિત્ત હંમેશાં ફોટા પાડે. ઝાંખા પાડે, ચોખ્ખા પાડે. તમે જેવા ફોટા
પાડશો તેવી ફિલ્મ પડશે અને તે પાછી જોવી પડશે, ભોગવવી પડશે. માટે સારા ફોટા પાડજો. તમારી ફિલ્મ નકામી જવા ના દેશો.
અહંકાર અંતઃકરણનો ચોથો અને છેલ્લો ભાગ તે અહંકાર, મન અને ચિત્ત સાથે ભળી બુદ્ધિ જે ડિસીઝન આપે તેને છેલ્લે સહી કરી આપે તે અહંકાર.
જ્યાં સુધી અહંકાર સહી ના કરે ત્યાં સુધી કોઈ કાર્ય થાય જ નહીં. પણ બુદ્ધિ એ અહંકાર આવનાર પ્રકાશ હોવાથી બુદ્ધિ ડિસીઝન લે એટલે અહંકાર નિયમથી જ ભળી જાય અને તે કાર્ય થઈ જાય.
હું ચંદુલાલ’ એને જ જ્ઞાની મોટામાં મોટો અને છેલ્લો અહંકાર કહે છે. એનાથી આખું જગત ઊભું રહ્યું છે. આ અહંકાર જાય તો જ મોક્ષ જવાય. આ જીવન શેના ઉપર ઊભું રહ્યું છે ? પગ ઉપર કે દેહ ઉપર ? ના, ‘હું છું” એના ઉપર જ. ‘હું શુદ્ધાત્મા છું” એ શુદ્ધ અહંકારથી જ મોક્ષ જવાય. બાકી બીજા બધા જ ભવોભવનાં સાધન થઈ પડે.
અચેતનમાં ‘હું છું’ એમ માનવામાં આવે તે અહંકાર. જો ચેતનમાં ‘હું છું” એમ માનવામાં આવે, તેને અહંકાર ના કહેવાય. ‘હું છું એટલે અસ્તિત્વ તો છે. એટલે ‘હું છું” એમ બોલવાનો અધિકાર તો છે. પણ હું છું’ એ શેમાં છું ? તેની તને ખબર નથી. અચેતનમાં ‘હું બોલવાનો અધિકાર નથી. ‘હું શું છું ?” એનું ભાન નથી. જો એ ભાન થાય તો કામ જ થઈ ગયું ને !
કોઈનું ચલાવ્યું કશું જ ચાલતું નથી ને જગત તો ચાલ્યા જ કરે છે. માત્ર અહંકાર જ કરે છે કે હું ચલાવું છું. જ્યાં સુધી પોતાના સ્વરૂપનું ભાન નથી ત્યાં સુધી ચાવી આપેલી મોટરો જ છે !
ત્યાગ શેનો કરવાનો ?
ભગવાને કહ્યું છે કે જો તારે મોક્ષે જવું હોય તો કશું જ ત્યાગવાની જરૂર નથી. એક અહંકાર અને મમતા એમ બે ચીજ ત્યાગી એટલે બધું જ આવી ગયું. અહંકાર એટલે ‘હું અને મમતા એટલે ‘મારું’. ‘હું અને
