________________
આપ્તવાણી-૧
૧૯૧
૧૯૨
આપ્તવાણી-૧
વાંધો નહીં. ભગવાને કહ્યું છે કે સ્પંદન ના કરીશ. પણ મૂઓ, સ્પંદન કર્યા વગર રહે જ નહીં ને ! દેહના અંદનનો વાંધો નથી પણ વાણીનાં અને મનનાં સ્પંદનનો વાંધો છે. માટે તેમને તો બંધ જ કરી દેવા જોઈએ, જો સુખે રહેવું હોય તો. જ્યાં જ્યાં ઢેખાળા નાખેલા ત્યાં ત્યાં સ્પંદનો ઊભા થવાના જ. સ્પંદનો બહુ ભેળા થાય ત્યારે નર્ક ભોગવવા જવું પડે અને તે ભોગવીને હલકો થઈને પાછો આવે. હળવા સ્પંદનો ભેળા કરેલા હોય તો તે દેવગતિ ભોગવીને આવે. દરિયો નડતો નથી, પણ આપણે નાખેલાં ઢેખાળાનાં સ્પંદનો જ આપણને નડે છે. જો દરિયા ભણી ધ્યાન નથી રાખ્યું તો તે શાંત છે અને જ્યાં જ્યાં ધાંધલ ઊભી કરેલી તેનાં જ, તે દરિયાના સ્પંદનો નડે છે.
ભગવાને શું કહ્યું કે એક સમય પોતે પોતાનો થયો નથી. સ્પંદનોમાં જ બધો સમય કાઢે છે. પેલોય મોજાં ઊછાળે અને આપણેય મોજાં ઉછાળીએ એટલે ડૂબી જવાય નહીં ને તરાયેય નહીં.
દેહના સ્પંદનો બંધનકર્તા નથી પણ વાણી અને મનનાં સ્પંદનો બંધનકર્તા છે. માટે ભગવાને તેને સમરંભ, સમારંભ અને આરંભનાં એ સ્પંદનો કહ્યાં છે. મનમાં પહેલું સ્પંદન ઊભું થાય તેને ભગવાને સમારંભ કહ્યો છે. દા.ત. ચર્ચગેટ જવાનો પહેલો મહીં વિચાર આવ્યો તે સમરંભ. પછી ત્યાં જવાની ગોઠવણી મહીં કરે અને ડીસીઝન લે, નક્કી કરે ને કહે કે આપણે તો ચર્ચગેટ જ જવું છે. તે બીજ રોપાયું અને તેને સમારંભ કહ્યો છે. પછી તે આખોય ઊપડ્યો ચર્ચગેટ જવા, આખોય તે સ્પંદનનાં મોજાંમાં તણાયો તેને આરંભ કહ્યો છે. હવે આ કોયડો શી રીતે ઉકલે ?
મનને જો તરછોડ લાગી, પછી જોઈ લો તે તરછોડનાં સ્પંદનો ! ત્યાગીઓની તરછોડ કઠોર હોય. વીતરાગ તો લાખ તરછોડ વાગે તોય પોતે સંદન ઊભાં ના કરે. ખોખાંમાં અંદન ઊભાં કરશો જ નહીં, ખોખાને શું તોપનાં બારે ચઢાવવા છે ? તે તો નાશ થઈ જવાના છે. પછી તે હીરાના ખોખાં હોય કે મોતીના હોય, તેમાં સ્પંદનો ઊભાં કરીને શું કાઢવાનું ?
પોતે પોતાના મનથી ફસાયો છે. તેમાં શાદી કરી, તે મિશ્ર ચેતનમાં
ફસાયો. તેય વળી પરાયું. આ બાપ જોડે સ્પંદન ઊભાં થાય છે, તો વાઈફ જોડે શું ના થાય ? વાઈફ એ તો મિશ્ર ચેતન છે, માટે ત્યાં શું કરવું ? સ્પંદન જ બંધ કરી દેવાં. બાપ જોડે સ્પંદન ચાલુ રાખીશ તો ચાલશે, પણ વાઈફ જોડે સ્પંદન ઊભાં થયા વગર રહે જ નહીં ને !
જીભની, વાણીની ભાંજગડ અને ગડભાંજ એ શું છે ? એ અહંકાર છે પૂર્વભવનો. એ અહંકારથી જીભ ગમે તેમ આપે અને એમાં સ્પંદનોની અથડામણ ઊભી થાય. આજે તો જે જે દુઃખો છે તે મોટા ભાગે તો જીભનાં, વાણીનાં સ્પંદનોનાં જ છે !
આ કળિકાળમાં તો સારા કર્મો કરવાનાં ભાગમાંય નથી આવતાં અને ખોટાં કર્મોમાં ભાગી થવાનું આવે છે ! જ્ઞાન મળ્યા પછી મહાત્માઓને ખોટાં કર્મોમાં ખોટું થઈ રહ્યું છે, તે જ્ઞાન કરીને તો ના ગમે. એટલે કે કાર્ય ખોટું કે ખરું હોય તો પણ તે નિકાલી બાબત થઈ અને તે પૂરતું જ સ્પંદન ઊભું થાય, તે શમી જવાનું છે. પણ જેને આ ખોટું થઈ રહ્યું છે તેવું પણ મૂઢાત્મ દશામાં નથી થતું તેથી તો એક્શન એટલે કે કાર્યનાં સ્પંદનો અને અજ્ઞાનથી નવા ઊભાં થતાં રિએક્શનના ભાવોનાં અંદનો એમ ડબલ સ્પંદન થાય છે. અજ્ઞાન છે એટલે સ્પંદન ક્યારે ઊભું થઈ જશે, તે ના કહેવાય. પછી તે ગમે તે હો - સંસારી હો કે ત્યાગી હો. કારણ કે જ્યાં અજ્ઞાન છે ત્યાં ભો-ભડકાટ છે અને જ્યાં ભો-ભડકાટ છે, ત્યાં સ્પંદનો અવશ્ય થવાનાં.
આ ચકલી અરીસા સામે આવીને બેસે તો અરીસો શું કરે એમાં ? અરીસો તો એમને એમ જ છે પણ એની મેળે બીજી ચલી અંદર આવી પડી છે. તેના જેવી જ આંખો, તેવી ચાંચ જુએ અને તેનાથી તે ચકલીની બિલીફ (માન્યતા) બદલાય અને પોતાના જેવી બીજી ચકલી છે તેમ માને.. તેથી અરીસાની ચકલીને ચાંચો માર માર કરે, એવું છે. આ બધું ! પંદનથી જગત ઊભું થયું છે. જરાક બિલીફમાં ફેરફાર થયો છે તેવું જ દેખાય. પછી જેવું કહ્યું તેવું જ થઈ જાય. અરીસો તો અજાયબી છે ! પણ લોકોને સહજ થઈ ગયું છે તેથી નથી દેખાતું. આ તો એવું છે ને કે લોકો અરીસામાં મોટું આખો દહાડો જો જો કરે છે, માથું ઓળે છે, પફ પાવડર લગાવે
