Acharangasutram Sutrakrutangsutram Cha

Author(s): Sagaranandsuri, Anandsagarsuri, Jambuvijay
Publisher: Motilal Banarasidas

Page 589

॥३३८॥
2000000000000000002020
226 सूत्रकृताङ्गे ॥ दान्मोक्षभावाविरोधः, तेषां चोपादानक्षयादनागतानुत्पत्तेः संततिच्छेद एव मोक्षः, प्रदीपस्येव तैलवयंभावे निर्वाणमिति, MS||२ क्रिया२ श्रुतस्क-18 तथा चाहु:-"न तस्य किञ्चिद्भवति, न भवत्येव केवल मिति । एतच्च तेषां महामोहविजृम्भितं, यत:-"कर्म चास्ति फलं चास्ति, स्थानाध्य धे शीला- कर्ता नैवास्ति कर्मणाम् । संसारमोक्षवादिखमहो ध्यान्थ्यविजृम्भितम् ॥१॥" इति । येषां चात्माऽस्ति सांख्यादीनां तेषां प्रककीयावृत्तिः तिविकारवियोगो मोक्षः, क्षेत्रज्ञस्य पञ्चविंशतितत्त्वपरिज्ञानादेव विद्यमानः प्रधानविकारविमोचनं मोक्ष इति, तेषामप्येकान्तनित्य
वादितया मोक्षाभावः । एवमन्येऽपि नैयायिकवैशेषिकादयः संसाराभावमिच्छन्तोऽपि न मुच्यन्ते, सम्यग्दर्शनादिकस्योपायस्याभावाद् , इत्यभ्यूधाह-यदि न तेषां मोक्षः कथं ते लोकस्योपास्या भवन्तीत्याशङ्कयाह-'तेऽपि तीथिका'लपन्ति' बुवते, मोक्षं प्रति धर्मदेशनां विदधति, शृण्वन्तीति श्रावकाः हे श्रावका ! एवं गृहीत यूयं यथाऽहं देशयामि, तथा तेऽपि धर्मश्रावयितारः सन्त एवं 'लपन्ति' भाषन्ते यथाऽनेनोपायेन खर्गमोक्षावाप्तिरिति तद्वचनं मिथ्यात्वोपहतबुद्धयोऽवितथमेव गृहन्ति, कूटपण्य-|| दायिनां विपर्यस्तमतय इवेति । तदेवमादितीथिकास्तच्छिष्याश्च पारम्पर्येण मिथ्यादर्शनानुभावात्परान्प्रतारयन्ति, तेऽपि च तेषा प्रतीयन्ति, आह-कथमेते प्रावादुका मिथ्यावादिनो भवन्तीति? , अत्रोच्यते, यतस्तेऽप्यहिंसां प्रतिपादयन्ति न च तां प्रधानमोक्षाभूतां सम्यगनुतिष्ठन्ति, कथम् ?, सांख्यानां तावज्ज्ञानादेव धर्मो न तेषामहिंसा प्राधान्येन व्यवस्थिता, किं तु पश्च यमा इत्यादिको विशेष इति । तथा शाक्यानामपि दश कुशला धर्मपथा अहिंसापि तत्रोक्ता, न तु सैव गरीयसी धर्मसाधनखेन तैरा- ॥३३८॥ श्रिता । वैशेषिकाणामपि 'अभिसेचनोपवासब्रह्मचर्यगुरुकुलवासप्रस्थादानयज्ञादिनक्षत्रमत्रकालनियमा दृष्टाः' तेषु चाभिषेचनादिषु । १मानसंतानस्य क्षणपरम्परकस्य वा २ ज्ञानं सन्तानान्त्यभागरूपं ३ हेतुत्वापेक्षा तृतीया, हेतुत्वं च मोक्षल तदविनाभावित्वात् ४ प्रस्थान प्रस्थादन पर्यालोच्यमानेषु हिंसैव संपद्यते । वैदिकानां च हिंसव गरीयसी धर्मसाधनं, यज्ञोपदेशात् , तस्य च तयाविनाभावादित्यभिप्रायः, उक्तं च-"भुवः प्राणिवधो यज्ञे०" ॥ तदेवं सर्वप्रावादुका मोक्षाङ्गभूतामहंसां न प्राधान्येन प्रतिपद्यन्त इति दर्शयितुमाह
ते सधे पावाउया आदिकरा धम्माणं णाणापन्ना णाणाछंदा णाणासीला णाणादिट्ठी जाणारुई णाणारंभा णाणाझवसाण जुत्ता एगं महं मंडलिबंधं किच्चा सवे एगओ चिट्ठति ॥ पुरिसे य सागणियाणं इंगालाणं पाई बहुपडिपुन्नं अओमएणं संडासएणं गहाय ते सव्वे पावाउए आइगरे धम्माणं णाणापन्ने जाव णाणाझवसाणसंजुस्से एवं वयासी-हंभो पावाउया ! आइगरा धम्माणं णाणापना जाव णाणाअज्झवसाणसंजुत्ता! इमं ताव तुन्भे सागणियाणं इंगालाणं पाई बहुपडिपुत्रं गहाय मुहुत्तमं मुहत्तगं पाणिणा धरेह, णो बहुसंडासगं संसारियं कुजा णो बहुअग्गिथंभणियं कुज्जा णो बहु साहम्मियवेयावडियं कुज्जा णो बहुपरधम्मियवेयावडियं कुज्जा उजुया णियागपडिवन्ना अमायं कुवमाणा पाणिं पसारेह, इति बुचा से पुरिसे तेसिं पावादुयाणं तं सागणियाणं इंगालाणं पाई बहुपडिपुन्नं अओमएणं संडासएणं गहाय पाणिंसु णिसिरति, तए णं ते पावादुया आइगरा धम्माणं णाणापन्ना जाव गाणाझवसाणसंजुत्ता पाणि पडिसाहरंति, तए णं से पुरिसे ते सवे पावाउए आदिगरे धम्माणं जाव णाणाझवसाणसंजुत्ते एवं
वयासी-हंभो पावादुया ! आइगरा धम्माणं णाणापन्ना जाव गाणाझवसाणसंजुत्ता ! कम्हा णं तुन्भे सूत्रकृताङ्गे| पाणिं पडिसाहरह ?, पाणिं नो डहिज्जा, दड्डे किं भविस्तइ ?, दुक्खं दुक्खंति मन्नमाणा पडिसाहरह,
२क्रिया२श्रुतस्कएस तुला एस पमाणे एस समोसरणे, पत्तेयं तुला पत्तेयं पमाणे पत्तेयं समोसरणे, तत्थ णं जे ते
स्थानाध्य. न्धे शीला
समणा माहणा एवमातिम्वति जाव परुति-सवे पाणा जाव सबेसत्ता हतबा अज्जावेयचा परिघेतवा परिकीयावृत्तिः
तावेयवा किलामेतबा उद्दवेतवा, ते आगंतुछेयाए ते आगंतुभेयाए जाव ते आगंतुजाइजरामरणजोणिज॥३३९।। म्मणसंसारपुणब्भवगन्भवासभवपवंचकलंकलीभागिणो भविस्संति, ते यहणं दंडणाणं यहणं मुंडणाणं
तजणाणं तालणाणं अंबंधणाणं जाव घोलणाणं माइमरणाणं पिइमरणाणं भाइमरणाणं भगिणीमरणाणं भज्जापुत्तधूतसुण्हामरणाणं दारिदाणं दोहग्गाणं अप्पियसंवासाणं पियविप्पओगाणं यहणं दुक्खदोम्मणस्माणं आभागिणो भविस्संति, अणादियं च णं अणवयग्गं दीहमद्धं चाउरंतसंसारकतारं भुज्जो भुजो अणुपरियहिस्संति, ते णो सिझिस्संति णो वुझिस्संति जाव णो सबदुक्खाणं अंतं करिस्संति, एस तुला एम पमाणे एम समोसरणे पत्तेयं तुला पत्तेयं पमाणे पत्तेयं समोसरणे ॥ तत्थ णं जे ते समणा माहणा एवमाइक्वंति जाव परूवेंति-सचे पाणा सवे भूया सबे जीवा सचे सत्ता ण हंतचा ण अज्जावेयधा ण परिघेतवा ण उहवेयवा ते णो आगंतुछेयाए ते णो आगंतुभेयाए जाव जाइजरामरणजोणिज
४॥३३९॥ म्मणसंसारपुणब्भवगन्भवासभवपवंचकलंकलीभागिणो भविस्संति, ते णो बहणं दंडणाणं जाव णो यहणं मुंडणाणं जाव बहणं दुग्वदोम्मणस्साणं णो भागिणो भविस्संति, अणादियं च णं अणवयग्गं
ekeeseceneseakcesesesesereverecedeseseseseseseseeseaecenecesecevedeo