________________
આપ્તવાણી-૧
૧૬૭
૧૬૮
આપ્તવાણી-૧
આયુષ્યની મૂડી શ્વાસોચ્છવાસના કાઉન્ટ ઉપર આધાર રાખે છે. જ્યાં વધારે શ્વાસોશ્વાસ વપરાય ત્યાં આયુષ્યની મૂડી વપરાતી જાય. ક્રોધ-માન-માયા-લોભ-મોહ-કપટમાં શ્વાસોચ્છવાસ વધારે વપરાઈ જાય છે અને દૈહિક વિષયોમાં પડ્યો હોય તો ભયંકર વપરાય છે. તેથી જ વ્યાવહારિક માણસોને કહું છું કે, બીજું કાંઈ ના થઈ શકે તો ના કરો, પણ લક્ષ્મી અને વીર્યની ઈકોનોમી કરજો. આ બે જગત વ્યવહારના મુખ્ય પાયા છે. દારૂને ખરાબ કહ્યો છે, કારણ કે તે વિષય ભણી લઈ જાય
કરોડો અવતારેય પાર ના આવે તેવા અનંત વિષયો છે. તેમાં પડીને તે બધા વિષયો ભોગવવા છતાં, અમે અમારા મહાત્માઓને નિર્વિષયી બનાવ્યા છે !
લોક વિષય માટે નથી જીવતા પણ વિષયના અહંકારને પોષવા જીવે
જે જે વિષયનો અહંકાર લાવ્યો છે તેના પરમાણુ દેહમાં છે. અમે અમારા મહાત્માઓના વિષયોના અહંકારને કાઢી નાખ્યો છે, છતાં પહેલાંના પરમાણુ ભરાયેલા છે તે ફળ આપીને જતા રહેશે. જે જે વિષયનો અહંકાર ભરેલો, તે તે વિષય સામો આવશે. જે જે વિષયનો અહંકાર નિર્મળ થયો છે, તે તે વિષયો નહીં આવે. જ્યારે બાહ્ય અહંકાર સંપૂર્ણ નિર્મૂળ થશે અને પરમાણુ પણ ફળ આપીને ચાલ્યાં જશે, ત્યારે દેહ જતો રહેશે. પરમાણુ એ પરમાણુનો સમભાવે નિકાલ થશે, ત્યારે આ દેહનો પણ મોક્ષ થશે ! જગતના રિલેટિવ ધર્મો અબંધને વિશે બંધ માને છે અને જેનાથી જેને બંધ થાય છે તેનું તેમને ભાન જ નથી. આ સૂક્ષ્મ વાક્ય છે. સમજવું અઘરું છે. આખું જગત વિષયોનું જ્ઞાન જાણે છે. જે વિષય ભણ્યો તેનું જ્ઞાન જાણે છે. મૂઆ, જે વિષય ભણ્યો તેનો જ વિષયી થયો. આ તો રિલેટિવ ધર્મોમાં પાંચ જ વિષય જણાવ્યા છે, પણ વિષયો તો અનંત છે. એબ્નોર્મલ એટલે કે એબવ નોર્મલ કે બિલો નોર્મલ થયો, એટલે વિષયી થયો. વિષયી થયો એટલે ‘જગત જ્ઞાન’માં પડ્યો કહેવાય, આત્મજ્ઞાન’ ત્યાં ના હોય.
પ્રેમ અને આસક્તિ ઘડી ચઢે ઘડી ઊતરે, વહ તો પ્રેમ ના હોય, અઘટ પ્રેમ હદે બસે, પ્રેમ કહીએ સોય.’ - કબીર
સાચો પ્રેમ કોને કહેવાય ? જે ક્યારેય વધય નહીં ને ઘટેય નહીં. નિરંતર એકસરખો, એકધારો જ રહે તે સાચો પ્રેમ. ‘શુદ્ધ પ્રેમ તે જ પ્રગટ પરમેશ્વર પ્રેમ છે.’
| બાકી જે પ્રેમ વધ-ઘટ થયા કરે તે પ્રેમ ના કહેવાય, આસકિત કહેવાય.
જ્ઞાનીનો પ્રેમ તે શુદ્ધ પ્રેમ છે. આવો પ્રેમ ક્યાંય જોવા નહીં મળે. દુનિયામાં જ્યાં તમે જુઓ છો તે બધો જ પ્રેમ ઘાટવાળો પ્રેમ. બૈરીભાયડાનો, મા-બાપનો, બાપ-દીકરાનો, મા-દીકરાનો, શેઠ-નોકરનો દરેકનો પ્રેમ ઘાટવાળો હોય. ઘાટવાળો છે એ ક્યારે સમજાય કે જ્યારે એ પ્રેમ ફ્રેશ્ચર થાય. જયાં સુધી મીઠાશ વર્તે ત્યાં સુધી કાંઈ ના લાગે, પણ કડવાટ ઊભી થાય ત્યારે ખબર પડે. અરે, આખી જિંદગી બાપની સંપૂર્ણ આમન્યામાં રહ્યો હોય ને એક જ વખત ગુસ્સામાં, સંજોગવશાત જો બાપને બેટો ‘તમે અક્કલ વગરના છો’ એમ કહે, તો આખી જિંદગી માટેનો સંબંધ તૂટી જાય. બાપ કહે, તું મારો બેટો નહીં ને હું તારો બાપ નહીં. જો સાચો પ્રેમ હોય તો એ કાયમ માટે તેવો ને તેવો જ રહે, પછી ગાળો ભાંડો કે ઝઘડો કરે. એ સિવાયના પ્રેમને તો સાચો પ્રેમ શી રીતે કહેવાય ? ઘાટવાળો પ્રેમ તેને જ આસક્તિ કહેવાય. એ તો વેપારી અને ગ્રાહક જેવો પ્રેમ છે, સોદાબાજી છે. જગતનો પ્રેમ તો આસક્તિ કહેવાય. પ્રેમ તો તેનું નામ કહેવાય કે, જોડે ને જોડે રહેવાનું ગમે. તેની બધી જ વાત ગમે. તેમાં એક્શન એન્ડ રીએક્શન ના હોય. શુદ્ધ પ્રેમ એ જ પરમાત્મા છે. પ્રેમપ્રવાહ તો સરખો જ વહ્યા કરે. વધ-ઘટ ના હોય, પૂરણગલન ના હોય. આસક્તિ પૂરણ-ગલને સ્વભાવની હોય.
જ્યાં સૂઈ ગયા ત્યાંનો જ આગ્રહ થઈ જાય. ચટાઈમાં સૂતો હોય તો તેનો આગ્રહ થઈ જાય ને ડનલોપના ગાદલામાં સૂતો હોય તો તેનો
