________________
માર્ગદ્વાચિંશિકા/સંકલના સંયમની આચરણાઓ કરવામાં ઉદ્યમ કરે છે, તેઓ પણ માર્ગમાં નથી, તેની સ્પષ્ટતા શ્લોક-૧૭ થી ૨૦માં કરેલ છે.
પરંતુ જેઓ વીયતરાયકર્મના ઉદયને કારણે સંયમયોગમાં પ્રમાદવાળા છે, તોપણ શુદ્ધ માર્ગ પાછળ ચાલનારા છે, તેઓ સંવિગ્નપાક્ષિક છે; અને તેઓની આચરણા કેવા પ્રકારની છે, તેની સ્પષ્ટતા શ્લોક-૨૧થી ૨૫ સુધી કરેલ છે.
વળી શ્લોક-૨૬ થી ૨૮માં સંવિગ્નપાક્ષિકનો માર્ગ પણ સર્વથા યોગમાર્ગથી બહિર્ભત નથી, તેનું યુક્તિથી સ્થાપન કરેલ છે; તથા અપેક્ષાએ યોગમાર્ગ ત્રણ પ્રકારનો છે અને સંસારમાર્ગ પણ ત્રણ પ્રકારનો છે, તેમ શ્લોક-ર૯માં બતાવેલ છે.
વળી જેઓ સાધુના વેશમાં છે, તેમાં કેટલાક ગુણી છે, કેટલાક ગુણરાગી છે અને કેટલાક ગુણદ્વેષી છે. તેમાંથી ગુણી સુસાધુ છે, ગુણરાગી સંવિગ્નપાક્ષિકો છે અને ગુણદ્વેષી પાસત્થાઓ છે, તેનું સ્પષ્ટીકરણ શ્લોક-૩૦માં કર્યું, અને તે ત્રણમાંથી ગુણી અને ગુણરાગી મોક્ષમાર્ગમાં છે અને તે માર્ગને અનુસરનારા પરમાનંદની સંપત્તિને પ્રાપ્ત કરે છે, તેની સ્પષ્ટતા શ્લોક-૩૧-૩૨માં કરેલ છે.
છબસ્થતાને કારણે આ ગ્રંથના વિવેચનમાં વીતરાગ પરમાત્માની આજ્ઞાવિરુદ્ધ કે ગ્રંથકારશ્રીના આશયવિરુદ્ધ અજાણતાં કંઈ પણ લખાયું હોય તો ત્રિવિધ ત્રિવિધે “ મિચ્છા મિ દુક્કડં માંગું છું.
- પ્રવીણચંદ્ર ખીમજી મોતા
વિ. સં. ૨૦૧૪, મહાસુદ-૫, તા. ૧૧-૨-૨૦૦૮, સોમવાર ૩૦૨, વિમલવિહાર, સરસ્વતી સોસાયટી, પાલડી, અમદાવાદ-૭.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
