________________
૧
હાય છે. તે વિવિધતાનુસાર તા જ્ઞાનિપુરૂષોએ જીવાના પણ વિવિધ ભેદ દર્શાવ્યા. વિવિધ ભેદધારી શરીરાવસ્થામાં કેટલીક શરીરાવસ્થા તા એવી પણ હોય છે કે જે જોતાં જ આપણને ઘણા થાય. ગમે તેવી શરીમાં કે ગરમીમાં, સુખમાં કે દુઃખમાં, અનુકૂળતાવાળા સ્થાને સ્વતંત્રતાપૂર્વક જવામાં જીવ અશક્ત હાય. મુંગામંગા શીત તાપાદિ કષ્ટો સહન કરીને જ પડી રહેવું પડે. વળી અનેક જીવાની દેહાવસ્થા ટકાવવામાં ભક્ષ્ય તરીકે ઉપયેગમાં લેવાઈ જઈ એ તેવાં પણુ શરીર હાય. આપણે ભક્ષાઈ જતા હાઈએ તે પણ તેથી ખચવાની કોઈ શક્તિ, લાગવગ, કે રાજ્યના કાનુના આપણી પાસે ન હાય. એવી પણ દેહાવસ્થા, અનેક વિધ વિલાસી જીવનમા અંધ બની રહેલા આપણે અનેકવાર પ્રાપ્ત કરી. અરે! વમાન જન્મ પહેલાં પણ નવ નવ મહિના જેટલા દી - કાળ પર્યંત ઉધે મસ્તકે અને જ્યાં હવાનું પણ આગમન બહુ જ ઓછું હોય એવા મળમૂત્રથી ભરેલા અંધારી કોટડી સમ માતાના ઉદરમાં પણ આ જીવે કેટલું દુઃખ અનુભવ્યું ? આ નજીકના ટાઈમની હક્તિ બુદ્ધિગમ્ય હાવા છતાં આપણે ભૂલી ગયા, તે પછી પૂર્વ ભવાની કષ્ટકારક દેહાવસ્થાની સ્મૃતિ આપણને કયાંથી હાય ? પરંતુ એવી અવસ્થાએ આ જીવે અનેકવાર પ્રાપ્ત કરી અને કરશે એ વાત તે ચાક્કસ છે. વિવિધ જન્મમાં આવી વિવિધ અવસ્થાવ ત શરીર પ્રાપ્તિ કેમ ? એવી વિવિધ રચના કેમ થાય છે? કેવી રીતે થાય છે ? કાણુ કરે છે ? કઇ વસ્તુમાંથી કરે છે? એક સ્થાને