________________
૨૦૬
૨. પ્રોગ્રેસિવ મસ્ક્યુલર એટ્રોફી : મોટર ન્યુરૉન ડિસીઝનો એક એવો પ્રકાર છે જેમાં પિરામિડલ ફાઇબર્સને અસર થતી નથી તેથી અપર મોટર ન્યુરૉન પ્રકારનાં ન્યુરૉલૉજિકલ ચિહ્નો (જેવાં કે ખ્રીસ્ક જર્ક, એક્ષટેન્સર પ્લાન્ટર વગેરે) જણાતાં નથી. પ્રમાણમાં ધીમો પ્રસરતો આ રોગ છે. હાથપગના સ્નાયુઓ સુકાતા જાય છે અને તેથી ઉઠવા-બેસવામાં, ચાલવામાં તકલીફ પડે છે.
૩.
મગજ અને જ્ઞાનતંતુના રોગો કંટ્રોલ કરતી ઉપરથી આવતી ચેતાઓ (પિરામિડલ ફાઇબર્સ)ને અસર પહોંચી હોય છે, જેથી આ દર્દીઓમાં ન્યુરૉલૉજીની ભાષામાં અપર મોટર ન્યુરૉન તથા લોઅર મોટર ન્યુરૉન એમ બંને પ્રકારની અસર (તપાસ પરથી) જણાય છે.
૫.
બલ્બર મોટર ન્યુરોન ડિસીઝ : અગાઉ જણાવ્યા મુજબ, મસ્તિષ્કની ચેતાઓના જનિક કોષોને અસર થાય છે તેથી ખોરાક ગળવો, બોલવું વગેરે અગત્યની ક્રિયાઓને અસર થાય છે અને શ્વાસની તકલીફ થાય છે. આમાં મૃત્યુ ઝડપથી એટલે કે ૧થી ૩ વર્ષમાં થાય છે.
૪. ચૂડોબબ્બર પાલ્સી ઃ આ એ.એલ.એસ. સાથે સંકળાયેલો મસ્તિષ્ક ચેતાઓનો રોગ છે અને તેમાં ઉપર મુજબ ખોરાક ગળવો, બોલવું વગેરે ક્રિયાઓ પર અસર થાય છે અને સાથે અનૈચ્છિક રીતે જરૂર કરતાં વધારે સ્વયંભૂ હસવું - રડવું એવાં વિચિત્ર લક્ષણો શરૂ થાય છે.
પ્રમાણમાં નસીબદાર એવાં કેટલાક દર્દીઓમાં આ રોગ એકાદ હાથ કે પગ પૂરતો સીમિત રહે છે જેને મૉનોપેરેટિક મોટર ન્યુરૉન ડિસીઝ કહે છે. મદ્રાસ મોટર ન્યુરૉન ડિસીઝ માં બહેરાશ પણ સાથે જોડાય છે, જે સામાન્ય રીતે બીજા પ્રકારના મોટર ન્યુરૉન ડિસીઝમાં હોતી
નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org