________________
oc
ભકતામર ૨હસ્ય
अग्निना रयिं मे श्रवत् पोषमेव दिवे दिवे । यशसं वीरवत्तमम्
'
118-2-311 ઇત્યાદિ નવ મ ંત્રોના આ સૂક્તમાં યજ્ઞના પુરાહિત, દીપ્તિમાન, વાને ખેલાવનાર, ઋત્વિક્ અને રત્નધારી અગ્નિની હું સ્તુતિ કરુર છું. પ્રાચીન ઋષિઓએ જેની સ્તુતિ કરી છે, આધુનિક ઋષિગણુ જેની સ્તુતિ કરે છે, તે અગ્નિદેવને આ યજ્ઞમાં મેલાવીએ. અગ્નિના અનુગ્રહથી યજમાનને ધન મળે છે અને તે ધન અનુદ્ધિન વધે છે તથા કીર્તિકર થાય છે.' જે કહેવાયુ છે તે પ્રસ્તુત, સ્તોત્રમાં ઘણાં સ્થળે આવી જાય છે, એટલે ભારતીય સંસ્કૃતિના દિવ્ય પ્રકાશમાન એવું આપણુ સ્તુતિસાહિત્ય ઘણાં પ્રાચીન કાળથી ચાલ્યુ આવ્યું છે અને તેમાં ‘સાધનામાર્ગ ' તથા તત્ત્વ વર્ણનમાગ’ અને માર્ગો સારી રીતે પુષ્પિત–પલ્લવિત થયા છે. આ માર્ગોના રાહગીર કવિપુ ંગવ શ્રીમાનતુ ગસૂરિએ ભક્તામરસ્તાત્ર’ના માધ્યમથી પોતાના ઈષ્ટદેવનાં ચરણે જે ભાવપુષ્પા ચઢાવ્યાં છે, તે ખરેખર સ્તોત્રસાહિત્યની એક અમૂલ્ય સંપદા હાવાનાં વિશિષ્ટ ગુણાથી પૂર્ણ છે અને પ્રાસાદિક ભાષામાં ગૂંથાયેલા તેના વર્ણો, શબ્દ, પદા, વાકયો અને મહાવાકથો જાતજાતના પુષ્પાની યાદ અપાવે છે અને તેથી જ તે કાલિતાસના શોમાં મન્ત્ર મળ્યું જ્ઞાતિ પવનપાત્તુઓ થયા ત્યાં' રૂપ છે અને ત્યાં શતપત્રકમળ, જીલાખ, મલ્લિકા, માલતી, જાતી વગેરે જાતજાતના રંગ અને આકૃતિવાળાં તેમજ સુગધથી ભરપૂર વિચિત્રમાળા ‘સ્તોત્રજ્ઞન’ના રૂપમાં આવ્યાં છે. તેઓ આપણા માનસને સદ્યાસહાને માટે સુવાસિત કરતા રહા, એ જ શુભેચ્છા.
*