________________
વાઈ, આંચકી, ખેંચ (એપિલેપ્સી)
એપિલેપ્સી અર્થાત્ વારંવાર આવતી વાઈ, ખેંચ અથવા ફિટ. એક જ વાર આવેલી ખેંચને એપિલેપ્સી કહેવાય નહીં. આ મગજનો એક પ્રકારનો રોગ છે જેમાં મગજમાં થોડા સમય માટે વીજળિક તરંગો વધુ ઉત્પન્ન થવાથી શરીસ્માં ધ્રુજારી અથવા ઝાટકા આવે છે. આશરે ૧૦૦માંથી 1 વ્યક્તિને આવી એપિલેપ્સીની બીમારી હોઈ શકે છે. એ હિસાબે આપણા શમાં લગભગ એક કરોડ લોકો આ બીમારીથી પીડાય છે. પરંતુ એક તારણ મુજબ ૧૦૦માંથી ૪ વ્યક્તિઓને જિંદગીમાં એક વાર તો ખેંચ ખાવી જ હોય છે, જેમ કે તાવમાં ખેંચ આવવી. એપિલેપ્સીના ૭૦%થી ૭૫% દર્દીઓમાં આ બીમારી નાનપણથી જ થતી હોવાનું જોવા મળ્યું છે. એ સમયે તેની યોગ્ય સારવારના અભાવે દર્દીને ભવિષ્યમાં શારીરિક અને માનસિક ક્ષતિ પણ પહોંચી શકે છે.
એપિલેપ્સીના દર્દીઓ યોગ્ય સારવાર લે તો સ્વાસ્થ્યપૂર્ણ (નૉર્મલ જીવન) જીવી શકે છે. પ૦% જેટલા દર્દીઓને તો દવાઓ લેવાથી બે થી ત્રણ વર્ષ પછી ખેંચ કાયમી બંધ થઈ જતી હોય છે.
એપિલેપ્સીનાં મુખ્ય કારણોઃ
(૧) બાળકના જન્મ વખતની ઈજા અથવા ઑક્સિજનની ઊણપ (૨) માર્ગઅકસ્માત અને અન્ય પ્રકારની માથાની ઈજા
(૩) મગજની ગાંઠ એટલે કે બ્રેઇનટ્યૂમર
(૪) મગજમાં લોહીનું પરિભ્રમણ ઓછું થવું
(૫) મગજનો તાવ, મગજમાં ચેપી રોગ થવો (જેમ કે ટી.બી. કે ન્યુરૉસિસ્ટિસ૨કોસિસ)
(૬) વારસાગત કારણો
(૭) રાસાયણિક તત્ત્વનું અસંતુલન (Na+, K+, Ca++, Mg++ વગેરે) (૮) ચયાપચયની ગરબડ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
