________________
આપ્તવાણી-૧
૧૩૫
૧૩૬
આપ્તવાણી-૧
સુધી પૂરી ના થાય ત્યાં સુધી સળગ્યા કરે. વસ્તુને સળગાવી તે ઈચ્છા ને તે તારી મહીં સળગતી રહે. અમારે કેવું હોય કે અમારી પાસે સળગાવવા દીવાસળીય ના હોય.
ઊગતી ઇચ્છા અને આથમતી ઇચ્છા એટલે ચાર્જ ઈચ્છા અને ડિસ્ચાર્જ ઈચ્છા. આ ખાવાનું-પીવાનું એ બધું આથમતી ડિસ્ચાર્જ ઇચ્છા, તેનો વાંધો નહીં પણ ઊગતી ઇચ્છા બંધનકારક છે અને તે બળતરા ઊભી કરે છે.
ભાવ એટલે શું ? શુદ્ધાત્મા'માં કોઈ પણ પ્રકારનો ભાવ જ નથી. ભાવ એ પ્રતિષ્ઠિત આત્માના ભાવને ભાવ કહેવાય છે. પ્રતિષ્ઠિત આત્મા જ્ઞાની અને અજ્ઞાની ય ખરો. અજ્ઞાનીને ભાવ મનના દૃઢ પરિણામમાં હોય. મારે પ્રતિક્રમણ કરવું જ છે એ ભાવ દૃઢ કરે એટલે તેવું દ્રવ્ય ઉત્પન્ન થાય અને તે દ્રવ્યમાંથી પાછા ભાવ ઉત્પન્ન થાય.
પ્રશ્નકર્તા : ભાવમન અને દ્રવ્યમન એટલે શું ?
દાદાશ્રી : પ્રતિષ્ઠિત આત્મા ભાવ કરે એટલે ભાવમનની શરૂઆત થાય અને તેનાથી દ્રવ્યમન ઉત્પન્ન થાય. આમ ભાવમનના બે પ્રકાર છે : ડિસ્ચાર્જ અને ચાર્જ.
ખરી રીતે ભાવમન એટલે પ્રતિષ્ઠિત આત્માનું ડાયરેક્ટ ચાર્જ થાય છે તે. આ દ્રવ્યમન જે દેખાય છે તે તો ડિસ્ચાર્જ છે. ચાર્જ તો દેખાય નહીં. ખબરેય પડે નહીં. જો ચાર્જ સમજાઈ જાય એવું હોય તો કોઈ ચાર્જ થવા જ ના દે ને ? બધાનો મોક્ષ જ થઈ જાત ! ભાવ જડે તેમ નથી. જડે તો તો સીલ મારી દે. બહુ જ થોડા લોકો ભાવને સમજી શકે પણ તે પાછા મૂઢાત્માનો સમજે એટલે લોચો મારી દે. ‘જ્ઞાન’ વગર ભાવ પકડાય તેમ નથી. અત્યંત ગહન ગહન છે. લાખ વખત ગહન ગહન બોલીએ તોય એની ગહનતાનો પાર આવે તેમ નથી.
શુદ્ધાત્માનો ભાવ હોય જ નહીં. ભાવ એટલે અસ્તિપણું, બાકી આ
ભાવ તો પ્રતિષ્ઠિતનો જ. આ લોકો તો જે ભાવે છે તેના પર ભાવ કરે છે. ભાવાભાવ કરે છે. આ બધા પ્રતિષ્ઠિત આત્માના જ છે, તેનાથી કર્મ બંધાય છે. નાશવંત ચીજોનો ભાવ કરે છે એટલે નાશવંત થઈ જાય છે. અરીસાને ‘પોતે’ માને તે દહાડો શું વળે ?
સજજતતા - દુર્જતતા જગતમાં સર્જન અને દુર્જન બન્ને સાથે હોવાના. દુર્જન છે તો સજજનની કિંમત છે, જો બધાં જ સજ્જન હોય તો ?
સજ્જન પુરુષ તે ક્યારેય દુર્જનના લાખ ઉપકારમાંય ન આવે. દુર્જન પુરુષ : નિરંતર અપકાર જ કર્યા કરે છે.
કૃતજ્ઞ : સામાનું કરેલું (ઉપકાર) ક્યારેય ન ભૂલે અને સામાના અપકારને કદી પણ લક્ષમાં ન લાવે તે.
કૃતજ્ઞઃ સામાનો કરેલો ઉપકાર ભૂલી જઈ, યાદ સાથે અપકાર કરે. પોતાને કંઈ જ જરૂરિયાત ન હોય, લાભેય ના હોય છતાં અપકાર કરે તે.
દરિયાની ઊંડાઈનો પાર આવે પણ સંસારની ઊંડાઈનો પાર જ નથી.
અધિકારનો દુરુપયોગ કરે છે તેની સત્તા જતી જ રહે છે. જે સત્તા મળેલી હોય તેને શોભે નહીં તેવું કાર્ય કરે તો સત્તા જતી રહે. તમારો નોકર તમોને ગાળ ભાંડે પણ તમે ભાંડશો તો તમારી સત્તા જતી રહેશે.
જૂઠું એ મોભારે ચઢીને બોલે અને સત્ય પણ મોભારે ચઢીને બોલશે. જૂઠું તરત જ બોલશે. સાચાને વાર લાગશે. અસત્ય તો બીજે જ દિવસે બોલશે.
હલદીધાટનું યુદ્ધ કરવામાં મઝા નથી, ઉકેલવામાં મઝા છે. પટાવી પટાવીને કામ કાઢી લેજો પણ લડશો નહીં. ન્યાય કોને કહેવાય ? કોર્ટમાં જવું ના પડે, એનું નામ જાય. કોર્ટમાં જવું પડે, એનું નામ અન્યાય.
મન-વચન-કાયા અને આત્માનો ઉપયોગ લોકોને માટે કર. તારે
