________________
૩૫
* સ્તોત્રકારને સામાન્ય પરિચય * દિવાકર બાણ અને મસૂરની સમકક્ષાના શ્રી હર્ષની રાજસભાના * સભ્ય બન્યા.”
અહીં માતંગદિવાકરથી શું સમજવું? એ વિવાદાસ્પદ છે, પણ હર્ષની સભામાં બાણ અને મયૂર નામના કવિઓ હતા, એ હકીકત આના પરથી સ્પષ્ટ થાય છે.
પ્રભાવચરિતના પ્રબંધનું પર્યાલચન કરતાં પં. શ્રી. કલ્યાણવિજયજીએ લખ્યું છે કે “માનતુંગસૂરિને પિતાની સભામાં બોલાવનાર રાજા હર્ષને બનારસને બ્રહ્મક્ષત્રિય રાજા હેવાનું પ્રબંધમાં સૂચવાયેલ છે* અને એની સભાના પંડિત મયૂર અને બાણને પણ બનારસના જણાવ્યા છે, પણ આ વાત તે સુપ્રસિદ્ધ છે કે બાણું-મયૂર જેની સભામાં હતા, તે શ્રી હર્ષ થાણેશ્વરને વૈશ્યવંશી રાજા હતા. પ્રસ્તુત પ્રબંધમાં શ્રી હર્ષને બનારસને રાજા લખે છે, એને અર્થ એમ હાઈ શકે કે માનતુંગસૂરિની સાથે આ રાજાએ બનારસમાં મુલાકાત કરી હોય, કેમકે બનારસમાં પણ તેનું જ રાજ્ય હતું.'
ત્યાર બાદ કેટલુંક પાચન કર્યા પછી તેમણે જણાવ્યું છે કે “પ્રબંધવણિત માનતુંગના દિગમ્મરાવસ્થાના ગુરુના ચારકીતિ' અને એમના પિતાના “મહાકતિ” આ નામે
* પ્રભાવક્યરિંતમાં હર્ષદેવ બ્રહ્મક્ષત્રિય જાતિને હવે, એવુ સૂચવેલ નથી, પણ માનતુંગસૂરિના પિતા ધનદેવ બ્રહ્મક્ષત્રિય જાતિના હતા, એમ જણાવેલું છે. જેમકે “ત્રહ્મક્ષત્રિયાતી પામર સુધીઃ”એટલે અહીં પોલેચકની સમજફેર થયેલી છે.
કે પ્રખમના પિતાની
લિમા હતો તેને
