________________
માર્ગદ્વાચિંશિકા/બ્લોક-૨
આ ગીતસ્થાપિ' અહીં પિ' થી એ કહેવું છે કે વર્તમાનમાં ભગવાનના વચનનું તો પ્રધાનપણું છે જ, પરંતુ જીતનું પણ પ્રધાનપણું છે. ટીકા :
द्वितीयेति-द्वितीयस्य-शिष्टाचरणस्य अनादरे-प्रवर्तकत्वेनानभ्युपगमे, हन्त प्रथमस्यापि भगवद्वचनस्यापि अनादर एव, यतो जीतस्यापि साम्प्रतं प्रधानत्वं व्यवहारप्रतिपादकशास्त्रप्रसिद्धं श्रूयते तथा च जीतप्राधान्यानादरे तत्प्रतिपादकशास्त्रानादराद् व्यक्तमेव नास्तिकत्वमिति भावः ।।२।। ટીકાર્ય :
દ્વિતીયસ્થ... માવ: બીજાના શિષ્ટાચરણના, અનાદરમાં પ્રવર્તકપણા વડે અસ્વીકારમાં, ખરેખર ! પ્રથમનો પણ ભગવદ્ વચનનો પણ, અનાદર જ છે; જે કારણથી જીતનું પણ=જીતાચારનું પણ, વર્તમાનકાળમાં વ્યવહારપ્રતિપાદક શાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ પ્રધાનપણું સંભળાય છે, અને તે રીતેવ્યવહારપ્રતિપાદક શાસ્ત્રમાં જીતનું પ્રધાનપણું સંભળાય છે તે રીતે, જીતના પ્રાધાન્યનો અનાદર કરાયે છતે, તેના પ્રતિપાદક શાસ્ત્રનો અનાદર થવાથી જીતાચારના પ્રાધાન્યતા પ્રતિપાદક શાસ્ત્રનો અનાદર થવાથી, વ્યક્ત જ નાસ્તિકપણું છે, એ પ્રકારનો ભાવ છે એ પ્રકારનો સંપૂર્ણ શ્લોકનો ભાવ છે. રા.
જ પ્રથમસ્થાપિ' “મવર્વવનસ્થાપિ' - અહીં ‘પથી એ કહેવું છે કે શિષ્ટની આચરણારૂપ બીજાનો તો અનાદર છે, પરંતુ ભગવાનના વચનરૂપ પ્રથમનો પણ અનાદર છે.
ભાવાર્થ :
શિષ્ટાચારના અનાદરથી ભગવાનના વચનનો પણ અનાદર :
ભગવાને કહેલા શબ્દરૂપ માર્ગને સ્વીકારીને છબ0 એવા સંવિગ્ન-અશઠ ગીતાર્થની આચરણાને માર્ગ ન સ્વીકારવામાં આવે તો ભગવાનના વચનનો અનાદર થાય છે, કેમ કે વર્તમાનમાં જીતવ્યવહારનું પણ પાંચ પ્રકારના વ્યવહારના પ્રતિપાદક શાસ્ત્રમાં પ્રધાનપણું સંભળાય છે. તેથી જે સ્થાનમાં જીતવ્યવહાર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
