________________
૭૪
બૌદ્ધોનાં અને સંસારચકોનાં આગ ઉપર અપ્રામાણ્યને આક્ષેપ
15. પરંતુ બૌદ્ધોનાં અને સંસારમેચકેનાં પાપાચારનો ઉપદેશ દેનારાં આગમોના મામાનું અનુમોદન કયે આય કરે ? બૌદ્ધ આગમમાં વેદબાહ્યતા (= વેદવિધિતા) ખૂબ સ્પષ્ટપણે દેખાય છે, કારણ કે જાતિધર્મ પ્રમાણેના ઉચિત આચારનું ખંડન નિશ્ચિતપણે તેમાં જણાય છે. [અત્ય ત પીડા અનુભવતા પ્રાણીને તે પીડામાંથી મુક્ત કરવા પરોપકારબુદ્ધિથી સંસારમેચકો મારી નાખે છે. આમ] સંસારચકે પ્રાણિહિંસાપરાયણ પાપીઓ છે, મેહથી જ પ્રેરાયેલી તેમની પ્રવૃત્તિઓ છે. એટલે તેમનું આગમ પ્રમાણ નથી. જે કામ કરવાને નિષેધ હેય તે કર્મ કરવાને જેમાં ઉપદેશ આપવામાં આવ્યો હોય એ શાસ્ત્ર પ્રમાણ છે એમ કહેવા કેની જીભ ઉપડે ? તેનાથી (= બૌદ્ધાદિ આગમોએ ઉપદેશેલા નિષિદ્ધ કર્મોથી) જો કેઈને ક્યારેય કોઈ સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય તો પણ બ્રહ્મહત્યાથી પ્રાપ્ત ગ્રામ્યભોગની જેમ તે નરકને માટે છે. નિષિદ્ધ આચરણથી બંધાયેલું કર્મ શેનાથી શમે ? [કશાયથી નહિ.] તેથી કાલાન્તરેય ફરીથી નરકમાં પડવાનું થાય છે.
152. यत्त्वत्र चोदितं परेषु पूर्वोक्तक्रमेण बुद्धाद्याप्तकल्पनां कुर्वत्सु किं प्रतिविधेयमिति ? तत्रोच्यते । महाजनप्रसिद्ध्यनुग्रहे हि सति सुवचमाप्तोक्तत्वं भवति, नान्यथा । महाजनश्च वेदानां वेदार्थानुगामिनां च पुराणधर्मशास्त्राणां, वेदाविरोधिनां च केषाञ्चिदागमानां प्रामाण्यमनुमन्यते, न वेदविरुद्धानां बौद्धाद्यागमानाम् इति कुतस्तेषामाप्तप्रणीतत्वम् ? मूलान्तरं हि तत्र सुवचम् अज्ञानलोभादीत्येवमभिधाय बेदस्पर्धिनो बौद्धादयो निषेद्धव्याः ।
152. અહીં કોઈ શંકા કરે છે- બુદ્ધ વગેરેના આપ્ત હેવાની પૂર્વોક્ત ક્રમે કલ્પના કરનારાઓને આપ શે ઉત્તર આપશે ?
તૈયાયિક– તેને ઉત્તર આપીએ છીએ. મહાજનમાં પ્રસિદ્ધિ હોય અને મહાજનની અનુમતિ હોય ત્યારે જ અમુક વચન આ ક્ત છે એમ કહેવું યોગ્ય છે, અન્યથા નહિ. વેદે, વેદાનુસારી પુરાણે-ધર્મશાસ્ત્રો અને વેદાવિરોધી કેટલાંક આગના પ્રાધ્યાયની અનુમતિ મહાજન આપે છે; વેદવિરોધી બૌદ્ધાદિ આગમ પ્રામાણ્યની અનુમતિ આપતું નથી, એટલે તેમનું આપ્તપ્રણીતત્વ ક્યાંથી હોય ? અજ્ઞાન, લેભ વગેરે બીજુ જ મૂળ તેમનું છે એમ કહેવું બરાબર છે. આમ કહીને વેદની સ્પર્ધા કરનારા બૌદ્ધાદિ આગમન નિષેધ કા જોઈએ. 153. T
कोऽयं महाजनो नाम किमाकारः किमास्पदः ।
किंसंग्व्यः किंसमाचार इति व्याख्यातुमर्हसि ॥ अपि च, बौद्धादयो बुद्धादीनाप्तान स्वागमप्रामाण्यसिद्धये वदन्ति । ते महाजनमपि निजं तत्सिद्धये वन्दकादिकं वदेयुरेव । कस्तत्र प्रतीकारः ?
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org