________________
પંચાંગ-વિવરણ
૧૩૯
વિવેચન
. કેટલાક મનુષ્ય આ જગતમાં સૂર્યને મહાન દેવ માની તેને વેદ-પૂજે છે તથા તેની સ્તવના કરે છે. (મચૂર કવિએ કર્યું હતું તેમ) પરંતુ તેત્રકાર સૂરિજી કહે છે કે શ્રી, જિનેશ્વરદેવના પ્રભાવ આગળ સૂર્યને પ્રભાવ કંઈ વિસાતમાં નથી. પ્રથમ તે સૂર્યને પ્રભાવ બધે વખત ટક્ત નથી, સાંજ પડી કે તેને અસ્ત થઈ જાય છે. વળી અમુક અમુક વખતે રાહુ વડે તેનું ગ્રહણ થાય છે, ત્યારે તે સાવ નિસ્તેજન બની જાય છે–પ્રભાવહીન થઈ જાય છે અને આકાશમાં ઘનઘેર વાદળ ચડી આવે તે તેને પ્રકાશ રુંધાઈ જાય છે.
વિશેષમાં તે ત્રણેય જગતને એકી સાથે પ્રકાશિત કરી શક નથી, તેથી જ લેકના અમુક ભાગમાં દિવસ તે અમુક ભાગમાં રાત્રિ હેય છે. ઉપરાંત સૂર્યને પ્રકાશ વિશ્વના અમુક પ્રદેશ સુધી જ પહેચે છે, એ એક હકીક્ત છે. જ્યારે શ્રી જિનેશ્વરદેવને પ્રભવ તે સદાય ઉદયમાન રહે છે, તેને કદી અસ્ત થતું જ નથી. વળી રાહુ તેને પ્રસી શક્ત નથી, એટલે કે તેના પ્રભાવને નિસ્તેજ કરી શકતું નથી. એ જ રીતે આકાશમાં ગમે તેવાં ઘનઘેર વાદળો ચડી આવે તે પણ તેમના પ્રભાવને કશી અસર થતી નથી. એ તે એને એ જ રહે છે અને મૂર મુવ અને એટલે પાતાળ, મર્યલેક અને સ્વર્ગલેક, એ ત્રણેય લેકેને એકી સાથે શીધ્ર પ્રકાશિત કરે છે.