________________
૧૬૮
મગજ અને જ્ઞાનતંતુના રોગો વિશ્વ આરોગ્ય-સંસ્થા (WHO) દ્વારા એચ. આઈ. વી. (Human Immunodeficiency virus disease, AIDS) માટે નક્કી થયેલાં મુખ્ય લક્ષણો મુજબ ૧. એક માસથી વધારે સમય માટે તાવ. ૨. એક માસથી વધારે સમય માટે ઝાડા થવા તથા વજનમાં
૧૦થી વધારે ઘટાડો જણાવો. ૩. આ ઉપરાંત ખાંસી આવવી, શરીરે ખંજવાળ આવવી, મોં,
ગળામાં અથવા ગુદા કે ગુપ્ત ભાગમાં ચાંદા થવાં, બે-ત્રણ જગ્યાએથી લસિકાગ્રંથિ ફૂલી જવી, અવારનવાર હર્પિસ
ઝોસ્ટર થાય તો એચ.આઈ.વી. પરીક્ષણ કરાવવું જોઈએ. એઇડસના રોગમાં ન્યુરૉલૉજિકલ સિસ્ટમ એટલે કે મગજ અને ચેતાતંત્રમાં લક્ષણો-ચિહ્નો જણાતાં હોય છે. એવું કહેવાય છે કે એઇટ્સના ૩૩% દર્દીઓને સ્પષ્ટ રીતે ન્યુરૉલૉજિકલ બીમારી હોય છે અને વત્તેઓછે અંશે દરેક દર્દીના મગજ કે ચેતાપેશીને નુકસાન થતું જ હોય છે. • લેબોરેટરી પરીક્ષણ :
દર્દીના શરીરમાં એચ.આઈ.વી.નાં જીવાણુઓની હાજરી એલીસાELISA ટેસ્ટ દ્વારા જાણી શકાય છે. આ ટેસ્ટ સ્ક્રિનિંગ ટેસ્ટ છે. માટે જો આ ટેસ્ટમાં એચ.આઈ.વી ની હાજરી (પોઝિટિવ) જોવા મળે તો તેની ‘વેસ્ટર્ન બ્લોટ” (Western Bot) ટેસ્ટ દ્વારા ચોકસાઈ કરવી જરૂરી છે. ચેપ લાગ્યા બાદ મોટે ભાગે ૬ અઠવાડિયાંથી ૬ મહિના સુધીમાં આ ટેસ્ટ દ્વારા દર્દીના શરીરમાં એચ.આઈ.વી ની હાજરી જાણી શકાય છે. પરંતુ શરૂઆતના આ સમયગાળા દરમિયાન (Window Period) આ ટેસ્ટ નૅગેટિવ કે ઇનડિટરમિનેટ (અચોક્કસ) પરિણામ બતાવે છે. દર્દીના લોહીમાં વાઇરસની માત્રા અને cp4 નામના કોષોની સંખ્યા (જેનાથી શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ જાણી શકાય) વિવિધ પરીક્ષણ દ્વારા જાણી શકાય છે જે દર્દીની સારવારમાં ઉપયોગી છે. જો આ આંકડો-કાઉન્ટ ૧૦૦થી નીચો હોય તો મૃત્યુ નજીક છે તેમ સમજવું. આ ઉપરાંત વાઇરસ ભાર-લોડ ટેસ્ટ દ્વારા રોગને કેટલો કાબૂમાં લઈ શક્યા છીએ તે જાણી શકાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
