________________
૭૪
માર્ગદ્વાત્રિંશિકા/બ્લોક-૨૭
જે કારણથી આગમ છે
“શીલવાન, ઉપશાંત, પ્રજ્ઞાથી પરાક્રમને ફોરવતા=શાસ્ત્રવચનાનુસાર પ્રજ્ઞાથી સંયમમાં પરાક્રમને ફોરવતા, એવા સાધુઓ અશીલ જ છે, એ પ્રમાણે બોલતા એવા મંદની=ધર્મ આચારોમાં શિથિલ એવા પાર્શ્વસ્થાદિની, બીજી બાલતા છે.” (આચારાંગ સૂત્ર૧૮૯, પત્ર-૨૫૦/૫૧)
શ્લોકના પૂર્વાર્ધનો ટીકામાં અર્થ કર્યા પછી શ્લોકના ઉત્તરાર્ધનો અર્થ કરે છે - ‘તથા=અને એક=એક પ્રકારના સાધુઓ, માર્ગને કહેનારા છે અને ઉંછજીવી નથી' એ પ્રમાણે પણ શ્રુતિ છે.
તે સ્થાનાંગમાં કહેવાયું છે=એક પ્રકારના સાધુઓ માર્ગને કહેનારા છે અને ઉંછજીવી નથી, એમ જે કહ્યું તે સ્થાનાંગ સૂત્ર-૪/૪/૩૪૪ માં કહેવાયું છે -
“આખ્યાતા એક છે=શુદ્ધ માર્ગને કહેનારા એક છે, ઉંછજીવી નથી” ‘કૃતિ’ શબ્દ ઉદ્ધરણની સમાપ્તિમાં છે. ૨૭ાા
* ‘૩મયથાવ્યવસીન્ત' - અહીં‘વિ’થી એ કહેવું છે કે માત્ર સંયમથી નિવર્તમાન છે તે સિદાતા છે, કે માત્ર લિંગથી નિવર્તમાન છે તે સિદાતા છે, એવું નથી; પરંતુ બંનેથી પણ નિવર્તમાન સિદાતા છે.
* ‘દ્વિતીયાપિ’ - અહીં ‘પ’થી એ કહેવું છે કે આચારની પ્રથમ બાલતા તો છે, પરંતુ પ્રરૂપણાની બીજી બાલતા પણ છે.
* ‘હીના પિ’ - અહીં ‘પિ’થી એ કહેવું છે કે પોતે હીન ન હોય અને પોતે જે આચાર કરે છે તે બરાબર છે તેમ કહે તે તો ઉચિત છે, પરંતુ પોતે આચારમાં હીન હોવા છતાં પણ પોતે જે કરે છે તે ઉચિત છે એમ કહે છે.
ભાવાર્થ:
(i) સંવિગ્નપાક્ષિકો આચારમાં શિથિલ છતાં શુદ્ધ પ્રરૂપક હોવાથી એક
બાલતા :
(ii) બે બાલતાનું સ્વરૂપ :
સંવિગ્નપાક્ષિક સાધુઓ આચારમાં શિથિલ હોવા છતાં શુદ્ધ પ્રરૂપણા કરે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
