________________
ફ્રાવ્યસમીક્ષા
૪૦૫
તુંગસૂરિએ વીશમા પદ્યમાં આદરી છે. કૅમશઃ ૨૦-૨૧-૨૩ અને ૨૪મા પદ્મામાં હરિહરાતિ દેવાથી પણ પ્રભુને શ્રેષ્ઠ વ્યક્ત કરવાની શૈલી એકાંતભક્તિને આશ્રિત છે અને તે સર્વવ્યાપી છે. ચંડીશતકમાં માણુકવિએ પણ દેવીને શિવ, સૂર્ય, ઈન્દ્ર, ચંદ્ર, વાયુ, કુબેર વગેરે દેવાથી શ્રેષ્ઠ અભિવ્યક્ત કરી છે. યથા विद्राणे रुद्रवृन्दे सवितरि तरले वज्रिण ध्वस्तव, जाताशङ्के शशाङ्के विरमति मरुति व्यक्तवैरे कुबेरे । वैकुण्ठे कुण्ठितास्त्रे महिषमतिरुषं पौरुषोपघ्ननिघ्नं, निर्विघ्नं निघ्नती वः शमयतु दुरितं भूरिभावा भवानी ॥ ६६ ॥
મયૂર કવિએ સૂર્યશતકમાં સૂર્યદેવને (૮૮મા પદ્મમાં) બધા દેવાથી વિશિષ્ટ મતાવ્યા છે. તેમજ ૯૩ અને ૯૪ સંખ્યાના પદ્યામાં શિવ, વિષ્ણુ, બ્રહ્મા વગેરે દેવાથી મહાન્ અને મહત્ત્વશાલી તરીકે ખિઢાવ્યા છે. માણકવિની અપેક્ષાએ મયૂરભટ્ટની રચના ભકતામર્-સ્તત્ર સાથે વધારે સામ્ય ધરાવે છે, કેમકે સૂર્યશતકમાં કવિના કુષ્ઠરોગની વાત ભક્તામરની જેમ જ આવી છે અને તેના આધારે જ રતાત્ર રચનાનું કારણ રજૂ કરાયું છે, જેમકે शीर्णघ्राणादिपाणीन् वणिभिरपघनैर्षर्वराव्यक्तघोषान् दीर्घाघातानघोषः पुनरपि घटयत्येक उल्लाघयन् यः । धर्मशास्तस्य वोऽन्तर्द्विगुणघनघृणा निघ्ननिर्विघ्नवृत्तेदत्तार्घाः सिद्धसङ्खैर्विदधतु घृणयः शीघ्रम धोविघातम् ॥६॥
જો કે મયૂર કવિએ પેાતાનાં સૂર્ય શતકમાં કેટલાય શ્લે આવા રચ્યા છે, જેમાં એક એક અક્ષર પચીશ-પચીશવાર