________________
૩૪
માર્ગદ્વાત્રિંશિકા/શ્લોક-૧૫
* ‘સંવિનેપ્યીતાર્થે:' - અહીં ‘પિ’થી એ કહેવું છે કે બાહ્યાચારપ્રધાન જેઓ નથી તેઓ તો અસંવિગ્નો છે જ, પરંતુ જેઓ બાહ્યાચારપ્રધાન અગીતાર્થ છે, પણ અસંવિગ્નોથી અધિક નથી.
તેઓ
ટીકા ઃ
समुदाय इति समुदाये मनाग्दोषेभ्य ईषत्कलहादिरूपेभ्यो भीतैः स्वेच्छाविहाમિ:=સ્વચ્છન્તયાિિમ:, સંવિનેરપિ=દ્વદ્યાચારપ્રથાનેરપિ, ગીતાર્થે: પરેયોઽસવિનેો-નાતિરિવ્વતં=નધિશ્રીમુયતે ।।।।
ટીકાર્ય :
समुदाये નાધિ મૂર્ત ।। સમુદાયમાં થોડાક દોષથી=ઈષદ્ કલહાદિરૂપ દોષથી, ભય પામેલા, સ્વઈચ્છા પ્રમાણે વિહરતારા=સ્વચ્છંદચારી એવા સંવિગ્નો પણ=બાહ્યાચારમાં પ્રધાન સંવિગ્નો પણ, અગીતાર્થો વડે, પર એવા અસંવિગ્નોથી અધિક થવાતું નથી=અસંવિગ્નોની સદેશ અનુચિત પ્રવૃત્તિ કરનારા થાય છે. ।।૧૫।
ભાવાર્થ :
.....
સંસારથી ભયભીત સારા બાહ્યાચાર સેવનારા અગીતાર્થ સાધુઓની અજ્ઞાનને કારણે અસંવિગ્નતુલ્ય અવિવેકમૂલક માર્ગવિરુદ્ધ પ્રવૃત્તિ :
કેટલાક સાધુઓ કલ્યાણના અર્થી છે અને બાહ્ય આચારો સારા પાળવાની મનોવૃત્તિવાળા છે, તેથી નિર્દોષ ભિક્ષાચર્યાદિમાં દઢ યત્ન કરે છે; પરંતુ સમુદાયમાં થોડા કલહ આદિ થાય છે, વળી ભિક્ષાચર્યાના દોષોનું સેવન પણ થાય છે, તે સર્વનો વિચાર કરીને તેઓ ભય પામે છે કે ‘આ બધા દોષોથી આપણા કલ્યાણનો વ્યાઘાત થાય છે.’ તેથી સમુદાયમાં રહેવાને બદલે જેઓ સ્વચ્છંદ વિહરણ કરે છે અર્થાત્ ગુણવાન એવા ગીતાર્થને પરતંત્ર રહીને સંયમમાં યત્ન કરતા નથી, પરંતુ સ્વમતિ અનુસાર માત્ર બાહ્ય આચારમાં ઉદ્યમ કરે છે; અને પોતે અગીતાર્થ છે છતાં સાધુના આચારો કઈ રીતે પાળવા જોઈએ, તેટલું જ માત્ર શાસ્ત્રથી જ્ઞાન મેળવીને બાહ્ય આચારમાં રત રહે છે, તેઓ પણ અસંવિગ્નોની અનુચિત આચરણાઓ જેવી અનુચિત આચરણા કરનારા છે; કેમ કે સમુદાયમાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
