________________
આપ્તવાણી-૧
૧૩૩
૧૩૪
આપ્તવાણી-૧
વિચારવાથી કંઈ ના વળે. ઊલટો ડખો થાય. વારે ઘડીએ જે ઈચ્છાઓ આવે તે પન્ચીંગ (કોચ કોચ) કર્યા જ કરે. ઈચ્છા તો બધાંની ના થાય. આ સંસાર રસ છે. જે રસ એને મારો હોય તેની થયા કરે. ઈચ્છાઓ શેની થાય ? બુદ્ધિના આશયમાં તું જે લાવ્યો હોય તેની થયા કરે. બુદ્ધિના આશયમાં જે સુખ તું લાવ્યો હોય તે સુખ તને પુણ્ય ખરચીને મળ્યા કરે !
આ જગતની બ્લેડ છે તે બેઉ બાજુથી વાપરવાની, પણ ‘શુદ્ધાત્માની’ એક જ બાજુથી વાપરજો ! ‘શુદ્ધાત્મા છું' તેને બદલે ‘હું અશુદ્ધાત્મા છું’ એમ વાપરે તો ? બધું કપાઈ જ જાય. શુદ્ધાત્માને વિલ (ઈચ્છા) ના હોય પણ અંતરાત્માને હોય. અંતરાત્મા શુદ્ધાત્માનું પૂર્ણ પદ પ્રાપ્ત કરવા વિલ વાપરે છે. જ્યારે પૂર્ણ દશા થશે ત્યારે વિલ માત્ર નહીં રહે ને વીતરાગતા આવવાથી પૂર્ણ દશા પ્રાપ્ત થશે. સંપૂર્ણ વીતરાગને વિલ ના હોય. અમારી વિલ નિકાલી છે અને તમારે મહાત્માઓની વિલ ગ્રહણીય છે. ગ્રહણીય એટલે પૂર્ણ પદ પ્રાપ્ત કરવા માટે અને દાદાની નિકાલી વિલ એટલે સંપૂર્ણ પદ પ્રાપ્ત થઈ ગયું છે તેથી.
પ્રશ્નકર્તા : ઈચ્છા અને ચિંતવનનો ભેદ શું ?
દાદાશ્રી : ચિંતવન એ આગળનો હિસાબ ચીતરે છે અને ઈચ્છા પાછલો હિસાબ શું શું છે દેખાડી આપે છે. ઈચ્છા અને અનિચ્છા બેઉ પેટીનો ભરેલો માલ છે તે દેખાડે છે. પુણ્યનો ક્રમ આવે ત્યારે ઈચ્છા પૂરી થાય અને અક્રમ આવે ત્યારે અનિચ્છા આગળ ને આગળ આવે. દા.ત. અંધારામાં નંબર નાખ્યા હોય ને અંધારામાં જ ઉપાડે ત્યારે જ્યારે ક્રમ આવે ત્યારે એક પછી બે, બે પછી ત્રણ એમ લિંકવાર આંકડા હાથમાં આવે અને અક્રમ આવે તો સાત પછી સત્તાવન આવીને ઊભો રહે. લિંક મળે જ નહીં.
એટલો બધો ધબડકો વળ્યો કે બેઉ ધણી-ધણિયાણીએ ઝેર ઘોળીને પીધું. એ તો સંજોગવશાત્ બેઉ બચી ગયાં ત્યારે તેમને મારી વાત યાદ આવી. આ તો ક્રમ ને અક્રમ આવે અને જાય, એનું જ નામ સંસાર. ઈચ્છા એ તો પાછળનો હિસાબ છે, જ્યારે ચિંતવનમાં યોજનાઓ ઘડે. તન્મયાકાર થઈ કૉઝ નાખે. ઈચ્છા એ ઈફેક્ટ છે, જ્યારે ચિંતવન એ કૉઝ છે, ચાજિંગ પોઈન્ટ છે. શાસ્ત્રકારો કહે છે કે ઈચ્છા આવે છે, કરવાની જરૂર નથી.
સૂર્ય આથમતો હોય તોય લોકોને તો ઊગતા જેવો દેખાય પણ તેની ચિંતા ના કરશો, તે આથમતી ઈચ્છા છે. એવું મેં અમારા મહાત્માઓને કહ્યું છે કે, તમારી વાંઝણી ઈચ્છા રહી છે, જેનું બીજ ના પડે, તેથી તમારે આથમતી ઈચ્છા રહી છે. લોકોને ઊગતી અને આથમતી બન્નેય ઈચ્છા હોય.
આ કળિયુગમાં તો ચટણીની ઈચ્છાવાળા જ હોય, બધું ભોગવવાની ઇચ્છાવાળા ના હોય. એક થોડી ચટણી માટે આખી જિંદગી કાઢી નાખે !
અરે, મેં એવાય શેઠિયા જોયા છે કે જે ભગવાન મહાવીરની સભામાં રાત-દહાડો પડી રહેલા. શેઠાણીને કહે કે, પુરી ને શાક તું અહીં સભામાં જ લઈ આવજે. હું અહીં જ ખાઈ લઈશ. તે ભગવાનની વાણી તેમના કાનને એટલી મધુરી લાગે કે ત્યાંથી ખસે જ નહીં પણ ચટણી ખાવાની ઇચ્છા રહી ગઈ, તે હજુય રખડે છે !
જે થવાનું હોય તેની પહેલાં ઇચ્છા થાય. મેટ્રિક પાસ થવાનું હોય તો થવાની ઇચ્છા પહેલી થાય. અંતરાય તૂટે એટલે પોતાની ઇચ્છા પ્રમાણે ભેગું થાય. સત્સંગમાં પૈસા વાપરવા છે એવી ઇચ્છા તો ઘણી હોય પણ શું થાય ? પહેલાંના અંતરાય પડેલા છે તે સંયોગ આવે તોય પાછો પડી જાય. જ્યારે અંતરાય તૂટે તો સહેજે બધું જ ઇચ્છા મુજબ થઈ જાય.
ઇચ્છા એ ભાવ નથી ! પ્રશ્નકર્તા ઃ ઇચ્છા અને ભાવમાં ફેર શો ?
દાદાશ્રી : આ રૂ પડ્યું છે તેનો વાંધો નથી પણ જો દીવાસળી લઈને સળગાવીએ એટલે ઈચ્છા કહેવાય. ઇચ્છા એ પ્રગટ અગ્નિ છે અને જ્યાં
રત્નાગિરીમાં એક માણસ મારી પાસે આવ્યો અને મને પૂછવા લાગ્યો, ‘દાદા, હું જ્યાં હાથ નાખું છું ત્યાં સોનું નીકળે છે.’ મેં તેને કહ્યું, ‘ભાઈ, અત્યારે તારી લીન્ક ચાલે છે તેથી. પણ થોડા વખત પછી તારી લીન્ક તૂટશે ત્યારે મને યાદ કરજે.” તે બન્યું પણ તેવું જ. એને ધંધામાં