________________
૧૫૪
ભકતામહસ્ય
તુલના આ જગતની અન્ય કોઈ પણ માતા કરી શકે એમ નથી. મતિ, શ્રુત અને અવધિજ્ઞાનથી યુક્ત તથા ચાર વિશિષ્ટ અતિશયવાળા આળને ખીજી કઇ માતા જન્મ આપી શકે? અન્ય બાળકોને જન્મ વખતે મતિ અને શ્રુત એ એ જ્ઞાના જ હાય છે, ત્યારે તીથ કરો જન્મ વખતે મતિ, શ્રુત અને અવધિજ્ઞાન એ ત્રણ જ્ઞાનથી યુક્ત હાય છે. આ અવધિજ્ઞાનને લીધે તેમને દૂરદર્શિતા પ્રાપ્ત થાય છે. વળી વિશિષ્ટ અતિશયવાળુ બાળક તો કોઈક જ હોય છે, જ્યારે તીર્થંકરો જન્મથી જ નીચે પ્રમાણે ચાર વિશિષ્ટ અતિશયવાળા હાય છેઃ
(૧) લોકોત્તર સ્વરૂપવાન દેહ.
(૨) સુગંધિત ધાસચ્છવાસ.
(૩) માંસ અને રુધિરના દૂધ જેવા શ્વેતરંગ
(૪) આહાર નિહાર ( મલેાત્સગની ક્રિયા ) તું ચમ ચક્ષુઓ વડે અશ્યપણુ. આપણી આંખો ચ ચક્ષુ કહેવાય. તેના વડે તે ન દેખાય, માટે ચર્મચક્ષુ વડે અશ્યપણું.
અહીં કોઇ એવા પ્રશ્ન કરે કે આમ કેમ ?' તે સ્તત્રકાર મહર્ષિ કહે છે કે દિશાએ સામી નજર કરી, એટલે તેનુ રહસ્ય સમજાઈ જશે. બીજી બધી દિશાઓમાં તારા ટમક્તા હોય છે, જ્યારે એક પૂર્વ દિશા જ એવી. છે કે તે .અત્યંત પ્રકાશમાન એવા સૂર્યને જન્મ આપે છે.