________________
મગજ અને જ્ઞાનતંતુના રોગો
માથાના દુખાવાની સાથે સાથે :
(૧) ખેંચ આવવી, ચક્કર અને અંધારાં આવવાં, ચાલતાં લડિયાં આવવાં કે એકાદ બાજુ લકવાની અસર થવી અથવા યાદદાસ્ત કે બોલવાની શક્તિ જતી રહેવી કે બેહોશ થવું.
(૨) તાવ આવવો.
(૩) ઊંઘમાંથી ઊઠવાના સમયે માથું દુખવું, છીંક કે ખાંસી ખાતી વખતે દુઃખાવો વધવો.
(૪) એકદમ જ થોડીક મિનિટો માટે અતિશય દુખાવો થવો. (૫) બાળકોમાં થતો માથાનો દુખાવો.
૯૦
(૬) ૫૦ વર્ષથી ઉપરનાં વ્યક્તિઓમાં ક્રમશઃ વધતો જતો માથાનો દુખાવો (૭) દવા લેવાથી પણ દુઃખાવો નિયંત્રણમાં ન આવવો.
માથાના દુખાવાની સાથે સાથે આવાં બધાં ચિહ્નો હોય તો ચેતી જવું પડે. તેના મૂળમાં કદાચ મગજમાં સોજો, ગાંઠ કે ચેપ હોઈ શકે છે. અગર આવાં કોઈ જ ચિહ્ન-લક્ષણો ન હોય તો દર્દીએ ગભરાવાની ખાસ જરૂર નથી.
૫૦ વર્ષ વટાવી ચૂકેલ વ્યક્તિને શરૂ થયેલો વધતો જતો દુઃખાવો. આમાં લમણા પરની લોહીની નળી સોજાને કારણે જાડી થતી હોય અથવા દુઃખાવો કરતી હોય તેમજ સાથે શરીરમાં થાક, ઝીણો તાવ, અશક્તિ હોય તો ટેમ્પોરલ આર્ટરાઇટિસ હોઈ શકે. તેમાં ESR અને CRP (બ્લડ ટેસ્ટ)ની માત્રા વધારે આવે છે. બાયોપ્સીથી તેનું નિદાન થાય છે અને સ્ટીરૉઇડ દવાથી તે મટી શકે.
I.I.H.
માથાના દુઃખાવાના અન્ય અસામાન્ય કારણોમાં એક છે 1.1.H. એટલે કે Idiopathic Intracranial Hypertension, આમાં મગજમાં કોઈ કારણસર સોજો વધી જાય છે પરંતુ મગજનો સી.ટી. સ્કેન, એમ.આર.આઈ., કમરનાં પાણીની તપાસ વગેરેમાં કારણ પકડાતું નથી.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International
