________________
આપ્તવાણી-૧
માટે વાપરીશ તો રાયણાનો (રાયણનું ઝાડ) અવતાર આવશે. પછી પાંચસો વર્ષ ભોગવ્યા જ કર. પછી તારું ફળ લોક ખાશે, લાકડાં બાળશે. પછી લોકો માટે તું કેદીરૂપે વપરાઈશ. માટે ભગવાન કહે છે કે, તારાં મન-વચનકાયા અને આત્માનો ઉપયોગ બીજાને માટે કર. પછી તને કંઈ પણ દુઃખ આવે તો મને કહેજે.
૧૩૭
અવિરોધાભાસ ખોળવાની જેની મતિ ઊભી થઈ તે જ ‘સુમતિ’. જે જે સંસારનો ઉચ્છેદ કરવા ગયા છે, એનું પોતાનું જ ઉચ્છેદિયું થઈ ગયું છે. મનુષ્યપણું એ તે મોટામાં મોટું ભયસ્થાન છે, ટેસ્ટ એક્ઝામિનેશન છે. તેમાં લોકો મોજ માની રહ્યા છે. એમાં તો નર્યાં ભયસ્થાનો જ છે. ક્ષણે ક્ષણે મૃત્યુનો ભય છે, એક ક્ષણ પણ નકામી કેમ જાય ? એવું કંઈક કર કે જેથી તારો આવતો ભવ સુધરે. આ મનુષ્ય ગતિ ટર્નીંગ પોઈન્ટ છે. અહીંથી વક્ર ગતિ થાય છે. નર્ક, તિર્યંચ, મનુષ્ય અને દેવ - ચારેય ગતિમાં અહીંથી જવાય છે અને મોક્ષ પણ અહીંથી જ મળે છે. જો જ્ઞાની પુરુષ મળી ગયા તો બેડો પાર જ થઈ ગયો !
દેહતા ત્રણ પ્રકાર
ત્રણ પ્રકારના દેહ છે : તૈજસ દેહ, કારણ દેહ અને કાર્ય દેહ.
આત્મા સાથે નિરંતર સાથે રહેનારો તે તૈજસ દેહ. તે સૂક્ષ્મ શરીર છે, ઈલેક્ટ્રિકલ બૉડી છે. શરીરનું જે નૂર, જે તેજ હોય છે તે તૈજસ શરીરને લીધે હોય છે. આ શરીરનું નૂર ચાર વસ્તુઓથી પ્રાપ્ત થાય છે.
૧. કોઈ બહુ લક્ષ્મીવાન હોય અને સુખચેનમાં રહેલો હોય તો તેનું તેજ આવે તે લક્ષ્મીનું નૂર.
૨. જે કોઈ બહુ ધર્મ કરે તો તેના આત્માનો પ્રભાવ પડે તે ધર્મનું નૂર. ૩. કોઈ બહુ વિદ્યાભ્યાસ કરે, રિલેટિવ વિદ્યા પ્રાપ્ત કરે તો તેને તેનું તેજ આવે છે તે પાંડિત્યનું નૂર.
૪. બ્રહ્મચર્યનું નૂર.
૧૩૮
આપ્તવાણી-૧
આ ચારેય નૂર સૂક્ષ્મ શરીર-તૈજસ શરીરથી આવે છે.
જ્યારે માતાનું રજ અને પિતાનું વીર્ય ભેગું થાય ત્યારે નવું ઈફેક્ટ બૉડી (કાર્ય શરીર) ઉત્પન્ન થાય છે. જીવ શું છે ? જે જીવે છે અને મરે છે તે જીવ. આ બધા જીવો મરે છે ત્યારે સૂક્ષ્મ શરીર અને કારણ શરીર સાથે લઈ જાય છે. મન-બુદ્ધિ-ચિત્ત અને અહંકાર અહીં જ સ્વતંત્ર થઈ જાય છે અને જે કૉઝલ બૉડી (કારણ શરીર) સાથે લઈ જાય છે એનાથી નવું ઈફેક્ટ બૉડી (કાર્ય શરીર) બને છે. માતાનાં ૨જ અને પિતાનાં વીર્યથી ઉત્પન્ન થયેલું કાર્ય શરીર તેનો ખોરાક બનાવી લે છે અને એની ગાંઠ બને છે. જીવ એક કલાક પણ ખોરાક વગર ના રહી શકે. અન્ન નહીં તો હવા-પાણી કંઈ ને કંઈ તો લેતો જ રહે છે.
આ તૈજસ શરીર છે તે જ સૂક્ષ્મ શરીર કે ઈલેક્ટ્રિકલ બૉડી છે. આ ઈલેક્ટ્રિકલ બૉડી ખાવાનું પચાવે છે, શરીરમાં ગરમી પેદા કરે છે, સર્ક્યુલેશન ચલાવે છે. તેનાં તાર-દોરડાં બધેય પહોંચે, તેથી જ બધી મશીનરીઓ કામ કરે. જો કંઈક કર્મની ખામી હોય તો નાનપણથી જ હોજરી ખાવાનું ના પચાવી શકે. દેહની અંદરનું ઈલેક્ટ્રિક બૉડી જ ખરેખર કાર્ય કરે છે પણ સ્થૂળ શરીર તેને ગ્રહણ નથી કરી શકતું. તેથી દેહ નબળો પડતો જાય. સૂક્ષ્મ શરીર તો બધાનું સરખું જ હોય છે. આ જે તમારા દેહનો આકાર એનું તો પહેલેથી જ આર્કિટેક્ચર થઈ ગયેલું હોય છે, એને કૉઝલ બૉડી કહેવાય અને આ જે સ્થૂળ દેહ પ્રાપ્ત થયો, તે ઈફેક્ટ બોડી છે. શરીરમાં જે ભાગ એબોવ નોર્મલ કે બિલો નોર્મલ થઈ જાય છે તે ભાગનો જ દોષ હોય છે અને તે ભાગ જ ભોગવે છે. આ ઉપરથી કેલ્યુલેશન માંડી શકાય કે, દર્દ ક્યાંથી આવ્યું અને કેમ આવ્યું ?
કારણ દેહ સમજાય તેમ છે. જન્મથી જ ઉત્પન્ન થાય, અંદરથી જ થાય છે. હવા ખાય ત્યાંથી જ શરૂ થાય છે, ત્યાંથી જ રાગ-દ્વેષ ઉત્પન્ન થાય છે. નાનપણથી જ ગમો-અણગમો હોય છે. રાગ-દ્વેષથી પરમાણુ ખેંચાય, વીતરાગતાથી ના ખેંચાય. પરમાણુ ખેંચાતાં, પૂરણ થતાં કારણ દેહ થાય. અત્યારે જે દેહ દેખાય છે તે પૂર્વભવનો કારણ દેહ. જ્ઞાની પુરુષને કારણ દેહ દેખાય અને તેમનામાં એટલું બધું સામર્થ્ય હોય કે