Book Title: Battrishina Sathware Kalyanni Pagthare Part 03
Author(s): Abhayshekharsuri
Publisher: Divya Darshan Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004975/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre kalyANanI pagathAre bhAga-3 8 vivecananAra 8 AcArya vijaya abhayazekharasUri Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Namottha chuM samaNassa bhagavao mahAvIrassa bIzInA sathavAre kalyANanI pagathAre (bhAga-3, pAMcamI-chaThThI-sAtamI batrIzI) mahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAja racita dvAtriMzad dvAtriMzikA granthanA AdhAre lokabhogya vivecanakAra : zrI vijaya prema-bhuvanabhAnu-dharmajit-jayazekharasUri ziSya AcArya vijaya abhayazekharasUri prathama AvRtti vi. saM. 2065 75 prakAzaka : divyadarzana TrasTa 39, kalikuMDa sosAyaTI, dhoLakA-387810 mUlya H rUA. 40-00 noMdha : jJAnakhAtethI prakAzita thayelA A pustakane gRhasthoe mAlikImAM rAkhavuM hoya to enuM mUlya jJAnakhAte cUkavavuM. bharata grAphiksa, nyumArkeTa, pAMjarApoLa, rilIpha roDa, amadAvAda-1. phona : (079) 22134176, mo. 9925020106 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakaLasaMghahiteSI, 108 vardhamAnatAoLInA ArAdhaka, hajAro yuvAnonA pratibodhaka gurudeva pa.pU. AcAryadeva zrImadvijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI ma.sA.nI janmazatAbdI prasaMge teozrInA anaMta upakAronA traNanI smRtimAM A granthanI zrutaracanA sakaLa vizvanuM maMgaLa karo. prakAzakIya zrI jaina saMghamAM lokapriya mAsika zAntisaurabhamAM cAlatI lekhamALA-batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre....nA ra7 thI 41 lekho trIjA pustakarUpe prakAzita karatAM ane AnaMda anubhavIe chIe. pU. A. zrI vijayaprema-bhuvanabhAnusUri samudAyanA pU. A. zrI vijaya abhayazekharasUri mahArAja zAstronA gahana padArthone paNa saraLa bhASAmAM raju karIne lokabhogya banAvavAmAM kuzaLa che e vAta zrIsaMghamAM prasiddha che. tethI upakAranI buddhithI teoe kalama upADIne zrAvaka-zrAvikAvargane paNa suMdara bodha maLI rahe evI lekhamALAnI zrIsaMghane bheTa maLI. A lekhamALA pratye jijJAsuone sAruM AkarSaNa jAgyuM che ne tethI anyone paNa sAro bodha maLI rahe e mATe A lekhone pustakarUpe prakAzita karavAmAM AvI rahyA che. lekhaka pUjya AcArya bhagavaMtanA caraNomAM bhAvabharI vaMdanA sAthe AvA bodhaprada pustakonI zrIsaMghane bheTa dharyA kare evI namra vinaMtI. A pustaka prakAzanano saMpUrNa lAbha potAnA jJAnakhAtAmAMthI lenAra muluMDa-jhavera roDa saMghanI tapAgacchanI zrAvikAbenone hArdika abhinaMdana sAthe anumodanA. pustakanuM suMdara mudraNa karanAra bharata grAphiksanA pUrA sTAphane dhanyavAda. | jijJAsuone svabodhane vizada karavA mATe A pustakanuM adhyayana karavAnI vinaMtI sAthe.... divyadarzana TrasTa vatI kumArapALa vi. zAha Jainston International WWW.jaineliaa che || Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA sarvajJakathita ane gaNadhara gupTeita padArtho abhUta-alaukikaanupama hoya ja e niHzaMka che. AvA padArthone nyAyAcArya nyAyavizArada mahopAdhyAya zrImad yazovijayajI mahArAjano tarkapUta layopazama maLe eTale rajuAta paNa dhAradAra bane ja. prabhu zAsananA AvA adabhuta rahasyono sAmAnya kSayopazamavALA sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone tathA zrAvaka-zrAvikAone paNa paricaya maLe e mATe prastuta lekhamALAno prAraMbha thayo, jenA pAMcamI-chaThThI-sAtamI...traNa batrIzInA 27thI 41 naMbaranA lekho prastuta pustakamAM prakAzita thaI rahyA che. - siddhAnta mahodadhi sva. pU. A. zrI vijayapremasUrIzvarajI ma. sA., nyAyavizArada sva. pU. A. zrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI ma. sA., siddhAntadivAkara gacchAdhipati zrI vijaya jayaghoSasUrIzvarajI ma. sA., sahajAnaMdI sva. pU. A. zrI vijaya dharmajisUrIzvarajI ma. sA., zrI sUrimaMtranA paramasAdhaka sva. pU.A.zrI vijayajayazekharasUrIzvarajI ma. sA. A suvihita guruparaMparAnA caraNomAM natamastake vaMdanA.. prabhuzAsananI anupama vAtone saraLa bhASAmAM samajavA mATe prastuta prakAzanano sahAro levAnI namra vinaMtI. kA. su. 1, 2065, surata gurupAdapaghareNuM abhayazekhara prastuta prakAzanano saMpUrNa lAbha potAnA jJAnakhAtethI lenAra muluMDa-jhavera roDa saMghanI tapAgacchanI zrAvikAbenone pharI pharI abhinaMdana '/liaa Illi HTTiI] WW Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che ) X pUjanIya sAdhu-sAdhvI bhagavaMtone vinamra nivedana Apane A pustaka vAMcavA khAsa vinaMtI che. vAMcyA bAda jo zrI jainazAsananI hitakara vAto saraLa bhASAmAM jANavA maLI...sAro bodha thayo evI jo pratIti thAya to anya sAdhu- sAdhvIjI bhagavaMtone, tathA ArAdhaka ke jijJAsu zrAvaka-zrAvikAone paNa vAMcavA mATe khAsa preraNA karIne ApavA mATe vinaMtI che. jijJAsu zrAvaka-zrAvikAone bhalAmaNa A pustaka vAMcazo. bIjI-trIjI vAra vAMcazo. anya zrAvakazrAvikAone paNa khAsa preraNA karI vAMcavA Apazo. ema 3-4-5 jeTalA zrAvaka-zrAvikAone vAMcavuM hoya te vAMcI le... pachI tyAMnA sthAnika jJAnabhaMDAramAM jamA karAvI devuM.... jo koIe pote potAnI pAse rAkhavuM hoya to pustakanI kiMmata jJAnakhAte jamA karAvI devI. ( prApti (1) prakAzaka sthAna (2) DaoN. hemaMtabhAI parIkha 21, tejapAla sosAyaTI, phatehapurA basasTenDa pAse, pAlaDI, amadAvAda-7. phonaH (079) 26630006 (3) mokSaruci mohanalAla jhaverI 6-1099, goLazerI, galemaMDI, surata-395 003, phonaH (0261) 2430342 (4) nItinabhAI a. dhAmI 6-e, zyAma sarjita epArTamenTa, mathuradAsa ekasTenzana roDa, kAMdIvalI, (vesTa) muMbaI-400067. phona : 28078833 cation International www.jainen Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka zrI jinezvaradeva nirUpama mahattva dharAve che e vAta cothI | jinamahattvAgiMzikAmAM joI. A jANyA pachI emanA pratye bhaktibhAva uchaLavo e sahRdayajIvo mATe Avazyaka che. eTale have e bhaktinuM pAMcamI batrIzImAM pratipAdana karavAmAM Ave che. athavA, cothI batrIzInA chellA zlokamAM "bhagavadbhakti e paramaAnaMda saMpattinuM bIja che ema kahyuM hatuM. eTale have e bIjanuM saMpAdana karavA mATe bhaktinuM nirUpaNa karavAmAM Ave che. athavA, mahAnuM vyaktino "A mahAnuM che' evI pratItipUrvaka yoga thayo. (emano yoga thavA para evI pratIti thavI) e prathama yogAvaMcaka che. enuM saMpAdana thaI zake e mATe cothI batrIzImAM prabhunI mahAnatAnI pichANa karAvI. emano yoga-samAgama thavA para emanI praNAmAdi dvArA avazya bhakti karavAno niyama e bIjo kriyAvaMcaka che. enuM saMpAdana thaI zake e mATe A pAMcamI batrIzImAM bhaktinuM svarUpa jaNAvavAmAM Ave che. sAdhuone A bhakti paripUrNa hoya che, kAraNake prabhue kahelA AcAronuM paripUrNa pAlana hoya che. zrAvakone dravyastava (dravyapUjA) dvArA e AMzika hoya che. A dravyastavano vidhi have darzAvavAmAM Avaze. dravyastavarUpe prabhubhakti karavA mATe jinamaMdira joIe. eTale jinamaMdira nirmANanuM varNana karavAnuM che. emAM sau prathama kevo gRhastha jinamaMdira baMdhAve ? e granthakAra jaNAve che. nyAyapArjita dhanavALo, buddhimAna, sadAcArI, zubhaAzayavALo tathA pitA-pitAmaha-rAjA-amAtya vagere guruvargano prItipAtra evo gRhastha jinamaMdira baMdhAve. arthAt AvA guNovALo gRhastha ja Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre jinamaMdira baMdhAvavAno adhikArI che. corI-labADI vagere lokaninda vRtti-pravRttivALo gRhastha jo jinamaMdira baMdhAve to, e gRhastha ninda hovAthI loko enI sAthe dharmane paNa vagove che. dharmanI vagovaNI e bodhidurlabhatAnuM prabaLa kAraNa che. eTale dharmanindA karanAra loko bodhidurlabha banI jAya e moTuM nukazAna thAya che, je emAM nimitta bananAra e gRhasthane paNa nukazAnakAraka che. ema, jeno Azaya ja zubha na hoya e to adhikArI na ja hoya zake e spaSTa che. tathA, je gRhastha guruvargane saMmata nathI.ene gurujanonA AzIrvAda na maLe. rAjA vagereno uparathI virodha hoya to kyAreka saMghane paNa takalIpha paDavAnI zakyatA, kaMIka ne kaMIka vigha maMdiranirmANamAM paNa AvyA karavAnI zakyatA. mATe ahIM je guNo kahyA che tevA guNovALo gRhastha ja maMdira nirmANano vAstavika adhikArI che. prazna : jinamaMdiranirmANa mATe bhUmi kevI joIe ? uttara : jinamaMdira baMdhAvavA mATe evI bhUmi kharIdavI joIe ke jemAM vAstuvidyAne anusAra koI doSa hoya nahIM, dharmazAstramAM dekhADelI maryAdAnuM ullaMghana na hoya, tathA paDozI vagere koIne kheda pahoMcato na hoya ane bhaviSyamAM kalyANanI paraMparA cAlavAnI hoya. prazna : jemAM kalyANa paraMparA cAle evI zubhalakSaNavALI jamIna kharIdavI e vAta to barAbara che. paNa paDozI vagerene kheda na thavo joIe evI zarata zA mATe che ? uttara : dharmamAM udyamazIla jIve koIne paNa aprIti thAya evuM karavuM na joIe, kAraNa ke aprItino parihAra karavAthI ja zubhAnubaMdha thAya che jenA prabhAve bhaviSyamAM zubhaparaMparA cAle che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-27 anyanI pIDAno parihAra karavAno viziSTa prayata e ja zubhAnubaMdha vagerenuM mukhya kAraNa che. eTale ja, tApasonI aprItinuM vAraNa karavA mATe prabhu mahAvIrasvAmIe comAsAmAM paNa vihAra karI dIdho hato. vaLI, ADoza-pADozane aprIti na karavI, eTaluM ja nahIM, paNa bhale ne teo svajanAdi saMbaMdha vinAnA hoya, to paNa AsapAsamAM rahetA teone ya dAnAdithI anukULa ka2vA-Avarjita karavA. bhagavAn pratyenI bhaktithI thayelI AvI udAratAnA yoge zubhAzaya vadhu vizada thAya che, ane tethI jIvone bodhinI prApti ane vRddhi thAya che. AmAM rahasya A che-jinamaMdira, jinamUrti, jinapUjA vagererUpa dravyastavanuM eka mahattvanuM prayojana bodhinI-samyagdarzananI prApti, sthiratA ane nirmaLatA che...te paNa mAtra dravyastava karanArane ja nahIM, paNa e jonAra vagerene paNa thAya evuM A prayojana che. paNa jonAra vagerene A bodhinI prApti vage2e to, to ja thAya che jo teo dravyastavanI anumodanA-prazaMsA kare. AsapAsa rahenArA loko badhA jaina ja hoya evo niyama nathI, jainetara paNa hoya zake. teonA haiyAmAMthI anumodanAno sUra to ja nIkaLe jo e haiyuM Avarjita thayuM hoya. e mATe dAnAdidvArA emane anukULa karavA jarUrI hoya che. paNa enA badale jo teone aprIti thayelI hoya, to to teo niMdA vagere karIne UlaTA durlabhabodhi thAya....ne emAM nimitta banavAthI jinamaMdirAdi karAvanAra paNa kadAca durlabhabodhi thaI jAya. eTale dravyastavanuM prayojana svane ke parane sare ja nahIM. mATe AsapAsanA lokane anukULa karavA e Avazyaka che. eTale ja pratiSThA vagere prasaMgoe ke viziSTa mahotsavAdi prasaMge AsapAsanA lokone khuza karavAno prayatna avazya karavo joIe. bhUmisaMpAdana karavAnI vidhi dekhADI. have bhIMtanI vidhi 283 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre dekhADavAmAM Ave che. iTa pASANa vagere je vAparavAnA hoya te suMdara ane guNayukta hoya evA vAparavA joIe. kASTha paNa je vAparavAnuM hoya te devatA vagerenA upavanamAMthI temanI pUjA-arcA vagere dvArA saMmati meLavIne prayatapUrvaka lAvavuM. lakSaNayukta hoya tathA khadirAdikASThanI jema sthira-sAravALuM hoya evuM kASTha vAparavuM. tathA mAla parivahana karanArA baLadagADAM vagerenA baLada vagerenI pIDAno paNa parihAra karavo. e mATe bahu bhAra na lAdavo-anna pANI vageremAM aMtarAya na karavo, ItyAdi kALajI levI. A ITa vagere paNa yogya mUlya cUkavIne kharIdavA, te paNa pUrNakaLaza vagere zubhazukana pUrvaka kharIdavA e hitakara che, vaLI A zubhazukana cittotsAhane anusaranAra hoya che. eTale ke e vakhate bhego cittotsAha paNa joIe. AmAM pUrNakaLaza vagere bAhyazukana che ane cittano utsAha e AMtarika zukana che. tathA guruvacanAnugatatva paNa kAryasAdhaka che. eTale ke bAhyazukana, AMtarika utsAha ane guruvacana e traNene anusarIne thayelA kArya zIdhra siddha thAya che. A vAta yogabindugranthanA 23ramAM zlokamAM tathA 14mI batrIzInA 27mAM zlokamAM paNa karelI che. jinamaMdiranirmANa mATe nokaro-majuro paNa evA rAkhavA je sajjanaprakRtinA hoya... "tame to nokaro cho-majuro cho.' vagere halkA vacanono prayoga na karavo...paNa tame paNa A maMdiranirmANamAM sahAyaka cho...tamAro paNa AmAM sahayoga-phALo che. nahIMtara e thaI zI rIte zakata ?" vagere rUpa udAravacano bolIne teone saMtoSa Apavo. ema Arthika udAratA keLavIne emane yogya vetana ApavA dvArA paNa saMtoSa Apavo. dravyastavarUpa mahattvanA dharmamAM sahAyaka bananArA hovAthI teo paNa dharmamitrarUpa hoya che. mATe teo pratye Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-27 niSkapaTa rahevuM. AvI niSkapaTa pravRttimAM rahela zuddha AzayathI ja vAstavika dharma thAya che. prazna : jinamaMdiranirmANano A bAhya vidhi jANyo. paNa nirmAtAno AMtarika vidhi zuM hoya che ? 285 uttara H A jinamaMdira kRtya aMge zubhaAzaya Ubho karavo joIe. jinamaMdira-jinamUrti e prabhubhaktinuM mukhya AlaMbana che.. jinamaMdira hoya to roja aSTaprakArIpUjA....snAtrapUjA... aMgaracanA...mahApUjana...caityavaMdana...stutistavanA...vagere karIne huM dhanya banIza...bIjA paNa seMkaDo hajAro bhAvukone prabhubhakti dvArA zubha adhyavasAyo kamAvAno lAbha maLaze...kevI bhakti thaze...kevo lAbha maLaze...enI kalpanAo karI karIne potAnA mananA zubhabhAvo nirmANa karavA-prabaLa karavA. Ane AlaMbanatA nAmanI viSayatAthI thayelI zuddhi kahe che. tathA, 'jinamaMdira nirmANa karIza to mArI vAhavAha thaze...cAre kora nAmanA thaze...' AvI koI aihika lAlasA na rAkhavI. ke jinamaMdira nirmANa-prabhubhakti vagere dvArA paralokamAM huM deva banuM-rAjA banuM...vagere koI prakAranuM niyANuM na karavuM...paNa 'jinabhavananirmANa karIza to uttama prabhubhaktino lAbha maLaze' Avo badho ja bhAva rAkhavo-vikasAvavo. A uddezyatA saMbaMdhI zuddhi dvArA thayelI Azayazuddhi che. tathA jayaNA pALavA dvArA dayA sAdhavAnI hoya che, mATe dayA e sAdhya che. e mATe anya AraMbha-samAraMbhano tyAga * karavo joIe. eTale pote rahevA mATe gharanI jarUra che. to navuM makAna na baMdhAvatA, koI gRhasthe potAnA mATe je makAna banAvyuM hoya ene ja zrAvaka kharIdI le...pachI kadAca e makAnamAM potAnI icchA mujabanI suMdaratA-suvidhAo ochI-vattI hoya to paNa. tathA jinamaMdira nirmANa karAvavAmAM je pANI vagere vaparAvAnA hoya emAM Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre paNa jeTalI vadhu ne vadhu jayaNA zakya hoya eTalI jALavIne dayA keLavavI joIe. Ama, anya AraMbhAdino tyAga ne AvazyakamAM jayaNA jALavavI e sAdhya saMbaMdhI zuddhi che ne enAthI paNa jinamaMdiranirmAtAnI Azayazuddhi thAya che. Ama traNa rIte zubha Azaya keLavavo joIe. jinamaMdiranA nirmANamAM pRthvIkAyAdijIvono AraMbha to thavAno ja che... chatAM vadhArAnA AraMbhano tyAga karavAthI ane Avazyaka AraMbhamAM vadhu ne vadhu jayaNA pALavAno prayata karavAthI aMtaHkaraNa to anAraMbhathI ja vAsita thAya che ne tethI Azayazuddhi thavAnA kAraNe, je AraMbha thAya che te paNa sadAraMbharUpa bane che jenuM phaLa hitakara banyuM rahe che. tathA haMmezA nirmANakAryanuM nirIkSaNa karatA rahIne "have 60 TakA kAma thaI gayuM. 40 TakA bAkI rahyuM. have 70 TakA kArya thaI gayuM. 30 TakA bAkI rahyuM. have zikhara paNa taiyAra thaI gayuM. mAtra raMgamaMDapa rahyo che...' vagere rIte potAnA AnaMda-ullAsane vadhAratA rahevuM joIe. temaja, jinamaMdira taiyAra thaI jaze. bhavya pratiSThA mahotsava thaze. seMkaDo-hajAro loko paramAtmAnA darzana-vaMdana-pUjanasatkAra-sanmAnAdi dvArA pApono nAza karI puNyopArjana karaze... durgatinAM dvAro baMdha karI sadgatinAM dvAra ughADaze. zubha adhyavasAyo dvArA mithyAtvAdidoSone tilAMjali ApI samyaktAdiguNone keLavI TheTha muktisukhane pAmaze..ohoho.. keTalo badho lAbha ...lAbha ja lAbha.aparaMpAra lAbha..' vagere rUpe zubhaAzayanI vRddhi karatA rahevuM joIe. A rIte vidhipUrvaka bhAvavRddhithI karAyelA jinamaMdirane jJAnI puruSoe bhAvayajJa-bhAvapUjA tarIke udghoSita karyuM che. chaThThA SoDazakanI 14mI gAthAmAM kahyuM che ke "sagRhastha mATe A jinamaMdira e Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-27 287 bhAvayajJa che." prazna : A jo bhAvapUjArUpa che to ene 'dravyastava' kahevo asaMgata nahIM banI jAya ? uttara : nA. sUtromAM kahela saMpUrNa AcArapAlana e ja vastutaH bhAvastava che. ne A to enA kAraNabhUta che. mATe dravyastavarUpa ja che. chatAM e zubhaAzaya vagere bhAvothI paNa saMkaLAyela che ne tethI e apekSAe e bhAvapUjArUpa paNa che. Ama dravya ane bhAva baMne anyonya saMkaLAyelA hovA chatAM prAdhAnya dravyanuM ja hovAthI eno dravyastava' tarIke ullekha saMgata karI zake che. A rIte jinamaMdiranuM nirmANa karyA pachI tenI sArasaMbhALa sAdhuone soMpI devI na joIe. paNa gRhasthoe khuda karavI joIe. e mATe avyayanIvinI = sthAyI phaMDanI vyavasthA karavI joIe. eTale ke dhananI evI jogavAI karavI joIe ke jethI rAkhavAmAM AvelI e mUDInI rakSA ane vRddhi thayA kare, paNa ghaTADo na thAya. have A jinAlayamAM jinabiMba ghaDAvIne zIdhra pratiSThA karAvavI joIe. kAraNake paramAtmAthI adhiSThita thayeluM te jinAlaya vRddhi pAme che, eTale ke uttarottara vardhamAna mahimAvALuM bane che. te paNa eTalA mATe ke jinabiMbanuM nirmANa pratiSThA ane pUjA vagerethI janya puNya e jinAlayanI vRddhinuM kAraNa che. jinabiMbanA nirmANano vidhi A prakAre che - strIlaMpaTatA, madya, jugAra vagerethI rahita zilpIne jinabiMba ghaDavA mATe ApavuM. bhojana-patra-puSya-pAMcaphaLa vagere vaDe satkArAdi karavA pUrvaka svavibhavocita mUlya ene arpaNa karavuM.. zubhamuhUrta jinabiMba Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre nirmANano prAraMbha karAvavo. A nirmANa daramyAna potAnuM tathA zilpInuM citta kaluSita na thAya enI kALajI rAkhavI joIe. kAraNa ke dharmanI bAbatamAM cittanI kaluSitatA e amaMgaLarUpa che. AmAM dravyastavano utsAha moLo paDI javo. hatAzA AvI javI..pAchaLathI kRpaNatA AvI javI, manamAM kaMIka zaMkA-kuzaMkAo pedA thavI....A badhuM potAnA cittanI kaluSitatA che.ene vAravI joIe, eTaluM ja nahIM, uparathI jinapratimA aMge cittamAM vadhu ne vadhu prItivizeSabhakti-ahobhAvanA bhAvo uchALA mAre evo prayatna karavo joIe. kAraNake e bhAvo pramANe phaLa maLe che. bhaviSyamAM seMkaDo hajAro varSa sudhI A pratimA zubhabhAvo mATe kevuM prabaLa AlaMbana banaze.. e vicAravAthI...temaja potAnA dhanano AnAthI vadhAre sAro koI upayoga nathI...vagere vicAravAthI bhaktinA bhAvo ubharAtA rahe che.jeTalIvAra Avo vicAra karavAmAM Ave ne eTale jeTalIvAra AvA bhakti-ahobhAvanA bhAvo ullasita thAya eTalI pratimA vadhu ne vadhu prabhAvavaMtI bane che ne tethI vadhu ne vadhu pramANamAM phaLaprApti thAya che. tethI, biMba bharAvavAmAM sAnubaMdha prItivizeSa keLavavI joIe. | zilpIne Avazyaka suvidhAo na maLavAthI athavA yogya mUlya na maLavAthI ke biMba bharAvanAranA vicitra svabhAva-karkaza zabdo vagerethI manamAM kaleza thAya-aprIti thAya..A badhuM enA cittanI kaluSitatA che. e paNa prayatapUrvaka vAravI joIe. kAraNake zilpI para potAne prIti na hoya..aprIti hoya to ja AvuM vartana thAya che. ne zilpI paranI AvI aprIti e vastutaH zrIjinaparanI aprItirUpa ja jANavI joIe. te A rIte-zilpI pratye aprItinA kAraNe enI sAtheno vyavahAra saujanyapUrNa na thatA rUkSa thAya che. enA kAraNe Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-27 289 zilpInA dilamAM aprIti UbhI thAya che. jethI pachI mUrti ghaDavAmAM zilpIno eTalo rasa-ullAsa na jaLavAvAthI e veTha utAre che. Ama zilpI paranI aprIti chevaTe jinabiMbamAM nyUnatA lAvanArI banatI hovAthI e phaLataH zrIjinezvaradeva pratyenI aprItirUpa ja banI rahe che. ane zrIjinavizenI aprIti to sarva apAyonA kAraNabhUta che. mATe teno parihAra karavAmAM prayatnazIla rahevuM joIe. 7mA poDazakanI 7mI gAthAmAM kahyuM che ke-kAryapara aruci hoya to ja kAraNa para aruci thAya che. eTale jinapratimAnA kAraNarUpa zilpI paranI aruci jinapratimA paranI-zrIjinaparanI asacine sUcave che. A aruci sarva apAyonuM kAraNa che. mATe e karavI nahIM. zilpI para aruci karavI nahIM, eTaluM ja nahIM, enI vizeSa prakAre ruci-prIti saMpAdana thAya evo prayatna karavo joIe. kAraNake zilpI paranI arucinI jema ruci paNa chevaTe zrIjina para ja phalita thAya che. A prayata tarIke zrIjinanI traNa avasthAne anusarIne dohada-manoratha pUravA joIe. Azaya e che ke zilpI svayaM bALa, kumAra ke yuvAnuM che ? ene gauNa karIne prabhunI e traNa avasthAnusAre zilpInA cittamAM tevA tevA manoratho je UbhA thAya che tene pUravA mATe zilpInI AgaLa ramakaDAM vagere dharavA. A rIte ja prabhubhakti prakRSTa bane che. sAtamA SoDazakanI 8mI-9mI gAthAmAM kahyuM che ke "adhikaguNI evA bhagavAnamAM rahela avasthAne anusAra zilpIgata sva-manorathothI yukta evuM jinabiMba bhAvazuddhi nyAyopAtta dhanathI ghaDAvavuM. A jinabiMba ghaDAvavAnA prakaraNamAM enA jANakAroe bALa vagere traNa avasthAbhAvI zilpInA cittagata manoratho kahyA che. mATe zilpIne ramakaDAM vagere ApavA. A zlokano abhiprAya Avo mAnavo ucita lAge che Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre pratimA ghaDanAra zilpI bAlya, yuvAna ke vRddha koIpaNa uMmarano hoya zake che. zrIvajasvAmIno prasaMga "vayaH krIDati, na vajathI jaNAya che ke zilpakaLAmAM vizAradatA keLavI hoya evA paNa bALazilpIne bALasahaja ceSTA-vRtti-ruci vagere saMbhavita hoya che. eTale ene bALakanI rucine anurUpa ramakaDAM vagere ApavAthI enI prasannatA vadhe ane tethI pratimA vadhu AlAdaka-vadhu prabhAvapUrNa bane e saMbhavita che. e ja rIte zilpI yuvAna hoya ke vRddha hoya to te te vayamAM jevI ruci hoya ene anurUpa cIja vastu ene arpaNa karavAthI enI prasannatA vadhavA dvArA pratimAjI vadhAre prabhAvaka bane. paNa, zilpI jo yuvAn ke vRddha hoya, ne ene prabhunI bAlyAvasthA vagerenI kalpanAthI ramakaDAM ApavAmAM Ave to to ene apamAna vagere lAgavAthI aprIti thAya je chevaTe prabhupratyenI aprItirUpa TharatI hovAthI apAyakAraka che. eTale zilpInI jevI avasthA hoya ene anurUpa aninya cIja vastuo ApavAnI ja ahIM vAta hovI yogya lAge che. (ahIM upalakSaNathI e paNa jANavuM ke-samAna uMmaravALA paNa alaga-alaga zilpInI ruci alaga-alaga hoya zake che. koIkane vastranuM vadhAre AkarSaNa hoya to koIkane bhojananuM... koIkane rahevAnA sthAnanI suvidhA-svacchatAdinuM to koIkane premALa zabdonuM....jeNe jenuM AkarSaNa hoya e ene ApavAthI enI prasannatA vadhe ja. mATe enI ruci jANIne te te vastu ApatA rahevuM joIe.) zaMkA - paNa A zlokanI vRttimAM to tadavasthAtrayamanAdatyazilpInI bALAdi traNa avasthAne gauNa karavAnuM jaNAvyuM che ne ? samAdhAna - zilpInI bAlyAvasthAne zilpInI bAlyAvasthArUpa ja na gaNI, prabhunI bAlyAvasthA svarUpa manathI kalpIne, prabhune je bhaktibhAvathI UMcA prakAranA ramakaDAM vagere arpavAnuM thAya evuM Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 291 batrIzI-5, lekhAMka-27 arpaNa karavAnuM jaNAvavA mATe A pramANe kahyuM che ema ahIM mAnavuM joIe. jo prabhunI bAlyAvasthAne najaramAM levAmAM na Ave to "zilpI bhale ne bALaka che, emAM ApaNane zuM ? ene ramakaDAM ApIzuM to to e ramavAmAM paDI jaze ne pratimA ghaDavAmAM vilaMba thaze." vagere vicAro Ave ne ramakaDAM vagerenuM arpaNa na thAya e saMbhavita che. AvuM na thAya e mATe "bAlyAvasthA to zilpInI che ne ?" evuM na vicAratAM bAlyAvasthA mArA prabhunI ja che' evuM vicAravuM. AvA abhiprAyathI A zilpInI avasthAne gauNa karavAnuM jaNAvyuM hovuM joIe. A ja pramANe yuvA-vRddha avasthA mATe paNa vicAravuM. jinamUrti bharAvavAmAM vaparAtuM dhana paNa bhAvazuddha hovuM joIe. je vastutaH potAnA adhikAranuM nathI, paNa anyanA adhikAranuM che, AvuM dhana potAnA dhanamAM AvI na jAya e mATenI pUrI kALajI sahasthanI hovI joIe. tema chatAM potAnI jANa bahAra AvuM kaMIka dhana potAnA dhanamAM bhaLI gayuM hoya, to e aMzathI thanAra puNyopArjana vagereno lAbha e jIvane thAo.Avo zuddha bhAva rAkhavo joIe. eTale svadhanapraviSTa anyanA dhanathI paNa potAne ja puNya maLe evo abhilASa potAnI jANa bahAra paNa potAne na rahevAthI nyAyopArjita dhana bhAvazuddha bane che. jinabiMba bharAvavAno avaziSTa adhikAra AgaLanA lekhamAM joIzuM. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (lekhAMka dravyastava mATe jinamaMdira joIe. eTale jinamaMdira nirmANa , 28 || karAvavuM joIe. eno vidhi gayA lekhamAM joyo. vaLI jinamaMdira T nirmANa thayA bAda zIdhra emAM jinabiMbanI pratiSThA karavI joIe. e mATe jinabiMba ghaDAvavuM joIe. enI vidhi ApaNe vicArI rahyA chIe. emAM A paNa eka vidhi che ke je bhagavAnanuM biMba hoya e bhagavAnanA nAmathI ma7nyAsa karavo. jemake zrI28Sabhadeva prabhunI pratimA hoya to OM RSabhAya svAhA athavA namaH RSabhAya evo mannanyAsa karavo joIe. "jenAthI manana ane trANa (=rakSaNa) thAya che e ma7 AvI manca zabdanI vyutpatti che. "OM RSabhAya svAhA' vagere paNa manana ane trANa kare che, mATe e paNa paramamaMtra che. tethI eno avazya nyAsa karavo joIe. prazna : lAbha zAnA AdhAre thAya che ? biMba ratna-suvarNa vagere kevA dravyathI banAvyuM che ? enA AdhAre ke e banAvavAmAM kevA bhAvavizeSa rahyA che ? enA AdhAre ? uttara : A praznano uttara nizcaya ane vyavahAranaye vicAravo joIe. nizcayanaya ema kahe che ke-pASANanuM banAvo, sonAnuM banAvo ke ratnanuM banAvo enAthI biMbamAM (ane tajja phaLamAM) koI phera paDato nathI, paraMtu bhAvane anusarIne phera paDe che. bhAva jeTalA zubha eTaluM biMba vadhu prabhAvaka bane che. "biMbanirmANakALe aMtaranA bhAvo jeTalA vadhu zakya bane eTalA vadhu prabhu pratyenI bhaktinA uchALAothI rasAyelA hovA Avazyaka che" A vAta para jora ApavA mATe granthakAre paNa granthamAM A rItano ullekha karyo che. bAkI, SoDazaka Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-28 293 7-13nI vRttimAM upAdhyAyajI mahArAje khuda paNa kahyuM ja che ke "viziSTa prakArano bhaktibhAva ubharAvavAmAM nimitta banavArUpe bAhyavizeSa paNa AdaraNIya che ja-eTale ke biMba vadhu ne vadhu uttamadravyamAMthI banAvavAmAM Ave e icchanIya che ja. vyavahArabhASyagranthamAM kahyuM che ke-'lakSaNayukta, AhlAdaka ane samasta alaMkArathI vibhUSita pratimA manane jevo-jeTalA pramANamAM-prahlAda kare eTalI nirjarA thAya che." A bAhyavizeSano Adara karavo e vyavahAranayano viSaya che. A vyavahAranaya ema kahe che ke bhAva svayaM to duAya che. paNa sAmAnyathI, bhAva pragaTa thavAmAM dravya kAraNa banatuM hoya che. tethI jema vadhu mUlyavAna vastu vAparIe ema ghaNuMkharuM vadhu zubhabhAva pragaTe che. tethI pASANa karatAM sonAnuM biMba vadhAre prabhAvaka bane che ne vadhAre phaLa Ape che. ema sonA karatAM paNa ratnanuM biMba vadhAre prabhAvaka-vadhAre phaLaprada bane che. zaMkA - zubhaAzayane anusarIne phaLa maLe che, AvuM nizcayanaya je kahe che, temAM Azaya zubha zI rIte bane ? samAdhAna - AgamavacananA smaraNapUrvaka pravRtti karAya to e pravRttithI Azaya pariNAma zubha bane che. kahevAno Azaya e che ke aMdaranA pariNAmo to atIndriya che. paNa bahAra bhakti-bahumAnavinayAdi jovA maLatAM hoya to aMdara zubha pariNAma hovAnuM anumAna thAya che. eTale ke bhakti vagere liMgarUpa (= anumAnanA heturUpa) che. ane e AgamanA smaraNamUlaka hoya che. sAtamA SoDazakanI 12mI-13mI gAthAmAM kahyuM ja che ke-'pratimA moTI hoya, suMdara AkRtivALI hoya ke kanakAdimaya hoya... AvI badhI je kAMI vizeSatA hoya che tenAthI viziSTaphaLa nathI maLatuM. paraMtu vizeSa prakAranA AzayathI viziSTaphaLa maLe che. Agamane anusaranAro jIva = Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre AgamanA kahenArA tathA jANanArA puruSo para niraMtara bhakti-vinayabahumAna dharAvato hoya che. A bhakti vagere liMgothI yukta hovuM temaja te te pravRttikALe AgamasmaraNa rahyA karavuM. A badhuM cokkasa prakAranA prazastaAzaya rUpa che." eTale phalitArtha A maLyo ke Agamavacano para, enA prarUpaka zrI tIrthaMkara-gaNadharadevo para tathA enA jANakAra gItArtha mahAtmAo para bhakti-bahumAnAdi rAkhavA temaja te te pravRtti vakhate Agamavacanone yAda karavA-anusaravuM. A badhAthI Azaya zubha thato rahe che. A pramANe AgamoktavidhinuM smaraNa vagere dvArA zuddha thayela AzayathI je biMba bharAvavAmAM Ave che te lokottara hoya che ane mokSadAtA bane che. AnAthI viparItapaNe = Agamokta vidhinuM ochuM-vatuM ullaMghana karIne je biMba nirmANa karavAmAM AvyuM hoya che te laukika hoya che ane svarga vagere rUpa abhyadayaphaLa ApanAruM hoya che. alabat prathama lokottarabiMbathI paNa svargAdirUpa zreSTha abhyadaya thAya che. paNa e enA gauNa phaLa rUpa hoya che. jyAre laukikabiMbathI e abhudaya mukhyaphaLarUpe thAya che. sAtamA SoDazakanA 14-15mA zlokamAM A vAta karelI ja che. zaMkA - "laukikabiMbathI svargAdirUpa abhyadaya mukhyaphaLarUpe thAya che. AvuM tame je kaho cho enAthI to e paNa phalita thaze ke enAthI mokSarUpa phaLa gauNarUpe thAya che. to zuM e mokSanuM gauNakAraNa bane che ? samAdhAna - zAstromAM dravyastava aMge kUpadaSTAnna ApyuM che. mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAje potAnA "kUpadaSTAntavizadI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-28 295 karaNa prakaraNa" nAmanA graMthamAM e daSTAntanuM A rIte arthaghaTana ghaTAvyuM che ke "jo saMpUrNatayA vidhipAlana-jayaNA vagere hoya to dravyastavamAM aMza mAtra paNa doSa lAgato nathI. kUvo khodavAthI potAne paNa tRSAzamanAdi lAbha thAya che ane anya musApharone paNa e lAbha thAya che ema dravyastava dvArA potAne viziSTa jinabhakti vagereno lAbha thAya che ane anyone paNa anumodanAdi dvArA vipulalAbha thAya che. paNa jo dravyastavamAM avidhi ke ajayaNAdi thayelA hoya to eTalA aMze doSa lAge che. eTale tyAre kUpadaSTAnta A rIte lagADavuM-kUvo khodavAmAM jema pahelAM thAka lAge che, tRSA vadhe che ne kIcaDathI kapaDAM-zarIra melAM thAya che paNa pachI pANInI prApti thatA snAna-pAna-dhovaNAdithI A badhuM dUra thaIne uparathI skUrti vagere Ave che, ema dravyastavamAM avidhi-ajayaNA vagere hoya to eno doSa lAge che. paNa bhaktibhAva je ubharAya che e A doSanuM vAraNa karIne uparathI vipula nirjarAdi aneka lAbha sva-parane karAve che." prastutamAM avidhi niSpanna biMbathI paNa, pAchaLathI jo vadhAre bhakti bhAvollAsa karavAmAM Ave to chevaTe saravALe AtmakalyANa thAya ja che. vaLI sUripuraMdara zrI haribhadrasUri mahArAje aSTaka prakaraNamAM pratyAkhyAna aSTakamAM A pramANe kahyuM che ke-avidhi-apekSA vagerethI levAtuM paccakhANa dravyapaccakakhANa che ane e sivAyanuM paccakhANa bhAvapaccakakhANa che. "ohoho..A paccakakhANa mArA prabhue zrI jinezvaradeve kahyuM che" AvI sadbhaktithI jo e levAmAM AvyuM hoya to, avidhi-apekSAdinA kAraNe e dravyapaccakakhANarUpa hovA chatAM sarvathA niSphaLa jatuM nathI, paNa A sadbhaktinA kAraNe enuM dravya-paNuMapekSA-avidhi vagere bAdhA pAmatuM hovAnA kAraNe e bhAvapaccakakhANanuM kAraNa bane che, ane tethI e phaLarUpe e saphaLa bane che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre AmAM spaSTa jaNAya che ke avidhi-apekSAdivALuM paccakkhANa saktinA kA2Ne bhAvapaccakkhANanuM kAraNa bane che, paNa pote bhAvapaccakkhANa nathI... dravyapaccakkhANa ja che. ema prastutamAM dhana nyAyopArjita na hovuM vagere rUpa je avividha che enA kAraNe jinabiMba nirmANAdirUpa anuSThAna bhAvaanuSThAna nahIM bane ne tethI jinabiMba laukika ja banI rahevAthI mukhyatayA abhyudayaphalaka ja banyuM raheze, paNa mokSaphalaka nahIM bane. tema chatAM aSTakaprakaraNanA A adhikArathI jaNAya che ke avividha vagerethI janya je doSa hoya che tenI sadbhakti e virodhinI che. ne tethI ja e, e doSanuM vAraNa karatI jAya che. jyAM sudhI e doSanuM saMpUrNa vAraNa thayuM hotuM nathI tyAM sudhI e paccakkhANa dravyapaccakkhANa hoya che, ne jyAre sadbhaktinuM jora vadhI jAya che ne e avividha AdijanyadoSane saMpUrNatayA dUra karI de che tyAre, e paccakkhANa khuda bhAvapaccakkhANa banI jAya che. 296 prastutamAM paNa avidhijanya doSa karatAM sadbhakti jorAvara na bane tyAM sudhI laukika biMba, ne jyArathI sadbhakti jorAvara banI avidhijanyadoSanuM nivAraNa karI de che tyArathI lokottarabiMba... A rIte viveka karI zakAya che. kUpadRSTAnta paNa Avo ja bhAvArtha sUcave che. eTale jyAM sudhI e laukikabiMba che, tyAM sudhI paNa paraMparAe mokSanuM kAraNa banavuM saMbhavita hovAthI gauNarUpe mokSanuM kAraNa kahevAmAM kazo vAMdho nathI ja. Ama, jinabiMba nirmANanI vidhi vicArI. AvI vidhithI biMbanuM nirmANa thaye chate enI 10 divasamAM pratiSThA karI levI evuM zAstrakAroe pharamAvyuM che. A pratiSThA eTale vartamAnamAM ApaNe jene aMjanazalAkA-prANapratiSThA kahIe chIe te samajavI, paNa Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-28 297 gAdInazIna pratiSThA nahIM. prANapratiSThArUpa A pratiSThA saMkSepamAM traNa prakAre che- (1) vyakti pratiSThA (2) kSetra pratiSThA ane (3) mahApratiSThA. (1) te te kALe je tIrtha-zAsana pravartamAna hoya te tIrthanA sthApaka zrI tIrthaMkara prabhunI (jemake vartamAnamAM zAsanapati zrI mahAvIra prabhunI) pratiSThA e vyakti pratiSThA che. (2) ApaNA A bharatakSetramAM A covIzImAM zrI RSabhadevathI zrI mahAvIra prabhu sudhInA 24 tIrthaMkaradevo thayA che. A covIze prabhunI pratiSThA e kSetra pratiSThA kahevAya che. tathA (3) sarvakSetranI apekSAe utkRSTa 170 jinanI pratiSThA e mahApratiSThA kahevAya che. eTale ke ApaNA bharatakSetramAM jyAre zrI ajitanAtha bhagavAna vicaratA hatA tyAre kula pAMca bharata, pAMca airAvata ane pAMca mahAvidehanI 160 vijayo...ema tIrtha-tIrthakarane yogya sarva 170 sthAnomAM zrI tIrthaMkaradevo vicaratA hatA. emanI pratiSThA e mahApratiSThA che. A pratiSThA be sthAne thAya che. prANapratiSThA karanArA AcArya bhagavaMtanA potAnA AtmAmAM ane je pratimAjI para vidhividhAna thaI rahyA che te pratimAjImAM. AmAMthI pratimAjImAM je prANapratiSThA thAya che te upacaritabhAvanI pratiSThA hoya che ane AcArya bhagavaMtanA svAtmAmAM je thAya che te mukhya hoya che. prazna : svAtmAmAM ja mukhya pratiSThA thAya che, pratimAjImAM nahIM, evuM kema kaho cho ? uttara : AvuM kahevA pAchaLa be kAraNo che jene ApaNe kramazaH vicArIe - Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 298 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre svAtmAmAM thatI pratiSThA ja mukhya hovAmAM prathama hetu - mukhyadevane udezya tarIke rAkhIne vItarAgatA vagere guNamaya devasvarUpanuM avagAhana karanArI potAnI buddhirUpa bhAvanuM prANa pratiSThAcArya potAnA AtmAmAM je sthApana kare che te mukhya = nirupacarita pratiSThA che, kAraNa ke emAM "pratiSThA' zabdano artha abAdhita che. te paNa eTalA mATe ke pratiSThA saMbaMdhI vidhividhAna dvArA AgamoktanyAye svakIyabhAvanI ja sthApanA karavAmAM Ave che. eTale ke AvI sthApanA e ja "pratiSThA' zabdano artha che. ahIM AvuM tAtparya jANavuM-zrI arihaMtaparamAtmA e mukhyadeva che=vAstavika paramAtmatattva che. emane udezya tarIke rAkhIne eTale emanA guNonuM anusaMdhAna karIne prabhunI garbhakALathI ja atyaMta ucca sthiti hoya che, janmAbhiSeka vagere thavA chatAM atyaMta nirabhimAnatA, rAjyapratyebhoga-sAmagrI pratye anAsakti, zramaNAvasthAmAM ghora-niraticAra sAdhanA, vItarAgatA, kevalajJAna, tIrthasthApanAno anupama upakAra vagere zreSThaguNonA AlaMbane potAnA AtmAmAM paNa rahelA evA ja vItarAgatA vagere guNonuM anusaMdhAna thAya che. ane tethI "AvA guNoe karIne huM ja e vItarAga-paramAtmA chuM' Avo bhAvapariNAma-adhyavasAya-vicAra-buddhi prakaTa thAya che. "huM khuda e vItarAga prabhu chuM" AvA saMvedanAtmaka nijabhAvane svAtmAmAM daDha karavo e ja potAnA AtmAmAM vItarAga prabhunI mukhya pratiSThA che, kAraNa ke pratiSThA' zabdano artha emAM ghaTI jAya che. te paNa eTalA mATe ke AgamamAM je mArgadarzana ApyuM che tadanusAra svakIyabhAvanI svAtmAmAM sthApanA karavI e ja "pratiSThA' zabdanA artha tarIke saMgata Thare che. Azaya e che ke khuda paramAtmA pratimAjImAM padhAre ne saMnidhAna kare e asaMbhavita che. ema e vItarAgaprabhunuM vItarAgatA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-28 299 kevalajJAna vagere guNamaya bhagavattva=bhagavAnapaNuM, potAnA AzrayabhUta vItarAgadevanA AtmAne choDIne pratimAjImAM ke pratiSThAcAryanA AtmAmAM AvI jAya e paNa saMbhavita nathI. A vAta AgaLa Avaze. paNa vItarAgaprabhunA AlaMbane pratiSThAcAryane potAnA AtmAmAM yogyatArUpe rahelA vItarAgatA vagere guNo ke je khuda bhagavAnapaNuM che tenuM anusaMdhAna thavuM zakya che. ne A anusaMdhAnAtmakabhAvane svAtmAmAM yathAzakya sthira karavo e zakya che. mATe AvA bhAvane svAtmAmAM sthApavo e ja vItarAganI pratiSThA tarIke saMbhavita hovAthI ene ja AgamamAM 'pratiSThA' kahI che. ne tethI A ja mukhya pratiSThA che. pratimAmAM to yogyatArUpe paNa vItarAgatA vagere guNo rahelA nathI. mATe emAM je pratiSThA karavAmAM Ave che te mukhya pratiSThA nathI paNa upacArathI che. zaMkA - vacane puraskRte tasmAd vItarAgaH puraskRtaH' jJAnasAragranthanA A vacanane anusarIne jaNAya che ke zAstravacanane AgaLa karavuM e vItarAgane ja AgaLa karavA barAbara che, kAraNa ke 'zAstravacanane AgaLa karavAmAM vItarAga AgaLa thaI ja jAya che' ema jJAnasAranuM A vacana jaNAve che. vaLI zAstravihita koIpaNa anuSThAna vacanAnuSThAnarUpa to ja banI zake che jo e zAstravacanane AgaLa karIne thatuM hoya-ene anusarIne thatuM hoya. eTale koIpaNa vacanAnuSThAna kALe vItarAganuM smaraNa hoya ja che. ne tethI, vItarAga guNamaya hovAnA kAraNe vItarAgatA vagere guNonuM smaraNarUpa sthApana paNa AtmAmAM saMbhavita hoya ja che. Ama vItarAgatA vagere guNonI sthApanArUpa mukhya pratiSThA to koIpaNa vacanAnuSThAnakALe saMbhavita hovAthI pratiSThA mATe viziSTa anuSThAnanI-vidhividhAnanI jarUra ja nahIM rahe. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre samAdhAna-te te vacanAnuSThAnAtmakakriyA je eka guNanI siddhi mATe mukhyatayA vihita hoya te eka guNanI sthApanA saMbhavita banAve che. Azaya e che ke svAdhyAya e jJAnAvaraNIyakarmane toDIne kevalajJAnaguNanI prAptine sAhajika banAve che. tapa AhAra saMjJAne toDIne aNAhArIpaNAnA svabhAvane siddha karavAmAM upayogI che. eTale svAdhyAyakALa vacanane anusaravA dvArA thatuM vItarAganuM smaraNa huM paNa kevalajJAnI chuM e guNa dvArA ne tapakALe thatuM e smaraNa huM paNa aNAhArI chuM e guNadvArA potAnA AtmAmAM samApattinuM = samatvabhAvanuM = vItarAganI tulyatAnuM anusaMdhAna ane sthApana karAvI zake che, paNa sarvaguNa dvArA e karAvI zakatuM nathI. jyAre pratiSThAnA anuSThAnamAM to sthApanAnA udezathI ja vidhi-vidhAna thatA hovAthI sthApanA ja mukhya hoya che. vaLI bhAvathI sarvaguNonuM AropaNa e sthApanAno viSaya che. tethI e vidhi daramyAna 'sarvaguNoe karIne huM vItarAga chuM' e rIte paramAtmAnI sthApanA zakya bane che. mATe A vidhividhAnanI anya kriyAo karatAM ghaNI vizeSatA che, ne e mATe e jarUrI che. Ama, "pratiSThA' zabdano artha svAtmAmAM thatI pratiSThAmAM ja saMgata karato hovAthI e ja mukhya pratiSThA che.. evo eka hetu ApaNe vicAryo. svAtmAmAM thatI pratiSThA e ja mukhya pratiSThA che eno bIjo hetu- "huM khuda te vItarAgaprabhu ja chuM." AvA svabhAvanI svAtmAmAM sthApanA e ja svAtmAnI sthApya evA vItarAga prabhumAM = mukhyadevamAM samarasApatti karAvanAra che. mATe paNa e ja mukhya pratiSThA che. ahIM A tAtparya che-"huM khuda vItarAga chuM' Avo vItarAgatAno dRDha upayoga upayogavAn evA potAnA AtmadravyathI Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-28 kathaMcit (= amuka apekSAe) abhinna che ne tethI e AtmadravyarUpa ja che. A dRDha upayoga je jIvane jJAnAvaraNIya karmano tathA cAritramohanIyakarmano udaya prabaLa hoya ne kSayopazama ghaNo maMda hoya, evA jIvane saMbhavato nathI. prazna : upayoga e jJAnamaya che ne tethI e jJAnAvaraNanA maMdakSayopazamavALAne saMbhave nahIM, amaMdakSayopazamavALAne saMbhave e to barAbara che. paNa cAritra mohanIyanA maMdakSayopazamavALAne paNa e saMbhavato nathI evuM zA mATe ? 301 uttara : 'huM khuda te vItarAga prabhu ja chuM' AvuM sAMbhaLeluMvAMceluM ke gokheluM hoya ne e khAlI yAda karavAnuM hoya to e to mAtra jJAnAvaraNIyakarmano ja kSayopazama hoya ne cAritramohanIyakarmano kSayopazama na hoya evA jIvane paNa saMbhave ja che. paNa ene je smaraNa thAya che te upara uparathI thAya che ane tethI koruM dhAka hoya che.. e aMtaHkaraNasparzI hotuM nathI, eTale ke saMvedanAtmaka banatuM nathI. prastutamAM to je saMvedana aMtaHkaraNa sparzI hoya e ja dRDha upayoga tarIke abhipreta che. ne evuM saMvedana to cAritramohanIyanA amaMdakSayopazamavALAne ja saMbhavita che. tIvrakakSAnA viSaya-kaSAyanA tophAnothI=rAga-dveSanA piraNAmothI jenuM aMtaHkaraNa malina che tevA AtmAnA aMtaHkaraNamAM to viSaya-kaSAyonA rAgadveSanA saMvedano ja UThe che, vItarAgatAnuM saMvedana UThavAnI tyAM koI zakyatA ja hotI nathI. jemaNe prabhuvacanone jIvanamAM satata AcaravA dvArA rAga-dveSane khUba khUba moLA pADelA che (eno artha ja ke cAritramohanIyano amaMda kSayopazama Ubho karyo che) evA sAdhaka mahAtmAnA aMtaHkaraNamAM ja vItarAgatAnuM saMvedana pragaTe che. eTale ja prANapratiSThAno adhikAra gRhasthone hoto nathI. paNa khUba sArA sAdhaka mahAtmAone Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre AcArya bhagavaMtone ja hoya che. AcArya bhagavaMtomAM paNa je AcArya bhagavaMte ugnasAdhanA dvArA rAga-dveSane vadhu ne vadhu moLA pADyA hoyacAritramohanIyano vadhAro prabaLa kSayopazama karyo hoya temane A saMvedana vadhu ne vadhu dRDha thAya che ne tethI pratiSThA vadhu ne vadhu prabhAvavaMtI bane che. eTale ja zrIsImaMdharadhAma-zirolI (kolhApUra) vagere aneka tIrthatulya jinAlayonA prANapratiSThAcArya zrIsUrimaMtranA paramasAdhaka svargastha pUjyapAda gurudeva zrI jayazekharasUri mahArAja sAheba khAsa kahetAM ke aMjanazalAkA mahotsava daramiyAna prANapratiSThAcArye roja dareka nUtana jinabiMbanI dRSTimAM dRSTine meLavIne kama se kama ekavAra to sUrimaMtra gaNavo joIe. zrI sUrimaMtramAM prabhunA pAMca kalyANakosamavasaraNa-8 prAtihArya-12 parSadA vagerenuM dhyAna dharavAnuM hoya che. eTale enA dvArA prabhunA guNomAM mana vadhu ne vadhu ramamANa bane ja, je upara kahelA upayogane daDha banAvavAmAM sahAyaka bane che. vaLI je dravya-guNa-paryAyathI arihaMtanuM dhyAna dhare che te potAnuM dhyAna dhare che ne eno mohavilaya pAme che" evA pravacanasAranA vacanane anusAre zrIsUrimaMtranuM dhyAna dharavAmAM cAritramohanIyano kSayopazama vizada banato ja jAya e spaSTa che. vaLI eTale ja mana rAga-dveSanA saMkalezothI kaluSita na thAyapaNa suprasanna ja rahe e mATe prANapratiSThAcArye svayaM kALajI rAkhavI joIe ane aMjanazalAkAnA mahotsava daramiyAna to enI vizeSa kALajI rAkhavI joIe. tathA AsapAsa caturvidha saMghe paNa evuM ja vAtAvaraNa banyuM rahe enI kALajI rAkhavI joIe. A aMgenI vizeSa vicAraNA AgAmI lekhamAM joIzuM. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka svAtmAmAM thatI pratiSThA e ja mukhya pratiSThA che, AnA be kAraNo che. (1) potAnA AtmAmAM potAnA svabhAvanI sthApanAmAM pratiSThA" zabdano mukhya artha ghaTe che. tathA (2) A pratiSThA ja potAnI mukhya devamAM samarasApatti karAve che. A vAta ApaNe pUrva lekhamAM joI gayA. AmAM bIjA kAraNano A lekhamAM vizeSa vicAra karIe. gayA lekhamAM A paNa nakkI thayuM che ke jenA AtmAmAM jJAnAvaraNIya ane cAritra mohanIya karmano amandaSayopazama hoya enA AtmAmAM ja vItarAgatAno daDha upayoga saMvedAya che. vaLI A to vItarAgatAnuM saMvedana che. mATe e A baMnenA kSayopazamane uttarottara vadhu ne vadhu prabaLa banAvanAra hovAthI AtmAne zAyikabhAva tarapha AgaLa laI jAya che. tethI chevaTe AtmA kSAyikabhAvanI vItarAgatA-sarvajJatA vagere pAme che. eTale ke mukhyadevatAnA svarUpanI tulyatA prApta thAya che. Ama svayaM vItarAga banI javuM e sthApya evA vItarAganI (=jenI pratiSThA karavAnI che evA vItarAganI) paramapratiSThA rUpa che, A samarasApatti che. ane svAtmAmAM thatI sva-bhAvanI sthApanA emAM hetu bane che, mATe e mukhya pratiSThA che. zaMkA - ema to pratiSThita pratimAnI bhakti karatAM karatAM paNa keTalAya AtmAo kSAyikabhAvanI vItarAgatA-sarvajJatA vagere rUpa mukhyadevatAnA svarUpanI tulyatA pAme ja che. tethI pratimAmAM thayelI pratiSThA paNa samarasApattinuM-paramapratiSThAnuM kAraNa bane ja che. mATe e paNa mukhya pratiSThA kema nahIM ? samAdhAna - AtmA e suvarNa che jenA para karmamaLa lAgyo hovAthI badhI camaka AvarAI gayelI che. AgamavacanarUpa agninA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre prabhAve A karmamaLa baLI jAya che ne AtmAne vItarAgatvarUpa zuddha suvarNapaNe prApta thAya che. eTale ke AtmA pote vItarAgarUpe pariName che. vaLI huM khuda te vItarAgaprabhu chuM" Avo saMvedanAtmaka dRDhaupayoga e ja kathaMciabhedanA kAraNe A Atmadravyamaya che. ne enAthI kSAyikavItarAgatArUpa je paramArasApatti thAya che e paNa kathaMci abhedanA kAraNe Atmadravyamaya ja che. eTale ke A daDhaupayogamaya Atmadravya pote vItarAgaAtmadravyarUpe pariNamatuM hovAthI spaSTa che ke e daDhaupayogamaya sthApanA e parama pratiSThAnuM satra rasApattinuM pariNAmakAraNa bane che. jemake mATI pote ghaDArUpe pariName che, mATe e ghaDAnuM pariNAmI kAraNa che. paNa daMDa kAMI ghaDArUpe pariNamato nathI. mATe e nimitta-kAraNa che.) pratimAmAM upacArathI thayelI pratiSThA to vItarAgatAnuM vadhumAM vadhu nimitta kAraNa ja banI zake che, pariNAmI-kAraNa nahIM. kAraNake pratimAmAM yogyatArUpe paNa vItarAgatA-kevalajJAna vagere guNo rahyA na hovAnA kAraNe e kyAreya tadrupe pariNamatI nathI. tethI pratimAmAM karelI sthApanA e mukhya nathI. A vAta SoDazaka (8-5)mAM paNa karI che. vaLI tyAM (88-9) mAM kahyuM che ke-mukhyadevatAsvarUpanA AlaMbane thayelo vItarAgatAdinuM avagAhana karanAro daDhaupayogamaya bhAva e rasendra jevo che. tenAthI puNyAnubaMdhI puNyasvarUpa vibhUti prApta thatI hovAthI e mahodaya che. rAga-dveSAdithI grasta AtmasvabhAva e tAMbu che. jema suvarNarasanA saMparkathI tAMbu suvarNarUpatA pAme che, tema bhAvarUpa rasendrathI rasAtuM AtmasvabhAvarUpa tAMbu keTalAkakALe parama=zreSTha apratibaddha anupahita siddhakAMcanatA=sarvakarmamalamukta siddhAvasthArUpa kAMcanatAne pAme che. (A prAptimAM Avo krama jANavo-bhAvarasendra-puNyAnubaMdhI puNyauttarottara sAdhanAnI suMdara sAmagrI-uttarottara zubha zuddha bhAvovItarAgatA-kevalajJAna-mukti.) Agamavacana agni jevuM che. tenA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-29 305 amuka cokkasa vyApArarUpa kriyAthI karmarUpI indhanano dAha thavAthI A siddhakAMcanatA prApta thAya che, mAtra bhAvarasendrathI e siddhakAMcanatA prApta thaI jAya che evuM nathI. pratimAmAM thayela pratiSThA paNa vacanakriyArUpa che. tethI e kriyA iMdhanaprakSepAtmaka zubhavyApArarUpa je itakartavyatA, tasvarUpa hovAnA kAraNe saphaLa che.'' Azaya e che ke tAMbAne suvarNarasathI 2savAmAtrathI so TacanuM sonuM prApta thaI jatuM nathI, kAraNa ke tAMbAno aMza bhale suvarNa banyo, tAMbAmAM je mela-mATI vagere bhaLelA hatA e to azuddhirUpe haju paNa UbhA ja rahe che. e jyAre agnidvArA dUra thAya che tyAre zuddha suvarNa prApta thAya che. prastutamAM paNa AvuM ja che. e samajavA mATe nIcenA zaMkA-samAdhAna vicArIe. zaMkA - jo zrIvItarAganA AlaMbane 'huM paNa te vItarAga ja chuM' AvA pragaTa thayelA bhAvane AtmAmAM sthApavo e pratiSThA che. ne A bhAva ja bhAva2sendrasvarUpa hovAthI paramAtmAnI samarasApatti karAvanAra che. to pratiSThA mATe bAhya vidhividhAnanI zI jarUra che ? mAtra Avo bhAva pragaTa karIne sthApI devo eTaluM ja Avazyaka nathI ? samAdhAna - uparanuM dRSTAnta ahIM vicAravuM. arthAt AgamavacanasvarUpa agninA vyApArathI karmasvarUpa iMdhana jyAM sudhI baLI jatuM nathI tyAM sudhI, mAtra bhAvasendrathI` ja vItarAgatA-kevalajJAnAdimaya je AtmAnuM zuddhasvarUpa tatsvarUpa siddhakAMcanatA saMpanna thatI nathI. eTale agni pragaTIne mela vagerene bALavAnuM svakArya kare e mATe jema iMdhanaprakSepa Avazyaka hoya che ema AgamavacanarUpa agni karmakacarAne bALavAnuM svakArya kare e mATe Agamokta pratiSThA= vidhividhAna paNa Avazyaka che. ne tethI svakIya bhAvanI sthApanAnA A vidhAnamAM pratimAmAM thatI pratiSThAkriyA paNa saphaLa che-sArthaka che, nirarthaka nathI. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre Ama AtmAmAM thatI potAnA ja bhAvanI pratiSThArUpa mukhya pratiSThAno vicAra karyo. have pratimAmAM je upacarita pratiSThA thAya che teno vicAra karavAno che. e mATe zaMkA UThAvavAmAM Ave che. 306 zaMkA - Ama pratiSThAcAryanA AtmAmAM ja jo pratiSThA thAya che to pratimAjImAM A pratimA pratiSThita che' evo vyavahAra zI rIte thaze ? kAraNa ke pratimAmAM to pratiSThA thaI nathI. ane tethI ja e pratimAnI pUjAdi zI rIte thaze ? temaja e pUjAdinuM phaLa kaI rIte maLaze ? samAdhAna - nirupacarita rIte to svAtmAmAM ja pratiSThA thAya che. paNa upacArathI e pratimAmAM paNa thAya che. ahIM Avo Azaya che vItarAgaprabhunA AlaMbane huM te ja vItarAga chuM' Avo je adhyavasAya pratiSThAcAryane Ubho thAya che teno pratiSThAcArya 'A pratimA mArAthI abhinna che' e rIte pratimAmAM abheda upacAra kare che. eTale ke 'huM ane pratimAjI abhinna chIe, tethI vItarAgaprabhunA AlaMbane mArAmAM saMvedAtI vItarAgatA pratimAjImAM paNa che' evo abheda upacAra kare che. Avo abheda upacAra e pratimAmAM thayelI pratiSThA che. zaMkA pratimA pASANanI che.. jaDa che.. pote jIvaMta checetana che.. eTale prANapratiSThAcArya pratimAmAM potAno abheda kevI rIte bhAvI zake ? samAdhAna AhAryaAropathI e bhAvI zakAya che. jyAM jenA abhAvano niHzaMka nirNaya hoya tyAM ja tevI prabaLa icchAvazAt te vastuno Aropa karavo (=te vastunI tyAM vidyamAnatA vicAravI ne vyavahAravI) ene AhAryaAropa kahevAya che. jemake phoTo jaDa che. pote cetana che. AvA badhA aneka kAraNoe phoTAmAM potApaNAMno - Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 307 batrIzI-5, lekhAMka-29 abhAva niHzaMkapaNe nirNata che. tema chatAM e citramAM potAnuM sAdazya dekhAvuM vagere kAraNe ene udezIne mAnavI "A huM chuM ema jANe che, kahe che ne ema vyavahAra kare che. A AhAryaAropa che. AvuM ja pratimAmAM paNa saMbhavita che. prabhunI pratimAmAM paNa vItarAganA sAdazyanI nIce mujaba sUcanAo maLe che. bAjumAM ke bAhumAM koI strI nathI e sUcave che ke rAga-vikAra-vAsanAno abhAva che. ema zastrano abhAva zatrutA-bhaya-hiMsakatAnA abhAvane, hAthamAM mALAno abhAva akRtakRtyatAnA-sAdhanAnI apUrNatAnA abhAvane, vAjiMtrano abhAva gIta-nRtyAdikutUhalanA abhAvane sUcave che. ema AMkha upara UThelI nathI e krodhanA abhAvane, trAMsI nathI e mAyAnA abhAvane ane nIcI nathI e lajjAspada kAryanA abhAvane temaja dhyAna sAdhanAnI apUrNatAnA abhAvane sUcave che. Ama, vItarAganA aneka guNonuM sAdazya sUcita thatuM hovAthI AhAryaAropa dvArA tyAM abheda citavavo e anucita nathI ke azakya nathI. Ama, potAnAmAM sthApelA vItarAgatA vagere guNono pratimAmAM abheda Aropa karavo e pratimAmAM thatI sthApanA che. eTale pUjakane "A pratimA pratiSThita che' evA jJAnathI e pratimAmAM upacarita thayelA vItarAgatA vagere guNonuM anusaMdhAna thAya che-e pratimA vItarAgaprabhurUpe ja jovAya che. ne tethI bhaktibhAva ullasita thAya che je pUjAnuM viziSTaphaLa Ape che. A rIte viziSTa prakAranI bhakti pedA karavA dvArA pratiSThA phaLadAtrI bane che A je hakIkta che tenAthI e paNa jaNAya che ke A bhakti je je vizeSa prakAre ullasita thAya te te badhA vizeSa prakAro AdaraNIya che- svIkArya che. arthAt ko'ka pUjakane "A pratimA meM bharAvelI che" e rIte to kokane A pratimA mArA mAtapitA vageree bharAvelI che. e rIte to vaLI anyane "A pratimA viziSTa vidhipUrvaka bharAvelI che e Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 308 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre rIte anusaMdhAnathI viziSTa bhakti ullase che. to kyAreka zuddha sthAnamAM viziSTa vidhi-sAmagrI vinA ja, mAtra navakAra dvArA manathI sthApanA karI hoya to paNa bhakti ullase che. eTale A badhA prakAro phaLa ApavAmAM samartha hoya che, e jANavuM. TUMkamAM jene je rIte viziSTa bhaktibhAva anubhavAya tene mATe te prakAra ISTa che. sArAMza e che ke meM sthApanA karI che' vagere buddhithI jo vizeSa bhakti ubharAtI hoya to e ucita che ne jo e buddhithI mamatvakalaha vagere thatA hoya to e anucita che. zaMkA- pratiSThAnA vidhividhAnakALe prANapratiSThAcArya svAtmAmAM vItarAgatA vagerenA adhyavasAyanuM je sthApana kare che te kAMI cirakAlIna hoto nathI. eTale e to alpakALamAM nAza pAmI jAya che. ane e nAza pAmI jAya eTale pratimAmAM eno abheda upacAra karavA rUpa je pratiSThA karelI che te paNa nAza pAmI ja jaze e spaSTa che. tethI pratimA apratiSThita thaI jaze. pachI enA pUjAdi karI nahIM zakAya. ne chatAM koI kare to enuM phaLa nahIM maLe. samAdhAna - e adhyavasAya nAza pAmI javA chatAM eno abheda upacAra karavAthI pratimAmAM je eka cokkasa prakArano upacaritasvabhAva (= upacaritasvabhAvavizeSa) pedA thAya che e nAza pAmato na hovAthI tamArI zaMkA ucita nathI. Azaya e che ke-upacAra karAyelo upacaritasvabhAva be prakAre kahevAya che. svAbhAvika ane aupAdhika. AmAM svAbhAvika upacAra parajJatA-paradarzakatva svarUpa che. arthAt para = zreSTha. eTale parajJa = zreSTha jANakAra ne parajJatA = zreSTha jANakArI = kevalajJAna.... ema paradarzakatva = zreSThadarzana = kevaladarzana A kevalajJAna-kevaladarzana (tathA upalakSaNathI vItarAgatA vagereno) pratiSThAcArya svAtmAmAM je upacAra kare che e svAbhAvika Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 309 batrIzI-5, lekhAMka-29 upacAra che. pratiSThAcAryamAM haju kevalajJAna vagere pragaTa thayelA nathI. chatAM evo adhyavasAya Ubho karAI rahyo che. mATe e maulika na hovAthI upacArarUpa che. chatAM pratiSThAcAryanA AtmAnA A kevalajJAnAdi svabhAvabhUta paNa nathI ja. ane chatAM abheda upacAra karAI rahyA che. mATe e aupAdhika upacAra kahevAya che. A aupAdhika upacAra aneka prakArano hoya che. jemake navakAra-paMciMdiyathI karAtI sthApanA alpakAlIna hoya che jyAre akSAdimAM viziSTa vidhithI karAyelI sthApanA dIrghakAlIna hoya che. jyAM sudhI utthApanavidhipUrvaka enuM visarjana na thAya tyAM sudhI e TakanArI hoya che. vItarAga prabhunA AlaMbane Ubho thato adhyavasAya nAza pAmavAthI, eno svAtmAmAM je svAbhAvika upacAra karAyo hoya che tadrupa mukhya pratiSThA bhale vinaSTa thAya. paNa eno aupAdhika upacArarUpa abheda upacAra karavAthI pratimAmAM je eka vizeSa prakArano saMskAra Ubho thayo hoya che te dIrdhakALa TakI zakato hovAthI pratimA apratiSThita thaI javI vagerarUpa koI prazna raheto nathI. zaMkA-tamAruM A badhuM vizleSaNa ema samajAve che ke pratimAmAM maMtra saMskAra vagere dvArA vItarAgaprabhu rUpa vizeSadevatAnI pratiSThA thAya che. evuM tame mAnatA nathI, paNa e vizeSadevatAnA AlaMbane pratiSThAcAryane je adhyavasAya Ubho thAya che e adhyavasAyarUpa nijabhAvanI ja aupAdhika upacArathI pratimAmAM pratiSThA thAya che evuM tame mAno cho. paNa to pachI pUjakane pratimAnA pUjananuM phaLa zI rIte maLaze ? kAraNa ke vizeSadevatA to tyAM hAjara nathI. samAdhAna - "A pratimA pratiSThita che' AvA jJAnathI pUjakane samapatti thAya che ane A samApattithI ene vipula karma-nirjarArUpa Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre phaLa prApta thAya che. bAkI vItarAganuM saMnidhAna asaMbhavita hovAthI (eTale ke vItarAgaprabhu mokSamAMthI AvIne pratimAmAM saMnidhAna kare e asaMbhavita hovAthI) vizeSadevatAnI pratiSThA zakya nathI. zaMkA - pratimA to seMkaDo hajAro varSa TakanArI hoya che. eTalA kALe pUjanArA pUjake to pratiSThAvidhi joI hotI nathI. to ene 'A pratimA pratiSThita che' evuM jJAna zI rIte thaze ? samAdhAna pUjA pratiSThita pratimAnI ja hoya che, apratiSThita pratimAnI nahIM, A vAstavikatAno pUjakane khyAla hoya che. eTale, seMkaDo varSa bAda pUjA karanAra pUjaka paNa anya pUjakane joIne anumAna kare che ke A pUjakane 'A pratimA pratiSThita che' evuM jJAna che. vaLI e anya pUjake paNa svapUrvapUjakane pUjA karato joI evuM anumAna karyuM hoya che. Ama pUrva-pUrvanI pUjAnI paraMparA dvArA pratiSThitatvajJAnanI paNa paraMparA cAle che. ema pratimA 52 kotarela lAMchana-zilAlekha vagere parathI paNa pratiSThitatvanuM jJAna thaI zake che. eTale ja jenI prANapratiSThA thatI nathI evI maMgaLamUrti para lAMchana ke kazuM lakhANa kotarAvavuM nahIM e hitAvaha che. - 'A pratimA pratiSThita che' AvuM pUrva-pUrva pratisaMdhAna dvArA pratiSThitatvanuM jJAna je thAya che tenAthI pratiSThAdinI vidhinA jJApaka zrI jinavacano para Adara thAya che. ane tenA dvArA bhagavAn para bahumAna thAya che. athavA 'A pratimA vItarAgaprabhuthI pratiSThita che' AvA pratisaMdhAnathI thatuM jJAna, 'eka saMbaMdhInuM jJAna anya saMbaMdhInuM smaraNa karAve che' e siddhAntAnusAre bhagavAnanI mahAnatAnA mukhya kAraNarUpa bhagavAnA avisaMvAdIvacanonuM 'aho ! A pratimAmAM pratiSThita thayelA prabhunAM vacano kevA avisaMvAdI yathArtha che' ityAdirUpe vacanAdaragarbhita smaraNa karAve che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-29 311 zaMkA - tame hamaNAM to jaNAvyuM ke vItarAgaprabhurUpa devatAvizeSanI pratiSThA saMbhavita nathI. ane have enI ja pratiSThAnI vAta karo cho? samAdhAna - pratimAmAM pratiSThita thayela (= pratimAmAM AvIne rahela) cokkasa deva ja pUjakane pUjAnuM phaLa Ape che. AvA phaLaprayojaka tarIke mukhyadevatAnI mukhya pratiSThA anyo je mAne che teno niSedha ja pUrve karelo che. bAkI vItarAgatA vagere guNonI upacarita sthApanA e ja vItarAga prabhunI sthApanA tarIke kahI ja zakAya che, kAraNa ke vItarAgatA ane vItarAga vacce kathaMcit abheda che. eTale kazo virodha nathI. prabhunA vacanane AgaLa karavA e jema prabhune ja AgaLa karavA tulya che ema prabhuvacanano Adara karavo e prabhuno ja Adara karavA tulya che. vaLI prabhuvacanano Adara karavAthI samApatti thAya che e pUrve bIjI batrIzImAM ApaNe joI gayA chIe. tethI prabhuvacana pratyenA-prabhu pratyenA AdarabahumAnathI samApatti ne samApattithI vipulanirjarArUpa pUjAphaLa maLe che. ' Ama nijabhAvanI svAtmAmAM mukhya ne pratimAmAM upacArathI pratiSThA thAya che e, tathA pUjAphaLa zI rIte maLe che e joyuM. bAkI phaLaprayojaka tarIke (= phaLadAtA tarIke) mukhya devatAnI ja pratimAmAM pratiSThA mAnavI e saMbhavita nathI. kAraNake game tevA maMtroccAra ke vidhividhAnathI, vItarAgabanelA mukhya devatAnuM pratimAmAM saMnidhAna thavuM asaMbhavita che. Azaya e che ke pratiSThApya devanuM be prakAre Agamana loko mAne che. (1) kAyikaAgamana-maMtrasaMskArAdithI AkarSAIne deva khuda pratimAmAM Ave ne pratimAne adhiSThita kare e kAyika Agamana kahevAya che. (2) mAnasika Agamana-pote khuda Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 2 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre pratimAmAM na Ave paNa "A huM chuM' evA ahaMkArarUpe ke "A mArI pratimA che' evA mamakArarUpe (= mamatvarUpe) Agamana kare e mAnasika Agamana che. eTale ke maMtra saMskArAdinA prabhAve pratiSThApyadevanuM dhyAna pratimAjI tarapha jAya ne pachI e deva e pratimAne potAnA ahaMkArano (= "A huM chuM' evI buddhino) ke mamakArano (= "A mArI pratimA che' evI buddhino) viSaya banAve e, te devatAnuM mAnasika Agamana che. paNa mukhyadeva vItarAgaprabhu mATe A bemAMthI ekapaNa prakAranuM Agamana saMbhavatuM nathI. kAraNa ke siddha thayelA vItarAgaprabhune nathI kAyA hotI ke nathI gatinA kAraNabhUta karma hotA, eTale kAyika Agamana zI rIte thAya ? vaLI moharAjAno AkhA jagane aMdha karanAra koI maMtra hoya to e "huM" (ahaMkAra)ne "mAruM" (mamakAra) che evuM jJAnasAraprasthamAM "ahaM ameti matroya mohasya jagadAdhyakRta' AvI paMktithI jaNAveluM che. eTale ke ahaMkAra ne mamakAra e moharAjAnA svarUpa che. zrIvItarAgadeve to A moharAjAne nAmazeSa karI dIdho hoya che. zaMkA - vicaratAM kevaLI bhagavaMta paNa avasare "huM sarvajJa chuM vagere rUpe ahaMkArAdino ullekha karatA hoya che. eTale mohAtmaka nahIM, paNa vyavahArano viSaya bananAra ahaMkAra-mamakAra to vItarAgane paNa saMbhavita che ne ! samAdhAna - siddhAvasthAmAM zarIra ja nathI. zarIra nathI mATe jIbha nathI. pachI vyavahAra paNa zI rIte saMbhave ? vaLI vItarAgaprabhu kRtakRtya thaI gayelA che. eTale pratimAnA pUjA-satkArAdithI emane koI nirupacarita mukhya upakAra thato nathI. tethI, "pUjAdithI mokSamAM rahelA vItarAgane upakAra thAya che ne tethI Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-29 313 teo pUjakane pUjAnuM phaLa Ape che vagere kalpanA bALakrIDA jevI che. pUjaka paNa vItarAgaprabhune upakAra thAya e mATe pUjA nathI karato hato, paNa potAnI jAtane ja upakAra thAya e mATe pUjA karato hoya che. zaMkA - vItarAgaprabhune ahaMkAra-mamakAra asaMbhavita hovAthI pratimAmAM mAnasika AgamanarUpa pratiSThA bhale na saMbhave. paNa sarAgIdevane to ahaMkArAdi saMbhave che. mATe emanI pratimAmAM to AvI pratiSThA mAnI zakAze ne ! samAdhAna - nA, e paNa mAnavuM ucita nathI, kAraNa ke sarAgIne to deva mAnavA e ja mithyA che. te paNa eTalA mATe ke teo mukhya Aptajana banI zakatA nathI. jinamahattvaddhAtrizikAmAM ApaNe vicArI gayA chIe ke avisaMvAdI-yathArthavacana e ja devanI mukhya mahattA che. sarAgI to rAgAdivazAt ayathArtha bole e paNa saMbhavita che ja, mATe e deva' na banI zake. tathA jeo sarAgIne paNa deva mAne che teoe paNa e devanI AvI pratiSThA mAnavI to yogya nathI ja, kemake je sarAgI hoya te sarvajJa hotA nathI. eTale jyAre anya pravRttimAM e deva vyagra hoya tyAre tathA jyAre dUradUranA aneka sthaLomAM eka sAthe pratiSThAnI kriyA cAlu hoya tyAre sarvatra upayoga javo azakya hovAthI badhe ja ahaMkAra-mamakArarUpa sAMnidhya saMbhavatuM nathI. vaLI, e devanuM "A huM chuM, "A mArI pratimA che' AvuM ahaMkAra-mamakAranuM jJAna nAza pAmI jaze tyAre enuM sAnnidhya paNa pratimAmAMthI nIkaLI javAnA kAraNe pUjAnuM phaLa nahIM maLe. zaMkA - jJAna nAza pAmyuM hovA chatAM enA saMskAra UbhA hovAthI pUjAnuM phaLa prApta thaI zake che. jyAre aspRzyasparza vagere thaI jAya che tyAre A saMskArano paNa nAza thaI jAya che, mATe pachI ja pUjA vagerethI phaLaprApti thatI nathI. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre samAdhAna - jyAre devatAnuM ahaMkAra-mamakArarUpa jJAna hoya tyAre jJAnathI phaLa maLe ane eno nAza thaI jAya tyAre saMskArathI phaLa maLe AvuM juduM juduM mAnavAmAM to gaurava (= vadhAre paDatI kalpanAo Avazyaka bane e gaurava) hovAthI e ayogya che. zaMkA - pratiSThitatvajJAnathI pUjAphaLanI prApti tame kahI che. tethI jyAre pUjaka anya bAbatamAM vyagra hovAnA kAraNe e jJAna nahIM hoya tyAre pUjAphaLa nahIM maLavAnI Apatti tamAre paNa Avaze samAdhAna - eTalA aMze anupayoga thavAthI vizeSaphaLa nathI maLatuM. tema chatAM prIti vagere abAdhita hovAthI sAmAnyaphaLa to maLe ja che. zaMkA - pratiSThAcArya je pratiSThAvidhi kare che enA prabhAve emanA AtmAmAM eka viziSTa prakAranuM puNya nirmANa thAya che ne e ja punya pUjAnuM phaLa Ape che ema mAnIe to ? samAdhAna - A vAta barAbara nathI. kAraNa ke (1) anya pUjakonA AtmAmAM e puNya na hovAthI e pUjakone pUjAnuM phaLa maLI nahIM zake. (2) pratiSThAcAryanuM e puNya nAza pAmI gayA pachI pratimA apUjanIya banI jaze. kAraNa ke pUjA thAya to paNa enuM phaLa ApanAra koI rahyuM nathI. (3) pratimAne aspRzyano sparza thavA chatAM pratimA pUjanIya ja raheze, kemake e puNya pratiSThAcAryanA AtmAmAM rahyuM hovAthI nAza pAmyuM nathI. Ama, mukhyapratiSThA-upacarita pratiSThA-pUjAphaLanuM prayojaka... vagerenI vicAraNA karI, have bAkInI vAto AgaLanA lekhomAM joIzuM. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka pratiSThA aMgenI vicAraNA cAlI rahI che. e aMgenI avaziSTa mansanyAsAdinI vidhi A lekhamAM joIe. A pratiSThAvidhimAM kSetra saMzodhana-abhivarSaNAdi saMpanna thAya e mATe vAyukumAra-meghakumAra vagere devo aMgenA je maMtra saMpradAyamAM cAlI AvelA hoya enA nyAsAdi karavA e yuktisaMgata che. zaMkA - nyAyopArjitadhana, vyasanamukta zilpIne satkArapUrvaka svavibhavocita mUlyanuM arpaNa, dohadapUraNa, manTanyAsa vagere Agamokta vidhipAlana dvArA nirmANa thayeluM biMba bhAvazuddha hoya che. tethI enI sthApanAnA avasare vipnanI zAMti mATe bali-bAkaLA ApavA vagere ayogya che, kAraNa ke biMba je bhAvazuddha che-arthAt biMbanirmANakALe je bhAvazuddhi che-enA kAraNe ja e vijJazAMti thaI javAnI che. samAdhAna - A vAta barAbara nathI, kAraNa ke svAtmAmAM thatI pratiSThA aMgenA vipnonI enAthI zAMti thatI hovA chatAM pratimAmAM thatI pratiSThA aMgenA vighnonI zAMti enAthI thatI nathI. ne tethI enI zAMti mATe balibAkaLA vagere paNa Avazyaka bane che. Azaya e che ke vItarAgatArUpa nijabhAva e bhAvasatya che. paNa hAla e karmothI AvRta che. tethI vItarAgaprabhunA AlaMbane thayelA adhyavasAya dvArA enI svAtmAmAM svAbhAvika upacArarUpe pratiSThA karavAmAM Ave che. je vyaktine vItarAgaprabhu pratye atyaMta Adara bahumAna hoya e ja A rIte pratiSThAkALe potAnA AtmAmAM vItarAganuM sthApana karI zake che, anya vyakti nahIM. ane jene evA Adara bahumAna che e to prabhunI AjJAno Adara karavAno ja. arthAt biMbanirmANa aMge nyAyopArjita dhana vagere je kAMI vidhi darzAvela hoya tenuM pAlana karavAno ja. kadAca AdaramAM thoDI kacAza Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre hoya to ene pUrNa karavAno upAya paNa A ja che ke Dagale ne pagale prabhunA vacanone yAda karI ene anusaravA dvArA prabhune hRdayastha karatA rahevuM. je biMbanirmANa aMgenI vidhi pratye "e vidhi jALavI to ye zuM ne na jALavI to ye zuM ?" e rIte bedarakArI seve che ene prabhu pratye eTalo Adara nathI e spaSTa che. tethI pratiSThAkALe e game eTalo prayAsa kare paNa svAtmAmAM vItarAga bhAvanuM sthApana karI zakato nathI. A vItarAga bhAvanuM sthApana e kAMI jevI tevI cIja nathI ke icchA karI ne thaI jAya. eTale ja jemane jJAnAvaraNIya karma ane cAritramohanIya karmano amaMda kSayopazama hoya evA AcArya bhagavaMta ja prANapratiSThAcArya banI zake che e vAta ApaNe pUrve joI gayA chIe. eTale ukta vidhipAlanathI thanAra bhAvazuddhi A nijabhAvanI sthApanA aMge prAdhAnya dharAve che. vaLI A vidhipAlana jo svArasika hoya, eTale ke potAnI ja evI aMdaranI ruci-IcchAthI thatuM hoya to ja e satyatAnA atizayavALuM bane che. Azaya e che ke AgamavacanonuM jema-jema pAlana thatuM jAya ema ema ene satya TheravyA kahevAya. AgamamAM jaNAvelI jhINI jhINI vidhinuM paNa pAlana hovuM e satyatAno atizaya che. jo aMdaranI rucithI vidhi pAlana thatuM hoya to ja jhINI jhINI vidhinI paNa kALajI levAya che. aMdaranI saci na hoya, paNa bahArathI koInA kahevA vagerethI vidhipAlana thatuM hoya, to jhINI vidhi aMge upekSA thAya che ne tethI satyatAno atizaya siddha thato nathI ema jANavuM. Ama satyatAnA atizayavALA svArasika vidhipAlanathI ja bhAvazuddhi UbhI thAya che je biMbane bhAvazuddha banAve che. ne A bhAvazuddhi svAtmAmAM nijabhAvasthApanA rUpa mukhya pratiSThA aMge prAdhAnya dharAve che, ne ethI e aMgenA vighnone upazAMta paNa jarUra kare che. paNa pratimAmAM je pratiSThA thAya che e aMge kSetradevatA vagere upazAnta rahe ane vijJAdi na kare e mATe bAkaLA vagereno upacAra Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-30 317 ja Avazyaka hoya che. nirvighnatayA pratiSThA thavAthI zAsananI unnati thAya che ne e joIne pratiSThApakane AnaMda thavAthI vizeSa puNyAnubaMdhI puNyarUpa abhyudaya siddha thAya che. tethI balyAdi vidhAna ucita ja che, ne e vagara to kSetradevatA kopavAthI vighna kare to pratimAnI pratiSThA ja aTakI paDavAthI 'apratiSThAnI' Apatti Ave. zaMkA - nija AtmAmAM thatI mukhya pratiSThA bhAvathI siddha thaI jAya che. pratimAmAM padmAsana-paryaMkAsana vagere mudrA dvArA siddhAvasthAnI sthApanA thAya che ne siddhAvasthAmAM to jaLAbhiSeka vagere hotA nathI. eTale pratimA aMge jaLAbhiSeka vagere vyavahA2 na karavo joIe. samAdhAna H AvI zaMkA yogya nathI, kAraNake siddhAvasthAmAM potAnuM to koI laukika saMsthAna nathI, eTale aMtima kALe prabhu je padmAsanAdimAM rahI nirvANa sAdhe che e AsananI mudrA pratimAmAM darzAvavAmAM Ave che. zrI tIrthaMkara prabhunuM abhimata phaLa 'savi jIva karuM zAsana rasI...' e mATe tIrthasthApanAne prAyogya sAmagrI e ipsita... enI prAptipUrvaka chellI nirvANa sAdhaka padmAsanAdi mudrAvALuM zarIra e jJAyakasiddha dravya zarIra jANavuM. dravya nikSepAmAM jJazarIra dravyaAvazyaka vagerenI je vAta Ave che evuM A jANavuM. eTale A zarIranI padmAsanAdi mudrA pratimAmAM ghaDavAmAM Ave che. jema siddhazilA (jenA para anazana sIDyuM hoya te zilA) para rahela AvazyakanA jJAtA mahAtmAnuM zarIra ke je zaza2I2 dravya Avazyaka kahevAya che te joIne "aho ! A mahAtmA AvazyakanA jJAtA hatA'' vagere bhAvollAsa pragaTe che, namaskArAdi kriyA thAya che ema nirvANa sAdhaka paramAtmAnuM pAvana nizcetana zarIra joIne paramAtmAnA tIrtha sthApanA vage2e anupama upakAronuM smaraNa thavA dvArA bhAvollAsa pragaTe che. devo jema janmakalyANaka ane dIkSA kalyANakanI ujavaNInA bhAgarUpe prabhuno abhiSeka kare che ema nirvANa kalyANakanI ujavaNI mATe paNa abhiSeka kare che. paNa e vakhate Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre prabhuno mahAn AtmA to mokSamAM sidhAvI gayo hoya che. eTale devo, prabhunA nirvANa sAdhaka mudrAmAM rahelA nikSetana dehano, emAM prabhunA nirvANano siddhAvasthAno) Aropa karIne, abhiSeka kare che. tethI evI ja padmAsanAdi mudrAmAM rahelI pratimAnA jaLAbhiSeka vagere vyavahAra aMge ukta zaMkA karavI ucita nathI. hA, jeoe sarvasAvadya nivRtti karelI che te sAdhuone A vyavahAra aniSTapatti rUpa che arthAt niSiddha che. paNa zrAvako mATe, "emAM jaLa vagerenA jIvonI virAdhanA rahI che, siddhAvasthAmAM abhiSekAdi hotA nathI' vagere kAraNo batAvIne paNa abhiSekane niSiddha kahevo e yogya nathI, kAraNake e jo ayogya hota to devo paNa karatA nahIM. eTale ke devoe janmAvasthAne najaramAM laIne abhiSeka karyo hovAthI pratimApara janmAbhiSeka rUpe karAto abhiSeka jema anucita nathI. ema devoe nirvANa-siddhAvasthAne najaramAM laIne nirvANa sAdhaka mudrAyukta zarIrano abhiSeka karyo hovAthI tevI mudrAvALI pratimAno siddhAvasthAne udezIne karAto jaLAbhiSekAdi vyavahAra paNa anucita nathI. vaLI A rIte abhiSekAdipUjA ucita che ne vihita che enAthI e paNa jaNAya che ke jaLAbhiSekAdi saMbaddha janmAvasthA vagere rUpa anya avasthAnI sthApanAniSepa-svarUpa pratimAmAM kalpanA paNa karI zakAya che. tathA A rIte kalpanA karavA dvArA ja bhAvavRddhi thAya che, vaLI e rIte bhAvavRddhi mATe ja jaLAbhiSekAdi vihita che. A vAta tAre (zaMkAkAre) paNa svIkAravI ja joIe, jethI sthApanA anucita na thaI jAya. nahIMtara to, padmAsana vagere paNa siddhAvasthAnI mudrA nathI, kintu enI pUrvAvasthAnI mudrA che. eTale sthApanAmAM jo janmAvasthA vagererUpa avasthAntaranI (=pratimAmAM dekhAtI mudrA karatAM judI avasthAnI) kalpanA thaI zakatI na hoya, to to emAM siddhAvasthAnI kalpanA paNa kema thaI zakaze ? kAraNake padmAsanAdimudrA vALI pratimA je avasthAne (siddhAvasthApUrvenI anazanAvasthAne) rUaA avasAna kalpanA Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-30 sUcave che enA karatAM to siddhAvasthA paNa anyaavasthArUpa= avasthAntararUpa ja che. chatAM jema siddhAvasthAnI kalpanA thaI zake che tema avasthAntararUpa janmAvasthA vagerenI paNa bhAvavRddhi mATe kalpanA thaI ja zake che. tethI janmAvasthA vagere na hovA chatAM janmAvasthA vagerenI kalpanA karI jaLAbhiSekAdi karavA, vagere doSarUpa nathI. Ama AmAM pUrvokta aniSTApattinI zaMkA ke anyadoSa e bemAMthI koI doSa nathI e jANavuM. A rIte pratiSThA karyA bAda ATha divasa sudhI khADo pADyA vagara niraMtara pratimAnI pUjA ane vibhavAnusAre dAna ApavuM e zAsanonnatinuM nimitta che, mATe e paNa avazya karavA joIe. 319 A pramANe vidhipUrvaka pratiSThita thayelA zrI arihaMtanA biMbanI zubha evA vilepana-snAna-puSpa-dhUpa vagerethI bhaktipUrvaka pUjA karAya che. A pUjA aMgenI vizeSavAto be e pUjA paMcopacArA hAya ke ko'ka aSTopacArikA paNa hoya, vaLI potAnI viziSTa saMpattinA upayogathI sarvopacArA paNa hoya che. jAnu, be hAtha ane mastaka A pAMca aMgothI thato paMcAMgapraNipAta e paMcopacArA pUjA che. athavA Agamaprasiddha sacittatyAga vagere pAMca abhigama svarUpa pAMca vinayasthAnothI thayelI pUjA e paMcopacArA che. mastaka, chAtI, udara, pRSTha, be bAhu ane be uru A ATha aMgothI thato aSTAMgapraNipAta e aSTopacArikA pUjA che. svakIya sarvasAmagrI-vibhUti vagerethI jemAM vinaya karavAmAM Ave che e devendranyAye sarvopacArA pUjA che. dazArNabhadranA prasaMgamAM darzANabhadre ane indre prabhunI je bhakti karI evI svakIya sarvaprakAranI sAmagrIthI thayelI pUjA e sarvopacArA che. A pUjA aMgeno kaMIka vidhi Avo che. je dhana nyAyopArjita che ane mArA A dhanamAM jo anyanA Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evA e. e vakhate vaLI e parivAra dravyathI 320 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre dhanano aMza AvI gayo hoya to enA bhAganuM phaLa ene maLo evA zubhabhAvathI vizuddha karela che evA svadravyathI prabhunI pUjA karavI joIe. e vakhate vizuddha lAla-pILA vagere raMganA ujjavaLavastranuM paridhAna kareluM hoya, vaLI e paridhAna karavA pUrve dezasnAna-sarvasnAnavaDe zarIra zuddhi karelI hoya. A dravyathI pavitratA che. paramAtmAnA saMvAdIvacanarUpa mahAnatA-aSTaprAtihArya vagere svarUpane pichANavAthI hRdaya bhaktithI oLaghoLa baneluM hoya, aMgopAMga-indriya vagereno saMvara karelo hoya (enA ISTa-aniSTa viSayomAM rAga-dveSa na kare e rIte nigraha karelo hoya), tathA vizuddha adhyavasAyo nirmANa karyA hoya.... A badhuM bhAvathI pavitratA che. Ama dravya-bhAva baMnethI pavitra thaIne prabhupUjA karavI. SoDazaka (9/5)mAM A vAta karI che. AmAM aMgopAMga-indriyonI saMvaratA jaNAvavA dvArA e jaNAvyuM ke mana-vacana-kAyAnI prabhubhakti sivAyanI koIpaNa pravRtti karavI nahIM, aTakAvavI. jethI yogonI caMcaLatA nivArI prabhubhaktimAM sthiratA AvI zake. tathA bhAvavizuddhimAM je vizuddha adhyavasAya kahyo te, "A prabhunI bhaktithI huM paNa emanA jevo vItarAga-nirvikAra-guNamaya banuM-sarvakarmamukta banuM AvI bhAvanArUpa pariNAma jANavo. - A paMcopacArA vagere pUjA stotrapUjAthI yukta hovI joIe. samyak praNidhAnapUrvaka (= cittanI ekAgratApUrvaka) mahAn arthavALA suMdara stotra bolavA e stotrapUjA che. A stotra piMDa-kriyA ke guNonA karNapriya varNanathI gaMbhIra hovA joIe athavA svapAponI gartAthI prakRSTa banelA hovA joIe. AmAM (a) 1008 lakSaNayukta zarIra e piMDa, (ba) bhayaMkara-prANAMta pariSaha-upasargo para paNa vijaya meLavavo-ghora apramattasAdhanA vagere AcAra e kriyA che. ane (ka) samyaggadarzana-jJAna-viratipariNAma vagere temaja kevalajJAna-kevaladarzana vagere guNo che. jemAM A badhAnI utkIrtanA-prazaMsA hoya evA Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-30 321 udArastotro hovA joIe. ema rAga-dveSa ane mohathI pote je pApo karelA che enI prabhusAphika niMdArUpa gahanA bhAvothI saMkaLAyelA stotra jANavA. A badhA stotra ekAgratApUrvaka bolavA joIe. (a) AmAM 1008 lakSaNayukta zarIranA guNagAna gAvAnA je kahyA enA ja upalakSaNathI aSTa pratihArya vagere svarUpa prabhunA bAhya aizvaryanA guNagAnanI vAta paNa jANI levI. ahIM koIne zaMkA thaI zake che A to badhA mukhyatayA audayika bhAvo che, to enA guNagAna zA mATe ? to AnuM samAdhAna-(1) AvA prakRSTakakSAnA audayikabhAvo prabhunI pUrvanI prakRSTa kakSAnI sAdhanAne sUcita kare che te A rIte-aho ! prabhu "savi jIva karuM zAsanarasI...'nI zreSThabhAvanA vagere kevA suMdara tArA bhAvo haze jenA prabhAve A zarIra vagere saMbaMdhI Rddhi prApta thaI. upAdhyAyajI mahArAja zrI RSabhadeva prabhunA stavanamAM kahe che - indracaravigiritaNA guNa lahI ghaDIyuM aMga lAla re.... bhAgya kihAM thakI AvyuM acarija ehI uttuMga lAla re... jagajIvana jagavAlaho. (2) AkRtiH guNAnuM kathati.... nyAye prabhunA AMtarika guNonI kalpanA sau prathama zArIrika adbhutatA parathI Ave che... pahelAM to eka kevala harakhe hajALu thaI haLiyo, guNa dekhIne rUpe mIlyo abhyattara jaI bhaLiyo re.... tArI mUratie mana mohyuM re, mananA mohaniyA vaLI bALajIvo to bAhya dekhAvane ja jonArA hovAthI teone to prabhunuM A bAhya aizvarya ja upakAraka hoya che. eTale upakAraka aMzanA guNagAna zA mATe nahIM ? vaLI, (3) prabhunA A bAhya alaukika aizvaryanA AlaMbanavALA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre sAlaMbana dhyAnathI nirAlaMbanadhyAna para pahoMcI zakAya che. mATe e dRSTie paNa enA guNagAna-stuti vagere dvArA ekAgratA keLavavI hitakara bane che. (ba) parISahavijayAdi AcAra e prabhunI bAhya sAdhanAnA dyotaka hovAthI stavanIya che ja. vaLI, madhyama jIvo AcArane jonArA hovAthI prabhunI AvI bAhya ghora sAdhanA tevA jIvone prabhu pratye AkarSe che, ahobhAva-bhaktibhAva pedA kare che. mATe e jIvo mATe upakAraka hoI e paNa zA mATe stavanIya nahIM ? (ka) samyagdarzana-viratipariNAma vagere prabhunI AMtarika sAdhanA che ne kevalajJAnAdi guNo e sAdhanAnA phaLasvarUpe prApta thayelI siddhi che ne sAdhakanuM paNa lakSya che. eTale e to stavanIya che ja. vaLI paMDita jIvo AMtarika pariNAmane jonArA hovAthI, teone prabhupratye bhakti uchaLavAmAM prabhunI AMtarika guNasaMpatti ja mahattvano bhAga bhajavatI hoya che. mATe enA guNagAna hovA to spaSTa che ja. prabhubhakti uchaLavAmAM prabhuno najaramAM levAto utkarSa (guNagarimA) jema mahattvanuM kAraNa bane che ema potAno apakarSa paNa mahattvanuM kAraNa bane che... aho ! prabhu kevA guNagariSTha ne huM kevo doSagrasta prabhu kevA niSpApa ne huM kevA pApo AcaranAro... A tulanA prabhu pratye dilane bhaktithI oLaghoLa karI ja de.. vaLI potAnA doSo-pApo yAda karavAthI emAMthI mukta thavA mATe prabhunuM zaraNa-prabhunI kRpA pAmavAnI bhAvanA vadhu dRDha thavAnI... e mATe prArthanA vadhu gadgad dile thavAnI. je sAdhakane doSamuktiguNaprAptinA mArga para pragati sAdhavAmAM mahattvanuM paribaLa banI rahe che. mATe svadoSagahagarbhita stotro paNa eTalA ja Avazyaka che. anya rIte pUjAnA 3 prakAra joIe - anya AcAryo kahe che ke e pUjA traNa prakAre yogasArA che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-30 323 kAyayogapraUnA, vAgyogapradhAnA ane manoyogapradhAnA. zuddhicitta eTale koI paNa doSa lAgI na jAya... zuddhi jaLavAI rahe evo abhiprAya. zarIrathI koI doSa na lAgI jAya evI kALajI hoya to e pUjA kAyayogapradhAnA jANavI. A ja pramANe vAgyogapradhAnA ane manoyogapradhAnA pUjA aMge jANavuM. athavA kAyayogAdinI je kAyAdinA doSonA parihArarUpa zuddhi, tenAthI prApta karelA dhanathI thayelI pUjA aticArazUnya che. A traNa pUjA yathAkrame vighnazAMti karanArI, abhyudaya sAdhanArI ane mokSa ApanArI hoya che. SoDazaka (9/9-10)mAM kahyuM che ke "anya zAstrajJa AcAryo kahe che ke pUjA kAyayogapradhAnA, vAgyogapradhAnA ane manoyogapradhAnA ema traNa prakAre che. anukrame kAyA vagerenI zuddhithI prApta karelA dhanathI je tenI zuddhimAM aticAra na lAge e rIte karavAmAM Ave che te kAyayogapradhAnA vagere rUpa thAya che. AmAMthI kAyayogapradhAnA pUjA vighnopazamanI hoya che, vacanayogapradhAnA pUjA abhyudayasAdhikA hoya che ane trIjI nirvANapradA hoya che. kAyayogapradhAnA pUjAmAM zreSTha puSpa-mALAone svayaM biMba para caDhAve che. vacanayogapradhAnA pUjAmAM zreSTha puSpAdine anyakSetramAMthI bIjA pAse vacana dvArA maMgAve che. (SoDa 9/11)mAM kahyuM che ke "taddAtA = pUjaka prathamapUjAmAM haMmezA zreSThapuSpa vagere svayaM caDhAve che. bIjI pUjAmAM vacanathI kahIne anyakSetramAMthI bIjA pAse maMgAve paNa che.' manoyogapradhAnA antyapUjAmAM traNe lokamAM sarva suMda2 evA pArijAta vagere puSpone naMdanavana vageremAMthI manathI lAvI biMba para caDhAve che. (jo. 9/12)mAM kahyuM che ke trailokyasuMdara puSpone manathI je saMpAdita kare che te caramapUjAmAM caDhAve che. eTale ke naMdanavana vageremAM rahelA suMdara-sugaMdhI puSpo pote lAvyo che ne prabhujIne caDhAvI rahyo che... AvI kalpanAo karavI e manoyogapradhAnA pUjA che. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre zaMkA-pUjAvidhimAM dravyazauca je kahyo temAM snAnAdi Avazyaka che. eTale e snAnAdimAM kAyavadhAdi hovAthI doSa nahIM lAge ? samAdhAna : A pUjAvidhimAM snAnAdithI pANI-vanaspati vagereno kAyavadhadoSa rahyo hovAthI doSitatA che evI zaMkA na karavI, kemake e kAyavadhAdi je doSa thAya che enA karatAM adhika zubhaadhyavasAya snAnAdithI thato hovo anubhavasiddha che. eTale ke alpavyaye ghaNo lAbha thato hovAthI saravALe AmAM doSa to nathI, paNa uparathI guNa che. SoDazaka 9/13-14-15mAM kahyuM che ke "snAnAdi karavAmAM kAyavadha thAya che. vaLI zrIjinane to pUjAthI koI upakAra thato nathI, kAraNake te bhagavAna kRtakRtya che. mATe A pUjA vyartha che. AvI zaMkA mugdhabuddhi jIva kare che. enuM samAdhAna A pramANe jANavuM.-zAstraprasiddha kUpodAharaNa mujaba pUjAmAM thato kAyavadha paNa gRhasthane guNakara bane che. kemake alpavyaye bahulAbhakArI hoya che. jApa vagerethI maMtrAdine upakAra thato na hovA chatAM, maMtrAdithI jema tathA svabhAve maMtrajApa vagere karanArane upakAra thAya che tema pUjAthI prabhune upakAra thato na hovA chatAM pUjakane phaLaprApti thAya che. vaLI prabhu kRtakRtya hovAthI ja prabhunI pUjA saphaLa bane che, kemake e utkRSTaguNInI pUjArUpa bane che. tethI zarIrAdi mATe AraMbha karanArA gRhasthane A jinapUjA saphaLa ja hoya che. A pramANe nirmaLa buddhivALA zAstravizArado kahe che." alpavyaye bahulAbha nyAye to sAdhubhagavaMto paNa jinapUjAnA adhikArI banI jaze AvI zaMkA ne enuM samAdhAna have AgAmI lekhamAM joIzuM. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka | - 31 jinapUjAmAM puSpAdinI virAdhanA hovA chatAM alpavyayabahulAbhanyAye kUpodAharaNa mujaba e gRhasthone upakArI che, evuM gayA lekhamAM chelle joyeluM enA para koIka zaMkA kare che zaMkA - alpavyaya-bahulAbhanyAye kUpodAharaNa mujaba jinapUjA nirdoSa hoya to sAdhu paNa enA adhikArI banI jAya, kemake Ayavyayane tolIne pravartavAnuM sAdhu mATe paNa vidhAna che ja. (sAdhune snAnAdino ja niSedha hoI pUjA zI rIte kare ? evuM na kahevuM, kemake) sAdhune brahmacarya pAlana mATe vibhUSArtha snAnAdino niSedha hovA chatAM pUjA mATenA snAnano niSedha karI zakAto nathI. vibhUSArtha snAna duSTa che, A nahIM. A pUjAthe snAna paNa jo duSTa hoI teno niSedha hoya to gRhasthane paNa teno niSedha hovo joIe. "sAdhu anya koI prayojana AraMbhamAM pravRtta hotA nathI. tethI teo mATe snAnAdino AraMbha duSTa che, jyAre gRhastha to kuTuMbAdi mATe AraMbha karato ja hoI ene mATe A AraMbha duSTa na rahevAthI eno adhikAra che" AvuM paNa na kahevuM, kemake kuTuMbAdi mATenA AraMbharUpa eka pApa AcaryuM eno artha kAMI evo nathI thaI jato ke pUjArtha AraMbha rUpa bIjuM pApa paNa AcaravAnI chUTa maLI jAya. ane e AraMbhanA pApanI sAme pracuranirjarAdi rUpa moTo anya lAbha ja jo gRhasthane pravartaka che to e to sAdhune paNa samAna rIte hoI sAdhune paNa pravartaka banaze ja. mATe sAdhu paNa pUjAnA adhikArI che. samAdhAna AvI zaMkA yogya nathI, kemake sAdhu to sarvathA bhAvastava para ArUDha hoI AvA jinapUjA vagere anuSThAnathI emane Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre koI prayojana siddha thavAnuM hotuM nathI. eTale pracura nirjarA vagere guNAntara lAbha baMnene samAna che evI vAta satyathI vegaLI che. (gRhasthane jo pUjAthI guNAntara lAbha thAya che to sAdhune kema na thAya ? evA praznano javAba A che ke) AdyabhUmikAmAM rahelA jIvane je guNakara hoya te uparanI bhUmikAmAM rahelAne paNa guNakara hoya ja evuM nathI. kemake rogacikitsAnI jema dharma paNa niyata adhikArIne hovAnI zAstramAM vyavasthA dekhADI che. jema rogacikitsAmAM prAraMbhe maMdahojarI vage2e hovAne kAraNe maganuM pANI vagere hitakara (puSTikAraka) bane che eTalA mAtrathI uttarakALe(teja hojarI thaye) kAMI e hitakara rahetuM nathI. ema gRhasthanI bhUmikAmAM jinapUjA hitakara hovA mAtrathI sAdhunI upalI bhUmikAmAM kAMI e hitakara banI jatI nathI. mATe ja to rogacikitsAnI jema te te dharma paNa te te niyata adhikArIne kartavya hovAnI zAstramAM vyavasthA dekhADI che. (aSTaka 2/5mAM) kahyuM che ke ''zAstramAM dravyasnAna-bhAvasnAna rUpa dharmasAdhananI (athavA sAmAnyathI te te dharmAnuSThAnanI) vyavasthA adhikArInI apekSAe dekhADI che. guNadoSanI bAbatamAM e vyavasthA vyAdhipratikriyA (cikitsA)ne tulya jANavI'' (granthakAre savAso gAthAnA stavananI AThamI DhAlamAM A vAta A rIte kahI che - 'to munine nahIM kima pUjanA ?' ema tuM zuM ciMte zubhamanA ? rogIne auSadha sama eha, nirogI che munivara deha. gRhasthane parigraha vagere roga vaLagelo che ne e kADhavA mATe gRhastha dravyapUjA kare che. munine te roga che nahIM, to auSadhasama dravyapUjA munine nirarthaka che. Avo Ano Azaya che.) prazna : dravyapUjA jema parigrahAdiroga nivArI bhAvastava pAmavA mATe che, tema samyaktvanI zuddhi mATe paNa che ja. kahyuM che ke Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-31 327 pUyAe kAyavaho, paDikuTTho so u, kiM tu jiNapUyA / sammattasuddhi utti bhAvaNIyA uNiravajjA / / artha : dravyapUjAmAM hiMsA thAya che, ne hiMsA to niSiddha che. chatAM jinapUjA samyaktvanI zuddhinuM kAraNa che, mATe e niravadya jANavI. granthakAre paNa dAnabatrIzImAM A vAtano ullekha karyo che. samyagdarzananI zuddhi to sAdhuone paNa iSTa che ja. eTale ja to teo, jinAjJApAlana svarUpa bhAvastavArUDha hovA chatAM, stuticaityavaMdana-stavanAdi rUpa bhAvapUjA paNa kare che. to zrAvakanI jema, sAdhune paNa jinapUjA, zubha adhyavasAyo pravartAvavA dvArA samyagdarzana nI nirmaLatAnuM (yAvat kSAyika samyaktvaprAptinuM) kAraNa banI zakatI hovAthI zA mATe nirarthaka kahevAya ? uttara H sAdhuo svajIvanamAM sthAvara jIvonI hiMsA paNa TALatA hoya che. kAraNavazAt kyAreka sacitta jaLathI bhInI pRthvI para paga paDI jAya ke lIlotarIno saMghaTTo thaI jAya tyAre manamAM 'hAya ! hAya ! virAdhanA thaI gaI' Avo pazcAttApa bhAva sphuryA ka2vAno ja gADha abhyAsa hoya che. eTale snAnAdi karavAmAM ne karyA bAda temaja puSpAdine sparzavAmAM A virAdhanAno vicAra ja eTalo joramAM pravarte che ke jethI prabhubhaktino zubha adhyavasAya sphuravAne koI avakAza ja raheto nathI, ne tethI samyagdarzananI nirmaLatA thavAnI koI zakyatA rahetI nathI. gRhasthone svajIvanamAM anekazaH pRthvIkAyAdi sthAvara jIvonI virAdhanA hovAthI pANI-puSpa vagereno sparza thavAmAM 'hAya hAya virAdhanA thaI gaI AvI koI arerATI anubhavAtI hotI nathI. eTale prabhubhaktino zubhaadhyavasAya sphurI samyagdarzananI nirmaLatA thaI zakavAnA kAraNe dravyapUjA Avazyaka che. vastutaH zAstramAM malinAraMbhIne dravyapUjAnA adhikArI kahyA che. sAdhu evA na Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre hovAthI enA adhikArI che. A vAta pratimAzatakamAM kahI che. Ama bhUmikAvazAt anuSThAna guNakara ke doSakara bane che e vyavasthAnusAre ja anya vizeSatAne granthakAra jaNAve che - Ama bhAvastavAdhirUDha sAdhu snAnAdino anadhikArI che, kAraNake emanI bhUmikAmAM emanA mATe e hitakara nathI. eTale ja je prakRtithI ja AraMbhabhIru hoya athavA je sAmAyikAdimAM rahyo hoya tevo gRhastha paNa A jinapUjAnI bAbatamAM anadhikArI kahevAya che. aSTakajInA vRttikAre (2/panI vRttimAM) kahyuM che ke "tethI ja sAmAyikamAM rahelo zrAvaka paNa pUjAno anadhikArI che, kemake te paNa sAvaghayogathI nivRtta thayo hoI bhAvastavapara ArUDha thayo hovAnA kAraNe sAdhu jevo ja hoya che. tethI ja jene svayaM gRhastha hovA chatAM svabhAve ja pRthvIkAyAdinI virAdhanAno Dara lAgato hoya ane tethI tenI virAdhanAthI bacato satata jayaNAzIla hoya, sAvadyayogono vadhu ne vadhu saMkSepa karavAnI rucivALo hoya temaja sAdhu kriyAono anurAgI hoya tene dharma mATe ya sAvadya AraMbha pravRtti karavI e yogya nathI." prazna : je kuTuMbAdi mATe AraMbha karato hovA chatAM pUjAmAM thanArA AraMbhathI bIto hoya ane tethI pUjA na karato hoya to zuM vAMdho ? uttara : je kuTuMbAdi mATe pRthvIkAyAdino AraMbha kare che ane jinapUjA nimitte puSpAdinA AraMbhanI zaMkA kare che tene kArya-anAryanA jJAnarUpa vivekano ane udAra Azaya rUpa audAryano nAza thavAthI parama abodhi (bodhihAni rU5) moTuM nukasAna thAya che. anyatra AraMbhavAnuM Avo gRhastha kula vageremAM to jIvavirAdhanA rahI che ema dalIla karI puSpAdi na caDhAve athavA ochA caDhAve to enA parathI e AraMbhanI Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-31 329 zaMkAvALo che ema jANI zakAya che. kuTuMbAdi mATe karAto AraMbha vastutaH karmabaMdhaka hoI akartavya che ene e kartavya mAnI kare che, ane pUjArtha puSpAdino AraMbha bodhi vagereno prApaka hovAthI kartavya che ene akartavya mAnI niSedhe che. eTale eno kArya-akAryanA jJAnarUpa viveka naSTa thaI jAya che. tathA zrIjinezvaradevanI prabhAvaka pUjA dvArA sva-paranA bodhi Adi prAptino udAra Azaya paNa teno TakI zakato nathI. paMcAzaka (4/12)mAM kahyuM che ke "anya kAryomAM AraMbhavALA jIvano dharmamAM anAraMbha e anAbhoga-ajJAna che temaja enAthI lokamAM "jaina zAsanamAM pUjAdinuM vidhAna paNa lAgatuM nathI. mATe jainazAsana asAra che' ityAdirUpa pravacana hIlanA thAya che je abodhinA bIjabhUta che. Ama evA gRhasthane ajJAna ane abodhibIja ema be doSo thAya che. zaMkA : A rIte dharma mATe paNa jo AraMbha pravRtti ka2vAnI che to aSTakajInA dharmArtha ityAdi zloka (4/6)mAM je kahyuM che teno virodha thaze. tyAM kahyuM che ke "dharma mATe je dhananI (parigraharUpa sAvadyanI) icchA kare che tene to tenI anicchA ja vadhu hitakara che. pahelAM kAdavathI (parigrahanA pApathI) kharaDAvuM ane pachI (dharma karIne) prakSAlana karavuM enA karatAM pahelethI (e pApathI) kharaDAvuM ja nahIM e vadhu sAruM che. prastutamAM pahelAM AraMbhanA pApathI kharaDAvuM ane pachI pUjAthI ene sApha karavuM enA karatAM AraMbha ja na karavo e vadhu ucita che." vaLI aSTakajInA zuddhAgamaiH ityAdi zloka (3/2)mAM je kahyuM che ke nyAyopAttadhana-acaurya vagerethI zuddha prAptivALA jeTalA maLI zake eTalA, pavitra pAtramAM rAkhelA, nahi karamAyelAM, alpa ke bahu viziSTa puSpothI (dravyapUjA karavI)' teno paNa virodha thaze. te A rIte-eka bAju tame dharma mATe AraMbha karavAnuM kaho cho ,, Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre ane dharmArtha' ityAdi zloka eno niSedha phalita kare che. ema 'zuddhAgamaiH...' ityAdi zloka paNa nyAyopAtta dhanathI kharIdelA puSpAdinA upayoga karavAnI vidhi dekhADe che, eTale ke svayaM puSpo toDavA vagere AraMbhano niSedha jaNAve che. eTale A baMne zlokono virodha thAya che e spaSTa che. samAdhAna : dharmArtha' ityAdi vacano anya avasthAnI apekSAe kahevAyelA che (mATe virodha nathI.) vaLI saMkAzazrAvaka vagerenI jANIne paNa dharmakArya aMge vepAra vagerenI je pravRtti thaI che enA parathI paNa dharma mATe AraMbha niSiddha nathI e jaNAya che. Azaya e che ke dharmArtha yasya vittehA...' tathA 'zuddhAgamairyathAlAbha' ityAdi je be zloka sAthe dharma mATenA AraMbhanI pravRttino tame virodha jaNAvo cho te yogya nathI, kemake e be zloko to sarvavirati vagere rUpa anya dazAne apekSIne kahevAyA che. e bemAMno prathama dharmArtha' ityAdi zloka sarvaviratinA adhikAramAM kahevAyo che. enA parathI jaNAya che ke e sarvaviratinI apekSAe kahevAyo che. bIjo zloka 'puSpAdi svayaM cUMTavAno AraMbha na karavo' evuM jaNAvavAnA tAtparyamAM nathI. kintu dharmanI prabhAvanA thAya e mATe, pUjAkALe upasthita thayelA mALI AgaLa vaNikakalA na vAparavI, (paNa yogya mUlya cUkavIne puSpAdi prApta karavA)' AvuM jaNAvavAnA tAtparyamAM che. bAkI e zlokanuM 'svayaM puSpAdi cUMTavAnA AraMbhano niSedha che' evuM tAtparya mAnIe to paMcAzakanI 449mI gAthAmAM durgatanA2InI je vAta karI che eno virodha thaze. temAM kahyuM che ke 'zrI jinapravacanamAM saMbhaLAya che ke durgatanArI jaMgalamAM maphatamAM maLatAM siMduvAra puSpone svayameva laIne jagadguru zrI mahAvIra prabhunI pUjA karavAnA praNidhAnathI devalokamAM utpanna thaI.'' Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-30 331 vaLI saMkAzazrAvaka vagerenA dRSTAnta parathI paNa A vAta svIkAravI paDe che. teonI vepAra vagere pravRttine karIne paNa vizeSa viSayanA pakSapAtathI garbhitapaNe, pApakSayakaranArI, dharmamAM pravRtti thaI hatI. saMkAzazrAvake pramAdathI devadravyanuM bhakSaNa kareluM. jenA kAraNe lAbhAntarAya vagere kliSTakarmo bAMdhIne dIrghakALa sudhI duraMta saMsAra aTavImAM bhaTakyo. anaMtakALa bAda manuSyatva prApta thayuM jyAM paNa e durgata manuSyomAM ziromaNI thayo. kevaLIbhagavAna pAse svakIya pUrvabhavano vRttAnta jANIne kevalIprabhunA upadezathI durgatapaNAMnA kAraNabhUta karmane khapAvavA mATe eNe abhigraha karyo ke vepArathI je kAMI kamAIza temAMthI bhojana ane vastranA kharca bAda zeSa saghaLuM dravya zrIjinAyatanAdimAM vAparIza." A pramANenA abhigrahanuM pAlana karIne kAlAntare e mokSamAM gayo. Ama ahIM vepAra vagere karIne paNa dharma karavAnI vAta che. zaMkA : TaMkAzazrAvaka jevI viSama avasthAvALA mATe A rIte AraMbha karIne dharma karavo yogya che. kemake e rIte ja eno karmakSaya thavAno hato. paNa badhA mATe sAmAnyatayA e ucita nathI. samAdhAna : AvI zaMkA barAbara nathI. kemake AvuM jo mAnIe to eno artha e thAya ke sAmAnya saMjogomAM AraMbha karIne dharma karavAnI AvI pravRtti e sarvathA azubha ja che. paNa Avo phalitArtha yogya nathI. kemake sarvathA azubha svarUpavALI pravRtti viziSTa nirjarAnuM kAraNa banI zakatI nathI. eTale Avo phalitArtha jo yogya nathI to "AraMbha karIne dharma karavo e ucita nathI" evI mAnyatA paNa yogya nathI e phalita thaI ja jAya che. pUjAthI kRtakRtya prabhune koI upakAra to thato nathI, to teo paramAnanda zI rIte Ape che ? evI jo tamArI zaMkA hoya to enuM Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre samAdhAna A jANavuM ke jema cintAmaNi ratna vagere vinA upakAre paNa tathA svabhAve phaLa Ape che tema prastutamAM jANavuM. prazna : "A rIte dharma mATe paNa AraMbha-samAraMbha karavAnI anujJA hoya to, aSTaprakaraNamAM dharmArtha yasya vihA.... vagere je kahyuM che teno virodha thaze." ityAdi zaMkAnuM samAdhAna ApatAM granthakAre je kahyuM che ke dharmArtha... vagere loka to sarvaviratinA adhikAramAM kahevAyelo che. eTale ke dharma mATe AraMbha samAraMbha karavAno niSedha mAtra sAdhuo mATe che, gRhastho mATe nahIM. ne tethI jinabhakti mATe puSpAdi jIvonI virAdhanA thatI hovA chatAM, prabhubhaktithI tajanya doSa dUra thaI vadhu Atmahita thavAno lAbha zrAvakone zakya hovAthI zrAvako mATe e niSiddha nathI. paraMtu dharmArtha yasya vittehA lokamAM je dRSTAnta ApyuM che ke, kAdavathI kharaDAIne pachI kAdavane dhovo enA karatAM pahelethI kharaDAvuM ja nahIM e vadhu sAruM che. A dRSTAnta zrAvakone paNa lAgu to paDe ja che ne! eTale pahelAM jinapUjA mATe hiMsAdoSathI kharaDAvuM ne pachI jinapUjA dvArA e doSane sApha karavo to enA karatAM e doSa jana sevavo e vadhu sAruM nahIM ? uttara : mATIthI pagane kharaDIne pachI dhovA enA karatAM kharaDavA ja nahIM A daSTAnta zrAvakone paNa lAgu paDe ja che. paraMtu dareka pravRttiomAM e vyApaka nathI. vAsaNane mAMjavA mATe rAkha ghasavAmAM Ave che, ne e rAkha paNa kAMI vAsaNa para rAkhI mUkavAnI hotI nathI. chevaTe pANIthI dhoI ja nAkhavAnI hoya che. chatAM e ghasavAmAM Ave ja che. paga para mATI ke sAbu rAkhI mUkavAnA hotA nathI, ene paNa pANIthI dUra karavAnA hoya ja che, chatAM paga para raMga lAgyo hoya-kaMIka DAgha paDyA hoya to mATI ke sAbu vagere lagAvI chevaTe e paNa dhoI nAkhavAnI pravRtti ziSTa puruSo paNa kare ja che. eTale A nyAyano viSaya vicAravo joIe. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-5, lekhAMka-31 333 jeonA paga cokhA che, koI DAgha vagere lAgyA nathI teoe mATIthI pagane kharaDIne sApha karavo e ucita nathI. kAraNake teo mATe e mAtra vyAyAma ja che, lAbha kazo nathI, uparathI paga dhovA mATe vaparAvAnA pANInA tathA samayanA bagADArUpa nukazAna che. AraMbha-samAraMbha vagere pAparUpa doSonI apekSAe vicArIe to sAdhuonuM jIvana doSamukta = cokhuM che. eTale teo mATe pRthvIkAyAdi jIvonI hiMsA karI ene dhovAnI vAta ucita nathI, vaLI emAM potAnA prathama mahAvratano bhaMga thavAno temaja enA kAraNe je doSa lAge tene dhovAmAM ja keTalAya zubhabhAvo ne samaya kharcAI javAno doSa lAge che. tethI sAdhuo mATe prakSAlAnAddhi paMkasya... (kAdavathI kharaDIne pachI paga dhovA....) ityAdi nyAye jinapUjA niSiddha che. gRhasthanuM jIvana pRthvIkAyAdi jIvonI hiMsA vagere rUpa doSothI kharaDAyeluM che. eTale, jinapUjA sAbunuM kArya kare che. emAM thoDI ghaNI hiMsAthI pahelAM kharaDavAnuM che, paNa pachI bhaktinA uchALAthI A kharaDAyApaNuM ne anya AraMbhAdi doSo janya DAgha badhuM ja dUra thaI jAya che. (eTale to, A jinapUjA dvArA mArA cAritra mohanIya karmano kSayopazama thavA dvArA huM ane A prabhubhaktinA darzana dvArA pratibodha pAmI anya bhavyajIvo paNa saMsAratyAga karI saMyamI banI sarvajIvone abhayadAna denArA banIe" evI paNa zrAvakanI bhAvanA hoya che.) eTale prakSAlanAddhi paMkasya. ityAdi nyAyanuM rahasya e nizcita thAya che ke, je svanI sAthe svabhinna (ane pahelethI vidyamAna) azuddhine kADhavA-viziSTa zuddhi bakSavA samartha hoya evI cIja mATe A nyAya lAgu paDato nathI. eTale ja sAdhuone paNa sammatitarkaprakaraNa vagere Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre darzanazuddhi karanArA granthomAM adhyayana mATe nirvAhanA abhAve AdhAkarma vagerenI paNa anujJA ApavAmAM AvelI che. kAraNake AghAkarma sevana dvArA je doSa lAge te to, A adhyayanathI adhika nirmaLa thayela samyagdarzananA prabhAve je vadhu apramatta sAdhanAmaya saMyama jIvananuM pAlana thaze tenAthI dUra thaI ja jAya che, paNa sAthe sAthe cAritranI nirmaLatA thavAthI kaSAyAdino vizeSa lAsa, vipula karmanirjarA vagere paNa lAbha thAya che. (TUMkamAM Ayu vayaM tulijjA, lAhAkakhivA vANiyo. nyAya lagADavo ucita che.) eTale ja, koI evA viziSTa kAraNanI anupasthitimAM sAmAnya saMyogomAM, koI bhakta zrAvaka pAse mIThAI vagere sArI sArI vAnagIo banAvaDAvuM ne enAthI anya sAdhu bhagavaMtonI bhakti karavAno lAbha lauM... AvuM karavuM sAdhuone anujJAta nathI. paNa zrAvakone "sArI sArI vAnagIo banAvI anya zrAvakonI (sAdharmikonI) bhakti karuM e vAta anujJAta che. hA, jyAM lAbha karatAM vyaya adhika hoya, bIjI rIte kahIe to jeTaluM zuddhikaraNa thAya enA karatAM azuddhi vadhAre thatI hoya yA dUra thatI na hoya to evI cIjano upayoga niSiddha jANavo. jemake kapaDAM para paDelA DAghane dUra karavA koI lohIno upayoga kare to e mUrkhatA che. tethI pazubali vagere niSiddha che. temaja, ghaNo AraMbha samAraMbha ne alpa upakAra dharAvanAra ISTApUrta vagerene anukaMpA dAna tarIke svIkAravAmAM AvyA nathI ne tethI tenI anujJA nathI. Ama bhaktidvAaizikAnuM vivecana pUrNa thayuM.. AgAmI lekhathI chaThThI sAdhusamayadvAaizikAnA padArthone avagAhIzuM. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMcamI batrIzImAM jinabhaktinuM lekhAMka nirUpaNa karyuM. A jinabhakti-jinapUjA e dravyastava che. ne A dravyastava, jemAM - 32 saMpUrNa jinAjJApAlana che evA sAdhu 'jIvana-svarUpa bhAvastavanuM kAraNa che. eTale sAdhujIvananuM sAmarthya = sAdhutAnI paripUrNatA chaThThI batrIzImAM kahevAya che. athavA, prathama avaMcaka -yogAvaMcakanA saMpAdana mATe cothI batrIzImAM jinamahattvanI vAta karI. bIjA avaMcaka-kriyAvaMcakanA saMpAdana mATe pAMcamI batrIzImAM bhaktinI vAta karI. have, sAnubaMdha phaLaprApti svarUpa trIjo avaMcaka je phalAvaMcaka, tenA saMpAdana mATe dravyastavAtmaka bhaktinA phaLasvarUpa bhAvastavanuM-sAdhusamayanuM chaThThI batrIzImAM nirUpaNa karavAmAM Ave che. mATe A chaThThI batrIzInuM sAdhusAmayadvArniMzikA evuM nAma che. jeo samyagujJAnanA prabhAve jJAnI che, sarvasaMpankara bhikSAnA kAraNe vAstavika bhikSu che ane jJAnagarbhitavairAgyane laIne virakta che e vAstavika saMyamI mahAtmA che. cAritra ekAda aMze samRddha hoya ema nahIM, dareka aMze samRddha hoya to sAdhusAmagya kahevAya che. e mATe traNa cIjo-jJAna, bhikSA ane vairAgya Avazyaka che. eTale A batrIzImAM kramazaH A traNenuM nirUpaNa karavAmAM Ave che. emAMthI yazodezaM nirdezaka nyAye (=je krame sAmAnya rIte ullekha karyo hoya e krame vizeSarUpe nirUpaNa karavuM evA nyAye) sau prathama jJAnanuM nirUpaNa karavAmAM Ave che - jJAnanA traNa prakAra che-viSayapratibhAsa, AtmapariNAmavat ane tattvasaMvedana. je jJAnamAM mAtra viSaya ja bhAse che, paNa bhegA eno "A heya (tyAjya) che' evI rIte hetvAdi dharma bhAsato nathI e jJAnane viSayapratibhAsajJAna kahe che. ahIM "heyatvAdi ema je kahyuM che temAM rahelA "Adi' zabdathI upAdeyatva ane upekSyatva Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre dharmo jANavA. eTale ke jJAnano viSaya jyAre upAdeya ke upekSya hoya tyAre paNa mAtra viSaya bhAse, paNa sAthe sAthe "A upAdeya che ke "A upekSya che" Avo bodha na thAya to e viSaya pratibhAsajJAna che. vaLI bodhamAM A jeno niSedha che te hetvAdi dharmo paNa AtmAnI apekSAe jANavA, bAkI indriyanI apekSAe je hetvAdi dharmo hoya che te to A viSayapratibhAsajJAnamAM bhAsI zake che eno kAMI ahIM niSedha nathI. eTale ke indriyane je nApasaMda che te kaMTakasparza-kaTurasa vagere jyAre jJAnamAM bhAsatA hoya tyAre bheguM ja "A tyAjya che? evuM paNa jaNAya ke indriyane je pasaMda che te saphacaMdana-madhurarasa vagere jyAre jJAnano viSaya banatA hoya tyAre bheguM ja "A upAdeya che (= A mane game che-anukULa che)' evuM paNa jaNAya. eno kAMI ahIM niSedha nathI. mAtra AtmAne AnAthI nukzAna thaze mATe "A heya che athavA AtmAne AnAthI lAbha che, mATe "A upAdeya che' vagere rUpa bodhano ja ahIM niSedha che. AnAthI AtmAnI dRSTie artha-lAbha thaze, AnAthI anartha = geralAbha-nukasAna thaze evA bodharUpa AtmAno potAno pariNAma jemAM vidyamAna hoya te Atma-pariNAmavat jJAna che. aSTakaprakaraNanI vRttimAM AnI vyAkhyA evI karavAmAM AvI che ke eka cokkasa prakAranA anuSThAnathI jenuM saMpAdana thAya evo AtmAno pariNAma jemAM rahyo hoya te AtmapariNAmavat jJAna. eTale ke, jyAM sudhI samyatvaprApti thayelI nahotI tyAM sudhI vastunA mAtra bAhya AkarSaNAdi ja (= indriyanI dRSTie ja) ISTatva ke aniSTatvAdi ja) bhAsatA hatA. paNa have samyaktanI prAptinA kAraNe mAtra e ja dekhAya che evuM nathI rahetuM, paNa AtmAnI dRSTie enA upAdeyatva (= upAdAnaviSayatva = ISTatva) ke hevAdi (= tyAgaviSayatva = aniSTavAdi) dharmo paNa bhegA bhAse che. Azaya e che ke indriya Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 337 batrIzI-6, lekhAMka-32 samakSa upasthita thayela padArthano bodha Indriya dvArA thavAno che. eTale Indriya to potAnI apekSAe e padArthamAM je hevAdi rahyA hoya e jaNAvavAnI ja che. paNa jyAre AtmAmAM samyakta pariNAma jhaLahaLato hoya che tyAre e paNa kAMI cUpa besI raheto nathI. upasthita thayelA padArthano AtmAnI dRSTie jevo heyavAdi pariNAma hoya ene e jaNAve che. eTale ke indriya dvArA thatA bodhamAM viSayarUpe A heyavAdine e samyakta ghusADe che. tethI, te te viSayano AtmAnI apekSAe je hetvAdi pariNAma hoya te paNa jJAnamAM bhAse che, mATe e AtmapariNAmavat jJAna kahevAya che. - have trIjuM tattvasaMvedana jJAna vicArIe. tattva = paramArtha. tenuM pravRtti-nivRtti AdithI garbhita evuM samyaphavedana = saMvedana jemAM hoya te tattvasaMvedana prakAranuM trIjuM jJAna che. AnA lakSaNamAM "tattva" pada je mUkyuM che enAthI mithyAjJAnanI bAdabAkI thaI jAya che. Azaya e che ke mithyASTinA jJAnamAM paNa saMvedana to hoya ja che. paNa e atattvanuM saMvedana hoya che, kAraNake emAM ItarAMzano niSedha hoya che. kahevAno bhAva e che ke koIpaNa vastu nityatvaanityatva, sAmAnyatva-vizeSatva, ekatva-anekatva... vagere sapratipakSa dharmothI saMkaLAyelI hoya che. paNa mithyAjJAna emAMnA eka-eka dharmone ja jue che, tadanya dharmano niSedha kare che. eTale ke e jo vastune nitya tarIke jue che to chetarAMza = anityatvano niSedha kare che, ane jo e vastune anitya tarIke jue che to itarAMza = nityatvane nakAre che. tethI mithyAjJAnamAM anityasvAdirUpa itarAMzathI nahIM saMkaLAyela vastu je bhAse che te atattva che. ne tethI e saMvedana tattvasaMvedana nathI, paNa atattvasaMvedana che. athavA viSayapratibhAsamAM IndriyanI apekSAe je hetvAdi saMvedAya che enI apekSAe AtmAnI apekSAe je heyatvAdi dharmo che te chetarAMza' che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre mithyAtvIjIva A itarAMzane nakArato hoya che. kAraNake enuM jJAna heyane upAdeya jaNAve che ne upAdeyane heya jaNAve che. tethI enA jJAnano viSaya taditarAMzanA niSedhavALo hovAthI atattva che, ne tethI enuM saMvedana tattvasaMvedanarUpa banatuM nathI. 338 vaLI saMvedanazabdamAM rahelA 'saM' zabdano 'samyak' evo je artha che e aviratasamyaktvInA jJAnanI (= AtmapariNAmavata jJAnanI) bAdabAkI kare che, kAraNa ke enuM jJAna viratimAM pariNamatuM nathI. Azaya e che ke 'jJAnasya phalaM viratiH' AvuM vacana jaNAve che ke jJAnanuM phaLa virati (= pApavirAma) che. 'jJAnakriyAbhyAM mokSaH' AvuM vAkya jaNAve che ke jJAna ane kriyA e bethI mokSa maLe che, eTale ke jJAna-kriyA e mokSamArga che. viratidharanuM jJAna viratine pedA kare che ne viratikriyAnI sAthe maLIne saMpUrNa mokSamArgarUpa bane che. mithyAtvInuM jJAna heyane upAdeyarUpa jaNAvI emAM pravRtti karAve che ne upAdeyane heya jaNAvI enI nivRtti karAve che. eTale ke enuM mithyAjJAna pApathI viratinA badale pravRtti karAve che ne saMsAranA mArgarUpa bane che. mATe e ajJAna kahevAya che. TUMkamAM viratidharane heya padArtha heyarUpe ja bhAse che ne e enAthI aTake ja che. mithyAtvIne e upAdeyarUpe bhAse che ne e emAM pravRtti ja kare che. eTale ke A baMnene jevuM jJAna che e mujaba ja pravRtti-nivRtti hoya che. paNa aviratasamyagdaSTinI bAbatamAM AvuM nathI. enuM jJAna che to jJAna ja, ajJAna nathI, kAraNa ke (1) heyane heya tarIke jaNAve che ne upAdeyane upAdeya tarIke jaNAve che. tathA, (2) viratikriyAne lAvI ApatuM nathI, ne tethI kriyAaMzanI nyUnatA rahevAthI saMpUrNa mokSamArgarUpa na banatuM hovA chatAM aMzataH mokSamArgarUpa to bane ja che, saMsAramArgarUpa kAMI banI jatuM nathI. vaLI, jJAna jJAnarUpe ja jo kazuMka pedA kare to to viratikriyAne ja pedA kare, viSayakaSAyanI Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-32 339 kriyAne-pApakriyAne nahIM. eTale prazna Ubho thAya che ke avirata samyaktInI pApakriyA je thAya che ane eno bodha kayA rUpe pedA kare che ? eno bodha ajJAnarUpa to che ja nahIM, ne tethI ajJAnarUpe pedA kare che ema kahI zakAtuM nathI. AvA praznanA javAbamAM granthakAra kahe che ke jyAre bodhanI jJAna ke ajJAnarUpe vizeSavivakSA karavAmAM na Ave tyAre sAmAnyarUpe e "pratibhAsa" kahevAya che. eTale ke mithyAtvI vagere traNenA bodhane sAmAnya rIte eka ja zabdathI jaNAvavo hoya to e pratibhAsa kahevAya che. aviratasamyaktIno bodha A pratibhAsarUpe ja heyanI pravRtti karAve che. TUMkamAM, viratidharanA bodhamAM jJAnatva ane pratibhAsatva A be dharmo che. emAMthI jJAnava dharma sakriya banIne virati pravRtti karAve che. mithyAtvInA bodhamAM ajJAnatva ane pratibhAsatva A be dharmo che. emAMthI ajJAnatva dharma sakriya banIne viSayapravRtti-pApapravRtti karAve che. aviratasamyavInA bodhamAM jJAnatva ane pratibhAsatva dharma rahelA hoya che. emAMthI pratibhAsatvadharma sakriya banIne enI pAse viSayapravRtti-pApapravRtti karAve che, paNa jJAnavadharma sakriya banIne viratipravRtti karAvato nathI. prazna : viratidharanA bodhamAM jJAnavadharma sakriya bane che to aviratasamyakvInA bodhamAM e dharma kema sakriya banato nathI. uttara : cAritramohanIyakarmano udaya ene sakriya banavA deto nathI ema jANavuM joIe. eTale aviratasamyakvInuM vedana e tattvanuM vadana hovA chatAM tattvanuM samyakavedana = saMvedana hotuM nathI. jevuM vadana hoya evI ja pravRtti ke nivRtti thatI hoya to ja vedanane samyakavedana = saMvedana kahevAya che. aviratasamyaktI mATe evuM nathI, mATe eno bodha "tattvasaMvedana" nathI. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre Ama, jJAna viSayapratibhAsa, AtmapariNatimat ane tattvasaMvedana ema traNa prakAre che. emAMnuM prathama viSayapratibhAsajJAna dRSTAnnAdithI vicArIe - 340 prathama viSayapratibhAsajJAna mithyArdaSTione ja hoya che. nAnuM bALaka vagere mugdhajIva... rata hoya ke kAca hoya.. viSa hoya ke kaMTaka hoya.. e to darekanA uparanA rUpa-raMga vagerene ja jue che ane AkarSAI jAya che. paNa AnAthI mane lAbha thaze ke nukazAna thaze ? eno ene vicAra hoto nathI. ema, viSayapratibhAsajJAna paNa viSayanA bAhya rUpa-raMga AkarSaNane ja jue che, paNa enA pariNAme AvanArA dIrgha dardanAka duHkhone e jotuM nathI. arthAt viSayonI mohakatAne jue che paNa mArakatAne jotuM nathI. ane tethI enA heyatvAdidharmone jotuM nathI. A viSayapratibhAsajJAna matiajJAna vagerenA AvaraNabhUta je matiajJAnAvaraNa vagere karmo, tenA kSayo- pazamathI pedA thayeluM hoya che. bIjuM AtmapariNAmavat jJAna bhinnagranthika jIvane hoya che. rAga-dveSanI nibiDagAMTha e ahIM granthi che. eno jeNe bheda karyo che evo (samyaktvIjIva) e bhinnagranthikajIva. e jIvane jJAnAvaraNakarmanA kSayopazamathI A bIjuM jJAna thayuM hoya che. alabat cAritramohanA udayanA kAraNe cAritrano pratibaMdha avirata-samyaktvIjIvane thayelo hoya che. chatAM A jJAnamAM heyapadArthonI heyatA ane upAdeyanI upAdeyatA bhAsatI hovAthI, heyano tyAga ane upAdeyanuM AcaraNarUpa je cAritra, tenI icchArUpa zraddhA hAjara hoya che. aSTaka (94)mAM kahyuM che ke khADAmAM paDatA jIvane, khADAmAM paDavuM e nuksAnakAraka che e vAtanuM tathA emAM paDavAthI thanArA doSonuM jJAna hoya che. chatAM e jAtane khADAmAM paDatI aTakAvI zakto nathI. ne tethI patana pAmIne hAtha-paga bhAMgavA vage2erUpa aneka anarthane pAme Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-32 341 che. avirata samyaktInuM jJAna paNa AvuM hoya che. viSayavilAsamAM paDatA enuM jJAna e vilAsanI tyAjyatAnA ane e vilAsathI thanAra anaryAdinA nizcayavALuM hoya che. ne chatAM cAritra mohakarmanA udayanA kAraNe e viSayavilAsathI bacato nathI ne tethI amaryAdita pAme che. mATe enuM AtmapariNatimatuM jJAna anarthanI prAptithI yukta kahevAya che. trIjuM tattvasaMvedanazAna sAdhu bhagavaMtone hoya che. e satyavRtti = upAdeyanI pravRtti ane asanivRtti = heyanI nivRtti svarUpa viratithI yukta hoya che ane nirvibaphaLaprada hoya che. A jJAna samyajJAnanA AvaraNakarmanA = sajajJAnAvaraNanA kSayopazamathI pragaTa thAya che. prazna : ahIM mithyAtvI vagere traNanA pratibhAsane kramaza: ajJAnAvaraNa, jJAnAvaraNa ane sajajJAnAvaraNanA kSayopazamajanya tame kaho cho. paNa karmagrantha vageremAM to jJAnAvaraNakarmanA AvA bhedono ke tenA kSayopazamanA ajJAnAvaraNakSayopazama vagere rUpa medono ullekha jovA maLato nathI. to A bhedonI saMgati zI rIte karavI ? uttaraH jJAnAvaraNano kSayopazama jyAre (1) mithyAtvamohanIya ane cAritramohanIya e baMnenA udayathI sahakRta hoya tyAre ajJAnAvaraNakSayopazama kahevAya che (2) mithyAtvamohanIyanA kSayopazama ane cAritramohanIyanA udayathI sahakRta hoya tyAre jJAnAvaraNakSayopazamarUpe kahevAya che ane (3) mithyAtvamohanIya temaja cAritramohanIya e baMnenA kSayopazamathI sahakRta hoya che tyAre sajajJAnAvaraNakSayopazama kahevAya che. A rIte saMgati karI zakAya. prazna : paNa AgaLa to ema kahevAnA che ke mohanIyakarma svarUpa anyakarma dvArA pravRttinA bhedanI saMgati na karavI, paNa jJAnanA ja bheda dvArA karavI...... to enI saMgati zI rIte karavI ? Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre uttara : tyAM kAryasvabhAvabhede kAraNasvabhAvabheda mAnavo je Avazyaka jaNAvyo che enAthI e saMgati karI zakAya. eTale ke mithyAtvI vagere traNenI pravRtti ke je kArya che, te jo juduM juduM che to enA kAraNabhUta jJAna paNa juduM juduM hovuM joIe. have jJAna jo juduM juduM che to enA kAraNabhUta kSayopazama paNa alaga-alaga prakArano saMbhave che... have kSayopazama jo bhinna-bhinna che to enA kAraNabhUta AvaraNakarma paNa bhinna bhinna prakAranuM hovuM joIe, eTale ke ajJAnAvaraNa, jJAnAvaraNa ane sajajJAnAvaraNa ema alaga-alaga prakAranuM hovuM joIe. mithyAtvIne mithyAtvanA prabhAve pApa aMge hetvAdino bodha ja hoto nathI. eTale pApapravRtti karatI vakhate enA dilamAM koI kaMpa = DaMkha hoto nathI. e to majethI pApa kare che. jyAre aviratasamyaktIne to heyavAdino bodha che ne chatAM pApa karavuM paDe che, mATe e vakhate enA dilamAM DaMkha hoya che. eTale ke enI pApapravRtti sakaMpa hoya che. sAdhune viratinA prabhAve pApa nivRtti ane anavadya pravRtti ja hoya che. TUMkamAM mithyAtvI Adi traNenI pApa aMge kramazaH niSkapapravRtti, sakaMpapravRtti ane nivRtti hoya che. vaLI, sAmAnyathI pravRtti pratye jJAna kAraNa hoya che. eTale prastutamAM pravRtti jo traNa prakAranI che to enA kAraNabhUta jJAna paNa alaga-alaga traNa prakAranuM che, ne tethI enA kAraNabhUta kSayopazama.... ne kSayopazamanA kAraNabhUta AvaraNakarma paNa ajJAnAvaraNakarma vagere traNarUpe mAnavuM joIe, kAraNake kAryasvabhAvabhede kAraNasvabhAva bheda mAnavo Avazyaka hoya che. eTale ke kArya jo alaga svabhAvanuM = alaga prakAranuM che to enuM kAraNa paNa alaga prakAranuM hovuM ja joIe. mATe jJAnanA traNa bheda mAnavA jarUrI che. A traNa jJAnamAMthI trIjA tattvasaMvedanajJAnano saMskArarUpa Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-32 343 saMbaMdha thAya tyAre sAdhu pUrNatAne pAme che, eTale ke sAdhusAmagya thAya che. paNa jo tattvasaMvedana hovA chatAM enA saMskAra UbhA thayA na hoya to be paristhiti nirmANa thAya che. saMskAra na hovA chatAM zakti hoya pharIthI yoga thavAnI yogyatA jaLavAI rahelI hoya to zaMkAkAMkSA vagerethI AkarSagAmI thAya, eTale ke sAdhusAmagyane pAmegumAve. pAme-gumAve. evuM thayA kare. paNa jo eno punaH yoga thavAnI zakti ja na jaLavAI rahe to e sAdhunuM avazya patana thAya che, emAM koI saMdeha nathI. bahArathI veza vagere rahevA chatAM aMdarathI tattvasaMvedananA sarvathA abhAvamAM sAdhutA jaLavAI rahetI nathI. = prazna : A tattvasaMvedana jJAnano saMskArarUpa saMbaMdha eTale zuM ? uttara : tattvasaMvedanamAM be bAbato che-tattvano bodha (= heyaupAdeyano yathArtha viveka karI Apato bodha) ne e bodhane anurUpa nivRtti-pravRtti. AmAMthI, tattvabodhanA saMskAra eTale, (1) koIpaNa sarvajJokta sUkSma bAbato potAnI buddhimAM na bese ke (2) koI paNa bAbata aMge anyAnya zAstramAM bhinna bhinna prakAranuM nirUpaNa maLe ke (3) koI bAbatamAM zAstrIya nirUpaNa karatAM potAnA anubhava alaga paDe.. AvA badhA prasaMgoe sarvajJavacanomAM zaMkA paDavAnI saMbhAvanA paNa na rahe... mAro kSayopazama manda che. mATe mane besatuM nathI. (4) rAga-dveSa ane ajJAna... asatyavacananA A traNa kAraNo che. jemaNe A traNa kAraNo dUra karI nAkhyA che emanA vacanomAM asatyapaNuM hoya nahIM-tameva sarjA nissuM naM niLehiM pavezya ...vagere vicAraNAothI, temaja sanmatitarka vagere darzanagrantho, chedagrantho, vipula karmasAhitya vagerenA sahRdayatAthI karelA evA adhyayanAdi ke jenA dvArA dilamAMthI avAja UThavA mAMDe ke sarvajJa sivAya AvuM nirUpaNa koI karI zake nahIM... AvA adhyayanAdithI evo kSayopazama pragaTavo ke jethI anyane jyAM zaMkA paDavAnI ke viparIta bodha thavAnI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre saMbhAvanA hoya tyAM paNa evI saMbhAvanA na rahe. ne prabhunA vacanomAM to kyAMya garabaDa hoya nahIM. mArI samajamAM phe2 hoya zake...' sIdho A vicAra ja sphure... AvI bhUmikA thaI hoya e yathArthajJAnano saMskArarUpa saMbaMdha thayo kahevAya. ema Dagale ne pagale. potAnI te te pravRttinuM A heya ke upAdeya che ? evuM vibhAjana thayA karavuM... A paNa eno saMskArarUpa saMbaMdha thayo kahevAya. nahIMtara kyAreka zAstravacanonA ekAgra upayoga-kALe vAstavika zraddhA ke heyaupAdeyano yathArtha bodha hoya, paNa jevo e upayoga chUTyo ke pAchI koIpaNa prakAranI garabaDanI zakyatA... AvI avasthA e yathArtha bodhano saMskArarUpa saMbaMdha nathI. ne tethI e kyAreya paNa dago daI de... tethI sAmagrInI pUrNatA thAya nahIM. have bodhAnurUpa pravRttinA saMskArano vicAra karIe - tyAjya pravRttithI viramavAnA evA saMskAra (= labdhi kSayopazama) UbhA thavA joIe ke jethI svapnamAM paNa viparIta paristhiti upasthita thAya to aTakI javAnuM thAya. jemake prathama ahiMsA mahAvratanuM paccakakhANa jo AvA saMskAra UbhA karavAmAM samartha banyuM hoya to rAtre svapnamAM pote kaze jaI rahyA hoya ne vacce pANIno relo Avyo... to tarata paga aTakI jAya... svapnamAM relave dekhAya ne emAM pote besyA AvuM jovA maLe to samajavuM ke Avazyaka saMskAra UbhA thayA nathI. ema jAgrata avasthAmAM paNa jyAre jyAre mahAvrata virodhI paristhiti nirmANa thAya tyAre tyAre sAvadhAnI Ave ne enAthI aTakavAnuM thAya to saMskArarUpa saMbaMdha thayo kahevAya. jo sAvadhAnI AvI jAya ke A pravRtti mArA saMyamamahAvrata-sAmAcArI vagerenI viruddha che ne chatAM pramAdAdivaza e pravRtti thAya to tattvabodhanA saMskAra che paNa tadanurUpa AcaraNanA saMskAra nathI ne tethI tattvasaMvedanano saMskAra saMbaMdha nathI e jANavuM... Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-32 345 ne jo evI viparIta pravRtti vakhate, A pravRtti "mAre na karAyatyAjya che-mArA vratane virodhI che" AvI koI sAvadhAnI AvavA chatAM pramAdAdivaza viparIta AcaraNa ekavAra karyuM. bIjIvAra karyuM.. trIjIvAra karyuM.. ema vAraMvAra karavAthI pachI sAvadhAnI AvavI paNa baMdha thaI javAnI zakyatA UbhI thAya che. jo e baMdha thaI jAya to tattvabodhano saMskAra naSTa thaI gayo ema samajavuM joIe. jema heyanI nivRtti mATe kahyuM ema upAdeyanI pravRtti aMge jANavuM... divasa daramiyAna halana-calana vakhate pUjavA-pramArjavAno evo abhyAsa paDyo hoya ke jethI rAtre nidrAmAM paNa paDakhuM pheravavAnA avasare saMskAravazAt rajoharaNathI pramArjanA thaI jAya. svamamAM paNa bolavAno prasaMga Ave to muhapatti mukha AgaLa AvI jAya. koI evI gADha bimArImAM hAtha paga halAvI zakAya ema na hoya to paNa bolatI vakhate muhapattI mukha pAse laI javAno khyAla rahyA kare ne nathI laI javAtI eno DaMkha rahe to tattvasaMvedanano saMskArarUpa saMbaMdha che ema jANavuM. A bAbatamAM paNa heyavat jANavuM. eTale ke jAgrata avasthAmAM paNa bArI vAsatAM-ughADatAM pUMjavAnuM, ema bolatI vakhate muhapattI mukha pAse laI javAnuM vagere yAda Ave to tattvabodhano saMskArarUpa saMbaMdha che ne e vakhate paMjavuM vagere paNa acUka thAya to tattvasaMvedanano saMskArAtmaka saMbaMdha thayelo nizcita karI zakAya. pAkSikasUtramAM "alohiyAe-anabhigameNe-abhigameNa vA pamAeNe" A je pado che te AnuM sUcana karanArA lAge che. rojiMdA jIvanamAM upasthita thatI paristhitiomAM kevI pravRtti tyAjya che ne kevI upAdeya che ? eno zAstravacanAdine anusarIne nirNaya karI rAkhyo hoya to e bodha kahevAya che. roja anekazaH karemi bhaMte bolavA chatAM, te te paristhitimAM mArA kevA kevA AcAra-vicAra ne Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre uccAra sAmAyikane anukULa che ne kevA kevA AcArAdi sAmAyikane pratikULa che A bAbatano koI vicAra ja na karyo hoya, sarvajJavacano-anubhavIonA anubhavo vagerene AdhAre enuM vibhAjana ja na karyuM hoya, to "mAre sAvadya pravRttionA paccakhANa che." Avo khyAla hovA chatAM huM hAla je karI rahyo chuM e sAvadya che evo khyAla na hovAthI enuM vAraNa na thAya ne tethI sAvadya pravRtti ja thaI rahI hoya evI pUrNa saMbhAvanA rahe che. AvuM vibhAjana karyuM na hovuM e abodha kahevAya che. gItArtha gurunI nizrAmAM rahelA agItArthane svayaM AvI jANakArI na hovA chatAM, dareka vakhate guru dvArA heya-upAdeyanuM mArgadarzana maLI rahetuM hovAthI phaLataH e hoya ja che. tethI ja granthakAre paNa gurupAratanyane jJAnarUpe kahI dIdhuM che. - uktabodha karyo hovA chatAM te te pravRttikALa e bodha jo upayogarUpe hure nahIM ke "A mArA vratane virodhI che ne tethI akartavya che' to anabhigama jANavo. AvI avasthAmAM tattvabodhano saMskArarUpa saMbaMdha mAnI zakAya nahIM. pratikULa pravRtti karavAno avasara Ave tyAre tUrta "A mAre tyAjya che' evo upayoga AvI jAya to e "abhigama" kahevAya. A tattvabodhano saMskArarUpa saMbaMdha thayo kahevAya. Avo upayoga spharavA chatAM, pramAda hoya to pratikULa pravRtti thaI jAya che. AvI avasthA e tattvabodha hovA chatAM tattvasaMvadanano saMskArarUpa saMbaMdha nathI ema samajavuM. Ama sAdhusamayanA prathama aMza jJAnanA traNa prakAro vicAryA. have, enA bIjA aMza bhikSAno vicAra AgAmI lekhamAM joIzuM. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka sAdhusamayanA prathama aMza jJAnanA traNa prakAro gayA lekhamAM joyA. have bIjA aMza bhikSAno A lekhamAM vicAra karIe. bhikSA traNa prakAre che. (1) sarvasaMpatkarI bhikSA = mokSasudhInI sarvasaMpattione karI ApavAnA svabhAvavALI bhikSA. (2) pauruSabI bhikSA = puruSArthane haNanArI bhikSA. ane (3) vRttibhikSA = AjIvikArUpa bhikSA. (1) sarvasaMpatkarI bhikSA saMyama pAlanAdi karavA mATe zarIrane TakAvavuM paDe. zarIrane TakAvavA mATe bhojana joIe. bhojana pote rAMdhavAnuM hoya to AraMbha-samAraMbha thAya. eTale sadA amAraMbhI rahevA mATe bhikSA e ja AdhAra che. A bhikSA sadA anAraMbhano hetu (= sUkSma ke bAdara, trasa ke sthAvara koI paNa jIvanI virAdhanAthI manavacana- ke kAyAnA koIpaNa stara para sadA bacavuM e sadAanAraMbha, tenuM kAraNa) bane che. A bhikSA A sadAanAraMbhano hetu je bane che te (1) haMmezA hanana (= jIvaghAta)-pAcana vagere AraMbhano parihAra karavA dvArA bane che tathA (2) sadAanAraMbhanA guNagAnathI AtmAmAM rahelo je eka cokkasa prakArano pariNAma vyakta thAya che. e pariNAmathI thayelI jayaNA dvArA bane che. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto gocarI vahorI lAvyA bAda gurubhagavaMta pAse AlovatA hoya che. e AlovavAmAM zrI dazavaikAlika sUtranI "aho jirNahiM asAvA..." gAthA ciMtavavAnI hoya che jeno artha che : aho ! zrI jinezvaradevoe sAdhuone kevI niSpApa vRtti-jIvananirvAhanI paddhati batAvI che, ke jethI jIvahiMsA vagere koI pApa lAgyA vagara mokSanI sAdhanAnA kAraNabhUta zarIrane sAdhu sArI rIte dhArI rAkhI zake che. A ciMtavana sadAanAraMbhanA AkarSaNa-pAlanatatparatA vagerethI raMgAyelo evo Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre koIka cokkasa pariNAma jANI zakAya che. e cokkasa pariNAma ja jayaNAnuM pAlana karAvI de che jethI sadAanAraMbhitA saMpanna thAya che. prazna : bALaka ajJAna hoya che. eTale AtmahitanuM ajJAna = ajANapaNuM e bAlatA=bALakapaNuM kahevAya che. AvI be prakAre bAlatA hoya che. AcArahInatA A prathamabAlatA che. ane e AcArahInatAno bacAva e bIjI bAlatA che. saMvignapAkSikamAM AcArahInatAnA kAraNe prathamabAlatA hoya che. paNa nirUpaNa karavAnA avasare e potAno bacAva nathI karato. paNa "AcAramArga to Avo che, huM zithilatAnA kAraNe AvuM AcaraNa karuM chuM' vagere yathArtha nirUpaNa kare che, mATe enAmAM dvitIyabAlatA hotI nathI. eTale saMvignapAkSika ekabAla hoya che. Avo ekabAla saMvignapAkSika dravyamuni hoya che, kAraNa ke saMvignapANikapaNAnA kAraNe = yathArtha prarUpaNA vagerenA kAraNe e bhAvasAdhupaNuM bhaviSyamAM pAmavAno hoya che evuM upadezamALA vageremAM jaNAvyuM che. AvA ekabAladravyamuni saMvignapAkSikamAM AcAranI zithilatAnA kAraNe sadAanAraMbhitA hotI nathI. ema agyAramI paDimAne vahana karanAra zrAvakamAM e pratimAkALa daramyAna anAraMbhitA hovA chatAM enI AgaLapAchaLanA kALamAM to e hotI nathI. mATe sadAanAraMbhitA hotI nathI. udyatavihArI sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto to sadAanAraMbha hovAthI emanI bhikSA to sarvasaMpankarI hoya che. paNa AvA saMvignapAkSika ke agyAramI DimAvahana karanAra zrAvakanI bhikSAne kaI mAnavI? kAraNa ke sadAanAraMbhitA nathI, mATe sarvasaMpankarI nathI. tathA pauruSaSmI ke vRttibhikSAnI vyAkhyA paNa emanI bhikSAmAM ghaTatI na hovAthI e be bhikSA paNa kahI zakAtI nathI. uttara : emanI bhikSA phaLataH sarvasaMpankarI hoya che athavA dravyasarvasaMpatkarI hoya che. Azaya e che ke zrIharibhadrasUrimahArAje Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-33 349 aSTaka (5/2)mAM kahyuM che ke-je sAdhu dhyAnAdithI yukta che, gurvAzAmAM rahyo che temaja sadAanAraMbhI che tenI bhikSA sarvasaMpatkarI che. AnA 52 vicAra karatAM jaNAya che ke AmAM gurvAzAmAM rahevuM-sadAanAraMbhitA vagere je zarato darzAvelI che te kadAca sAkSAt na hoya chatAM phaLataH jo hoya to e paNa cAle, nahIMtara vizeSa sAdhanA mATe gaccha choDIne nIkaLI gayelA jinakalpI muni vagerenI bhikSA paNa sarvasaMpatkarI nahIM bane, kAraNake e kALe guruthI alaga vicaratA hovAthI teo sAkSAt to gurvAzAmAM rahyA hotA nathI. chatAM, gurvAzAmAM 2hevAthI je phaLa (lAbha) maLe e jo maLI jatuM hoya to phaLataH gurvAzAmAM rahyA che ema kahevAya che. guru hitazikSA vagere svarUpa AjJA dvArA ziSyane hitakarapravRttimAM joDe che ne ahitakarapravRttithI vAre che. gItArthagurunI nizrAmAM rahevAnuM A hitamAM pravRtti ne ahitathI nivRtti e mukhyaphaLa che. jinakalpika munio gurugacchano tyAga karI ekAkI banavA chatAM potAnA jJAna-jAgRti dvArA hitamAM pravRtti ane ahitathI nivRtti karatAM ja hoya che. tethI gurvAzAmAM rahevAnuM phaLa pAmI jatA hovAthI phaLataH gurvAzAmAM rahyA hovA kahevAya che. kevI suMdara vAta che. jeone jJAna nathI evA agItArthone gItArthanizrAdvArA = gurvAjJAmAM rahevA dvArA jJAnanuM phaLa maLI jAya che (hitapravRtti-ahitanivRttisvarUpa jJAnanuM phaLa maLI jAya che.)ne tethI teone phaLataH jJAna hovuM kahevAya che. ane jeone vyavahArathI gurvAjJAmAM rahevApaNuM nathI tevA jinakalpika vagerene jJAnadvA2A phaLataH gurvAjJAmAM rahevApaNuM kahevAya che. dhanya che zrI jinazAsana ! Ama sarvasaMpatkarI bhikSA mATe kahelI eka zarata gurvAzAmAM rahevApaNuM... e jo ke phaLataH hoya to paNa cAle che to bIjI zarata sadA anAraMbhitA je che te paNa phaLataH hoya to cAle. ne phaLataH Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre sadAanAraMbhitA to saMvignapAkSika-agyAramI paDimAvahana karanAra zrAvakamAM hoya ja che. mATe emanI bhikSA paNa sarvasaMpatjharI hoya che e jANavuM. 350 athavA, saMvignapAkSikapaNuM ke evI paDimAvALuM zrAvakapaNuM jema bhAvasAdhupaNAnuM kAraNa che, ema e zrAvakanI bhikSA bhAvasAdhunI bhAvasarvasaMpatkarI bhikSAnuM kAraNa che. eTale e zrAvakanI bhikSA pradhAna dravya sarvasaMpatkarI bhikSA che, ema jANavuM. have bIjI pauruSanI bhikSA-je bhikSA dIkSAnI virodhI che te pauruSanI bhikSA che. dIkSAnA AvaraNakarma cAritra mohanIya karmano je baMdha karAve che te dIkSAnI virodhI kahevAya. saMyamano svIkAra karyA pachI paNa je pRthvIkAya vagere jIvonI virAdhanA karIne bhikSA le che, tathA zuddhabhikSA para jIvanArA udyatavihArI sAdhuonI niMdA karIne bhikSA le che tenI bhikSA pauruSanI bhikSA hoya che. A rIte bhikSA lenAro sva-paranA dharmanI laghutA karanAra bane che. tathA, vepAra ane rAMdhavA vageremAM AraMbha-samAraMbha thAya che. enA karatAM bhikSAthI jIvananirvAha karazuM ne zeSasamayamAM sAmAyika vagere karazuM' evuM vicArI je gRhastha bhikSA le che enI paNa bhikSA pauruSanI jANavI, kAraNa ke e paNa evA AcaraNa dvArA 'A jaino AvuM anucita karanArA che' vagererUpa zAsanano avarNavAda thavAmAM nimitta banI dharmanI laghutA kare che. zaMkA paNa AmAM to AraMbha-samAraMbhane varjavAnuM hovAthI ahiMsA rahelI che. tethI ahiMsA paramo dharma nyAye A paNa dharmarUpa kema nahIM ? - samAdhAna ahiMsA paramo dharma e sthUladRSTinuM sUtra che. sUkSmadRSTie to 'AjJA 52mo dharmaH' e sUtra che. A vAta pUrve - Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-33 3pa1 AvI gaI che. prabhunI AjJA-zAstrokta vidhAna paNa sadAanAraMbhitA mATe che. eTale ke jema jinapUjA e gRhastha mATe vihita che to sAdhu enA anadhikArI che ema bhikSAcaryA e sadAanAraMbhI mATe vihita che, mATe gRhastha eno anadhikArI che. chatAM e potAne eno adhikArI mAnI bhikSA phare che, mATe e mohAdhIna che. zaMkA - pratimApArI zrAvaka paNa AraMbha-samAraMbha karavAkarAvavA na paDe e mATe pratimAkALe bhikSAthI udarapUraNa kare che. tethI enI bhikSA paNa pauruSabbI ja kahevAze ne ? samAdhAna - pratimApArI zrAvaka mohAdhIna banIne nahIM, paNa jinAjJAne anusarIne bhikSA pharato hovAthI enI bhikSA dIkSAnI virodhI hotI nathI, arthAt cAritra mohanIya karma baMdhAvanAra hotI nathI. paNa uparathI jinAjJApAlana hovAthI cAritramohanIyano kSayopazama karAvavA dvArA dIkSAne anukULa hoya che. tethI enI bhikSA pauruSaSmI banI jatI nathI. zaMkA - chatAM, "A jaino AvuM anucita karanArA che" AvuM bIjA gRhasthonI jema AnA mATe paNa lokone thaze ja ne ? ne tethI zAsananI laghutA to thaze ne ? samAdhAna - sAmAnya gRhastha mATe, "A ALasu che, kAma kazuM karavuM nathI ne maphatIyuM khAvuM che, samAja para bhArarUpa che' vagere rUpe lokane anucitatA bhAse che paNa paDimAdhArI zrAvaka mATe lokane Avo vicAra Avavo saMbhavita nathI. kAraNa ke e AgaLa to vepAra vagere udyama karanAro hato ja, ne saMpanna hoya to samAja mATe kharca karanAro paNa hato. eTale lokane ema vicAra AvI zake ke hAla koI vrata che mATe bhikSA phare che. jema sAdhu mATe thAya che, ema. ne tethI zAsananI laghutA thatI nathI. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre prazna : A bIjI bhikSAne pauruSabI kema kahe che ? uttara : yathArthasaMyama pAlana nathI, to yogya puruSArtha dvArA jIvananirvAha karavo joIe. enA badale hRSTapuSTa zarIra hovA chatAM bhikSAvRtti dvArA udarapUraNa karavuM eTale emAM potAno puruSArtha haNAI rahyo che, tathA cAritramohanIyakarma baMdhAtuM hovAthI bhaviSyamAM cAritrano puruSArtha paNa haNAvavAno che. mATe A bhikSAne pauruSaSmI bhikSA kahe che. have trIjI vRtti bhikSA vicArIe. vRtti eTale AjIvikAjIvananirvAhanuM sAdhana. jIvana nirvAha mATe vepAra-nokarI-majurI vagere kazuM karavAnuM jenuM sAmarthya nathI. nathI AvaData ke nathI zarIranI evI keLavaNI. evI vyakti jIvananirvAha mATe je bhikSA mAge e vRtti bhikSA kahevAya. AMdhaLA-lUlA-laMgaDA-dIna-dukhiyArA jIvone temaja keTalAka siddhaputra vagerene AvI bhikSA hoya che. A bhikSAnI pAchaLa prerakabaLa moharAjA nathI. mATe A bhikSA pauruSabI nathI. aNaAvaData vagerenA kAraNe puruSArtha che ja nahIM.. pachI e haNAya zI rIte ? mATe A bhikSA pauruSabI nathI. bhikSA maLaze to saMyamavRddhi-nahIM maLaze to tapovRddhi... A sUtrAnusAre bhikSA dvArA saMyamanI vRddhi-zuddhi sAdhavAnuM prayojana spaSTa jaNAya che. paraMtu prastutabhikSA kAMI saMyamazuddhinA prayojanathI che nahIM. 'jo bhikSA dvArA jIvananirvAha nahIM karuM to mAre svayaM rasoI vagere karavI paDe. jemAM pajavanikAyanI virAdhanA thaze ne saMyamazuddhi nahIM rahe. eTale saMyamazuddhi jALavavA ne vadhAravA mATe bhikSAthI nirvAha karuM' Avo koI irAdo prastuta bhikSAmAM hoto nathI. tethI A bhikSA sarvasaMpankarI bhikSA nathI e paNa spaSTa che. vaLI vRtti mATe = AjIvikA mATe A bhikSA che e to spaSTa che ja. mATe A vRttibhikSA che. dInahIna-aMdha vagerene joIne sAmAnyathI sajjanane Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-33 353 anukaMpA ja jAge che, tiraskArAdi nahIM. ne tethI anukaMpAthI loko A dInAdine bhikSA ApatA hovAthI AmAM dharmanI evI laghutA thavI lagabhaga saMbhavita nathI. mATe A bhikSA pauruSanI bhikSA jevI atiduSTa nathI. nAnI uMmaramAM dIkSA lIdhI hovAthI vepAra vagere zIkhyA na hoya.. majurI vagere mATe paNa zArIrika-mAnasika keLavaNI na hoya. AvA koIka jIvonA pariNAma paDyA pachI ghaNuM samajAvavA chatAM cAritranA pariNAma jAgatA nathI. vaLI jIvananirvAhanuM koI sAdhana nathI eTale bhikSA to pharavAnuM ja che. mATe je saMpUrNa rIte gRhastha na banI jAya ne madhyamamArga rAkhe-jemake sire muMDana karAvato hoyarajoharaNa na hoya, patnI vinAno hoya... tuMbaDu laIne bhikSA pharato hoya.. AvAne sArUpika kahevAya che. AvA sArUpika vagerenI bhikSA paNa vRttibhikSA kahevAya che. paNa, cAritrathI patita thayA hovA chatAM jeo atyaMta pApabhIru che, ne saMveganI tIvratAnA kAraNe pravrajyA prati ja jeonuM mana DhaLeluM che (ne tethI jeone potAnI zithilatAno manamAM ghaNo raMja che... prarUpaNA to sUtranI ja che, utsUtranI nahIM..) AvA jIvonI bhikSA to sarvasaMpatkarI bhikSA ja hoya che. AvA saMvignapAkSika ane upara kahelA sArUpika vagerene choDIne bAkInA je saMyama choDanArA hoya teonI tathA puSTa zarIrIAraMbhasamAraMbha karanArA ajaina gRhasthonI je bhikSA te pauruSanI ja hoya che, kAraNake kevala puruSArthane haNanArI hoya che. A traNa prakAranI . bhikSAmAMthI sarvasaMpatkarI bhikSAthI sAdhusAmagya saMpanna thAya che. emAM paNa navakoTizuddhapiMDanuM grahaNa karavAthI sarvasaMparI bhikSA saMpanna thAya che. krayaNa, hanana ane pacanadvArA akRta-akArita Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vahorAvavAnI kalA anumodanAne 354 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre ane akalpita piMDa e navakoTizuddhapiMDa kahevAya che. A zabdonA artha AvA che-sAdhue je svayaM na karyuM hoya te akRta. sAdhue je gRhastha pAse karAveluM na hoya te akArita, sAdhue karAvyuM na hoyakaravAnI koI sUcanA gRhasthane ApI na hoya, chatAM gRhastha ja potAnI meLe sAdhune vahorAvavAnI kalpanAthI je banAve te kalpita. Avo kalpitapiMDa vahoravAthI, gRhastha e mATe karelA AraMbhAdinI anumodanAno doSa lAge che. mATe ene varjavAno hoya che. je evo na hoya te akalpitapiMDa. AmAM svayaM na karyuM hoya-na karAvyuM hoya. vagere je kahyuM te paNa krayaNa, hanana ne pacana ema traNarUpe jANavuM. kharIdavAnI kriyA e krayaNa. eTale ke sAdhue svayaM kharIdeluM na hoya, gRhastha pAse kharIdAveluM na hoya. ke gRhastha potAnI meLe sAdhune vahorAvavAnI kalpanAthI kharIdeluM na hoya. Avo piMDa krayaNarUpe akRta-akArita ane akalpita kahevAya. A ja rIte hanana ane pacana mATe jANavuM. jhADa parathI phaLa vagere toDavA-samAravA. A badhAmAM e jIvano ghAta thAya che. A hanana che. ane rAMdhavAnI kriyA e pacana che. zaMkA - jenA kayaNa, hanana ke pacanamAM sAdhune vahorAvavAno saMkalpa karyo hoya evo saMkalpita piMDa paNa jo agrAhya hoya to sAdhuoe sadguhasthone tyAM bhikSAe jaI ja nahIM zakAya. kemake sagRhastho peTabharA hotA nathI, mATe rAMdhavA vagerenI badhI pravRtti mAtra sva mATe na karatAM sva-para banne mATe karatA hoya che. bhikSAcarane ApavAnI gaNatarI vinA mAtra potAnA pUratuM ja rAMdhe to emAM emanuM sadguhasthapaNuM ja cAlyuM jAya. te paNa eTalA mATe ke devatA, mAtA-pitA, atithi, ane bhartavyanuM (jenuM bharaNapoSaNa karavAnI potAnI javAbadArI che enuM) poSaNa karyA bAda zeSa bhojana karavuM e gRhasthadharma che' evuM laukika zAstromAM kahyuM che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - -- --- - batrIzI-6, lekhAMka-33 355 pratizaMkA - rAMdhavAnA avasare saMkalpa karyo na hoya paNa pachI avasara Ave tyAre dAna daI de. tethI asaMkalpita piMDa sAdhune paNa maLI zake che ne ! zaMkA - nA, jene ApavAno pahelethI saMkalpa karyo na hoya te sAmAnya rIte ApI zakAtuM nathI. kemake e potAnA ja pUratuM hoya, eTale eno pote ja upayoga karavAno hoya. tema chatAM jo ApI de to pachI potAnA mATe navuM banAvavuM paDe jemAM sAdhune pazcAtkarma lAge. pratizaMkA - koI paNa atithine satkAryA pachI bhojana karavA dvArA paNa sadgRhasthapaNuM jaLavAI rahe che. eTale sAdhubhagavaMta sivAyanA saMnyAsI vagereno saMkalpa bhale hoya. sAdhune to e kalpI ja zake che ne ! zaMkA - zrIdazavaikAlika sUtramAM to koIne paNa dAna ApavAnA (ne enA dvArA) puNya kamAvavAnA saMkalpavALuM badhuM ja bhojana sAdhune akathya kahyuM che. ne tethI sadguhastha to evA saMkalpapUrvaka ja rAMdhatA hovAthI emanA ghare sAdhue bhikSA jaI ja nahIM zakAya.. samAdhAna - saMkalpita piMDa kone kahevAya ? e samajyA na hovAthI tame AvI zaMkA karo cho. potAnA vaparAzanI cIja karatA vadhArAnI cIja mATe dAna mATenI cIja mATe jo spaSTa vibhAgapUrvaka rAMdhavAmAM Ave ke "ATaluM kuTuMba mATe ja ane ATaluM ApavA mATe ja' to ja e saMkalpita piMDa kahevAya che. sAmAnyathI sadguhastho thoDuM vadhAre banAvatA hoya topaNa, "ATaluM ApavA mATe ja che, eno kuTuMba mATe upayoga nahIM ja karavAno "Avo Agraha hoto nathI, ne tethI kadAca ApavAno avasara na Ave to kuTuMbanA upayogamAM laI ja letA hoya che." Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre bAkI potAnA mATe ruMdhAI gayelA bhojanamAM 'AmAMthI sAdhubhagavaMtone vahorAvIne pachI huM upayoga karIza' evo saMkalpa gRhastha kare to e paNa doSayukta nathI, kAraNake emAM have pachI koI AraMbha-samAraMbha thavAno nathI. AmAM kRti ane niSThA A be pada dvArA cAra bhAMgA thAya che. kRti eTale rAMdhavAnI kriyAno prAraMbha.. ane niSThA eTale rAMdhavAnI kriyAnI samApti. cAra bhAMgA AvA bane che. (1) sAdhu mATe kRti ane sAdhu mATe niSThA (2) anya mATe kRti ane sAdhu mATe niSThA (3) sAdhu mATe kRti, anya mATe niSThA ane (4) anya mATe kRti ane anya mATe niSThA. AmAMthI chellA be bhAMgA zuddha che. 356 zaMkA - chatAM asaMkalpita piMDa atyaMta durlabha che. mATe saMkalpita piMDane grAhya mAnavo joIe. samAdhAna - e rIte zaMti-prakSita vagere je doSo kahyA che te badhAthI rahita piMDa paNa duSkara che. mATe zuM evA doSaduSTa piMDane paNa grAhya mAnI levAno ? pachI to gocarInA doSa jevuM kAMI raheze ja nahIM. tathA dAna ApavAnI icchA vagaranA ya ghaNA lokonI tathA yAcakonA abhAvakALe paNa ghaNA lokonI rAMdhavA vagere pravRtti thAya ja che. mATe asaMkalpitapiMDa kAMI sAva asaMbhavita nathI. zaMkA - chatAM AvA asaMkalpita piMDathI jIvananirvAha karavo e atyaMta duSkara to che ja. ane tethI AvuM atyaMta duSkara vidhAna dekhADanAra AptapuruSa vastutaH anApta ja kahevAya.. samAdhAna - zuddhapiMDathI jIvananirvAha karavo e duSkara che ja. mATe ja mULa-uttara guNarUpa sAdhudharmane atyaMta duSkara kahyo che. atidurlabha evA maukSanuM kAraNa paNa atiduSkara ja hoya ne. eTale, UlaTuM AnA dvArA to zAstrakAra AptapuruSa tarIke siddha thaI ja jAya Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-33 357 che, kAraNa ke atidurlabhakAryanA kAraNa tarIke atiduSkaradharmarUpa anurUpa kAraNa kahenArA che. zaMkA - je sAdhu mana-vacana-kAyAnI zuddhivALA che, gRhastha karelA AraMbha-samAraMbhanI manathI paNa anumodanA na thaI jAya enI sAvadhAnIvALA che, e saMkalpitapiMDane paNa pariNAmazuddhi jALavI rAkhIne vahore to zuM vAMdho che ? kAraNake AraMbha-samAraMbhanA paccakhkhANano AMzika paNa bhaMga thato nathI. samAdhAna - "A piMDa mArA mATe banAvavAmAM Avyo che" AvuM jANavA chatAM sAdhu jo enuM grahaNa kare to prasaMgadoSa lAge che. Azaya e che ke AvuM jANavA chatAM jo vahoravAmAM Ave to e bhakta gRhasthane ema thAya che ke A rIte paNa ApaNane to lAbha maLe che ne... mATe bIjIvAra paNa banAvo. Ama gRhastha bIjIvAra AraMbhAdinI pravRtti kare che jeno doSa sAdhune lAge che. mATe A prasaMgadoSa pApajanaka che. eTale pApajanakapravRttine TALavA mATe evA piMDane TALavo joIe. gRhasthAdi dvArA thanArI sAdhanimittaka AraMbhAdipravRttino parihAra jenAthI thAya evA-evo piMDa grahaNa na karavo vagererUpa-upAyane jo sAdhu na ajamAve to enA sAmayano ghAta thAya che. ne tethI pratisamaya asaMkhyaguNa nirjarA karAvanAra guNazreNinI hAni thAya che. A nukasAnathI jo bacavuM che, to saMkalpitapiMDano tyAga karavo ja joIe. Ama sAdhusAmagyanA bIjA bhikSAaMzanI prarUpaNA thaI. have enA trIjA aMza vairAgyanI vicAraNA AgAmI lekhamAM joIzuM. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka 34 sAdhusAmagyanA traNa aMzo kahelA. enA prathama aMza jJAnanA traNa prakArono 32mA lekhamAM vicAra karyo. bIjA bhikSAaMzano 33mA lekhamAM vicAra karyo. have trIjA vairAgyaaMzano A lekhamAM vicAra karavAno che. vairAgya traNa prakAre kahevAyelo che. duHkhAnvita (=duHkhagarbhita), mohAnvita (= mohagarbhita) ane jJAnAnvita (= jJAnagarbhita). (1) duHkhagarbhitavairAgya-A vairAgya ArtadhyAnarUpa che. arthAt A vastutaH vairAgya nathI, paNa, vairAgI jIvo viSayavilAsasAMsArika sukhone tilAMjali ApI sAdhanAmArge jema joDAtA hoya che, ema AvA jIvo paNa tatkALa to viSayasukhone ne enI vyakta icchAne tilAMjali ApI sAdhanAmArge joDAtA hoya che, mATe bAhyadRSTie vairAgya jevuM vartana hovAthI e vairAgya kahevAya che. Azaya e che ke sAMsArika sukhonI icchAno viccheda be rIte thAya che-(1) 'A viSayo (vyakti ke prasaMgo) mane maLI zake ema nathI' AvA alabhyaviSayatvajJAnathI icchAno viccheda thAya che. ane (2) 'viSayo caMcaLa che, alpakAlIna tuccha sukha ApIne dIrghakAlIna durgatinA duHkho UbhA karanAra che...' vagere pratItinA kAraNe viSayo pratye dveSa-napharata pedA thavA dvArA enI icchAno viccheda thAya che. iSTa sAmagrI-saMyogane pAmavAnI prabaLa icchA ne aDhaLaka prayatno hovA chatAM jyAre e maLatA nathI.. ne uparathI maLavAnI AzA-saMbhAvanA paNa jaNAtI nathI tyAre 'ApaNA nasIbamAM ja nathI... choDo A badhI jhaMjhaTa...ne tyAgamArge sAdhanA karo...' AvI Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-3, lekhAMka-34 359 AtmapariNati e du:khagarbhitavairAgya athavA jIvanamAM koI aNakalpelo AghAta acAnaka AvI jAya ne tethI saMsAra parathI mana UThI jAya e duHkha garbhita vairAgya che. AmAM garbhita rIte "manapasaMda vastu na maLavArUpa ke acAnaka AvI paDelA AghAtarUpa duHkhadaparisthitino ja kaMTALo hoya che, paNa "zuM AvI paristhiti ke zuM AnAthI viparIta sukhadaparisthiti. Akho saMsAra nirguNa che, moTAbhayaMkara aniSTanuM kAraNa che... A rIte saMsAranI nirguNatA jovAthI AkhA saMsAra para je kaMTALo Avavo joIe e garbhita rIte hoto nathI. e paNa jo AvI jAya to pachI vairAgya ArtadhyAnarUpa na rahetAM, vAstavika banI jAya che. Ama duHkhagarbhitavairAgyamAM AkhA saMsAraviSayaka dveSa-udvegakaMTALo hoto nathI. eTale saMsArasukhanI anicchArUpa vairAgya paNa utkaTa hoto nathI, anutkaTa hoya che. ane tethI ja e zArIrika ane mAnasika duHkhano janaka hoya che. Azaya e che ke AmAM icchAno viccheda (= anicchA) je thayela che te manapasaMda vastu na maLavAnA kAraNe thayela che. eTale dhIme dhIme icchA khasI gaI hovA chatAM manamAM eka vasavaso rahI gayo hoya che ke-icchA pUrI na thaI. kahe che ne ke bAyaDI na maLI eTale bAvA thayA. eTale jyAre jyAre icchAnI apUrti yAda Ave che tyAre tyAre eka prakAranI potAnI niSphaLatA-nyUnatA anubhavavArUpa duHkha thAya che. paNa jene AkhA saMsAra para uga thavAnA kAraNe icchAvicchedarUpa vairAgya thayelo hoya che tene AvuM koI duHkha thatuM nathI. kAraNa ke ene pUrve je icchA adhUrI rahelI te kadAca yAda Ave to paNa, "sAruM thayuM e icchA adhUrI rahIM, nahIMtara viSayo maLavA para pApa baMdhAta ne pariNAme bhayaMkara duHkho veThavA paData...." vagere vicAradhArA rahevAthI duHkhI thavAno to prazna ja raheto nathI. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre je AtmakalyANa mATe upAdeya hoya ene AcaravuM. upAdeyapravRtti karavI e sAdhanA che. ema, je AtmakalyANa mATe nukazAnakartA-heya che, ene TALavuM. heyanivRtti.. e paNa sAdhanA che. A baMne prakAranI sAdhanA duHkhagarbhitavairAgyamAM eTalI prabaLa hotI nathI. Azaya e che ke saMsArano bhaya e vairAgya che. jeno bhaya lAge enAthI bhAgavA mATe jIva jyAre prayAsa kare che tyAre potAnI zakti joto nathI, ne tethI kalpanA bahAranAM-potAnA gajA uparAMtanA kAryo karI nAkhe che, A vAta prasiddha che. TUMkamAM, bhayathI zaktisAmarthya vadhe che. vairAgya e saMsArathI bhaya lAgavArUpa che. eTale e jeTalo joradAra eTalAM jIvanAM zakti bahAranAM kAryo paNa zakya bane che. eTale tAttvika vairAgyavALA jIvo to zaktine ullaMghIne paNa sAdhanA kare che. paNa duHkhagarbhita vairAgya eTalo prabaLa hoto nathI. tethI zaktine ullaMghavAnI to vAta ja nathI. paNa zaktine anurUpa paNa sAdhanA hotI nathI. mAyakAMgalI sAdhanA ja hoya che. (2) mohagarbhitavairAgya : saMsAranI nirguNatA pichANI che.. ne tethI saMsArathI chUTavAnI adamya icchA paNa pedA thayelI che. paraMtu jIvanA kamanasIbe jo ene jIvanuM vAstavika nityAnityAtmakatvAdimaya anekAMtasvarUpa jaNAvanAra jainadarzana maLyuM nathI.. ne "AtmA sarvathA (kUTastha) nitya che" (eTale ke anAdikALathI jevA svarUpavALo che evo ja che emAM kyAreya paNa koIpaNa prakArano pheraphAra thato nathI) evI mAnyatAvALuM ke "AtmA kSaNika che' (eTale ke pratikSaNa sarvathA nAza pAmI jAya che, koIpaNa svarUpe prathamakSaNamAMthI dvitIyakSaNamAM jato nathI) evI mAnyatAvALuM ekAntadarzana ene maLyuM che. AvA AtmAnA ekAntagarbhitajJAnathI sahakRta vairAgya e mohagarbhita vairAgya che. A vairAgyavALA jIvo Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-34 361 paNa lokadaSTie ekadama upazamavALA-samatAdhArI hoya che. A vairAgya vidyamAnavaranA anubhava jevo hoya che. eTale ke vara atyAre dabAI gayelo che ne tethI atyAre bahAra potAnI asara dekhADato nathI, chatAM e yogyatArUpe rahelo hovAthI game tyAre bahAra AvI zake che. ekAntavAdIono bhavanarguNyadarzanathI thayelo vairAgya paNa Avo hoya che. A vairAgya utkaTa hoya che, paNa mithyAjJAnanI vAsanA chUTI na hovAthI e apAyanI ane pratipAtanI zaktithI (= yogyatAthI) yukta hoya che. Azaya e che ke saMsAranI nirguNatA pichANelI che.ne tethI saMsArathI chUTIne mokSa pAmavAnI tamannA paNa che. paNa AtmA jo ekAtte nitya hoya ke ekAnta anitya-kSaNika hoya to enI saMsAra ane mokSa AvI be bhinna bhinna avasthA saMbhavatI ja nathI.. ATalI paNa jANakArI ene hotI nathI. mATe eno vairAgya jJAnagarbhita to zI rIte kahevAya ? vaLI e duHkhagarbhita to nathI ja. mATe pArizeSanyAye e mohagarbhita kahevAya che. tathA, bhavanaikyadarzanajanya vairAgyathI e saMsAranA vikalparUpa je mokSa mATe mathI rahyo che e mokSa ja enI ekAnta mAnyatAne anusAra ghaTI zakato nathI. eTale asaMgata udezavALo hovAthI paNa eno vairAgya mohagarbhita kahevAya che. vaLI A vairAgya utkaTa hovAnA kAraNe e prabaLatApUrvaka svamAnya sAdhanAmArge vaLe che. emAM svamAnya granthonuM adhyayana paNa Ave ja. eTale uttarottara svamAnyatAno Agraha prAyaH tIvra banato javAnA kAraNe mithyAtva gADha banatuM jAya che. saMsArabhramaNanuM ane badhA doSonuM mULa-mukhya kAraNa koI hoya to e prabaLa mithyAtva ja che. eTale viSayAdinI tatkALa Asakti na hovAthI vairAgya hoya che Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 ra. batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre upazamabhAva hoya che. chatAM prabaLa mithyAtvanA prabhAve kALAntare viSayAsakti-krodhAdikaSAyo vagere doSo utkaTa thayA vinA rahetA nathI. mATe mohagarbhitavairAgyane apragaTapaNe rahelA javara jevo kahyo che. ane eTale ja e pratipAtanI zaktithI ne apAyanI zaktithI yukta hoya che ema kahyuM che. kAraNake jyAre viSayAsakti vagere doSo pragaTa avasthA pAme che tyAre rAga-dveSa pravartavAthI vairAgyano pratipAta ( nAza) thaI jAya che ne rAgAdinA prabhAve durgati vagerarUpa apAya UbhA thAya che. ema jainadarzana pAmyA hovAnA kAraNe AtmAnuM anekAntamaya svarUpa svIkAratA hovA chatAM zAstravacananA arthaghaTanamAM garabaDa kare ne eno ekAnta kadAgraha baMdhAI jAya to paNa vairAgya mohagarbhita banI jAya ema lAge che, kAraNake A paNa eka prakArano dRSTirAga che, prabaLa mithyAtvarUpa che. ne pachI anyonya zAstravacanonuM arthaghaTana paNa e ja kadAgrahagarbhita dRSTithI thavAthI mithyAtva-pakSarAga uttarottara gADha banatA ja jAya che. amukavargamAM A vAstavikatA Aje paNa dRSTigocara thAya ja che ne ! (3) jJAnagarbhitavairAgya-karmaparavazajIvonI kaSTamaya-duHkhamaya paraMparAne sakalanayasamUhAtmaka vacanarUpa syAdvAdavidyAthI jANIne saMsArathI bhayabhIta thayelA jIvono vairAgya e jJAnagarbhita vairAgya hoya che. mokSanA upAyonuM prakRSTa AcaraNarUpa je ratatrayInuM sAmrAjya. enAthI A jJAnagarbhita vairAgya yukta hoya che. A jJAnAnvitavairAgyathI ja sAdhusAmagya saMpanna thAya che. duHkhagarbhita vairAgyathI ane mohagarbhitavairAgyathI nahIM. chatAM guNavAna gurunuM pAtaMtrya hoya to A be vairAgyamAMnuM duHkhagarbhitatva ane mohagarbhitatva nAza pAmI zake che, ne tethI pachI vairAgya jJAnagarbhita Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-34 363 banI zake che. eTale A vairAgyo paNa, guNavAn gurunuM pArataMtrya keLavavAmAM Ave to upakAraka banI zake che. jJAnasahitano vairAgya apAyazaktino pratibaMdhaka che. durgativagerenA duHkho e apAya che. enI yogyatA e apAyazakti che. A yogyatAne ja jJAnayukta vairAgya khatama karavA mAMDe che. eTale sarvathA duHkhoccheda zakya bane che. mATe A jJAnagarbhita vairAgya e sAdhusAmagyano trIjo aMza che. athavA ema paNa kahI zakAya ke vairAgyamAM ekabAju apAyazakti rahelI che, kAraNa ke e mohagarbhita che. chatAM jo guNavAna gurunuM pArataMtrya hoya to e vairAgyamAM jJAnagarbhitatva paNa lAvavA mAMDe che je apAyazaktinuM pratibaMdhaka hovAthI apAyazaktine haTAvavA mAMDe che.. apAyazakti haTI javAthI sarvathA du:khocchedano pratibaMdhaka dUra thaI jAya che, kAraNa ke apAyazakti ja to e pratibaMdhaka hatI. Ama pratibaMdhakAbhAva rUpa kAraNa paNa hAjara thaI javAthI sAmagya = sAmagra sAmagrInuM saMpAdana thAya che. nahIM kalpelI durghaTanA acAnaka banavAthI duHkhagarbhita vairAgya thayo hoya ke anyadharmanA upadezathI mohagarbhita vairAgya thayelo hoya.. paNa koIka zubhabhavitavyatA hoya ne tethI puNyayoge saMvignagItArtha guru bhagavaMtano yoga thaI jAya temaja AdarapUrvaka emanI AjJAnuM pAlana cAlu thAya to e du:khagarbhita ke mohagarbhita vairAgya jJAnagarbhita vairAgyamAM pariName che. zaMkA bhAvazuddhithI vairAgya saphaLa banI zake ne ? samAdhAna nA, nahIM banI zake, kAraNa ke e bhAvazuddhi mArgane anusaranArI hotI nathI. kahevAno Azaya e che ke yama (= mULa guNo-mahAvrato)-niyama (= uttaraguNo) vagerenA pAlanathI - guNavAn gurunuM pAratatrya kadAca bhale na hoya.. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre thayelI mananI saMklezamukta avasthA e bhAvazuddhi che. nimitta maLavA chatAM viSaya-kaSAyanA pariNAma jAge nahIM-moLA rahe.. e mananI saMkalezamukta avasthA che. e bhAvazuddhi che. gItArthamahAtmAnA upadezano svIkAra karavAnI yogyatA e prajJApanIyatA che. enA vinAno jIva aprajJApanIya che. zAstranI (= guruvacananI) zraddhA karatAMya potAnI kalpanAne mahattva ApavuM e svaAgraha che. gItArtha saMvigna guru bhagavaMta je kAMI pravRtti ke nivRtti kahe che te zAstravacananA aidaMparyArthane anusarIne ziSyanI hitabuddhithI kahe che. guruvacana mujaba karavAthI mAruM Atmahita thaze" AvI zraddhA ekabAju che. bIjIbAju potAnI kalpanAmAM kaMIka anya bhAsI rahyuM che ke "A rIte karIza to mAruM hita thaze .. eTale manamAM dvandra cAle che ke guruvacana mujaba karavuM ke svakalpanAmujaba. e vakhate zAstrazraddhA nabaLI hoya ane svakalpanAno abhiniveza vadhu hoya to svakalpanAno vijaya thAya che, ane guruvacana vegaLuM mUkAya che. eTale gurupAtaMtrya vinA karavAmAM AvatA yamaniyamAdithI thayela pariNati svaAgrahAtmaka che. svakalpanAne choDIne gItArthavacanane svIkAravA mATe e taiyAra hotI nathI, mATe aprajJApanIya che. eTale e bhAvazuddhi, mArgAnusArI hotI nathI, eTale ke viziSTa guNaThANAnI prApti karAvI Ape evA sAhajika jIvapariNAmarUpa mArgane anusaranArI hotI nathI, ne tethI vAstavika bhAvazuddhirUpa hotI nathI. rAga, dveSa ane moha... A traNa, bhAvane malina karanArA hetuo che. eTale A traNa jema vadhu hoya ema bhAvamAlinya tIvra hoya che. pachI bhAvazuddhi zI rIte saMbhave ? svabuddhikalpanArUpa zilpathI nirmANa thayelI cIja vAstavika hotI nathI. AvA aprajJApanIyajIvano vairAgya ghaNuMkharuM mohagarbhita hoya che. athavA svakalpanAno abhi Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-6, lekhAMka-34 365 niveza, jJAnagarbhitavairAgyane paNa mohagarbhita vairAgyamAM pariNamAvI de che, jemake jamAlavigerene. gurupArataMtrya mohane pAtaLo karanAra che. eTale ja zAstronA jANakAra mahAtmA dIkSApradAna, zAstra bhaNavA-bhaNAvavAnI anujJApradAnAdi avasare, khamAsamaNANuM hastheNaM' ema kahe che.. arthAt 'kSamAzramaNonA-pUrvaguruonA hAthe- emanI AjJAthI-emanA pratinidhi tarIke huM tamane A anujJA ApuM chuM...' evo bhAva vyakta kare che. guNavAn gurunA gItArthatA-saMvignatA-Azrito pratyenI karuNA... vagere guNone jeNe pichANyA che, tathA svakIya guNadoSane parakhIne pote keTalA pANImAM che evuM jANavA dvArA svataMtrapaNe Atmahita sAdhavAnuM potAnuM asAmarthya jeNe nihALyuM che e gurupAratantya svIkAre ja. viziSTa AtmakalyANarUpa mahodaya jeno najIkamAM che tevA jIvo ja A gurupAratantyane AdarI zake che. guNavAn gurunI AjJAnuM pAlana karavAthI guNavAn pratye bahumAna jAge che. A bahumAnane joIne loko A jainazAsana kevuM suMdara che ke jemAM guNavAnonuM AvuM bahumAna thAya che' vagere rIte pravacananI prazaMsA kare che. A prazaMsAthI e prazaMsakonA AtmAmAM bIja paDe che...ne tethI kALAntare teone paNa pravacananI prAptipAlana vagere thAya che... A ja to pravacananI unnati che. eTale jJAnAdiguNayukta gurunuM bahumAna karanAro A rIte pravacananI unnati karanAra hovAthI enuM samyagdarzana anuttara=viziSTa nirmaLatAvALuM thAya che. anyane samyagdarzanAdinI prApti thAya che ne pariNAme e bahumAna karanAranI tIrthaMkarapaNuM vagere sudhInI utkRSTa unnati thAya che. kAraNa ke A anuttara samyaktva tIvra saMkleza vinAnuM hoya che, Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre prazamAdiguNothI yukta hoya che, sarva sukhonA nimittabhUta hoya che ne chevaTe siddhisukhane lAvI ApanAruM hoya che. guNavAnuM gurunA bahumAnanA badale je niMdA vagere kare che te pravacananI unnatinA badale avanati kare che. kAraNake guNavAngurunI niMdA vagere joIne loko "A jainadharma kevo che ? ke jyAM guNavAnUnI paNa niMdA-avajJA vagere thAya che' ityAdirUpe pravacananI niMdA kare che je pravacananI malinatA-hInatArUpa che. A rIte hIlanAmAM anAbhogathI paNa pravartanArAne e ja vakhate mithyAtvano udaya thAya che, temaja bIjAne durlabhabodhi banAvanAra hovAthI paNa e mithyAtvano gADha baMdha kare che je duraMtasaMsAramAM paribhramaNarUpa mahAanarthanuM kAraNa che A badhI bAbatone jANIne je buddhimAna hoya che evA sAdhu gItArtha saMvigna gurubhagavaMtanI nizrA svIkAre che. enAthI eno vairAgya jJAnagarbhita bane che. ane tethI sAdhusAmagya saMpanna thAya che. Ama, tattvasaMvedanazAna, sarvasaMpankarI bhikSA.. ane jJAnagarbhita vairAgya... A traNe zuddhipUrvaka je sAdhu sAdhanA kare che tene jJAnAdiguNonuM pUrNatva saMpanna thavAthI e paramAnaMdane prApta kare che.. Ama chaThThI sAdhusAdhyadvArnAizikA pUrNa thaI.. have AgAmI lekhathI dharmavyavasthA batrIzIne vicArIzuM. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka 35 have sAtamI dharmavyavasthA batrIzIno prAraMbha thAya che. chaThThI batrIzInA chellA zlokamAM kahyuM hatuM | dharmane traNa prakAranI zuddhithI ke Acarato jIva paramAnaMdane pAme che. eTale have A sAtamI batrIzImAM e dharmanI vyavasthA darzAvavAnI che. A vyavasthA bhakSyAbhakSyanA vivekI, gamyAgamyanA vivekathI, vizeSaprakAranA tapathI ane vizeSaprakAranI dayAthI thAya che. anya dharmomAM A cAra aMge aviveka pravarte che ne tethI enA kAraNe dharmanA nAme adharma thaI rahyo che. mATe e avivekanuM nirAkaraNa karI viveka darzAvavAno che. AmAM upa2 kahyA mujaba cAra prakArano viveka darzAvavAno che, mATe A batrIzInA mukhya cAra adhikAro che. 'mAMsa paNa bhakSya che' AvuM kahenAra bauddha ane brAhmaNanuM nirAkaraNa batrIzInA bIjAthI soLamA zlokamAM che. dArUpaNa pIvA yogya che evuM kahenAra madyapAnavAdInuM 17mA zlokamAM nirAkaraNa che. maithuna nirdoSa che evuM jaNAvanAranuM tathA gamya-agamya (bhogya-abhogya) strIno bheda nahIM mAnanArA maMDalataMtravAdInuM 18thI24mA zlokamAM nirAkaraNa che. tapane na AdaranArA ne duHkharUpa kahenArA bauddhanuM 25-26mA zlokamAM nirasana che. tApasAdithI paLAtI laukika dayA aniSTa che ne prabhuzAsananI lokottaradayA iSTa che enuM pratipAdana 27 thI 31mAM zlokamAM che. AmAM sau prathama bhakSyAbhakSyano viveka vicArAya che bauddha-mAMsa paNa bhakSya che, kAraNake jIvanuM kalevara che, jemake bhAta vagere.. bhAta e DAMgaranA ekendriya-vanaspatijIvanuM kalevara che.. ne bhakSya che... ema mAMsa paNa bakarI vagere jIvanuM kalevara che... mATe e paNa bhakSya che.. (alabat ziSTalokamAM mAMsa vagere abhakSya che ne bhAta vagere bhakSya che evI vyavasthA prasiddha che ja. chatAM, bauddho AvA anumAna Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre dvArA mAMsane bhakSya siddha karavAno prayAsa kare che. eTale A anumAnane ja khoTuM TheravavA granthakAra kahe che.) jaina-A anumAna svataMtra sAdhana che ke prasaMgasAdhana che ? (potAne je mAnya hoya enI siddhi karavA mATe svataMtrarIte je anumAnaprayoga apAya te svataMtrasAdhana kahevAya che. jemake- parvata agnivALo che, kAraNa ke dhUmADAvALo che, jemake rasoDuM... je bAbata potAne mAnya nathI... paNa sAmI vyaktine mAnya che, e bAbatanuM nirAkaraNa karavA mATe apAtuM anumAna e prasaMgasAdhana kahevAya che. AmAM, je siddhAntanA hetunA AdhAre sAmI vyakti svamAnya vAta karatI hoya e ja siddhAntanA-hetunA AdhAre sAmI vyaktine paNa je amAnya hoya evI koI vAta ene mAnavI paDavAnI Apatti (= atiprasaMga) dekhADatuM anumAna karavAnuM hoya che. jemake ApaNane zvetAMbarone vastra-pAtra vagere dharmopakaraNa tyAjya che' evuM mAnya nathI... jyAre digaMbarone evuM mAnya che. e mATe digaMbaro 'jenA para mamatA-mUrchA thavI saMbhavita hoya.. arthAt je mUrchAno hetu hoya.. te tyAjya hoya...' AvA siddhAntano AdhAra laI AvuM anumAna Ape che ke-vastrAdi tyAjya che, kAraNake mUrchAnA hetu (= kAraNa) che, jemake dhana. ApaNane zvetAMbarone vastrAdinI tyAjyatA mAnya nathI.. mATe A anumAnanuM vAraNa karavA sAmuM anumAna ApIe ke-A rIte to tamAre dIkSA levA mAtrathI AhArano tyAga karI devo paDaze, kAraNa ke e paNa mUrchAno hetu che ja. arthAt tamAre, 'AhAra tyAjya che, kAraNa ke mUrchAnuM kAraNa che, jemake dhana...' AvA anumAnaprayoganA AdhAre AhAra paNa tyAjya mAnavo paDaze. paNa digaMbarane e to mAnya nathI. eTale ApaNe emane kahIe chIe ke mUrchAnI kAraNatArUpa hetu hovA chatAM jema AhAramAM tyAjyatA siddha thatI nathI, ema prastutamAM paNa vastra-pAtramAM tyAjyatA tamArA anumAnathI siddha thaI zakatI nathI. A rIte Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-35 369 svaanabhipreta ne sAmAne abhipreta vastunuM nirAkaraNa karavA mATe atiprasaMga dekhADatuM A anumAna je ApyuM te prasaMgasAdhana anumAna kahevAya che. AmAM prasaMga eTale ja atiprasaMga... eTale ja anabhipretanI siddhi mAnavI paDavAnI Apatti. AmAM e khyAla rAkhavA jevo che ke svataMtrasAdhana anumAnamAM hetu svamate siddha hovo joIe. jyAre prasaMgasAdhana anumAnamAM te paramate siddha hovo ja joIe, svamate hoya ke na hoya to paNa cAle. Ane anusarIne jaina bauddhane kahe che -) jo tame ApeluM anumAna svataMtrasAdhana hoya to emAM ApeluM bhAta vagerenuM dRSTAnta ayogya che, kAraNake bauddhone vanaspati vagere ekendriya jIva tarIke mAnya nathI. mATe bhAta e jIvanA kalevara tarIke mAnya na hovAthI emAM hetu rahelo nathI. jo tame ApeluM A anumAna prasaMgasAdhana che to paNa ayogya che, kAraNa ke je jIvanuM kalevara hoya te bhakSya hoya.. Avo ame siddhAnta mAnyo ja nathI.. arthAt ame kAMI AvA niyamanA AdhAre bhAtane bhakSya kahetA nathI ke jethI enA AdhAre mAMsa paNa bhakSya banI javAno prazna pedA thAya. ame to ziSTa loka ane AgamathI nizcita thayela bhakSyAbhakSyanI vyavasthAnA AdhAre bhAtane bhakSya ne mAMsane abhakSya kahIe chIe. Azaya e che ke je jIvanuM kalevara hoya te bhakSya hoya evuM ame nathI kahetA. ke jIvanuM kalevara hoya ne jenuM bhakSaNa zakya hoya te bhakSya hoya evuM paNa ame nathI kahetA.. ame to ema kahIe chIe ke jenuM bhakSaNa adharmanuM ajanaka hoya te bhakSya. prazna : paNa konuM bhakSaNa adharmanuM janaka ne konuM bhakSaNa adharmanuM ajanaka? Ano nirNaya zI rIte thAya ? kAraNake adharma (= pApa) to atIndriya hovAthI utpanna thAya che ke nahIM ? e ApaNane chadmasthane pratyakSa nathI. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre . uttara H e ApaNane pratyakSa nathI, e vAta barAbara. chatAM zAstravacano dvArA ane ziSTapuruSonA AcaraNa dvArA e jANI zakAya che. 'mAMsabhakSaNa karavuM nahIM' A rIte zAstromAM niSedhaka vacano maLe che eno artha ja e ke e bahu moTA aniSTane bhaviSyamAM karanAra che, ne e pApa vinA zakya ja nathI. mATe mAMsabhakSaNa adharmajanaka che. ema ziSTapuruSo paNa eno ja niSedha karatA hoya che je moTuM nukasAna karanAra hoya. AnAthI viparIta, zAstro jeno niSedha na karatA hoya ne ziSyo jeno niSedha na karatA hoya, e moTuM nukasAna karanAra na ja hoya, e spaSTa che, eTale ja e adharmajanaka na hoya e paNa samajAya che. mATe bhakSyAbhakSyanI vyavasthA Agama dvArA ne ziSTo dvArA thayelI che, emAM mAMsane abhakSya kahyuM che-mATe mAMsa abhakSya che. 370 jo AvuM nahIM mAno to jema gAyanuM dUdha peya (= pIvA yogya) che ema lohIne paNa peya mAnavuM paDaze, je manAtuM nathI. vaLI 'jIvanA aMgarUpa hoya te bhakSya' AvA niyamanA AdhAre to tamAre (bauddhoe) tamArA gurunuM (= bauddhabhikSunuM) mAMsa paNa bhakSya mAnavuM paDaze, kAraNa ke e paNa jIvanA aMgarUpa to che ja. zaMkA - gAyanA lohInI jema gAyanuM dUdha paNa enA zarIrano eka hisso ja che. eTale dUdhapIvAmAM paNa mAMsabhakSaNa kema na kahevAya ? eTale mAMsAhAratyAgIe gAyanA dUdhano paNa tyAga karavo joIe. samAdhAna tamArI vAta barAbara nathI, kAraNa ke gAyanuM lohI ke mAMsa ane gAyanuM dUdha A bemAM AsamAnajamInano pharaka che. lohI-mAMsa gAyanA ArogyanA AdhArabhUta che, zArIrika zaktinA AdhArabhUta che, jIvananA AdhArabhUta che, dIrghakALa TakanArA che, enA vinA jIvana ja nathI.. dUdha AvuM nathI e spaSTa che. lohI-mAMsa kADhavAmAM gAyane pIDA thAya che, dUdha kADhavAmAM nahIM. dUdha dohavAnuM baMdha karI devAmAM Ave to navuM navuM banavAnuM aTakI jAya che ne chatAM Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-35 371 gAyanA Arogyane ke jIvanane koI jokhama pedA thatuM nathI... jyAre lohI kADhavAmAM AvatuM na hovA chatAM navuM-navuM banatuM ja jAya che, e jo banavAnuM baMdha thaI jAya to gAyanA ArogyanI sAme ne jIvananI sAme jokhama UbhuM thAya ja. hA, eTalo viveka jarUra joIe ja ke gAyanA vAcharaDAne Avazyaka dUdha chInavAI na jAya. bAkI to AjanA arthalakSI samAjamAM, jo gAyanA dUdhano upayoga paNa baMdha karI devAmAM Ave to adUdhALA prANI ke ochuM dUdha ApanArA pazuo jema ghaNuMkharuM katalakhAnAnA havAle jAya che, evuM ja dUdhALI gAya mATe paNa kema na thAya ? vaLI, lohI apeya hovAthI dUdhane paNa apeya kahevAnuM hoya, to bALake mAnuM dUdha paNa pIvAnuM baMdha karI devuM paDaze, kAraNake mAnuM paNa lohI to apeya che ja. bALakanA jIvana mATe mAtAnA dUdha jevuM amRta A vizvamAM koI nathI... ne enA pachI gAyanA dUdha jevuM amRta koI nathI.. A be amRtathI vaMcita rAkhavAmAM Ave to bALakanuM jIvana kevuM bane ? enA badale A be dvArA taMdurasta-dIrdhAyu banela e ja bALakane kRtajJatAnA pATha jo bhaNAvavAmAM Ave to e mAtra mAnI ja nahIM, gAyanI paNa ene ucita sArI sevA kare ja. mAMsa kApanArane (katala karanArane) ane khAnArane jevA krUratAmasIbhAvo Ave che evA dUdha dohanArane ke pInArane AvatA nathI ja, e paNa jaNAve che ke gAyanA dUdhane mAMsanI kakSAmAM mUkavuM e ghora ajJAna che. astu. eTale, dUdha ane lohI gAyanA aMgarUpe samAna hovA mAtrathI bhakSyatvanI bAbatamAM baMne samAna nathI ja. emAM to dUdha peya ane lohI apeya evuM ja mAnavAmAM Ave che, ema prATyagatva samAna hovA chatAM bhAta vagere bhakSya ane mAMsa vagere abhakSya evI siddha vyavasthAne svIkAravI ja joIe. nahIMtara to hADakA vagerene paNa Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre bhakSya mAnavA paDe, kAraNa ke e paNa prANaMga to che ja. bAkI, amuka bAbatamAM (prANaMgarUpa hovAmAM) samAnatA hovA mAtrathI anya bAbatamAM (bhakSyatvamAM) paNa samAnatA mAnavAnI hoya to to strItva samAna hovAthI patnI ane mAtA baMnemAM gamyatva (bhogyatva)nI apekSAe paNa samAnatA mAnavAno prazna Ave. eTale ja 'prANaMga hovAthI mAMsa jo abhakSya che, to bhAta vagere paNa abhakSya banI jaze' AvI zaMkA paNa yogya nathI, kAraNa ke mAMsane ame abhakSya je kahIe chIe te, e prANaMga che, mATe nahIM, paNa jIvasaMsaktinuM kAraNa che, mATe. pakavavAmAM AvatI kAcI ke pAkI mAMsapezIomAM sarvathA nigodajIvonI utpatti thAya che evuM zAstromAM kahyuM ja che. bAkI tamArA (bauddha)nA paNa laMkAvatAra, zIlapaTala vagere granthomAM mAMsabhakSaNano niSedha maLe ja che, mATe 'prAthaMga hovAthI mAMsa paNa bhakSya che' AvI bauddhanI vAta vRthA che. have A aMge dvijano (brAhmaNano)mata vicAravAmAM Ave che dvija-mAMsabhakSaNamAM, madyapAnamAM ane maithunasevanamAM koI doSa nathI, kAraNa ke jIvone A badhI bAbato prakRtirUpa = sAhajika = svabhAvabhUta hoya che. hA, eno tyAga karavAmAM Ave to e mahAn abhyudayarUpa mahAphaLa ApanAra hoya che. jaina-tamArI A vAta barAbara nathI, kAraNake tamArA ja zAstramAM 'mAMsa' zabda mATe ema kahevAyuM che ke mAM (= mane) sa (= te) bhaviSyamAM-paralokamAM khAI jaze jenuM mAMsa huM ahIM khAuM chuM.' tamArA granthakAra manue kahelA A vacanano vicAra karIe to jaNAya che ke pote jenuM mAMsa khAI rahyo che enA dvArA pote khavAvAno che.. e mATe janma paNa levo paDe ne pApano udaya paNa Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - batrIzI-7, lekhAMka-35 373 thavo joIe. kAraNa ke pApodaya vinA to anyanA jaDabAmAM cavAI javAnI pIDA zI rIte Ave ?) pApano udaya thavA mATe pApabaMdha paNa thavo ja joIe. eTale nizcita thAya che ke mAMsabhakSaNa pApajanaka che, ne pApajanaka che mATe tyAjya che. dvija mAMsabhakSaNa e jIvonI prakRti che, AvuM vacana mAMsane bhakSya jaNAve che.. "mAM sa = mane te paralokamAM khAI jaze jenuM mAMsa huM ahIM khAuM chuM.." AvuM manunuM vacana mAMsane abhakSya jaNAve che. A baMne vacano amane mAnya che ne chatAM emAM koI pUrvApara virodha nathI, kAraNa ke baMnenA viSaya judA judA che. Azaya e che ke A mAMsabhakSaNamAM doSa jaNAvanAro "mAM sa bhakSayitA...' zloka manusmRtinA pAMcamA adhyAyano paMcAvanamo zloka che ne e pachIno taratano ja-chappanamo zloka "na mAMsabhakSaNe doSa." vagere che je mAMsabhakSaNane nirdoSa jaNAve che. taratanA ja pachInA zlokamAM pUrvazloka karatAM sAva viruddha vAta jaNAve evuM to saMbhavatuM ja nathI. mATe A baMneno viSaya alaga-alaga che ema mAnyA vinA chUTako nathI. eTale evuM mAnavAmAM Ave che ke paMcAvanamAM zlokamAM je niSedha che te zAstrabAhya mAMsabhakSaNa aMge che ne chappanamAM zlokamAM je vidhAna che te zAstravacanathI je vihita che te vizeSa prakAranA mAMsabhakSaNaaMge che. Ama, niSedha je che te anya prakAranA mAMsabhakSaNa aMge che ne vidhAna che te anya prakAranA mAMsabhakSaNa aMge che, pachI parasparavirodha kyAM rahyo ? vaidika maMtrothI saMskAra karAyeluM mAMsa prophitamAMsa kahevAya che, yajJavidhi, zrAddhavidhi, prAghurNaka (= atithi-mahemAna) vidhi vagere vidhine anusAra, brAhmaNoe khAI lIdhA pachI vadhela te te prokSita mAMsanuM brAhmaNonI anujJApUrvaka bhakSaNa karavuM. AvuM manusmRtinA pAMcamA adhyAyanA sattAvIzamA zlokamAM kahela che. vaLI tyAM ema Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre paNa kahela che ke prANAMta kaSTa AvyuM hoya to emAMthI bacavA mATe paNa mAMsabhakSaNa karavuM joIe, kAraNa ke koIpaNa rIte jAtane to bacAvavI ja joIe. A vihita mAMsabhakSaNa che. e mAMsabhakSaNa karavAmAM koI doSa lAgato nathI. A sivAyanuM mAMsabhakSaNa ja "mAM sa bhakSayitA ..." vagere zloka dvArA niSiddha che. mATe pUrvAparavirodha nathI. jaina-tamArI vAta barAbara nathI. "na mAMsabhakSaNe doSaH" vagere rUpa manusmRtinA pAMcamAM adhyAyano chappanamo je zloka che eno mAMsabhakSaNanA saMdarbhamAM artha Avo che ke "mAMsabhakSaNa karavAmAM koI doSa nathI. paNa enI nivRtti mahAn phaLa ApanArI che. A artha spaSTa sUcana kare che ke "je mAMsabhakSaNamAM koI doSa na hovAnI ahIM vAta karI che e ja mAMsabhakSaNano tyAga mahAna phaLa ApanAra che evuM jaNAvavAno ahIM abhiprAya che. dvija-hA, barAbara che, Avo ja abhiprAya che. emAM doSa zuM che ? jaina-jemAM koI doSa nathI evA mAMsabhakSaNa tarIke to tamane vihita evuM protimAMsabhakSaNa ja abhipreta che. eTale evA prokSita mAMsabhakSaNanI nivRtti mahAnaphaLa ApanArI che, evuM paNa tamane abhipreta thayuM ne ? dvija-hA, barAbara che.. jaina-paNa, e barAbara nathI, kAraNa ke manusmRtinA pAMcamA adhyAyanA pAMtrIzamA zlokamAM Ama jaNAvyuM che ke-avidhinA mAMsabhakSaNano tyAga karanAro to nirdoSa ja che. paNa vihita mAMsabhakSaNa je nathI karato e nirdoSa nathI, paNa sadoSa che. ne tethI e paralokamAM ekavIzabhava sudhI pazupaNuM pAme che. eTale vihita evA prohitamAMsanA bhakSaNanI nivRtti (= tyAga) e mahAnaphaLavALI nahIM, paNa mahAnukasAnavALI che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-35 37pa dvija-ahIM paNa viSayavibhAga karavo joIe. gRhasthapaNAmAM vihita evuM prophitamAMsabhakSaNa nirdoSa che ne e na karavuM e sadoSa che. paNa jyAre saMsAratyAga karIne saMnyAsa levArUpa nivRtti (= mAMsabhakSaNatyAga) karavAmAM Ave che tyAre e mahAn alyudayaphaLa ApanAra bane che. jaina to jyAM sudhI A nivRtti karAtI nathI tyAM sudhI e abhyadayathI vaMcita rahevuM e ja emAM doSarUpa kema nahIM? tathA, tame ema kahevuM che ke "mAMsabhakSaNamAM doSa nathI, kAraNake e jIvonI prakRtirUpa = svabhAvarUpa che. mAMsAhArI lokone to vihita zuM ke niSiddha zuM ? badhuM ja mAMsabhakSaNa sahaja ja hoya che. eTale ke badhuM ja mAMsabhakSaNa nirdoSa banI gayuM. ne pachI "mAM sa bhakSayitADaputra.' vagere doSapradarzaka zlokano vicAra karavAno avasara Avyo tyAre tame ema kaho ke "adhikArI vyakti je vihita mAMsabhakSaNa kare che e ja nirdoSa che, bAkInuM mAMsabhakSaNa to sadoSa ja che, to AmAM pUrvAparavirodha kema nahIM ? "vihita mAMsabhakSaNa ja prakRtirUpa che, ne e sivAyanuM prakRtirUpa nathI." evuM to koI rIte sAbita thaI zake ema che ja nahIM. tathA, tame proSitAdivizeSa prakAranA mAMsabhakSaNane ja vihita kaho cho eno matalaba sAmAnya rIte to = utsarga to e niSiddha ja che. have utsarga niSiddha cIja to evuM koI prabaLa kAraNa hoya to ja apavAde vihita banI zake che. prokSita mAMsabhakSaNa mATe evuM koI prabaLa kAraNa dekhAtuM nathI. sivAya ke jIbhanI lAlasA. tethI prokSitamAMsabhakSaNa paNa sadoSa ja che, nirdoSa nahIM. A rIte mAMsabhakSaNanI sadoSatA vicArI. have madyapAnamaithunanI sadoSatA vagereno vicAra AgAmI lekhamAM joIzuM. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'mAMsabhakSaNa, madyapAna ane maithunasevanamAM koI doSa nathI, kAraNa ke e jIvonI prakRti che' AvuM dvija 36 | kahe che. emAM mAMsabhakSaNa sadoSa che e vAta pUrvanA lekhamAM ApaNe joI gayA. have, madyapAna vageremAM paNa doSa che, e vAta A lekhamAM vicAravAnI che. lekhAMka madyapAnane prakRtirUpa mAnIne nirdoSa mAnavAnuM hoya to e rIte to dhUmrapAna vagerene paNa koI prakRtirUpa kahIne nirdoSa kahI deze... to zuM e paNa svIkArI levAnuM ? madyapAnamAM lakSmI-lajjA-viveka vagereno nAza thato to pratyakSa ja dekhAya che. vaLI jaLamizrita anekadravyone rAkhI mUkavA dvArA zarAba bane che. A rAkhI mUkavAmAM 'saMdhAna' thAya che ne tethI emAM aneka trasajIvo utpanna thAya che. e jIvonI virAdhanA paNa emAM doSarUpa che ja. mATe ene nirdoSa zI rIte kahevAya ? vaLI purANakathAomAM paNa madyapAna atiduSTa che evuM saMbhaLAya ja che. te A rIte koIka RSie ghora tapa Adaryo. enuM puNya eTaluM badhuM vadhI gayuM ke e indrasiMhAsanano umedavAra banI gayo. eTale indrane thayuM ke 'A mahAtapasvI mane indrAsana parathI padabhraSTa karI nAkhaze.' AvuM na thAya e mATe ene sAdhanAmAMthI vicalita karavo joIe. eTale RSine kSobha pamADavA mATe eNe devAMganAone mokalI. e devIoe enI pAse AvIne vinaya karIne ene prasanna karyo. eTale RSie emane varadAna mAgavA kahyuM. devIoe kahyuM : tame jIvahiMsA karo athavA maithunasevana karo... RSi vicAre che, A to narakagamana karAvanArA bahu moTA doSa rUpa che. mATe bIjuM kAMI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -36 377 batrIzI-7, lekhAMka-36 varadAna mAgavA kahe che... tyAre devIo kahe che, "jo tamAre jIvahiMsA ke maithunasevana na karavuM hoya to tame madyapAna karo evI amArI mAgaNI che." RSi vicAre che ke goLa, dhAtakI kusuma, jaLa vageremAMthI dAru bane che. ane A goLa vagere nirdoSa cIjo che, mATe madyapAnamAM vAMdho nahIM. eTale RSie e vAta svIkArIne madyapAna karyuM. paNa pachI nazo caDavA para hiMsA ya karI ne maithunasevana paNa karyuM. tapanuM badhuM sAmarthya bhraSTa thaI gayuM. ne pariNAme durgatigamana thayuM. Ama madyapAna e mahAduSTa che. madyapAnamAM nIcenA doSo kahevAyelA che. caherAnI suMdaratA naSTa thaIne kurUpatA Ave che, rogono samUha pedA thAya che, svajano dvArA parAbhava thAya che, kArya karavAno avasara cUkI javAya che, badhAne zarAbI pratye dveSa jAge che ne enA kAraNe zarAbIne paNa badhA pratye dveSa jAge che, jJAnano nAza thAya che, yAdazakti kSINa thavA mAMDe che, buddhinI hAni thAya che, sajjano ene choDI de che, ne tethI ja pachI durjanono ja saMga rahe che ne evA nIcajananI sevA karavI paDe che, kaThoratA Ave che, loko zarAbIne nIcakulano mAne che, baLa kSINa thAya che, dharmanI hAni thAya che, kAmanI hAni thAya che, artha (dhana)nI hAni thAya che. Ama madyapAnanI sadoSatA vicArI... have maithunanI sadoSatAnI vAta - hiMsA vagere niSiddha che, paNa sarvathA niSiddha nathI. evI koI paristhiti nirmANa thaI jAya to apavAdapade hiMsA vagere paNa vihita bane che. paNa e rIte maithunanI apavAdapade paNa chUTa ApavAmAM AvI nathI... e sarvathA niSiddha ja che. A zAstrokta vAtamAM zAstrakAroe ja evuM kAraNa ApyuM che ke hiMsA vagere rAgaleSa vinA paNa thaI zake che, mATe apavAde enI anujJA zakya bane Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre che. paNa maithuna to koI rIte rAga-dveSa vinA saMbhavita nathI. emAM rAga-dveSa thAya ja che. mATe e duSTa che ja. vaLI, e adharmanuM mULa che ema zrIdazavaikAlika sUtramAM kahyuM che. temaja "e mahAasaMyamakArI che' evuM zrI bhagavatIsUtramAM kahyuM che mATe maithunasevana duSTa ja che emAM koI zaMkA nathI. tija-"aputrIyAnI gati (= sadgati) thatI nathI." AvuM zAstravacana che. te paNa eTalA mATe che ke putra hoya to e pitRzrAddha kare jethI pitAnI sadgati thAya. jo putra na hoya to pitRzrAddha na thavAthI pitA avagatIyA thAya... eTale pitRzrAddharUpa dharma mATe adhikArI gRhasthane putranI IcchA jAge ja. ane e icchAne saphaLa karavA mATe eNe svapatI sAthe RtukALe maithuna sevavuM ja paDe. A rIte dharma mATe putrane icchato adhikArI gRhastha RtukALe svapatI sAthe maithunasevana kare e duSTa nathI, jemake sudhAkALe bhojana. hA, jo parastrI ke vezyA sAthe maithunasevana karavAmAM Ave to e jarUra anarthakara che. ema svastrI sAthe paNa jo RtukALa saviAya e karavAmAM Ave to paNa e duSTa che ja. kahyuM ja che ke "RtukALa vItyA bAda je maithunasevana kare che tene brahmahatyAnuM pApa lAge che ane divase divase sUtaka lAge che.' jaina-Ama kahevuM yogya nathI, kAraNake A rIte paNa svarUpe to e duSTa hovuM ja siddha thAya che. Azaya e che ke dvijanA mate kUtarAnuM mAMsa sAmAnyathI niSiddha che... paNa koI evA kAraNe apavAdapade e mAnya che. Ama apavAdapade mAnya hovA chatAM svarUpe to dvijamate paNa e nirdoSa nathI ja, kemake jo e nirdoSa hota to emAM prAyazcita kaheta nahIM, paNa kaheluM to che ja. eTale amuka avasthAmAM kAraNavazAt e sevAtuM hovA chatAM svarUpe to e duSTa ja che, ema maithuna paNa svarUpe to duSTa ja che. tema chatAM sAdhupaNuM Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-36 379 pALavA mATe asamartha jIva potAnI vAsanA vikRtirUpa na banI jAya e mATe ene seve che. bhUta vadhAre tophAna na macAve e mATe ene bali-bAkaLA ApI devA jevuM A che. bAkI jo e sarvathA nirdoSa hota to kumAraavasthAthI sAdhupaNAnA pAlanano upadeza jJAnIo Apata ja nahIM. temaja gRhasthapaNAnAM tyAgano upadeza paNa Apata ja nahIM, kAraNa ke sarvathA nirdoSa cIjano kAMI tyAga karavAno hoto nathI. - tija-apavAda paNa eka mArga che, ne je mArgarUpa hoya e duSTa hoya nahIM. eTale ApavAdika maithuna to nirdoSa paNa banI ja gayuM ne? jaina-nA, maithuna apavAdapade paNa nirdoSa nathI. kAraNa ke dharma mATe putrechu adhikArI vyakti svapatI sAthe RtukALe je maithunasevana kare che te paNa liMganI-indriyanI vikRti vinA saMbhavita hotuM nathI ja. ane AvI vikRti kAmanI uttejanA vinA saMbhavatI nathI, jemake bhaya vagerenI avasthAmAM ke jyAre kAmanI uttejanA saMbhavatI nathI tyAre indriya vikRta paNa thatI nathI ja. kAmavAsanAnI uttejanA e rAga" (kAmarAga) ja che. ne tethI rAgavinA maithuna saMbhavatuM na hovAthI e nirdoSa hotuM nathI. kAmarAga nirdoSa zI rIte hoya zake ? eTale ja zAstrakAroe maithuna aMge apavAda hovAno niSedha karyo che. mATe maithuna e ApavAdika hotuM nathI ja, ne tethI e apavAdAtmaka mArgarUpa paNa nathI ja. ane je mArgarUpa nathI e nirdoSa zI rIte hoya zake ? mATe maithuna sadoSa ja che. vaLI, vedamAM jaNAvyuM che ke "strIsaMgraha na karavo hoya ane tethI snAna na karavuM e to sArAmAM sAruM ja che. paNa jo strIsaMgraha karavo hoya ne e mATe snAna karavAnuM hoya to e vedapATha karIne ja karavuM. (A vAta "vedaM hRdhItya snAyA AvA vedavAkya dvArA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre kahevAyelI che.) AmAM spaSTa jaNAya che ke strIsaMgraha na karavArUpa saMnyAsapaNuM ja prathama naMbare che, strIsaMgraharUpa gRhasthapaNe to enAthI hina ja che. ane tethI gRhasthapaNAmAM saMbhavita evuM maithunasevana paNa hIna hovAthI "emAM doSa nathI' ema kahI enI prazaMsA karavI e AptapuruSa mATe yogya nathI. kAraNa ke AptapuruSanI prazaMsA jANIne ghaNA loko maithunamAM pravRtta thAya che ne pariNAme pApabaMdha kare che. vaLI te dvija ! sapApakriyAno tyAga dharmajanaka (= abhyadayaphaLa sAdhaka) hoya ke niSpApa kriyAno tyAga ? "sapApakriyAno tyAga dharmajanaka hoya che ema jo kahezo to mAMsa, madya ane maithuna e traNe sapApa kriyArUpa banI ja gayA, kAraNa ke enA tyAgane to tame paNa mahAnaphaltha ApanAra kahyo ja che. "niSpApakriyAno tyAga dharmajanaka hoya che" ema ja kahezo to tamAre yogasAdhanA vagereno paNa tyAga karI devo paDaze, kAraNa ke dharmajanaka che. mATe "mAMsabhakSaNa vagere traNa nirdoSa che, ane tenI nivRtti (= teno tyAga) mahAnphaLa ApanAra che" evI vAta tuccha che. have vartamAnamAM nAstika sudhArAvAdIo maithuna aMge je dalIlo kare che te aMgeno thoDo vicAra joI laIe - zaMkA-jema maLavisarjana e mAnavazarIranI eka kudaratI prakriyA che ema maithunasevana paNa kudaratI hAjata ja che. mATe ene saMdhavuM na joIe. samAdhAna - A vAta barAbara nathI, kAraNa ke maLane rokanAranuM Arogya kathaLe che. jyAre maithuna na sevanAra brahmacArInuM Arogya kathaLatuM to nathI, paNa uparathI sudhare che. vadhu tejasvitA Ave che. zaMkA - zArIrika Arogya bhale nathI kathaLatuM. mAnasika to Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-36 kathaLe ja che. eTale ja ghaNA vAMDhA-vidhuro mAnasika khUba vyAkULatA anubhavatA hoya che... ne pachI pariNAme emanA zarIra para paNa enI asara paDe ja che. samAdhAna - A jeNe brahmacarya pALavuM ja nathI.. je vAsanAthI tIvrarIte grasta che.. ne chatAM vAsanAnuM pAtra nathI maLyuM... evA jIva mATe che. ne ene paNa A je vyAkuLatA hoya che, te pote brahmacarya je pALI rahyo che enA kAraNe nahIM, paNa pote potAnI vAsanAne je niyaMtrita nathI rAkhI zakato-nathI rAkhato enA kAraNe. samajaNapUrvaka svecchAthI brahmacarya pALanArane AkULatA to koI hotI nathI ja, uparathI apUrvaAnaMdano anubhava hoya che. 381 zaMkA - brahmacaryapAlanamAM apUrva AnaMdano anubhava to koka ja evA atyaMta uccasAdhakane hoya che jene manamAM paNa vAsanA UThatI nathI. e sivAyanAne to zarIrathI brahmacarya pAlana hovA chatAM manamAM to tophAno ja cAlatA hoya che. e vAsanA para vijaya meLavatA nathI. paNa vAsanAne mAtra dabAvI ja rAkhe che... ne tethI ja dabAvI rAkhelI sprIMga kyAreka bamaNA jozathI uchaLe che ema AvA brahmacArIonI paNa vAsanA kyAreka evuM nimitta maLatAM bamaNA jorathI uchaLatI hoya che. samAdhAna - samajaNapUrvaka brahmacaryano svIkAra karI levA mAtrathI kAma sarI jatuM nathI. kAraNa ke vAsanAnA-maithunasaMjJAnA saMskAra anAdikALathI atyaMta atyaMta gADha thayelA che. aMtaHkaraNa enAthI tIvrarIte vAsita che. jyAM sudhI tyAMthI vAsanA dUra na thAya tyAM sudhI, asAvadha vyaktine nimitta maLavA para, e uchaLI paDavAnI zakyatA hoya che ja. eTale ja, zazIoe brahmacaryapAlana mATe navavADanA pAlanarUpa sAvadhAnI para bhAra Apelo che. A sAvadhAnI jALavavAthI asAvadhatAnA kAraNe nirmANa thanAra prazna para vijaya Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38ra batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre meLavI zakAya che. paNa kAma eTalethI paNa patatuM to nathI ja. kAraNake chadmasthatA ane vicitra karmodaya kyAreka asAvadhatA lAvI zake che. e saMbhAvanA ja UbhI na rahe e mATe aMtaHkaraNamAMthI vAsanAnA saMskArone ja nirmULa karavA joIe. e mATe anitya-azuci-Azrava vagere bhAvanAone vAraMvAra bhAvavI joIe. jJAnIoe darzAvelI maithunanI sAvaghatA ne kaTu vipAkitA punaHpunaH vicAravI joIe. apAyonuM vAraMvAra ciMtana ja AkarSaNane toDI zake che. (AnI vizadasamajaNa mATe mArAM siddhinAM sopAna, TALiye doSa saMtApa re. pustako avagAhavAnI bhalAmaNa che.) brahmacarya svIkAryA pachI paNa je A rIte AkarSaNane toDatA nathI.. ne navavADanA pAlanarUpa sAvadhAnIne jALavavAmAM upekSA kare che ene kadAcit viSama nimitta maLatAM vAsanA uchaLI paDe e saMbhavita che. paNa emAM vAMka enA brahmacaryapAlanano nathI hoto, kintu AkarSaNane na toDavAnA kAraNe vAsanAnI je akabaMdhatA jaLavAI rahe che teno ane asAvadhAnIno hoya che. zaMkA - jeo A rIte AkarSaNa toDavuM vagere karatA nathI, enA mATe to vAsanA uchaLI na paDe e mATe, brahmacaryapAlana nahIM, kintu maithunasevana ja sAruM che ne ? samAdhAna - auSadhasevana karavA chatAM, anupAna na levAnA kAraNe lAbha na thato hoya evA dardIne, hitasvI puruSa kyAreya ema na kahe ke "enA karatAM tuM auSadhasevana choDI de.." paraMtu ema ja kahe ke "auSadha sevananI sAthe anupAna paNa leto ja rahe ne !! kAraNake auSadha choDI devAmAM to roga vadhato ja javAno che. ema brahmacaryapAlana choDI devAmAM to vAsanAno roga vadhato ja javAno che. zaMkA - chatAM, aMdara vAsanAnA kIDA saLavaLyA karatA hoya... Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-36 383 ne bahArathI brahmacarya pAlana karavAnuM hoya.. e to eka prakAranuM damana che. Indriyo vivekathI pAchI phare e barAbara, AvA damanano zo matalaba ? indriyo para damanano koraDo to na ja vIMjhavo joIe. enA karatAM ene manapasaMda viSaya ApIne zAMta karI devI joIe. samAdhAna - AvI dalIla karanArA tamArI patnI pratye koIka parapuruSane vAsanA jAgrata thaI gaI che. to e puruSe zuM karavuM joIe? indriyane manapasaMda viSaya ApI devo joIe ke indriyanuM damana karavuM joIe ? zaMkA - damana karavuM joIe... chatAM, e kharekhara damanarUpa rahevAnuM nathI, kAraNa ke svastrI sAthe maithunasevana karIne e potAnI Indriyane zAMta karI zake che. brahmacarya pALanArane AvI zakyatA ja nathI. samAdhAna - jyAre parastrI tarapha mana kheMcAyeluM hoya che tyAre svastrI sAthenA vilAsa paNa indriyanA tophAnone zAMta karI zakatA nathI ja. mArI nAkhavA sudhInI dhamakI maLI hovA chatAM ke bhayaMkara rIte beAbarU thavA chatAM mana parastrImAM kheMcAyA karatuM hoya evA hajAro kissA deza ne duniyAmAM banyA ja karatA hoya che. e badhAe potAnI vAsanAnuM dAmana karavuM joIe ke icchita viSayamAM Indriyane ramADavI joIe? AjanA bhogapracurakALamAM, raste jatA AvatA jeTalI thoDI paNa rUpALI-yuvatIo jovA maLe che e badhI pratye moTAbhAganA puruSone AkarSaNa jAgatuM ja hoya che. miThAInI dukAna joIne jIbhamAM pANI chUTe che. koInI attaranI zIzI joIne attara chAMTavAnuM mana thaI jAya che. AvuM badhuM Dagale ne pagale thAya che. mAnavIe zuM karavuM joIe ? "indriyanuM damana nahIM karavuM? Avo siddhAnta apanAvavAmAM Ave to samAjanI zuM dazA thAya? ekabAju Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre AvA siddhAntanI vAto karanArA ja pAchA baLAtkArIne to phAMsIe laTakAvI devA joIe evI paNa siphArIza karatAM hoya che. vastutaH samAjanI svasthatA mATe paNa indriyonuM damana karavuM ja joIe. ene chUTo dora ApI zakAya nahIM. ane samAjano bahu moTo bhAga AvuM damana kare che, mATe ja samAja svastha rahI zake che. bahu moTo bhAga jo, svastrIne-eka strIne choDIne anya sarvastrIo pratye potAnI indriyone kAbumAM rAkhI zake che, to koIka sattvazIla jIvo, e ekastrInI paNa chUTa na rAkhIne-sarva strIo pratye potAnI indriyane kAbumAM rAkhI zake che-rAkhe che... ne mATe ja AdaraNIya bane che. zaMkA - sahaja rIte brahmacaryapAlana aMge to amane paNa koI prazna nathI. paNa brahmacarya pALavA mATe, indriyonuM damana karavuM... vAsanAone kacaDavI... e amane yogya lAgatuM nathI. bahArathI brahmacaryapAlana hoya ne aMdarathI indriyanA tophAno hoya e zuM AdaraNIya che ? samAdhAna - 'sahaja rIte parastrItyAgarUpa sadAcArapAlana aMge to koI prazna nathI. paNa sadAcAra pALavA mATe, parastrI pratye kheMcAtI indriyonuM damana karavuM... e amane yogya lAgatuM nathI...' AvuM zuM tame mAno cho ? kaho cho ?' bahArathI sadAcAra pAlana hoya ne aMdarathI indriyo parastrI tarapha kheMcAyA karatI hoya, A zuM AdaraNIya che ?' AvuM paNa tame kahezo ? alabat aMdara indriyonA tophAno rahevA e AdaraNIya nathI ja. paNa e rahevA chatAM makkamatApUrvaka bahAra je brahmacaryapAlana thAya che e niHzaMka AdaraNIya che ja. aMdarathI parastrI tarapha tIvra kheMcANa hovA chatAM, bahAra mana mArIne paNa je sadAcAra palAya che te zuM AdaraNIya nathI ? Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-36 385 zaMkA - Ane daMbha na kahevAya ? ne daMbhane to zI rIte AdaraNIya manAya ? samAdhAna - to zuM baLAtkArIne AdaraNIya mAnazo? kAraNa ke e jevuM aMdara che evuM bahAra AcaraNa karI le che. vastutaH A daMbha nathI, paNa sadAcAra jALavI rAkhavAnI makkamatA che ne e mATeno vAsanA sAtheno saMgharSa che. baLAtkArI AvI makkamatA ke saMgharSa dAkhavatA nathI. ne tethI AdaraNIya nahIM, paNa tiraskaraNIya che. eTale ja AvI makkamatA dAkhavanAra sadAcArI AdaraNIya che ne e ja rIte brahmacArI paNa AdaraNIya che. zaMkA - paNa, aMdara vAsanAnA tophAno zAMta thaI jAya, pachI ja brahmacarya svIkAravuM.. Avo siddhAnta banAvavo sAro nahIM ? samAdhAna - aMdara cAlatA vAsanAnA tophAno zAMta zAnAthI karavA ? vAsanA traNa stare rahelI hoya che. zarIranA stare, vicAradhArArUpa bahirmananA stare ane AtmAmAM paDelA gADha saMskArarUpa bhItarImananA stare. AmAMthI zarIranA stare vAsanA para vijaya meLavavAnI apekSAe bahirmananA stare e vijaya meLavavo kaThina che, ne bhItarImananA stare e sauthI vadhu kaThina che. anAdikALano abhyAsa evo che ke jyAre zarIra vAsanAmAM pravRtta thAya che tyAre baMne mana paNa emAM joDAI ja jAya che. are, zarIra na joDAyeluM hoya tyAre paNa e be mana emAM ramyA karatA hoya che. tethIsto brahmacaryasvIkAra pachI paNa manamAM tophAno cAlu rahetA hoya che. eTale ja vAsanA para vijaya meLavavAnA icchuke sau prathama zarIranA stare vAsanAthI dUra thavuM ja joIe. eTale ke brahmacarya pALavuM ja joIe. ane pachI, sAthe sAthe anitya-azuci vagere bhAvanA, vAsanAnA dArUNa vipAko, "viSayasevanathI indriyonI tRpti nahIM-paNa atRpti ja vadhatI hoya che"- "vAsanAno koI aMta nathI." vagere Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre vAstavikatA.. A badhuM sahRdaya vicAratA rahevuM joIe jethI mananA starethI paNa vAsanA haTavA lAge che. gRhastha paNa, sarva parastrIono to tyAga ja.... svastrI sAthenA viSayasevana para paNa vivekapUrvaka kApa mUkato jAya.. ne A badhuM sahRdaya vicArato rahe to dhIre dhIre vAsanA para vijaya meLavI zake che. chatAM, A vijayanI ene jeTalI zakyatA hoya che enA karatAM brahmacArIne anekagaNI vadhAre hoya che ne vadhAre saraLatAvALI hoya che. vAsanA para vijaya meLavavAno A ja mArga che. Aja sudhI jeNe jeNe vijaya meLavyo che eNe A ja rAjamArge meLavyo che. prAraMbhe zarIrathI tyAga... manamAM tophAna cAlavA chatAM makkamatAthI enI sAthe saMgharSa ane anityAdibhAvanAo...eTale pachI dhImedhIme bahirmanamAMthI vAsanAnA vicAro khasavA mAMDe che. A ja krame AgaLa vadhatAM vadhatAM AMtarmanamAMthI paNa vAsanA dUra thavA mAMDe che. ne krame karIne saMpUrNa vijaya maLe che. " brahmacarya pALanAro prathama sopAna para to AvI gayo che. haju bIjuM ne trIjuM sopAna sara na thayuM hoya to paNa eTalA mAtrathI ene prathama sopAna parathI nIce utArI devo yogya nathI ja. kAraNa ke evuM karavAmAM e bIjA-trIjA pagathiyAthI vadhAre dUra ja thavAno che temaja pharIthI pAcho prathama pagathiye to ene caDAvavAno ja che. AmAM tapazcaryA jevuM che. navo-navo tapa zaru karanArane manamAM to khAvAnA ja saMskAra gADha hovAthI zaruAtanA upavAsomAM khAvAnA vicAro AvyA ja kare che. rAtre svapnamAM pAraNuM thaI jAya AvuM paNa lagabhaga banatuM ja hoya che. chatAM e AMtare AMtare upavAsa cAlu rAkhe che to pachI dhIme dhIme A khAvAnA vicAro ane svapnamAM pAraNuM vagere badhuM aTakI jAya che ane mastIthI upavAsa thavA mAMDe che. paNa AnA badale jo e zaruAtamAM, khAvAnA vicAro AvyA kare che vagere vicAre upavAsa ja choDI de to kyAreya AvI bhUmikA Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-36 387 para pahoMcI zakato nathI, kAraNake pachI kALAMtare jyAre paNa tapa zaru karaze tyAre pAchA khAvAnA vicAro vagere AvavAnA ja che. brahmacaryamAM paNa AvuM ja che. eTale ja cakravartInA azvaratnane enI zakti kSINa na thaI jAya e mATe, abrahmanA pAtrane dUra rAkhavA dvArA ene parANe brahmacaryapAlana karAvAya che... paNa A rIte parANe brahmacarya pALatAM pALatAM e pachIthI potAnI rucithI paNa brahmacarya pALavA mAMDe che. ne tethI enA prabhAve e AThamA devalokamAM jAya che, aneka yuddhomAM ghaNA mAnavasaMhAramAM sahAyaka banyo hovA chatAM paNa. bAkI, maLavisarjana mATe sArvajanika saMDAso sarakAra upalabdha kare che. enI paNa saMbhAvanA na hoya evA hajAro jhuMpaDAvAsIo khullAmAM maLavisarjana kare che. potAnA saMDAsamAM kaMIka takalIpha hoya to paDozInA saMDAsano upayoga thato hoya che. maithunasevana mATe AmAMnuM kazuM ja thatuM nathI. eTale maLavisarjananI kriyA sAthe maithunasevanane sarakhAvavuM e mAtra ajJAna ke abhiniveza ja che. Ama, mAMsabhakSaNa, madyapAna ane maithunasevana. traNe sadoSa che e vAta vicArI. have maMDalataMtravAdImata vagereno vicAra AgAmI lekhamAM joIzuM. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abrahmasevana to maLavisarjananI jema kudaratI hAjata che, mATe indriyadamana karI ene ruMdhavuM e yogya nathI... vagere zaMkAnuM vizada samAdhAna gayA lekhamAM joyuM. A maithuna aMge ja maMDalataMtravAdIo ora AgaLa vadhIne potAno mata raju kare che tathA bauddho tapazcaryA aMge potAnI nArAjI vyakta kare che. A badhI vAtono A lekhamAM vicAra karavAno che. lekhAMka 30 gamya = je strInI sAthe viSayavilAsa karI zakAya te strI. agamya = jenI sAthe viSayavilAsa na karI zakAya te strI. maMDalataMtravAdIo ema kahe che ke Avo gamya-agamyano vibhAga na karavo joIe, kemake e vibhAga karavAmAM gamya pratye rAga ane agamya pratye dveSa pedA thAya che. enA karatAM Avo vibhAga na karatAM badhI strIo pratye ekasamAna bhogavilAsanI pravRtti karavAthI rAgadveSa tyajIne mAdhyasthya jALavavAnuM thAya che. maMDalataMtravAdIonI A vAta barAbara nathI. kAraNake gamyaagamyano vibhAga karIne agamyano tyAga karavAmAM Ave to ja vAsanApara niyaMtraNa rAkhI zakAya che. nahIMtara to mohanA vikArarUpa icchA bemaryAda-bephAma banI jAya che. ne pariNAme enA ja kAraNe rAga-dveSanA vadhAre bhayaMkara tophAno thAya che, kAraNake suMdara-catura strIne meLavavA aneka puruSo lAlAyita banI paraspara saMgharSanA maMDANa kare ja. sItAjI pratye rAvaNa paNa AkarSAyo to zuM pariNAma AvyuM e jagajAhera che. enA badale agamyano tyAga karavAno abhiprAya hoya to e ekaThezivaratirUpa banI rahe che. arthAt agamya sAthenA maithunarUpa maithunasevanano je eka aMza, tenAthI virAma pAmavArUpa Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-37 389 banI rahe che. eTale pachI gamyastrI sAthenA maithunasevananI icchA UbhI rahe che te maryAdita icchArUpa banI rahe che. jema baLataNa ochuM hoya to agni dIrghakALa TakI zakato nathI, ema A maryAdita icchA e alpabaLataNavALA agnirUpa hovAthI alpakALa ja TakI zake che. vaLI e upara jaNAvyA mujaba ekadezaviratithI garbhita hoya che. tethI e mAdhyasthanuM bIja bane che. vaLI gamya-agamyano viveka e eka prakArano dharma che. tethI enAthI zubha Azaya pragaTe che je e mAdhyayyanA bIjane zIdhra paramamAdhyazyamAM rUpAMtarita karavAmAM sahAyaka bane che. tethI maMDalataMtravAdInI mAnyatA bilakula ayogya che e spaSTa che. dharmavyavasthAnuM eka aMga "tapa" che. tapa aMge bauddho viparIta mAnyatA dharAve che. mATe have enI vicAraNA karIe - - bauddha-upavAsa vagere tapa karavAthI ghaNI zArIrika pIDA thAya che. jema roganI pIDAthI ArtadhyAna thAya che ema A upavAsAdirUpa kAyapIDAthI paNa ArtadhyAna thAya che. tathA jema rogAdipIDA azAtA vedanIyAdi karmanA udayathI Ave che, kemake pIDArUpa che, tema upavAsAdi paNa kAyapIDArUpa hovAthI karmodayajanya che. Ama duHkharUpa hovAthI, ArtadhyAnAdinuM kAraNa hovAthI ane pApodayajanya hovAthI upavAsAdi tapa kartavya nathI. vaLI AvI zArIrika pIDA veThavA mAtrathI jo tapasvI banI javAtuM hoya to to duniyAmAM je koI dukhiyA che te badhA tapasvI kahevAze. ane narakamAM rahelA jIvo to sahuthI moTA tapasvI kahevAze. tathA upazamasukhathI bharelA evA yogIone atapasvI kahevA paDaze. kahyuM paNa che ke-"AhAravarjita zarIramAM dhAtuo kSobha pAme che. ane tethI moTA moTA sattvazALI jIvo paNa cittabhraMza pAme che." mATe upavAsAdi tapazcaryA tyAjya che. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre jaina-AgamamAM kahyuM che ke te tapa karavo joIe jenAthI mana kharAba vicAromAM na caDhe, indriyone nukasAna na pahoMce ane saMyamayogomAM (= saMyamajIvananI pratikramaNa-paDilehaNa vagere kriyAomAM) sIdAvAnuM na thAya." eTale jaNAya che ke mana, indriya ane saMyamayogonI samAdhine ullaMdhyA vagara tapa karavAno che. Avo tapa duHkharUpa hoto nathI ke ArtadhyAnAdinuM kAraNa banato nathI e spaSTa zaMkA - jyAre koI navo navo tapa zaru kare che tyAre ene khAvA vagerenA vicAro AvyA ja karatA hoya che. rAtre svapnamAM paNa pote pAraNuM karI lIdhuM evuM anubhavAya che. to AvA jIvonI mananI samAdhi TakatI na hovAthI emaNe tapa na ja karavo joIe ne ! samAdhAna - AhArasaMjJA (= khAkhA karavAnI vRtti) jIvane anAdikALathI vaLagelI che. eTale prAraMbhe khAvAnA vicAro AvavA vagere zakya che ja. chatAM tapane cAlu rAkhavAthI chevaTe e vicAro baMdha paDe che. Avo lagabhaga dareka tapasvIono anubhava hoya che. tethI e vicAra AvatA hovA mAtrathI tapane choDI devAnI vAta barAbara nathI. zaMkA - paNa jyAM sudhI e vicAro AvavArUpa durbAna che tyAM sudhI to tapa na ja karavo joIe ne ? samAdhAna - mANasa naphA mATe dukAna kare che. chatAM dukAna navI cAlu karI hoya tyAre zaruAtamAM naphAnI jagyAe nukasAna thatuM paNa ghaNAne anubhavAya che. dukAnano kharca nIkaLe eTalI paNa kamANI thatI na hoya evuM banatuM hoya che. to e vakhate ene dukAna baMdha karI devI joIe ne ? Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-37 391 zaMkA - paNa jo e rIte dukAna baMdha karI devAmAM Ave to dukAna kyAreya jAme ja nahIM, ne napho thAya ja nahIM. eTale dukAnane jamAvavA mATe nukasAna vahorIne paNa e cAlu rAkhavAmAM ja lAbha hoya che. dareka vepArI AvI prAraMbhika nukasAnanI gaNatarI rAkhIne ja dukAna calAve ja che. samAdhAna - AvuM ja tapa aMge che. tapa jAmI jAya pachI ja e bhUmikA Ave che ke upavAsAdi karavA chatAM khAvAnA vicAro na Ave. paNa ene jamAvavA mATe prAraMbhe, e vicAro AvatA hovA chatAM upavAsAdi cAlu rAkhavA joIe. zaMkA - chatAM jemane pitta thatuM hoya, mAthuM caDI jatuM hoya, ulaTI vagere thatAM hoya emanuM duHkha to najara sAme ja dekhAtuM hoya che. mATe pittaprakRtivALAe to tapa na ja karavo joIe ne ? samAdhAna - jema paisA mATe vepArI keTalAya kaSTo UThAvato ja hoya che. kothaLA UMcakIne pherI karavI, kyAMya nA kyAMya bhaTakavuM, na khAvAnA ThekANAM na uMghavAnA ThekANAM ne chatAM dhana maLI rahyuM che e ja najaramAM ramatuM hovAthI vepArIne A kaSTanuM koI duHkha hotuM nathI, uparathI AnaMda ja hoya che. ema AhArasaMzA para vijaya, vipula karma nirjarA ane enA dvArA zIgha mokSaprApti... vagere najara sAme rahetuM hovAthI pitta vagerenuM kaSTa tapasvIne duHkharUpe anubhavAtuM nathI, paNa AnaMdarUpe ja anubhavAya che. pachI tapa choDI devAnI zI jarUra? vaLI roganI pIDA kAMI icchApUrvaka sAme cAlIne UbhI karAtI nathI.. karmano udaya thAya che ne jIvane khabara paNa na paDe e rIte roga pedA thaI jAya che. mATe e pIDA karmodayajanya kahevAya che. tapamAM thanAra thoDI dehapIDA kAMI evI nathI.jIve svayaM samajaNapUrvaka Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre tapa karyo che... AhArasaMzA khAvAnI vAsanA pedA kare che.. khAvAnuM paNa hAjara che, ne chatAM Atmahitane lakSamAM rAkhIne AhAra tyAga karAI rahyo che jethI AhArasaMjJA 52 vijaya maLe... pachI Ane karmodayajanya zI rIte kahevAya ? nahIMtara to bhikhArInI nirdhanatA jema karmodayajanya che, ema apArasamRddhine choDIne akiMcana banelA sAdhunI nirdhanatAne paNa karmodayajanya kahevI paDe. UlaTuM, parigrahasaMjJA-lobhakaSAya vagere para vijaya meLavavA mATe sAme cAlIne karAyelo tyAga hovAthI e jema kSAyopazamika bhAva kahevAya che ema prastutamAM paNa AhArasaMjJA vagere para vijaya meLavavA mATe sAme cAlIne AhAra tyAga karAya che, mATe e paNa karmanA kSayopazamajanya bhAva ja che, ne mATe hitakara che, pachI tyAjya zI rIte ? tathA, tapamAM samyajJAna, upazama, saMvegasukha, brahmacaryanI gupti vagere saMkaLAyelA hoya che tathA jinavacanonuM anusaraNa hoya che, mATe paNa e saMyamapAlananI jema cAritramohanIya karmanA kSayopazamajanya hoya che, ne avyAbAdhasukha tarapha laI janAra che, tethI e cAritranI jema AdaraNIya ja che, anAdaraNIya nahIM. zaMkA - chatAM AjIvana AhAratyAgarUpa che je anazana karAya che, tenAthI to indriyahAni-prANahAni vagere badhuM thAya che... mATe evuM anazana to na ja karavuM joIe... samAdhAna - jyAM sudhI sAro napho thato hoya tyAM sudhI vepArI dukAnane barAbara jALave che. vacce kAMI takalIpha AvI jAya to bIjI koI vyavasthA UbhI bhale kare, paNa dukAna kAMI vecI nAkhato nathI... paNa jyAre ema lAge ke have kAMI vizeSa napho thAya ema che ja nahIM, have A dukAnamAM kAMI kasa rahyo nathI... tyAre e dukAnathI saMbhavita chello lAbha laI levA mATe e dukAnane saMbhavita Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-37 393 vadhumAM vadhu bhAve kADhI nAkhe che. ema Atmahita kamAvavA mATe sAdhakanuM zarIra e dhamadhokAra cAlatI dukAna jevuM che. sAdhanAnI jeTalI vadhu ne vadhu kamANI thAya eTalI karI lIdhI.. have A dukAnarUpa zarIramAM vizeSa kasa rahyo nathI.. jALavI rAkhavA chatAM vizeSa sAdhanA zakya rahI ja nathI... tethI Atmahitano rasika jIva chello kasa kADhI levA anazana Adare che... sAdhakane AmAM aparaMpAra lAbha ja che, pachI e anAdaraNIya zA mATe ? samAdhAna zaMkA - jo anazana ATaluM lAbhakartA che to hAla AjIvana AhAratyAganA paccakkhANa kema karAvatA nathI ? hAla paMcamakALa ane chaThThuM saMghayaNa che, evI mAnasikadhRti che nahIM. eka vAra paccakkhANa karyA pachI ene zubhabhAvone jALavI rAkhavA pUrvaka paripUrNa pALavuM e atiduSkara che. eka manovaijJAnika niyama che ke jeno abhAva enuM AkarSaNa vadhAre. upavAsanA divase rasoDAmAM jeTalI sugaMdha Ave che ne enuM AkarSaNa jAge che eTalI cAlu divasomAM nathI AvatI Avo lagabhaga darekano anubhava hoya che. eTale koIpaNa khAvAnI cIja naja2mAM AvI jAya, kyAMkathI enI sugaMdha AvI jAya... koIkanI paraspara thatI e aMgenI vAto saMbhaLAI jAya... AvuM kAMIpaNa bane eTale aMdarathI khAvAnuM AkarSaNa thavAnI-enA vicAro AvavAnI pUrepUrI saMbhAvanA hoya che. eka zrAvaka... khUba ArAdhanAmaya jIvana jIvelA... chevaTe anazana lIdhuM... pa3 upavAsa to sArI rIte pasAra thaI gayA..54mo divasa.. bArImAMthI najara bahAra nAkhI.. boraDInA jhADa para pAkA mIThA bora joyA..ne jIbhamAM pANI chUTyuM.. ohoho! mAre to aNasaNa che.. nahIMtara A bora peTa bharIne khAta... A vicArane zAMta karavAnA badale ghuMTatA gayA... bahArathI to anazana pUruM pADyuM. - Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre paNa aMdarathI mana boramAM ja ramavA mAMDyuM.. piraNAma ? jevA bhAva tevo bhava.. karmasattAe e zrAvakanA jIvane boraDImAM goThavI dIdho. 394 vaLI bhUkha jevuM koI du:kha nathI... tathA dhIme dhIme khUba kSINa thayelA zarIramAM azakti vagerenA kAraNe paNa du:kha vadhatuM jAya e saMbhavita che.. vaLI AjIvana paccakkhANa hovAthI ane davA levAnI na hovAthI A du:khamAM rAhata maLavAnI koI AzA rahI hotI nathI. eTale satata anubhavAtuM A duHkha asahya lAge evI paNa zakyatA nakArI zakAtI nathI. sAvadhAnI jarAka paNa nabaLI paDe to, AnA kAraNe ArtadhyAnAdi thaI zake che. pUrvanA kALamAM prathamasaMghayaNa hatuM.. ane mAnasikadhRti paNa ghaNI ja prabaLa hatI. vaLI saMlekhanA vagere dvArA jAtane aneka rIte keLavI levAmAM AvatI. tathA sArAmAM sArI niryAmaNA karAvI zake (= game tevI paristhiti UbhI thAya-atitIvra vedanAothI anazanI gherAI jAya... asamAdhinI saMbhAvanA ke zaruAta thAya to stavanasajjhAya-preraka vacano vagere dvArA anazanIne pAcho samAdhimAM ramato karI zake) evA aneka niryAmako rahetA. eTale mRtyu bagaDI javAnI saMbhAvanA lagabhaga nahIMvat jevI hovAthI anazananI anujJA apAtI hatI. Aje AnAthI lagabhaga viparIta avasthA che, mATe sAmAnyathI rajA apAtI nathI. chatAM, gItArtha gurubhagavaMtane yogyatA jaNAya to eka-eka upavAsanA paccakkhANa dvArA aMtima avasthAmAM sAgArika anazana kyAreka kyAMka karAvAya paNa che. A rIte tapa aMgenA bhramane dUra karyo. have dayA aMge paNa je lokone bhrama che enuM vAraNa karavAnI vicAraNA karIe. jIvanuM svarUpa zuM che ? kevI kevI jagyAe kevA kevA jIvo Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-3 395 hovAnI saMbhAvanA che ? zI rIte pravRtti karavAthI e jIvonI virAdhanA thAya che ? kevI rIte pravartavAthI e jIvonI virAdhanAne TALI zakAya che ? A badhAnI jeone jANakArI ja nathI. emanA dvArA jIvadayAnuM vAstavika pAlana zakya zI rIte bane ? mATe ja to kahyuM che ke "paDhamaM nANe teo dayA..." "prathama jJAna ne pachI ahiMsA." eTale lokamAM dayA tarIke prasiddha evI vanavAsI tApasa vagerethI paLAtI dayA e vAstavika paripUrNa dayA nathI. tathA, sthAnakavAsIo jinapUjAmAM thatI pRthvIkAyAdinI (svarUpa) hiMsAne varjavArUpe pote ja lokottara dayA pALanArA che evo je dAvo kare che te paNa teonI mUDhatA che. Azaya e che ke zrItattvArthasUtramAM dayAnuM svarUpa jaNAvavA mATe pramattayo prApaparopAM hiMsA evuM sUtra jaNAveluM che jeno artha che-pramatta yogathI anyanA prANane harI levA e hiMsA che. A svarUpamAM be aMzo chepramattayoga ane prANavyaparopaNa (= anyanA prANanuM haraNa). AmAM pramattayogane ja hiMsA kahevI e nizcayanaya che ane prANa vyaparopaNane hiMsA kahevI e vyavahAranaya che ane pramattayogathI thatA prANavyaparopaNane hiMsA kahevI e pramANa che. eTale mUrtipUjAmAM thatA pRthvIkAya vagerenA prANavyaparopaNamAtrane joIne hiMsA hiMsAnI bUmarANa macAvanArA mUrtilApako sthUlavyavahAranayanI hiMsAne mAnya kare che. A svarUpa hiMsA che. paNa emAM uchaLato bhaktibhAva, sva-parane bodhilAbhAdidvArA saMpUrNa jIvadayA pAlanano zubhabhAva, cinokta vidhipAlana, jayaNApAlana vagere rUpa apramAda hovAthI pramattatA hotI nathI. tethI nizcayamAnya ke pramANamAnya hiMsA hotI nathI. mATe, mAtra sthUlavyavahArane mAnya svarUpahiMsAne AgaLa karI, ene paNa varSavArUpa dayA pAlanano dAvo Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre karavo e mAtra abhimAnarUpa ja banI rahe che. zaMkA - chatAM vyavahAramAnya hiMsAnA abhAvarUpa dayA to teo pALe ja che ne ? samAdhAna - Ane vAstavika dayA mAnavI e yogya nathI, kAraNake to pachI sthAnakavAsI sAdhuomAM A dayAno abhAva thaI javAthI prathama mahAvratanuM pAlana nahIM rahe. Azaya e che ke teo paNa bhikSA mATe phare che, vihAra kare che, avasare nadI paNa utare che... A badhAmAM prANavyaparoNa to thAya ja che. tathA vAstavika dayA to ucitajJAna vinA zakya ja nathI, e ApaNe paDhamaM nANe teo dayA zAstravacanAnusAre vicArI gayA chIe. sthAnakavAsIone nizcayavyavahArane mAnya dayA-hiMsA vagerenI jANakArI nathI, (kAraNake e hoya to to teo mUrtipUjAno niSedha na ja kare) ane e jANakArI nathI mATe paNa emanI vyavahAramAnya dayA e vAstavika nathI. dayA aMgenuM tattvajJAna-vAstavika jANakArI A pramANe che - zAstromAM kahyA mujabanI jayaNAvALo sAdhaka bIjAnAM prANonI jayaNAnA prabhAve je rakSA kare che te vyavahArathI ahiMsA-dayA che. nirvikalpasvabhAvarUpa potAnA bhAvaprANonI je rakSA te nizcayathI dayA che. jayaNAzIla sAdhake kareluM paraprANarakSaNa e vyavahArathI ahiMsArUpa eTalA mATe che ke (1) vyavahAranaya lokamAnya vAtone svIkAranAro che. ane loko to jIva bacAvavAne ja dayA kahe che. ane (2) A paraprANarakSaNa zubhasaMkalpathI saMkaLAyeluM hoya che. "huM sAvadhAna rahIne jayaNA vagerethI A jIvonuM rakSaNa karuM' Avo zubhapariNAma e ahIM zubhasaMkalpa che. A zubhasaMkalpa paNa Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-37 397 vyavahArathI dayA che, kAraNake loko dilanA AvA, anyajIvane bacAvavAnA komaLa pariNAmane paNa dayA kahe ja che. pavana aTakavAthI samudra jema zAMta thaI jAya che ema vikalparUpa pavana aTakavAthI AtmA eka viziSTa prakAranI zAMta avasthAne pAme che. A zAMta avasthA e potAnA bhAvaprANa che. A bhAvaprANane jALavI rAkhavArUpe enI rakSA karavI e nizcayanayathI dayA che.Azaya e che ke upara kahelA zubhasaMkalpapUrvaka jIva jyAre jayaNApUrvaka pravarte che tyAre bahAra jema anyanA prANInI rakSA thAya che tema aMdara potAnA A bhAvaprANanI paNa rakSA thAya che. nizcayanaya A bhAvaprANanI rakSAne ja dayA kahe che. potAnA vajana vagerenA kAraNe samudramAM DUbato mANasa tarApAnI prApti thavAthI jema svaprANInI rakSA kare che, tema azubhasaMkalpanA kAraNe saMsArasamudramAM DUbatA jIvane zubhasaMkalpa e viSama tarApAnI prAptirUpa che. enAthI e potAnA bhAvaprANanI rakSA kare che. A bhAvaprANanI rakSAmAM ja nizcayanaya ahiMsA mAne che. bahAra anyanA prANonI je rakSA thAya che te gauNa che. eTale ja kyAreka e na thaI hoya to paNa aMdara jo potAnA bhAvaprANanI rakSA thaI hoya to nizcayanaya to ahiMsA ja mAne che. jemake, apramattapaNe IryAsamitinA pAlana karavApUrvaka cAlanAra sAdhuthI sahasAtkAre AvI paDelA jIvanI rakSA na thAya tyAre paNa nizcayanaya to e sAdhune ahiMsaka ja mAne che, kAraNa ke apramattatA rUpa svakIyabhAvaprANanI rakSA to thayelI ja che. eTale ja AgamamAM paNa kahyuM che ke "AtmA ja ahiMsA che ane AtmA ja hiMsA che, AvI mAnyatA e nizcayanaya che. je apramatta hoya che e ahiMsaka che ane je pramatta che te hiMsaka che." A aMgenI adhika vicAraNA AgAmI lekhamAM joIzuM. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka dayA aMgenuM tattvajJAna gayA lekhanA aMte joyuM. emAM vyavahAranayamAnya dayA zuM che? ane nizcayanayamAnya dayA zuM che ? enI vicAraNA karI... A lekhamAM paNa dayA aMgenI 38 nayavicAraNAne thoDA vistArathI joIzuM. hiMsA-ahiMsA aMge judA judA nayono abhiprAya Avo chenaigamanaya jIva ane ajIva baMne vize hiMsA ane ahiMsA baMne mAne che. ajIva cIjane vize paNa tenA mukhya upayogI svarUpano nAza thaye hiMsAno vyavahAra thAya che. lokamAM paNa AvuM bolanArA saMbhaLAya che ke 'ANe jIvanI hiMsA karI ANe ghaDAnI hiMsA karI' 'ANe jhera mArIne khAdhuM' ityAdi... Ama 'hiMsA' zabdano ullekha thato hovAthI naigamanaye jIvo ane ajIvo e baMne vize hiMsA ane ahiMsAne mAnya karI che. saMgraha ane vyavahAranaya SaDjavanikAyo vize ja hiMsA-ahiMsA mAne che. paNa ajIva vize nahIM. eTale ke pRthvIkAya-akAya vagerenI ja hiMsA mAne che, paNa ajIvanI mAnatA nathI. RjusUtranaya pratyeka pratyeka jIvahiMsAne bhinna bhinna mAne che. svakIya guNonA pratipakSabhUta pramAdavagere pariNAmavALo AtmA ja hiMsA che ane svabhAvarUpe pariNamelo AtmA ja ahiMsA che evo zabda, samabhirUDha ane evaMbhUtanayono abhiprAya che. hiMsA ane ahiMsA aMge AvI nayaprarUpaNA jANavI. jayaNAzIla sAdhake karela paraprANarakSaNa e ahiMsA che evuM vyavahAranaye kahyuM. eTale ke jayaNApUrvaka pa2prANarakSaNa rUpa ahiMsAnuM vyavahArathI vidhAna che. apavAdAdi sthaLe, jayaNAyukta sAdhakathI paNa je dravyahiMsA thaI jAya che temAM paraprANarakSaNa rUpa vizeSya bAdhita thaI jAya che. tema chatAM savizeSaNe. nyAyamujaba ahIM ahiMsAnuM vidhAna jayaNArUpa vizeSaNamAM saMkrAnta thaI jAya che. Azaya e che ke je vidhAna ke niSedha vizeSaNasahitanA Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-38 399 vizeSyaaMge karavAmAM AvelA hoya, te vidhAna ke niSedha, jyAre mAtra vizeSyamAM bAdhita hoya che tyAre mAtra vizeSaNane lAgu paDe che evo eka nyAya-niyama che. jemake pUrvAcAryoe mArgAnusArIjIva mATe nyAyasaMpanna vaibhavanuM vidhAna karyuM che. mahAtmAo kAMI vaibhavanuM vidhAna kare nahIM (- vaibhava rAkhavo joIe evuM vidhAna kare nahIM) e spaSTa che. eTale 'nyAyayuktavaibhava'nA mAtra vizeSyarUpa'vaibhava'mAM A vidhAna bAdhita che, eTale e mAtra vizeSaNarUpa 'nyAya'ne lAgu paDe che. eTale ke ahIM mAtra nyAyanuM ja vidhAna che. tethI, 'tamAre vaibhava rAkhavo joIe' evo artha nathI maLato, paNa 'tamAro je vaibhava hoya te nyAyayukta hovo joIe' evo artha maLe che. A ja rIte niSedha aMge jANavuM joIe. jemake 'aLagaNa pANI pIvuM nahIM' Ama niSedha hoya to jaLapAnano niSedha saMbhavita nathI. tethI niSedha mAtra vizeSaNamAM 'aLagaNapaNAMmAM' lAgu paDe che. eTale ke 'pANI aLagaNa na hovuM joIe' evo niSedha maLe che. prastutamAM paNa apavAdAdisthaLe A nyAya kAma kare che. jayaNApUrvaka paraprANarakSaNa karavuM' Ama vidhAna che. paNa nadI utaravI vagere apavAdasthaLe virAdhanA to thavAnI ja che. eTale paraprANarakSaNarUpa vizeSya bAdhita che. eTale tyAM eka paga pANImAM eka paga AkAzamAM addhara rahe' vagererUpa jayaNAnuM vidhAna samajavuM. apavAdAdisthaLe A vizeSaNasvarUpa jayaNAnuM pAlana to hoya ja che. mATe vyavahAravidhino vyAghAta thato nathI e jANavuM. ema 'pramAdapUrvaka pa2prANavyaparopaNa' e hiMsA che, ne zAstromAM eno niSedha karyo che. AmAM pramAdapUrvakatva e vizeSaNa che ane 'paraprANavyaparopaNa' e vizeSya che. jyAM IryAsamitinuM pAlana na karavuM-jayaNA na jALavavI.... vagererUpa pramAda sevAyo che, paNa chatAM kadAca jIvahiMsA thaI nathI, to paraprANavyaparopaNa' svarUpa mAtra vizeSya che nahIM, chatAM zAstrokta niSedha pramAdAtmaka vizeSaNamAM Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre lAgu paDe che, eTale ke pramAdano niSedha che...ne ene to varjavAmAM Avyo nathI mATe, paraprANavyaparopaNa na hovA chatAM zAstravacananuM ullaMghana che ja, ne tethI hiMsA paNa lAge ja che. 400 tethI jIvarakSA mATe yatathI karAyelI jIvapIDA paNa doSa karanArI banatI nathI. jayaNAzUnya jIve pIDA na karI hoya to paNa e pIDArUpa bane ja che. svarasathI-potAnA tevA AMtarika bhAvathI jIvane bacAvavA mATe je sUtrokta jayaNA pALavAmAM Ave che tenAthI kadAca koI jIvane pIDA thaI jAya to paNa te pIDA sAMparAyika karmabaMdha-sakaSAya karmabaMdha karanArI banatI nathI. kahyuM che ke "jIvanikAyothI khIcokhIca bharelA A lokamAM jIvonI dravyahiMsA avazyabhAvI hovA chatAM trailokyadarzI zrI jinezvara devoe adhyAtma vizuddhithI ahiMsApaNuM jaLavAI rahe che ema kahyuM che.'' vaLI AvuM paNa kahyuM che ke IryAsamitinA pAlanamAM tatpara adhyAtmavizuddhi yukta te mahAtmAnA yoga (- zArIrika vyApAra)ne pAmIne, temanI jANa bahAra ke jANa hovA chatAM (sahasAtkAre) je jIvo vinAza pAme che tenI hiMsAnuM phaLa (pApa karmabaMdha vagere) te mahAtmAne maLatuM nathI.' je jIva jayaNA rAkhato nathI tenAthI kadAca (anya jIvanA tevA) bhAgyayoge anya jIvane pIDA na thAya to paNa tattvataH to pIDArUpa ja bane che. eTale ke te jIvanI jayaNAzUnya te pravRtti vastutaH to pIDAkara pravRttirUpa ja bane che. (ane tenA kAraNe jayaNAzUnya jIvane sAMparAyika karmabaMdha thAya ja che.) kahyuM che ke "je jIvo maratA nathI teono paNa e jayaNAzUnya pramatta jIva to niyamA hiMsaka ja che. kemake e potAnA upayoga-pariNAmanI apekSAe to sarvabhAve sAvadya che ja' (29) Ama ahiMsApAlana thavuM ke hiMsAdoSa lAgavo emAM, jIvarakSA mATe sUtrokta jayaNA pAlananA bhAvarUpa pariNAma che ke nahIM e ja mukhya bhAga bhajave che evI vyavasthA che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-38 401 Thosa abhyAsathI samasta dvAdazAMgInA rahasyane pAmelA sAdhuo nizcayanayamAM jyAre dattacitta hoya che tyAre AvuM sarvotkRSTa rahasya jANe jaNAve che ke koIpaNa pravRttinA karmabaMdha ke karmanarjirArUpa phaLa pratye cittanA bhAva rUpa pariNAma e ja pramANa che. eTale ke e ja svataMtrapaNe baMdha ke nirjarA rUpa phaLa ApI de che, ene e phaLa ApavAmAM hiMsA thavI ke na thavI vagere rUpa bAhya pravRttinI apekSA che nahIM. bAhya hiMsA thavA chatAM jo pramAda vagere rUpa azuddha pariNAma na hoya to e hiMsA karmabaMdharUpa phaLa ApI zakatI nathI ane bAhya ahiMsA jaLavAyelI hovA chatAM jo jayaNA vagere rUpa zuddha pariNAma na hoya to e ahiMsA karmanirjarA rUpa phaLane ApI zakatI nathI. eTale ke bAhya hiMsA ke ahiMsA phaLa ApavAmAM AMtarika pariNAmanI apekSA rAkhe che, svataMtra nathI, mATe e pramANa nathI. tema chatAM, AMtarika pariNAma lokavyavahArano viSaya nathI, bAhya hiMsA ke ahiMsA ja lokavyavahArano to viSaya che. eTale vyavahAranaya to bAhya hiMsAthI ane ahiMsAthI ja karmabaMdha ke karmanirjarAno vyavahAra kare che. eTale ke vyavahAranaye bAhya hiMsAahiMsA pramANa che. emAM paNa AMtarika azuddhabhAva viziSTa hiMsAne je karmabaMdha pratye pramANa mAne che ane AMtarika zuddhabhAva viziSTa ahiMsAne je karmanirjarA pratye pramANa mAne che te (zuddha vyavahAranaya jANavo) ane te sivAyano azuddha vyavahAranaya jANavo. zaMkA :- "AMtarika pariNAmane karmanirjarA rUpa phaLa ApavAmAM bAhya jIvarakSAnI koI apekSA nathI Avo ja jo nizcayanayano abhiprAya che to paraprANarakSA karavAnI jarUra ja zI che ? Azaya e che ke nirjarA mATe to paraprANarakSAnI koI AvazyakatA nathI. eTale e jo karavAnI hoya to paNa mAtra, "ame ahiMsaka chIe" evuM lokone dekhADavA mATe ja karavAnI rahI. to evI lokone mAtra dekhADavA mATenI paraprANarakSA paramArthathI to karavAnI na ja rahIne ! Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre samAdhAna : paraprANaviyojana vagere asad AyatanamAM vartanAra vyaktino bhAva ja zubha raheto nathI. eTale parizuddha bAhya jayaNA rUpa sadAcAra ane zuddha pariNAma A baMnethI thayela Abhyantara mArge mumukSue cAlavuM joIe. Azaya e che ke karmano baMdha ke nirjarA rUpa phaLa pratye to AMtarika pariNAma ja bhAga bhajave che. eTale sAdhue karmanirjarAnA svaudezane siddha karavA pariNAmane ja zuddha rAkhavAno hoya che. paNa, A zuddha pariNAmanI zuddhi mATe ja sAdhue paraprANarakSaNa vagere saAyatanone sevavAnA hoya che. niSkAraNa hiMsA karanAro ahiMsAnA pariNAmane zI rIte TakAvI zake ? kahyuM che ke "je hiMsA AyatanamAM varte che teno pariNAma kharekhara duSTa hoya che. (A enA parathI jaNAya che ke, hiMsA AyatanamAM vartavuM e vizuddha yoganuM liMga (jJApakahetu)-ci nathI. eTale ke e azuddha yogane (bhAvane) jaNAve che. tethI vizuddha pariNAmane icchatA suvihita munie haMmezA badhA hiMsAyatanono prayatna pUrvaka parihAra karavo joIe." bAkI, 'phaLa pratye pariNAma ja pradhAna che evA nizcayane jeo ekAnta pakaDI le che (ane tethI bAhya paraprANarakSA karavAnA sadAcAra rUpa vyavahArane neve mUkI de che) teo paramArthathI to nizcayanayane ja jANatA nathI, kAraNa ke hetuzuddha, svarUpazuddha ane anubaMdhazuddha nizcayanuM teone jJAna nathI. (Azaya e che ke je nizcaya zuddha vyavahArathI utpanna thayo hoya te hetuzuddhanizcaya che. zuddha pariNAma e svarUpazuddha nizcaya che ane zuddha pariNAma TakI rahe- vRddhi pAme e anubaMdha zuddha nizcaya che. jeo ekAntanizcayane pakaDI bAhya sadAcAranI sarAsara upekSA kare che teo A hetu vagerethI zuddha nizcayanA jANakAra na hovAthI evA zuddha nizcayathI bhraSTa ja thaI jAya che. teone kadAca zuddhabhAva rUpa svarUpa zuddha nizcaya alpakALa mATe pragaTyo hoya to Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-38 403 paNa e bAhya sadAcArathI prakaTa thayo na hovAthI hetuzuddha hoto nathI. vaLI bAhya asadAcAromAM pravartatA rahevAthI teono e zuddha bhAva TakI zakato nathI. tethI teono nizcaya anubaMdhazuddha paNa hoto nathI. tethI pariNAme teo prApta thayela svarUpa zuddha nizcayane paNa gumAve che.) kahyuM che ke "nizcayamAtranuM AlaMbana lenArA keTalAka nizcayapremIo vAstavamAM nizcayane jANatA ja nathI. bAhya sadAcArone sevavAmAM ALasu banelA teo caraNa sittarI ane karaNasittarIno nAza kare che, eTale ke prApta thayela cAritrathI bhraSTa thAya che." Ama ekalA nizcayane pakaDavAthI vastutaH to nizcayathI paNa bhraSTa ja thavuM paDe che. tethI mumukSue parizuddha bAhya jayaNA rUpa sadAcAra temaja zuddha pariNAmarUpa bhAva A baMne dvArA AvyaMtara mArge cAlavuM joIe. kAraNake A rIte cAlavAthI ja nizcaya-vyavahAra ubhaya mAnya (ane tethI siddhAntamAnya) vizeSaprakAranI dayA siddha thAya che. A mumukSu pratyeno upadeza che. dharma vyavasthA batrIzIno upasaMhAra-lokane jANIne ane lokasaMjJAne dUra karIne, upara kahI gayA mujabanI vyavasthAvALo dharma prApta thAya che je dharma paramAnaMda mokSarUpI kaMdanI utpattibhUmi che. loka svaicchA mujaba kalpI kADhelA AcArone pALavAmAM tatpara hoya che. A jANIe eTale loka saMjJAno tyAga thAya che. jAtane dharmI tarIke oLakhAvanArA paNa ghaNA loko mAMsabhakSaNa kare che, vedokta mAMsabhakSaNane nirdoSa mAne che. madyapAnane nirdoSa mAne che, putra prApti mATe maithunasevanane dharma tarIke Acare che, dareka strI pratye samabhAva rAkhI darekane gamya mAne che, tapane duHkharUpa mAnI enAthI dUra rahe che, laukika dayAne pALe che, mATe amAre paNa AvuM badhuM AcaravuM-mAnavuM joIe Avo abhiprAya e lokasaMjJA che. svaicchAnusAre kalpI kADhelA AcArothI kAMI mumukSune iSTa mokSanI prApti thatI nathI. kintu jJAnIpuruSoe kahelA yuktisaMgata AcArothI Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ---- - -- - -------- - ----- - 404 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre e prApti thAya che. mATe "ghaNA loko kare che eTale huM paNa karuM' evI lokasaMjJA tyAjya che. eno tyAga thavAthI upara kahyA mujabanI mAMsabhakSaNa tyAga vagere vyavasthAvALo pramANasiddha dharma prApta thAya che je paramAnaMda mokSanA utpattisthAnarUpa hoI mokSanI prApti karAve che. jema zarIranA Arogya mATe lokane anusaratuM nathI, paNa roga- davA- Arogya vagerenA jANakAra vaidane anusarAya che. lokane anusaravAmAM to kyAreka UMTavaiduM thaI jAya ne tethI moTuM nukazAna thavAnI paNa saMbhAvanA pedA thAya che, ema prastutamAM jANavuM joIe. zaMkA - chatAM, keTalIya vAra vaidanI salAha levAmAM nathI AvatI. ane sAmAnya rogomAM gharagaththu upAya ajamAvavAmAM Ave che ke DozIvaiduM karavAmAM Ave che, ne enAthI koIpaNa bIjA nukazAna vinA sAruM paNa thaI jAya che. UlaTuM eve vakhate AjakAlanA TaeNkTarone batAvavAmAM Ave to kyAreka davAnuM bhAre rIekzana vagere AvavAnI saMbhAvanA hoya che. tethI lokasaMjJA paNa hitakara banI zake che ne ! samAdhAna - A zaMkA barAbara nathI. tAva vagere jevA sAmAnya rogo, vaDIlo vagere pAsethI jANavA maLela gharagaththu vastuno davA tarIke upayoga karavo, koIpaNa ADaasara vinA saraLatAthI roga maTI javo... A badhuM ApaNA anubhavamAM Ave che. AvA vAraMvAranA anubhavathI koI vRddhA mAjI jANakAra banI gayA hoya to emanA mArgadarzanathI AvA sAmAnya rogo- lokamAM vAre tahevAre thayA karatAM rogo maTI jAya e zakya che. paNa AvI bAbatamAM e mAjI vagere vAraMvAranA anubhavanA kAraNe jANakAra ja banI gayA hoya che. eTale ja je te vyaktie kahela nusakhA nathI karAtA, paNa anubhavI-jANakAranA karelA nusakhA ja ajamAvAya che. paNa AtmA to atIndriya che, ene vaLagelA roga- ene dUra karavAnA upAyarUpI auSadha vagere aMge jJAnIo ja zaraNabhUta rahe Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 405 batrIzI-7, lekhAMka-38 che. kAraNake ghaNIvAra A roga anAdikAlIna hovAthI Akho bhava pUro thavA chatAM na maTe evI paNa zakyatA hoya che. eTale rogaauSadha prayogano vAraMvAra anubhava vagere zakya nathI, ne e rIte vAraMvAra prayoga-pariNAma dvArA anubhava meLavIne jANakAra banI zakAtuM nathI. e mATe to atIndriyajJAnInAM vacanono ja sahAro joIe. e vinA, laukika dRSTie game tevo prakhara paMDita hoya to paNa enuM mArgadarzana AtmAnI bAbatamAM upayogI banI zakatuM nathI. emanA kathanane anusaravAno abhiprAya, e paNa lokasaMjJA ja banI rahe che. eTale AvA paMDitonuM-prophesaronuM je-lagna mATe kula-gotra vagere kazuM jovAnI jarUra nahIM-AMtarjAtIya game tenI sAthe lagna karI zakAya, dhaMdhA mATe kazuM ninda-aninya che nahIM jenAthI sArI kamANI thAya e dhaMdho karI zakAya, derAsara-upAzrayanI najIka- sAdharmikonI vacamAM ja ApaNuM nivAsasthAna joIe evuM kazuM nahIM-vadhu ne vadhu suvidhAyukta- vizALa- sastuM makAna jyAM maLe tyAM rahI zakAya- pachI bAjumAM bhale ne game te rahenArA hoya- mAMsAhArI paDoza hoya-vAMdho nahIM. vagere vagere mArgadarzana che, ne je Aje samAjamAM rUDha banatuM jAya che, ene svIkAravuM e paNa lokasaMjJA che. ne enuM kaTu pariNAma juo... jIva samyagRSTipaNuM to nahIM, mArgAnusArIpaNuM paNa jALavI zakato nathI, kAraNa ke jJAnIoe to mArgAnusArIpaNAM mATe paNa ucita ghara- ucita vivAha-ucita dhaMdho (nyAya saMpanna vaibhava) vagerenuM mArgadarzana ApyuM che jenI AmAM dharAra upekSA che. eTale, have paisA vadhyA.. gAmathI ja nahIM, derAsaraupAzraya ane saMghathI dUra -gAmanI bahAra moTo baMgalo bAMdhIne raho.... AvuM karanArane mArgAnusArIpaNuM jALavI rAkhavuM paNa ati muzkela che. kyAM vasavuM ? e mATe jagyAnI vizALatA vividha suvidhAo-AkarSaka dekhAva vagere karatAM derAsara- upAzraya- saMghanI AsapAsa rahevAne je mahattva Ape che tene mArgAnusArIpaNuM ja nahIM, enAthI AgaLanI samyagdaSTipaNuM vagere avasthAo paNa sulabha che. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 prastuta dharmavyavasthAbatrIzImAM laukikI dayAnA adhikA2mAM mUrtilopako mUrtipUjAno hiMsA-hiMsAnI bUmarANa macAvIne je niSedha karI rahyA che... ne pote mUrtipUjA TALIne vadhu dayA pALI rahyA che evo je dAvo mAMDI rahyA che te aMge A lekhamAM thoDo vicAra karavo che. sthAnakavAsIonI A aMge je dalIlo che e emanA ja mukhe raju karAvIne pachI enA para vicAra karIzuM. lekhAMka sthA (- sthAnakavAsI)-ahiMsA paramo dharma:' ahiMsA e zreSTha dharma che. AthI e paNa spaSTa che ke hiMsA e sauthI moTo adharma che-sauthI moTuM pApa che. prabhunI pUjAmAM paNa jaLa-puSpa vagere jIvonI hiMsA thAya ja che. mATe emAM paNa pApa lAge ja ne ? e paNa pApakriyArUpa ja banI rahe ne ? mUrti (-mUrtipUjaka)-'ahiMsA paramo dharmaH' A sthUlasUtra che... 'AjJA paramo dharma:' A sUkSmasUtra che. arthAt je pravRttimAM ahiMsA vaNAyelI hoya te dharma... ane hiMsA saMkaLAyelI hoya te adharma... A rIte ahiMsA-hiMsAnA AdhAre dharma ane pApanI vyavasthA karavI e sthUla vyavahAra che. jyAre, je pravRttimAM prabhunI AjJA bhaLelI hoya te dharma ane jemAM prabhunI AjJAnuM ullaMghana hoya te adharma....' A rIte AjJAnI ArAdhanA-virAdhanAnA AdhAre dharma-adharmanI vyavasthA karavI e sUkSma vyavahAra che. (A aMgenI vicAraNA pUrve bIjI batrIzImAM-AThamA lekhamAM ApaNe joI gayA chIe.) prabhupUjAmAM hiMsA rahI che e vAta kabUla... chatAM, emAM prabhunI AjJA paNa rahI ja che, ne tethI sUkSmadaSTie-vAstavika dRSTie e ArAdhanA ja che, virAdhanArUpa nahIM, A vAta ekadama spaSTa che. chatAM hiMsAne ja tame mahattva Apo cho to e rIte paNa Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-39 409 ame javAba ApIzuM. jo tame evo niyama banAvazo ke je kriyAmAM hiMsA hoya te pApa che' to tame ekapaNa dharmakriyA karI zakazo nahIM kAraNake A vizva AkhuM jIvothI khIcokhIca bharAyeluM che. tathA gRhasthomAM jayaNA-jIvadayAnI kALajI ochI hoya che. u52thI teo to ajayaNAthI pravartavAne ja TevAyelA hoya che. eTale ja to zAstromAM gRhasthone lokhaMDanA dhagadhagatA goLAnI upamA ApI che. e goLo gabaDato ja rahe ane potAnA saMparkamAM AvanArA jIvonI virAdhanA karato ja rahe che. ema gRhastho jyAM jAya tyAM ajayaNAnA kAraNe jIvavirAdhanA karatA rahe che. vAstavikatA e che ke koIpaNa dharmakriyA hoya, saMtupuruSone vaMdana karavA javuM hoya, ke vyAkhyAnazravaNa karavA javuM hoya, badhAmAM hiMsA to thavAnI ja. eTale tamArA niyama mujaba to e badhuM ja pApakriyArUpa banI javAthI pachI gRhastha koIpaNa dharmakriyA karI ja nahIM zake. (sthA)-vAta AvI nathI. zAstromAM ja kahyuM che ke 'AyaM vayaM tulijjA lAhAkaMkhitva vANiyao...' upadezamALAgranthanuM A vacana jaNAve che ke jema naphAne icchato vANiyo Avaka-jAvakano hisAba lagAvI, jemAM kharca karatAM Avaka vadhAre che evo vyApAra kare che, ema saMtone vaMdana karavA javAmAM ke vyAkhyAna sAMbhaLavA mATe sthAnakamAM javAmAM jo ke jIvahiMsA thAya che, to paNa e kharca (-pApa) karatAM karmanirjarA-jJAnaprApti vagere rUpe lAbha je thAya che te vadhAre hovAthI kRLataH e kriyA pAparUpa na banatA dharmakriyA ja banI rahe che. mUrti :- eTale A to tame paNa mAno cho ke jemAM lAbha vadhAre Doya evI dharmakriyAmAM hiMsA hovA mAtrathI e pApa banI jatI nathI. khA vAta paramAtmAnI pUjA mATe paNa eTalI ja sAcI che. pUjA karavAmAM heMsA thAya che, paraMtu paramAtmA pratye bhaktibhAvano je lAbha thAya che ne kaiMka guNo adhika hoya che. zAstromAM e samajAvavA mATe kUvAnuM Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre dRSTAnta ApavAmAM AvyuM che. cAlavAnA kAraNe thAkelA, tRSAtura banelA ane malamalina zarIravALA banelA musApharo jyAre pANI mATe kUvo khode che to zarUAtamAM to thAka vadhe che, tRSA vadhAre teja bane che ane parasevAnA kAraNe zarIra para mela paNa vadhe che. paNa chevaTe jyAre pANI prApta thAya che tyAre pANI pIvAthI ane snAna karavAthI, mAtra kUvo khodavAmAM je thAka-tRSA ane mela utpanna thayA che te to dUra thaI jAya che, paNa musApharInA kAraNe je thAka vagere pedA thayelA e paNa dUra thaI jAya che ane tAjagIno anubhava thAya che. e ja rIte prabhupUjAmAM paNa ajayaNA vagerenA kAraNe jo hiMsA vagereno doSa lAge che to paNa chevaTe hRdayamAM prabhubhaktinA bhAva je uchaLe che enAthI pUjAmAM thayela hiMsAno doSa to dUra thAya che, jIvana vyavahAramAM lAgela paNa kaMIka doSo dUra thAya che. uparathI aneka guNonI prApti thAya che. pracura puNyano baMdha thAya che. sthA-mAnI laIe ke jo prabhubhaktinA bhAvo uchaLe che to hiMsAno doSa dUra thaI jAya che. paNa paththaranI pratimAnI pUjA karavAthI prabhubhaktinA bhAvo kevI rIte ubharAya ? mUrti -je pratimAne paththara ja mAne che ene to e bhAvo nahIM ja ubharAya e spaSTa che. triraMgA dhvajane eka sAmAnya kapaDAno TUkaDo mAnanAra koI pAkistAnIne ke anya dezanA nAgarikane dezabhaktino bhAva pedA nahIM ja thAya. paNa ene rASTradhvajarUpe jonArA bhAratIya nAgarikone to enA darzanAdithI dezabhaktinA bhAva jAge ja che, A badhAne anubhavasiddha che. eTale ja e ene vaMdana kare che, sanmAna kare che. enuM apamAna karanArA pratye roSa anubhave che ane enA gauravanI rakSA mATe kadAca jarUra paDe to prANonuM balidAna paNa ApI deze. e ja rIte pratimAne paramAtmA tarIke jovAvALA zraddhALu zrAvakane bhaktibhAva uchaLe ja che emAM zaMkA nathI, kAraNake nahIMtara Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-39 409 zA mATe e paramAtmAnI pAchaLa lAkho-karoDo rUpiyA kharce ? zA mATe TAimanI kaTokaTImAMthI paNa prabhubhakti mATe samaya kADhe ? maMdira ane prabhunA prabhAve bIjA paNa ghaNA zubhabhAvo jAge che e paNa ApaNe joI zakIe chIe. vivekabhraSTa thaIne rastA para ekabIjAne cITakIne cAlavAvALA yuvaka-yuvatI paNa jevA derAsaranA pagathiyA caDhavA mAMDe che ke tarata e banne alaga thaI jAya che. A vivekarUpI zubhabhAva koNe jagADyo ? bhikhArI paNa thIyeTaranI bahAra nathI besatA. paNa derAsaranI bahAra bhIkha mAgavA bese che. kAraNake e paNa jANe che ke maMdiramAM prabhunI pUjA karanArAne dAna vagere zubhabhAvo saraLatAthI jAge che. juo, sthAnakavAsInI jema ja mUrtipUjA nahIM mAnanArA terApaMthI saMpradAyanA AcArya tulasI zuM kahe che-maiM to hamezA nAtA hU~ maMdiroM meM / aneka sthAnoM para pravacana bhI kiyA hai / Aja bhInamAla meM zrI pArzvanAtha maMdira meM gayA / stuti gAI / bahuta AnaMda AyA / (jainabhAratI- varSa 31, aMka 16-17, pR. 23 tA. 20-7-83 terApaMthI aMka.) bhalA paramAtmAnI pratimA zubhabhAva pedA karavAmAM samartha cheA vAtamAM AnAthI vadhAre moTI kaI sAbiti hoya zake ? vAstavikatA e che ke mUrtino virodha karavAvALo koIpaNa samAja ke koIpaNa saMskRti, eka yA bIjA rUpamAM mUrtinA astitvane (sthApanAne) mAne ja che. A mAnyatA vinAnA samAjanI ke saMskRtinI kalpanA ja azakya che. potAnA mAtApitAnI tasvIra koNa nathI rAkhatuM ? enAM darzanathI jo kRtajJatAnA bhAva utpanna thAya che to paramAtmAnI pratimAnA darzanathI bhaktinA bhAva zA mATe pedA na thAya ? Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre sArAMza e che ke pratimA zubha bhAva pedA karavAmAM samartha che ane tethI ja enI pUjA karavAmAM lAbha ja lAbha che. sthA-mAtapitA pratye kRtajJatA-A to eka sAMsArika prakriyA che. jyAre pUjA to eka dhArmika kriyA che. dhArmika kriyA karavAmAM to hiMsA na karavI joIe ne ? mUrti-AvuM kahenArA sthAnakavAsI gurubhagavaMtonI paNa samAdhi ane derIo banI che. jemake: pAlI jillAmAM jaitAraNamAM marudhara kesarI zrI mizrImalajInI samAdhi che. . jayapuramAM jayAcAryanI chatrI (darI) che ne emAM emanA pagalAM che. 1 ludhiyAnAmAM rUpacandrajI ma.nI samAdhi che. jagarAMvamAM phulacaMdajI ma.nI samAdhi che. zuM A samAdhi-chatrI banAvavAmAM hiMsA nahIM thaI hoya ? enA darzana-vaMdana mATe hajAro zrAvako jAya che. emAM zuM hiMsA nathI thatI ? jo A hiMsAnA nukazAna karatAM gurubhaktino lAbha vadhAre che evuM mAno cho to jinamaMdiramAM paNa A ja nyAya kema lAgu na paDe ? sthAnakavAsI saMto paNa potAnA gurujanonA phoTA chapAve che, zrAvakone Ape che, emAM hiMsA na lAge ? jo gurudevanA phoTAnA darzanathI bhaktibhAva jAge che (ane A lAbha moTo che) to prabhunI pratimAnA darzana-pUjAmAM hiMsA-ahiMsAno zorabakora karavo ne enA dvArA virodha karavo, A sAMpradAyika mUDhatA nathI ? chevaTe phoTo paNa thrIDAImenzalanI jagyAe TuDAImenzanala evI eka prakAranI pratimA ja che ne ? sthA paNa evo to niyama nathI ke pUjA karavAthI zubhabhAva jAgaze ja. ane jo na jAgyo to hiMsAno doSa lAgavAnuM nukazAna ja thaze ne ? mATe pUjA karavI ja nahIM. Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 411 batrIzI-7, lekhAMka-39 mUrti -ema to gurudevanA phoTAnA darzanathI paNa zubhabhAva jAgaze ja evo koI niyama nathI. eTaluM ja nahIM, pravacana sAMbhaLavAthI badhAne samyagubodha maLaze ja evo paNa niyama nathI. pachI to e sAMbhaLavA mATe AvavA-javAno hiMsAno doSa ja lAgaze ne mATe pravacana sAMbhaLavuM ja nahIM. Avo niyama banAvazo ? jJAnaprAptinI saMbhAvanAnA lAbhane najaramAM rAkhIne pravacanazravaNa jema dharmakriyA ja kahevAya che ema prabhupratimAnI pUjAthI paNa aneka zubhabhAvonI utpattinI saMbhAvanAne najaramAM rAkhIne ene lAbhakArI mAnavI jarUrI che. tathA kyAreka tatkALa bhaktibhAva ubharAto na anubhavAya to paNa "roja prabhupUjA karavI ja joIe' AvI zraddhA akhaMDa rahevI. Avo niyama Ubho rahevo A paNa koI nAno lAbha nathI. (kyAreka koIka mUrtipUjaka zrAvaka paNa- pUjAmAM kAMI bhAva jAgatA nathI-majA AvatI nathI. vagere bahAnu AgaLa karIne pUjA choDI detA jaNAya to emane paNa uparanI vAta jaNAvavI. "bhagavAnanI pUjA karyA vinA rahI ja na zakAya." Avo bhAva jaLavAI rahevo e paNa bahu ja moTo lAbha che. bAkI to bhAva na jAgatA hoya to e jagADavAno prayAsa karavAno hoya, pUjA kAMI choDI devAnI na hoya.. jIbhamAM koI evI bhAre davA vagerenA kAraNavazAt miThAza na hovAnA kAraNe bhojanamAM svAda na Avato hoya to jIbhamAM miThAza lAvavAno prayAsa karavAno hoya, bhojana kAMI choDI devAya nahIM-A zuM samajAvavAnI vAta che ? cAra divasa eka paNa gharAka Avyo nathI... 'havethI huM dukAna kholIza nahIM, ghare ja besI rahIza.. gharAka Avaze tyAre dukAna kholIza" AvuM karavAmAM zuM DahApaNa che ? tathA saMtAnomAM paNa "prabhupUjA vinA rahI ja na zakAya" Avo bhAva pedA karavo jarUrI che. AvA daDhabhAvavALA paNa keTalAya mAta Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre pitAonA saMtAnomAM Avo bhAva pedA na thavAmAM eka prabaLa kAraNa bane che AjanuM ejyukezana. skula, koleja ke TyuzanaklAsanA samaya evA hoya ke saMtAnane pUjA karavA na javAnuM bahAnuM maLI ja rahe. samajaNanI uMmaranA pa-7-10 varSa A rIte pUjA vinA rahela vyakti pachIthI e bhAva pedA kare evI zakyatA bahu jUja hoya che. eTale jeone saMtAnanA AtmAnI paNa ciMtA hoya te mA-bApoe saMtAna roja pUjA karI zake e rIte ja badhuM goThavavuM joIe. chevaTe bAra-sADAbAraeka vAgye skUlethI Ave pachI paNa "sauprathama pUjA karI Avae rIte pUjA karavA mokalIne Avo dRDhabhAva pedA karavo ja joIe.) bAkI sthAnakavAsIo ! hiMsAnA nAma para ja jo prabhupUjAno virodha karazo to hiMsA to badhA kAryomAM che, cAhe sthAnakanuM nirmANa hoya, sAdharmika bhakti hoya ke saMghanuM saMmelana hoya... to A badhAno virodha zA mATe nathI karatA ? sthA-A badhuM to Avazyaka che, mATe emAM hiMsA paNa aparihArya che. jyAre prabhupUjA kAMI Avazyaka nathI. mAtra stutibhajanathI paNa bhaktibhAva pedA thaI zake che. mUrti - ema to mAtra pustakothI paNa bodha maLI zake che. gharamAM sAmAyika thaI zake che. to sthAnakanuM nirmANa paNa anAvazyaka banI raheze ane enI hiMsA paNa anAvazyaka banI raheze. sthA. - nahIM, kAraNake ghaNIvAra pustakothI je bodha nathI maLato te sAkSAt pravacananA zravaNathI maLe che. mATe sthAnakanuM nirmANa Avazyaka che. mUrti - to ghaNIvAra stuti-bhajanathI je bhAvo nathI jAgatA te pratimAnI vividha prakAranI pUjA, saMgIta-nRtya- tALIo pADavIjayajayakAra karavo- nArA lagADavA vagerethI utpanna thAya che. mATe A badhuM paNa Avazyaka che. vaLI, A paNa vicAro ke sthAnaka jarUrI che Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-39 to taiyAra makAna zA mATe nathI laI letA ? navuM makAna banAvavAnI hiMsA to binajarUrI ja che. sthA - taiyAra makAna kyAM hoya ? kevuM hoya ? dharmaArAdhanA mATe anukULa hoya yA nA hoya. A badhI samasyA Ave che. anukULa jagyA para, anukULa laMbAI-pahoLAIvALuM-paryApta havAujAsavALuM suMdara makAna hoya to dharmaArAdhanAmAM anukULatA rahevAthI vadhAre loko ArAdhanAmAM joDAya che. mATe navA makAnanI hiMsA paNa binajarUrI nathI. 413 mUrti - Ano artha to e ja thayo ke jyAM lAbha vadhAre hoya tyAM hiMsA hoya to paNa e dharma ja che, pApa nathI. to stutibhajanathI je bhAva pedA thAya che, enI sAthe pUjA karavAthI vadhAre bhakti ullase che. ne tethI pUjA paNa dharma ja che. have e vAtano vicAra karo ke eka zrAvakanA hAtha-paga viSThAthI kharaDAyelA che. ene sAmAyika karavAnI icchA thaI. e mATe hAtha-paga dhoIne pachI ene sAmAyika karyuM. AmAM ene pApa lAgaze ke dharma ? eka zrAvakane gharamAM sAmAyika karavAnI anukULatA nathI. eTale e bAIka para besIne sthAnakamAM jaIne sAmAyika kare che. ene pApa lAgaze ke dharma thaze ? koIpaNa saMte vyAkhyAnazravaNa ke sAmAyika mATe bAIka-kAra dvArA sthAnakamAM AvanAra zrAvakone 'tame to pApa karo cho, kAraNake AmAM hiMsA che' AvuM kahIne rokyA che ? jo nA, to mAtra prabhupUjAmAM hiMsAnA nAme virodha zA mATe ? sthA - jo zubhabhAvanI utpattine AgaLa karIne dharmamAM jaLa-puSpa AdinI hiMsAne mAnya karazo to pachI dharmanA nAme bakarAno bali ApavAnI hiMsAne paNa mAnya karavI paDaze, kAraNake tyAM paNa zubhabhAvanI utpatti kahI zakAya che. mUrti - nA, A vAta saMbhavita nathI. vaide ApeluM jhera Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre auSadhi banI zake che, jIvana bacAvI zake che. paNa eno artha e nathI ke jhera paNa auSidha ja che, vADakI bharIne pI lo... Arogya prApta thaze. Azaya e che ke dardInuM zarIra amukamAtrAmAM jherane paNa pacAvI zakatuM hoya che. eTalI mAtrAmAM e enA jIvanane dhokhArUpa banyA vagara vaide karelI prakriyAnA prabhAve uparathI Arogyaprada banI zake che. paNa jyAre enI mAtrA vadhI jAya che tyAre zarIra ene jhIlI zakatuM nathI ne tethI mota thaI jAya che, pachI ArogyaprAptinI saMbhAvanA ja kyAMthI ? uMghanI eka goLIthI zAMtanidrA mANI zakanAra vyakti jyAre paMda2-vIsa goLI laI le che tyAre prANa khoI ja bese che ne ! e ja rIte jaLa-puSpa vagerenI hiMsA pUjakanA zubhabhAvarUpa bhAvaprANane dhokhA rUpa banI zakatI nathI, kAraNake ghaNI alpamAtrA hoya che.. ne zrI arihaMtaprabhusvarUpa sarvazreSTha vaide vidhi-jayaNA vagererUpa cokkasa prakAranI prakriyA pUrvaka Apela hovAthI e AtmAne Arogyaprada banI zake che. paNa bakarAnI hiMsA AvI nathI. kAraNake enI hiMsA mATe eTalI krUratA lAvavI paDe che ke jethI zubhabhAvono mRtyughaMTa ja vAgI jAya che. sthA. - paNa A samajamAM nathI AvatuM ke jaLa-puSpanI hiMsAmAM krUratA nathI ane bakarAnI hiMsAmAM krUratA che evuM tame kayA AdhAre kahI zako cho ? mUrti. - jaLa-puSpa vagere ekendriyajIvo che. teomAM caitanya atyanta alpa hoya che. teo pIDAne nathI vyakta karI zakatA ke nathI pIDakano pratikAra karI zakatA. eTale emanI hiMsA mATe dilamAM krUratA lAvavI paDatI nathI. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 415 batrIzI-7, lekhAMka-39 - jyAre bakaro paMcendriya che. e bhayabhIta thAya che. motanI kalpanA ene AvI zake che ne enAthI e atyaMta vyathita thAya che. tethI bhAgavA mATe maraNiyA prayAsa kare che. hatyArAno pratikAra kare che. cIso pADe che. karuNa AkraMdana kare che. lohInI dhArAo vahe che. A badhuM dekhyA pachI enI hiMsA krUratA vinA saMbhavita nathI, eTale ja je krUra nathI banI zaktA evA sajjananA hAthamAM charo pakaDAvyo hoya to paNa e bakarAne mArI zakato nathI. A duniyAmAM paNa juo- jaLa-ghAsa vagere para ja jIvanArA gAya-baLada vagere prANI krUra kahevAtA nathI. ane mAtra e jIvonI hiMsAnA kAraNe narakamAM jatA nathI. (bIjuM koI pApa hoya to vAta judI.) jyAre haraNa- bakarA vagereno zikAra karanAra siMha-vAgha vagere prANI krUra-hiMsaka kahevAya che ane A hiMsAnA kAraNe ghaNuM kharuM narakamAM jAya che. manuSyomAM paNa bakarAnI katala karanArA jeTalA krUra-kaThora hoya che eTalA jaLa-phulanI hiMsA karanArA kyAreya nathI hotA A vAta badhA jANe che ne mAne che. vaLI UlaTuM paNa juo-jaLapuSpanI hiMsA karanArA mUrtipUjaka zrAvako karatAM pUjA na karavAvALA sthAnakavAsI baMdhuo vadhAre dayALu hoya che evo paNa koI niyama jovA maLato nathI. sIdhIvAta che. jyAM kroDano hisAba nahIM tyAM pAInI to vAta kyAM ? badhA gRhastho potAnA sAMsArika prayojano mATe ekendriyajIvonI eTalI hiMsA kare che ke pUjA mATe thatI hiMsA enI sAme kAMI ja nathI. enAthI enA dayAnA komaLa pariNAmo para koI asara thatI nathI. UlTe pUjA mATe snAnAdi karavAmAM zAstrokta jayaNAnA pAlananI IcchA ane prayatanA prabhAve dayAnA pariNAma jAgRta thavAnI saMbhAvanA vadhAre che. A aMgenI vadhu vAto AgAmI lekhamAM joIzuM... Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gRhastho potAnA sAMsArika lekhAMka prayojano mATe ekendriya jIvonI | eTalI badhI virAdhanA karatA hoya che A 40 ke pUjA mATe thanArI jaLa-puSpAdinI virAdhanA enI sAme kazI visAtamAM hotI nathI. e enA dayApariNAmane kazI hAni pahoMcADI zakatI nathI. vagere vAto gayA lekhamAM joI. sthA. - jo pUjA karavAmAM hiMsA hovA chatAM lAbha vadhAre che to sAdhuo kema karatA nathI ? mUrti - zrAvako sAdharmika vAtsalya kare che emAM paNa hiMsA hoya che... chatAM lAbha vadhAre hovAthI e dharmarUpa ja che. sthAnakavAsI saMto paNa A vAta to mAne ja che. to teo svayaM kema zrAvakonI bhojanabhaktirUpa sAdharmikavAtsalya karatA nathI ? AvuM to anya paNa aneka anuSThAno mATe che. mukhya vAta e che ke zrAvako potAnA mATe bhojana banAve che vagere rUpe anekaprakAre hiMsA kare ja che. mATe emane sAdharmika bhakti vageremAM lAbha vadhAre che. sAdhuo potAnA mATe paNa koI virAdhanA karatA nathI. eTale zrAvako mATe to nahIM, anya sAdhuo mATe paNa virAdhanA karIne bhakti karavAno emano adhikAra nathI. Azaya e che ke nirdoSa jIvanacaryA ane satata ekendriya sudhInA badhA ja jIvonI jIvadayAnA pAlanathI sAdhunuM hRdaya eTaluM komaLa banI gayuM hoya che ke jethI thoDI paNa ekendriyajIvanI virAdhanA enA dilane vyathita karI de che. jema gocarI vagere mATe nIkaLyA hoya ane koIpaNa kAraNavazAt kAcApANImAM ekAda DagaluM paNa mUkavuM paDe to hAya ! virAdhanA thaI... virAdhanA thaI. virAdhanA thaI. A ja vicAra manano kabdo laI le che. evuM ja pUjA aMge paNa che. sAdhunA Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-40 417 sukomaLa pariNAma mATe ATalI virAdhanArUpa jhera paNa paryApta banI rahe che. zubhabhAvarUpa bhAvaprANa harAI jAya che... pachI... virAdhanA karI- virAdhanA karI...' A badhA bhAvo mana para evA hAvI thaI jAya che ke jethI bhaktibhAva ubharAvAnI to koI jagyA ke taka rahetI ja nathI. eTale sAdhuone lAbha koI nahIM... ne saMpUrNa hiMsAtyAga vagere rUpa potAnA mahAvratanA bhaMganuM nukazAna... mATe pUjA karavAnI hotI nathI. are ! sAdhunI ja zuM vAta ? jeNe potAnA mATenA AraMbha samAraMbhano e divasa pUrato tyAga karyo che ne dareka pravRttimAM jIvadayA pALavAnI che evA poSAtIne paNa eTale ja e divase pUjA karavAnI hotI nathI. sthA zrAvaka potAnA jIvananirvAha mATe ghaNI hiMsA kare che e vAta sAcI... enuM pApa to ene lAge ja che. pachI pUjA mATe hiMsA karIne vadhAre pApa lagADavAnI zI jarUra ? - mUrti - A prazna to guruvaMdana-upadezazravaNa-sthAnakanirmANasAdharmikavAtsalya vagere rUpa badhI ja dharmakriyAmAM Avaze.... eno zuM javAba Apazo ? bIjI vAta e che ke gharakharca e 'kharca' kahevAya che, paNa dukAna cAlu rAkhavAmAM thato kharca e kharca' nathI kahevAto, paNa Investment kahevAya che, kAraNake anekagaNuM vadhIne pAchuM Ave che. ema jIvananirvAha mATenI hiMsA 'pApa' rUpa bane che. paNa prabhupUjA mATe thatI hiMsA kAMI pApa nathI kahevAtI, dharma ja kahevAya che, kAraNake enAthI ghaNA lAbha thAya che. sthA pattharanI pratimAne paramAtmA kahI devAthI lAbha zI rIte thAya ? pattharanI gAya zuM kyAreya dUdha Ape che ? mUrti - ema to gAyanA nAmano jApa karavAthI paNa dUdha Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre maLatuM nathI. to "prabhu nAmanA smaraNathI paNa kazo lAbha thato nathI" ema zuM kahezo ? prabhunAmano jApa zuM baMdha karI dezo ? vAstavikatA e che ke dUdhanI prApti ApaNA mana para nirbhara nathI. eTale pattharanI gAya ke gAyano jApa lAbhakArI banato nathI. paNa samyaktAdiguNa (ke mithyAtvAdidoSa) ane pUNya (ke pApa) mukhyarIte ApaNA manane ja AdhIna che. kahyuM che ke "mana eva manuSyANAM kAraNe baMdha-mokSayoH jyAre mana zubhabhAvothI bhAvita thAya che tyAre samyakvAdiguNono ane puNyano lAbha thAya che. jema prabhunA nAmasmaraNathI mana zubha bane che ema pratimAnA darzana vagerethI paNa e zubha bane ja che. to enAthI guNanI-puNyanI prApti zA mATe na thAya ? zrI dazavaikAlikasUtramAM strInuM citra jovAno paNa niSedha karyo che. kAraNa ke enAthI manamAM vikAra vAsanA pedA thAya che. TI.vI.nA dazyonI kharAba asara badhA svIkAre ja che. to sAmA pakSe prabhunI pratimA paNa manane vairAgya-kSamA vagere zubhabhAvothI vAsita karIne lAbhakArI zA mATe na bane ? jo mAtA-pitAnA phoTAnA darzanathI kRtajJatA anubhavAya che, gurudevanI tasvIrathI bhaktibhAva anubhavAya che, to prabhupratimAnA darzanAdithI bhaktibhAva kema na ubharAya ? vastutaH roja bhaktisabhara hRdaye prabhupUjA karanArane eno anubhava pUchI levo joIe. ane jo e ema kahe ke amane suMdaratama bhAvo anubhavAya che, to pote paNa pUjA zaru karI devI joIe. ApaNe jeTalo samaya prabhubhaktimAM vyatIta karIe e ja samayano zreSTha upayoga che. ema je dhana prabhucaraNe samarpita karIe chIe e ja dhanano zreSTha upayoga che. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-40 419 sthA. - pratimAmAM bhagavAnanA prANanI pratiSThA karo cho to zuM bhagavAnane mokSamAMthI nIce laI Avo cho ? mUrti - pratimAmAM prANanI pratiSThA karavI eno artha e che ke pratimAne zAstrokta vidhi-vidhAna-maMtroccAra dvArA prANavAna banAvavI. prANavAnuM banAvavI eTale zuM ? davAo upara Expiry Date hoya che. eno artha e che ke pahelAM e jIvaMta hatI. pachI marI jaze. have davAmAM jIvaMta hovuM zuM che ? ne marI javuM zuM che ? vicAra karavA para jaNAya che ke svakArya karavAmAM samartha hovuM e jIvita hovAno artha che ane enuM e sAmarthya naSTa thaI javuM e ja enuM marI javuM che. to Ano artha e thayo ke jIvaMtatA ane mRtyuno artha haMmezA prANo sAthe saMlagna nathI. vIjaLIno tAra paNa jIvaMta kahevAya che, jyAre emAM vIjapravAha vaheto hoya che. AvuM ja pratimAjI mATe che. emAM prANapUravAno artha e che ke sAkSAt vicaratAM bhagavAnUnA darzana vagerethI je phaLa maLe che te phaLa ApavAnuM sAmarthya emAM pedA karavuM. sthA - prabhunI bhakti ja jo karavI che to prabhunA caraNomAM dhana mUkI devAnuM, jaLa-puSpa vagerenI zI jarUra che? mUrti - ghara para AvelA mahemAnane DIzamAM 100 rU. dharavA e svAgata che ke anekavidha vAnagIyukta bhojana karAvavuM e svAgata che ? AvuM ja prabhubhakti aMge che. dravyomAM jeTalI vividhatA ane zreSThatA eTalI prabhubhakti vadhu ullase che evo sarerAza pUjakono anubhava hoya che. (ahIM e samajavA jevuM che ke prabhunI dravyapUjAmAM jaLa-caMdanapuSya pUjA vagereno ullekha che, paNa dhanapUjAno kyAMya ullekha nathI. eTale mUrtipUjakomAM eka nAno varga evuM je mAne che ke "pUjA-pUjana Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre vageremAM jeTalA rUpiyAnA phaLa-naivedya vagere rAkhyA hoya eTaluM bIjuM dravya bhaMDAramAM pUrI devuM. jethI doSa na lAge." te teonI mUDhatA jANavI. "prabhunA bhaMDAramAM devadravya vadhe to ja bhakti thaI kahevAya.." AvuM koI ja zAstrIya vidhAna koIpaNa zAstramAM dRSTigocara thatuM nathI. jaLapUjA vagerenA dUhA prasiddha che, e dUhAmAM jaNAvelA bhAva vagere zubhabhAvo pUrvaka-vidhipUrvaka te te dravyapUjA thaI eTale pUjakane te te jaLapUjA vagerenuM anupamaphaLa maLI ja jAya che.. eTalI devadravyavRddhi thaI ke nahIM ? eno AnI sAthe koI ja saMbaMdha nathI. UlaTuM, bhaMDAramAM eTaluM dravya nAkhavAno niyama banAvavAthI pUjaka pUjAnAM dravyomAM kRpaNatA dAkhavaze ja. hajAra rUpiyAthI bhakti karavAnI bhAvanAvALo pachI pAMcaso rUpiyAnA ja dravyo lAvaze e spaSTa che. enA badale e jo hajAra rUpiyAnA dravyathI bhakti karata to vadhAre utkRSTa dravya hovAthI vadhAre UMcA bhAvo pragaTata, je enA AtmAne vadhu lAbha karata e spaSTa che. mATe eTaluM dravya bhaMDAramAM nAkhavAno niyama e mUDhatA nahIMtara bIjuM zuM che ? alabat Avo niyama na hoya... ne tethI pUrepUrA hajAra rUpiyAnA zreSTha dravya lAvI prabhubhakti kare... ane pachI potAnA caDatA bhAvonA prabhAve hajAra rUpiyA ja zuM kAma ? pAMca hajAra prabhunA caraNe samarpita kare.... AmAM koI prazna nathI... prabhucaraNe to jeTaluM samarpaNa karIe eTaluM sAruM ja che. mAtra, devadravyamAM vRddhi thAya to ja prabhubhakti thaI kahevAya.... ne tethI jeTalAM phaLa-naivedya mUkyA hoya eTaluM dravya bhaMDAramAM mUkavuM ja paDe.." Avo niyama e mUDhatA che...) vAta A che-dravyonI vividhatA ane zreSThatAthI bhaktibhAva vadhe che. sAdhu-saMtone paNa vahorAvavAmAM jeTalI vadhu nirdoSa cIja vahore eTalo AnaMda vadhato lagabhaga badhA anubhave ja che. e ja rIte prabhunI jaLa-caMdana-pUSpa- dhUpa-dIpa-naivedya-phaLa-nRtya vagere vividha prakAre pUjA karavAthI bhaktibhAva vadhatA jAya che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-40 421 prazna : sAdhusaMta ke mahemAnane to dravyanI AvazyakatA che. bhagavAna to vItarAga che. emane dravyanI jarUra nathI. pachI dravyapUjAthI zuM lAbha ? uttara : ema to bhagavAnane potAnA stuti-guNagAna vagerenI paNa jarUra nathI. chatAM ApaNe karIe to chIe ja. zA mATe ? e vicAro. stuti hoya- bhajana hoya ke dravyapUjA hoya.. badhAno udeza ApaNA manane prabhumAM tallIna karavAno che. dareka prakAranI pUjA manane prabhumAM ekAkAra karavAmAM sahAyaka bane che ane eTale ja e aneka zubhaphaLonI janaka paNa bane che. prazna : paNa ekAgratA to mAtra stuti-bhajanathI paNa AvI zake che. enA mATe jaLa-puSpAdinI virAdhanA karavAnI zI jarUra ? uttara : ema to e paNa kahI zakAya che ke ekAgratA to mAtra nAmasmaraNathI paNa zakya che. pachI stuti-bhajananI zI jarUra ? vaLI emAM paNa kyAreka kSamAguNanI. kyAreka vItarAgatAnI.. kyAreka sAdhanAnI.. Ama vividha stutionI zI jarUra ? vAstavikatA e che ke ApaNuM mana vividhatA tarapha AkarSAya che. eTale ja pUjAmAM vividhatA kahelI che. je- je alaga rIte mana prabhumAM magna bane. tallIna rahe.. e badhI rIte manane prabhumAM ramatuM rAkhavuM e jJAnIono vividha pUjA darzAvavA pAchaLa abhiprAya che. vividhatAnA kAraNe ja ApaNuM mana dIrghakALa sudhI prabhumAM tallIna rahI zake che, e ApaNo anubhava paNa che ja. nahIMtarato Avo paNa prazna zakya che ke mAtra sAmAyikathI paNa sAdhanA thaI zake che, to dAna-tapa vagerenI zI jarUra che ? guruvaMdana-pravacanazravaNa vageremAM javA-AvavAnI virAdhanA zA mATe? sthA- badhA anuSThAnonuM potapotAnuM mahattva hoya che ane Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre potapotAnuM viziSTa phaLa hoya che. eTale hiMsA hovA chatAM saravALe e lAbhakartA ja banI rahe che. mUrti - A ja vAta dravyapUjAmAM paNa kema lAgu na paDe ? eka bhakta prabhuno nAma jApa zaru karyo. pa-7 minITa to mana emAM lAgyuM. paNa pachI jApa cAlu hovA chatAM mana bhaTakavA lAgyuM. e ja vakhate jo ene jaLapUjA vagerarUpa alaga prakAranI bhaktimAM ja joDI devAmAM Ave to e prabhubhaktimAM pharIthI sthira thaI jaze. vaLI thoDI vAra pachI bhaTakavA lAge to trIjA prakAranI ja bhaktimAM joDavAthI pAchuM sthira thaI jaze. Ama manane dIrghakALa sudhI prabhumAM tallIna rAkhavA mATe vividhapUjA che. sthA - mAnI laIe ke puSpapUjA vagerethI zubhabhAvo pedA thAya che. paNa e mATe be-cAra phula paryApta che. seMkaDo hajAro phulonI virAdhanAnI zI jarUra che ? Ama paNa jayaNA to sarvatra joIe ja. jayaNAno artha ja e che ke hiMsA jeTalI TALI zakAya eTalI TALavI. mUrti - ema to sAdharmika bhakti paNa dALa-roTalIthI ja thaI jAya che, pachI miThAI zA mATe ? aneka miThAI zA mATe ? vAstavikatA e che ke jo adhika zubhabhAvotpattino lAbha che, to e hiMsA doSarUpa nathI. jo be-cAra phulathI bhaktibhAva anubhavAya che, to seMkaDo phulathI e adhika anubhavAya.. pachI hiMsA doSarUpa zI rIte ? nahIM to eka sAdhu-saMtane vaMdana karI lIdhA. have bIjAne karavA na joIe, kAraNake gamanAgamanamAM hiMsA to thavAnI ja. paNa nA. tyAM to jeTalA vadhuM mahAtmAone vaMdana. eTalo vadhu lAbha gaNAya che. to ema ja prastutamAM paNa jANavuM joIe. sAmagrI ochI karavI e jayaNA nathI. paNa viveka rAkhavo e jayaNA che. jemake sAdharmika bhaktimAM rAtre rasoI na karavI, Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 423 batrIzI-7, lekhAMka-40 bajAranI cIja na lAvavI, barapha vagere abhakSyano upayoga na karavo. ema prabhupUjAmAM phUlone soyathI vIMdhavA nahIM-masaLavA nahIMpAMkhaDIo alaga-alaga na karavI. A badhuM jayaNA che. nahIM ke phulo ja ochA karI nAkhavA e. phulo ochA vAparavA e jayaNA nathI, aviveka che, kRpaNatA che. jemake sAdharmika bhaktimAM dravyo ochA karI nAkhavA e kRpaNatA che. (ApaNA mUrtipUjaka zrAvakomAM paNa keTalAka zrAvako AvI aviveka bharelI vAto karatA hoya che. lAkheNI AMgI ke mahApUjAmAM hajAro phulo vAparavAno teo niSedha karatA hoya che. virAdhanAvirAdhanAnI bUmarANa macAvI mUkatA hoya che. koDi sATha lAkha upara bhArI. jaLa bharyA kaLazA manohArI, sura navarAve samakata dhArI.. ne vaLI kaLazanA nALacA 1-1 yojana pramANa.... janmAbhiSekamAM ATaluM badhuM pANI DhoLavAnI zI jarUra ? AvuM pUchanArane vivekI kahI zakAya? kAraNake indrAdi devo vibudha=paMDita kahevAya che... ne teo dareka prabhunA janmakALe A pramANe kare che. tathA bauddha rAjAe jinamaMdiromAM puSpono niSedha karyo hato tyAre dazapUrvadhara zrI vajasvAmIe hutAzana vanamAMthI vIsa lAkha puSpo lAvIne prabhubhakita mATe zrI saMghane ApyA hatA. tethI virAdhanAne AgaLa karIne be-cAra puSpothI vadhAre puSpono niSedha e jJAnIone mAnya nathI e spaSTa che. nahIMtara to A vAta mAtra puSpamAM ja zA mATe ? badhe ja lAgu paDaze. pachI to vizALakAya pratimA ane AlIzAna maMdironI paNa virAdhanA zA mATe ? ekAda IcanI pratimA.. ane tadanurUpa nAnuM maMdira... ghaNI virAdhanA TALI zakAya ne ? eka tIrthanI yAtrA thaI gaI. bhayo bhayo. ghaNA tIrthomAM yAtrA karavAthI vAhanAdi dvArA keTalI virAdhanA thAya ? AvA badhA ghaNA prazno nirmANa thaze.... Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre vaLI A rIte virAdhanA-virAdhanAno hAu Ubho karanArA potAnA gharamAM lagnAdi prasaMge hajAro phulonA Dekorezana karatA ja hoya che. koI pradhAna AvavAnA hoya to dasa-vIsa kilono phulahAra paherAvavAmAM gaurava mAnatA hoya che.. ne prabhubhaktimAM ja emane virAdhanAno Dara lAgI jAya che ! A narI mUDhatA nathI ? kharekhara je jayaNA pALavAnI hoya che te to pAchA A bhAgyazALIo (!) pALatA hotA nathI. e to spaSTa ja che ke phulone soyathI vIMdhIne phulahAra banAvavA karatAM gUMthIne phulahAra banAvavAmAM samaya-mahenata ne majurI... badhuM ja vadhAre lAge. eTale tyAM be-cAra rUpiyA bacAvavA mATe vIMdhIne banAvela phulahAra levA paNa taiyAra thaI jAya che (!) astu.) prazna : parvatithie tame lIlAM zAka-phaLa vagereno tyAga karo cho. to pachI e divase pUjAmAM paNa phaLa-phula vagere na vAparavA joIe ne ? uttara H ema to parvatithie sAMsArika prayojano mATe kyAMya AvavuM-javuM paNa na joIe. chatAM vyAkhyAnazravaNa mATe kAMI AvavA javAno niSedha nathI. svayaM upavAsa karanAro paNa sAdhu bhagavaMtone gocarI vahorAve ja che ne ! sAMsArika kAryomAM viSaya-kaSAyone paravaza thaIne thatI hiMsA alaga vAta che. e niSedhya che... ne viSaya-kaSAya para vijaya meLavavAne thatA dharmakAryamAM thatI hiMsA e alaga vAta che.. e niSedhya nathI. tathA parvatithimAM lIlAM zAka vagereno tyAga e mATe paNa thAya che ke e AsaktinuM kAraNa che. prabhubhaktimAM enA samarpaNathI to uparathI tyAga thavAno che, rAga nahIM, pachI eno niSedha zA mATe ? prazna : mAnI lIdhuM ke pUjAmAM paNa dharma che-lAbha che. chatAM Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-40 425 emAM hiMsA to che ja... jyAre sAmAyikamAM to mAtra lAbha ja che. doSa jarAya nahIM. to sAmAyika ja na karavuM joIe ? uttara : to pachI sAmAyika choDIne guruvaMdana- pravacana zravaNa vagerarUpa bIjuM koI anuSThAna karavuM na joIe. kAraNake badhAmAM hiMsA to rahI ja che. jo Ano niSedha nahIM, to pUjAno zA mATe ? tathA, phulone viMdhavA nahIM, kacaDavA nahIM, pheMkavA nahIM, pAMkhaDIo alaga-alaga karavI nahIM, nirmAlyarUpe utarelA phulomAM jIvAta na thAya ke jIvAtanI virAdhanA na thAya e rIte enA nikAlanI yogya vyavasthA karavI... A badhAmAM jayaNAnA saMskAra pedA thAya che, je eka moTo lAbha che. mATe pUjAno niSedha yogya nathI. hA, zakti-bhAvanA hoya to jIvanabharanuM sAmAyika ja karavuM joIe. dIkSA laI levI joIe. prazna : zraddhALune bhale jinapUjAthI lAbha thAya. paNa jene zraddhA nathI ene to zubhabhAva na jAgavAthI lAbha nahIM thAya. ne hiMsAno doSa to lAgaze ja. mATe ene to pUjAno niSedha karavo ja joIe ne? uttara : jo koI nAstika ema kahe ke "mane gurudevapara zraddhA nathI. tethI vaMdana karavAmAM zubha bhAva jAgatA nathI. to mane to AvavA-javAnI hiMsAno doSa ja lAgaze. mATe huM vaMdana karavA nahIM jAuM." to tame zuM karazo ? e ja ne ke enI zraddhA vadhe e rIte samajaNa ApIne guruvaMdana mATe ullasita karavo. to ame paNa A ja karIzuM ke jethI enI prabhupUjA aMge zraddhA vadhe ne e pUjA mATe ullasita thAya. A aMgenI haju thoDI vAto AgAmI lekhamAM joIzuM. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekhAMka sthAnakavAsI baMdhuo hiMsAne AgaLa karIne jinapUjAno niSedha kare che. paNa e rIte to guruvaMdana karavA javuM vagere badhAM anuSThono baMdha karI devA paDe, kAraNa ke dareka anuSThAnomAM kyAMka ne kayAMka to hiMsAnI zakyatA hoya ja che. eTale thoDI hiMsA hovA chatAM, thanAro lAbha vadhAre hovAthI jema guruvaMdana Adi mAnya che ema prabhupUjA paNa mAnya karavI ja joIe. ema ApaNe emane samajAvI rahyA chIe. samajavA jevuM A che ke eka bAju hiMsAno doSa che. bIjI bAju upAsyanI upAsanA che. to jJAnIo upAsyanI upAsanAne ja khUba moTo guNa kahe che... lAbhakArI kahe che. mATe hiMsA hovA chatAM prabhupUjA lAbhakArI- lAbhakArI ne lAbhakArI ja che. tathA, upAsanAnuM vadhAre mahattva hovAthI, hiMsA doSa karatAM paNa upAsyanI AzAtanA e vadhAre moTo doSa che. eTale ja ghora AzAtanAkArIone anaMta saMsArano doSa jJAnIo batAve che. tethI, mUrtipUjAno niSedha karavo... enI bAdhA ApavI. levI... pALavI... A badhuM ja upAsyanI AzAtanArUpa hovAthI bahu moTA doSarUpa che. enI sAme prabhupUjAno upadeza Apavo vagere e moTA lAbhanuM kAraNa che. (ahIM paNa samajavA jevuM che ke-jema arihaMta prabhu upAsya che ema ja AcArya-upAdhyAya ane sAdhubhagavaMto- TUMkamAM mahAtmAo paNa upAya che ja, kAraNa ke pAMca parameSThI upAsya che. te paNa eTalA mATe ke jema zrI arihaMtane karela namaskAra sarvapApono nAzaka che ema AcAryAdine karela namaskAra paNa samAna rIte sarva pApono nAzaka che. eTale jema, arihaMta prabhunI pUjAno niSedha e moTI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-41 427 AzAtanArUpa hovAthI hiMsA vagere karatAM paNa moTuM pApa che, ema mahAtmAone vaMdanAdino niSedha karavo, enI bAdhA ApavI- levI... vagere paNa 52ma upAsya paMcaparameSThI pratye eka bahu gaMbhIra aparAdharUpa hovAthI hiMsA vagere karatAM bhayaMkara pAparUpa che. eTale, sAdhu yuvAn-sazakta hovA chatAM rasoDAnI ke bhaktanI gocarI vAparatA hoya. vihAramAM upadhi uMcakatA na hoya... be-traNa sAdhuonI paNa vihAramAM paNa traNa-cAra boksa jeTalI upadhi hoya (comAsA vage2e sthiratA daramyAna to keTalo parigraha haze ? bhagavAn jANe)... hamezA dhoLA bAstA jevA vastro paheratA hoya... nokaro pAse kApa kaDhAvatA hoya.. hAtha-paga- mukha dhotA hoya... dehazobhAne najaramAM rAkhI kAmaLI oDhatA hoya... enA e ja sAdhvIjIo sAthe comAsAmAM ne zeSakALamAM vicaratA rahevuM-navAMgI gurupUjana karAvavuMvagererUpa brahmacaryanI ghAtaka zithilatA sevatA hoya... rAjakAraNIone paNa pAchA pADe evI sTaMTabAjImAM pAvaradhA hoya... AvuM badhuM bhale game te zithilAcaraNa hoya... paNa amArI mAnyatAvALA che, mATe suguru....e vaMdanIya...enI bhakti karavAnI...vyAkhyAna sAMbhaLavAnA... badhuM ja karavAnuM... ne game evA sArA saMyamI hoya... paNa jo amArA karatAM alaga mAnyatAvALA che... to e kuguru- avaMdanIya- emane bhaktithI gocarI na vahorAvAya. emanA vyAkhyAna na saMbhaLAya... Avo badho niSedha e paMcaparameSThInI AzAtanArUpa hovAthI bahu ja bhayaMkara kakSAnuM pApa che, kAraNake potAnI mAnyatAnA AdhAre suguru-kugurunA bheda pADavAnuM zAstromAM kyAMya jaNAvyuM nathI. prazna : AmAM mAnyatAno prazna nathI... teo jinavacanone Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre mAnatA na hovAthI jinAjJA bahAra che, mATe emane kuguru-avaMdanIya kahevAya che. uttara : zuM e bIjA mahAtmAo sthAnakavAsInI jema amuka Agamone nathI mAnatA ? niryukti-bhASya vagerene amAnya kare che ? prazna : amAnya to nathI karatA. paNa teo je artha kare che te khoTo che. ame je artha karIe chIe e sAco che. e sAcA arthane teo nathI mAnatA mATe jinAjJAbahAra che. uttara : 'teoe karelo artha sAco ke tame karelo." Ano nirNaya koNa kare ?" "tamArA pakSe thato artha galata che' AvuM bIjo varga ke je zrI saMghanA 80-85 TakA jeTalo che enA gItArtho kahe che. mATe e ja galata hovAnI zakyatA ghaNI ghaNI vadhu che. prazna : amArA pakSe je artha thAya che te artha karanArA mahAtmAo mahAvidvAna-anupama sAdhaka che. pApabhIru che. teo artha khoTo kare ja nahIM. uttara : sthAnakavAsI ArAdhako paNa "zAstromAM mUrtipUjA kyAMya nathI..." vagere vAto kahenAra potAnA gurubhagavaMtone khUba vidvAna- tapasvI- tyAgI- niHspRha mAnatA hoya che. ne tethI ja emanI vAtonI zraddhA karatA hoya che. zuM eTalA mAtrathI emano karelo artha sAco che ? prazna : emano artha khoTo che ane mUrtipUjako je artha kare che te sAco che.e to dIvA jevuM spaSTa che. AmAM na samajAya evuM zuM che? uttara : to pachI sthAnakavAsI ArAdhakone kema e samajAtuM nathI? prazna : emane vyAkaraNa bhaNavAno niSedha che... mUrtipUjakonuM Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-41 429 sAhitya vAMcavAno niSedha che. emanA guru bhagavaMtoe A rIte vADAbaMdhI karIne badhAne pakaDI rAkhyA che... uttara : AvuM ja tamArA pakSe nathI ? ApaNI mAnyatA sivAya bIjA koInA vyAkhyAnamAM javuM nahIM. sAhitya vAMcavuM nahIM " "bIjAo zuM kahe che ?" e jANavuM hoya to paNa e bIjAo vatI ame je raju karIe e ja tamAre vAMcavAnuM-sAMbhaLavAnuM... pachI sAva vikRtavAto raju karavI. bIjAo je kyAreya na kahetA hoya evI bilakula galata vAto emanA nAme phelAvavI. ne e to galata hovI spaSTa hovAthI "A bIjA badhA zAstrAjJAbhaMjaka che.' vagere mAnyatAne daDha karatA javuM.... A badhI vADAbaMdhI nathI ? prazna : paNa mUrtipUjAnI vAta to be ne be cAra jevI spaSTa che. chatAM teo kema samajatA nathI ? ke pachI dRSTirAgano aMdhApo Avo bhayaMkara hoya che ? sIdhI-saraLa vAtano paNa svIkAra karavA na de.. vicAra karavA na de. uttara : tamArI vAta barAbara che.. dRSTirAga eTale ja sahu rAgathI vadhAre bhayaMkara kahevAyela che. bIjA pakSane sAMbhaLavo- vAMcavosamajavo. AvuM kazuM karavAnI taiyArI ja nahIM. kyAreka pote sAMbhaLavuM ja paDe evuM hoya to paNa A badhuM khoTuM ja che-amAruM ja sAcuM che... A mAnyatAthI pahelethI buddhi-vicArane tALuM ja mArI devAnuM. eTale sAcuM tattva kyAreya jANI ja zake nahIM.. "potAnI mAnyatA galata che" evI kyAreya pratIti thAya ja nahIM.. ne uparathI "e ja sAcI che' "ame ja sAcuM tattva samajelA-pAmelA chIe' A vAta ne enuM mithyAabhimAna manamAM ghuMTAtA ja rahe. mATe ja kalikAlasarvajJa zrI hemacandrasUri mahArAje vItarAgastotramAM kahyuM che ketraNa prakAranA rAgamAMthI kAmarAga (- viSayonA AkarSaNa) ane Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre sneharAga (- putrAdi svajano paranI mamatA) karatAM dRSTirAga (potAnI mAnyatAnI pakaDa) atyaMta bhayaMkara che... ne sArAmAM sArA sAdhaka jaNAtAone paNa e haTAvavo ati muzkela hoya che. AvI ja vAta navAMgIgurupUjana vagere aMge paNa samAna che. bhagavAnanI mUrtinI navAMgIpUjA thAya che. paNa jIvaMta vicaratA bhagavAnanI navAMgIpUjA thaI hoya evuM eka paNa dRSTAMta zAstromAM noMdhAyeluM maLatuM nathI. tIrthasthApanA jevA sarvAdhika upakArI prasaMge divyavAsakSepa hAjara hovA chatAM koIpaNa indra koIpaNa tIrthaMkarabhagavAnanI navAMgI pUjA karI nathI. mAtra mahA arthagaMbhIra zloko vaDe stavanA-vinaMtI ja kare che. bharatacakrIe zrI RSabhadevabhagavAnUnI, zrI kRSNa vAsudeve zrI neminAtha bhagavAnanI, zreNika mahArAjAe prabhu mahAvIrasvAmInI ke anya koIpaNa bhakta rAjAzreSThI vageree viharamAna zrI tIrthaMkara prabhunI navAMgIpUjA karI hoya evuM koIpaNa zAstramAM kyAMya paNa jaNAvyuM nathI. prAcInagranthomAM jyAM jyAM gurupUjAnI vAta Ave che tyAM tyAM gocarI-pANI vahorAvavA vagerene ja gurupUjA tarIke jaNAvela che, kyAMya paNa navAMgIpUjA kahela nathI. eTale navAMgI gurupUjana zAstravihita nathI e dIvA jevI cokakhI vAta che. chatAM ene zAstravihita mAnavI ne emAM ArAdhanA mAnavI e dRSTirAga sivAya bIjuM zuM che ? eTale "amArA guru mahAvidvAnuM che... parama sAdhaka che... teo je kahe e ja sAcuM hoya.. bhale ne Akho saMgha emanA karatAM juduM kaheto hoya." AvI mAnyatA bhramaNA hovAnI zakyatA ghaNI, vadhu che. astu.) sthA. - jo mUrtipUjAthI AtmakalyANa thAya che to zAstromAMAgamomAM maMdira-mUrtinI vAta kema jovA maLatI nathI ? Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je ra batrIzI-7, lekhAMka-41 431 mUrti. - A bilakula galata mAnyatA che ke zAstromAM AnI koI vAta nathI. juo - 1. zrI ThANAMgasUtramAM cothA sthAnamAM naMdIzvaradvIpa para rahelA jinamaMdironuM varNana che. zrI samavAyAMga sUtranA sattaramA samavAyamAM jaMghAcAraNa ane vidyAcAraNamunioe naMdIzvaradvIpanI karelI yAtrAnuM varNana che. zrI bhagavatIsUtranA trIjA zatakanA pahelA udesAmAM camarendranA adhikAramAM jinapratimAnuM zaraNa levAnI vAta che. zrI upAsakadazAMgamAM AnaMdazrAvakanA adhikAramAM jinamUrtinI ullekha che. zrI rAyapaseNiyasUtramAM sUryAbhadeve karelI pUjAnuM varNana che. zrI jJAtAdharmakathAaMgamAM draupadIe karelI pUjAnuM varNana che. 7. zrIjIvAbhigamasUtramAM vijayadeve karelI jinapUjAnuM varNana che. A to keTalAka nAmo batAvyA. A sivAya paNa seMkaDo zAstromAM mUrtipUjAnI vAta che ja. sthA. - jo AvuM che to amane "mUrtipUjA koI AgamamAM kahI nathI' ema kema kahevAmAM Ave che ? mUrti. - A to evuM jeo kahetA hoya emane ja pUchavuM joIe. vAstavikatA e che ke hajAro varSathI 45 Agama ane anya zAstro cAlI Ave che. paNa keTalAkoe potAnI buddhithI A nirNaya karI lIdho ke "mUrtipUjA pApa che." je AgamomAM mUrtipUjA spaSTarUpe tuM Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre batAvI che e Agamone amAnya jAhera karI dIdhA. bAkInA ja mAnya. (jo ke emAM paNa mUrtipUjAnI vAta che ja e ApaNe joI gayA chIe.) ane Agametara bIjA zAstromAM to mUrtipUjAnAM spaSTa vidhAno maLe che. mATe e zAstrone sarvathA amAnya karI dIdhA. Azcarya to e che ke Agamono artha karavA mATe sahAya to e ja niryukti- bhASya vagere zAstronI lIdhI, jene pote amAnya mAne che. kAraNake e sivAya mULa AgamonA artha samajavA saMbhavita ja nahotA ane nathI ja. Aje paNa Agamono anuvAda e zAstronA AdhAre ja thAya che, bhale ne koIpaNa saMta kare. duHkhanI vAta e che ke potAne mAnya AgamomAM jyAM mUrtipUjAnI vAta che tyAM zAstrapATha sAthe ceDAM karyA athavA uTapaTAMga artha karyA. juo sthAnakavAsI saMta zrI vijayamuni zAstrI amarabhAratI (DiseMbara 1978 pR. 14) para lakhe che ke-pUjyazrI ghAsIlAlajI ma.ne aneka AgamoM ke pATho meM parivartana kiyA hai, tathA aneka sthaloM para naye pATha banAkara joDa diye hai, isa prakAra puSkara bhikSujI ma. ne apane dvArA saMpAdita suttAgame meM aneka sthaloM se pATha nikAlakara naye pATha joDa diye hai / bahuta pahale gaNi udayacandrajI mahArAja paMjAbI ke ziSya ratnamunijIne bhI dasavaikAlika Adi meM sAMpradAyika abhiniveza ke kAraNa pATha badale haiM / koIpaNa madhyastha vyakti, je satyano pakSapAtI che, Atmahita cAhato hoya to A saMtone pUche ke "400 varSa yA enAthI pahelAMnI AgamonI hastalikhita pratamAM e AgamapATha batAve to vAstavikatA bahAra AvI jaze. have, Agamono artha karavAmAM kevI garabaDa karI che e Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-41 433 joIe-zrI rAyapaseNiya mULa AgamamAM- devalokamAM jinezvara bhagavAnanI avagAhanA pramANa 108 jinapratimA padmAsanamAM RSabha, vardhamAna, candrAnana ane vAriNajinanI che' ema kahyuM che. have Ano sIdho artha karavAmAM to mUrti mAnavI ja paDe. eTale zuM karyuM ? "jina" zabdano artha karyo "avadhijina" ane e paNa mithyAtvI kAmadeva. ane pachI potAnA zraddhALuone ema samajAvI dIdhuM ke A to kAmadevanI mUrtinI vAta che, bhagavAnanI mUrtinI nahIM. have AnA para vicAro - (1) jainazAstromAM badhe "jina" zabdano prayoga sAmAnyathI arihaMta'ne jaNAvavA mATe thAya che. jo koI vizeSa zabda sAthe vAparyo na hoya to. nahIMtara to jinanA anuyAyInI jema kAmadevanA anuyAyIne paNa "jaina" kahevA paDe. 2. kAmadevanI pratimA kyAreya padmAsanamAM hotI nathI. 3. kAmadevanA RSabha, caMdrAnana vagere cAra nAma kyAMya prasiddha nathI. 4. anya Agama jIvAbhigamasUtramAM, A pratimAonI IndrAdidevo namutthaNaM sUtradvArA stavanA kare che ema kahyuM che. namutthaNe sUtra arihaMtanI stavanA mATe ja prasiddha che. 5. Indro samyavI hoya che, e kAmadevanI stavanA kare e zI rIte saMbhave ? 6. kAmadevanI mUrtinuM jinAgamamAM vistArathI varNana zuM hoya zake ? eTale jinapratimAno artha arihaMtanI pratimA ja che, kAmadevanI nahIM, e spaSTa che. paNa abhiniveza-kadAgraha pakaDAI gayA pachI zAstrapAThamAM pheraphAra-uTapaTAMga artha vagere badhuM zakya che. (ApaNe tyAM tapAgacchamAM eka cokkasavarga potAnI pakaDAI gayelI galata mAnyatAne siddha karavA mATe AvI game te hade javAnI dhRSTatA karI rahyo che evuM jaNAya che. AcArAMga-niryuktivRttinA pAThamAMthI yugapradhAnAnAM zabda UDADI devAmAM Avyo. A zaratacUka nahotI, kAraNake enA gujarAtI anuvAdamAM paNa eno artha nahoto. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre vartamAna saMghane mAnya eka gItArtha mahAtmAe potAnA pustakamAM iThaphalasiddhi evA zrI jayavIyarAya sUtragata padano je artha karelo temAM, e mahAtmAnI hayAtI bAda prakAzita thayelI e pustakanI AvRttimAM svamanaghaDaMta arthano umero e mahAtmAnA nAme karI devAmAM Avelo... A to eka-be vAto jaNAvI.... AvuM to anya paNa keTaluMya che. have to moTe pAye tADapatra vagere para hastalikhita grantho taiyAra thaI rahyA che. koNe khabara kayA zAstrapATha sAthe kevAM ceDAM potAnA abhinivezanA kAraNe karatA haze. bhagavAna jANe. paNa eTale, AkarSaka rajuAta vagerethI prabhAvita thaIne A vargane tADapatrI vagere hastalikhita grantho taiyAra karavA mATe svadravya ke jJAnadravya ApavuM e zrI jainazAsananI sevA karatAM kusevA hovAnI zakyatA ja ghaNI vadhu haze-ema spaSTa jaNAya che.) tathA, sAmAnyathI "jina" zabda "arihaMta' arthamAM pracalita hovA chatAM jema sthAnakavAsI saMtoe "kAmadeva" artha karyo. ema A varge "yugapradhAna' zabda "evA viziSTa prakAranA lakSaNavaMtA ativiziSTakakSAnA thanArA 2004 yugapradhAnone jaNAvavAnA arthamAM pracalita hovA chatAM A varge te te yugamAM pradhAna evA koIpaNa mahAtmA evo artha karyo che, kAraNake emaNe potAnuM paNa navAMgIgurupUjana zAstrokta che evuM sAbita karavuM che. AvI to DhagalAbaMdha vAto che. eka prasiddha smRtimaMdira aMge A varga kevuM rAjakAraNa ne gaMdI-melI kapaTalIlAo AcarI che e e ja varganA anya mahAtmAonA pustako parathI jANI zakAya che. yAda rAkhavuM joIe ke-jinapratimAno artha "kAmadevanI pratimA" evo karanArA ke zAstrapATho sAthe garabaDa karanArA Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ batrIzI-7, lekhAMka-41 435 sthAnakavAsI saMto paNa potAnA zraddhALu vargane to khUba ja ArAdhakapApabhIru guNiyala lAgatA hatA... vAto to evI karanArA hatA ke sAMbhaLanArane ema ja lAge ke AmanA jevA AtmArthI ane hitopadezaka bIjA koI nathI.. ane chatAM emaNe khuda to ghora pApa bAMdhyAM... svazraddhALuone unmArga pakaDAvI ahitanI ghora gartAmAM dhakelyA. mUrtipUjaka saMghamAM paNa koIkane abhiniveza gADha bane chetyAre AvuM jovA maLe ja che-maLyuM ja che. astu.) "mUrtipUjA pApa che' AvuM zAstramAM kyAMya jaNAveluM nathI. chatAM, emAM jo pApa lAgatuM hota to, prAyazcittanA je grantho che te chedagranthomAM prabhunI mUrti banAvavAnuM, maMdira banAvavAnuM, pratiSThA karavAnuM, pUjA karavAnuM... A badhAnuM prAyazcitta batAvyuM ja hota. paNa AvuM koI ja prAyazcitta kayAMya kahyuM nathI, mATe jinapUjA e pApa nathI, paNa "dharma' tarIke siddha thAya che. sthA. - amane evuM samajAvavAmAM AvyuM che ke prabhunA samayamAM mUrtipUjA hatI nahIM. paraMtu pAchaLathI zAstromAM ene joDI kADhavAmAM AvI. mUrti. - jo AvuM hoya to mULa AgamomAM tathA enI niryukti vagere zAstromAM mUrtipUjAnI vAta zI rIte hoya zake ? devalokanI pratimAo zAzvata che. to prabhunA samayamAM paNa mUrti ane enI pUjA hatI e spaSTa che. AjathI lagabhaga 86,000 varSa pUrve draupadIe prabhupUjA karI hatI eno pATha jJAtAdharmakathAmAM che. prabhu mahAvIrasvAmInA samayamAM thayelA gautama buddha rAjagRhI nagarImAM zrI supArzvanAtha bhagavAnanA tIrthamAM utaryA hatA evuM bauddha grantha mAvacca 1-22-23 mAM kahyuM che. kaliMgamAM hAthI guphAmAM mahArAjA khAravelanA zilAlekhamAM Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre jinapratimAno ullekha che. A mUrtine naMdarAjA magadhadezamAM laI gayA hatA. ane mahArAjA khAravele e pAchI meLavIne kaliMgamAM punaH pratiSThA karAvI hatI. eTale e samayamAM paNa maMdira-mUrti pUjA hatA e spaSTa che. e samaya zrI vIraprabhunI pachI bIjI sadIno hato. jo mUrtipUjA zAstraviruddha hota to e vakhate vidyamAna 14 pUrvadhara vagere mahAtmAoe Ano jabaradasta virodha karyo hota. e pachI paNa hajAro gItArtha mahAtmAo thayA che, jemanA zAstravacanonA AdhAre zAsana karyuM che, emAMthI koIe paNa kyAreya paNa maMdiramUrtipUjAno virodha karyo nathI. sthA. - e saMbhavita che ne ke pUrvAcAryone eno kadAgraha pakaDAI gayo hoya ne tethI teno virodha na karyo hoya. mUrti. - 2000-2500 varSamAM thayelA badhA AcAryo kadAgrahI hatA, koI pApabhIru nahotA ane 400-500 varSa pUrve thayelA saMta ja niSpakSa-pApabhIru hatA. AvuM mAnavuM e bahu moTI mUDhatA-sAMpradAyika kadAgraha sivAya bIjuM zuM hoya zake ? A to badhA jANe ja che ke jainazAsanamAM mUrtipUjAno virodha chellA 500 varSamAM ja thayo che. eTale ja e loko pAse nathI koI prAcIna zAstra ke nathI koI itihAsa. (Aje tapAgacchamAM seMkaDo gItArtha mahAtmAo che emAM koI niSpakSa- pApabhIru nathI... ane amArA guru ja pApabhIru-bahuzruta che AvuM mAnavuM e paNa sAMpradAyika mUDhatA sivAya bIjuM zuM hoya zake ?). Ama laukika dayAnA adhikAramAM saprasaMga sthAnakavAsInI keTalIka vAto joI. have AgAmI lekhathI AThamI vAdaddhAtrizikAno vicAra karIzuM. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6-8) 12) 13) 2 2). pU. A. zrI abhayazekharasUri ma. sA.nuM saMpAdita-anuvAdita likhita adhyayanopayogI sAhitya adhyAtmamataparIkSA dharmaparIkSA sAmAcArI prakaraNa, ArAdhaka virAdhaka caturbhAgI kUpadeSTAntavizadIkaraNa prakaraNa samyakatva SasthAnanI caupai dvAnniza kArniMzikA bhAga-1 karmaprakRti padArtho bhAga : 1-2-3 9-10) nyAya siddhAntamuktAvalI bhAga : 1-2 11) satpadAdi prarUpaNA hAribhadrayogabhAratI yogaviMzikA siddhinAM sopAna 15) tattvAvalokana samIkSA 16) tattva nirNaya 17-21) navAMgI gurupUjana praznottarI vagere zataka nAme pAMcamA karmagranthanA padArtho-TIppaNo 23-25) dezavidha sAmAcArI (bhAga : 1-2-3) ra6-27) tithi aMge satya ane samAdhAna (bhAga : 1-2) 28) saptabhaMgIviMzikA 29) dravya-guNa-paryAyano rAsa bhAga-1 nikSepaviMzikA 31) kyA jinapUjA karanA pApa hai ?. anuyogadvAra-saTIppaNa 33-35) batrIzInA sathavAre-kalyANanI pagathAre bhAga-1-2-3 pU. A. zrI abhayazekharasUri ma. sA. likhita upadezAtmaka sAhitya 1) haMsA ! tuM jhIla maitrI sarovaramAM...(guja.+hindI=45000 nakala) 2) haiyuM mAruM nRtya kare 3) huM karuM huM karuM e ja ajJAnatA 4) kara paDikkamaNuM bhAvazuM 5) avikhA aNANade 6) huM chuM sevaka tAro re. 7) hA ! pastAvo vipula jharaNuM... 8) micchAmi dukkaDa 9) TALiye doSa saMtApa re.. 30) 32)