________________
39
ટીકા ઃ
वदन्तीति - परदोषं पश्यन्ति, स्वदोषं च न पश्यन्तीति महतीयं तेषां कदर्थनेति
ભાવઃ ।।૬।
ટીકાર્ય ઃ
परदोष
માર્ગદ્વાત્રિંશિકા/બ્લોક-૧૬
ભાવઃ ।। શ્લોકથી અભિવ્યક્ત થતો અર્થ સ્પષ્ટ કરે છે - પરના દોષને જુએ છે અને સ્વદોષને જોતા નથી, એ તેઓની=અગીતાર્થ એવા સંવિગ્નોની, આ મોટી કદર્થના છે, એ પ્રકારનો ભાવ છે=શ્લોકનો તાત્પર્યાર્થ છે. ।।૧૬।।
ભાવાર્થ :
બાહ્યાચાર રાગી અગીતાર્થ સંવિગ્નોની પણ અસંવિગ્નતુલ્ય સ્વચ્છંદવિહારીતા ઃ
સ્વચ્છંદવિહારી અને બાહ્ય આચારો સારા પાળનારા સાધુઓ શિથિલાચારીઓના આચારોને જોઈને ગૃહસ્થોની આગળ કહે છે કે ‘આ સાધુઓ સંયમ ગ્રહણ કરીને સંયમના ઉચિત આચારોમાં પણ સમ્યક્ પ્રયત્ન કરતા નથી, તેથી ભગવાનના વચનથી નિરપેક્ષ પ્રવૃત્તિ કરનારા એવા આ પાસસ્થાઓ વંદન ક૨વાને યોગ્ય નથી.' બાહ્ય આચાર પ્રત્યે રાગ હોવાથી આ પ્રકારની તેઓ પ્રરૂપણા કરે છે; પરંતુ પોતે જેમ બાહ્ય આચારો સુંદર પાળે છે, તેમ ‘ભગવાનની પ્રથમ આજ્ઞા ગુણવાનને પરતંત્ર થવાની છે,' તે આજ્ઞાનો લોપ કરે છે અને સ્વચ્છંદચારી બન્યા છે. આવા સાધુઓનો યથાછંદા નામના અવંઘ સાધુઓમાં અંતર્ભાવ થાય છે, આમ છતાં પોતે યથાછંદા છે, તેમ તેઓ જાણતા નથી. આ પ્રકારનું અજ્ઞાન તેઓને અનુચિત પ્રવૃત્તિ કરવા માટે પ્રેરણા કરે છે. ૧૬ના અવતરણિકા :
શ્લોક-૧૫માં કહ્યું કે અગીતાર્થ એવા સ્વચ્છંદવિહારી સંવિગ્નો પણ અસંવિગ્નોથી જુદા નથી. ત્યાં પ્રશ્ન થાય કે અસંવિગ્નો તો અનુચિત પ્રવૃત્તિ કરે છે, જ્યારે સ્વચ્છંદવિહારી એવા સંવિગ્નો તો તપાદિ કઠોર આચરણાઓ કરે છે, છતાં તેઓની આચરણાઓ અસંવિગ્નોની આચરણા જેવી કેમ છે ? તેથી કહે છે
.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
