________________
૧૭૪
મગજ અને જ્ઞાનતંતુના રોગો
લક્ષણો ચિલો ?
મગજની ગાંઠને લગતાં લક્ષણો-ચિહ્નો ધીમે ધીમે પણ ચોક્કસ રીતે વધતા જતા પ્રકારનાં હોય છે જે તે ગાંઠની ગુણવત્તા, સ્થાન, કદ, પ્રકાર અને સાથેના સોજા ઉપર આધારિત હોય છે. (૧) મગજમાં દબાણ વધવું: (increased intracranial pressure): 'દરેક ગાંઠનું કદ વધતાં મગજમાં દબાણ વધે જેથી એક બાજુનું કે બંને બાજુનું માથું દુઃખવું, ઊલટી-ઊબકા થવાં, અંધારાં આવવાં, બેચેની લાગવી, ચીજો એકને બદલે બે દેખાવી (diplopia). માથાના દુઃખાવાના કેસમાં બધા જ દર્દીઓને બ્રેઇન ટ્યુમર હોતું નથી, બલકે ૧ ટકા કેસમાં જ બ્રેઇન ટ્યુમર હોય છે પરંતુ કોઈ પણ સ્વાથ્યપૂર્ણ વ્યક્તિને ધીરે ધીરે વધતો જતો માથાનો દુખાવો થતો હોય તો
ટ્યુમર વિષે નિષ્ણાત પાસે તપાસ કરાવી લેવી જોઈએ. (૨) ગાંઠ મગજમાં જે સ્થાન પર હોય તે પ્રમાણે લક્ષણો દેખાય છે. તેથી
દર્દીને ધીમે ધીમે વધતા જતા લકવાની અસર આવી શકે, બોલવાની શક્તિ, યાદશક્તિ અથવા શરીરનું સમતોલન બગડી શકે. કેટલાક દર્દીમાં ફક્ત વ્યક્તિત્વ કે વર્તણૂકમાં જ ફરક પડે છે અથવા ઝાડા
પેશાબનો કાબૂ જતો રહે તેવું થઈ શકે. (૩) ખેંચો આવવી કે બેભાન થવું એ પણ એક અગત્યનું લક્ષણ હોઈ,
ખાસ કરીને સાથે માથાનો દુખાવો કે લકવાની અસર હોય તો
તાત્કાલિક તપાસ કરાવી લેવી પડે. (૪) ક્યારેક ગાંઠમાં હેમરેજ થવાથી દર્દીની પરિસ્થિતિ અચાનક જ વણસી
જાય.
મોટે ભાગે ઉપર જણાવેલ એક કરતાં વધુ લક્ષણો-ચિહ્નો હોય તેવા દર્દીઓને ગાંઠ હોવાની વધારે શક્યતા હોઈ શકે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
