Book Title: Agam 05 Bhagwati 01 Gujarati Translation
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar
View full book text
________________ આગમસૂત્ર 5, અંગસૂત્ર 5, “ભગવતીસૂત્ર ભાગ-૧' તદુભયભવિક નહીં. એ રીતે તપ, સંયમ જાણવા. સૂત્ર-૨૪ ભગવદ્ ! શું અસંવૃત્ત(અર્થાત હિંસા આદિ આશ્રવદ્વાનોને પૂર્ણ રીતે રોકેલ નથી તે) અણગાર સિદ્ધ, બુદ્ધ, મુક્ત, નિર્વાણપ્રાપ્ત અને સર્વ દુઃખનો અંતકર થાય છે ? ગૌતમ ! આ અર્થ યોગ્ય નથી. ભગવન્! કયા કારણથી આમ કહ્યું ? ગૌતમ ! અસંવૃત્ત અનગાર આયુને છોડીને શિથિલબંધનવાળી સાત કર્મ-પ્રકૃતિઓને ઘન બંધનવાળી કરે છે. હ્રસ્વકાલની સ્થિતિને દીર્ઘકાલસ્થિતિક કરે છે, મંદાનુભાવવાળીને તીવ્ર અનુભાવવાળી કરે છે. અલ્પપ્રદેશીક કર્મને બહુપ્રદેશીક કરે છે. આયુઃકર્મને કદાચિત્ બાંધે છે અને કદાચિત્ બાંધતો નથી. અશાતા વેદનીય કર્મને વારંવાર એકઠું કરે છે તથા અનાદિ, અનંત, દીર્ધમાર્ગવાળા ચાતુરંત સંસાર કાંતારમાં પર્યટન કરે છે. ગૌતમ ! તે કારણથી અસંવૃત્ત-અણગાર સિદ્ધ થતો નથી યાવત્ - સર્વ દુઃખોનો અંત કરતો નથી. ભગવદ્ ! સંવૃત્ત અણગાર સિદ્ધ થાય યાવત્ સર્વ દુખોનો અંત કરે ? હા, સિદ્ધ થઈને યાવત્ અંત કરે છે. એવું કેમ કહ્યું? ગૌતમ ! સંવૃત્ત અણગાર આયુ વર્જીને ઘન બંધનવાળી સાત કર્મપ્રકૃતિને શિથિલ બંધનવાળી. કરે છે. દીર્ઘકાલ સ્થિતિકને હ્રસ્વકાલ સ્થિતિક કરે છે, તીવ્રાનુભાવને મંદ અનુભાવવાળી કરે છે. બહુ પ્રદેશકને અલ્પ પ્રદેશીક કરે છે. આયુ કર્મને બાંધતો નથી. અશાતા વેદનીય કર્મનો વારંવાર ઉપચય ન કરે, અનાદિ અનંત દીર્ઘ માર્ગવાળા ચાતુરંત સંસારકાંતારને ઉલ્લંઘતો નથી. હે ગૌતમ ! તે કારણથી સંવૃત્ત અણગાર સિદ્ધ થાય છે. આદિ કહેવું. સૂત્ર 25 હે ભગવન્ ! અસંયત, અવિરત, જેણે પાપકર્મનું હનન અને પચ્ચકખાણ કર્યા નથી એવો જીવ અહીંથી ચ્યવીને પરલોકમાં દેવ થાય છે ? ગૌતમ ! કેટલાક દેવ થાય છે અને કેટલાક દેવ થતા નથી. ભગવદ્ ! એવું કેમ કહ્યું કે - કેટલાક દેવ થાય અને કેટલાક દેવ ન થાય? ગૌતમ ! જે આ જીવો ગામ, આકર(ખાણ), નગર, નિગમ(વ્યાપાર કેન્દ્ર), રાજધાની, ખેડ(જેની ચારે બાજુ ધૂળથી બનાવેલ કિલ્લો હોય), કર્બટ(કુનાગર), મડંબ(ચારે તરફ અઢી કોસ પર્યત વસતિ રહિત સ્થાન) , દ્રોણમુખ (જલમાર્ગ અને સ્થળમાર્ગ યુક્ત સ્થાન), પટ્ટણ(પાટણ), આશ્રમ, સંનિવેશમાં અકામ તૃષ્ણા વડે, અકામ સુધા વડે, અકામ બ્રહ્મચર્યવાસથી, અકામ શીત-આતપ-ડાંસ-મચ્છર-અસ્નાન-કાદવ -જલ-મલ્લ-પંક-પરિદાહ વડે, થોડો કે વધુ કાળ આત્માને શ્લેશિત કરે, ક્લેશિત કરીને મૃત્યુ કાળે મૃત્યુ પામી કોઈ વાણવ્યંતર દેવલોકમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થાય છે. ભગવન્! વાણવ્યંતર દેવોના દેવલોકો કેવા પ્રકારે કહ્યા છે? ગૌતમ ! જેમ અહીં મનુષ્યલોકમાં સદા કુસુમિત, મયૂરિત(પુષ્પ વિશેષથી યુક્ત), લવકિત(કૂંપળો યુક્ત), સ્તવકિત(પુષ્પગુચ્છયુક્ત), ગુલયિત(લતાસમૂહ યુક્ત). ગુચ્છિત(પત્રગુચ્છ યુક્ત), યમલીય(સમાન શ્રેણીના વૃક્ષ યુક્ત), યુવલિય(યુગલવૃક્ષ યુક્ત), વિનમિત(ફૂલના ભારથી નમેલ), પ્રણમિત(ફૂલના ભારથી નમવાની તૈયારીમાં), સુવિભક્ત, વિભિન્ન મંજરીઓરૂપ મુગટને ધારણ કરતા.. અશોકવન, સપ્તવર્ણવન, ચંપકવન, ચૂતવન, તિલકવન, અલાબુવન, ન્યગ્રોધવન, છત્રૌઘવન, અશનવન, શણવન, અતસિવન, ફસંભવન, સિદ્ધાર્થવન, બંધુજીવક વન, અતિ-અતિ શોભા વડે શોભતું હોય છે. એ પ્રમાણે તે વાણવ્યંતર દેવોના દેવલોક જઘન્યથી 10,000 વર્ષ સ્થિતિક અને ઉત્કૃષ્ટથી પલ્યોપમ સ્થિતિક, ઘણા વ્યંતર દેવો અને દેવીથી વ્યાપ્ત, વિશેષ વ્યાપ્ત, પરસ્પર આચ્છાદિત, સંસ્કૃત, પૃષ્ટ, અતિ અવગાઢ થયેલા, અત્યંત ઉપશોભિત થઈ રહેલા છે. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ભગવતી)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 12
