Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ aho zrutajJAnam graMtha jIrNoddhAra - saMvata 2066 (I. 2010). zrI AzApUraNa pArzvanAtha jaina jJAnabhaMDAra - saMyojaka- bAbulAla saremala zAha hIrAjaina sosAyaTI, rAmanagara, sAbaramatI, amadAvAda-05. (mo.) 9426585904 (o) 22132543 (rahe.) 27505720 pRSTha 296 160 164 202 48 306 322 668 516 268 456 420 14. 638 192 428 070 406 prAyaH jIrNa aprApya pustakone skena karAvIne seTa naM.-2 nI DI.vI.DI.(DVD) banAvI tenI yAdI yA pustaat parathI upl stGnels srI zAze. krama pustakanuM nAma bhASA kartA-TIkAkAra-saMpAdaka 055 | zrI siddhahema bRhaddati bRdanyAsa adhyAya-6 pU. lAvaNyasUrijIma.sA. 056 | vividha tIrtha kalpa pU. jinavijayajI ma.sA. 057 bhAratIya jaina zramaNa saMskRti ane lekhanakaLA | pU. pUNyavijayajI ma.sA. 058 | siddhAntalakSaNagUDhArtha tatvalokaH zrI dharmadattasUri 059 | vyApti paJcaka vivRti TIkA zrI dharmadatasUri 06080 saMjIta rAmamA zrI mAMgaroLa jaina saMgIta maMDaLI 061 | caturviMzatIprabandha (prabaMdha koza) saM zrI rasikalAla hIrAlAla kApaDIA 062 | vyutpativAda Adarza vyAkhyayA saMpUrNa 6 adhyAya | zrI sudarzanAcArya 063 | candraprabhA hemakaumudI pU. meghavijayajI gaNi 064 | viveka vilAsa saM/4. zrI dAmodara goviMdAcArya 065 | paJcazatI prabodha prabaMdha saM | pU. mRgendravijayajI ma.sA. 066 | sanmatitatvasopAnam pU. labdhisUrijI ma.sA. 067 | 6:zabhAdIzuzanuvAI pU. hemasAgarasUrijI ma.sA. 068 | moharAjAparAjayam saM pU . caturavijayajI ma.sA. 069 | kriyAkoza saM/hiM zrI mohanalAla bAMThiyA | kAlikAcAryakathAsaMgraha | saM/Y4. | zrI aMbAlAla premacaMda 071 | sAmAnyanirukti caMdrakalA kalAvilAsa TIkA zrI vAmAcaraNa bhaTTAcArya 072 | janmasamudrajAtaka saM/hiM zrI bhagavAnadAsa jaina | 073 | meghamahodaya varSaprabodha saM/hiM | zrI bhagavAnadAsa jaina 074 | sAmudiinai uiya thI 4. zrI himmatarAma mahAzaMkara jAnI 0758na yitra supma lA1-1 4. zrI sArAbhAI navAba 0768nayitra padmasAga-2 4. zrI sArAbhAI navAba 077 | saMgIta nATaya 3pAvalI 4. zrI vidyA sArAbhAI navAba 078 mAratanAM na tIrtho sanatanuzilpasthApatya 14. zrI sArAbhAI navAba 079 | zilpayintAmalilA-1 14. zrI manasukhalAla bhudaramala 080 dazalya zAkhA -1 14. zrI jagannAtha aMbArAma 081 | zilpazAkhalAsa-2 14. zrI jagannAtha aMbArAma 082 | zalya zAstralA1-3 | zrI jagannAtha aMbArAma 083 | yAyurvahanAsAnusUta prayogIlA-1 14. pU. kAntisAgarajI 084 lyAeR8 14. zrI vardhamAna pArzvanAtha zAstrI 085 | vizvalocana koza saM./hiM zrI naMdalAla zarmA 086 | BthA ratna zAsa-1 zrI becaradAsa jIvarAja dozI 087 | BthA ratna zA1-2 zrI becaradAsa jIvarAja dozI 088 |istasajIvana | saM. pU. meghavijayajIgaNi e%caturvizatikA pUja. yazovijayajI, pU. puNyavijayajI sammati tarka mahArNavAvatArikA | saM. AcArya zrI vijayadarzanasUrijI 308 128 532 376 374 538 194 192 254 260 238 260 114 910 436 336 4. 230 322 089 114 560
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ "aho zrutajJAnama graMtha jIrNoddhAra 73 'meghamahodaya varSaprabodha : dravyasahAyaka : pa.pU.pA.gacchAdhipati A.bha.zrI rAmasUrIzvarajI ma.sA.(DahelAvALA)nA samudAyanA pa.pU. gacchAdhipati A.bha.zrI abhayadevasUrIzvarajI ma.sA.nA AjJAnuvartinI pUjya sAdhvIjI zrI caMdrayazAzrIjI tathA pUjya sAdhvIjI zrI amiprajJAzrIjI ma.sA.nA ziSyA pUjya sAdhvIjI zrI maulIkaratnAzrIjI ma.sA. tathA pUjya sAdhvIjI zrI punitaprajJAzrIjI ma.sA.nI preraNAthI candra-guNa-ami ArAdhaka TrasTa, jInAlaya epArTamenTa, sAbaramatInA jJAnakhAtAnI upajamAMthI : saMyojaka : zAha bAbulAla saremala beDAvALA zrI AzApUraNapArzvanAtha jaina jJAna bhaMDAra zA. vimaLAbena saremala javeracaMdajI beDAvALA bhavana hIrAjaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-380005 (mo.) 9426585904 (o.) 22132543 (rahe.) 27505720 saMvata 206 I.sa. 2010
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ ne: EHATREE P VETam %E IN MITE - - NEW PLETELEnereneEUPER CULSUGLCULSURLUSCLE CELESED zrI dhItarAgAya nmH| zrImanmahAmahopAdhyAyazrImeghavijayagaNiviracita meghamahodaya-varSaprabodha CAT Troooooooooooooooooooooooooo anuvAdaka va prakAzaka paNDita bhagavAnadAsa jaina neaantiranandedEETTERNETENSITENTIEnent lionairtelEnetenenApadAna InPnAmlEREMONETENEMEMENT LS4LSEXUSLUSLELSLCLALCLELEUSLEEPIPURTELartun ENA TRA vIranirvANasaM0 2452 vikramasaM0 1983 10 sa0 1926 prathamAvRtti 1000 mUlya 4) rUpiyA ima graMthake sarvAdhikAra prakAzakane svAdhIna rakhe haiN| SR dIThiyA jaina priMTiMga presa bIkAnera 9-4-26 "Aho Shrutgyanam"
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijJApanajainAcAryoM ke banAyeM hue jyotiSa gaNita sAmudrika zilpa zakuna vaidyaka aura kalA bhAdi vijJAna viSayoM ke prAcIna graMtharatna zIghrahI prakAzita ho rahe haiM / jo mahAzaya inakA sthAyI prAhaka bananA cAhe ve eka rupiyA bhejakara sthAyI grAhaka zreNI meM apanA nAma likhavA leM , jisase unako merI taraphase chapanevAlI haraeka pustakeM paunI kimatase mila jaayeNgii| zIghra hI prakAzita hoMgegaNitasArasaMgraha-- zrImahAvIrAcArya viracita, isakA hindI anu. vAda, udAharaNa-sameta khulAsA vAra kiyA gayA hai| bhuvanadIpaka saTIka-- zrIpadmaprabhasUripraNIta mUla aura zrIsiMhatilakasUrikRta TIkA ke sAtha hindI anuvAda sameta / yaha prazna kuMDalI pAse aneka prakAra ke zubhAzubha phala jAnanekA atyuttama graMtha hai / X vAstusAra (zilpazAstra)- paramajaina zrIThakkara-pheru viracita prAkRtagAthA baddha aura hindI anuvAda sameta isameM makAna maMdira pratimA(mUrti) prAdi banAnekA adhikAra vivecana pUrvaka kiyA gayA hai| trailokyaprakAza- zrIhemaprabhasuri praNIta yaha jAtaka tAjaka tathA samasta varSa meM sukAla duSkAla Adi jAnane kA bahuta vistAra pUrvaka khulAsAvAra hai| inase atirikta uparokta viSayake graMtha taiyAra ho rahe haiN| pustaka milanekA patA4. bhagavAnadAsa jaina seThiyA jaina priMTiMga presa. bIkAnera (rAjapUtAnA "Aho Shrutgyanam"
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ - samarpaNa MISHReadtrategyeReceRSecky bIkAnera-nivAsI zrImAn dAnavIra udArahRdaya sAhityapremImeTha bhairoMdAnajI jeThamalajI meThiyA kI mevAmeM, mAnanIya mahodaya . aApane apanI udAratA se dharma aura samAja ke abhyudaya ke liye granthAlaya ( lAyabrerI ) vidyAlaya aura kanyApATazAlA Adi pAramArthika jaina saMsthAoM kI sthApanA karake zrImAnoM ke sAmane suMdara prAdarza khaDA kara diyA hai / itanA hI nahIM kintu dharma aura samAja kI mevAke liye Apane apane Apako arpita kara diyA hai| ityAdi prazaMsanIya kAryoM meM prAkarSita hokara yaha choTIsI bheMTa Apake kara kamaloMmeM sAdara samarpina karatA huuN| bhavadIya----- bhagavAnadAsa jaina. "Aho Shrutgyanam"
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. haraeka manuSya ko prAyaH yaha varSa kaisA hogA? vaSAM kaba aura kitanI barasegI? sukAla hogAyA dukAla? anna sastA hogA yA maha~gA? ityA-- di jAnane kI bahuta utkaMThA rahA karatI hai ataH inake bhAvI zubhAzubha kA jAnane ke liye prAcIna prAcAryoM ne jyotiSa- phalAdeza ke aneka grathoM kA nirmANa kiyA haiM, unameseM aneka prAcIna graMthoM kA sArarUpa saMgraha kara ke racA huA yaha graMtha subhita durbhikSa vRSTi Adi jAnane kA pratyuttama sAdhana haiN| prastuta graMtha ke racayitApravarapaMDitamahAmahopAdhyAya-zrI medhavijayagaNi haiN| ye aThArahavIM zatAbdImeM tapAgaJchagaNanAyaka jagadguru zrI hIravijaya sUrIzvarajI ke paTTaparaMparA Aye hue jainAcArya zrIvijayaprabhasUri aura jainAcArya zrIvijayaratnasUri ke zAsanameM vidyamAna the| inhoMne apanI vaMzaparaMparA apane banAye hue zAntinAthacaritra-mahAkAvya ke aMtameM isa prakAralikhI hai" tadanu gaNadharAlIpUrvadigabhAnumAlI vijayapadamapUrva hIrapUrva dadhAnaH // 6 // kanakavijayazarmA'syAntiSat prauDhadharmA zucitaravarazIlaH zIlanAmA tdiiyH| kamalavijayadhIraH siddhisaMsiddhitIra stadanuja iha reje vaackshriishriirH||67|| cAritrazabdAd vijayAbhidhAna strayI sagadhRAzIladharmA / eSAM vinayAH kavayaH kRpAdyAH padyAsvarUpAH samayAmburAzau // 68 // natpAdAmbujabhRGgameghavijayaH prAptasphuradvAcaka khyaatiHshriivijyprbhaakhybhgvtsuurestpaagcchpaat| nuno'yaM nijamerupUrvavijayaprAjJAdiziSyairimAM cakre nirmalanaiSadhIyavavataH zrIzAntikristutim // 66 // " "Aho Shrutgyanam"
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ graMthakarttA kA : vaizavRkSa kamalavijaya (2) hIravijaya } kanakavijaya 1 zIlavijaya " siddhivijaya cAritra vijaya 1 kRpAvijaya 1 meghavijaya meghamahodaya ( varSaprabodha) Adi jyotiSagraMthoM ke atirikta nyAya vyAkaraNa kAvya Adi viSayoM ke bhI aneka graMtha race haiM 1 devAnandAbhyudaya-mahAkAvye 2 zAntinAthacaritra - mahAkAvyai 1 yaha mAghakAvya kI pAdapUrti saptasargIya mahAkAvya saMvat 1760 meM racA huA hai / isameM jainAcAryazrIvijayadevasUrIzvarajIkA Adarza jIvanacaritra varNita hai / yaha yazovijayanagraMthamAlA meM prakAzita ho gayA hai / 2. isameM zrIharSakaviviracita naivavIya mahAkAvya kI pAdapUrtirUpa zrIzAntinAthajan caritra bar3A manohara lAlitya lokoMmeM varNita hai| isakA kucha loka pAThakoM ke sAmane uta karatA hU~ zriyAmabhivyaktamanA'nuraktatA vizAlasAlavitayazriyA sphuTA / tayA babhAse sa jagattrayIvibhurjvalatpratApAvalikIrtimaNDalaH // 1 // nipIya yasya kSitirakSiNaH kathAH surAH surAjyAdisukhaM bahirmukham / prapedire'ntaH sthiratanmayAzayAH sadA sadAnandabhRtaH prazaMsayA // 2 // yathAzrutasyeha nipItattatkathA - stathAviyante na budhAH sudhAmapi / * sudhAbhujAM janma na tanmanaHpriyaM bhaved bhave yatra na tatkathA prathA // 3 // sadIyapAdAmbujabhaktinirbharAt prabhAvatastulyatayA prabhAvataH / nalaH sitacchatritakIrtimaNDalaH kSamApatiH prApa yazaH- prazasyatAm // 4 // dvidhApi dharmAnugatirmahIpati dvAvadheH zaizavaH eSa zevadhiH / *megA kI vijaye dizAM jinaH sa rAzirAzInmahasAM mahojjvalaH // 15 // yaha jaina vividha sAhitya zAstramAlA kA vAM puSpa rUpase mudrita hai / "Aho Shrutgyanam"
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 digavijayamahAkAvyai 5 caMdraprabhA 7 yuktiprabodhanATaka 6 sapta saMghanAmahAkAvyaM meghadUtasamasyAlekha 6 mAtRkAprasAda vijayadevamAhAtmyavivara pha 10 hastasaMjIvaneM 3. yaha trayodaza sargIya mahAkAvya meM jainAcArya zrI vijayaprabhasUri kA Adarza jIvana vistAra pUrvaka barNita haiM / 4] graMthakarttA dakSiNa deza meM auraMgAbAda nAma ke nagara meM cAturmAsa raha the, vahAM se soraTha deza meM dvIpabaMdara nAmake nagara meM cAturmAsa rahe hue gacchAdhIzvara zrIvijayaprabhasUrijI ke pAsa vijJaptipatrikArUpa bhejA huA zrI kAlIdAsa viracita meghadUta mahAkAvya kI pAdapUrtirUpa yathArtha nAmavAlA yaha graMtha nagarAdi kA varNana sarasa suMdara lokoM se varNita hai / yaha AtmAnaMda jaina graMthamAlA kA 24 vAM ratna rUpase prakAzita ho gayA hai / 5. yaha vyAkaraNaviSaya kA graMtha zrIhemacaMdrAcArya viracita siddhamavyAkaraNa ke sUtroM ko aSTAdhyAya kramase haTAkara sUtroMko prayoga siddhi kI paripATI rUpa rakhakara racA hai / isa liye pANinIya vyAkaraNa kI kaumudI kI taraha isako bhI siddha hemavyAkaraNa kI ' haimakaumudI' yA 'candrikA' kahate hai / yaha pAMca hajAra loka pramANa hai aura gopAlagiri naga meM vikrama saMvata 1755 meM racA hai / 6. adhyAtma viSaya kA graMtha hai, isameM OM namaH siddham' isa varNAmnAya kA bistArapUrvaka vivecana karake OM zabda kA rahasya ko acchI taraha sphuTa kiyA hai| dharmanagara meM vikrama saMvat 1747 meM racA hai / 7 yaha bhI mukhyatayA adhyAtma viSaya kA graMtha hai| Ren = panyAsa zrIvallabhavijayagaNa ne ravA hai, isameM kitane prayogoM kA isa thakAra sphuTatayA vivecana kiyA hai / 8 isameM jainadarzana ke kathanAnusAra zrI RSabhanAtha, zrIzAntinAtha, zrI pArzvanAtha, zrIneminAtha aura zrI mahAvIrasvAmI ina pAMca tIrthakaroM kA tathA zrIkRSNavAsudeva aura zrIgamacaMdra ina sAta uttama puruSoM kA mAhAtmya varNita hai| ina mahAna puruSoM kA pavitra jIvana sadRza na hone para bhI sadRza zabdoM se bhinna ghaTanAoMkA varNana karake 'saptasaMdhAna' nAma yathArtha kiyA / tathA anuprAsale yamaka ityAdi zAbdika aura Arthika alaMkAra yukta sevana vihAra ArAma Rtu nagara Adi kA varNana yathAsthita karake mahAkAvya kI paMkti meM isako uttama banAyA hai| yaha jaina vividha sAhitya zAmramAlA 3 gaM puSpa rUpame prakAzita humA hai I 10 sAmudrika viSaya kA graMtha hai, isameM hasta kI rekhAoM para se bhaviSya kA zubhA "Aho Shrutgyanam"
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 brahmabodhe 12 laghutriSadhi cari 13 bhaktAmarastotra TIkA ityAdi upalabdha grantharatnoM se Apake nyAyavyAkaraNa sAhitya viSayaka prakhara pANDitya kA patA lagatA hai| isake atirikta gujarAtI bhASAmeM bhI kaIeka rAsA Adi jor3akara gujarAtI bhASA sAhitya kI vRddhi kI hai isase sApha mAlUma hotA hai ki Apa kA zAna parimita nahIM-atyanta vizAla thaa| prastuta graMtha teraha adhikAroMmeM aneka viSayoMse pUrNa huA hai / jaiseutpAta prakaraNa, karpUracakra,pabhinIcakra,maNDala prakaraNa, sUrya aura candramA ke grahaNa phala, pratyeka mAsameM vAyukA vicAra, varSA ko barasAnekA aura baMdha karanekA maMtra yaMtra, sATha saMvatsaroMkA matamatAntara-pUrvaka vistAra se phala, grahoM kA rAziyoM para udaya asta yA vakrI ho unakA phala, prayana mAsa pakSa aura dina kA vicAra, saMkrAMti phala, varSake rAjA maMtrI prAdi kA vicAra, varSA ke garbha kA vicAra, vizvAvicAra, prAya aura vyayakA vicAra, sarvatobhadracakra aura varSA jAnane kA zakuna, ityAdi upayogI viSayoMkA aneka matamatAntaroMse vistAra pUrvaka vivecana kiyA gayA hai| isakA pratidina anuzIlana kiyA jAya to agale varSa meM duSkAla hogA yA sukAla, varga kaba aura kitanI kitane dina barasegI, dhAnya, sonA cAMdI Adi dhAtu, kapAsa, sUta aura krayANaka vastu, ina saba kA tejI honAyA maMdI ye acchI taraha jAna sakate hai|saaraaNsh yahI hai kibhAvI varSa kA zubhAzubha jAnane ke lie koI bhI viSaya isameM nahIM chor3A hai| varSaprabodha ke nAma se hindI bhASA ke sAtha do saMskaraNa aura ho gaye haiN| eka murAdAbAda nivAsI paM. jvAlAprasAdajI mizra anuvAdita jJAnasAgarapresa bambaIse aura dUsarA jayapura nivAsI paM.hanUmAnajI zarmA anuvAdita zrI veGkaTezvarapresa bambaI se prakaTa huaA haiM / pahale anuzubha phalAdeza jAnane ke liye atyuttama hai / yaha 'middhajJAna' nAma se bhI prasiddha hai / 11 prAdhyAtmika viSaya kA graMtha hai| 12 cauvIsa tIrthakara, bAraha cakravartI, nava vAsudeva, nava prativAsudeva aura nava baladeva ye tesaTa mahAn uttama puruSoM kA caritra 5000 zloka pramANa hai aura vistArase kali kAla sarvajJa zrI hemacandrAcArya ne 36000 zloka pramANa racA hai| 13 zrImAn mAnatuMgasUri viracita bhaktAmara stotrakI vistAra pUrvaka TIkA hai| "Aho Shrutgyanam"
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAda ke viSaya meM dUsare anuvAdaka paM hanUmAnajI zarmA likhate hai ki" ( yaha graMtha) savyavasthA rUpase aba kahIM milatA bhI nahIM hai yadyapi bhASA TIkA sahita eka milatA hai kiMtu vaha aisA hai mAnoM khule patroMkI pustaka aAMdhImeM ur3a gaI ho aura usIko DhU~Dha DhAMDha kara vinA nambara dekhe hI jyoM kI tyoM chApa dI ho, kyoMki usa meM eka hI viSaya ke daza daza aMgoMmase ATha 2 aMga jAte rahe haiN| aura kaI eka viSaya idhara udhara chinna bhinna hokara khaMDita ho rahe hai / yaha dazA to pahale saMskaraNa kI hai| paraMtu dusarA saMskaraNa aura bhI ekadama vicitra hai| samasta graMtha kA pramANa 3500 zloka hai, para dUsare meM bhI lagabhaga 2000 zloka nadArada haiN| isameM bhI hame atyanta Azcarya totaba hotA hai jabayaha dekhate haiM ki paM. hanumAnajI zarmAne apanI ora se kaIeka jahAM tahAM ke zloka ghuser3a kara prathama maMgalAcaragA se hI pUrNa graMtha kA bilakula parivartana kara diyA hai| ataH mujhe duHkha pUrvaka kahanA par3atA hai ki acchA hotA yadi paM. mahAzayane itihAsa aura prAcIna sAhitya meM kSati pahu~cAne ke liye kalama hI na calAI hotI, athavA anta meM graMthakartA zrI meghavijayajI kI prazasti na dekara apane nAma se hI prakaTa kiyA hotaa| isa para bhI anuvAdaka turI yaha likhate hai ki " ... ise anya koI chApanekA dussAhasa na kareM" dhanya mahAzaya na jAne kisa hanu se Apake saMskaraNa meM graMtha kA sArA svarUpa badalA gayA hai, aura use asalI hAlata meM janatA ke upakArArtha pragaTa karanevAle kA sAhasa dussAhasa hogA? astu / aise anuvAdakoM ko merI prArthanA hai ki prAcIna sAhitya kA isa taraha durupayoga na kIjiye / yoM hI saMskRta sAhitya kahIM bhaNDAroM meM par3A huA dImaka yA cUhoM kA AhAra bana rahe haiM / jo kucha prApta ho sakatA hai use isa taraha vikRta kara DAlanA var3I aprazaMsA kI bAta hai| ukta donoM anuvAdakoM aura prakAzakoMne yadi udAratA se isa graMtha kI pUrI khoja kI hotI to zAyada mujhe isa navIna anuvAda ko lekara na upasthita honA paDatA / paraMtu hamAre durbhAgya se aisA nahIM huaa| isalie isakA prakAzita honA na honA lagabhaga barAbara hI thaa| isI kAraNa maiMne isa graMthako vyavasthita DhaMgase pUre pAThakI khoja karake aura prAcIna TippaNiyoMse yukta karake pAThakoM ke samakSa rakhanekA dussAhasa(1) "Aho Shrutgyanam"
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ kiyA hai / niHsaMdeha isameM bahutasI truTiyAM aba bhI maujUda hogii| isa ke kaI kAraNa hai-prathama to merI mAtRbhASA hindI nahIM, gujarAtI hai| dusarA kAraNa vaza ise bahuta zIghratAse prakAzita kiyA hai phira bhI yaha kahane meM koI harja nahIM hai ki maiMne graMthako adhUrA nahIM rakkhA hai| isa graMtha kI pUrNa presakopI jayapura nivAsI rAjyajyotiSI paM. gokulacandrajI bhAvana dvArA jyotiSazAstrI paM. zyAmasundaralAlajI bhAvana ne pUrNa parizrama lekara sudhAra dI hai| tathA mudritaphaoNrma pAlI (mAravADa) nivAsI daivajJabhUSaNa jyotiSaratna paM. mIThAlAlajI vyAsa ne sudhAra diye hai| isa liye una sabakA AbhAra mAnatA huuN| isako zuddha karaneke lie nimna likhita sajjanoM ne medhamahodaya kI hasta likhita pratiye bhejane kI kRpA kI hai. isaliye maiM unakA bhI pUrNa upakAra mAnatA huuN| 1 zrImAn pUjyapAda zAstravizArada jainAcArya zrIvijayadharmasUrIzvarajI ke zAstrabhaMDAra bhAvanagara se zrIyuta abhayacanda bhagavAnadAsa gAMdhI dvArA prApta / 2 zrImAn mahopAdhyAya zrI vIravijayajI zAstrasaMgraha baDodA se zrIyuta paM. lAlacanda bhagavAnadAsa gAMdhI dvArA prApta / 3 zrImAn muni mahArAja zrI amaravijayajI se prApta / 4 jayapura nivAsI rAjyajyotiSI paM. mukundalAlajI zarmA se praapt| 5 pAlI nivAsI devajJabhUSaNa jyotiSaratna paM. mIThAlAlajI vyAsa se praapt| . ukta pAMca prati prAyaH isI zatAbdI meM lIkhI huI azuddha thI, inameM jayapuravAle paMDitajI kI prati meM kahIM 2 prAcIna TippaNI bhI thI vaha maiMne yathA sthAna lagA dI hai| kiMtu yahI prati paM. zyAmasundaralAlajI bhAvanake pAsa presakopI sudhArane ke liye raha jAne se vilaMbase milI. jisa se jo bAkI rahI gaI TippaNiyeM maiMne graMtha ke aMtameM lIkha dI hai, AzA hai- pAThaka gayA vahAM se dekha leNge| vidvAn janoM se savinaya prArthanA hai ki merI mAtRbhASA gujarAtI hone se hindI anuvAda meM bhASA kI to bahutasI truTiyAM avazya hoMgI: paraMtu kahIM zlokoM kA gUDha zrAzaya meM bhUla dekhane meM Ave to use sudhAra kara par3hane kI kRpA kareM aura mereko sUcita kareMge to dUsarI prApti meM sudhAra dI jaaygii| jaise "Aho Shrutgyanam"
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ (7) pRSTha 366 zloka161"navamyAM svAtisaMyoge bhAdramAse site yadA" ityAdi zlokoMkA maiMne prathama "bhAdrapada zukla navamI ke dina svAtinakSatra ho" aisA artha kiyA thA, kiMtu pIchese prAcIna (stropa?)TippaNI yukta prati milanese isakA gUha prAzaya "bhAdrapada zukla navamI yA svAtinakSatra ke dina zukravAra ho"aisA samajha meM Anese sudhAra diyA hai| pUrNa prAzA hai ki pAThaka gaNa isase vizeSa lAbha uThAkara merA parizrama ko saphala kreNge| ityalaM sukSeSu. saM 1983 dvitIya caitra ApakA kRpApAtra--- ___ zukla 13 ravivAra (zrI mahAvIrajina jayaMtI) bhagavAnadAsa jaina hindI anuvAda sameta joisahIra (jyotiSasAra) yaha prAraMbhika zikSA ke liye atyuttama hai, isameM muhUrta Adi dekhane kI saMkSipta pUrvaka bahuta sarala rIti batalAI hai / sAtha kucha svarodaya jJAna bhI diyA gayA hai / pRSTha saMkhyA 88 kimata pAMca bhAnA. kiMtu sthAyI grAhakoMke liye bheMTa. "Aho Shrutgyanam"
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ biSayAnukramaNikA / vAyucaka 13 1 mA viSaya pRSThAMka viSaya pRSThAMka maMgalAcaraNa / dUsarA vAtAdhikArautpAtaprakaraNa vAyu ke bheda panminIcakra yA kUrmacakra 11 zanidRSTicakra caitramAsameM vAyuvicAra sarvatobhadracakase divicAra 12 vaizAkhamAsameM vAyuvicAra kapUracakra se dezAntaroM meM varSa kA jyeSThamAsameM vAyuvicAra 52 zubhAzubha zAnake liye prathama cakra ASADhamAsameM vAyuvicAra 55 nyAsa prakAra ASADha pUrNimAke dinakA vAyu 6 prakArAntarase karpUracakrakA dUsarA mArgazIrSamAsameM vAyuvicAra 60 pATha pauSamAsameM vAyuvicAra zukra kA udaya se dezoM meM varSa kA mAghamAsameM vAyuvicAra 65 | phAlgunamAsameM vAyuvicAra 62 zukrAstase dezoM meM varSakA jJAna 24 tIsarA devAdhikAramaNDalaprakaraNa meM prathamAneya varSA karanevAle devAMkA varNana 65 maNDala varSA honeke maMtra aura yaMtra 72 vAyumaNDala varSAstaMbhanake maMtra aura yaMtra 77 vAruNamaNDala mAhendramaNDala cauthA saMvatsarAdhikAramaNDala kaba phaladAyaka hote haiM? 26 | varSake dvAra utpAtabheda zubhAzubha varSa gandharvanagara 33 SaSTi (sATha) saMvatsara vidyutlakSaNa saiddhAMtika pAMca saMvatsara 87 ketuphala 34 SaSTi saMvatsara lAne kA prakAra caMdra aura sUrya grahaNakA phala tathA unakA phala rAmavinoda ke varSAke garbha lakSaNa 36 matase "Aho Shrutgyanam"
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 208 pRSThAMka viSaya pRSThAMka raudrIyameghamAlA ke SaSTi saMvatsara rAziyoM para gurukA astaphala 185 100 meghoM kA vicAra durgadevamuni kRta paSTi saMvatsara pAMcavAM adhikAraphala : saMvatsarazarIra 164 prAcIna vacanoM se vistAra pUrvaka rAziyoM para zanicAravicAra 264 paSTi saMvatsara phala nakSatrIparI zaniphala 206 guru (bRhaspati) cAra phala sapta yamajihvA 208 guruke varSakA vicAra zanikA udaya vicAra meSarAzistha guruphala zanikA asta vicAra 206 vRSarAzistha guruphala 156 kUrmacakra yA padmacakra mithunarAzistha guruphala 158 rAhucAra kA phala 218 karkarAzistha guruphala rAhukA rAzigrahagA phala 223 siMharAzistha guruphala 160 nakSa grahaNaphala kanyArAzistha guruphala ketucAra kA phala 227 tulArAzistha guruphala chahA adhikAra---- vRzcikarAzistha guruphala ayanaphala dhanarAzistha guruphala mAsakala makararAzistha guruphala adhikamAsaphala kuMbharAzistha guruphala mInarAzistha guruphala tithi kSaya yA vRddhikA phala 244 dinavicAra guru (bRhaspati) vaRvicAra-- meSarAzise mInarAzi taka bAraha / rohiNI parasevAMkA dinamAna254 rAziyoM meM sthita vakrI guru kA varSameM vRSTiko dinasaMkhyA 255 172se176 tithi aura cArameM rohiNIphala256 phala guru ke bhoga nakSatra kA phala 177 prathama varSa ke dinaphala 257 guru ke catuSkaphala 176 sAtavAM adhikAra-- punaHguruke bhoganakSatrakA phala 18 ! agastidvAra 256 rAziyoM para gurukA udayaphala 183 varSarAja maMtrI AdikA vicAra261 gurudaya kA mAsaphala 184 varSAdhipati kA phala : 26 04 4 4 4 44 YWWX" "Aho Shrutgyanam"
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 viSaya pRSThAMka viSaya "pRSThoMka varSamaMtrI phala 267 svAtiyoga sasyAdhipati phala 269 phAlgunamAsameM vAdalavicAra 315 mantAntaroM se varSarAjAdi kA AThavAM adhikAravicAra 271 : meghagarbhalakSaNA rAmavinoda ke mata se varSarAja mArgazIrSakRSNAdi ke garbha 323 272 meghacakra 327 vaziSThamatase varSamaMtrI phala 273 tAtkAlika garbhalakSaNA 326 dhAnyeza phala 274 garbhavinAza tathA prasuti kA meghAdhipati phala lakSaNa 331 raseza phala 277 | zIghra varSAkA lakSaNa . 334 sasyAdhipati phala 278 navavA adhikAranIrasAdhipati phala 279 tithiyoM meM ArdrA pravezaphala 280 varSastaMbha catuya / viMzopakAlAnekA prakAra 343 281 vAroMmeM rAmavinoda ke matase tudhAdi ke nakSatroM meM pArdA pravezake samayaphala vizvA varSa janmalagna vicAra 283 caitramAsameM tithiphala abhra (bAdala) dvAra vaizAkhamAsameM " caitramAsameM vAdala vicAra jyeSThamAsameM .. vaizAkhamAsameM ASADhamAsameM " jyeSThamAsameM kAlIrohiNI vicAra 351 ASADhamAsameM ASADha pUrNimA vicAra zrAvaNamAsameM 268 zrAvaNamAsameM tithiphala 360 bhAdramAsameM 301 zrAvaNA amAvasakA vicAra 362 pAzvinamAsameM : bhAdramAsameM tithiphala 365 kArtikamAsameM 303 bhAdrapada amAvasakA vicAra 366 mArgazIrSamAsameM 304 AzvinamAsameM tithiphala 366 pauSamAsameM 305 kArtikamAsameM tithiphala 372 mAghamAsameM 310 ! mArgazIrSamAsameM . 375 281 283 hy s 0.....mmmmH . MMM "Aho Shrutgyanam"
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ M . WWWWWW 382 384 viSaya pRSTAMka viSaya pRSThAMka pauSamAsameM tithiphala saptanADIcaka 423 mAghamAsameM " candrodayaphala 430 phAlgunamAsameM " 380 candrAstaphala bAraha pUrNimAkA vicAra candramA nakSatra aura tithi yoga varSA dina saMkhyA ke phala 433 akAlavarSA 385 Aya vyaya cakra 436 dazavAM adhikAra maMgalacAraphala saMkrAMti prakaraNa maMgalavakrIphala saMkrAMtisaMzA aura vAraphala 387 grahavakrIphala caMdramaMDaloM meM saMkrAMtikA phala 387 aticAra (zIghra gati) phala dina aura rAtri vibhAgase saMkrAMti maMgalakA udayaphala phala 388 maMgala kA astaphala karaNadvArA saMkrAMtikI sthiti388 budhavAra phala saMkrAMti muharta vicAra 386 budhakA udyaphala saMkrAMtike vAhana Adi 360 budhakA astaphala 4 // 2 bAraha saMkrAMtike phala / zukracAra 453 nakSatra vAra ke yoga se saMkrAMti zukracatuSka 453 phala 408 zukravAra yogacakra zukrodayamAsaphala bAraha saMkrAMtiyoM meM varSA kA zukrodayarAziphala 457 vicAra zukrodayananatraphala 447 gyAharavAM adhikAra- zukrodaya tithiphala 458 bandracAra zukrAsta mAsaphala rohiNI zakaTayoga 416 zukrAsta rAziphala candrakI prAkRti grahayoga phala candrake vastra 421 bArahavAM adhikAragokula krIDA 422 nakSatradvAra candrase arghajJAna 422 rohigIcakra 00 .x4 "Aho Shrutgyanam"
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) pRSThAMka | viSaya 466 | puMstrI napuMsaka graha 2 viSaya dinA aura mAsArgha zrArdrA praveza nakSatradvAra sarvatobhadracakra nakSatra krama se deza aura vastu ke nAma 475 dezakAla aura parAyakA nirNaya450 deza Adike svAmIkA jJAna baladvArA svAmI kA nirNaya vakrodaya phala uccavala svAmI dvArA vedhaphala varNa Adi para dRSTi jJAna vedha dvArA vizvA nirNaya jalayoga sUrya caMdra kRta jalayoga 372 473. 480 481 481 ra var 483 484 486 488 terahavAM adhikAra pRcchA lagna vRSTi pRcchA RkSaya tRtIyA vicAra rakSAparva vicAra ASADha pUrNimA vicAra zubha jJAna aMdhakAra prazasti avaziSTa ziyeM. "Aho Shrutgyanam" pRSThAMka 486 kusuma latA phala kaupake DekA phala TiTTibhake praNDe kA phala kaueM ke ghoMsale kA phala kAkapiNDaphala gautamIya jJAna se varSa kA zubhA ka *&? kara 463 465 468 501 501 06 506 507 506 511
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAlI (mAravADa) nivAsI zrImAn jyotiSaratna paM-mIThAlAlajI vyAsa ne nIce likhe hue zlokoM kA artha sUdhAra kara bhejA hai pRSTha- 13 zloka 46- 47- 48 -- jyeSTazukla aSTamI Adi cAra dina taka mRdu (sukhasparza)vAyu, zubha(purva uttara yA IzAna kA) vAyu cale tathA snigdha aura vinAgatike vAdala ho to dhAraNA zubha hotI hai, isase saMvatsara zreSTa hotA hai // 46 // inhIM dinoMmeM svAti Adi cAra nakSatroMmeM varSA ho jAya to dhAraNA parizruta ho jAtI hai isaliye kramase zrAvaNAdi cAra mahInoM meM varSA na ho // 47 // aSTamyAdi cAroM dina upara ke zloka 46 ke anusAra ekase (yathArtha) nikale to subhikSa tathA sukhakAraka jAnanA / yadi yathArtha na nikale to varSa acchA na ho aura caura tathA agni kA bhayadAyaka ho||48|| pRSTha-156 zloka- 36 - udagavIthI yAne AkAzamai uttaramArgake mAne hue nava nakSatroM para guru ho to subhikSa aura kalyAgA kAraka hai tathA madhyamArga ke nakSatroM para ho to madhyama phala kahanA / / pRSTa- 252 zloka. 511... migamA vAya na vAizrA yAne sUrya ke mRgazira nanaameM vAyu na cale / pRSTha 284--- zloka 137----meSa praveza lagnameM tathA varSapraveza lamameM yadi saptama sthAnameM pApagraha ho to dhAnyakA vinAza ho // 13 // pRSTha 265 zloka- 208- mUlanakSatra ke caraNoM meM kramase varSA ho to ASADhAdi cAra mahInoM meM krama se varSA kA avarodha ho / isI prakAra zravaNa aura dhaniSThA ke caraNoM meM varSA na ho to kramase ASADhAdi cAra mAsameM varSAkA abhAva ho // 208 // pRSTa 336 zloka. 3- prASADhazukla pratipadAko punarvasu nakSatra ho to dhAnya kI prApti ho / pRSTa. 36 4 zloka 152- zrAkhA rohiNa navi mile posI mUla na hoya' yAne akSaya tRtIyA ko rohiNI aura pauSa amAvasa ko mUla na ho to pRSTha 372 zloka 16.8- 'Azvina amAvasa' ke sthAna para koI bhI mAsa kI amAvasa samajhanA . pRSTha 376 zloka 225-- mArgazIra ekAdazI ko punarvasu nakSatra ho to kapAsa kaI sUta Adi kA saMgraha karane se vaizAkhamAsameM lAbhadAyaka hogA // 22 // "Aho Shrutgyanam'
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ // zrI vItarAgAya namaH // ||shriimeghmhodyo-vrssprbodhH|| (bhASATIkAsametaH) granthakArasya maMgalAcaraNam / zrI tIrthanAthavRSabhaM prabhumAzvaseni, zalezvaraM natasurendranarendraghandram / dhyApana sameghavijayaM sukhamAvabuddhanyai, zAstraM karomi kila meghamahodayArtham // 1 // yenAyaM prabhupAbamAptavRSabhaM vizvaikavIraM hRdi / - smArasmAramaharnizaM paTudhiyA granthAH samabhyasyate / predhA tasya suvarNasiddhikamalA medhAvalAt praidhate, rAjadrAjasabhAsu bhAsuratayA kIrtirnarIsatyate // 2 // natvA jinendraM prabhupArzvanAtha, devAsurairacitapAdapabham / varSaprabodhasya karomi TIkA, bAlAvabovAya subhASayAham // 1 // bhAvArtha--devendra narendra aura candra mAdi jina ko namaskAra karate haiM, aise dhanendra padmAvatI sahita tIrthakara zrI zaMkhezvarapArzvanAtha prabhu kA dhyAna karatA hubhA, megha ke udaya ke artha ko sukhapUrvaka jAnane ke liye maiM ( mahAmahopAdhyAya zrImeghavijayagaNi ) meghamahodaya hai artha jisa kA aise meghamahodaya nAma ke anya ko banAtA hUM // 1 // zreSThoM meM zreSTha aura jagat meM eka vIra aise zrIpArzvanAtha prabhu ko hRdaya meM niraMtara snarama karake jo buddhimAn isa grantha kA abhyAsa karatA hai, usako tIna prakAra kI vidyA, siddhi aura lakSmI budbhibala se prApta hotI hai, aura bar3I 2 zobhAyamAna rAjasabhAoM meM vizeSa prakAza rUpa se usakI kIrti bhI atyanta nAcatI hai yAne phailatI hai // 2 // "Aho Shrutgyanam"
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye dIpotsavadine prAta granthaH prArabhyate mayA / asmin jagadgurorbhaktyA bhUyAd vAk siddhisannidhiH // 3 // sthAnAGke dazamasthAne nyavedi suSamodayaH / zrImadvIra jinendreNa sarvalokahitaiSiNA // 4 // vRSTeH kAlAkAlarUpa sthAnAdyaryanirUpaNAt / sautraM vivaraNaM spaSTaM, granthe'sminnabhidhIyate // 5 // yadAgamaH --- dasahi ThANehiM pragADhaM isameM jANijjA. taMjahA - prakAle na varisai 1, kAle varisaha 2, asAhU na pUjati 3, sAha pUjati 4, gurUhiM jaNo rUmmaM paDivako 5, maguNNA sadA 6, maNuNNA rUvA 7, maNuNyA rasA 8, maNNA gaMdhA 1, maNuSNA phAsA 10, iti // granthasyAbhyasanAdasya siddhAntapratipAdanam / tadAcane'sya tatvajJe nizzaGkatvaM vidhIyatAm // 6 // divAlI ke dina prAtaH kAla ke samaya maiMne isa grantha kA prArambha kiyA | isa jagat meM jagadguru (zrI hIra vijayasUri) kI bhakti se merI vacanasiddhi kA vistAra ho // 3 // sthAnAMgasUtra ke dazaveM sthAna meM sarvaloka ke hitecchu zrImahAvIrajinavara ne sukhama nAma ke ArA ( yuga ) kA varNana kiyA hai // 4 // varSA kA kAla akAla rUpa aura sthAna Adi ke artha ko jAnane ke liye isa grantha meM sUtroM kA vivecana spaSTa rUpa se kahA jAtA hai ||5|| sthAnAMgasUtra ke darzaveM sthAna meM utkRSTa sukhAkala kA varNana isa prakAra hai--- akAla meM varSA na barase 1, kala meM barase 2, asAdhu ko na pUje 3, sAdhu ko pUje 4, guru kA acche bhAva se vinaya kareM 5, anukUla ( manojJa ) zabda I, anukUla rUpa 7, anukUla rasa 8, anukUla gaMdhae, aura anukUla sparza 10 ye daza sukhanakAla meM hote haiM // isa grantha ke abhyAsa karane se siddhAnta pratipAdana kiyA jAsakatA hai, usa "Aho Shrutgyanam"
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSA hetuH vRSTihetoH zubhaM varSa tena tAvat sa ucyate / dezo vAtaJca devAdivRSTihetustridhAmataH // 7 // yadAgama:-tihi ThANehiM mahAvuTTIkAe siyA, taMjahA-siMcAM desaMsi vA paesaMsi vA bahave udgajogiyA jIvAya poragalA ya udgattAe vakkamati viukkamati cayaMti uvavajjati // 1 // devA nAgA jakkhA bhUtA sammamArAhitA bhavati, annattha samuTThitaM udgapoggalaM pariNayaM vAsiukAmaM taM desaM sAhati // 2 // abbhavaddalagaM ca NaM samuTThitaM parizAyaM vAsiukAmaM No vAucyA vihuti // 3 // TIkA varSaNaM vRSTiraghaHpatanaM vRSTipradhAnaH kAyo- jIvanikAyo vyomani padapUkAya ityarthaH / varSaNa dharmayuktaM bodakaM vRSTistasyAH kAyo rAzirvRSTikAyaH / mahAMzcAsau vR STikAyazca mahAvRSTikAyaH sa ' syAd bhavet / tasmittatra mAlavakuGkaNAdau / ca zabdo mahAvRSTikAraNAntara samuccayArthaH / NamityalaMkAre / deze janapade pradeze tasyaiva eka deza " ko bA~cane meM vidvAnoM ko niHzaMka rahanA cAhiye // 6 // varSA hone se varSa achA hotA hai, isaliye prathama varSA ke hetu kahate haiM- deza vAyu aura deva ye tIna varSA ke kAraNa mAne haiM | jI tIsare sthAnAMga meM varSA hone kA kAraNa tIna prakAra se kahA hai, jisa deza meM jalayoni ke jIvoM ke pugaloM kA vinAza aura utpatti ho usa samaya vahA~ bahuta varSA hotI hai // 1 // jahA~ nAgakumAra yakSa aura bhUta Adi devoM kI acchI taraha pUjA kI jAtI ho vahA~ dUsare deza meM megha barasane lage vahA~ se leAkara ve deva barasAveM ||2|| varSA ke bAdala udaya hokara varasane lage usa samaya pAyu nAza na kareM ||3|| ina tIna sthAnoM meM darSA acchI hotI hai / "Aho Shrutgyanam"
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye ruupe|vaashbdau vikalpAauM, udakasya yonayA pariNAmakAraNabhUtA udakayonayasta evodakayonikA udkjnnsvbhaavaaH| vyutkrAmanti utpadyante, vyapakrAmanti cyavante, etadeva yathAyogya paryAyata AcaSTe cyavante utpadyante, vAraM vAraM kSetrasvabhAvAdityekam // 1 // tathA devA vaimAnikA jyotiSkA nAgA nAgakumArA bhavanapatyupalakSaNa metat, yakSA bhUtA iti vyantaropalakSaNam, athavA devA iti sAmAnya, nAgAdayastu vishessH| etad grahaNaM ca prAya eSAmevaMvidhe karmaNi pravRttiriti jJApanAya vicitratvAd vA mRghragateriti samyagArAdhitA bhavanti / vinayakaraNAjAnapadairiti gamyate tato'nyatra marusthalAdau deze pradeze vA tasyaiva samutthitamutpannaM, udakapraghAnaM, paudgalaM punalasamUho meghaityarthaH / udakapaudgala tathA pariNataM udakadAyakAvasthA prAptam, ata evaM viyudAdikaraNAd varSitukAmaM sat taM dezaM magadhAdikaM saMharanti nayantIti dvitIyam // 2 // abhrANi meghAstairvadalakaM-durdinamabhravalikaM tasmin deze samutthitamutpannaM vAyukAyaH pracaNDavAto no vidhunoti na vidhvaMsayatIti tRtIyamiti tavRttiH // 3 // iti sthAnAGgasUtre // anUpo' jAgalo mizra-stridhA dezo budharmataH / tattat svabhAvaM vijJAya jalavRSTinivedyate // 8 // tasmAn mAlavadezAdau samAne'pi grhodye| vRSTiH syAdeSa niyatA kAlAt kSetre yaliSThatA // 9 // jalamayadeza, jAMgaladeza aura mizradeza, ye tIna prakAra ke deza buddhimAnoM ne mAne haiM, unake svabhAva ko pahicAnane se jalavRSTi jAnI jAtI hai // 8 // isI kAraNa se mAlavA Adi anUpadezoM meM samAnagraha yAne kAkI karane vAlA duSTa graha ke udaya hone para bhI jalavRSTi niyama se "Aho Shrutgyanam"
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ utpAtaprakaraNam tadA duSTe grahAdInAM yoge durbhikSatA nahi kintu vigraha-mAryAdistatkRtaM vaikRtaM bhavet // 10 // evaM marusthalAdau syAd yadA zubho grahodayaH / tathApyavagraho vRSTa-rvAcyaH svalpo'pi dhImatA // 11 // jJeyaM vAtAbhrayogena deze varSazubhAzubham / / tenAyaM balavAn sarva-ajayogebhya iSyate // 12 // deze svabhAvAnutpAtaH kadAcid tatvato blii| tasmAd varSakyiodhAya lakSayet taM vicakSaNaH // 13 // yaduktaM vivekavilAse utpAtaprakaraNam --~-- svavAsadezamAya nimittAnyavalokayet / tasyotpAtAdikaM vIkSya tyajet taM punarudyamI // 14 // hotI hai, kyoMki kAla kI apekSA kSetra ( deza ) meM baliutA hai / / 6 / / isaliye vahAM grahoM kA duSTayoga hone para bhI dukAla nahIM hotA, kiMtu saMgrAma plega Adi upadrayoM ke kAraNa se viparIta bhI ho jAtA hai / / 10 / / usake anusAra mAravAr3a Adi jAMgala dezoM meM adhika varSA karane vAle zubha grahoM kA udaya hone para bhI barasAta kA abhAva hotA hai, kyoMki isa deza meM buddhimAnoM ne kama vRSTi kA yoga batalAyA hai // 11 // deza meM vAyu aura bAdala ke yoga se varSa kA zubhAzubha jAnanA / yaha yoga saba dRSTiyogoM se balavAn kahA hai // 12 // deza meM kabhI svAbhAvika utpAta ho to vAstavika balavAna hotA hai / isaliye vidvAn loga varSaphala jAnane ke liye usa utpAta ko jAneM // 13 // __apane rahane ke sthAna ke aura samagra deza ke kalyANa ke liye nimitta ( zakuna ) Adi dekhanA cAhiye, una meM utpAta Adi ko dekha kara apane sthAna kA aura dezakA udyamI puruSa tyAga kara deM // 14 // jo padArtha jisa svarUpa meM sarvadA rahatA hai, usa meM kucha pheraphAra mAlUna "Aho Shrutgyanam"
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye prakRtezcAnyathA bhAve utpAtaH sa tvanekadhA / sa yatra tatra durbhikSa dezarAjyaprajAkSayaH // 15 // devAnAM vaikRtaM mAjhaM citreSvAyataneSu ca / dhvajazcordhvamukho yatra tatra raassttraadyupplvH|| 16 // rAjAdiH kRSijIvIced vidharmI pshupaalkH| devatApratimAbhaGgo liGgivipravadhastathA // 17 // Rtau viparyayo yatra tatra dezabhayaM bhavet / devadhvaMsaH prajApIDA durbhikSaM vipraghAtakaH // 18 // jalasthalapurAraNya-jIvAnyasthAnadarzanam / zivAkAkAdikAkrandaH puramadhye puracchide // 19 // chatranAkArasenAdi-dAhAdyairnRpabhIH punaH / astrANAM jvalanaM kozAnirgamaH svayamAhave // 20 // ho taba usako utpAta kahate haiM , vaha aneka prakAra ke haiM / utpAta jahA~ hotA hai vahA~ duSkAla par3atA hai, tathA deza rAjya aura prajA kA nAza hotA hai // 15 / / jahA~ raMgIna tasabIroM meM aura deva maMdiroM meM devoM kI mUrtiyoM ke svarUpa meM pheraphAra yA bhaMga ho aura dhvajA UMcI uDatI dekha paDe to rASTra (deza ) Adi meM upadrava hote haiM // 16 // rAjA Adi khetI karane lageM, vidharmI loga pazu pAlane lageM, deva kI pratimA kA bhaMga ho, taba liMgI ( sanyAsI) aura brAhmaNa kA nAza hotA hai // 17 // jahAM Rtu meM pheraphAra ho vahAM dezameM bhaMya, devAlaya kA nAza, prajA ko duHkha, dukAla aura brAhmaNa kA nAza hotA hai // 18 // jisa nagara meM jalacara jItra bhUmi para aura bhUcara jIva jala meM, nagarake jIva jaMgala meM, aura jaMgala ke jIva nagara meM svAbhAvika rIti se dekhane meM Ave, gIdaDa (ziyAla ) aura kauve bahuta zabda karate dekhapar3e to usa nagara kA nAza hotA hai // 16 // chatra kilA aura senA "Aho Shrutgyanam"
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ utpAtaprakaraNam anyAyakusumAcArau pAkhaNDAdhikatA jane / sarvamAkasmikaM jAtaM vaikRtaM dezanAzanam // 21 // prAvRSyaindraM dhanurduSTa nAhi sUryasya sanmukham / rAtrau duSTaM sadA zeSa - kAle varNavyavasthayA // 22 // sita-rakta-pIta- kRSNaM surendrasya zarAsanam / bhaved viprAdivarNAnAM catuNI nAzanaM kramAt // 23 // kAle puSpitA vRkSAH phalitAzcAnya bhUbhuje / alpe'lpaM mahati prAjyaM durnimittaiH phalaM vadet // 24 // azvatthodstharacaTU-lakSAH punarakAlataH / vipakSatriyaviTzUdra varNAnAM kramato bhiye // 25 // Adi maiM agni kA upadrava ho to rAjA ko bhaya utpanna hotA hai, aura zatru jvalAyamAna dekhanaDe yA sarpa myAna meM se bAhara nikala par3e to saMtrAsa hotA hai | 20 | jaba logoM meM anyAya durAcAra aura dhUrtatA adhika dekhAr3e aura astAt saba rIti rivAja viparIta hojAya, taba deza kA nAza hotA hai // 21 // varSAkAla meM indradhanuSa dina meM sUrya ke saMmukha dekhapar3e to doSa nahIM hai, magara vaha rAtri meM dekhar3e to azubha jJAnanA, aura bAkI ke samaya dekhAr3e to raMga ke anusAra zubhAzubha jAnanA // 22 // vaha indradhanuSa sapheda, lAla, pIlA aura kRnya raMga ke samAna dekhapar3e ta krama se brAhmaNa kSatriya vaizya aura zUdra ina kA vinAza hotA hai // 23 // yadi akAla meM [ cinA Rtu ] vRkSoM meM phala phUla AjAna to rAjya parivartana hotA hai / duSTa nimitta alpa ho to alpa aura adhika ho to adhika phala kahanA // 24 // pIpala, gUlara, baragada (vaDa ), lakSa ye cAra vRkSa akAla meM phala phUla deM to pase brAhmaNa, kSatriya, vaina aura zUdra, ina cAra varNoM ko bhaya hotA hai ||25|| vRkSa ke upara vRkSa, patra ke upara patra, phala ke upara phala aura phUla ke upara phUla lagA huA dekha " "Aho Shrutgyanam"
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye vRkSe patre phale puSpe vRkSaH puSpaM phalaM dalam / jAyate cet tadA loke durbhikSAdimahAbhayaH // 26 // godhvanirnizi sarvatra kalirvA daraH zikhI / zvetakAkazca gRdhrAdibhramaNaM dezanAzanam // 27 // apUjyapUjA pUjyAnA-mapUjA kariNImadaH / zRgAlo'hi lavan rAtrau tittirazca jagabhiye // 28 // kharasya rasatazcApi samakAlaM yadA raset / anyo vA nakharI jIvo durbhikSAdistadA bhavet // 29 mAMsAzanaM svajAtezca ghinautUn bhujagAMstimIn / kAkAderapi bhakSasya gopanaM sasyahAnaye // 30 // anyajAteranyajAte-rbhASaNaM prasavaH zizoH / maithunaM ca kharIsUti-darzanaM cApi bhIpradam // 31 // par3e to jagata meM bar3A bhaya denevAle duSkAla bhAdi upadrava hote haiM // 26 // saba jagaha rAtri meM gauoM kA zabda sunane meM bhAve, jahA~ tahA kalaha ho, zikhA vAle meDaka dekhapar3e, sapheda kauvA kuttA aura gIdha pakSI ina kA ghumanA adhika dekhapar3e to deza kA nAza hotA hai // 27 // jahA~ pUjanIya puruSoM kI pUjA na ho, apUnanIya puruSoM kI pUjA ho hathiNI ke gaMDasthalameMse mada jharane lage, ziyAla [ gIdar3a ] dina meM zabda kare aura rAtri meM tItarapakSI bole to jagat meM bhaya utpanna hotA hai // 28 // jisa samaya gadahA [ gadhA ] reMkatA ho usa samaya usake sAtha koI bhI nakhavAlA jIva bhoMkane lage to dukAla Adi upadrava hote haiM // 26 // billI, sarpa aura macchI ye tIna jIvoM ko chor3akara bAkI ke jIva apanI apanI jAti ke jIvoM kA mAMsa bhakSaNa kareM, aura kauvA prAdi apanA bhakSya [khorAga] chupA de to dhAnya kA nAza hotA hai // 30 // anya jAti ke jIva anya jati ke jIvoM ke sAtha bhASaNa yA maithuna kareM, anyajAti "Aho Shrutgyanam"
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ atyAtaprakaraNam antaHpurapurAnIka-kozayAnapurodhasAm / rAjaputraprakRtyAde-rapi riSTaphalaM bhavet // 32 // pakSamAsartuSaNmAsa-varSamadhye na cet phalam / riSTaM tad vyarthameva syAdutpanne zAntiriSyate // 33 // daurathye bhAvini dezasya nimittaM zakunAH surAH / deyo jyotiSamantrAdiH sarva vyabhivarecchubham // 34 // pravAsayanti prathama svadevAn paradevatAH / dArzayanti nimitAni bhane bhAmini nAnyathA // 35 // evanutpAtasaMyogAn jJAtvA zArAntAdapi / varSe zubhAzubha deze jJeya vRTiparIkSakaiH // 36 // suSamA jJAparka sUtraM sthAnAGge viirbhaassitm| tadutpAta rijJAnAt sujJAnaM suviyA svayam // 37 // meM anya jAti ke bacce kA prasava ho aura gadahI bacA prastravatI dekhapar3e to bhA utpanna hotA hai // 31 // antaHpura, nagara, senA, bhaMDAra, vAhana, [ hAthI, ghoDA, pAlakhI Adi ] rAjaguru, rAjA, rAjaputra, aura maMtrI Adi ko utpAta kA phala hotA hai // 32 // eka pakSa, eka mAsa, do mAsa, cha: mAsa yA eka varSa ina meM utpAta kA phala na mile to vaha utpAta vyartha sanajhanA / utpAta hone para zAnti karAnA acchA hai // 33 // jaba deza kI kharAba dazA hone vAlI hotI hai taba nimitta, zakuna, devatA, devI, jyotiSa aura maMtra Adi zubha ho to bhI viparIta phala dete haiM // 34 // jaba bhavizya meM deza Adi kA nAza hone vAlA ho taba hI dUsare devatA apane deza ke devatA ko nikAla dete haiM aura duSTa utpAta dikhalAte haiN| jaba nAza na hone vAlA ho taba aise utpAta nahIM hote haiM // 35 // isI taraha dUsare zAstroM se bhI utpAta yogoM ko jAnakara deza meM varSa kA zubhAzubha jyotiSiyoM ko jAnanA cAhiye // 36 // sthAnAMga sUtra meM summAjJAraka sUtra "Aho Shrutgyanam"
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) meghamazedaye anugAta svabhAvena deze syurjlyonikH| bahavaH pudgalA jIvA mahAvRSTistadA bhavet // 38 // evaM ca jAGgale'pi syu-bhUyAMso jlyonikaaH| zubhagrahaprasaGgena mahAvRSTividhAyinaH // 39 // anUpe'pi yadA krUra-grahavedho hi sambhavet / tadA jIvAH pudgalAzca svalpAH syujalayonikAH // 40 // anAvRSTistadAdezyAH svabhAvasya viparyayAt / tato yathoditaM vIkSya sarvadezeSu vAIlam // 41 // yadAha meghamAlAkAra:----- meSasaMkrAntikAlAntu navasvapi dineSvatha / yatrAbhra vAto vidyud vapyAAdau tatra varSati // 42 // yadvAtra navayAmeSu vAtAbhrAdiviniyaH / yasyAM dizi yatra yAme digadhiSNye tatra varSati // 43 // ko zrI vI jina ne kahA hai ki una utpAta ko jAnane se buddhimAn svayaM acche jJAna ko prApta kara sakate haiM // 37 // jara deza meM bahuta se jalayoni ke paugalika jIva stabhAva se hI utpanna * hote haiM, taba bar3I varSA hotI hai, usako utpAta nahIM kahanA cAhiye // 38 // isI taraha jAMgala deza meM bhI bahuta se jalayoni ke jIva haiM ve zubhagraha ke prasaMga se bar3I barSA karane vAle haiM / // 36 // jala naya pradeza meM bhI jaba krUra graha kA vedha ho taba jalayoni ke jIva aura pudgala thor3e hote haiM // 40 // svabhAva meM jaba kucha pheraphAra dekha par3e taba aAvRSTi kahanA, isaliye saba deza meM baddala ko dekhakara hI yathAyogya kahatA // 41 // meSasaMkrAMti ke samaya se nava dinoM jaba baddala, vayu aura vijalI ho taba kramase AAdi nava nakSatroM meM varSA hotI hai // 42 // vaise nava prahara meM bhI vAyu-badala Adi kA nirNaya karanA, "Aho Shrutgyanam
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ paminIya karmacakaM pA (11) kiMvA navasu yAmeSu vAtAbhAdizubhaM bhavet / yasyAM dizi ca sampUrNa tadeze vipulaM jalam // 44 // laukikamapiArdA thakA nakSatra naya, jo varase meha anaMta / bhaDalI suNe bharaDo bhaNe, rahije hoisiciMta // 45 // jiNa disi Abho adhika huI, sA disa sAcI jANa / sA dhaNa ghAnna rasAulI, bhaDalI bhalI vakhANa // 46 // atha padminIcakaM kUrmacakra vA-~-- atha tasmAt pravazyAmi grahayoH karasogyayoH / vevajJAnAya dezAnAM cakraM padmAhvayaM yathA // 47 // aSTapatra likhecaka padmAkAraM manoharam / karNikA navamImadhye tatra dezAMzca vinyasyet // 48 // kRttikAdIni mAnIha trINi trINi yathAkramam / saMsthApya vIkSyate cakra taskUrmAparanAmakam // 49 // yatra bhRkSe sthitaH sauri-stadizo dezamaNDale / durbhikSaM yadi vA yuddhaM vyAdhiduHkhaM prajAyate / / 50 // jisa dizA meM aura jisa prahara meM ho, usa dizA aura usI hI nakSatra meM varSA hotI hai // 43 // yadi nava prahara meM vAyu-baddala Adi hoto acchA hai jisa dizA meM saMpUrNa ho usa deza meM bahuta varSA hotI hai // 44 // loka bhASA meM vizeSa kahA hai ki ardA se nava nakSatroM meM varSA hoto nizcita rahanA aisA brAhmaNa kahatA hai aura bhaDalI sunatI hai // 45 // jisa dizA meM bAdala adhika ho vaha dizA sahI jAnanA, vaha dhana dhAnya se pUrNa kreN|46| dezoM meM zubhAzubha grahoM kA vedha jAnane ke liye padma nAmake cakra ko maiM kahatA hUM, jaise-manohara ATha pAMkhaDI vAlA kamala kA AkAra sadRza cakra banAkara isa dezoM ke nAna aura kRttikAdi tIna2 nakSatra anukrama "Aho Shrutgyanam"
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ memamahodaya paninIcasthApanA yathA--- thathazanidRSTicakram--- meSAditritaye prAcyAmapAcyA karkaTaye / tulAnaye pazcimAyAmudIcyAM makaranaye // 51 / / zanaizcaraH kramAt pazyan tattaddezAn prapIDayet / durbhikSadezabhaGgAyai-viMgraho rAjaviDvaraiH // 52 // atha sarvatobhadracakre digvicAra:-- yAmyAM bhagAgnidevatye puSyaM painyaM dvidaivatam / pUrvabhAdrapadaM yAmyaM mAsAnaSTau prapIDayeta // 53 // brahmendrarAdhAzravaNa-tarASADhAzca vAsvam / pUrvasyAM saptadivasAn yAvacchubhakaraM bhavet // 54 // mRgaadityaashviniihstaastvaassttmuttrphaalgunii| uttarasyAM ca pIDAkRd yAvanmAsadayaM bhavet // 55 // se likha kara cakra ko dekhanA cAhiye / isa pamma nAma ke cakra ho vU cakra bhI kahate haiM / jisa nakSatra para zanizcara rahA ho usI dizA ke dezamaMDala meM duSkAla, yuddha, roga, aura duHkha Adi upadrava hote haiM // 47 se 50 // __ meSa vRSa aura mithuna razikA zanizcara pUrvadizA ko, karka siMha aura kanyA rAzi kA dakSiNadizA ko, tulA vRzcika aura dhana rAzi kA pazcima dizA ko, makara kumbha aura mIna rAzikA uttara dizA ko dekhatA hai / to una una dizA ke dezoM meM duSkAla dezabhaMga vigraha aura paracakra Adi upadravoM se duHkhI karatA hai // 51 // 52 // dakSiNadizA meM pUrvAphAlgunI, kRttikA, puSya, maghA, vizAkhA, pUrvAbhAdrapadA aura bharaNI ye nakSatra ATha mAsa duHkha kAraka haiN| pUrva dizA meM rohiNI, jyeSThA, anurAdhA, zravaNa, uttarASAThA aura dhaniSThAM ye sAta dina zubha kAraka haiN| uttara dizA meM mRgazIrSa, punarvasu, "Aho Shrutgyanam"
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ kazcimam aardraashlessaamuulpossnn-dhaarugottrbhaadrpaat| mAsaM yAvat pazcimAyAM zubhAya kathitaM budhaiH // 56 // cakre zrIsarvatobhadre zubhavedhe zubhaM matam / Rravedhe bhavet pIDA tatsadezeSu nizcayAt // 57 // __ atha karpUracakreNa dezAntareSu varSe zubhAzubhajJAnaM yathA tatra prathama cakranyAsaprakAra:---- gAthA-paNamiya payAraviMdaM, tilukanAhassa jagaparivuhassa / vucchAmi logavijayaM, jaitaM jaMtUNa siddhikae // 58 // siririsahesarasAmiya, pAraNappagArabbha (?) gaNiya dhuvaM / dasa uyarehiM ThaviyaM, jaM taM devANa sAramiNaM // 59 // navakoeNa suddha, igasaya paNayAla 145 aMka gaNiyapayaM / ikika hoI vuDDhI, tipannasaya viyANAhi // 6 // azvinI hasta citrA aura uttarAphAlgunI ye do mAsa duHkha kAraka haiM / pazcimadizA meM mArdA, prAzleSA, mUla, revatI, zatabhiSA aura uttarAbhAdrapadA ye eka mAsa zubhakAraka haiM ! isa sarvatobhadracakra meM jisa deza meM zubhagraha kA vedha ho to zubha aura krUragraha kA veva hoto duHkha nizcaya kara ke hotA hai ||53 se 57 // triloka ke nAtha aura jagat ke svAmI ke caraNakamala ko namaskAra karake prANImAtra kI siddhi ke liye lokavijaya ko kahatA hUM // 58 // zrI RSabhadevasvAmI kA pAraNA ke dina yAne akSaya tRtIyA ko bAdala kA nizcaya kareM / [jo devoM ke sArarUpa daza aMka haiM ve bica meM rakheM] // 56 // navakoNa vAlA caka banAkara bIca meM 145 .aMka likheM, pIche usameM eka eka aMka 153 taka baDhAkara uttara IzAna pUrva ityAdi krama se pAThoM hI dizA meM likheM // 6 // deza ke dhruvAMka, dizA ke dhruvAMka aura azviyAdi se jisa nakSatra para zani ho utanA aMka, ye tInoM milA "Aho Shrutgyanam"
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) maMghamahAdaye nihibhatte jaM sesaM, tamaMkasAreNa gaNiya jo desii| saMvacchararAyAo, prArambhaM dasAkame bhaNiyA // 6 // jo jaMko jaM dese, bodhavvo desagAmanagarassa / AiccAigahANaM, phalaM ca pabhaNaMti gIyatthA // 62 // jaM jammi desanayare, gAme ThANe vi natthi mUla dhuvo / taM nAmeNa ya rikkhaM, ruIkaM kariya tammissaM // 6 // nihibhatte jaM sesaM, dhukmaNiyaM desanayaragAmANaM / mUladasAkamagaNiyaM, pustakammaM viyANAhi // 6 // mehabuTTho aNavuTTI, saparacakaM ca rogabhayaM / annasupattI nAso, rAyAkaDaM cahavaM ca // 65 // saMvacchararAyAyo, gaNiyavvaM desI [sa?] kameNa phlN| prAicAiggahANaM, suhAsuhaM jANae kurule // 66 // kara navakA bhAga delA, jo zeSa baceM vaha vartamAna saMvatsara ke rAjA se viM. zottarI,zA krana se ginakara phala kahanA // 61 // jo jo aka jisa jisa deza meM haiM ve deza gAMva nagara ke aMjAnanA / inase vidvAnoM ne ravi Adi grahoM kA phala kahA hai // 62 // jo jo deza nagara gAMva yA sthAna kA mUla dhavAMka na ho to unake dizA ke 145 Adi mUla aMka, varSa ke rAjA kA viMzottarI zA kA mUla varSIka, zani jisa nakSatra para ho usa nakSatra se gAMva ke nakSatra taka ke aMka aura dizA ke aMka ye sava ikaThe kara gyAraha se guNA karanA, pIche usameM navakA bhAga denA, zeSa rahe usa graha ke anusAra deza nagara gAMva kA mUla dazAkrama se phala kahanA // 63, 64 // mevavRSTi , anAvRSTi, svacakra aura paracakra kA bhaya, rogabhaya, annAja kI utpatti tathA vinAza, rAjakaSTa, senA meM upadrava ye saba saMvaratsa ke rAjA se dezakrama se sUrya Adi brahoM kA zubhAzubha phala ko kuzala puruSa jAne / / 65, 66 // "Aho Shrutgyanam"
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ karpUracakara (15) Aithe ArogI loyANaM havAi samapattI / rAyAsutejasuyo a savittIyaM kiMcivi bhayaM // 6 // caMdehi naravarANaM AruggA suhaM ca dhnnbudduuddii| thoyajalA annanippattI amiyarasohoi puDhavIe // 68 // 'dunbhivaM rAyadukkhaM yahANapanIvA mhaaghoraa| jujjhati rAyapurisA bhUme aribhayaM gaNiyaM // 19 // raha ridviviNAso ThANabhaMsaM ca rAyapajjANaM / makkha purehi bhaMgo nayaradesassa saMhAro // 7 // bahududdhA gomahisI sassanippatI ca bahumehA / rAyamuI natyi bhayaM utamaNiyAsu jIveNa // 7 // maMde naravaramaraNaM uvaddavaM sayalaloyamajakarima / diya dUsagAya loyA ghari ghari bhamaMti kulavahA // 72 // yAlayosisumaraNaM dhaNanAsaM ca rogasaMbhavo / ThANe ThANe rAyAgaM saMhAraM ca buhe nara // 7 // sUryakala----loka sukhI, dhAndha kI sanAna prApti, rAjAoM meM parAkAtA aura brAhmaNoM ko kucha bhaya ho // 67 // candrakala-rAjA prajA sukhI aura Arogya ho, dhana kI vRddhi ho, jala thor3A, anAja kI prASTi aura pRthvI amRta rasavAlI ho // 68 // maMgalaphala-durbhikSa, rAjA ko kaTa, hAthI ghor3A kA vinAza tAraka bar3A bhayaMkara rAjapuruSoM kA yudra ho, aura zazu kA bhaya ho // 66 // rAhula---Rddhi kA vinAza, rAjA prajA ke sthAna kA vinAza aura usako mahAduH ba, pura kA bhaMA aura deza nagara kA vinAza ho 70 // gurula -gau bhaisa bahuta dUba deM, dhAnya kI utpatti ho, varSA bahuta ho, rAjAoM ko mukha ho aura bhaya na ho // 71 // zanikala---- rAjA kA maNa, sAta loka meM upadrava, lokoM meM duSaNa ta rA ghara ghara kulAra bharakatI phire // 72 // budhaphala --- bAlaka strI kA maraNa, dhana kA "Aho Shrutgyanam"
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ medhamahodaye rAyANa ThANabhaMso payAsuhaM ca bhughnnaavuttttii| saMvaccharapatyAo vAsApunno havai deso // 74 // sukke micchANa jasaM bahuvassA mehasaMkaliyaM / utama jAI pIDA dhaNadhanna samAulA puhavI // 7 // punaH-yuvAi disA cauro jAyA vicaraMti causu vidisaasu| aMgArayatamasaNiyA sA paracakaM bhayaM ghorA // 56 // kUrA kuNaMti dukkhaM sesA savve suhaMkarA neyA / saMmuha dAhiNavAmA diTThIe suhayarA huMti // 7 // sUro vi haraha teyaM saMmuhA havai rAyaloyANaM / somo karai sAmaM bhImo aggI aisAro // 78 // buddhikaro vuDhikaro bahua loyANa bahuya kekaharo / kosaM kohAgAraM pUreI suragurU uDUho // 79 // nAza, roga kA saMbhava aura sthAna sthAna para rAjAMnoM kA saMhAra ho // 73 // ketuphala--rAjAoM kA sthAna bhraSTa ho, prajA sukhI, : bahuta meghavarSA, aura deza saMvatsara taka varSA se pUrNa ho // 74 // zukraphala-glecchoM kA yazaH ho, mevoM se AcchAdita bahuta varSA ho, uttara jana ko pIr3A aura dhana dhAnya se samAkula (pUrNa) pRthvI ho // 75 // phira bhI---- pUrvAdi cAra dizA aura cAra vidizA meM jo graha vicarate haiM, unameM maMgla rAhu aura zani ye kAgraha paracakra kA bhapakAraka haiM // 76!! kAMgraha du:kha kAraka haiM tathA bAkI ke saba prAha sukhakAraka haiM, aura ye saMmukha dakSiNa aura bAyI dRSTi se sukhadAyaka haiM // 77 // sUrya saMmukha ho to rAjalogoM ke teja kA nAza karatA hai| caMdramA --zAMtidAyaka hai / maMgala-agni aura roga karatA hai||78|| budha-bahuta varSAkAraka, tapA kekayadeza ke logoM kA bahuta vinAza kAraka hai / guru-khajAnA aura koThAra ko samasta prakAra se pUrNa kareM // 76 / / zukra-rAjA prajA kI vRddhi yAne unnatikAraka maura "Aho Shrutgyanam"
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ karpUracakram (17) sukko rAyapayANaM vuDhikaro jnniyjgaamaannNdo| maMdo naravaikaDaM dunbhikkhabhayaMkaro ghoro // 80 // rAhU khappara rajja dhUva viNAsei uttamavahUNaM / duppayapasusaMhAro aiarittanAsakaro keU // 81 // akkajarAha miliyA kattarijogeNa egae ssittttiyaa| jaM jaM nakkhattaM vedhai tattheva karoya (karei) mahAraM // 82 // aMgAro aggikara annavisalAkhe jNtupitttticro| tattha vidisAvibhAgo dukkhaM vaNiyANaM nivamaraNaM // 83 // tihiAvimI siyapakkhe bhahavayapAsamAhamAsANaM / nivamaraNaM dunbhikkhaM vihikulahANaM ca mAsesu // 84 // mAsakkhao punnimahINA tulliA ahiyA ahiyattarI / dubhikkhaM hoi mahagdhaM samagdhaM hoi subhikkhaM // 85 / / manuSyoM ko prAnaMdadAyaka hai| zani-gajA ko kaSTa aura bhayaMkara durbhikSakAraka hai // 80 // gahu- kharpara rAjya kA aura uttama badhUoM kA vinAzakAraka hai / ketu-manuSya aura pazuoM kA vinAzakAraka hai // 81 // kartarIyogase zani gahu mila jAya aura sAtha caMdramA hokara jo jo nakSatra ko vedhe unakA nAza kareM // 82 / / maMgala agnikAraka hai, ravi annanAzaka hai, isI taraha vidizA vibhAga meM vyApArI ko duHkha aura rAjA kA maraNa ho // 83 // bhAdrapada pauSa aura mAgha mahIne ke zuklapakSa kI tithi kA kSaya ho to gajA kA magaNa, durbhikSa, vidhikula (brahmakula) kI hAnI ho // 84 // kSayamAsa ho yA pUrNimA kA kSaya ho to durbhikSa ho, pUrNimA samAna ho to samAna bhAva aura adhika yA vizeSa adhika ho to subhikSa hotA hai / 85 // "Aho Shrutgyanam"
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) meghamAhodaye punaH prakArAntareNa kapUracakrasya dvitIyapAThaHdizazcatasro vidizazcake nyasya tdntre| purI ujjayinI sthApyA mAlavasthA purAtanI // 86 / / bhUmadhyarekhAvizrAntA lakAto merugAminI / tena zrIRSabheNeyaM purImadhye nivezitA / / 87 // anyeyurasyA bhUpena vikramArkeNa cintitam / jJAyate sukhaduHkhAni kathaJcit pArzvavAsinAm // 88 / paraM na dUradezAnAM sukhaduHkhAdi vedyate / / atrAntare mano'bhikSaH kapUraH prAha bhUpatim / / 89 // karpUracakraM mama vartate purA, tasya pramANena samastabhUtale / zeyAni vAtAmbudarAjavigraha-prajAsukhAvRSTibhayAbhayAni c||6| vikrama uvAca-kiM taccakraM kRtaM kena kathaM tasmAnivedyate / sukhaduHkhe avRSTirvA vRssttiloke zubhAzubham // 91 // cakra meM cAra dizA aura cAra vidizA rakhakara bIca meM mAlavA deza meM AI huI prAcIna ujjayinI nagarI ko sthApana karanA // 86 // vaha nagarI laMkAse meru taka gaI huI bhUmadhyarekhA ke pradeza meM hai, tathA zrIkRSabhadeva kA nivAsa (maMdira) se yukta hai // 87 // eka dina vikramAditya rAjA ne vicAra kiyA ki mamIpa rahe hue dezoM kA zubhAzubha sukha duHkha kucha jAna sakate haiM // 88 // paraMtu dUra rahe hue dezoM kA sukha duHkha nahIM jAna sakate, isa avasara para mana ke abhiprAya ko jAnanevAlA karpUra nAma kA devajJa rAjA ko kahane lagA / / 86 II ki mere pAsa karpUra cakra hai, usake pramANa se samasta bhUtala para vAyu, varSA, rAjavigraha, prajAoM kA sukha duHkha, avRSTi, bhaya aura nirbhaya ityAdi saba jAna sakate haiM / / 60 ||raajaa bolAvaha cakra kyA hai ? kisane banAyA ? aura usase jagata meM sukha duHkha, avRSTi, vRSTi, aura saba zubhAzubha kaise jAne jAte haiM ? // 61 // "Aho Shrutgyanam"
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ karpUracakram (19) kapUra uvAca-etacakraM nRpazreSTha ! gargAcAryeNa bhASitam / sarvajJazAsanAdezAd jJAnaM yantra prkaashitm|| 92 / / puragrAmAkarasthA vA nadIparvatavAsinaH / teSAM zubhAzubhaM sarva grahayogena budhyate // 13 // avantyAdau maNDalAnte yojanAnAM shtdye| loke duHkhaM sukhaM sarva jJAyate cakracintanAt // 14 // avantItaH samArabhya sRSTimArge nirUpayet / akAnAM ca lipirlekhyA navabhirbhAjyate'tha sA / / 95 // zeSAGke varSarAjAkaM yojayitvA dazAkramAt / zubhAzubhaM ca vijJeyaM grahavAsena maNDale // 6 // kacittu tahizastvake yojyate grAmato dhruvaH / saMmolya zaninakSatraM navabhirbhAgamAharet // 27 // zeSAGkasaMkhyayA varSa-rAjato gaNane kRte| viMzottarIdazArItyA grahANAM phalamUcire // 8 // karpUra bolA .. he nRpazreSTha ! yaha cakra garmAcArya ne kahA, isane sarvajJa praNIta AgapnoM kA jJAna isa yantra dvArA prakAzita kiyA / 62 / / pura gAMva kilA nadI parvata Adi sthAnoM meM rahane vAloM kA zubhAzubha saba graha yoga se isa cakra dvArA jAnA jAtA hai / / 63 / / isa cakra ko jAnane se ujjayinI se cAroM tarapha ke dezoM meM do sau yojana taka mukha duHkha saba jAna sakate haiM / / 64 // ujjayinI se prArambha kara sRSTimArga dvArA nirUpaNaM kie hue 145 Adi aMkoM kI lipi likhanA, usameM nava kA bhAga denA / / 65 / / zeSa bace usameM varSa ke rAjA kA aMka jor3a kara viMzotarI dazAkamase grahoM kA dezoM meM zubhAzubha phala jAnanA || 66 // koI isa taraha bhI kahate haiM - usa dizA ke aMka meM gA~va kA dhruvAMka milAkara, phira usameM zani nakSatra ko milA deM aura pIche usameM nava kA bhAga deM // 7 // "Aho Shrutgyanam"
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ (20) mevamahodaye yatra grAme dhruvo na syAt saMdigdhoM vA lipervazAt / tasya grAmasya nakSatre dizoGkAn mIlayed budhaH // 66 // tato rudrAGkayogena kriyate'tha navo dhruvaH / prAgvat sarve tataH kRtvA grahANAM phalamiSyate // 100 // ravau gAvA bahukSIrA bahuvarSA: prajAsukham / nidhAnaM bhUpateH saukhyaM brAhmaNAnAM mahAbalam // 101 // somavAse prajAsaukhyaM bahupuNyaM dhanAgamaH / rAjA''rogyaM tRNotpattiH svalpameghAH sukhI janaH // 102 // bhaumavAse ca durbhikSaM rAjJaH kaSTaM mahadbhayam | vahnibhItiH prajApIr3A sasyanAzo na saMzayaH // 103 // budhavAse'nalavyAptirSAlarogasya sambhavaH / rAjJo duHkhaM pure bhaGga upadravaparamparA // 104 // jo zeSa bacce isase varttamAna rAjA se gIna kara viMzottarI dazAkrama se grahoM kA phalaM kahaiM // 68 // jisa gAMva kA dhruvAMka na ho yA lipivaza se azuddha (zaMkAzIla) ho, to usa gA~va kA nakSatrAMka meM usI dizA ke aMka milAnA // 66 // pIche rudAMka yoga se yAne pahile (gAthA- 6 3-64 ) kI taraha karake navIna dhruvAMka banAnA, isase grahoM kA phala kahanA // 100 // . raviphala - gau bahuta dUdha deM, bahuta varSA, prajA sukhI, rAjA kA maraNa aura brAhmaNoM ko bahuta mukha ho // 101 // candraphala- prajA sukhI, bahuta Ananda, dhana kI prApti, rAjA Arogya, tRNa kI utpatti, varSA // thor3I aura manuSya sukhI ho // 102 maMgalaphala - durbhikSa, rAjA ko agni kA bhaya, prajA ko pIDA, aura dhAnya kA vinAza ho // 103 // budhaphala- - agni kA upadrava, bAlakoM ko roga kI utpati, kaSTa, bar3A bhaya, rAjA ko duHkha, pura kA bhaMga aura bahuta upadrava hoM // 104 // guruphalagau bahuta dUdha deM, varSA acchI ho, rAjA aura prajAko sukha aura bahuta "Aho Shrutgyanam" *
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ karpUracakram (21) jIvavAse bahukSIrA dhenavI meghasambhavaH / prajAnAM bhUpateH saukhyaM sasyotpattistu bhUyasI // 105 // zukravAse sukhI rAjA dharmI loko dhanAgamaH / prajArogyaM mahAlAbhaH putrotpattijayA nRNAm // 106 // saurivAse nRpadhvaMsa uplinggaajnkssyH| durbhikSaM sabhayA viprA dharmahAniH kutaH sukham // 107 // rAhuvAse prajApIDA bhUpayuddhaM mahAbhayam / vahicaurabhayaM duHkhaM rAjJAM mRtyuH prajAyate // 108 // ketuvAse savenAzaH sthAnabhraSTA janAH kila / gRhe gRhe mahadvairaM dezabhaGgaH kramAd bhavet // 109 / / caturdikSu sthitAH kheTAstatra jJeyaM zubhAzubham / pUrvAdikramatA jJeyA varSarAjAdayaH kila // 110 // sauribhaumastathA rAhurbudhaH ketuzca gahizi / tatra bhaGgo bhaveddhAniH saumyeSu sukhasampadaH // 111 // dhAnya prApti ho // 105 // zukraphala jAmukhI, loka dharmI, dhana prApti, prajA Arogya, mahAn lAbha, putrotpatti adhika, aura rAjAoM kA ja ho / / 106 / / zaniphanTa .... gajA kA vinAza, pa.gvaMDiyoM se manuSyoM kA vinAza, durbhikSa, brAhmaNoM ko maya, dharma kI hAni honema sukha bhI nahIM // 107 / / gahuphala ---- prajA ko pIDA, gajA kA yuddha, mahAna bhaya, agni aura cora kA bhaya, duHkha aura jAgA kA paraNa ho / / 108|| ketuphala ... ---samasta vinAza, loga sthAna bhra, ghara para adhika dveza auH kramasa dezabhaMga ho / / 10 / / pUrvAdikramameM cAroM hI dizA meM rahe hue varSa ke rAjA ke jo ravi Adi graha haiM, unase zubhAzubha jAnanA // 110 // zani maMgala rAhu budha aura ketu jisa dizA meM ho vahAM hAni ho, aura saumyagraha ho to sukha saMpati ho ||111 // saMmukha dakSiNa pIchAr3I aura baoNyI tarapha rahe hue grahoM ke pRthak 2 "Aho Shrutgyanam"
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) meghamahodaye sammukhe dakSiNe pRSThe vAmapArzva yadA grahAH / tadA tadA pRthaga bhAvo jJAtavyazca manISibhiH // 112 / / sammukhe ca ravau hAniH some rAjJAM sukhaM bhvet| bhaume bhUpasya lokAnAM vahnijAtaM bhayaM bhavet // 113 // budhe dharmarato rAjA prajAduHkhaM mahAbhayam / guruNA baddhate kozaH prajAH sarvAnnapUritAH // 114 // zukre bhUpaprajAvRddhijilokaH sukhI bhavet / zanau catuSpade pIDA prajA durbhikSapIDitA // 11 // rAhau ca niyate rAjA prajA ca kramapIDitA / ketau zarIraduHkhaM ca prajA dezAta pravAsitA ||116||iti // atha bhagusutodayato dezeSu varSajJAnaM yathA ---- bhRgusutaH kurute'bhyudayaM yadA, suragaNakSagataH khalu sindhuSu / sakalagurjarakabaTamaNDale, bhavati ssthvinaashmhaaruje||1171 bhAva vidvAnoM ko jAnanA cAhiye // 112 // saMmukha ravi ho to hAni, soma ho to rAjA ko sukha, maMgala ho to rAjA tathA prajA ko agni kA bhaya ho // 113 // budha ho to rAjA dharma meM tatpara ho aura prajA ko duHkha, tathA mahAn bhaya ho / guru ho to khajAnA kI vRddhi ho aura prajA samasta annase pUrNa ho // 114 / / zukra ho to rAjA aura prajA kI vRddhi, tathA brAhmaNa loka sukhI ho, zani ho to pazuoM ko pIDA aura prajA durbhikSa se duHkhI ho // 15 // rAhu ho to rAjA kA maraNa, prajA duHkhI, ketu ho to zarIra ko duHkha aura prajA apane deza se pravAsa kare yAne paradeza jAya / 116 / ___ yadi zukrakA udaya devagaNe ke nakSatra meM ho to siMdhu gujarAta karbaTa dezoM meM khetI kA nAza aura mahAroga hoM / / 11 / / jAlandharameM durbhikSa 1 devagaNa-- azivanI, mugazira, revati, hasta, puSya, punarvasu, anurAdhA, zravaNa maura svAti / "Aho Shrutgyanam"
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ zukrodaya phalas (23) jAlandhare'pi durbhikSaM vigraho raNasambhavaH / manuSyagaNabhe zukro-daye saurASTravigrahaH // 118 kaliGgandeze strIrAjye madhyama varSamucyate / marusthale ca durbhikSaM ghRtadhAnyamaharghatA // 119 // svarNa rUpyaM maharSa syAt pIDA gomahiSIbaje / kArpAsatUlasUtrAdemaharghatvaM prajAyate // 120 // nakSatre rAkSasagaNe zukrasyAbhyudaye sati / gujare pudgala bhayaM durbhikSaM dravyahInatA // 121 paJcavarNa paTTasUtraM mUlyenApi ca durlabham / zrIphalaM durlabhaM mRtyuH zreSThapuMsazca kasyacit // 122 // utpAtazcInadeze syAt sindhudeze'tivigrahaH / dinatrayamavANijya vigraho mAlavAdike // 123 // vigraha aura laDAI ho / yadi zukra udaya ganavagaNa ke nakSatra meM ho to saurASTra dezameM vigraha ho // 118 // kaliMga deza aura strorAjya meM yaha varSa madhyama rahe, mAravADa deza meM durbhikSa, ghI aura dhAnya maha~ge ho // 1.16 // sonA cAMdI kI tejI ho, gau bhaiMsa kI jAtI meM pIr3A ho, kapAsa ruI sUta Adi maha~ge hoM / / 120 // yadi zukra kA udaya rAkSasagaNa ke nakSatra meM ho to gurjara (gujarAta) deza meM pudgala bhaya, durbhikSa aura dravyahIna hoM / / 121 // paMcavarNa ke paTTasUtra (rezamI vastra ) mola se bhI mile nahIM arthAt bahuta teja ho, zrIphala kA abhAva ho aura koI zreSTha-uttama puruSa kI mRtyu ho // 122 // cIna deza meM utpAta, * sindhu deza meM vigraha, tIna dina vyApAra baMda rahe aura mAlavA Adi dezameM vigraha ho // 123 // 1 mAnavagaNa na jhatra--tInoM pUrvA, tInoM uttarA, rohiNI mArdA aura bharaNI / 2 rAkSagaNa nakSatra--kRttikA, maghA, AzleSA, vizAkhA, zatabhiSA, citrA, jyeSTA dhaniSThA aura mUla / "Aho Shrutgyanam"
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) meghamohadaya zukrAra nato dezeSu varSajAnaM yathA--- suragaNe bhRgujAstagatiryadA, havasagurjaramAlayamaNDale / bhavati dezabhayaM nRpavigrahaH,prathamato'pi ca dhaanymhrghtaa||124|| pazcAt samarghatA kizcinmAsamekaM pravartate / khurasAne mahotpAto dravyanAzo'tidaNDataH // 12 // prayalA jalavRSTizca mAsaSaTakAt paraM bhaveta / hemarUpyamahArghatvaM nidrAluH sakalo janaH // 126 // marusthaleSu durbhikSaM dillayAM rAja vavartanam / gopAlagirideze syAnmarako narakopamaH // 127 / / khare haramaje'pi vyApAraH ko'pi no bhavet / bhRgukacche'tha campAyAM dhUlipAtazca zUnyatA / / 128 / / rogabAhulyamathavA paracakraparAbhavaH / vyApAre bahulA lakSmIH subhikSamuttarApathe / / 159 // yadi devagaNa ke nakSatra meM zukra kA asta ho to habazI gurjara mAlavA ina dezoM meM bhaya aura gajavigraha hoM prathama se dhAnya maha~gA ho // 124 // pIche eka mAsa taka saste vikeM / khurAsAna meM utpAta, dravya kA nAza aura daMDa bahuta hoM // 125 / / cha: mAsa pIche bahuta jalavarSA ho , sonA cAMdI teja hoM aura manuSyoM meM Alasya adhika ho / / 126 !! marusthala ( mAravADa ) deza meM durbhikSa, dillI meM rAjyaparivartana, gopAlagirideza meM mahAmArI( plega)ho / / 127 // kharpara,haramaja deza meM koI vyApAra bhI nahIM ho, bhRgukaccha ( bharUca ) aura caMpAnagarI meM dhula kI vRSTI aura zUnyatA ho // 128 // uttara dizA meM bahuta roga ho yA zatru kA pagabhava ho, vyApAra meM bahuta lakSmI kI prApti ho aura mubhikSa sukAla ho // 126 // "Aho Shrutgyanam"
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ zukrAstaphalam manuSyagaNazukrAste vahnibhI romapattane / dezavAsaH koGkaNe ca lATe sindhau tu zUnyatA // 130 // durbhikSamuttare deze vigraho draviDAzraye / gurjare ca subhikSaM syAdvanaspatiphalodayaH // 131 // mAsamekaM mahargha syAt tato dhAnye samarpatA / ghRtatailAnna niSpattiH paTTasUtrANi sarvataH // 132 // rAjAnaH sukhinaH sarvAH prajA rogavivarjitAH / sarvatra vasatirdeze durgeSvAnandananditAH // 133 // zukrAste rAkSasagaNe hindUdezeSu vigrahaH / svarNare rAjayuddhAni mizradeze'nnavigrahaH // 134 // marusthale sindhudeze durbhikSaM madhyamaM bhavet / asiyA uDabhaGgaH syAd gurjare mudgalAd bhayam // 135 // yAnapAtra vinAzo'bdhau phiraGgANAM ca vigrahaH / (25) yadi manuSyagaNa ke nakSatra meM zukrakA asta hoto romadeza meM ani kA bhaya ho, koMkaNa dezameM bhaya, tathA lATa aura siMdhu dezameM zUnyatA ho // 130 // uttara dezameM durbhikSa, draviDa dezameM vigraha, gurjaradeza meM subhikSa ho, aura 'vanaspatiyoM meM phalaphUla AvaiM // 131 // eka mahInA anAja teja raheM aura pIche samabhAva raheM, ghI, tela, anna aura paTTasUtra Ina kI vizeSa utpatti ho // 132 // saba rAjA sukhI raheM, prajA roga rahita hoM, vasati (vAsa) deza aura kilA Adi saba jagaha Ananda raheM // 133 // yadi zukra kA asta rAkSasagaNa nakSatra meM hoto hindU dezameM vigraha ho, svarpara deza meM rAjayuddha ho aura mizradezameM annaM kI taMgI rahe // 134 // marusthala aura siMdhudezameM sAmAnya durbhikSa ho, asiyA aura uDadeza kA bhaMga ho, gurjara deza meM jaMtu Adi ke upadrava kA bhaya ho // 135 // samudra meM jahAjoM kA vinAza aura phiraMgiyoM kA vigraha ho, virATa, DhuMDha, pAMcAla " Aho Shrutgyanam"
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye virATaduNThapAJcAla saurASTreSu ca rauravam // 136 // tathA rAjyaparAvartto mAlaveSu janakSayaH / jIrNadurge bhayaM bhaGgaH pattane'nnamarghatA // 137 // navyamudrAprakAzaH syAd dakSiNe sukhasampadaH / dravyakSetra kAlabhAvAbhyAsAdeSa vinizcayaH // 138 // // iti zukrAstagaNena dezavarSajJAnam // atha maNDattavicArakhyA utpAtena dezeSu varSajJAnam / tatra prathamAgneyamaNDalaM yathA kRttikA bharaNI puSyaM dvidevaM pUrvaphAlgunI / pUrvAbhAdrapadaM paitryaM smRtamAgneyamaNDalam // 139 // yayasmin dhUlivarSAdervikAraH ko'pi jAyate / bhUmikampo'zaneH pAta ulkApAto'ndhakAritA // 140 // darzanaM dhUmaketaca grahaNaM candrasUryayoH / raktavRSTijvaladRSTiranyadvA kiJcidadbhutam // 141 // tadAgnimaNDalAt prAjJo jAnIyAd bhAvi lakSaNam / (26) aura saurASTra ina dezoM meM mahAkaSTa hoM // / 136 / / tathA mAlavA deza meM rAjyaparivartana ho aura manuSyoM kA vinAza ho / jIrNa kile ko TUTane kA bhaya tathA paTTana meM anna maha~gA hoM // 137 // navIna sikkA cale aura dakSi meM sukha saMpadA hoN| isI taraha zukra kA vicAra dravya kSetra kAla aura bhAva ke anukUla karanA cAhiye // 138 // kRttikA bharaNI puSya vizAkhA pUrvAphAlgunI pUrvAbhAdrapada aura maghA ye AyamaNDala ke nakSatra haiM // 136 // yadi inameM dhulIvarSAdikA koI vikAra ho, bhUmikaMpa, vajrapAta, ulkApAta, andhakAra 140 // dhUmaketu kA darzana, candra sUrya kA grahaNa, raktavRSTI anivRSTi athavA koI adbhuta vArtA ho // 141 // to isa agnimaNDala se buddhimAn bhAvI honahAra ko jAneM- -netroM kA roga, " Aho Shrutgyanam"
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ maNDaLaphaLam netrarogamatIsAraM deze'gniprabalodayam // 142 // gavAM dugdhaghRtAlpatvaM drume puSpaphalAlpatAm / arthanAzaM ca caurebhyaH svalpAM vRSTiM samAdizeta // 143 // kSudhayA pIDitA lokA bhikSAkhaparadhAriNaH / saindhavA yamunAtIra - ghRtATaMkojabA lhikAH // 144 // jAlandharAzca kAzmIrAH samastazcAMtarApathaH / ete dezA vinazyanti tasminnutpAtadarzane // 145 // vAyumaNDalam - mRgAdityAzvinIhastA-citrAsvAtisamanvitAH / uttarAphAlgunI vAyo-ridaM maNDalamucyate // 146 // yadyeSu jAyate kiJcit pUrvoktotpAtalakSaNam / mahAvAtAstadA vAnti mahadbhayamupasthitam ||14|| unnItA api parjanyA na muJcanti tadA jalam / vinAzo devaviprANAM nRpANAM vindhyavAsinAm // 148 // (27) atIsAra, dezameM agni kA vizeSa laganA // 142 // gAyoM ke dUdha ghI kI alpatA, vRkSoM meM phala phUla thor3e, coroM se artha kA nAza aura thor3I varSA jAnanI || 143 // loga kSudhA se duHkhI hokara bhikSA aura kharpara ( khappaDa ) dhAraNA karane vAle hoM / siMdhudeza, yamunAke taTa ke deza, ghRtATakoja. bAlhika // 144 // jAlaMdhara, kAzmIra aura samasta uttara pradeza, ina dezoM meM yadi utpAta dekhane meM Ave to unakA vinAza hotA hai // 145 // mRgazIrSa punarvasu azvinI hasta citrA svAtI aura uttarAphAlgunI ye vAyu maNDala ke nakSatra haiM // 146 // yadi ina nakSatroM meM pUrvokta koI utpAta ho to mahAvAyu cale, bar3A bhaya upasthita ho // 147 // udaya hue bhare bAdala bhI jala na chor3a, deva brAhmaNoM kA vinAza ho, vindhyavAsI rAjAoM meM kalaha ho // 148 // parakoTa kilA parvatoM ke zikhara aura toraNa ke sthAna kI "Aho Shrutgyanam"
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ (28) meghamahodaye prAkAra girizRGgANi toraNasthalabhUmikAH / vAyuvegavidhUtAni vanAni nipatanti hi // 146 // vAruNamaNDalam ArdrAzleSottarAbhAdrapadaM pauSNaM ca vAruNam / pUrvASADhA mUlametad vArugAM maNDalaM smRtam // 150 // eSUtpAtodaye pUrva gadite syAt prajAsukham / bahukSIraghRtA gAvo bahupuSpaphalA drumAH // 151 // bahudhAnyA mahI loke nairujyaM bahu maGgalam / dhAnyAni ca samardhANi subhikSaM prabalaM bhavet // 152 // koTakA mUSakAH sarpAH zalabhA mRgakukkuTAH / mAriH pipIlikAkANDaM sthaladeze prajAyate // 153 // mAhendramaNDalam - jyeSThAnurAdhArohiNyau dhaniSThA zravaNastathA / abhijicottarASADhA zubhaM mAhendramaNDalam // 154 // eSUtpAtodaye lokAH sarve muditamAnasAH / bhUmi ye saba vAyu vega se bhaMga ho jAya aura vana ke vRkSa gira par3eM // 146 // ArdrA AzleSA uttarAbhAdrapada revatI zatabhiSA pUrvASADhA aura mUla ye vAruNamaNDala ke nakSatra haiM / / 150 / / yadi inameM pUrvokta koI utpAta ho to prajA ko sukha ho, gAyoM meM dUdha bahuta hoM, vRkSoM meM phalaphUla bahuta hoM // / 1151 // pRthvI para bahuta dhAnya utpanna hoM, nirogatA aura maMgala hoM, dhAnya saste aura sarvatra subhikSa ho // 152 // kIr3e mUseM sarpa zalabha mRga kukkuTa mArI ( plega ) aura cIMTI ye sthala pradeza meM adhika ho // 153 // jyeSThA anurAdhA rohiNI dhaniSThA zravaNa abhijit aura uttarASADhA ye mAhendramaNDala ke nakSatra haiM // 154 // inameM pUrvokta koI utpAta ho "Aho Shrutgyanam"
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ maNDalaphalam (29) sandhi kurvanti bhUmIzAH subhikSaM maGgalodayaH // 155 / / kasmin samaya maNDalAni phaladAyakAni ? ...... ulkApAtAdaya. sarve'mISu svasvaphalapradAH / varSAkAlaM vinA jJeyA varSAkAle tu vRSTidAH // 15 // mAhendraM saptarAtreNa sadyo vAruNamaNDalam / AgneyamardhamAsena phalaM mAsena vAyavam / / 157 // subhikSaM kSebhamArogyaM rAjJAM sandhiH parasparam / antyamaNDalayorjeyaM tadviparyayamAdyayoH // 158 // mAhendre vAruNe caiva hRSTA bhavanti dhenavaH / utpAtAH pralayaM yAnti dharaNI va te zivaH / / 156 // arghakANDe tutrimAsikaM tu cAgneyaM vAyavyaM ca dvimAsikam / to saba loga Anandase raheM, gajA paraspara saMdhi kare, subhikSa aura maGgala ho // 155 // ulkApAtAdika jo utpAta haiM, ve ina maNDaloM meM apane 2 phala ko varSAkAla ke vinA dUsare samaya meM dete haiM aura varSAkAla meM to vRSTi karane vAle hote haiM // 156 // mAhendramaNDala kA phala sAta dina meM, vAruNamaNDala kA phala zIghahI, agnimaNDala kA phala prAdhe mAsa meM aura vAyumaNDala kA phala eka mAsa meM hotA hai / / 157 // subhikSa kSema (kalyANa) pArogya aura rAjAoM kI paraspara sandhi ye saba antya ke do maNDaloM meM jAnanA, aura Adi ke do maNDaloM meM isase viparIta jaannaa||158|| mAhendra aura vAruNamaNDala meM gau prasanna hotI haiM, utpAta naSTa ho jAte haiM, aura pRthvI para mAMgalika hote haiM // 156 // arghakAMDa meM kahA hai kitIna mahIne meM Agneya, do mahIne meM vAyavya, eka mahIne meM vAruNA aura sAta "Aho Shrutgyanam"
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ megha mahodaye mAsamekaM ca vAruNyaM mAhendraM saptarAtrikam // 160 // punaH vivekavilAse (30) ------ maNDale'gneraSTamA sai- dvAbhyAM vAyavya ke punaH / mAsena vAruNe sapta-rAtrAnmAhendrake phalam // 169 // rudradevaH prAha - vAyavyaM mAsayugmena mAhendraM saptarAtrikam / AgneyamarddhamAsena vAruNaM zIghravAridam // 162 // vAruNAgneyayo bhaumAnilayoH phalamandatA / anyo'nyamabhighAtena tadvimRzya vadet phalam // 163 // bhUmikamparajovarSa digdAhAkAlavarSaNam / ityAdyAkasmikaM sarvamutpAta iti kIrtyate // 164 // ItyanItiprajArogaragAdyutpAtajaM phalam / maNDalAkhyAsamaM prAyo vahnibASpAdikaM tathA / / 165 // rAtri meM mAhendramaNDala kA phala hotA hai // 160 // vivekavilAsa meM likhA hai ki-agnimaNDala ATha mahIne, vAyu kA do mahIne, varuNa kA eka mahInA aura mahendra kA sAta dina, itane samaya maMDaloM kA phala rahatA haiM // 161 / / rudradevane kahA hai ki vAyu kA do mahIne, mahendra kA sAta dina, agni kA AdhA mahInA yAne paMdraha dina aura varuNamaNDala zIghra hI jala dene vAlA haiM / / 162 // varuNa aura agnimaNDala ke milane se tathA mAhendra aura vAyumaNDala ke milane se phala kI maMdatA hotI hai / aise paraspara maNDala ke mila jAne se vicAra pUrvaka ina kA phala kahanA // 163 // bhUmikaMpa, dhUli kI varSA, digdAha, akAla meM varSA ityAdi upadrava akasmAt hoM to unako utpAta kahate haiM / / 164 || TIDDI mUseM Adi ke upadrava, anIti, prajA ko roga aura laDAI ye saba utpAta ke phala jAnane cAhiye / prAya: karake maNDala ke nAma sadRza agni vAyu Adi ke uspAta hote haiM // 165 // agnimaNDala meM dakSiNa dizA, vAyumaNDala meM "Aho Shrutgyanam"
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ utpAtamedaH (31) Agneye pIjyate yAmyA vAyavye punaruttarA / vAkaNe pazcimA cAtra pUrvA mAhendramaNDale // 166 // // iti maNDalopari utpAtena deze varSajJAnam // atha prasaMgata utpAtabhedA yathA-- bhUmikampe prajApIDA nirghAte tu nRpakSayaH / anAvRSTistu digdAhe durbhikSaM pAMzuvarSaNe // 16 // kSayakRtpAMzuvRSTizca nIhArazca bhayaGkaraH / digdAho'gnibhayaM kuryAnnirdhAto nRpabhItidaH // 18 // jhnyjhaavaayushcnnddshbdshcaurbhiitiprdaaykH| bhUkampo duHkhadAyI ca pariveSazca rogakRt // 169 / / grahayuddhe rAjayuddhaM ketau dRSTe tathaiva ca / grahaNAnte mahAvRSTiH sarvadoSavinAzinI // 170 // ulkApAte zreSThanAzo drumacchinne dhanakSayaH / uttara dizA, vAruNamaNDala meM pazcima dizA aura mAhendramaNDala meM pUrva dizA pIDita hotI hai // 166 // . bhUmikaMpase prajA ko pIr3A, vajra girane se rAjA kA nAza, digdAha me anAvRSTi, dhUla kI varSA hone se durbhikSa hotA hai // 167 // dhUla kI vArtha kSaya karatI hai, kuhara (barapha) gire to bhayadAyaka hai, digdAha ho to agni kA bhaya karatA hai aura vajra girane se rAjA ko bhaya hotA hai|||168|| jhaMjhAvAyu aura tIkSNazabda ye donoM coroM kA bhaya karatA hai, bhUkampa honA duHkhadAyaka hai, candrasUrya kA pariveSa (gherA) roga karatA hai // 166 // grahoM ke yuddha se, tathA ketu ke darzana se rAjAoM meM yuddha hotA hai / yadi grahaNa ke aMta meM adhika varSA ho to saba doSoM kA vinAza ho jAtA hai // 17 // ulkApAtase zreSTha puruSa kA nAza, vRkSa ke TUTane se dhana kA nAza aura pa "Aho Shrutgyanam"
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ (32) meghamahodaye pASANavarSaNe jJeyA sarvadhAnyamaharghatA // 171 // vidyutpAte jalAbhAvaH prjaanaasho'ndhkaarite| RtUnAM vyatyaye rogaH sarvajantuSu jAyate // 172 // jantUnAM vikRtotpattI rAjavighnakarI matA / vigraho jAyate ghorazcandrasUryaviparyaye // 173 // grahayuddhe bhaved yuddhaM yutau caiva mhrghtaa| sUryendupariveSANAM phalaM vakSye svarUpataH // 174 // dUrasthe maNDale'nyatra svadeze madhyavarnini / pratyAsanne phalaM jJeyaM maNDalAdhipatermahat // 17 // zvetavarNe bhaved bhavyaM pItavarNe rujAkaraH / raktavarNe bhaveda yuddha kRSNavarNe nRpkssyH||176|| nIlavaNe mahAvRSTi-dhUmravarNe ca dhUmarI / tthara kI varSA honese saba anna maha~ge hote haiM / / 171 / vidyut ke utpAta meM jala kA abhAva, aMdhakAra se prajA kA nAza, RtuoM kI viparItatA se saba prANiyoM meM roga hotA hai // 172 // jantuoM kI vikRta (virUpa) utpatti rAjA ko vighnakArI hotI hai, candrasUrya kI viparItatA se bar3A saMgrAma hotA hai // 173 // grahoM ke yuddha se yuddha aura grahayuti se dhAnya kI maharghatA hotI hai / sUryacandramA ke maNDala kA phala apane rUpa ke anusAra kahanA cAhiye // 174 || dUradeza svadeza aura madhyadeza ina meM jahAM maNDala kA adhipatitva ho vahAM vizeSa phala jAnanA / 175 / / zveta varNa kA maNDala ho to kalyANa kAraka, pIta varNa kA roga kAraka, rakta varNa kA yuddha karAne vAlA, kRSNa varNa kA rAjA kA kSaya kAraka | 176 // nila varNa kA ho to mahAvarSA, dhUmra varNa honese dhUmasa, thoDA varNa hone se thoDA aura adhika hone se adhika phala dAyaka hotA hai // "Aho Shrutgyanam"
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ gandharvanagaram svalpe svalpaphalaM sarva bahUnAM tu phalaM mahat // 177 // jalArdratve mahAvRSTirbimbanAze nRpakSayaH / akAle phalapuSpANi sasyanAzakarANi ca // 178 // yasya rAjye ca rASTre ca devadhvaMsaH prajAyate / saparivAra bhUpasya tasya dhvaMsaH prajAyate // 179 // sUryendroH sarvathA grAse sarvasyApi maharghatA / bhaumAdigrahavargasya vakre ca prAktanaM phalam // 180 // atha gandharvanagaram-- kapilaM sasyaghAtAya mAJjiSTha haraNaM gavAm / avyaktavarNa kurute balakSobha na saMzayaH // 189 // gandharvanagaraM snigdhaM saprAkAraM satoraNam / saumyAM dizaM samAzritya rAjJastadvijayaGkaram // 182 // 177 // maNDala meM se jala ke kaNa kA srAva ho, yA maNDala jala se bhIgA huA mAluma par3eM to atyanta varSA hotI hai / bimba ke nAza se rAjA kI mRtyu hotI hai| akAla meM phala puSpoM kA honA khetI kA vinAza kAraka hai // 178 // jisa ke rAjya yA deza meM devatA kA vinAza ho usa deza ke rAjA kA parivAra sahita nAza hotA hai // 176 // sUrya candramA kA pUrNa grAsa ho to saba cIjoM kA bhAva teja ho / maGgalAdi graha vakrI ho to unakA pUrvokta hI phala kahanA // 180 // gaMdharvanagara kapila varNa yAne majITha raMga kA dIkhe to gAyoM ko par3e to bala kA kSobha karatA hai / / rikoTa (kilA) aura dhvajA sahita vijaya hotA hai // 182 // bhUrA dIkhe to khetI kA vinAza ho, pIr3A kAraka hai, aprakaTa raMga kA dekha 181 / / yadi gaMdharva nagara snigdha papUrva dizA meM dekha par3e to rAjA kA "Aho Shrutgyanam"
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ (34) meghamahodaye vidaMzullakSaNAm-- kapilAvizudanilaM kuryAt pItA tu vRSTaye / lohitA AtapAya syAt mitA durbhikSahetave // 183 / / ketuphalam . . zrAvaNe bhAdramAse ca ketavo vAruNA daza / jalavRSTikarA loke tadA dhAnyasamarthatA // 184 // Azvine kArtike te syuH sUryaputrAzcaturdaza / kuryuzcatuSpade mRtyu durbhikSaM dezanAzanam // 185 // vahniputrAzcaturitrazatu ketavo mAgapauSayoH / agnidAhaM caurabhayamanAvRSTiM dizantyamI // 186 // ketavo yamaputrAH syurmAghaphAlgunayornava / dhAnyaM maharSa dubhikSaM kuryubhUpamahAragAma // 187 // ketavo'STAdaza sutA dhanadasya vsntke| kapila varNa kI (bhUrI) bijalI camake to pavana cale, pIle raMga kI camake to bahuta varSA ho, lAla raMga kI camake to magmI adhika paDe aura zveta varNa kI camake to durbhikSa par3e / / 183 // ___ zrAvaNa aura bhAdau mahIne meM daza ketu varuNa ke putra haiM, ye loka meM udaya honese jala kI vRSTi aura anAja sastA karate haiN||184|| Asoja aura kArtika meM caudaha ketu sUrya ke putra haiM, ye pazuoM kA vinAza , durbhikSa aura deza kA nAza karate haiM / / 185 // mArgazira aura poSa mAsa meM cautIsa ketu agnike putra haiM, ye agnidAha corabhaya aura anAvRSTi karate haiM // 186 // mAgha aura phAlguna mAsa meM nava ketu yama ke putra haiM, ye dhAnya kI maharghatA duSkAla aura rAjAoM meM vigraha karate haiM // 187 // caitra aura vaisAkha meM aThAraha ketu kubera ke putra haiM, ye loka meM udaya honese sukha maMgala aura subhikSa karate haiM "Aho Shrutgyanam"
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ ketRdayapha kam loke sukhaM maGgalAni subhikSaM kuryurudyatAH // 188 // jyeSThASADhAMditA vAyoH putrA viMzatiketavaH / savAtajalavarSAyai taruprAsAdabhaGgadAH // 186 // evaM paJcottaraM zataM kacidaSTottaraM zatama | kecideottaraM zataM ketunAM syAnmatatrayAt // 190 // dazaiva ravijA garAyAH zatamekottaraM tataH / trayoviMzA vAyujAtAH zatamaSTottaraM tadA // 199 // atha 105 ketUdayaphalam - eSAM kadA phalamiti jJeyamRkSaM vilokayet / mahotpAtahate RkSe deze'nAvRSTisambhavaH // 162 // yaduktam - ulkApAnAM dizAM dAho bhUkampoM brahmavarcasam / dRSTvA RkSe bhaved yatra tAdRkSa pIDitaM bhavet // 163 // laukikamapi - bhUkaMpagA tArApaDayA ragatapAhANavuTTi / (35) // 18 // jeTha aura ASADhameM vIsa ketu vAyu ke putra haiM, ye udaya hone se vAyu aura jala varSA karate haiM, tathA vRkSa aura mahala kA vinAza karate haiM // 186 // isa prakAra ekaso pAMca ketu haiM, koI eksau ATha aura koI ekasau eka, ese tIna mata se ketuoM kI saMkhyA mAnate haiM // 160 // jo sUrya ke putra daza ketu mAne to eka so eka aura vAyu ke putra teIsa ketu mAne to ekasau ATha saMkhyA hotI hai / / 161 // inakA phala dekhane ke liye nakSatra ko dekhe, yadi nakSatra kA mahotpAta se AghAta ho to dezameM anAvRSTi hotI hai // 162 // ulkApAta, digdAha bhUkaMpa aura brahmateja Adi ko dekha kara vidvAn vicAra kareM, jo nakSatra usa dina ho vahI nakSatra pIDita hotA hai // 163 // bhUkaMpa, tAre kA giranA, rakta aura pASANa kI vRSTi, ketu kA udaya, sUrya aura candramA kA grahaNa, inameM sa "Aho Shrutgyanam"
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye ketugAmaNa ravisasigahaNa ikkami hoi ukiTTi // 164 // jiNa nakkhatti bhaDalI kAMI hoi aniTTha / tiNa navi varase aMbudhara jANe ganbhaviNa // 165 // atha prasaktAnuprasaktacandrasUryagrahaNaphalamsUryAcandramasorgrahaH zubhakaro mArge tathA kArttike, pauSe dhAnyamaharghatA janabhayaM varSe puro madhyamam / mAghe vAJchitavRSTirannavigamaH syAt phAlgune duHkhacaitre citrakarAdilekhaka mahApIDA samA madhyamA // 196 // vaizAkhe tilatailamudgarutaM kArpAsakaM nAzayed, jyeSThe'varSaNadhAnyanAzanakaraM syAd bhAvivarSa zubham / ASADhe kacideva varSati ghano rogo'nnalAbhaH kacid, vRkSe mUlaphalAni hanti sahasA varSa zubhaM sambhavet // 167 // eka bhI ho to kaSTa dene vAlA hotA hai // 164 // bhaDalI kA kahanA hai ki jisa nakSatra para aniSTa ( utpAta ) ho, usa nakSatra meM jala nahIM varasatA hai aura garbha kA vinAza hotA hai / / 165 // + sUrya candramA kA grahaNa kArttika aura mArgazira mAsa meM ho to zubha karatA hai / pauSa mAsa meM ho to dhAnya kA bhAva teja, manuSyoM ko bhaya aura agalA varSa madhyama karatA hai| mAgha mAsa meM ho to icchAnusAra vRSTi aura anna kI prApti vizeSa hotI hai / phAlguna mAsa meM ho to duHkha dAyaka hai / caita mAsa meM ho to citrakAra aura lekhaka Adi ko mahA pIDA tathA varSa madhyama ho // 166 // vaizAkha mAsa meM ho to tila taila mUMga rUI aura kapAsa kA nAza hoM / jyeSTha mAsa meM ho to vRSTi na ho aura dhAnya kA nAza aura agalA varSa zubha ho / ASADha meM grahaNa ho to kahIM jala varSe, kahIM roga aura kahIM anna kA lAbha ho, vRkSoM ke mUla phala TUTa par3e, zeSa varSa zubha rahe || 167 // zrAvaNa mAsa meM ho to ghoDiyoM ke aura (24) "Aho Shrutgyanam" ~
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ candrasUryagrahaNaphalam (37) garbhAH zrAvaNake'zvagardabhabhavAstUrNA patantyulvaNam, strIgarbhAn vinihanti bhAdrapadake saukhyaM mubhikSaM jane / kuryAdAzvinake'tha sUryazazinorekatra mAse graha - chanvaM cennaranAyakA bahubalA yuddhayanti kopotkttaaH||198|| kadAcidadhike mAse grahaNaM candrasUryayoH / sarvarASTrabhayaM bhaGgaH kSayaM yAnti mahIbhujaH // 16 // ravergrahAca pakSAnte yadi candragraho bhavet / tadA darzaninAM pUjA dharmavRddhimahodayaH / / 200 // krUrasaMyuktasUryendrograhaNe nRpatikSayaH / rASTrabhaGga iti prAdurbhadrabAhumunIzvarAH // 201 // ravivAre grahe varSa madhyamaM dhAnyasaGgahaH / rAjayuddhaM ca durmikSaM ghRtAyastailavikrayAH // 202 // some'rddhagrahaNe raajvigrho'nnmhrghtaa| gadahiyoM ke garbha patita hoM, bijalI vA karakAdika pdd'e| bhAdrapada meM ho to striyoM ke garbha patita hoM Asoja mAsa meM ho to loga meM sukha aura subhikSA ho| yadi eka hI mAsa meM sUrya aura candramA DhonoM kA grahaNa ho to rAjA loga paraspara mahA krodha karake yuddha karane tatpara ho // 18 // kabhI adhika mAsa meM candra sUrya kA grahaNa ho to rASTra bhaMga aura rAjAoM kA kSaya ho // 166 // sUrya ke grahaNa bAda eka hI pakSAnta meM yadi candragrahaNa ho to sAdhu janoM kI pUjA, dharma kI vRddhi aura bar3e puruSoM kA udaya hoM / / 200 / / krUra graha se yukta sUrya candramA kA grahaNa ho to rAjAoM kA nAza aura deza bhaMga ho, aise bhadrabAhu munIzvara kahate haiM / / 201 // ravivAra ko grahaNa ho to varSa madhyama raheM, dhAnya kA saMgraha karanA ucita hai, rAjayuddha durbhikSa ghRta lohA aura taila inakA vikraya karanA // 202 // somavAra ko grahaNa ho to rAjavigraha, anAja ke bhAva teja, "Aho Shrutgyanam"
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ (38) meghamahodaye lAbhastailaghRtAdibhyo bhaume vahnibhayaM bhavet / / 203 // bhaumavAre grahe bhAnoranyo'nyaM nRpatikSayaH / indodmahe ca karpAsarUtastramaharSatA // 204 // budhe pUgoraktavastrasaGgaho lAbhadAyakaH / gurau pItaraktavastutailagandhAdilAbhadaH // 205 // zukre subhikSa mAGgalyaM sarvalokazubhaMkaram / zanau yugandharIlAbhaH zyAmavastumaharghatA // 206 // piitrktvstrtaamrvRssbhaadiksngghe| mAsaddhaye tasya lAbha ityuktaM jJAnibhiH purA // 207 // ao'rdvamAsike lAbhastribhAgazca trimAsike / caturbhAgazcaturmAse'stamite varSasambhavaH // 208 // grahaNAye ca sarvasminnutpAtaH prabalo yadA / aura taila vI Adi se lAbha ho / bhomavAra ko grahaNa ho to agnibhaya ho | 203 / / maMgalavAra ko sUrya grahaNa ho to gajAoM meM anyo'nya vigraha ho / candra grahaNa ho to kapAsa rUI aura sUta mahaMge hoM / / 204 // budhavAra ko grahaNa ho to mupArI tathA lAla vastu kA saMgraha karanA lAbhadAyaka hai / guruvAra ko grahaNa ho to pIlI aura lAla vastu tathA taila gaMdhAdika saMgraha karanA lAbha dAyaka hai || 205 / zukra ke dina grahaNa ho to saba loga meM zubhakAraka subhikSa aura mAMgalika hotA hai / zanivAra ko grahaNa ho to yugaMdharI (juvAra) se lAbha aura kAlI vastu maha~gI hoM // 206 // pIta tathA rakta vastra, tAMbA, vRSabhAdika kA saMgraha karane se do mahIne pIche unase lAbha hogA, aisA jJAniyoM ne kahA hai ||207 // ardra grAsa se Adhe mAsa meM lAbha, tIna bhAga se tIna mAsa meM lAbha, caturtha bhAga se cauthe mAsa meM lAbha, aura asta meM grahaNa ho to eka varSa meM lAbha hogaa| 208 // saba (caMdra yA sUrya) grahaNa kI prAdi meM utpAta prabala ho kiMtu grahaNa ke "Aho Shrutgyanam"
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ candrasUryagrahaNaphalam (39) pazcAt saMjAyate megho'riSTabhaGgaM tadAdizet // 209 // evamutpAtarahite yasminnudakayonikAH / jIvA vA pudgalA dRzyAstaddeze vRSTiruttamA // 210 // etena garbhAH sarve'pi sUcitA vaatvrjitaaH| sthAnAGgasUtrakAreNa teSAM nIrAt samudbhavAt // 211 // yadAgamaH-cattAri dagagabbhApaNNattA taMjahA--ussA mahiyA sIyA usiNA / cattAri dagagambhA paNNattA taMjahAhemagA abbhasaMthaDA sIosiNA paMcarUviyAmAhe u hemagA gambhA phagguNe abbhsNthddaa| sIosigAo ya citta vaisAhe paMcarUviyA // 212 // saptame saptame mAse garbhataH saptame'hani / bAda hI varSA ho jAya to saba utpAta ke phala kA nAza ho jAtA hai // 20 // isI taraha jisa deza meM utpAta rahita jala yoni ke jIva yA pudgala dekhane meM Ave, usa deza meM acchI varSA hotI hai // 210 // ye saba varSA ke garbha jala se utpanna hone ke kAraNa sthAnAMga sUtrakAra ne vAyu rahita sUcita kiyA // 211 // osa (dhUmasa) mahikA zIta aura uSNa ye cAra prakAra ke udaka garbha haiM / matAntara se- hima mevADaMbara (bAdala kA samUha) zIta aura garamI aise bhI cAra prakAra ke haiM / ina pratyeka ke garjanA vijalI jala vAyu aura baddala, isa taraha pAMca pAMca prakAra hai / mAgha mAsa meM hima kA giranA, phAlguna mAsa meM bAdala se AkAza AcchAdika rahanA, caitra mAsa meM zIta aura garamI, tathA vaizAkha mAsa meM meva garjanA, bijalI, varSA, vAyu aura bAdala yeca prakAra ke garbha kA lakSaNa hotA hai // 212 // garbha sAta mAsa aura sAta dina meM paripakka hotA hai, jaisA garbha ho vaisA phala jAnanA // "Aho Shrutgyanam"
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ (40) meghamahodaye garbhAH pArka niyacchanti yAdRzAstAdRzaM phalam // 213 // himaM tuhinaM tadeva himakaM tasyaite haimakA himapAtarUpA ityrthH| 'abbhasaMthaDa' tti abhrasaMsthitAni megherAkAzAcchAdanAnItyarthaH / nAtyantike zItoSNe pazcAnAM rUpANAM garjitavidhujjalavAtAbhralakSaNAnAM samAhAraH paJcarUpaMtadasti yeSAM te pazcarUpikA udakaMgarbhA iti / iha matAntaramevaMpauSe samArgazIrSe sandhyArAgo'mbudAH sapariveSAH / nAtyartha mArgazIrSe zItaM pauSe'tihimapAtaH // 214 // mAve prabalo vAyustuSArakaluSadyutI ravizazAGkau / atizItaM saghanasya ca bhAnorastodayau dhnyau||21|| phAlgunamAse rUkSazcaNDaH pavano'bhrasamplavAH snigdhaaH| pariveSAzca sakalAH kapilastAmro ravizva zubhaH // 216|| pavanadhanavRSTiyuktAzcatre garbhAH zubhAH sapariveSAH / dhanapavanasalilavidyutastanitaizca hitAya vaizAkhe // 217 // 213 // matAntara se- mAgasira aura pauSa mAsa meM sandhyA raMgavAlI ho, aura jala ke parimaNDala dekha par3e, mArgazira meM vizeSa zIta ThaMDa) aura pauSa meM vizeSa hima na par3e // 214 // mAgha mAsa meM prabala vAyu vAya, sUrya candramA tuSAra se svaccha dekha na par3e, vizeSa ThaMDa par3e aura sUrya ke udaya asta meM badala dekhane meM Ave to zubha hai // 215 phAlguna mAsa meM rUkhA aura teja pavana cale, bahuta snigdha bAdala AkAza meM calate dekha par3eM, parimaNDala bhI ho, sUrya kapila (bhUrA) aura rakta varNa kA ho to zubha hai // 216 / / caita mAsa meM pavana baddala aura vRSTi ke sAtha parimaNDala vAle garbha ho to zubha hai / vaizAkha mAsa meM vAdala vAyu varSA vimalI aura garjanA vAle garbha zreya: hai // 217 // aisA sthAnAMgasUtra ke caturtha sthAnAGga meM likhA haiM / "Aho Shrutgyanam"
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ udakagarbhalakSaNam (41). tAneva mAsabhedena darzayati mAhetyAdiriti // iti sthA nAsUtravRttiH // hIra meghamAlAyAmapi - pariveSa vAya vaddala saMjhArAgaM ca iMdadhaNu hoi / hima karaha gajja cijju chaMTA ganbho bhaNiehiM // 298 // jIvebhyaH pudgalAH sUtre pRthageva samIritAH / tena kecidajIvAH syurmahAvRSTezca hetavaH // 219 // jalayonikajIvAdeH sadbhUtiH pracyutiryathA / , vicAryate dezataste tathA grAme ca maNDale / / 220 // yaddine'bhrAdisambhUtirmeghazAstre nirUpitA / yathA sA vRSTihetuH syAt tathAbhrAdeH paricyutiH / / 221 // yaduktam ArdrAdau daza kSANi jyeSThe zukle nirIkSayet / sAbhreSu hanyate vRSTirnirabhre vRSTiruttamA // 222 // hIrameghamAlA meM kahA hai ki parimaMDala, vAyu, bAdala, saMdhyArAga, indradhanuSa, karaha (olA), garjanA, vijalI aura jala ke chIMTe ye daza garbha ke lakSaNa jAnanA // 298 // Agama meM jIvoM se pudgala pRthak hI mAne haiM, isa liye kitanaika pudgala mahAvRSTi ke kAraNa haiM // 216 // jaise - jalayoni ke jIvoM kI utpatti aura vinAza kA vicAra karate haiM, vaise samagra deza gA~va (nagara) aura deza kA bhI vicAra karanA cAhiye // 220 // jisa dina bAdala kI utpatti mevazAstra meM kahI hai, vaha jaise vRSTi ke hetu hai vaise baddala ke nAzaka bhI hai / / 221 || kahA hai ki ArdrA Adi daza nakSatra jyeSTha mAsa ke zukla pakSa meM dekhane cAhiye, yadi ve baddala sahita dekha par3e to vRSTi ke nAzaka hai aura bAdala rahita nirmala dekha par3e to uttama vRSTi jAnanA || 222 // "Aho Shrutgyanam"
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ (42) meghamahodaye evaM dezanivezapudgalajalaprANyAdisaMmUrcchanAd, hetUn prAgavagamya samyagudakAsArasya sArasyadIn / brUte meghamahodayaM savijayaM tasya zriyo vazyatAmutkarSAdiva cArurUpyakanakaivarSanti siddhipradAH ||223 || iti zrImeghamahodaye varSaprabodhAparanAmni mahopAdhyAya zrI megha vijayagaNikRte dezAdhikAraH // isa prakAra deza gA~va Adi meM pudgala jala aura prANI Adi kA saMmUrcchana se ( svAbhAvika utpatti aura parivartana se ) prathama jala kI acchI varSA ke hetuoM ko acchI taraha jAna karake saphalIbhUta megha ke udaya ko jo kahatA hai, usa ko lakSmI AdhIna hotI hai aura suMdara cAMdi sone se siddhi kAraka varSA hotI hai // 223 // zrI saurASTra rASTrAntarargata pAdaliptapura nivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhya jainena viracitayA meghamahodaye bAlAvabodhinyA''ryabhASayA TIkita: prathamo dezAdhikAraH / "Aho Shrutgyanam"
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha vAtAdhikAraH / atha marudabhigamyaH samyagAbhogaramyaH kRtabhuvana vinodaH prauDhapAthodamodaH / pramuditamarudevaH zrIprabhuH pArzvadevaH, sRjati sarasavarSa bhoginAM dattaharSaH // 1 // vAtastrilokyA AdhAraH sarvArthebhyo mahAbalaH / vyAptaH sarvatra loke'pi bAdaraH zAzvataH svataH // 2 // prAcyodIcyAdibhedena bahudhA vasudhAtale / varSaNe'varSaNe hetuH keturvekriyarUpabhAk // 3 // yadAgamaH - rAyagihe nagare jAva evaM vayAsI, pratthi gaM bhaMte! IsiMpurevAyA pacchAvAyA maMdAvAyA mahAvAyA vAyaMti ? haMtA, asthi / asthi NaM bhante ! purasthi me NaM IsiMpurevAyA 3 devatAoM ke vaMdanIya, acche acche cautIsa atIzayAdi vibhUtiyoM se pUrNa, jagat ko Ananda denevAle aura jinase mevamAlI indra vAyukumAradeva aura nAgakumAra deva ye harSita hue haiM, aise zrIpArzvanAtha prabhu rasavAle varSako utpanna karate haiM // 1 // vAyu tIna loka kA AdhAra hai, saba padArthoM se mahAbalI hai, sarvatra lokameM vyApta hai tathA bAdara aura zAzvata hai || 2 || pUrva pazcimAdi bhedoM se bahuta prakAra ke vAyu pRthvI para haiM, ye vRSTi aura anAvRSTi ke kAraNa bhUta haiM aura ye vAyu vaikriyazarIra vAle aura dhvajAkAra ke sadRzarUpa vAle haiM // 3 // rAjagRhanagara meM gautama svAmI zrI sarvajJa mahAvIraprabhu ko isa prakAra bole- he bhagavan ! ISatpurovAyu ( bhInA calane vAlA cikanA vAyu ) vanaspati Adi ko hitakara pathyavAyu, manda calane vAlA manda vAyu aura "Aho Shrutgyanam"
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye pacchAvAyA maMdAvAyA mahAvAyA vAyaMti ? haMtA, asthi / evaM paccatthimeNaM dAhiNe NaM uttare NaM uttarapurasthime NaM, dAhiNapuratthime NaM dAhiNapaJcasthime NaM uttarapacatthime NaM, jayANaM bhante ! puratthime NaM IsiM0 jAva vAyaMti / tayANaM pabatthime NaM vi IsiMpurevAyA jayANaM paccatthime NaM Isipure - vAyA0 jAva vAyanti / tayANaM puratthime NaM vi IsiM tayANaM paJcasthimeNa vi Isi / evaM disAsu vidisAsu // itizrIbhagavatyAM paJcamazatake dvitIyo dezake // (44) atyayamartho yaduta vAtA vAntIti yogaH kIdRzA (za: ? ) ityAha :- 'IsipurevAya'tti manAk sasnehavAtAH / 'pacchAvAya tti vanaspatyAdihitA vAyavaH | 'mandAvAya' tti zanaiH saMcAriNo na mahAvAtA ityarthaH / 'mahAvAya' tti uddaNDavAtA analpA ityarthaH / 'purasthimeNaM' ti sumeroH pUrvasyAM dizItyarthaH / nanu sUtroktarItyevaM dvIpe vAtaikyamApatet / teja calane vAlA mahAvAyu calate haiM ? he gautama ! hAM, ye vAyu calate haiM / he bhagavan ! pUrva dizA meM ISatpurovAyu pathyavAyu mandravAyu aura mahAvAyu calate haiM ? he gautana ! hAM, calate haiM / isa prakAra pazcima meM, dakSiNA meM, uttara meM, IzAnakoNa meM, agnikoNameM, naiRtyakoNa meM aura vAyavyakoNa meM samajhanA / he bhagavan ! jaba pUrva meM ISatpurovAyu pazyavAyu maMdavAyu aura mahAvAyu calate haiM tatra pazcima meM bhI ISatpurovAyu AdivAyu calate haiM ? aura jaba pazcima meM ye vAyu calate haiM taba ye pUrva meM bhI calate haiM ? he gautama! jaba pUrva meM ISatpurovAyu Adi vAyu calate haiM taba ye pazcima meM bhI calate haiM / aura jaba pazcima meM IrovAyu Adi vAyu calate haiM taba ye pUrva meM bhI calate haiM / isI taraha satra dizA aura vidizA meM bhI samajhanA / yaha sUtrokta rIti se dvIpa ( sthala ) meM rahe hue vAyu ke samUha kA "Aho Shrutgyanam"
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtAdhikAraH tadaikyAd varSagaNe'pyekaM tena sarvasamAH samAH // 4 // tadadhyakSavirodho'yaM vAtabhedAt pratisthalam / naitacchakyaM yato vAto vAte bhedatrayasmRte // 5 // (45) yatastatraiva - kyA NaM bhante ! IsiMpure vAyA jAva vAyanti ? goyamA ! jayA NaM vAukAe AhAriyaM riyanti, tayA NaM IsiMpurevAyA0 jAva vAyanti // 1 // kayA NaM bhante / IsiM0 jAva vAyanti ? goyamA ! jayANaM vAukAe uttara kiriyaM ka reti tathA NaM IsiM0 jAva vAyanti // 2 // kayANaM bhante ! IsiMpure vAyA pacchAvAyA ? goyamA ! jayA NaM vAyukumArA vAyukumArIo vA appaNo vA, parassA vA, tadubhayassa vA, aTThAe vAukAyaM udIreMti, tayA NaM IsiMpure vAyAM0 jAva mahAvAyA vAyanti // 3 // iti 'ahAriyaM riyaMti' tti rItaM rItiH svabhAva ityarthaH / tasthAnatikrameNa yathArItaM rIyate gacchati, yathA svAbhAvikyA varNana kiyA, unameM se eka eka bhI varSAda ke nimitta hai. yadi saba anu kUla hoM to varSA anukUla hotI hai // 4 // vAyu ke bheda se pratyeka sthala kA bar3A virodha hai, ye jAnanA sugama nahIM hai / isa liye vAyu ko jAnanekA abhyAsa karanA caahiye| vAyu calane ke tIna kAraNa AgamameM kahe haiM // 5 // he bhagavan ! ISatpuro vAyu Adi vAyu kaba calate haiM ? he gautama ! jaba vAyukAya apanA svabhAva pUrvaka gati kare taba ye vAyu calate haiM // 1 // he bhagavan ! ye vAyu kaba calate haiM ? he gotama ! jaba vAyukAya uttara kriyA pUrvaka vaikiya zarIra banAkara gati kare taba ye vAyu calate haiM ||2|| he bhagavan ? ye vAyu kaba calate haiM ? he gautama ! jaba vAyukumAra aura vAyukumAriyAM apane yA dUsaroM ke liye yA donoM ke liye vAyukAya ko udIre ( gatikarAte ) haiM taba ye vAyu calate haiM // 3 // "Aho Shrutgyanam"
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ (46) meghamahodaye gatyA gacchatItyarthaH / 'uttarakiriya' ti vAyukAyasya hi mU. lazarIramaudArikaM, uttaraM tu vaikriyam / ata uttarA uttarazarIrAzrayA kriyA gati lakSaNA, gatra gamane taduttarakriyaM tadyathA-bhavatItyevaM rIyate gacchati / vAcanAntare tvAdya kAraNaM mahAvAtavarjitAnAM, dvitIyaM tu mahAvAtavarjitAnAM, tRtIyaM tu caturNAmapyuktamiti tadvRttiH / evaM vAtavizeSeNa varSA'varSAvizeSaNAt / zubhAzubhAdiyogena vAtAdabde vicitratA // // vAtastu trividhaH prokto vApakaH sthApako'paraH / tRtoyo jJApako vRSTeH sthAnAGge madhyasaGgahAta // 7 // tulAdaNDasya nItyAtra grAhyAvAdyantyamArutau / prAdyastutpAdako'bhrAdeH paro na vizarArukRt // 8 // tRtIyo bhAvinI vRSTiM pUrvameva nivedayet / tatkAlaM vRSTikRtkAlAntare vAdyo'pi ca dvidhA // 9 // __ isa taraha varSa meM vAyuvizeSa sa vRSTi yA adRSTi kI vizeSatA aura zubhAzubha yogoM se vAyu kI vizeSatA ye vicitratA hai // 6 ||sthaanaaNg sUtrameM vAyu tIna prakAra ke kahe haiM ... vApaka sthApaka aura tIsarA vRSTi kAraka jJApaka hai || 7 !! tulAdaNDanIti ke anusAra yahAM Adya aura antya vAyu grahaNa karanA cAhiye,Adya vAyu varmA kA utpAdaka hai| dUsarA vAyu vinAza kAraka nahIM hai // 8 // tIsaga hone vAlI vRSTi kI prathama se batalAne vAlA hai aura tatkAla vRSTi karane vAlA yA kAlAntara meM vRSTi karane vAlA hai / isI prakAra varSA ko utpanna karane vAlA pahalA vApaka vAyu ke bhI do bheda haiM ...- prathama varSAkAla meM bAdaloM ko utpanna karake tatkAla varSA karatA hai aura dUsarA zIta kAlameM bAdaloM ko utpanna karake bahuta kAla pIche varSA karatA hai // 6 // "Aho Shrutgyanam"
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtacakraM sAmAnyataH (47) vAta va sAmAnyata:-- pUrvasyA athavodIcyAH pavanaH zIghravRSTaye / dakSiNasyA vRSTinAzI pazcimAyA vilambakaH // 10 AgneyyA vigrahaM vahe-bhayaM vRSTivibAdhanam / nairmRtaH pavano yAvat tAvat kuryAnmahAtapam // 11 // vAyavyavAyuH kurute vRSTiM pavanasaMyutAm / tataH pIDA matkRNAdyA Itayo jIvavarSaNam // 12 // aizAnaH pavano vizva-hitAya jlvRssttye| AnandaM nandayelloke vAyucakramidaM matam // 13 // madro'pi svakRtameghamAlAyAmAha"vAyudhAraNamevedaM zRNu tattvena sundri!| subhikSaM pUrvavAtena jAyate nAtra saMzayaH // 14 // AgneyyAM khaNDavRSTizca jAyate girijAtmaje / pUrva aura uttara dizA ke bAyu se zIghra varSA hotI hai, dakSiNa kA vAyu vRSTi vinAzaka hai, pazcima kA vAyu vilamba se vRSTi karatA hai // 10 // AgneyI dizA kA vAyu agni kA bhayakAraka aura varSA kA bAdhaka hai, nairRta dizA kA pavana jabataka cale tabataka mahA tApa-adhika garamI pdd'e||11|| vAyavyadizA kA vAyu pavana ke sAtha vRSTi karatA hai, khaTamala Adi choTe choTe jIvoM kI utpatti aura Iti--- ( zalabha mUsA TiDDI Adi ) kI adhikatA hotI hai / / 12 / / IzAna kA vAyu se jagata kA kalyANa hotA hai, jala kI vRSTi hotI hai aura loka meM Ananda hotA hai / yaha vAyucakra rudradeva ne svakRta meghamAlA meM kahA hai ki- he sundari ! vAyu kA dhAraNa tatva vicAra se zravA kara---pUrva ke vAyu se nizcaya se sukAla hotA hai // 14 // Agneya koNa kA vAyu khaNDavRSTi karatA hai, dakSiNa kA vAyu "Aho Shrutgyanam"
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48) meghamahodaye dakSiNe ItirvijJeyA nairRtyAM kuladAn vahe // 15 // vAruNe divyadhAnyaM ca vAyavyAM taptisambhavaH / uttarAyAM subhaM jJeya-mIzAnyAM sarvasampadaH ,, // 16 // hemante dakSiNo vAyuH zizire nairmRtaH zubhaH / vasante vAruNaH zreSThaH phaladAyI zaratsu saH // 17 // zaratkAle tu pUrvasyAH samIraH phalanAzanaH / vasante cottarovAyuH phalapuSpANi nAzayet // 18 // Agneyyo na kadApISTa aizAnaH sarvadA zubhaH / nairRto vigrahaM roga durbhikSaM kurute bhayam // 16 // jhaJjhAvAtaM vinA kazcid yadA praacyaadiko'nilH| spaSTabhAvena no vAti tadA vRSTiH sthirA bhavet // 20 // Iti kAraka hai , nairRtya koNa kA vAyu kulavRddhi kAraka hai // 15 // pazcima kA vAyu divya dhAnya utpanna karatA hai, vAyavya koNa kA vAyu tApa utpanna karatA hai, uttara dizA kA vAyu zubha jAnanA aura IzAna koNa kA vAyu saba sampatti karatA hai / / 16 / / hemaMta Rtu meM dakSiNa dizA kA vAyu aura zizira Rtu meM nairRta koNa kA vAyu cale to zubha hai / vasanta tathA zarada Rtu meM pazcima dizA kA pavana cale to phaladAyaka hotA hai // 17 // zarada Rtu meM pUrva dizA kA vAyu cale to phala kA vinAza karatA hai / vasaMta meM uttara dizA kA vAyu cale to phala aura phUloM kA nAza karatA hai // 18 // Agneya koNa kA vAyu kabhI bhI zubha dAyaka nahIM hotA / IzAna koNa kA vAyu sarvadA zubha rahatA hai / nairRta koNa kA vAyu vigraha roga durbhikSa aura bhaya karatA hai // 16 // jhaMjhAvAyu ko choDakara yadi koI pUrvAdi kA vAyu spaSTatayA na caleM to varSA sthira hotI hai // 20 // zrAvaNa meM mukhya karake pUrva dizA "Aho Shrutgyanam"
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtAdhikAraH zrAvaNe mukhyataH prAcyo nabhasye cottaro'nilaH / vRSTiM dRDhatarAM kuryAccheSamAseSu vAruNaH // 21 // caitramAse vAyuvicAra:---- (49) caitrA'mita dvitIyAyAM sarvadigbhrAmako'nilaH / vinA meghaM tadA bhAdrapade vRSTistu bhUyasI || 22 || pUrvasyA uttarasyAzca vAyuzcaitre sitetare / tRtIyAyAM tadA loke subhikSaM pracuraM jalam ||23|| caturthyAM vRSTiyugvAtastadA durbhikSamAdizet / caitre'sitespi paJcamyAM tAdRgeva phalaM bhavet // 24 // caitra dvitIyAdicaturdineSu, kRSNe'tha pakSe yadi pUrvavAtaH / varSAyuto naiva zubhaH site tu, pUrvottarovAyuratIvazastaH // 25 // caitrasya zuklapaJcamyAM vAyurdakSiNapUrvayoH / kA, bhAdrapada meM uttara dizA kA aura bAkI mahIne meM pazcima dizA kA vAyu cale to bahuta acchI varSA hotI hai // 21 // caita mAsa meM kRSNa pakSa kI dvitIyA ke dina yadi saba dizA kA vAyu cale kiMtu varSA na ho to bhAdrapada meM bahuta varSA hotI hai // 22 // caita kRSNa pakSa meM tRtIyA ke dina pUrva aura uttara kA vAyu cale to loka meM subhikSa ho aura jala varSA adhika ho // 23 // caturthI ke dina yadi varSA yukta vAyu cale to durbhikSa hotA hai| isI taraha zukla (kRSNa) paMcabhI kA bhI yahI phala jAnanA // 24 // caita kRSNa pakSa meM yadi dvitIyA Adi cAra dina varSA yukta pUrva dizA kA vAyu cale to zubha nahIM hotA; kiMtu zukla pakSa meM pUrva aura uttara kA vAyu cale to bahuta zubha hotA hai // 25 // caitra zukla paMcamI ke dina dakSiNa aura pUrva kA vAyu cale aura sAtha varSA bhI ho to usa varSa bhAdoM meM dhAnya ke triguNita mUlya ho yAne dhAnya bahuta " Aho Shrutgyanam"
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ (50) meghamahodaye vRSTayA saha tadA varSe (bhAdre) dhAnye triguNamUlyatA // 26 // evaMca-catro'yaM bahurUpastu dakSiNAnilasaMyutaH / sarvo vidyutsamA yukto vRSTegarbhahitAvahaH // 27 // mUlamArabhya yAmyAntaM kramAccaitraM vilokayet / yAvahakSiNato vAyustAvadRSTipradAyakaH // 28 // vaizAkhamAse vAyuvicAra:---- zuklA kRSNApi vaizAkhe'STamI yadA cturdshii| eSu ceddakSiNovAtastadA meghamahodayaH // 29 // rAdhe zuklatRtIyAyAM ciDhanizcIyate'nilaH / pUrvasyA yadi vodIcyA dhanAdhanastadA ghanaH // 30 // dakSiNo nai to vAyuvRSTeH syAt pratighAtakaH / vAruNAd vRSTiradhikA paradhAnyasya rodhanam // 31 // vaizAkhazuklaturye'hi sandhyAyAmuttarAnilaH / maha~ge ho // 26 // caita mAsa meM aneka prakAra ke dakSiNa dizA kA pavana cale aura bijalI camake to varSA ke garbha ko hitakAraka hai // 27 // caitra mAsa meM mUla nakSatra se bharaNI nakSatra taka kramase dekheM, jaba taka dakSiNa dizA kA vAyu cale taba taka caumAse meM utanI varSA hotI hai / / 28 // vaizAkha mAsa meM zukla yA kRSNa pakSa kI aSTamI yA caturdazI ke dina dakSiNa dizA kA vAyu cale to megha kA udaya jAnanA // 26 // vaizAkha zakla tRtIyA ke dina cihnoM se vAyu kA nizcaya kareM, yadi pUrva yA uttara dizA kA pracura vAyu cale to varSA ho // 30 // dakSiNa yA nairRtya dizA kA vAyu cale to varSA kI rukAvaTa ho, pazcima kA vAyu cale to varSA adhika aura dhAnya kA rodha ho / / 31 / / vaizAkha zukla caturthI ke dina saMdhyA ke samaya uttara dizA kA vAyu cale to subhikSa karatA hai| paMcamI ke dina pUrva "Aho Shrutgyanam"
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ subhikSAyAtha paJcamyAmaindro dhAnyamaharghakRt // 32 // udayAstaMgato yAvat pUrvovAyuryadA bhavet / saGgrahNIyAca dhAnyAni pracurANi sulabdhaye ||33|| evaM zukladazamyAM cettadApi dhAnyasaGgrahaH / tathA dezeSu pUrNAyAM vAyuM samyagavicArayet ||34|| prAtazcaturghadImadhye pUrvo vAyuryadA bhavet / sUryArdrAsaGgame vAdyadine meghamahodayaH // 35 // vRSTirdvitIye'pi vAyurghaTike pUrvavAyutaH / jJeyA dvitIye divase ArdrAtapanasaGgame // 36 // ArdrAyA vAsarA evaM cAturghaTika saMkhyayA / jJeyAH sarve'pi sajalA nirjalAstu viparyaye ||37|| pUrNimAtaH samArabhya yAvajjyeSThAsitASTamI / evamAdradisUyarkSanavake vRSTirucyate // 38 // (51) dizA kA vAyu cale to dhAnya maha~ge karatA hai // 32 // sUrya ke udaya aura asta ke samaya yadi pUrva dizA kA vAyu cale to dhAnya kA saMgraha karanA cAhiye, jisa se bahuta lAbha ho / 33 / / isI taraha zukla dazamI ke dina vAyu cale to bhI dhAnya kA saMgraha karanA ! tathA vaizAkha pUrNimA ke dina dezoM meM vAyu kA acchI taraha se vicAra kareM // 34 // yadi prAtaH kAla cAra ghar3I meM prathama pUrva kA vAyu cale to sUrya kA ArdrA nakSatra ke sAtha yoga ho taba prathama dina meva kA udaya jAnanA yAne varSA ho // 35 // dUsarI cAra ghar3I meM pUrva kA vAyu cale to ArdrA aura sUrya ke yoga ke dUsare dina varSA ho || 36 || isI prakAra cAra cAra ghar3I se ArdrA kA pratyeka dina jAnanA cAhiye / isa krama se vaizAkha pUrNimA se lekara jyeSTa kRSNa aSTamI taka ke nava dina pUrva kA vAyu cale to sUrya ke ArdrA Adi nava nakSatroM meM varSA hotI haiM aura viparIta yAne pUrva ke vAyu se atirikta "Aho Shrutgyanam"
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ (52) meghamahodaye sUryasaumyasamAyoge vAyurvAruNadigbhavaH / yadA zaratsu vijJeyo vAyurdhAnyamahAphalam // 39 // navamAsAn yadA pUrvo vAyuzcarati bhUtale / svAtau mauktikarUpyAni bahudhAnyAdimaGgalam // 40 // jyeSThamAse vAyuvicAraHjyeSThamAse ravikarAstapanti prcuro'nilH| lUkAsamanvito vAti ghanagarbhastadA zubhaH // 41 // jyeSThamAse'STamI kRSNA tathA kRssnncturdshii| dakSiNAnilasaMyuktA parato vRSTihetave // 42 // jyeSThasya yadi paJcamyAM dakSiNaH pavanazcaret / tadA tilAstathA tailaM ghRtaM RyaM tadAzvine // 43 // yaduktaM meghamAlAyAmjyeSThasya zuklapaJcamyAM garjita zrUyate ydi| vAyu cale to nava nakSatroM meM varSA nahIM hotI hai // 37 // 38 // sUrya caMdramA kA yoga ke samaya pazcima dizA kA vAyu cale to zaradaRtu meM dhAnya adhika hoM // 36 // yadi nava mahIne barAbara pUrva kA vAyu cale to svAti nakSatra meM sIpI meM bahuta motI hoM, dhAnya bhI bahuta aura loka meM maMgala hoM / 40 // jyeSThamAsa meM sUrya ke kira yA bahuta tapa aura bahuta garama vAyu cale to medha ke garbha acche hote haiM / 41 // jyeSTa mAsa meM kRNa aSTamI aura caturdazI ke dina dakSiNa dizA kA vAyu cale to Age varSA acchI hotI hai ||42!jyesstt mAma kI paMcamaH ke dina dakSiNa dizA kA vAyu cale to tiTa tela aura vI mvarIdanA Azvina mahIne meM lAbha hotA hai / / 43 // mevamAlA meM kahA hai ki -jyeSTha zukla paMcamI "Aho Shrutgyanam"
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtAdhikAraH (53) dakSigAsyA bhavedvAyurabhracchannaM yadA nabhaH // 44 // dhAnyAnAM tilatailAnAM saGgrahaH kriyate tadA / dviguNa striguNI lAbha: kramAnmAsacatuSTaye // 45 // sitASTamyAM jyeSThamAse catasro vAyudhAraNAH / mRduvAyuH zubhovAtaH snigdhAbhraH sthagitAbhrakaH // 46 // tatraiva svAtyAye vRSTe bhavatuSTaye kramAnmAsAH / zrAvaNapUrvA jJeyAH parizrutA dhAraNAstAH syuH // 47 // yadi tA ekarUpAH syuH subhikSaM sukhakArikAH / sAntarA na zivAyaitAstaskarAgnibhayapradAH // 48 // jyeSThasya zuklaikAdazyAM pUjAM kRtvA suzobhanAm / zubhaM maNDalakaM kRtvA puSpadhUpaira laGkRtam // 46 / / uccasthAne pratiSThApya dIrghadaNDe mahAdhvajaH / ke dina megha garjanA ho, dakSiNa kA vAyu cale aura AkAza bAdaloM se AcchAdita ho to|| 44 // ghAnya tila tela inakA saMgraha karanA, cAra mahIne pIche dviguNA triguNA lAbha hotA hai ||45 // jyeSTha zukla aSTamI ke dina cAra prakAra ke vAyu mAne haiM-----mRduvAyu, zubhavAyu, snigdhAbhra aura sthagitAmraka / / 46 // inameM Adi aura aMtya vAyu meM vRSTi ho to saMsAra ko aAnaMda dene vAlI hai / ye cAra prakAra ke vAyu kramasa cale to zrAvaNa Adi cAra mahInoM meM kramama varSA hotI hai||47|| yadi ye vAya saba mile hurA cale to mubhikSa aura mamvakAraka hote haiM , yadi pRthaka pRthaka cale to acchA nahIM, caura agni kA bhaya dene vAle hote haiM // 48 // jyeSTha mahIne kI zukla ekAdazI ke dina acchI taraha pUjA karake, dhupa dIpa Adi se muzobhita acchA maMDala karake // 46 // eka bar3e naMbe daMDa meM baDI dhvajA lagA kara usako U~ce sthAna meM rakkheM / isI prakAra yatnapUrvaka "Aho Shrutgyanam"
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ (54) meghamahodaye evaM kRtvA prayatnena zodhayet kAlanirNayam // 50 // eko vAto yadA vAti caturdinAnAni cottaraH / tadA tricaturo mAsAn dhruvaM varSati vAridaH // 51 // viparItaM yadA vAti yAni cihnAni vA punaH / tathArUpaH prAvRSeNyaH payobhRdvarSati kSitau // 52 // prathamaM pazcimo vAtazcaturdinAni vAti cet / anAvRSTiM vijAnIyAd durbhikSaM rauravaM tadA // 53 // uttaro hayamArge catasro hanti vA dizaH / catvAro vArSikA mAsA meghA varSanti bhUtale // 54 // viparIto yadA vAtazcatastro hanti vA dizaH / ravimArge paribhraSTo jAnIyAttasya lakSaNam // 55 // zItakAle tadA vRSTirvarSAkAle na vidyate / anayorvaiparItye ca vRSTiM varSAsu nirdizet // 56 // vAyavyAM pazcimAyAM ca nairRtyAM vAti ca kramAt / karake samaya kA nirNaya kareM || 50 // yadi ekahI uttara dizA kA vAyu cAra dina taka cale to tIna cAra mahine meva avazya baraseM // 51 // jo jo cihna haiM unase viparIta vAyu cale to pRthvI para caumAse meM usI prakAra varSA ho / / 52 // pahale cAra dina pazcima kA vAyu cale to anAvRSTi durbhikSa aura mahA duHkha jAnanA // 53 // yadi uttara dizA kA vAyu cAroM ora cale to caumAsA ke cAra mahIne pRthvI para narSA barase || 54 || isa se yadi viparIta saba ora kA vAyu cale to usakA lakSaNa ravimArga meM paribhUSTa jAnanA // 55 // zItakAla meM varSA ho aura varSAkAla meM varSA naho, aura usase viparIta ho to varSAkAla meM varSA ho || 56 || vAyavya pazcima aura nairRtya dizA kA pavana krama se cale to ASADha aura zrAvaNa "Aho Shrutgyanam"
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtAdhikAraH (55) ASADhe zrAvaNe kSipraM dvau mAsau vRSTiruttamA // 5 // pUrvasyAM ca tathezAnyAmAgneyyAM vAti ca kramAt / bhAdrapAdAzvinau cchidrAdAdyante vRSTirUttamA // 28 // amAvAsyAM ca pUrNAyAM jyeSThamAse divAnizam / megherAcchAdite vyonni vAto vahati vAruNaH // 59 // anAvRSTistadAdezyA kvacidRSTistu bhAgyataH / mAsau dvau zrAvaNASADhau pUrgAbhAdrapadAzvinau // 6 // ASADhamAse vAyuvicAraH -- ASADhazuklapaJcamyAM pazcimo yadi mArutaH / varSAgarjitasaMyuktaH zakracApena bhUSitaH / / 61 // tadA saMgRhyate dhAnyaM kArtike tanmaharSatA / lAbhAya jAyate nUnaM nAnyathA RSibhASitam // 2 // ASADhazuklapakSasya dvitIyAyAM na varSati / ye do mahine meM varSA uttama ho // 57 // pUrva IzAna aura Agneya dizA kA krama meM vAyu cale to bhAdrapada aura Azvina mAsa kI Adi aMta meM uttama varSA ho // 58 / / yadi jyeSTha mahine kI amAvAsyA aura parNimA ke dinarAta AkAza bAdaloM se AcchAdita raheM aura pazcima dizA kA vAyu cale ! 561: to anAvRSTi kahanA, kvacita hI bhAgyayoga se varSA ho zrAvaNa ASADha bhAdrapada aura Azvina ye vinA barase pUrNa ho / / 60 // ____ ASADha zukla paMcamI ke dina pazcima dizA kA vAyu cale, megha garjanA ke sAtha varSA ho aura iMdradhanuSa kA udaya ho // 61 // to dhAnya kA saMgraha karanA acchA hai, kAraNa ki kArtika mAsa meM maha~gA ho jAne se lAbha hogA, yaha RSibhASita kathana anyathA nahIM hotA // 62 // ASADha zukla dvitIyA ke dina varSA na ho aura bAdala ho to zrAvaNa meM nizcaya kara "Aho Shrutgyanam"
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye yadi meghastadA vRSTiH zrAvaNe jAyate dhruvam // 6 // tRtIyAyAM pUrvavAyuH pUrvagAmI ca vaaridH| ghanA meghAstadA bhAdre varSanti vipulaM jalam / / 64 // caturthI dakSiNI vAyurmedhaH pUrve ca gacchati / Azvine ca tadA mAse vRSTirbhavati nizcitam // 65 // vRSTe dinacatuSke'smin vAte pUrvottarAgate / ativRSTiH subhikSaM ca durbhikSaM ca tadanyathA // 66 // dvAdazIpratipatpUrNAmAvAsyAM cenmahAnilaH / vRSTiomAbhrasaMchannaM tadA meghamahodayaH // 67 // ASADhapUrNimAyAM vAyuvicAra:---- ASADhayAM ghaTikAM SaSThayA mAsadvAdazanirNayaH / pUrNAyAM paJcakAH SaSThi dazeti vibhAjanAt // 68 // pazcanADI bhavenmAsaH SaSThayA varSasya nirNayaH / sarvarAnaM yadAbhrANi vAtau pUrvottarau yadi // 69 // ke varSA hotI hai // 63 // tRtIyA ke dina pUrva kA tAyu cale aura pUrva meM hI bAdala jAte ho to bhAdrapada meM bahuta varSA ho // 64 // caturthI ke dina dakSiNa kA vAyu cale aura bAdala pUrva meM jAte ho to Azvina mAsa meM nizcaya kara ke varSA hotI hai // 65 // isa varSA ke cAra dina pUrva tathA uttara kA vAyu cale to bahuta varSA aura mubhikSa ho, anyathA durbhikSa ho|| 66 // dvAdazI pratipadA pUrNimA aura amAvAsyA ke dina bar3A pavana cale, varSA ho aura AkAza bAdaloM se AcchAdita ho to megha kA udaya jAnanA // 67 // ASADha pUrNimA kI sATha ghar3I para se bAraha mahIne kA nirNaya kreN| pUrNimA kI sATha ghar3I ko bAraha se bhAga deM to labdhi pAMca dhar3I aave|| 68 // ina pAMca ghar3I kA eka mAsa, isI taraha varSa kA nirNaya kareM / sArI rAta bAdala raheM aura pUrva tathA uttara kA vAyu cale // 66 // to usa "Aho Shrutgyanam"
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAtAdhikAraH tasmin varSe kaNAH puSTA bhavanti bhuvi maGgalam / yadi vAtAbhralezaH syAd vAtau pUrvottarau nahi // 70 // na varSati yadA devo duSTakAla sadAdizet / yatrAbhre svalpake jAte madhye vAte'lpavarSaNam // 71 // yatra mAsavibhAge ca nirmalaM dRzyate nabhaH / tatra hAnizca vRSThezca vijJeyaM garbhapAtanam // 72 // yatrAbhraM pazJcanADISu vAtau pUrvottarau yadi / natra mAse bhavedRSTirityevaM sarvanirNaya // 73 // ASADhyAM rAtrikAle'pi pavanaH sarvadiggataH / aravRSTairapi ca pUrNimA sukhadAyinI // 74 // Agre yAme yadAbhrANi vAtau pUrvottarau yadi / gadhe mAse tadA vRSTirvAJchitAdadhikA kSitau // 75 // ASAyAM ca vinaSTAyAM nUnaM bhavati niSkaNam / (57) varSa meM dhAnya bahuta puSTa hoM aura jagat meM maMgala ho / yadi lezamAtra bhI pUrva aura uttara kA vAyu na cale // 70 // to megha barase nahIM jisase duSkAla ho / jahAM thoDe bAdala ho aura madhyama prakAra se vAyu cale to thor3I varSA ho / / 71 / / jisa mAsa vibhAga meM AkAza nirmala dIkheM, usa mAsa meM varSA kI hAni aura garbhapAta jAnanA || 72 || jisa mahIne kI pAMca bar3I meM bAdala ho tathA pUrva aura uttara kA vAyu cale to usa mahIne meM varSA ho / isI taraha saba kA nirNaya kareM | 73 || ASADha "pUrNimAko rAtrI ke samaya saba dizA kA vAyu cale aura bAdala bhI ho kiMtu varSA na ho to sukhadAyaka hai // 74 // yadi pUrNimA ko prathama prahara meM bAdala ho tathA pUrva aura uttara kA vAyu cale to prathama mAsa meM pRthvI para icchA se bhI adhika varSA ho / / 75 / / yadi pUrNimA kA kSaya ho to dhAnya kI prApti na ho / grahaNa vRkSapAta Adi ke upadravoM se pUrNimA kA "Aho Shrutgyanam"
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ medhamahodaye grahaNaM vRkSapAtAyaiH satyaM nazyati pUrNimA // 76 // prathamA ghaTikAH paJca ASADhaH paJca zrAvaNaH / pazca bhAdrapado mAsastathA paJcAzvinaH punaH // 7 // yatrAbhrAkulanADISu vAtau pUrvottarau sphuTam / tatra mAse bhavedRSTiAtairapi zubhaiH zubhA // 8 // yeSu mAseSu ye dagdhA garbhAH pauSAdisambhavAH / tanmAse pazcanADISu rAtrau candro'tinirmalaH // 79 // pauSAdisambhave garbhe dhruvamutpAtasambhavaH / tenASADhIdivArAtrau draSTavyA vRSTihetave // 8 // yadyASADhayAmahorAtramatrairvAtaH zubhairyutam / tadA garbhAH zubhA jJeyAH zItakAle'pi dhImatA // 81 // ekameva dinaM prekSyaM varSajJAnAya dhIdhanaiH / kSaya hotA hai / 76 // pUrNimA kI prathama pAMca ghar3I ASADha, dUsarI pAMca ghar3I zrAvaNa, tIsarI pAMca ghar3I mAdrapada aura cauthI pAMca ghar3I Azvina mahInA samajhanA // 77 // ina meM jo ghar3I meM bAdala ho tathA pUrva aura uttA kA vAyu spaSTatayA cale to usa mahIne meM varSA hotI hai, zubha vAyu cale to zubha jAnanA / / 78 / / pauSa Adi mahInoM meM utpanna hue garbha jina mahInoM meM naSTa ho, usa mahIne kI pAMca ghar3I meM caMdramA bahuta nirmala rahe // 76 // to pauSAdi mAsa meM utpanna hue garbha meM nizcaya kara ke utpAta hotA hai / isa liye ASADhapUrNimA ko varSA ke liye dinarAta dekhanA cAhiye // 80 // yadi ASADha pUrNimA dinarAta bAdala aura acche vAyu se yukta ho to vidvAnoM ko zIta kAla meM bhI varSA ke garbha zubha jAnanA // 81 // yaha eka hI dina varSA jAnane ke liye buddhimAnoM ko dekhanA cAhiye / isa dina AThoM hI prahara bAdala aura zubha vAyu ho to zubha hotA "Aho Shrutgyanam"
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtAdhikAraH (59) aSTayAmyAmabhrazubha-vAtairvarSa bhavecchubham // 82 // ASADhayAM nirmalaJcandraH pariveSayuto'thavA / tadA jagatsamuddhatuM zakreNApi na zakyate // 83 // kuhUtaH SoDaze cAhni lakSaNaM cintayedidam / astaM gacchati tigmAMzau tasmAdvarSa zubhAzubham // 84 // ASADhayAM pUrvavAte ca sarvadhAnyA mahI bhavet / AgneyavAte lokAH syurasthizeSAstu rogataH // 85 // dakSiNe pavane rAjJAM mahAyuddhaM parasparam / nairRte nirjalA bhUmirdhAnyasaGgrahakAraNam // 86 // vAruNe prabalA vRSTirdhAnyaniSpattihetave / vAyavye matkuNAstIDA mazakAdyAstathetayaH // 87 // uttare pavane lokA gItamaGgalapUritAH / hai // 82 // ASADha pUrNimA ko caMdramA nirmala ho athavA maMDala sahita ho to jagat kA uddhAra karane ke liye iMdra bhI zaktimAn nahIM hotA // 83 // ASADha pUrNimA ke dina sUryAsta samaya ina lakSaNoM kA vicAra kareM, jisa se zubhAzubha varSa jAna sakeM // 84 // sUryAsta samaya pUrva dizA kA vAyu cale to pRthvI sana prakAra ke dhAnya vAlI ho / Agneya koNa kA vAyu cale vo loka roga se asthizeSa ho jAya yAne roga adhika cale // 85 // dakSiNa kA patrana cale to rAjAoM kA paraspara bar3A yuddha ho / nairRtya koNa kA vAyu cale to pRthvI jala rahita ho, isa liye dhAnya kA saMgraha karanA ucita hai // 86 // pazcima dizA kA vAyu cale to dhAnya kI prApti ke liye bahuta varSA hoM / vAyavya koNa kA vAyu cale to khaTamala TIDI macchara Adi Iti kA upadrava hoM // 87 // uttara dizA kA vAyu cale to logoM meM gIta maMgala adhika hoM aura IzAna koNa kA vAyu cale to saba " Aho Shrutgyanam"
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ (60) meSamahodaye dhAnyaM dhanaM tathaizAne sukhaM dhAnyasamarthatA // 8 // ASADhe ghanazikharaM garjati yadi vAti cIttaraH pavanaH / dazame mAsi tadAnIM bhuvi meghamahodayaM kuryAt // 86 // abhraM vinASADhapUrNA vAtau pUrvottarau ydi| yatra yAmAIke tatra mAse vRSTihaThAdbhavet // 10 // na cetpUrvoratto vAtau na cAbhraM nApi varSaNam / ASADhyAM tarhi vijJeyaM durbhikSaM lokaduHkhadam // 11 // mArgazIrSamAse vAyuvicAra:mArgamAse sitASThamyAM pUrvo vAtaH subhikSakRt / anyadikpavanaH kuryAd durbhikSaM bhAvi vatsare // 12 // pauSamAse vAyuvicAra: ekAdazyAM pauSakRSNe dakSiNaH pavano yadA / vidyuddhAdalasaMyuktastadA durbhikSakArakaH // 93 / / pauSasya zuklapaJcamyAM tuSAraH pavanI yadi / dhAnya aura sukhaprApti ho tathA dhAnya saste hoM // 88 // ASADha mahIne meM meghagarjanA ho aura uttara dizA kA vAyu cale to dazaveM dina pRthvI para medha kA udaya jAnanA // 86 // ASADha pUrNimA ko jisa yAmAI meM bAdala na ho kiMtu pUrva aura uttara kA vAyu cale to usa mahInA meM varSA kacit hotI hai // 60 // yadi pUrNimA ko bAdala na ho aura pUrva uttara kA vAyu bhI na ho to loka ko duHkha dAyaka aisa! durbhikSa hotA hai // 11 // mArgazira zukla aSTamI ke dina pUrva dizA kA vAyu cale to subhikSa karatA hai aura dUsarI dizA kA vAyu cale to agalA varSa meM durbhikSa karatA hai // 62 // pauSa kRSNa ekAdazI ko dakSiNa dizA kA vAyu cale aura bijalI tathA bAdala ho to durbhikSa kAraka jAnanA / / 63 // pauSa zukla paMcamI ko "Aho Shrutgyanam"
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtAdhikAraH tadA garbhasya piNDaH syAdbhAvivarSahitAvahaH // 14 // paJcamyAM vyomakhaNDe'piyadAbhraM zItalo'nilaH / vidyunmeghasamAyuktastadA garbhodayo dhruvam // 65 // mAghamAse vAyuvicAra:--- mAce zuklapratipadi vAyurvArdalasaMyuktaH / tailAdisarvasurabhi mahargha jAyate bhuvi / / 66 // mAghasya zuklapaJcamyAM vRSTiyuktottarAnilaH / anAvRSTirbhAdrapade kuryAddhAnyamaharghatA // 17 // zukle mAghasya saptamyAM vAruNyAM vidyudabhrayuk / aindro vAto'tha kaubero divAnizaM subhikSakRt // 18 // mAghasya navamI kRSNA dazamyekAdazI tathA / savAtA vidyutA yuktAH kathayanti jalaM bahu // 99 // amAvAsyAmahorAtraM himo vAtastu vRSTiyuk / paurNamAsyAM bhAdrapade kuryAnmeghamahodayam // 10 // tuSAra yukta vAyu cale lo garbha kA piMDa agalA varSa ko hita kAraka hotA hai|| 64 // paMcamI ke dina AkAza meM bAdala ho, zIta vAyu cale, bijalI camake aura varSA ho to nizcaya se garbha kA udaya jAnanA // 15 // . ___ mAgha zukla pratipadA ke dina vAyu aura bAdala ho to taila Adi sugaMdhita yastu pRthvI para maha~gI ho // 16 // mAgha zukla paMcamI ko varSA yakta uttara dizA kA vAyu cale to bhAdrapada meM varSA na ho aura dhAnya maha~ge hoN||17|| mAgha zukla saptamI ko pazcima dizA meM bijalI camake aura bAdala ho tathA pUrva aura uttara dizA kA vAyu dina rAta cale to subhikSa kAraka hotA hai // 18 // mAgha kRSNa navamI dazamI tathA ekAdazI ke dina vAyu cale aura bijalI camake to bahuta varSA ho // 66 // amAvAsyA ko dinarAta varSA yakta zItala vAyu cale to bhAdrapada kI pUrNimA ke dina mahA varSA hotI hai / / 100 // "Aho Shrutgyanam"
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ meSamahodaye phAlgunamAse vAyuvicAra:-- phAlgune'tikharo vAyuti patrANi pAtayan / dakSio'timRduzcaitre meghagarbhahitAya saH // 10 // hutAzanyA dIptikAle aindraH syAdativRSTaye / audIcyA dhAnyaniSpatyai durbhikSaM dakSiNo'nilaH // 102 // vAruNo madhyamaM varSamuccairvAto bhayaGkaraH / caturdikSu maharAte rAjJAM yuddhaM prajAkSayaH // 103 // zrIhIravijayasUrikRtameghamAlAyAM proktam-- rajaucchavammi vAo uttarI vahai dhananipphattI / puvvAI nIrabahulo pacchimavAeNa karavarayaM / / 104 // dakkhiNa vAya dukAlo ahavA vajjeha vAu caudiso / taha loya uvaddavaNaM jujjhai rAyA khao loe // 105 // __ yadi phAlguna mAsa meM bahuta tIkSNa vAyu cala kara vRkSoM ke patra gigaveM aura caitra mAsa meM dakSiNa dizA kA bahuta mRdu vAyu cale to megha ke garbha ko hita kAraka hai / / 1 0 1 // phAlguna pUrNimA ko holI jalAne ke samaya pUrva kA vAyu cale to bahuta varSA ho / uttara kA vAyu cale to dhAnya kI prApti aura dakSiNa kA vAyu cale to durbhikSa ho // 102 // pazcima dizA kA vAyu cale to varSa madhyama raheM, Urdhva vAyu cale to bhaya dAyaka aura cAroM hI dizA kA mahAvAyu cale to rAjAoM kA yuddha aura prajA kA vinAza ho // 103 / / zrIhIravijayasUrikRta meghamAlA meM kahA hai ki- rajaH utsava (holI) ke dina uttara dizA kA vAyu cale to dhAnya prApti acchI ho| pUrva dizA kA vAyu cale to bahuta varSA ho, pazcima kA vAyu cale to karavarA (kahIM thoDI varSA kahIM varSA nahIM) kareM // 104 // dakSiNa kA vAyu cale to duzkAla ho, yadi cAroM hI dizA kA vAyu cale to loka meM upadrava, rAjAmoM kA yuddha aura prajA kA kSaya ho // 105 // koI aisA bhI kahate "Aho Shrutgyanam"
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAtAdhikAra : kacittu pUrvavAte toDazukA matkuNA mUSakAdayaH / vAruNe tu yugandharyA niSpattihulA bhuvi // 106 // caitramAse vAyuvicAraH caitrasya zuklapakSe cecaturthI paJcamIdine / varSaNaM prAkazubhaM kiJcit kramAduttarato'nilaH // 107 // bAdalAcchAditaM vyoma etallakSaNadarzane / godhUmaiH zrAvaNe mAse triguNaM lAbhamAdizet // 108 // ityevaM jJApako vAtaH saMkSepeNa samIritaH / granthAntarAdvizeSo'pi vijJeyaH prAjJapuGgavaiH // 109 // jJApako'pi sthApakaH syAda, vRSTetpAdako'pi sa / kacijjaghanyagarbheNa sadyo vRSTividhAnataH // 110 // yaduktaM zrIbhagavatyaGge 2zatake 5 uddezake - "udagaga bhe NaM bhaMte ! udgagabbhetti kAlao keyazviraM hoI ? goyamA ! hai ki pUrva kA vAyu meM TIDI zuka khaTamala aura cUheM Adi kA upadrava ho aura pazcima dizA kA vAyu se yugaMdharI (jUAra) kI prApti pRthvI para bahuta ho // 106 // (63) caita zukla caturthI aura paMcamI ke dina kuccha varSA ho aura krama se uttara dizA kA vAyu caleM // 107 // tathA AkAza bAdaloM se AcchA dita ho, aise lakSaNa dekha par3e to gehU~ se zrAvaNa mahIne meM triguNA lAbha ho // 108 // isa prakAra jJApaka vAyu kA saMkSepa se varNana kiyA, aura vizeSa jAnanA ho to dUsare granthoM se vidvAn loga jAna sakate haiM // 106 // jJApaka vAyu vRSTi kA utpAdaka hone para bhI sthApaka vAyu ho jAtA hai, vaha kahIM kahIM jaghanya garbha se zIghra hI varSA kA kAraNa ho jAtA hai // 11 O 11 bhagavatI sUtra zataka dUsarA uddezA pAMcavAM meM kahA hai ki- he "Aho Shrutgyanam"
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ (64) meghamahAdaye jahaNaNeNaM egaM samayaM ukkoseNaM chamAsA" iti / udakagarbhaH kAlAntareNa jalapravarSaNahetuH pudgalapariNAmaH tasya cAvasthAna jaghanyataH samayaH samayAntarameva pravarSaNAt, utkRSTatastu SaemAsAH, SaNmAsAnAmupari varSAt / etena prAguktAH sasnehavAtAH pazyA vanaspatyAdihitA vAyava iti savistaraM vyAkhyAtam / iti katipayavAtairjAtagarbhAvadAtai jaladharajalavarSA ramyavarSAptihetuH / prathita iha jinAnAmAgameSu dvitIyaH, kathita ucitavRtyA meghmaalodyaay|| 111 // iti zrImeghamahodaye varSaprabodhAparanAni mahopAdhyAya __ zrImeghavijayagaNiviracite dvitiiyovaataadhikaarH| bhagavan ! udaka garbha kI sthiti kitane samaya kI hai ? uttara - he gautama jaghanya se eka samaya aura utkRSTa me cha: mahIne kI sthiti hai / / isI taraha garbha ko utpanna karane vAle acche 2 kitanaika vAyubhoM se meva kA pAnI vrssn| acchA varSa hone ke hetu haiM / jinezvaroM ke AgamoM meM prasidra aisA dUsaga adhikAra isa graMtha meM meghamAlA kA udaya ke liye ucita vRtti meM kahA gayA hai // 111 // zrIsaurASTrarASTrAntarargata-pAdaliptapuranivAsinA pariDatabhagavAnadAsAkhya jainena viracitayA medhamahodaye bAlAvabodhinyA''ryabhASayA TIkita: dvitIyo vaataadhikaarH| "Aho Shrutgyanam"
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha devAdhikAraH / devaH sadAbhyudayatAM rasasampadeva, zrImAnmahendramahitaprabhumArudevaH / punnAgarAjaditijaiH kRtasannidhAnAda vAmeya eva bhagavAn vilasan mahobhiH // 1 // pariNAmo'mvudAdInAM prayogAda vA svabhAvataH / dvividhazcAgame proktaH zrIvIreNAhatA svayam / / 2 // Adyo meghakumArAderivAnyaH svIyakAraNAt / tathApi pratiyoddhArastatra devA virAdhitAH // 3 // tena varSI vinA sarve'pyArAdhyAstridivaukasaH / vizeSAd vajrabhRtpAzI nAgA bhUtAzca guhyakAH // 4 // yaduktaM zrIbhagavatyaGge tRtIyazatake saptamoddezake jaise megha gsasaMpatti se udaya ko prApta hotA hai, vaise mahendroM se pUjita zrI AdinAthaprabhu tathA narendra nAgendra aura asuroM ne jinakA saMnidhAna kiyA haiM aise aura mahAn teja se zobhAyamAna hai aise pArzvanAtha prabhu sarvadA abhyudaya ko prApta hoM // 1 // varSA Adi kA pariNAma (bhAva) prayoga se yA svabhAva se ye do prakAra ke haiM, aisA zrI mahAvIra jinane svayaM Agama meM kahA hai // 2 // varSa kA pahalA kAraNa meghakumAra Adi devatAoM ke prayoga se hotA hai aura dUsarA svAbhAvika hai / dUsarI svAbhAvika hai to bhI usako virAdhita deva rokane vAle haiM // 3 // isa liye yadi varSA na ho to saba devoM kA pUjana karanA zreyaH hai / vizeSa karake vajra ko dhArana karane vAle iMdra, pAza ko dhArana karane vAle varuNa, nAgakumAra bhUta aura yakSa Adi devoM kA pUjana karanA cAhiye // 4 // "Aho Shrutgyanam"
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ megha mahodaye sakkarasa gaM deviMdarasa devaraSNo varuNassa mahAraSNo ime devA ANAvayaNaniddese ciTThati, taM jahA-varuNakAiAi vA, varuNadevakAiAi vA nAgakumArA, nAgakumArIo, udahikumArA udahikumArIo, thaNiakumArA thaNiakumArIo, je yAvaNNe tahRpagArA sacce te tabbhattiA, tappakkhiA, tabbhAriyA, sakkarasa deviMdassa devara rANo varuNassa mahAraNNI ANA - ubavAya vayagA nihese ciTuMti. jaMbuddIvedIve maMdarassa pavvayassa dAhiNegaM jAI imAI samuppajjaMni, taM jahA aDvAsAi vA, maMdavAsAi vA, subuTTIi vA, dubuDIi vA, udabbhei cA, udappIlAi vA, uvvAhAi vA, patravAhAr3a vA, gAmavAhAi vA, jAvasannivesavAhAi vA, pANakkhayA, jaNakkhayA, dhaNakkhayA, kulakkhayA, vasaNanbhUyA aNAriyA je yAvaNNe tahapagArA Na te sakkassa deviMdassa devaraNNo, varuNassa mahAraNNo, (66) * zakra devendra devarAja varuNa mahArAja kI AjJA meM ye deva rahane vAle haiM-- varuNakAyika varuNadevakAyika, nAgakumAra nAgakumAriyA~, udadhi kumAra udadhikumAriyA~ stanitakumAra stanitakumAriyA~ aura dUsare bhI usa prakAra ke deva, ye saba una varuNadevendra kI maktivAle, una ke pakSa vAle aura una ke tAbe meM rahane vAle haiM / ye saba deva varuNa kI AjJA meM, upapAta meM, kahane meM aura nirdeza meM rahate haiM / jambUdvIpa nAma ke dvIpa meM meru parvata kI dakSiNa tarapha utpanna hone vAle ativRSTi, maMdaSvRSTi, suvRSTi, durvRSTi, udakodveda ( pahADa Adi meM se pAnI kI utpatti), udakopIla (talAva Adi meM pAnI kA samUha), apavAha ( pAnI kA thoDA calanA), pAnI kA pravAha, gAma khicAya jAnA yAvat sanniveza kA khiMcAnA, prANa kSaya, janakSaya, dhanakSaya, kulakSaya, vyasanabhUta, anArya (pApa rUpa ) aura isa prakAra ke dUsare saba bhI zaka devendra devarAja varuNa mahArAja se anajAna nahIM "Aho Shrutgyanam"
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAdhikAraH (17) annAyA adivA asuyA aviNNAyA temi vA vamaNakAiyANaM devANaM iti / _ nanvevameteSAM devAnAM vRSTijJAnitvameva na tu tatkattRtvamiti. kimeSAmArAdhaneneti ced devAsuranAgAnAM tu kartRtvaM sAdAdAgame zrUyate. yaduktaM tatraiva SaSThe zatake pazcamAddezake "asthi NaM bhaMte ! kiM devo pakareDa, asuro pakareDa, jAgo pakareDa ? goyamA! devo vipakarei. asuro vi pakarei, gAgo vipakarei" iti / evaM jambUdvIpaprajJaptyAM meghapramukhanAgakumArakRtA vRSTiH / jJAnAGge saudharmadevakRnA vRSTiH / rAjapraznIyogAGge samavasaraNaracanArtha devakRtA vRSTirapyudAharttavyA / bhagavataH zrIvarddhamAnasya tilastambo niSpatsyatIti vacaHsidvArtha, yathA sannihitaivyantaraiH kRtA vRSTiH paJcamAGge'pi sUtre ptthitaa| uttarAdhyayane'pi harikezIye-"tahiyaM gandhodayapuSphavAsa , haiM, nahIM dekhe hue nahIM haiM, nahIM sune hue nahIM haiM, aura avijJAta nahIM haiM arthAt ye saba varuNa kAika devoM se ajJAta nahIM haiM // . isa taraha ina davoM ko to vRSTi jAnane vAle batalAye, kiMtu vRSTi karane vAle nahIM batalAye to usakI ArAdhanA karane meM kyA ? sAkSAt Agama meM kahA hai ki deva asura aura nAgakumAra ye vRSTi karane vAle haiN| bhagavatIsUtra kA chaTThA zataka kA pAMcavAM uddezA meM kahA hai ki .... he bhagavan ! tamaskAya meM udAra-bar3A-megha saMsveda pAte haiM / saMmUcche haiM ? aura varSaNa varSe haiM ? he gautama ! iiN| aise haiM / he bhagavan ! kyA usako deva karate haiM ? asura karate haiM ? yA nAgakumAra karate haiM ? he gautama ! deva bhI karate haiM, asura bhI karate haiM aura nAgakumAra bhI karate haiN| isa taraha jambUdvIpaprajJapti sUtra meM medhakumAra aAdi nAgakumAradevoM se kI huI vaSTi kA varNana hai / jJAtAdharmakathAMgasUtra meM saudharmadevase kI huI "Aho Shrutgyanam"
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye divyA tahiM vasuhArA ga butttthaa| pahayAo dunduhIo surehiM, AgAse aho dANaM ca ghuTTa" / atra devAdyupalakSaNAd yogalabdhimahAtapaH kRtApi vRSTiH prayogajanyA mantavyA, pratIyate vAsau zrImadbhAgavate paJcamaskandhe turyAdhyAye- 'yasya hIndraH sparddhamAno bhagavadvarSe na vavarSa, tadavadhArya bhagavAn RSabhadevayogezvaraH prahasyAtmayogamAyayA svavarSamajanAbhaM nAmAbhyavahApat' tasya varSe maNDale ityarthaH / evaM ca laukikalokottarazAstraviruddhaM devAH kiM kurvanti ? yogamantrAdiprabhAvAt kiMsyAt ? sarva svakarmakRtyamityAdi mUDhavatro na pramANIkAryamityalaM vistareNa / vRSTi kA varNana hai / rAjapraznIyasUtra meM samavasaraNa kI racanA ke liye devoM dvArA kI huI dRSTi kA varNana hai / eka samaya bhagavAn zrI mahAvIrasvAmI vihAra kara rahe the, taba rAstA meM eka tilakA paudhA ( chor3a ) dekha kara gozAlA ne pUchA ki yaha ugegA yA nahIM ? taba bhagavAn kI sevA meM rahA huvA siddhArtha vyantara bolA ki yaha utpanna hogA aura isameM tila bhI uttpanna hoMge, usakA yaha bacana mithyA karane ke liye gozAlA ne usa paudhe ko ukhAr3a DAlA, usa samaya vyantaroM ne vahAM jala dRSTi kI, jisa se usakI jar3a kIcar3a meM ghusa jAne se tila utpanna huA / ityAdi varNana paJcamAMgasUtra meM hai / uttarAdhyayanasUtra ke harikezIya adhyayana meM kahA hai ki - devoM ne sugaMdhI jala puSpa aura vasudhArA kI vRSTi kI aura AkAza meM duMdubhI kA nAda karake ahodAnaM ! ahodAnaM ! aisI udghoSaNA kii| yahAM devAdi upalakSaNa se yogake labdhike aura mahAn tapake prabhAva se bhI vRSTi hotI hai, isaliye vRSTi prayogajanya mAnanA pratIta hotA hai ! bhAgavata ke paMcama skaMdha ke cauthe adhyayana meM kahA hai ki---bhagavAn RSabhadeva se sparddhA karake indra ne varSAna varSAIM, tabaRSabhadeva bhagavAn ---- "Aho Shrutgyanam"
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAdhikAraH tanAstikamataM tyaktvA pratipadyA''stikAgamam / devatArAdhane yatnaH kAryaH samyagazApyaho ! // 5 // revatIsUryasaMyoge vasante samudItvare / mahotsavAjinasnAnaM puNyapAtraM bhidhIyate // 6 // prakAraiH saptadazabhirvAdyanirghoSapUrvakaiH / gaurINAM gItanRtyAyai-vidheyaM jinapUjanam // 7 // dazadikpAlapUjA ca tathA navagrahArcanam / jalayAtrA janaiH kAryA rAtrijAgaraNaM tathA // 8 // yAvatoSNAMzunA bhoge pauSNasya kriyate divi / tAvadineSu jainArcA syAd vRSTeH puSTaye bhuvi // 6 // avagrahe'pyasau rItiH karttavyA devtussttye| apane Atmayoga bala se varSAda varSA kA apanA ajanAbha nAma yathArtha kiyA / isa taraha laukika lokAttA zAstra viruddha deva kyA karate haiM ? yogamaMtra Adi ke prabhAva se kyA hotA hai ? satra apane karma se hotA hai ityAdi mUDha janoM kA bacana prAmANika nahIM mAnanA caahiye| ityAdi vizeSa yistAra karane se kyA ? / ha samyagdRSTi jano ! usa nAstikamata ko chor3akara aura Astika mata ko svIkAra kara devatA ke aArAdhana meM yatna karanA cAhiye // 5 // revatI nakSatra para sUrya Ane se vasantaRtu meM bar3e mahotsava ke sAtha puNya pAtra aisA jinasnAna karanA cAhiye // 6 // satraha bhedI pUjA gAje vAje ke sAtha aura sannAriyoM ke gIta nRtyAdi se jinezvara kA pUjana karanA cAhiye / / 7 / sAtha meM daza dikpAloM kI aura nana grahoM kI bhI pUjA kAnI aura jalayAtrA tathA trijAgaraNa bhI karanA cAhiye // 8 // jitane dina AkAza meM revatI nakSatra kA bhoga sUrya ke sAtha ho utane dina jinAcana karanA ye jagata meM vRSTi kI puSTi ke liye hai // 6 // vRSTi ruka gaI ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye naivedyapUjA bhUtAnAM baliH kaaryo'ntyvaamre||10|| jinendre pUjite sarve devAH syurbhuvi pUjitAH / yasmAd bhAgavatI zaktiH sarvadeveSvavasthitA // 11 // vivecanadhiyA kecid vaiSNavaH zAro'thavA / na karoti jinArcA cet tena pUjyAH svadevatAH // 12 // vaiSNavo jala gayyAyAM mUrti pUjayate hreH| zAGkaro gaGgayA yuktAM haramUrti ghaTAnvitAm // 13 // yavano'pi mahIzItiM parA'pi svasvadevatAm / pazcimAyAM jalasthAne pUjayed vRSTipuSTaye // 14 // sampUjya bhogaM nirmAya japaH sUryasya sanmukhaiH / vidheyazcAtape sthitvA janaiH svasvagurUditaH // 15 // kSudraiH kRtA jIvahiMsA kSudradevasya tuSTaye / bhI naivedya pUjA Adi yahI rIti devoM ko saMtuSTa karane ke liye karanA aura antima dina bhUtoM ko bAkula denA // 10 // eka jinendradeva ko pUjane se samasta deva jagat meM pUjita ho jAte haiM, kyoM ki bhAgavatI zakti saba devoM meM rahI huI hai // 11 // pakSapAtabuddhi se koI viSNumata vAle yA zivamata vAle jina pUjA na kare to unheM apane 2 devoM ko pUjanA cAhiye // 12 // vaiSNava jalazayyA vAlI viSNu kI mUrti ko pUje aura zivamata vAle gaMgA yukta pAnI ke ghaDA vAlI zivamUrti ko pUjeM // 13 // yavana loga masajida ko pUje, aura dUsare loga apane 2 devatAoM ko pazcimadizA meM jala sthAna para dRSTi ke liye pUjeM // 14 // acchI taraha bhakti se pUjana kara, naivedya caDhA kara, sUrya ke saMmukha vAma meM raha kara apane 2 guru se kahI huI vidhipUrvaka jApa jape // 15 / / kSudra jana sudra devatA kI tuSTi ke liye jIvahiMsA karate haiM usa se kacit daivAnukUlatA se hI vRSTi hotI hai / "Aho Shrutgyanam"
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAdhikAra tayApi kriyate vRSTiH kacidavAnukUlyataH // 16 // ziSTaine sA'numantavyA panthA nAdriyate'pi saH / yataH pavitrA devendra pramukhA vRSTinAyakAH // 17 // hiMsayA te na tuSyanti prIyante te hi pUjayA / naivedyairvividhaidhUpai-gandhaiH stotrairjapaistathA // 18 // ye'nabhijJA japArcAsu kRSikarmAditatparAH / tairapyAtapasaMsthAnaH kArya trairAtrikaM vratam // 19 // caturvidyutkumArINAM maaghaa'sitaadyvaasre| dvisAhasrI japaH kArya-stAsAM santuSTaye budhaiH // 20 // mAghazuklacatuthyo tu nAgA udadhayastathA / stanitA bhavanAdhIzA ArAdhyA japakarmabhiH // 21 // pratyekaM tu bisAhastrI gaNanaM prativatsaram / vidheyaM prItaye teSAM taddevInAM tathaiva ca // 22 // 16 // yaha jIvahiMsAdi kI vidhi sajjanoM ko mAnanIya nahIM hai kAraNa yaha rAkSasI mArga hai, jisa se anAdaraNIya hai| vRSTi ke nAyaka to pacitra devendra prAdi deva hI haiM // 17 // ye hiMsA se saMtuSTa nahIM hote haiM magara pUjana se aneka prakAra ke naivedya se, dhUpa se, sugaMdhita dravyoM se, stuti karane se aura una kA dhyAna karane se hI saMtuSTa hote haiM // 18 // jo khetI kAra (kisAna) Adi loga dhyAna-pUjana meM anajAna haiM, ve sUryasaMmukha baiTha kara traigatrika vrata (tIna upavAsa) kareM // 16 // sujJa jana caturvidha vidyatkumAriyoM ko saMtuSTa karane ke liye mAgha kRSNa prati padA ke dina do hajAra jApa kareM / 20 // mAgha zukla caturthI ke dina nAgakumAra, udadhi kumAra, stanitakumAra, aura bhuvanapati devoM kI ArAdhanA japa karma se kareM // 21 // pratyeka varSa una pratyeka devoM kA do hajAra jApa una ko saMtuSTa karane ke liye jape / isI taraha una kI deviyoM kA bhI jApa karanA // 22 / / Upara mUla meM likhA huA "Aho Shrutgyanam"
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ medhamahodaye OM hrIM namo malayU meghakumArANAM OM hrIM zrI namokSajyU meghakumArikANAM vRSTiM kuru kuru saMvauSaT svAhAH / OM hrIM meghakumAra Agaccha Agaccha svAhAH / evaM nAmAni sarveSAM japyoni vRSTihetave / japAt santarpitAH sarve devA vRSTividhAyinaH // 23 // ye grAmadevatA hiMsrA nAgA bhUtAzca guhyakAH / / ye cAnye bhagavatyAdyA-stAn nevAzAtayed budhaH // 24 // jinArcAnte kSetradevI kAyotsargA''vidhAnataH / samyagadRzAmapi smAryA evaM bhuvanadevatA / / 25 / / atha devAdhikAre devayaMtrodAraH ----- prathamaM navakoSTakayantraM svastikAkAraM kRtvA tatra madhyakoSTake vAgavIjaM brahmarUpaM '' vinyasya parito 'namo arihaMtAgAM' iti lekhyam / tato dakSiNakoSTake, mau' iti zivazaktibIjaM mahezvararUpaM, tadadho'pi 'amalA' itiindrANInAma lekhym| tato nairmRtakoSTake 'accharA' iti, pazcimakoSTake 'zUcimeghA' iti, vAyavye 'navamikA' iti, uttarakoSTake 'tI' iti viSNubIjaM tadadho 'rohiNI' iti, aizAnakoSTake 'zivA' iti, pUrvasyAM 'padmA' iti, AgneyakoSTake 'aMjU jApa vidhi rvaka jape / uso taraha saba devoM ke nAma kA jApa vRSTi ke liye jape / una kA dhyAna karane se saba devatA saMtuSTa ho kara vRSTi ke karane vAle hote haiM // 23 / / buddhimAna jana grAmadevatA hiMsra devatA nAgadevatA bhUta devatA aura yakSa Adi devoM kI aura bhagavatI Adi deviyoM kI AzAtanA nahIM kareM / / 24 / / samyagdRSTi jano ko bhI jinezvara ke pUjana ke bAda kAyotsarga se rahI huI kSetradevo kA aura bhuvana devI kA vidhi pUrvaka smaraNa karanA cAhiye / / 25 / / "Aho Shrutgyanam"
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ - devAdhikAraH / (73) iti, etA aSTau indrAgramahiSyaH / tataH svastike pUrvabhAge 'namo siddhANaM' dakSiNasyAM 'namo AyariyANaM'pazcimAyAM 'namo uvajjhAyANaM' uttarasyAM 'namolo savvasAhUNaM' iti paJcapadAni lekhyAni / svastikAntarAle agnikoNe AvataH' 1, nairRtau 'vyAvataH'2, vAyavye 'nandAvarttaH' 3, IzAne 'mahAnandAvarttaH' 4, tadupari agnau 'citrakanakAyai namaH' 1, naiRte 'zatahadAyai namaH' 2, vAyavye 'saudAminyai namaH' 3, IzAne 'citrAthai namaH' 4 iti catastro vidyutkumArikA mahattarAH / tataH svastikapUrvavalanakoSTake 'somAya namaH' tadane 'a A aM aH' to dvitIyavalanakoSTake 'droNa' taduparitanakoSTake 'auM' iti / tato dakSiNavalane 'yamAya namaH' tadane 'i I u U' tato dvitIyavalanakoSTake 'AvataH' taduparitanakoSTake 'kroM' iti / tataH pazcimavalane 'varuNAya namaH' tadane 'R Rla' tato dvitIyavalanake 'puSkarAvataH' taduparitanakoSTake 'hauM' iti / tata uttaravalanake 'dhanadAya namaH' tadane 'e ai o au' tato dvitIyavalanake 'saMvattaH 'iti taduparitanakoSThake 'kSauM' iti / tataHprAdizi " OM hrIM namo bhagavao pAsanAhassa dharaNiMdapUiyassa tassa bhattIe OM hrIM meghakumAra Agaccha 2svAhA" svastikAdho " OM hrIM namo vAsudevAya kSIrasAgarazAyine zeSanAgAsanAya indrAnujAya atra Agaccha 2 jalavRSTiM kuru 2svAhAH" evaM svastikamApUrya rekhAntare "OM hrIMnamo mallyU meghakumArANAM OM hrIM zrI namo damlyU~ meghakumArikANAM mahAvRSTiM kuru 2saMvauSaT savve gAAgakumArAsaveNAgakumArIo udahikumArA udahikumArIothaNiyakumArAthaNiyakumArIomahA "Aho Shrutgyanam"
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ (74) meghamahodaye buTikarA vantu" / tato dvitIyavalaye pUrvAdicaturdikSu 'gothubha 1- ziva 2- zaMkha 3- manazila 4- nAmAnazcatvAro nAgarAjAH sthaapyaaH| caturvidikSu 'karkoTakaH 2, kardamakaH 2, kailAsaH3, aru patramAkhyazca IzAnAgnirakSo'nilakrameNa sthaapyaaH| jalayIjamAtRkA caturditu deyA / tRtIyavalaye "OM hrIM zrI namo bhagavate mahendrAya meghavAhanAya airAvatasvAmine vajrAyudhAya atrAgaccha vRSTiM kuru 2 svAhA' iti pUrvadizi likhanIyam / dakSiNasyAM "OM namo bhagavate zrIsahasrakiraNAya varuNadevAya makaravAhanAya gabhasti aryamarUpeNa atrAgaccha vRSTi kuru 2 svAhA' / pazcimAyAM "OM hrIM namo bhagavate varuNadevAya jalasvAmine makarAsanAya rohiNImadanAcitrAzyAmAsahitAya meghanAdAya atrAgaccha mahAjalavRSTiM kuru 2 svaahaa'| uttarasyAM" OM hrIM namo bhagavate candrAya amRtavarSiNe sauSadhinAthAya karkacAriNe ihAgaccha 2 mahArasa vRSTi kuru 2 svAhA' iti lekhym| caturthavalaye yAmyadizaH prArabhya "OM hrIM namo dharaNiMdassa kAlavAla-kolavAla-selavAla-saMkhatrAlappamuhA savve NAgakumArA NAgakumArIo iha AgacchaMtu mahAjalavuddhiM kuNaMtu" iti pazcima dik paryantaM lekhyam / tata uttaradizaH prArabhya "OM hrIM namo bhUyANaMdassa kAlavAla-kolavAla-saMkhavAla-selavAlappamuhA savve NAgakumArA NAgakumArIo iha AgacchaMtu mahAjalavuTTi kuNaMtu" iti pUrvadiparyantaM likhanIyam / paJcamavalaye dakSiNadiza: prArabhya "OM hrIM namo jalakaM tamahiMdassa jala alamAra jalakAnta jalappahAIyA udahikumArA udahikumArIyo ya iha Agacchantu" ityAdi prAgvat pazcimadik "Aho Shrutgyanam"
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAdhikAraH paryantaM likhanIyam / tata uttaradizaH prArabhya "OM hrIM namo jalappahiMdassa jala jalatara jalappaha jalakaMtAIyA udahikumArA udahikumArIoya' ityAdi prAgvat pUrvadikaparyantaM lekhyam / SaSThe valaye dakSiNadizaH prArabhya " OM hrIM namo ghosamahiMdassa Avatta viyAvatta naMdiyAvatta mahAnaMdiyAvattappamuhA sance thaNiyakumArA thaNiyakumArIoya ihAgacchantu mahAmehabuddhiM kuNaMtu" iti pazcimadikaparyantam / tathA uttaradizaH prArabhya "OM hrIM namo mahAghosamahindassa Avatta viyAvatta mahAnaMdiyAvatta naMdiyAvattappamuhA thaNiyakumArA thagiNayakumArIo ya ihAgacchaMtu mahAmehabuTiM kuNaMtu svAhA" iti pUrvadiparyantaM yAvallikhanIyam / atra caturthapaJcamaSaSTheSu triSu valayeSu satyavakAze 'allA sakkA saterA sodAmaNI iMdA thaNavijjuyAiyA NAgakumArIo udahikumArIo thaNiyakumArIo vA ' iti yathAsthAnaM likhanIyam / tataH saptamavalaye pUrvadizaH samArabhya " OM hrIM meghaMkarA meghavatI sumeghA meghamAlinI toyadhArA vicitrA ca vAriSeNA balAhikA ihAgacchantu" / dakSiNasyAM " OM hrIM alItA solkA satahadA saudAminI aindrI ghanavidyutpramukhA vidyutakumArya ihAgacchantu" / pazcimAyAM "OM hrIM amitaraparisAe saddhiM sahassA majjhimaparisAe sattaraM sahassA bAhirapari sAe asIiM sahassA nAgakumArA ihAgacchantu " / uttarasyAM " OM hrIM savve NAgodahiNiyakumArA sakassa deviMdassa devaraNNo varuNassa mahAraNNo ANAe mahAvuTiMkarA bhavantu " / evaM saptamavalayaM yaMtraM kRtvA dikSu dikArayuktaM, vidikSu lA~kitaM, sarvatra vajrAkAraveSTi "Aho Shrutgyanam"
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ (76) meghamahodaye sam / OM hrIM sarvayakSebhyo namaH 1 / ' OM hrIM sarvabhUtebhyo namaH ' 2 / 'OM hrIM pUrNAdisarvayakSadevIbhyo namaH '3 / 'OM hrIM rUpAvatyAdisarvabhUtadevIbhyo namaH / 4 / iti pUrvadakSiNapazcimottaradikSu nyAsayukta kAryam / etayaMtraM sthAlyAMbhUrye vA likhitvA AkAze AtaSedhArya , dhUpaH kAryaH, tadane " caukkasAyapaDimallallaraNu , dujjayamayaNaghANamusumUraNU / sarasapiaMguvarANu gayagAmiu , jayau pAsu bhuvaNattayasAmiu // 1 // jasu taNukaMtikaDappasiNiddhau , sohai phaNimaNikiraNAlidau / naM navajalaharataDillayalaMchiu , so jiNu pAsu payacchau chiu"||2|| tataH" bhitvA pAtA. lamUlaM calacalacalite vyAlalIlAkarAle, vidyudaNDapracaNDa.. praharaNasahitaiH sadbhujaistajayantI / daityendraM varadaMSTrA kaTakaTaghaTite spaSTabhImAhAse , mAyA jImUtamAlA kuharitagagane rakSa mAM devi padme" // 3 // itivRttatrayaM pratimaNikaM guNyate yAvadaSTottarazataM jApaH kAryaH , agarUtakSepakapUrvakaH meghakumArAdhyayanaM svAdhyAya vyAkhyAnayorvAcanIyam / iti shriimeghaakrssnnvRddhyNtrsthaapnaa| laghuyantrasthApanA yathA--- SaTkogA kayantraM kRtvA tatra koNeSu 'allA sakA saterA sodAmagI iMdA thaNavijjuyA etAbhyo namaH' iti pratikoNaM likhanIyam / madhye tu " OM bhallAbhallA bhillIllAbhamahAsamuddavarasallA Abhagajjai vijjai pUrai gAbhaghaNA dhannajalatiNarasaDAbha" 1 / OM kroM varuNAya jalapataye namaH' ayaM mantrI likhanIyam / SadakoNopari / OM hrIM meghakumAra Agaccha 2 svAhA' ; SaTkoNasya caturdikSu 'rohiNImadanAcitrA "Aho Shrutgyanam"
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ devAdhikAraH zyAmAbhyo namaH' iti, tadupari mAyAbIja prAkAratrayaveSTitam / prAnte kroMkArayuktaM lekhyam / idaM yaMtra kuMkumAghaSTagandhena likhitvA Atape dhAryam / tadane-" tuha samaraNajalavarisasitta mANavamaimeiNi, avarAvarasuhumatthabohakaMdaladalarehaNi / jAyai phalabharabhariya hariya duhadAhaaNovama , iya maimeiNivArivAha disa pAsa maI mama" // 1 // gAtheyam 'ambhonidhau kSubhitabhISaNanacaka-' ityAdikaM zrIbhaktAmarastotrakAvyaM vA gaNanIyam / tenAcAmlAditapasA sUryAbhimukhASTottarazatajApena meghAkarSaNam / . evaM puMsAM kalAmadhye yA meghaakRssttirhtaa| RSabheNa samAjJAyi sA bodhyAgamazAstrataH // 2 // atha prasaMgAnmeghasthairya na pi---- OM hrIM vAyukumAra Agaccha 2 svAhA / sthApanA yathAetajjApavidhAnena meghastambho vidhIyate / yantraM tatheSTikAyugme likhitvA nyasyate bhuvi // 27 // meghAkarSaNavarSaNAdikaraNI vidyAnavadyAzayA, deyA meghamahodaye ratibhRte chAtrAya pAtrAya sA / isa taraha puruSoM kI kalAoM meM jo meghAkRSTi kalA hai vaha RSabhadeva ne batalAI, aisA Agama zAstra se jAnanA / / 26 / / isa kA jApa karane se yA yaMtra ko do ITa para ligbakara bhUmi para sthApana karane se vRSTi staMbhita ho jAtI hai // 27 1! __ megha ke AkarSaNa tathA barSaNa Adi karane vAlI yaha vidyA meghamahodaya meM prIti ra gvane vAle yogya vidyArthI ko denI caahiye| devoM kI zraddhApUrvaka japAdi zakti se utpanna huA yahI tIsarA hetu siddhirUpa hai aura zAstraviSa "Aho Shrutgyanam"
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ meSamahodaye devAsaktajapAdizaktijanito hetustRtIyo'pyayaM, siddhaH zuddhadhiyAM prasiddhibhavanaM zAstre tadAyaM mude // 28 // iti zrI meghamahodaye varSaprabodhAparanAmni mahopAdhyAya zrImeghavijayagaNiviracite devaadhikaarstRtiiyH|| yaka prasiddhi kA bhavana (sthAna) rUpa yaha hetu zuddha buddhi vAle puruSoM ke prAnaMda ke liye hai|| 28 // itizrIsaurASTrarASTrAntargata pAdaliptapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhya jainena viracitayA meghamahodaye bAlAvabodhinyA''ryabhASayA TIkitaH tRtIyo devAdhikAra: / atha caturthaH sNvtsraadhikaarH| saMvatsaraH sarasadhAnyavidhiM vidheyAdu, dhArAdhareNa dharaNebharaNena sadyaH / gandhachipendra iva puSkarapadmazAlI, zrInAbhisambhavajinezvarasannidhAnAt // 1 // dravyataH kSetrato bhAvAt trividhaM vRSTikAraNam / saMkalasyAtha kAlo'pi turyo heturudIyate // 2 // madonmatta hAthI ke jaise kamala ke sadRza kAnti vAle zrIRSabhadevajinezvara kI kRpA se saMvatsara zIghra hI pRthvI kA poSaNa karane vAle barasAta se acche rasavAle dhAnya ko utpanna kareM // 1 // dravya kSetra aura bhAva ye tIna prakAra vRSTi ke kAraNa haiM, gaNanA meM kAla ko bhI cothA kAraNa kahA hai // 2 // zAlivAhana zaka, vikrama saMvatsara, karka makarAdi ayana kA Adya "Aho Shrutgyanam"
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH (79) atha varSadvArAgiA--- zAkaM vatsaramAyanAdyadivasaM mAsaM sapakSaM dina, pItAbdhi nRpamanidhAnyaparasAdIzAH pare puurvgaaH| abdasyApi ca janmalagnamanilaM vidyudyutAbhrodaya, ___ garbha vArimucAM tithiM grahagaNaM vAraM sanakSatrakam // 3 // kapUrasarvatobhadracakre yogAn jalodayAn / zakunAMzca vimRzyaiva jJeyaM varSazubhAzubham // 4 // zAkastrighno yuto dvAbhyAM caturbhAge'kzeSitaH / same'ke syAdalpavRSTiH pracurA viSame punaH // 5 // rAzIzvarorSapayuk triguNo, lAbhaH shraatystithibhktshessH| labdhe trigupaye zarayojite'sya, bANendubhAge vyaya eva shissttH| rAzisvAmI varSarAjasya dazAvarSadhuvayuktaH kriyate, tatastriguNIkAryaH, tatra paJcabhiyuktaH kAryastasya paJcadazabhirbhAge zeSAGkata prAyaH syAt / pazcAlabdhAGke triguNIkRte paJcabhidina,mAsa, pakSa, dina, agastyatArA, varSa kA rAjA aura mantrI,dhAnyeza, raseza, varSa kA janmalagna, vAyu, bIjalI ke sAtha baddala kA honA, megha kA garbha,tithi, grahasamUha, vAra, nakSatra,karpUra cakra, sarvatobhadracaka, jala ke udaya ( varSA ) kA yoga aura zakuna ityAdika kA vicAra karakehI varSa kA zubhAzubha jAnanA // 3-4 // zAlivAhana zaka ko triguNA karake do milAnA, usameM cAra kA bhAga denA, jo samazeSa bace to alpavRSTi aura viSama zeSa bace to bahuta vRSTi ho // 5 // rAzi ke svAmI aura varSa ke svAmI ke aSTottarI dazA ke ye donoM dhravAGka milAkara triguNA karanA, isameM pAMca milAkara paMdraha se bhAga denA, jo zeSa bace, vaha lAbha-Aya hai aura labdhAGka ko triguNA karake pAMca milAnA isameM paMdraha se bhAga dene se jo zeSa bace vaha 'chAya' hai yaha varSa kA Ayavyaya hai // 6 // koI bAraha rAziyoM ke Aya aura vyaya kA milAna karate haiM, "Aho Shrutgyanam"
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ (80) meghamahodaye yuktastasya paJcadazabhirbhAge zeSAGkato vyayaH sthAdityarthaH / rAzibAdazakasyAyo vyayAGko'pi ca yojyate / Aye'dhike subhikSaM syAd durbhikSamadhike vyaye // 7 // catuguNIkRtya salabdhamAya, mAsaihRte syAdiha maasikaayH| evaM hi saMyojya dinaM vidadhyAda AyavyayaH syAditi sNkrmaadeH|8 vikramAGkaH zakasyAGka-yukto dvighno vibhAjya c| saptabhistatra yallabdhaM tasmAt phalamudIyate // 6 // eke SaTke ca durbhikSaM subhikSaM bhujavedayoH / samatA rAmazarayoHzunye rauravamAdizet // 10 // kacitsaMvatsaraM zAkaM mIlayet triguNo'ghamaH / paJcanAmayutaH sapta-vibhakto'sya phalaM kramAt // 11 // subhikSaM bhujavedAbhyAM durbhikSa tu tripnycke| zUnye SaTke rauravaM syAd ekena samatAmatA // 12 // Aya adhika ho to sukAla aura vyaya adhika hoto dukAla jAnanA // 7 // jo varSa kI Aya hai usako aura labdhAGka ko milAkara cAra guNA karanA, isameM bAraha se bhAga dene se jo zeSa rahe vaha mara sika Aya hai / isa taraha mAsika Aya ko tIsa se bhAga dene se dina kI Aya ho jAtI hai| yaha saMkrAnti ke dina se Aya vyaya kA vicAra karanA // 8 // vikramasaMvatsara aura zAlivAhana kA zakasaMvatsara ye donoM milAkara dviguNA karanA, isameM sAta kA bhAga denA, jo zeSa bacai usakA phala kahanA // 6 // eka yA cha bacai to dukAla, do yA cAra bacai to sukAla, tIna yA pAMca bacai to samAna (madhyama) aura zUnya zeSa bacai to raurava ( bhayaMkaraduHkha ) ho|| 10 // dUsarA pAThAntara --saMvatsara aura zaka ko milAkara triguNA karanA, usameM pAMca nAma milAkara sAta se bhAga denA, jo zeSa bacai usakA phala kahanA !! 11 // zeSa do yA cAra ho to sukAla, tIna yA pAMca ho to duSkAla, zUnya yA chaH hoto raurava "Aho Shrutgyanam"
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra (81) pAThAntare-saMvatsarasamAyuktA-striguNAH paJcabhiryutAH saptabhistu haredbhAgaM zeSaM varSaphalaM matam // 13 // atrApi saMvatsarazabdena zAkasaMvatsara eva grAyaHsa cApADhAdireva, ya ASADhe saMvatsaro lagatisa zAkasaMvatsaro gagayate ityarthaH / udAharaNaM yathA-saMvat 1687 varSe ASADhAdi zakasaMvatsaraH1552 tataH paJcadazatriguNIkaraNe jAtaM paJcacatvAriMzadu 45, dvipaJcAzatastriguNIkaraNe jAtaM SaTpaJcAzaduttaraMzataM 156, tasmin paJcacatvAriMzad yogejAtaM 201 tatra paJcamIlane 206 matabhirbhAge zeSaM trayam / tato 'durbhikSaM tu tripaJcake' itivacanAt saptAzItike duSkAla iti / atra pAThAntarANi bahUni yathA--- zAkaM ca triguNaM kRtvA saptabhirbhAgamAharet / zeSaM ca dviguNIkRtya paJca tatra niyojayet // 14 // aura eka zeSa ho to samAna phala ho // 12 // pAThAntara zakasaMvatsara ke ( zatAbdI)kA aura varSa ko triguNA kara ikaTThA karanA, usameM pAMca milAkara sAta se bhAga denA,zeSa bacai usakA phala kahanA // 13 // yahAM bhI saMvatsara zabda se zakasaMvatsara hI jAnanA | ASADha mAsa se jo varSa prAraMbha hotA hai usako zakasaMvatsara kahate haiM / udAharaNa ---vikrama saMvat 1687 varSa meM aASADhAdika zakasaMvat 1552 hai,usameM saukA ( zatAbdI) 15 ko tIna guNA kiyA to 45 huA aura varSa 52 ko triguNA kiyA to 156 huA ye donoM ko milAyA to 201 huA isameM 5 milAyA to 206 huA isameM 7 se bhAga dene se zeSa bace, isaliye vikramasaMvatsara 1687 meM duSkAla kahanA / zaka saMvatsara ko triguNA kara ke sAta se bhAga denA, jo zeSa rahe, usako dviguNA kara pAMca milA denA // 14 // anyat-saMvatsara ko dviguNA "Aho Shrutgyanam"
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ (82) meghamahodaye kacit-- vatmaraM dviguNIkRtya vibhinyUna tukArayet / saptabhistu haredbhAgaM zeSaM maMvatmare phalam // 15 // AdicatuSke durbhikSa subhikSaM ca dvipaJcake / niSaTke madhyamaM kAlaM zUnye zUnyaM vinirdizet // 16 // kecinu etatkaraNena uSNakAlikadhAnyaparijJAnaM badanti / punarapyasyaiva pAThAntaraM yathAvatsaraM dviguNIkRtya tribhinyUne kRte tataH / navabhirbhAjyate zeSa saMvatmarazubhAzubham // 17 // zeSe vitricatuSke ca subhikSaM varSamucyate / SaDekazUnyairmadhyasthaM hInaM pazcASTamaptasu // 18 // kacit-saMvatmarAmbriguNAH saptabhakto'vazeSite / kRte paJcaguNo bhAgantribhistena phalaM matam // 10 // . ekazeSe subhidaM syAd dvizeSe madhyamA mamA / zUnye durbhikSamAdezyaM varSe tatra zubhAzubham / / 20 // kara tIna ghaTA denA, isameM mAtakA bhAga denA jo zeSa bace usase varSa phala kahanA // 15 // zeSa eka yA cAra ho to duSkAla, do yA pAMca ho tosukAla, tIna yA cha ho to madhyama samaya, aura zUnya ho to zUnyaphala kahanA // 16 // kitaneka loga to isa gati se ujyA Rtu ke dhAnya ke parijJAna ko kahate haiN| isa kA pAThAntara --- saMvatsara ko driguNA kara tIna vaTA denA, usa meM nava se bhAga dekara zeSa se varSa kA zubhAzubha phala kahanA // 17 // zeSa do tIna yA . cAra ho to sukAla, cha eka yA zUnya ho to madhyama, pAMca, ATa aura sAta ho to hInaphala kahanA || 18 // kvacit saMvatsara ke aMkoM ko triguNA kara mAta kA bhAga denA, jo zeSa bace uma ko pAMca guNA kara tIna kA bhAga denA aura zeSa se phala kahanA / / 16 / / zeSa eka bacai to mukAla, do bacai to madhyama aura zunya bacai to daHkAla jAnanA / / 20 // rudradeva ne kahA hai ki "Aho Shrutgyanam"
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH (83) rudradevastu - saMvatsarasya ye aMkA adholikhitAH kramAt / bedAsahitA ye tu munibhirbhAgamAharet // 21 // Adhe catuSke durbhikSaM subhikSaM dvikapaJcake / triSaSThe madhyamaH kAlaH zUnye zUnyaM vinirdizet / / 22 / / tathA - kAlI vikramabhUpateH prathamatastrisnADayate mIlanAta, pazcAtpaJcayute turaGgamahate zeSAGkamAlIcayet / dvAbhyAM vahnibhirindriyai ramayutaiH kAlAMtamatvaM vadet, zUnyenAmanAM catuHzazadhare syAnmadhyamatvaM sadA // 23 // atra yadi paJcaiva yojyante tadA saptavarSAnantaramavazyaM zUnyaM samAyAni, na ca natra duSkAlaniyama:, tena paJca yogakaraNamiti ko'rthaH ? paJca manuSyAMktA aGkAH kSeSyA iti iSTa vacanam / F saMvatsara ke aMka aura zatAbdI ke aMka ye donoM nIce nIce likha kara milA denA, isa meM pAMca aura milA kara sAta kA bhAga denA, jo zeSa bace usa kA phala kahanA || 21 | jo zeSa eka yA cAra ho to duSkAla, dI yA pAMca ho to mukAla, tIna yA cha ho to madhyama aura zUnya ho to zUnya phala kahanA // 22 // vikrama saMvatsara kI zatAbdI ko aura varSa ko triguNA kara ikaTTA | karanA, isa meM pAMca aura milAkara sAta se bhAga denA, jo zeSa bacai usakA phala vicAranA zeSa do tIna pAMca yA cha bace to uttama samaya kahanA, eka yA cAra carce to madhyama samaya kahanA aura zUnya zeSa bacai tau adhama samaya kahanA // 23 // yahAM yadi pAMca milAteM to sAta varSa paryaMta kramazaH avazya zUnya AtI hai, isase yahAM duSkAlakA niyama nahIM isaliye paMca yoga kA apAMca manuSyokta aMko kI milAnA yahI iSTa hai / phirabhI saMvatsara ke aMkoM ko dviguNA kara eka milA denA, isameM sAtase bhAga dekara zeSase varSa mhA, "Aho Shrutgyanam"
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye kacit punaH-saMvatsarAGka dviguNIkRtyaikaM mIlayestataH / saptabhirbhAgadAnena yodhyaM varSazubhAzubham // 24 // yathodAharaNam- saMvat 1687 dviguNIkaraNe 174 ekayoge 175 saptabhirbhAge zUnyaM tena durbhikSam / saMvatsare dvigugigate tribhiranvite'tha, nandaivibhAjanamanuSyaphalaM tu zeSe / yugme2 trike3 jalanidhau4 ca subhikSameke, SaDdai nandayo zca samatApara 5-7-8 to'tidausthyH||25|| atra saMvatsarazabdena kecida vikramarAjamaMvatsaraMgaNayanti tanna yuktaM,sarvatra jyotizcaraiHzAkasyaiva gaNanAt, tena vikramakAla iti kacid na bhramitavyaM, vikramakAlasya kAlo vinAza iti| arthAt-zAkaM trinighnaM muni bhAjita ca, zeSaM dvininaM zarasaMyutaM c| varSA ca dhAnyaM tRNazItatejo-vAyuzca vRddhiH kSayadhigrahau c||26|| kA zubhAzubha kahanA // 24 / / udAharaNa--- saMvat 1687 hai usako dviguNA kiyA to 174 hue isameM eka aura milAyA to 175 hue, usako 7 se bhAga diyA to zUnya zeSa rahA / isalie usa varSa duSkAla jAnanA / / phira bhI.. saMvatsarako dviguNA kara tIna milA denA, usameM navase bhAga dekara zeSa kA phala kahanA ! jo zeSa eka do tIna yA cAra bacai to sukAla, cha yA nava bacaito samAna aura pAMca sAta yA ATha bacaito adhama samaya jAnanA / / 25 // yahAM saMvatsara zabdase koI vikrama saMvatsara ginate haiM yaha yogya nahIM hai, sarvatra jyotiSiyoM ko zAlivAhana kA zaka saMvatsara hI jAnanA cAhiye / isa lie kahIM vikrama kAla kA bhUma nahIM karanA cAhiye / zaka saMvatsara ko trigugh| kara sAtase bhAga denA aura zeSako dviguNA kara isameM pAMca milA denA, to varSA dhAnya tRNa zIta tejaH vAyu vRddhi kSaya aura vigraha hote haiM // 26 // imakA phala ...--- varSake vizvAko triguNA kara isameM tIna milA denA usako "Aho Shrutgyanam"
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsara dhikAraH (85) yasya phalam - varSAviMzopakAH sarve triguNAstribhirUnitAH / saptabhistadvibhAgena zeSaM saMvatsare phalam ||27|| candre vede ca durbhikSaM subhikSaM yugmavANayoH / triSaSThe madhyamaH kAlaH zUnyai rauravamAdizet // 28 // atha SaSTisaMvatsaram saMvadvikramarAjasya nyUnaH zaragugondubhiH / zAko'yaM zAlivAhasya bhUdviyuk SaSTibhirbhajet // 26 // zeSeSu prabhavAdInAM varSAdau nAma jAyate / pravRttiH SaSTivarSANAM gurormadhyamabhogataH ||30|| atra sthUlamatana saMvatsarapravRttiryayA vAre vedA 4 stithau zailA 7 ghaTISu dvitayaM kSipet / pUrvasaMvatsarAd bhAvi-vatsarAgamanirNayaH // 31 // prabhavo vibhavaH zuklaH pramodo'tha prajApatiH / aGgirAH zrImukho bhAvo yuvA dhAtA tathaiva ca // 32 // Izvaro bahudhAnyazca pramAthI vikramo vRSaH / sAtase bhAga dekara zeSase varSakA phala kahanA // 27 // zeSa eka yA cAraho tIna yA cha ho to madhyama kAla 28 // iti zAkaH // to duSkAla, do yA pAMca ho to sukAla, aura zUnya ho to raurava ( bhayAnaka ) ho // vikramasaMvatsara meM se 135 ghaTAdene se zAlivAhana kA zaka saMvatsara hotA hai / isameM bAraha milAkara sATha kA bhAga denA // 26 // jo zeSa bacai vaha prabhava Adi varSa kA nAma jAnanA | bRhaspati ke madhyama bhoga se sATha varSoM kI pravRtti hotI hai // 30 // athavA vAra meM cAra, tithi meM sAta aura ghar3I meM do milAne se bhAvI varSa kA nirNaya hotA hai // 31 // sATha saMvatsaroM ke nAma-prabhava, vibhava, zukla, pramoda, prajApati, aMgirA, zrImukha, bhAva, yuvA, dhAtA, Izvara, bahudhAnya, pramAthI, vima, vRSa, citrabhAnu, subhAnu "Aho Shrutgyanam"
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ megha mahodaye citrabhAnuH subhAnuzca nAraNaH pArthivo vyayaH ||33|| sarvajit sarvadhArI ca virodhI vikRtiH kharaH / nandanA vijayazcaiva jayo manmathadurmukhau ||34|| hemalambo vilambazca vikArI zarvarI plavaH / zubhakRcchobhanaH krodhI vizvAvasuparAbhavau ||35|| plavaGgaH kIlakaH saumyaH sAdhAraNo virodhakRt / paridhAvI pramAthI ca nandAkhyAM rAkSaso nalaH // 36 // piGgalaH kAlayuktazca siddhArtho raudradumanA / (86) dundubhI rudhirodgArI raktAkSaH krodhanaH kSayaH // 37 // svanAmasadRzaM jJeyaM phalamatra zubhAzubham / mAve gururdhaniSThAMze prathame prabhAvodayaH ||38|| yaduktaM ratnamAlAyAm - tapasi khalu yadAsAvudramaM yAti mAsi, prathamalavagataH san vAsave vAsavejyaH / nikhilajanahitArtha varSavRnde gariSThaH, prabhava iti sa nAmnA jAyate'bdastadAnIm ||39|| 7 tAraNa, pArthiva, vyaya, sarvajit, sarvadhArI, virodhI, vikRti, khara, nandana, vijaya, jaya, manmatha, durmukha, hemalamba, bilamba vikArI, zarvarI, plava, zubhakRt zobhana, krodhI, vizvAvasu, parAbhava, plavaMga, kIlaka, saumya, sAdhAraNa, virodhakRt paridhAvI pramAthI, nanda, rAkSasa, nala, piGgala, kAlayukta siddhArtha, raudra, durmati, dundubhi, rudhiroddvArI, raktAkSa, krodhana, aura kSaya // 32- 37 // ye sATha saMvatsaroM ke nAma haiM unake nAmasadRza zubhAzubha phala jAnanA | mAghamAsameM dhaniSThA ke prathama aMza para bRhaspati Anase prabhava nAmakA varSa prAraMbha hotA hai ||38|| ratnamAlA meM bhI kahA hai ki mAtramAsameM niSThA ke , "Aho Shrutgyanam"
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra : (87) siddhAnte tu - kati NaM bhaMte! saMvarA paNagatA? goyamA ! paMca mavaclarA paNNattA najahA- NakkhattasaMvacchare, jugasaMvaccha re pamANasaMcacchare lakkhaNasaMvaccha re, sarNicarasaMvacchare / NakkhatasaMvare kaha vihe paNNatte ? goyamA ! duvAlasavihe - sAbaNe bhaddavae Asoe kattie magasire pose mAhe pharaguNe cise vasA jiTTe AsADhe; jaM vA buhamphai mahaggahe duvAlasa saMvaccacharehi paNakkhattamaMDale samANe iseNaM Nakkhatta saMcacchare / jugasaMcchare maM kai vihe paNNatte ? goyamA ! paMcavihe paNNatte. taMjahA - caMde caMde abhivadie caMde abhivaDhieceva settaM jugasaMvaccha re / pamANa saMvachare gaM bhaMte ! kaha vihe paNNatte ? goyamA! paMcavihe paNNatte. naMjahA Nakkhatte caMde uU Ahace abhivaDUiDhae settaM pramANasaMvaccha re / lakkhaNasaMvacchare kaha vihe paNNatte ? prathama aMza para bRhaspati kA udaya ho taba samasta manuSyoM ke hita ke liye sATha varSa se prathama prabhava nAma kA varSa prAraMbha hotA hai // 36 // A he bhagavan ! saMvatsara kitane haiM ? gautama ! saMvatsara pAMca haiM--nakSatra-saMvatsara 1 yugasaMvatsara 2, pramANasaMvatsara 3, lakSaNa saMvatsara 4, aura zanaizvarasaMvatsara 5 / candramA ko pUrNa nakSatra maNDala bhoganemeM jitanA samaya vyatIta ho usako nakSatramAsa kahate haiM, yaha bAraha haiM-- zrAvaNa, bhAdrapada, zvina, kArttika, mArgazira, pauSa, mAtra, phAlguna, caitra, vaizAkha jyeSTa, aura ASADha, ina bAraha mAsoM kA eka nakSatrasaMvatsara hotA hai, usakI dina saMkhyA 3276 haiN||1||yugNsNvtsr pAMca prakArakA hai-caMdra, candra, abhivarddhita, candra aura abhivarddhitasaMvatsara / kRSNa pratipadA se lekara pUrNimA taka 26 32 itane dina 62 ke pramANa vAlA eka candramAsa hotA hai, ai se bAraha mAsoM kA eka caMdrasaMvatsara hotA hai, usakI dinasaMkhyA 35412 hai / isa taraha 31921 dina ke pramANa vAlA 124 eka abhivarddhita mAsa hotA hai, aise bAraha mAsoM kA eka abhivarddhitasaMvatsara " Aho Shrutgyanam"
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ (88) meghamahodaye goyamA ! pacavihe taMjahA -- samagaM gAkkhanta jogaM joyaMti samagaM uU pariNamanti / gAkhuNha NAisIo bahUdao hoi gAkkhato // 1 // sasisagalapuNNamAsI joyaMti visamacAriNakkhatA / kaDUo bahUdaoA tamAha saMvaccharaM cadaM ||2|| visamaM pavAligo pariNamaMti aNaUsu deti pupphaphalam / vAsaM paNa samma vAsaha tamAhu savaccharaM kammaM // 3 // puDhavidagANaM tu rasaM puSpaphalANaM ca deha Aico / RppeNa vivAseNaM sammaM niSkahotA hai / ina pAMca saMvatsaroM ke samUha ko yuga kahate haiM aura abhivarddhita saMvatsara meM eka adhika mAsa hotA hai || 2 || pramANasaMvatsara pAMca prakAra kA hai -nakSatra, candra, Rtu, Aditya aura abhivarddhita / nakSatra candra aura abhivarddhitasaMvatsara kA lakSaNa pahale kaha diyA hai / Rtu - tIsa ahorAtra kA eka RtumAsa, aise bAraha mAsa kA eka RtusaMvatsara hotA hai, usakI dima saMkhyA 360 pUrI hai / Aditya- . 301 dina kA eka Aditya (sUrya) 2 mAsa / aise bAraha mAsa kA eka Aditya ( sUrya ) saMvatsara hotA hai usakI dina saMkhyA 366 hai // 3 // lakSaNa saMvatsara-saMvatsara ke nakSatrAdi lakSaNa pradhAna ko lakSaNasaMvatsara kahate haiM, vaha pAMca prakAra kA hai- jisa jisa tithi meM jo jo nakSatra Ane ko kahA hai una una tithiyoM meM vaha AjAya, jaise kArtika kI pUrNimA ko kRttikA, mAgha kI pUrNimA ko maghA caitrI pUrNimA ko citrA ityAdi / kintu " jeTTho vaccai mUleNa sAvaNo vacai dhaNihiM | adAsu ya maggasiro sesA nakkhattanAmiyA mAsA // 1 // artha --- jyeSTha pUrNimA ko mUla, zrAvaNa pUrNimA ko dhaniSThA aura mArgazira pUrNimA ko ArdrA nakSatra hotA hai aura bAkI nakSatra ke nAma sadRza mAsa kI pUrNimA hotI hai / samakAlIna anukrama se Rtu parivartana ho, kArtika pUrNimA pIche hemaMtu Rtu, pauSa pUrNimA pIche zizira Rtu, mAghapUrNimA pIche vasanta Rtu ityAdi samAnapana se raheM / jisa varSa meM adhika uSNatA na ho, 23 1 " Aho Shrutgyanam"
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH jjhae sassaM // 4 // prAiJcateyataviyA khaNalavadivasA uU pariNamaMti / pUreireNuthalatAiM tamAhu abhivaDiDhayaM nAma // 5 // saNiccharasaMvacchare kaivihe paNNatte ? goyamA ! aTThAvIsahavihe paNNatte. taMjahA-- abhiI savaNa dhaNihA sayabhisayA do a huMti bhavayA revai assiNI bharaNI kattiyA taha rohiNI ceva jAva uttarAsADhAo ja vA saNicchare mahaggahe tIsAhiM saMvaccharehiM savvaM NakkhattamaNDalaM samANei settaM saNiccharasaMvacchare // iti jambUdvIpaprajJaptisUtre sthAnAGge ca // evaM guroH paJcakRtvaH zanebhigaNabhramAt / adhika zIta na ho aura dRSTi adhika ho usako nakSatrasaMvatsara kahate haiM ? / jisa varSa meM pUrNimA ko candramA pUrNa kalAyukta ho tathA nakSatra viSamacArI yAne mAsakI pUrNimA ke nAma sadRza na ho aura adhika zIta, adhika uSNatA adhika vRSTi ho usako candrasaMvatsara kahate haiM // 2 // jisa varSa meM vRkSa meM phala phUla navIna patte vinA Rtu ke AjAya, vRSTi acchI taraha na ho usa ko karmasaMvatsara, RtusaMvatsare aura sAvanasaMvatsara kahate haiM // 3 // jisa varSameM pRthvI aura pAnIkA rasa madhura tathA snigdha ho, samayAnukUla vRkSameM phalaphUla AveM, thoDI vRSTi honepara bhI dhAnya acchI taraha utpanna hoM ityAdi lakSaNayukta saMvatsara ko AdityasaMvatsara kahate haiM // 4 // jisa varSameM sUrya ke tejase kSaNa muhUrta zvAsocchvAsa pramANa kA divasa, domAsa kA Rtu ye saba yathAsthita raheM aura pavana retI( rajaH) se khaDDA pUra de, usako abhivarddhita saMvatsara kahate haiM 5 // 4 // jitane samayameM zanaizcara pUrNa nakSatramaNDala ko yAne bAraha rAziyoM ko tIsa varSameM bhoga karale usako zanaizcara saMvatsara kahate haiM, vaha zravaNAdi aTThAIsa nakSatra se aTThAIsa prakAra kA hai // 5 // ___isa taraha guru pAMca vAra, zanaizcara do vAra aura rAhu tRtIyAMza sahita tIna (31) vAra bhagaNa (pUrNa nakSatra maMDala) meM bhramaNa kare itane samaya meM "Aho Shrutgyanam
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ (90) meghamahodaye vatsarANAM bhavet SaSTI raahostrisnyNshyugbhrmaat||40|| na saMmataM tena zataM samAnAM, jyotirvidAMkApi ca shaastrriityaa| saMvatsarAkhyA dvipaviMzakArtha-grahapracAraiH phalamatra cintym||41|| saMvatsare sthAdviSame prAyo durbhikSasambhavaH / rAjavigrahamArINAM sambhavaH samavatsare // 42 // varSezAH sarvatobhadre jIvArkizikhirAhavaH / teSAM cArAnusAreNa bhavet sAMvatsaraM phalam // 43 // sAMvatsaraphalagranthAn prAcyAnavyAnanekazaH / vilokayet sudhIstena jJeyo meghamahodayaH // 44 // atraM ca vacanaprAmANyAya rAmavinodagrantha evamyo nirguNo gugamayaM vitanoti vizvaM, tApatrayaM harati yastapano'pyajasram / kAlAtmako jagati jIvayate ca jantUn , brahmANDasampuTamaNiM zumaNi tamIDe // 4 // sATha varSa pUrNa hote haiM // 40 // 'paSTi' aisA kahA hai isa lie zAstra rIti se kisI bhI jagaha vidvAnoMkA sekaDe (sau varSa) kA mata nahIM hai / saMvatsara ke nAma kI dvipaviMzatikA kA phalAdeza grahoM ke cAlana se jAnanA / / 41 // viSama saMvatsara meM prAyaH durbhikSa kA saMbhava rahatA hai aura sama varSa meM rAja meM vigraha yA mahAmArI Adi roga kA saMbhava rahatA hai|||42|| sarvatobhadracakra meM varSAdhipati - guru zani rAhu aura ketu kahe haiM, unakI gati ke anusAra saMvatsA kA phala hotA hai // 43 // saMvatsaraphala sambandhI prAcIna aura navIna aneka granthoM ko dekhakara usase vidvAna loga medha mahodaya ko jAneM // 44 // jo svayaM guNarahita hokara bhI guNavAlA jagatako racatA hai, svayaM niraMtara tapanavAlA hokara bhI tIna prakArake tApoMkA nAza karatA hai, kAla "Aho Shrutgyanam"
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra: zrIrAmadAsarUcide gaNitapravandhe , daivajJarAmakRtarAmavinodanAnni / zrIsUryabhaktimadakabbarazAhizAke , saurAgamAnubhajatastithipatrametat // 46 // +yAtAbdA yamaravarjitA nagaguNAH zUnyAmbarAGgo 600.dvatA , bhAjyaM lbdhmitaa'bdnetrdhnaa32vyNshaabdshkendutH| diga10bhAgAptakalAyutaM prabhavato'bdAH SaSTizeSAH smRtAH , . zeSAMzA ravibhihatA dinamukhaM meSArkataH prAgvet // 47 // atra dAkSiNAtyAH sauramAnena saMvatsarapravRttimAhuH / uktaM ca 'zAke sArke hRte khAGgaiH zeSe syuH prabhavAdayaH' / teSAM ca phalAni-- svarUpa hokara bhI jagatke prANiyoMko jIvana detA hai, aura jo brahmANDa rUpI saMpuTakA maNirUpa hai, aise zrI sUryanArAyaNako praNAma karatA hU~ / 45 // zrI rAmadAsa ko aAnandadAyaka gaNitaprabaMdha yAne rAmadaivajJaviracita rAmavinoda nAmaka gaNitagraMthameM sUrya nArAyaNake bhakta akabara bAdazAhake zAkameM yaha tithipatra sUryasiddhAntake anusAra hai // 46 // - dakSiNadeza ke rahane vAle sauramAna se saMvatsara kI pravRtti mAnate haiM / kahA hai ki- zaka saMvatsara meM bAraha milA kara sATha kA bhAga denA, jo + yaha loka barAbara samajhane meM nahIM prAnese usake sthAna para nimna likhita pracalita zloka likha detA hU~.zakendrakAlaH pRthagAkatinaH, zazAGkanandAzviyugaiH smetH| zarAdrivasvinduhRtaH salabdhaH, SaSTyaptazeSe prabhavAdayo'ndA: // 1 // __ icha zAlivAhana zaka ko do jagaha likha kara eka jagaha 22 se guNa, isa guNanaphala meM 4291 jor3a kara 1875 kA bhAga daM, je labdhi mile usako dUsare sthAna para likhA hudhA zakavarSameM joDe, isameM 60 kA bhAga deM jo zeSa raha vahI prabhava Adi varSa jaaneN| prathama jo zeSa bacA hai unako 12 se guNA kara 1875 se bhAga deM to mahInA aura isa kI zeSa, 30 se bhAga de kara 1875 se bhAga deM to dina mila jAtA hai / / "Aho Shrutgyanam"
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye nirItiH sakalo dezaH sasyaniSpattirunnataH / susthitA bhUbhujAH sarve prabhave sukhino janAH // 48 // daNDanItiparA bhUpA yahusasyArghavRSTayaH / vibhavAdve'khilA lokAH sukhinaH syurvivairiNaH // 49 // zuklAbde nikhilA lokAH sukhinaH svajanaiH saha / rAjAno yuddhaniratAH parasparajayaiSiNaH // 50 // pramodAnde pramodante rAjAno nikhilA janAH / vItarogA vItabhayA itivairivinAkRtAH // 51 // na calantyakhilA lokAH svasvamArgAt kathaJcana / abde prajApatau nUnaM bahusasyArghavRSTayaH // 52 // annAdyaM bhujyate zazvajjanairatithibhiH saha / aGgizabde'khilA lokA bhUpAzca kalahotsukAH ||53|| zrImukhAbde'khilA bhAtrI bahusasyArghasaMyutA / (92) zeSa bace vaha prabhava Adi varSa jAnanA | unakA phala -- prabhavasaMvatsara meM samasta deza Iti rahita ho, khetI (dhAnya) kI utpatti acchI ho, rAjA prasanna raheM aura prajA sukhI ho // 48 // vibhava saMvatsara meM rAjA daNDanIti meM tatpara hoM, bahuta dhAnya hoM, varSA acchI barase, saba loga sukhI aura vaira rahita hoM // 46 // zukasaMvat meM svajanoM ke sAtha saba loga sukhI hoM, rAjA paraspara jItane kI icchA se yuddha kareM || 50 // prabhodasaMvat meM saba rAjA aura prajA prasanna hoM, roga rahita aura bhaya rahita hoM, Iti aura zatru kA nAza ho || 51 // prajApativarSa meM manuSya apanI kulamaryAdA ko rekhAmAtra bhI na tyAgeM, khetI aura vo acchI ho !! 52 // aMgirA varSa meM manuSya nirantara atithiyoM ke sAtha anna Adi kA upabhoga kareM, saba loka aura rAjA kalaha meM utsuka hoM // 53 // zrImukhavarSa meM samasta bhUmi dhana dhAnya se pUrNa ho, "Aho Shrutgyanam"
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH adhvare niratA viprA vItarogA vivairiNaH || 54 // bhAvAbde pracurA rogA madhyAH sasyAghavRSTayaH / rAjAno yuddhaniratA stathApi sukhino janAH // 55 // prabhUtapayaso gAvaH sukhinaH sarvajantavaH / sarvakAmakriyAsaktA yuvAbde yuvatIjanAH // 56 // dhAtRvarSe'khilAH kSmezAH sadA yuddhaparAyaNAH / sampUrNA dharaNI bhAti bahusasyArghavRSTibhiH // 57 // IzvarAbde'khilAn jantUn dhAtrI dhAtrIva sarvadA / poSayasyatulaM cAnnaM phalamASenuvrIhibhiH // 58 // anItiratulA vRSTi hudhAnAkhyavatsare / vividhairdhAnyanicayaiH sampUrNA cAkhilA dharA // 59 // na muJcati payovAhaH kutracitkutracijjalam / madhyamA vRSTirarghazca nUnamabde pramAthini // 60 // vikramAbde dharAdhIzA vikramAkrAntabhUmayaH / sarvatra sarvadA mecA muJjanti pracuraM jalam // 61 // (93) brAhmaNa yajJakarma meM pravRtta hoM roga aura zatrutA rahita hoM // 54 // bhAvavarSa meM bahuta roga hoM, dhAnya aura varSA madhyama ho, rAjA yuddha kareM to bhI loga sukhI hoM / / 55 / / yuvAvarSa meM gau bahuta dUdha deM, saba prANI sukhI hoM aura strIjana kAmakriyA meM Asakta hoM // 56 // dhAtA varSa meM saba rAjA yuddha ke liye tatpara ho samasta pRthvI varSA dvArA dhana dhAnyase : pUrNa ho || 57 || IzvavarSa meM pRthvI saba prANiyoM ko mAtA kI samAna phala, 'mAgha ( uDada), Ukha (ikSu), cAvala (vrIhi) Adi anAja se pAlana kare || 58 || bahudhAnyavarSa meM Iti rahita bahuta varSA ho, pRthvI aneka prakAra ke anna se pUrNa ho // 56 // pramAthIvarSa meM varSA na varase, kahIM kahIM madhyama varSA aura dhAnya paidA ho // 60 // vikramavarSa meM rAjA parAkrama "Aho Shrutgyanam"
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye vRSabhAbde'khilAH damezA yuddhayante vRSabhA iva / mattAH prasaktA viprendrAH satataM yajatAM surAn // 62 // citrArthavRSTisasyAdyairvicitrA nikhilA dharA / nirAkulAkhilA lokA-citrabhAnozca vatsare // 63 // subhAnuvatsare bhUmau bhUmipAnAM ca vigrahaH / bhAti bhUrbhUrisasyADhyA bhujaGgamabhayaGkarI // 64 // kathaJcinnikhilA lokA-staranti pratipattanam / nRpAhave kSatAd rogAd bhaiSajyaM tAraNe'bdake // 65 // pArthivAnde ca rAjAnaH sukhinaH syurbhRzaM janAH / bahubhiH phalapuSpAdyairvividhaizca payodharaiH // 66 // vyayAbde nikhilA lokA bahuvyayaparA bhRzam / vIramate bhaturaga - rathairbhItizca sarvadA // 67 // sarvajihratsare sarve janAstridazasannibhAH / rAjAno vilayaM yAnti bhImasaMgrAmabhUmiSu // 68 // 94) se bhUmiko jItane vAle hoM aura saba jagaha sarvadA bahuta varSA varase // 61 // vRSabhavarSameM saba rAjA matta vRSabhakI samAna yuddha kareM aura brAhmaNa nirantara zraddhA yukta hokara deva pUjana kareM // 62 // citrabhAnuvarSa meM aneka prakArakI vRSTi aura dhAnyase samasta pRthvI vicitravarNa vAlI ho aura satra loga prasanna hoM // 63 // subhAnuvarSa meM pRthvI para rAjAoM meM vigraha hoM, bhUmi bahuta dhAnyase pUrNa ho to mI kAle nAgakI jaisI bhayaMkara lage // 64 // tAraNa saMvatsara meM saba loka rAjAoM ke yuddhameM ghAyala hue rogase mukta hokara zahara tarapha jAveM // 65 // pArthivavarSa meM rAjA aura prajA bahuta phala phUla Adi aura varSA se bahuta sukhI hoM || 66 // vyayasaMvatsara meM saba loka bahuta kharca kareM aura sarvadA subhaTa madonmata hAthI ghoDe aura sthoM se pRthvI para bhaya ho // 67 // sarvajitsaMvasara meM devoM ke samAna manuSya hoM, aura rAjAloga bhayaMkara saMgrAma bhUmimeM prANa " Aho Shrutgyanam"
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH sarvadhAryabdeke bhUpAH prajApAlanatatparAH / prazAntavairAH sarvatra bahusasyArghavRSTayaH // 69 // zItalAdivikAraH syAd bAlAnAM taskarA janAH / alpakSIrAstathA gAvo virodhazva virodhini // 70 // muSNanti taskarA lokAn toDAH syuH zalabhAH zukAH / vikArakRdjalavRSTi - vikRte'bde prajArujaH // 71 // svalpA vRSTiH svalpadhAnyaM khaNDavRSTirnRpakSayaH / chatrabhaGgaH prajApIDA khare'bde kharatA jane // 72 // subhikSaM sukhino lokA vyAdhizoka vivarjitAH / nandanaM ca dhanairdhAnyairnandane vatsare bhavet // 73 // yudhyante bhUbhRto'nyo'nyaM lokAnAM ca dhanakSayaH / durbhikSaM ca kacit svasthaM bahusakhyArghavRSTayaH // 74 // jayamaGgalaghoSAdyai- dharaNI bhAti sarvadA / jayAbde dharaNInAthAH saMgrAme jayakAGkSiNaH // 75 // (95) tyAgeM || 68 // sarvadhArI varSa meM vairarahita hokara rAjA prajA ke pAlana meM tatpara hoM, bahuta dhana dhAnya aura jalavarSA hoM // 66 // virodhIvarSa meM bAlakoM ko zItalAdi kA roga ho, loka caurI kareM, gaueM thor3A dUdha deM || 70 || vikRtavarSa meM logoM ko cora duHkha deM, TIDDI zalabha zuka Adi vizeSa ho, vikAra karane vAlI jalavarSA ho aura prajA ko roga ho // 71 // kharasaMvatsara meM thoDI varSA, thoDA hI dhAnya, khaNDavRSTi, rAjAkA vinAza, bhaMga, prajAko duHkha aura manuSyoMmeM krUratA ho / 72 || nandanavarSameM subhikSa, loka sukhI, vyAdhi aura zokase rahita aura dhana dhAnyase sukhI hoM // 73 // vijayasaMvatsara meM rAjA paraspara yuddha kareM, logoMkA dhana kSaya ho, duSkAla par3e, kahIM zAntatA aura dhana dhAnya ho, varSA ho || 74 || jayasaMvatsara meM jaya maMgala ke zabdoM se pRthvI sarvadA zobhAyamAna ho, rAjA saMgrAma meM jaya kI chatra "Aho Shrutgyanam"
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ (96) meghamahodaye manmathAbde janAH sarve taskarA atilolupAH / zAlIkSuyavagodhUmai-nayanAbhinavA dharA // 76 // durmukhAbde madhyavRSTi-rIticaurAkulA dharA / mahAvairA mahInAthA vIravAraNaghATakaiH // 77 // hemalambe tvItibhIti-madhyasasyArghavRSTayaH / bhAti bhUrbhUpatikSobhaH khagavidyullatAdibhiH // 78 // vilambivatsare bhUpAH parasparavirodhinaH / prajApIDA vanarthatvaM tathApi sukhino janAH // 79 // vikAryabde'khilA lokAH sarogA vRssttipiidditaaH| pUrvasasyaphalaM svalpaM bahulaM cAparaM phalam // 8 // zarvarIvatsare pUrNA dharA sasyArghavRSTibhiH / janAzca sukhinaH sarve rAjAnaH syurvivairiNaH / / 81 // plavAbde nikhilA dhAtrI vRSTibhiH plvsnnibhaa| icchA vAle hoM // 75 / / manmathavarSameM saba loka bahuta lobhI aura cora hoM, dhAnya, Ikha, java, geMhU Adise netroMko AnaMda dene vAlI pRthvI ho // 76 // durmukhavarSa meM madhyama varSA ho, Iti aura coroMse pRthvI Akula ho, rAjA vIra (subhaTa) hAthI ghoDoM se mahAvaira kareM // 77 / / hemala mbivarSameM ItikA bhaya ho, madhyama varSA aura thor3A dhAnya ho, pRthvI zobhita ho, aura rAjA talavArarUpI latA Adise kSubhita hoM || 78 // vilambIvarSameM rAjA paraspara virodha kareM, prajA meM pIDA aura anartha ho to bhI loga sukhI hoM ||76 // vikArIvarSa meM samasta loga roga aura varSAse duHkhI hoM, pahale dhAnya phala phUla thor3e hoM aura pIche bahuta hoM // 80 // zarvarIvarSa meM pRthvI dhana dhAnya se pUrNa ho, saba manuSya sukhI hoM aura rAjA vairarahita hoM // 81 // plavavarSa meM samasta pRthvI varSA se plava (sugaMdhitatRNavizeSa) sadRza ho, sampUrNa varSameM Itibhaya aura roga rahe || 82 11 zubhakavarSa meM pRthvI "Aho Shrutgyanam'
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ savaMtsarAdhikAra rogAkulA tvItibhItiH sampUrNa vatsare phalam // 82 // zubhakRddhatsare pRthvI rAjate vividhotsavaiH / AtaGkacaurA bhayadA rAjAnaH samarotsukAH // 83 // zobhane vatsare dhAtrI prajAnAM rogazokadA / tathApi sukhino lokA bahusasyArghavRSTayaH / / 84 // krodhyabde tvakhilA lokAH krodhalobhaparAyaNAH / ItidoSeNa satataM madhyasasthArghavRSTayaH // 8 // abde vizvAvasau zazvad ghorarogAkulA dharA / sasyArghavRSTayo madhyA bhUpAlA nAtibhUtayaH // 86 // parAbhavAbde rAjJAM syAt samaraH saha zatrubhiH / AmayakSudrasasyAni prabhUtAnyalpavRSTayaH // 87 // plavaGgAbde madhyavRSTI rogacaurAkulA dharA / anyo'nyaM samare bhUpAH shtrubhihtbhuumyH||8|| . kIlakAbde tvItibhItiH prajAkSobho nRpAhavaiH / aneka utsavoMse suzobhita ho, bhayadAyaka roga aura cora ho, rAjA yuddha meM utsuka hoM // 83 // zobhanavarSa meM pRthvI prajA ko roga zoka dene vAlI ho to bhI loka sukhI ho, bahuta dhana dhAnya aura varSA ho // 84 // krodhIvarSa meM samasta loga krodha aura lobha parAyaNa hoM, Iti doSa se nirantara duHkha ho, madhyama dhAnya aura varSA ho / / 85 // vizvAvasuvarSameM pRthvI niraMtara dhoraroga se vyAkula ho, madhyama khetI aura varSA ho aura rAjA sampatti vAle na hoM / / 86 / / parAbhavavarSa meM rAjAoM kA zatru ke sAtha yuddha hoM, gega aura kSudra dhAnya adhika ho, varSA thoDI ho // 87 // plavaGgavarSa meM thoDI varSA ho, pRthvI roga tathA coroMse vyAkula ho, rAjA zatruke sAtha yuddhameM pravRtta ho // 88 // kIlakavarSa meM ItikA bhaya, prajAmeM kSobha, rAjA meM yuddha ho to bhI loka dhana dhAnya se baDhe aura varSA acchI ho // 8 // "Aho Shrutgyanam"
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ (98) meghamahodaye tathApi varddhate lokaH samadhAnyArghavRSTibhiH // 89 // saumyAgde nikhilA lokA bahusasyArghavRSTibhiH / vivairiNo dharAdhIzA viprAzcAdhvaratatparAH // 10 // sAdhAraNAbde vRSTayartha bhayaM sAdhAraNaM smRtam / vivairiNo dharAdhIzAH prajAH syuH svacchacetasaH // 11 // virodhakRchatsare tu parasparavirodhinaH / sarve janA nRpAzcaiva madhyasasyArghavRSTayaH // 12 // bhUpAhavo mahArogo madhyasasyArghavRSTayaH / du:khino jantavaH sarve vatsare paridhAvini // 13 // pramAthivatsare satra madhyasasyArghavRSTayaH / prajAH kathazcijjIvanti samAtsaryAH kSitIzvarAH // 14 // AnandAbde'khilA lokAH srvdaanndcetsH| rAjAnaH sukhinaH sarve bahusasyAghakRSTayaH // 65 // svasvakArye ratAH sarve madhyasasyAghavRSTayaH / rAkSasAbde'khilA lokA rAkSasA iva niSkriyAH // 16 // saumyavarSa meM samasta loka bahu dhana dhAnya se sukhI hoM, rAjA vaira rahita hoM aura brAhmaNa yajJakarma meM pravRtta hoM / 60 / / sAdhAraNavarSa meM varSA ke liye sAdhAraNa bhaya kahanA, rAjA vairarahita hoM aura prajA prasanna manavAlI ho / / 61 // virodhIvarSa meM saba rAjA aura prajA paraspara virodhI hoM aura madhyama varSA ho / / 62 / / paridhAvIvarSa meM rAjAo meM yuddha, bar3A roga, madhyama varSA aura dhAnya ho, tathA saba prANI duHkhI hoM ||6311 pramAthIvarSameM madhyama varSA, prajA ko duHkha aura rAjAoM meM paraspara IrSA ho // 14 // AnandavarSa meM saba loka prasanna cita raheM, rAjA sukhI hoM aura bahuta dhAnya ho, varSA acchI ho // 65 // rAkSasavarSa meM saba apane 2 kAryoM meM lavalIna hoM, madhyama varSA ho aura saba loka rAkSasakI jaise kriyA rahita hoM "Aho Shrutgyanam
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH nalAbde madhyasasyAce vRSTibhiH pravarA dharA / nRpasaMkSobhasaMjAtA bhUritaskarabhItayaH // 6 // piGgalAbde tvItibhIti-madhyasasyAghavRSTayaH / rAjAno vikramAkrAntA bhuJjante zatrumedinIm // 18 // vatsare kAlayuktAkhye sukhinaH sarvajantavaH / santItayo'pi sasyAni pracurANi tathA'gadAH // 99 / / siddhArthavatsare bhUpAH zAntavairAstathA prajAH sakalA vasudhA bhAti bahusasthArghavRSTibhiH // 10 // raudre'bde nRpasambhUta-kSobhaklezasamanvite / satataM tvakhilA lokA madhyasasyArghavRSTayaH // 10 // durmatyabde'khilA lokA bhUpA durmatayaH sadA / tathApi sukhinaH sarve saMgrAmAH santi cedapi // 102 // sarvasasyayutA dhAtrI pAlitA dharaNIdharaiH / pUrvadezavinAzaH syAt tatra dundubhivatsare // 10 // // 66 // nalasaMvatsara meM madhyama dhAnya ho, varSAse pRthvI zreSTa ho, rAjAoM meM kSobha paidA ho aura coroM kA bahuta bhaya ho // 67 // piGgalavarSa meM Iti kA bhaya ho, madhyama varSA barase, rAjA parAkramase pUrNa hokara zatru kI pRthvI kA bhoga kareM // 68 // kAlayuktavarSa meM saba prANI sukhI hoM, Iti kA upadrava ho to bhI dhAnya bahuta hoM aura roga adhika hoM / haha // siddhArthavarSa meM rAjA aura prajA zAntavaira hoM, saba pRthvI bahuta dhana dhAnya kI vRddhi aura varghA se zobhAyamAna ho // 100 // raudravarSa meM saba rAjA kSobhita aura kleza vAle hoM, saba prANiyoMko bhI kleza ho, madhyama dhAnya aura varSA ho // 101 // durmativarSa meM saba loka aura rAjA duSTa buddhi vAle hoM to bhI saba sukhI hoM aura saMgrAma bhI ho // 102 // dundubhisaMvatsara meM pRthvI dhAnya se pUrNa ho, rAjA acchI taraha pRthvIkA pAlana kareM aura "Aho Shrutgyanam"
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ (100) meghamahodaye rudhirodgAriNi tvAdhiH prabhUtAH syustthaa''myaaH| nRpasaMgrAmasambhUtavyApadastvakhilA janAH // 104 // raktAkSavatsare bhUpA anyo'nyaM hantumudyatAH / ItirogAkulA dhAtrI svalpasasyAghavRSTayaH // 105 // krodhanAbde madhyavRSTiH pUrvasasyavinAzanam / sampUrNamaparaM sasya bhUpAH krodhaparAH sadA // 10 // kSayAnde sarvasasyArgha-vRSTayaH syuH kSayaMgatAH / tathApi lokA jIvanti kathaJcid yena kenacit // 107 // evaM prAyo vatsarAkhyAnusAri, vAcyaM prAcyairuktabhAvaM pradhArya / tatrA'pyane jIvarAharkiketu-cAraM vAraMvAramantarvimRzya / / 108 / / ___ atha rudradevabrAhmaNena pArvatImuddizya IzvaravAkyena kRtA meghamAlA tasyAM vizeSa: prathamA viMzatirlAmI dvitIyA vaiSNavI smRtA / pUrvadeza kA vinAza ho // 103 // rudhirodgArIvarSa meM rAjA yuddha kareM, saba loka duHkhI hoM aura bahuta Adhi vyAdhi phaileM // 104 // raktAkSivarSa meM rAjA paraspara yuddhake liye tatpara hoM, Iti aura rogase pRthvI vyA - kula ho, thor3I khetI aura varSA ho // 105 // krodhanavarSa meM madhyama varSA ho, pahale dhAnyakA vinAza ho parantu pIche sampUrNa dhAnya paidA hoM, rAjA krodha meM tatpara ho // 106 / kSayasaMvatsarameM samasta dhAnya aura varSA kA nAza ho, to bhI kisI taraha se loka prANa dhAraNa kareM // 107 / isa taraha prAcIna vidvAnoM ke kahe hue phalAdeza kA vicAra kara aura varSa meM bRhaspati rAhu zani aura ketu ke cAlana kA vAraMvAra hRdaya se vicAra kara varSoM ke nAmasadRza phala kahanA // 108 // ___iti rAmavinode SaSTisaMvatsaraphalam / rudradevabrAhmaNa ne apanI meghamAlA meM sATha saMvatsara kA phala vizeSa rUpase "Aho Shrutgyanam"
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra: raudrI tRtIyA yadhamA svarUpAnusaratphalA // 1 // bahutoyA mahAmeghA bahusasyA ca medinii| bahukSIratA gAvaH prabhave'bde varAnane ! // 2 // prabhavavibhavapramoda-prajApati-aMgirAH / zrImukha-bhASa-yuvAkhya-dhAtRnAmAno vatsarAH zubhAH // 3 // devaizca vividhAkAra-rmAnuSA vAjikuJjarAH / pIDyante nAtra sandehaH zukle saMvatsare priye ! // 4 // itivacanAt zuklo'zubhaH / IzvarasaMvatsare subhikSaM sarvadezeSu karpAsasya mhrghtaa| ghRtaM tailaM madhumacaM mahargha syAnmahezvari ! // 5 // iyAna vizeSaH bahudhAnyasaMvatsare subhikSaM nirupadravam / pramAthini durbhikSa, rASTrabhaGgaH, taskarapIDA, vigrahaH / vikrame zubhaM, marvadhAnyaniSpattiH, lavaNaM madhu madyaM ca samagha / vRSabhanAkahA hai-prathamA brAhmI, dUsarI vaiSNavI aura tIsarI raudrii| ye tIna sATha saMvatsara kI vIzatikA ( vIsI) haiM, ve apane nAmasadRza phaladAyaka haiM // 1 // he zreSThamukhavAlI prabhavavarSa meM pRthvI bahuta jalavAlI, bahuta varSAvAlI aura bahuta dhAnyavAlI ho / gaueM bahuta ghI dUdha denevAlI hoM / / 2 // prabhava, vibhava, pramoda, prajApati, aMgirA, zrImukha, bhAva, yuvA aura dhAtR ye nava varSa zubha haiM // 3 // he priye ! zuklavarSa meM vividha AkAra vAle devoM se hAthI aura vor3e vAle manuSya pIDita hote haiM, isameM sandeha nahIM // 4 // he mahezvari ! zuklavarSa meM azubha / IzvaravarSa meM saba deza meM sukAla ho aura kapAsa ghI taila madhu aura madya maha~ge hoM // 5 // bahudhAnyavarSa meM sukAla ho aura jagat upadrava rahita ho / pramAthI varSa meM duSkAla, dezabhaGga, coroM se duHkha aura vigraha ho / vikramavarSa meM zubha ho , saba taraha ke dhAnya paidA hoM, lUNa (namaka) madhu aura madya saste hoM / he sulocane ! vRSabhavarSa meM kodravA ( kodoM) "Aho Shrutgyanam"
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ (102) meghamahodaye masaMvatsare - "kodravAH zAlayo mudgAH kaMgulAkSAstathaiva ca / paridhAnaM subhikSaM syAt suvRSe ca sulocane" ! // 1 // caraNakA mudramASAzca yacAnnaM vidalaM priye ! | vicitrA jAyate vRSTi-citrabhAnau na saMzayaH // 1 // itivacanAcitrabhAnusumAn zreSThau, tAraNaH azubhaH, pArthivaH zubhaH / vyayasaMvatsare svalpavRSTI rogapIDA dhAnyasamatA vigrahaH / iti prathamA brAhmI viMzatikA || toyapUrNA bhavet kSoNI bahasasyasamanvitA / subhikSaM susthitaM sarva sarvajidvatsare priye // 1 // jalaizca prabalA bhUmi- zranyamauSadhapIDanam / jAyate mAnuSaM kaSTaM sarvadhAriNi zobhane // 2 // prajA ca vikRtA ghorA pIDitA vyAdhitaskaraiH / alpakSIraghRtA gAvA virodhivatsare priye ! // 3 // upaplavaM jagatsarvaM taskaraiH zalabhaistathA / zAli arthAt cAvala mUMga kaMgu lAkha Adi paidA hoM aura sukAla ho // 1 // he priye ! citrabhAnuvarSa meM caNA mUMga uDada yatra Adi dhAnya paidA hoM aura vicitra varSA ho 1 // citrabhAnu aura subhAnu ye donoM varSa zreSTha haiM / tAraNavarSa azubha hai / pArthivavarSa zubha hai / vyayavarSameM thor3I varSA, roga pIDA, dhAnya bhAva samAna rahe aura vigraha ho // 1 // iti prathamA brAhmIviMzatikA // he priye ! sarvajidavarSa meM pRthvI jalase aura bahuta dhAnya se pUrNa ho, saca yathAsthita sukAla rahai // 1 // he zobhane ! sarvadhArIvarSa meM jala se pRthvI prabala ho, dhAnya aura auSadhiyoM kA vinAza ho, manuSyoM ko kaSTa ho // 2 // priye ! virodhIvarSa meM vyAdhi aura coroM se prajA atyanta du:khI ho aura gaueM thor3A ghI dUdha deM // 3 // he pArvati ? vikRtivarSa meM samasta jagat cora aura zalabhAdi jantuoM se upadravita hoM aura vikArajanaka "Aho Shrutgyanam"
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra (103) vikRtA jalavRSTiH syAd vikRte himavatsute ! // 4 // alpodakAH payovAhA varSanti khnnddmnnddle| niSpattiH svalpadhAnyAnAM khare saMvatsare priye // 5 // mubhi jAyate loke vyAdhizokavivarjitam / dhanadhAnyeSu sampUrNa nandane nandati prajA / / 6 / / kSatriyAzca tathA vaizyAH zUdrA vA naTanAyakAH / pIDayante ca varArohe ! jaye durbhikSasambhavaH // 7 // mAnuSAH sarvaduHkhArtA jvararogasamAkulAH / durbhikSaM vA kacitsusthaM vijaye varavarNini ! // 8 // tuSadhAnyakSayo devi ! kodrvaannmhrghtaa| vyavahArapravRttyA tu manmathe sukhino janAH // 6 // pIDyante sarvadhAnyAni varSaNena yathepsitam / durmukhe caiva durbhikSaM samAkhyAtaM sulocane ! // 10 // taskara pArthivairdevi! abhibhUtamidaM jagat / sasyaM bhavati sAmAnyaM hemalambe nagAGgaje! // 11 // jalavarSA ho // 4 // he priye ! kharavarSa meM koI 2 jagaha hI varSa thor3I ho aura dhAnya bhI thor3A paidA ho // 5 // nandanavarSa meM sukAla ho , prajA vyAdhi zoka se rahita ho aura dhana dhAnyase Anandita ho // 6 // he varAnane ! jayavarSa meM duSkAla kA saMbhava ho, kSatriya vaizya zUdra aura naTa nAyaka Adi loka duHkhI hoM // 7 // he pArvati ! vijayavarSa meM saba loka jvara Adi rogoM se duHkhI hoM aura dukAla ho,kacithI yathAsthita rahai ||8||he devi ! manmathavarSa meM vAsa aura dhAnya kA vinAza ho , kodoM Adi dhAnya maha~ge hoM aura loga vyavahAra meM pravRtta hoM // 6 // he mulocane ! durmukhavarSa meM icchita varSA na honese satra dhAnya kA vinAza ho isaliye duSkAla ho // 10 // he pArvatIdevi ? hemalaMbivarSa meM cora aura rAjAoMme jagat parAbhUta ho aura "Aho Shrutgyanam"
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye viSamasthaM jagatsarva vividhopadravAnvitam / mUSakaizca zukairdevi! vilambe pIDayate janaH // 12 // svalpodakA jane meghA dhAnyamauSadhapIDanam / durbhikSaM jAyate sasyaM vikArivatsare priye ! // 13 // pRthivyAM jalasya zoSo dhane dhAnye ca pIDanam / megho na varSati prAyaH pIDA syAnmAnuSI bhuvi // 14 // kacicca dhAnyaniSpatti-maNDalaM nirupadravam / meghAzca prabalA loke plave saMvatsare priye ! ||15|| subhikSaM sarvadezeSu tRptA gaurbrAhmaNAstathA / nandati ca prajA saukhye zubhakudvatsare priye ! // 16 // subhikSaM kSemamArogyaM vigrahazca mahadbhayam / krUrairvakragatairdevi ! zobhane vatsare priye ! // // 17 // viSamasthaM jagatsarva vyAdhirogasamAkulam / (104) dhAnya sAmAnya ho // 11 // he devi ! vilambavarSa meM saba jagat aneka prakAra ke upadravoMse avyavasthita ho aura cUhA TiDDI Adi se loka duHkhI hoM // 12 // he priye ! vikArIvarSa meM duSkAla ho, varSA thoDI ho, dhAnya aura auSadhi kA nAza ho, aura ghAsa paidA ho // 13 // zArvarI varSa meM pRthvI meM jala sUkha jAve / dhana dhAnya kA vinAza ho, prAyaH megha na barase aura jagat meM manuSyakRta duHkha ho // 14 // he priye ! plavavarSa meM kacit dhAnya paidA ho, deza upadrava rahita ho aura pRthvI para prabala varSA varase // 15 // he priye ! zubhakRt varSa meM samasta deza meM sukAla ho, gau brAhmaNa tRpta hoM aura sukha meM prajA Ananda kare || 16 || he devi! zobhanavarSa meM sukAla ho, kalyANa ho Arogya ho; yadi krUra graha vakragativAle hoM to vigraha aura bar3A bhaya ho // 17 // krodhivarSa meM samasta jagat Adhi vyAdhi se vyAkula ho kara avyavastha rahe aura thor3I varSA ho // 18 // vizvAvasu varSa meM savatra kalyANa ho, saba dhA " Aho Shrutgyanam"
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH alpavRSTizca vijJeyA krodhaH krodhini vatsare // 18 // : sarvatra jAyate kSemaM sarvasasyamahardhatA / niSpattiH sarvasasyAnAM vRSTizca prabalA punaH // 16 // vizvAsau suvRSTizca kASThalohamaharghatA / pArthivAzca mANDalikA sAmantA daNDanAyakAH ||20| pIDitAca prajAH sarvAH kSudhArttAH syuH parAbhave / dhAnyauSadhAni pIDayante grISme varSati mAdhavaH ||21|| / iti dvitIyA vaiSNavIviMzatikA / plavaGge pIDitA lokAH sarve dezAzca maNDalAH / jAyante sarvasasyAni kutrApi nirupadravaH // 1 // saumyadRSTibhaved rAjA kIlake ca zubhaM bhavet / subhikSa kSemamArogyaM sarvopadravavarjitam ||2|| saumye rAjA prajA saumyA bhuvi saumyaM pravarttate / toyapUrNA mahI mece mahAvarSA dine dine // 3 // (105) nya teja hoM, prabala varSA barase aura saba dhAnya paidA hoM // 16 // parAbhavavarSa acchI varSA ho, kASTa aura lohA teja ho, dezakA rAjA mANDalikarA jA, sAmanta aura daNDanAyaka Adi duHkhI hoM, saba prajA kSudhA se duHkha pAve, dhAnya aura auSadhi kA nAza ho aura grISmaRtu meM varSA barase // 20-21 // iti dvitIyA vaiSNavI viMzatikA | plavaGgavarSa meM saba dezake aura prAntake loga duHkhI hoM koI jagaha upadrava rahita bhI ho aura saba dhAnya paidA hoM // 1 // kIlakavarSa meM zubha ho, rAjA acchI nItivAle hoM sukAla ho, loga kalyANavAle ArogyavAle aura upadravarahita hoM || 2 || saumyavarSa meM rAjA aura prajA sukhI hoM, pRthvI para sukha phaileM, pRthvI varSA se pUrNa ho aura pratyeka dina baDI varSA ho // 3 // sAdhAraNa varSa meM rAjA upadrava rahita ho, deza aura prAnta meM jala varSA ho aura 14 "Aho Shrutgyanam"
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ (106) mevamahodaye nirupadravA bhUpAlAH sarva sasyaM prajAyate / sAdhAraNe meghavarSA deze syAt khaNDamaNDale // 4 // parasparaM virodhaH syA-jjanAnAM bhUbhujAM tathA / kAnyakubje tvahicchatre kRSinAzo virodhini // 5 // abhibhUtaM jagatsarva klezaizca vividhaiH priye / mAruto bahudAhazca paridhAvini suvrate! // // niSpattiH sarvasasyAnAM subhikSaM jAyate tathA / pramAzivarSe varSA syAd deze vA khaNDamaNDale // 7 // nazyanti sarvadhAnyAni srvssymhrghtaa|| ghRtaM tailaM samamUlyA-dAnande nanditA prajA // 8 // 20 // kodravAH zAlayo mugAH pIDyante te varAnane ! / sauSadhInAM dhAnyAni rAkSase niSThurA janAH // 6 // durbhidaM jAyate deze dhAnyauSadhiprapIDanam / nazyanti dhanadhAnyAni devi ! khyAtaM nalAbhidhe // 10 // gomahiSyo vinazyanti ye cAnye naTanartakAH / saba dhAnya utpanna ho // 4 // virodhivarSameM prajAkA aura rAjAkA paraspara vi. rodha ho, kAnyakubja aura ahicchatra dezameM khetIkA nAza ho // 5 // he suzIle priye! paridhAvIvarSameM saba jagat aneka prakArake klezoMse vyApta ho, mahA vAyu calai aura bahuta dAha ho arthAt jagaha~ jagaha~ Aga lage // 6 // pramAthivarSa meM saba prakArake dhAnya paidA hoM, sukAla ho, deza yA prAMtameM varSA ho || 7 // mAnandavarSa meM saba dhAnya vinAza hoM aura teja bhI hoM, ghI telakA bhAva samAna raheM, prajA Anandita raheM // 8 // he varAnane! gakSasavarSameM kodrava cAvala mUMga saba prakArake auSadha aura dhAnyakA vinAza ho, manuSya kara svabhAva ke hoM // // 6 // he devi! nalavarSameM deza meM duSkAla ho, dhana dhAmya aura auSadhiyoM kA vinAza ho // 10 // piGgalavarSa meM gau bhaiMsa aura nAca karane vAle naTa "Aho Shrutgyanam"
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH (107) mAdhavo naiva varSeca piGgale nAtra saMzayaH // 11 // gomahiSyo hiraNyaM ca raupyaM lAnaM vishesstH| sarvasvamapi vikrIya kattavyo dhAnyasaMgrahaH // 12 // tena saMjAyate devi ! durbhikSa kramato jne| pazcAda, varSati megho'pi sarvadhAnyaM prajAyate // 13 // jAyante bahulA rogAH kAlasaMvatsare priye ! / alpodakAstathA meghA alpasasyA ca medinI // 14 // toyapUrNo bhaved megho bahusasyA vasundharA / niSThurAH pArthivA devi! raudre raudraM pravartate // 15 // subhikSa samatA dhAnye vyavahAro na vartate / jAyate madhyamA vRSTidurmatau vatsare sati // 16 // subhikSaM jAyate svastha-dezAzca nirupadravAH / prajAnAM sukhitArogyaM jAte dundubhivatsare // 17 // sarvasvamapi vikrIya kartavyo dhAnyasaMgrahaH / rudhirodgArivarSe ca durbhikSa bhavitA mahat // 18 // AdikA vinAza ho, varSA na barase isa meM saMzaya nahIM // 11 // gau meMsa sonA cAMdI aura tAMbA Adi beca kara bhI dhAnya kA saMgraha karanA cAhie // 12 // he devi! isa se kramazaH duSkAla hogA magara pIche se varSA bhI varasegI aura saba dhAnya bhI paidA hogA // 13 // he priye! kAlavarSa meM bahuta prakAra ke roga phaileM, varSA thoDI ho aura pRthvI para dhAnya bhI thoDA ho // 14 // he devi! raudravarSa meM jalase pUrNa megha ho, pRthvI bahuta dhAnya vAlI ho, rAjA niSThura hoM aura ghora upadrava ho // 15 // durmativarSameM sukAla: ho, dhAna bhAva samAna rahai, vyApAra ThIka na calai aura madhyama varSA ho // 16 // dundubhIvarSa meM sukAla ho, deza upadrava rahita svastha ho, prajA sukhI aura ArogyavAlI rahai // 17 !! rudhirodgArIvarSameM bar3A duSkAla ho, "Aho Shrutgyanam"
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye dhAnyanAzaH svalpavarSA nRpANAM dAruNo raNaH / taskarA bahulA rogA rudhirodgArivatsare // 19 // rogAnmRtyuzca durbhikSaM dhAnyauSadhaprapIDanam / pApabuddhiratA lokA raktAkSivatsare priye ! ||20|| nanu rogAzca durbhikSaM vividhopadravAstathA / krodhazca loke bhUpeSu saMjAte krodhane priye ! // 21 // medinIcalanaM devi ! vyAkulAzca carAcarAH / dezabhaGgazca durbhikSaM kSayAbde kSIyate prajA ||22|| saurASTre madhyadeze ca dakSiNasyAM ca kauGkaNe / durbhikSaM jAyate ghoraM kSaye saMvatsare priye ! // 23 // iti raudrIyameghamAlA zivakRtA / atha jainamate durgadevaH svakRtapaTisaMvatsaragranthe punarevamAha OM namaH paramAtmAnaM vanditvA zrIjinezvaram / (108) jo kucha bhI ho vaha beca kara dhAnya kA saMgraha karanA acchA hai // 18 // dhAnya kA nAza ho, thoDI varSA ho, rAjAoM kA bar3A bora yuddha ho, bahuta cora aura roga ho // 16 // he priye ! raktAkSivarSa meM rogase bahuta prANI marai, duSkAla ho, dhAnya aura auSadhiyoM kA nAza ho, aura loga pApabuddhi vAle ho || 20 || he priye ! kodhanavarSa meM nizcayase roga aura duSkAla ho, aneka prakArake upadrava hoM, logoM meM bahuta kroca ho ||21|| he devi ! kSayasaMvatsara meM bhUkampa ho, pRthvI carAcara vyAkula ho, dezabhaGga ho, duSkAla ho aura prajA kA nAza ho || 22 || soraThadeza madhyadeza aura dakSiNa meM koNadeza Adi meM baDA duSkAla ho || 23 || iti raudrIyamevamAlAyAM tRtIyA viMzatikA // pazca parameSThI ke vAcaka OMkAra ko namaskAra karake, tathA paramAtmA jinezvaradeva ke vandana karake aura kevalajJAna kA Azraya lekara durgadevamuni "Aho Shrutgyanam"
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH kevalajJAnamAsthAya durgadevena bhASyate // 1 // pArtha uvAca - bhagavan durgadeveza ! devAnAmadhipa ! prabho ! | bhagavan kathyatAM satyaM saMvatsaraphalAphalam // 2 // durgadeva uvAca - zRNu pArtha ! yathAvRttaM bhaviSyanti tathAdbhutam / durbhikSaM ca subhikSaM ca rAjapIDA bhayAni ca // 3 // etad yo'tra na jAnAti tasya janma nirarthakam / tena sarva pravakSyAmi vistareNa zubhAzubham // 4 // prabhavadibhavI zubhau zuklo'zubhaH, pramodaprajApatI zubhau, aGgirA azubhaH, zrImukhabhAvau zubhau yuvA viruddhaH, dhAtA samaH, IzvarabahudhAnyau zubhau pramAthI viruddha, vikramavRSabhau zubhau, citrabhAnurviruddhaH, subhAnutAraNau zubhau, pArthivo viruddhaH, vyayaH samaH // iti prathamA viMzatikA // bhaNiyaM duggadeveNa jo jANai viyakkhaNo / so savattha vi pujjo Nicchrayao laddhalacchrI ya // 1 // 3 (109) kahate haiM // 1 // pArtha uvAca - he paramapUjyavarya bhagavan durgadeveza ! saMvatsara kA phalAphala satyatApUrvaka kaho || 2 || durgadeva uvAca - he pArtha ! duSkAla mukAla rAjapIDA bhaya abhaya Adi hoMge unakA yathArtha adbhuta varNana suna || 3 | usako jo nahIM jAnatA hai usakA janma vyartha hai, isaliye maiM saba zubhAzubha ko vistAra pUrvaka kahatA hU~ // 4 // prabhava aura vibhavavarSa zubha haiM, zuklavarSa azubha hai, pramoda aura prajApati varSa zubha haiM aGgirA azubha hai, zrImukha aura bhAvavarSa zubha hai, yuvAvarSa virudva hai, dhAtA samAna hai, Izvara aura bahudhAnyavarSa zubha haiM, pramAthI viruddha hai, vyaya samAna hai, // iti prathamA viMzatikA // durgadeva muni ne jo kahA hai, usako yadi vicakSaNa puruSa jAne to vaha sarvatra mAnanIya hotA hai aura nizcaya se lakSmI ko pApta karatA hai // 1 // " Aho Shrutgyanam"
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye sarvajitsarvadhAriNau zubhau, virodhivikRtakharA viruddhAH, nandanavijayajayamanmathAH zubhAH, durmukho viruddhaH, hemalambivilamthau zubhau, vikArI viruddhaH, zarvarIplavazubhakRcchobhanAkhyAH zubhAH, krodhano viruddhaH, vizvAvasuH zubhaH , parAbhavo vigrahI // iti dvitIyaviMzatikA // . plavakIlako zubhau, saumyaH samaH , sAdhAraNa virodhiau zubhau, paridhAvI viruddhaH, pramAthI Anandazca zubhaH , rudhirodgArIraktAkSikrodhanakSayAkhyA viruddhAH // iti tRtIyaviMzatikA // tatra zlokA api-yahutoyadharA meghA bahusasyA ca medinii| prazAntAH pArthivA lokAH prabhave vatsare dhruvam // 1 // subhikSaM kSemamArogyaM sarvavyAdhivivarjitam / duSTatuSTA janAH sarve vibhave ca na saMzayaH // 2 // sarvajit aura sarvadhArIvarSa zubha haiM, virodhI vikRta aura kharavarSa bi ruddha haiM, nandana vijaya jaya aura manmatha zubha haiM, durmukha viruddha hai, hemalambi aura vilamba zubha haiM, vikArI viruddha hai,zarvarI plava zubhakRt aura zobhana ye zubha haiM, krodhana viruddha hai, vizvAvasu zubha hai, parAbhava vigraha kAraka hai / / iti dUsarI viMzatikA // plavaGga aura kIlaka zubha haiM, saumya samAna hai, sAdhAraNa aura virodhI zubha haiM, paridhAvI viruddha haiM, pramAthI aura Ananda zubha hai, rudhirodgArI raktAkSi krodhana aura kSaya ye varSa viruddha haiM / / iti tIsarI viMzatikA // prabhavavarSa meM varSA adhika barase nizcayase pRthvI para dhAnyavizeSa ho, rAjA aura prajA prasanna raheM / / 1 // vibhavavarSa meM sukAla ho, kalyANa tathA Arogya ho, saba vyAdhiyoM se rahita hoM aura saba loga prasanna raheM isameM saMzaya nahIM // 2 // zuklavarSa meM manuSya ghor3A aura hAthI inako aneka "Aho Shrutgyanam"
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvattarAdhikAraH rogAzca vividhAzcaiva narANAM vAjidantinAm / pRthvIpativinAzazca dhruvaM zukle prajAyate ||3|| uttamaM ca jagatsarve dhanadhAnyasamAkulam | nityotsavaH prajAvRddhiH pramode nAtra saMzayaH // 4 // nIrogAzca nirAbAdhAH sarvaduHkhavivarjitAH / bahukSIraghRtA gAvaH prajAsukhaM prajApatau // 5 // harSitaM jagatsarva narA nirdhanadhAnyakAH / prajAvivAhamAGgalya-maGgirAyAM tu nizcitam ||6|| subhikSaM kuzalaM loke varSAkAle'tizobhanam / vRddhizva sarvasasyAnAM zrImukhe sati nirNayAt ||7|| bahukSIraghRtA gAvo dhAnyaM ca pracuraM smRtam / samarghyaM ca bhavet sarva bhAve bhAveSu susthatA ||8|| maha jAyate dhAnyaM ghRtaM tailaM tathaiva ca / prajAnAM jAyate vRddhiyuvA yuvatinandanaH // 6 // (111) prakAra ke roga hoM aura rAjA kA vinAza ho || 3 || pramodavarSa meM samasta jagat uttama dhana dhAnya se pUrNa ho, sarvadA zubhotsava ho aura prajA kI vRddhi ho isameM saMzaya nahIM // 4 // prajApati varSa meM saba loga roga rahita bAdhA rahita aura saba prakAra ke duHkha rahita hoM, gaueM bahuta ghI dUdha deM aura prajA sukhI ho || 5 || aGgirA varSa meM samasta jagat Anandita hoM, manuSya dhana dhAnya se rahita hoM aura prajAmeM vivAha maGgala varte // 6 // zrImukhavarSameM jagat meM sukAla aura kalyANa hoM, varSARtu meM baDI manoharatA ho aura saba prakArake dhAnyakI vRddhi ho || 7 || bhAvavarSa meM gaueM bahuta dudha ghI deM, bahuta dhAnya paidA hoM aura saba vastuke bhAva saste hoM // 8 // yuvAvarSameM dhAnya teja ho tathA ghI tela bhI teja hoM, prajAkI vRddhi aura yuvA strI puruSa prasanna raheM // 6 // dhAtRsaMvatsara meM gehU~ cAvala Adi saba dhAnya "Aho Shrutgyanam"
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ (112) meghamahodaye jAyante sarvasasyAni godhUmA vrIhiralpakAH / ikSukhaNDaguDA rogA dhAtRsaMvatsare kvacit // 10 // subhikSa kSemamArogyaM karpAsasya maharghatA / lavaNa madhumadyaM ca maharghamIzvare bhavet // 11 // . subhikSaM kSematA mArge prazAntAH pArthivA yataH / taskaropadravo grAme bahudhAnye na saMzayaH // 12 // rASTrabhaGgazca durbhikSaM taskaragrahapIDanam / DAmaraM vigraho mArge pramAthI jnmnthnH||13|| jAyante sarvasasyAni medinI nirUpadravA / lavaNaMmadhumadyAjyaM samadhu vikrame bhvet||14||mhrghmitikcit kodravAH zAlayo mudgAH kaGgumASAstilAdayaH sulabhaM ca bhavet save vRSabhe vRSabhAH priyAH // 15 // caNakA mudgamASAdyA-stathAnyadvidalaM dhruvam / mahargha jAyate sarva citrabhAnau na saMzayaH // 16 // paidA hoM, ikSu aura guDa thor3A ho aura kacit rogakA saMbhava rahe // 10 // IzvaravarSameM sukAla ho, mAGgalika kArya aura Arogya ho, kapAsa kA bhAva teja ho, tathA lUNa, madhu aura madyakA bhAva bhI teja ho // 11 // bahudhAnyavarSameM sukAla ho, mArgameM kalyANa ho, rAjA zAnta raheM, gaoNvameM coroMkA upadrava ho isameM saMzaya nahIM // 12 // pramAthIvarSameM rASTrabhaGga aura duSkA la ho, coroM kA upadrava ho, ghora vigraha ho aura mArgameM loga kaSTa pArse // 13 / / vikramavarSameM saba prakAra ke dhAnya utpanna hoM, pRthvI upadrava rahita ho, lUNa,madhu, madya aura dhI saste hoM // 14 / / vRSabhavarSameM vRSabha (baila) priya ho; kodravA, cAvala, mUMga, kaMgu, uDada aura tila Adi saste hoM // 15 // citrabhAnuvarSameM caNA, mUMga, uDada Adi saba dvidaladhAnya nizcaya se maha~ge hoM isameM saMzaya nahIM // 16 // subhAnuvarSameM sukAla ho, bahutadhA-- "Aho Shrutgyanam
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH subhikSaM bahudhAnyAni svasthA dezA nRpAH prajAH / sarve'pi sukhino harSA-jjAte subhAnuvatsare ||17|| ativRSTiH prajAsaukhyaM dhAnyauSadhyaH prapIDitAH / satyaM bhavati sAmAnyaM dhAnyaM kiJcittu tAraNe // 18 // bahusasyAni jAyante saurASTre gauDamaNDale / lATadeze tathA dhAnyaM pArthive pArthivakSayaH ||19|| durbhikSaM jAyate ghoraM vividhopadravo jane / alpavRSTiH samAkhyAtA vyaye saMvatsarodaye // 20 // iti prathamA viMzatikA / varSanti sodhamA meghAH sarvasasyaM prajAyate / samartha ca bhavet sarva sarvajidvatsare smRtam ||21|| kodravAH zAlayo mudrAH kaGgabhASAdayo dhanAH / subhikSa sarvadezeSu sarvadhAriNi vatsare ||22|| jvAlAgnipravalAttApAd dhAnyauSadhyaH prapIDitAH / (113) nya ho, deza meM zAnti rahai, rAjA aura prajA saba mukhI tathA prasanna hoM // 17 // lAravarSameM bahuta varSA ho, prajAsukhI dhAnya aura auSadhakA nAza tathA dhAnya sAmAnya ho // 18 // pArthivavarSa meM soraThadeza, goDadeza aura lATadezameM bahuta dhAnya paidA hoM, tathA rAjAkA vinAza ho // 16 // vyayasaMvatsara meM cora duSkAla ho, manuSyoM meM aneka prakArake upadrava hoM aura thoDI varSA ho // 20 iti prathamA viMzatikA // sarvajitvameM phalIbhUta varSA barase, saba vAnya paidA hoM aura sa cIja vastu sastI hoM // 21 // sarvavArI varSa meM kodrava, cAvala, mUMga, kaMja, uDada Adi bahuta dhAnya paidA hoM aura sarvatra sukAla ho // 22 // birodhI nikI jvAlAkA prabala tApase dhAnya aura auSadhiyoMkA vinAza ho " Aho Shrutgyanam"
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 114) meghamahodaye jAyate ca nRNAM kaSTaM virodho vA virodhini ||23|| sarvatra janapIDA svAda jvarAddhAnyamaharghatA / zirorttizcakSurogAdi- vikRtirvaikRte bhavet ||24|| upaplutaM jagat sarve taskaraiH zalabhaiH zukaiH / prapIDitAH prajA bhUpAH khare'nikharatA bhuvi ||25|| svasthatA jAyate deze vyAdhiH sarvo'pi zAmyati / dhanadhAnyavatI bhUmi- nandane nandati prajA ||26|| alpatoyadharA meghA varSanti khaNDamaNDale / nazyanti sarvasasyAni vijaye vijayo rakhe ||27|| kSatriyAzca tathA vaizyAH zUdrA ye naTanAyakAH / pIDayante toDasaMkSobho jaye nyAyaparikSayaH ||28|| sarogaM jAyate vizvaM dAghajvarAdirogataH / . pIDayante ca jagat sarvaM manmathe manmathakriyA ||29|| tupadhAnyakSayAdeva sarvadhAnyamatA / aura manuSyoM meM duHkha tathA virodha ho || 23 || vikRtivarSa meM saba jagaha manuSyoMko duHkha jvararogase ho, dhAnya maha~ge hoM, mAthemeM tathA A~kha meM roga kA vikAra ho // 24 // kharavarSameM samasta jagat cora, zalabha aura zukoMse upadravita hoM, rAjA tathA prajA duHkhI ho aura bhUmi rasakasa rahita ho || 25 || nandanavarSameM deza prasanna ho, saba prakAra ke rogoM kI zAnti ho, pradhvIdhana dhAnyase pUrNa ho aura prajA grAnandita rahe // 26 // vijayavarSa maiM dezamaNDala meM varSA thoDI barase, saba dhAnyakA vinAza ho aura yuddhameM vi jaya ho || 27 // jagavarSameM kSatriya, vaizya, zUdra aura naTa nAyaka Adiko duHkha ho, TIDDIkA prakopa aura nyAya nItikA vinAza ho // 28 // manmathavarSa meM jagat roga rahita ho, dAha jvarAdise saba jagat duHkhI ho tathA kAma krIDA meM vyaya rahai // 26 // durmukhavarSameM vAsa tathA dhAnyakA vinAza, "Aho Shrutgyanam"
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra: vyavahAravinAzazca durmukhe na sukhaM kacit // 30 // kSIyante sarvasasyAni dezeSu ca na susthatA / hemalambe prajAhAni durbhikSaM rAjapIDanam // 31 // taskaraiH pArthivaideva: parAbhUtamidaM jagat / artho bhavati sAmAnyo vilambe tu mahadbhayam ||32|| duHkhitaM ca jagat sarve bahudhA syurupadravAH / vikArivatsare sarpAH varSA varSe'tra pazcimA // 33 // parvate parvate vRSTi-deze'pi khaNDamaNDale / vyApArasya vinAzazca durbhikSaM zarvarIkRtam ||34|| subhikSaM jAyate loke medinI tuSyati dhruvam / plAvyante sarvato nIraiH paNDitA api mAnavAH ||35|| zobhanAni ca dhAnyAni sukhaM loke carAcare / brAhmaNA api santuSTAH zubhakudvatsare sati // 36 // subhikSaM sukhamotmAha-mahIgobrAhmaNAdayaH / (222) saba prakAra ke dhAnya teja, vyavahAra (vyApAra) kA vinAza aura sukha kacit hI ho // 30 // hemalamba saba dhAnya vinAza ho, deza meM zAnti na rahe, prajaHkA vinAza ho, duSkAla par3e aura rAjAko kaSTa ho // 31 // vilambavarSa meM cora, rAjA aura devoM yaha jagat parAbhUta ho, dhAnya sAmAnya aura bar3A bhaya ho || 32 || vikArIvargamaM saba jagat duHkhI ho, aneka prakAra ke sArvAdi upadava hoM aura pazcima meM varSA ho // 33 // zarvarIvarSa meM parvata parvata para aura deza tathA khaMDa meM varSA ho, vyApAra ThIka na cale aura duSkAla ho || 34 // plavarSa jagat sukAla ho pRthvI saba taraha jala se puTa ho, buddhimAna loga bhI prasanna rahe || 35 || zubhavarSameM carAcara jagat meM sukha aura acche 2 dhAnya paidA hoM aura brAhmaNa santuSTa raheM // 36 // kAla, pRthvI sukhamayaM gau brAhmaNa Adi sukhI, dezameM zAnti "Aho Shrutgyanam"
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ (113) meghamahodaye dezAH susthAH prajAharSo varSe syAcchobhane jane ||37|| viSamasthaM jagat sarve vyAkulaM dAruNAd raNAt / deze jJAtA kuTumbe ca krodhI krodhaparaH param // 38 // sarvatra jAyate kSemaM sarvarasamaharghatA / vizvAsI sasyavRddhiH kAThalohamahatA // 36 // pArthive maNDale mukhyaiH sAmantaiH khaNDamaNDale / pIDitAzca prajAH sarvA bhayabhItAH parAbhave // 40 // iti dvitIyA viMzatikA / tuSadhAnyakSayAdeva grISme dhAnyamahadhanA / plavaGge pIDayate bhUpaiH svadezaH paramaNDalam // 41 // jAyante sarvasasyAni susthatA nAstyupadravaH / somanetrAzca rAjAnaH kIlake kelikiJcanam ||42|| bhairavA saumyavRSTizca subhikSaM nirupadravam / saumpadRSTibhaved rAjA somye saumyaM pravarttate // 43 // aura prajA harSita ho // 37 // krodhIvarSa meM satra jagat avyavasthita aura ghora yuddhase vyAkula ho, deza jJAti aura kuTumbameM paraspara krodha ho // 388 // vizvAvasuvarSameM saba jagaha kalyANa ho, saba rasavAle padArtha maha~ge hoM, dhAnyakI vRddhi aura kASTa tathA lohekI tejI ho // 36 // parAbhava meM deza meM tathA prAnta meM mukhya adhikAriyoMse saba prajA duHkhI aura bhayabhIta ho // 40 // iti dUsarI viMzatikA / varSa vAsa aura dhAnyakA vinAza hone meM grImaRtu meM teja bhAva ho, rAjAoM se svadeza aura paradeza duHkhI ho // 41 // kIlakavarSameM saba. dhAnya paidA hoM, upadrava saba zAnta ho, rAjA zAnta dRSTivAle hoM aura kucha kahA karanevAle ho // 42 // saumyavarSameM bahuta acchI varSA ho, upadravarahita mukA ho, rAjA zAnta dRSTivAle hoM aura sarvatra mukha phaile "Aho Shrutgyanam"
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAbharAdhikAraH toyapUrNA bhuvi meghA varSanti ca nirntrm| sAdhAraNe lokaharSaH sarvasasyaM prajAyate // 44 // mAdhavo varSati jane dezeSu khaNDazaH kacit / chatrabhaGgaH kAnyakubje virodhI syAd virodhini // 45 // santuSTaM ca jagatsarva kSemANi vividhaanypi|| maruto'pi vAnti saumyAH paridhAvini vatsare // 4 // niSpattiH sarvasasthAnAM srvrsmhrghtaa| tailaM ghRtaM samaM yAti Anande nanditAH prajAH // 47 // kodravA zAlayo mudgaH pIDyante dhaanyrogtH| viprapIDA rAjayuddhaM rAkSase niSThurAH prajAH // 48 // durbhikSaM jAyate kiJcid dhAnyauSadhavinAzataH / Azvine maraNa vairaM nale tApollalAt kSayaH // 4 // subhikSaM dezabhogazca rasavastramaharSatA / // 43 / / sAdhAraNavarSameM pRthvIpara nirantara jalase pUrNa varSA ho, loka prasanna raheM aura saba dhAnya paidA ho // 44 // virodhIvarSameM virodha ho, de. zameM yA khaNDameM kvacit hI varSA ho aura kAnyakubja chatrabhaMga ho // 45 // paridhAvIvarSa meM samasta jagat prasanna ho, aneka prakArake kalyANa ho, aura mukhadAyaka vAyu calai // 46 // AnandavarSameM prajA Anandita rahe, saja tarahake dhAnya paidA hoM, saba rasavAle padArtha maha~ge hoM, tathA taila aura ghI kA samAna bhAva rahai // 47 // rAkSasavarSameM kodrava, cAvala, mUMga, Adi dhAnyakA vinAza hoM, brAhmaNoM ko duHkha aura rAjAoM meM yuddha ho tathA prajA niSTara. (kara) ho // 48 // nalavarSameM dhAnya aura auSadhiyoMkA vinAza honAnese kucha dukAla ho, AzvinameM maraNa tathA dveSa ho aura tApakI jvAlAse vinAza ho // 46 // piGgalavarSameM bahuta maGgala tathA mukAla ho, rasavAle padArtha aura vastra maha~ge hoM aura kabhI zoka tathA kabhI hurSa ho / "Aho Shrutgyanam"
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahAdaye kacicchokaH kacinmodaH piGgale maGgalaM bahu ||20|| durbhikSaM jAyate loke sarvarasamahatA | bhUmyAM mUSakapIDA ca kAlayukte kalirmahAn // 51|| toyapUrNAH zubhA mevA bahusakhyA ca medinI niSThurAH pArthivA deze siddhArthe vatsare sati // 52 || upadravo raNAt kSetre mUSakaiH zalabhaH zukaiH / durbhikSa svalpakaM raudre kramAdrau pravarttate // 53 // subhikSa bhavati prAyo vyavahAro na vartate / durmatI madhyamA vRSTiH pazcAt saumyaM sukhaM jane // 54 // subhikSaM syAnmahotsAhAda. dundubhirnandati dhruvam / viprAgAca gavAM vRddhi - dunduma sarvataH zubham // 55 // alpavRSTirbhaveda daivAt kRrarUpAzca mAnavAH / saMgrAma dAruNo bhUpai rudhirodvArivatsare ||16|| medinI puSpitA meghaiH saramA dhAnyasambhavAt / ( 118) > 50 // kAlavarSa jagatUne duSkAla ho saba rasavAle padArtha teja bhAva hoM, pRthvI para cUhoM kA udaya ho aura bar3A kalaha ho // 51 // siddhArthana meM jala se pUrNa acchI varSA ho, pRthvI bahuta dhAnyavAlI ho aura dezameM rAjA niSThura ho // 52 // raudravarSameM dezameM yuddha se cUse zalamoMse aura zukoMse upazrva ho thor3A duSkAla par3e bar3A bhayAnaka ho // 53 // durmativarSa meM prAyaH sukAla ho, vyavahAra bandha rahe, madhyama varSA ho aura pIchese loka meM mukhazAnti ho // 54 // dundumIvarSa meM saba ora se zubha tathA sukAla ho, bar3e utsavase duMdubhIkA zabda ho aura go brAhmaNoMkI vRddhi ho // 55 // rudhisadgArivarSameM daivayogase thor3I varSA ho, manuSya krUra svabhAva ke hoM aura rAjA okA vora saMgrAma ho // 56 // raktAcivarSameM bhUkampa ho, prAyaH loka roga se vyAkula hoM aura acchI varSA honese tathA dhAnya utpanna honese pRthvI "Aho Shrutgyanam"
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH prAyo rogAturA lokA raktAkSe bhUmikampanam // 57 // rAjaDambaradurbhikSaM virodhopadravAkulam | krodhane viSamaM sarva marako mleccharAjatA // 58 // medinI kampate sainyAt kampante ca mahIdharAH / dezabhaGgAzca durbhikSAt kSayAnde kSIyate prajA // 59 // iti tRtIyA viMzatikA | kvacijjaDavilekhanAd vacasi vibhramAd vA kacid bhramAdapi matestathA bhavati pAThabhedo bhuvi / tathApyavitathA kathA sphuratu vArSike nirNAye, vizeSaviduSAM mithaH kathanamekamutpazyatAt // 1 // atha vistarataH SaSTivarSANAM spaSTatA phale / prAcInavacanaireva gadyarItyA nigadyate // 2 // zrIzaGkezvarapAsAI - dRSabhaM praNaman stuvan / sAMvatsaraphalaM vacmi prabhavAdisamudbhavam // 3 // (119) rasavAlI aura praphullina ho // 57 // kIcanavarSameM rAjAoMkA ADambara aura duSkAla ho; virova Adi upadravoMse vyAkula aisA maraNatulya mleccha rAjya ho aura saba viparIta ho // 58 // kSayasaMvatsara meM sainyake bhArase pRthvI aura parvata kAMpane lage, duSkAlase dezakA nAza aura prajAkA vinAza ho || 56 // iti tIsarI viMzatikA / kabhI jaDabuddhivAleke likhanese, kabhI vacanameM bhrama ho jAnese aura kabhI buddhikA bhrama ho jAnese bahutase pAThabheda ho jAte haiM, to bhI varSa saMbaMdhI nirNaya meM vizeSa jAnanevAle vidvAnoMkA yathArtha kathana sphurAyamAna ho aura eka hI kathana dekho // 1 // atra sATha varSoMke spaSTaphalako vistAra se prAcIna vidvAnoMke vacanAnusAra gadyarIti se kahA jAtA haiM // 2 // zrI zazvarapArzvanAtha jinezvarako vandana aura stuti karake prabhava Adi sATha saMvatsaroM ke phala "Aho Shrutgyanam"
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahodaye prabhavanAma saMvatsare brahmAsvAmI, caitro vaizAkhazca mandaH, samasta vastusamatA ityarthaH; jyeSThAdayo mAsAstrayastatra dhA nya mahatA, godhUmayugaM varamudrAdInAM maharcatA, bhAdrapado'pi zubhaH Azvinazca kvacinmayatApi rogapIDA mahatI, sarvakrayANakaM maham // 1 // vibhave viSNuH svAmI, rogavyAptiH pRthivyAM nAgapurIdeva giridurga bhaGgaH, tilaGgamagadhacInadeze mahaghetA, uccamulatAnasthale mahAvigrahaH, anyatra samatA, caitrAdimAsAstrayo mahArghA ASADhAditraye meghavRSTiH, Azvine sarvarasamahaghetA, tato meghabAhulyaM, kArtikAdayo mAsAH paJca teSu sarvavastumaharSatA godhUmasamatA ||2|| zukle rudraH svAmI, chatrabhaGgo mlecchadezeSu mantriNo rAjyaM, caitrAdimAsatrayaM samardham, ASADhAdimAsatraye mahAmeghaH, Azvine janarogA, annaghRtaM samardham, ako maiM kahatA hU~ // 3 // prabhavanAma saMvatsarakA svAmI brahmA hai, caitra vaizAkhameM samasta vastuoM kA bhAva maMDA rahe, jyeSThAdi tInamAsa dhAnyakI mahatA, gehu~ mUMga, juAra Adika mahatA, bhAdrapadabhI maharvatA aura zubha ho, AzvinameM kabhI 2 mahatA, adhika roga pIDA aura saba krayANakavastuoMkA bhAva teja ho // 1 // vibhavavarSakA svAmI viSNu hai, pRthvIpara roga vyApti, nAgapura devagirimeM durgabhaMga ho, tilaGga magaca aura cIna dezameM dhAnya maha~ge hoM, mulatAna ne mahAvita ho, anyatra bhAva samAna rahe, caitrAdi tIna mAsa maha~gA ho, ApAdAdi tIna mAsa meSa ho, Azvina meM samasta rasoM kA bhAva teja ho, meca bahuta barase, kArtika Adi pAMca mAsa saba vastuke bhAva teja ho aura gehu~kA bhAva samAna rahai || 2 || zutrSa svAmI rudra hai, mlecchadezameM chatrabhaMga ho aura mantrayoMkA rAjya ho, caitrAdi to / mAsa samAna bhAva rahe, ASADhAdi tIna mAsa bar3IvarSA ho, AmpinameM manuSyoM ko roga, anna tathA zrI samAna aura dUsarI (120) "Aho Shrutgyanam" * ucca
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsAdhikAraH (125) nyat sarvamahAgham, kArtikAdimAsacatuSTaye sarvadhAnyaM samargham, phAlgunamAne viDvaram, saMvatra vigrahaH, lokagrAmapIDA, deze muAkulatA, zUnyatvaM grAmeSu // 3 // pramode raviH svAmI, madhyameM varSam , alpavRSTiH khaNDamaNDale, medapATapIDA, deza uddhasA, malecchavargakSayaH, chatramaH, parvate taTe svalpA vasatiH, tilaGga rAjaviDvaram, caitre vaizAkhe ca mahatA, jyeSTherogapIDA, bhASAdAdibhAsatraye'lpameghaH, AzvinamAse kiJcidvarSA, dhAnyasya kalazikA trayodazaphadidhAnANakaiH, kArtikAdimAsa patrake maham, ativAyurvAti, vyApArilokapIDA, khaNDa , pahalAdimaharghatA, kArtikAdimAsacatuSTaye sarvarasa lA, phAlgune madhyamaH // 4 // prajApativatsare candraH sAlI, bAdazApi mAsAH zubhAH alpameghavarSA, Azvine pAilyam, dhAnyasya kalazikA pacatriMzatphadiyApraka, kArtikAdimAsaghyaM mandaM, pauSAdimAsatrayesaba vastu maha~gI ho, kArtikAdi cAra mAsa satra dhAnya samAna, phAlgunamAsa meM vitraha, grAmI ga lokoMko duHkha, dezameM vyAkulatA aura gAMvoM meM zUnyatA ho||3|| pramodavarSakA svAmI ravi hai, varSa madhyama, khaNDadezameM thor3IvarSA medapATa meM duHkha, deza udvega, malecchavarNakA kSaya, chatrabhaMga , parvatake taTameM thor3I vasati, tailaGgameM rAjavigraha, caitra vaizAzvameM tejI,jyeSTameM rogapIDA pApAdAdi tIna mAsameM alpavarSA, AzvinamAsameM kucha varSA, teraha phadiyAkA kalazI dhAnya cike, kArtikAdi pAMca mAsa tejI, bahuta vAyu cale, vyApArI logoM ko duHkha, khaNDavRSTi, pakUla ( rezamIvastra Adi ) teja bi, kA--- tikAdi cAra mAsa saba rasavAlI vastu teja aura phAlgunamAsa meM samAna bhAva rahai // 4 ||.prjaaptivrsskaa svAmI candra hai, bAraha mahine zreSTa rahe, thor3I varSA, mAbina rogakI adhikatA, paitIsa phadiyAkA kalazI dhAnya bi "Aho Shrutgyanam"
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ (122) meghamahodaye 'riSTam, kacidupAta:, darzanilokasya pIDA // 5 // aGgirAyAMmaGgalaH svAmI,caitro vaizAkhazca mandaH, jyeSThe vAyuH prayalaH, ASADhe meghabAhulyaM, zrAvaNAdimAsatraye rogapIDA, kArtike sanniniSyattiH,pauSAdimAsatraye karakAna meghavarSA ityarthaH / / / zrImukhe vudhaH svAmI, caitre saMvaidhAnyaM maham, ASADha kRSNapakSe'tyantaM meghavarSA, zrAvaNe godhUmA maharghAH, ghRte dhAnye ca dvigugo lAbhA, vaNiglokapIDA, pazcimAyAM raurava, pUrvasyAMparacakra bhayam, uccamulatAnasthale prajApIDA, bhA. drapade Azvine ca sarvadhAnyaM subhikSam, kArtikAdimAsatraye paJcake vA sarvarasAnAM sarvadhAnyAnAM maharghatA // 7 // bhAvavatsare guruH svAmI, bahukSIrA gAvo varSA bahulA, viMzopikAH paJcadaza, sarvavastusamarghatA, uccanulatAnAyodhyAsurAjaDvim, lokapIDA, ghRtaguDAhiphenapUgImaJjiSThAmaricadantavastumaharghama, kArtikAdi do ma.sa maMdA, pauvAdi tIna mAsa aniSTa, kabhI utpAna aura sanyAsioMko pIDA ho // 5 // aMgirAvarSakA svAmI maGgala hai, caitra aura vaizAkha maMdA rahe, jyeSTha meM prabala vAyu calai, aASADha meM vaSI adhika, zrAvaNAdi lIna mArata meM rogapIDA, kArtikameM saba dhAnyakI niSpatti aura pauSAdi tIna mAsa meM metrakA abhAva ho ! // 6 // zrImukhavarSakA svAmI budha hai, caitrameM saba dhAnyakAtejanAtra ho, ApADhakRSNa kSameM bahuta varSA, zrAvaNameM gehU~ teja, bI aura dhAnyameM dvigugAlAbha, vaNikoM ko pIDA, pazcimameM bhayaMkara pIDA, pUrva meM pa. racakra zatrukA bhaya, uccamulatAndezameM prajApIDA, bhAdrapada aura AzvinameM satra dhAnya saste, kArtikAdi tIna mAsa meM yA pAMca mAsameM saba dhAnya aura rasa teja ho // 7 // bhAvavarSakA svAmI guru hai, gAyeM adhika dUdha deM, varSA adhika, pandraha viMzopakA, saba vastu samAna bika, uccamulatAna aura ayodhyA rAja viplava, lokapIDA, ghI, guDa, aphIma,mupArI, maMjITa, mitra aura dAnta "Aho Shrutgyanam"
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMztsarAdhikAraH (123) caitre samatA, paizAkhe mahargha sarvadhAnyaM dviguNo lAbhaH, ASAhe zrAvaNe kizcidvarSA, bhAdre varSA, Azvine rogabAhulyaM, kAtika uttamaH, mArgazIrSAdimAsacatuSTayaM mandama, rAjaviDvaraM mahAjanapIDA // 8 // yuvAvatsare zukraH svAmI, bhUkampajalabhayaM bahulaM, caitradaye utpAtaH, jyeSThe rogaH, ASADhe zuklapakSe mahAnmeghaH, zrAvaNe vAyurvAti, annaM maharvam, bhAdrapade dina 14 mahAvRSTiH, vyAkulatA, rAjavigrahaH, uttarAdvadeze durbhi kSaM rauravaM, pUrvasyA niSphalA kRSiH, dakSiNasyAM vairavirodho mAge viSamatA, pazcimAyAM lokapIDA pazcAd durbhikSaM, sarvara seSu samatA, kArtikAdibhAsadrayanuttamam, pauSo mAghazca madhyamaH, phAlgunamAse kizcit klezaH, mAghAdI mArge vigrahaH // 9 // dhAtRvatsare zaniH svAmI, catre vaizAgve ca sarvadhAnyamahatA, jyeSThamAse samatA, ASADhe'lpameghaH vRtatailayugandharIko samaJjiSThAmaricapUgImadghatA, zrAvaNe saMvaidhAnyasamarthanA, bhAvastu ye saba teja bhAva ho, caitro samAna, vaizAstra saba dhAnya maha~gA hone se dRnA lAbha, ApATa zrAvaNameM kucha varSA, bhAdrapada adhika varSA,azvinameM gega adhika, kArtikameM uttama, mAgIyAMdi cAra mAsu maMdA rahe, gajAoMmeM yuddha tathA mahAjanoMko pIDA ho // 8 // yuvAvarSakA svAmI zukra hai, bhUkampa aura jalakA bhaya adhika ho, caitra vaizAkhameM utpAta; jyeSTameM roga, ASADhazuklapakSameM mahAmegha, zrAvaNameM pavana lai, annakA bhAva taMja, bhAdo dina 14 bar3I varmA, nyAkulatA, rAjavigraha, uttarArddha dezameM duSkAla aura duHkha, pUrvameM gvatI nimala. dakSiNameM vaira vize meM, mArgameM viSamatA, pazcimameM lokapIr3A pIche duSkAla, sA rasake bhAva samAna, kArtikAdi do mAsa uttama, pauSa aura mAva madhyama phAlagunameM kucha kleza, mAyakI Adima mArga meM vigraha ho|| // dhAtRvarSakA strAmI zani hai, caitra vaizAmbama satra dhAnyake bhAva teja, jyeSTameM samAna, ASADhameM thoDI "Aho Shrutgyanam"
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ . (125) mevamahodaya drapade puruSA napuMsakAni, pazcimAyAM mahatI meghavarSA, sarvadhAnyaM samartham, uttaradakSiNayormadhye mahAmeghaH paraM lokapIDA, Azvine rasakasadhAtumaharghatA dhAnyasamatA kArtikAdayo mAsAzcatvArastatra sarvadeze anaM mahadham // 10 // Izvare rAhuH svAmI, uttarasyA durbhikSa, pUrvasyA subhikSa, pazcimAyA paraspara virodhaH, caitre vaizAkhenamaharghatA, jyeSThApADhayoralpavRSTiH paraM sarvadhAnyamaharghatA, kArtike rauravaM durbhikSaM, maJjiSThAmarica lavaMgaelAdipUgI patavastu maharghatA, mAgazIrSAdimAsacatuSTaye'tidurbhikSaM, dhAnyaM maha, manuSyANAM ruNDamuNDAni bhUmikAyAM rulanti // 11 // yahudhAnye ketuH svAmI, puruSA nirvIryAH, pazcimAyAM subhikSaM paraM saukhyaM savaidezamadhye, dakSiNasyAM vigrahaH paraM mahAbhayaM, uttarApathe sa. badezeSu pIDA, pUrvasyAM durbhikSa, annasaMgrahaH kArya:, caivaizAvarSA, ghI tela juAra kapAsa ma~jITa miraca aura supArI mage ho, zrAvaNameM saba dhAnya teja, bhAdrapadrameM puruSoM meM kAyaratA, pazcimameM baDI varSA, saba dhAnya saste; uttara dakSiNa ke madhya mahA vArSA parantu lokapIDA,AzvinameM rasakasa aura dhAtu teja, dhAnya samAna; kArtikAdi cAra mAsa satra dezameM manna maha~ga ho // 10 // IzvaravarSakA svAmI rAhu hai, uttarameM duSkAla, pUrvameM mukAla, pazci meM anyo'nya virodha, caitra aura vaiza.gvameM annabhAna teja, jyeSTa aura ASADhameM thor3I varSA pIche saba dhAnya teja, katikameM bar3A duSkAla, jITha mIraca lauMga ilAyacI suvAga ye vastu maha~gI hoM, mArgazIrSAdi cAra mAsa meM bar3A dukAla, dhAnya bhAya teja, pRthvI para ghora yuddha ho jisase manpyoM ke ruMDa pRthvI para leTeM // 11 // bahudhAnpavarSa kA svAmI ketu hai, puruSa hImaparAkramI hoM, pazcinameM sukAla aura saba dezameM sukha, dakSigameM vigraha pIche mahAbhaya, utarake mArga aura dezane pIDA, pUrvameM duSkAla, anna saMgraha karanA cAhiye, "Aho Shrutgyanam"
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ sakArAdhikAra saporane kicinmahatA, jyeSThamAse caturguNo lAbhaH, zrApaNApADhayoma'dhaH, annaM sarvatra mahargha, SaDguNo lAbhA, bhAdrapade'tyantameghaH, sarvadhAnyasamarghatA, Azvine meghaH kanakadhArAbhiH, kArtikAdimAsacatuSTaye samatA // 12 // pramAthini raviH svAmI, ASADhe zrAvaNe cAlpameghaH, bhAdrapade paJcamyAM kizcinmeghaH, caitre godhUmayugaMdharImaharghatA, vaizAkhe jyeSThe sarva dhAnyamaharghatA paraM kRSNasaptamghamAvasyayomahAmeghaH, paramatIvAriSTaMkArtikAdimAsapaJcasu sarvarasamaharghatA, maJjiSThApUgIhiGgalakAzmIrajAgarUpamUtranAlikera etadvastumaharSatA / / 13 / / vikramasaMvatsare candraH svAmI, rAjA prajA sukhI, atimeghaH, caitre vaizAkhe maharSam, anne dviguNo lAbhaH,paraM vaizAkhe mlecchabhayAda nagara udvasatvam, araNye vAsaH, vaizAkhe dinadaza mahAn vAyubhUmikampaH prajApIDA, jyeSThamAse ducaitra aura vaizAkhameM anna kucha teja, jyepne caugunA lAbha, ASADha zrAvaNa meM varSA, anna sarvatra maha~ge vyApAriyoM ko chatunA lAbha, bhAdrapada meM atyanta varSA saba dhAna maMdA, AzvinameM meva, katikAdi cAra mAsa samabhAva ho // 12 // pramAthIvarSakA svAmI ravi hai, ApATa aura zrAvaNA meM thor3I varmA, bhAdrapada paJcamIko kucha varmA, caitrameM gehU~ juthAra teja, vaizAkha jyeSTameM satra jagaha dhAnya teja, pIche kRNa sahagI aura amAvAsamAko mahAmeva parantu bhAge bahuta ariSTa, kAttikAdi pAMca mAsa satra rasa maha~ge, maiMjIra supArI hiMgalu kesara agara vastra aura zrIphala ce basnu teja ho // 13 // vikrama varSakA svAmI candra hai, rAnA prajA mukhI, ativarSA, caitra aura vaizAkhameM tejI honese anna se dvigunA lAbha, vaizAkhamAsameM mlecchoMke bhayase nagarakA vinAza, jaMgala meM rahavAsa, vaizAgya meM daza dina mahAvAyu, bhUmikampa aura pranAmI 1, jo saam| dukAla, mAyAdo mAhA upAta, zrApa gA. bhAdoM "Aho Shrutgyanam"
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ (126) mevamahodaye bhikSa, ASAhe pralayaH, zrAvaNe bhAdrapade mahAmeghaH, prajAsukhaM, sarvadhAnyaMsamadhe, sarvavastusamarghatA, Azvine rogaH, sarvarasasamatA, kArtikAdimAsapaJcake sarvAnnasamatA / 14 // vRSabhe bhaumaH svAmI, varSA bahulA paraM nRpANAM pIDA, chatrabhaGgaH, jyeSThe vai rAkhe'nna lamaryatA; dhAnye triguNo lAbhaH,ASADhe'nnamahAgha'tA, zrAvaNebhAdrapade mahAmeghaH, Azvine sarvadhAnyasamatA, ghRtamahAghatA pazcime'nnaM mahAdha dezA udvasAH pazcimAyAM kizcitsubhikSaM, Azvine meghaH sarvavastusamarvatA, kArtike kizcidriSTaM, mArgazirasi dausthya, pauSAdimAsatrayaM mahAdhaM paraM madhyamaH samayaH // 15 // citrabhAnau budhaH svAmI, lokaH sukhI, pUrvama meghaH, pazcAnmahatI varSA, sarvadhAnyaghRtasamatA vaizAkhe'nnaM samabhAvena, jyeSThAditraye mahAn meyaH sarvadhAnyasamarthatA bhAdrAdimA savaye rogArtiH, kArtike mAribhayaM, mArgaziroLye'riSTaM,mAgha. bar3I varSA, prajA mantrI, saba dhAnya saste, satra vasnuke mAtra samAna, asoja meM roga aura rasa saba sanAna, kArti di pAMca ma.sa saba anna samAna ho // 14 // kRpabhavarSa kA svAmI maMgala hai, varSA bahuta parantu rAjAoMko pIDA aura chatrabhaMga ho, yeSTa vaizAmbI annabhAva samAna, vyApAriyoM ko anna se tigunA lAbha, ApADhA annamAva taMja, zrAvaNa bhAdoM meM bar3I varSA, AdhinameM satra dhAnya samAna, ghI teja, pazcima meM annabhAva teja, dezakA vinAza aura kucha mubhikSa, AzvinameM varSA, saba vastu sastI, kAttikameM kucha duHkha, mArgazIrSa meM du:kha, poSAdi tIna mAsa anna bhAva teja pIche samaya madhyama ho // 15 // citrabhAnuvarSakA ravAlI budha hai, loka mukhI, pahale thor3I varmA pIche bahuta varSA, saba dhAnyake aura bIke bhAva samAna, vaizAkhameM annakA bhAva samAna, jyeSTAdi tIna mAsa mahAva, satra dhAnya saste, bhAdrapadAdi do mahIne roga, kArtika meM mahAmAri kA bhaya, mArgazIrSAdi do mahIne "Aho Shrutgyanam"
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH (127 chaye sarogA prajA paraM sarvAnnarasasamarthatA, RyANakajAtisarvavastumaharSatA // 16 // subhAnoM guruH svAmI, pUrvasyA durbhikSaM lokasukhI caitre maharSatA, vaizAkhajyeSThayArogapIDA, ASADhe'naM maharSa, zrAvaNe megho'nnasamatA, bhAdre mahAmeghaH, Azvine rogapIDA godhUmasamatA yugandharImudgAdina prati phadiyAnANakAni, dhAtusavavastumardha ghRtasamatA kArtikAdimAsadvayaM madhyama rAjapIDitA lokAH, pauSAdimAsaMtraye rogapIDA kSayaMkaraH parasparaM virodhaH // 17 // tAraNe zukraH svAmI, ativAyuH parasparaM yuddhaM bahulaM. caitraH sarogaH , vaizAkhe sarvavastu mahargha, jyeSThe mahAn vAyuH, ASADhe'lpavRSTiH, zrAvaNe saptamIto navamIto vA varSA, bhAdrapade ekAdazyAmatyantameghaH, Azvine'nnamaharSatA, evaM sarvarasasaMgrahA kArya:, kArtike maharSatA, mArgavigraho dhAnyaM mahardham . yoginIpure mahAbhayaM rAjJAM virodhaH, mlecchabhayaM, pauariSTa, mAgha phAlguna meM prajA meM roga, saba annasa samAna aura RyANaka jAtike satra vastuke bhAva teja ho // 16 // subhAnuvarpakA svAmI guru hai, pUrvameM duSkAla, loka sukhI, caitra meM maha~gAI, vaizAkha aura jyeSTameM roga pIDA, ApATa meM annabhAva teja, zrAvaNa meM varSA aura annabhAva sama, bhAdoMmeM mahAvarSA, Azvina maiM rogapIDA, gehU~ kA bhAva sama, juAra mUMga Adi prati phadiyAkA eka maNa, pAtu bhAva teja, ghI samAna, kArtikAdi do mAsa madhyama, prajA ko rAja se duHkha, pauSAdi tIna mAsa vinAzakAraka rogapIDA aura paraspara virodha ho // 17 // tAraNAvarSakA svAmI zukra hai, mahA vAyu calai aura paraspara yuddhakI adhikatA ho, caitra meM goga, vaizAkhameM saba 8stu teja, jyeSTa meM mahAn vAyu, ASADhameM thoDI varSA, zrAvaNakI saptamI se yA navamIse varSA, bhAdoMmeM ekAdazIko bahuta varmA, a.sojameM anna bhAva teja, saba rasa kA saMgraha karanA kArtikameM teja ho, mArgazIrameM vigraha, dhA "Aho Shrutgyanam"
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128) / meghamahodaye peyuddhaM pazcimAyAM dhAnyaM mahargham. uttarApathemahAdurbhikSa phAlgunamAso madhyamaH, taskarapAzikabhayaM, annaM maham, vigraho rAjavirodhAd mahatpAtakam,pUrvasyAM dakSiNasyAM vA vanevAsA, pa. zcimAyA mahAyuddhaM paraMdhAnyavastu smrghm||18||paarthive zani: svAmI, utpAtabahulaH, annasaMgrahaH kArya:, catre vaizAkhe mahAghetA sarvato vigrahaH, jyeSThe rogapIDA yAnRpayuddhaM. bhASAve. 'lpameghaH, dhAnyaM mahAgha mahAvAyuH, zrAvaNe khaNDavRSTiH, bhAdra. pade naito vAyuH, annamahArghatA, Azvine vRSTiH, godhUmayugandharImudgAdi mahargha paraMdhAtuvastughRtamaharghatA, kArtikAviDaye rogapIDA, pauSamAghayomahAryatA, phAlgune samatA // 19 // vya. yavatsarerAhuH svAmI, anAvRSTuirbhikSaM rauravaM, kSetro madhyamaH, vaizAkhaDaye mahAryatA dezavigrahaH, ASADhe'lpameghaH paraM manya teja, yoginIpura meM bar3A bhaya, rAjAoM kA virodha, mlecchakA bhaya, pauSa meM yuddha, pazcimameM dhAndha teja, uttarApatha meM bar3A duSkAla, phAlguna mAsame madhyama, taskara tathA pAzabAlese bhaya, annabhAva teja, vigraha rAjAoM ke vizedhame bar3A pAta ho, pUrvake aura dakSiNake loka banavAsI hoM, pazcimameM bar3A yuddha ho paraMtu dhAnya aura vastu sastI ho // 18 // pArthivavarSakA svAmI zani hai, bahuta utpAta ho, annakA saMgraha karanA caitra vaizAkhameM teja, samra orase vigraha, jyeSTa meM roga pIDA athavA nRpayuddha, ASAr3ha meM thoDI varSA, dhAnya maha~gA, vAyu adhika, zrAvaNameM khaNDa varSA, bhAdoMne naiRtyakA. pavana, annabhAva teja, Azvina meM varSA, gehU~ jubhAra mUga Adi teja, dhAtu aura bI teja, kArtika mArgazIrameM roga pIDA, pauSa mAghameM teja aura phAlgunameM samAna bhAva rahe // 16 // vyaya varSakA svAmI rAhu hai, anAvRSTi durbhikSa bhaura duHkha hoM, caitra madhyama, vaizAkha aura jyeSTameM bhAva teja, dezameM vigraha, ASADhameM thoDI varSA aura tejI, zrAvaNameM durbhikSa, madhya dezameM ki "Aho Shrutgyanam"
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . ... .: saMvatsarAdhikAra -hArghatA, zrAvaNe durbhikSa madhyadeze vigrahaH, dakSiNasyAM prajApor3A, bhAdrapade khaNDavRSTiAnnamaharghitA, Azvine rogapIDA, pUrvasyAM vigrahaH godhUmamahArghatA caturguNo lAbhaH sarvarasamahAghetA madhyamaH samayaH, kArtike rogapIDA yachA vigrahopazama:, 'mArgamAse'nnamahArghatA navaraM yuddha kiJcit, pauSAdimAsadvaiye'timahArghatA, phAlgune samatA paraM mArgastha vaiSamyamanaM mahAdham // 20 // iti uttamaviMzatikA pUrNA / . sarvajiti vatsare brahmA svAmI, caitrAdimAsatraya mahartham,'ASAnhe'lpameghaH, zrAvaNe mahAmeMghA, sarvadhAnyarasavastusamaghatA, navInamudrodayaH, rAjavigrahaH, parasparamannamaharghatA. bhAdrapade dinapazca pazcAnmahatI vRSTiH, Azvine rogArtiH savaidhAnyasamarthatA. kArtike rAjA rAjyaM karoti, prajAsukhamanasamarghatA, mArgazirapauSo uttamau sarvalokasukhaM, mAghamAse graha, dakSiNa meM prajApIDA, bhAdrapada meM gvagaDa varSA aura anna teja, Azvina meM rogapIDA, pUrva meM vigraha, gehUM teja, vyApArIyoM ko cogunA lAbha , saba rasake bhAva teja, madhyama samagha, kArtika gega pIDA athavA vigrahakI zAnadAra mArgazIra meM annabhAva teja, kucha yuddha kA saMbhava, popa mAtra meM adhika teja, phAlgunameM samAna pagnu nArgakI viSamatA aura anna bhAva teja // 20 // iti uttama viMzatikA / .. ... 'sarvajitvarSakA svAmI brahmA hai, caitrAdi tIna mAsa teja,ASADhamaiM thor3I varSA, zrAvaNI mahAmeva, sarva dhAnya aura rasakI vastu sastI, navIna mudrA ( zikkA ) cale, paraspara gaja vigraha, anna maha~gA, bhAdrapada meM pA~ca dina pIche bar3I nA AzvinameM roga, saba dhAnya sastA, kAsiMkama rAjA rAjya kareM, prajA sukhI, anna sastA, mArgazIrSa aura pauSa uttama, saMgha lokamuMkhI, mAghamAsameM dina tIna varSA ho ma~jITha, muharA, miraca, soMTha pi 17 "Aho Shrutgyanam"
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye (130) megho dinatrayaH, maJjiSThA muharAmaricasuMThIbippalI pUgIpramukhamahUghetA, phAlgune sarvavasturasasamatA uttamasamayaH // 21 // sarvadhAriNi viSNuH svAmI, rAjA rAjyasusthaH prajAsukhamannaM samartham, mArgazIrSaH pauSazca uttamaH sarvalokasukhaM SaDdarzanamahatvaM pUjA, sarvanagaradeza susthAnavAsaH / caitre sarvadhAnyasa matA, uttarApathe duSkAlaH, vaizAkhajyeSThayomaharghatA, jyeSThe mahAbhayamariSTaM, ASADhe meghaH, zravaNe'lpavarSA, anaM maharce, bhAdrapade durbhikSaM / Azvine rogaH, annasamatA, rAjJAM parasparaM virodho'nnamahaghetA ||22|| virodhini rudraH svAmI, caitrAdimAtra dhAnyamahArghatA, ASADhe zrAvaNe'tivarSA, bhAdrapade khaNDavRSTiH; mAsatraye'tibhayaM kiJcidutpAtaH, rAjA sukhI, prajA sukhI, kacidurAjayuddhaM sarvadhAnya mahArghatA, Ambine sarvadhAnyasamardhatA, kArtike mArIrogabahulatA, mArgazIrSAdimAsacatuSTayaM gurjare marudeze'nnaM mahArgham // 23 // vikRte ra - ppalI, supArI Adi teja, phAlgunameM saba rasa aura vastu samAna tathA usana samaya ho // 21 // sarvavArIvarSakA svAmI viSNu hai, rAjA prajA sukhI, aa sastA, mArgazIrSa aura pauSa uttama, saba loka sukhI, cha darzanakA mahatva pUjA, nagara kA satra dezameM vAsa, caitrameM satra dhAnya samAna, uttara meM duSkAla, zAkha jyeSTa meM maha~gA, jyeSThameM baDA bhaya, ASADhameM varSA, zrAvaNameM thor3I varSA, anna teja, bhAdoMneM duSkAla, AzvinameM roga, abhAva samAna, rAjAoM kA paraspara virodha aura anAja teja ho // 22 // virodhI varSakA svAmI rudra hai, caitrAdi tIna mAsa dhAnya maha~gA, ASADha aura zrAvaNa meM prativarSA, bhAdoM meM khagaDavRSTi, tIna mAsa adhika bhaya, kuccha utpAta, rAjA tathA prajA sukhI, kahIM rAjAoMmeM yuddha, saba dhAnya teja, Azvina meM saba dhAnya sastA, kArtika meM mahAmArIkI adhikatA, mArgazIrSa Adi cAra mAsa gujarAta aura mAravADa "Aho Shrutgyanam"
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvaratarAdhikAra viH svAmI, akAle varSA rAjavirodhaH,deza uksAmarudharAyAM durbhikSa, caitrAdimAsacatuSTayaM mahArghatA, kaNakalazikAM pratiphadiyAnANakairekazatena lAbhaH, zrAvaNamAsakhaye meghavaSTirnAsti rauravaM durbhikSaM, Azvine utpAtabhUmikampAH, kAsike chatrabhaGgaH, suvarNarUpyatAmrakAMsyasarvadhAtusamarghatA, kaNakalazikArakAH20phadiyAnANakAnAmekazataM lbhyte|24|| kharasaMvatsare candraH svAmI, caitrAdimAsapaJcake mahatI varSA, su. bhikSa prajAsukhaM sarvaloke gurUNAM mahatvaM, pazcimAyAM subhikSaM / Azvine'nnasamatA rasamayatA, maJjiSThAsuhAgAvastuto marudharAyAM triguNo lAbhaH, mlecchakSayaH paraM rogapIDA sarvadhAnyaniSpattiH prajAsukhaM, kArtikAdi mAsapaJcakaM madhyama sarvadhAtusamarthatA // 25 // nandane bhaumaH svAmI, prajAsukhaM sarvadhAnyasamatA, caitramadhye karakAH patanti / vaizAkhe dhAnyaM mahadhaM prcnnddvaayuH|jyemeN annabhAva teja // 23 / / vikRtivarSako svAmI ravi hai, akAlameM vardhA, rAjAoMmeM virodha, dezakA ujAr3a, marudharameM dukAla, caitrAdi cAra mAsa teja, dhAnya eka sau phadiyAkA kalazI, zrAvaNa bhAdoMmeM megha varSA na ho aura bar3A duSkAla ho, AzvinameM utpAta bhUmikaMpa, kArtikameM chatrabhaMga, sonA cAdI tAbA kAMzA bhAdi saba dhAtu saste ho // 24 // kharevarSakA svAmI candra hai, caitrAdi pAMca mAsameM bar3I varSA, sukAla prajAko sukha, saba logoM meM guru janoM kA sanmAna, pazcimameM sukAla / Azvina meM anAja samAna, rasa maha~gA, majITa suhAgA se mAravADameM tIgunA lAbha, mlecchakA vinAza paraMtu roga pI. DA, saba dhAnya kI niSpatti, prajA ko sukha, kArtikAdi pAMca mAsa madhyama aura saba dhAtu sastI ho // 25 // . nandanavarSa kA svAmI maMgala hai, prajAmeM sukha, saba dhAnyabhAva sama, caitrameM "Aho Shrutgyanam"
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye SThe'pi tathaiva mh|aassaaddhe mahAmeghaH / zrAvaNe'lpavarSA, bhAdrapade mahAvRSTiH / Azvine subhikSaM rAjA rAjyasusthaH prajA sukhaM / kArtike subhikSamannasamatA, mAgazIrSAdimAsacatuSTaya maharghatA, mnisstthaalvnggmricmhrghtaa||2||vijysNvtsre bu. dhaH svAmI, sarvadezeSu mahApIDA, rAjJAM parasparaM virodhaH, anna mahaLU tucchajala mahI lohitapAyinI viprapIDA, gomahiSAzca hastipIDA, caitramadhye gAravavarSA, vaizAkhe jyeSThe'nnamaharghatA, ASADhe zrAvaNe'lpameghaH, kaNakalazikA pratiphadiyA 40, mAMdrapade varSA na varSati. kaNakalazikA pratiphadiyA 14; Azvine vaNigajanapIDA, annaM maharSa; phAlgune samatA paraM vigraho dhAnye SaDguNo lAmaH // 27 // jayasaMvatsare gumaH svAmI! mahAsubhikSaM; caitre mahArghatA; vaizAkhajyeSThayoH samarghanA; ASADhe meghavarSA anna mahazrAvaNe dina 24 mhaameghH| bhAdrapade dina karakA (olaH) gireM, vaizAgyameM dhAnya maha~gA, bar3A teja vAyu cala, jyeSTa meM bhI vaise hI maha~gA, ApATameM bar3I varSA, zrAvaNa meM thor3I varSA, bhAdrapaMda meM mahAvarSA, Azvina meM mukAla, ganya meM svasthatA, prajA meM manca, kAttika meM mabhikSa. anAja mAtra sama, mArgazIpAMdi mAnsa 4 mahatA, maMjiTa, loga, mIraca ye maha~ga ho // 26 // vijayasaMvatmarakA svAmI budha hai, saba deza meM mahApIDA, rAjAoM kA paraspara virodha, anAja mahaMgA, "jala thor3A, puthvI lohIkI pyAsI. brAhmagA go bhaga bADA hAthI Adiko pIDA, caitra meM garjanAke sAtha vI, vaizAgya tathA jyeSTameM anAjabhAva teja / ApodR zrA'cA meM thoDA vrg| bhAdrapada meM apAna vApa. "phadiyA ha kA kalazI dhAnya, "Azvina meM vaNikjana ko pIDA, anAja teja. phAlguma meM samAna, aura vigraha tathA cAnyameM chagunA lAbha haMsa / / 27 / / jayasaMvatsarakA svAmI 'guru hai, bar3A mukAla, caitra meM teja, baizAkha aura jyeSTameM lastA, ApATa meM "Aho Shrutgyanam"
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra 7 meghH| Azvine'nnaM samargha kaNAnAM maNaM pratidrAmA 35 la. bhyAsvarNAdidhAtusamatA / kArtikAdimAsapaJcakamuttamamannasamatA / anyavastuni mahAyatA bhvti| paraM mauktikAdipravAlakaM ca mahadhaiM / mArgazIrSe rogabahulatA vaNi pIDAH incamulatAnadeze rogapIDA chatrabhaGgo lokA du:khitaaH||28||mnmthe zukraH svAmI; rAjavirodhaH, pUrvadeze lokapIDA para ativRSTi rogabAhulyaM, dhAnya saMgrahaH caitre varSA bhUmikampaH / vaizAkhe samarthatA; jyeSThASADhayomaharSatA dhAnye SaDguNo lAbhaH / zrAvaNe'lpameghaH / bhAdre mahAmeghAvRSTirdina 14 / Azvine rogapIDA, annaM maha; dhAnyaM magaM pratidvAmmA 60 labhyante; sarva dhAtusamarthatA / kArtike subhikSa; gurjaradezApekSayAnasamatA / mArgazIrSAdimAsatraye'nnaM samaya lokasukha rAjA susthaH sa. baMdhAtusamarghaH vastramaharghanA // 29 // dumukhezaniH svAmI; atrAjala varSA aura anAja ke bhAva tena; zrAvagA meM dina 24 adhika varSA; bhAdrapadameM dina : bapA, AzvinameM anAja sastA, suvagAdi dhAtuke bhAva sama; kArtikAdi pAMca mAnsa uttana, anAja samAna bhAva, dUsarI vastu taMja ho, paraMtu motI prayAla (mUMgA) aAdi teja ho; mAgazIpameM roga adhika, vaNika janako pIDA, ucca mulatAna deza meM rogapIDA chatrabhaMga aura loka duHkhI ho // 28 // mannathavarSakA svAmI zukra hai, rAjAoMmeM virodha pUrva dezameM loka pIDA paraMtu vA adhika, goga adhika, dhAnyakA saMgraha karanA ucita hai, caitra varSA bhUmikepa. vaizAkha meM mastA, jyeSTha aAghATameM teja hone se dhAnyase cha.gunA lAbha, zrAvaNa meM thor3I varSA, bhadoMmeM dinaH 14 bar3I varSA, yAbhinameM roga pIDAH anAja maha~gA, saba bAtu sastI, kAttikameM mubhikSa, gurjara dezakI apekSA anI na bhAva lama, mArgazIrSAdi tIna mAsa anAja sastA, leka mukhI , . sa ba dhAtu sastI aura sva teja ho / 26 // durmasTa "Aho Shrutgyanam"
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ (134) meghamahodaye zubha; alpamegho mahatAM lokAnAM pIDA; sarogA lokA utarApathe duSkAlaH; pazcimAyAM mahApoDA; pUrvadeze subhikSaM; naM maha vairaM nakulasarpAbhyAM viSaM gRhyate; caitrAdimAsatraye samartha (400) tA; ASADhe'lpameghaH / zrAvaNe pracaNDavAyuH sarva dhAnyamahaghetA, bhAdrapade kaNAnAM maNaM 1 pratidrAmmA 85 labhyante; khaNDavRSTiH; Azvine rogapIDA sarve dhAnavaH samarghAH kArttikAdimAsA 4 rauravaM durbhikSaM gobrAhmaNapIDA jojIyAdayAH karAH pravartante mAtA putra vikrayA pitA putrasnehamuktaH phAlgune rogapIDA; rAjJAM parasparaM virodhaH lokapIDA // 30 // hemalambe rAhuH svAmI, atirauravaM sarogA lokA bhUkampAdaya utpAtA vaNikrIDA / caitra vaizAkhamAsayordhAnyAdimanda bhAvaH paracakrAgamaH, jyeSThAdimAsana ye dhAnyaM mahardhe caturguNo lAbhaH, bhAdrapade mahAmeghaH, annasamatA maJjiSThAmaricalavaMgadantamayavastumarhyatA. annasamatA. kArttike chatrabhaGgo lokapIDA varSakA svAmI zani azubha hai, thor3I varSA, bar3e logoMko pIDA rogaprApti, uttara meM duSkAla, pazcima meM mahApIDA, pUrva dezameM sukAla, anAja maha~gA, dveSa bhAva caitrAdi tIna mAsa sastA, ASADha meM thor3I varSA, zrAvaNa meM pracaNDa pu vAyu, saba dhAnya teja, bhAdrapada meM dhAnya maNa ekakA dAma 85 ho, khaNDa vRSTi, rogapIDA, satra dhAtu sastI, kArttikAdi cAra mAsa ghora durbhikSa, gau brahmako pIDA, mAtA putrako beceM, pitA putrasnehase rahita, phAlguna meM rogapIDA, rAjAoM kA paraspara virodha aura lokako pIDA ho // 30 // hemalamba kA svAmI rAhu hai mahAduHkha, logoM meM roga bhUkampAdi utpAta, vyApAriyoMko pIDA, caitra tathA vaizAkhameM dhAnyAdikA bhAva maMdA, zatrukA Agamana, jyeSThAdi tIna mAsameM dhAnya teja honese caturguNA lAbha, bhAdrapadameM mahAvarSA, annabhAva sama, ma~jITha miraca loga aura dAMta kI vastu ye ma " Aho Shrutgyanam"
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra: annakalazikAM pratiphadiyA 102, savardhItusamaghaH ctusspdpoddaa| mArgazIrSAdimAsA4 rAjA susthaH, lokAH sukhinaH // 31 // vilambe vatsare raviH svAmI, caitravaizAkhayordhAnyamahArghatA, bhASA zrAvaNe dhAnyakalazikAM pratiTaMkA 5 phadiyA 25 labhyante, ASADhe megho'lpaH / zrAvaNe mahAmeghaH subhikSaM / bhAdrapa de dina 11 varSA bahulA paraM godhUmAzcaNakAzca mahaghI: pazci mAyAM subhikSaM rAjavigrahaH pUrvadeze'nnaM duSprApaM dakSiNadeze rAjJAmanyo'nyaM virodhaH, Azvine'nnamaharghatA rogapIDA sarva yA kacastumaharghatA, kArttikAdimAsapaJcake dhAnyakalazikAM prati phadiyA 10 labhyante ||32|| vikArivatsare candraH svAmI, sarvAnnavastumahatA dvijAH sukhinaH / zrAdimAsatraye dhAnyamahArghatA, ASADhe zrAvaNe ca mahAnmeghaH subhikSaM, bhAdrapade svalpameghaH, Azvine sarpabhaya ketRdayaH, annakala zikAM 1 ha~ge ho, abhAva sama, kArtika meM chatrabhaMga lokapoDA, daza phardiyAkA dhAnya eka kalazI bikeM, sabadhAtu sastI, pazuoM meM pIDA, mArgazIrSAdi cAra mAsa rAjA zAnta rahe aura loka sukhI ho 31 vilambIvarSakA svAmI ravi, caitra vaizAkhameM dhAnya teja, ASADha zrAvaNa 25 phaMdiyA kA kalazI dhAnya bike| ASADhameM varSA thoDI, zrAvaNa meM mahAvarSA aura sukAla, bhAdrapadameM dina 11 varSAM adhika paraMtu gehu~ caNA teja, pazcimameM sukAla rAjavigraha, pUrvadezameM anna duSprApta, dakSiNadeza meM rAjAoM me paraspara virodha, AzvinameM anAjabhAva teja rogapIDA, saba kayANakarastu teja, kArtikAdi pAMca mAsa meM daza phadiyA kA kalazI dhAnya vikeM // 32 // vikArIvarSakA svAmI candra, saba prakAra ke dhAnya aura vastu maha~gI ho brAhmaNako sukha, caitrAdi tIna mAsa dhAnya teja, ASADha zrAvaNa meM mahAmetra aura sukAla, bhAdoM meM thor3IvarSA, Adina sarpakA bhaya, ketukA udaya, phaDiyA 1 * kA kalazI dhAnya bikeM, saba va "Aho Shrutgyanam" (125)
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1-1 (136) medhamahodaye : pratiphadiyA 10 labhyante. sarvavastusamatA, kArtikAdimAsadaye dhAnyaM samagha, pauSe rogapIDA, lokaH sukhI phAlgune dhAnyamaharSatA // 33 // zarvarIvatsarebhaumaH svAmI, varSI alpA, prajApralayaH, rAjavirodhaH, caitrAdimAsatraye'nnasamatA, ASADhabaye mahAn meghaH paraM khaNDavRSTiH, annmhrghtaa| bhAdrapade varSI nAsti, rAjapIDA lokeSu, Azvine rogapIDA annaM kalazikA ekA phadiyAnANakailabhyate dazabhiH pazcimAyoM durbhikSaM pUrvasyAM subhikSaM, kArtikAdimAsadaye'nnaM mahapha~, pauSAdimAsatraye dhAnya samagham / / 34 // plave budhaH svAmI, varSAkAle varSAbahulA uttamaH samayaH, caitre dhAnyamandatA, vaizAkhe bhUmibhayaGkarI, jyeSThe'nnasamarthatA, lilaGge pUrvadeze pIDA, ASAr3he mahAvAyuH utpAtAH, lokAH sarogAH zrAvaNe mahAna meghaH dina 17 varSA, bhAdrapade ghano ghanAghanaH, dhAnyaM samadha, kaNakalazikA ekA phadiyAnANakairaSTabhilabhyate -Azvine sarvavastu stu sastI! kArtika mArgazIrvameM dhAnya sastA; pauSa meM rogapIDA; loka mukhI; phAlgunameM dhAnya teja // 33 // zarvarIvarSakA svAmI bhauma; varSA thoDI; paMjAkA vinAza; gajavirodha; caitrAdi tIna mAsa anAjakA bhAva sama; prApADha zrAvaNI mahAmegha pIchese gkhaNDavRSTi, anAjabhAtra taMja; bhAdrapada meM varSA na. varSe; dezameM rAjapIDA; AsojameM gogapIDA; phadiyA 10 kA kalazI vAnya bika, pazcimameM duSkAla; pUrvameM mukAla; kArtika mArgazIrSa meM anAja teja aura paudhAdi tIna mAsa meM dhAnya sama / 3.8 // plavavarSakA svAmI budha; varSAkAlameM varSA adhika; uttama samaya; caitrameM dhAnya maMdA; vaizAkha meM pRthvI bhayakAraka; jyeSTameM annabhAva sastA; tailaMga tathA pUrva dezameM pIDA; ASADhameM mahAvAyu utpAta aura loka meM roga; zrAjaNa meM mahAmeva dina-17 yAM; bha! : drapadameM bahuta varSA; dhAnya sastA phadiyA kA eka kalazI dhAnya; A.-. "Aho Shrutgyanam"
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra sarvadhAtusamarghatA, godhUmAnAM mahArghatA, kArtike'naM samadha, lokaH sukhI, maNDapAcale vigrahaH, poSAdimAsatraye'timabhikSaM rAjA rAjyasusthaH // 35 // zubhakRvatsare guruH svAmI, ativarSA, rAjAprajA sukhI na vartate, uttarApathe vahnibhayaM, caitre vaizAkhe samarghatA, dhAtusamarghatA, zrAvaNe navamItithito varSA, annasamarthatA, bhAdrapade mahAmeghaH, annakalazikA ekA phadiyAnAkairaSTabhiH, ghRtaM tailaM samargha, kArtikAdimAsatraye yugaMdharIgodhUmacaNakatilamudgacavalA ityAdyannaM samargha, rAjJAM parasparaM virodhA, jye. SThAditrimAseSu sarvavastu samargha, phAlgune kiJcidutpAtaH , marudeze rogaH paraM subhikSam // 36 // zobhane tvidaM phalaM zukaH svAmI, rAjJAM prajAnAMca sukhaM, ativarSA, caitrAdimAsatrayedhAnyaM samartha, rAjavigrahaH, kiJcidutpAtaH, ASADhe'lpameghaH, zrAvaNe'tivarSA, paraM lokapIDA, bhAdrapade mahAnmeghaH, zcinameM saba vastu sastI; gehu~ teja; kArtikameM anAja mastA; loka sukhI; maMdapAcalameM vigraha; pauSAdi tIna mAsa subhikSa; rAjA prajA sukhI // 35 // zubhakRd varSakA svAmI guru, varSA adhika, rAjA tathA prajA sukhI nahIM,uttaramArga meM agnikA bhaya, caitra vaizAkha meM annabhAva sastA, dhAtubhAva sastA, zrAvaNako navamI se varSA, annabhAva sastA, bhAdrapada meM bar3I varSA, ATha phadiyA kA kalazI dhAnya, ghI tela sastA, kArtikAdi tIna mAsa meM yugaMdharI gehU~caNA tila maga cavalA Adi anna saste, rAjAoM meM paraspara virodha, jyeSThAdi tIna mAsa saba vastu sastI, phAlguna meM kucha utpAta, marudeza meM roga paraMtu subhikSa ho // 36 // zobhanavarSa kA svAmI zukra, rAjA prajA ko sukha, varSA bhadhika, cai. trAdi tIna mAsa dhAnya sastA , rAjavigraha, kizcit utpAta, bhASADhameM thor3I marSA, nAzraNa meM varSA bhabhika paraMtu lokapIlA, bhAdoM meM mahAmeba, mAbina meM "Aho Shrutgyanam"
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ (138) . meghamahodaye Azvine muMbhikSaM tato'pi kizcidvigrahaH // 37 // krodhini vatsare zaniH svAmI, dvAdazamAseSu annaM mahadha, madhyamaH samayaH, rAjJAM parasparaM virodhaH, prajA pAparatA, lokA. nirddhano vyApArahInAH, caitre vA vaizAkhe karakApAtaH, rogo mAribhayaM, jyeSThe dhAnyaM maha, ASADhe samatA, alpo meghaH, zrAvaNe rauravaM, bhAdrapade khaNDavRSTiH, annaM maharSa, Azvine meghavarSA, sarvatra rasakasasamatA, annaM vastu sarva samadha, kArtike samatA // 38 // vizvAvasuvatsare rAhuH svAmI, varSAsamatA paraM annamaharghatA, cane rAjJAM virodhaH, dhAnyaM mahargha, vaizAkhe maNDapadurge vigrahaH, marudeze durbhikSaM, pazcimAyAM annaM mahargha, jyeSThe vigraho'nnasya 45 phadiyAnANakairekA kalazikA, ASADhe'lpa. meghaH, zrAvaNe bhAdrapade durbhikSaM 55 phadiyAnANakairekA kaNakalazikA, anyatra deze subhikSaM, Azvine lokapIDA, roga bAhulyaM, gomahiSadhoTakAjAmaharghatA, suvarNAdidhAtumahasubhikSa pIche kucha vigraha ho|| 37 // krodhIvarSa kA svAmI zani. bAraha mAsa annabhAva teja, madhyama samaya, rAjAoM meM paraspara virodha, prajA pApa kArya meM tatpara, loka dhana rahita tathA vyApAra rahita, caitra vaizAkhameM karakApAta roga aura mahAmArIkA bhaya, jyeSTameM dhAnya maha~gA / ASADha meM samabhAva, thor3I varSA, zrAvaNa meM duHkha, bhAdoMmeM khaNDavRSTi anAjabhAva teja, AzvinameM jalavarSA, rasakasakA bhAtra samAna aura kArtikameM anAjakA bhAva samAna // 38 // vizvAvasuvarSa kA svAmI rAhu, samAna varSA, pIche anAja teja, caitrameM rAjAoM meM bigedha, dhAnya teja, vaizAkhameM maNDapadurgameM vigraha, marudezameM durbhikSa, pazcimameM anAja bhAva teja; jyeSThameM vigrAha, phadiyA 45 kA kalazI dhAnya, ASADhameM thor3I varSA, zrAvaNa bhAdapadameM duSkAla, phadiyA 55 kA kaNazI dhAnya, anyatra deze subhikSa; AzvinameM lokapIDA, roga adhika; gau bhaiMsa ghoDA aura makarauM "Aho Shrutgyanam"
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAbhikAra: ghetA, kArtikAdimAsatraye samarghatA, kaNakalazikA 11 phadiyAnANakaiH / / 39 // parAbhavasaMvatsare ketuH svAmI, bAdazamA. savarSA, madhyamavRSTiH, caitre vaizAkhe cAnnaM mahadha, meghagarjitavi. dhuvAyavaH, jyeSThe dhAnyasaMgrahaH, uddaNDavAyuH, ASADhe'lpa. meghaH, anne dviguNo lAbhaH, zrAvaNe mahatI varSA, annasamatA, bhAdrapade khaNDavRSTiH paraM durbhikSaM, Azvine kiJcid lokasukhaM paraM dhAnyarasavastu mahardhameva dhAtusamarghatA, kArtikAdimAsapaJcake samatA, pazcimAyAmannasamatA, sindhudezAd dhAnyAgamaH / / 40 // iti madhyamaviMzatikA pUrNA // plavaGgAnAmasaMvatsare brahmA svAmI, caitre vaizAkhe maharghatA, jyeSThamadhye rAjapIDA, ASADhe'lpameghaH, bhUmikampaH, hastipIDA, turaGgamamadghatA, zrAvaNe mahAmegho bhAdrapadASTamIto mahAmeghaH, Azvine rogacAlakaH, rasamaharghatA, phAlgune kaNa. kA bhAva teja; sonA Adi dhAtu teja | kArtikAdi tIna mAsa anAja ke bhAva sastA, 11 phadiyA kA kalazI dhAnya // 36 // parAbhavavarSakA ketu svAmI, bAraha mAsa meM madhyama varSA ! caitra vaizAkhameM anAja teja, maMghakI garjanA, bijalI kaDake, vAyu cale / jyeSTameM dhAnya kA saMgraha karanA cAhie / ASADhameM varSA thor3I anAja meM dUnA lAbha / zrAvaNameM bar3I vAM, anAja bhAva sm| bhAdrapada meM khaNDavRSTi pIche se durbhikSa ! AzvinameM kucha mukha pIche dhAnya aura rasa kI bastu maha~gI, dhAtu sama / kAtrtikAdi pAMca mAsa sama, pazcima meM anAja bhAva sama sindhu deza se dhAnya kA Agamana // 40 // iti madhyama viMzatikA pUgA // plavaMgavarSakA svAmI brahmA, caitra vaizAkhameM anna teja, jyeSTameM rAjapIDA, ASADhameM thor3I varSA, bhUmikampa, hAthIko pIDA, ghor3e teja, zrAvaNa meM mahAmegha, bhAdrapada aSTamIse mahAmegha, AzvinameM roga, rasa maha~ge, phAlguna meM daza phadiyAkA kalazI dhAnya ho, ghor3A aura bhaisako pIDA, loka pIDA "Aho Shrutgyanam"
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ , kAzikA ekA phadiyA 10 pramANaiH, abhyamahiSI pIDA lokapaDA // 41 // kIlakavatsare viSNuH svAmI, varSA madhyamA, caitre bhAnpaM maharce, vaizAkhe roga:, marudeze durbhikSaM, pazcimAyAM samatA, jyeSThe dhAnyasaMgrahaH, ASADhe zrAvaNe'lpameghaH, annaM maharSa, dhAnye dviguNo lAbhaH, bhAdrapade'STamItithermeghaH Azvi ne varSA, anna maha, rAjadhAnInagare uddhvaMsaM, na rogA bahutA, godhUmA mahaghAH, sarvadhAnyaM samartha, rasAH samaghAH, ghRtaM ekamaNaM prati phadiyA18 nAyAkaiH, kArttikAdimAsapraye samarcatA, mAghamAse'nnamahaghetA rogapIDA mahatI, phAlgunamaye rAjA rAjyasusthaH prajA sukhaM annasamatA||42|| saumyasaMvatsare rudraH svAmI, alpameghaH, gAvo'lpakSIrAH, vRkSA alpaphalAH, caitre mahatA, vaizAkhe uddaNDavAyuH, jyeSThe vigrahaH, prajApIDA, ASADhe'lpamegho'nnaM maharce, zrAvaNe mahAmeghaH, dhA // 41 // kIlakavarSakA svAmI viSNu, madhyama varSA, caitra meM dhAnya teja, vaizAkhameM roga, mAravADameM durbhikSa, pazcimameM saste, jyeSTha meM dhAnya saMgraha karanA, ASADha zrAvaNa meM thor3I varSA, anAja bhAva teja, dhAnyase dvigunA lAbha, bhAdrapada meM aSTamI tithi se varSA, Azvina meM varSA, anAja bhAva teja, rAjadhAnI nagara meM vinAza, roga adhika na ho, gehU~ teja, sabadhAnya saste, rasa teja; phardiyA 18 kA eka maga vI, kArtikAdi tIna mAsa sastA, mAgha mAsa meM anAja teja, roga pIDA adhika, phAlguna meM rAjA svastha, prajAko sukha aura anAja bhAva sama ho // 42 // saumyavarSakA svAmI rudra, alpavarSA gAya thoDA dUdha deM, vRkSoMmeM phala thor3e, caitra meM anAja bhAva teja, vaizAkhameM pracaMDa pavana; jyeSTa meM vigraha, prajA pIDA, ASADhameM thoDI varSA, anAja teja, zrAvaNaneM varSA adhika, dhAnyase dUnA lAbha, gehU~ 50 phadiyA } kA kalazI bikeM, saba dhAnya sama, rasa teja; bhAdrapada meM khaNDavRSTi anAja "Aho Shrutgyanam"
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra (141) nye dviguNo lAbhaH, godhUmAnAM kalazikA ekA phadiyA 50 pramANailabhyate, sarvadhAnyasamatA, rasamaharghatA, bhAdre khaNDadhRSTirannadurbhikSaM, Azvine rAjavirodho lokapIDA mArgaviSamatA annasaMgrahaH, dhAnye dviguNo lAbhaH, sarvarasadhAtusamarghatAH kArttikAdimAsA4 teSu samatA paraM rAjaviDvaraM rogacAlakaH, dezA uddhvaMsAH, dezAntare lokapIDA, phAlgune udaNDavAyuH, pazcimAyAM sumikSaM, sindhudeze rAjavirodhaH, a. nasamatA // 43 // sAdhAraNe raviH svAmI, caitre dhAnyamandA, vaizAkhe jyeSThe ca utpAto, bhUmikampo rogavRddhI rAjavirodhI dhAnyamaharSAtAdiH, ASADhe vAyusaddaNDo rauravaM kvacidalpameghaH, zrAvaNe mahatI varSA, annasamatA, bhAdrapade'lpameghaH, Azvine'lpadhAnyaniSpattiH, kArttikAdimAsaddhayaM madhyamamariSTaM bhU. mikampaH, akasmAda rAjavigrahaH, annamaharSatA, phAlgune catu. padaH sarogabhAvaH, bhUmyAmalpaphalA vRkSAHsaMgRhItadhAnye tri. guNo lAbha: sarvadhAtumaharghatA sarvarasasaMgrahaH paraM rAjA duHkA durbhikSa, AzvinameM rAjavirodha, lokapIDA, mArgameM viSamatA, dhAnyakA saMgraha se dUnA lAbha, saba rasa aura dhAtu sastI, kArtikAdi cAra mAsa sama, pIche rAjaviplava, roga cAle, deza vinAza, dezAntara meM lokapIDA, phAlgunameM pracaNDa vAyu, pazcimameM subhikSa, siMdhudeza meM rAjavirodha aura annabhAva sama || 43 // sAdhAraNavarSakA svAmI ravi, caitrameM dhAnya maMdA, vaizAkha jyeSTameM utpAta, bhUmikampa, rogavRddhi, rAjAoMmeM virodha, dhAnyakI tejI, ASADhameM pracaMDa pavana, kabhI thor3I varSA, zrAvaNameM bar3I varSA annabhAva sama, bhAdrapadameM thor3I varSA, Azvina meM thor3I annaprApti, kArtika mArgazIrSa meM madhyama duHkha, bhUmikampa, akasmAt rAjavigraha, annabhAva teja, phAlgunameM pazuoMko roga, vRkSoMmeM thor3e phala, saMgraha kiyA huA dhAnyameM tI "Aho Shrutgyanam"
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ (642) meyamahodaye khI // 44 // virodhakRvatsare candraH svAmI, maNDapAcaladurge vi. grahaH, kuGkaNadeze medapATamaNDale madhyadeze mahArauravaM, parasparaM rAjavigrahaH, mArgAviSamAH, caitrAdimAsatraye'nnasamatA, zrASADhe'lpameghaH, zrAvaNe mahAvarSA, annasamarthatA, bhAdrapade meghaH annasamatAsarvadhAtumaharSatA, phAlgune dezavirodhaH, mArgavaiSamya, mNjisstthaasopaarikaaphmuutrdntmyvstuturnggmaadimhrghtaa||45 paridhAvini vatsare bhaumaH svAmI, durbhikSaM, nAgapure medapATe jAlandharadeze ca rAjJAM virodhaH, caitrAdimAsacatuSTaye'nnasamatA, tatra saMgrahaH kAryaH, loke rogapIDA, marudeze manuSyeSumAribhayaM, catuSpadamahiSIturaMgahastinAM pIDA, zrAvaNe bhAdrapade'lpameghaH, khaNDavRSTirannasamatA sarvarasasamaghatA sarve dhAtavaHsama. rghAH, kArtikAdimAsapaJcake dhAnyasamatA rAjaviDvaraM sindhude. zAda dhaanyaagmH||46||prmaathini vatsare budhaH svAmI, kuMkaNe gunA lAbha, satra dhAtu teja, satra rasakA saMgraha karanA ucita hai, rAjA duHkhI // 44 // virodhakRtvardhakA svAmI candra, maMDapAcaladurgameM vigraha, kuMkaNa dezameM mevapATadeza meM aura madhyadeza meM mahAghora paraspara rAjavigraha, mArga viSama, caitrAdi tIna mAsa annabhAva sama, ASADhameM thor3I varSA, zrAvaya meM varSA adhika, anna sastA, bhAdrapada meM meva, annabhAtra sama, satra dhAtu teja, phAlguna meM deza meM virodha, mArga meM viSamatA, ma~jITha sopAse vastra sUta dAnta kI vastu aura ghoDA Adi teja ho // 45 // paridhAvIvarSakA svAmI maMgala; durbhikSa, nAgapura medapATa aura jAlaMdhara dezameM rAjAoM meM virodhaH caitrAdi cAra mAsa anAjakA bhAva sama; usameM anAjakA saMgraha karanA; loka rogapIr3A; marudezameM mahAmArIkA bhaya; catuSpada bhaisa ghor3A aura hAthIko pIr3A / zrAvaNa bhAdoMmeM thor3I varSA; khaNDavarSA; anAjakA bhAtra sama; satra rasa saste; satra dhAtu sastI; kArtikAdi pAMca mAsa dhAnya sama: "Aho Shrutgyanam"
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAraH durbhikSaM vigrahaH, caitre dhAnyamandatA, vaizAkhajyeSThayodhAnyasaMgrahaH, ASADhe navInamudrA paramalpameghaH, zrAvaNasyArddha meghavarSA, annaM mahargha dhAnye triguNo lAbhaH, bhAdrapade mahAmeghaH, annaM samartha,AzvinAdimAsA: subhikSaM sarvarasakasasamarghatA, lokasukhI, gurUNAM pUjA mahimavRddhiH,rAjA dhrmii||47|| Anande guruH svAmI, varSA bahulA subhikSaM, caitre vaizAkhe cAnnaM samaH ghe, jyeSThASADhayomahAvRSTiH paraM navInamudrA jAyate, zrAvaNe mahAn meghaH, bhAdrapade khaNDavRSTiH, godhUmA maharghAH, Azcine samarghAH rasAnnavastusamatA dhAtumahaghetA, kArtike'kasmAd bhayaM lokapIDA mArgazIrSe lokAnAM dakSiNadizi gamanam, pauSe mAghe ca meghavarSA, annaM samadha, phAlgune dhAnyaM mahargha // 48 // rAkSase zukraH svAmI, dhAnyasaMgrahaH kAryaH, caitre karakAH pata: bhAva; rAjaviplava ; siMdhudezase dhAnyakI prApti // 46 // pramAthIvarSakA svAmI budha; kuMkaNadezameM durbhikSa, vigraha ; caitrameM dhAnya bhAva maMdA; vaizAkha jyeSThameM dhAnya saMgraha karanA; ASADhameM navIna mudrA; thor3I varSA; AdhAzrAvaNameM varSA; anAja teja; dhAnyase tIgunA lAbha; bhAdoM meM mahAmegha; anAja sastA; AzvinAdi chamAsa subhikSa; saba rasakasa sastA; lokasukhI; guru janoMkI pUjA; mahimAkI vRddhi aura rAjA dharmI ho // 47 // AnandavarSa svAmI guru, varSA adhika , subhikSa; caitra vaizAkhameM anAja tastA; jyeSTa bhASADhameM baDI varSA, navInamudrA , zrAvaNameM mahAvarSA; bhAdrapadameM khaNDavRSTi, gehU~ teja, AzvinameM sastA, rasa anna aura vastu samabhAva, dhAtu teja, kA. tidimeM akasmAt bhaya, lokapIDA; mArgazIrSameM logoMkA dakSiNadizAmeM gamana, pauSameM aura mAdhau varSA, anAjakA bhAva sastA;phAlgunameM dhAnya teja // 18 // rAkSasavarSakA svAmI zukra; dhAnya saMgraha karanA ucita hai, caitra meM karA ( bhole ) gire, vaizAkha jyeSTameM tela maha~ge, jyeSTha ASADhameM guDa "Aho Shrutgyanam"
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ .. (144) meghamahodaye nti, vaizAkhe jyeSThe tailaM mahargha, jyeSThe ASADhe guDakhaNDAdracyaM maharSa, zrAvaNe'lpameghaH, annamaharghatA, bhAdrapade mahAmeghaH, amasamarghatA, Azvine samatA, kArtike rogArtiH, mAgazIrSA, dicatvAromAsAdhAnyasamarghatA, rAjA sukhI, prajArAjamAnyA, phAlgune samardhatA, vRkSA navapallavAH,mArgasukhaM subhikSam // 49 // nalasaMvatsare zaniH svAmI, alpameghaH paraM samarghatA, caitre ro. gapIDA, vArdalaM bahulaM, vAyuH prabalaH, vaizAkhe'riSTamannasaMgraha kArya:; jyeSThe rAjJAM parasparaM vigraho lokasukhI, mArgavaiSamya kvacidASAr3he zrAvaNe cAlpameghaH,ghAnye triguNazcatuguNo lAma: bhAdrapade khaNDavRSTi bhikSadhAnyasaMgrahaH ASADhe kAryaH, Azvine vikriyA, mAgazIrSAdimAsanaye'nnasamatA,phAlgune rogavA. lakaH, taskarabhayaH,uttaradeze duSkAlaH, puurvsyaaNsubhikssm||50|| piGgale rAhuH svAmI, uccamulatAna nAgapuramarudeze dillImaNDaleSu mathurAyAM pUrvadezeSu durbhikSamannaM madhe sarvadhAtusamarghatA zakkara teja, zrAvaNameM thor3I varSA, anAjakA bhAva teja, bhAdrapadameM mahAmeva, anAja sastA, AzvinameM sama, kArtikameM rogapIDA, mArgazIrSAdi cAra mAsa dhAnya sastA , rAjAsukhI , prajA rAjAkA sanmAna kareM, phAlgunameM sastA, vRkSoMmeM naye patte, mArgameM sukha aura mubhikSa || 46 // nalasaMvatsarakA svAmI zani, thor3I varSA , anAjabhAva sama , caitrameM rogapIDA , bahuta bAdala aura prabala vAyu, vaizAkhameM ariSTa, anAja saMgraha karanA, jyeSThameM rAjAoM meM paraspara vigraha, lokasukhI, mArgameM viSamatA, kabhI ASADha zrAvaNameM thor3IvarSA dhAnyameM tIgunA cogunA lAbha, bhAdomeM khaNDavRSTi durbhikSa, prASADhameM dhAnya saMgraha karanA aura AzvinameM becanA,mArgazIrSAdi tIna mAsa anAjakA bhAva sama, phAlgunameM roga aura corakA bhaya, uttaradezameM duSkAla aura pUrvameM mubhikSa ho // 50 // piMgalavarSa kA svAmI rAha, uccamulatAna nAgapura. marudeza dehalIdeza madhurA "Aho Shrutgyanam"
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ salarAdhikAra: paraM sarvatra vigrahaH, nagare vAsaH, grAmamujhasanaM rogapIDA rAjA susthaH prajAsukhamannasamatA gurjaradeze samarghatA, sindhudezAd dhAnyAgamanaM, caitre dhAnyamaharSatA prajApIDA, vaizAkhAdimAsatraye'nnamaharyatA prajAkSayo'zvapIDA, ASADhe pAvaNe'rUpameghaH, dhAnye naturguNo lAbhaH, bhAdre khaNDavRSTiH, Azvine samatA, kArtikAdimAsapaJcake vigrahapIDA, annamaharthanA catuSpadarogaH // 51 // kAlavatsare ketuH svAmI, alpamegho deza usanam, alpavyApAraH rAjavigrahaH, caitre vaizAkhe cAtyariSTamuttarApathe dezabhaMgA, jyeSThe dhAnyasaMgrahaH, dhAnye SaDguNo lAbhaH, ASADhe'lpameghaH, loke duHkhaM, mArgaviSamAH, zrAvaNe mahAn megho'nnasamatA, bhAdrapade khaNDavRSTiH, dhAnyadubhimutpAta:, Azvine rogazItalAdivikAraH, dhAnya kAdiyA 75 nANakaiH kaNakalazikA ekA labhyate, savarasamaharcatA sarvadhA aura pUrvadezameM durbhikSa, anabhAra teja, saba dhAtu sastI, saba jagaha vigraha, nagarameM nivAsa, gAMvakA vinAza, rogapIDA, rAjA mukhI, prajA sukhI, anabhAva sama, gujarAta dezameM sastA, siMdhu dezase dhAnyakA Agamana, caitrameM dhAnya teja, prajApIDA, vaizAgvAdi tIna mAsa anna teja, prajAkA kSaya, ghoDAko pIDA, ASADha zrAvaNameM thor3I varmA, dhAnyase cogunA lAbha, bhAdrapada meM khagaDavRSTi Azvina meM sama, kaarti| |di pAMca mArala vigraha aura pIDA, amna teja, pazuoMmeM gega // 5.1 // kAlacarpakA svAmI ketu, ghoDI varSA, dezakA. ujAr3a, thor3A vyApAra, rAjavigraha, kSetra vaizAkhamai adhika duHkha, uttarameM dei.bhaga, jyeSThameM dhAnyakA saMgraha karanese chagunA lAbha, ApAdameM thor3I varSA, logoM meM duHkha, mArga viSama, zrAvaNa meM mahAmedha, annabhAva sama bhAdoMmeM khaNDavRSTi, dhAnyakI durbhikSatA, utpAta, Azvina meM roga zItalA mAdikA vikAra, anna 55 phadiyAkA eka kalazI bipheM, saba rasa teja, "Aho Shrutgyanam"
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ (146) mevamahodaya tusamarthatA,kArtikAdimAsapaJcakaMyAvat paraM rAjaviDvaraM,azvacatuSpadapIDA vRkSAH saphalAH // 52 // siddhArtha raviH svAmI, subhikSaM sarvadeze vasatibahulA annavikrayaH, caitre vaizAkhe lo. kapIDA, jyeSThASADhayoruddaNDavAyuH, zrAvaNe dinatraye mahAvarSI sarvAnnamaharSatA, bhAdrapade khaNDavRSTiH, Azvine'nnasamatA, kAtike dhAnyaniSpattibahulA annasamarghatA, mArgAdimAsacatuSTayamannaM sAraM sarvatra grAhakatA utpAtaH kvacid rAjavirodho loksukhmshvmuulymhrghtaa||53||raudre candraH svAmI, pRthivI-rogabahulA, catuSpadanAzaH, chatrabhaGgo'lpameghazcaitrAdimAsatraye maharvatA, ASADhe pAvaNe'lpameghaH, khaNDavRSTiH, bhAdrapade mahAn megho'nnasamarthatA, anyadvastumaJjiSThA saupArikAlaviMgasamarthatA lokasukhI, catuSpadasamarghatA hastipIDA // 54 // durmatI bhomaH svAmI, caitre vaizAkhe ca dhAnyaM samadhe, saba dhAtu sastI, kArtikAdi pAMca mAsa taka rAjavidroha, ghoDA Adi pazuoMmeM pIDA, vRkSoM meM phala // 52 // siddhArthavarSakA svAmI ravi, subhikSa, laba dezameM bahuta vasati, annakI vikrI, caitra vaizAkha meM lokapIDA, jye. 4 ASADha uddaNDa (prabala) vAyu, zrAvaNa meM tIna dina mahAvarSA, saba a. na teja, bhAdoMmeM khaNDavRSTi, Azvina meM annabhAva sama, kArtikameM dhAnya prApti, anAja sastA, mArgazIrSAdi cAra mAsa saba sthAnameM anAjakI prApti, kahIM rAjavirodha, loka sukhI aura ghoDekA bhAva teja ho // 53 // raudravarSakA svAmI candra, pRthvIne roga adhika, pazukA vinaHza, chatrabhaMga, thor3I varSA, caitrAdi tIna mAsa tejI, ASADha zrAvaNameM thor3I varSA, khaNDa ghRSTi, bhAdoMne adhika varSA, anAja bhAva sastA, dUsarI vastu ma~jITha sopArI lega Adi sastA, loka sukhI, pazu saste, aura hAthiyoMko pIDA 54|| durbhativarSakA mAmI bhauma, caitra vaizAkhameM dhAnya saste, jyeSThau bhanAja bhAva "Aho Shrutgyanam"
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra jyeSThe'nasamatA, ASAhe uddaNDavAyuH, zrAvaNe'lpamegho'nnasamarghatA, bhAdrapade meghAnAM mahAdayaH, godhUmAH samaghAH kaNakalazikA ekA phadiyA 35 pramANena labhyate, sarvadhAtavaH samarghatAH, Azvine sarvarasasamarthatA dhAnyasamatA, kAtti kAdimAsayaM yAvat sarvavastusamatA rAjasvasthaH grAme grAme navInA vasatiH sarvalokasukhI, azvamaharyatA catuSpadamahaghetA, pauSAdimAsanaye samatA paraM dhAtusamarthatA // 55 // dundubhIvatsare budhaH svAmI, varSA bahulA, annasamarghatArasakasavastusamatA, caitrAdimAsatraye'nnasamarghatA, ASADhe dvi. guNo lAbho'lpameghaH, zrAvaNe dina 11 mahAvRSTiH, bhAdrapade meghA dina 9 annaM samarthe, dezA navInA vasanti, Azvine'nnaM sarva, rogA bahulA maMjiSThAmaricAnAM samarghatA, sarvarasasarvadhAtusamarghatA, kArtike dhAnyaM samartha medapATe lokapIDA annadurbhikSaM, pazcimAghAM zubhaM, mArgazIrSe samarghatA rAjJAM pa. sama, ASADhane pracaMDa pavana, zrAvaNameM thor3I varSA; anAja saratA; bhAdrapadameM jalavarSA; gehU~ sastA; 35 phadiyAkA kalazI dhAnya; saba dhAtu sastI; Azvina meM saba rasa saste; dhAnyabhAva sama; kArtika mArgazIrSa taka saba vastuko sambhAva; rAjA svastha, gAMva gAMva meM navIna vasati arthAt naye naye gAMva vase; saba loka sukhI; ghoDe kA bhAva teja; pazu kA bhAva teja; pauSAdi tIna mAsa samAna paraMtu dhAtu sastI // 55 // dundubhIvarSakA svAmI budha , varza adhika , anAjakA bhAva sastA, rasakasa vastukA samAna bhAva , caitrAdi tIna mAsa anAja sastA , ASADhameM dUgunA lAbha, thor3I varSA, zrAvaNameM dina gyAraha mahAvarSA, bhAdrapada meM dina nava varSA anAja sastA, navIna gAMva base, AzvinameM anAja sastA, roga adhika, "ma~jITha miraca sastA, saba rasa vastu dhAtu sastI, kArtikameM dhAnya sastA, "Aho Shrutgyanam"
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ mevamahodaya raspara virodhaH, pauSAdimAsatraye samatA azvamahatA meM. jiSThA maharghA // 56 // rudhirodgAriNi vatsare guruH svAmI, rA. jJAmanyo'nyaM virodhaH, lokA dezAntare yAnti durbhikSa vija. poDA jIjIyAdikaraH pravartate, mleccharAjye paradezAdhAnyamAyAti, ASADhe zuklapakSe mahAmeghaH, zrAvaNe dina 15 ma. hAvarSA, caitrAdimAsatraye samarthanA dhAtavaH samarghAH, uttarApathe uccanulatAnatilaMgagauDabhoTAdidezeSu durbhikSa pazcimAyAM subhikSaM sindhudeze dhAnyaniSpattiH, bhAdrapade khaNDavRSTiH, dhA. nye triguNo lAbhaH, Azvine samatA rogacAlakaH, kArtikAdimAmapaJcake'nnaM samargha, medapATe lokapIDA // 57 // raktAle zukraH svAmI, annaM samargha, medapATe parvate vAsaH, caitrAdimAsa. traye maharghatA annatya, marve dhAtavaH samardhAH, phAlgune'nnasaMgrahaH, jyeSThe'nnamaharSatA zuklapakSe mahAmecaH / ASADhe mahatI medapATadezameM lokapIDA , anAjakI durbhikSatA, pazcimameM zubha , mArgazIrSameM sastA, rAjAoMkA paraspara virodha, pauSAdi tIna mAsa sama, ghoDe teja aura ma~jITha teja / / 56 // rudhirodgArIvarSakA svAmI guru, rAjAoM kA paraspara virodha, loga dezAMtara gamana kareM, duHkAla brAhmaNoMko pIDA, mlecchadezameM jIjIyA Adi kara ( mahanula ) kI pravRtti, paradezA dhAnyako Agamana, ApAda zukla pakSa meM bar3I varSA, zrAvaNa meM dina pandraha varSA adhika, caitrAdi tIna mAsa saste, dhAtu sastI , uttarameM uccamulatAna tailaMga gauDa bhoTa Adi dezoMmeM durbhikSa, pathi meM mubhita, siMdhudezane dhAnya niyatti, bhAdrapadameM khaMDa varSA, dhAnyameM tItunA lAbha, AzvinameM sana , rogaprApti , kArtikAdi pAMca mAlameM anAja sastA , medabATadeza meM lokapIDA // 57 !! raktAkSavarSakA svAmI zukra, anAja sastA, medapATadezameM parvata para vAsa, caitrAdi tIna mAsa meM anAjakI tejI, saba dhAtu sastI, phAlgunameM anAja saMgraha karanA, jyeSTa "Aho Shrutgyanam"
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvatsarAdhikAra jalavRSTiH saurASTra grAmapravAhaH, annaM samargha, AvaNe'lpameghaH, kizcidavigrahaH, bhAdrapade'lpavarSA rogapIDA, Azvine'ne sa. margha rasakasavastu samargha, kArtikAdimAsapazcake dhAnyaM maha vivAhAdikaM nAsti, azvapIDA pazcimAyAM subhikSam // 58 // krodhane zaniH svAmI, rogA bahulAH, mandavRSTiH prajApIDA, uttarApathe durbhikSa lokA nirdhanAH, caitre vaizAkhe'lpamegho'nnasamarghatA, jyeSThe mandanArogapIDA, annasamatA, ASADhe zrAvaNe'lpavarSA, dhAnye dviguNatAbhaH, bhAdrapade megho'lasamargha, prA. zcine rogapIDA, kArtike vigrahaH dhAnyaM samartha, mArgazIrSe dhAnya samatA akasmAd utpAtaH, pauSe samatA vaNikapIDA annavastu ca mahargham // 56 // kSayasaMvatsare rAhuH svAmI, caine karakApAtaH, vaizAkhe utpAtaH, bhUmikampaH, jyeSThApADhayo rogacAlaka; navInamudrA udayo'lpamegho'naM samagha, bhAdrapade kha. meM anAjakI tejI, zukla pakSameM mahAvarSA, ApAdameM bar3I jalavarSA, soraThadezameM gAMvoMkA pravAhA (pAnI khiMcAI jAnA) anAja sastA, zrAvagameM thor3I varmA, kucha vitrA , bhAdrapada thor3I barSA , rogapIDA , Azvina anAja sastA, rasakasa vastu sastI, kArtikAdi pAMca mAsa dhAnya teja, vIvAhAdikA abhAva, ghoDe ko pIDA, pazciAne mubhiH // 58 // krodhanavarSakA svAmI zani roga adhika, maMda vRSi, prajAko pIr3A, utta meM durbhikSa, loka dhana rahita , caitra vaizAkhameM thoDI varSA, anAja sastA, jyeSTha maMdA , rogapIDA, anna bhAva sama, ASADhameM aura zrAvaNameM thor3I varSA, dhAnya dUnA lAbha,bhAdrapada meM varSA, anAja sastA, grA.zcana meM roga pIDA, kArtikameM vigraha, dhAnya sastA mArgazIrSa meM dhAnya sama, kasmAd utpAta, pauSamai sastA, vyApAriyoMko pITA anAja rastu tena // 56 // kSayasaMvatsarakA svAmI rAhu , caitrameM aolekA giranA, vaizAkhameM utpAta, bhUmikaMpa, jyeSTa ApAdameM roga, navIna mudrA,thor3I "Aho Shrutgyanam"
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ (150) maicamahodaye NDavRSTiH, catuSpadahAniH phadiyA 55 nAyakala zikA ekA, Azvine roga: paramannasamanA sarvadhAtusamatA madhyamasamayaH rAjavirodhaH pazcimAyAM subhikSamannaM samartha sindhudezAt sthaladezAd vA annAgamaH pUrvasyAM viDvaramannasamatA // 60 // ityatramA viMzatikA pUrNA || iti saMkSepataH SaSTisaMvatsaraphalAni // atha gurucAraH / iyaM vAcyA prAcyAdadhigamagalAd vatsaraphalA, tRtIyAyAM rAdhe jinavaragavi zuklasamaye / yadA syAdAsyAdevi bhavati kAcid vighaTanA, tadA jJeyaM jJeyaM khala likhita vAcAlacaritam // 1 // Ayaprabho bhagavatastrijagatsamIkSA, " dIkSA babhUva madhumAsasitASTamAhe / jAnaM tapastadanuvArSika mArSikendra " varSA, anAja sastA bhAdo khaMDavarSA, pazuoM kI hAni, 55. phadiyA kA kalazI dhAnya, azvina meM roga, paraMtu anAja sastA, saba dhAtu samAna, madhyama samaya, rAjAoM ne virova, pazcimameM sukAla, annabhAva sastA, siMdhudeza athavA sthaladezase annakA Agamana, pUrvameM upadrava aura annabhAva sama ho // 60 // ityadhamAviMzatikA pUrgA | iti saMkSepataH SaSTisaMvatsara phalAni / vaizAkha zuka tRtIyA ke dina yaha saMvatsara saMbaMdhI phalAdeza prAcIna zAstra ke valase kahanA cAhiye; yadi isa satyarUpa jinavaroM ke vacanoM meM koI vinA mAluma par3e to samajhanA cAhiye ki yaha khala puruSoM se likhA huA vAcAla caritra hai // 1 // caitra zukla aSTamIke dina AdinAtha bhagavAkI tIna jagat ke svarUpako dekhanevAlI dIkSA huI, tabhIse vArSika tapa " Aho Shrutgyanam"
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ __ guruvAraphalam zrImArudevavihita prathamaM pRthivyAm // 2 // tatpAraNAdAyakakAraNApte-rabhAvataH sAdhikavatsarAnte / rAdhe tRtIyAdivase yalakSe, babhUva bhUvallabhavandanIyA // 3 // tabatsarasyApi zubhAzubhAdyaM, phalaMca tasmin divase vicAryam dAnaM ca kArya puruSaiH sabhAya:, satkArya sAdhau tadupAsake vA / 4 / saMvatsarAkhyA vipaviMzikArtha-grahapracArAdyadhigamya samyak / yadIkSyate'sau saphalA tadoktirbhavedvisaMvAdikathA'nyathA'syAH prAcAM tu vAcAM vibhavAnudIkSya, calAcalatvaM ca blaabltvm| sarvagrahANAM bahusaMgraheNa, vicArya cArya pravadet phalAni // 6 // vyakto'tibhaktaH svagurau ca deve, saktaH svadharme hRdaye dyaaluH| yaHzAstrarItyA phalamandajanyaM, tesa meghaadvijyshriyaayH|| varSAdhinAthA guruzoriketuH svarbhANavasteSu gurupracArAt / saMvatsarA dvAdaza sambhavanti,prAcyAtha tessaambhidhaavidhaanH|8| prAraMbha huA, jagatmeM yaha prathamavAra hI zrI RSabhadevana kiyA // 2 // usa vratakA pAraNAke lAbhakI prAptikA abhAvase eka varSase kucha adhika vaizAkha zukla tIjako huA, isaliye yaha tIja jagatko priya aura vaMdanIya hai // 3 // isa dina varSake zubhAzubha phalakA vicAra karanA cAhiye aura strI tathA puruSa sAdhuoMko yA unake upAsakoMko satkAra pUrvaka dAna deN| 4 // yadi saMvatsarakI viMzatikAkA artha grahapracAra AdikA acchI taraha vivAra kara kahA jAya to usakA vacana saphala hotA hai, anyathA visaMvAda (bhasatya) hotA hai // 5 // prAcIna vacanoMkA prabhAvako svIkAra kara aura saba prahoMkA calAcala balAbalakA acchI taraha vicAra kara phala kahanA cAhiye // 6 // jo apane guru aura deva para bahuta bhaktivAlA, apane dharmameM zraddhAvAn aura hRdayameM dayAvAn ho vaha zAstrarItise varSaphala kahe to meghase vijaya lakSmI ko prApta karatA hai // 7 // varSakA svAmI guru, zani, ketu, "Aho Shrutgyanam"
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ - meghamahIdaye aya gurukRtsaMvatsaranAmaka nakathanaM rAnavitode . ayAtaH sampravakSyAmi gurucAramanuttamam / . anena gurucAreNa prabhavAdyabdasambhavaH // 9 // syAdurjAdimAsebu balibhAdichayaM chayam / upAntyapaJcamAntyeSu nakSatrANAM trayaM trayam // 10 // yasminnabhyudito jIva stnnksstraatyvtsrH| . . kacid gurorastabhe'pi sUryasiddhAntasaMmate // 11 // pravAsAnte gRhakSaNa sahito'bhyudayed guruH| . tasmAt kAlAvRkSoM gurorabdaH pravartate // 12 // zraya guruvarSavicAra:syAt pIDA kArtike varSe vahi gAvopajIvinAm / zastrAgnikSubhayaM vRddhiH pusspkausumbhjiivinaam||13|| saumyavarSe tyalpavRSTiH sasthahAnisnekadhA / . aura sUryAdi haiM unameMma bRhaspatikA cAlanase bAraha saMvatsara hote haiM // 8 // aba yahAMse vRhaspatikA uttama cAra (calana)ko kahatA hU~ kyoMki isa gurucArase prabhava Adi saMvatsara hote haiM ||6i) guruke kAttimAdi mahInoM meM kRttikA Adi do 2 aura pAMcavAM tathA aMtyake do ye tIna mahInoM meM tIna 2 nakSatra haiM // 10} jisa nakSatra para bRhaspatikA udaya ho utako nakSatrasaMvassara kahate hai| kahIM sUryasiddhAntake matase bRhaspati jisa nakSatra para asta ho usako nakSatrasaMvatsara kahate hai / / 111 pravAsake antyameM jisa rAzi ke "sAtha bRhaspati kA ujya ho usa kAlase bRhaspati kA varSa hotA hai / / 12 / / ... bRhaspatika kArtika varSameM agni aura gaueM se AjIvikA karanevAle ko pIDA, zatra aura agni AdikA bhaya tathA kausuMbha (kenuDA) ke phUloM ke AjIviyoMkI vRddhi ho // 13 // mArgazIrSavarSa meM thor3I varSA, aneka prakArase khetIkI hAni, rAjA loga eka dUsareko mAranekI icchAse yuddha meM "Aho Shrutgyanam"
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurucArapa.hama rAjAno yuddhaniratAzcAnyo'nyaM vadhakAMkSiNaH // 14 // pauSe'bde sukhinaH sarve gurupUjAratA janAH / kSemaM subhikSamArogyaM vRSTiH kArSakasammatA // 15 // mAghaH sampaskaro'bdaH syAt.sarvabhUtahitodayaH / samyak gharSati parjanyaH subhikSaM ca prajAyate // 16 // phAlgunAnde caurabhItiH strINAM durbhagatA bhRzam / kacid vRSTiH kacitsasya kacid bhIrItayaH kathit // 17 // caitrAbde bhUbhujaH svasthAH strISu cAlpaprajA bhvet| .. alpavRSTiH sasyasampat prajAnAM vyAdhito bhayam // 18 // vaizAkhe'nne tu rAjAno dharmamArgaratAH kSitau / kSemaM mubhikSamArogyaM dvijAvAdhvaratatparAH // 19 // : jyeSThA'bde dharmamArgarathAH pIyante skriyaapraaH| .. na ca varSettadA devo bhavet sasyavinAzanam // 20 // 'ASADhAde tu rAjAnaH sarvadA kalaMhotsukAH / tatpara hoM // 14 // pauSavarSa saba sukhI, manuSya gurujanoMkI pUjA kareM, 'zema subhikSa tathA prArogya hoM aura kisAnoM ke anukUla varghA ho // 15 // mAdhavarSa saba sampatti dAyaka hai, isameM acchI varSA aura sujhAla hotA hai // 16 // phAlgunavarSamai coroMkA bhaya, striyoMkI durbhAgyatA, kahIM varSA, kahIM khelI, kahIM bhaya aura kahIM iMtikA upadrava hotA haiM // 17 // kSetravardhameM rAjA zAnta ho, strI thor3I saMtAnavAlI hoM, thor3I varSA, dhAnyakI prApti aura prajAko rogase bhaya ho // 18 // vaizAkhavapameM rAjAoM pRthvIvara dharma pUjya kareM, zena subhikSa aura Arogya hoM, tathA brAhmaNa yajJakarma meM tatpara ho // 16 // jyeSThavarSameM dharmamArga aura sakriyA karanevAle duHkhI hoM, varSA nahIM honese dhAnyakA vinAza ho // 20 // ASADhavameM rAjA sarvadA lar3AI karanemeM udyata ho, kahIM Iti, kahIM bhaya, kahIM vRddhi aura kahIM ula ho // -.- ... . . . .. .... . "Aho Shrutgyanam"
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye kacidItiH kvacid bhItiH kacid dhRddhirjalaM. kacit // 21 // zrAvaNAnde dharA bhAti tridazasparddhimAnadaiH / dharA puSpaphalairyuktA paripUgAvarAdibhiH // 22 // abde bhAdrapade vRSTiH kSemArogya kacit kAcita / sarvasasyasamRddhiH syAda nAzametyaparaM phalam // 23 // abde tvAzvayuje'tyartha sukhinaH sarvajantavaH / . . madhyama pUrvasasyaM sthAt paraM pUrNa vipacyate // 24 // pAThAntaraM jIrNagrantheSu / meSarAzisthaguruphalam-. meSarAzau yadA jIvAzcaitrasaMvatsarastadA / / prabuddhanAmA jalado varSA ca sarvatomukhI // 25 // subhitaM vigraho rAjJAM samartha vastrakarpaTam / hemarUpyaM tathA tAnaM karpAsaMca pravAlakam // 26 // maJjiSThAnArikelaM ca paTTasUtre smrthtaa| kAzyaM lohaM tathaivekSu-pUgAdInAM ca saMgrahaH // 27 // azvapoDA mahArogo dvijAnAM kaSTasambhavaH / : 21 // zrAvaNa varSa pRthvI devoM kI spA karanevAle manuSyoM le suzobhita ho, tathA phala phUla aura yajJoMte pUrNa hoM // 22 // bhAdrapadadharSameM varSA ho, kahA~ kahIM ksse| aura Arogya hoM, saba dhAnyakI vRddhi ho paraMtu phalakI hAni ho // 23 // AzvinavarSameM saba prANI bahuta sukhI hoM, prathama madhyama khetI ho aura pIche se pUrNa khetI ho / / 24 // - meSarAzi meM jaba bRhasa pati ho taba caitrasaMvatsara kahA jAtA hai| usameM prabudanAnakA meva saba orase varSA karatA hai // 25 // subhikSa, rAjAoMmeM viroSa batra karpaTa sonA cAMdI tAMbA kayAsa aura mUMge ye saste hoM // 26 // . ma~jI 3 zrIphala aura rezamIvastra saste, kAMsA. lohA IkSu aura supArI prA.. dikA saMgraha karanA // 27 // ghor3oMko poDA, roga adhika; bAjhagoMko kaSTa "Aho Shrutgyanam"
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAtra phalami pazcAd bhAdrapade punaH // 28 // godhUmazA limASAna: mAjyasyAgre rumardhatA / dakSiNasyAmuttarasyAM khaNDavRSTiH prajAyate // 29 // dakSiNottarayodeze chatrabhaGgo'pi kutracit / durbhikSamapi parAmAlA Azvine phAlgune tathA ||30|| pazcAt subhikSaM dvau mAsau nAnA megho jalendrakaH / kArttike mArgazIrSe ca karpAsAnnamahatA // 31 // medapATe rAjapIDA dezabhaGgo'lpavarSaNam / lokAH sarogA durbhikSa pauSe rasamaharghatA ||32|| vANijye saMzayo lAbhe vaizAkhe gurjare raNaH / chatrabhaGgastathASADhe zrAvaNe vA bhayaM pathi // 33 // navIno jAyate rAjA kvacinmegho'pi kArttike / dhAnyAni saMgrahe lAbha - striguNo mAsi me ||34|| abdamadhye yadA jIvaH kramAd rAzitrayaM spRzet / (155) yaha tIna mAsa ke phala hai; pIche bhAdrapada meM // 28 // gehu~ cAvala urda aura ghI saste hoM, dakSiNa tathA uttara meM raNDavRSTi ho // 26 // dakSiNa tathA uttaradezameM kahIM chatrabhaMga aura azvinale phAlguna taka cha mahine durbhikSa rahe // 30 // pIche do mAsa subhikSa tathA jalendra nAmakA meva brse| kAtika aura mArgazIrSa mAsa meM kapAsa tathA anAjakI tejI ho // 31 // medapA meM rAjyapIDA; dezabhaMga tathA thor3I varSA ho; lokameM roga aura durbhikSa ho / pauSa meM rasa teja // 32 // vyApAriyoMko lAbhameM saMdeha, vaizAkha meM gujarAta deza yuddha, ASADha yA zrAvaNa meM chatrabhaMga aura mArga meM bhaya ho // 33 // navIna rAjA ho; vahIM kArtikameM bhI varSA ho; dhAnyakA saMgraha kare to pAMca veM mAsa meM tIgunA lAbha ho // 34 // eka varSameM yadi guru krama se tIna rAzi ko sparza kare to pRthvI karoDoM mumaTo se raMGamugaDa ho / 35 // jalacara "Aho Shrutgyanam"
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ ((56) tadA subhaTakoTIbhiH pretapUrNA vasundharA // 35 // udagvIthI caran jIvaH subhikSakSemakArakaH / madhyame madhyamaM cAthe metramanye'pi khecarAH ||36|| eSa eva kila meyavizeSaH, zeSamatra gurugamyamazeSamaH / zeSamatra guruvAra vicAra-saMgrahe bhajatu jAtu na kazcit |37| parAzistha gurunam - vRparAzau yado jIvo vaizAkho vatsarastadA / nandazAlo bhavenmevaH sarvadhAnyasamardhatA // 38 // vaizAkhe Azvine mAse strINAM rogAzca dantinAm / azvAnAM ca mahApIDA gRhe vairaM parasparam // 36 // uttarasthAmanAvRSTi-durbhikSa maNDale kacit / pUrvasyAM ca mahAsaukhyaM rAjabudviviparyayaH ||40|| ghRtaM tailaM ca maJjiSThA mauktikaM ca matrAlakam / labagaM raktavastraM ca nArikelaM samarthakam // 41 // meghamahodaya rAzi para guru ho tatra subhikSa aura kSetra ( kalyANa ) ho madhyama meM madhyama phala kahanA isataraha saba grahoM ko jAnanA || 36 || isa taraha meSarAzikA phala kahA; aura vizeSa gurugamase jAnanA / dUsarA koI puruSa guruvAra ke vicArasaMgraha meM kabhI zaMkA nahIM lAveM // 37 // iti merA zivaguru kA phala | jaba vRSarAziteM guru ho taba vaizAkhArSa kahA jAtA hai / isameM nandazala nAmakA meva barase aura saba dhAnya saste ho // 38 ||vaishaakh aura Azvine strI tathA hAthiyoM ko roga, ghor3ako mahApIDA aura gharoM meM paraspara dveza ho // 36 // uttara meM anAvRSTi aura deza meM kahIM durbhikSa ho, pUrva meM bar3A mukha aura rAjakI buddhi viparyAsa ho // 40 // ghI tela ma~jiTha motI mUMga lUNa lAlapatra aura zrIphala ye saste hoM // 41 // zrAvaNa meM gehU~ cAvala cagA mUMga uI aura tila ye maha~ge ho, tathA jyezmeM varSAkA adhika' " Aho Shrutgyanam"
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraDam godhUmazAlica ekA mudrA mASAstathA tilAH / maharghAH zrAvaNe jyeSThe meghAnAM ca mahAjalam // 42 // zrRMgAlake mAlave va utpAno rAjavigrahaH / dezabhaMgAd bhayaM zUnyaM ghRtadhAnyamarghatA // 43 // medapATe grISmaRtau samardhe dhAnyamIritam / marau dhAnyaM ghRtaM tailaM mahaGghe dhAtavo'nyathA // 44 // sindhudeze nAgapure zrIvikramapure sthale / dhAnyaM maha samarca medapATe tadA bhavet // 45 // mAsavayaM saMgrahaH syAd dhAnyAnAM ca tataH zubham / durbhikSaM mAsadazake mArgarodhaH prajAkSayaH // 46 // ASADha zrAvaye varSA na varSA bhAdrapAdake / azvarogazcatuSpAda - nAzastIDAgamaH kacit // 47 // munivRSabhairvRSabhagate gurau phalaM sakalamevamAdiSTam / jinavRSabhadhyAnabalAdanalA sarvatra sarasA syAt // 48|| (157) pAnI barase // 42 // zRMgAla aura mAlavA dezameM utpAta aura rAjavigraha ho, dezabhaMgase bhaya, zUnyatA tathA ghI aura dhAnya kI tejI ho // 43 // medapATameM zrImaRtu saba dhAnya saste hoM, mAravADa meM dhAnya vI tela teja ho aura dhAtu sastI hoM // 44 // sindhudeza nAgapura vikramapura (ujjayanI) ina sthAnoM meM dhAnya bhAva teja aura medapATameM dhAnya bhAva saste ho // 45 // dhAnyakA do mAsa saMgraha karanese acchA lAbha hogA, daza mAsa durbhikSa rahegA, mArgarova (mArgakA baMtra) aura prajAkA vinAza ho || 46 || ASADha zrAvaNa meM varSA ho, bhAdrapada meM varSA na ho, ghoDeko roga, pazuoM kA vinAza aura kahIM TIDDIkA Agamana ho || 47 || isa prakAra zreTha muniyoM ne vRSabha rAzi para gayA huA bRhaspatikA phala kahA hai| jinezvaradevakA dhyAnake prabhAva se pRthvI saba jagaha rasavAlI ho // 48 // iti vRSa rAzisthaguru kA phala // "Aho Shrutgyanam" M
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ (158). mevamahodaya: linaahiNkhl mithune samate jIve jyeSThAkhyavatsaro bhavet / yAlAnAM doSamazvAnA khaNDavRSTistadA vadet // 49 // karkoTakastadA megho aNDUpado mtaantre| taskaraiH pIjyate lokaH paapophtmaan:||50|| pazcimAyAM sindhudeze vAyavye cottarAdizi / citrA vicitrA jAyante rogAH pIDottarApathe // 51 // zvetavastraM tathA kAMsyaM karpUraM candanAdikam / maniSThaM nArikelaM ca pUgI svarNa ca rUpyakam // 52 // mAsAnAM paJcakaM yAvat samargha caitrato bhavet / pazcAnmaha pUrvokta-dhAnyAnAM ca samarthatA // 5 // pUrvAgnigAmyanaiRtyA-mIzAne ca subhiksstaa| zrAvaNe tu mahatkaSTaM mahiSINAM ca hastinAm // 54 // rAjA svasthaH prajAghRddhiH subhikSaM maGgalaM bhuvi / samartha tailakhaNDAdizarkarAdhAtavo'pi ca // 55 // jaba mithunarAzikA bRhaspati ho taba jyeSThasaMvatsara kahA jAtA hai, isameM bAlakoMko aura ghoDeko roga aura khaNDa varSA ho // 46 // va.koTaka nAmakA yA gaMDUpada nAmakA varSAda barase aura loka pApI manavAle coroMse pIDita ho // 50 // . pazcimameM sindhudezameM vAyavya aura uttara dizAke dezameM citra vicitra roga aura uttara pradeza pIDA ho // 51 // zveta. vAstra kazI kapUra candana maeNjiTha zrIphala supArI sonA aura cAMdI Adi 52. // caitrase pAMca mahIne taka saste ho. pIche. pUrvokta dhAnyakI tejI yA samAnatA rahe // 53 // pUrva Aya dakSiga. nairRtya aura IzAnameM subhikSa ho. zrAvaNa meM bhaiMsa aura hAthigeko var3A kaSTa ho // 54 // rAjA, svastha, prajAmeM vRddhi aura pRthvI para subhikSa tathA maMgala ho, tela, khAMDa.. "Aho Shrutgyanam"
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalam : zrRMgAladeze cotpAtAH krayANakeSu mandatA / mahAvarSA ghRtaM dhAnyaM samardhe ca guDastathA // 56 // zuMThImaricapippalyo maJjiSThA jAtikozalaH / mahardhametadvastu syAt phAlgune dhAnyasaGgrahaH // 57 // karpAsa lavaNaM guDatilagodhUma yugandharIcaNakamudgAn / saMgRhya vikrayakritastriguNo lAbhastrimAsAnte // 58 // gururapi mithunAnilInasArasyamavazyataH karoti jane / vyabhicAraM cAracarcAbalAt kacid dezabhaGgabhayam // 59 // karkarAzistha guru phalam - karke gurustadASADhI vatsarastava jAyate / pUrvadakSiNayormegho madhyamaH kambalAbhidhaH // 60 // maha sarvadhAnyAnAM kArttike phAlgune tathA / pazcimAyAM sindhudeze vAyavye cottarAdizi / / 61 / / (159) sakkara aura dhAtu bhI saste hoM // 55 // zRMgAladazameM utpAta aura ka riyANA meM maMdatA ho, mahAvarSA ho, vI dhAnya aura guDa saste ho // 56 // soTha miraca pIpala maMjITha jAyaphala kozala (kaMkola ) ye vastu maha~gI hoM, phAlguna meM dhAnyakA saMgraha karanA ucita hai // 57 // kapAsa lUMga guDa tila gehU~ jumAra caNA aura mUMga Adi kharIda kara saMgraha karanA tIna mAsa ke pIche becanese tIgunA lAbha ho // 58 // lokameM mithuna rAzikA guru bhI vyabhicAra karatA hai. aura kabhI usakA cAra prabhAva se dezabhaMgakA bhaya hotA hai // 56 // iti mithuna rAzisyagurukA phalaM // jaba karka rAzi bRhaspati ho taMtra ASaDhasaMvatsara kahA jAtA hai. isa meM pUrva aura dakSiNakA kambala nAmakA madhyama megha barase // 60 // kA tika aura phAlguna meM saba dhAnyakI tejI ho, pazcima meM videza meM vAyavya meM aura uttara dizA meM // 61 // pazuoM kA vinAza ho, mRgoM ko duHkha, "Aho Shrutgyanam" A "
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodayaH kSayazcatuSpadAnAM syAd durbhikSaM mRgasainyakan / hemarUpyaM tathA tAnaM paratraM pravAlaka.m / / 62 // mauktikaM dravyamannAdi lokottyA lokaSkriyaH / maJjiSThAzvetavastrANAM samargha subhaTakSayaH // 13 // godhUmazAlitailAjyaM lavaNaM zarkarA punaH / mASA mahardhA jAyante pApakarmarato janaH // 64 // kArtikadvitaye dhaany-pRttailmhrghtaa| paSTasUtraM ca vastrANi jAtIphalalavaGgakam // 65 // maricaM zItakAle'tha saMgrAhyANi vaNigajanaiH / dhezAkhajyeSThayorlAbho dviguNastasya vikrayAt // 66 // varSAkAle mahAvarSA sarvadhAnyasamarthatA / sunikSaM tilakarpAsa-caNakAnAM guDasya ca // 6 // godhUmamASatadharI-yugandharImudgakodravAdInAm / ASADhe saMgrahato lAbhaH punaruSNago dviguNaH // 18 // siMharAzisthaguruphalam - - durbhikSatA. sonA cAMdI vastra sUta mUMgA / / 62 / motI dravya aura anna mAdi catugaI kI bAtoMse vikeM. ma~jITha aura zvetavastra saste hoM. aura su. bhaToMkA nAza ho // 63 // gehU~ cAyala tela ghI lU ga sakara aura urda ye mahaMge hoM aura manuSya pApakarmoM meM lIna ho // 64 // kArtika mArgazIrSa meM ghAnya ghI telakI tejI, rezama yatra jAyaphala loMga // 65 // miraca ye vyApArIyoM ko zItakAla meM saMgraha karanA ucita haiM, usako zAkha jyeSTha meM bevanese dUnA lAbha hogA // 66 // varSARtumeM bar3I varSA ho, saba dhAnya saste hoM. subhikSa ho. tila kapAsa caNA guDa gehU~ urda tuMbarI jumAra muMga aura komA mAdi pApADhameM saMgraha karanese zrImaRtumeM dUnA lAbha hogA // 17 // 18 // iti karkagazilyagurukA phala // . .. "Aho Shrutgyanam"
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalama siMhe jIve zrAvaNAkhyavatsare vAsukinaH / ... bahukSIrabhRtA gAvo jalapUrNA ca medinI // 69 / / devabrAhmaNapUjA sthAnnarANAM mAnyatA satAm / rogA vivAdazvAnyo'nyaM catuSpadamaharghatA // 7 // mlecchadeze mahAyuddhaM chatrabhaGgazca viDvaram / . usaH kriyate, lokAH pazcimottaravAyuSu // 7 // godhUmatilamASAjya-zAlInAM ca mhrghtaa| suvarNarUpyatAmrAdeH pravAlAnAM samarSatA // 72 // sabhikSaM sarpadaMzazca megho'pyaassaaddhbhaadryoH| .... zrAvaNe vRSThiralpaiva sukAlaH kArtike smRtaH // 73 // sopArIToparA DoDA-majIThasuMThikhArikA / pakulaM jAtiphalaM kapUraM sumaharghakam // 74 // uSNakAle guDaH khaNDA hiMgumIzrI ca zarkarA / maharghametad vastu syAd dhAnyasyAtisamarthatA // 7 // , jaba siMhakA bRhaspati ho taba zrAvaNasaMvatsara kahA jAtA hai / isameM vAsukI nAmakA megha varSatA hai, gau bahuta dUdha vAlI hoM, aura pRthvI jalase pUrNa ho // 66 // devabrAhmagoMkI pUjA aura satpuruSoMkA satkAra ho, roga paraspara kalaha aura pazuoMkI tejI ho // 70 // mlecchadezameM mahAyuddha chatrabhaMga aura viplava ho, pazcimottaravAyu calane se logoMkA vinAza ho // 71 // gehU~ tila urda ghI aura cAvala ye maha~ge hoM tathA sonA rUpA tAMbA mUMgA Adi saste hoM // 72 // subhikSa ho, sarpadaMzakA bhaya, A.SAr3ha aura bhAdrapadameM varSA, zrAvaNa meM thor3I varSA, kArtikameM sukAla // 73. // supArI khoparA makkA majITha soMTha khArika rezamIvastra jAyaphala aura kapUra mAdi saste hoM // 74 // grISmaRtumeM guDa khAMDa hIMga mIzrI sakkara ye vastu teja hoM, aura dhAnya sastA ho / / 75 // jyeSTameM ATha skandoMse eka "Aho Shrutgyanam"
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ransise jyeSThe'STaskandakairdhAnyaM labhyate maNamAnataH / skandakaiH paJcaviMzatyA ghRtaM tailaM tu viMzateH // 76 // skandakairdazabhirlabhyA godhUmA maNasaMmitAH / dhAnyakarpAsatailAdi - rasasaMgrahaNaM zubham // 77|| phAlgune'tra tato jyeSThAd lAbho dviguNataH param / gurau sUryagRhaprApte sarvatra dhArmikodayaH // 78 // kanyArAzisthaguruphalam - (162) * kanyAbhoge gurorjAte meghanAmatamastamaH / bhAdrasaMvatsarastatra saptamAsAzca rauravam // 79 // sataH paraM subhikSaM syAt kArttikAnmAdhavAvadhi | prAjyasaMgrahaNAd lAbho dviguNo bhAdramAsajaH // 80 // catuSpadAnAM pIDApi godhUmAH zAlizarkarAH / tailaM mASA maharghANi guDAdIkSurasastathA // 81 // zUdrANAmantyajAnAM ca kaSTaM saurASTramaNDale / mA dhAnya mile, vI paccIsa skandoMse aura tela vIsa skandoM se mile // 76 // daza skaMdroMse eka maya gehU~ mile, dhAnya kapAsa aura tela Adi rasa kA phAlguna meM saMgraha karanA acchA hai ||77|| isase jeTataka dvigunA lAbha ho, siMha rAzipara bRhaspati Ane se saba jagaha dhArmika kArya ho // 78 // iti siMharAzisthagurukA phala // jaya kanyArAzikA bRhaspati ho taba bhAdrapadasaMvatsara kahA jAtA hai isameM samasta nAmakA megha barasatA hai aura sAta mAsaM duHkha hotA hai // 76 // isake pIche kArtikale vaizAkha taka subhikSa ho, isa samaya bhAdrapada meM saMgraha kiyA huA ghI se dUnA lAbha ho // 80 // pazuoMko pIDA, gehU~ cAvala sakara tela urda ganne (I ) guDa Adi maha~ge hoM // 81 // zUdra aura antyajoM ko soraThadezameM kaSTa ho, dakSiNa meM kharADavRSTi aura mlecchadezameM utpAta ho "Aho Shrutgyanam"
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalam khagaSTidakSiNasyA-mutpAto mlecchamaNDale // 82 // medapATe zrRMgAle ca paracakrabhayaM rnnH| .. . sarpadaMzo vahnibhayaM megho'lpazca rase'lpatA // 83 // maradeze chatrabhaGga-caitre vA mAdhave bhavet / godhUmA ghRtatailAni maharghANi samAdizet // 84 // vastrakampaladhAtUnAM rakhAdeva samarthatA / dhAnyasaMgraha ASAr3he bhAdre lAbhazcaturguNaH // 85 // tulArAzisthaguruphalam-. gurostulAyAM meghAkhyaH takSako vtsro'shvinH| tadAtivRSTirmaniSThA nAlikerasamarthatAH // 86 // anyo'nyaM rAjayuddhAni samargha svAjyatailayoH / mArgazIrSe tathA pauSe chaye dhAnyasya saGgrahaH // 87 // lAbhaH syAt paJcame mAse mArgAta prArabhya caitrataH / batrabhaGgastato rAja-vigrahaH kvApi maNDale // 88 // // 82 // medapATa aura zRMgAladezameM zatrukA bhaya aura yuddha ho, sarpadaMzakA bhaya, agnikA bhaya, thor3I varSA aura rasa thor3A ho / / 83 // caitra vai. zAkhameM marudezameM chatrabhaMga ho, gehU~ ghI aura tela Adi teja ho // 84 // vastra kambala dhAtu aura ratna Adi saste hoM, ASADhameM dhAnyakA saMgraha karane se bhAdrapadameM caugunA lAbha ho / / 85 // iti kanyArAzi sthagurukA phala / / jaba tulArAzikA bRhaspati ho taba AzvinasaMvatsara kahA jAtA hai, isameM takSaka nAmakA megha barasatA hai, varSA adhika aura majITha tathA nAriyalakA bhAva sastA ho / / 86 // rAjAoMmeM paraspara yuddha, dhI aura tela sastA, mArgazIrSa sthA paughameM dhAnyakA saMgraha karanA acchA hai / / 87 // isakA mArgazIrSase lekara caitra taka pAMcaveM mAsameM lAbha hotAhai, chatrabhaMga aura kahIM dezameM rAjavigraha ho // 88 // marudezameM utpAta tathA mArgameM coroMkA bhaya "Aho Shrutgyanam"
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ (164)" meghamahodaye utpAto marudeze syAnmArge caurabhayaM tthaa| koTajesalamervAdau paracakrAgamo mataH // 89 / / skandakairdazabhizcaika-maNadhAnyaM ca labhyate / kArtike mArgazIrSe vA meghastvASADhake mahAn / / 10 / / prayodazaskandakaistu khaNDAmaNamavApyate / paJcAzatskandakairmizrI-zarkarAmaNavikrayaH // 91 / / rasakrayANakAdInAM saMgraheNa caturguNaH / lAbhazcaturthabhAse syAd dhAtUnAM ca samarthatA // 92 // vRzcikarAzisthaguruphalam-- vRzcikasthe gurau soma-meghaH kArtikamAsataH / saMvatsaraH khaNDavRSTi-rdhAnyamalpaM bhayaM mahat // 14 // gRhe parasparaM vaira-maSTau mAsA na saMzayaH / bhAdrAzvinakArtikAkhyA-strayo mAsA maharghatAH // 14 // tataH subhikSaM jAyeta mandavRSTizca maNDale / ho koTa jesalamera AdimeM zatruoMkA Agamana hoM / / 86 // daza skaMdose eka maNa dhAnya cikeN| kArtika aura mArgazIrSameM athavA mAgha aura ASADhameM // 10 // teraha skaMdoMse maNa khAMDa bike aura pandraha skandoMse eka maNa mIzrI aura sakkara vikeM | 61 // rasa aura RyANA AdikA saMgraha karane vAleko cauthe mAsameM caugunA lAbha ho aura dhAtu sastI ho // 62 / iti tulArAzisthagurukA phala // ___jaba vRzcikarAzikA bRhaspati ho taba kArtikasaMvatsara kahA jAtA hai, isameM soma nAmakA megha barase, khaNDavarSA dhAnya thoDA aura bhaya adhika ho // 63 // gharoM meM paraspara dveSa ATha mAsa taka ho isameM saMzaya nahIM , bhAdrapada Azvina aura kArtika ye tIna mAsa tejI rahe / / 64 // pIche subhikSa ho dezameM thor3I varSA, pazcimaprAntameM jIvakI varSA aura vAyatrya prA "Aho Shrutgyanam"
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalama (135) pazcimAyAM jIvasRSTi-durbhikSaM vAyumaNDale // 15 // hemruupykaaNshytaamr-tilaajyshriiphlaadissu| maharSe guDakarpAsa-lavaNazvetavanakam // 96 / / . . . . mahiSI vRSabhA ghazvAH samarghA madhyamaNDale / ....... tIDAnAM mlecchalokAnAM mahotpAtazca sambhavet // 6 // zRMgAladeze kaTakaM rogo'zvamahiSISu c|| etAni ca maharghANi hiMgukhArikaTopasa // 8 // dezabhaGgo'pyalpavRSTiH strINAmapi ca duHkhitaa| marau tathA nAgapure deze klezAkulAH prajAH // 19 // godhUmacaNakatuvarI yugNdhriimaassmudgkNgutilaaH| ..... saMgrAdhAste mAsAn paJca paraM vikrayAd dviguNo lAbhaH // 100 dhanarAzisthaguruphalam dhane gurau hemamAlI-meghaH saMvatsarastathA / / / ntameM durmikSa ho // 65 / sonA cAMdI kAMsI tAMbA tila ghI nAriyala guDa kapAsa lUNa aura zvetavastra ye teja ho // 16 // bhaisa baila ghor3A ye madhyadeza meM saste hoM, TIDDI aura mlecchalokoMkA bar3A utpAta ho. // 17 // zrRMgAladezameM kaTaka ( sainA ) kA Agamana, ghor3AoM ko aura bhaiMsoMko roga ho, hiMga khArika ToparA ye teja bhAva hoM / / 68 // dezakA bhaMga, thor3I varSA, striyoMkoM duHkha, mAravADa tathA nAgapuradezameM prajA kleza se vyAkula ho / / 66 // gehU~ caNA tuvarI juAra urda mUMga kaMgu tila inakA saMgraha karanA unako pAMca mAsa pIche becanese dUgunA lAbha hoMge / / 100 / / ||iti vRzcikarAzisthaguru kA phala ... .... 1. jaba dhanarAzikA bRhaspati ho taba mArgazIrSavarSa kahA jAtA hai. isameM hemamAlI nAmakA megha barasatA hai, divyavarSA aura ghara ghara meM striyoMko pIr3A ho.|| 101 // pUrvakAlamai dhAnya gehU~ cAvala aura sakara avika ho, ka- . "Aho Shrutgyanam"
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaya, mArgazIrSe diSyavRSTiH strINAM pIDA gRhe gRhe // 101 pUrvakAle bhaveda dhAnyaM godhUmazAlizarkarAH / karpAsazca pravAlAni kAMzyalohaM dhRtaM trapuH // 102 // hemarUpyaM maha_Ni tilAstailaM guDastathA / . . . . pUgIphalaM zvetavastraM samargha ca kacid bhavet // 10 // bhArgazIrSAt punayeSThaM yAvad ghRtmhaarytaa| " mahiSIvAjinanAM maJjiSThAyA maharghatA // 104 // . dezabhaGgazca durbhikSaM kacinmarakasambhavaH / .... sajAte zItakAle'tha grISme mlecchajanakSayaH // 10 // zrAvaNe dhAnyakalazI triMzatA skandakairbhavet / .. pazcAzat skandakairAjyamaNaM bhAdre'mbudo mahAn // 10 // Azvine rogitA sarpa-daMzo dhAnyamaNaM punaH / dazabhiH skandarAjya-maNaM tApabhireva ca // 107 // khaNDA labhyA zeramitA ekena skandakena c|| guDe sitopalAyAM ca maharghatvaM kacid bhavet // 108 // pAsa mUMge kAMsI lohA ghI tAMbA // 102 // sonA cAMdI tila tela aura guDa ye teja ho; tathA mupArI aura zvetavastra ye kabhI thor3e saste hoM // 103 // mArgazIrSase jyeSTha taka ghI teja ho. aura bhaisa ghoDAgau tathA maiMjIThaM bhI teja ho // 104 // dezabhaMga aura duSkAla ho, kabhI zItakAlameM mahAmArIkA saMbhava ho, grISmakAlameM mlecchoMkA kSaya hoM // 105 // zrAvaNameM tIsa skaMdoMme kalazI dhAnya bike, pacAsa skandoMse maNa mara dhI bike, bhAdrapada meM bar3I varSA ho // 106 // prAzvinameM roga adhika, sarpa daMzakA bhaya, daza skandoMse maNa bhara dhAnya aura itanA hI ghI bike // 107 // eka skaMdase zera bhara khAMDa vike, guDa sakkara kahIM mahaMge ho / 108 // kulathI bhAdi anAja lAlavastra gehU~ aura jaba ye teja ho aura "Aho Shrutgyanam"
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalam (167) kulasthakAmasUrAnaM raktavastraM maharghakam / tathaiva godhUmayavAchatrabhaGgazca gaurjare // 109 // mArgazIrSe tathA pauSe maJjiSThAhiMgumauktikam / jAtI pUgIphalaM caiva pravAlAnAM maharghatA. // 11 // ... patuSpadAdikAsa-saMgraho rasamASakAn / . . . . tallAbhaH saptame mAse prokto vyaktaizcaturguNaH // 119 // makararAzisthaguruphalam --- . . . gurau makarage megho jalendraH paussktsrH| catuSpadakSayo bhUmyAM durbhikSaM nirjalo janaH // 112 // mArgazIrSAd dhAnyavastu-saMgrahaH kriyate tdaa| vigrahazca mahAghoro rAjJAM buddhiviparyayaH // 11 // usarApazcime deze khaNDavRSTiH kadApi ca / pUrvasyA dakSiNe caiva durbhikSaM rAjavigrahaH // 114 // pApabuddhiratAlokA hAhAbhUtA ca medinii| mujarAtameM chatrabhaMga ho // 106 // mAgazIrSa tathA pauSameM ma~jITha hiMga motI jAyaphala supArI aura mUMge teja ho // 110 // pazu kapAsa rasa: urda pAdikA saMgraha karanese sAtaveM mAsameM cogunA lAbha ho // 111 // iti dhanarAzisthagurukA phala // .. jaba makararAzikA bRhaspati ho taba pauSa saMvatsara kahA jAtA, hai isa meM jalendra nAmakA meva barasatA hai , pRthvIpara pazuokA vinAza , durmikSa aura deza nirjala ho // 112 !! mArgazIrSase dhAnya vastukA saMgraha karanA zreyaH hai, baDA ghora vigraha ho, aura rAjAoMkI buddhi viparIta ho|| 1.13 // uttara pazcimake dezameM kabhI khaNDavarSA ho, pUrva dakSiNake dezameM durbhikSa aura rAjadhigraha ho // 11 // loga pApa buddhivAle hoM pRthvIpara hAhAkAra se, jala-tela ghI dUdha anna aura lAlavastra maha~ge hoM / / 115 // uttama "Aho Shrutgyanam"
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ (168) meghamahodaye jalatailAjyadugdhAna-raktavastramaharghatA / / 115 // uttamA madhyamAH sarve sarvabhakSaNatatparAH / kSatriyANAM chatrabhaGgo mlecchAnAM ca tataH kSayaH // 11 // caitrAzvinASADhamAsA-strayo maharghahetavaH / .. ... pazcAd dhAnyasubhikSaM syAt prajAM pIDanti taskarAH // 11 // hemarUpyatAmraloha-karpUraM candanAdikam / .. mahardha narmadAtIre mahItIre zubhaM bhavet // 118 // mAghe mAlapade deza-bhaMgo varSA na bhUyasI / ...... vyAdhayo yahulA rUpya-dhAtUnAM ca maharghatA // 119 // medapATe ca kaTakaM mArgazIrSe'pi pauSake / ........ mahAjanAnAM pIDApi chanamaGgo mahAbhayam // 120 // dezagrAmapurAdInAM luNTanaM yuddhasambhavA. zAlayo yavagodhUmA maharghAH syustathA rasAH // 121 // khaNDAdhAnyaguDAnAM maJjiSThAyAH sitopalAdInAm / aura madhyama saba loga sarva prakArake bhakSaNameM tatpara hoM, kSatriyoM kA kSatrabhaMga aura mlecchoMkA vinAza ho // 116 // caitra Azvina aura bhASADha ye tIna mahIne annabhAva teja, pIche subhikSa, prajA ko cora adhika duHkha deM // 117 // sonA cAMdI tAMbA lohA kapUra candana Adi narmadAnadIke taTa para maha~ge hoM aura mahInadIke taTa para saMste hoM // 118 // mAgha mAsameM mAlapada ( mAlavA ) meM dezabhaMga, varSA adhika na hoM, vyAdhi adhika aura cAMdI Adi dhAtu teja ho // 116 / / medapATa meM kaTaka ( sainA) cAle mArgazIrSa aura pauSa ina do mAsa mahAjana ko pIDA, chatrabhaMga aura mahAbhaya ho / / 120 // deza gA~va pUrameM lUTa aura yuddha ho / cAvala java gehU~ tathA rasa ye teja hoM / / 121 // khAMDa dhAnya guDa maMjITha aura sakkara ye pAMca phAlguna aura caitrameM teja ho / / 122 // dhI tela rezamIvastra kaMbalavastra aura "Aho Shrutgyanam
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurucAraphalam sarvatra maharghatvaM caitre'pi ca paJca phAlgune mAse // 122 // ghRtatailapaTTasUtra-kambalavastrANi cekSurasavastu / ASADhe tu maharya medhe'lpe'pi ca subhikSaM syAt // 12 // dazabhiH skandakairdhAnya-maNaM SoDazabhitam / taiH paJcadazabhistaila-mAzvine kArtike smRtam // 124 // aSTabhiH skandakailebhyA godhUmAmaNimAnayam / taiH saptadazabhistailaM caturbhiH shessdhaanykm||125|| kumbharA zisthaguruphalam--- kumbhe gurau vajradaNDo megho mAghAdivatsaraH / subhikSaM jAyate tatra RSidevadvijArcanam // 12 // kAzyaM ca pittalaM lohaM maJjiSThA trapukAJcanam / eSAM mAsatrayaM yAvat samarghatvaM prajAyate // 126 // mauktikaM ca pravAlAni maniSThApakUlakam / pUgI rUpyaM nArikelaM zvetavastraM mahaghekam // 127 // mAghaphAlgunacainneSu rogAmAsatraye mtaaH| guDa Adi ye ASAr3ha mAsameM teja ho, thor3I varSA hone para bhI subhikSa ho // 123 // Azvina aura kArtika mAsameM daza skaMdoMse eka maNabhara dhAnya, solaha skaMdoMse maNabhara ghI aura pandraha skaMdoMse maNabhara tela bike // 124 / / ATha skaMdose maNabhara gehU~,satraha skaMdoMse maNabhara tela aura cAra skaMdoMse maNabhara saba dhAnya bike / / 125 / / iti makararAzisthagurukA phala // jaba kuMbharAzikA bRhaspati ho taba mAghasaMvatsara kahA jAtA hai| isameM vajradayaDa nAmakA meMca varSatA haiM, subhikSa aura deva muniyoM kA pUjana ho // 125 // kAMsI pittala lohA ma~jITha trapu (sIsA) aura sonA ye tIna mAsa taka sastA ho // 126 / / motI mUMge ma~jITha rezama supArI cAMdI zrIphala aura zvetavastra ye teja bhAva ho / / 127 // mAgha phAlguna aura caitra ye tIna mahIne roga ho, 22 "Aho Shrutgyanam"
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ (170) meghamahodaye maha lavaNaM loke marau dhAnyaM maharghakam // 128 // caitra vaizAkhayo : sindhu-deze kaTakacAlakaH / vastrakasthala hiMganAM maharghatvaM prajAyate // 126 // kArttike vAzvine rogA- chatrabhaGgo mahadbhayam / rasakarpAstrANAM sarvatra syAnmahatA // 130 // ASADhe maNagodhUmAJcaturbhiH skandakairmatAH / aSTAdazabhirAjyaM ca tailaM tairmanusaMmitaiH // 131 // zrAvaNe vA bhAdrapade dhAnyaM saMgRhyate tadA / paudhe syAd dviguNo lAbho yugandharyAzca vikrayAta // 132 // mInarAzisthaguruphalam - mIne gurau phAlgune syAd vatsaraH saMbhavo ghanaH / khaNDavRSTirmaharSANi sarvadhAnyAni bhUtale // 133 // vAyurogasya pIDA ca dezAntare brajejjanaH / mAsAnAM paJcakaM yAvad bhayaM rAjavirodhataH // 134 // lUNa (namaka) teja tathA mAravADa meM dhAnya bhAva teja ho // 128 // caitra vaizAkhameM sindhu dezameM kaTaka cAle, vastra kaMvala hiMga ye teja ho // 126 // kArtika AzvinameM roga tathA chatrabhaMga AdikA bar3A bhaya ho, rasa kapAsa aura vastra teja ho || 13 || ASADhameM cAra skaMdoMse maNa bhare gehU~, aThAraha skaMdose maNabhara thI aura caudaha skaMdoMse tela bikeM // 131 // zrAvaNa bhAdoM meM dhAnyakA saMgraha kare to paudha meM usako aura juAArako becanese dUnA lAbha ho // 132 // iti kuMbharAzisthagurukA phala || 0 jaba mInarAzikA bRhaspati ho taba phAlgunasaMvatsara kahA jAtA hai / isameM saMbhava nAma kA megha barasatA hai. pRthvI para khaMDavRSTi aura saba dhAnya teja ho // 133 // vAyuroga kI pIDA aura loga dezAntara meM jAveM, pAMca mAsa taka rAjavirodha honese bhaya ho // 134 // pIche sukha aura subhikSa "Aho Shrutgyanam"
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalam pazcAt sukhaM subhikSaM ca zAligodhUmazarkarAH / tilatailaguDAnAM ca maharvatvaM samIritam // 13 // maJjiSThAnArikelANAM zvetavastraM ca dntkaaH| . kapUralavaNAjyAnAM maharghatvaM prajAyate // 136 // pauSe klezasamutpatti stathA phAlgunacaitrayoH / marudeze mahApIDA durbhikSaM tatra jAyate // 137 // catuSpadAnAM maraNaM vaizAkhajyeSThayorbhavet / ASADhe zrAvaNe dhAnyaM ghRtatailamaharghatA // 138 // zrAvaNasyottare pakSe mahAvarSA prajAyate / ghRtaM samargha bhAdrapade zubhAvAzcinakArsiko // 13 // samardhAstilakarSAsA-chatrabhaGgastato'rbude / mArgazIrSe tathA pauSe utpAto marumaNDale // 140 // grISme kttksNgraam-shctusspdmhrghtaa| sthAnAgapure durbhikSaM varSAkAle subhikSatA // 14 // iti katipaya zAstrAvIkSaNAd gauraveNa, ho, cAvala gehU~ sakkara tila tela guDa Adi maha~ge hoM // 135 ||mNjiitth nAriyala zvetavastra dAMta kapUra namaka bI ye maha~ge hoM // 136 // pauSa phAlguna aura caitrameM kleza ho, mAravADameM mahApIDA aura durbhikSa ho // 137 // vaizAkha jyeSThameM pazuoMkA maraNa ho, ASADha zrAvaNa meM dhAnya bI tela maha~ge hoM // 138 / / zrAvaNa kA uttarapakSa (zuklapakSa) meM varSA adhika ho, bhAdoM meM ghI sastA, Azvina kArtika ye donoM mAsa zubha // 136 // tila kapAsa saste hoM arbuda dezameM chatrabhaMga ho, mArgazIrSa tathA pauSameM marudezameM utpAta ho // 140 // grISmaRtumeM saMgrAma ho. pazuoMkI tejI, nAgapura meM duSkAla aura varSARtu meM subhikSa ho // 141 // isa taraha kaieka zAstroM ko gauravase anveSaNa karake gurucAra kA vicAra spaSTa bodhake liye saMgraha "Aho Shrutgyanam"
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ (172) meghamahodaye gurucaritavicAraH sphArayodhAya dRbdhaH / iha matiratizAyinyeva yuktA prayuktAdavikalaphalalAmo vAkyato'yaM yataH syAt // 142 // iti nakSatrasaMvatsaralAbhAya gurucaarvicaarH| . atha guruvakravicAraH / .. raudrIyameghamAlAyAM punarvizeSaH / meSarAzisthguruvaMkraphalam--- arghakANDaM pravakSyAmi yena dhAnye zubhAzubham / . varSAdhipasamAyogo yadA tiSThed bRhaspatiH // 143 // meSarAzigato jIvo yadA syAnmInasaGgataH / tadASADhazrAvaNayorgAmahiSyaH kharoSTrakAH // 144 // ete mahaghetAM yAnti mAsaddhaye na saMzayaH / pazcAd bhAdrapade mAse Azvine he mahezvari ! // 14 // candanaM kusumaM vApi ye cAnye'pi sugandhayaH / / tailapaNyAni sarvANi mAsaddhayaM mahaghetA // 146 // kiyA, yaha atizAyinI buddhirUpa kahe hue vAkyoM se samastaphalakA lAbha hotA hai // 142 // iti mInarAzisthagurukA phala / jisase dhAnyakA lAbhAlAbha jAnA jAtA hai aise arghakANDako maiM kahatA huuN| jaba bRhaspati varSaza ho yA usakA yoga ho taba zubhAzubha phalakA vizeSa vicAra karanA // 143 / / jaba meSarAzikA bRhaspati vakrI hokara mInarAzi para ho jAya, taba ApADha zrAvaNa meM gau bhaisa gadhe aura UMTa / / 144 // ye niHsaMdeha do mAsa maha~ge hoM. pIche he pArvati! bhAdrapada aura AzvinameM // 145 // candana phUla tathA dUsarA jo sugandhita dravya aura telavAlI becane kI vastu ye saba do mAsa teja raheM // 146 / / iti meSasaMzisthaguruvakrI phala ||- ... "Aho Shrutgyanam"
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurucAraphalam vRSarAzisthaguruvakraphalam---- vRSarAzigate jIve vakrI syAnmAsapaJcake / vRSabhAdicatuSpAde tulAbhANDe maharSatA // 14 // saMgrahaH sarvadhAnyAnAM mAsASTake mhrghtaa| zrIH zrAvaNe bhAdrapade Azvine kArtike tathA // 148 // tatparaM sarvadhAnyAnAM catuSpadAn vizeSataH / vikrayAd dviguNo lAbhastriguNastu catuSpade // 149 // mithunarAzisthaguruvakraphalam --..... mithunasthaH suraguru-rvikAraM kurute yadA / aSTamAsI bhavet krUrA catuSpadamaharSatA // 150 // mArgazIrSAdayo mAsAH subhikSaM vasanaM bhuvi| . lokaH sarvo bhavet svastho durbhikSaM kvacidAdizet // 151 / / karkarAzisthaguruvakraphalam --- karkarAzigato jIvo yadA vakrI bhavet tadA / ........ durbhikSaM jAyate ghoraM rAjAno yuddhatatparAH // 152 // yadi vRSarAzikA bRhaspati pAMca mAsameM vakrI ho jAya to vRSabhAdi pazu aura tulA (mAnadravya vartana) teja ho !!147 // saba dhAnyoMkA saMgraha karanA AThaveM mAsa tejI raheM / zrAvaNa bhAdrapada Azvina aura kArtika ina cAroM mAsake // 148 / / uparAnta saba dhAnya aura vizeSa kara pazuoMko be. canese dUnA aura tIgunA lAbha ho||146|| iti vRSarAzi sthaguru vakraphala // yadi mithunarAzikA bRhaspati vakrI ho jAya to pazuoMkA bhAva teja ho // 150 // mArgazIrSAdi mahInoMmeM bhUmI para subhikSa ho, saba loka sukhI aura kabhI kahIM durbhikSa ho / 151 // iti mithunarAzisthaguruvakraphala // * jaba karkarAzikA bRhaspati vakrI ho taba ghora durbhikSa ho. rAjA loga yuddha karane ke liye tatpara hoM // 152 // rASTrabhaMga tathA vaira AdikA u "Aho Shrutgyanam"
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ (174) meghamahodaye rASTrabhaGga vijAnIyAd vairopadravasaMkulam / rasAdisarvasaMyogo ghRtatailAdibhANDakam // 15 // karpAsAdIni vastUni lAbhaM dathune saMzayaH / mArgAdimAsAH saptava sarvadhAnyamaharghatA // 154 // siMharAzisthaguruvakraphalamsiMharAzigato jIvo vikAraM kurute yadA / subhikSaM kSemamArogyaM sarvalokAH praharSitAH // 15 // sarvadhAnyAni saMgRhya tulAbhANDAni yAni ca / gateSu nava mAseSu pazcAd vikrayamAdizet // 156 // kanyArAzisthaguruvakraphalam----- kanyArAzigato jIvo vikAraM kurute yadA / alAbhaM caiva lAbhaM ca puNyakarmavazAt punaH // 15 // tulArAzisthaguruvaphalam --- tulArAzigato jIvo vikAraM kurute yadA / padrava ho, rasAdi saba vastu- ghI tela kapAsa Adi se nisaMdeha lAbha ho aura mArgazIrSAdi sAta mAsa satra dhAnya bhAva teja rahaiM // 153-4 // iti karkarAzisthagurukaka phala // jaba siMharAzikA bRhaspati vakrI ho taba mubhikSa kSema Arogya aura saba loka prasanna ho // 155 // saba dhAnyokA aura tulAbhAMDa kA saMgraha karanA, usako nava mahIne pIche becanese lAbha hogaa| 156 // iti siMharAzisthaguruvaka phala // ... kanyArAzikA bRhaspati jaba vakrI ho taba apane puNyakarmAnusAra lAbhAlAbha hotA hai / / 157 / / iti kanyArAzisthaguru vaka phala / / ... jaba tularAzikA bRhaspati vakrI ho tatra tulAvartana sugaMdhi vastu kapAsa aura namaka ye saste hoM tathA mArgazIrSa bItane bAda daza mAsa ke upa "Aho Shrutgyanam"
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalam tulAbhANDasugandhIni kasalavaNAni ca // 158 / / samarghANi bhavantyeva mArgazIrSavyatikrame / dazamAsAtyaye lAbho dviguNastatra sambhavet // 159 // vRzcikarAzisthaguruphalam ---- vRzcikaM yadi samprApya vakaM yAti bRhaspatiH / annasya saMgrahastatra dhAnyAdestu vizeSataH // 16 // karpAsasya ghRtAdervA mArgazIrSe ca vikrye| . dviguNo jAyate lAbha-stadA saMgrahakAriNaH // 161 // dhanarAzisthaguruvakraphalam --- dhanarAzigato jIvaH karoti vakratAM yadA / acireNaiva kAlena sarvadhAnyasamarthatA // 16 // godhUmacaNakAdIni dhAnyAni ca krayANakam / samardhANyanyavastUni guDazca lavaNAdikam // 163 // caitrAdisaMgrahasteSAM mArgazIrSAdivikrayaH / sarvANi lAbha labhate mAsaikAdazakAtyaye // 164 / rAnta dUnA lAbha ho // 158-6 // iti tulArAzisthaguru vakra phala / jaba vRzcikarAzikA bRhaspati vakrI ho taba annakA aura vizeSa kara dhAnyakA saMgraha karanA, usako tathA kapAsa aura ghI ko mArgazIrghameM becane se dUnA lAbha ho // 160-1 // iti vRzcikarAzisthaguru vakra phala / ___jaba dhanarAzikA bRhaspati vakrI ho taba thor3e hI dinoMmeM saba dhAnya saste hoM // 162 // gehU~ caNA Adi dhAnya aura kariyAMnA, guDa lavaNa Adi dUsarI vastuoMkA bhAva sastA ho / / 163 // caitrake AdimeM usakA saMgraha karanA aura mArgazIrSake AdimeM usako becanA, gyAharaha mAsa jAne bAda saba vastu lAbhadAyaka hogI // 164 // iti dhanarAzisthaguruvakra phl| . jaba makararAzikA bRhaspati vakrI ho taba Arogya ho aura dhAnya "Aho Shrutgyanam"
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ (176) meghamahodaye makararAzisthaguruvakraphalammakarastho yadA jIvaH karoti vkrgaamitaa| ArogyaM kurute dhAnyaM samargha nAtra saMzayaH // 165 // tulAbhANDAni dhAnyAni sarvANi parirakSayet / SaNmAsAnte ca samprApte vikraye lAbhamAmuyAt // 16 // kuMbharAzisthaguruvakraphalam---- kumbharAzigato jIvaH karoti yadi vakratAm / 'ArogyaM sarvasvasthatvaM rAjJAM zrIrjayasambhavaH // 167 // sarvadhAnyeSu niSpattiH sarvadhAnyasya vikryH| ghRtaM tailaM tulAbhANDaM mAsASTake ca saMgrahaH // 168 // pazcAd vikrayato lAbhaH subhikSaM nirbhayA janAH / / pUjA gobrijadevAnAM budviAye'tinirmalA // 166 // mInarAzisthaguruvakraphalam.. mInarAzigato jIvo vakratAmupayAti cet / saste ho isameM saMzaya nIM // 165 // tulAbhANDa aura saMba dhAnya kA saMgraha karanA, cha mahIne ke bAda usako becane se lAbha hogA // 166 // iti makararAzisthaguruvakra phala // ____ jaba kuMbharAzikA bRhaspati vakrI ho taba mArogya svasthatA aura rAjAoMko jaya prApta ho // 167 // saba dhAnyakI prApti, saba dhAnya kA vyApAra, ghI tela tulAvartana Adi AThaveM mahIne saMgraha karanA // 168 / / pIche becanese lAbha hogA. subhikSa aura loga nirbhaya ho, gau brAhmaga devoM kI pUjA aura nyAyameM buddhi adhika nirmala ho // 166 // iti kuMbharAzi sthaguru vakra phala // . jaba mInarAzikA bRhaspati vakrI ho taba lokameM dhanakA vinAza tathA coroMse rAnAbhI krodhita ho // 170 // prajAko nirAdhArapana aura graha "Aho Shrutgyanam"
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ (177) gurucAraphalam dhanakSayastadA loke caurAd rAjApi roSitaH // 170 / / nirAdhArA prajApIDA grahabhUtAdidoSataH / tulAbhANDaM guDaH khaNDA argha dadati vAJchitam // 171 // lavaNaM ghRtatailAdi-sarvadhAnyamaharghatA / karpAsasthArghasamprAptiAbhasteSAM caturguNaH // 172 // vake zakreNA pUjye jagati gatiriyaM vAstavI prAstavIryA, tatvaM matvA tadaitad vadatajanahitaM dhIdhanAH saavdhaanaaH| mUlaM loke'nukUlaM sukRtavikRtayaH sUryamukhyA grahAH syuH, te'piprAyo'nusAraM dadhati nanu guroHstphlevaa'phle'pi|173| atha gurunakSatrabhogavicAra: atha nakSatrabhogena guroryAkphalaM bhavet / taducyate varSabodhe nirNayAya mahIspRzAm // 174 // kRttikArohiNIRkSe yadA tiSThed bRhaspatiH / madhyamAtra bhaved vRSTiH sasyaM bhavati madhyamam // 17 // bhUtaM Adike doSoMse duHkha ho, tulAbhAMDa guDa khAMDa ye icchita lAbha deM // 171 // namaka dhI tela aura saba dhAnya teja hoM, kapAsase caugunA lAbha ho // 172 // jagat meM bRhaspati bakrI hone para vAstavika prabala gati hotI hai / he sAvadhAna buddhimAnoM. isa tatvoMko mAna kara manuSyoM kA hitako kaho / loka meM zubhAzubhako batalAnevAle anukUla mUlarUpa sUryAdi graha haiM ve bRhaspatikA saphala pA niSphala meM bhI grahAnusAra phala dAyaka haiM / / 173 / / iti mInarAzi sthaguru va phala / bRhaspatikA nakSatrake saMyogase jaisA phala ho vaisA varSAkA nirNaya karaneke liye varSabodha prathameM kahA jAtA hai // 174 // jisa samaya bRhaspati kRtikA tathArohiNI nakSatra para ho usa samaya madhyama varSA ho aura madhyama dhAnya paidA ho // 175 // mRgazIrSa aura ArdrA nakSatra para bRhaspati ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ (178) meghamahodaye mRgazIrSe tathAAyAM yadi tiSThed bRhaspatiH / subhikSaM labhate saukhyaM vRSTijAtaM sadA jane // 176 / / AdityapuSyAzleSAsu gurubhoge prasaGginI / anAvRSTirbhayaM ghoraM durbhikSa sarvamaNDale // 17 // maghAyAM pUrvAphAlgunyAM yadA tiSThed bRhaspatiH / . sumita kSemamArogyaM dezayogya bahUdakam // 178 // uttarAphAlgunIhaste gurau varSA sukhaM jane / citrAyAM ca tathA svAtau vicitrA dhAnyasampadaH // 176 // vizAkhAyAM ca rAdhAyAM sasyaM bhavati madhyamam / .. madhyame ca bhaved varSA varSA sApi ca madhyamA // 180 // gurojyeSThAmUlacAre mAsaddhaye na varSaNam / parataH khaNDavRSTiH syAn nRpANAM dAruNo raNaH // 18 // jIve pUrvottarASADhA-yukta lokasukhaM matam / trimAsAn varSati ghano mAsamekaM na varSati // 18 // subhikSa sukha aura acchI varSA ho // 176 // punarvasu puthya aura AzleSA nakSatra para bRhaspati ho taba anAvRSTi ghorabhaya aura saba dezameM duSkAla ho // 177 / / mavA aura pUrvAphAlgunI nakSatra para bRhaspati ho taba subhikSa kSema Arogya aura dezake anukUla varSA ho // 178 // uttarAphAlgunI aura hasta nakSatra para bRhaspati ho to varSA acchI tathA manuSyoM ko sukha ho, citrA aura svAti nakSatra para bRhaspati ho taba vicitra dhAnyakI prApti ho // 176 // vizAkhA aura anurAdhA nakSatra para bRhaspati ho to madhyama dhAnyakI prApti aura comAse ke madhya meM madhyama hI varSA ho // 180 // jyeSTA aura mUla nakSatra para bRhaspati ho to do mAsa varSA na ho, pIchese khaNDavRSTi ho aura rAjAoMkA ghora yudra ho // 181 // pUrvASADhA aura uttAnapADhA nakSatra para bRhaspati ho to loka sukhI, tIna mahInA varSA aura "Aho Shrutgyanam"
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurucAraphalam (179) zravaNe vA dhaniSThAyAM vAruNe gurulaGgame / . subhikSaM kSemamArogyaM bahusasyA ca medinI // 183 // pUrvottarAbhAdrapada-yoranAvRSTibhayAdikam / poSNAzvinI bharaNISu subhikSa dhAnyasampadA // 184 // mRgAdipazcakaM citrA vAyamevASTakaM tathA / nakSatreSvazubhaM jIve zeSeSu zubhamAdizet // 18 // atha gurozcatuSvAni / arghakANDe punastrailokyadIpakagranthesaumyAdau paJcake syAt suragururabhito dosthyadaurgatyakartA, pautryAdI vA catuSke bhavati samuditaH sausthyasadbhikSadAtA / citrAyevASTadhiSNye'pyakaNamatibhayaM santataM saMvidhatte, karNAdau dhiSNyapati jagati vitanute saukhyasampattisausthyam / / sArasaMgrahe puna:dazakaM paJcakaM caiva catuSkASTakameva ca / eka mAsa varSA na ho // 182 // zravaNa dhaniSTA aura zatabhiSA nakSatra para bRhaspati ho to subhikSa kSema Arogya ho aura pRthvI bahuta dhAnyavAlI ho // 183 / / pUrvAbhAdrapadA yA uttarAbhAdrapadA nakSatra para bRhaspati ho to anAvRSTi aura bhaya ho / revatI azvinI aura bharaNI nakSatra para bRhaspati ho to mubhikSa aura dhAnya sampadA adhika ho // 18 // mRgazIrSa aAdi lekara pAMca aura citrAdi ATha nakSatra inameM bRhaspati ho to azubha aura bAkIke. nakSatra para bRhaspati ho to zubha hotA hai // 185 // ... mRgazIrSAdi pAMca nakSatra para bRhaspati ho to du:kha aura durbhikSakAraka hai, maghAdi cAra nakSatra para bRhaspati ho to mukha aura subhikSa kAraka hai. citrAdi ATha nakSatra para bRhaspati ho to dhAnya prApti na ho, bhaya adhika tathA duHkha ho. aura bAkI ke zravaNAdi nakSatra para bRhaspati ho to jagatmeM mukha saMpatti dAyaka hotA hai // 186 // zravaNAdi nakSatra se kramase daza "Aho Shrutgyanam"
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ (180) kSetra mahodaye yadAzrito devaguruH zravaNAdikramAdidam ||187 // subhikSaM dazake jJeyaM paJcake rauravaM tathA / catuSke ca subhikSaM syAdaSTake yuddharauravam // 188 // svAtimukhyASTake jIve tvazvinyAdinike'pi ca / zanirAhukujaizcaivaM pratyekaM sahito bhavet // 186 // saJcarate yadA kAle subhikSaM jAyate tadA / mRgAdidazake jIve dhaniSTApaJcake'thavA // 160 // bhaumAdisahito gacched durbhikSaM tatra jAte / ekarAzigate caiva eka tu mahadbhayan // 169 // mIne'pi kanyAdhanuSoryadA yAti bRhaspatiH / tribhAgazeSAM pRthivIM kurute nAtra saMzayaH // 192 // aticAragate jIve vakrIbhUte zanaizcare / hAhAbhUtaM jagatsarva ruNDamAlA mahItale // 193 // pAMca cAra aura aTha nakSatra para bRhaspati ho usakA phala - zravaNAdi daza nakSatra para bRhaspati ho to subhikSa, mRgazIrvAda pAMca nakSatra para ho to duHkha, matrAdi cAra nakSatra para ho to subhikSa aura citrAdi ATha nakSa para ho to yuddha aura duHkha kAraka hai // 187 // 188 // T svAtiko Adi lekara ATha nakSatra aura azvinI AditIna nakSatra para yadi zani rAhu yA maMgala ho tathA ina pratyeka graha ke sAtha vRhaspati ho // 186 // aura inake sahita gamana kare to subhikSa hotA hai / mRgazIrvAda deza yA dhaniSThAdi pAMca nakSatra para // 160 // maMgala ke sAtha bRhaspati ho to durbhikSa ho | yadi ekahI rAzi aura ekahI nakSatra ho to mahAbhaya ho // 169 // mIna kanyA aura dhanu rAzi para bRhaspati ho to samasta pRthvI ko tRtIyAMza karade isameM saMzaya nahIM // 162 // bRhaspati zIghra gativAle ho aura zani vakragAmI ho to samastaM jagat hAhAbhUta ho aura pRthvI para ruDamugaDa "Aho Shrutgyanam"
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalam ( 181) ekasminnapi varSa ce-jjIvo rAzitrayaM spRzet / tadA bhavati durbhikSaM vratapUrNA vasundharA // 114 // gurau mahati nakSatre rAzisvAmini sahale / mAsAstrayodaza tadA samargha dhAnyamucyate // 19 // bAlabodhe tu saptaviMzatinakSatrabhoge guruphalamevam-.. "azvinyAM gurau suvRSTiH subhikSaM shiitpiiddaa||1||bhr NyAM durbhikSa viphala varSa raajbhym||2|| kRttikAyAM na varSA viprpiiddaa||3|| rohiNyAMna vRssttishctusspdvinaashH||4||mRgshiirsse jane rogo dhAnyamaharSatA // 5 // AAyAM pracuraM jalaM kaastilvinaashH||6|| punarvasau Arogya subhikSaM suvRSTiH sarvadhAnyaniSpattiH // 7 // puSye loke netrarogovastramaharghatA rogA bliiprdaamhrghaaH||8|| aashlessaayaaNsubhikss||9||mghaay na varSA , tRNajAtaM dhAnyamapi durlabha, zrAvaNadvaye na jalavarSA catuSpadamahargham // 10 // pUrvAphAlgunyAM zrAvaNe bhAdrapade ho // 163 // yadi bRhaspati eka hI varSameM tIna rAziko sparza kare to durbhikSa ho aura pRthvI valase pUrNa ho / 164 // yadi bahaspati bahatsaMjJaka nakSatra para ho tathA rAzi kA svAmI aura balavAn ho to teraha mAsa dhAnya sastA ho // 165 // .:azvinImeM bahaspati Anese vA acchI, muMbhikSa aura zIta pIDA ho / bharaNI meM durbhikSa, varSa phalarahita aura rAjabhaya ho / kRttikA varSA na barase tathA brAhmaNako duHkha / rohiNImeM varSA nahIM aura pazuoM kA vinAza / mRgazIrSa manuSyoMko roga aura dhAnya bhAva teja / AmeM bahuta varSA, kapAsa tijakA nAza ! punarvasameM Arogya subhikSa varSA acchI aura saba dhAnya paidA ho / puSyameM logoMko netra roga, vastrakI tejI, roga prAptI aura baila ma.ge hoM ! AzleSAmeM subhikSa / maghAmeM varSA nahIM , ghAsa dhAnya bhI hurlabha, "Aho Shrutgyanam"
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ (182) megha mahodaye vA na varSA ||11|| uttarAphAlgunyAM gAvo bahukSIrA ArogyaM sarvadhAnyaniSpattiH // 12 // haste subhikSaM ||13|| citrAyAM tilakarpAsacakamaharghatA // 14 // svAtau sarvatra dhAnyanivyattiH / / 15 / / vizAkhAyAM sarvadhAnyasamarghatA loke'gnipIDA // 16 // anurAdhAyAM subhikSaM lokotsavaH // 17 // jyeSThAyAM na vRSTijanapIDA // 18 // mUle subhikSamArogyam // 19 // pUrvASADhAyAM caNakagodhUmatilavinAzaH // 20 // uttarASADhAyAM na varSA guDaghRtalavaNa mahatA // 21 // zravaNe gavAM tathA vRddhAnAM pIDA ||22|| dhaniSThAyAM rogabahulA alpavRSTiH prajAvirodhaH ||23|| zatabhiSA bhijida varSA mahatI || 24|| pUrvabhAdrapadAyAmalasItilamASAdivinAzo'tizIlam ||25|| uttarAbhAdrapadAyAM ghano na varSati, uttamaloka pIDA / 26 / revatyAMna varSA dhAnyazeSaH " |27| zrAvaNa bhAdroM meM varSA na ho aura pazu maha~ge hoM / pUrvAphAlgunI meM zrAvaNa bhAdo varSo na ho / uttarAphAlgunI meM gau bahuta dUdha deM, Arogya aura saba dhAnyakI prApti ho / hastameM subhikSa | citrAmeM tila kapAsa aura caNA ye teja bhAva ho / svAtimeM saba jagaha dhAnyakI prApti / vizAkhA meM saba dhAnya saste aura loka meM amikA upadrava ho / anurAdhA meM subhikSa aura loka meM ucchA ho / jyeSThAmeM varSA na barase aura manuSyoMko duHkha ho / mUlameM subhikSa aura Arogya ho pUrvASADhA caNA gehU~ tilakA vinAza ho / uttarAghATAmai varSA thor3I, guDa ghI aura namaka ye maha~ge ho | zravaNa meM gaueM ko aura vRddha janako pIDA / dhaniSThA meM roga adhika, varSA nahIM aura prajAmeM virodha / zatabhiSA aura abhijit meM varSA adhika | pUrvAbhAdrapada meM alasI tila urda AdikA vinAza aura adhika ThaMDI / uttarAbhAdrapada meM varSA na barase aura uttA logoMko pIDA / revatImeM bRhaspati ho to varSA na ho aura dhAnyakI prAtI na ho | iti // "Aho Shrutgyanam"
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurucAraphalam (183) atha gurUdayadrAdazarAziphalam ---- meSe gurodayatastvativRSTireva, durbhikSamuttamamRtivRSabhe subhikSam / pASANazAlimaNiratnamaharghabhAvaH, svAvasthayA mithunake gaNikAsu pIDA // 1 // syAt karkaTe janamRtijalavRSTiralpA, . siMhe tathaiva navaraM bahudhAnyalAbhaH / kanyAsthitasya ca gurorudaye zizUnAM, pIDA tathaiva gaNikAsu ca vRddhaloke // 2 // kAzmIracandanaphalAdimaharghatA syA llAbho mahAn vyavahRtau ca tulAvalambe / durbhikSatAlini dhanuSyapi cAlpavarSA, .. loke rujo makarake bahudhAnyavRSTiH // 3 // kumbhe guroruyataH sakale'pi deze, vRSTipane'pi ca ghane'timaharghamannam / meSarAzi meM guru kA udaya ho to ativRSTi durbhikSa aura uttamajanakA maraNa ho / vRSarAzimeM udaya ho to subhikSa ho tathA pASANa cAvala maNi aura ratna kA bhAva teja ho / mithunarAzimeM udaya ho to apanI avasthAse vezyAoMmeM pIDA ho // 1 // karkarAzi meM udaya ho to manuSyoMkA maraNa aura thor3I varSA ho / siMharAzi meM udaya ho to dhAnya kA bahuta lAbha hoN| kanyArAzimeM udaya ho to bAlakoM ko vezyA ko tathA vRddhoM ko pIr3A ho / 2. // tulArAzimeM udaya ho to kAzmIra caMdana phala Adi kA bhAva teja ho, tathA vyavahAra meM bar3A lAbha ho / vRzcikame udaya ho to durbhikSa ho / dhanurAzimeM udaya ho to thor3I varSA / makarAzimeM udaya ho to lokameM roga dhAnya adhika aura varSA zreSTha ho // 3 // kuMbharAzima udaya ho to samasta de "Aho Shrutgyanam"
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ (187) meghamahodaye mIne'lpavRSTiravanIzvarayuddhayogaH , pIDA janasya makarAnarakAnurUpA // 4 // iti // athagurUdayamAsaphalam- --- jIvo'bhyudeti yadi kArtikamAsi vahi. loke na vRSTirapi roganipIDanaM ca / mArge'pi dhAnyavigamaM sukhameva pauSe, . nIrogatA sakaladhAnyasamudbhavazca // 5 // mAghe tathaiva parato bhuvi khaNDavRSTi caitre vicitrajalavRSTirato'pi rAdhe / sarva sukhaM jalanirodhanameva zukreDa__ pyASADhake nRparaNo'nnamaharghatA ca // 6 // ArogyaM zrAvaNe varSA bahulA sukhino janAH / bhAdre caurA dhAnyanAza AzvinaH sukhadaH smRtaH iti / zameM vRSTi adhika aura anna bhAva teja ho / mInarAzimeM bRhaspati kA udaya ho to thor3I varSA, rAjAoM meM yuddha kA yoga aura manuSyoM ko magara se narakake samAna pIDA ho // 4 // iti / kArtika mAsameM bRhaspati kA udaya ho to jagatmeM garamI paDe, varSA na ho aura rogapIDA ho / mArgazIrSa meM udaya ho to dhAnya kA vinAza ho / paughameM udaya ho to sukha nIrogatA aura saba dhAnya paidA ho // 5 // mAva aura phAlgunameM udaya ho to pRthvIpara khaMNDavarSA ho / caitrameM udaya ho to vicitra jalavRSTi ho / vaizAkhameM udaya ho to saba prakArake sukha / jyeSTameM udaya ho to jalakA nirodha / ASADha meM udaya ho to rAjAoMmeM yuddha aura annabhAva teja ho // 6 // zrAvaNameM udaya ho to Arogya, varSA adhika aura saba loga sukhI hoM / bhAdoMmeM udaya ho to cora kA upadrava aura dhAnyakA nAza ho / pAzvinameM udaya ho to sukhadAyaka ho // 7 // "Aho Shrutgyanam"
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalam -- ra dvAdazarAziSu gurorastaphalam - yastametya jagato gururalpavRSTi, durbhikSameva kurute vRSabhe guDasya / tailaM ghRtaM ca lavarNa prabhavenmahardham, mRtyurjane'lpajalado mithune'stamAptau // 8 // karke'stato nRpabhayaM kuzalaM subhikSa, siMhe nRnAtharaNalokadhanAdinAzaH / kanyAstataH sakaladhAnyasamaghetA syAt, kSemaM subhikSamatulaM janaroganAzaH // 9 // pIDA dvijeSu bahudhAnyasamardhatA ca, jAte tulAstamayane nayaneSu rogaH / rAjJAM bhayAnyalini taskaraluNTanAni, mASAstilAca bahavo dhanuSAstamAptau // 10 // kumbhe gurorastamAyAt prajAyAH, pIDAparaM garbhavatI ca jAyA / 3 (185) yadi meSarAzimeM bRhaspati asta ho to thor3I varSA aura durbhikSa ho / vRSarAzimeM asta ho to guDa tela ghI aura lavaNa ye teja ho / mithunarAzi : meM asta ho to manuSyoM meM maraNa aura thor3I varSA ho // 85 // karkarAzimeM asta ho to rAjabhava, kuzala aura subhikSa hoM / siMharAzimeM asta ho to rAjAoM meM yuddha tathA logoM ke dhanakA nAza ho / kanyArAzimeM asta ho to saba dhAnya saste hoM, kSema, subhikSa adhika aura manuSyoM ke rogakA nAza ho // 6 // tulArAzimeM asta hoto brAhmaNoMko pIDA aura dhAnya bahuta saste ho / vRvikarAzimeM asta ho to netroM meM roga aura rAjAoM kA bhaya ho, dhanarAzi meM vyasta ho to coroM lUTa kareM aura urda tila adhika ho // 10 // ku'bharAzimeM asta ho to prajA ko tathA garbhavatI strIko pIDA / mInarAzimeM a I "Aho Shrutgyanam"
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ (186) mIne subhikSaM kuzalaM samarpa dhAnyaM dhanasyAtpatayApi vRSTayA // 11 // mAgasire guru prathame ugi teNe pakkhi / Iti paDe uNhAlIi jo rAkhe to rakkhi // 12 // kalaha vaseNa suMdari kattiyamAsammi kiSNapakkhami / garuDiDithiyo guru prathame jANijjai chattabhaMgo vi / / 13 // mArgazIrSe gurorastaM bhRguputrasya codayaH / tadA jagatsthitiH sarvA viparItA prajAyate // 14 // iti // atha meghavicAra: meghA iha dvAdazadhA prabuddhA - dayaH kiloktA gurucArazAstre / nAgAH punaste hyabhidhAnarAgA dudAhRtA rAmavinodanAni // 1 // tathA ca tadgranthe dvAdazadhA nAgA:gatAbdA dviyutAH sUrya- bhaktAstatra vizeSataH / subuddho nandisArI ca karkoTakaH pRthuzravA // 2 // sta ho to subhikSa tathA kuzala ho aura thor3I varSA hone para bhI dhAnya saste ho // 11 // mArgazIrSa meM gurukA asta ho aura usI hI pakSameM udaya ho to griSmaRtu meM Iti kA upadrava ho // 12 // kArttika kRSNapakSa meM guru kA asta hau aura agasti kA udaya ho to chatrabhaMga ho // 13 // mArgazIrSa meM guru kA asta ho aura bhRgusuta (agasti) kA udaya ho to saba jagat kI sthiti viparIta ho // 14 // iti // guruvAra ke zAstra meM prabuddhAdi bAraha prakArake megha kahe haiM aura rAmavinoda nAmake zAstra meM bhI meghakA adhikAra kahA hai // 1 // rAmavinoda aMtha meM gatavarSa meM do milA kara bArahase bhAga denA, jo zeSa bace vaha "Aho Shrutgyanam"
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurucAraphalam . vAsukistakSakazcaiva kambalAzcaturAvubhau / hemamAlI jalendrazca vajradaMSTro vRSastathA // 3 // subuddho buddhikatI ca kaSTavRSTiH zubhAvahaH / nandisArI mahAvRSTinendanti ca mahAjanAH // 4 // karkoTake jalaM nAsti maraNaM ca mahIpateH / pRthuzravA jalaM svalpaM sasyahAniH prajAyate // 5 // vAsukiH sasyakartA ca bahuvRSTikaraH zubhaH / . takSake madhyamA vRSTi-vigraho maraNaM dhruvam // 6 // kambale madhyamA vRSTiH sasyaM bhavati zobhanam / jAyate'zvatare svalpaM jalaM sasyaM vinazyati // 7 // hemamAlI mahAvRSTi-rjaledraH plAvayenmahIm / / vanadaMSTre tvanAvRSTi-vRSe syAdItito bhayam // 8 // iti // gatAbdA navabhistaSTAH zeSaM harA vizodhayet / tatazcAvatasaMvata-puSkaradroNakAlakAH // 9 // kramase medhakA nAma jAnanA / subuddhi, naMdisArI, karkoTaka, pathuzravA // 2 // vAsukI, takSaka, kaMbala, azvatura, hemamAlI, jalendra, vajradaMSTra aura vRSa ye bAraha medhake nAma haiM // 3 // subuddha buddhikA kAraka hai, kaSTase varSA aura zubhakAraka hai / naMdisArImeM mahAvarSA, aura mahAjana prasanna hoM // 4 // karkoTakameM jala na barase aura rAjAkA maraNa ho / pRthuzravAmeM thoDI varSA aura dhAnyakA vinAza ho // 5 // vAsuki dhAnya prApti, varSA adhika aura zubha ho / takSakameM madhyama varSA, vigraha aura maraNa ho // 6 // kambalameM madhyama varSA aura dhAnya acche hoM / azvaturameM thor3I varSA aura dhAnyakA vinAza ho.|| 7 // hemamA limeM bar3I varSA ho / jalendra megha pRthvIko jalase tRpta kare / bajradaMSTameM anAvaSTi ho aura vaSameghameM ItikA bhaya ho // 8 // iti // ' gata varSako navase bhAga denA, jo zeSa bace vaha kramase meghakA nAma "Aho Shrutgyanam"
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ (188) nIlazca varuNo vAyustamomeghaH sanAtanaH / Avarta bhandatoyaM syAt saMvartte vAyupIDanam // 10 // puSkare bahulaM toyaM droNe vRSTiH sukhaM bhavet / alpavRSTiH kAlameve nolaH kSipraM pravarSati // 11 // vAruNe svarNavAkAro vAyurvarSAvinAzakaH / tamomeve na vRSTiH syAnmeghAnAM phalamIdRzam ||12|| matAntarepuna:--- tribhirgatAndAH sahitAzcaturbhiH, zeSaM bhavedambupatiH krameNa / yAvarttasaMvarttakapuSkarAca, mahodaye droNazcaturtho munibhiH pradiSTaH // 13 // AvatecchinnavRSTiH syAt saMvat jalapUrNatA / puSkaremandavRSTistu droNo varSati sarvadA || 14 || sArasaMgrahe tu -- yojayitvA trayaM zAke caturbhirbhAjyate tataH / jAnanA-- Avarta, saMvartta, puSkara, droNa, kAlaka // 6 // nIla, varuNa, vAyu aura tamaH, ye nava prAcIna meva haiN| AvartameM maMdavarSA, saMvarta meM vAyupIDA, puSkara meM bahuta jala, droNa meM varSA aura sukha, kAlamegha meM thor3I varSA, nIlamegha zIghra hI barasatA hai, vAruNamegha meM samudra ke sadRza varSA ho / vAyumeva varSAkA nAza karatA hai aura tamAmevameM vRSTi na ho| ye mevoM kA phala kahA // 10 // 11 // 12 // gata varSa meM tIna milAkara cAra se bhAga denA jo zeSa bacce vaha krama meghoM ke nAma jAnanA -- Avarta, saMvatte, puSkara aura droNa ye cAra meva muniyoMne kahe haiM // 13 // Avata khaMDavI ho, saMvattameM jala pUrNa ho, puSkara meM maMtra vRSTi ho aura droNa sarvadA varSatA hai // 14 // "Aho Shrutgyanam"
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurucAraphalam (189) meghA AvattasavattaM-puSkara droNakAH kramAt // 15 // alpavRSTiH khaNDavRSTi-mahAvRSTizca vAyavaH / eSAM caturNI kramataH phalamevaM satAM matam // 16 // punaH-meghazcaturvidhA proktA droNAkhyaH prathamo mataH / AvataH puSkarAvartta-sturyaH saMvartakAbhidhaH // 17 // bahuvRSTiH khaNDavRSTi-madhyavRSTizca vAyavaH / / eSAM caturNA kramataH phalAni caturA jaguH // 18 // siddhAnte'pi sthAnAGge--:: . cattAri mehA paNNattA taMjahA-pukkhalasaMvadRte pajjunne jImUte jimhe / pukkhalasaMvaTTaeNaM mahAmeheNaM egeNaM vAseNaM dasavAsasahassAI bhAveda / pajjunneNaM mahAmeheNaM emeNaM vAseNaM dasavAsasayAI bhAveijImRtegAM mahAmeheNaM egeNaM dasavAsAI bhAvei / jimheNa mahAmehe yahUhiM vAsehiM ega vAsaM bhAvei zaka saMvatsarameM tIna milAkara cAra kA denA, zeSa bace vaha kramase meghake nAma--Avarta saMvarta puSkara aura droNa haiM // 15 // ina cAroM kA anu. krapase alpavarSA, khaNDavarghA, mahAvarSA aura vAyu kA calana, aisA phala mahapiyoMne kahA hai // 16!! punaH-meva cAra prakAra ke haiM --droNa, Avartta, pukara aura cauthA saMvartaka nAma kA hai // 17 / / ina cAroM kA anukrase varSA bahuta, khaMDavarSA, madhyavarSA aura vAyu kA calana, isa prakAra ke phala vidvAnoM ne kahA hai // 18 // - sthAnAMgasUtra meM cAra prakArake metra kahe haiM -- puSkarasaMvartaka 1, pradyumna 2, jIbhUta 3, aura jimha 4 / puSkarasaMvartaka nAmakA mahAmedha eka vAra barase to daza hajAra varSa taka pRthvI ko rasakAlI karatA hai / pradyumna nAmakA mahAmeva eka bAra barase to eka hajAra varSa taka pathvIko rasavAlI karatA hai jImUta nAmakA mahAmeva ekabAra varase to daza varSa taka pRthvI ko rasavAlI karatA "Aho Shrutgyanam"
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye (190) vANa bhAvei | rudradevabrAhmaNakRte meghamAlAyAM punaH meghAstu kIdRzA deva ! kathaM varSanti te bhuvi / kati saMkhyA bhavet teSAM yena me pratyayo bhavet // 1 // Izvara uvAca - zRNu devi ! yathA tathyaM varNarUpaM tu yAdRzam / mandaropari meghAste rAjAno daza kIrttitAH ||2|| --- kailAze daza vijJeyAH prAkAre koTaje deza / uttare daza rAjAnaH zrRMgavere tathA daza ||3|| paryante dazarAjAno dazaiva himavannage / gandhamAdana zaile ca rAjAno daza vAridAH ||4|| azItimeghA vikhyAtAH kathitAstava pArvati / / anyat kiM pRcchasi punarlokAnAM hitakAriNi ! ||5|| azItimeghamadhye tu sa rAjA paTTabandhataH / guruNA rAzisaMyogAd yaH puraskriyate janaH ||6|| hai aura jimha nAmakA mahAmegha bahuta vAra barase tatra eka varSa taka pRthvIko rasavAlI kare yA na bhI kare / he deva! meva kaise haiM? pRthvI para ve kaise varSate haiM ? unakI kitanI saMkhyA hai? inakA varNana Apake kahanese mujhako vizvAsa ho // 1 // izvara bole- he pArvati meM inakA varaNa aura rUpa jaisA hai vaisA yathArtha kahatA hU~- maMdara (meru) parvata para meghake daza rAjAoM nivAsa karate haiM // 2 // kailAsa para daza, prAkara koTaja para daza, uttara meM daza aura zrRMgaverapura meM daza meghAdhipati haiM // 3 // paryantameM daza, himavanaparvataneM daza aura gaMdhamAdana parvata para daza metrAdhipati haiM // 4 // he pArvati ! saba assI megha prakhyAta haiM ye tere liye kahA / he logoMke hita karanevAlI ! aura dUsarA kyA pUchatI hai ? || 5 || ye assI metrake madhya meM vaha pabaMdha rAjA hai jo bRhaspati ke "Aho Shrutgyanam"
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalam digbhAge ca vidigbhAge pratyekaM daza nIradAH / unnamayya plAvayanti martyaloke jalairmahIm // 7 // kamale'STadale vRSTayai pratiSThApya payodharAn / dhUpadIpezva kusumai- naivedyaiH paripUjayet // 8 // siMhako vijayazcaiva kambalo'tha jayadrathaH / dhUmraH susvAmibhadrau ca mAtaGgo varuNastathA // 6 // trilocanapatizcaiva meghAH prAcyAmamI daza / AnandaH kAladaMSTrazca zUkaro ghRSabhuk tathA // 10 // mRgo nIlo bhavaH kumbho nikumbho mahiSastathA / daza meghA dakSiNasyAM prAyo'mI vRSTikAriNaH // 11 // kuJjaraH kAlameghazca yAmunaH kAlakAntakau / dundubhirmekhalaH sindhurmakara chatrakastathA // 12 // pazcimAyAmamI meghA daza varSAvidhAyinaH / meghanAdo'tha nRpati-strilocanasudhAkarau // 13 // daNDinazca sitAlazca traikAlikajalastathA / (191) sAtha rAzisaMyoga se Age kiyA jAtA hai // 6 // pratyeka dizA aura vidizA meM daza daza mevAdhipati haiM. ve martyalokameM udaya hokara jalase pRthvI ko tRpta kara dete haiM // 7 // varSAke nimitta medhAdhipatiko aSTadala kamala ke bIca sthApana kara dhUpa dIpa phUla aura naivedyase pUjA kare // 8 // siMha vijaya kaMbala jayadratha dhUmra susvAmI bhadra mAtaMga varuNa // 6 // aura trilocanapati ye daza meva pUrva dizAmeM rahate haiM, Ananda kAladaMSTra zUkara vRSabhuk // 10 // mRga nIla bhava kuMbha nikuMbha aura mahipa ye daza metra dakSiNa dizA meM rahakara varSA karate haiM // 11 // kuMjara kAlame yAmuna kAlaka antaka duMdubhi mekhala siMdhu makara aura chatraka ye daza megha pazcimameM rahakara varSAkarate haiM / meghanAda trilocana sudhAkara // 13 // daMDI sitAla traikAlika "Aho Shrutgyanam"
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ medhamahodaye vRSabho'pi ca gandharvo vidhUmAsikathaH paraH // 14|| gaharo dazameghAH syu-ruttarasyAM prvrssinnH| . diGmeghAnAM brAhmaNAdyA jAtayaH kramato matAH // 15 // catvAriMzadavidigajAtA meghA anye'pi kiirtitaa| nAmAni teSAM yodhyAni granthAntaranirIkSaNAt // 16 // OMkAro nAmni mUrtizca mayUraH kandikastathA / bindukAntizca karaNo hemakAntizca parvataH // 17 // gairikazcAhayA meghAH svargaloke vyavasthitAH / divyameghAzca saptaite sarvAGgasukhadAyinaH // 18 // dazameghAH zvetavarNA dazaiva lohitAstathA / daza pItA svarNavarNA daza dhUmrAH prakIrtitAH // 19 // . atha mantraM pravakSyAmi yena mantreNa AhitAH / Agacchanti dharAM devAkurvantyekArNavAM mahIm // 20 // OM hIM meghadUtyai namaH Agaccha 2 svAhA / OM meghadUtI kamalodbhavAya namaH Agaccha 2.svAhA / OM hrIM mahAnIlarA. jAya himavannivAsine Agaccha 2 svAhA / OM hrIM nandikezvarAya jala. vRSabha gandharva vidhUmAsikatha // 14 // aura gahvara ye daza medha uttara meM rahakara varSA karate haiM / ina dizAoMke medhakI brAhmaNa yAdi kramase jAti jAnanA // 15 // vidizA ke bhI cAlisa megha haiM unake nAma dUsare granthoMse samajhalenA // 16 // OMkAra yukta mUtti mayUrakaMdika bindukAnti karayA hemakAnti parvata // 17 // aura gairika ye meva svargameM rahate haiM, ye sAta meva divya honese sarvAMga sukha dete haiM | // 18 // daza meva zvetavarNavAle, daza lAlavarNavAle, daza pIlebarNavAle aura daza dhUmravarNavAle haiM // 16 // ... aba vaha maMtra kahatA hU~ jinake prabhAva se meva Akara pRthvI ko jalase pUrNa kareM // 20 // upara likhe hue maMtroM kA daza hajAra jApa kareM aura dhole " / "Aho Shrutgyanam"
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ guruvAraphalama.. (.193) jaTharanivAsine megharAjAya Agaccha 2 svAhA / OM hrIMkuverarAMjAya zRMgaveranivAsine Agaccha 2 svaahaa| jApo'sya dazasAhasro dazAMzo homa eva ca / puSpaizca dhavalai raktaiH karavIrasamudbhavaH // 21 // tataH puSpaiH sugandhyADhayai-cayenmeghasaptakam / .. nadyAM caidha vane gatvA meghAnAvAhayed budhaH // 22 // : zivAlaye taDAge vA punarmeghAn visarjayet / divyameghAzca saptaite kulaparvatavAsinaH // 23 // sarveSvamISu meveSu rAjAno dvAdaza smRtAH / .. prabuddhA nandazAlAdyA guruNaiva pryojitaaH||24|| . . evaM gurocAravasena nAgA, adhiSThitAstaryadi codvaahaa| kurvanti varSI prativarSamantra, saMvatsarAkhyA parivartanena // 25 // iti zrImeghamahodaye varSaprayodhAparanAmni mahopAdhyAya zrImeghavijayagaNiviracite saMvatsarAdhikArazcaturthaH / ................ thA lAla kanera ke phUloM ke sAtha dazAMza havana kareM // 21 // phira sugaMndhita puSpoM se sAta meghoM kA pUjana kareM / nadI yA vanameM jAkara vidvAn loga meghoM kA mAhavAna kareM // 22 // phira zivAlaya yA talAva para jAkara meghoM ko visarjana kareM / ye sAta divya megha kulaparvata ke nivAsI haiM // 23 // ina saba prakAra ke mevoM meM bAraha rAjA haiM, ve prabuddha nandazAla Adi nAmavAle haiM // 24 // isa taraha bRhaspati ke calanavazase medhAdhipati hai vaha saMvatsara kA parivartana se prativarSa varSA karatA haiM // 25 // .. iti zrIsaurASTrarAmyAntargata-pAdaliptapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhya jainena viracitayA meghamahodaye bAlAvabodhinyA''ryabhASayA TIkitA - zcaturthaH saMvatsarAdhikAraH / "Aho Shrutgyanam"
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 194) atha paJcamaH saMvatsarazarIram -- atha zanicAravicAra: meghamahodaye rohiNyAnalabhaM ca vatsaratanurnAbhistvaSADhAdvayaM, sAhRt pitRdevataM ca kusumaM zuddhaiH zubhaM taiH phalam / dehe krUra nipIDite'nyanilajaM nAbhyAM bhayaM kSutkRtaM, puSpe mUlaphalakSayo'tha hRdaye sasyasya nAzo dhruvam // 1 // atha zanirapi varSasyAdhipaH prAgupAta, stadihacaritamasyAbhyasya vAcyo vimarzaH / jalada viSaya evaM dhImatA yena varSe, zubhamazubhamathAgre bhAvi buddhayAvibodhaH // 2 // - zanaizcaravatsaranirUpaNAdhikAraH / meSasthe bhAnuputre tribhuvanavidite yAti dhAnyaM vinAzaM tRle taillaGgabaGge hayakhuradalitaM vigrahastotra eva / rohiNI aura kRttikA nakSatra varSakA zarIra hai, pUrvASADhA aura uttarAbAda varSakI nAbhI hai, AzleSA nakSatra varSakA hRdaya aura maghA nakSatra varSakA " kusuma hai / ye saba yadi zuddha ho to zubha phaladAyaka haiN| saMvatsara (- bRhaspativarSa ) kA zarIranakSatra yadi pApagraha se pIDita ho to abhi aura vAyukA bhaya ho / nAbhinakSatra pIDita ho to kSuvAkA bhaya ho / puSpa (kumuma) nakSatra pIDita ho to mUla tathA phalakA vinAza ho aura hRdayanakSatra karagrahase pIDita ho to nizcayase dhAnyakA vinAza ho // 1 // zanaizvaravarSakA adhipatiko prathama grahaNa karanA, pIche usakA caritrakA abhyAsa aura vicAra karake buddhimAnase meghakA viSaya kahanA cAhiye aura bhAvi zubhAzubha varSako buddhise vicAranA cAhiye // 2 // meSa rAzimeM zanaizcara ho to dhAnyakA vinAza, tUla tailaMga aura baMgadeza meM ghor3e ke khura se pRthvI cUrNa ho aisA ghora vigraha ho, pAtAla meM " Aho Shrutgyanam"
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAracAraphalam pAtAle nAgaloke dizi vidizi gatA bhItabhItA nrendraaH| sarve lokA vilInAH prathamagattadhanA yAcamAnA brajantiH / / vairAsasvAjjanAnAM dhanamukhaharaNaM sarvadeze maharSe, duHkhaM vairAgyayogaH sakalajanamanasyAnAzaH pazUnAm / dhAnyasyaivArddhanAzo rasakasarahitaM sarvazUnyaM janAnA. . mityete sarvadezAH parijanadhikalAHsUryaputre vRsssthe||4|| prAjyaM kArpAsalohA lavaNatilaguDAH sarvadeze maharghA, .. maniSThA hemasAre vRSabhahayagajaM sarvadhAnyaM samargham / : sapta dvIpe samudre sukhijanasahite sarvasaukhyaM narendrAH, sarvatoM yAnti meghAH sakalamunimataM maithune suuryputre||5|| rogA nityaM grasanti prayuraparibhavo vittanAzastathaiva, kArye hAnirviruddhaH sakalabhayajano dezacintAviSAdaH / ArAvo'mcUpapAtaSTalaTalapRthivI sarvalokAd vinAzaH, nAgaloka meM dizA aura vidizAmeM rAjAoM bhayabhIta hoM aura saba loka duHkhI ho, tathA pahale ikaTThA kiyA huA dhanase rahita hokara jahAM tahAM yAcanA karate phireM // 3 // vRSarAzimeM zanaizcara ho to manuSya paraspara vaira se duHkhI, dhana aura sukhakA vinAza, saba dezameM annakI tejI, saba manuSya ke manameM duHkha vairAgya, pazukA nAza, dhAnyakA arddha vinAza, rasa. kasa se hIna aura saba zUnyatA ho, isa taraha samasta dezake loga vyAkula raheM / 4. // mithunarAzimeM zanaizcara ho to ghI kapAsa lohA namaka tila guDa ye vastu saba dezameM maha~ge hoM, ma~jITha suvarNa vRSabha ghoDA hAthI aura saba dhAnya saste hoM, sAtoM hI dvIpa samudra takake rahanevAle loga sukhI, rAjAoM sanna sukhI, sarva RtumeM megha barase yaha samasta phala muniyoMne kahA haiM // 5 // karkarAzimeM zanaizcara ho to roga adhika, bahuta tiraskAra, dhanakA adhika nAza, kAryameM hAni, manuSyoM meM virodha aura bhaya, dezameM cintA aura vidhAda, "Aho Shrutgyanam"
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ (196) meghamahodaye sarvasmin rAjayuddhaM pazudhanaharaNaM karkaTe sUryaputre // 6 // pRthvyAM nazyaccatuSpAddvajaya vRSabha - yuddhadurbhikSarogaiH, pIDayante sarvadezA udadhipurapathe durgadezeSu bhaGgaH / mlecchAnto dhAnyabhAvo dhanasukhamavanI zendracandrapratApaH, sarve te yAnti kAlaM bhramati yugamidaM siMhage sUryaputre | 7| kAzmIra yAti nAza hayakhuradalitaM vigrahaM tatra kuryAd, ratnasthaM dhAturUpyaM gajahayavRSabhaM chAgalaM mAhiSaM ca / maJjiSThA kuMkumAdyaM rasakasasahitaM yAti sarvaM samartha, kanyAyAM sUryaputre sakalajanasukhaM saMgrahaH sarvadhAnyam // 8 // dhAnyaM yAtyUrdhvamAtraM garagaraladharAH klezapUrNAzca dezA:, pRthivyAkarUpamAtA sakalamunivare dehapIDApi nityam | sarve te yAnti nAzaM narapuranagarA-pambudo'pyalpa eva cakrAvarttI janAnAM sukhadhanarahitaH sUryaputre tulAyAm // 6 // 3 zabda yukta jalakA giranA, pRthvI usase Tala Thala ho, lokakA vinAza, rAjAoMmeM yuddha, pazu aura dhanakA haraNa ho // 6 // siMharAzimeM zani ho to pRthvI meM pazuoMkA nAza ho, saba deza hAthI ghoDA vRSabha Adi pazuoM se yuddha tathA durbhikSa aura rogoMse duHkhI hoM, samudra taTake dezoMkA mlecchoM se bhaMga ho, dhAnya bhAva acchA, rAjAoM dhanase sukhI tathA iMdra caMdra ke jaise pratApavAle hoM ve saba duHkhI hokara isa yugakAlameM bhramaNa kareM ||7|| kanyArAzikA zani ho to kAzmIra dezakA nAza, va Deke khurase pRthvI cUrNI ho aisA vigraha ho, ra dhAtu cAMdI hAthI ghoDA vRSabha bekarI bhaiMsa ma~jITha kuMkuna Adi satra esa kalavAle hoM aura saste hoM, manuSyoM ko mukha aura dhAnyakA saMgraha karanA cAhiye // 8 // tulA rAzikA zani ho to dhAnya mAtra U~cAhI baDe, pRthvI rogase vyAkula, deza saba krezase vyApta, pRthvI kampAyamAna, samasta muni logoM ko bhI sarvadA dehapIDA ho, manuSya pura nagara meM "Aho Shrutgyanam"
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ maan (197) bhUmIzAH krodhapUrNA viSadharamuditAH pakSiNAM sannipAtaH, * sapta bIpaprakampAnnarapatimaraNaM yAnti meghA vinAzam / baiMkalpAd yAcyamAnAH sakalajanaripuH sarvakArya nihanti, . sarve te yAnti nAzaM sakalaguNavidhevRzcike sUryaputre / 10 // sapta dvIpAH samudrAH sakalamunivanaM vAyupUrNA dharitrI, viprA vedAGgAlInA jagati janasukhaM sarvato yAti ssym| ghAnyaM cAru prabhUtaM rasakasabahulaM yAti dhAnyaM prasAraM , sarveSAM vA janAnAM prahasati vadanaM sUryaputre dhnsthe||11|| rUpyaM tAnaM suvarNa hayagajavRSabhaM sUtrakarpAsa mUlyam , * sarvasmin dhAnyamAnaM bhavati bhuvitale sarvanAzazca ssye| pRthvIzAH krodhapUrNA bhavati pathibhayaM sarvarogAd vinAzazcintAvasthA nRpANAM bhavati sati bale sUryaputre mRgsthe|12| lakSmI prAkArasaukhyaM dhanakaNasahitaM dezasaukhyaM nRpANAM, saba nAza ho, megha thoDA barase, manuSya sukha aura dhana rahita hoM // 6 // vRzcikararAzikA zani ho to rAjAoM krodha kareM, sarpa prasanna ho, pakSiyoMkA yuddha, sapta dIpa pRthvI meM bhUcalana hoM, rAjAkA maraNa, meghoMkA nAza, vacanoM meM vikalpatA, samasta logameM zatrutA, saba kAryakA vinAza, tathA samasta guNoMkA nAza ho // 10 // dhanarAzikA zani ho to sAta dvIpa, samudra, aura saba munijanoM kA vana Adi samasta pRthvI vAyuse pUrNa ho, brAhmaNa vedAdhyayanameM lIna ho, jagatameM manuSyoM ko sukha ho, aneka prakArake tRNakI utpatti tathA bahuta acchA dhAnya ho, rasakasa adhika, zreSTha dhAnya ho, saba manuzya prasanna vadana ho // 11 // makara rAzikA zani hoto cAMdI sonA tAMbA hAthI ghoDA vRSabha sUta kapAsa ina sabake bhAva teja ho. dhAnya thoDA hI ho, pRthvI para dhAnyaM kA sarvasva nAza, rAjAoM krovase pUrNa ho, mArga meM bhaya, rogase prajAkA nAza, aura rAjAoMko cintA adhika ho // 12 // kuMbha.. "Aho Shrutgyanam"
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ (198) meghamahodaye dhArmAdhauM vidhatte sukhaniratajano meMghapUrNA dhritrii| mAGgalyaM sarvaloke prabhavati pahuzaH sasyaniSpattiharSA, bhUmIramyA vivAhai janamukhasamayaH kumbhage sUryaputre // 13 // pRthvI vyAkampamAnA pracalati pavanaH kampatte nAgalokaH , saptadrIpeSu sindhau girivaragahane sarpavRkSAdihAniH / nAzaH pRthvIpatInAM janapadavilayo yAnti meghAH praNAzaM, __ vArAkhAmevamuktaM caturajanamude mInage sUryaputre // 14 // gArgIyasaMhitAyAmapi Aplavante samudrAH pracalitagaganaM kampate nAgaloka . .: zcandrArkI razmihInau grahagaNasahitau vAti vAtaH prcnnddH| prabhraMzaH pArthivAnAM janapadamaraNaM yAnti meghAHpraNAzaM, - cakrAvataH samastaM bhramati jagadidaM mInage caarkputre||15|| __iti saMkSepataH zanicAraH rAzima zani ho to lakSmIkI prApti, dezameM sukha, dhana dhAnyase pUrNa rAjAoM dharmAdharmako jAnanevAle hoM. manuSyoM sukhameM lIna ho pRthvI jalase pUrNa ho, saba logameM maMgala, dhAnyakI prApti, pRthvI ramaNIka aura vivAhAdi maMgaloM se pUrNa ho // 13 // mInarAzikA zani ho to pRthvI kampAyamAna ho, vAyu cale; nAgaloka kampAyamAna ho, sAta dvIpa samudra aura parvatoMmeM vRkSAdikoM kI hAni ho, rAjAoMkA nAza, deza kA pralaya aura megha kA vinAza ho; isa prakAra catura manuSyoM kI prasannatA ke liye vArAhI saMhitAmeM kahA hai // 14 // samudra suSka ho jAya, AkAza calAyamAna ho, nAgaloka kaMpAyamAna ho, caMda sUrya Adi saba graha teja hIna hoM, pracaMDa pavana cale, rAjAoMkA nAza, manuSyoMkA maraNa, varSAkA vinAza, cakrAvartakI taraha yaha jagata bhramaNa kare isa prakArase mInarAzi gata zanikA phala gargasaMhitA meM bhI kahA hai // 15 // "Aho Shrutgyanam"
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ zanaizcaracAraphalam sadyo yodhAya gadyena vistareNa nigadyate / . zanaiH zanaiH zanecAra-phalaM zAstravimarzataH // 1 // : meSarAzau yadA sauristadA pazcimAyAM rAjavigrahaH, vastumaharghalA, nRpaterbhayaH, gurjaragauDasaurASTreSu dhAnyamaharghatA dviguNo'navyApAre lAbhaH, chatrabhaMgo rAzyarddhabhogAtparata utpAtabahulA mahI, tathA mahInadIpAce pIDA rAjJAmupadravA:,meghA yahavaH, sapta dhAnyAni yugandharyAdIni saMgRhyante, mAsacatuSTayAnantaraM vikraye dviguNalAbhaH, gujaradeze'hiphenaguDazarkarAkhaNDagodhUmathArjaracavalAvikraye lAbhaH, suvarNarUpyalAbhA, prathama zanaizcaraH saptamAsarAzibhogataH pazcAdutpAtacAlakaH, bhUkapagarjitaM kvacit, phAlgune upadravastadA vastumaharghatA, vyApAre jayaH, mAlavadeze ghRtazarkarAtailaToparArAyaNa ityetAni maharghANi kaTakacAlako'STau mAsAn / ...ityetad gautamasvAmi-bhASitaM rAzimaNDalam / . . . ... aneka zAstroMse vicAra kara zanaizvara kA phalako zIghra hI jAnaneke lie gadyarItise vistAra pUrvaka kahA jAtA hai // 1 // meSarAzi kA zani ho to pazcimameM rAjavigraha, vastu maha~gI, rAjAkA bhaya, gujarAta goDa aura soraTha deza meM dhAnyabhAva teja, dhAnya kA vyApArameM dUnA lAbha, rAzike 15 aMza bhogane ke pIche chatrabhaMga, pRthvI meM bahuta utpAta, mahInadI ke taTapara duHkhapIDA, rAjAbhokA upadrava, varSA adhika, jumAra Adi sAta dhAnyakA saMgraha karanA ucita hai cAra mAsa pIche becanese dUnA lAbha ho, gujarAta dezameM aphIma guDa sakara khAMDa gehU~ bAjarA caulA Adi becanese lAbha, sonA rUpAse lAbha, pahale zanaizcara. sAtamAsa taka rAzi bhogane bAda utpAta cAle, kahIM bhUkaMpa garjanA ho, phAlgumeM upadrava ho to vastu teja, vyApArameM jaya, mAlavAdezameM ghI sa. kara. tela ToparA rAyasA (khIrI) ye teja bhAva, pAThamAsa kaTaka (sainA) caale| "Aho Shrutgyanam"
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye zanaizvarapracAreNa jJAtavyaM varSahetave // 1 // vRSe yadA zanistadA vigraho dakSiNadizi paracakra bhayam, varADadeze'svasthatA, pazcimApatirdakSiNasyAM yAti dezA udasA annaM maharSa, godhUmacaNakalavaNavyApAre lAbhaH suvarNarUpyapittalakAMzyalohavyApAre lAbho mAsaSaTkaM yAvat, bhASADhAdimAsatraye lAbhaH, Azoradeze yuddhaM mlecchahindukayoH kSayaH, hindurAjasya jayaH bhAdrapade ahiphenAllAbhaH, devagaDhadeze vigrahaH, durgabhaGgaH zanaizcarasya rAzibhoge ekavarSAnantaraM vastumaharghatA tanmadhye'jamakastasya mAghamAse vikraye lAbha: / ' ityed gautamasvAmi, ityAdi pUrvavat // 2 // " mithune zanistadA pazcimAyAM durbhikSaM, rAjavigrahaH, mAlavadeze virodhaH, rAzibhogAnmAsapaJcakataH paJcAdujjayinyAmuspAtaH durgabhaMga: mAsadvayAt paraM durbhikSaM mAsaikayAvata tato vatsare zubhaM dhAnyaniSpattiH pUrvadeze utpAta, guDe isa taraha rAzimaNDala gautamasvAmI ne kahA, vaha zanaizcara cAlanase varSA ke liye jAnanA cAhiye // 1 // (200) 5 3 > jaba vRSarAzikA zani hoM taba vigraha ho, dakSiNa dizA meM zatrukA bhaya, barADadeza meM azAnti, pazcimakA pati dakSiNa cale jAya, dezakA ujADa annabhAva teja, gehU~ caNA namaka ke vyApAra meM lAbha, sonA cAMdI pittala kAMsI lohAkA vyApAra meM chamAsa taka lAbha, ASADhAdi tInamAsa lAbha, AzoradezameM yuddha, mleccha aura hindUkA vinAza, hindUrAjakA vijaya, bhAdoMmeM aphIma se lAbha, devagaDhadeza meM vipraha, durgabhaMga, zani kA rAzibhoga meM ekavarSa honebAda vastu maha~gI, usameM ajavAyana ko mAtramAsameM becane se lAbha ho // 2 // jaba mithuna rAzikA zani ho taba pazcimameM durbhikSa, rAjAoMkA vigraha, mAlavA deza meM virodha, rAzibhogase pAMcamAsa jAnebAda ujjayinI meM utpAta, "Aho Shrutgyanam"
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ zanaizcaracAraphalam samatA laviMgakesara elApAra dahiMgupAnaDI rezamakadhIrazuMThi etAni mahArghANa, kSatriyANAM mAlavadeze khaNDe jayaH, durgarodhaH, uccavastuvikrayaH / ' ityetad gotamasvAmi ' ityAdipUrvavat // 3 // karka rAzau zanistadA medapATadeze mAlavasImAntaM uddhvaMsatA, chatrabhaMgo mahIpateH, rAjayuddhaM saghala, mAlapade mugalakaTakaM, tApInadItIraM yAvad vigrahaH paraM kuzalaM, dakSiNadizi lokanAzaH, grAmabhaMgaH, zrAvaNe dhAnyaM maharce, bhAdrapade jalopadravaH, meghA bahavaH, Azvine varSA, ahiphena maharcatA , mAsaiye punaH samardhatA, vastu mahaGghe ghoTakamahiSamahaghetA vyApAre lAbhaH / ' ityed gautamasvAmi ' ityAdi pUrvavat // 4 // siMharAzau zanistadA'nnaM sarvatra niSpadyate, jalavRSTi bahulatA, mAlabadeze vyApAre lAbhaH, rAzibhogAnantaraM mAsadezagamanaM pAtisAhi calAcalatvaM paramannaM samaye zAkabandhatulyAH " (101) durgabhaMga, do mAsake pIche eka mAsa taka durbhikSa, eka varSake pIche dhAnya prApti acchI ho, pUrvadezameM utpAta, guDabhAva sama, lauMga kesara IlAIcI pArA hiMgalu pAnaDI rezama kadhIra aura soMTha ye saba teja, kSatriyoMkA mAlavA deza meM jaya, durgarodha, ucca vastukA vyApAra // 3 // jaba karkarAzikA zani ho taba medapATadeza meM mAlavA ke sImA taka deza . kA vinAza, rAjakA chatrabhaMga, vora rAjayuddha, mAlapadadezameM mogaloMke senAkA upadrava, tApInadIke taTa taka vigraha aura Age kuzala ho, dakSiNa dizA meM lokakA nAza, gA~vakA bhaMga, zrAvaNa meM dhAnyabhAva teja, bhAdoMmeM jalakA upadra, varSA adhika, AsojameM varSA, aphIma teja, do mAsa pIche sastA, ghoDA bhaiMsa maha~ge, vyApAra meM lAbha ho // 4 // jaba siMharAzi kA zani ho taba saba jagaha anna paidA ho, jalavarSA vizeSa, mAlavAdeza meM vyApAra meM lAbha, rAzibhogakA eka mAsa ke pIche dezameM 26 "Aho Shrutgyanam"
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ (202) saMgrAmAH pratigrAmaM guDagodhUmacaNakataMdulazAlimasurAnnaghRtA divastuvyApAre lAbhaH pUrvaM subhikSaM paraM mAribhayaM sarvadezeSu pIDA vyAkulatA, azubhaM saMvatsaraphalaM maricazuMThipramukha krayANakAlAbhaH tAmrapittalamahatA ghRtatailAdira samaharghatA, kuMkaNadeze tRNamahiSIsamardhatA mAlavamadhye upadravaH paraM rAjya: sukhaM kaTakavigrahaH pUrvadeze vastralAbhaH sarvavastu samardham / "ityetad gautamasvAmi' ityAdi // 5 // kanyAyAM yadA zanistadA durbhikSaM caturdizAsu pitA putraM vikrINAti, annanAzaH, jalavarSA nAsti, marudeze zivapurvI drAviDadeze rAjapIDA chatrabhaMgaH, zeSAH sarve dezAH zubhAH, arbude subhikSaM, zIrohImadhye'nnalAbhaH, sarvadhAnyasaMgrahe dviguNo lAbhaH, mAnavakaM yAvad dhAnyaM rakSaNIyaM paJcAdvikrayaH, dhAtuvastusamartha, uttamavastu maharce, annabhayaM mahAvRSTiH, trINi krayANakAni sa . meghamahodaye gamana, pAtazAhIpana calavicala ho paraMtu anAja sastA ho, zAka baMdhake sadRza saMgrAma ho, pratyeka gA~va meM guDa gehU~ caNA cAvalaM masura anAja ghI Adi vastu kA vyApAra meM lAbha ho, pahale subhikSa pIche mahAmArIkA bhaya, saba dezameM pIDA vyAkulatA ho, saMvatsara kA phala azubha, miraca soMTha Adi krayyANakase lAbha, tAMbA pittala teja, ghI tela Adi teja, koMkaNa dezameM tRNa bhaiMsa saste, mAlavAmadhye upadrava parantu rAjasukha, sainA meM vigraha, pUrvadeza meM aa lAbha, saba vastu sastI // 5 // jaba kanyA rAzikA zani ho taba durbhikSa, cAroM dizAmeM pitA putra ko beceM, anna kA nAza, jala varSA na ho, mAravADa zivapurI aura drAviDadezameM rAjapIDA chatrabhaMga ho, bAkI saba deza sukhI raheM, Abu subhikSa, zIrohi madhye annakA lAbha, saba dhAnyakA saMgraha se dUnA lAbha, navamAsa taka dhAnya saMgraha karanA pIche becanA, dhAtu vastu sastA, uttama vastu teja, mAlavA deza "Aho Shrutgyanam"
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ zanaizcara vAraphalm maryANi / 'ityetad gautamasvAmi' ityAdi // 6 // tulArAzau yadA sauriH subhikSaM sthaacraacre| prajAnAM sukhasaubhAgyaM dhanaM dhAnyaM ca sampadaH // 1 // baMgAladeze vigrahastatraina prajApIDA, rogabahulatA, kArtike mahAjananaye kaSTaM bahulaM, baMgAle utpAtaH, chatrabhaGgaH, a. rAzibhogAt paramutpAta:, dakSiNadizi upadravaH, godhUmacakacokhA (cAvala) mArUMgI kAMguNI uDida ete maharghAH, jyeSThamAsAd vikraye dviguNo lAmA,anye sarve dezAH subhikSavantaH susthaaH| 'ityed gautamasvAmi' ityAdi // 7 // ..... vRzcike yadA zanistadA hastinAgapure taddeze vairATadeze ca vigrahaH, mAlapadamedapATavAgaDagurjarasaurASTra uttarArddhadezeSu kaTakacAlakaH, annAllAbhaH, godhUmakArpAsamasUrAnnatilakApaDAdivyApAre lAbhaH, mAsanavakAt paramupadravaH rAjarANAmlemeM paraspara virodha, rAjabhaya, pRthvI meM kiJcid utpAtAdi azubha ho, guDa bhAva sama, dhAnyabhAva teja, anna kA bhaya, mahAvI,tIna vAragika vastu sastI // 6 // jaba tulArAzikA zani ho taba jagatmeM subhikSa, prajAko sukha saubhAgya aura dhana dhAnyAdi saMpadA ho, bagAla meM vigraha prajApIDA, roga adhika , kArtika meM brAhmaNa kSatriya aura vaizya ko kaSTa , utpAta , chatrabhaMga, rAzya bhogase pIche utpAta, dakSiNa dizAmeM upadrava, gehU~ canA, cAvala mAraMgI kAMgula aura Urda ye tejabhAva hoM, jyeSTha mAsameM becanese dunA lAbha, anya saba deza mubhikSavAle aura zAnta ho // 7 // - jaba vRzcikarAzikA zani ho taba hastinApura aura virATa deza meM vipraha, mAlavA medapATa vAgar3a gujarAta soraTha aura uttarArddha dezameM sainA kA upadrava, anAjase lAbha, gehU~ kapAsa masUra anna tila aura kapaDA AdikA vyApAra meM lAbha, nava mAsa pIche upadrava, rAjA rANA aura mlecchoMkA paraspara "Aho Shrutgyanam"
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ (204) meghamahodaye cchAnAM parasparaM yuddhaM, pAtisAhigRhe klezaH, mAlavadeze toDA AyAnti, sarvavastumUlyavRddhiH, ahiphenAllAbhaH, jyeSThamAsi vRddhiH, ajamodamethI pramukha vikrayaH, rogacAlakaH, varSA bhulaa| 'ityetad gautamasvAmi'ityAdi // 8 // - dhane zanistadA sarvatra maharghatA lokadurghalaH pitA putraM vikrINAti, annanAzaH, pRthivyAM nirjalatA, lokA vyAkulAH, rAzibhogAd mAsaSaTakAnantaraM phalaM dhAnyasaMgrahaH, ahiphenAllAbhaH, tailatiladANA godhUmacaNakacokhA khaNDAluMgaDoDAasAligroajamoda methI ghRtaM etAni vastUni maharghANi / zrAvaNAdimAsacatuSTaye mArIpIDA rAjasukhaM uttarApathe kaTakacAlakaH / ityetad gautamasvAmi' ityAdi // 9 // .. makare zanistadA''nandaH sarvatra subhikSaM rAjA nirbhaya prArogyaM samAdhAna tathA kapUrapAradajAtiphalaluMgaToparAhiMgujIrakasoyAbirahAlIghRtalavaNamaharghatA mUlyavRddhirASADhAdiyuddha, pAtazAhI ghara meM kalaha, mAlavAdezameM TIDDIkA upadana, saMba vastu ke mUlyakI vRddhi, aphImase lAbha, jyeSThameM vRddhi, ajavAyina methI Adi kA vyApArase lAbha roga phaile, varSA adhika ho // 8 // jaba dhanarAzikA zani ho taba saba jagaha teja bhAva, loka durbala, pitA putrako bece, annakA nAza, pRthvI jalarahita, loka vyAkula, rAzi bhoga se chamAsa pIche dhAnyakA saMgrahase lAbha, aphImase lAbha, tela tila gehU~ caNa cAvala khAMDa loMga DoDA asAliyA ajavAina methI ghI ye saba vastu teja ho, zrAvaNAdi cAra mAsa mahAmArIkI pIDA, rAjasukha, uttarApathameM sainAkA upadrava // 6 // makararAzikA zani ho taba saba jagaha AnaMda aura subhikSa ho, rAjA bhayarahita , rogarahita , kapUra pArA jAyaphala loMga ToparA hiMga jirA soA "Aho Shrutgyanam"
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ pranizvaravAraphalam (205) mAMsasaptakaM yAvada, ahiphena maharcatA, corabhayaM dezAntare mahAjanapIDA, prathamaM varSA bhavati tato mAsamekaM na vRSTiH maharghatA pazcAt subhikSaM, lavaNe mUlyavRddhirdinAni paJcadaza yAvat, citrakUTadurge kaTake yuddhaM ca manuSyapIDA dhanahAniH zAkhA pramANena, mAlapadadeze rogapIDA, prathamaM varSa bhayaGkaraM pazcAt zu bhaM dezabhaGgo rAzibhogAnte / 'ityetad gautamasvAmi' ityAdi / 10 kuMbhe zanistadA dakSiNakuGkAdeze mahAvigrahaH, rAjakSatha, prajAbhayaM dhanapralayaH, rAzibhogAnmAsasatakaM yAvat sarvadhAnyamahArghatA, ASADhAdimAsapaJcakaM yAvada 'godhUmamaMDaIcigAmasUra yugandharI cokhA ur3ada vaTalAtuvarI kAMgaNI caDalAbAjaro' etAni maharghANi, duSkAlaH, mAghavRSTipravalA tato dhAnyavinAza chatra bhaMgaH, phAlguna caitrato vastudhAnyasaMgrahaH, anamrA janA namanti amArgaNA mArgayanti, dhAnyadviguNalAbhaH / ' ityetad gautamasvAmi' ityAdi // 11 // sopa ghI namaka ye maha~ge ho inakI mUlya meM vRddhi ApAdAdi sAta mAsa taka, aphIma teja, paradezameM cora bhaya, mahAjanako pIDA, pahale varSA ho pIche eka mAsa varSA na ho, pahale maha~gA pIche mubhikSa, namaka meM mUlya vRddhi pandraha dina taka citradurga meM yuddha, manuSyako pIDA, dhanakI hAni, mAlavA meM rogapIDA, pahalA varSa bhayaMkara pIche zubha aura rAzibhoga ke antameM dezakA nAza // 10 // jaba kuMbha rAzikA zani ho tatra dakSiNa kuMkaNadezameM baDA vigraha, rAjA kA kSaya, prajAko bhaya, dhanakA nAza, rAzibhogase sAtamAsa taka saba dhAnya teja, ASADhAdi pAMca mAsa taka gehU~ caNA masUra juvAra cAvala urda, baTAnA, tuarI, kAMgaNI caulA bAjarI Adi tejabhAva, duSkAla, mAtra meM prabala varSA jisase dhAnyakA vinAza, chatrabhaMga, phAlguna caitrase vastukA aura dhAnya kA "Aho Shrutgyanam"
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ (206) meghamahodaye .. mIne zanistadA durbhikSaM loke durbalatA, mAtA putraM vi. krINAti, mAlapade maharghatA, utpAta: 'kAMgaNI gehuM caNA jvAra mASaguDalavaNavastranAlikeraToparA suMTikapUrajAtiphala' eSAM mAsapaJcakAt parato vikayo dviguNalAbhaH, dhAnyAllAmA, dakSiNasyAM dhAnyaM mahargha mAlapade rAjavirodhaH, prajA vasati, vASaravastumaharghatA dhAtuvastusuvarNarUpyatAmaMtrapulohaM maharghasarvavastuvANijye lAbhaH / ityetad gautamasvAmi'bhASitaM rAzimaNDalam / zanaizcarapracAreNa jJAtavyaM varSahetave // 12 // ... zanaiH zanaizcAraphalaM vicintyaM, rAzIzamaitrIgRhacintanAcaH / zubhasya vedho'rddhaphalaM zaneH syAt, krUrasyavedhe kthitaatiriktm|1 dezAMzca vastUni zanisvamitra-rAzIni kiJcit pripiiddyet| rAze ripUNAM bahudhA vinAzya, dadAti duHkhAni rahasyametat / 2 atha zaninakSatrabhogaphalam------ saMgraha karanA, abhimAnI loga namra ho, dhAnyase dUnA lAbha // 11 // jaba mInarAzikA zani ho taba durbhikSa, lokameM durdala tA, mAtA putrako bece, mAlavAmeM maha~gAI, utgata, kAMgaNI gehU~ caNA juAra urda guDa namaka vastra zrIphala ToparA soMTha kapUra jAyaphala inako pAMca mAsa pIche becanese dUnA lAbha ho, dhAnyase lAbha, dakSigameM dhAnya bhAva teja, mAlavAmeM virodha, prajA kA vAsa, vastu teja, dhAtu vastu sonA rUpA tAMbA rAMgA lohA teja, saba vastu kA vyApArameM lAbha // 12 // rAzikA svAmI aura graha maitri AdikA vicAra kara zanaizcarakA cAlana phala vicAranA cAhiye. zubha grahakA vedha ho to zanikA aI phala aura kAra prahakA vetra ho to aniSTa phala hai // 1 // zani apanI yA mitra grahakI rAzikA ho to deza aura vastuko kiMcit pIDA kare. yadi zatru rAzikA ho to bahuta vinAza aura bahuta duHkha deM. yaha zanikA phala hai // 2 // "Aho Shrutgyanam"
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ haammbaanggel (207) pUrvAbhAdrapadA pauSNyaM maghA mUlaM punarvasu / / puSyaM zaniryadA bhukte prayuMkte'kAraNaM raNam // 1 // chatrabhaGgaM dezabhaGga-murgI kurvIta cAkulAm / catuSpadA rogayogaM zanivyesanino janAt // 2 // uttarAtritayaM paiJyaM rohiNI revatI tathA / zaniH zrayati yadyatra bhUmikaSTaM bhavettadA // 3 // mUla maghA ne rohiNI revai, hasta punarvasu jo zani sevh| caupada mare dupad saMtAvai,saghalI pRthavI cakracaDhAvaha // 4 // loke punaH- mAhamAsi vakre zani, to bhaDulI muNi vatta / pazcima gharase Agha hui, egaha musala tattaH // 5 // zrAvaNe kRSNa pakSe ca zanivakrI yadA bhavet / utpAtastu tadA jJeyo mAsamadhye na saMzayaH // 6 // zravaNAnilahastAAbharaNIbhAgyopagaH suto'kasya / pracurasalilopagaDAM karoti dhAnI yadi snigdhaH // 7 // pUrvAbhAdapadA revatI maghA mUla punarvasu aura puSya ina nakSatra para zani ho to vinA kAraNa yuddha ho||| 1 // chatrabhaMga aura dezabhaMga ho, pRthvI bhAkula vyAkula ho; pazuoMko aura vyasanI manuSyoMko roga ho // 2 // tInoM uttarA maghA rohiNI aura revatI ina nakSatra para zani ho to bhUmi para kaSTa ho // 3 // mUla maghA rohiNI revatI hasta aura punarvasu ina nakSatra para zani ho to pazu meM adhika maraNa ho, manuSyoMko kaSTa ho, aura samasta pRthvI upadrava vAlI ho // 4 // yadi mAgha mAsameM zani vakrI ho to pazcima meM meghakA udaya hokara musaladhAra varSA ho // 5 // zrAvaNa kRSNa pakSameM yadi zani vakrI ho to eka mAsa ke bhItara utpAta ho isa meM saMzaya nahIM // 6 // zravaNa svAti hasta ArdrA aura bharaNI ina nakSatra para zani ho to bahuta jalase pUrNa pRthvI hotI hai // 7 // "Aho Shrutgyanam"
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ / / (208) megha mahodaye atha zanibhogAddinaphalaM yA saptayamajihvAzanibhaM dinabhe yojyaM tadaGkaM saptabhirbhajet / annaM vAtaM tathA yuddhaM durbhikSaM chatrapAtanam ||8|| zUnyatA rauravaM proktaM phalaM jJeyaM vicakSaNaiH / etA saptApyagnijihvA yamajihA prakIrttitA // 6 // pAThAntare - sUrya bhAdinabhaM yAvat sapta bhAge jalaM kaliH / romosnirvAyuH pazu-poDA durbhikSakRcchaniH // 10 // atha zanerudayavicAra : meSe zanerudayane jalavRSTirucaiH, saukhyaM jane vRSabhage tRNakASThakaSTam / azveSu rogakaraNaM ca maharghamikSu - janyaM guDAdi mithune'tisubhikSameva // 11 // vRSTirna karkagRhage sarasAM ca zoSaH, sarvatra mAribhayamAzu jane'tipIDA / tiDDAgamaH kvacana siMhagate zizUnAM " zaninakSatrako dinanakSatra meM jor3a kara sAtase bhAga denA, zeSa bace inakA kramase phala kahanA - annaprApti, vAyu adhika, yuddha, dulkAla, chatrabhaMga, zUnyatA aura duHkha aisA phala vidvAnoMne kahA hai / isa sAtoMko agnijihvA yA majihvA kahate hai // // // pAThAntara se - sUryanakSatra se dinanakSatrataka ginakara sAta se bhAga denA, zeSa bacce usakA phala kahanA - varSA, kalaha, roga, abhi, vAyu, pazupIr3A aura durbhikSa kAraka ho // 10 // meSa rAzimeM zanikA udaya ho to jalavarSA aura manuSyoM meM sukha ho / vRSa rAzimeM zanikA udaya ho to tRNa kASTakA kaSTa, ghoDAoM meM roga aura ikSu (gannA) se utpanna honevAlI guDa Adi vastu maha~gI ho / mithuna rAzi meM zanikA udaya ho to adhika subhikSa ho // 11 // karkarAzimeM zani " Aho Shrutgyanam"
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ (202) zanaizcaracAraphalam .. nAzaH prakAzanamadhArmikazAsanasya // 12 // kanyAzanerudayataH kila dhAnyanAzaH , . pRthvIzasandhiratulastulayA na varSA / godhUmavarjitamahI tadasau phalaM syA: dasvasthatA dhanuSi mAnuSajAtirogam // 13 // strINA zizozca vipado'khila dhAnyanAzaH , - sauredaMge'bhyudayane nRpayuddhabuddhiH / nAzazcatuSpadakule kalaze'tha mIne, .. dIne jane nanu zanerudayAnna dhAnyam // 14 // atha zanerastavicAra:---- meSe'staM gamane zanerbhuvi jane dhAnyaM mahargha vRSe, sarvatrApi gavAdipIDanamaho paNyAMganA maithuLe / duHkhArtA pathi karkaTe ripubhayaM kArpAsadhAnyAdiSu, kA udaya ho to varSAkA abhAva , rasoM meM zuSkatA, saba jagaha mahAmArI kA bhaya, manuSyoM meM atipIDA aura kahIM TIDIkA Agamana ho| siMharAzimai zani kA udaya ho to bAlakoMkA nAza aura rAjAkA adharmazAsana pragaTa ho||12|| kanyArAzimeM zanikA udaya ho to dhAnyakA nAza aura pRthvImeM saMdhi ho! tulA aura vRzcikarAzimeM zanikA udaya ho to varSA na varase, gehU~ Adise rahita pRthvI ho / dhanarAzi meM zani kA udaya ho to asvasthatA, manuSya jAtimeM roga // 13 // strI aura bAlakako duHkha, samasta dhAnya kA nAza ho / makara rAzimeM zanikA udaya ho to rAjAoM meM yuddha karane kI buddhi ho aura pazuoMkA nAza ho / kuMbha aura mInarAzimeM zanikA udaya ho to manudhyoMmeM dInatA aura dhAnya na ho // 14 // ..... meSarAzimeM zani kA asta ho to pRthvImeM dhAnyabhAva teja ho / vRSarAzimeM zanikA asta ho to sarvatra gau Adi ko pIDA ! mithunarAzimeM vezyA "Aho Shrutgyanam"
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ (210) meghamahodage daurlabhyaM jaladeSvavarSaNavidhiH siMhe turaGgavyathA // 15 // dhAtanAM ca maharghatAnnavigamaH kanyAsthitAvanato, ... loke'nye'pi tulAralena satataM niSpattirAnandataH / svalpaM dhAnyamalo jane nRpabhayaM pIDApi tIDAdijA, cApe lokasukhaM mRge'pi pvne'naavRssttinaariimRtiH||16|| kuMbha zItabhayaM catuSpadapariglAnizca hAnirgavAM, . mIne hInatayA ghanasya na jalaM kApIha vaapiisthle| santApI nRpatiH svadharmavimukhaH pApI janaH pIDayA, mandamandasamandabhUpatiraNo mande'stamapyAdhite // 17 // kanyAya mithune mone vRSe dhanuSiza sthitH| .: zaniH karoti burbhikSaM rAjJAM yuddhaM parasparam // 18 // Agneye'pi ca vAyavye bAraNe bA mhendrke| bakrI zanimeNDale syAt phalaM dezeSu tAdRzam // 19 // yI dukha ho / kArvAzimeM dAnukA bhaya, kAma dhAnyAdi durlabha, jAiloM se jala rame / mihAzima ghoDo ko duHkha ho // 15 // dhAtubhAva teja aura sAnA pAca / kanyArazimeM zanikA asta ho to dUsare loka meM bhI vi. kAya hotulA rAzi sarvadA AnaMda ho, dhAnya thoDA ho / vRzcikarAzi kAnudhyAna rAjAkA bhaya, TIDI Adi kI pIDA / dhanarAzimeM zani asta ho so lokama sukha hA ! makarayAzimeM pavana adhika, anAvaSTi aura striyoMkI mRtyu adhika ho // 16 // kuMbharAzine zItakA bhaya, pazuoMmeM glAni, aura gauyAMkI hAni ho / mInarAzimeM zanikA asta ho to varSa kI hAni honese kAI bAbaDI meM bhI pAnI na mile, rAjA apane dharmaro vimukha tathA duHkha inevAle hoM, manuSya pIr3A se pa.pI ho aura gAjAoMmeM yuddha ho // 17 // kanyA mithuna mIna vRSa aura dhanu ina rAzi para zani ho tava duSkAla mAyA gAjAoM meM paraspara yuddha ho ||18|| Agneya vAyavya vAruNa aura mahendra "Aho Shrutgyanam"
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ maaldaaeke (211) aba zaninakSatraphalajJAnAya kUrmAparanAmakaM padmacakraM prAguktaM taraya vivaraNam - prAkAzopari vAyughanodadhistadupari pratiSThAnaH / tasminudadhau pRthivI pratiSThitAdhiSThitA jIvaiH // 1 // kaThinatayA vRnatayA'STadiga vibhAgena pbhinii| pRthivI udadhermadhyabhavatvAdu bhUcakraM padminIcakram // 2 // jaladhizayatvAt kUrmo'pyasau nivedyA parairdijanmAyaiH / sarvasahApi vajrAdi-kANDayogena kaThinatarA // 3 // ivAdInAmaprayogA-dupamApi ca rUpakam / bhramamUlamala kAra-steSAM jajJe dhiyAnadhyataH // 4 // aindrIbuddhiH payovAhe rAmAdau bhuvanezadhIH / duSTe jane daityamati-rUpacAre'pi tAsvikI // 5 // ina cAra maNDaloM zani vakrI ho to inake nAmasadRza dezameM phala hotA hai // 16 // AkAzameM sarvatra tanabAta au dhanavAta rahA huA hai, usake Upara ghanodadhi nAmakA vAyumizrita jala hai aura usake upara pRthaThI huI hai yahI jIvoMkA AdhAra hai // 1 // vaha pRthivI ka.ThI aura gola hai, usakA AkAra ATha dizAoMkI apekSAse pATha pAkhaDIvAle kAlake sadRza hotA hai / kamala udadhi (samudra) meM hotA hai aura pRthivI bhI ghano dhi (vAyu mizrita savana jala)meM hai isaliye bhUcakrako padinIcaka kahA jAtA hai // 2 // kisIke matase paminIcakrako kUrmacakra bhI kahate hai, kyoMki kurma (kachavA) bhI vajradaMDake jaise kaThina, satra sahana karanevAlA aura jaladhizAyI (jalAzayameM rahanevAlA) hai // 3 // 'iva' a.di za doM kA prayoga nahIM ka ne se upamA aura rUpaka bhI. bhramamUlaka hai. aura buddhikA viparyayase alaMkArarUpa . ho jAte haiM // 4 // jaise meghameM iMdrakI kalpanA, rAma AdimeM jagadIzvara kI kalpanA, duSTa puruSoM meM daityakI kalpanA aura upacAra meM bhI tAttvika kalpanA karanA // 5 // tathA arhantoMkI pratimA kachavA banAnA yA usake upara "Aho Shrutgyanam"
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ (212) meghmhodye| pimvasthAne'hatAM tena kUrmanAmApi likhyte| nAgendraH zeSanAmApi tasyaivoccaiH pratiSThitaH // 6 // mahAzirA mahIpAlaH praagbhuucchuukraannH|... anyAyAt pRthivIkhaNDaM plAvyamAnaM mahAdhinA // 7 // rarakSa rakSasAM nAzAt kRtvA vArAhavidyayA / tAgrUpaM daMSTrayaivo-ddharaNena bhuvastadA // 8 // tato mithyAdRzAmeSA nirnimeSA vyajRmbhatA / manISA yabarAheNa daMSTrAgreNa dhRtA mahI // 9 // yaduktaM rudradevena svatameghamAlAyAm-----.. kUrmacakra pravakSyAmi yaduktaM kauzalAgame / . yena vijJAnamAtreNa jJAyate dezanirNayaH // 10 // prayastriMzatkoTidevAH kUmaikadezavAsinaH / sumeruH pRthivImadhye zrUyate na ca dRzyate // 11 // . tAdRzAH parvatAzcASTau sAgarA dvIpadiggajAH / sarvete vidhRtA bhUmyA sA dhRtA yena so'tra kaH // 12 // zeSanAga kA sthApana karanA // 6 // pahale zUkara ke mukhavAlA mahAzira nAmaka nRpati huA thA, usane anyAyase samudrase bahatI huI pRthivI kA rakSaNa kiyA // 7 // tathA vArAhI vidyAse vArAha saddazarUpa karake tathA rAkSasoMkA nAza karake dAMtase pRthivIkA uddhAra kiyA // 8 // isalie anya darzanIyoMkA jJAna mithyA hai ki vArAhane dAMtake agrabhAga para pRthivIko dhAraNa kiyA // 6 // jaisA AgamameM kahA hai vaisA kurmacakrako maiM kahatA hU~, jisake jAnane se dezakA zubhAzubha phala mAluma par3atA hai // 10 // tetIsa koTi devatA kUrmake eka dezameM rahe hue haiM. pRthivIke madhya bhAgameM meru parvata hai, aisA sunA jAtA hai magara dekhane meM nahIM AtA // 11 // aise meru parvata ATha "Aho Shrutgyanam"
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ aannmaanggel (213) daMSTrAyAM sA varAheNa vidhRtAsti vasundharAH / mustAkhananato yasyAM zobhate mRttikA yathA // 13 // IdRzo'pi mahAkAyo vArAha zeSamastake / tasya cUDAmaNerUz2a saMsthito mazakopamaH // 14 // evaMvidhaH sa zeSo'pi kuNDalIbhUya sNsthitH| kUrmapRSThaikabhAgena sUtre tanturivAyabhau // 15 // vapuH skandhaH ziraH puccha mukhAMghriprabhRtIni ca / mAne mAnena kUrmasya kathayanti ca tadvidaH // 16 // krozaH zatasahastrANi yojanAni vapuH sthitam / tarddhana bhavet pucchaM pucchArddhana tu kukSike // 17 // grIvA cAyutakoTisthA mastakaM sptkottibhiH| netrayorantaraM tasya koTirekA pramANataH // 18 // mukhaM koTidvayaM tasya dviguNena tu pAdayoH / haiM vaise sAgara (samudra) aura dvIpa bhI ATha ATha haiM. ve saba pRthivI para haiM, // 12 // aisI pRthivI ko varAhAvatArane dAMtake agrabhAga para aise dhAraNa kiyA hai, jaise varAha mustA (nAgaramothA) khodanese dAMta para miTTI zobhatI hai||13|| itanA bar3A zarIravAlA varAha zeSanAgake mastaka para mazaka ( macchara ) ke sadRza rahA huA hai // 14 // isa prakAra vaha zeSa nAga bhI vartulAkAra (gola) hokara rahA hai, jisase ki kurmaka pITake eka bhAgameM aisA zobhatA hai jaise sUtameM rahA huaA taMtu zobhA pAtA hai ! 15 // usakA mApa, kUrma kA zarIra skaMdha mastaka puccha mukha aura caraNa Adike mAnase jyotirvidoMne isa prakAra kahA haiM -- // 16 // usakA eka lAkha yojanakA zarIra hai, zarIra se AdhA puccha hai, puccha se prAdhA peTa hai // 17 // daza hajAra karoDa yojana . laMbI. grIvA (galA) hai, sAta karor3a yojanakA mastaka hai, donoM netroM kA . aMtara eka karor3a yojanakA hai // 18 // do karor3a yojanakA mukha hai, : "Aho Shrutgyanam"
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ (214) meghamahodaye aGgulInAM nakhAgre tu yojanA'yutasaMkhyayA // 19 // evaM kUrmapramANaM ca kathitaM nAdiyAmale | tasyopari sthitA ceyaM saptadvIpA vasundharA ||20|| kUrmAkAraM likhecakraM sarvAvayavasaMyutam / pUrvabhAge mukhaM tasya pucchaM pazcimamaNDale // 21 // pUrvAparaM likhedveSaM vedhaM vA dakSiNottaram / IzAnarakSasAMvaidhaM vedhamA neyamArutam // 22 // nAbhizIrSacatuSpAda pucchakukSiSu saMsthite / tArAtrayAGke hyetasmin sauriM yatnena cintayet ||23|| kRttikA rohiNI saumyaM kUrmanAbhigataM trayam / pRthivyAM mithilA campA kauzAmbo kauzikI tathA ||24|| ahicchatraM gayA vindhyA antarvedizva mekhalA / kAnyakubjaM prayAgazca madhyadezo'yamucyate // 25 // cAra karor3a yojanakA pAda (paira) hai, daza hajAra yojanake aMguliyoMke nakha hai // 16 // isa taraha kUrmakA pramANa AdiyAmala zAstra meM kahA hai, usa ke Upara sapta dIvAlI pRthivI rahI huI hai // 20 // saba avayavoM vAle kUrmake AkAra sadRza cakra banAnA cahira, usakA pUrvameM mukha tathA pazcima meM puccha kI kalpanA karanI cAhiye // 21 // pUrva aura pazcima, uttara aura dakSiNa, IzAna aura nairRtya, Apa aura vAyavya ina dizAoM meM anyo'nya bedha hotA hai // 22 // nAbhi, mastaka, cAra paira, puccha aura donoM kUkhoM meM kRttikAdi tIna tIna nakSatra likhakara zanaizvarakA vicAra karanA cAhie // 23 // kUrmakI nAbhi (madhya) bhAga meM kRttikA rohiNI aura mRgazira ye tIna nakSatra likhanA cAhie aura pRthvIke madhyabhAga meM mithilA, caMpA, kauzAMbI, kauzikI pradeza // 24 // tathA ahichatra, gayA, vindhyAcala, aMtarvedI (prayAgase haridvAra taka gaMgA yamunA kA madhya pradeza), mekhalA (narmadA pradeza), kA "Aho Shrutgyanam"
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ zanaizcaracAraphalam raudraM punarvasuH puSyaM kUrmazirasi saMsthitam / rAmAdvirhastiSandhazca paJcatAlaca kAmaruH || 26 // barelIsara yUrgaGgA pUrvadezo'yamucyate / AzleSA ca maghA pUrvA AgneyapAdgocare ||27|| aGgavaGgakaliGgAkhyA paJcakUdaM ca kauzalAH / DAhalAca jalendrazca hugalIvallabhezvaram ||28|| uDDIzArayastilaGga - zrAgnidezo'yamucyate / uttarA hastazcitrA ca trayaM dakSiNakukSigam ||29|| darduraM ca mahIdhvaM ca vanaM siMhalamaNDalam / tApI bhImarathI laMkA trikUTo malayAcalaH // 30 // svAtirvizAkhA maitraM ca pAdairRtigocare / nAzikvaM bagalANaM ca dhUtamAlavavastathA // 3.1 // buddhotaka prakAzaM ca bhRgu ca kuMkaNam / (215) svakubja (ga) deza hai, ina sabako madhyadeza kahate haiM ||25|| punarvasu aura puNya ye tIna nakSatra kUrmake mastaka para likhanA cAhie | rAmAdi, hastika, paMcatAla, kAru // 26 // barelI, sarayUnI aura gaMgA ye deza haiM / sAphAlgunI ye tIna nakSatra kUrmake apAra para likhanA cAhie // 27 // aura aMga, baMga, kaliMga, paMcakUTa, kauzala, bAha (tripura nAmakA deza), jalendra, hugalI, vallabhezvara // 28 // uDIsA, aura tailena ye adizAke deza haiM / uttarAphAlgunI hasta aura citrA ye tIna nakSana karmakI dakSiNa kukSi (gale) meM likhanA // 26 // dardura, mahIdhyavana, siMhaladeza, nApI, mImAthI, laMkA, trikUTa, malayAcala, ye dakSiNadeza haiM // 30 // svAti vizAkhA aura anurAvA yetIla nakSatra nairRtyapaira para likhanA | nAzika, bagalANa, dhAramAlava // 31 // bullI, tatA, prakAza, bhRgukaccha (bharUca), kuMkaNa, vidyApura aura moDhera ye daza "Aho Shrutgyanam"
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ (216) meghamahodaye vidyApuMstvamoDheradezA nazyanti taadRshaaH||32|| jyeSThA mUlaM pUrvASADhA pucchamUle ca saMsthitAH / parvatA avudaM kaccha-mavantIpUrvamAlakaH // 33 // pArasIyabaraudIpau saurASTra saindhavaM tthaa| jalasthAnAni nazyanti strIrAjyaM pucchapIDane // 34 // uttarAditrinakSatraM pAde vaayvygocre| gurjaratrAmahIdezo marudezo vinazyati // 35 // jAlandharastathA''bhIro dillIdezodadhisthalam / meruzRGgaM vinazyanti ye cAnye koNasaMsthitAH // 36 // vAruNAditrinakSatra-muttarAkukSisaMsthitam / nepAlakIrakAzmIra-garjanIkhurAsANakam // 3 // mathurA mlecchadezazca kharakedAramaNDale / himAlayazca nazyanti dezA ye cottarAzritAH // 38 // revatI cAzcinIyAmyaM pAde IzAnagocare / naiRtya dizAke deza haiM // 32 // jyeSThA mUla aura pUrvASADhA ye tIna nakSatra kUrmake puccha para likhanA. arbuda, kaccha, avantI, pUrvamAlavadeza // 33 // .. pArasI (irAna deza) barbaradvIpa, saurASTra, siMdha, jalasthAna aura strIrAjya ye : paMzcima deza haiM, puccha pIDanase unakA nAza hotA haiM // 34 // uttarASADhA zravaNaM aura dhaniSTA ye tIna nakSatra vAyatrya paira para likhanA / gujarAta, - mahIdeza, marudeza, jAlaMdhara, bhIra, dehalI, udadhisthala aura meruzraMga ye vA yamya koNake deza haiM unakA vinAza hoM // 36 // zatabhiSA, pUrvabhAdrapadA aura : uttarAbhAdrapadA ye tIna nakSatra kUrmakI uttara kukSi (bagala)meM likhanA / nepAla kIra, kAzmIra, garjanI, khurAsANa // 37 // mathurA, mlecchadeza, khara, kedAranAtha, himA. laya ye uttara pradeza haiM unakA nAza hoM // 38 // revatI azvinI aura bharaNI * ye tIna nakSatra kUrmake IzAna paira para likhanA / gaMgAdvArA, kurukSetra, zrIkaMTha, "Aho Shrutgyanam"
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ naale gaMgAdvAraM kurukSetra zrIkaNThaM hastinApuram // 36 // azvacakrekapAdazca gajakarNastathaiva ca / ete dezA vinazyanti pare'pIzAnasaMsthitAH // 40 // yatra deze sthitaH sauri-statra durmikSavigrahaH / paradezasthitiH kuryAd vigrahaM pRthivIbhujAm // 41 // marapatijayacaryAgranthe puna:..prazvIkUrmaH samAkhyAtaH kRttikAdiyamAntakaH / dezAdisvasthamRdAdi vIkSya kUrmacatuSTayam // 42 // pUrvavacakramAlikhya dezanAmaHpUrvakam / dezakUrme bhavettatra yatra sauriH kSayastataH // 43 // nagare nAgaraM dhiSNyaM kRtvAdI vilikhet ttH| kSetra kSetrabhAnyAdau kuryAt kUrma yathAsthitam // 44 // kUrmAkhyayA cakramavakrabuddhayA, . hastinApura // 36 // azvacakra, ekapAda, gajakarNa ye IzAna koNa ke deza haiM unakA vinAza ho // 40 // jisa nakSatra para zani ho usa nakSatra kI dizAke deza kA vinAza hoM, yA usameM durbhikSa par3e, vigraha ho, paradeza sthiti ho, aura rAjAoMmeM paraspara vigraha ho // 41 // .... kRttikAse bharaNI nakSatra taka ke nakSatroM kA pRthvIkUrmacakra kahA, usameM apane apane deza Adike nakSatrakA vicAra kara zubhAzubha phala kahanA / kUrmacaka vidvAnoMne cAra prakArake mAne haiM-deza nagara kSetra aura gRha ||42||ye cAra prakArake kUrmacakrameM pUrvavat dezake nAma aura nakSatra pUrvaka yAne kUrma ke nakSatra aura deza mAdi. madhyake ho to madhyameM aura dizA vidizAke ho to dizA maura vidizAmeM likhanA cAhie / isameM jisa para zanikA vedha ho yA sthita ho usakA vinAza hotA haiN||43|| kUrmacakra meM nagara saMbaMdhI nakSatra nagarameM aura deza saM. bAMnI nakSatra dezameM yathAsthita likhanA cAhiye // 44 // vidvAna jana kUrmanAmake caka "Aho Shrutgyanam"
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ - maitramahodaya, zanaizcaraikAdaM viduSo'dhigamya / zubhAzubhaM dezagataM manISI, ... jAnAti padmAkRtinAmataH syAt // 45 // // iti kUrmacakravivaraNam // ... atha raahuvicaarH| rAhumAhuriha vArSikamIzaM, pUrvajA hi.suSayaH priyayodhAH / ... tena tasya bhuvi cAravicAraM, mahe pariSimRzya vikAram // 1 // mInameSagate rAho subhikSaM rAjaviDvaram / tulAkumbhe mahAvRSTi-mahargha makare vRSe // 2 // dhanuvRzcikayo rAhI prajAyeta prajAkSayaH / ... Itayo'nItayo rAjJAM ghoracorabhayaM pathi // 3 // durbhikSaM siMhage rAho karkaTe nRpatikSayaH / ... dezabhaGgachatrapAto yatra dRSTiH zanerjane // 4 // ko saralatruddhise samajha kara, zanaizcarase dezameM honevAle zubhAzubha phalAdeza ko jAnate haiM / yaha kUrmacakra padma (kamala) ke sadRza AkAravAlA hai, isaliye usako padminIcaka bhI kahate hai // 45 // . _ acche bodhavAle buddhimAna loga, isa rADako vArSika (varSasaMbaMdhI ). sthAmI kahate haiM, isaliye isake vikArakA vicAra kara jagatmeM usake cAra (gati) ke vicArakA varNana karate haiM- // 1 // mIna yA meSa rAzi para rAhu ho to mukAla tathA rAjAoMmeM vigraha ho / tulA yA kuMbharAzi para ho to. varSA avika, makara yA vRSarAzi para ho to dhAnyAdi maha~gA ho // 2 // dhanu yA vRzcikarAzi para rAhu ho to prajAkA nAza kareM, ItikA upadrava ho, rAjA kuTila nItivAle hoM aura rAstemeM coroMkA bar3A bhaya ho // 3 // siMha rAzi para rAhu ho to duSkAla, aura karka para rASTra ho to rAjAkA vinAza ho.. jahAM zanikI dRSTi ho vahAM dezakA bhaMga tathA chatrabhaMga hotA hai| maMgala. "Aho Shrutgyanam"
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAhuvAraphalam bhaumagrahe sati rAho rAjavirodhaprajAbhavanadAhau / bAlagaNe kRtakAla: zazisutabhavanasthite tamasi // 5 // gurubhavane vijapITA rogA pahulAH parasparaM cairam / zukragRhe vipulaM jalaM samarpatAne subhikSaM ca // 6 // zanibhavame yuddhabhayaM sarogatA vastuno maharghatvam / zanivaccheSaM bAcyaM prAyastamasaH prakRtisAmyAt ||7|| punarvizeSaH - yasmin saMvatsare rAhu-mInarAzau prajAyate / tasmin mAse bhayaM vidyAt prAghUrNikasamAgamaH ||8|| evaM jJAtvA karttavyo yaSAnnasyAtisaMgrahaH / saMgrahaH sarvadhAnyAnAM lAbho dvitricaturguNaH ||9|| varSamekaM tu durbhikSaM rauravaM parikIrttitam / prApte trayodaze mAse subhikSamatulaM bhavet // 10 // (219) ke gharameM rAhu jAnese rAjAoM meM virodha, prajA tathA ghara meM anikA upadrava, budha ghara meM rAhu ho to bAlakoMko kaSTa ho // 5 // guruke varameM rAhu ho to brAhmaNoM ko kaSTa, roga adhika aura paraspara dveSa ho / zukra ke ghara meM rAhu ho to varSA adhika, annabhAva sastA aura sukAla ho // 6 // zakei ghara meM rAhu ho to yuddhakA bhaya rahe, roga ho aura vastukA bhAva teja ho / vizeSa isakA phalAdeza zAnikI taraha samajhanA, kyoM ki rAhukI aura zani kI prakRti samAna hai // 7 // jisa varSameM rAhu mInarAzi kA ho usa mahIne meM bhaya ho, kisI ativikA Agamana ho // 8 // aisA jAna kara yatra Adi saba dhAnyokA saMgraha karanA cAhiye, isase banA tIgunA yA caugunA lAbha ho / ha // eka varSa taka bar3A duSkAla tathA duHkha rahe, aura terahaveM mAsa meM khUba sukAla ho / 10 || jaba kuMbharAzi para rAhu ho aura yadi usake saMga maMgala sI ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahotrave (220) kuMbha rAzau yadA rAhu-rdevAd bhaumo'pi saGgataH / tadAlokya vidhAtavyaH zaNasUtrAdisaGgaH // 11 // bhANDAni ca samastAni kAMzyAdIni vizeSataH / saMgRhyante mAsaSaTkaM vikretavyAni saptame // 12 // -- lAbhazcaturguNo jJeyo bhaumarAhudvayasthitau / nAnyatheti ca vaktavyaM yAvadbhaktisthitAvimau // 13 // saiMhikeyo yadA yAti rAzi makaranAmakam / tadA saMvIkSya karttavyaH paTTasUtrasya saGgrahaH // 14 // dhRtvA mAsatrayaM yAvat paTTasUtraM viSaM tathA / prApte caturthake mAse lAbhaH syAt trikapaJcakaH // 15 // saiMhikeyo yadA yAti dhanarAzau kramAt tataH / mahiSyAdestadA kAryaH saGgaho vasudhAtale // 16 // hayAnAM ca gajAnAM ca gandhAdInAM vizeSataH / lAbhazcaturguNaH prokto mAse dvitIyapaJcame // 17 // vRzcikasyo yadA rAhu-daivAd bhaumajJasaGgamaH / tadA jJAtvA ca karttavyaH sagraho ghRtavAsasAm // 18 // zaNa aura sUtra Adi kA saMgraha karanA cAhie / / 11 / / sampUrNa kAMsA Adi ke bartana vizeSa karake chaH mahIne taka saMgraha kara sAtaveM mAsa meM beceM // 12 // ina rAhu aura maMgala kI sthitimeM caugunA lAbha ho, isameM kucha anyathA nahIM hai // 13 // jaba makararAzi para rAhu Ave tatra rezamI vastra tathA sUta kA saMgraha karanA ucita hai || 14 || yaha vastra sUta tathA viSa tIna mAsa saMmaha kara cauthe mAsa meM becanese tIgunA pAMcagunA lAbha hotA hai // 15 // jaba dhanarAzi para rAhu ave tatra bhaiMsa ghor3e hAthI aura sugaMdhI dravya kA saMgraha karane se dUsare aura pAMcaveM mAsameM caugunA lAbha ho // 16 // 17 // jaba vRzcika rAzikA rAhu ho aura devayogase maMgala tathA budha usake "Aho Shrutgyanam"
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ (151) paJcamAsAn vyatikramya SaSThe kAryo'sya vikrayaH / lAbhazva dviguNo jJeyo nizcitaM zAstrabhASitam // 19 // tulArAzi yadA rAhuH saMsthitaH saMkrame raveH / tadA bhavati durbhikSaM pituH putrasya vikrayaH // 20 // bArSikaM sanhaM kuryAd vrIhINAM ca vizeSataH / nAyakAnAM tathA loke lAbhaH kambalakAMzyataH // 21 // kanyAgato yadA rAhuH sambhavenmAsapaJcake / tadA vijJAya saMgrAhyaM dhAtakIpippalIdvayam ||22|| mAsamekaM ca saMgrAhya dhAtakIpuSpavikrayaH / mAsadvayAnte pipalyA lAbho bhavati vAJchitaH // 23 // siMharAzau kramAd vako yadA rAhuH pravarttate / avazyaM saGgrahaH kArya-stadA coSyeSu vastuSu ||24|| Adau dhAnyakamAdAya zuMThImaricapippalI / sAtha hoM to kapar3e kA aura ghI kA saMgraha karanA cAhiye // 188 // pAMca mAsa ke bAda chaThe mAsa meM becanese dUnA lAbha nizcayase ho aisA zAstra meM kahA hai // 16 // jatra tulArAzi kA rAhu sUrya kI saMkrAnti ke dina ho to mahA duSkAla par3e, yahAM taka ki pitA putra ko aura putra pitA ko bhI beca DAle // 20 // aise samaya meM vizeSa kara cAvaloM kA saMgraha karanA ucita hai, usase tathA kaMcala ( UnI vastra ) aura kAMse se loka meM dravyakA lAbha ho // 21 // yadi kanyArAzi kA rAhu ho to dhAtakI tathA pIpala ye donoM pAMca mahIne taka saMgraha karanA ucita hai || 22 || dhAtakI puSpa ko eka mAsa saMgraha kara pIche bece aura pIpala ko do mAsa pIche bece to icchita ( mana cAhA ) -lAbha hotA hai | 23 || yadi siMharAzi meM rAhu vakrI ho to cogya vastu ( cUsane yoga vastu) kA saMgraha karanA ucita hai // 24 // prathama dhaniyA -sauTha mica pIpala jIrA lavaNa, kolAnona, seMdhAnamaka aura khaira inakA isa "Aho Shrutgyanam"
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ (222) meghamahodaye jIrakaM lavaNaM sauvarcalasaindhavakhAdiram ||25|| dhRtvA saMvatsaraM yAvat SaNmAsAnte'sya vikrayaH / lAbhazcaturguNastasya yadi saumyena vedhyate // 26 // karkaTe tu yadA rAhu-stiSThatyeva mahAbalaH / avazyaM taskarAH sarve lokapIDAM prakurvate ||27|| alpateva bhaved vrIheH samardhe svarNarUpyakam / kAMsyaM tAmraM ca saMgrAhyaM paramAse lAbhadAyakam ||28|| mithune ca yadA rAhuH svoccasthAnavazAttadA / ghRtadhAnyaM samardhe syAnmANikyAnAM samardhatA // 26 // saiMhikeyoM yadA yAti bhaumagrahanirIkSitaH / dhRSarAzau krameNaiva nidhAnaM labhate janaH ||30|| saMgraha sarva dhAnyAnAM ghRtaM tailaM vizeSataH / kuMkumaM gandhadravyaM ca kArpAsazca guDastathA // 31 // mAsaSaTkaM ca chrutvaivaM vikreyaM saptame punaH / jJeyazcaturguNo lAbhaH satyameva hi nAnyathA // 32 // varSa meM saMgraha karake pIche chaH mahIne bAda bece, yadi zubhagraha ( caMdra, budha, guru, aura zukra ) se rAhu kA vedha ho to caugunA lAbha ho // 25 // 26 // jaba karka rAzi meM rAhu sabala hoto avazya cora lokoM prajAko pIDA kareM // 27 // vrIhiM (cAvala) thoDe ho, sonA rUpA kAMsI aura tAMbA ye saste hoM, inakA saMgraha karane se cha: mAsameM lAbha ho // 28 // jaba mithuna rAzimeM rAhu uba sthAnameM honese ghI dhAnya aura mANika motI mU~gA Adi saste hoM // 26 || yadi vRSa rAzikA rAhu bhaumakI dRSTiyukta ho to loga dhana ko prApta kareM // 30 // saba dhAnyakA saMgraha karanA, vizeSa karake vI taila kuMkuma sugaMdhIdravya kapAsa aura guDa - inakA saMgraha chaha mahInetaka karake sAtaveM mahIne meM becane se caugunA lAbha nizcayase hotA hai usameM saMdeha nahIM // 32 // aura " Aho Shrutgyanam"
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAhucAraphalAm (223) kAMsyaM ca lAkSA. maniSThA zuMThImaricahiMgavaH / , eSAM saMgrahaNaM kArya SaNmAsAyadhinizcitam // 33 // meSarAzau yadA rAhuH sNsthitshcndrsuuryyoH| devAd grahaNasaMyoge durbhikSaM bhavati dhruvam // 34 // itiraahuH| dvAdazarAziSu grahaNena rAhuphalam ... uparAgo yadA meSe pIDcatte'yaM tadA janaH / kAmbojAMdhi kirAtAzca pAJcAlAbhya tailabakAH // 35 // vRSe ca grahaNe gopAH pazavaH pathikA janAH / mahAnto manujA ye ca teSAM pIDA garIyasI / / 36 // sUryacandramasomA'so mithune ca vraanggaanaa| pIDanyante pAlhikA vatsA (lokA) yamunAtaTavAsinaH // 37 // karkaTe grahaNe pIDA gardabhAnAM ca jAyate / prAbhIradharSarANAM ca pIDA ca mahatI matA // 38 // siMhe ca grahaNe pIDA sarveSAM vanavAsinAm / nRpANAM nRpatulyAnAM manujAnAM dhanakSayaH // 36 / / kAMsI lAkha ma~jITha soMTha mirca aura hiMgu (hIMga) inakA bhI chaH mahIne taka mavazya saMgraha karanA cAhie // 33 // jaba meSarAzimeM rAhu ho, taba devayogase sUrya yA canda kA grahaNa bhI ho to nizcayase duzkAla ho // 34 // .. meSarAzike grahaNa meM manuvyoMko pIDA, tathA kaMboja, aMdhra, kirAta, pAMcAla aura tailaMgadezameM pIr3A ho // 35 // vRSarAzika. grahaNa meM gopa (gau pAlaka), pazu, musAphira loga aura bar3e logoMko pIDA ho // 36 // mithunarAzimeM sUrya candramAkA grahaNa ho to vezyA, bAlhika dezake aura yamunA nadIke. taTa para vasanevAle logoMko pIr3A ho // 37 // karkarAzi meM grahaNa ho to gardabhoM (gadahoM) ko tathA AbhIra aura barbaroMko bar3I pIr3A ho // 38 // siMharAzike grahaNa meM saba banavAsI duHkhI hoM. rAjA aura "Aho Shrutgyanam"
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ (224) meSamahodace kanyAyAM grahaNe pIDA tripuTAzAlijAtiSu / kavInAM lekhakAnAM ca gAyakAnAM dhanakSayaH // 40 // tulAyAmuparAge ca dazArNavaMkakAhavaH / marayazcAparAntazca pIDyante ye'tisAdhavaH // 41 // vRzcike grahaNe duHkhaM sarvajAteH prjaayte| yadumbarasya mandrasya caulayodheyakasya vA // 42 // yadoparAgazcApe syAt tadAmAntyAzca vAjinaH / ... videhamallapAJcAlAH pIDanyante bhiSajo vizaH / / 43 // makare grahaNe pIDA nIcAnAM mantravAdInAm / sthavirANAM naTAnAM ca citrakUTasya saMkSayaH // 44 // kumbhoparAge pIDyante girijAH pazcimA janAH / - taskarA hiradAbhIrA vaizyAzca vaidikAdayaH // 45 // mInoparAge pIDyante jaladravyANi saagraaH| . dhanavAnoMkA dhana nAza ho // 36 || kanyArAzi ke grahaNa meM tripuTa aura zAlijAlake logoMko pIDA ho tathA kavi lekhaka aura gAnevAloMke dhana kA nAza ho // 40 // tulArAzike grahaNa meM dazArga baMka kAhava marubhUmi aura aparAnta ina dezoM ke logoMko tathA sAdhu janoMko pIr3A ho // 41 // vRzcikarAzike grahaNa meM saba jAtivAloMko pIDA ho. yaduMbara maMdra caula maura. audheya jAti ke loga duHkhI hoM // 42 // dhanarAzike prahaNa meM maMtrivarga ko tathA ghor3e ko videha malla pAMcAla dezavAsI vaidya aura vaizyoMko pIr3A ho // 43 // makararAzika grahaNameM nIca maMtravAdiyoMko pIr3A ho. sthavira (vRddha) aura naTa duHkhI hoM, citrakUTakA nAza ho // 44 // kuMbharAzike grahaNa meM padhinadezake parvatavAsI loga duHkhI hoM, cora dvirada bhAbhIra vaizya aura vaidya Adi duHkhI hoM // 45 // mInarAzike grahaNameM sAgarake aladravya meM pIr3A ho tathA jalase bhAjIvikA karanevAle mallAha Adi loga aura bhATa tathA "Aho Shrutgyanam"
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAhucAraphalama (225) jalopajIvinI lokA mahAdyA ye ca paNDitAH // 46 // iti sazigrahaNena rAhuphalam athanakSatrapIDAphalam nakSatre sthitazcandra-statra ceda grahaNaM bhavet / pIDitaM tad budhA: prAhu-statphalaM procyate'dhunA // 47 // azvinyAM pIDitAyAM sthAna- mudgAdInAM maharghatA / bharaNyAM zvetavastrebhyo lAbhaM mAsatraye bhavet // 48 // kRttikAyAM hemarUpya pravAlamagimauktikam / saGgrahItaM lAbhadAyi mAse va navame smRtam // 46 // rohiNyAM kArpAsa saGgraho lAbhadAyakaH / dazamAsAntare proktaH somavedho na cediha // 50 // mRgazIrSe'pi maJjiSThA lAkSA kSAraH kusumbhakam / maha dazamAsAnte lAbhada ca yathocitam // 51 // ghRtaM maharghamArdrAyAM lAbhadaM mAsapaJcake / tailAlAbha: punarvasvormAsaH paJcakataH param // 52 // paMDita Adi pIDita ho // 46 // jisa nakSatra para candramA sthita ho usameM yadi grahaNa ho to vidvAna loga usa nakSatra ko pIDita mAnate haiM usakA phalAdeza ko aba kahatA hU~ // 47 // azvinI meM grahaNa ho to mUMga Adi kA bhAva teja ho / bharaNImeM grahaNa ho to sapheda vastroMse tIna mAsameM lAbha ho // 48 // kRtikA meM ho to sonA cA~dI pravAla (mUMgA) maNi aura motI inakA saMgraha karanese nava veM mahIne lAbha ho // 46 // rohiNI meM ho to sUta kaMpAsa kA saMgraha karanese deza mahIne pIche lAbha ho, yadi candramA vedhita na ho to hI lAbha hotA hai| // 50 // mRgazIrSa meM ho to ma~jITha lAkha kSAra aura kusuMtra AdikA saMgraha karanese daza mahIne pIche ucita lAbha ho / / 51 / Adarza meM ho to ghI "Aho Shrutgyanam"
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ (226) meghamahodaye puSye mAsaistribhiAbho bhaved godhuumsngkhe| AzleSAyAM tu mudrebhyaH prAptiH syAnmAsapazcake // 53 // maghAcatuSTaye colA caNakAH khalu tussttye| citrAyAM ca yugandharyA mAso lAbhasyAtyaye // 54 // tripazcanavabhirmAsaiH svAtau lAbhastathA tayA / vizAkhAyAM kulitthebhyaH SaNmAse lAbhasambhavaH // 5 // rAdhAyAM kodravAllAbho mAsainaivabhirApyate / jyeSTAyAM guDakhaNDAdeH paJcamAse dhanodayaH // 56 // tandule yastathA mUle pUSAyAM zvetavastrataH / uSAyAM zrIphalAt pUgyAH sarvatra mAsapazcakam // 5 // zravaNe tuvarIlAmo dhaniSThAyAM tu mASataH / caNakebhyo'pi vAruNyAM tebhyaH pUbhAni pIDane // 18 // lAbhastrimAse nirdiSTa-mubhAbhyAM lavaNAditaH / . maha~gA ho, pAMcaveM mahIne meM lAbha ho / punarvasumeM pAMca mAsa pIche tela se lAbha ho // 52 / / puSyameM gehU~ ke saMgrahase tIna mahIne meM lAbha ho| AzleSAmeM pAMcaveM mahInemeM mUMgase lAbha ||53||mvaa pUrvAphAlgunI uttarAphAlAnI aura hasta ina cAra nakSatroM meM grahaNa ho to colA aura caNA Adise lAbha ho / citrAmeM jvAra se donAsa pIche lAbha ho // 54 // usase svAtinakSatrameM tIsare pAMcaveM yA nava mahIne meM lAbha ho / vizAkhAmeM kulathIse chaDhe mahInemeM lAbha ho // 55 // anurAdhA kodrava (kodoM) se nau mahInemeM lAbha ho| jyeSThAmeM guDa khAMDa Adise pAMcaveM mahIne lAbha ho // 56 / / mUlameM cAvaloMse, pUrvASADhAmeM zveta (sapheda) vastroMse, uttarASADhAmeM zrIphala aura sopArI se pAMcave mahIne lAbha ho // 57 // zravaNameM tuvara (arahara) se, dhaniSThAmeM uDada se, zatabhiSA aura pUrvAbhAdradameM canoMse lAbha ho // 58|| uttarAbhAdrapadameM lavaNase tIsare ma. hIne lAbha ho / revatI nakSatrameM grahaNa ho to mUMga aura ur3adase chaTTe mahInemeM "Aho Shrutgyanam"
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ ketucAraphalam mAsaSaTkA d bhavellAbho revatyAM mudgamASataH // 59 // prAguktotpAtayoge'pi nakSatraphalamIdRzam / jJAsvaiSa saGgrahI yaH syAd vazyAstasyAzu sampadaH ||30|| atha ketuvicAraH / ravimaNDalavadevAmau praviSTAH ketavaH sadA / vahante tejasA pUrNA dRzyante te kadAcanaH // 61 // ravirastAcale prAptau pazcimAyAM nirIkSyate / yadA vahnizikhAkAra-stadA tRdayo vadet // 62 // prAtastaddarzane loke zikhAlatArakodayaH / sa pucchastArakaH so'yamityevoktiH pravarttate // 63 // jAtirmAsavazAdeSAmutpAtAnta nirUpitA / phalaM yat pratinakSatraM vicitraM tadadhocyate // 64 // azvinyAmuditaH ketu- hanyAdazmakapAlakam / (227) lAbha ho // 56 // isa taraha pahale utpAta prakaraNa meM nakSatroM ke phala kahe haiM ye saba jAnakara koI saMgraha kare to lakSmI usake vazIbhUta ( prApta ) hotI hai // 6 || ketu hamezA ravimaNDalakI taraha agrimeM rahate haiM, arthAta ketu ani ke samAna camakadAra haiM aura teja karake pUrNa haiM, kabhI kabhI dikhAI paDate haiM // 61 // sUrya jaba astAcalako prApta ho taba pazcima dizAmeM dekhanA, yadi amikI zikhAke sadRza AkAra mAlUma ho to ketu kA udaya kahanA cAhie // 62 // usa zivAvAle nArAke usakA loka meM prAtaH samaya darzana ho to use pucchaDiyA tArA kahate haiM aisI prathA cala rahI hai // 63 // mahIne ke kAraNa usakI jAti utpAtake anta nirUpaNa kI gaI, aba usake pratyeka nakSatra ke vicitra vicitra phalako kahate haiM // 64 // "Aho Shrutgyanam"
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ (228) meghamahodaye bharaNyAM ca kirAtezaM kRttikAyAM kaliGgam ||65|| rohiNyAM zUrasenezaM mRge cozInarAdhipam / ArdrAyAM jAlaNAdhIza- maimakezaM punarvasauM // 66 // puSye ca magadhAdhIzaM sArve keralakA (kAzikA) dhipam / maghAyAmaGganAthaM ca pUphAyAM pANDyanAyakam // 67 // ujjayinyAM nRpaM hanyA-duttarAphAlgunIM gataH / daNDakAdhipatiM haste citrAyAM kurUbhUpatim // 68 // svAtyAM kAzmIrakamboja - bhUpatInAM vinAzakaH / ikSvAkukura lezAnAM vizAkhAyAM ca ghAtakaH // 69 // maitre pauNDamahInAthaM sArvabhaumaM tathaindrabhe / andhamadrakanAthaM ca mUlastho hanti nizcitam // 70 // pUrvASADhA kAzirAja-muttarA hanti kaikravam / > azvinI meM ketukA udaya ho to azmaka dezake rAjAko kaSTa ho sthA usakA vinAza ho ) bharaNI meM kirAtadeza ke aura kRttikA meM kaliMga dezake rAjAko kaSTa ho // 65 // rohiNImeM sUrasena dezake rAjAko mRgazira meM uzInara dezake rAjAko, ArdrAmi jAlaNa dezake rAjAko, punarvasu azmaka dezake rAjAko kaSTa ho // 66 // puSyameM bhagavadeza ke adhipati ko, AkSetrAmeM keralayAdhipatiko, mavAmaM aMganAthako pUrvAphAlgunI meM pAya deza ke rAjAko kaSTa ho // 67 // uttarAphAlgunImeM ujjayinIke rAjAko, hasta meM daNDaka deza ke patiko, citrAmeM kurudezake rAjAko kaSTa ho // 68 // svAtimeM udaya ho to kAzmIra aura kAmboja dezake rAjAoMko, vizAkhA meM ikSvAku aura kuraladezake rAjAoM kaSTa ho || 6 ||| anurAdhA pauDradeza ke rAjAko jyeSTA meM sArvabhauma (cakravartI) ko kaSTa ho mUla meM aMdhra tathA bhadradezake rAjAoMko kaSTa ho // 70 // pUrvASADhA kAzIdeza ke rAjAko, uttarASADhA meM deza rAjAko, abhijita meM zivipavedIzake rAjAko zravaNAmeM - 6 " Aho Shrutgyanam"
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ ketucAraphalama paudhe zipipavedIzaM zravaNe kaikayezvaram // 71 // vAsave pazcajanyezaM vAruNe siMhalezvaram / pUrvabhAyAmagannAthaM naimiSezamubhAgatau // 72 // revatyAmuditaH ketuH kirAtAdhipaghAtakaH / dhUmrAkAraH sapucchazca keturvizvasya pIDakaH // 73 // karatrayIvaiSNavarohiNISu, mRge tathAdityayugAzvinISu / kuryAcchizUnAM nRpatezca cUDAmandolitAste zikhino bhavanti / / vArAhasaMhitAyAmzatamekAdhikameke sahasramapare vadanti ketRnAm / bahurUpamekameva prAha muni radaH ketum // 7 // ketugrahaNavicAra...... AdityanAsakAle ca durbhikSaM prAyasaH punH| - ! kayadezake rAjAko kaSTa ho // 71 // dhaniyA meM pAMcAladezake adhipati ko, zatabhiSAmeM siMhaladezake rAjAko, pUrvAbhAdrapada meM aMgadezake rAjAko, uttarAbhAdrapada meM naimiSadezake adhipatiko kaSTa ho // 42 // revatImeM ketu kA udaya ho to kirAtadezake rAjAko kaSTa ho / yadi ketu dhUmrAkAra aura bar3I pucchavAlA ho to vaha jagatko duHkha detA hai // 73 // . . - hasta, citrA, svAti, zravaNa, rohiNI, mRgazIrSa punarvasu, puSya, prA leSA, maghA aura azvinI ina nakSatroM meM bAlakoMkA tathA rAjAoMkA cUDA karma karanA cAhie, cUDAkarmase saMskAra kiye hue ve loga zikhAvAle hote .................. - vArAhasaMhitA meM kahA hai ki- koI paMDita kahate haiM ki ketu kI saMkhyA ekasau eka haiM, koI kahate hai ki eka hajAra haiN| nAradamuni kahate hai ki ketu ekahI hai magara yaha ekahI bahurUpI hai // 75 : " ketukA sUrya ke sAtha grahaNa ho to dukAna ho aura usa ke tithi "Aho Shrutgyanam"
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ (230) meghamahodaye tattithidhiSNyavAcyAni maharSANi bhavanti hi||76|| ASADhayoIyormadhye yadA parvatrayaM bhot / kSitau bhavenmahAyuddhaM nRemRtyuM samAdizet // 7 // yatra rAzau bhave parva, tastha vAcyaM krayANakam / pratyargha labhate mUlyaM pIDyamAnaM ca rAhuNA // 7 // loke'pi-sIse gurune pUchIo hIi isyo vicAra / mAgasira sasigahaNa huI prajA karesI bhAra 76 / / kattiyamAse ravigahaNa jai hui dhrnnisuenn| aMgaNagaNanA vinA mare subhaTanI seNa // 8 // evaM varSAdhipapariNate-vatsaraH zrIguroH syAd, nakSatrAkhyaH sakalajagati varSayodhasya bIjam / mandasyApi prakaTamahimA vatsaraH svIyanAnnA, matvA tatvAdu yamidamito bhAvivarSa vicaarym||8|| nakSatra ke nAma sadRza vastuoM kA bhAva teja ho // 76 // zrApADhAdi do mAsameM yadi tIna parva (grahaNa) ho to pRthvAmeM dar3A yuddha ho aura rAjAoM kA vinAza ho // 77 // jisa rAzi para grahaNa ho usa rAzivAlI vecanekI vastu bahuta maha~gI hoM kiMtu rAhume vedhita ho to usase itrya prApti ho // 78|| zijyane guruko grahaNakA vicAra pUchA hai - mArgazIrSa candramA kA grahaNa ho to prajAke para bhA' (kaSTa) rhe||76|| yadi kArtika mAsameM sUrya grahaNa ho aura maMgala sAtha ho to gRhakuTuMba binA mubhada (yoddhA) kI senAkA vinAza ho // 80 // isa prakAra varSAdhipakI pariNatisa nakSatranAmakA bRhaspatikA saMvatsara hai yaha samasta jagat meM varSabodha kA bIjarUpa hai aura apane nAma sadRza pragaTa prabhAvavAlA zanikA varSa hai, ye donoM tatvoMse mAnakara bhAvivarSa kA vicAra karanA cAhiye / / 81 // "Aho Shrutgyanam"
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayamamAsapakSadinanirUpaNam iti zrImeghamahodayasAdhane varSayodhagranthe tapAgacchIyamahopAdhyAya zrImeghavijayagaNiviracite zanaizcarabatsaranirUpaNanAmA. pnycmo'dhikaarH| atha ayanamAsapakSadinanirUpaNanAmaSaSTho'dhikAraH / ayanam---- yadi kArkasaMkrAtau kujArkazanisomajAH / alpanIraM raNaM ghoraM syAt tadA nIcabuddhidaH // 1 // meghAdhikAre vijJeyaM prathamaM dakSiNAyanam / . RtavaH prADAdyAzca mAsA hi zrAvaNAdayaH // 2 // vAreSvarkArkibhaumAnAM saMkrAntima'gakarkayoH / yadA tadA mahargha syA-dItiyuddhAdikaM tadA // 3 // karkA saptaravyAdi-vAreSu daza viNshtiH| aSTAzci dhRtiau ca zUnyaM vizvAstrayo'thavA // 4 // saurASTrarASTrAntargata-pAdaliptapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhyajainena viracitayA mevamahodaye bAlAvabodhinyA''ryabhASayA TIkita: zanaizcaravatsaranirUpaNanAmA paJcamo'dhikAraH ! yadi karkasaMkrAMti ke dina maMgala ravi zani yA budhavAra ho to thor3I varSA, ghorayuddha tathA nIcabuddhi dAyaka ho / / 1 // meghakA adhikAra meM prathama dakSiNAyana varSAdi Rtu tathA zrAvaNa Adi mAsa jAnanA // 2 // yadi makara aura karka saMkAMti ke dina ravi zani yA maMgalavAra ho to dhAnya teja ho, Iti kA upadrava tathA yuddha ho // 3 // vizvA sAdhana-karkasaMkrAnti ke dina ravivAra ho to daza vizvA, somavAra hoto vIsa vizvA, maMgala ho to pATha vizvA, budha ho to bAraha vizvA, guru aura zukravAra ho to aThAraha, zanivAra ho to - zUnya vizvA, kintu deza vizeSatA se athavA anya zubhagraha kA yogase tIna vizvA mAnA haiM // 4 // kahIM aisA bhI kahA hai-guruvAra ko solaha aura zukra "Aho Shrutgyanam"
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ ... meramahodaye . ....... atrAyamartha:- karkasaMkrAntI ravivAre daza-viMzopakA varSa, candre viMzatiH, male'STauM, budhe dvAdaza, drau-guruzukravArI ta. yoraSTAdaza, zanI zUnyama, yA dezavizeSe'nyasmin zubha. yoge vAnayo viNshopkaaH| ................. kacit-gurau SoDaza zukre syu-raSTAdazaviMzopakAH / dIpotsave vAravazAt kecidAhurdizopakAn // 5 // dizo nakhAzca vizvAkhyA sapta rudro navAmbaram / varSaviMzopakAnevaM jAnIyAt karkasaMkrame // 6 // anyatra-kArtike zuklapakSe ca paJcamyAM bAravIkSaNAt / varSa varSA ca dhAnyArtha trINyetAni vicArayet // 7 // ravau candre kuje saumye gurau zukre shnaishcre| .. digaviMzatIbhAvanupa-kalASTAdaza vizvakAH // 8 // laukikAstu-maGgala ATha vudhe vali vAraha , soma zukra guru kare atthaarh| kAkaDi saGkami ravi zani beTho, vAra ko aThAraha vizvA haiM / koI dIvAlI ke dina jo vAra ho usase vizvA ginate haiM // 5 // karkasaMkAnti ke dina ravivArAdi kA anukramase daza vIsa teraha sAta gyAraha naba aura zUnya vizvA haiM // 6 // anyatra kahA hai ki--- kAttika zukla paMcamI ke vArase bhI vizvA ginanA / varSa varSA aura dhAnya ke liye karkasaMkrAnti, dIvAlI aura kArtika zukla paMcamI ina tInoM hI dinoM kA vicAra karanA cAhiye // 7 // una dinoM meM ravivAra ho to daza, somavAra ho to vIsa, maMgalavAra ho to ATa, vudhavAra ho to sAta, guruvAra ho to solaha, zukavAra ho to solaha aura zanivAra ho to aThAraha vizvA kahe haiM // 5 // laukika bhASA meM-karkasaMkrAMti ke dina maMgalavAra ho to pATha, budha. bAra ho to bAraha, soma zukra tathA guruvAra ko aThAraha, zani tathA ravivAra "Aho Shrutgyanam"
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsapatadinanirUpaNam (233.). nizcaya suMdari! samo viNaTho // 9 // zani Aizcai maMgalai jo kakaDasaMkaMti / tIDA mUsA kAtarA nihuM mAMhe eka huvaMti // 10 // meSakarkamakare'rkasaMkrame, krUravArasahite jalaM nahi / dhAnyamalpatarameva vatsare, vigraho vipulrogtskraaH||11|| zraya mAsA:--- caitre ca zrAvaNe mAse paJcajIvo yadA bhavet / durbhikSaM rauravaM ghoraM chatrabhaGgaM vinirdizet // 12 // dvAdazyAM yadi vA kRSNe zanivArI yadA bhavet / tatazcaturdaze mAse pazcArkavArasambhavaH // 13 // . pazcArkavAsare rogAH paJcabhaume bhayaM mahat / durbhikSaM pazcamandeSu zeSA vArA, zubhapradAH // 14 // .. yaduktam-ekamAse raveArAH paJca na syuH zubhAvahAH / amAvAsyArkavAreNa maharghatvavidhAyinI // 15 // ho to nizcayase zUnyatA ho // 6 // yadi karkasaMkrAMti zani ravi aura maMgala vAra ko ho to TIDI cuhA yA kAtarA ina tInameM se eka kA upadrava ho / 10. // jo meSa karka tathA makara saMkrAMti krUravArako ho to jala na barase, dhAnya thor3A, vigraha roga aura corIkA bahuta upadrava ho // 11 // .. . .. caitra aura zrAvaNamAsameM jo pAMca bRhaspati ho to durbhikSa mahA ghora duHkha tathA chatrabhaMga ho||| 12 // yadi kRSNa dvAdazI ko zanivAra ho to usase caudahaveM mahIne meM pAMca ravivAra Ate haiM // 13 // jisa mAsameM pAMca ravivAra ho to roga, pAMca maMgalavAra ho to bhaya adhika, pAMca zanivAra ho to durbhikSatA aura inase atirikta dUsarA vAra pAMca ho to zubhadAyaka hotA hai // 14 // ekamAsameM pAMca ravivAra zubha phaladAyaka nahIM hai| amAvAsyA ravivArako ho so anna mahagA ho // 15 // caitra aura zrAvaNamAsa meM pAMca ravivAra ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ (234) meghamahodaye caitre ca zrAvaNe mAse bhaved yatharkapazcakam / durbhikSaM tatra jAnIyAt chatranAzo na saMzayaH // 16 // maGgale mriyate rAjA prajAvRddhistu bhArgave / budhe rasakSayo bhUmyAM durbhikSaM tu zanaizvare // 17 // loke'pi - pAMca zanizcara pAMca ravi, pAMce maGgala hoya / caki cahoDe medinI, jIve viralo koya // 18 // mAsAdya divase soma-sutavAro yadA bhavet / dhAnyaM maha zrIn mAsAn bhAvivarSe'pi duHkhakRt // 16 // yataH - budhazcet prathamaM vAraH sarvamAsAdyavAsare / tataH paraM tribhirmAsai maha rAjaviDvaraH ||20|| paJcAyoge vaizAkhe vRSTirgarbhavinAzinI / paJcabhaume bhayaM vahe SRSTirodhAya kutracit // 21 // pratipat sarvamAseSu budhe durbhikSakAriNI | durbhikSa tathA chatrabhaMga jAnanA isameM saMzaya nahIM // 16 // pAMca maMgala ho to rAjA kA marA ho, pAMca zukra ho to prajAkI vRddhi ho, pAMca budha ho to pRthvImeM rasa kA kSaya ho, pAMca zanaizvara ho to duSkAla ho // 17 // lokabhASA meM bhI kahA hai ki-pAMca zanaizvara, pAMca ravi aura pAMca maMgala hoM to bhayaMkara yuddha ho ||18|| jisa mahIne kA pahalA dina budhavArase prAraMbha ho to sIna mahInA dhAnya maha~gA raheM aura agalA varSa bhI duHkha kAraka ho / / 16 / / mahIne kA prAraMbha meM prathama budhavAra ho to usa mAsa se tIna mAsa taka dhAnya maha~gA raheM aura rAjameM upadrava hoM || 20 || vaizAkha mAsa meM pAMca ravivAra ho to varSA aura garbhakA vinAza hoM, pAMca maMgala ho to amikA bhaya tathA kahIM varSA kA bhI rodha ( rUkAvaTa ) hoM // 21 // budhavAra kI paDavA saba: mahInoM meM durbhikSa karane vAlI hai, aura vizeSa kara yadi jyeSTha mAsa meM ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ avanamAsapakSavinanirUpaNam (235) jyeSThamAse vizeSeNa varSabhAya jAyate // 22 // citrAsvAtivizAkhAsu yasmin mAse na varSaNam / tanmAse nirjalA meghA iti gargamunevacaH // 23 // grahANAM yanmAse nanu bhavati SaNNAM nivasati stadA golo yogaH pralayapadamindro'pi labhate / supANAM nAzaH syAjjvalati vasudhA zuSyati nadI, bhavelloko raMkaH pariharati putraM ca jananI // 24 // mArgAdipanamAseSu zuklapakSe tithikSaye / dausthyaM vA chatrabhaGgo'pi jAyate rAjaviDvaraH // 2 // mArgAdipaJcamAseSu tithivRddhirnirantaram / kRSNapakSe tadA'sausthyaM prajAmAriH pravartate // 26 // mAse mAse amAvAsyApramANaM prvilokyte| tithivRddhau kaNavRddhiH RkSavRddhau kaNakSayaH // 27 // varSA kA nAza kare / / 22 // jisa mahIne meM citrA svAti aura vizAkhAmeM varSA na ho usa mahIne . meM megha nirjala raheM aisA gargamunikA vacana hai // 23 // jisa mahIne meM chaha graha eka rAzi para hoM to vaha gola yoga kahA jAtA hai, isameM iMdra bhI pralayapada ko prApta hotA hai, rAjAoM kA vinAza hoM, pRthvI garamI meM prajvalita ho, nadI sUkha jAya aura loka aise nirdhana ho jAA ki mA putrako bhI tyAga kara deM // 24 // mArgazIrSAdi gAMga gahIne ke zukla pakSa meM tithi kA kSaya ho to asvasthatA chatrabhaMga aura rAjavigraha hoM // 5 // mArgazIrSAdi pAMca mahIneke kRSNapakSameM tithiko vRddhi ho to asvasthatA tathA prajAmeM mahAmArI ho // 26 // pratyeka mAsakI amAvAsyAkA pramANa dekheM. yadi usameM tithikI vRddhi ho to dhAnyako vRddhi aura nakSatrakI vRddhi ho to : dhAnya kA kSaya ho // 27 // mahIneke nakSatra se pUrNimA nyUna, samAna yA "Aho Shrutgyanam"
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ (236) * meghamahodaye mAsIt pUrNimA hInA samAnA yadi dhAdhikA / samargha ca samAdhaM ca maharSa kurute kramAt // 28 // pUrNimAyAmamAvAsyAM saMlagrastArakAkSayaH / maharSe tatra pUrvArdhAd mAsamadhye'pi jAyate // 28 // amAvAsyAM yadA candra udayAstaM karoti cet / mahakSe tadA mAse bhavenuna samarghatA // 30 // karkasaMkramaNe mando makarArke bRhaspatiH / tulArke maGgalo varSe tatra durbhikSasambhavaH // 31 // bhASATe kArtike mAse phAlgune'pi ca devataH / jAyante paJcabhaumAzcet paJcamAsAstadA'zubhAH // 32 // arddha videzagamane'pyaI zogitadUSitam / / sAI mriyate durbhikSAt sArddhamaTTai ca tiSThati // 33 // nakSatrAntarage sUrya SaSThazca candramAsthitaH / mAsamadhye maharghatvaM tadA dhAnye'sti nirNayAt // 34 // adhika ho to manukrama se sastA samAna tathA maharSatA ho // 28 // pUrNimA aura amAvAsyA meM barAbara tArApAta ho to dhAnya kA bhAva pahale se eka mahine taka maha~gA hoM // 26 // yadi candramA amAvAsyA ke dina udaya aura asta bRhadnakSatrameM ho to usa mAsa meM nizcayase anna sastA ho||30|| yadi karkasaMkrAMtike dina zani, makarasaMkrAMtike dina bRhaspati aura tulAsaMkrAMtike dina maMgala ho to usa varSameM durbhikSa ho // 31 // ASADha, kArtika aura phAlguna mAsameM yadi daivayogase pAMca maMgala A jAya to pAMca mAsa azubha ho // 32 // cAra bhAgamese arddhabhAga kA nAza to videza gamanase, arddha bhAgakA nAza rudhira vikArase aura deDha bhAga kA nAza durbhikSase ho jAtA hai| isa prakAra DhAI bhAgakA nAza ho kara deDha bhAga zeSa raha jAtA hai / 23 || yadi sUryanakSatra ke dina candramA chaTA ho to eka mahInA. dhAnyabhAva, "Aho Shrutgyanam"
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMyanamAsapakSadinanirUpaNam raktamutpalavomaM yadyAkAzaM tu kAtike / tadA zubhaM bhAvivarSa sandhyAyAM tanna zobhanam // 35 // yataH kattiyamAsaha gayaNalau jai ratuppalavanna / to jANije bhaDulI jalahara varasai punna // 36 // hIrameghamAlAyAM vizeSo'pikAtImAse dekhiye, ravirattaDo viyAla / tojANije paMDiyA, varasaha AlomAla // 37 // tuSArapananaM mArge pauSe himasamudbhavaH / / mAghamAse'tizItaM ca phAlgune durdinaM zubham // 38 // 'phAlgune kAlavAto'pi caitre kizcitpayohitam / vaizAkhaH paJcarUpaH syA-jjyeSTho dharmAnvitaH zubhaH // 39 // mAsASTakanimettenA-munA mAsacatuSTayam / bhASADhAcaM zubhaM jJeyaM yato meghamahodayaH // 40 // teja ho // 34 // yadi kAttikamAsameM AkAza koMpala (navIna komala pattI) ke sadRza rakta varNa ho to AgamivarSa zubha hotA hai magara vaha saMdhyA samaya ho to acchA nahIM // 35 // kahA hai ki-- kArtika mAsa meM AkAza yadi kopala sadRza raktavarNa vAlA ho to he bhaDali! varasAda pUrNa varase // 36 // hIrameghamAlAmeM bhI kahA hai ki--- kAttika mAsameM sUrya rakta varNavAlA digvAI de to he paMDita. varSa bahuta uttama jAnanA / / 37 || mArgazIrSa meM tuSAra (osa) ko giranA, pauSameM hima (barpha) kA giranA, mAghamAsa meM atyanta zIta aura phAlgunameM durdina honA zubha hai // 38 phAlguna meM tIna pavana, caitrameM kucha bAdala, vaizAmbameM paMcarUpa (vAyu, vAdala, varSA, / ja aura vIja) aura jyeSTha meM gamI adhika ye cihna hoM to zuma jAnanA // 36 // ina ATha mAsameM kahe hue zubha nimitta ho to ApADhAdi cAra mAsa zubha jAnanA, inameM varSA acchI ho // 40 // "Aho Shrutgyanam"
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ (238) mevamahodaye caitre meghamahArambho varSastambhavinAzakaH / mRlAi bharaNIparyantaM khaM nirabhraM subhikSAkRt // 41 // caitre vRSTikaro megho'yathA meghAH sunirmalAH / vaizAkhe pazcavarNAH syu-stadA niSpattiruttamA // 42 // atredaM vicAryate-nanu caitre nirmalatA zubhAsAbhratAvAtAcA kizcit payohitamiti vacanam / sthAnAMgavRttau paH banaghanavRSTiyuktAzcaitre garbhAH zubhAH sapariveSA' ityaagmaac| uktaM ca lokekSetramAsa jo vIja vilove, dhUri vaizAkhe kesa dhove| jeThamAsa jo jAI tapaMto, kuNa rAkhejalahara brsNto||43|| na bAdalaM vinA vizud na dvitIyaM nairmalyasya bahudhA bacanAt / yata: caitramAsa jai huI niramalo, cAramAsa varase glglo| jihAM 2 vAdala tihAM 2viNAsa, mAnavadhAnanImelhai pAsa 44 // caitramAsameM adhika varSA ho to garbhakA vinAza ho / mUla se bharaNI paryanta AkAza bAdala rahita nirmala dIkhe to subhikSa kAraka hotA hai / / 41 // caitramAsameM dRSTikAraka bAdala ho yA acche nirmala bAdala ho aura vaizAkhameM paMca varNavAle bAdala ho to uttama jAnanA // 42 // caitramAsa nirmala ho tathA bAdala sahita ho, vAyu cale aura kucha varSA ho to zubha samaya hotA hai / sthAnAMgasUtrakI vRttimeM pavana bAdala aura varSAvAlA tathA parimaMDalavAlA garbha caitramAsameM zubhamAnA hai / laukika bhASAmeM kahA hai ki-caitramAsa meM bijalI camake, vaizAkhameM kiMzukapuSpa kI dhUlidho jAya yAne varasAda ke dvArA kiMzukapuSpakA raMgase dhUli raMgavAlI ho jAya aura jyeSThamAsa bahuta tape to bahuta acchI varSA ho // 43 // caitramAsa meM bAdala tathA bijalI na ho aura AkAza nirmala ho, ityAdi bahata prakArake mata bheda haiM / jaisA ki- caitra . "Aho Shrutgyanam"
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsapakSavinanirUpayAm (239) caitre khaDahaDi nahukare, malayapavana nadu hoya / to jANe tuM mahulI, gambhaviNAsa na koya // 45 // ___atrocyate-syAbAda evaM pramANaM, vidyuto'bhrANi vAma doSAya; jalapravAhe tu doSa evamahAvRSTirUpAt / caitre hi mI. ne sUrye sati vidyudabhraM vA uktameva, yatastrailokyadIpakemInasaMkrAnti kAle ca pauSNabhogyadine bhavet / yatra vidyucchubho vAta-stato garbho dhruvaM bhavet // 46 // jalacchaTAnAM garbharUpAdeva na doSaH / atha yadi meSe sU. yaH kadApi tatrAbhramapyuktaM prAk / tadevazrIhIrasUrayo'pyATu:cittasya pIya tajhyA bauthi taha paJcamIma ambhaaii| pubbottasvAyAo mahAsabhikkhaM biyANAhi // 47 // ___ sthAnAMge ghanavRSTiruktA sA tu bindumAtraiva caitre kizit mAsa yadi nirmala ho to cAra mAsa bahuta acchI varSA ho / jahAM 2 bAdala hoM vahAM 2 varSAkI hAni aura manuSya dhAnyakI prAzA choDa deM // 44 // caitrameM jalapravAha na cale aura malayAcala kA pavana na cale, to garbha kA nAza na hoM; aisA bhaDalIkA vAkya hai // 45 // yahAM syAdvAda hI pramANa mAnA hai- caitra meM bijalI yA vAdala hoM to doSa nahIM, kiMtu adhika varSA ho kara jalapravAha cale to doSa hai / caitra mAsa meM mIna ke sUrya hone para bijalI aura bAdalakA honA zreyaH mAnA jAtA hai / jaise trailokyadIpakameM kahA hai ki-- mIna saMkrAntimeM revatInakSatra ke bhogya dinoM meM jahAM bijalI bhaura vAyu ho vahAM nizcayase garbha hotA hai // 46 // garbha ke kAraNa yadi jalake chIMTA gire to doSa nahIM / meSake sUrya meM kisI samaya bAdala honA pahale kahA usa ko zrI hIravijayasUri bhI kahate hai-- caitra mAsa kI dUja, tIja, cautha aura paMcamI ke dina bAdala hoM aura pUrva yA uttara dizA kA pavama cale to bar3A sukAla jAnanA // 47 / / sthAnAMgasUtra meM jo varSA honA "Aho Shrutgyanam"
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ (240) meghamahodaya payohitamityukte / yaduktam ghanAvRSTau yadA mAgha-zcaitro nirmalatAM gataH / yasudhAnyA tadA bhUmi-bUMSTizcaiva manoramA // 48 // punarapicittassa kasiNa paJcamI nahu varasai duddiNaM puNo / phuNai gahiUNa uccabhUmi tA vAvaha sayala dhannANi // 46 // 'caitre ca gaurisaMkrAntau' ityAdinAne ghRSTivakSyate / tathApicaitramAse ca devezi! zukle ca paJcamIdine / saptamyAM ca trayodazyAM yadA meghaH pravarSati // 50 // . . tArakApatanaM cAnda-garjanaM vidyutA saha / varSAkAlastadAsanno nAtra kAryavicAraNA // 5 // tatazcaitre yathAyogyaM sAbhratA vA nirabhratA / zubhAya cobhayaM loke viparItaM na saukhpadam // 52 // tata eva vRSTiniSedhe dinaniyamaH paMcamirohiNI sattamiaddA, navamipuppha nai punmcittaa| likhA hai vaha bindumAtra honA zreyaskara kahA hai / yati mAtra mAsameM adhika varSA ho aura caitramAsa nirmala ho to bhUmi para acchI varSA ho aura dhAnya bahuta hoM // 48 // phira bhI kahA hai ki- caitrakI kRSNa paMcamIke dina varSA na ho magara durdina ho to acchI bhUmi dekhakara saba prakArake dhAnya bonA caahiye|| 46 // he pArvati. caitra mAsakI zukla paMcamI saptamI aura trayodazIke dina varSA ho // 50 // tArA gire aura vijalIke sAtha megha garjanA ho taba varSA kAla samIpa AyA jAnanA isameM saMdeha nahIM // 51 // caitra mAsameM yathAyogya vAdala kA honA yA bAdalakA na honA ye donoM loka meM zubhaM mAne haiM aura usase viparIta ho to sukhakArI nahIM hotA // 52 // isaliye hI varSAta niSedhake niyama dina batalAte haiM- caitramAsameM paMcamIke dina "Aho Shrutgyanam"
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsapakSadinanirUpaNam (241) caitramAsa varasaMtA diTThA, mau sIyAlU gabbha viTThA // 53 // ASADhaM rohiNI hanti raudraM ca zrAvaNaM haret / puSyo bhAdrapadaM hanyA-cinnApyAzvinaSRSTahRt // 54 // sAmratA tRktA-~ caitrasya zuklapaJcamyAM rohiNyAM yadi dRzyate / sAbhraM nabhastadA''dezyA garbhasya paripUrNatA // 55 // vaizAkhe garjitaM bhUmiH sajalA pacano ghanaH / uSNo jyeSTho viziSThaH syAt kimanyairgarbhaceSTitaiH // 56 // khaM paJcavarNa vaizAkhe vidyutpAte khaTatkRtiH / tadAtivarSA nabhasi dhAnyaniSpattiruttamA // 57 // prathAdhikamAsaH -- zAke vANakarAGka virahite nandendubhirbhAjite, zeSAgnau ca madhuzca mAdhavaH zive jyeSThastu khe cASTake / rohiNI, saptamI ke dina rdrA, navamIka dina puSpa aura purNimAke dina citrA varSatA huA dekha par3e yAne usa dina varSAda ho to garbhakA vinAza ho // 53 // rohiNI yukta paMcamI ke dina varSA ho to ASADha mAsa meM varSA na ho, isI taraha ArdrA zrAvaNamAsa meM, puSpa bhAdrapadamAsameM aura citrA Azvina mAsa meM varSAkA nAza kAraka hai ||54|| caitrazukla paMcamI ke dina rohiNI ho aura usI dina AkAza bAdala sahita dekhane meM Ave to garbhakI pUrNatA jAnanI // 55 // vaizAkha meM megha garjanA ho, bhUmi jalavAlI ho, varSA ho, pavana cale aura jyeSTha mAsameM adhika garamI par3e to zreSTha hai // 56 // vaizAkha mAsa meM AkAza paMca varNavAlA ho, bijalI gire, to bahuta varSA ho aura dhAnyakI utpatti utA ho // 57 // vartamAna zakasaMvat ke aMkoM meM se 625 vaTA do, jo zeSa bace usameM 16 kA bhAga do, jo tIna zeSa rahe to caitramAsa adhika jAnanA, gyAraha zeSa 36 "Aho Shrutgyanam"
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ (RUR) meyamahodave prASADho nRpatI mama zarake bhAdrazca vizvAzake, netre cAzvinako'dhimAsa udito zeSe'nya sthAsahi18 mAtriMzat saMmitairmAsairdinaiH SoDazabhistathA / caturnADIsametaizca patatyeko'dhimAsakaH // 56 // yasmin mAse site pakSe paJcamyAmeva bhaaskrH| saMkrAmatyadhiko mAsaH sa sthAdAgAmi vatsare // 10 // asaMkrAntimAso'dhimAsaH sphuTaH syAdu, : hisaMkrAntimAsa: kSayAkhyaH kadAcit / kSayaH kArtikAditraye nAnyataH syAta, tadA varSamadhye'dhimAsavyaM ca // 3 // yathAsaMvat 1738 varSe pauSamAsakSayaH, AzvinacaitrI kR. ddhau / na caivaM bAzin mAsebhyo'gipi malamAsasambhavAH / yadA ekasmin varSe amAvAsyAntamAsahaye saMkrAntirahitatvaM syAt, tadA tayoreka evamalamAso yo dvAtriMzan mAsebhya upa. rahe to vaizAkha, zUnya yA ATha zeSa rahe to jyeSThamAsa, solaha bace to ASADha, pAMca bace to zrAvaNa, teraha bace to bhAdrapada aura do zeSa rahe to prAzvina adhika mAsa jaannaa| kiMtu ina se anya zeSa rahe to koI mAsa adhika nahIM hotA // 58 // 32 mAsa, 16 dina aura 4 ghaDI bItane para adhika mAsakA saMbhava hotA hai // 56 // jisa mahInekI zukla pakSakI paJcamIke divasa sUryasaMkrAti ho vahI mahInA bhAgeke varSameM adhika mAsa hogA // 60 ||jis mahIne meM sUryasaMkrAnti na ho vaha adhika mAsa kahA jAtA hai / aura jisameM do saMkrAMti ho vaha kSaya mAsa kahalAtA hai| prAyaH kSayamAsa kArtikAdi tIna mahInoM meM hI hotA hai aura jaba kabhI kSaya mAsa hotA hai to usa varSameM adhikamAsa do hote haiN| parantu yahAM cAndramAMsase gaNanA karanA caahiye| arthAt amAvAsyAse mamAvAsyA paryantA 10 "Aho Shrutgyanam"
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamA sapatra dinanirUpaNam (243) ri jAyate / apara: saMkrAntirahito'pi na malamAsaH, cAkAlAdhikyAta kAlAdhikasyaiva malamAsatvAt pUrvAdadhimAsAdArabhya vAtriMzanmAsAdavam yaH pUrvo'saMkrAntimAsaH sa zu. ddho'nyastu malamAsaH / tasya phalam - durbhikSaM zrAvaNe yugme pRthvInAzaH prajAkSayaH / bhAdrapaztiye dhAnya- niSpattiH syAd yathehitam // 62 // Azvinadvitaye bhUmyAM sainyacIrarujAM bhayam / subhikSaM kecanApyA durbhikSaM dakSiNAdizi // 63 // subhikSaM kArttikayugme kvacid duHkhaM raNannRNAm / mArgazIrSayuge deze jAyate parama sukham // 64 // pauSayugme subhikSaM ca maGgalaM nRpaterjayaH / rAjadaNDaparo loko loke mativiparyayaH // 65 // mAghadvaye bhuvi kSemaM rAjyAnAM ca bhayaM tathA / subhikSaM phAlgunayuge kSatriyAnAM zivaM bhavet // 66 // caitradvaye zubhaM dhAnye vaizyAnAmudayo mahAn / zrAvaNa do ho to duSkAla, pRthvIkA nAza aura prajAkA kSaya ho / do bhAdrapada ho to icchita dhAnyakI prApti hoM // 62 // do Azvina ho to sainya, cora aura rogakA bhaya ho / koI kahate hai ki subhikSa ho paraMtu dakSiNa dizA meM durbhikSa ho || 63 do kArttika ho to subhikSa ho aura yuddhase manuSyoM ko duHkha ho / do mArgazIrSa ho to parama sukha ho // 64 // pauSa mAsa do ho to subhikSa, maMgala aura rAjAoMkA jaya hoM / tathA loka meM rAjadaMDa ho aura mati viparIta ho // 65 // mAgha mAsa do ho to pRthvI - para maMgala ho aura rAjAoMkA bhaya ho / do phAlguna ho to subhikSa ho aura kSatriyoM ko kuzala ho // 66 // caitra mAsa do ho to zubha hai, dhAnya prApti ho bhaura vaizyokA acchA udaya ho / do vaizAkha ho to dhAnya kI "Aho Shrutgyanam"
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye vaizAkhayugme dhAnyAnAM niSpattirazubhaMkacit // 6 // jyeSThamaye nRpadhvaMso dhaanynisspttiruktmaa| . . . "ayASAMDhe yathAkizcit khaNDavRSTiH kacit punaH // 6 // mAsabAdazake vRddherevaM phalamudIritam / caitrAdi saptake vRddhi-rityetat prAyikaM matam // 69 // kacid dvikArtike duHkhaM himAve'pyazubhaMmatam / . biphAlgune cahnibhaya-mazubha mAdhavachaye // 7 // udaye kRSNatRtIyA tatazcaturthIha saMkramo ytr| tasmAdadhiko mAsazcaturdazemAsi smbhvti||7|| tithikSayavRddhiphalam--- . ekatra pakSe vitithiprapAte, maharghamannaM janamadhyavaram / . taspakSanAze maraNaM nRpANAM,mAsakSaye mlecchavatI vasundharA // 72 // trayodazadinaiH pakSo bhaved vrssaassttkaantre| ... niSpatti ho aura kacit azubha ho // 67 // jyeSTha mAsa do ho to rAjAkA vinAza aura dhAnya kI prApti uttama ho / do ASADha ho to kucha vyathA aura kahIM khaMDavRSTi ho // 68 // isI taraha adhika bAraha mAsakA phala kahA, paraMtu caitrAdi sAta mAsa adhika hote haiM aisA bahuta logoMkA mata hai // 66 // kvacit- do kArtika ho to duHkha, do mAgha mAsa ho. to azubha, do. phAlguna ho to agnikA bhaya aura do vaizAkha ho to azubha aisA bhI kisIkA mata hai / / 70 // jisa dina u.yameM kRSNa tRtIyA ho auH pIche caturthI ho usa dina yadi saMkrAnti ho to usa se caudahaveM bhAsa adhika pAmakI saMbhAvanA otI hai / / 71 // iti adhika maasphl| ___ yadi eka hI pakSa meM do tithikA kSa ho to anAja maha~ge ho aura lokameM vaira bhAva hoM ! pakSatA kSaya ho to rAjA kA magNa -ho aura mahInA kA kSaya hoto pRthvI para mlecchoM kA upadrava hoM // 72 / / ATha varSa ke "Aho Shrutgyanam"
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsaMpanadinanirUpaNam tadA nagarabhaGgaH syA-cchannabhaGgo maharSatA // 7 // .. matAntare-anekayugasAharU gad devayogAt prjaayte| prayodazadinaiH pakSa-stadA saMharate jagat / / 74 // .. yavandhakArapakSastha truttirmaasctussttye|........ nirantaraM tadA bhUmyAM subhikSaM vipulaM jalam // 7 // sampate varisakAle paDhame pakkhe vi jai paDei / . . . tihI taha desabhaGga-roravaM havai bahulogasaMhAro // 7 // paJcamI zrAvaNe hInA saptamI bhaadrpaadke| . . . . . . Azvine navamI neSTA paurNimAsI ca kArtike // 7 // bhAdrapade pauSayuge sitapakSe patati yA nithistsyaaH| viguNadinapamaraNaM yadi vA durbhikSamatiraudram / / 78 // ..: yasmin mAse zuklapakSe tRtIyA vA caturthikA / patettadA mudgaghRtamaharghatvaM bhaveda bhuve // 79 // antara meM teraha dinakA pakSa hotA hai isameM nagara kA bhaMga, chatrabhaMga aura dhAnyakI maharghatA hoM !! 73 // matAntarase-- aneka hajAroM yuga bIta jAne para daivayogasa teraha dinakA pakSa hotA. hai, isameM jagat kA nAza hotA hai // 74 / / yadi caumAseke cAra mAsa meM kRNapakSakA kSaya ho to bhUmi para sarvadA bahuta varSA ho aura subhikSa ho / 75 / / yadi varSA kAlameM prathama pakSa yAne zuklapakSameM tithikA kSaya ho to dezakA nAza, ghora upadrava aura manuSyoMkA saMhAra ho // 76 // zravaNa meM paMcamI, bhAdoMmeM saptamI, Azvinane navamI aura kArtika pUrNimAkA kSaya ho to aniSTa hai // 7 ||bhaadrpd, pauSa aura mAgha mAsameM zuklapakSakI tithikA kSaya ho to usase dUgune dinoM meM rAjA kA maraNa athavA mahA ghora durbhikSa ho // 78 // jisa mahIne meM zukla pakSakI tRtIyA yA caturthIkA kSaya ho to usa mahInameM pRthvI para mUMga aura ghI maha~ge hoM // 76 / / bhAdrapada pauSa aura mAgha mAsameM uparokta tithikA "Aho Shrutgyanam"
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ mevamahodaya bhAdra pauSe tathA mAne vizeSekha masyatA / yanmAle dazamIccheda-stadA punamaharghatA com zvetapakSa pratipadA pasAmI vaacturdshii| varddhitA cet subhikSAya chinnA durbhiksskaarikaa||4|| caturdazIta ASADhI hInA varSe yadA bhavet / bhAvAzrayeNa tamAcyaM mahargha ca same samaH // 82 // ASADhI svadhikA tasyA samartha tu tadA matam / saMvatsarasya vatinyAH zanyamAne tu niSkaNam // 13 // caitrAd bhAdrapadaM yAva-caklapakSe yadA truttiH| tadA kvacivopapatti-ralpadhAnyodayaH kvacit // 84 // mArdA jyeSThe naSTacandra prathamAyAM punrvsuH|| dvitIyA puSyasaMyuktA jalaM dhAnyaM tRNaM na ca // 8 // kRSNapakSe zrAvaNasyaikAdazyAM rohiNI ca bham / bAbada ghaTIpramANaM syAd dhAnye tAvad vizopakAH // 86 // mAdityAda vAragagAnAt pratipatpramukhA tithiH / kSaya ho to vizeSa karake annAdikakI tejI ho / jisa mAsameM dazamI kA kSaya ho to ghI maha~gA ho // 80 // zuklapakSameM pratipadA, paMcamI yA caturdazI baDhe to subhikSa aura ghaTe to durbhikSa kareM // 81 // jisa varSameM yadi caturdazIse bhASADha pUrNimA hIna ho to anna maha~gA ho aura sama ho to samAna bhAva rahe // 82 / / yadi adhika ho to anna saste hoM aura kSaya ho to dhAnya prApti na ho // 83 // yadi caitramAsase bhAdrapada taka zuklapakSa meM tithi kA kSaya ho to kacit hI thor3I dhAnya prApti ho // 84 // jyeSTha mAsakI amAvasa ke dina A , par3avA ke dina punarvasu aura dvitIyAke dina puSya nakSatra ho to tRNa, dhAnya aura jalakA prabhAva ho // 85 / / bhAvaNa mAsakI kRSNa ekAdazIke dina rohiNI nakSatra jitanI ghaDI ho, utane hI pramANa dhAnya kA vizopakA (vizvA) jAnanA // "Aho Shrutgyanam"
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsapasadinanirUpaNam bhAnvinyAdi ca nakSatraM saMmolya dviguNIkRtam // 7 // .. tribhirbhAgaiyaM zeSaM tadA subhikSamAdizet / / zanye bhavati durbhikSa-mekazeSe zubhAzubham // 88 // prASADhamAse prathame ca pakSe, dRSTe nirabhre ravimaNDale c| naivAzani va bhaveSa varSA, mAsayaMvarSati vaasbstu||89|| SaSThI yadarkavAreNa yanmAse yatra pakSake / annaM cunaM mahargha syAd nyUne nyUna tithau tataH // 10 // Azvine ca site pakSe dshmyaadidintrye| garjitaM vidyutaM kuryAt tagodhUmavinAzakam // 11 // jyeSThe mUlaM pUrNimAyAM zubhaM varSa hitAya tat / madhya pratipayoge dvitIyAyAM tu duHkhakRt // 92 // baduktam-jyeche mulaM khitIyAyAM sarvadhIjavinAzakRt / avRSTayA cAtivRSTayA vA ityevaM munirajIvIt // 93 // ravivArase vAra pratipadA Adi gata tithi aura azvinI Adi gata nakSatra, inako jor3akara dUnA karo // 87 // pIche isameM tIna kA bhAga do, yadi do zeSa bace to subhikSa, zUnya zeSa bace to durbhikSa, aura eka zeSa bace to zubhAzubha (samAna) jAnanA // 88 // ASADha mAsake zuklapakSa meM ravi mADala yadi bAdala rahita ho tathA gAja vIja yA varSA na ho to Age do mahIne taka varSA ho // 86 // jisa mahIne meM jisa pakSameM SaSThI yadi ravivAra yukta ho to ghI aura bhanna maha~ge hoM, tithi thor3I ho to thor3A aura bhadhika ho tI adhika teja ho // 60 // mAzvina mAsake zuklapakSa meM dazamI Adi tIna dina garjanA aura bijalI ho to gehU~ kA nAza ho // 6 // jyeSTha mAsakI pUrNimAke dina mUla nakSatra ho to varSa bhara zubha kare, pratipadA ke dina ho to madhyama aura dvitIyA ke dina ho to duHkhakAraka hotA hai // 12 // kahA hai ki- jyeSTha mAsakI dUja ke dina mUlanakSatra ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ (248) meghamahodaye atredaM vicArya mAmaH zuklAdiH kRSNAdirvA, yadi zuklAdistadA. "yadi bhavati kadAcit kArtike naSTacandre, . zanikujaravivAre jyeSThamAse'pi darze / dviguNaguNavitarkAd ratnatulyaM ca dhAnyam, budhagurubhRgucandre mRttikAtulyamannam // 14 // granthAntareyadi bhavati kadAcit kArtike naSTacandre, _zanikujaravivAre svAtinakSatrayogaH / ihabhavati tathAyu-dhamAJca yogastRtIyaH, ... . kSayavilayavipattiH chatrabhaGga tripakSe // 9 // .. loke'pi-kAtI vadi amAvasI, ravi zani.maGgala hoy| svAti AyaSamAn jo mine, darabhikha chatrabhaMga joyA zrAvaNe prathame pakSe yadyazvinyAM jalaM bhavet / saba prakArake bIjoMkA nAza kare, varSA na ho yA atipraSTa hA. esA muniyoM ne kahA hai // 63 // yahAM zukAdi yA kRSNAdi mAsa kA vicAra karanA, yadi zuka.di ho to-- 3.ti, mAsakI amAvasa ke dina zani maMgala yA ravivAra ho aisa jyeSTha mAsakI amAsa ke divasa bhI zanyAdi hoM to ranake tulya dhAnya bike arthAt bahuta maha~ge hoM / yadi budha, guru, zukra aura * candra vAra ho to mRttiA tulya arthAt atyanta sAtA dhAnya bike // 64 // anya grantha meM- yadi yAtitakI amAvasa zani, maMgala yA ravivAra ko ho tathA svAti nakSatra aura Ayu mAn yoga bhI ho to kSaya, pralaya, vipatti ho aura tIna pakSama chatrabha ho // 65 // loka bhASAmeM bhI kahA hai kikArtika kRSNa amAvAsyA ravi, za ne yaH maMgalavAra ko ho tathA sAtha meM svAtinakSatra aura AyuSmAn joga bhI ho to durbhikSa tathA chatrabhaMga ho // 66 // zrAvaNake prathama pakSameM yadi azvinI nakSatrake dina jala varase to durbhikSakArI "Aho Shrutgyanam"
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsapakSadinanirUpaNam (259) tadAtIva subhikSaM syAdapayogeSu ca satsvapi // 7 // zuklasya prathamatve'zvinyA asambhava eva / 'ASADha dhuri aSTamI' ityagre vakSyamANamapi na milati / kRSNASTamyA lakSaNe "dhuri' iti shbdvaacysyaadrbhaavaat| anyadapi prA. SADhakRSNapakSasya tithivArAbhrAdisarva caturmAsamadhye vIkSaNIyaM syAt / jyeSThAmAvAsocihaM cASADhapUrNimAyAH prAk SoDazadine ca / etena jyotiHzAstroktaM mAsazcaitraH sitAditi / kathitaM tatpramANaM syAnmeghamAlAvidAM punaH // 18 // yadyapi lokedhuri ajuyAlo pakkhaDo, pichai aMdhAro hoi / iNapari joisagaNi sadA, makarisa sAMso koi // 19 // tathA meghamAlAyAmapi-- pauSasya kRSNasaptamyAM yadyabhrerveSTitaM namaH / duSTa yogoM ke hone para bhI atyanta subhikSa hotA hai // 67 // yahAM pahalA zuklapakSa meM azvinI nakSatra kA asaMbhava hotA hai| prASADha kRyaNa aSTamI kA phala jo Age kaheMge vaha bhI nahIM miltaa| kRNASTamI lakSaNa meM dhuri zabda hai vaha zabda vAcaka hai / dUsarI jagaha bhI bhASADha kRpakSa se caturmAsa mAnA jAtA hai | tithi vAra aura bAdala mAdi saba cAturmAsa meM dekhanA cAhiye / jyeNa amAvasa ASADha pUrNimA ke pahale solaha dina para mAnA hai / yahI jyotizzAstroM meM mAsa kI gaNanA caitra zuklapakSa se mAnA hai aura yahI pramANA meghamAlA ke jAnakAra bhI kahate haiM // 38 // lokabhASA meM bhI kahA hai ki pahalA zuklapakSa aura pIche kRSNapakSa hotA hai, isameM jyotiSiyoMko zaMkA nahIM karanA cAhiye // 6 // meghamAlAmeM bhI kahA hai ki pauSa mAsa kI kRSNa saptamI ke dina AkAza "Aho Shrutgyanam"
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ (250) meghamahodaye aSTamAsavazAd yukto divyagarbhaH prajAyate // 10 // zrAvaNe zuklapakSe sthAt svAtIRkSeNa saptamI / tatra varSati parjanyaH satyametad varAnane! // 10 // .. atra zuklAdimAsapakSa eva garbhapAkastatphalaM coktam, ta. thA kRSpakSAdimAsamate'pi / aSTamAsavazAditi kathanAdeva tanmataM dRDhIkRtaM pauSakRSNapakSAditvena zrAvaNazukle'STamAsI bhAvAt / ata eva caitrasyAnte kRSNapakSamAzritya caitro'yaMba. hurUpa ityukti-jyotirmatena, tadA kRSNapakSAdimatena vaizA. khAt, tatra paJcarUpatAyA yuktatvAt , tenaiva kArtikAmAvAsyAM bIranirvANAt / siddhAnte kRSNapakSAdirmAsaH / pUrgo mAso yasyAM sA paurNamAsIti satyoktiH / atrApi sammatiyathA pauSe mUlA bharaNyantaM candracAreNa sAbhrakhe / / bAdaloM se ghere hue ho to pATha mAsakA suMdara garbha hotA hai // 10 // he zreSTha mukhavAlI! zrAvaNa mAsakA zukla pakSameM saptamI ke dina svAti nakSatra ho to avazya varSA hotI hai // 101 // . . . . yahAM jaise zuklAdi mAsa aura pakSa meM garbha pAka kA phala kahA vaise kramAdi mAsameM bhI yahI mata (abhiprAya) samajhanA / ATha mAsa aisA kahA hai. jisase pauSa kRSNa pakSase zrAvaNa zukla pakSa taka ATha mAsa ho jAnese yahI mata nizcaya kiyaa| isaliye caitranAsa ke aMta meM kRSNa pakSa AzrI 'caitro'yaM bahu rUpa' aisI yukti jyotiSa matase hai, kyoMki jyotiSa siddhAntoM meM zuklAdi mAsa mAnA hai aura kRSNa pakSAdike matase vaizAkha mAsase varSA ke garbha paMca rUpa (vAyu, garjanA, vidyuta Adi) samajhanA / kArtika amAvAsyAke dina zrImahAvIra ji savarakA nirvANa honese siddhAntameM kRSNAdimAsa kI pravRtti hai. jisa samaya mahInA pUrNa ho usako pUrNamAsI kahate hai yaha satya ukti hai / pauSa mAsa meM mUlase bharapI taka candranakSatroM meM AkAza "Aho Shrutgyanam"
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAlapattadinanirUpaNam ArdrAdau ca vizAkhAntaM ravicAreNa varSati // 102 // na caivaM zuklapakSAdyaiH paupe'pi mUlasaGgatiH / tayA garbhodayo jJeya iti vAcyaM vacasvinA // 103 // | mUlAdi garbhahetuH syAd nakSatraM dhanvage ravau / sambandhAd dhanuSaH pauSe kRSNAdau cApago raviH // 104 // uktaM meghamAlAyAm SASTRAL dhanvarAzau sthite sUrye mUlAdhA garbhadhAraNAH / garbhodayAd dhruvaM vRSTiH paJconadvizanidinaiH // 105 // dinasaMkhyAnusArAcca varSatyatra na saMzayaH / mUlAd varSati cArdrAbhaM pUSAyAzca punarvasuH // 106 // 'uSAyA garbhataH puSyaM zravaNAt sarpadaivatam / dhaniSThAyA ghAvRSTi-varuNAt pUrvaphAlgunI // 107 // (251) bAdaloMse gherA huA ho yAne bAdala sahita ho to Adarzase vizAkhA taka sUryanakSatroM meM varSA ho // 102 // yahAM zukla yA kRSNa pakSakA vicAra nahIM karanA, pauSa mAsa meM jabase mUla nakSatra para sUrya ho taba se garbhakI vRddhi, samajhanA aise vidvAn loga kahate haiM // 103 // dhanurAzi para sUrya Ane se mUlAdi nakSatra garbha hetu hote haiM / pauSa mAsameM dhanurAzi kA saMbaMdha se kRSNAdimeM.. dhanu: saMkrAnti AtI hai // 104 dhanurAzi para sUrya Anese mUla Adi nakSatra garbhako dhAraNa karanevAla hote haiM ! garbhakA udaya honese 165 dinoMmeM nizcayase varSA hotI hai / / 5 dina saMkhyA tuSAra (hIma) girane lage vahAM se ginanA, uparokta dina pa avazya varSa hotI hai isameM saMzaya nahIM / mUla nakSatrakA garbhase ArdrA nakSatra maiM varSA hai, aise pUrvASADhAkA garbhase punarvasu // 106 // uttarASADhA kI gaI ye nakSa meM, zravaNakA garbhase AzleSA meM, dhaniSzakA garbha se medhA, zata azvinI apUrvAphAlgunI meM varSA hotI hai // 107 // pUrvAbhAdrapadakA "Aho Shrutgyanam"
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ (252) heaster pUrva bhadrapadAgarbhAd vRSTirAryamadevate / ubhAyAM hastavarSA syAd revatyAM tvASTravarSaNam // 108 // AzvinyAM svAtivarSA syAd bharaNyAM tu dvidaivatam / pUrNagarbhe bhaved vRSTiH sarvalokAH sukhAvahAH // 109 // evaM ca garbhapUrNatvaM kRSNapakSakramAd bhavet / pauSAdijyeSThamAsAntA SaNmAsya zuceH punaH // 110 // atrodAharaNaM - saMvat 1737 varSe pauSakRSNacaturthyAM dha nuSyarka: 54, tataH saMvat 1738 varSe kRSNapakSAdike ASADhe amAvAsyAM raudre raviH 14 / iti garbhasampUrNatA / vRSTau cArdrAyA eva mukhyatvaM tathA coktaM prAka 'meSasaMkAntikAlAttu' ityAdi / loke'pyAha migasara vAya na vAiyA adda na vUThA meha ! to jANevo bhaDalI, varasaha Ayo veha // 111 // granthAntare'pi W meSa rAzigate sUrye azvinIcandrasaMyutA / yadA pravarSati devi ! mUlagarbho vinazyati // 112 // bharaNyAH sarpadevAntaM krameNa varSa priye ! | garbhase uttarAphAlguni, uttarAbhAdrapadAkA garmase hastameM, revatI kA garbha se citrAmeM varSA hotI hai // 108 // azvinIkA garbhase svAtimeM aura bharaNI kA garbhate vizAkhA meM garbhakI pUrNatA se varSA hotI hai, aura saba loga sukhI hote haiM // 106 // isI taraha kRSNa pakSAdikA kramase pauSase jyeSTha taka cha mahIne aura AdhA ASADha mAsa meM garbhakI pUrNatA hotI hai // 110 // mArgaziramAsameM vAyu na cale aura ArdrA meM varSA na ho to varSa acchA na ho // 111 // megharAzi para sUrya ho tatra caMdramA kA azvinI varSA ho to mUlanakSatrake garbhakA vinAza hotA hai // 112 // "Aho Shrutgyanam" yadi NI nakSatroM meM A
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsapakSadinanirUpaNam (253) pUrvASADhAdipoSNAntaM garbhazcaivaM vinazyati // 11 // paJcame paJcame sthAne garbhaH patati cAvyayAt / ApravarSaNaM devi ! garjane vA kathaJcana // 114 // sarve garbhAzca vijJeyA tatraiva vRSTikArakAH / ArdrAdipaJcake dRSTe chidraM varSati mAdhavaH // 115 // na caivaM garbhaniyamaH syAnmAsASTakanimittana catuSTayama. bhISTadamiti meghamAlAvacanAt, nimittarUpagarbhasaMkhyAyAM nyUnAdhikatvasyApi darzanAtu / yahAhuH zrIhIravijayasUrayaH svameghamAlAyAm kattiya bArasi gambhA chAyA, AsADha dhuri barase bhAyA / migasira paJcami meghADaMbara, tovarase saghalo saMvacchara / 116 / itikRtaM prasaGgena prakRtamanustriyatepUrvAtrayaM rohiNI ca hastazca pratipadine / pakSAdau vAruNaM neSTaM sarvadhAnyamaharghakRt // 11 // AgneyaM pauSNayugalaM mUlazcet pratipadine / nakSatrase AzleSA taka nakSatroM meM kisI bhI dina varSA ho to kramase pUrvASADhA se revatI nakSatra taka ke garbhakA vinAza hotA hai // 113 / / pAMcaveM 2 mAsa meM sviragarbha kA pAta ho jAtA hai ! kabhI AdI meM varSA ho yA garjanA ho to garbhapAta hotA hai // 11 // jahAM garbha ho vahAM saca vRSTi karanevAle jAnanA / Adi pAMca nakSatroM meM varSA bAsatI hai / / 115 // kAttikamAsakI dvAdazI ke dina garbha AcchAdita ho to ApATa meM nizcayase vA ho aura mArgazIrSa paMcamI ke dina bhI varSAkA ADaMbara ho to sampUrNa varSa meM varSA ho / / 116 // pakSaka AdimeM pratipadA ke dina yadi tInoM pUrvA, rohiNI, hasta aura, zatabhiSA patra ho to saba prakAra ke dhAnya teja hoM / / 117 // kRttikA, revatI, ...... paura mUla ye nakSatra hoM to samAna bhAva rahe aura bAkI ke "Aho Shrutgyanam"
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ (254) meghamahodaye tadA dhAnye samAdhatvaM zeSaRkSe samarpatA // 118 // atha dinavicAra: -- pAvanne dubhikkhaM tevanne hoi majjhimaM kArla / caubanne samabhAvaM pazcAvanne ya subhikkhaM // 116 // dvipadu yute varSe divasAnAM zatatraye / subhikSaM kecidapyAhuH paraM dezeSu vigrahaH ||120|| bANeSutridinaiH kAlo madhyamo'drizara tribhiH / varSa khapatribhiH zreSThaM subhikSaM tatra nizcitam // 121 // atha rohiNIvRSTau dinamAnavarSaNasyaraviNA mujyamAnAyAM rohiNyAM meghavarSaNe / dvAsaptati dinAnyabda-vRSTirnAthadine sadA // 122 // dvitIyadivase vRSTA-vaSTapaJcAzatA dinaiH / dRSTirodhastRtIye'hni catvAriMzannavottarAH // 123 // nakSatra ho to saste hoM // 118 // yadi 352 dinakA varSa ho to durbhikSa, 353 dinakA varSa ho to madhyama, 354 dinakA samAna aura 355 dinakA ho to sukAla jAnanA // 116 // koI aisA bhI kahate haiM- 352 dinakA varSa ho to sukAla ho, paraMtu deza meM vigraha ho // 120 // 355 dinakA varSa ho to kAla, 357 dinakA madhyama aura 360 dinakA varSa zreSTha tathA nizcaya se subhikSa kAraka hotA hai // 121 // 'varSA' jaba sUrya rohiNI nakSatra kA bhoga kara rahe ho arthAt jitane samaya rohiNI nakSatra para sUrya rahe, itane samayameM kabhI varSA ho to usakA phala kahate hai- yadi prathama dina varSA ho to usake pIche 72 dina taka na barase bAdameM barase // 122 // dUsare dina varSA ho to 58 dina taka varSA na barase / tIsare dina varSA ho to 46 dina taka varSA na barase // 123 // cauthe dina varSA ho to 42 dina varSA na ho / pAMcaveM dina varSA, "Aho Shrutgyanam"
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsapakSadinanirUpaNam dvicatvAriMzat tUryehi vRSTau vRSTina jAyate / paJcame triMzadevAtra navAhamAhitA matA // 124 // caturviMzadinAnAM hi SaSThe'hi nahi varSaNam / ekatriMzat saptame'hi navame cASTaviMzatiH // 12 // dazame'hi caturviza-tyekAdazadine'mbude / dinAnAmekaviMzatyA SoDazadvAdaze'hani // 126 // trayodazadine pRSTau dinadvAdazake punaH / vRSTirodhaH payodasya tato meghamahodayaH // 127 // matAntarepahile caraNa yahottara dIha, thIje yAsahi na Tale lIha / tIje bAvanna cotha yayAla,rohiNI khaMca kare tiNakAla 128 atha vRSTisarvAgradinasaMkhyA----- paJcAzadivasA vRSTirSidIpotsave rvau| ho to 36 dina varSA na ho // 124 / / chaThe dina varSA ho to 34 dina varSA na ho / sAtaveM dina varSA ho to 31 dina varSA na ho / navaveM dina varSA ho to 28 dina varSA na ho // 125 / / dazaveM dina varSA hoto 24 dina varSA na ho / gyArahaveM dina varSA ho to 21 dina bAda varSA ho / bArahaveM dina varSA ho to 16 dina bAda varSA ho // 126 // terahaveM dina varSA ho to 12 dina taka varSA na ho, bAda meM varSA ho // 127 // prakArAntarase-rohiNIke prathama caraNa para sUrya rahane para varSA ho to 72 dina nahIM barase vAda varSA barase / dUsare caraNameM varSA ho to 62 dina bAda varSA ho / tIsare caraNa meM varSA ho to 52 dina aura cauthe caraNameM varSA ho to 42 dina taka varSA na ho bAda varSA barase // 128 // yadi dIpamAlikA (dIvAlI) ke dina ravivAra ho to usa varSa 50 dina varSA ho / somavAra ho to 100 dina, maMgalavAra ho to 40 dina "Aho Shrutgyanam"
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ (256) meghamahodaye some dinazataM vRSTizcatvAriMzacca maGgale // 126 / / budhe SaSTidinaivRSTi-razIti divasA gurau| zukre dinAnAM navatiH zanau viMzatireva ca // 13 // tithivAramadhye rohiNIdinaphalampakSAntaH pratipahine bhavati ceda brAhmotadA cintitaH, kAlastatparataH subhikSamazanaM stokaM tRtIyAdine / dhAnya bhUritaraM turIyadivase kizcinna kizcit punaH, paJcamyAM gagane'tivAdalaghana-cchAyAtha SaSThIdine // 13 // saptamyAM jalazoSa uttaradizi syAdannanAzo'STamI tithyAM kaSTamatIva vANijakule bhUmyAM navamyAM bhavet / saubhikSyaM dazamIdine janabhayaM dhAnyaM maharya tathai- .. kAdazyAM vaNijAM bhayaM paribhavaH syAd dvaadshiisnggme|132|| vRSTiH svalparasA trayodazadine varSA punarbhUyasI, nUnaM bhUtatithau jalaM nabhasi na syAt pUrNimAdarzayoH / varSA ho // 126 // budhavAra ho to 60 dina, guruvAra ho to 80 dina, zukravAra ho to 60 dina aura zanivAra ho to 20 dina varSA barase // 130 // pakSake antameM ekamake dina rohiNI nakSatra para sUrya Ave to dukAla, dUjake dina rohiNI ho to mubhikSa, tIjake dina ho to thor3I anna prApti, cothake dina ho to adhika anna prApti, paMcamI ke dina ho to kucha bhI anna na ho yA thoDAsA ho, chaThake dina ho to AkAza meghADaMbarase AcchAdita rahe // 131 // saptamIke dina rohiNI ho to uttara dizA meM jala sUkha jAya, aSTamIke dina ho to annakA nAza ho, navamI ke dina rohiNI ho to bhUmi para vaNika kulako adhika kaSTa par3e / dazamIke dina ho to mukAla, ekAdazIke dina ho to dhAnya maha~ge aura manuSyoM ko bhaya ho, dvAdazIke dina ho to vaizyoMko bhaya aura paribhava ho, terasa ke dina ho to thoDA rasavAlI "Aho Shrutgyanam"
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ ayanamAsapakSadinanirUpaNam burbhikSaM ca subhikSamagnidahanaM rogAH zizUnAM mRtivRSTiH kAla iti kramAt prathamato vRSTe ghane'rkAdiSu / 133 / jyeSThamAse tathASADhe gADhe vRSTe ghanAghane / phalametadupAkhyAyi meghodayanivedibhiH // 134 // . prathamavRSTidinaphalam --- caitrasya kRSNapaJcamyA Arabhya divasA nava / khe nairmalyaM tadArdAdi-navake vipulaM jalam // 13 // atra pakSe vinirNeyaH svdeshvyvhaartH| marau phAlgunapUrNAyAH parazcaitraH sitetaraH // 136 / / gUrjaratrAdiSu punaH svapUrNAyAH paro'sitaH / sarvamAsaphalaM caivaM yathAyogyaM vicAryate // 137 // sitapakSAdike caitre mIne sUryasamAgame / varSA ho, caudazake dina ho to bahuta varSA, pUrNimA aura amAvasa ke dina rohiNI ho to AkAzameM jala prApti na ho / sUryAdi vAroM meM rohiNI para sUrya Ave to kramase duSkAla, mukAla, agnidAha, roga, bAlakoM kI mRtyu, varSA aura duSkAla ye phala hoM // 133 // jyeSTha tathA ASADhameM rohiNI nakSatra para jisa dina sUrya Ave usa dina yadi ghanaghora vRSTi ho jAya to pUrvokta samagra phala meghamahodayako jAnanevAlene kahA hai // 134 // caitramAsameM kRSNa paMcamIse nava dina taka akAza nirgala ho to AA bhAdi naya nakSatroM meM varSA acchI ho // 135 // yahAM apane apane dezake vyavahAra se pakSakA nirNaya karanA- mAravADa Adi dezoM meM phAlguna pUrNimA ke pIche caitra kRSNapakSa mAnate haiM // 136 // aura gujarAta Adi dezoM meM apane mAsa kI pUrNimA ke pIche kRSNapakSa mAnA jAtA hai, isI taraha yathAyogya vyavahArake anukUla samasta mAsakA phala vicAranA // 137 // caitra zuklapakSa meM mInarAzi para sUrya Ane se mUla Adi nava nakSatra nirmala ho to varSa "Aho Shrutgyanam"
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ (258) meghamahodaye mUlAdinavanakSatra-nairmalye vatsaraH zubhaH // 138 // 'meSasaMkrAntikAlAttu' ityAdi / loke punarvizeSaH caitra ajumAlI cauthathI, mesa thakA nava dIha / jala Abhuvijju lave, to kuDaMbI mama bIha // 139 // vaizAkhamAse pratipadinAcce-nmeghodayaH saptadinAni yAvat / abhreSu ga| ghanavizudAdi, tadA subhikSaMmunayo vdnti|140 mAghamAsasya saptamyAM paJcamyAM phAlgunasya ca / caitrasyApi tRtIyAyAM vaizAkhe prathame'hani // 14 // meghasya garjitaM zrutvA jaladesya tu drshne| . caturo vArSikAn mAsAn jalavRSTiM tadA vdet||142|| hIrasUrayastvAhuHkattiyamAsaha bArasai, magasira dasamI bhAla / posahamAsi paMcamI, sattamI mAha nihAla // 143 // jai varase vijju lave, aha unnamaNa kareya / mAsA cyAre pAvasaha, dhArAdharavariseya // 144 // acchA hotA hai // 138 // caitra mAsakI zukla caturthIke bAda meSa saMkrAnti se nava dina varSA ho yA bijalI camake to he kRSikAra ! tuma Dara nahIM // 13 // // vaizAkha mAsameM pratipadAse sAta dina taka megha kA udaya ho, garjanA ho, varSA aura bijalI Adi ho to subhikSa hotA hai aisA maniyoM ne kahA hai // 140 |mAvamAsakI saptamI, phAlgunakI paMcamI, caitra kI tRtIyA aura vaizAkhakA prathama dina // 141 // inameM meghakI garjanA ho aura unakA darzana bhI ho to caumAseke cAra mAsameM varSA acchI hotI hai||142|| zrIhI vijayasUrine bhI kahA hai ki- kArtika mAsakI bArasa, mArgazIrSakI dazamI, pauSa mAsakI paMcamI aura mAgha mAsakI saptamI // 143 // ina dinoM meM yadi varSA ho, bijalI camake to caumAsemeM dhArAbaMdha varSA ho // 144 // "Aho Shrutgyanam"
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikapalam (259) evaM zAkasamAyanAdisamayaM jyotirvidAM vAmayAd, nityAbhyAsavazAda vimRzya sudaM prAjyaprabhAbhAsuraH / zrImanmeghamahodayaM savijayaM jAnAti nAtizramAda , bhUpAnAmanuraJjanAt sa labhate siddhiM sadA sampadAm // 145 / / iti zrImeghamahodayasAdhane varSayodhe tapAgacchIya-mahopAdhyAyazrImeghavijayagaNiviracite'yanamAsapakSanirU paNanAmA ssssttho'dhikaarH| atha varSarAjAdikathane sptmo'dhikaarH| atha agastidvAram-- atha yadi samudeti cetimAnaM dadhAnaH, sakalakalazajanmA sindhupAnapradhAnaH / bhagavati bhagadaive bhe sthite padminIze, nizi dizi dizi lakSmyai syAdayaM saptame'hi // 1 // isa prakAra zakasaMvatsara ayana adi samayako jyotirvidoM ke zAstroM se aura hamezAke abhyAsakzase prabhAvazAlI jyotiSI acchI taraha vicAra kara ke saphalIbhUta aisA meghamahodaya ko thor3A parizrama se jAnatA hai, aura vaha rAjAoMko khuza karake hamezA siddhi aura saMpadAko prApta karatA hai // 145 // saurASTrASTrAntargata-pAdaliptapUranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhyajainena viracitayA meghamhodaye bAlAvabodhinyA''ryabhASayA TIkito'yana mAsapakSanirUpaNanAmA SaSTho'dhikAraH / jaba sUrya pUrvAphAlgunI nakSatra para Ave taba usase sAtaveM dina rAtri meM prakAzako dhAraNa karanevAlA aura samudrako pIjAne meM pradhAna aisA agasti aSikA udaya ho to cArohI dizAmeM lakSmIke liye zubha hotA hai // 1 // "Aho Shrutgyanam"
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ (260) meghamahodaye yAdeti dine prAtaH pItAndhirmunipuGgavaH / durbhikSaM rauravaM ghoraM rASTrabhakSaM tadAdizet // 2 // ravau ca pUrvaphAlgunyAM prAse cedaSTame'hani / agasterudayo loke na zubhAya kacinmate // 3 // kRttikAyAM ravI jAte saptame voSTame'hani / RSerastaMgatiH oSThA divase yadi jAyate // 4 // rAtrAvudayanaM zreSThaM neSTazvAstaGgamo muneH / divase'staGgamaH zreSTho neSTazcAbhyudayastadA // 5 // loke'pisiMhA hu~tI bhaDulI, dina ikavIse joya / agasti mahARSi ugIyA, ghana bahu varase loy||6|| hIrasUrayo'pyAhuH dubhikkhaM vIsa diNe igavIse hoi majjhimaM samayaM / yadi agastyakA udaya prAtaHkAla meM ho to durbhikSa, ghora upadrava aura rAjya bhaMga ho // 2 // sUrya jana pUrvAphAlgunI nakSatra para Ave taba usa se AThaveM dina agastyakA udaya ho to lokameM zubha nahIM hotA aisA kisIkA mata hai // 3 // sUrya jaba kRttikA nakSatra para Ave taba usase sAtaveM yA AThaveM dina agastyakA asta yadi dina meM ho to zreSTha hotA hai // 4 // agastyakA udaya rAtri meM zreSTha mAnA jAtA hai aura asta azubha mAnA hai| dina meM asta honA zreSTha aura udaya honA zreSTha nahIM // 5 // loka bhASAmeM bolate hai ki- siMha rAzi para sUrya Ave tabase ikAIsa dinoM meM agastyakA udaya hotA hai taba bhUmi para varSA bahuta hotI hai li6 // zrIhiravijayasUri ne bhI kahA hai ki- siMharAzi para sUrya Ave tabase vIsa dina para bhagastya kA udaya ho to durbhikSa ho, ikkaIsa dina para udaya ho to madhyama samaya ho aura bAIsa dina para udaya ho to sukAla ho // 7 // jisa mahIne meM bubase "Aho Shrutgyanam
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ athbaalaakssik (269) yAvIse ya subhikkha siMhAmao mahArisI udae // 7 // dase dihADe budha thakI, RSi uge jiNamAsa / dhAra na khaMDe barasato, parajA pUge pAsa // 8 // granthAntare tu-jo vIse to vANio, ikavIse to vim| yAvIse jo ugame, mAlIghare janama // 9 // vaNigmuniH khaNDavRSTayai durbhikSAya dvijo muniH / mAlAjIvI subhikSAya siMhe sUryAt paraM phalam // 10 // yazcaitra zuklapratipaddinasya, bhuMkta kalAM ca prathamAM sa vAraH / varSasya rAjAkhalu meSasUrya, dinasya vAraHsa hi tantra maMtrI / 11 // mithunArkehi yo vAraH sa syAt sarvarasAdhipaH / sasyAdhipaH karkaracau dinavAro hi dhAnyakRt // 12 // matAntare puna: "jyeSThAH prathamo mantrI tacaturthaH kaNAdhipaH / daza dina agastyakA udaya ho to dhArAbaMdha varasAda varase aura prajA kI pAzA pUrNa kare // 8 // granthAntarase- siMha saMkrAntise yadi vIsa dina para agastya udaya ho to vaizya, ikkaIsa dina para udaya ho to brAhmaNa aura bAIsa dina para udaya ho to mAlI, inake ghara kramase agastya kA janma samajhanA // 6 // yadi vaizya muni ho to khaMDavRSTi karatA hai, brAhmaga muni ho to durbhikSa karatA hai aura mAlike ghara janma ho tosubhikSakAraka hotA hai aisA agastya kA phala siMharAzipara sUrya jAne se jAnanA caahiye||10|| jo caitramAsake zuklapakSa pratipadAkI prathama kalA meM jo cAra ho vaha varSakA rAjA hotA hai aura meSasaMkrAntike dina jo vAra ho vaha maMtrI hotA hai // 11 // mithunasaMkrAntike dina jo vAra ho vaha saba rasa kA adhipati hotA hai| karkasaMkrAntike dina jo vAra ho vaha dhAnyakA adhipati hotA hai // 12 // matAntarase-- jyeSThA ke para sUrya Ave usa dina jo vAra ho vaha - "Aho Shrutgyanam"
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ (262) meghamahodaya phAlgunAnte ca yo vAraH so'bdapaH parikIrtitaH // 1 // bhASAhe rohiNI sUrye dinavAro jlaadhipH| ArkidinavAro yaH sa meghAnAmadhIzvaraH // 14 // dinavAro vRSe sUrya kovAla: prkiirtitH| - . ete varSasya pUrvArddha proktA vArSikadhAnyadAH // 15 // kacittu-caitramAsAdivAro yaH sa dhanAdhipatirmataH / caitre meSArkavelAyAM lagne varSe prajAyate // 16 // kharatagacchIya-meghajInAmopAdhyAyAstu caitra amAvasivAra nRpa, mantrI meSaravivAra / mithunaravau so rasadhaNI, karka satyAdhipavAra // 17 // ASADhe rohiNaRSe, jalAdhipati jo vAra / maMtrI aura usa se cauthA jo vAra ho vaha dhAnya kA adhipati hotA hai| phAlguna mAsake aMtameM jo vAra ho vaha varSakA rAjA kahA jAtA hai / / 13 / / ASADha mAsa meM jaba rohiNI nakSatra para sUrya Ave usa dina jo bAra ho vaha jalakA adhipati hai aura Arki ke dina jo vAra ho vaha meva (varSA) kA adhipati hai||14|| vRSasaMkrAnti ke dina jo vAra ho vaha koTavAla hotA hai| ye saba vArSika dhAnyako varSakA pUrvArddha meM denevAle kaheM // 15 // kisI kA aisA mata hai ki- caitra mAsakI AdimeM jo vAra ho vaha dhanakA adhipati mAnA hai aura caitra mAsa meM meSa saMkrAntike samaya lagnezako varSakA adhipati mAnA hai // 16 // kharataragacchIya zrI meghajI nAmake upAdhyAya kahate hai ki- caitra mAsa kI amAvasake dina jo vAra ho vaha rAjA, meSa saMkrAnti ke dina jo vAra ho vaha maMtrI, mithuna saMkrAntike dina jo vAra ho vaha rasa kA adhipati, karkasaMkrAntike dina jo vAra ho vaha dhAnyakA adhipati haiM // 17 // ASADhameM rohiNI nakSatra para sUrya Ave usa dina jo vAra ho vaha jala kA bhadhipati hai aura kArtika mAsameM mUla nakSatra para sUrya mAve usa dina "Aho Shrutgyanam"
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAvikaphalam kAti mAhi mUladina, koTavAla jo cAra // 18 // ete varSarAjAdayaH pUrvadhAnyaniSpattaye / vijayadazamyAM vAro yaH sa rAjAgrabhAgapaH / makarArke'sya mantrI sa caitramAsAdyapo dhanI // 16 // tulArke dinavAro yaH sa hi sarvarasAdhipaH / dhanuSyarke'hi vArastu sa sasyAdhipatirmataH // 20 // kArttike mUlanakSatre vAraH sa koTTapAlakaH / ete rAjAdayazrAMNa-kAlikaM dhAnyamAdadhuH // 21 // atrApi matAntare dhanamantrI kumbha sasyapati, phAguNa aMtivAra / nizcayarAjA parakhIi, ehi josa vicAra ||22|| kebalakIrtti digambarakRtameghamAlAyAM punarevaAgacchati yathA bhUpe gehe gehe mahotsavaH / jo vAra ho vaha koTavAla hotA hai // dhAnya niSpattike liye pahale kaheM // (263) 18 // ye saba varSa ke rAjA Adi bijayadazamI ke dina jo vAra ho vaha rAjA, makarasaM kAntike dina jo vAra ho vaha maMtrI aura caitrakI pratipadA ke dina jo vAra ho vaha dhana kA adhi pati hai // 16 // tulAsaMkrAntike dina jo vAra ho vaha saba rasakA adhipati aura dhanusaMkrAntike dina jo vAra ho vaha dhAnyakA adhipati hai // 20 // kArtika meM mUlanakSatra ke dina jo vAra ho vaha koTavAla hai / ye saba rAjA mAdi dhAnya ko denevAle haiM // 21 // matAntara se - dhanusaMkrAnti ke dina jo vAra ho vaha maMtrI, kuMbhasaMkrAnti ke dina jo vAra ho vaha dhAnyAdhipati aura phAlgunamAsa kA aMtima dina jo vAra ho vaha nizcaya karake varSakA rAjA hai, yahI jyotiSiyoM kA vicAra hai // 22 // kevalakItti-digaMbarAcAryane apanI mevamAlA meM kahA hai ki- jaise navIna rAjA Ate hai taba ghara gharameM bar3A "Aho Shrutgyanam"
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ (264) hestra tathA varSAdhipe loke dIsadIpotsavaH smRtaH // 23 // zrIhIra vijayasa rikRtameghamAlAyAM tu-- kArttike zukla dvitIyA-dine yo bAra IkSitaH / jJeyaH sa varSapaH svAmI tatphalaM vadayate yadaH ||24|| 'etattu vRSTigarbhakAlikatvAd vRSTinAthaparam' atraiva vitarkayAndravarSasya pratipadAdikSaNe pravezAt tatratya eva vAro varSezastena pratipattithiH, pratipattithiH prathamAM kalAM bhuMkte sa bAro varSApatiriti / tathA phAlgunAnte kuhuH rAjeti mataiyena ko'pi bhedaH / etattu prAcuryeNa gurjaradeze pravarttate / dAkSiNyAtyA audayika pratiSAsarameva rAjAnamAhuH / paThanti cacaitrasya zuklapratipattithau yo, vAraH sa ukto nRpatistadbde / meSapravezaH kila bhAskarasya, yasmin dine syAt sa tu tasya maMtrI 25 karkapraveze dinapaH sa uktaH, prAksasyanAtho munibhiH purANaiH / utsava hotA hai vaise varSa kA rAjA loka meM bar3A prakAzamAna - dIpotsava mAnA hai // 23 // zrI hIravijayasUrikRta meghamAlA meM kahA hai ki- kArttika zukla dvitIyAke dina jo vAra ho vaha varSakA svAmI jAnanA usakA phala Age kaheMge // 24 // mevAdhipati varSA kA garbhakAlika honese usakA vicAra karanA - cAndra varSakA caitrazukra pratipadA kA prathama kSaNa meM jo vAra ho vaha vAra varSakA adhipati hotA hai, isaliye pratipadAdi tithi haiM / pratipad tithikI prathama kalA meM jo vAra ho vaha varSakA svAmI hotA hai / tathA phAlgunamAsa kI amAvasa ke dina jo vAra ho vaha varSa kA rAjA hai aisA bhI kisI kA mata hone se do mata mAne haiM / yaha bahuta karake gujarAtadezameM mAnA hai / dakSiNadeza ke loga to udayakAlika pratipadA ke vAra ko hI rAjA mAnate haiM / kahA hai ki-caitrazukla paDavA ke dina jo vAra ho vaha varSakA rAjA hai / meSasaMkrAMti ke dina jo vAra ho vaha maMtrI hotA hai | 25 || karkasaMkrAnti ke dina jo "Aho Shrutgyanam"
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (665) ArdrApraveze dinanAtha ukto, meghaadhipHpraaktnviprnukhyaiH|26|| tulApraveze'hani yasyavAro, rasAdhipo'yaM niyata:pradiSTaH / cApapraveze divasAdhinAtho, dhAnyAdhinAtha: kthitomuniindraiH|21 kecittu-caitrasya zuklapratipattithyAdau syurcapAdayaH / caitrAdivatsaramate phalantItyevamucire // 28 // vijayadazamyAM vAra ityAdimataM svatantramatiphaladam / syAt kArtikAdivatsaramate'ndagarbhodbhavAt tatra // 29 // phAlgunAntakathanAt phAlgunAmAvasyAM caitrazuklapratipat saMyogasya prAyaso bAhulyAda darzadine yo vAraH sa abdapaH / uttarArddha tu "vijayadazamyAM yo vAraH sa rAjA, tulArkavAro mantrI,vRzcikArkavAro hi kohapAlaH, dhanuSya yovArazca rasAdhipaH, makare sasyAdhipaH, jyeSThArkavAro jalAdhipaH, kArtike vAra ho vaha prAcIna muniyoMne dhAnyAdhipati kahA hai / ArdrA nakSatrameM jaba sUrya praveza kare usa dina jo vAra ho vaha medhAdhipati prAcIna vidvAnoMne kahA hai // 26 // tulAsaMkrantike dina jo vAra ho vaha rasakA adhipati mAnA hai| dhanusaMkrAMtike dina jo vAra ho vaha muniyoMne dhAnyAdhipati kahA hai // 27 // koI aisA karate hai ki-caitra zuddha paDAke a.dimeM jo bAra ho vaha rAjA hai vaha caitrAdi varSa ke mata se phaladAyaka hotA hai | // 28 // vijayadazamIke vAra kA jo mata hai vaha svataMtra mati se phaladAyaka hai yaha kArtikAdi varSake mata se jAnanA / / 26 // phAgumAsakI amAvasyA ke dina caitrazukla pratipadAkA saMyoga bahuta karake hotA hai, isaliye 'phAlgunAnta' aisA kathana kiyA gayA hai| uttarAImeM to "vijayadazanI ke dina jo vAra ho vaha rAjA, tulArkake dina jo vAra ho vaha maMtrI, vRzcikasaMkrAnti ke dina jo vAra ho vaha koTavAla , dhanusaMkrAnti ke dina jo vAra ho vaha rasakA adhipati, makarasaMkrAntike dina jo vAra ho vaha dhAnyAdhipati, jyeSThArka ke dina jo vAra ho vaha jalAdhi "Aho Shrutgyanam"
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ (266) meumahodaye mUlanakSatra dinavAro meghAdhipa" iti mataM samyak pratimAti / pareSAM matAbhiprAyaH prAyo jyotirvidAM gamyaH / vastutastu yadapamantrimasyAdhipAnAM trayANAmevopayogaH / tatphalaM svevaM giradharAnande --- yatra varSe nRpo mantrI dhAnyapaJcaika eva hi / harSe yuddhadurbhikSaM prajAmAryAdi jAyate // 30 // granthAntare-svayaM rAjA svayaM mantrI svayaM sahayAdhipo yadA / sadA toyaM na pazyAmi varjayitvA mahodadhim // 31 // varSAdhipatiphalam - sUrye nRpe svalpajalAH payodAH, dhAnyaM tathAlpaM phalamalpavRkSAH / alyaprayogeSu janeSu poDA, caurAnizaGkA ca bhayaM nRpANAm |32| some nRpe zobhanamaGgalAni, prabhUtavAripracuraM ca dhAnyam / pati, kArtika mUla nakSatra ke dina jo vAra ho vaha meghAdhipati" aisA kahA . hai vaha mata yathArtha pratibhAsa hotA hai aura dUsaroM ke matoMkA abhiprAya bahuta karake jyotiSiyoM ko jAnane yogya hai / vAstavameM to varSa kA svAmI, maMtrI aura dhAnyAdhipati ina tInoMkA ho vizeSa upayoga par3atA hai / inakA phala giradharAnanda meM isa taraha kahA hai-jisa varSa meM rAjA, maMtrI aura dhAnyAdhipati ye tInoM ekahI ho to usa varSa meM duSkAla par3e aura prajA meM mahAmArI Adi hoM // 30 // grathAntara meM bhI kahA hai ki jisa varSameM rAjA, maMtrI aura dhAnyAdhipati ye ekahI graha hoto samudra ko chor3akara kahIM bhI jala dekhane meM nahIM Ave arthAt varSA na ho // 31 // jisa varSa meM sUrya rAjA ho to bAdala thor3A jala barasAve, dhAnya thor3e, vRkSoM meM thor3e phala hoM, manuSyoM meM kiMcit pIr3A, cora aura agni kI zaMkA rahe aura rAjAoM kA bhaya ho || 32 || candramA rAjA ho to acche 2 mAMgalika kArya hoM, varSA adhika ho, dhAnya bahuta hoM, manuSyoM kI vyAdhi " Aho Shrutgyanam"
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (267) prazAmyati vyAdhitaro narANAM sukhaM prajAnAmudayo nRpANAM / 33 bhaume nRpe vahnimayaM jane sthA-caurAkulatvaM nRpavigrahazca / duHsthAH prajA vyAdhiviyogapIDA, kSipraM jalaM varSati bhUmikhaNDe // budhasya rAjye sajalaM mahItalaM gRhe gRhe tUrya vivAhamaGgalam ! saukhyaM subhikSaM dhanadhAnyasaGkulaM, vasundharAyAM nRpanandagokulam // gurau nRpe varSati sarvabhUtale, payodharAH kAmadughAzca dhenavaH / sarvatra lokA bahudAnatatparAH, parAbhavo naiva sadaiva nandanam // 36 // zukrasya rAjye bahudhAnyasampado, vRkSAH phalADhyA bahugoprasRtayaH / prabhUtatoyaM madhurAbhrapAcanaM, prasannadainyaM sajalaM bhuvastalam |37| | zanau ghano varSati khaNDazaH kSitau, janAstu rogA uditAH prabhaJjanAH karA nRpANAM viSamAJca taskarA, bhramanti lokA bahudhA kSudhAturAH // varSamantriphalam - zAnta ho prajAko sukha aura rAjAkA udaya ho ||33|| maMgala rAjA ho to amikA bhaya, manuSyoM meM coroMkI AkulatA, rAjAoM meM vigraha, prajA vyAdhi aura viyoga kI pIDA se duHkhI ho aura pRthvI para zIghra hI jalavarSA ho // 34 // budha rAjA ho to bhUmitala jalamaya ho yAne varSAM acchI ho, ghara gharameM vivAha maMgalake bAje baje, mukha subhikSa aura dhana dhAnyase bhUmi pUrNa ho sabhI rAjA aura gau AnaMdita ho || 35 // bRhaspati rAjA ho to samasta pRthvI para varSA ho, gau icchAnusAra dUdha deM, saba jagaha logadAna dene meM tatpara ho, parAbhava na hokara sadA AnaMda rahe || 36 || zukra rAjA ho to dhAnya bahuta ho, vRkSa phalosa pUrNa ho, gau bahuta dUdha de, varSA adhika ho, 1 -mIThe ama bahuta ho, prasannatA rahe aura bhUmitala para varSA acchI ho || 37 || zani rAjA ho to pRthvI para khaMDavRSTi ho, manuSya rogoMse: pIDita ho, mahAna vAyu cale, rAjAoMke kara (Teksa) asahya ho, coroMkA ate aura loka mAse vyAkula hokara bhramaNa karate phireM // 38 // " Aho Shrutgyanam"
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ (238) meghamahodaye ravAvamAtye bhukirogapIDA, dezeSu sarvatra caranti tiiddaaH|rsessudhaanyessu maharghatAsyA-cchalAnilokesurA vinaashyaaH|| sudhAkare bhUH sacive'nnapUrNa-phalairasATyAstaravazva gAvaH / putraprasUti hulA vadhUnAM, janeSu vANI jayinImadhUnAm // 40 // nidAnataH syAdgurudevanindA, bhUmAvatIsAragadasya bhuumaa| dhUmAkulAbhUjananetrarogAH, kuje bhavenmantriNi yuddhyogH|41|| rAjJAM sudRSTibahulAnnavRSTiAsacchAtravRddhirdhaninAM smRddhiH| patyAvatileharatiryuvatyA,budhe punarmantriNi rAgasiddhiH // 42 // mantritvamAptesuramantriNi syAt, prajAsusaukhyaM dhndhaanyvRddhiH| vivAha mAMgalyakalA janAnAM, naanaarsmymhodyHsyaat| 43 / jAte kavautriNi goSudugdhaM, bahukSitau dhAnyasamarghatAca / vRkSAH phalAnyA janatAsu rogo,bhisskpryogaakciidiitibhiitiH|| jisa varSoM maMtrI sUrya ho to pRthvImeM rogapIDA, sarvatra dezoM TiDDIkA upadrava, rasa aura dhAnya maha~ge hoM, manuSyoMmeM kapaTatA aura devoM kA prabhAva nAza ho // 36 // caMdramA maMtrI ho to pRthvI dhAnyase aura vRkSa phaloMse pUrNa hoM, gau adhika prasava kareM aura vadhUoMkI vANI manuSyoMmeM priya ho // 40 // maMgala maMtrI ho to bhUmi para guru aura deva kI niMdA, atIsAra roga kA upadrava, dhUma se pRthvI Akula, manuSyoM ko netraroga kI pIDA. aura yuddha kA yoga ho // 41 // budha maMtrI ho to rAjA prasanna dRSTidhAle ho, dhAnyA aura varSA adhika, acche 2 zAstra aura dhanI logoM kI samRddhikI vRddhi hoM, strI pati se prema karanevAlI ho // 42 // bRhaspati maMtrI ho to prajAmeM sukha, dhana dhAnyakI vRddhi, manuSyoM kA vivAha Adi maMgala ho, aura aneka prakAra ke rasoMse meghakA udaya ho yAne acchI varSA ho // 43 // zukra maMtrI ho to gau adhika dUdha deM, pRthvImeM dhAnya saste hoM, vRkSoM meM phaloMkI adhikatA, manuSyoM meM roga, vaidyakA prayoga cale aura kahIM ItikA bhaya he||44|| zani maMtrI . "Aho Shrutgyanam"
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (26)mAnyaM janAnAM vyavahAranAzaH, krUrA nRpAstaskaravahiduHkham / gavAMvinAzo'timaharghadhAnyaM, zanaizcare maMtriNi rAjyayuddham // sasyAdhipatiphalamkvacit pacanti sasyAni kvacinnazyanti bhUtale / vyAdhiduHkhaM mahAyuddhaM dhAnyAnAmadhipe ravau // 46 / / samargha jAyate dhAnyaM sarvatra jalavarSaNam / sarvadhAnyAni jAyante yatra sasyAdhipaH zazI // 47 // ItibhUtaM jagatsarva vyAdhirogapIDitam / maharghANi ca dhAnyAni sasyAnAmadhipe kuje // 48 // sajalA vasugA sarvA bhayanAzaH sukhI jnH| caNakAdIni dhAnyAni dhAnyAnAmadhipe budhe // 46 // AnandaH sarvalokAnAM suvRSTistu prajAyate / niSpattibahudhAnyAnAM yatra sasyAdhipo guruH // 50 // ho to manuSyoM ke vyavahArakA nAza, rAjAoM krU svabhAvavAle hoM, cora maura agnikA duHkha, gau jAti kA vinAza, dhAnya mage ho aura rAjAoM meM yuddha ho // 45 // jisa vaSameM dhAnyAdhipati ravi ho to bhUmi para kahIM dhAnya parke, kahIM vinAza hoM, vyAdhi duHkha aura mahAyuddha hoM // 46 // caMdramA sasyAdhipati ho to dhAnya sA hoM, saba jagaha jalavarSA ho aura saba prakAra ke dhAnya utpanna ho // 47 // maMgala sasyAdhi ti ho to saba jagat Iti kA upadrava se aura vyAdhi-rogase pIDita ho, tathA bhAnya ma~hage hoM // 48 // budha dhAnyAdhipati ho to samasta pRthvI jalavAlI yAne varSA acchI ho, bhayakA nAza aura manuSya sukhI hoM, carne Adi dhAnya adhika hoM // 46 / / bRhaspati dhAnyAdhipati ho to saba logoM meM AnaMda ho, varSA acchI ho aura dhAnya prApti adhika ho // 50 // zukra dhAnyAdhipati ho to samasta jagat roga "Aho Shrutgyanam"
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ mebamahodaye rogairmuktaM jagatsarva bhayamuktA bhavenmahI / pacyante sarvadhAnyAni yatra sasyAdhipaH kaviH // 52 // agnicaurAkalA pRthvI mahA vyaadhiprpiidditaa| mRtyurogamayaM yuddhaM varSe sasyAdhipe zanau // 52 // giradharAnande punaH sasyAdhiraphalam --~-- varSezvarazca bhUpo vA sasyezo vA dineshvrH| tasminande nRpAH krUrAH khalpasasyAlpavRSTayaH // 53 // abdapo vA campo vA sasyapo vA ksspaakrH| tasmin karoti kSamA pUrNI dhAnyArthavRSTibhiH // 54 // pradezvaracamUpo vA sasyezo vA dhraasutH| pravRSTivAhicaurebhyo bhayamutpAdayatyayam // 55 // andAdhipazcamUpo vA sasyezo vA zazAGkajaH / na karoti kaliM kaSTa-mavRSTimatimArutam // 56 // campo vAtha sasyezo varSe zo vA giraaNptiH| rahita ho aura pRthvI bhaya rahita ho, tathA saba prakAra ke dhAnya utpanna ho . // 51 // zani sasyAdhipati ho to agni aura coroMse pRthvI Akula ho, mahAvyAdhi se pIDita ho. mRtyu aura rogakA bhaya, tathA yuddha ho // 52 // jisa varSa meM varSapati maMtrI kaura dhAnyati sUrya ho, usa varSa meM rAjA , ra svabhAvavAle hoM, thor3A dhAnya aura thor3I varSA ho // 53 // varSapati, maMtrI aura dhAnyAdhipati caMdramA ho to usa varSa meM pRthvI dhana dhAnya aura varSA se paripUrNa ho||54|| varSapati maMtrI aura dhAnyAdhipati maMgala hoto. varSAkA abhAva, agni aura cauroMse bhaya utpanna hoM // 55 // varSapati maMtrI aura dhAnyAdhipati budha ho to kalaha kaSTa na ho, barSAkA abhAva aura pavana adhika cale // 56 // varSapati maMtrI aura dhAnyapati bRhaspati ho to bhUmi meM adhika yA aura varSA ho // 57 // varSapati maMtrI aura dhAnyapati zuka "Aho Shrutgyanam"
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalama karotyatulitAM bhUmiM bahuyajJArthavRSTibhiH || 57 ja varSezo'pyatha sasyeza amUpo bAtha bhArgavaH / mahIM karoti sampUrNA bahudhAnyaphalAdibhiH // 58 // abdezvarazvamUpo vA sahayezo vArkanandanaH / tasmin varSe tu caurAgni-dhAnyabhUpabhayapradaH // 56 // yadAndezagdhamUnAthaH sasyapAnAM balAbalam / tatkAlagrahacAraca samyag jJAtvA phalaM vadet ||30|| iti varSezamaMtrighAnyapatInAM phalAni / atha rAjAdivicAro gArgIyasaMhitAyAmcaitrazuklAdya divase yo vAraH so'bdapaH smRtaH / zubhaM vApyazubhaM sarva tasmAdeva phalaM smRtam // 61 // udaye pratipadyevaM muharttadvayamasti cet / tasmin dine tu yo vAraH sa tu saMvatsarAdhipaH ||32|| caitrameSAdicApArdA tulAkarkaTakeSu ca / nRpo maMtrI dhAnyamegha - rasasasyAdhitaH kramAt // 63 // (271) ho to sampUrNa pRthvI bahuta dhana dhAnyase pUrNa ho // 58 // varSapati maMtrI aura dhAnyapati zani ho to usa varSa meM cora agni dhAnya aura rAjA ye mayadAyaka hoM // 56 // isI taraha varSapati maMtrI aura dhAnyAvipati inake balAbalakA tathA tAtkAlika grahacAra kA acchi taraha jAnakara phala kahanA || 60 // iti varSapatimaMtridhAnyapatInAM phalAni // caitra zukra ke Adya dinameM jo vAra ho vaha varSapati hai, usase zubhAzubha samasta phala jAnanA || 6 1 || sUryodaya ke samaya do muhUrta bhI pratipadA ho aura usa samaya jo jo vAra ho vaha varSa kA adhipati hai // 62 // caitra zuklAdya dina, meSasaMkrAnti, dhanusaMkrAnti, ArdrArka tulAsaMkrAnti aura karka saMkrAnti ina dinoMmeM jo bAra ho ve kramase rAjA, maMtrI, dhAnyeza, meghAdhi "Aho Shrutgyanam"
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ (272) meghamahodaye jaganmohane tu caitrAdimeSAdikulIrataulI, mRgAdivArAdhipatiH krameNa / rAjA ca maMtrI hyathasasyanAtho, rasAdhipo nIrasanAyakazca // 4 // ArdrAdinAtho jalanAyakazca, dhaanyaadhipshcaapdinaadivaarH| gaurjaramate- yo phAlgunAnte kuhubhuk sa vAro, rAjA bhaved gaurjarasaMmato'yam // 65 // kazyapaH-- caitrazuklAdidivase sa kiMstudhne'tha bAlave / arkodaye tu yo vAraH so'ndapaH parikIrtitaH // 66 // athaiSAM phalAni rAmavinode, tatra varSarAjaphalam---- meghAH svalpodakA dhAnyaM svalpaM svalpaphalA drumAH / caurAgnibhUpatibhayaM bhAskare bhUpatau sati // 67 // cAndre'bde nikhilA gAvaH prbhuutpysoddhraaH| bhAti sasthArthapAnIyaM dyucarasparddhimAnavaiH // 6 // pati, rasAdhipati aura dhAnyAdhipati haiM // 63 // jaganmohana granthameM kahA hai ki- caitra zuka ke aAdya dina, meSasaMkrAnti, kakasaMkrAnti, tulAsaMkrAnti, aura makarasaMkrAnti ina dinoM meM jo vAra ho ve kase gajA, maMtrI, dhAnyAdhipati, rasAdhipati aura nIrasAdhipati haiM // 64 // Arkike dina jo vAra ho vaha jalAdhipati hai, dhanusaMkra.ntike dina jo vAra ho vaha dhAnyAdhipati hai / gaurjaramata se to jo phAlguna ke anta amAvasa ke dina jo vAra ho vaha rAjA hotA hai // 65 // kazyapaRSi kahate hai ki- caitra zukla ke Adi dina kiMstughna yA bAlava karaNameM sUryodaya ke samaya jo vAra ho vaha varSa kA rAjA hai / / 66 / / . . jisa varSa meM varSapati sUrya ho usa varSa meM varSA thor3I, dhAnya thor3eM, vRkSoMmeM phala thor3eM, aura cora agni tathA rAjAkA bhaya ho // 67 // caMdramA ho to samasta gau bahuta dUdha denevAlI hoM, dhana dhAnya aura jala varSA bahuta "Aho Shrutgyanam"
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (273) anitaskararogAH syunupe vigrahadAyakAH / hatasasyajalA bhaume varSeze bhUH suduHkhitA // 69 // prabhUtavAyuH saumye'bde madhyAH sasthArthavRSTayaH / nRpasaMkSobhasambhUtA bhUrilezabhujA prajAH // 7 // gurau saMvatsare bhUpAH zatadhAdhbarazAlinaH / sampUrNavRSTisasyArthA nIrogAH sukhino jamAH // 79 // yavagodhUmazAlIca-phalapuSpArthavRSTibhiH / sampUrNA nikhilA dhAtrI bhRguputrasya vatsare // 72 // saurAbde madhyamA vRSTi-rItibhatibhayaM rujH| saGkAmo ghoradhAtrIzaH palakSuNNAkhilA dharA // 73 // mantrI phalaM tatra vaziSTha:------ dinakRti mantriNi satataM vicitravarSANi sarvasaspAni / kSitipatikopo vipulo vipinArAmAzca sIdanti // 7 // acchI ho, manudhya devoM kI spA kareM // 68 // maMgala ho to bhani cora aura roga adhika hoM, rAjAoM meM vigraha, pRthvI dhAnya aura jala se rahita ho aura duHkhI ho // 66 // budha varSapati ho to vAyu adhika cale, dhana dhAnya aura vRSTi madhyama ho, rAjAbhoMkA kSobhase utpanna humA bahuta kezako bhoganevAlI prajA hoM ||70 // guru varSapati ho to rAjA saiMkar3oM yajJa karane vAle hoM, sampUrNa pRthvI dhana dhAnya aura vRSTise pUrNa ho aura manuSya rogarahita sukhI hoM // 71 // zukra ho to sampUrNa pRthvI java, gehU~, cAvala, phala, puSya aura varSA Adise pUrNa ho // 72 // zani varSapati ho to madhyama varSA, ItikA bhaya, roga kA bhaya aura rAjAoM kA ghora saMgrAma ho, samasta pRthvI sainyase dubhita ho // 73 // .. jisa varSameM sUrya maMtrI ho usa varSameM niraMtara vicitra varSa ho, saba pra. kArake dhAnyakA vinAza, rAjAoM adhika kopavAle hoM, nAga bagIceM aura "Aho Shrutgyanam"
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye (275) tuhinakare sacive bhUrnAnAvidhasasyadRSTisampUrNA / dvijasajjana pazuvRddhiH kAnanaphalapuSpajantUnAm // 75 // dahanapraharaNa saJcaramarudAmayabhItirItiratulA syAt / kSititanaye sati mantriNi zoSaM samupaiti nimnabhavasasyam / 76 / mantriNi zazAMkatanaye prabhUtavAyurnirantaraM vAti / madhyamaphaladA - dharaNI vibhAti surasada zalokaica // 77 // sacive vAcAmI dhananicayaM ca satyasampUrNam / jagadekhilaM jalapUrNa prabhUtarAjyotsavaiA yutam // 78 // uccarati dhvaniranizaM viprANAmadhvare jagatyakhile / animiSahRdayAnandaM kurvaca sacive surArigurau // 76 // mandaphalA nikhiladharA na vApi mukhanti vAri vAridharAH / dinakaratanaye sacive prabhayA rahitaM jagatsarvam // 80 // dhAnyezaphalam ---- sUrye dhAnyapatau vaira-manAvRSTirbhayaM tathA / jaMgala AdikA nAza ho // 74 // caMdramA ho to aneka prakAra ke - dhAnya ho vRSTi pUrNa ho, brAhmaNa, sajjana, pazu, phala puSpa aura prANiyoM kI vRddhi ho // 75 // maMgala ho to abhise AghAta, vAyu kA saMcAra adhika, rogakA bhaya aura ItikA adhika upadrava ho, tathA utpanna honevAle dhAnya sUkha jAya // 76 // budha ho to niraMtara bahuta vAyu cale, pRthvI madhyama phaladAyaka ho, devatAke sadRza loka zobhA pAveM // 77 // bRhaspati ho to dhana prApti ca. dhika, samasta dhAnya utpanna hoM, samasta pRthvI jalapUrNa ho aura rAjyoM meM utsava ho // 78 // zukra maMtrI ho so samasta pRthvI meM brAhmaNoM kI vANI devoM ke hRdayako mAnanda karanevAlA yajJa ke viSe niraMtara ho // 76 // zani maMtrI ho to samasta pRthvI maMda phaladAyaka ho, megha varSA kare yA na bhI kare, - samasta jagata kAnti honaho // 80 // "Aho Shrutgyanam"
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaSerAjAdikaphalama (275) adharmaniratA lokA rAjAnaH kRrazAsanAH // 8 // candra dhAnyezvare dhAnya sulabhaM jAyate'khilam / bijagokulavRddhi rAjAno muditAstathA // 8 // bhaume dhAnyezvare dhAnyaM priyaM syAcaurato bhayam / vairivahadha bAhulyaM prajAhAniH prajAyate // 8 // dhAnyezvare candrasute rAjAnaH prItimAzritAH / kacit kvacidaSTiH syAt sasyaM niSpadyate kacit // 84 // dhAnyeze devapUjye syAdAnAyasya pravartanam / vRSTiH syAnmahatI dhAnyaM pracuraM sulabhaM tathA // 8 // zuke dhAnyAdhipe lokA muditAH syuH parasparam / pazusasyAbhivRddhiH syAd dharmotsavaSivarddhanam // 86 // mande dhAnyezvare dhAnyaM priyaM syAt kSitipAlakAH / parasparaM virudhyante dasyubhItiravarSaNam // 8 // jisa varSa meM sUrya dhAnyAdhipati ho usa varSa meM anAvRSTi tathA bhaya . utpanna ho, loka pApakArya meM tatpara hoM aura rAjA kU zAsanavAle hoM // 81 // candramA dhAnyAdhipati ho to saba prakArake dhAnya utpanna hoM brAhmaNa sthA gaukI vRddhi ho aura rAjA mAnandita hoM ||82 // maMgala dhAnyapati ho to dhAnya priya yAne maha~gA ho, cora zatru aura agnise bhaya, prajAkI hAni adhika hoM // 83 // budha dhAnyezvara ho to rAjAoM anyo'nya prIti kareM,. kahIM kahIM varSA na ho aura kvacit dhAnya utpanna ho // 84 // bRhaspati dhAnyeza ho to prAcina rItike anusAra kArya ho, mahAn varSA tathA dhAnya bahuta saste hoM // 8 // zukra dhAnyeza ho to saba loga anyo'nya Anandita hoM, pazu aura dhAnyakI vRddhi aura dharmotsava acche hoM // 86 // zanaizcara dhAnyeza ho to dhAnya priya arthAt maha~gA, rAjAoM anyo'nya virodha kareM, coroMkA bhaya ho aura varSA na ho // 87|| "Aho Shrutgyanam"
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahodaye (201) meghAvipati phalam - meghAdhipatI sUrye svalpaM meghA jalaM vimuJcanti / rAjakSobhastaskara bhItiH syAdarghabAhulyam // 88 // candre meghAdhipatau sasyadvijasaukhyavRddhiratulA sthAt / sampUrNajalA pRthivI vijjanasampravRddhizca // 89 // bhaume jaladasvAmini vahnibhayaM dasyubhIrbhujaGgabhayam / durbhikSAvRSTikRtairupadravaiH pIDyante trijagat // 60 // saumye meghasvAmini vRSTirbahulAjjanAnandaH / lipilekhyakAvyagaNitajJAtisukhaM sasyasampadapi // 91 // gururabdAdhipatizcet sudRSTisasyAbhivRddhayaH / domaM yAjJikaM janasampattiH sAmrAjyaM dharmasaMsiddhiH // 62 // zukro meghAdhipatiH kAmijanAnAM sukhAvaho bhavati / gAvaH prabhUtadugdhA vasudhA bahu sasyasampUrNA // 63 // zanau meghAdhinAthe syAd vAtyAmaNDalasambhramaH / jisa varSa meM sUrya mevAdhipati ho usa varSa meM varSA na hoM, rAjAoM kSumita hoM, coroMkA bhaya aura artha kI bahulatA ho // 88 // caMdramA meghAtripati ho to dhAnya dvija aura sukhakI bahuta vRddhi ho, sampUrNa pRthvI jala se cArdita ho aura vidvAna logoMkI vRddhi ho // 6 // maMgala ho to ani kA bhaya, coroMkA bhaya, samakA bhaya, durbhikSa, aura anAvRSTi Adi upadravoM se tInoM hI jagat pIr3ita hoM // 60 // budha ho to adhika varSAse loga AnaMdita ho, lipi, lekhaka, kAvya, gaNita Adi kArya karanevAlI jJAti ko sukha ho aura dhAnya saMpadA prApta ho // 61 // guru mevAdhipati ho to acchI varSA ho, dhAnyakI vRddhi hoM, kuzala, yAjJika, janasampatti, sAmrAjya aura dharma kI siddhi inakI vRddhi ho // 62 // zukra meghapati ho to kAbhi logoko -sukha ho, gau adhika dUdha deM, pRthvI bahuta prakArake dhAnyase pUrNa ho "Aho Shrutgyanam"
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikraphalam (277) kvacid ghRSTi kvacit kSemaM sasyanAzaH prajAyate // 4 // rasezaphalam candamakuMkumaguggula-tilatailairaNDatailamukhyAni / pracurANi rasAnyatulaM rasanAthe bhAskare satataM // 65 // rasAnItyatra liGgavyatyaya ArSa:---- ikSuvikAraM tvakhilaM kSIravikAraM ca srvtailaani| gandhayutAnica sarvA-NyatisulabhAni ca rasAdhipe cndre|96| bhuvi rasanicayacandana-kusumavizeSAzca candanAcaM ca / durlabhamavanIsUnau rasAdhipe madhuravastRni // 17 // zazitanaye rasanAthe viSAgnI jhUThI ca hiMgulazUnAni / ghRtatelAcaM nikhilaM durlabhamikSUdbhavaM sarvam / / 98 // rasanAthe divijagurau candanakapUrakandamUlAni / sulabhAni rasAnyatulAnyatulaM sIdanti kuMkumAdyAni // 9 // sugandhavastUni site raseze, nirgandhavastUni rasAdikAni / // 6 // zani meghAdhipati ho to adhika vAyu cale, kacit varSA, kacita kalyANa aura dhAndhakA nAza ho // 64 // jisa varSameM rasAdhipati sUrya ho usa varSameM caMdana, kuMkuma, gUgala, tila, taila, reDI kA tela aAdikI bahuta vRddhi ho 165 / / caMdramA rasAdhipati ho to ikSurasa aura dUdha ina se banI huI saba cIja, saba prakAra ke taila aura sugaMdhI vastu ye saba saste hoM // 66 // maMgala rasAdhipati ho to saba prakAra ke rasa, caMdana kusuma aura madhura vastu ye saba durlabha hoM / / 67 // budha rasAdhipati ho to viSa citraka soMTha hiMga,lazUna ghI taila aura iturasa se banI huI saba vastu durlabha hoM / / 68 // bRhaspati rasAdhipati ho to caMdana kapUra kaMdamUla aura saba prakArake rasa saste hoM, tathA kuMkuma AdikA nAza ho|EET zuka rasAdhipati ho to sugaMdhita vastu, tathA gaMdharahita vastu, dUdha Adi saba "Aho Shrutgyanam"
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ (278) meghamahodaye kSIrANi sarvANi cakandamUla-phalAni puSpANi bahani taani|| rasezvare sUryasute dhariyAM, duHkhena labhyAni rsaaynaani| sugandhavastUni ghRtekSukanda-mUlAni cAnyAta sulabhaM bhuSi syaat|1 sasyAdhipatiphalam--- sasyaM cAgrajadhAnyaM tadadhIze''lpasarvasasyAni / ativipulaM svItibhayaM kulatthacaNakAdisampUrNam // 10 // sasyapatI tuhinakare ramaNIyajanAzrayA smRtaadhrnnii| phalapuSpasasyavAribhiramitA hyadhirAjasaukhyasutA // 10 // sIdanti sasyanicayA bhuvi bhaume sasyape kilomabhayAt / aparAkhiladhAnyabhayaM kvacit kvacid bhavati sasyabhayam // 4 // anilahataM sasthamidaM kacid bhvenmdhyvRssttismpnnm| zazitanaye sasyapatau tvaparaM dhAnyaM prabhUtaphalam // 10 // sasyapatau divijagurau bahuvidhasasyArthavRSTisampUrNA / prakArake rasa, kaMdamUla, phala aura puSpa ye saba bahuta utpanna ho // 10 // zanaizcara rasAdhipati ho to pRthvI meM rasAyana, suMgadhita vastu, ghI, guDa, kaMdamUla Adi ye saba kaSTase prApta hoM aura saba sulabha hoM / / 101 // jisa varSameM sasyAdhipati sUrya ho usa varSameM saba prakAra ke dhAnya thor3e hoM, ItikA bhaya adhika ho aura kulathI caNA Adi pUrNa utpanna hoM // 10 // caMdramA dhAnyAdhipati ho to manuSyoM ko Azraya karane lAyaka manohara pRthvI ho, phala puSpa dhAnya aura jalase pUrNa aisI rAjAoMko sukha denevAlI pRthvI ho||103|| maMgala dhAnyeza ho to pRthvI para dhAnya ke samUha nAza kareM, uSNatA kA bhayase samasta prakAra ke dhAnya kA bhaya rahe aura kvacit sasya bhaya ho // 104 // budha dhAnyapati ho to madhyama varSA se utpanna hue dhAnya vAyuse kvacit vinAza ho aura dUsare dhAnya tathA phala adhika ho // 105 // bRhaspati dhAnyeza ho to bahuta prakAra ke dhAnya aura varSA pUrNa ho, TaMkana tathA "Aho Shrutgyanam"
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdivaphalam (276) daraNamAgadhadeze madhyamasasyArghavRSTiH syAt // 106 // daityejye sasyapato yahuvidhaphalapuSpasasyasampUrNam / amaraviDambitajanatAsampUrNa bhAti bhUmitalam // 1.07 // madhyamasasyaM kSititala-mInatanaye sasthape na rAjabhayam / kodrabakulatthacaNakai-rmuidrazca vipulataram // 109 / / : nIrasAdhipatiphalam ----- nIrasAdhipatI sUrye tAmracandanayorapi / ..... ranamANikyamuktAde-rarthavRddhiH prajAyate // 109 // zuklavarNAdivastUnAM muktArajatavAsasAm / . . . prajAyate parthavRddhiH zazAMke nIrasAdhipe // 110 // nIrasezo yadA bhaumaH pravAlaraktavAsasAm / . . . raktacandanatAmrANA-marghavRddhirdine dine // 11 // citravastrAdikaM caiva zaGkhacandanapUrvakam / . arghavRddhiH prajAyeta nIrasezo budho yadi // 112 / / haridrApItavastUni pItavastrAdikaM ca yat / magadhadeza meM dhAnya aura varSA madhyama ho // 106 // zukra dhAnyeza ho to bahuta prakAra ke phala puSpa tathA dhAnya se pUrNa zobhAyamAna bhUmitala ho // 107 // zanaizvara dhAnyAdhipati ho to bhUmitala meM madhyama dhAnya ho, rAja bhaya na ho, kodrava, kulathI, caNA, urda aura mUMga ye adhika hoM // 108 // jisa varSameM nIrasAdhipati sUrya ho usa varSameM tAMbA, caMdana, raja, mAzivaya, motI Adi kI mUlyavRddhi ho // 106 // candramA nIrasAdhipati ho to saphedavarNa kI vastu, motI cAMdI aura vastra inakI mUlyavRddhi ho / 110 // maMgala nIraseza ho to mUMgA, lAlavastra, raktacaMdana aura tAMbA ina kI dina dina vRddhi ho // 111 // budha nIrasapati ho to citra vicitra vastra tathA zaMkha aura caMdana-Adi kI vRddhi ho. // 11.2 // bRhaspati nIrasAdhipati "Aho Shrutgyanam"
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ (280) meghamahodaye. nIrasezo yadA jIvaH sarveSAM prItiruttamA // 113 // . karparAgarugandhAnAM hemamauktikavAsasAm / arghavRddhiH prajAyeta mande nIrasanAyake // 114 // atha meghAdiprasaMgAd bhAdrIpraveze tithyAdiphalaM jaganmohane pratipadyapi cArTAyAM pravezaH zubhado rveH| dvitIyAyAM sasyavRddhi-stRtIyAyAmotikAraNam // 115 // caturthyAmazubhaH proktaH pnycmyaamuttmottmH| ... SaSThayAM dhanasamRddhiH syAt saptamyAM kSemamuttamam // 116 // aSTamyAmalpavRddhiH syA-navamyAmItibAdhanam / dazamyAM zubhadaH prokta ekAdazyAM subhikSakRt // 117 // dvAdazyAmannasampatyai trayodazyAM jlprdH| bhUte tvarthavinAzAya pUrNA pUrNaphalapradA // 118 // .. amAyAM rAjyanAzAya pkssyorubhyorpi| ho to haldI Adi saba pIta vastu aura pItavastra kI vRddhi ho, sabake upara uttama prIti ho / zukakA phala bhI isI taraha samajhanA // 113 // zani rasAdhipati ho to kapUra agara a.di sugaMdhita vastuoM kI tathA suvarNa motI aura vastra inakI mUlyavRddhi ho // 114 // - sUrya prArdrA nakSatra para yadi pratipadAko praveza kare to zubha dAyaka hai, dvitIyAko dhAnya vRddhi, tRtIyAko ItikA bhaya // 115 // caturthIko azubha, paMcamI ko uttama, SaSThI ko dhanasamRddhi, saptamI ko kuzala // 116 // aSTamI ko varSA thor3I, navamI ko ItikA upadrava, dazamI ko zubhadAyaka, ekAdazI ko zubhikSa kAraka // 117 // dvAdazIko dhAnyasaMpatti, trayodazIko jaladAyaka, caturdazIko arthanAzakAraka, pUrNimAko pUrNaphaladAyaka ho // 118 / aura a. . mAvasa ke dina mArdA nakSatra para sUrya mAve to rAjyakA nAza ho, svapakSIya bhaura para (zatru) pakSIya ye donoM pakSake rAjyakA vinAza ho aura apanI pakSa "Aho Shrutgyanam"
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (28) rAjJAM svapakSadezIyA riSyaH parapakSagAH // 11 // vAraphalam-- rodre ravarbhAnuvAre pravezaH pazunAzanaH / .. some subhikSadaH prokto bhaume nidhanamAmuyAt // 120 // budhe kSemaM subhikSaM ca gurau caarthsmRddhye| ... zukre zAnilakaraH prokto mande mandaphalaM bhvet||11|| nakSatrayogaphalam----- . . praviSTe raudranakSatre tyazcinyAM tuHzubhaM bhavet / bharaNyAmazubhaM proktaM kRttikAyAmavarSaNam // 122 // dhAtRkhaye sumitaM ca raudra raudrakRd bhavet / SuSye jalaplutA lokA aditizcAbhivRddhaye // 123 // sA bhedAruNaM duHkhaM srvsaukhykniaashnm| maghAyAM svalpavRSTiH syAd bhAgye kIrtikaraM bhavet // 124 // ke bhI zatru ke pakSameM mila jAveM // 116 // sUryakA ArdrA nakSatra meM ravivArake dina praveza ho to pazuoMkA nAza kareM, somavAra ke dina subhikSa aura maMgala ke dina maraNa kare // 120 // budhavAra ke dina kSema aura subhikSa kare, guruvAra ke dina arthasiddhi ho,zukra ke dina zAntidAyaka aura zanivAra ke dina praveza ho to maMdaphala dAyaka hai / / 121 // sUrya A nakSatra meM azvinInakSatra ke dina praveza ho to zubha, bharaNI nakSatrake dina azubha, kRttikAke dina varSA kA nAza ho / 122 / / rohiNI aura mRgazirake dina subhikSakAraka, AdrAMka dina bhayAnaka, punarvasuke dina vRddhikAraka, puSyake dina praveza ho to deza jala se plavita ho yAne acchI varSA ho // 123 // AzleSA ke dina bhayaMkara duHkha aura samasta sukhoM kA vinAza, maghAke dina thor3I varSAkAraka aura pUrvAphAlgunIke dina kItikAraka "Aho Shrutgyanam"
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ (282) meghamahodaye uttarAtritaye vRddhiH kare sarvasukhAvaham / mitrAyAM citradhAnyAni sadA zubhaphalaM bhavet // 125 // svAtI sasyAbhivRddhiH syAd vizAkhAroganAzanam / / maitre sarvamahIpAlAH santuSTAH sarvajantavaH // 126 // aindre sarvabhayaM kuryAdu mUle sarvabhayAvahaH / jalaH cAsiyuddhaM syAd vizvabhe zravaNe zubham // 12 // vAsavaH tu dharaNI sampUrNaphaladAyini / . zatabhe jalasambhUrNA pUrvAbhAre tu zobhanam // 128 // nRpadhvaMsa: pauSNabhRkSe viSkambhapaJcakaM zubham / sukarmA dhruvavRddhI ca harSaNaH siddhisAdhakau // 129 // zivasiddhau zubhaH zukla aindra ete zubhAvahAH / zeSAstu madhyamAH sarve svamAnAnugatAH phale // 130 // zrA praveze velA lagnam----- hai // 124 / tInoM uttarA ke dina vRddhikAraka aura manuSyoMko sukhakara ho, : citrAmeM citravicitra dhAnya hoM tathA sarvadA zubhaphaladAyaka ho // 125 / / svAti ke dina dhAnyakI va ddhi, vizAkhAke dina roga nAzaka, anurAdhAke dina praveza ho to samasta rAjAoM tathA samasta prANI saMtuSTa ho // 126 / jyeSThA ke dina saba prakArake bhayadAyaka, mUlake dina saba bhayadAyaka, pUrvASADhA ke dina bahuta yuddha ho, zravaNake dina zubha / / 127 dhaniSThAke dina pRthvI sampUrNa phaladAyaka ho, zatabhiSAke dina jalase pUrNa aura pUrvAbhAdrapadAke dina praveza ho to zubha ho // 128 / aura sUryakA AI nakSatrameM revatInakSatra ke dina praveza ho to rAjAkA vinAza ho // yogaphala- viSkaMbha Adi pAMca yogake dina praveza ho to zubha hai, sukarmA, dhrugha, dRddhi, harSaNa, siddhi, sAdhaka, ziva, 'siddhi, zubha, zukla aura aindra ye saba zubhakAraka haiM aura bAkIke yoga apane nAma sadRza madhyama phala denevAle haiM // 126 // 130 / / "Aho Shrutgyanam"
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAkiphalam (283) pUrvAlakAle jagato vipatti-rmAdhyAhike tvalpaphalA ca pRthvI / / astaMgatAAbAsasyasampat ,kSemaMsubhikSaM sthirmrddhraatrau||131 ArdrApravezeyadi bhAskarasya, candrastrikoNe yadi kendragovA jalAzrayesaumyanirIkSiteca, sampUrNasasyA vsudhaaldaasyaat|| divALa sasyanAzAya rAghau ssyviddhye| . astage'rke'rddharAtre yA samargha bahakRSTayaH // 13 // atha varSezamaMtriprasaGgAd varSajanmalagnaM vicAryate ---- caitramAse punaH prApte lokAnAM hitahetave / meSasaMkrAntivelAyAM lagnaM zodhyaM zubhAzubham // 134 // yadA zubhagrahaidaSTaM lagnaM syAt tu tadA zubham / / dhanadhAnyAdisampUrNa sarva varSe zubhAvaham // 13 // bhAvA dvAdaza te mAsAH saumyAH RrAH grahAH punH| teSu mAseSu dizi ca phalaM jJeyaM zubhAzubham // 136 // sUrya prArdrA nakSatra para pUrvAhnameM praveza ho to jagat ko duHkha kAraka, madhyAhnameM praveza ho to pRthvI thor3A phaladAyaka ho, dinAsta ke samaya praveza ho to dhAnya saMpatti bahuta ho aura arddharAtrimeM praveza ho to kSena aura mubhikSa ho // 131 // jaba sUryakA ArdrA nakSatra para praveza ho usa samaya candramA trikoNa yA kendrameM ho, tathA jalacara rAzi meM ho aura zubhagraha dekhate ho to sampUrNa pRthvI dhAnyase pUrNa ho // 132 // dinameM zrAdrA kA praveza ho to dhAnyakA vinAza, gatrimeM praveza ho to dhAnyakI vRddhi, aura asta samaya athavA AdhIrAtameM praveza ho to anna saste hoM aura varSA acchI ho // 133 // logoMke hita ke liye caitramAsa meM meSasaMkrAnti ke samaya lagnakA zubhAzubha vicAra kareM // 134 // yadi lagnameM zubhagraha kI dRSTi ho to zubha aura dhanadhAnya se pUrNa samasta varSa sukhakArI hoM / / 135 // bAraha bhAva hai ve bAraha mAsa hai, jisameM saumya yA krUra graha hoM usa mAsa meM aura unakI dizA meM zubhA "Aho Shrutgyanam"
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye memanavezaloca gadi syAd varSajanmani / sahastho yadA pApo dhAnyajAtaM vinAzayet // 137 // cane vyaye va saumyazcet kendre vA meSasaMkrame / svaH zubhamuhaddaSTaH subhikSaM vyatyayo'nyathA // 138 // matAntare punarevam-- gaNakai kSetramAsasya zuklapakSasya muultH| pratipallamavelAyAM lagnaM zodhyaM zubhAzubham // 13 // meSalagne tu pUrvasyAM durbhikSaM rAjavigrahaH / dakSiNatyAM subhikSaM syAd bahudhAnyarasA ca bhUH // 140 // dhAnyAnAM vikraye lAbhaH pUrNameghamahodayaH / ghRtatailAdivastUnAM paNyAnAM ca maharghatA // 14 // uttarasyAM subhikSaM syAd rAjJAmuchegakAraNam / madhyadeze mahAvRSTi-niSpattirdhAnyasantataH // 142 / / pRSTe'pi pazcime kAlaH pUrvasyAM rAjavigrahaH / zubha phala kA vicAra karanA // 136 // meSa praveza lagnameM yadi varSa praveza ho aura saptama sthAnameM pApa graha ho to dhAnyakA nAza ho // 137|| athavA meSasaMkAnti ke pravezameM dhana sthAna, vyaya sthAna aura kendra inameM zubhagraha hoM, tathA apane nakSatra para zubhagraha kI yA mitratraha kI dRSTi ho to mubhikSa hotA hai anyathA durbhikSa ho / 138 // jyotiSiyoMko caitra mAsake zuklapakSakI pratipadAke dina prAraMbhameM varSa lagnakA zubhAzubha vicAra karanA cAhiye // 136 // meSa. lagna meM varSa praveza ho to pUrva dizAmeM durbhikSa aura rAjya vigraha / dakSiNa meM subhikSa, pRthvI dhAnya aura rasase pUrNa ho // 14 // dhAnyako becane meM lAbha, pUrNa megha barase, bI, tela Adi vastuoMkI mahatA ho // 141 // uttara meM mubhikSa, rAjAoM me uga, madhyadezameM mahAvarSA aura dhAnyakI prApti ho // 142 // vRSalagnameM "Aho Shrutgyanam"
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikapAlam udagdhAnyArddhaniSpati-dakSiNasyAM vikAlatA // 14 // mithune bahulaM yuddhaM pUrvasyAM dhAnyavikrayaH / udagdakSiNayormeghA bahavo dhAnyasaGgrahaH // 144 // pazcimAyAM svalpameghA-zchannabhaMgazca vigrahaH // madhyadeze'rddhaniSpatti-zcatuSpadasarogatA // 14 // karke sukhAni pUrvasyA-muttarasyAM tu vigrahaH / syAnmAsanavakaM yAvad durbhikSaM pazcime dizi / / 146 / / dhAnye mAsASTakaM yAva-catuSpade ca vikrayaH / dakSiNasyAM madhyadeze sukha pIDA catuSpade // 14 // siMhalagne dakSiNasyAM daMSTrAbhayamudIryate / dhAnye samarghatA mAsa-SaTkaM yAvad ghano mahAn // 148 // pazcimAyAM dhAtuvastu-phalAdInAM mhrghtaa| uttarasyAM mahAvRSTiH sukhaM rAjye prajAsu ca // 149 // pUrvayAmarddhaniSpattiH zreyogre mAsapaJcakAt / varSa praveza ho to pazcimameM duSkAla / pUrvameM rAjavigraha / uttarameM dhAnyakI prApti madhyama aura dakSiNameM vizeSa kAla ho // 143 // mithuna lagrameM varSa praveza ho to yuddha vizeSa ho, pUrvameM dhAnyakA vikraya karanA, uttara aura dakSiNa meM varSA bahuta ho dhAnyakA saMgraha karanA ucita hai // 144 // pazcimameM varSA thor3I, chatrabhaMga aura vigraha ho, matryadezameM arddha prApti aura pazuoM meM roga ho // 145 // karka lagnameM varSa praveza ho to pUrva meM sukha, uttara meM vigraha ho, pazciA meM nava mAsa dukAla rahe / / 146 // ATha mAsa paryanta dhAnya aura pazuoM ko beceM, dakSiNameM madhyadeza meM sukha aura pazuoMko pIDA ho // 17 // siMha lagnameM varSa praveza ho to dakSiNameM dADhavAle jantuoM kA bhaya, dhAnya cha mAsa taka saste rahe aura varSA adhika ho||148|| pazcimameM dhAtu vastu aura phalAdika mage hoM / uttarameM mahAvarSA, rAjA aura prajAko sukha ho // 14 // "Aho Shrutgyanam"
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahodaye madhyadeze rAjayuddhaM mAsapaJcakamudrasaH // 150 // kanyAyAM sukhitA prAcyAM ghRte maharghatA matA / maJjiSThAdisamarghatvaM yAvanmAsazrayaM bhavet // 151 // mArirdakSiNadeze syAt tathA vaherupadravaH / lokaduHkhaM pazcimAyAM vigraho'namatA // 152 // catuSpadasukhaM prAcyA mudIcyAM rAjavigrahaH / madhyadeze prajAbhaGgaH samatvaM ghRte punaH // 153 // tulAlagne madhyadeze bhaGgazca vigrahaH / dhAnyasya vikrayaH prAcyAM chatrabhaGgamupadravaH || 154 || durbhikSaM bahulo vAyuH svalpameghapragharSaNam / pazcimAyAM mahAyuddhaM daMSTrA bhayaM maharghatA // 155 // dakSiNasyAM sukhaM loke durbhikSaM cottarApathe / mAsadvayaM pazcimAyAM kiJcidutpAtasambhavaH // 156 // vRzcike pazcime deze durbhikSaM navamAsikam / (286) pUrva artha yAne madhyama prApti, Age pAMca mahIneke bAda zreSTha ho, madhyadeza meM pAMca mahIne rAjAoM meM yuddha aura deza ujADa ho // 150 // kanyA lagna meM varSa praveza ho to pUrva meM manuSya sukhI, ghI maha~gA aura tIna mAsa taka ma~jITha Adi saste raheM // 151 // dakSiNa dezameM mArIkA roga tathA abhikA upadrava ho aura loka duHkhI ho / pazcima meM vigraha ho aura dhAnya maha~gA hoM. // 152 // pUrvameM pazuoM ko sukha, uttara meM rAjavipraha, madhyadezameM prajA kA nAza, aura ghI saste ho // 153 // tulA lagnameM varSa praveza ho to madhyadeza meM chatrabhaMga aura vigraha ho / pUrva dezameM dhAnya kA vikraya karanA, chatrabhaMga kA upa ho // 154 // durbhikSa ho, bahuta vAyu cale aura thor3I varSA ho / pazcima bar3A yuddha, sarpa Adi dADhavAle jatuoM kA bhaya aura annakA bhAva teja ho || 155 || dakSiNameM loka sukhI ho, uttara meM durbhikSa ho aura pazcima "Aho Shrutgyanam"
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (287) udIcyAma niSpattiH samarSA dhAtavastadA // 157 // pUrvasyAM vigraho rAjJAM duHkhaM mAsatrayaM jane / pazcAt sukhaM dhAnyanAzo madhyadeze prajAyate // 158 // dakSiNasthAM dezabhaGgo bhAvivarSe prjaayte| dhAtUnAM vikrayaH kAryaH parato mAsapazcakAt // 15 // dhanurlagne tUttarasyAM pUrvasyAM ca sukhaM nRNAm / subhikSaM prathalA vRSTi-madhyadeze sarogatA // 16 // pazciyAyAM ghRtaM dhAnyaM samargha mAsapaJcakAt / .. dakSiNasyAM sukhaM loke kiJcitpIDA catuSpade // 16 // makare ca mahotpAta uttarasyAM nRpkssyH| / varSamekaM suniSpatiH pazcimAyAM mahAsukham // 16 // madhyadeze'rddhaniSpattiH kizcid dhaanymhtaa| akAle meghavRSTiH syA-llAbho dhAnyasya vikrayAt ! // 163 // meM do mahIne kucha utpAtakA saMbhava raheM // 156 // varSa pravezameM vRzcika lagna ho to padhima dezameM navamAsa taka durbhikSa rahe / uttara meM anakI arddhaprApti, bhaura dhAtu sastI ho // 157 // pUrvadeza ke rAjAoM meM vigraha, tIna mahIne manuSyoMko duHkha, pIche mukha aura madhyadeza meM dhAnya nAza ho // 158 // dakSiNameM AgAmI varSameM dezabhaMga ho, pAMca mahIne bAda dhAtuoM kA vikraya karanA // 156 // dhanu lagnameM varSa kA praveza ho to uttara aura pUrva deza ke manuSyoMko sukha, sukAla aura prabala varSA ho / tathA madhyadeza meM roga hoM // 160 // pazcimameM pAMca mahIne bAda ghI dhAnya saste hoM, dakSIga meM logoM ko sukha aura pazuoMko kucha pIDA ho // 161 // makara lagnameM varSa praveza ho to uttara meM bar3A utpAta, nRpakSaya, pazcima meM eka varSa dhAnya acche utpanna ho aura bar3A sukha ho // 162 // madhyadeza meM arddha prApti hone se bAnya kucha maha~ge hoM, akAlameM megha varSA ho aura dhAnyako becanese lAbha "Aho Shrutgyanam"
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288) meghamahodaye kumbhe sukhAni pUrvasyA mudagudurbhikSa sambhavaH / hAhAkAra: pazcimAyAM bhaved dhAnyamaharghatA // 164 // dakSiNasyAM vigrahaH syAd madhyadeze mahAsukham / mInala dakSiNasyAM sukhI loko'nnasaGgrahaH // 165 // madhyadeze dhAnyanAza-chatrabhaGgaH kacid bhavet / evaM dvAdazadhA lagnaM jJeyaM vatsarajanmani // 166 // itijanmalagnaphalam athAbhradvAram - prAguktamaniladvAraM yathAsthAnaM vicAryate / yAvAMzca pavanastAvAn ghanastena sukhI janaH // 167 // caitramAsaphalam - caitra kRSNa dvitIyAyAM nirabhraM cennabho bhavet / tadA bhAdrapade mAse jJeyo meghamahodayaH // 168 // caitra kRSNa tRtIyAyAM vAdalaM prabalaM yadA / jalaM patati cettatra tadA vRSTistu kArttike // 166 // ho // 163 // kuMbhameM varSa praveza ho to pUrvameM sukha, uttara meM durbhikSakA saMbhatra, pazcima meM hAhAkAra tathA dhAnya maha~ge ho // 164 // dakSiNa meM vigraha aura madhyadeza meM mahA sukha ho / mIna lagnameM varSa praveza ho to dakSiNa meM loka sukhI ho, dhAnyakA saMgraha karanA ucita hai // 165 // madhyadezameM dhAnyakA nAza aura kacit chatrabhaMga ho / isI taraha bAraha prakArake lagna varSa praveza ke samaya jAnanA cAhiye // 166 // iti varSajanmalagnaphalam // vAyukA dvAra ( prakaraNa ) pahale kahA hai vahA se usako vicAra lenA, jitanA vAyu ho utanI varSA ho, usase loga sukhI ho // 167 // caitramAsakA phala- caitra kRSNa dvitIyA ke dina yadi AkAza bAdala rahita ho to bhAdramAsameM meghakA udaya jAnanA // 168 // caitrakRSNa tRtIyAke dina bAdala "Aho Shrutgyanam"
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ vargharAnAdikaphalam caturthI caitrakRSNasya varSA durbhiksskaarinnii| pazvamyAmasite'caitre na dRSTaM durdinaM zubham // 170 // matAntare puna:caitra kRSNa dvitIyAdi-paJcake jalavarSaNam / agrejaladarodhAya kathitaM pUrvasaribhiH // 171 // yaMduktaM zrIhIrasUripAdaiHcittassa kisaNi pakkhe dhIyA tIyA cauthi pNcmiiyaa| gharaseDa pucavAo dUre mehumbhavo tAsu // 172 / / laukikamapicaitraha chaTTi bhaDalI, navi vaddala navi pAya ! to nIpaje anna savi, kisI ma karaje dhAya // 17 // kRSNapaJcamyAH paraM naimelyaM nava-dinAni yAvat prAguktam / / catrasya kRSNapaJcamyAM hastanakSatrasaGgamai / na vidyudgarjitAbhrANi tadA syAda vassaraH zubhaH // 174 // prabala ho aura varSA bhI ho to kArtikamAsameM varSA ho // 166 / / caitrakRSNa caturthIke dina varSA ho to durbhikSa kAraka haiM aura paMcamIke dina durdina arthAt vAdaloMse AkAza ghirA huA dekhane meM na mAve to zubha hotA hai // 170 // caitrakRSNa dvitIyA Adi pAMca dina meM jalavarSA ho to bhAge varSA kA rodha (rUkAvaTa) ho aisA prAcIna AcAryoMne kahA hai // 171 // zrIhI bijayasUrine kahA hai ki-caitra kRSNa pakSakI dUja; tIja, cautha aura paMcamI ke dina 'varSA ho tathA pUrvakA vAyu cale to megha kA udaya vilaMba se ho // 172 / / laukikameM bhI kahate hai ki-caitra kRSNa SaSThI ko bAdala aura vAyu na ho to samasta dhAnya utpanna hoM isameM saMzaya nahIM // 173 // caiSakRSNa paMcamI se nava dina nirmalatA ho aisA pahale kahA hai / caitrakRSNa paMcamI ke dina hasta namAtra ho, tathA bijalI garjanA yA bAdala na ho to parSa zubha hotA hai / "Aho Shrutgyanam"
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye trayodazI ca navamI paJcamI kRSNa caitragA etAsu vizuddharjA sambhavI dRSTihAnikRt // 175 // caitrasya kRSNaNa saptamyA macchannaM yadA nabhaH / raktavastusamarghatvaM bhavatyeva na saMzayaH // 176 // yaduktaM - ahavA paMcamI navamI tairasa divasammi jar3a havai gajjo / tA cattAriya mAsA hoi na vuddhi na saMdeho // 177 // caitrasya zuklA patipada dvitIyA vA tRtIyakA / caturthI vRSTiyuktA ce cAturmAsyastadA ghanaH // 178 // matAntare punaH caitrAdyapratipanmegha - garjitaM varSaNaM tathA / zrAvaNa bhAdramAse ca tadA vRSTirna jAyate // 179 // loko'pyatra sAkSI gAja bIja AbhA navi hoya, ajuAlI caitrai dhuri joya / pUnimacitrA huI pratighaNu, dAma droNa huI bamaNuM // 180 // (290) 174 // caitra kRSNa pakSa kI paMcamI navamI aura trayodazI ke dina bijalI garjanA yA bAdala ho to varSAkI hAni hotI hai // 175 // caitrakRSNa saptamI ke dina AkAza bAdaloMse AcchAdita hoto lAla vastu sastI ho isameM saMdeha nahIM || 76 // kahA hai ki- caitra kRSNa pakSakI paMcamI navamI aura trayodaza dina meva garjanA ho to cAra mAsa varSA na ho isameM saMdeha nahIM || 177 // caitra zukla pakSakI pratipada, dUja, tIja aura cautha ke dina varSA ho to caumAsA ke cAramAsa varSA barase // 178 // matAntara se kahA hai kicaitra zukla pakSako pratipadA ke dina meghagarjanA tathA varSA ho to zrAvaNa aura bhAdoM meM varSA na ho // 176 // laukika meM bhI kahA hai ki- caitra zukra pratipadAke dina meva garjanA bijalI yA bAdala na ho aura pUnamake dina citrA nakSatra ho to dAmane dUnA dorA dhAnya mile arthAt saste ho // 180 // caitra "Aho Shrutgyanam"
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam paJcamI saptamI zuklA caitre tathA tryodshii| etAsu vAdalaM zreSThaM tatra varSA tu du:khakRt // 18 // caitre zuke yadArdAdisvAtyanteSu saamrtaa| jalapravAhavRSTi! tadA saMvatsaraH zubhaH // 182 // ekAdazyAM ravau bAre caitre zukle'pi durdinam / tadA yugandharI grAhyA lAbho mAsacatuSTaye // 183 // caitramAse tithiH kRSNa caturdazI tathASTamI / tatrAbhramuttaro vAyuH zubhAya jagato mavet // 18 // caitrasya zuklapakSe tu trayodazyAM rajo'nilaH / athavA dhUmIpAto meghastatra na varSati // 18 // caitre dazamyAM zaninA maghAyoge yadAmbudaH / gharSettadA sarvavarSe dhAnyasyA? na jaayte|18|iti caitraH // . vaizAkhamAsaphalam-- vaizAkha kRSNapratipa-dhugacchava bhaaskrH| zukla paMcamI saptamI aura trayodazI ke dina bAdala, ho to acchA (zreSTha) hai paraMtu varSA ho, to duHkhakAraka ho // 181 // yadi caitra zuklapakSa A Adi nakSatra se svAti nakSatra taka meM bAdala sahita ho kiMtu jalapravAha rUpa varSA na ho to varSa zubha hotA hai. // 182 // caitra zukla ekAdazI ravivArako durdina rahe to yugaMdharI (juvAra) kA saMgraha karanA isase cAra mAsa meM lAbha hotA hai // 163 // caitra mAsake kRSNapakSameM caturdazI tathA aSTamIke dina bAdala ho aura, uttarakA vAyu cale to jagatako zubhake liye hotA hai // 184 // caitra zukla trayodazIke dina rajaHyuta vAyu cale yA dhUmarIpAta ho to medha na narase // 185 caitra zukla dazamI zanivAra macAnakSatra sahita ho aura usa dina vardhA bhI barase to samasta varSa meM. dhAnyakI mUlya prApti na ho // 186 // vaizAkha kRSNa pratipadAke dina AkAza meM prAtaH kAla sUrya medha se A "Aho Shrutgyanam"
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ (292) meyamahodaya megharAcchApate byoni saMvatsarahitAya saH // 18 // zukle kRSNe ca vaizAkhe caturdazyaSTamIdine / garjAvidyutpayovarSA varSAnandavidhAyikAH // 188 // matAntare zrIhoraguravaH-- : jai vaisAkha cArai tithisArI, pAThami cudsisuklaNdhaarii| gAja vijAbhu navi disai, cAra mAsa barasai nisadisaha / / vaizAkhakRSNaikAdazyAM vAdalaM prathalaM bhavet / tadA dhAnyAni vikrIya karttavyaM kRSi kamaNi // 10 // vaizAkhazuklapatipadvitIyA-dinaye vAdalakaM shubhaay| padA tRtIyAdivase'picAnaM vRSTiviziSTA prmnggrogH|191|| vaizAkhazukladazamI-chaye na vAdalaM zubham / rAdhe'zvinI dine ghRSTayA raktavastumaharghatA // 162 // vaizAkhasitapaJcamyAM meghavAdalasambhave / cchAdita udaya ho to saMvatsara acchA hotA hai // 187 // vaizAkha ke zukla yA kRSNapakSakI caturdazI yA aSTamIkai dina garjanA ho ci lI camake aura jalavarSA ho to varSa mAnaMdadAyaka hotA hai // 188 // zrI hIrasUrine bhI kahA hai ki- yadi vaizAkhake zukla yA kRSNapakSakI AThama aura caudaza ina tithiyoM meM garjanA ho, bijalI camake aura AkAza bAdaloMse bhAcchAdita rahe to cAra mAsa hamezA varSA barase // 186 // vaizAkha kRSNa ekAdazI ke dina bAdala prabala ho to dhAnya ko becakara khetI karanA cAhiye // 160 // vaizAkha zukra kI pratipadA aura dvitIyA, ye donoM dina bAdala ho to zubha hotA hai / yadi tRtIyA ke dina bAdala ho to varSA pacchI ho kiMtu pIche roga ho // 161 // vaizAkha zuklakI dazamI aura ekAdazI ye do dina bAdala na ho to acchA ho / vaizAkha meM azvinInakSatra ke dina varSA ho to lAla vastu maha~gI ho // 162 // vaizAkha zuru paMcamI ke dina varSA yA vAdala ho "Aho Shrutgyanam"
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSarAjAvivaphalama (693) saGgahaH sarvadhAnyAnAM lAbho bhAdrapade bhavet // 193 // rAdhe zukla pratipadi saptamyAdidinatraye / / vArdalAnAM samudaye zodhaM vRSTiM vinirdizet // 194 // ekAdazItraye zukle durmikSaM vRSTirvAdalAt / rAdhe ca pUrNimAvRSTi-AMdre dhAnyamaharghakRt // 195 // paJcamyAmatha saptamyAM nakSmyekAdazIdine / trayodazyAM ca vaizAkhe vRSTau loke zubhaM bhavet ||166||iti|| jyeSThamAsaphalam - aSTamyAM ca caturdazyAM jyeSThe zukle tthaa'site| kRSNe dazamyAM vRSTiH syAd bhAdramAse'tivRSTaye // 19 // jyeSThasya dazamorAtro yadi candro na dRzyate / jalarodhAya tarSe nichatrApi mahI bhavet // 198 // jyeSThasya kRSNaikAdazyAM dvAdazyAM vA'garjitam / to satra dhAnya kA saMgraha karanA bhAdrapada mAsameM lAbhadAyaka hai // 163 // vaizAkha zukla pratipadA aura saptamI Adi tIna dinoM meM vAdaloM kA udaya ho to zIghra varSA hotI hai // 164 // zuklapakSa kI ekAdazI Adi tIna dinoM meM dRSTi yA vAdala ho to durbhikSakAraka hai aura pUrNimA ke dina varSA ho to bhAdrapada mAsameM dhAnya maha~ge hoM // 16 // vaizAkha mAsakI paMcamI, saptamI, navamI. ekAdazI aura trayodazI ina dinoMmeM varSA ho to lokameM zubhadAyaka hai // 166 // iti vaizAkhamAsaphalam / ___jyeSTha mAsakI zukla aura kRSNa donoM pakSa kI aSTamI aura caturdazI tathA kRSNapakSako dazamI ina dinoMmeM varSA ho to bhAdramAsameM varSA adhika ho // 167 // jyeSTha mAsakI dazamIko rAtrI meM caMdramA na dIkhe to usa varSa meM varSAkA roSa ho aura chatrahIna pRthvI ho // 168 // jyeSTha kRSNapakSa kI kAdazI aura dvAdazIke dina megha garjanA ho, biTI cAre aura ho "Aho Shrutgyanam'
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ (294) meSamahodaye. vidyutpayodavRSTizced vatsaraH syAt tadA zubhaH // 166 // . jyeSThASADhasamudbhUte rohaNIdivase namaH / / sAdhaM vRSTivinAzAya sameghaM vRSTivarddhanam / / 200 // jyeSThe mUladine vRSTi-jyeSThAnte divasar3aye / durbhikSaM kurute zreSThA vidyutpAMzuyutAnilaH // 201 // jyeSThamAse tathASADhe yatra yatrAhavarSaNam / zrAvaNe bhAdramAse vA tahine vRSTinirNayaH // 202 // jyeSThe zrutidvaye vidyu-garjitaM vA subhikSadam / nirabhrA rohiNI cendu-yuktA vRSTivinAzinI // 203 // jyeSThe zukla dvitIyAyAM garbhapAtAya garjitam / zukle tRtIyAyoge vRSTuiMrbhikSadarzinI // 204 // jyeSTha zukle dvitIyAdA-vA''rdrAdikA vilokyate / svAtyantA dazanakSatrI tadRSTigarbhapAtinI // 20 // to varSa zreSTha hotA hai // 166 // jyeSTha aura ASADhameM rohiNI nakSatrake dina AkAza bAdala sahita ho to vRSTikA nAzakAraka hai, magara varSAho to vRSTi kA vRddhikAraka hai // 20 // jyeSThameM mUlanakSatrake dina aura antake do dina barSA ho to durbhikSa hotA hai aura kevala bijalI camake dhUliyukta vAyu cale to zreSTha hai // 201 // jyeSTha aura ASADha mAsameM jisa dina varSA ho usI dina zrAvaNa aura bhAdramAsameM varSA ho // 202 // jyeSThameM zravaNa aura dhaniSThA ke dina bijalI camake, megha garjanA ho to subhikSadAyaka hai / aura caMdramA yuktarohiNI nakSatra bAdalarahita ho to varSAkA nAzakAraka hotA hai s213|| jyeSTha zukra dvitIyA ko garjanA ho to varSAkA garbhapAta holA hai. zuru tRtIyA ArdA yukta ho aura usI dina varSA ho, to durbhikSa kAraka hai. // 2.0 4. // jyeSTra.zukla dvitIyA pAnakSatrase svAti nakSazca taka daza nakSatroM meM se kisI nakSatra yukta ho aura usa dina varSA hoM to varSAkA garbhapAsa holA hai // 2.05 // "Aho Shrutgyanam"
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaSerAjAdikaMphalata (215) yadi jyeSThasya paJcamyAM vRSArka vRSTirudbhavet / pUrvASADhAdine vA syAnmUle vRSTina doSakRt // 20 // jyeSThasya pUrNimAyAM tu mUlaM prasravate yadi / dinaSaSTiM vyatikramye jJeyo meMghamahAdayaH // 20 // pAdAnAM saMkhyayA vRSTi-vRSTigaMdhaM vinirdizet / yadA zrunidhaniSThAhe na bhavejalavarSaNam // 208 / / jyeSThAnujjvalapakSe tu nakSatre zravaNAdike / avarSaNe na varSA syAd vRSTau tu vipula jalam // 206 // citrAsvAtivizAkhAsu vAdalAni tadA zubham / nASAvRSTi malye zrAvaNe tAsu varSaNam // 210 // iti ApADhAsaMphalam ... jyeSThe vyatIte prathamA pratipad ghngrjitaiH| vidyutA varSaNenApi dvimAtyAM meyathAdhikA // 21 // yadi jyeSTha mAsameM paMcanIke dina, vRSasaMkrAMti ke dina, pUrvASADhA aura mUla nakSatrake dina varSA ho to dopakAraka nahIM hotI // 206 // jocha mAsa kI pUrNimA ke dina mUlanakSatrameM varSA ho to sATha dinake bAda varSA ho|||20|| yadi zravaNake prathama caraNameM varSA ho to ASADhane, dvitIya caraNa meM zrAvaNama, tRtIya caraNa meM bhAdrapadameM aura caturtha caraNa meM vRSTi ho to Azvina mAsameM varSA kA avarodha hotA hai / isI prakAra ghaniSThA ke caraNoM meM bhI jAnanA cAhiye // 208 // jyeSTha kRSNapakSa meM zravaNAdi nakSatroM meM varSA na ho to Age varSA na barase aura varSA ho to Age bahuta varSA ho // 206 // citrA svAti aura vizAkhA nakSatrake dina bAdala ho to zubha, ASADha meM varga na ho aura nirmala ho to zrAvaNameM varSA ho // 210 // iti jyeSThamAsaphelam / jyeSTha mAsa kI samApti meM pahalA pratipadA ke dina meva garjanA ho, bijalI camake aura varSA ho to do mAsa taka varSA na barase // 211 // .. . 4 . ..: "Aho Shrutgyanam"
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ (296) meghamahodaye kRSNASADhacaturthI ce-dudyannAcchAditoH radhiH / sArddhatrimAsyAH prAnte syAt tadA meghamahodayaH // 212|| prASADhakRSNaturyAyA-maste bhAskaramaNDale / na varSati yadA megha-stadA kaSTataraM jalam / / 213 // ASADha kRSNapakSasyA-STamyAM candrodayakSaNe / medhairAcchAditaM vyoma nIrapUrNA tadA mahI // 214 // yadA lokaH-AsADhAdhurI AThamI, navamInI ratti joy| cAMdo vAdala chAio, to anna suha~go hoya // 215 / / anyatrApi-AsAmA dhurei AThamI,cAMdo vAdala kaay| cAra mAsa varasAlupA, pAke bhAMDe rAya // 216 // bhASA navamI kRSNA viyudambhodazekhare / sadA dhAnyAni vikrIya karSaNe harSitI bhava // 21 // ASADhakRSNapakSe ca dhaniSThA aSaNaM tthaa| yadi ASADha kRSNa caturthI ke dina sUrya udaya kAla meM vAdaloM se AcchA dita ho to sAr3he tIna mAsa ke aMtameM megha kA udaya ho ||212 // ASADha kRSNa caturthI ke dina sUryAsta samayameM yadi varSA na ho to megha kaThinatA se barase // 213 // bhASADha kRSNa aSTamI ke dina candrodaya ke samaya AkAza bAdaloM se AcchAdita ho to pRthvI jalase pUrNa ho // 214 / lokikabhASAmeM bhI kahA hai ki-ASADha kRSNa aSTamI aura navamI kI rAtrimeM candramA bAdaloMse DhakA huA ho to anAja saste ho // 215 / / dUsare jagaha bhI kahA hai ki-ASADha kRSNa aSmI kI rAtrimeM caMdramA bAdaloMse DhakA huA ho to cAra mAsa varSA acchI ho aura dhAnya bahuta utpanna hoM // 216 // bhASADha kRSNa navamI ke dina bijalIyukta bAdala ho to dhAnya ko becakara kRSikarma karane meM harSita honA cAhiye // 217 // ASADha kRSNa pakSameM dhaniSTA aura zyala nakSaya ke dina garjanA yA bijalI na ho to dezabhaMga ho "Aho Shrutgyanam"
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam garjAvidyuddhihInaM syAd dezabhaMgastadAdizet // 218 / / ASADhamAse rohiNyAM vidyuvarSA zubhAya saa| svAtiyoge'pi cASADhe. tathaiva phalamiSyate // 219 // ASADhazukla pratipat-traye varSA yadA bhavet / eko dvAdaza ca droNAH SoDazApi kramAjjalam / / 220 // yaduktam-AsADhI paDivA dine, jai ghana garajata vIja / eka droNa pANI paDe, bAra droNa valI bIja // 22 // droNa sola pANI paDe, trIja taNe dina joya / cauthe kaNa muhaMgo kare, jo dhana barasA hoya // 222 // ASADhe zuklapaJcamyA-dike tithi ctussttye|| yAvantyabhrANi varSAsu tAvanmeghamahodayaH // 223 // zuklASADhanavamyAM ca dazamyAM varSaNaM zubham / durbhikSaM jAyate nUnaM vAte vRSTiM vinA kRte. // 224 // ASADhasyApyamAvasyAM navamyAM zuklakRSNayoH / // 218 // ApAdamAsameM rohiNI nakSatrake dina bijalI yA varSA ho to loka ke hitakArI hai / yahi phala ASADhameM svAti yoga hone para hotA hai // 21 // ApADha zukla pratipadA Adi tIna tithiyoM meM yadi varSA ho to kramase eka, bAraha tathA solaha droNa jala barase / / 220 / / kahA hai ki- zukla paDivA ke dina yadi meva, garjanA, bijalI ho to eka droNa; isI taraha dUja ke dina ho to bAraha droNa, aura tIja ke dina ho to solaha droNa pAnI brse| yadi cotha ke dina varyA ho to dhAnya maha~ge ho||221-222|| ASADha zurU paMcamI Adi cAra tithiyoM meM jitane bAdala hoM utane hI varSA RtumeM meghakA udaya jAnanA / / 223 !! ASADha zukla navamI aura dazamI ko varSA honA zubha hai aura kevala vAyu hI cale aura varSA na ho to durbhikSa hotA hai // 224 // bhASAMda kI amAvAsyA aura zukla tathA kRSNa pakSa kI navamI ke dina sUrya "Aho Shrutgyanam"
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ (69) meghamahodaye udaye tu sahastrAMzu-nirmalo yadi dRzyate // 225 // madhyAhe vRSTirUpaM sthAt sUryasyAstaGgame tathA / agre toyaM na pazyeta barjayitvA mahAnadIm // 226 // loketu-prAsAhI amAvasI, jai navi barase meh| to kima bUje mArutrA, varasata nAve chaha // 227 // catuthyoM tu sitApADhe vidyudvarSAzca garjitam / tadA jalaM samudra syAt pustake bA adRzyate // 228 // ASAkhyAM prathame yAme yAdale na subhikSatA / mAsamekaM jalaM dhAnyaM stokaM loke mahAbhayam // 22 // dhAnyasvalpaM bahujalaM vAdele prhrdye| tulyaM dhAnyatRNaM yAma-catuSTaye savArdalaiH // 230 // yAmaSaTuke grISmadhAnyaM na kinycidpijaayte||ityaaaaaamaasH| zrAvaNamAsaphalam - zrAvaNasyAdime pakSe'zcinyAM vAdalakRSTayaH / nirmala udaya ho yAne sUryodayake samaya AkAza svaccha ho // 225 / / aura madhyAhnameM tathA sUryAstameM vRSTirUpa yAne varSA kAraka bAdala ho to nadI ko chor3akara dUsare sthAna meM jala dekhane meM nahIM Ave || 226 // lokameM bhI kahA hai ki-ASADha kI amAvAsyA ke dina yadi varSA na ho to avicchinna varSA ho // 227 // ASADha zukla caturthI ke dina bijalI, garjanA aura varSA ho to jala samudrameM yA pustakameM hI dIkhe jAya // 228 // ASADha pUrNimA ke prathama praharameM bAdala ho to subhikSa nahIM hotA, kevala eka mahInA jala barase, dhAnya thor3e ho aura lokameM bar3A bhaya ho // 226 // do prahara bAdala hoto varSA adhika ho aura dhAnya thor3e ho / cAra prahara bAdala ho to dhAnya tRNa tulya ho yAne saste ho / chaH prahara bAdala ho to grISmaRtuke dhAnya kucha bhI na ho / / 230 / / iti AdhAhamAsaphalam / / "Aho Shrutgyanam"
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSa rAjAdikaphasam (299) sarvAn doSAn nihantyeva subhikSaM bhuvi jAyate || 231|| zrAvaye bahulA vidyudddharjitaM ca punardhane / vRSTistadA mano'bhISTA kurute vatsaraM zubham // 232 // ASaNe kRSNapakSe ce caturthyAmaruNodaye / vAdalaM vRSTiranizaM sarvatra sukhavRSTikRt // 233 // zrAvaNe kRSNapaJcamyAM nirmalaM gaganaM zubham / tadASTAdazayAmAnta - ghanastoyaM vyapohati // 234 || caturdazyAM ca kRSNAyAM vArdalAni bhavanti na / tadA dAnavaduHkhAni na bhavanti mahItale // 235 // amAvAsyAM zrAvaNasya yadi vRSTI ghanAghanaH / carAcaraM tadA vizvaM sukhabhAgU na calAcalam // 236 // citrAsthAtivizAkhAsu zrAvaNe na jalaM yadA / tadA kulapAdikaM kRtvA nadItIre gRhaM kuru ||237|| nabhaH prathamapaJcamyAM yadi vRSTaH payodharaH samaya bAdala zrAvaNa mAsa ke prathama pakSa (kRSNapakSa) meM azvinInakSatra ke dina megha barase to saba doSa dUra hokara subhikSa hotA hai // 231 // zrAvaNa meM bahuta bijalI camake, garjanA ho aura varSA ho to manovAMchita varSA ho aura saMvatsara zubha ho // 232 // zrAvaNa kRSNa caturthIko sUryodaya ke tathA varSA ho to sarvatra nirantara sukhadAyaka varSA ho // 233 // zrAvaNa kRSNa paMcamI dina AkAza nirmala ho to zreSTha hai, isase aThAraha prahara ke bAda megha varSA ho // 234 // zrAvaNa kRSNa caturdazI ke dina vAdala na ho to dAnavoMse duHkha pRthvI para na hoM ||235 || zrAvaNakI amAvasa ke dina varSA ho to carAcara vizva sukhI nahIM hotA || 236 // zrAvaNa meM citrA svAti aura vizAkhA nakSatra ke dina varSA na ho to kUpa Adi khodakara nadIke kinAre ghara banAnA ucita hai // 237 // zrAvaNake prathama pakSakI paMcamIko varSA ho "Aho Shrutgyanam"
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye (300) tadA bhUvaturo mAsAn bhavejjalasamAkulA // 238 // zrAvaNa pahilI paMcamI, jo varase sakhi meha | cAra mAsa nIrjhara jhare, ema bhaNe sahadeva || 239 // matAntare punaH zrAvaNa athavA bhaddavai, paMcamI jai varaseya / Iti upadrava cAlavo, aNacita hosI teya // 240 // (kRSNapaMcamI viSayaM vA ) zrAvaNa zukla saptamyA-mastaM yAte divAkare / na varSati yadA megho jalAzAM muJca sarvathA // 241 // aSTamyAM zrAvaNa zukle prAtarvArdalaDambaram | ravirAcchAditastena pRthivyaikArNavA bhavet // 242 // | meghairAcchAditazcandraH pUrNAyAM samudIyate / tadA svasthaM jagat sarva rAjyasaukhyaM ghano mahAn // 243 || zrAvaNe kRSNapakSe vA pUrvAbhAdrapadAsu ca / caturthyAM meghavRSTicet tadA meghamahodayaH // 244 // to cAra mAsa pRthvI jalase pUrNa rahe // 238 // sahadeva daivajJane bhI kahA hai ki- zrAvaNakI prathama paMcamIko varSA ho to cAra mAsa varSA ho // 236 // matAntarase - zrAvaNa athavA bhAdrapada kI kRSNa paMcamI ke dina varSA ho to kasmAt ItikA upadrava ho // 240 // zrAvaNa zukra saptamIko sUryAsta ke samaya varSA na ho to jalakI AzA sarvathA chor3a denA ucita hai // 249 // zrAvaNa zukla aSTamIke dina prAtaH kAla meM bAdaloM kA ADaMbara ho, sUrya AcchAdita rahe to pRthvI para adhika varSA ho // 242 // zrAvaNa pUrNimA ke dina caMdramA bAdaloM se AcchAdita udaya ho to samasta jagat sukhI, rAjya saMbaMdhI sukha aura mahAvarSA ho // 243 // zrAkRSNa caturthI ke dina pUrvAbhAdrapada - nakSatra meM varSA ho to metrakA udaya jAnanA // 244 // zrAvaNa zukla caturdazI, "Aho Shrutgyanam"
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjAdikaphalam zuklA caturdazI pUrNA caturthI paJcamI tathA / saptamI cecchrAvaNasya vRSTiyuktA zubhaM tadA // 245 // karkaTo yadi bhidyeta siMho gacchatyabhinnakaH / tadA dhAnyasya niSpatti-jayate pRthivItale || 246 || yaduktama-muha bhinnA paMcAyaNaha, kakkaha bhinni puTTi / to jANijjai bhaDulI, mAsambhantara buddhi // 247 // zrAvaNa zukla saptamyAM svAtiyoge jalaM yadA / prajAnandaH sukhaM rAjye bahu bhogAnvitA mahI // 248 // ekAdazyAM nabhaH kRSNe yadi varSA manAgapi / tadA varSa zubhaM bhAvi jAyate nAtra saMzayaH // 246 // nabhazcaturdazI rAkA caturthI paJcamI tathA / saptamI vRSTiyuktA ced varSe zubhaM na cAnyathA // 250 // bhAdramAsaphalam bhAdramAse dvitIyAyAM yadi candro na dRzyate / (301) pUrNimA, caturthI, paMcamI aura saptamI ina dinoM meM varSA ho to varSa zubhadAyaka hotA hai || 245 || yadi karkasaMkrAMti ke dina varSA ho aura sihasaMkrAMti ke dina varNana ho to pRthvI para dhAnya bahuta utpanna ho // 246 // kahA hai ki- siMha saMkrAMtikI Adi meM aura karkasaMkrAMti ke aMta meM varSA hotI hai maDalI! eka mAsake bhItara varSA ho // 247 // zrAvaNa zukra saptamIko svAti yoga meM jala barase to prajAko Ananda, rAjya meM sukha aura aneka bhogoM se yukta pRthvI ho // 248 // zrAvaNa kRSNa ekAdazI ko yadi thor3I bhI varSA ho to agalA varSa zubha ho isame saMzaya nahIM // 246 // zrAvaNa mAsa kI caudaza, pUrNimA, caturthI, paMcamI tathA saptamI ke dina varSA ho to varSa acchA ho anyathA nahIM // 250 // iti zrAvaNamAsaphalam // bhAdramAsa meM dvitIyA ke dina yadi caMdramA na dIkhe to sampUrNa prakAra se varSA "Aho Shrutgyanam"
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ (302) metramahodayetadA sampUrNavarSA syA-dannaniSpattiruttamA // 251 // . bhAdre ca zuklapaJcamyAM jalaM datte na ced ghanaH / daivakopAt tadA jJeyo sajjano'pi ca durjanaH // 252 // yadyagasterudayane varSA harSAya jAyate / sarvadhAnyasya niSpatti-na ced bhikSApi durlabhA // 23 // saptamyAM bhAdramAsasya na varSA na ca garjitam / / vidyuchidyotane naiva devaH kAlasya nAzakaH // 254 // navamyAM bhAdramAsasya vRSTi kAlamAdizet / ekAdazyAM tu tasyaiva ghano dhAnyasamarghadaH // 20 // bhAdrapade dazamyAM cennirmalaM gaganaM yadA / mudrA mASAzca cavalA niSpadyante ghanA jane // 25 // siMhe'rkadivase vRSTi-na zubhAya nRNAM smRtaa| daivAjjAte ghane pazcAda-vRSTirdinadvayAntare // 25 // tadA taddaSaNaM nAsti mAsamekaM pravarSati / acchI ho aura dhAnyakI prApti uttama ho / 251 // bhAdrazukla paMcamI ko yadi bAdala na barase to daivakopase jAniye ki sajana bhI durjana ho jAya // 252 / / yadi agastike udaya hone meM varSA ho to acchI hai, saba prakAra ke dhAnya kI prApti ho, yadi varSA naho to bhikSA bhI na mile||253|| bhAdramAsakI saptamI ke dina varSA na ho, garjanA na ho aura vijalI bhI na camake to daiva kAlakA vidyAtaka jAnanA // 254 // bhAdrabhAsa kI navamI ke dina varSA barase to duSkAla ho aura ekAdazI ke dina varSA ho to dhAnya saste hoM // 25 // yadi bhAdramAsakI dazamI ke dina AkAza nirmala ho to mUMga, ur3ada, caulA adhika utpanna hoM aura varSA acchI ho // 256 // siMhasaMkrAnti ke dina varSA ho to manuSyoM ke liye azubha hotA hai aura usake pIche do dina bAda varSA ho to // 257 // usakA doSa nahIM rahatA, jisase ekamAsa varSA hotI "Aho Shrutgyanam"
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (303) bhAne caturdazIvRSTijane rogAya jAyate // 258 // iti / AzvinamAsaphalam--- Azvinasya caturyo ced vAdalAnyaruNodaye / tadA kSemAya lokAnAM vRSTiH sajAyate zubhA // 25 // AzvinasyAsite pakSe dazamyAM yadi bAdalam / vidhuvarSAthavA mASa-tilAnAmarghavRddhaye // 26 // saptamyA''zvayujimAse site'STamI jalAnvitA / subhikSaM tatra cAdezyaM rAjAnaH shaantvigrhaaH||26|| iti / kArtikamAsaphalam--- ekAdazyAM kArtikasya yadi meghaH samIkSyate / prASADhe ca tadA vRSTi-rjAyate nAtra saMzayaH // 262 // dvitIyAyAM tRtIyAyAM kArttike vRSTilakSaNam / bhAvivarSe yahujalaM na cet tasminna varSaNam // 26 // dvAdazyAM kArtike rAtrau mArgasya dazamIdine / hai / bhAdramAsakI caturdazI ko varSA ho to manuSyoM ko roga karatI hai // 258 // iti bhAdranAsaphalam / / AzvinamAsakI caturthI ke dina yadi sUryodayake samaya bAdala ho to manuSyoM ke kalyANa ke liye zreSTha varSA ho // 256 // Azvina kRSNA dazamI ke dina yadi bAdala bijalI yA varSA ho to ur3ada aura tila maha~ge ho| 260 // Azvina zukla saptamI aura aSTamI jala yukta hoto subhikSa aura rAjAmoM meM saMgrAma AdikI zAnti rahe / / 261 // iti AzvinamAsaphalam // kArtikamAsakI ekAdazI ke dina bAdala dIkhe to AbADhamAsa meM varSA ho isameM saMdeha nahIM // 262 // kArtika kI dvitIyA aura tRtIyA ke dina varSAkA lakSaNa ho to agale varSameM adhika varSA ho anyathA varSA na ho| 263 // kArtika dvAdazI ko rAtrike samaya, mArgazira dazamIko dinameM, pauSa "Aho Shrutgyanam"
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ (304) meghamahodaya paJcamyAM pauSamAsasya saptamyAM mAghamAsake // 264 // dhArAdharo yadA vRSTiM kurute vAsugarjitam / tadA ca zrAvaNe mAse salilaM naiva dRzyate // 26 // kArtike ca dvitIyAyAM tRtIyAnavamIdine / ekAdazyAM trayodazyA-mabhrAd vRSTirghano mahAn / / 266 / kArtike yadi saMkrAnteH paryante divasaddhaye / mahAvRSTistadA varSe zubhA bhAvini vatsare // 267 // iti / mArgazopanAsaphalam ..mArgazIrSapratipadi na vidyunnaiva garjitam / na vRSTizcet tadA garbha kuzalaM kuzaloditam // 268 // caturthAmatha paJcamyAM mAgazIrSastha vAdalam / tadA bhAvini varSa syAd varSApUrNa mahItalam // 269 // mArgazIrSastha saptamyAM nairmalyaM cedivAnizam / dhAnyaM mahaMgha vaizAkhe sAbhratAyAM marpatA // 270 // ma.sakI paMcamI ko aura mAghamAsakI saptamIko // 264 // yadi varmA yA garjanA ho to zrAvaNamAsa meM jala kucha bhI nahIM barase // 265 // kArtika mAsakI dvitIyA, tRtIyA, navamI, ekAdazI aura trayodazI ke dina varSA ho to adhika varSA ho // 266 // yadi kArtikamAsa meM saMkAntise do dina paryanta varSA ho to usa varSa meM varSA adhika ho aura agalA varSa zubha ho // 267 // iti kArtikamAlaphalam // ___mArgazIrtha kI pratipadA ke dina bijalI na camake, garjanA aura varSA bhI na ho to meghake garbha kuzala rahe aura saba kuzala ho||268maargshiirss kI caturthI aura paMcamI ke dina bAdala hoto agalA varSa meM pRthvI varSAse pUrNa ho||266|maargshiirss saptamI ko dina aura rAtri nirmala rahe to vaizAkha meM dhAnya maha~ge ho aura bAdala sahita ho to dhAnya maha~ge ho // 270 // mArgazIrSa "Aho Shrutgyanam
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (305) mArgasya zukladvAdazyA-mamAyAmaya varSaNam / tadA varSe zubhaM bhAvi bhAvanIyaM subhAvanaiH // 271 // iti / pauSamAsaphalam--- kRSNASTamyAM pauSamAse yadA vRSTirna jAyate / tadAA'rkasamAyoge ekIkuryAjjalaiH sthalam // 272 // pauSe kRSNadazamyAM ced rAtrau varSati vAridaH / tadA bhAdrapade mAse vRSTirbhavati bhUyasI // 273 / / pauSe vidyuccamatkAro garjitAbhrAdisambhavaH / jAnIyAnizcitaM tena jagatyAM meghadohadaH // 274 // vidyuccamatkRtivarSA pauSe vAdalasambhavAt / meghasyavarddhate garbho jagadAnandadAyakaH // 275 // vRSTe meghe pauSaSaSThayAM bhAdre kRSNe ghnodyH| pauSazukle meghavRSTau zrAvaNe syAdavarSaNam // 276 // saptamyAditraye pauSe zukle vidyucca garjitam / kI zukla dvAdazI ko yA amAvasako varSA ho to agalA varSa zubha ho // 271 // iti mArgazIrSamAsaphalam // pauSa kRSNa aSTamIke dina yadi varSA na ho to sUryakA Ake saMyoga meM jala sthala ekahI ho jAya yAne ArkimeM acchI varSA ho // 272 // pauSa kRSNadazamIko rAtrimeM varSA ho to bhAdramAsa meM bahuta varSA ho // 273 // pauSa mAsameM bijalI camake, garjanA aura vAdala Adi ho to pRthvImeM megha kA garbha rahA jAnanA // 274|| pauSa meM bijalI camke, varSA tathA bAdala ho to jagata ko AnaMda denevAlA megha kA garbha vRddhi ko prApta hotA hai / / 275 / / pauSa mAsakI SaSThIke dina varSA ho to bhAdramAsa ke kRSNapakSa meM varSA ho / pauSa zuklameM varSA ho to zrAvaNameM varSA na ho // 276 // pauSa zukla saptamI Adi tIna dina bijalI aura garjanA ho to sukha saMpadA dene 36 "Aho Shrutgyanam"
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ (306) namrita tadA meghasya garbhaH syAdayala: sukhasampade ||277|| ekAdazyAM tathA payAM pUrNAyAM darzake'thavA / na vRSTiH syAt tadASADhe ghanaH prokto ghanAghanaH // 278 // pauSazuklacaturdazyAM vidyuddarzanamuttamam / kRSNapakSe tathASADhe bhavenmeghamahodayaH // 279 // vidyunmegho dhanurmatsyo yathekamapi no bhavet / na RkSaM varSati tadA cihnakAle tu varSati // 280 // anena jJAyate sarva varSaNaM vApyavarSaNam / etadvai paramaM guhyaM garbhAdhAnasya lakSaNam // 289 // vidyutsaMyogajaM cihnaM na deyaM yasya kasyacit / gurubhaktasya bodhAya tathApi kizciducyate // 282 // nabhaHpradIpaM pracchAdya garjedairAvataH nvitaH / vidyutkumArIsaMyogAd devendro garbhakArakaH // 283 // uttarasyAM yadA vidyut-svarNavarNA pradIpyate / vAlA meghakA garbha sthira ho // 277 // ekAdazI, SaSThI, pUrNimA aura amAvAsyA ke dina varSA na ho to ASADha mAsameM megha barase // 278 // pauSa zuru catudazIko bijalI camake to acchA hai, aisA ho to ASADha kRSNapakSa meM kI prApti ho // 276 // trijalI, bAdala, dhanuS, matsya yadi eka bhI cihna dekhane meM na Ave to ArdrAdi nakSatroM meM varSA na ho aura ye viha ho to varSA ho // 280 // / ina cihnoM se varSA honA yA nahIM honA ye saba jAne jAte haiN| yahIM mecakA garbhAdhAnake lakSaNa jo bijalIse utpanna hue haiM ve atyanta gupta haiM ye jaise taiseko dene yogya nahIM to bhI gurukI bhaktivAle ziSyoMke bodha ke liye kucha kahate haiM // 281 // 282 // AkAzameM bAdala sUryako chipAkara garjanA kare bijalI camake to meghakA udaya ( garbhakAraka ) jAnanA // 283 // uttara dizAmeM suvarNa raMga kI bijalI camake to vaha bijalI jaladAyaka haiM, " Aho Shrutgyanam"
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam (307) sA zimaladA jJeyA zIghra meghamahodayaH // 284 // aikTrI ca jaladA vizudAgneyI jlnaashinii| yAmyA cAlpajalA proktA vAtaM karoti vAyavI // 28 // prabhUtajaladA zeyA vAmanI sasyasampade / naitinirjalA proktA kauberI kSipravarSiNI // 28 // aizAnI lokazubhadA vizunedA iti smRtaaH| yatra deze subhikSaM svAda vidyuttatraiva gacchati // 28 // dikSu bhUtA sthitiNuptA meghAnAM mArgadarzinI / vidyuddhInA na garjanti na varSanti jalaM vinA // 288 // mAliyAlama nirdhAtazcAtyuSyAmanuruNatA / asvAba miranaM ca SaDete vRSTilakSaNAH // 289 // catu:kodisAhamANi caturlakSottarANi ca / meghamAlAmahAzAnaM tanmadhyAdetaddhRtam // 29 // zIghra hI meghakA udaya jAnanA // 284 // pUrva dizAmeM bijalI camake to jaladAyaka hai| Aneya dizAmeM camake to jalakA nAzakAraka hai / dakSiNa meM camake to thor3A jala barase / vAyavya dizA meM camake to vAyu cale // 285 // pazcima dizAmeM bijalI camake to bahuta varSA ho aura dhAnya saMtti acchI ho| nairRtya dizAmeM camake to jalavarSA na ho / uttara dizA meM camake to zItra hI jala barase // 286 // IzAna dizAmeM bijalI camake lo manuSya ko sukhadAyaka hai , ye binajI ke lakSaNa kaheM / jisa deza meM mubhikSa ho vahAM hI bijalI jAtI hai // 287 // yaha dizAoM meM sthita raha kA meghoM ko mArga dikhAtI hai| bijalI ke vinA garjanA nahIM hotI aura jalake vinA varmA nahIM hogI // 28 // vAyu kA adhika calanA yA nahIM calanA, adhika uSmAtA yA ThaMDI, adhika bAdala yA bAdala rahita, ye chaH Tike lakSaNa haiM // 286 // cAra kror3a hajAra aura cAra lAkha adhika jo "Aho Shrutgyanam"
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye " azvaplutaM mAdhavagarjitaM ca strINAM caritraM bhavitavyatAM ca / avarSaNaM cApyativarSaNaM ca devo na jAnAti kuto manuSyaH // pauSamAse zvetapakSe RkSaM zatabhiSag yadA / vAtAbhravidyutpaJcamyAM garbhazcaivaM prajAyate // 292 // sa cASA kRSNapakSe catuthyoM varSati dhruvam / droNasaMjJastatra meghaH saptarAtraM pravarSati // 263|| saptamyAditraye paudhe zukle pauSNAdibhatrayam / vidyuttuSAravAnAbhra himairgarbhasamudbhavaH // 294 // ekAdazI pauSazukle sahimA vidyutA yutA / sajalA rohiNIyogAcchubhA''dezyA vicakSaNaiH // 265 // matAntare tu ekAdazyAmahorAtraM kRttikA bhogasambhave / pau zukle sAbhratAyAM raktavastumaharghatA // 266 // pauSe mUlAkSake dazaiM vidyudabhrAtigarjitam / (308) meghamAlA nAmakA sahA zAstra hai usameMse yaha uddhRta kiyA hai // 260 // ghoDe kA kUdanA, meghakA garjanA, striyoM ke caritra, bhavitavyatA (honahAra ), varSA kA honA yA na honA ye deva bhI nahIM jAna sakatA to manuSya kyA hai ! // 261 // pauSa zuklapakSameM zatabhiSA nakSatra paMcamI ke dina ho aura usa dina vAyu, bAdala, bijalI ho to varSAkA garbha hotA hai || 262 // vaha garbha ASADha kRSNapakSa kI caturthIke dina avazya barasatA hai / usa samaya droNa nAmakA meva sAta dina taka barasatA hai // 263 // pauSa zukla saptamI Adi tIna dina aura revatI Adi tIna nakSatra inameM bijalI, tuSAra, vAyu, bAdala aura hima ho to varSA ke garbhakI utpatti jAnanA || 264 // pauSa zukla ekAdazI hima aura vijalI sahita ho, rohiNIkA yoga ho aura kucha varSA bhI ho to vidvAnoMne zubha kahA hai || 265 // pauSa zukla ekAdazI ko dina rAta kRttikA nakSatra ho aura bAdala bhI ho to lAla vastu maha~gI ho // "Aho Shrutgyanam"
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikraphalam (309) varSAyAM caturo mAsAn datte meghamahodayam // 29 // paurNamAsI dvitIyA ca vidyutA vA himAnvitA / varSA niSpattirAdezyA meghezchannaistathAmbare // 26 // ASADhasya svamAvAsyAM prabalaM jalamAdizet / niSpattiH sarvasasyAnAM prajAnAM ca nirupadravAH // 266 // gAvaH payoNyaH sarvatra sarvApyAmoditA prajA / prathame zrAvaNasyApi pakSe droNaM samAdizet // 30 // nAgadevo dvitIyAyAM kiJcit sarpabhayaM bhavet / amAvAsyAmarkavAre bhaume vA meghavarSaNAt // 301 // pUrNamAsyAM yadA pauSe candramA naiva dRzyate / uttarasyAM dakSiNasyAM yadA vidyutpradarzanam // 302 / / abhracchannaM nabho vApi mahAvRSTiM tadAdizet / amAvAsyAM zrAvaNasya nUnaM bhAvini vatsare // 30 // 266 / / pauSakI amAvasako mUla nakSatra ho aura usa dina bijalI, bAdala aura adhika garjanA ho to varSAke cAroM mAsa medhakA udaya jAnanA // 267 // pauSakI pUrNimA aura dvitIyAke dina bijalI camake, hima par3e, tathA prAkAza bAdaloM se AcchAdita rahe to varSA acchI hotI hai // 268 // yaha cihna ho to ASADha amAvAsyAko prabala jalavarSA ho, saba prakArake dhAnya kI prApti aura prajA upadrava rahita ho // 266 / / saba jagaha gau dUdha dene. vAlI hoM tathA samasta prajA AnaMdita ho / zrAvaNake prathamapakSa meM droNanAmaka megha barase // 30 // dvitIyAke dina AzleSA ho to kucha sarpakA bhaya ho| amAvAsyA ko ravivAra yA maMgalavAra ho aura usa dina megha barase to // 301 // tathA pauSakI pUrNimA ke dina bAdaloM se candramA na dIkhe, uttara dakSiNa meM bijalI camake // 302 // aura AkAza bAdaloMse AcchAdita rahe to AgAmI varSa meM zrAvaNakI amAvAsyAko nizcayase mahAvarSA ho // 30 // "Aho Shrutgyanam"
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ (310) medhamahodaye pauSasya kRSNasaptamyAM* svAtiyoge jalaM yadA / subhikSa kSemamArogyaM jAyate nAtra saMzayaH // 304 // abhracchanne jalaM svalpaM jalapAle mahAjalam / trayodazItraye kRSNe poSe vicuca garbhadA // 305 // aindrI vidyudamAvasyAM darzanaM vA himasya cet / abhracchannaM namo vApi sumita jAyale tadA // 30 // mAghamAsaphalam--- na mAve patitaM zItaM jyeSThe mUlaM na rakSitam / nArdrAyAM patitaM toyaM tadA durbhikSamAdizet // 307 / / saptamyAditraye mAye zukle vArdalayogataH / dhanadhAnyasamRddhiH syAd vivAhAdyutsavA jAne // 30 // pauSa kRSNasaptamIke dina svAti nakSatrakA yoga ho aura usa dina jala barase to subhikSa, kSema aura Arogya ho isameM saMdeha nahIM // 304 // usa dina bAdala AcchAdita rahe to thor3A jala aura jala barase to mahAvarSA ho / pauSa kRSNa trayodazI Adi tIna dina bijalI camake to garbhadAyaka jAnanA // 305 // pauSakI amAvasako pUrvadizA meM bijalI camake, hima gire aura AkAza bAdaloMse AcchAdita rahe to subhikSa hotA hai // 306 // iti pauSamAsaphalam // bhAvamAsameM zIta na par3e, jyeSTamAsa meM mUla garbhakI rakSA na ho yAme jyeSThamAsameM garamI nahIM paDe paraMtu varSa hokara ThaMDaka rahe, aura AnakSatrake dina varSA na ho to durbhikSa hotA hai // 207 // mAgha zukla saptamI Adi bIna dina bAdala ho to dhana dhAnyakI vRddhi aura prajA meM vivAha Adi utsava . *TI--atra prAcAM vAcA likhitamidaM na cetsvAterasambhavaHpauSa kRSNakAdazyAmiti pAThaH, yadvA pauSakRNasaptamIdine jalAcchubhaM tathA paudhe svAtinakSatradine'pi jalAcchubhamityarthaH / evaM canAtra tithinakSatrayogaH kintu tithimadhye udaye nakSatradine calakSa gyogH| "Aho Shrutgyanam"
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjAdikaphalam candrarmalye rAjJAM rAjyaparikSayaH / anAcchAditasUryasyo dayastrA sAtha dehinAm // 309 // -AtyA sattami niramalI, ahami vAdala hoya / so AdhA kaha karI, AvaNa pAyasa hoya ||310|| mAghanavamyAM zukle pariveSaH zazini dRzyate'vazyam / bhASA varSApAstadAntarAyo bhavedagre // 319 // mAve dazamyAM hi zubhAya varSA, tasyAM yadi cedavarSA / harSAya varSAtizayo na kazcid, varSAgame meghamahodayena // 12 // mAghamAse caturdazyAM prahare yatra vArDalam / varSAkAle tatra mAse na varSati payodharaH // 313|| zrIhIrasarikramameghamAlAyAma mAhamAse jo himapaDe, varase vijju lavei / to jANije DohalA, pure puna karei // 3.14 // (311) // 308 // aSmI ke dina candramA nirmala ho to rAjAoM meM vigraha ho / aura sUrya bAdaloMse AcchAdita udaya ho to manuSyoM ko mayake liye ho 306 // athavA saptamI nirmala ho aura aSTamIko bAdala ho to ASADhameM 'varSAna barase aura zrAvaNa meM varSA ho // 3 0 // mAgha zukla navamIko caMdramA kA pariveSa maMDala avazya ho to Age ASADha mAsameM varSAkA rodha ( rUkAvaTa) ho // 311 // mAghakI dazamIko varSA ho aura navamIko varSA na ho to zubha prasannatA ke liye ho aura varSARtumeM meghakA mahA udaya ho isameM kucha atizayokti nahIM hai // 312 // mAghamAsakI caturdazI ke dina jisa prahara meM jisa dizA meM bAdala ho to varSAkAlake usa mAsameM megha nahIM barase // 313 // zrIharikRta meghamAlA meM kahA hai ki - mAghamAsa meM hima paDe, varSA ho, bijalI camake to garmakA pUrNa udaya jAnanA // 314 || mAghamAlakI kRSNA " Aho Shrutgyanam"
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ (312) medhamahodaye mAhe bahulI * saptamI phagguNa paMcamI ya citta bIyAe / vahasAha paDhama paDivaya havai mehAo subhikkhaM // 315 // navamI dasamI igArasI mAhe kisaNammi jaihavai vijjU / bhahavaya suddha navamI dasamI egArasI ya paurajalaM // 31 // mahAsubhikSamAdezyaM rAjAno nirupadravAH / saptamI nirmalA neSThA zreSThA vRSTibalAnnanu // 317 // kevalakIrtidigambaro'pyAhamAghasya zuklasaptamyAM yadAbhraM jAyate'bhitaH / tadA vRSTighanA loke bhaviSyati na saMzayaH // 318 // svAtiyoga:---- mAve ca kRSNasaptamyAM svAtiyoge'bhragarjitam / himapAte caNDavAte sarvadhAnyaiH prajAsukham // 316 // tathaiva phAlgune caitre vaizAkhe svAti yogajam / saptamI, phAlguna mAsakI paMcamI, caitra mAsa kI dUja aura vaizAkha mAsa kI prathama pratipadA inameM varSA ho to mubhikSakAraka hai || 315 || mAgha kRSNa navamI, dazamI aura ekAdazIko bijalI camake to bhAdramAsakI zuklapakSakI navamI, dazamI aura ekAdazIko bahuta varSA ho // 316 / / tathA atyanta sukAla aura rAjAoM upadrava rahita hoM | saptamI nirmala ho to acchA nahIM, barase to zreTha hai // 317 // kevalakIrtidigambara kahate haiM ki- mAgha zukla saptamIko yadi AkAzameM cAroM tarapha bAdala ho to pRthvI para bahuta varSA ho isameM saMdeha nahIM // 318 mAgha kRSNa saptamIko svAti yogameM bAdala ho, garjanA ho, hima gire, pracaMDa pavana cale to saba prakArake dhAnya prApta hoM aura prajA sukhI ho / / 316 // isI prakAra phAlguna, caitra aura * TI-atra vRSTiraktA saptamyAM mAghamAse ityAdinAgharAheNoktatvAt tadeva svAtisambhavApi / "Aho Shrutgyanam"
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAvikaphalama vidyubhrAdikaM zreSTha mASAde'pi subhikSakRt // 320 // varAhaH prAha (313) yadrohiNI yogaphalaM tadeva, svAtAvaSADhAsahite ca candre | ASADha zukle nikhilaM vicintyaM, yo'smin vizeSastamahaM pravakSye svAtau nizAMze prathame'bhivRSTe, sasyAni sarvANyupayAnti vRddhim bhAge dvitIye tilamudgamASA, graiSmaM tRtIye'sti na zAradAni // pRSTe'hamAge prathame sudRSTi-stadvitIye tu sakITasarpAH / dRSTistu madhyAspara bhAgavRSTe - niMchidravRSTinizaM pravRSTe | 23 | samuttareNa tArA citrAyAH kIrtyate pAMvatsaH / tasyAsane candre svAteryogaH zubho bhavati // 324 // iti / vaizAkha meM svAtiyoga meM bijalI aura bAila Adi ho to ApAdameM adhika subhikSakAraka hai // 320 // varAhamihirAcArya kahate haiM ki- jaise caMdramA ke sAtha rohiNIyoga kA phala hai usI taraha ApATa nakSatra (pUrvA-uttarASADhA) aura svAtinakSatra ke sAtha caMdramA yogakA phala bhI vaisA hI hai | ASADhake samasta zuklapakSa meM isakA acchI taraha vicAra kareM, isameM jo vizeSa hai usako kahatA hUM // 329 // svAti nakSatra ke dina rAtri ke prathama aMzameM varSA ho to saba prakArake dhAnya kI vRddhi ho / dUsare aMza (bhAga) meM varSA ho to tila, mUMga aura ur3ada kI vRddhi ho / tIsare aMza meM varSA ho to grISmaRtu ke dhAnya ' yava-gehU~ Adi' hoM, paraMtu zaradaRtu ke dhAnya jumAra, bAMjarI Adi utpanna nahIM // 322 // dinake prathama bhAga meM varSA ho to Age acchI varSA ho / dUsare bhAga meM varSA ho to Age varSA acchI ho paraMtu kIr3e aura sarpa Adi adhika hoN| tIsare bhAga meM varSA ho to Age madhyama varSA ho aura dinarAta varSA ho to Age upadrava rahita acchI varSA ho // 323 // citrA nakSatra samasUtra ThIka uttara meM tArA dIkha paDatA hai usako 'apavitsa' kahate -usake samIpa caMdramA ke sAtha svAtikA yoga ho to zubha hotA haiM // 324 // 40 "Aho Shrutgyanam"
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) meghamahodaya mAha kAlI aTThamI, caMdo mehacchasa / to maiM bolyo bhaDulI, varase kAla saMpanna // 325 // mAdhe kRSNanavamyAM ca mRlkssdine'thvaa| vidyunmegho dhanuryoge cArnamasi saMkRte // 326 // etasmAd garbhato vRSTi-rbhAvivarSe'bhijAyate / bhASADhe vA bhAdrapade navamIdivase zubhA // 327 // mAghamAse va saptamyAM kRSNa tryodshiiiye| pUrvasyAmumate meve vArdalaiH saMkule'pi khe // 328 // bahUdakakarA dRSTi-rASADhe saptarAtrikI / amAvasyAmabhrayogAd bhAdre'bde pUrNimAdine // 321 // mAghe zulapatipadi paraM vArdalaistailagandhA khyAnAmadhaM paridinabhave dhAnyakRndaM mahargham / sAmudraM zrIphalamahilatA-patramukhyaM mahargha, mAghakRSNa aSTamI ko candramA bAdaloMse AcchAdita ho to acchA samaya ho||32|| mAghakRSNa navamI ko tathA mUlanakSatra ke dina aura dhanusaMkrAMti ke dina AkAza bAdaloMse AcchAdita rahe tathA bijalI camake aura varSA hoto // 326 // isa garbhase agalA varSameM ASADha aura bhAdramAsakI navamI ke dina macchI varSA avazya ho // 327 // mAghakRSNa saptamI aura trayodazI Adi do dina pUrvadizAmeM meghakA udaya ho aura bAdaloM se AkAza bhAcchAdita rahe to // 328 // ASADha mAsa meM sAta dina taka bahuta jaladA. yapha varSA ho / amAvAsyAko meghakA udaya ho to bhAdramAsakI pUrNimAke dina varSA ho // 326 // mAghazukla pratipadA aura dUja ko bAdala ho to saila, sugaMdhIvastu aura dhAnya tejabhAva ho / yadi tRtIyA ko varSA na ho parantu bhAkAza meghake bAdaloM se virA rahe to lavaNa, zrIphala aura nAgaravela ke "Aho Shrutgyanam"
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSarAjAdikaphalam varSAhInAbhranikaravRtA dRzyate cettRtIyA // 330 // na vRSTirna garjAraco bArdaleSu, xcaturyo ca godhUmakA durlabhAH syuH / yadA paMcamI.vRSTihInApi sAbhrA, tadA bhAdramAse mahA vRSTiyogaH // 331 // kAryAsasya maharghatA bhuvi bhavet SaSThI yadA nirmalA, saptamyAmapi candranirmalatayA rAjJAM mahAn vigrahaH / aSTamyAM yadi bhAskarassamuditaH prAtaHparaM nirmalo, raudre vRssttinirodhkRnbhsicpraayo'lpvrssaakrH|332||iti| phAlgunamAsaphalam---- saptamyAdinaye kRSNe phAlgune ghanagarjitam / . saMgrAmAya pratigrAmaM dhAnyAnAM ca samarthatA // 33 // phAlgune mAsi varSA ce-jAyate'STamikAdine / pAna maha~ge hoM // 330 // caturthIke dina varSA yA garjanA na ho to gehUM du. rlabha ho / yadi paMcamIko varSA na ho aura bAdala ho to bhAdramAsameM adhika varSA ho // 331 // yadi SaSTI nirmala ho to pRthvI para kapAsa maha~ge ho / saptamI ko caMdramA nirmala ho to rAjAoM meM bar3A vigraha ho: aSTamI ko prAptaH. kAlameM sUryodaya nirmala ho to pArTI meM varSAkA nirodha kAraka hai arthAt thoDI varSA kareM // 332 // iti mAghamAsaphalam // phAlgunakRSNa saptamI Adi tIna dina megha garjanA ho to gAMva gAMvameM kalaha ho aura dhAnya saste hoM / / 333 // phAlguna mAsa kI aSTamIke dina varSA Ti-kacittRtIyAcaturyoH phale viparyayaH, yataH* mAha ja tIja ujalI, vAdala gAja suNei / gehUM java saMco kare, muhadhA hosI beDa // 1 // xmAhe votha sunimelI, vAdala meha na hoya / pAna ane nAleraDA, muMhayA huMtA joya // 2 // "Aho Shrutgyanam"
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye tadA subhikSamAdezyaM deze kSemaM sukhaM bahu // 334 // saptamyAdinaye sAbhre garne kuzalanizcayaH / amAvAsyAM bhAdrapade jalaM sulabhamandataH // 33 // phAlgune zuklaptapsamyAM paurNimAsyAM tathA dine / nirvAtaM gaganaM meghA vijalA vidyudanvitAH // 336 // bhaviSyavatsare tatra subhikSaM kSemamAdizet / bhAdre'sau kRSNasaptamyAM dazaiM garbhaphalaM jalam / / 337 / / navyAstu-samaye ced hutAzanyA jvalanasyAsti vaadlm| godhUmakuMkumApAtAnmahargha dhAnyamAdizet // 338 // dazamyekAdazIzukle phaalgune'bhraadigrbhyuk| . tadA caturthapaJcampA-mAzvine vRssttidaayinii||33||iti| pItAbdherudayAstasaGgamaphalA-dArabhya labhyaMdhiyA, . mAsadvAdazakasya vArdalabalaM yAvanmayA vAGmayAt / ho to mubhikSa, dezameM kalyANa aura sukha adhika ho // 334 // saptamI mAdi tIna dina bAdala rahe to mecake garbha meM kuzalatA jAnanA aisA honese bhAdramAsakI amAvAsyAko varSA ho // 335 / / phAlguna zuka saptamI aura pUrNimA ke dina vAyu rahita AkAza ho, vijalA camake aura varSA rahita bA. dala ho to // 336 / / agale varSa mubhikSa aura kalyANa ho, yahI garbha bhAdrakRSNa saptamI aura amAvasako jala barasAve / / 337 // yadi holI ja. lane ke samaya bAdala ho to gehUM, kuMkuma aura dhAnya maha~ge ho / 338 // phAlguna zukla dazamI, ekAdazI ke dina bAdala ho to garbha ke nimitta hai yaha AzvinakI caturthI paMcamI ke dina varSA ko karanevAlA hai / / 336 // iti phAlgunamAsaphalam // agastikA udaya aura astakA phalAdeza se prAraMbhakara nAraha mahInoMke bAdaloMkA udaya taka kA phala zAstrase aura buddhise mAnakara, vAyu aura varSA "Aho Shrutgyanam"
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagarmalakSaNam matvAsArasamAgamodayavidA-mabhyAsasevAkRtA pyAdiSTaM nanu varSayodhanadhanaM harSAya varSArthinAm // 340 // iti zrI meghamahodayasAdhane varSaprayodhagranthe tapAgacchIyamahopAdhyAya zrImeghavijayagaNiviracitegastivarSarAjAdija.. nmalamAbhraviyudAdikathane sptmo'dhikaarH| atha grbhkthnnaamaassttmo'dhikaarH| meghagarbhalakSaNam atha vAyujalAdInAM saMghAtaH styAnapudgalaH / gRhassa garbhazabdena vAcyo'syotpattirucyate // 1 // kArtike pratipanmukhyA-stithayaH kRSNajAH kalAH / amAvasI SoDazIyaM RtoH SoDazarAtrayaH // 2 // garbhAdiH kArtikastena rktvrnnnbhodhrH| kRtikArke garbhapAkAd vRSTiH kalyANakRttadA // 3 // kA samAgama ke udaya ko jAnanevAloM se abhyAsa karake tathA unakI sevA karake varSAke arthijanoM ke harSake liye yaha varSabodharUpa dhanako maiMne kahA // 340 // saurASTrarASTrAntargata-pAdaliptapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhyajainena vicitayA meghamahodaye bAlAyabodhinyA''ryabhASayA TIkito'ga stivarSarAjAdinirUpaNanAmA sptmo'dhikaar:| ___ vAyu aura bAdala Adike ikaThe hue pudgaloMke samUharUpa jo gUDha megha hai usako garbha kahate hai| usakI utpatti kahate haiM // 1 // kArtika kRSNapakSako pratipadAse jo kalA saMjJaka tithi haiM ve Rtu kI solaha rAtriya haiM, jinameM amAvasa kI rAtri solahavIM hai / arthAt pUrNimA se amAvasa paryaMta solaha rAtri kalA saMjJaka haiM ghe puSpavatI mAnI haiM // 2 // kArtikameM garbhAdi ke kArasase AkAza lAla varNavAlA hotA hai / vaha garbha kRmikAke sUrya, "Aho Shrutgyanam"
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ (318) medhamahodaye mAghAdigarbhaH siddhAnte mArgAdiArtike mate / kArtikAnmAghaparyantaM laukikaH kaciducyate // 4 // yata:-garama kahije mAha lagi, phAguNa parAyo gnm| jAra gambha strI jiso, hoi sakaramaNa samma // 5 // zuklAyAM kArtike mAse dvAdazyAM projjvalA nishaa| sakalA nirmalA cet syAt tadA puSpodayo divaH // 6 // yAvat syAt kArtikIpUrNA-dinAvadhisunirmalam / dinAni trINi catvAri RtusnAtaM tadA nabhaH // 7 // kArtike puSpaniSpattau mArge snAnaM tato matam / pauSe tuSAravAtormi-nityaM mAgho ghanAnvitaH // 8 // loke tu-kAtI mAsaha thArasI, AbhA gayaNa kareya / vIja khive gharase sahI, to cAra mAsa paraseya // 9 // anyatrApiparipakka hotA hai taba kalyANakAraka varSA hotI hai // 3 // siddhAnta meMmAtra mAsa meM, vArtikakArakake matase mArgazIrSAdi mAsase aura laukika matase kArtikase mAvamAsa paryanta garbhakI utpatti mAnI hai // 4 // kArtika se mAgha taka garbha pavitra mAnA hai aura phAlgunameM jAra garbha mAnA hai, yaha nAma sadaza phaladAyaka hai // 5 // yadi kArtika zukla bArasakI rAtri samasta bAdala rahita nirmala ho to megha ke garbha kA puppodaya jAnanA // 6 // kArtika zukla dvAdazIse pUrNimA taka tIna yA cAra dina AkAza nirmala rahe to RtumatI kahanA // 7 // kArtika meM rajaHkI utpatti, mArgazIrSa meM snAna, pauSa meM tuSAra aura vAyu ho tathA mAghamAsa bAdala sahita ho to varSAke garbhako pUrNa prApti samajhanA // 8 // loka bhASA meM bhI kahA hai ki- kArtika zukla bArasa ko prAkAzameM bAdala hoM, bijalI camake aura varSA ho to cAra mAsa pUrNa varSA ho Hell kArtika zukla vArasake dina megha dekhane meM Ave to mArgazIrSArka meM "Aho Shrutgyanam"
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagarbhalakSaNam kAtI pArasI mehA dIse, nizcaya barase migasirasIsai / pAMcamI mehA camake dAmaNi, tovarase saghaloI shraavnni|10|| varAhastu prAha-- kecidanti kArtika zuklAntamatItya garbhadivasAH syuH| na tu tanmataM yahUnAM gargAdInAM mataM vakSye // 11 // mArgazirasitapakSe pratipatprabhRtikSapAkare SADhAma / pUrvA vA samupagate garbhANAM lakSaNaM jJeyam // 12 // yanakSatramupagate garbhazcandra bhavet sa candravazAt / pazcanavate dinazate tatraiva prasavamAyAti // 13 // meghamAlAyAM tuvArasturyastRtIyaM bhaM tithi: sA yaa'stigrbhinnii| garbhapAtaM vinA megha-stattatkAle prajAyate // 14 // dazaprakArAH prAguktA garbhAH zIta sambhavAH / nizcaya se varSA ho aura paMcamI ke dina megha ho yA bijalI camke to pUrNa zrAvaNamAsameM varSA ho // 10 // koI kahate haiM ki kArtika zuklapakSako lAMgha kara garbhake dina hote haiM, paraMtu aisA bahutoMkA mata nahIM hai isaliye bahutase gargAdi RSiyoMkA mata kahatA hU~ // 11 // mArgazIrSa zuklapakSa meM pratipadA prAdi jisa dina caMdramA pUrvASADhA nakSatra para hotA hai, usI dina se garbha kA lakSaNa jAnanA cAhiye // 12 // jisa nakSatra para candramA ho usa dina jo megha kA garbha utpanna hotA hai vaha candramA ke vaza se mAnA jAtA hai| yaha candramAke vazase utpanna huA garbha 165 dinameM prasavatA (varSA karatA) hai // 13 // jisa tithi ko cauthA vAra aura tIsarA nakSatra ho usa tithiko varSA ke garbha utpanna hote haiM, vaha sthira ho kara usa 2 kAlameM varSA hotI hai| 14 // zItaRtumeM utpanna honevAle daza prakArake garbha pahale kahe haiM, ve * TI-mRgazIrSazabdana mRgazIrSamarkabhoganakSatraM tatsamaye vRSTirityayaH / "Aho Shrutgyanam"
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ (327) meghamahodaya galanti no caitrazukle tadA varSA yathAsthitAH // 15 // Ayuktam-caitrasyAdau divasadazakaM kalpayitvA krameNa , svAtyantA prabhRtimunibhiSTihetorvilokyam / yAvatsaMkhye bhavati divase durdinaM vA'tha dRSTi stAvatsaMkhyaM bhavati niyataM vArSikaM dagdhamRkSam // 16 // karakAdhUnikApAto rajovRSTiH sdhuunikaa| tribhiretaimahotpAtaiH sadyo go vinazyati // 17 // kArtikAd rAdhaparyantaM garbhAH syuH saptamAsajAH / utpateH sArddhaSaNmAsai-vinA pAtaM prakRtidAH // 18 // yadAhuH-garbhite kArtike mAse mAsAzcatvAra IritAH kRSTayAkulAH mubhikSaM ca sasyasampatiruttamA // 16 // kRSNapItaharicchveta-varNA meghAstadA smRtAH / sindaratAmravarNAstu kvacidRSTividhAyinaH // 20 // ata eva loke'pi-kAtImAsaha dhurikaravi, vaisAkhaha pjjt| yadi caitra zuklapakSameM gale (barase) nahIM aura yathAsthita rahe to varSA hotI hai // 15 // caitra zuklapakSa ke daza dina ArdrA se svAti nakSatra taka krama meM kRSTike liye avalokana karanA cAhiye, inameM yadi jisa dina durdina yA varSA ho utanI saMkhyAvAlA varSAkA nakSatra dagdha hotA hai // 16 // olA tathA dhUnikA kA giranA aura dhUmikA ke sAtha rajaH kI varSA honA ye tIna mahA utpAta haiM, inase garbhakA zIghrahI nAza hotA hai // 17 // kAttikase vaizAkha taka ye sApta mAsa garbha rahate haiM / ve utpatti se sAde chabhAsa bAda prasUti dAyaka hote haiM // 18 // kArtika mAsameM utpanna hue garbha cAra mAsa varSA se paripUrNa hotA hai aura subhikSa tathA dhAnya kI prApti uttama karatA hai // 16 // dhAma, pIlA, harA aura zveta ye varNavAle meva varSAdAyaka haiM aura siMdUra tathA tAmravarNavAle meva kvacita hI varSAdAyaka haiM // 20 // loka meM bhI kAttika "Aho Shrutgyanam"
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagarbhalakSaNam (1231 rohiNI pUri navigale, to puurogbhNt||21|| rohiNyAH zazino bhogaH kArtike vA taduttare / mAse godayAyaitada varSage kRttikAlayam // 22 // sUtraM putkarSato garbhaH pANmAsiko niveditH| adhikasyAvivakSAtastatra sUryAyurAdivata* // 23 // yAhulyanayato yahA sUtraM prAyikamiSyatAm / pajAdipAThavata sva navamAsyAdivajine // 24 // : mArgazIrSAdipale tu kArtike duSpasambhavAt / katA bhedavivakSAnyai-garbhASTame vratAdivat // 25 // mAdisa vaizAkha taka rohiNI nakSatrameM varSA na ho to garbha kI pUrNa prApti jAnanA // 21 // kArtika aura mArgazIrSameM candramA kA rohiNI nakSatrake sAtha bhoga garbhakA udaya ke liye hotA hai, vaha kRttikA Adi do nakSatroM meM barasatA hai // 22 // prAyaH sUtroMmeM pAgamAsika garbha kahA hai kyoMki adhika kI vivakSA na honese, jaise sUrya Adi kAM AyuSya // 23 // athavA bAhulyatAke nayase sUtrako prAyika saMjJA mAnA hai, jaise uttama svapnoMmeM prathama gaja (hAthI) aura jinezvaroM kI garbha navamAsAdi sthiti // 24 // tathA mArgazIrSakA mAdi (kRSNa) pakSaneM garbhake puSdhakAlakA saMbhava hai usako kArtika mAnakara puSya yA saMbhava batalAyA, aisI anya AcAryone bhedavivakSA kI, jaise garbha se maSTa varSameM yajJopavIta Adi vrata ityAdi // 25 // . .. TI-zrIbhagavatyA lokapAlAdhikAre candrasUryayorAyuH pazyopanamAtramucalakSasahasraM vAyuradhikaM tasyApi vikSaNAt / RSabhe vArSikara po'dhikaM tanna vivakSitam / dvAsatatisamAyuriyAjyadhikaM / yathoM loke patraH paJcazamisastuzitA, mAsa dazabhirvarSamadhikaM na viSayate / gayavasaha itigAthA sarvatra paraM sarvAhatAM pUrvagajadarzanaM nAsti tayA. pi mAityApAThaH / garbhe'pi "navagraha mAsAga bahupaMDiputrANa adamAgarAyANa" iti pAThaH sarvatra parasAItAM grbhsthitithaanaasti| "Aho Shrutgyanam"
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ (322) meghamahodaye yadAha varAhaHsitapakSabhavAH kRSNe kRSNAH zukle cusambhavA rAtrau / naktaM prabhavAzcAhani sandhyAjAtAzca sandhyAyAm ||26|| mArgasitAdyA garbhA jyeSThA'sitapakSa ke prasuvate'bdam / tat kRSNapakSajAtA ASADhasite pravarSanti // 27 // pauSasitotthA garbhA ASADhasyAsite va meghakarAH / pauSastha kRSNapakSAd vinirddizecchrAvaNasya site ||28|| mArgasitAyAH katicit patanti karakAnilAdikotpAtaiH / mArgAsitajA garbhA mandaphalAH pauSazuklajAtAzca // 26 // mAghasitotthA garbhA zrAvaNakRSNe prasUtimAyAnti / mAghasya kRSNapakSeNa vinirdized bhAdrapada zuklam // 30 // phAlguna zukla samutthA bhAdrapadasyAsite vinirdezyAH / tasyaiva kRSNapakSodbhavAH punaJcAzvayuji zukle // 31 // kA. zuklapakSa meM paidA huA garbha kRSNapakSa meM aura kRSNapakSameM paidA huA garbha zupakSa, dinakA garbha rAtri meM aura rAtrikA garbha dinameM, tathA sandhAkAla garbha saMdhyAsamaya meM prasavatA hai // 26 // mArgazIrSa zukranakSameM utpanna huaa| garbha jyeSNapakSa meM prasavatA haiM aura mAgazIrSa kRSNapakSa meM paidA huA garbha bhASADha zukrAkSa prasavatA hai yAne barasatA hai // 27 // pauSazukra paidA huA garbha ASADhakRSNa rakSa aura pauSakRSNapakSakA garbha zrAvaNa zuklapakSameM barasatA hai // 28 // mArgazirazuklapakSa meM paidA huA garbha kabhI olA aura vAyu Adi kA utpAsoM se gira jAtA hai| mArgazIrSa kRSNapakSa meM aura pauSazukrapakSa meM utpanna huA garbha sandaphaladAyaka hai || 26 // mAvazukrakSameM utpanna huA garbha zrAva kRSNapakSa meM aura mAghakRSNapakSakA garbha bhAdrapadakA zuklapakSa meM prasavatA hai // 30 // phAlguna zuklapakSameM utpanna huA garbha bhAdrapadakA kRSNapakSameM aura phAlguna kRSNapakSakA garbha Azvina zuklapakSa meM barasatA hai / / 31 / / caitrazu "Aho Shrutgyanam"
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagarmalA caitrasitapakSajAtAH kRSNe'zvayujastu dhAridA grbhaaH| kSetrAsitasambhUtAH kArtikazukle'bhivarSanti // 32 // tasmAnmate'pi vArAhe puSpaM syAt kaartikaasite| anukte parizeSeNa nirNayo'tra bahuzrutAt // 33 // mArgakRSNajAdigarbhA yathA--- mAgazIrSakRSNapakSa maghAyAM garbhasambhave / yatA kRSNa caturdazyAM savidyunmeghadarzane // 34 // ASADha zuklapakSetaccatujhaM varSati dhruvam / mArgakRSNe caturthyAdi-traye'zleSAtrayIkamAt // 35 // garbhiteSveSu RkSeSu mArgakRSNe phalaM bhavet / bhASAhe pUrvaphAlgunyAM trirAtraM pRSTisambhavAt // 36 // uttarA hastazcitrA ca saptamyAditraye ydaa| mArgazIrSe garmitA ced arvAtaizca vidyutA // 37 // klapakSameM paidA huA garbha AzvinakRSNapakSameM aura caitrakRSNapakSakA garbha kA. tikazuklapakSameM barasatA hai // 32 // aisA varAhamiharAcAryakA mata hai isaliye kArtika kRSNapakSameM megha ke puSpa (rajaH ) kI prApti samajhanA cAhiye aura jo bAkI nahIM kahe haiM unakA nirNaya bahuta se AgamoM dvArA yahAM kara. lenA cAhiye 133 // mArgazIrSa kRSNapakSa meM madhAnakSatra ke dina garbha utpanna ho yA kRSNa caturdazI ko bijalI sahita bAdala ho to // 34 // ASADha zuklapakSa meM caturthIke dina avazya varSA hotI hai / mArgazira kRSNapakSakI caturthI Adi mIna tithi aura AzleSA Adi tIna nakSatra ina meM garbhakI utpatti ho to ASADhamAsameM pUrvAphAlgunInakSatrake dina tIna rAtri varSA ho||35-36 mArgazIra kRSNapakSameM uttarAphAlgunI hasta aura citrAnakSatra tathA saptamI Adi tIna tithi inameM garbha utpanna ho aura bijalIke sAtha bAdala tathA vAyu hoto||37||bhaassaaddh "Aho Shrutgyanam"
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahApaye bhASA zvetapakSe tu aSTamyA svAtibhe tathA / trirAtraM meghavRSTayA syAjalairekArNavA mahI // 8 // dazamyAditraye mArge kRSNe caamaavsiitiyo| citrAsvAtivizAkhAmu samAte garbhalakSaNe // 39 // prASADha zuklapakSAnta-stithau tasyAM ghanodayaH / tasminneva ca nakSatre jAyate nAtra saMzayaH // 40 // pauSamAse kRSNapakSe RkSaM zatabhiSam ydaa| ityAdizloka dazakaM prAguktAmaha bhAvyate // 41 // saptamyAditraye pauSe kRSNe garbhasya lakSaNAt / zrAvaNe zuklasaptamyAM svAtau syAd vRSTaye dhruvam // 42 // prayodazItraye kRSNe vidyunmedhaizca garbhite / zrAvaNe pUrNimAyAM syAd vRSTiH sarvatra maNDale // 43 // mAdhe kRSganavamyAM cedityuktaM praak| 'phAlgune zuklasaptamyAM kRttikARkSasaGgame / zukrarakSameM aSTamIko tathA svAti nakSatrako tIna rAtri meghavRSTi ho, pRthvI jala se ekAkAra ho // 38 // mArgazira kRSNa pakSa kI dazamI bhAdi tIna tithi aura amAvAsyA ina tithiyoMmeM tathA citrA svAti aura vizAkhA ina nakSatroM meM garbha utpanna ho to // 36 // ASADha zuklapakSake antakI unhIM tithioM meM aura unhIM nakSatroM meM varSA ho isameM saMdeha nahIM // 40 // pauSa mAsakA kRSNapakSameM yadi zatabhiSagnakSatrake dina vAyu bAdala ho ityAdi daza zloka pahale kahe haiM vahAM se yahAM vicAra lenA // 41 // pauSa kRvipakSakI saptamI Adi tIna tithioM meM garbhakA lakSaNa hone se zrAvaNa zukla saptamIko svAtinakSatrake dina nizcaya se varSA hotI hai // 42 // pauSa kRSNa trayodazI bhAdi tIna tithiyoM meM bijalI aura bAdala sahita garma ho to zrAvaNa mAsakI pUrNimAke dina sarvatra dezameM varSA ho // 43 // "Aho Shrutgyanam"
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagabhalakSaNam garbhAdamAghamI bhAdra droNa meghapravAsinI // 4 // aSTamyAMdicatuSke tu caturyAditraye dhanaH / bhaveda bhAdrapade mAse jagataH sukhasAdhanam // 4 // paJcamI sasamI caitre navamyekAdazI sitaa| trayodazI pUrNimA ca dineSveteSu varSakAt // 46 // karakApAtanAdvidarzanAda garjitAdapi / varSAkAle jalaghara chidra deva pravarSati / / 47 // pachA vAyuriva tredhA jJApakaH sthApakaH punaH / utpAdakazca garbho'tra sArddhaSApamAsiko'ntimaH // 48i kArtikavAdazIgarbho jJApakaH shucivrssnne| mArgazuklasya pazcamyAH zrAvaNAdicatuSTaye // 49 / / pauSakRSNASTamIgarbho sasamyAM nabhamaH site / pauSakRSNadazamyAM hi garbho bhAdrAsitasya vA // 50 // phAlguna zukla sa.tI kRtikA yukta ho usa dinavA garbhase bhAdrapada kI amAvasako eka droga jalavarSA ho // 44 // phalgu meM aSTamI prAdi cAra dina garbha ho to bhAdrapada meM caturthI Adi tIna dina jagatako sukhakAraka varSA ho // 45 // - caitra zukla paMcamI saptamI navamI ekAdazI trayodazI aura pUrNimA ina dinoMmeM varSA ho, olA gire, bijalI camake aura garjanA ho to varSAkAla meM chidrase hI varSA ho // 46 // 47 // jaise vAyu tIna prakAra ke haiM aise garbha bhI jJApaka, sthApaka aura utpAdaka ye tIna prakAra ke haiM, inameM antima sAr3he chapAsakA garbha uttama mAnA hai // 48 // kArtika zukla dvAdazIkA garbha ASADha meM varSatA hai / mArgazIrSa zurU paMcamI kA garbha zrAvaNa Adi cAra mAsa barasatA hai // 46 // pauSakRSNa pra. emI kA garbha zrAvaNa zukla saptamI ko barasatA hai| pauSakRSNa dazamI kA "Aho Shrutgyanam"
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ pauSasya zuklaSaSThIjo garbhA bhAdrapadA'site / mAce pavalasatamyA pAzvinAzuklazuklayoH // 11 // loke'pi-prAsADe siharA kare, baje uttara pAya / tara jANe kAtI thakI, dasame mAsa vihAya // 12 // posa aMpAri AThami, viNujala prAbhA chaaNh| sAvaNa sudi sAmami, jalaghara dIdhI bAMha // 53 // posaha chahe hui ghaNasAro, to barase bhadava aNdhaaro| mAhIsaptamI sattejoi,iNaguNa nirato gharase aasoh||54|| posadazamI jo meha saMbhAre, to varase bhadava aMdhAre / mAhI sAtamI gambhI dIse, AsU varase dIha yattIse // 5 // chaTTi igArasi pUnima pUrI, posaamAvasi hoi aniirii| ima japesavi paDhiyA paMDiya, varase meha asADha akhNddiy||56|| posaaMdhArI sAtame, jai ghaNa navi vrsedd| garbha bhAdrakRSNa meM barasatA hai // 50 // pauSazukla SaSTI kA garbha bhAdrapadakapraNapakSameM barasatA hai / mAghazukla saptamIkA garbha pAloja kRSNa aura zukla ye donoM pakSameM barasatA hai||| 51 // . ASADhameM garjanA ho aura uttaradizAkA yAyu cale to bhAdrapada meM varSA. ho // 52 // pauSa kRSNaaSTamIko AkAza bAdaloM se AcchAdita ho kiMtu varSA na ho to zrAvaNa zukla saptamIko varSA ho // 53 // pauSa mAsakI SaSThIke dina varSAkA garbha ho to bhAdrapadakA kRSNapakSameM varSA ho / mAgha zuklasaptamI ko varSAke garbha ho to AsojamAsameM niraMtara varSA ho // 54 // pauSa dazamI ko meghADaMbara ho to bhAdrapadake kRSNapakSa meM varSA ho / mAgha mAsakI saptamI ko varSAke garbha ho to pAsoja mahIneke battIma dina varSA ho // 55 // pauSa mAsakI SaSTI ekAdazI pUrNimA aura amAvAsyAke dina garmakI paripUrNatA ho so ASADhamAsameM avicchina megha barase aise saba paMDita kahate haiM // 56 // pauSa "Aho Shrutgyanam"
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagarbhama to AdA mAMhe Adare, jalathala eka karei // 57 // tataH syurjJApake garbhe mAsA Sad sapta cASTa* vA / sthApako jyeSThamUlAdi-pUrvASADhAmbudodayaH // 58 // yataH -galI rohiNI galI paDivA, galiyA jehA mala / pUrvASADha dhaDakio, nIpanA sAtu nUra // 59 // utpAdakastu dvividhastAtkAlikaH sa lakSaNaH / sArddhaSANmAsikastvanyaH prathamaH samayodbhavaH // 60 // zitripaJcAdidivasamA sAdhantajalapradAH / se madhyamAH parijJeyA- stAtkAlikAH punastvamI // 61 // meghacakraM raudrIya meghamAlAyAm (*27) pUrvAsyAM yadi sandhyAyAM meghairAcchAdinaM nabhaH / kRSNa saptamIko yadi varSA na ho to ArdrA nakSatra meM varSAkA prAraMbha ho yAne jala sthala ekAkAra ho // 57 // jJApakagarbha cha sAta yA ATha mAsa ke bAda barasatA hai / sthApaka garbha jyeSTha mUla aura pUrvASADhA nakSatra meM udaya hotA hai // 58 // isaliye kahA hai ki- pratipadA tithi, rohiNI, jyeSTha aura mUlanakSatra inameM varSA ho aura pUrvASADhA meM garjanA ho to sAtoM nUra utpanna hoM // 56 // utpAdaka garbha do prakArake haiM- eka 'tAtkAlika' zIghra hI barasanevAlA aura dUsarA samaya para barasanevAlA sAr3he chanAsika // 60 // garbha hone bAda jo do tIna pAMca . AAdi dinoM meM yA mAsake bhItara hI barasanevAlA ho yaha madhyama tAtkAlika garma jAnanA // 61 // pUrva dizAmeM yadi sandhyA samaya AkAza bAdaloM se AcchAdita ho * TI- atrASTau mAsAH pauSadazamItyAdAvapi tathaiva, mAvazuddhasaptabhyAM garbho'pyAzvine'STamAsajaH, AzvinakRSNe sArdrASTamAsajaH / pauSa pUrNi mAgarbha prASADhazule bArAmAsikaH kRSNe tu sArddhaSAgamAsikaH kRSNAdimavaiH zuklAdimate tu ASADhazule sArddhapArAmAsikaH, kRSNapace khAtamAkhikaH / " Aho Shrutgyanam"
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ (328) .. meghamahodaye parvatAkRtibhiH kazcit kazcitkuJjaramRtibhiH // 62 // nAnAkRtidharairana - mAnaGgavaleghanaiH / paJcarAtrAt saptarAtrAt sadyAM dRSTiniMgadyate // 63 // uttarasyAM ca sandhyAyAM girimAleva vistRtaH / meghastRtIyadivase vRSTyA tuSTekarI nRNAm // 64|| pazcimAyAM tu sandhyAyAM ghanAH syuH parvatA iva / zyAmA'staMgate bhAnau sadyo varSAbhilakSaNam // 65 // dakSiNasyAM yadA meghaH sa koTInArasambhavaH / tripaJcasaptarAtrAntaH kiJcid vRSTividhAyakaH // 66 // AgneyyAM bahutApAya mevAH svalyajalapradAH / nairRtyAmItiruntApa-rogavarSAkarAH smRtAH // 67 // vAtavRSTikarAH sadyo vAyavyAmunnatA ghanaH / aizAnyAmazanizyaktA mevAH sukhakarA jalAt // 68 // aura yahI bAdaloM kI AkRti parvata yA hAthI samAna dekhane meM Ave // 62 // aura aneka prakAra va hAniyoMke sadRza badala dIkhe to pAMca yA sAta rAtri bAda varSA ho // 63 // utta dijJAne saMdhyA ke samaya parvatapaMktikI samAna vistRta bAdala ho to tIna dinoM manukoM ko saMtuSTa karanevAlI acchI varSA ho // 64 // pazcima dizAneM sandhyA ke samaya parvatakI samAna vAila hoM aura sUtike samaya bAla zAna raMgavAle ho to zIghra hI varSA hotI hai / 65 / / dakSi dizA meM saMdhyA ke samaya jayA yA mukuTakI samAna bAdala ho to tIna pAMca yA satAki bAda kucha varSA ho // 66 // Agneya koNa meM bAila ho to garI adhika par3e aura varSA thor3I ho / naiRRtya koNa meM bAdala ho to ItikA upadrava ho aura rogakAraka varSA ho // 67 // vAyavya koNa meM unnata badala ho to zIghra hI vAyu aura varSA karate hai / IzAna koNa meM bAdala ko bijalI camake so sukhakAraka jala varSA ho // 6 // "Aho Shrutgyanam"
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagarbhalakSaNam (329) atha tAtkAlikagarbhalakSaNam--- caturthI paJcamI SaSThI hyamAvAsyA ca saptamI / ASADhakRSNa tithayaH sadyo meghAya lakSaNe // 66 // bhreSu paJcavarNAH syuH pazcimAbhimukhI gatiH / pUrvavAtaH punarmeghA varSAlakSaNamIdRzam ||50 // prASADha pUrNAvigamAd yAvadAyAti paJcamI / tAvaddineSu madhyAhne sandhyAyAM meghalakSaNe // 71 // saptamI dazamI caikAdazI zrAvaNakRSgagA / meghacinhena sandhyAyAM trirAtrAd vRSTikAriNI // 72 // amAvAsyAM zrAvaNasya citrAdine'thavA site / sadya utpadyate garbha staddine durdinAditA // 73 // pUrvasyAM vAdalaM dhUmraM sUryA'ste pItakRSNatA / uttarasyAM meghamAlA prabhAte vimalA dizaH // 74 // ASADha kRbhNapakSa kI caturthI, paMcamI, SaSThI, amAvasa aura saptamI ye tithi zIghra hI megha barasAtI hai // 66 // AkAzameM paMca varNavAle bAdala pazcimAbhimukha jA rahe hoM aura pUrvadizAkA vAyu calatA ho to yaha varSAkA lakSaNa samajhanA cAhiye // 70 // ASADha pUrNimAke bAda paMcamI taka ina dinoMneM madhyAhna samaya aura saMdhyA samaya meghake lakSaNa ho to zIghra hI varSA hotI hai // 71 // zrAvaNa kRSNapakSa kI saptamI dazamI aura ekAdazIko saMdhyA samaya meM ke lakSaNa ho to tIna rAtameM varSA ho // 72 // zrAvaNakI amAvasa ko yA zukrapakSa meM citrAnakSatra ke dina durdina ho to zIghra hI garbha utpanna hotA hai // 73 // pUrvadizA meM dhUmravarNavAle bAdala sUryAsta ke samaya pIle yA 18 ma varNavAle ho jAya, uttara dizA meM meva ho, prAta kAla meM dizA svaccha rahe aura madhyAhna samaya adhika garamI ho to ye megha ke lakSaNa jAnanA; yadi aise lakSaNa ho to usI dina bAMdhIrAta meM prajA ko saMtuSTakAraka macchI kara "Aho Shrutgyanam"
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ (330) meghamahodaye madhyakAle janettApa IdRze meghalakSaNe / arddharAtre gate vRSTiH prajAtoSAya jAyate // 7 // bhAdrazukla caturthe'hni paJcame saptame'STame / pUrNimAyAM ca garbhaNa sadyo meghamahodayaH // 76 // paJcabhiH saptabhirvA syA-ddinairekArNavA mahI / caturthyAmapi paJcamyA-mAzvine zIghragarbhadA // 77 // dakSiNaH prathalo vAtaH sakRdeva prajAyate / dhAruNazcaiva nakSatraiH zIghraM varSati mAdhavaH // 78 // dhUmritAH syurdizaH sarvAH pUrvavAte vahatyapi / caturyAmyantare meghaH sarAMsi paripUrayet // 76 / / varAhastvAha-udayazikharisaMstho durnirIkSo'tidIptyA, drutakanakanikAzaH snigdhavaiDUryakAntiH / tadahani kurute'mbha-stoyakAle vivazvAn, pratipadi yadi voccaiH khaM gato'tIva tIvraH // 8 // varSA hotI hai ||74-75!! bhAdrapada zukla caturthI, pacamI, saptamI, aSTamI aura pUrNimA ina dinoMmeM garbha ho to zIbahI varSA hotI hai // 76 // pAMcave yA sAtaveM dinameM hI pRthvI jalase pUrNa ho jAya / Azvina mAsakI caturthI aura paMcamIko bhI zIghrahI varSAkAraka garbha hote haiM // 77|| zatabhiSAnakSatra ke dina dakSiNa dizAkA prabala vAyu ekavAra bhI cale to zIghrahI varSA hotI hai // 7 // saba dizAe~ dhUmra varNavAlI hoM aura pUrvadizAkA vAyu cale to cauthe prahara jalakI varSA sarovarako paripUrNa kareM // 76 / / varSARtu meM jisa dina udayAcala para rahA huA sUrya apanI kAnti se pracaMDa tejasvI ho, pighale hue suvarNakI samAna yA snigdha vaiDUryamaNikI samAna cikanI kAnti vAle ho to usa dina jalavarSA ho / yadi AkAza meM UMce sthAna pare jA. kara tIkSNa kiraNoMse tape to usI samaya varSA ho // 8 // "Aho Shrutgyanam"
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagarbhalakSaNam (331) garbhavinAzalakSaNam -- garbhopaghAtaliGgAnyulkAzanipAMzupAtadigdAhAH / kSitikampakhapura kI lakaketu grahayuddha nirghAtAH // 81 // rudhirAdivRSTikRta parivendradhanUMSi darzanaM rAhoH / ityutpAtairetaistrividhaizcAnyairhato garbhaH // 82 // svartuH prabhASajanitaiH sAmAnyairyaizca lakSaNairvRddhiH garbhANAM viparItaistaireva viparyayo bhavati // 83 // bhAdrapadAdvayavizvAmbudeva paitAmaheSvatharkSeSu / sarveSvRtuSu vivRddho garbho bahutoyado bhavati // 84 // zatabhiSagAzleSArdrAsvAtimaghAsaMyutaH zubho garbhaH / pAMsu bahUn divasAn hantyutpAtairhetaistrividhaiH // 85 // mArgazirAdiSvaSTau SaTSoDaza viMzatizcaturyuktAH / aba garbha vinAza kAraka lakSaNa kahate hai- garbhake samaya ulkApAta, vajrAghAta, dhUlikI varSA, digdAha, bhUmikampa, gandharva nagara, kolaka, ketu, grahayuddha, nirvAtazabda, rudhira AdikI varSA honese vikArapana, parigha, indradhanuSa aura rAhu kA darzana ina saba utpAtoM se aura dUsare tIna prakAra ke utpAtoM se garbhakA vinAza ho jAtA hai // 1-82 // apane Rtuke svabhAva meM utpanna hue garbha sAdhAraNa lakSaNa dvArA baDhate haiM aura yahI lakSaNa viparIta honese garbhakI hAni hotI hai ||3|| pUrvAbhAdrapadA, uttarAbhAdrapadA, pUrvASADhA, uttarASADhA aura rohiNI ina nakSatroM meM utpanna hue garbha saba Rtu meM vRddhi pAte haiM aura bahuta jaladAyaka hote haiM // 84 // zatabhiSA, AzleSA, ArdrA, svAti aura maghA ina nakSatroM meM utpanna hue garbha zubha hote haiM aura bahuta dina taka poSaNa karate haiM paraMtu tIna utpAtoM se hane hue ho to naSTa ho jAte haiM // 84 // mArgazira meM zatabhiSA Adi pAMca nakSatroM meM utpanna hue garbha sAr3he chaH mAsa bAda ATha dina taka barasate haiM / isI taraha pauSa ke utpanna " Aho Shrutgyanam"
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ (332) meghamahodaye niMzatirathadivasAyamekatamarveNa pazcabhyaH // 8 // krUragrahasaMyukte karakAzanivarSadAyino grbhaa:| zazini ravau cApi zubhairyunakSite bhUri vRSTikarAH // 8 // garbhasamaye'tivRSTigarbhAbhAvAya mitrakheTakRtA / droNASTAMzAbhyadhike pRSThegarbhazcyuto bhavati // 8 // garbhaH puSTaH prasave grahoraghAtAdibhiryadina pRSTaH / prAtmIyagarbhasamaye karakAmizraM dadAtyambhaH // 86|| kAThinyaM yAti yathA cirakAladhRtaM payaH payasvinyAH / kAlAtItaM tadvatsalilaM kAThinyamupayAti // 10 // paJciimattaiH zatayojanaM tadarhArddhamekano hanyAt / varSati pazca samantAda rUpeNakena yo garbhaH // 6 // hue garbha chaH dina, mAghake solaha dina, phAlguna ke caubIsa, caitrake vIsa dina aura vaizAkhake tIna dina barAbara varSA hotI hai // 86 // yadi garbha kA nakSatra kA graha yukta ho to samasta garbha se ole aura vijalI gire tathA varSAke sAtha macchalI barase / yadi candramA yA sUrya zubhagraha se yukta ho yA zubhagraha se dekhe jAte ho to bahutahI varSA karate haiM // 7 // yadi garbha ke samaya vinA kAraNa vahutasI varSA ho to garbhakA abhAva hotA hai / droNakA aSTamAMzase adhika varSA ho to garbhapAta hotA hai // 8 // jo puSTagarbha prasatra ke samaya grahoM ke upacAta Adise na barase to dUsare garbha grahaNa ke samaya polekA milA huA jala barasAtA hai // 86 // jisa prakAra gAyoM kA dUdha bahuta kAla taka rahanese kaThina ho jAtA hai, isI taraha jala bhI varSane ke samaya na barase to kaThina ole bana jAte haiM // 60 // jo garbha pavana jala bijalI garjanA aura vAdala' ina pAMca prakArake nimittase puSTa hotA hai vaha sau yojana taka barasatA hai| cAra nimittase pacAsa, tIna nimittase pacIsa, do nimitase sAr3he bAraha aura eka nimitase pAMca yojana taka barasatA hai / "Aho Shrutgyanam"
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghanarmalakSaNam : droNaH paJcanimite garbhe zrINyADhakAni pavanena / SavidyunA navAtraiH stanitena dvAdaza prasave - // 92 // satsandhyAsaMlagno varSati garbhastu yojanaMH svekam |sarjita trigutiM sArddhASTayojanI bhaved vidyuta // 63 // pratisUryakeNa varSatyekAdaza yojanAni garbhastuH / satparivezo dvAdaza. samIraNenApi paJcadarA ||14|| pavanAbhravRSTividyudgarjitazItoSNarazmipariveSAH / jalamatsyena sahotA dazadhA garbhaprasavahetuH // 95 // pabanasalilavidyudgarjitAmrAnvito yaH sa bhavati bahutoyaH paMcarUpAbhyupetaH / visRjati yadi toyaM garbhakAle ca bhUri, prasavasamaya mityA zIkarAmbhaH karoti // 66 // cha , arthAt eka 2 ninittasa abhAvasa sau yAjanaka ddharddha kI hAni hokara varSA hotI hai // 61 // pAMca nimittatrAle garbha eka droNa (200 pala) jala barasAtA hai / prasavake samaya pavana ho to tIna ADaka (150 - pala) jala barasAtA hai| bijalIke nimitavAle garbha chaH grAhaka jala barasatA hai / megha saMyukta garbha ho ta to nava Aka aura garjanA yukta garbha ho to bAraha cATaka jala barasAtA hai // 62 // saMdhyA yukta garbha eka yojana taka barasatA hai / garjanA yukta garbha tIna yojana taka, bijalI yukta garbha sADhe ATha yojana taka barasatA hai // 63 // ulkApAta yukta garbha gyAraha yojana taka, parimaMDala yukta bAraha yojana aura vAyu yukta paMdaraha yojana taka barasatA hai // 64 // pavana bAdala, varSA, bijalI, garjanA, zIta, uSNa, kiraNa, pariveSa aura jalamatsya, ye daza prakAra garbha prasavake kAraNa haiM // 65 // jo garbha pavana, jala, bijalI, garjanA aura bAdala ina pAMca nimittarUpase yukta ho to vaha garbha bahuta jaladAyaka hotA hai / yadi garbhakAla meM bahuta jala barase to prasava samaya "Aho Shrutgyanam"
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye (134) atha sadyo vRSTilakSaNam bAdale rAtrivAsazcet khadyoteSu nizi yutiH / jaleSu coSNatA sadyo meghavarSAbhilakSaNam // 67 // rAtrau tArA phalatkAraH prAtazcAtyaruNo rAtriH / avRSTau zakracApazca sadyo vRSTistadA bhavet // 68 // vadanti bhujagA vRkSe sUryendoH paridhistathA / urdhvA ced gaMDarI zete lohe kIhaH punaH punaH // 66 // AmlaM ca takaM tatkAlaM matsyendradhanurudgamaH / dhUmritA niviDA zailA-dharmAdiSu tathArdratA // 100 // prabhAte pazcimAyAM ce-dindracApaH pradRzyate / vAruNaizcaiva nakSatraiH zIghraM varSati mAdhavaH // 101 // gomaye utkarAH kITAH paritApo'tidAruNAH / cAtakAnAM ravo vRSTiM sadyaH sa sUcayejjane // 102 // ko lAMghakara jala kaNa varSA karatA hai // 66 // bAdaloM meM aMdhakAra ho, rAtri meM khadyota (uDanevAle camakadAra jaMtu ) kI prakAza adhika ho aura pAnimeM uSNatA ho to zIghrahI meghavarSAkA lakSaNa jAnanA // 67 // rAtri meM tArA gire, prAtaH kAla sUrya lAlavarNa vAlA ho, aura AkAza meM vinA vartrA indradhanuSa dIkhe to zIghra hI varSA hotI hai // 68 // vRkSa para sarpa car3he, sUrya aura caMdramA ko paridhi ( parimaMDala ) ho, uccasthAna para gaDDarI sove, lohe para vAraMvAra kITa lagajAya // 66 // chAzameM khaTTApana zIghrahI AjAya, jalamatsya tathA indra dhanuSa kA udaya ho, parvata dhUma vAle hokara ghane ( ikaTThe ) dIkhe, camaDA AdimeM gIlApana ho jAya // 1 00 || prAtaH kAla pazcimadizA meM indra dhanuSa dIkhe aura zatabhiSA nakSatra ho to zIghrahI varSA hotI hai // 101 // gobara meM atidAruNa bahuta prakAra ke kIDe hoM tathA cAtaka pakSI zabda kare to zIghrahI varSA hotI hai / "Aho Shrutgyanam"
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghagarbhalakSaNam (335) sUryodaye zrAvaNamAsi gajeMdramanti nIropari vApi matsyAH / ghanastadASTAdaza grAmamadhye, karoti bhUmiM salilena pUrNAm // 3 // varAhaH - zukakapotabilocanasannibho, madhunibhava yadA himadIdhitiH / pratizazI va yadA divi rAjate, patati vAri tadA na virAddiyaH // 104 // stanitaM nizi vidyuto divA, rudhiranimA yadi daNDavat sthitA / pavanaH puratazca zItalo yadi, salilasya tadAgamo bhavet // 105 // ballIvAlA gaganonmukhAH snAnaM ca pakSiNAm / jalAntaH pAMzurAzau vA gavAmUrdhva khavIkSaNam // 106 // mArjArabhUmikhananaM gonetrAt payasaH zravaH / nIlikA kajjalAbhaM khaM zizusetukriyAdhvani // 107 // pipIlikANDako sarpa unmukhA: kurkurA gRhe / 102 // zrAvaNamAsa meM sUryodaya ke samaya meva garjanA ho, aura pAnI ke para machalI ghUme to aThAraha paharake bhItara varSA hokara jalase pRthvIko pUrNa kareM // 103 // jisa samaya candramAkA raMga tote, tathA kabUtarakI AMkha samAna lAlavarNavAle yA madha kI samAna raMgavAle ho athavA AkAza meM candranAkA dUsarA pratibimba dikhalAI detatra AkAzase zIghrahI varSA hotI hai // 104 // rAtri meM meva garjanA ho, dinameM lAlavarNavAlI bijalI daMDake samAna sIdhI dIkhe aura pavana Agese zItala ho to usa samaya jalakA Agamana hotA haiM // 105 // latAoM ke navIna patte AkAza kI ora ucceM uTha jAya, pakSigaNa jala yA dhUlise snAna kara, gau U~ce sukha karake AkAza ko dekhe // 106 // billI bhUmiko khane, gauke AMkhase jala gire, nIlikA kajjala ke sadRza mA "Aho Shrutgyanam"
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ (336) meghamahodaye raTanti vahi dizi vA zivA zabdo'pi dRSTikRt // 108 // yadA bhAdrapade mAse pratipadazamI tathA / saptamI pUrNimA caiva navamI ca yathAkramam // 106 // meghA yadA na dRzyante pazcimAM dizimAzritA / tAvadvarSanti satataM bahunIrAH payodharAH // 110 // sandhyAkAle ca ye meghAH parvatAkArasannibhAH / - yAdityAstaMgate tarhi cAhorAtraM pravarSati // 111 // sUryAstagamane vyoma zrAvaNe raktimAnvitAm / * kAza dIkhe, rAstAmeM bAlaka dhUla Adika bula yAne bAMdha baMdhi // 107 // pipIlikA(cIMTI)aNDAko chor3e, gharameM kutte UMce sukha kareM dekheM, zrRMgAla dina yA rAtrimeM zabda kare, ityAdi ina nimittoM se zIghrarI varSA honA samajhanA cAhiye // 108 // yadi bhAdrapadamAsa meM pratipadA dazamI saptamI pUriyamA aura navamI ina tithiyoM meM anukramase pazcima dizAmeM rahe hue bAdala na dIkheM so nIraMtara megha bahuta jala barasAve // 106 110 // sUryasti meM sandhyAkAla' ke samaya parvata ke AkAra sadRza bAdala dIkhe to dinarAta varSA ho // 111 // zrAvaNamAsameM sUryAsta ke samaya AkAza lAlavarNa vAlA dIkhe tabataka varSA ba * mANikyasUrikRta zAkunasAroddhAra meM bhI kahA hai kinIratIyeM taTasthace va kampayate zuniH / tatra deze ghanAM megha vRSTiM vadati bhAvinIm // 1 // candrArkau prekSya varSAtu rotyUrdhvavadanoM yadi / saptarAtrA vAripuraM patitryati vadanyadaH // 2 // prasArya vaktramAkAze jRmbhAM kurvan nirIkSate / jalapAtI bhavatyAzu pracuro dhyAnayA // 3 // jalAzraya tIrtha ke taTa para rahA huA kuttA maMgako kaMpAve to usa dezameM bhI meghavarSA kA sUcana karatA hai // 1 // varSA kAlama kuttA candra sUrya ko dekhakara U~cA mukhakara rone lage to sAta rAtri ke bAda bahuta varSA hogI aisI sUcanA karatA hai // 2 // tathA mukhako mAkAzameM pasAra kara ubAsI karatA huA dekhe to isa ceAse zIghrahI bahuta jalavarSA ho / 3 // " Aho Shrutgyanam"
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ meSagarbhalakSaNam lAvarSati mAmbhoda-stanapAyI navA jnH||112|| barAha-sandhyAkAle snigdhA dnnddhinmtsypridhiprivessaaH| sarapativAparAvartaraSikiraNAmAsukRSTikarAH // 113 // . picchimAviSamavizvastavikRtAH kuttilaapsvyprikRttaaH| tahastavikalakalaSAH savigrahA vRSTidAH kiraNAH // 114 // adhItimA prasatrA Rjavo dIrghAH prdkssinnaavrtaaH| kiraNA:zivAya jagato vitamaske nabhasi bhaanumtH||115|| zumalA karAdikRtoM divAdimadhyAntagAminaH / visthAmavyucchimAjavo dRSTikarAste svmoghaakhyaa|116 mahAlamidaM guyaM na vAcyaM yasya kasyacit / samyakaparIkSya dAtavyaM nopahAso yathA bhavet // 117 // se nahIM, jisase manuSyoMko chAza pIne ko na mile / / 112 // sandhyAkAlameM sUryake kiraNa snigdha hoM, pariva, mijalI, matsya, paridhi tathA paribegha yAle ho aura indra dhanuSase ghire hue ho to zIghrahI varSA karanevAle hote haiM / 113 // khaMDa viSama, vidhyasta, vikArayukta, kudila, apasavyamArgase visI duI, tanu, hasva, vikala bhaura zarIradhAriyoM kI jaisI bhAkRti vAlI sUryakI kirakheM ho to kRSTikAraka hotI haiM // 11 // prakAzavAlI, prasanna, Rju, dIkiAra aura pradakSiNA ke sadRza phiraNe svaccha pAkaHzameM dRSTi meM bhAye to jagat kA kalyANa ke liye ho / / 115 // udaya, madhyAha aura sAyaMkAlake sAvya sapheda, snigdha, prakhaMDa aura saralAkAra kiraNeM dekhane meM bhAve ve - moSa nAma se kahI jAtI haiM aura ve varSA karanevAlI hotI haiM // 116 // yaha gupta rakhane lAyaka dhake garbhakA jJAna jisa kisIke Age nahIM kAnA cAhiye, silpakI acchI taraha parIkSA karake deve jisase upahAsa 11. madeva brAmaName apanI gharAlA meM kahA hai ki yadi svayaM "Aho Shrutgyanam"
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ (338) medhamahodaye "kSudrapArakhaNDadhUrteSu tathAriktApahAsike / jJAnaM na kathyatAmeti yadi zambhuH svayaM vadet // 18 // kathamapi savizeSaM garbhasandarbha eSaH , prathita iha jinendronnivayodhAnurodhAt / adhijaladhijalAt + syAnmeghamAlA vizAlA, saphalamapi kimasyA sAramAttuM hiM zakyam // 916 / / itizrImeghamahodaye varSaprayove tapAgacchIyamahopAdhyAya zrI meghavijayagaNiviracite garbhakathano'STamo'dhikAraH // zaMbhubhI AjJA de to bhI kSudra pAbaMDa itaH tathA vyartha upahAsa karanevAle aise manuSyoMko yaha jJAna nahIM kaheM // 118 // zrI minendrabhagavAnakA paramajJAnakI sahAyatAse kisI bhI prakAra meva.garbhakA vistArapUrvaka saMgraha kiyA / mahAsamudra ke jalase bhI adhika vizAla aisI * metramAlA' hai yaha samana to kyA isake sArako bhI kahane ko...samartha hai ? // 116 // saurASTrarASTrAntargata-pAdaliptapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsA vyajainena vicitayA meghamahodaye vAlAbodhinyA''ryabhASayA TIkito garbhakathananAmASTamo'dhikAraH / aree SH EXANA xTI-samudesArasyAhArdalotpattibahulA tenaivasamudrAjalabharaNamiti kaviruTerapi / marudezAdo vairasyAt kSArotpattiriva tena lukAvAso'pi / "Aho Shrutgyanam"
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ atha lithiphalakathananAmA nava mo'dhikaarH| atha tithikathayai vyAkhyAyate yatsarANAM, zubhamazubhamazeSa bhAvi bhAvaM vibhAvyaH / kathitamapi kathabhinmAsapakSaprasaGgA davikalaphalalAbhAyAvaziSTaM viziSTam // 1 // varSastambhacatuSTayamacaitre sitapratipadi revatyAM bahulaM jalam / vaizAkhazuddhapratipadbharaNyAM tRNasambhavaH // 2 // jyeSThazuklapatipadi mRge vAtaH zubho bhavet / ASADhazuddhapratipadAditye dhAnyasambhavaH // 3 // caitra zukla tipadi ravauM vaayurvishesstH| jhalpA varSoM phalaM tuccha-malpaM dhAnyaM prajAyate // 4 // candre yahujalaM dhAnyaM nRNAnAM ca bhuudyH| AgAmI bhAvoMkA vicAra kara saMvatsaroMkA samasta zubhAzubhako tithi kathanarUpase vyAkhyAna karate haiN| mArsa aura pakSakai prasaMga dvArA kucha kahA hai kiMtu bAki samasta phalaMkA lAmake liye vizeSa kahA jAtA hai // 1 // - caitra zukra pratipadA ke dina revatInakSetra ho to bahuta jalavarSA ho / vaizAkha zukra :pratinadA ko bharaNInakSatra ho to tRNa kI utpatti ho // 2 // . jyeSTha zukla pratipadazaM ko mRgazignakSetra ho to acchA vAyu cale / ASADha. zukla pratipadAko ravivAra ho to dhAnyakI utpatti ho // 3 // caitra zukra pratipadAko ravivAra ho to vAyu vizeSa cale, varSA thor3I, phala thor3eM aura dhAnyaM thor3e ho // 4 // somabAra ho to barSA tathA dhAnya adhika ho aura manuSyoMkA bahuta udaya ho / maMgalabAra ho to sAta prakAra "Aho Shrutgyanam"
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ (340) mevamahopa ItayaH saptadhA bhaume tIDonTaraparAbhavaH // 5 // budhe ca madhyama varSe subhikSa tugurau bhRgau| zanI dhAnyarasANa jalazoSaH prajAtayaH // 3 // caitra zuklavitIyAyAM pArjaraH prtipdine| yugandharI.tRtIyAyAM tilA yAnti maharSatA IGH caturyocavalA evaM pANyAmmatiauravam / samprAptAyAM ca rohiNyAM phalameta budhoditam / daivAd raviH kujo mando vArastatrAdhikaM phalam / zubhavAre ca gurvAdau zubheyoge phalAlpatA // 9 // zrIhIramRrayastucittasiyapaDiyayAe sukasasImuraguru mjhbaaro| to dhaNadhanasamagcha hoi saMghaccharaM jAva // 10 // thIyadiNe ravivAre revaI Nakakhassa hoi sNjusii| to ghaNayasamagcha hoi caumAsiyaM jAya // 11 // kI Iti-TIDDI cUheM bhAdikA upadrava ho ||5|| budhavAra ho so madhyama kA ho / guruvAra yA zukravAra ho so mubhikSa ho / zanivAra ho so dhAnya rase tRNa aura jalakA abhAva ho tathA prajA duHkhI ho // 6 // yadi baika dvitIyA ko rohiNInakSatra ho to bAjarI, pratipadAko hoto jUbhAra, tRtIyA ko ho to tila aura caturthIko ho to cavalA ye maha~ge hoM tathA paMcamIke dina ho to bar3A raupya ho aisA phala vidvAnoMne kahA hai| paraMtu daivayogase usa dina ravi yA maMgala yA zanivAra A jAya to adhika madyubha phala kahA haiM / aura gusvAra Adi zubhavAra yA zubha yoga bhAjAya so ukta phala kI alpatA hotI haiM ||7se 6 // zrIhI sUrijI ne kahA hai ki- caitra zula paDavAke dina zuka soma yA bRhaspAta vAra ho to sampUrNa saMvatsA meM dhana dhAnya saste hoM // 10 // caitra zukla dvitIyAke dina ravivAra revatInakSatrake "Aho Shrutgyanam"
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam ..(341) mahatayA saNivAro nakSataM rohaNI yamiti yoge| dupaTTasayalabarisaM appAbuTTI tayA havA // 12 // zatrazuklapratipadigharSarAjaphalakathanAdeva phalaM sulbhm| kapa zuklasasammA-mArdAbhoge ythocitH| ghimAsyAM dhAnyasaMkSepaH shraavnnaajjldodyH||1|| aune dazamyAM zaninA yuktA vAreNa cenmaghA / sadA dhAnyaM samarghasyAjAte meghamahodaye // 14 // caitre zubhe yathAyogyaM stkaasbaarjraaH| yugandharI va saMgrAhI jyeSThASAhAdilAbhadaH // 15 // vizodhakAnayanavicAra:betrAdiprathamA yAvat tanakSatrairalaMkRtA / sAtpiNDe ravinirbhakte ye labdhAste viMzopakAH // 16 // aMdha vizeSo'pi- prASADhasitapakSasya chitiiyaapussysNyutaa| pAvanmAtraM bhavet puSyaM tAvanmAtrA viMzopakAH // 17 // . sahita ho so cAra mAsa taka dhana dhAnya saste hoM // 11 // caitra zukla tRtIyA ke dina zanivAra rohiNInakSatra ke sahita ho to samasta varSa duHkhadAyI ho aura thor3I varSA ho // 12 // caitra zukla saptamI bhAdanikSatra se yukta ho to tIna mAsa dhAnya thor3e aura zrAvaNa meM megha varSA ho // 13 // caitra zukla dazamI zanivAra ke dina madhAnakSatra ho to meghakA udaya hone para dhAnya saste hoM // 14 // caitra zukra parameM yathAyogya rUI, kapAsa, bAjarI aura jUAra inakA saMgraha karane se jyeSTha aura prASADha Adi mAsameM lAbhadAyaka hai // 15 // maitrazukla pratipadA jitanI bar3I ho usameM usa dinake nakSatra jor3akara bAse, bhAga do jo labdhi mile vaha viMzopakA samajhanA // 16 // pASADha zudvitIyA ke dina puSya nakSatra jitanI bar3I ho utanA viMzopakA jAnanA "Aho Shrutgyanam'
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ (342) medhamahAdaye punarapi zrIhIramarikRtameghamAlAyAm kRSNapakSe zrAvaNasyai-kAdazyAM rohiNI ca bhm| yAvaddhaTIpramANaM syA-dvAnye taavdishopkaaH|18|| ityukla praak| tatra loke'pyAha-zrAvaNakisana ekAdazI, jetIrohiNI hoy| tetI adhagiNe pAyalI, hosI nizcaya soya // 16 // granthAntare tu-phagguNa pahilI paDivayA, jetI sayabhisa hoya tittiya pAyalI paraThaviNa, hosI paDiya loya // 20 // kvacittu-dIvA vItI paMcamI, jetI ghaDiyAM hoya / tIne bhAge dIjaI, sesa bhAva so hoya // 21 // asyArtha:-kArtikazuklapaJcamI ghaTikApramANAH zerapAdAH pallikAyAH pAdA vA phadIyAnANakasya pUrvasyAM pratizakasya bhavanti / kecit punarbadanti- ghaTikApramANAta turyoze rUpyakasya maNA dezAntare phadIyAnANakasya ghttikaaprmaanntu.|| 17 // zrAvagA kRSNa ekAdazIke dina rohiNI nakSatra jitanI baDI ho utanA dhAnyakA viMzopakA jAnanA // 18 // zrAvaNa kRSNa ekAdazI ko rohiNI. nakSatra jitanI bar3I ho usase AdhA dhAsyajhA viMzopakA jAnanA // 16 // phAlgunazukra pratipadAke dina jitanI bar3I zatabhiSAnakSatra ho utanI pAyalI (DhAI ze dhAnyakA mApa vizeSa) dhAnya bikeM // 20 // kAttika zukla paMcamI jitanI ghar3I ho usako tInase bhAgadenA, jo zeSa bace baha bhAva samajhanA // 21 // kArtika zukA paMcamI jitanI bar3I ho utanA ze'pAda (pAva ) anna prati phadiyA kA bike / athavA palikA (DhAI zera dhAnya mApanakA, pAtra) kA caturthAza pramANa anna bikeM. dUsaroMkA mata hai ki - paMcamIkI ghar3iyoM meM 4 se bhAga dename jo labdhi mile ulane magA dhAnya pratima payA ko vike| dezAntaroM meM usI. labdhi tulya anna prati phadiyAkA zai' yA paliko bike aise kahate haiM / kiAnehI AcAyoM kA yaha bhI gata hai ki-paMcagI kI par3iyoM "Aho Shrutgyanam"
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (343) yozapramitAH zerAH pallikA vA bhavanti / yahA pazcamyA ghaTikAstribhirbhAjyA yallabdhaM tadekInaM tAvatyaH palikAH sphandakasya labhyA iti / kvacinu-kArtike zukla paJcamyAM deza vizASTabhAskarAH / nRpA kalIca rakhyAdervArA jJeyA hi pallikAH / / 2 / / daivayogAcchanivAra stadA durbhikSamAdizet / . . mahAmudrikRyA labhyAekrayA+dhAnyapallikA // 23 // matAntare-labhyAni dhAnyamAnAni mhaamudrikyaikyaa| * ravI sAIvayaM some pazcamAnaM dvayaM kuje // 24 // budhe trINi ca catvAri gurau sArdAni tAnyatha / zukre zanI ca durbhikSaM paJcamyAM kArtikojjvale // 25 // vikramAda vatsarasyAGka triguNe paMca miilite| ke tRtIyAMzameM eka TA dene se jo zeSa bace usake tulya palikA anna pratiphadiyAyA vike / kArtika zukra paMcamI ke dina ravivAra Adi jo vAra ho usa vAra ke anusAra daza, bIza, ATha, bAraha, solaha aura solaha pallikA dhAnya jAnanA // 22 // yadi daivayogame zanivAra ho to durbhikSa jAnanA, eka mahAmudrikAMse eka pallikA tulya dhAnya mile // 23 // prakArAntare se kAttika zukla paMcamI ke dina ravivadhara ho to eka mahAmudrikAse DhAI pallikA tulya dhAna mile / somabAra ho to pAMca, maMgalavAra ho to do // 24 // budha ho to tIna, guruvAra ho. to sAr3he cAra palikA mahAmudrikAse mile / yadi zukra zrI anibAra ho to durbhikSa jAnanA // 25 // :: vikrama saMvatsagke aMkako tIna guNA karake pAMca milAnA, pIche sAta +TI-kvacittio'pi ca catasro vA iti bahuvacanAt praapy.| . *lopi-ravi maMgala cAri maNa, soma paMca vudha tIna / jIva kali doi maNa, zani durbhikSa samIna // japurakIpratimeM vizeSa hai "Aho Shrutgyanam"
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ metramahodaye satamAge zeSadhAnya-maNAH syurekarUpyake // 26 // dazamyA raviyuktAyA ghaTikA gaNayet mubhii| SaSTibhakte bhaveccheSaM dhAnyArghamaNadhAraNAH // 2 // puna:- jyeSThASAhamAsayugme yAvatyo'STamikA rvii| tAvanmagA rUpyakasya kecidevaM badansyapi // 28 // yavA-yAvatyaH zaninA yuktA dazamyo raviNyAcavA / bhavanti tAvanmAnAni skandakena kvacijane // 19 // athavA- amAvasyaH somavatyo yaavtystidhiptr| paJcamyaH somabatyo vA rUpyAttAvanmaNAzanam // 30 granthAntare- caitra amAvasi je ghaDI, barate TIppaNa maay| tesA sera pIrojIyA, kAtI dhAnya bikAya // 31 // matAntareNa navyAH prAhuH - dhAnyaviMzoekAmadhye kSudhAviMzopakA mIlane vihite| varSAviMzopakavinA kRte dhAnyamaNajA rUpyAt // 32 // se bhAgadenA jo zeSa bace utane maNa dhAnya eka rUpiyAkA samakamA IRANE ravivAra yukta dazamI kI jitanI bar3I ho usameM sATha se bhAga denA so kSetra bace baha maNa dhAnyakA mUlya samajhanA // 27 // jyeSTha aura mAvAda se donoM mAsakI aSTamI ravivAra ke dina jitanI ghar3I ho usanA maba mAsvaviye kA bike aise keI bolate haiM // 28 // yadi zani yA mavivAra ke dina dazagrI jitanI ghar3I ho utane mANA dhAnya eka skaMise mile // 26 // paMjoM jitanI somavatI amAvasa hoM yA jitanI somavatI paMcamI ho utanA madata dhAnya bike // 30 // caitramAsakI amAvasa jitanI ghar3I paMcAMgameM ho usanA pIrojiyAM zeroM se kAttikame dhAnya birphe // 31 // dhAnya ke vizoSakA meM sudhAke viMzopakA milAkara isameMse varSA ke vizApakA ghaTA denA jo zeSa bace utanA mama dhAnya bike / / 12 / / . ... "Aho Shrutgyanam"
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam tudhAviMzopakAnayanaM tvevaM rAmavinode- . . zAkastriguNyo nagabhAjitazca, zeSa dvinighnaM zarasaMyutaM ca / labdhena zAkaM ca punaH prakallya, pUrvoktavat syuH khalu vizvakAkhyaH // 33 // varSAtha dhAnyaM tRNazItatejo vAyuzca vRddhiH kSayavigrahau ca / kSudhAdikAnAM karaNAntareNa, vizvAzayodhena phalapradAste // 34 // tatkaraNaM tvevamzAkaM ca vedaguNitaM saptabhirbhAgamAharet / zeSa dvighnaM tribhiryuktaM proktaM vishvaaNshsNjnykm||35|| kSudhA tRSA tathA nidrA AlasyamudyamastathA / zAntiH krodhastathA dambho.lobho maithunameva ca // 36 // ___iSTa zAka (zaka saMvatsara) ko 3 se guNA karake 7 se bhAga do, jo zeSa rahe usako dviguNita karake 5 jor3a do to varSA ke vizvA ho jAte haiM / pIche sAtakA bhAga denese jo labdhi AI hai usiko zAka kalpanA kara ke pUrvavat vidhi se dhAnyake vizvA sAdhana kareM / isI prakAra punaH 2 labdhiyoMko zAka kalpanA karake tRNa, zIta, teja, vAyu, vRddhi, kSaya. maura vigraha ke vizvA sAdhana kareM / tathA tudhA Adi ke vizvA prakArAMtara se sAdhana kareM / yaha vizvAoMkA bodha phaladAyaka hai // 33-34 // zakasaMvatsarako cArase guNA kara sAta se bhAga denA, jo zeSa bace usako dose guNA kara isameM tIna jor3a denA to teraha bhAvoMke vizvA ho jAte haiM // 35 // kSubA, tRSA, nidrA, Alasya, udyama, zAnti, krodha, dambha, lobha, maithuna // 36 // rasanipatti, phalaniSpatti, aura utsAha ye logoM "Aho Shrutgyanam"
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye tatastu rasaniSpattiH phalaniSpattireva ca / utsAhaH sarvalokAnA-mevaM bhAvAstrayodazaH // 37 // anyadapi prAsaMgikaM yathA-- zAkAbdaM vasubhirninaM navabhirbhAgamAharet / zeSaM tu dviguNIkRtya rUpamatrAbhiyojayet // 38 // ugratA pApapuNye caM vyAdhizca vyAdhinAzanam / AcArazcApyanAcAro maraNaM janmadehinAm // 39 // dezopadravasusthatve caurAkulabhayaM tathA / cauropazamanaM cAgni-bhayaM cAgnizamaH punH||40|| zakaH paJcabhiH saptabhigobhirIza zcatuhitaH saptabhaktAvaziSTam / vinighnaM tribhiyuktamudbhijjarAyaba NDajasvedajAnAM bhaveyurvizopAH // 4 / / zAko'GgaTanohaccheSaM dvighnaM vyaaddhymvaapstH| ke teraha bhAva haiM // 37 // zaka saMvatsara ko ATha gunA kara nava se bhAga denA, jo zeSa bace usako dose guNAkara isameM eka milA denA to // 38 // ugratA, puNya, pApa, vyAdhi, vyAdhinAzaka, AcAra, anAcAra, prANiyoMkA maraNa // 36 // tathA janma, deza meM upadrava tathA zAnti, corabhaya, coroMkI zAnti, agnibhaya aura agni kI zAnti, inake viMzopakA ho jAte haiM / / 40 // zaka saMvatsarako pAMca, sAta, nava aura gyAraha inase guNAkara sAtase bhAga denA, jo zeSa bace usa ko dose guNAkara isa meM tIna jor3a denA to udbhija, jarAyu, aMDaja aura svedaja inake viMzopakA ho jAte haiM // 11 // zakasaMvatsarako chase guNAkara navase bhAga denA, jo zeSa bace usako dose guNAkara isameM tIna jor3a denA. isa aMkako sAta jagaha rakhanA to zalabhA, "Aho Shrutgyanam"
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam saptasthApyastadakAca zalabhA mUSakAH zukAH // 42 / / hematAnaM svacakraM ca paracakramitItayaH / ativRSTiranAvRSTiH kvacidAdyamidaM vayam // 43 // meghajIkRtagranthetithi nakSatra aru jogathI, ghaTikA kari ekatra / bIse bhAge je rahe, vizvA te gaNi mitra! // 44 // atha caitramAsa :-~prakRtam- caitre cedaSTamImadhye budho'thavA bhavet kujH| virUpaM varSe jAnIhi nadItIre gRhaM kuru // 45 // caitrasya zuklapaJcamyAM rohiNyAM yadi dRzyate / sAnaM nabhastadAdezyA garbhasya paripUrNatA // 46 // dvitIye divase prApte caitre vAyuzca sarvataH / na ca meghAH pradRzyante anAvRSTina saMzayaH // 47 // paurNamAsyAM yadA svAti-vidyunmeghasamanvitaH / nirdoSamapi pUrvarve garbho galitamAdizet // 48 // mUSaka, zuka // 42 // sonA, tAMbA, svacakra, paracakra, Iti, ativRSTi aura anAvRSTi ina ke viMzopakA ho jAte haiM // 43 // mevajIkRta grantha meM kahA hai ki -- tithi nakSatra aura yoga inakI ghar3I ikaTThI kara vIsase bhAga. denA jo zeSa bace ve he mitra! vizvA ginanA // 44 // caitra zukla aSTamI ke dina budhavAra yA maMgalavAra ho to varSA na ho isaliye nadIke kinAre hI ghara karanA par3e // 45 // caitra zukla paMcamI ko rohiNInakSatra ho aura usI dina AkAza bAdaloM se AcchAdita ho to garbhakI pUrNatA jAnanI // 46 // caitra zukla dvitIyAko cAroM dizA ke vAyu cale aura bAdala na ho to anAvRSTi jAnanA // 47 / / caitra pUrNamAsIke dina yadi svAtinakSatra ho aura bAdaloM ke sAtha bijalI bhI camake to "Aho Shrutgyanam"
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ iameter (348) atha vaizAkhamAsa: vaizAkha kRSNapratipattithene samesdhike / nakSatre 'lpajalaM bhUmyAM sukhaM bahujalaM kramAt // 46 // yadAhalo ke caitra gayo vaisAkha ja prAsai, prathamatithi gaNInai vimAsaha | tithi vadhe to dhAndha viNAsaha, nakSatra vadhe to meha agAsaha 150 | vaizAkha kRSNapakSasya paJcamyAM jAyate raviH / AgAmi varSasaMkrAntau tahine vRSTibAdhakaH // 51 // vaizAkhazuklapaJcamyAM zaninArdrAprasaGgataH / sarva vastu samasyAd bhAdre meghamahodayaH // 52 // vaizAkhamAse sitapaJcamI sA, sUryAdivArezcinute phalAni / mandA ca vRSTistvativRSTiyuddhaM, yAtaM subhikSaM kalahAnnanAzanam vaizAkhe yadi saptamyAM dhaniSThA vA zrutirbhavet / zyAmavastumaha syAt samardhe dhavalaM tadA // 54 // prathama nakSatra meM nirdoSa ho to bhI garbhapAta ho jAtA hai // 48 // vaizAkha kRSNa pratipadA ke dina jo nakSatra ho vaha pratipadAse hIna ho to bhUmi para thor3A jala varase, samAna ho to sukha aura adhika ho to bahuta jala barase // 46 // loka meM bhI kahate haiM ki- caitra bItane bAda vaizAkha mAsa kI prathamatithi pratipadA bar3he to dhAnya kA vinAza aura nakSatra bar3he to meva AkAza meM rahe // 50 // vaizAkha kRSNa paMcamI ke dina ravivAra ho to AgAmI varSa saMkrAntike dina varSA na ho // 51 // vaizAkha zukla paMcamI zanivAra ke dina ArdrA nakSatra ho to saba vastu sastI hoM aura bhAdrapada meM mevakA udaya ho // 52 // vaizAkha zukla paMcamI ravivAra Adi ke dina ho to usakA kase maMdadRSTi, ativRSTi, yuddha, vAyu, subhikSa, kalaha aura annanAza ye phala jAnanA || 53 // yadi vaizAkha saptamI ko dhaniSTA yA zravaNa nakSatra ho "Aho Shrutgyanam"
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam + akSayAkhyatRtIyAyAM subhikSAyaiva rohinnii| kRttikA madhyamaM varSe durbhikSaM mRgazIrSataH // 55 // vaizAkhe pazcabhaumAzced bhayaM sarvatra jaayte| kvacinna meghavarSA syAd dhAnyaM maharghamAdizet // 56 // vaizAkhe dhavalASTamyAM zanivAro bhaved yadi / jalazoSaM prajAnAzaM chatrabhaGgastadAdizeta // 5 // rohiNI cottarAstisro maghA vA revatI bhavet / navamyAM maMgale rAdhe tadA kaSTaM mahad bhuvi // 58 // vaizAkhasya caturdazyAM vArau cedgarubhArgavo / tadA niSpadyate dhAnyaM vipulaM pRthivItale // 56 // amAvAsyAM ca vaizAkhe revatyAM ca subhikSatA / rohiNI lokatuHkhAya madhyamA cAzvinI smRtA // 6 // bharaNyAM vyAdhito lokaH kRttikAyAM jale'lpatA / to kAlI vastu maha~gI aura sapheda vastu sastI ho // 54 // bhakSapantIphA ke dina rohiNI nakSatra ho to subhikSa, kRttikAnakSatra ho to madhyama varSa , aura mRgazIrSa nakSatra ho to duSkAla jAnanA // 55 // vaizAkha meM yadi pAMca maMgala ho to sarvatra bhaya ho, megha varSA na ho aura dhAnya maha~ge ho // 56 // vaizAkha zukla aSTamI ko zanivAra ho to jalakA sUkhanA, prajAkA nAza aura chatrabhaMga kahanA // 57 // vaizAkha mAsakI navamI maMgalavAra ko rohiNI, tInoM uttarA, maghA yA revatI nakSatra ho to bhUmipara bar3A kaSTa ho // 58 // vaizAkha caturdazIke dina guruvAra yA zukravAra ho to pRthvI para bahuta dhAnya utpanna ho // 56 // vaizAkha kI amAvasa ko revatI nakSatra ho to subhikSa, rohiNI ho to logoM ko duHkha, azvinI ho to madhyama ho // 60 // bharaNI ho to + TIjI pAkhA rohiNI nahi, posa amAvasa nahi muul| jAzrAvaNa rAkhI nahi, to mANasa malasIdhUla // "Aho Shrutgyanam"
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ (350) meghamahodaye ghaurA luNThanti mArgeSu rAjJAM yuddhaM parasparam // 6 // tRtIyAyAmakSayAyAM rohigI guruNA saha / sarvadhAnyasya niSpatti vi mahAlakarma ca // 12 // atha jyeSThamAsa:--- jyeSThasya prathame pakSe yA tithiH prathamA bhavet / prAgatA kena vAreNa tAmanveSaya. yatnataH // 6 // * bhAnunA pavano vAti kujo vyAdhikaro mtH| somaputreNa durbhikSaM khaNDavRSTiH prajAyate // 64 // gurubhArgavasomAnA-meko'pi yadi jAyate / varSAvadhi tadA pRthvI dhanadhAnyasamAkulA // 6 // athavA daivayogena zanivAro bhaved ydi| jalazoSaM prajAnAzaM chatrabhaGga vinirdizet // 6 // jyeSThazuklatRtIyAyAM dvitIyAyAM prajAyate / nakSatramArdA tadRSTau mahA durbhikSakAraNam // 7 // rogase loka duHkha, kRttikA ho to jala varSA thor3I, mArgameM cora lUTe aura rAjAoM meM paraspara yuddha ho // 61 // akSaya tRtIyA ke dina guruvAra aura rohiNI nakSatra ho to pRthvI para saba prakAra ke dhAnya kI prApti ho aura maMgala ho // 6 // - jyeSThamAsake prathama pakSa meM jo tithi prathama ho vaha kaunase vAra kI hai usakA vicAra karanA // 63 // yadi ravivAra kI ho to pavana adhika caleM, maMgalavAra kI ho to vyAdhi kare, budhavAra kI ho to durbhikSa aura khaMDavarSA ho / / 64 // guru zukra yA somavAra kI ho to eka varSa taka pRthvI dhana dhAnyase pUrNa ho // 65 // yadi daivayogase zanivAra kI ho tojalakA zoSa, prajAkA nAza, aura chatrabhaMga ho // 66 // yeSThazukla dvitIyA aura tRtIyA ArdrA nakSatra se * TI- bhAnunA kRSinAzaH syAdityapi pAThaH / "Aho Shrutgyanam"
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam * jyeSThakRSNapratipadi zanivAraH pravartate / jalazoSaH prajAduHkhaM chatrabhaGgo'pi sambhavet // 18 // jyeSThakRSNe dazamyAM ca revatI sukhkaarinnii| ekAdazyAM khaNDavRSTi- dazyAM sAnukaSTadA // 69 // zukle jyeSThadazamyAM ce-cchanivAraH prajAyate / vRSTirodho gavAM nAzo mahAzokAkulA prajA // 7 // loke'pyAha-jeThI pUnima mUla rikha, jo thoDo hI dIsaMti / sAkha daho disi nIpaje, tadA nIra palayaMti // 71 // athASADhamAsaHyAvatI bhuktirASADhe zuklAyAM pratipaddine / punarvasvozcaturmAsyAM vRSTiH syAt tAvatIsphuTam // 72 // kAlIrohiNIvicAra: ASADhe dazamI kRSNA subhikSAya ca rohiNI / yukta ho to bar3A durbhikSa hotA hai // 67 // jyeSThakRSNa pratipadA ko zamivAra ho to jalakA zoSa, prajAko duHkha, aura chatrabhaMga kA bhI saMbhava ho // 68 // jyeSThakRSNa dazamI ko revatI nakSatra ho to sukha kAraka, ekAdazI ko ho to khaMDavRSTi aura dvAdazI ko ho to kaSTadAyaka hai // 66 // jyeSTa zukla dazamIko zanivAra ho to varSAkA nirova, gauoM kA nAza aura prajo bar3A zokase vyAkula ho // 70 // loka meM bhI kahA hai ki jyeSThapUrNimAke dina thor3AsA bhI mUla nakSatra ho to dazoM hI dizAmeM dhAnyaprApti ho aura jala varSA acchI ho // 71 // __ASADha zukla pratipadAke dina punarvasu nakSatra jitanA ho utanI cAturmAsa meM varSA ho // 72 / / ASADha kRSNadazamI ke dina rohiNInakSatra ho to *TI-jyeSThasya prathamapakSakathanAt zuklapakSabhramanivAraNAya jyesstthkennptipdiityuktm|jyetth mAsa amAvase, jo zanivArI hoyAdeva navarase ghaNa mare, viralo jIve koya // "Aho Shrutgyanam"
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ (352) meghamahodaya ekAdazI madhyakAlaM durbhikSaM dvAdazI bhavet // 73 // trayodazyAM rohiNI ce uttamaH pavanastadA / caturdazyAM rAjayuddhaM prajA zokAkulA tadA // 74 || atra laukikamapi durbodhaM yathA + rohiNI caMda divAyaraha, ekA ghaDI lahei | samau samAre bhaDulI, joisa kAlu karei ||72 || iti / ASADhamAse sita paJcamI dine, khyAdivAraH kramazaH phalAni / vRSTiH suSvRSTitivRSTirUrdhva, vAtaH praghAtaH pralayaH praNAzaH // 76 // ASADhazukla navamI sAnurAdhA zanau yadA / kvacidhAnyArddhaniSpattiH kvacidarbhikSakArikA || 77 || cyASADhe prathame pakSe prathamAditithitraye / zravaNaM vA dhaniSThA syAt tadAnnasaGgrahaH zubhaH // 78 // subhikSa, ekAdazIko ho to madhyama samaya, dvAdazIko ho to durbhikSa ho || 73 // trayodazIke dina rohiNI ho to uttama pavana caleM, caturdazI ke dina ho to rAjayuddha aura prajA zoka se Akula hoM // 74 // rohiNI aura caMdramAkA yogakI eka bhI ghar3I ravivAra ko ho yA rohiNI aura sUrya kA yogakI eka bhI ghar3I somavAra ko ho to he bhaDDalI ! samayako acchA kare // 75 // bhASADha zukrapaJcamI ke dina ravivAra Adi vAra ho to usa kA anukramase varSA, acchI varSA, ativarSA, urdhvavAyu, pravAta, pralaya aura vinAza ye phala hote haiM // 76 // ASADha zuklanatramI zanivArako anurAdhAnakSatra hoto kahIM dhAnyakI thor3I prApti aura kahIM durbhikSa hoM || 77 || ASADhake prathamapakSa meM pratipadA Adi tIna tithiyoM meM zravaNa yA ghanISThAnakSatra A jAya to dhAnya saMgraha karanA zubha hai ||78 || ASADha kRSNa SaSThIko zanivAra ho to gehU~ grahaNa +TI-rohiNyAM candre prApte divAkare ravivAre ghaTikA ekApyASADhe zreSThA ityartho yadvA rohiNyAM sUrye prApte candravAre ekA ghaTikA iti durgamamidam / " Aho Shrutgyanam"
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (353) prASADhaSaSThIdivase kRSNapakSe shnirydaa| tadA godhUmakA prAthA dviguNA yastu kArtike // 7 // ASADhe zanirevatyAmaSTamyAM saGgamo yadA / tadA ghRSTinirodhena kaSTamutkRSTamAdizet // 8 // devasUkhI igArasai, je vAri hui bhIDa / sani mUso ravi kAtaro, maMgala bhaNIi tIDa // 8 // kacit-"dhAnyaM mahargha durbhikSaM ca'' some zuke suragurui, jo poDhe, surarAya / anna baTula to nIpaje, pRthivI nIra na mAya // 2 // sani Aicaha maMgale, jo sUcai surarAya / tIhe muMse kattare, saMtApije bhAya // 8 // prASADhe karkasaMkrAntau zanivAro yadA bhavet / tadA durbhikSamAdezyaM dhAnyasyApi maharghatA // 84 // caturdazyAM tathASADhe somavArapravartanAt / / na dhAnyaM na tRNaM loke kiM gavAdeH prayojanam // 8 // karanese kArtikameM dUne mUlyase bikeM // 76 // ASADhameM aSTamI zanivArako revatInakSatra ho to varSA na ho aura bar3A kaSTa ho // 80 // ASADha zukla ekAdazIko zanivAra ho to mUMsekA, ravivAra ho to kAtarAkA aura maMgalavAra ho to TIDDI kA upadrava ho| koI kahate hai ki dhAnya maha~ge hoM aura durbhikSa ho // 81 // soma zukra yA bRhaspati vArake dina deva pode yAne ina vAroM ko zukla ekAdazI ho to ana bahuta utpanna ho aura pRthvI jala se tRpta ho // 82 // yadi zani ravi yA maMgalabArako deva por3he to TIDDI, mUse aura kAtarA inakA upadrava ho // 83 // ASADha mAsameM karkasaMkrAntike dina zanivAra ho to durbhikSa ho aura dhAnya maha~ge ho // 84 // ASADha meM aturdazI ke dina somavAra ko to lokameM dhAnya aura tRNa utpanna na ho, "Aho Shrutgyanam"
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ (354) meghamahodaye ASADhe prathame pakSe dvitIyAnavamI tithau / gurvinduzukavArAH syuH zreSThA neSTo budhaH zaniH // 86 // yataH - prASADhA dhuri bojaDI, navamI nirakhI joya / some zukre suraguru kA jala buMdhArava hoya // 87 // ravi tato budha sImalo, maMgala vRSTi na hoya / daivayoge zani hui to, nizcaya raurava hoya // 88 // ASADhazuklaikAdazyAM zanyAdityakujaiH samam / sampUrNastivibhogacet tadA durbhikSamAdizet // 86 // ASADhapUrNimA vicAraH- 'namiU tiloyaratriM jagavallaha-jalaharaM mahAvIraM' ityAdi caturmAsakulake--- ASADhapunimAe puSvAsADhA havijja dinarAI / tA basAri vi mAsA khemasubhikSaM suvAsa ca // 60 // graha he himAya puNNimamRleNaM jAi paDhama be puharA / jisase gau AdikA kyA prayojana hai // 85 // ASADhake prathama pakSameM dUja aura navamI tithiko guru, soma yA zukravAra ho to zreSTha, budha yA zanivAra ho to azubha hai // 86 // bhASADhake prathamapakSakI dUja aura navamI soma, . zukra yA guruvArako ho to jalavarSA acchI ho // 87 // ravivArako ho to tApa adhika par3e, budhavAra ho to ThaMDI adhika, maMgalavAra ho to varSA na ho aura daivayogase zanivAra ho to nizcayase duSkAla ho // 8 // bhASADha . zukla ekAdazIko zani ravi yA maMgala ho to varSa samAna ho, yadi ina vArge ko pUrNa tithi bhoga ho to durbhikSa ho // 5 // caturmAsa kulakameM kahA hai ki- ASADha pUrNimAko dinarAta pUrvASADhA nakSatra ho to cAroMhI mAsa kSema, subhikSa aura maMgalika hoM // 60 // pUnama ko pahale do prahara mUla nakSatra ho aura bAda pUrvASADhA nakSatra ho to pahale " Aho Shrutgyanam"
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (354) tA dunna vi mAsAo dubhikkhaM uvari subhikkhaM // 11 // aha upari be puharA puvAsAnA havija nakkhataM / tA hoi duNNi mAsA khemasubhikkhaM viyANAhi // 2 // ahava pavisiUNa mUlaM bhuMjaha battAri puhara jai khvi| tA thattAri vimAsA dubhikkhaM hoi rasahANi // 6 // ahavA uttarasAdA bhuMjaha battAri puharamaviyAraM / tA jANaha dukAlaM mAsA uttaraha cattAri // 4 // aha bhuMjaha be puharA puvAuDDammi uttraasaadaa| tA uvariM be mAsA hoha subhikkhAyo rasahANi // 65 // aha bhuMjaha be puharA mulaM puvvaM havija nakkhataM / uri puThavAsAdA dukkhaM pacchA suhaM hoi // 66 // evamarghakANDe'pyuktamASAtyAM pUrvASADhAbhaM varSa yAvacchabhaM karam / AvarSa dhAnyaniSpattiH prajAsaukhyamavigrahAt // 17 // mUlottare cAIdhiSNye phalamadhyavidhAyike / do mAsa durbhikSa raheM bAda subhikSa ho // 6 // athavA pUrvASADhA nakSatra upara ke do prahara ho to do mAsa subhikSa aura maMgalika ho // 12 // yadi cAroM hI prahara mUlanakSatra ho to cAroM hI mAsa durbhikSa ho aura rasakI hAni ho // 63 // athavA pIcheke cAroM hI prahara uttarASADhAnakSatra ho to pIchale cAra mAsa duSkAla jAnanA // 64 / / yadi do prahara pUrvASADhA ho aura bAda meM uttarASADhA nakSatra ho to pahale do mAsa subhikSa ho aura rasakI hAni ho // 65 // yadi pahale do prahara mUlanakSatra ho aura bAda meM pUrvASADhA nakSatra ho to pahale duHkha aura pIche sukha ho // 16 // ASADha pUrNimA ke dina pUrvASADhA nakSatra pUrNa ho to eka varSa taka zubha ho, dhanya kI niSpati aura prajA zAnti pUrvaka sukhI ho // 67 // prAdhA mUlanakSatra aura mAdhA pUrvA "Aho Shrutgyanam"
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ (356) meghamahodaye AvarSamadhyama dhAnya deze sarvatra kathyate // 9 // anaM vinA yadA ramyau vAtau pUrvottarau yadA / yatra yAmAcake tatra mAse vRSTihaThAd bhavet // 66 // ASADhapUrNimA SaSTi-ghaTImAnA yadA bhavet / mAsA chAdaza dhAnyAnAM subhikSaM ca sukha jane // 10 // triMzaddhaTIbhiH SaNmAsAt sukhaM duHkhaM tataH param / cAturmAsyAM paJcadaza-ghaTImAne subhikSatA // 10 // nyUnatve tu paJcadaza-ghaTIbhyo duHkhasambhavaH / vAsavAdala saMyogAt phale nyUnAdhikAzrayaH // 102 // kuhUtaH SoDazAhe vA ASAcyAM yadi vAdalam / pUrvASADhA ca nakSatraM tadA kAlaH kaNAkulaH // 103|| yannAnAkhyAyate mAsa-stanakSatrasya puurnnyaa| yoge pUrNo samarghatvaM dhAnye nyUne tathonatA // 104 // SADhAnakSatra ho to madhyamaphaladAyaka ho, samastadezoM meM varSa taka madhyama dhAnya ho // 68 // yadi pUrNimAko jisa prahara meM bAdala rahita pUrva aura uttara dizAke acche vAyu cale to usa mAsameM nizcayase varSA ho // 19 // yadi aASADha pUrNamA sATha ghar3I ho to baraha mahIne dhAnyakI sunikSatA rahe aura lokameM sukha ho // 100 // tIsa bar3I ho to chaha mahIne sukha aura pIche duHkha ho / paMdraha ghar3I ho to cAra mahIne subhikSa rahe // 101 // yadi paMdraha ghar3Ise bhI nyUna ho to duHkha ho / vAyu aura bAdaloMke saMyogase phala meM nyUnAdhikatA hotI hai // 102 // amAvAsyAse solahaveM dina ASADha pUrNimAko bAdala ho aura pUrvASADhA nakSatra bhI ho to duSkAla ho tathA dhAnya kI AvulatA ho // 103 // jisa nakSatrase mAsa kahA jAtA ho usa nakSatra pUrNimAke dina pUrNatayA ho to dhAnya saste hoM tathA nyUna ho to nyUnatA jAnanA // 104 // "Aho Shrutgyanam"
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (357) yadA trailokyadIpake zrIhemaprabhasUrayaHmAsAbhidhAnanakSatraM rAkAyAM kSIyate yadiH / mahatvaM tadA nanaM vRddhau jJeyA samarthatA // 10 // mAsanAmakanakSatraM rAkAyAM na bhaved ydaa| mahargha ca tadAvazyaM tattadyoge vizeSataH // 106 / / dhiSNyavRddhidine candraH krUrairyadina dRzyate / samarpa jAyate dhAnyaM krUradRSTe mhrghtaa.||107|| viSNyavRddhidine yatra tithipAgirIyasI / dine tatra samargha syAt tithivRddhau maharghatA // 18 // RkSavRddhau rasAdhikyaM kaNAdhikyaM ca nizcitam / yogAdhikye rasocchedo dinArghapratyahaM sphuTam // 109 // Sabhizca nADikAbhizca dhiSNyavRddhiH kramAdyAdi / pratyekaM ca titheryatra samargha sana jAyate // 110 // Sabhizca nADikAbhizca tithivRddhiH kramAcadA / .... yadi mahInekA nakSatra pUrNimAke dina kSaya ho jAya to nizcayase anna maha~ge ho aura baDhe to saste hoM // 105 // mahInekA nakSatra yadi pUrNimAke dina na ho to una 2 yogoM meM vizeSa kara anna maha~ge ho // 106 // nakSatrakI vaddhike dina candramA yadi kara grahase dRSTaM na ho to dhAnya saste hoM aura kara grahase dRSTa ho to maha~ge ho // 10 // nakSatrakI vaddhi ke dinakI tithi yadi samIpakI tithise. bar3I ho to usa dina anna saste hoN| aura samIpakI tithi vaddhi ho to maha~ge ho // 1.28 // nakSatrakI vRddhi ho to nizcayase rasa aura dhAnyakI adhikatA ho |.yogkii vRddhi ho to rasa kA- nAza ho yaha pratidina sphuTa hai // 1.06 / / jahAM pratyeka tithi se nakSatrakI vRddhi chaha ghar3I adhika ho to vahAM anna saste hoM // 110 // yadi pratyeka nakSatra se tithi kI vRddhi chaha ghar3I adhika ho to nizcaya se "Aho Shrutgyanam"
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ (358) meghamahodaye pratyekaM tatra dhiSNyAcamaha viddhi nidhitam // 111 // tithinakSatrayoIddhiM vijJAya pratyahaM vyoH / sarva TippanakaM jJAtvA lAbhAlAbhau vinirdizet // 11 // yAvannAjya uDorbuddhiH samargha taviMzopakAH / yAvannAjyastithevRddhi-maharya tatpramANakam // 113 // mAsamadhye yadA chau tu yogau ca truTataH kramAt / maharSe ghRtataile he yogavRddhau samarghake // 114 // varSAkAlatrimAseSu nakSatraM varddhatesphuTam / tithihAnistu saMlamA zubhakAlastadA bahuH // 115 / / varSAkAlatrimAseSu nakSatraM truTati dhuSam / tithizca varddhate tatra dhruvaM kAlo vinazyati // 116 // tena mUlottarASADhe sarvarAkAsu varjite / bhASAyAM tu vizeSeNa dhAnyArthasya vinAzake // 117 // yaduktaM sArasaGgahemaha~ge hoM // 111 // saba dezaka paMcAMgoMse tithi aura nakSatrakA vicAra kara lAbhAlAbha kahanA cAhiye // 112 // jitanI ghar3I nakSatrakI vRddhi ho utane viMzopake (vizve) dhAnya saste hoM aura jitanI ghar3I tithikI vRddhi ho utane vizve anna maha~ge ho // 113 // yadi ekahI mAsa meM yoga do bAra kSaya ho to kramase dhI aura taila maha~ge ho| aura vRddhi ho to saste hoM // 114 // varSAkAlake tIna mahInoM meM nakSatra bar3he aura tithikA kSaya ho to bahuta subhikSa kAla jAnanA // 115 // yadi varSAkAla ke tIna mahInoM meM nakSatra kA kSaya ho aura tithi kI vRddhi ho to nizcaya se duzkAla jAnanA // 116 // isaliye haraeka mAsakI pUrNimAko mla aura uttarASADhA nakSatra nahIM honA cAhiye, isameM bhI ASADha pUrNimAko to vizeSa kara nahIM honA cAhiye, yadi ho to dhAnya kA vinAza ho // 117 // pUrNimA ke dina "Aho Shrutgyanam"
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam mRgAdipaJcake rAkA dhAnye mahatAM vadet / maghAcatuSTaye pUrNA kuryAddhAnyasamarghatAm // 118 // rAkA citrASTake yuktA dubhikSAt kaSTakAriNI / zravaNAdrohiNI yAvanakSatraiH pUrNimA zubhA // 119 // kvacittu tulyArtha pUrNimAyAM syAnmRgAdidhiSNyapazca / maghAcatuSke durbhikSaM kaSTaM citrAdike'STake // 120 // karNAdidazake pUrNA subhikSasukhakAriNI / somavAreNa saMyoge kuryAdigrahabarddhanam // 121 // tithikulake vizeSa: (356) titha uttarA ya adda puNvvastra rohiNI ya jai kahavi / huti kira puNNimAe tammAse jANa duSkkhaM // 122 // granthAntare - AdacatuSTaye sUrya-vAre pUrNArthanAzinI / mRgazira Adi pAMca nakSatroM meM se koI nakSatra ho to dhAnya maha~ge hoM / aura mayA Adi cAra nakSatroM meM se koI eka nakSatra ho to saste hoM // 118 // pUrNimAke dina citrA Adi ATha nakSatroMmeMse koI nakSatra ho to durbhikSa tathA kaSTadAyaka ho / yadi zravaNase rohiNI taka ke nakSatra ho to pUrNimA zubhadAyaka ho // 116 // koI kahate hai ki- pUrNimA ko mRgazira Adi pAMca nakSatroM meM se koI nakSatra ho to samAna bhAva rhe| mavAdi cAra nakSatra ho to durbhikSa, citrAdi ATha nakSatra ho to kaSTa ho // 120 // zrazravaNAdi daza nakSatroM meM se koI nakSatra ho to subhikSa tathA sukhakAraka ho, paraMtu somavAra kA yoga ho to vigrahakAraka ho // 121 // tithikulaka meM itanA vizeSa hai vi.- pUrNimAke dina tInoM uttarA, ArdrA, punarvasu yA rohiNInakSatra ho to usa mAsameM dhAnya maha~ge hoM // 122 // anya graMtha meM- pUrNimA ke dina ravivAra ho aura ArdrA Adi cAra nakSatroM meM se koI nakSatra ho to arthakA (lakSmIkA) nAza ho / yadi somavAra ho aura mavAdi cAra nakSatroM meM se koI nakSatra ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ (360) meghamahodaye madhAcatuSTaye some'pyeSA dhAnyamaharghakRt // 12 // citrASTake bhaumavAre pUrNimA vyaadhivrddhinii| durbhikSAya zanau zeSa-vAraHSu zubhAvahA // 124 // tithinakSatrayoH sAmye mRgAdidhiSNyapaJcake / pUrNimAyAM vidhoryoge tulyArghamazanaM bhavet // 125 / / meSAditritaye sUrye zubhayukte tithikssye| karNAdau pUrNimAyoge samaghe tu haThAdbhavet // 126 / / ASADhasyApyamAvasyA yadi somavatI bhavet / subhikSaM kurute'vazya nakSatre mRgasaptake // 127 // atha zrAvaNamAsaH ---- zrAvaNe kRSNapakSe ca pratipad guruyogataH * / mugA mASAstilAstailaM mahargha zIghramAdizet // 128 // zrAvaNe navamIyuktaH zaniH santApakArakaH / dhAnya maha~ge hoM // 123 // yadi maMgalavAra ho aura citrA Adi mATha nakSatroMmeM se koI nakSatra ho to mAdhi kI vRddhi ho aura zanivAra ho to durbhikSa ho / bAkI ke bAra aura nakSatra satra zubhakAraka haiM // 124 // tithi aura nakSatrakI barAbarI pUrNimAke dina mRgazirAdi pAMca nakSatra aura somavAra ho to dhAnyakA samAna bhAva rahe // 125 // meSAdi tIna rAzi para sUrya ho aura vaha zubha nahase yukta ho, tithi kA kSaya ho aura pUrNimA ko zravaNAdi daza nakSatroM meM se koI nakSatra ho to nizcaya se dhAnya saste hoM // 126 // bhASAha kI amAtrasa somavatI ho aura mRgazirAdi sAta nakSatroM meM se koI nakSatra ho to avazya subhikSa hotA hai // 127 // iti ASADhamAsa || zrAvaNa kRNa pratipadAke dina guruvAra ho to mUMga, uDada, tilaM aura taila maha~ge hoM // 128 // zrAvaNakI navamI zanivArake dina ho to saMtApa * eka sanicara bIja ravi, zrIjI maMgala hoya / gehUM gorasa sAli pIya,cAkhe viralo koya // 1 // "Aho Shrutgyanam"
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam chantramA vijAnIyA-dAzvinAnte na saMzayaH // 129 // dazamyAM zrAvaNe siMhe raviH saMkramate zanau / mahI na dInA jaladai-ranantA dhAnyasampadaH // 130 // kRttikA zrAvaNe kRSNa-kAdazyAM + madhyamA smaa| mubhikSaM rohiNI kuryAd durbhikSaM mRgazIrSataH // 131 // yadutaM loke-sAvaNa bahula igArasI, jo rohiNIyA hoya ghaNu varasase badalI, pAsAsai jiya loya // 132 // jaha puNa Ave yArase, to majbhaTTho kAla / . ahavA Ave terasI, to raurvdukaalH||133|| iti kRSNAdimAsamate kaaliirohinnii| zrAvaNe zuklapakSe ced yadA kazcit tithikSayaH / tadA kArtikamAse sthAcchannabhaGgo'pi nizcayAt // 134 // kare, AzvinamAsake aMtameM chatrabhaMga ho || 126 // zrAvaNamAsa meM dazamI zanivAra ke dina siMhasaMkrAMti ho to pRthvI meghoM se duHkhI na ho yAne pUrNa varSA ho aura dhAnya saMpatti bahuta acchI ho // 130 // zrAvaNa kRSNa ekAdazI ke dina kRttikA nakSatra ho to madhyama varSa ho; rohiNI ho to subhikSa kare aura mRgazira ho to durbhikSa kare // 131 // loka meM bhI kahA hai ki- zrAvayA kRyA ekAdazI ko rohiNI ho to varSA acchI ho aura loka sukhI hoM // 132 // yadi bArasake dina rohiNI bhA jAya to madhyama kAla aura terasake dina A jAya to duSkAla ho // 133 // yadi zrAvaNa zukla pakSameM koI tithikA kSaya hoto kAttikamAsameM nizcayase chatrabhaMga ho // 13 // +TI-zrAvaNa kisana ekAdazI,tIna nakkhatalaMta kRttikAto karavaro, rohiNI ghaNaM sukhadaMta // 1 // igiyArasi migasira hui, to praNadhityo kAla | kAlI rohiNI TIppaNe, josI phala bhAla // 2 // __x saMvat 1743 varSa rAkhaDIpUrNAkSayastena kArtike vidyApuradurgama idaM kadAcideva saMbhavati zuklapakSe kadAcina sNbhvtypi| "Aho Shrutgyanam"
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ (362) meghamahodaye zrAvaNe kRSNapakSasya pratipahivase dhRtau| yoge dhRtiH syAddhAnyasya zeSayogeSu vikrayaH // 13 // zrAvaNe vA bhAdrapade prathamAyAM zrutidvayam / kRSNapakSe tadA jJeyaM subhikSaM nizcayAjane // 13 // dvAdazyAM zrAvaNe kRSNe maghA yahottarAtrayam / tatrAbhre jalavRSTau vA jalayogastadA mahAn // 137 // zrAvaNasya trayodazyAM revatyA raviyogataH / bahudhAnyAni vastUni jAyante bahudhAnyakam // 138 // zanau zrAvaNasaptamyAM jalapUrNA ksundharA / zrAvaNasya caturdazyA-mAyAmaprasaGgahaH // 13 // amAvasyA vicAraHzrAvaNasya tvamAvasyAM puSyAzleSA maghA yadi / madhyama varSamAdezyaM vRSTirna mahatI yadA // 14 // yataH sArasaGgahe-vizAkhAdyaSTake darza durbhikSaM bhudhaasmRtm| zrAvaNa kRSNa pratipadA ke dina dhRtiyoga ho to dhAnyakA saMgraha karanA ucita haiM aura bAkIke yogameM vikraya karanA ucita hai // 135 // zrAvaNa yA bhAdrapada ke kRpakSakI pratipadA ke dina zravaNa yA dhaniSTAnakSatra ho to lokameM nizcayase subhikSa ho / 136 // zrAvaNakRSNa dvAdazIke dina mayA yA tInoM uttarA inameM se koI nakSatra ho aura bAdala ho yA varSA ho to bar3A jalayoga jAnanA // 137 // zrAvaNakI trayodazIke dina ravivAra aura revatI nakSatra ho to bahuta dhAnya aura dhaniyA Adi vastu utpanna hoM // 138 // zrAvaNa saptamI ke dina zanivAra ho to pRthvI jalase pUrNa ho / yadi zrAvaNa catu. dazI ArdrA yukta ho to dhAnyakA saMgraha karanA ucita hai // 136 // zrAvaNa AmAvasa ko puSpa AzleSA yA maghA nakSatra ho to varSa madhyama ho aura varSA adhika na ho // 14.0 // sArasaMgraha meM-amAvAsyAke dina "Aho Shrutgyanam"
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (363) subhikSamekAdazake vAruNAye purohitam // 14 // amAvasyAM madhyavarSa bhavet pussyctussttye| zaniH sUryaH kujo darza-bvanantaramariSTakRt // 142 // timi ya pUrava kattikA, cittA aru asles| mili amAvasi dhAnaro, aragha kare savisesa // 14 // amAvasyAtithirdhiSNyaM yadA bhavati kRttikA / ItirghamA kSitau nUnaM varSe tatra bhaviSyati // 144 // pArvaNI yadi raudre syA-dAdityaM pratipattithau / dvitIyA puSyasaMyuktA jalaM dhAnyaM tRNaM na ca // 14 // amAvasyAdine yoge punarvasvAdipaJcake / samarghamatha durbhikSa-muttarAdicatuSTaye // 146 / / vizAkhAdyaSTake kaSTaM vAruNAdau jane sukham / Ucire kecanAcAryA darzanakSatra phalam // 147 // vizAkhA Adi ATha nakSatroM meM se koI nakSatra ho to bahuta karake durbhikSa ho aura zatabhiSA Adi gyAraha nakSatroM meM se koI nakSatra ho to zubha ho / / 141 // yadi amAvasake dina puSya prAdi cAra nakSatra ho to madhyama varSa ho| aura zani ravi yA maMgalavAra ke dina amAvasa ho to niraMtara duHkhadAyaka ho / 142 // yadi amAvasako tInoM pUrvA, kRttikA, citrA yA AzleSA nakSatra hoto dhAnya maha~ge ho // 143 // yadi AmAvasake dina kRttikA nakSatra ho to pRthvI para nizcayase usa varSa meM Iti kA upadrava ho // 144 / / yadi amAvasa ko ArdA, pratipadA ko punarvasu aura dvitIyA ko puSya nakSatra ho to varSA, tRNa aura dhAnya na ho // 145 // amAvasa ko punarvasu Adi pAMca nakSatra ho to dhAnya saste hoM, uttarAphAlgunI Adi cAra nakSatra ho to durbhikSa ho // 146 // vizAkhA Adi ATha nakSatra ho to kaSTadAyaka ho aura zatabhiSA Adi nakSatra ho to manuSyoM meM sukha ho esA amAvasa "Aho Shrutgyanam"
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ (264) meghamahodaye yataH-amAvasIi ti diyA hoi jayArikkhaTTa uttraatini| revaidhaNi puNabbasu dubhikkhaM karai mAsamni // 148 // granthAntare-- ahaha vAruNa cittaha sAI, kattiya bharaNi amAvasi bhaaii| iNa nakkha te jo tithi jagI, nizcaya argha vadhAve dUNI / / viruddhavAranakSatre'mAvasyo yhvo'shubhaaH|| vArSikaM phalamAdAH zeSAH mAsaphalapradAH / / 150 // iti / zrAvaNe zuklasaptamyAM svAtiyogasubhikSakRt / zravaNaM pUrNimAyAM syA-ddhAnyairAnanditAH prajAH // 151 // yata:-AkhA rohiNa navi mile, posI mUla na hoya / zrAvaNi zravaNa na pAmIi, mahI DolatI joya // 152 // jyeSThasya pratipadvAra-phalaM prAkathitaM yathA / ko nakSatra kA phala koI prAcArya kahate haiM // 147 // meghamAlAmeM kahA hai ki- amAvasa ke dina tInoM uttarA, revatI, dhaniSThA yA punarvasu nakSatra ho to eka mAsa durbhikSa kare / / 148 // graMthAntara meM- ArdrA, zatabhiSA, citrA, svAti, kRttikA aura bharaNI ina nakSatroM meM yadi amAvasa AjAya aura ina nakSatroMse tithi jitanI nyUna ho unase dUnA mUlyase dhAnya bike // 146 // viruddha vAra nakSatroM meM amAvasa ho to bahuta azubha hotI hai| yaha zrAvaNakI amAvasa vArSika phaladAyaka hai aura bAkI kI mAsaphaladAyaka haiM // 150 // zrAvaNa zukla saptamI ko svAti nakSatra ho to subhikSakAraka hai / zrAvaNapUrNimA ko zravaNanakSatra ho to dhAnya prApti bahuta ho jisase prajA bhAnaMdita ho // 151 // kahA hai ki - ASADha pUrNimAko rohiNI, poSapUrNimA ko mUla aura zrAvaNa pUrNimA ko zravaNa nakSatra na ho to pRthvI DAmADola yAne duHkhI ho // 152 / / jaisA jyeSThamAsa kI pratipadA kA phala pahale kahA hai vaisA zrAvaNamAsakI pratipadAkA phala rAhAM bhI samajha lenA "Aho Shrutgyanam"
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam zrAvaNe'pi tathA vAcyaM prAcyAH kecidihocire // 153 / / atha bhAdrapadamAsa:prathamAyAM tithau bhAdra gurau zravaNasaMyute / pramoM jAyate varSe dhanadhAnyAdi sampadA // 154 // bhAdrapadA'sitASTamyAM rohiNI zubhadAyinI / mavamI bhAdrazuklasya ravau mUle bhayaGkarI // 15 // durbhikSAya ravI mUle bhAdre zuSale dazamyapi / yogyo'yaM syAta subhikSAya procurevaM ca kecana // 156 // ekAdazI bhAdrazukle mUle dinakRtA yutA / mevena vatsare saukhyaM lokaM vyAdhirviyAdhate // 157 // bhAdra kRSNadvitIyAyAM vitIyavArayogataH / dhAnyaniSpattiratulA sampadaH syuzcatuSpadaiH // 15 // zanI bhAdrapade kRSNA caturthI yadi jAyate / dezabhaGgazca durbhikSaM mustayodarapUraNam // 15 // cAhie // 153 // iti shraavnnmaas| . bhAdapada kI prathama tithi ke dina guruvAra aura zravaNa nakSatra ho to varSa acchA ho aura dhana dhAnya kI prApti vizeSa ho| 154 // bhAdrakRSNa aSTamI ko rohiNI nakSatra ho to zubhadAyaka hai| bhAdrazukla navamI ko ravi vAra aura mUlanakSatra ho to bhayadAyaka hai // 155 // bhAdrazukla dazamI ko ravivAra aura bhUlanakSatra ho to durbhikSa hotA hai| parantu yahI yoga ko koI subhikSa kAraka kahate haiM // 156 // bhAdrazukla ekAdazI ko ravivAra aura mUlanakSatra ho to varSa meM varSAse to sukha ho paraMtu roga kA upadrava ho|| 157 // bhAdrakRSNa dUjako somavAra ho to dhAnyakI prApti bahuta ho tathA pazuoMkI vRddhi ho // 158 // bhAdrakRSNa caturthI ko yadi zanivAra ho to dezabhaMga aura durbhikSa hone se loka mustA (mothA) se udarapUrti kareM // 156 // "Aho Shrutgyanam"
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye atra loke prAha+ AThamI kAlI pakkhanA, sani asalesA jutta / meha ma joisa mahIyale, varase ehaja vatta // 16 // granthAntare'pi-+navamyAM svAti saMyoge bhAdramAse site vdaa| tadA sukhamayI bhUmighRtadhAnyasamanvitA // 16 // bhAdrazuklacaturthI ce dvArA jIvendubhArgavAH / uttarAhastacitrAbhiH subhikSaM nizcayAt tadA // 162 // bhAdre dhavalapaJcamyAM svAtiyogo yadA bhavet / mAsaizcaturbhiH karpAsa-rUtAderlAbhasambhavaH // 163 // bhAdramAse tRtIyAyAM bhaume cottrphaalgunii| tadA vRSTikaro naiva pronnato'pi dhanAdhanaH // 164 // bhAdrapadAmAvAsyAphalam ---- loka bhI kahate hai ki bhAdrapada kRSNa aSTamI yA AzleSA nakSatra ke dina : zanivAra ho to pRthvI para meha na barase, vArtA varase yAne meha kA vRtAMta hI sunA jAya // 160 // grandhAntara meM bhI-- ma dra gukla navamI yA svAti nakSatra ke dina zukravAra ho to ghI aura dhAnyase pUrNa sukhamayI pRthvI ho // 161 // bhAdrazukla caturthI ko bRhaspati sauMpa yA zukravAra ho aura uttarAphAlgunI hasta yA citrA nakSatra ho to nizvara se mubhikSa hotA hai // 162 // bhAdrazukla paMcamI ko svAti nakSatra ho to cAra mAsa kapAsa rUI Adi se lAbha ho // 163 bhadrAsa kI tRtIyA ke dina maMgalavAra aura uttarAphAlgunI nakSatra ho to unnata meva udaya hokara bhI na barase // 16 4 // + TI-kRNAdimAsamate idaM ghaTate, na zuklAdimate / atrAyamartha:-bhAdrakRSNe aSTamI tathA AzleSAnakSatradine ca etayodinayoH zanighArona shubhH| bhAdra zukle svAtidine yadvA navamyAMsitezukravAroH shubhH| yathA sUtravyAkhyAyAM yogI aghaTamAnau / "Aho Shrutgyanam"
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam bhAdramAse. hyamAvasyAM racau ghRtamaharghatA / dhAnyaM mahargha bhome jJe zanau tailaM vinirdizet // 16 // yataH-mudra joga e bhAdave, amAvasi ravivAra / ujeNI huMtI pazcime hosI hAhAkAra / / 166 / / anyasminnapi mAse ce-dekaivAmAvasI ravau / tadA varSasya vizvAMzA mAnaM pazcadaza smRtaaH||167|| amAvasIyaM sUrya-vAre Tipenake yadA / daza viMzopakA varSe khaNDavRSTayAdinoditAH // 168 // ravivArAdamAvasyA praye paJca viNshopkaaH| chatrabhaGgo'tha duSkAlo ravau darzacatuSTaye // 169 // ityamAvAsyAravivAraphalam / rudradevaH saptavAraphalAnyAha:..."amAvAsyAH phalaM vakSye vAra bhuttayA zRNu priye| yena vijJAyate kAlo vatsare mAsanirNayaH // 170 // bhAdrapadakI amAvasako ravivAra ho to ghI maha~ge hoM, maMgala yA budhavAra ho to dhAnya maha~ge ho aura zanivAra hoM to tela maha~ge hoM // 16 // amAvasako ravivAra ho tathA mudgarayoga bhI ho to ujayaNI se pazcimadizA meM hAhAkAra. aniSTha ho // 166 // isase dUsara koI mAsakI amAvasa ko ravivAra ho to varSake vizvA paMdraha mAnA gayA hai // 167 // paMcAMgameM yadi do amAvasa ravivAra ko ho to varSake daza vizvA mAne haiM aura khaNDavRSTi hotI hai // 168 / tIna amAvasa ravivAra ko ho to pAMca vizvA mAne hai| yadi cAra amAvasa ravivAra ko ho to chatrabhaMga tathA duSkAla ho // 166 // rudradevake matase he priye ! vArAnu kramase amAvasakA phala kahatA hU~, jisase * TI-maMgala kare palevaDu, bAlA budhemrNti| ravizanihoya amAvase, anna rasa muhakA huMti // "Aho Shrutgyanam"
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ (368 meghamahodaye janAnAM bahulAH klezA rAjA duHkhaiH prpojyte| amAvasyAdine sUryaH santApAyArthanAzanAt // 171 // subhikSaM kSemamArogyaM varSAyAH prabalodayaH / . sasyotpattiH prajAsaukhyaM somavAre pravartate // 172 // rAjyabhraMzo rAjyayuddhaM klezAnAM ca pravarddhanam / upaghAto'lpavRSTizca kSayazcArthasya bhUmije // 17 // durbhikSaM rAjyanAzazca prajAnAM duHkhabhAjanam / . sthAnatyAgo dhAnyamalpaM budhavAre pravartate // 17 // sadA vRSTiH subhikSaM ca kalyANaM duHkhanAzanam / ArogyaM ca prajA svasthA guruvAre samAdizet // 17 // bhRzaM jalozatA meghAH kRSINAM bhurudbhvH|| taskaropadravA nityaM zukraNAmAvasIdine // 176 // . durbhikSaM rauravaM ghoraM mahAduHkhaM mahadbhayam / parAGmukhAH pituH putrA vyasanaM zanivAsare" // 17 // varSameM mAsakA kAla jAnA jAtA hai // 170 // amAvasako ravivAra ho to manuSyoM ko bahuta kleza tathA rAjA duHkhoMse pIDita ho aura arthakA vinAza ho // 171 // somavAra ho to subhikSa, kuzalatA, Arogya, varSAkA prabala udaya, dhAnyakI utpatti aura prajA sukhI ho // 172 // maMgalavAra ho so rAjyakA vinAza, rAjAoM meM yuddha, klezoMkIvRddhi, utpAta, thor3I varSA aura dhana kA nAza ho // 173 // budhavAra ho to durbhikSa, rAjyakA vinAza, prajA ko duHkha, sthAna bhraSTa aura dhAnya thor3Aho // 174 // guruvAra ho to acchI varSA, subhikSa, kalyANa, duHkhakA nAza, prajA sukhI aura ArogyatA ho / 175 // zukravAra ho to jalase unnata megha ho, kRSiyoM kA bahuta udaya ho aura corakA hamezA upadrava ho // 176 // zanivAra ho to ghora durbhikSa ho, mahAduHkha, baDAbhaya aura putra pitA se parAGmukha ho // 177 // amAvAsyA "Aho Shrutgyanam"
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam pramAvasyAdhike RkSe yadA carati candramA / arthe cA dhiko jJeyA hIne hInatvamAbhuyAt // 178 // prakRtam-bhAdrapade zuklaSaSThayA-manurAdhA * yadA bhvet| nakSatrAntaradoSe'pi subhikSaM nirNayAd vadet / / 17 / / athAzvinamAsa:------ Azvine prathamAyAM ce-cchuklAyAM zanirAgate / tadA dhAnyaM na vikraya purastasya maharghatA / / 180 // + zuklAyAM ca dvitIyAyA-mAzvine candravArataH / mUlasparza puno mUnAt tadA dhAnyasya saMgrahaH // 181 // Azvine hi tRtIyAyAM yadi bhaumaH shnaishcrH| tadAgniH prabalo bhUmyA-manyavAre samatA // 182 // caturthyAmAzvine sUrye vikretavyaM ghRtaM jnaiH| kA adhika nakSatra para candramA gamana kare to dhAnakA bhAva samtA ho aura hIna nakSatra para gamana kare to dhAnakA bhAva teja ho // 178 // bhAdrazukla SaSThI ko yadi anurAdhAnakSatra ho to dUsare nakSatroMkA doSa rahane para bhI nizca se subhikSa kahanA // 116 // iti bhAdrapadanAsa // Azvina zuklapratipadAko zanivAra ho to dhAnyakA saMraha karanA cAhiye, mAge vaha mahaMge bhAva hoMge // 180 // Azvina zukla meM dhanugazikA caMdramA ke samaya dvitIyA, aura mUla nakSatra meM somavAra ko dhAnya kA saMgraha karanA cAhiye // 181 // yadi tRtIyAke dina maMgala yA zanivAra ho to pRthvI para garamI pracala ho aura dUsare vAra ho to saste ho|| 182 // zukla aTI-pArakhaDA saba bolIyA kAI sacito nAha bhAbaDo jaga relasI, jo chaThe anurAha / / iti loka bhASAyAM // +TI-idamapina saMbhavati-Azvine zuSaladvitIyAyadhanuzicandramA prApte tena dvitIyAdine mUladine ca candravAre dhAnyasaMgrahaH / 47 "Aho Shrutgyanam"
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ (370) meghamahodaye saMgRhyante ca dhAnyAni puro lAbhAya tAnyapi // 18 // * Azvine zuklapaJcamyAM some hastasamAgame / gantavya mAlavasthAne nirjalA jaladAyinI // 184 // saptamyAM zaniyuktAyAM site pakSe yadAzcine / zravaMga vA dhaniSThA cejagato nAzakAraNam // 18 // Azvine ca budhe'STamyAM vidheyo ghRtasaMgrahaH / kArtike vikrayAt tasya sampadaH syuH pade pade // 186 // navamyAmAzvine zukle kujavAreNa sNgtii| mudga kArpAsa capalA-bhASAdeH saMgraho mataH // 187 // dviguNastu bhavellAbho caitramAse'tha vikrye| Azvine dazamI bhaume bhUmyAM vyAdhirabAdhitaH // 18 // xekAdazyAM zanau tasmi chatrabhaGgo'thavA bhuvi / caturthI ko ravivAra ho to bI becanA cAhiye aura dhAnya kA saMgraha karanA cAhiye jisase Age lAbha hogA !! 183 / / Azvina zukla paMcamI somavArake dina aura hasta nakSatra para sUrya ho taba varSA honA acchA nahIM, yadi barase to mAlana deza meM jAnA cAhiye vahAM nirjalAbhI jala denevAlI hai // 184 // Azvina zukla saptamI zanivAra ko zravaNa yA dhaniSThA nakSatra ho to jagat kA nAzakAraka hotA hai / / 185 // zuklASTamIko budhavAra ho to ghI kA saMgraha karanA cAhiye / usako kArtika meM becane se vizeSa lAbha ho // 186 // zukla navamIko maMgalavAra ho to mUMga, kapAsa, caulA uDada AdikA saMgraha karake // 187 || usako caitra mAsameM becanese dUnA lAbha ho / Azvina zukla dazamI ko maMgalavAra ho to pRthvI para vyAdhi (roga) kI pIr3A ho // 188 // Azvina zukla ekAdazI ko zanivAra ho * TI-atrApiAzvine zuklapaJcamyAMsomavAresatisUryeca hastesamAgate vRSTina zubhA, nirjalA paJcamI jaladAyinItyarthaH / TI-saMvat 1743 Azvinasita 11 tithau zanirvidyApuradurgamAH / "Aho Shrutgyanam"
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam nagaragrAmabhaGgaH syAdvairicaurAdyupadravaH // 186 // + tRtIyArohiNIyoge vArayoH zanibhaumayoH / tadA kArpAsikaM grAhyaM phAlgune lAbhamAdizet // 190 // prAzvine kArttike vApi dvitIyA maGgale'sitA / loke dahanajo dAhaH pratigrAmaM pravarttate // 191 // Azvine kRSNApaJcamyAM ravivAraH pravarttate / mAghe mAse hyamAvasyAM maharSe nizcayAd ghRtam // 192 // *paSThacAmathAzvine jyeSThAdityamUlAdisaGgame / sahaH sarvadhAnyAnAM paJcamAsyAM phalaM bhavet // 163 // AzvinaikAdazI kRSNA vArayorbudhasomayoH / mahiSINAM gavAM mUlyaM mahat saJjAyate jane // 194 // dvAdazI zaninA yuktA hastacitrA samamvitA / tadA yugandharI grAhyA caitre ca triguNaM phalam // 195 // to pRthvI para chatrabhaMga ho, nagara-gAMvakA bhaMga ho aura coroMkA upadrava hoM // 186 // Azvina kRSNa tRtIyA aura rohiNI nakSatra ke dina zani yA maMgalavAra ho to kapAsa kA saMgraha karanA, usa se phAlguna meM lAbha hogA // 160 // Azvina yA kArtika kRSNapakSa meM dUja maMgalavAra kI ho to loka meM pratyeka gAMva meM abhi kA upadrava ho // 161 // Azvina kRSNa paJcamI ko ravivAra ho to mAgha mAsa kI amAvasako nizrayase vI maha~gA ho // 162 // Azvina SaSThIke dina jyeSThA yA mUla nakSatra aura ravivAra ho to saba dhAnya kA saMgraha kare to pAMcaveM mAsa lAbhadAyaka ho // 163 // Azvina kRSNa ekAdazIko budha yA somavAra ho to bhaiMsa aura gaukA mUlya adhika ho // 164 // dvAdazIko zanivAra ho aura hasta yA citrA nakSatra ho to yugaMdharI (jUAra ) kA saMgraha kareM to caitra meM trigunA lAbha ho // 165 // +TI-tRtIyAyAM vA rohiNIdine ityarthaH / *TI-AdityavAro jyeSThAyAM mUle ca nakSatre ityarthaH / " Aho Shrutgyanam" (371)
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ (372) meghamahodaye AzvinasyApyamAvasyAM zanivAro yadA bhavet / madhyama varamathavA duSkAlaH khaNDamagaDale // 196 / / ka'ca tu-sani Aicce maMgale, AsU amAvasi hoya / bimaga tigugA ca uguNA, kaNe kavaDDA hoya // 19 // grantha mtare uttaratinni dhagiTTa cautthI, ane punarvasu rohiNI chtttthii| hui amAvasi eha saMjutI, mAsa dubhikkha kare nirutii|168 iti sAmAnyavaco'pi AzvinaviSayamuktam / atha kAttikamAsa:kArtike prayame pakSe prathamA budhasaMyutA / tadvarSe madhyamaM vRSTayA-nAvRSTayA ca kacidbhavet // 16 // yataH-kAtI sudi pakSikA dine, jo budhavAri hoya / Azvina amAvasa ko zanivAra ho to khaNDamaMDala meM varSa madhyama, yA duSkAla ho // 166 [[ koI kahate hai ki- Azvina amAvasa ko zani vi yA maMgalavAra ho hI dhAnyakA dUnA tIgunA aura caugunA lAbha ho / // 167 / / granthantara-- Azvina amAvasako tInoM uttarA, dhaniSThA, punarvasu yA rohiNI nakSatra ho to eka mAsa durbhikSa ho||168|| iti aashvinmaas|| - kArtika zukla pratipadA ko budhavAra ho to kahIM varSA aura kahIM anAvRSTi ke kAraNa varSa madhyama phaladAyaka ho // 16 // jaise- kArtika zukla pratipadA ko budhavAra ho to dhAnyakA dUnA tIgunA aura caugunA bhAva ho TI-zuklAdipakSe smbhvti| TI- saMvat 1743 varSe kArtikakRSNa 1 tithau budhaH kRssnnaadimte| TI-saMvat 1687 varSe jyeSTha kRSNa 1 tithauzanau, kArtikakRSNa 1dine maMgalaH,patadina yeravAre durlakSa / TI-kAlImAsa aMdhAra pakha, paDivAye zanivAra / e bihu~ duHkhakArIyA, jANo rauravakAra // "Aho Shrutgyanam"
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakavanam bimaNA tiguNA cauguNA, kaNe kavaDDA hoya // 20 // kArtike saptamI zuklA zanau dhAnyAghanAzinI / zvetavastumaharSa syAt trimAsi dviguNaM phalam // 201 // kArtike raviNA raudra-yoge rAjJAM mahAraNaH / rohiNyAM kArtike sUryaH puro vAridavAraNaH // 202 // kArtike paJcamI raudra-yoge syAt tRNasaGgrahaH / catuSpade'nyathA duHkhaM jAyate'gre'lpavRSTijam // 203 // kArtike maGgale mUlaM maGgale'nanukUlakam / saptamI zaninA kRSNA karotyannamaharghatAm // 204 // kArtike dazamI kRSNA zanau rogakarI jane / * raviH kRSNatrayodazyAM yavagodhUmamUlyakRt // 205 // kArtike kRSNadazamI zanau maghAsamanvitA / mahargha ghRtapUgAdi cAturmAsAntavikrayaH // 20 // kArtike cedamAvasyAM zanizvAzananAzanaH / // 200 // kArtika zukla saptamIko zanivAra ho to dhAnya kA vinAza aura zveta vastu maha~gI ho isase tIna mAsameM dvigunA lAbha ho // 201 // kArtika meM ravivAra aura ArdrA kA yoga ho to rAjAoMkA yuddha ho / tathA ravivAra aura rohiNI kA yoga to ho Age varSAkA rodha ho // 202 // kArtika paMcamI ko ArdrA ho to tRNakA saMgraha karanA ucita hai, nahIM to pazuoM ko duHkha hogA kyoMki Age bahuta thor3I varSA hogI // 203 // kArtikameM maMgalavAra ko mUla nakSatra ho to mAMgalika kAryameM anukUla nahIM hotA / kRSNa saptamI zanivArako ho to anna maha~ge ho // 204 // kArtika kRSNa dazamI zanivAra ko ho to roga kreN| aura kRSNa trayodazI ravivAra ko ho to yava aura gehU~ teja ho / 205 // kArtika kRSNa dazamI zanivAra aura maghA nakSatra yukta ho to ghI aura sopArI maha~ge ho cauthe mahIne beceM // 206 // kArtika "Aho Shrutgyanam"
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ (374) meghamahodaye bhaume bhUmyAM mahAvahI raviyuddhAya bhUbhujAm // 207 // *yata: holI polI dIvAlIi, ravi zani maMgala hoya / khappara lIdhe jaga bhame, jIve viralo koya // 208 / / caturmAsakulakenamiUNa tiloyaraviM jagavallaha jalaharaM mahAvIraM / cucchAmi agghakaNDaM jaM kahiyaM jiNavariMdeNa // 209 // kattiyapUnamadivase kattiyarikkhaM ca hoi saMpunnaM / tA cattAri vi mAsA hoi subhikkhaM suhaM loe // 21 // aha bharaNI tahivase cattAri vi puhara hoi sNpunnnnaa| tA jANaha dunbhikkhaM mAsA cauro vi sassANaM // 21 // aha rohiNI tadivase havijja cattAri phrsNpurnnN| tA jANaha agghahANI mUlarasANaM ca davAgAM // 212 / / kI amAvasako yadi zAnavAra ho tA dhAnyakA vinAza ho, maMgalavAra ho to pRthvI para agni kA upadrava ho aura ravivAra ho to rAjAoM kA yuddha ho // 207 // holI polI (vijayA dazamI) aura dIvAlIko ravi zani yA maMgala ho to loka khappara lekara jagat meM ghUmeM yAne bar3A duSkAla ho koI viralA baceM // 208 // caturmAsa kulakameM kahA hai ki- triloka ke ravi, jagavallabha jaladhara zrI mahAvIra jinako namaskAra karake jineMdra bhagavAna ne kahA huA arddhakANDa ko kahatA hU~ // 20 // kArtika pUnamako kRtikA nakSatra pUrNatayA ho to cAroM hI mahIne subhikSa raheM aura loka sukhI ho // 210 // yadi usa dina bharaNI nakSatra cAra prahara pUrNa ho to cAra mahIne dhAnya maha~ge (durbhikSa) ho // 211 // yadi usa dina rohiNI nakSatra cAra prahara pUrNa ho to mUla rasa aura dravyake ardhakI hAni ho // 212 // pUrNimA *TI-svAti dIvA nava bale, vizAkhA na khele gAya / kai lAkha gayaMdA raNa paDe, kai niSphala zAkhA jAya // 1 // dIpotsavAdine vAro bhaumo vhnibhyaavhH| saMkrAMtInAM ca naikadhyaM zubha maryAdike nahi // 2 // "Aho Shrutgyanam"
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (375) aha punnimA ya divase nakkhattaM rohiNI ahorattaM / tA savva dhaNNahANI rasANa lohAidhAuNaM // 213 / / aha bharaNI dupuharA dunniya puharA ya kattiyA hoi / tA kuNai agghahANI do mAsA lavaNakappAse // 214 // aha kattiya do puharA tauparaM rohiNI u cha puhraa| do mAsAya sugAlI do mAsA hoi dukAlo // 215 // atha mArgazIrSamAsa: +mArgazIrSacaturthyAM cenmaGgalo revatIdine / pratigrAmaM vahnibhayaM jagatkle zavyathAmayam / / 216 // mArgazIrSe'thavA pauSe phAlgune dhavalAMzake / nakSatrAt tithibhoge'lpe godhUmA lAbhadAyinaH // 217 // chAdazyAM mArgazIrSasya bhaumavAre'kasaMkrame / bhAvi varSavinAzAya grahaNaM zItagostathA // 18 // ko dinarAta rohiNI nakSatra ho to samasta dhAnya,rasa tathA lohA AdidhAtuoM kA vinAza ho // 213 // yadi do prahara bharaNI aura do prahara kRttikA ho to do mahIne lavaNa aura kapAsa teja ho // 214 // yadi do prahara kRttikA aura pIche chaha prahara rohiNI ho to do mahInA sukAla yAne sastA, aura do mAsa duSkAla yAne maha~gA ho||215|| iti kAttikamAsaH // mArgazIrSa caturthIko yA revatI nakSatrake dina maMgalavAra ho to pratyeka gAMvameM agni kA bhaya aura jagat kleza-duHkhamaya ho // 216 // mArgazira, pauSa yA phAlguna ke zuklapakSameM nakSatra ke bhogase tithi bhoga thor3e ho to gehU~se lAbha ho // 217 // mArgazIrSa dvAdazIko yA sUrya saMkrAMtiko maMgalavAra ho tathA candragrahaNa ho to agalA varSa vinAza ho // 218 // mArgazIra ko ravivAra ho to kapAsa rUI kA saMgraha karanA vaizAkha meM lAbhadAyaka hai FTI-revatIdine yadvA caturthIdine maGgajaH / -- "Aho Shrutgyanam"
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ (376) . meghamahodaya mArge navamyAM revatyAM budho durbhikSakArakaH / paJcamI guruNA yogAt paJcamAsAn subhikSadA // 219|| mArgazIrSapratipadi puSye zuSyeccatuSpadaH / jalavRSTayA paraM varSa garbhasrAvAda vinazyati // 220 // punarvasvostathAAyA-stRtIyAyAM ca saGgame / dhAnyaM samarghamAdezyaM rAjA susthaH prajAsukham // 221 // mArgazIrSasya paJcamyAM maghAdyaM paJcakaM yadA / puro varSavinAzAya jAyate jalarodhataH // 222 // mArge navamyAM citrAyAM dhAnyaM maharghamAdizeta / *kRSNA caturdazI svAtau zrAvaNe jalarodhinI // 223 // mArgazIrSasya dazamI mUle vA raviNA yutaa| saGgAhyAzca tilAstalaM jyeSThAnte lAbhadAyakam // 224 // mArge yadi syAdAditya ekAdazyAM tithau tadA / navamI ko revatI nakSatra aura budhavAra ho to durbhikSakAraka hai / paMcamI ko guruvAra ho to pAMca mAsa subhikSa hoM / / 216 // mArgazIra pratipadA ko puSya nakSatra ho to pazuoM ko kaSTa ho aura agalA varSa kA garbha jala vRSTi se vinAza ho || 220 // tRtIyA ko punarvasu tathA ArdrA nakSatra ho to dhAnya saste, rAjA prasanna rahe, aura prajA sukhI ho // 221 // mArgazIrSa paMcamI ko maghA Adi pAMca nakSatra ho to varSA na honese agalA varSa vinAza ho // 222 // mArgazIra navamIko citrA nakSatra ho to dhAnya maheMge ho aura kRSNa caturdazI svAti yukta ho to zrAvaNa meM varSA na ho // 223 // mArgazIrSa dazamIko mUlanakSatra aura ravivAra ho to tila taila kA saMgraha karanA jyeSThake aMtameM lAbhadAyaka hai / / 224 // mArgazIra ekAdazI * TI-mAgasiri cAdIsa aMdhArI svAtibhogahuI jouvicaarii| zrAvaNa tA jo pratighaNa karai, jAo videsa ke sahuye marai // 2 // saMvat 1743 varSe caturdazyAM svaatibhogyH| "Aho Shrutgyanam"
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam kArpAsarUtastrAdi grAya vaizAkhalAbhakRta // 22 // athavA devayogena zanivArasya snggmH| jalazoSaH prajAnAzanamastadA bhavet // 22 // atha pauSamAsaH-- pauSamAse zuklapakSe caturthIdinavAsare / yadA zanistadAdausthya bimAsyaM naiva saMzayaH // 227 // sasamI somavAreNa pauSamAse yadA bhvet| . tadA ca mahiSIvRndaM mriyate rogapIDitam // 22 // thApanAdro vrajet sUrya-stAvad dhAnyasya sNgrhaa| . zaniH pauSe navamyAM cet purastAllAbhakAraNam / / 229 // ekAdazyAM pauSazukle kRttikAbhogataH smRtH| raktavastumahAllAbhaH saghAnyAta prathamA budhe ('mbud)||20|| pUrvASADhA tathA jyeSThA-'mAvasyAM + paussmaaske| . // 225 // yadi daivayoga se zanivAra ho to jala kA sUkhanA, prajA kA nAza aura chatrabhaMga ho // 226 // iti mArgazIrSa mAsa // pauSa zukla caturthI ko zanivAra ho to tIna mAsa duHkha raheM isa meM saMdeha nahIM // 227 // pauSa saptamI somavArako ho to bhaiMsa roga se pIDita hokara mareM // 228 // pauSa navamIko zanivAra ho to jaba taka sUrya bhAdrImeM na bhAye taba taka dhAnya saMgraha karanA ucita hai bhAge lAbhadAyaka hai / / 226 // pauSa zukla ekAdazIko kRttikA ho to lAla vastu se bar3A lAbha ho aura prathama varSA taka dhAnya se lAbha ho // 230 // pauSa amAvasako +TI-atra-posaha mAsa amAvali, puNya kRtiga pUrvA hoya / vAra maMgala ravi thAvarai, to gharasa mATho hoya // 1 // iti purAtanavacanAt puSya upataH na cAsya sammathaH / vRdhikAditrayasUryayogAt evaM kRttikAyAmapi bhAgyam / 'pusA jeTThaga ho' iti pAThaH zuddhaH / zramAvAsyAM zaniH pauSe loka zokakAraH paraH / doSAnazeSAna saMzobhya sumitaM kurute guru "Aho Shrutgyanam"
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamaye (378) vArA: zanikujAdisyA bhAvivarSavinAzakAH // 231 // pauSe mUlamamAvasyAM vRSTaye lokatuye / zanyAdityakujAstasyAM bahulAbhAya dhAnyataH // 212|| pauSakRSNadazamyAM svAd vizAkhA nizi vA divA / bhAvi varSe'mbudaH prauDhyo'paraM pArzvajinezvaraH || 233|| kulake-posassa punnimAe Nakkhatta pUsayaM sathala divase / to rasa anna samagdhaM hoi saMvaccharaM jAba // 234 // pauSakRSNapratipadi rohiNyA bhogasambhave / saptamAsAd dhAnyalAbha chatra maMgo'thavAmbudaH // 235 // atha mAghamAsaH - mAghAyadivase vAro budho bhavati cettadA / mAsatrayaM maharSa syAdbhAvi varSa vinazyati // 236 // mAghA'sitasya pranie- dvitIyA vA tRtIyakA / truTitA dhAnyasaGgrahe lAbhAya vaNijAM matA // 237 // pUrvASADhA tathA jyeSThA nakSatra ho aura zani ravi yA maMgalavAra ho to agale varSakA vinAza ho // 231 // pauSa amAvasa ko mUla nakSatra ho aura zani vi. yA maMgalavAra ho to varSA ho, loka saMtuSTa hoM aura dhAnya se bahuta lAbha ho // 232 // pauSa kRSNa dazamIko vizAkhA nakSatra rAta dina ho soha agalA varSakA megha puSTa hotA hai, jaise dUsarA zrI pArzvajinezvara ho // 233 // kulaka meM kahA hai ki- pauSa pUrNimA ko puSya nakSatra samasta dina ho to varSabhara rasa aura dhAnya saste hoM // 234 // pauSa kRSNa pratipadA ko rohiNI nakSatra ho to sAta mahIne dhAnya se lAbha ho yA chatrabhaMga ho // 235 // iti pauSamAsa // yadi mAgha mAsa kI pratipadA ko budhavAra ho to tIna mahIne tejI rahe aura agalA varSa vinAza ho // 236 // mAgha kRSNa pratipada dvitIyA yA "Aho Shrutgyanam"
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam sasamyAM somavAraH sthAnmAMdhe pakSe site yadi / durbhikSaM jAyate raudraM vigraho'pi ca bhUbhujAm // 238 // mAvasyazuklasaptamyAM+ravivArI bhavedyAdi / murbhikSaM hi mahAghoraM vivaraM ca mahAbhayam // 26 // mAghamAsapratipadi zani gaH prazasyate / sarvatra dhAnyaniSpatti-rArogyaM dezasvasthatA // 240 // caturthI mAghamAsasya zanivAreNa sNyutaa| durbhikSaM mRtyucaurAgni-bhayaM dhAnyavinAzanam // 241 // mAghe zukla pratipadi vArA jIvendubhArgavAH / subhikSAya raNAyArkaH kuje syubahudhetayaH // 242 // mAve zukle yadASTamyAM kRttikA yadi no bhavet / phAlgune rolikApAtaH zrAvaNe vA na varSaNam // 24 // mAce ca zuklasaptamyAM somavAre ca rohiNI / tRtIyAkA kSaya ho to dhAnyakA saMgraha karanese vaizyoMko lAbha ho // 237 // mAgha zukla saptamI somavAra ko ho to bar3A durbhikSa aura rAjAoMmeM vigraha ho // 238 // mAgha zukla saptamIko ravivAra ho to bar3A ghora durbhikSa, vigraha aura bar3A bhaya ho // 236 // mAgha mAsakI pratipadAko zanivAra ho to acchA ho saba prakAra kI dhAnya prApti, ArogyatA aura deza sukhI ho // 240 // mAdha kI caturthI ko zanivAra ho to durbhikSa, mRtyu, cora aura agni kA bhaya, aura dhAnya kA vinAza ho / / 241 / / mAgha zukla pratipadA ko bRhaspati soma yA zukravAra ho to subhikSa hotA hai / ravivAra ho to yuddha aura maMgalavAra ho to bahuta Iti (cUhA TiDDi Adi) kA upadrava ho / / 242 / / mAvaH zukla aSTamIko kRttikA nakSatra na ho to phAlguna meM rolikA pAta yA zrAvaNa meM varSA na ho // 243 / / mAgha zukla saptamIko rohiNI nakSatra ho to +TI-saMvat 1743 varSe mAghasitasaptamyAM zaniH / "Aho Shrutgyanam"
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ (380) meyamahodaye rAjJAM yuddha prajArogo'thavA varSa tu madhyama evaM nimittAdekasmAnnAnAphalavimarzanam / siddhAntAjjyotiSAn nyAyAt siddhaM vA vaidyakAdapi / 245 // mAghamAse ca saptamyAM bharaNI yadi jAyate / roganAzastadA loke vasudhA bahudhAnyabhRt // 246 // mAvena navamyAM kRSNAyAM mUlaRkSe sagarbhatA / bhAdrapade'pi navamI-dine jaladahetave // 257 // atha phAlgunamAsa:--- phAlgune kRSNaSaSThI cecitraanksstrsNyutaa| tribhirmAsaiH subhikSAya svAtyA kurbhikSasAdhanam // 25 // phAlgune ca trayodazyAM zuklAyAM yadi bhArgavaH / jyeSThe rogAya nUnaM syAGgogo mAsatraye'thavA // 24 // ekAdazyAM phaalgune'rkaa-daarryaavrssviddmbinii| rAjAoMkA yuddha, prajAmeM roga yA uttama varSa ho // 244 // isI taraha eka hI nimitta se aneka prakAra ke phala vicAra pUrvaka kaheM ye siddhAnta se, jyotiSase nyAyase aura vaidyakase siddha hai // 245 // mAgha mAsa kI saptamI ko yadi bharaNI nakSatra ho to logoM meM rogakA nAza tathA pRthvI dhAnya se bahuta pUrNa ho // 246 // mAgha kRSNa navamIko mUla nakSatra ho to megha garbha ho isase bhAdrapada navamIko jalavarSA ho // 247 // iti maaghmaasH|| " phAlguna kRSNa SaSThI ko citrAnakSatra ho to tIna mahIne subhikSa ho aura svAtinakSatra ho to durbhikSa ho // 218 // phAlguna zukla trayodazI ko zukravAra ho to jyeSTameM roga ho yA tIsare mahIne moga ho // 24 // phAlguna ekAdazIko ravivAra yukta AnakSatra ho to tIna mahIne varSa kaSTa *TI-navamIdine tathA mUlanakSatradine ca rasagarbhayomeityarthaH / zulAdimate smbhvH| "Aho Shrutgyanam"
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (381) tribhirmAsai: subhikSAya somavArAdasau jane // 25 // phAlgune prathame pakSe vAruNaM pratipadine / bhogAnusArAdvarSasya svarUpaM ca prarUpayet / / 25 / / phAlgune kRttikAyuktaM saptamyAdikapaJcakam / zvetapakSe subhikSAya bhAdre jaladavRSTaye // 252 // tithikulakephagguNa puSNimadivase pubbApharaguNi havina NakkhattaM / cattAri vi puhAo tA cauro mAsasubhikkhaM // 253 // be puharA ava mahANakkhattaM hoi kahavi devaalaa| tA jANaha duve mAsA hoi mahagdhaM Na saMdeho // 254 // aha puNNA taddivase hoi mahArikkhayaM jayA kahavi / sattAri vimAsA khalu tA jANaha viDaraM kAlaM // 25 // maha puNNima do puharA puvvAphagguNI havija NakhattaM / uvariM uttaraphagguNI do puharA hoi jai kahavi // 25 // dAyaka ho aura somavAra yukta ho to mubhikSa ho !! 250 // phAlguna ke prathama pakSa meM pratipadAko zatabhiSA nakSatra ho to usake bhogAnusAra varSa kA svarUpa jAnanA // 251 // phAlguna zukla meM saptamI Adi pAMca tithiko kRttikA nakSatra ho to mubhikSa hotA hai aura bhAdrapada meM varSA hotI hai // 252 // tithikulaka meM phAlguna pUrNimA kA vicAra isa taraha kahA hai- phAlguna purNimAke dina cAroMhI prahara purvAphAlgunI nakSatra ho to cAra mahIne subhikSa raheM // 253 // yadi daivayogase do prahara maghA nakSatra ho to do mahIne ma.ge ho isameM sandeha nahIM // 25.4|| yadi usa dina maghAnakSatra pUrNa ho to cAroMhI mahIne bar3A kAla ho // 255 // do prahara prathama pUrvA phAlgunI nakSatra ho aura Age do prahara uttarAphAlgunI nakSatra ho to pahale do mahIne mubhikSa aura sugkha ho isameM saMdeha nahIM aura pIche ke do "Aho Shrutgyanam"
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ (382) hearter tA paDhamA do mAsA hoi subhikkhaM suhaM na saMdehoM / do uvari puNo mAsA sassaviNAseNa dukkAlo || 257 // aha~ paharA cauro ahavA jai hoi uttarA jogo / sarasANaM tA hANI rasANa taha tiladagvANaM // 258 // meM dvAdazapUrNimAvicAra: trasya pUrNimAsyAM hi nirmalaM gagarna zubham / tahine grahaNaM tArA-pAta bhUkampavRSTayaH // 259 // rajovRSTiH pariveSo vidyutketRdayAdinA / utpAtena ca saGgrAhAM dhAnyaM dhAtuvyayAditaH // 260 // vikraye saptame mAse bhAdre viguNalAbhadam / vaizAkhyAmIdRze cihe kArpAsasya maharghatA // 231 // godhUmamudramASAdeH saGgraho lAbhakAraNam / kriyAguNatvena mAse bhAdrapade bhavet // 232 // jyeSThasya pUrNimA'nabhrA zubhAya kathitA budhaiH / mahIne meM dhAnyakA vinAza honese duSkAla ho // 256-57 // ATha yA cAra prahara taka uttarAphAlgunI nakSatra ho to dhAnya rasa tila Adi dravya -ina kA vinAza ho // 258 // iti phAlgunamAsaH // , caitra mAsa kI pUrNimA ko AkAza nirmala ho to zubha hai, yadi usa dina grahaNa ho, tArA kA pAta, bhUkaMpa, vRSTi // 256 // raja: (dhUlI) kI varSA, caMdramAkA pariveSa (gherA) bijalI camake aura ketu kA udaya, aise utpAta ho to dhAtu Adi becakara dhAnya kA saMgraha karanA ucita hai | 260 // isa ko mAdrapada meM yA sAtaveM mahIne becane se dUnA lAbha ho / vaizAkha pUrNimA ko bhI aise cihna ho to kapAsa maha~ge ho // 269 // gehU~ mUMga ur3ada Adi kA saMgraha karane se lAbhadAyaka hai, bhAdrapada meM dUne lAbhase ve // 262 // . jyeSTha mAsa kI pUrNimA svaccha ho to acchI hai aura varSA "Aho Shrutgyanam"
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (383) kRSTayA vA pariveSeNa tasyAM dhAnyasya saMgrahaH // 263 // turye mAse'thavA pauSe lAbhastasyAnavikrayAt / prASADhI nirmalA neSTA bArdalAcchAditA zubhA // 264 // nairmalyAddhAnyasAyaM paJcame mAsi lAbhadam / zrAvaNI nirmalA zreSThA sAbhratve ghRtasaGkahaH // 265 // vikrayAda ghRtatailAde-rlAbho mAse tRtIyake / pUrNA bhAdrapade sAbhrA zubhA dhAnyasya vikrayAt // 26 // prAzvinI nirmalA pUrNA zubhAya vaadlodye| saMgRAdhAnyaM vikreyaM dvitIye mAsi lAbhadam // 267 // kArtikyAM vAdalabalAda ghRtdhaanyaadisNgrhH|| vikrayaH paJcame mAse caitre vA lAbhadAyakaH // 268 // pUrNimA mArgazIrSasya kArtikIva vibhAvyatAm / pauSI savAdalA zreSThA dhAtusaMgrahalAbhadA // 26 // yA pariveSa (gherA) ho to dhAnyakA saMgraha karanA // 263 // cauthe yA pauSa mAsameM usako becanese lAbha hogA / ASADha pUrNimA nirmala ho to azubha aura bAdalase AcchAdita ho to zubha hai // 264 // yadi nirmala ho to dhAnya kA saMgraha karane se pAMcaveM mahIne lAbhadAyaka ho / zrAvaNa pUrNimA nirmala ho to zreSTha hai, aura bAdala sahita ho to ghI kA saMgraha karanA // 265 // ghI aura tela tIsare mahIne becane se lAbha ho / bhAdrapada pUrNimA ko bAdala hoto zubha hai, dhAnyako beca denA cAhiye // 266 // Azvina pUrNimA nirmala ho to acchA hai, yadi bAdala sahita ho to dhAnya kA saMgraha kara dUsare mahIne bece to lAbha ho // 267 // kArtika pUrNimA bAdala sahita ho to ghI aura dhAnya kA saMgraha karanA, pAMcaveM mahIne yA caitramAsameM bece to lAbhadAyaka ho // 268 // mArgazIra pUrNimA kArtika pUrNimAkI taraha vicAra lenA / pauSa pUrNimAko bAdala ho to zreSTha hai dhAtukA saMgrahase lAbha "Aho Shrutgyanam"
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye sAmrAyAM mAghapUrNAyAM dhAnyasaGgraha iSyate / vikreyaH saptame mAse tasya lAbhAya sambhavet // 270 // phAlgunI pUrNimA sAbhrA savRSTirvA sagarjitA / dhAnyasaGgrahaNAnmAse saptame lAbhadAyinI // 279 // varSAdinasaMkhyA citta amAvasa divahi suraguruvAreNa cittamAIhiM / taha hoi cittavarisA visAhi aNurAha vaisAhA || 272 // jiTThA mUle je pUsA usA ya guru ya AsADhe / savaNa ghaTThiA saryAbhisi hoi tahA sAvaNe varisA | 273 // pUbhA ubhA ya revai bhaddavamAse suhAi taha varilA / assaNi asaNi bharaNIi kattiya rohiNI ya kattie / 274 (384) ho // 266 // mAtra mAsakI pUrNimAko bAdala ho to dhAnyakA saMgraha karanA, sAtaveM mahIne becane se lAbha ho // 270 // phAlguna pUrNimA bAdala varSA aura garjanA sahita ho to dhAnya kA saMgraha karanese sAtaveM mahIne lAbha ho // 271 // iti dvAdazapUrNimA vicAraH // caitra mAsa meM amAvasa ke dina yA citrA yA svAti nakSatra ke dina guruvAra ho to citra ( acchI ) varSA ho / isa taraha vaizAkha meM vi yA anurAvA / jyeSTha meM jyeSThA yA mUla | ASADha meM pUrvASADhA yA SADhA | zrAvaNa meM zravaNa, dhaniSThA yA zatabhiSA / bhAdrapada meM pUrvAbhAdrapada uttarAbhAdrapada yA revatI / Azvina meM azvinI yA bharaNI / kAttikameM kRttikA yA rohiNI | mArgazIrSa meM mRgazIrSa, ArdrA yA punarvasu / pauSa meM puSya yA *TI-zrIhIrasUrayaH prAhu:- mAhI pUnima niramalI, to suhaMgo ASADha / kaNa vecI poto kare, vyAje dAma meM kADha // 1 // anyatrApi - pUnama mAhI nirasalI, anna suhaMgo aThamAsa / jiNa puhare vAdala huve, anna // 2 // ' // 3 // . "Aho Shrutgyanam"
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ tithiphalakathanam (385) miga hA ya puNanvasu vaha varisA migasiramAse / pussa asalesa suraguru barisA saMbhavai taha pose ||275 || mAhe mahAsu varisA puSkA uSphAya hasthipharaguNae / varisAe iya nANaM bhagiyaM gaNahArihIregA // 276 // giradharAnande 'kAlavarSAphalam -- pauSAdicaturo mAsAn vRSTiH proktA tvakAlajA / garbhayogaM vinA neSTA nRnaM pazupadAGkitA ||277|| yAvannAkAlasambhUtai vidyudgarjitavarSaNaiH / trividherapi cotpAtai vRSTerAsaptarAtrataH // 278 // pauSe dinatrayaM varjya mAve tvAtyayike dvayam / phAlgune dinamekaM tu caitre tu ghaTikAdvayam // 276 // zrIhIrasUrikRta meghamAlAyAm- mAhAi tinni vAsara phaggugAdiAjuyalaM cittadiNamegaM / AzleSA | mAgha meM maghA / phAlguna meM pUrvAphAlgunI, uttarAphAlgunI yA hasta ina pratyeka mAsa ke nakSatra ke dina athavA amAvasa ke dina guruvAra ho to varSA acchI ho / aisA jJAna jagadguru gacchAdhipati zrI hora vinayane kahA hai / 272 se 276 // pauSa Adi cAra mahInoM meM garbhakAraka yogoM ke dina ko chor3akara dUsare samaya pazuoM ke caraNa aMkita ho jAya aisI varSA ho to akAla varSA kahI jAtI hai yaha aniSTakAraka hai || 277 // bijalI garjanA aura varSA ye tIna prakAra ke dRSTi ke utpAtoM se sAta rAtri taka kucha bhI ( zubhakArya ) na kare // 278 // pauSa meM tIna dina, mAgha meM do dina, phAlgunameM eka dina aura caitrameM do ghar3I varSA Adi utpAta hone ke pIche tyAga deM // 276 // mAgha meM tIna dina, phAlguna meM do dina caitrameM eka dina, vaizAkhameM do > z "Aho Shrutgyanam"
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ (386) meghamahodaye paharadugaM vaisAhe jiDegaM aha AsAhe // 28 // itthaM tithInAM kathitA yathArhA, kathA yathArthA vitathA na kiJcit / samyagvaraM vartanakaM vimRzya, varSasya vAcyaM sudhiyA svarUpam // 28 // iti zrImeghamahodayasAdhane varSaprayodhe mahopAdhyAya zrImeghavijayagaNiviracite tithiphalakathano nAma nvmo'dhikaarH|| atha sUryacArakathano nAma dazamo'dhikAraH / saMkrAntivicAraphalam ---- athAdityagatyAdhigatyAndarUpaM, yathAprAptarUpaiyarUpi svmtyaa| tathA brUmahe bhUmahezAnatuSTa the, kramAt saMkramAjanyadhAnyAdivArtAm // 1 // prahara, jyeSThameM eka prahara aura ASADhameM arddha prahara, itane mAsoM meM itane samaya hI varSA hokara raha jAve to vaha akAla varSA ka hIjAtI hai // 28 // isI prakAra yathAyoga kucha bhI asatya nahIM aisI satya tithiyoM kI kathA kahI / isakA acchI taraha vicAra karake vidvAnoM ko varSakA svarUpa kahanA cAhiye / / 281 // saurATATAntargata pAdalitapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhyajainena vicitayA mevamahoiye bAlAvabodhinyA''ryabhASayA TIkito tithikala kathananAmA navamo'dhikAraH / aba sUryakI gatikA jJAnase varSakA svarUpa jaisA prAcIna AcAryoM ne apanI budrike anusAra banAyA hai, vaisA sUrya meSAdi rAzi para saMkramase utpanna hone vAle dhAnya Adi kA phalakathana rAjAoM kI prasannatA ke liye "Aho Shrutgyanam"
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryadhArakathanam saMkrAntisaMjJAvAraphalam--- ghorArkavAre RraH dhvAMkSIndau kSiprasaMjJakaiH / mahodarI caraibhauMme maitre mandAkinI budhe ! // 2 // dhiSNyadhuvairgurau mandA bhRgau mizrA tu mishrbhaiH| rAkSasI dAruNairmande saMkrAntiH kramatoraveH // 3 // zUdrAn vaizyAMstathA caurAna bhUpAn dvijAn pazUnapi / mlecchAnAnandayantyete ghorAdyA ravisaMkramAH // 4 // racau rasasya dhAnyasya pIDA some subhiksstaa| kuje godhanakaSTaM syAda budhe rasamaharSatA // 5 // gurau sarvazubhaM zukre gajAdivAhanakSayaH / zanau sarvarasAlpatvaM saMkrAntau vArajaM phalam // 6 // candramaNDale saMkrAntiphalam--- kahatA hU~ // 1 // krUrasaMjJaka nakSatra aura ravivAra ko sUrya saMkrAMti ho to ghorA nAmakI saMkrAMti kahI jAtI hai / vaiseM kSiprasaMjJaka nakSatra aura somavArako saMkrAMti ho to dhvAMkSI / carasaMjJaka nakSatra aura maMgalavAra ko mahodarI nAmakI sNkraaNti| maitrasaMjJaka nakSatra aura budhavArako mandAkinI nAmakI saMkrAMti hotI hai // 2 // dhruvasaMjJakanakSatra aura guruvArako bhandA nAmakI, mizrasaMjJakanakSatra aura zukravAra ko mizrA, dAruNasaMjJaka nakSatra aura zanivAra ko rAkSasI nAmaka saMkrAMti hotI hai // 3 // uparokta ghorA Adi sUrya saMkrAMti anukramase-- zUdra, vaizya, cora, rAjA, brAhmaNa, pazu aura mleccha inako mukhadAyaka hotI haiM // 4 // sUryasaMkrAMti ravivArako ho to rasa aura dhAnya kA kaSTa, somavArako ho to subhikSa, maMgalavArako ho to gau Adiko kaSTa, budhavArako ho to rasa mahaMge ho // 5 // guruvAra ko ho to samasta zubha, zukravAra ko ho to hAthI Adi vAhanoM kA nAza aura zanivAra ko ho to samasta rasakI alpatA ho||6|| "Aho Shrutgyanam"
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye (388) saMkrAnti divase candro durbhikSAyAgnimaNDale / vAyau candre caurabhaya-mathavA dhAnyasaMkSayaH ||7|| mAhendramaNDale candre mahAvarSA prajArujaH / vAruNe maNDale candre vRSTiH kSemaM prajAsukham ||8|| dinarAtrivibhAgena saMkrAntiphalam - pUrvAhNe bhUpapIDAyai madhyAhne dvijajAtiSu / vaNijAmaparAhNe ca saMkrAntirduHkhadAyinI // 6 // astaprAptau ca zUdrANAM gopAnAmudaye raveH / liGgivargasya sandhyAyAM pizAcAnAM pradoSake ||10|| naktaMcareSvarddharAtre'pararAtre naTAdiSu / rogamRtyu vinAzAya jAyate ravisaMkramaH // 11 // kIdRzaraveH saMkramastatphalam - suptasaMkramate nAge taitile vA catuSpade / sUrya saMkrAMti dina candramA agnimaNDala meM ho to durbhikSa; vAyumaNDala meM ho to corakA bhaya yA dhAnyakA vinAza ho || 7 || mAhendra maMDala meM caMdra ho so bar3I varSA ho aura prajA meM roga ho / vAruNamaMDala meM caMdramA ho to acchI varSA, maMgala aura prajA sukhI ho // 8 // dinake pahale bhAga meM saMkrAMti ho to rAjAoM ko pIDA, madhyAhna meM ho to brAhmaNoMko aura dinake pIchalA bhAga meM ho to vaizyoM ko duHkhadAyaka hotI hai // 6 // sUryAsta samaya ho to zUdroMko, sUryodaya meM ho to pazupAlaka (govAla ) ko, saMdhyA samaya ho to liMgIjana ( pAkhaMDI ) ko aura pradIpa samaya ho to pizAcoMko kaSTa kareM // 10 // arddharAtri meM ho to rAkSasoM ko aura pIchalI rAtri meM ho to naTa Adiko roga-maraNa- vinAza karatI hai // 11 // nAga, taitila aura catuSpada karaNa meM supta saMkrAMti hai / vANija, vRSTi, bAlaba, gara aura bava karaNa meM baiThI saMkrAMti hotI hai | zakuni kiMstughna " Aho Shrutgyanam"
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam niviSTo vANije viSTayAM bAlave vA gare bave // 12 // UvasthitaH sthAcchakunau kiMstunne kaulave raviH / jaghanyamadhyotkRSTatvaM dhAnyArthavRSTiSu kramAt // 13 // saMkrAntimuhUrtavicAra: bheSu kSaNAn paJcadazendraraudra___ vAyavyasAntakavAruNeSu / trivAn vizAkhAditibhadhruveSu, zeSeSu tu triMzatamAmananti // 14 // hIne muhUrtame hInaM sama sAmye'dhike'dhikam / saMkrAntidinabhaM jJAtvA budho bakti zubhAzubham // 15 // mRgakarkAjagomIna-saMkrAntinizi saukhyadA / zeSAH saptadine zreSThA azubhAya viparyayaH // 16 // karaNa meM ravi ho to Urca ( khar3I) saMkrAMti hotI haiM ye tIna prakAra kI saMkrAMti anukrama se jaghanya madhyama aura uttama hai; ye dhAnya mUla varSA ke liye phaladAyaka hai -12-13 // jyeSThA, ArdA, svAti, AzleSA, bharaNI aura zatabhiSA ye chaha nakSatra paMdraha muha vAle haiM / vizAkhA, punarvasu, uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapadA aura rohiNI ye chaha nakSatra 45 paitAlIsa muhartavAle haiM, aura bAkI ke- azvinI, kRttikA, mRgazira, puSya, maghA, pUrvAphAlgunI, hasta, citrA, anurAdhA, mUla, pUrvASADhA, zravaNa, dhaniSThA, pUrvAbhAdrapadA aura revatI ye paMdraha nakSatra tIsa 30 muhUtrtavAle haiM // 14 // hIna yAne paMdraha muharttavAle nakSatroM meM hIna, samAna muhUrtAvAle nakSatroMmeM samAna aura adhika muhavAle nakSatroM meM adhika aisA saMkrAMtidinake nakSatrako jAnakara paMDita zubhAzubhako kaheM / / 15 // makara, karka, meSa, vRSa aura mIna ye pAMca saMkrAMti rAtri meM ho to sukhadAyaka haiM aura bAkI sAta saMkrAMti dinameM ho to zreSTha "Aho Shrutgyanam"
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye saMkrAntirjAyate yatra bhAskarArazanaizvare / tasminmAse bhayaM ghoraM durbhikSaM dRSTicaurajam // 17 // UrdhvasthitaH subhikSaM karoti madhye phalaM niviSTastu / zayito bhAnuravRSTiM durbhikSaM taskarabhayaM ca // 18 // saMkrAntInAM vAhanAdIni- (390) siMhavyAghrau zukara kharagajamahiSA hayAzvameSavRSAH / kurkuTa evaM vAhanamarkasya yavAdikaraNabalAt // 16 // matAntare - gajo bAjI vRSo meSo kharoSTrasiMhavAhanAH / bhAnorthavAdikaraNe zeSe zakaTavAhanaH ||20|| sitapItanIlapANDura- raktAsitadhavala citravantradharaH / kambalavAn nagno'rkaH kRSNAMzukamRddhavAdau syAt // 21 // haiM, parantu isase viparIta ho to azubha jAnanA // 16 // ravi, maMgala aura zanivAra ko saMkrAMti ho to usa mahIne meM coroMse bhaya aura varSA se durbhikSa ho // 17 // Urdhva sthita (khar3I) saMkrAMti subhikSa karatI hai / baiThI saMkrAMti madhyama phaladAyaka hai aura supta saMkrAMti anAvRSTi, durbhikSa aura coroM kA bhadAyaka hai || 18 // bavAdi sAta carakaraNa aura zakuni Adi cAra sthirakaraNa ye gyAraha karaNake yogase saMkrAMtike vAhana, vastra, bhojana, vilepana, Ayudha, jAti, puSpa Adi anukramase jAnanA cAhiye / saMkrAMti vAhana siMha, vyAghra, varAha, gardana, hAthI, bhaiMsA, ghoDA, kuttA, bakarA, vRSa ( gau), kUkaDA ye gyAraha vAhana haiM // 16 // matAntara se- hAthI, ghoDA, bela, bakarA, gardabha, UMTa, siMha aura bAkI ke sabako zakaTa ( gAr3I) kA vAhana haiM // 20 // saMkrAMti vastra- zveta, pIlA, harA, pAMDura, lAla, kRSNa, kajjalavarNa, anekavarNa, kambala, nagna aura ghanavarNa ye gyAraha vastra haiM // 21 // -- "Aho Shrutgyanam"
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam (39.1) aodanapAyasabhaikSaka-pakkAnaM dugdhadhivicitrAnam / guDamadhurasakhaNDAnAM bhakSyANi ravedhAdau syuH // 22 // kasturIkAzmIrajacandanamRdrocanAkhyAlaktarasaH / javAdi (rasa) nizAkajalakRSNAgurucandralepo'rke // 23 // bhRkuNDIgadAkhaDgadaNDaM dhanuzca, ravestomaraH kuntpaashaaNkushaastrm| asirvANa evaM bavAyAyudhAni, kramAtmakramasyAhi bodhyAni dhIraiH devanAgabhUtapakSipazavo mRgasUkarAH (bhuusuraaH)| rAjanyavaizyazudrAkhyA jAtayo varNasaGkaraH // 25 / / punnAgajAtIphalakesarAkhyA, zrIketakaM daurvikamarkabilve / syAnmAlatIpATalikA japA ca, jAtiH kramAt saMkramaNe'rkaH puSpam // 26 // granthAntare tu-viSTayAM catuSpade vyAghra mahiSe nAgataitile / saMkrAMti bhAjana- bhAta, pAyasa (dUba kI mIThAI), bhikSA (ghara 2 bhikSA mAMganA), pakAMnna (mAlapUA Adi), dUdha, dahI, vicitra anna, guDa, madha, ghI aura sakkara ye gyAraha bhojana haiM // 22 // ____ saMkrAMti vilepana- kastUrI, kuMkuma, caMdana, maTTI, gorocana, alakta rasa, mArjAramada, haladara, kajala, kAlAguru aura karpUra ye gyA ha vilepana saMkrAMtike Ayudha-- bhUzuMDI, gadA, khaDga, daMDa, dhanuSa, tomara, kuMsa, pAza, aMkuza, talavAra, aura bANa ye gyAraha zastra hai // 24 // saMkrAMti jAti- deva, nAga, bhUta, pakSI, mRga, zUkara kSatriya, vaizya, zUdra, aura varNasaMkara ye gyAraha jAti haiM // 25 // saMkrAMti puSya- nAgakesara, jAyaphala, kesara, kamala, ketakI, dUrvA, arka, bilA, mAlatI pADali, aura japA ye gyAraha puSpa haiM // 26 // "Aho Shrutgyanam"
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ (392) meghamahodaye baghe gare gajArUDho bAlave SaNije vRSe // 27 // kiMstunne zakunI jAtau kaulave karaNe tthaa| bhAsvAnazvAdhirUDhaH syAt tamasAmupazAmane // 28 // saMkrAntiphalam ----- gajesvasthA mahI medhai-mahiSe mRtyumAdizet / azvArohe mahAyuddhaM vRSabhe bahudhAnyatA // 26 // siMhe maharghamannaM syAdeze caurabhayaM mahat / evaM vastrAdayo bhAvA bhAvanIyA dizA'nayA // 30 // trailokyadIpake-dhAre caturthe yadi paJcame vA, dhiSNye tRtIye yadi paJcame vA / pUrvakramAt saMkramate yadArka stadA ca dausthyaM nRpaviDvaraM ca // 31 // saMkAntidhiSNyAcadi SaSThasaMkhye,jAyeta dhiSNye ravisaMkramazcet / sadApi dausthyaM nRpaviDvarazca, tribhAgatucchA bhavatIha bhuumiH|| prathAntara- viSTi aura catuSpada karaNameM vyAghra, nAga aura taitila karaNameM mahiSa, bava aura gara karaNa meM hAthI, bAlava aura vaNija karaNa meM vRSa, ye vAhana haiM // 27 // kiMstunna, zakuni tathA kaulava karaNameM aMdhakAra ko nAza karane vAle sUryakA azva vAhana hai // 28 // ___ saMkrAMti kA hAthI bAhana ho to pRthvI varSA se sukhamaya ho / mahiSa vAhana ho to maraNa, ghor3e kA vAhana ho to bar3A yuddha, vRSabha vAhana ho to dhAnya bahuta // 26 // siMha vAhanase anAja maha~ge ho aura dezameM cora kA bar3A bhaya ho / isI taraha vastra AdikA bhI vicAra kara lenA // 30 // prathama sUrya saMkrAntise dUsarI sUrya saMkrAnti yadi caudhA yA pAMcavAM vAra meM tathA tIsarA yA pAMcavAM nakSatra meM praveza ho to duHkha aura rAjAoM kA viplava ho // 31 // cha nakSatrameM saMkramaNa ho to bhI duHkha aura rAjAoM kA "Aho Shrutgyanam"
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam turye dhiSNye ca pUrvasmAd yadi vAre tRtIyake / saMkramo nizi sUrya ya subhikSaM syAt tadottamam ||33|| loke tu jiNavAre ravistra me, tithI cauthe vAra ! azubha pheDI zubha kare, josI kharuM vicAra ||34|| pAMcA hoha karavaro, tihu rasa muhaMgho hoya | jo Ave do chaThaDe, pRthivI paralaya joya // 35 // bIje zrIje pAMcame, ravi saMcAro hoya / khappara hatthI jaga bhame, jIve ciralo koya // 36 // sUryasyAnyagrahANAM vA gurubhe'bhyudayAstakau / zaziSTau subhikSaM syAd durbhikSaM laghubhe punaH // 37 // tithidinoDulajhAnA mAyakarATe ravisthitau / subhikSaM jAyate'vazyaM durbhikSaM tu trikaNTake ||38|| (393) viplava ho aura pRthvIpara manuSya tRtIyAMza raha jAya ||32|| yadi cauthA nakSakSetra aura tIsarA vAra meM rAtri ke samaya sUryasaMkrAnti ho to acchA subhikSa ho // 33 // loka bhASA meM bolate hai ki -- jisa vAra meM pUrvakI saMkrAMti ho usase cauthe vAra meM yadi dUsarI saMkrAMti ho to azubha ko dUra karake zubha phala kareM // 34 // yadi pAcavAM vArameM praveza ho to karavarA ho / tIsare vAra meM praveza ho to rasa maha~gA ho / chaDDe vAra meM praveza ho to pRthvI pralaya ho yAne bahuta se prANI mRtyu prApta ho || 35 || dUsare tIsare yA pAMcaveM vAra meM sUryasaMkrAMti ho to manuSya bhIkSA ke liye khappar3a lekara ghUme yAne bar3A duSkAla ho jisase bahuta se prANiyoM kA vinAza ho || 36 || sUrya yA dUsareM graha guru ( bRhat ) nakSatra para udaya ho yA asta ho aura usa para mA kI dRSTi ho to mubhikSa hotA hai aura laghusaMjJaka nakSatra para ho to dubhi hotA hai // 37 // tithi vAra nakSatra aura lagna ina ke pAdya bhAgameM ho to subhikSa hotA hai aura antyabhAga meM ho to durbhikSa ho // 50 " Aho Shrutgyanam"
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye mitrasvagRhatuGgasthaH zubhadRSTayuto raviH / pUrvacandre mahAdhiSNye pUrvasaMkrAntituryake // 36 // tRtIyavArasambaddhaH subhikSaH kSemadaH smRtaH / supto'ribhe yuto dRSTo viddhaH Rraistu nIcagA // 4 // aghakANDe saMkrAntiRkSa nayanaizca vedaiH, saukhyaM mubhikSaM bhavatIha bhaanoH| madhyaM hi saukhyaMsaha jessukuryaad,durbhiksspiiddaaRtussaannbhessaa41|| tucche muhUrtasaMkrAntaH pUrvasmAt trikapaJcake / 38 // mitrarAzi kA, apanI rAzi kA, yA ucca rAzi kA sUrya zubhagraha . se dRSTa ho yA yukta ho aura pUrva saMkrAMti ke candra nakSatra se cauthe nakSatrameM aura tIsare vArameM saMkramaNa ho to subhikSa aura kalyANa karanevAlA hotA hai / yadi sUrya usa samaya supta ho, zatrukI rAzikA ho, kara grahoM se dRSTa yukta yA vedhita ho, yA nIcakA ho to azubha hotA hai // 36-40 // pUrva saMkrAMtike nakSatrase dUsarI saMkrAMti dUsare yA cauthe nakSatrameM ho to sukha aura sumita hotA hai / tIsare nakSatrameM madhyama mukha, pAMcave yA chaTTe nakSatra meM ho to durbhikSa aura duHkha ho // 41 // pandraha muhartakI saMkrAMti ho paraMtu pUrvakI saMkrAMtise trika yA cakanakSatra *ho to dhAnyAdi saste hoN| *TI- svAtyAdyaSTakamazvinyAditrayaM trikasaMjham, mRgAdivazakaM dhaniSThApaJcakamidaM pazcakasaMzam / sarvanakSatramadhyasthA rohiNItatrikapake kintu somyayoge shubhaa| Rrayoge'zubhA ityarthaH / * dekho merA anuvAdita zrI hemaprabhasUrikata trailokyaprakAzaH svAtyAdyaSTakasaMyuktamazvinyAditrayaM punH| trikasajhaM budhrvaacymghNkaannddvishaardaiH||1|| mRgAdidazakaM cApi dhaniSThA paJcasaMyutam / paJcaka nAmakaM jJeyamanirNayahetukam // 2 // ardhakANDa meM vizArada paNDitoM ne svAti Adi pATha nakSatra aura azvinI mAdi tIna napAtra ye gyAraha nakSatrakI trikasaM kahI hai| tathA mRgazIrSa prAdi dazaH natra aura "Aho Shrutgyanam"
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam (395) samayamaya durbhidaM citrAdyaSTasu duHkhadam // 42 // karNAdau dhiSNyadazake subhikSaM satataM bhavet / amAvAsyA hi nakSatraM vimRzya phalamAdizet // 43 // saMkrAnteH saptame candre kartavyo dhAnyasaGgrahaH / himAsyAM dviguNo lAbha-stadUrdhvaM ca vinazyati // 44 // bRharakSeSu jAyante dvAdazApyatra saMkramAH ! tatra varSe samagre'pi zubhakAlo bhaved dhruvam // 45 // Urdhva saMkramaNe mitre zubhayukte ca pUrvakAt / trivAre tUryake dhiSNye bRhakSe'rkasaMkramaH // 46 // yadA bhavet tadA vAcyaM subhikSaM satataM kSitau / rAtrau supte ca sakUre pApaviddhekSite'pi vA // 47 // pUrvAt tRtIyapazcaH laghubhe yadi saMkramaH / tadA bhavenmahalloke durbhikSaM kaSTakArakam // 48 // citrAdi ATha nakSatroMmeM saMkramaNa ho to durbhikSa ho // 42 // aura zravaNAdi daza nakSatroM meM saMkramaNa ho to hamezA subhikSa hotA hai // 43 // saMkrAMti se caMdramA sAtavAM ho to dhAnyakA saMgraha karanA cAhiye, do mahIne dugunA lAbha ho aura sAtavaise adhika ho to dhAnyakA vinAza ho // 44 // yadi bAroMhI sUryasaMkrAMtiyeM jisa varSa meM bRhatsaMjJaka nakSatroM meM saMkramaNa ho to usa varSa meM nizvayase subhikSa hotA hai // 45 // UrdhvasaMjJaka saMkrAMtimeM sUrya zubha grahase yukta ho tathA pUrvakI saMkrAMtise tIsarA yA pAMcavAM bRhatsaMjJaka nakSatrameM saMkramaNa ho // 46 // to pRthvI para niraMtara mubhikSa hotA hai / rAtri meM supta saMkrAMti kUra prahase yukta ho, vedhita ho yA dRS ho // 47 // tathA prathama saMkrAMtise tIsarA pAMcavAM laghusaMjJaka nakSatra meM saMkramaNa hoto jagat meM duHkha denevAlA aisA durbhikSa dhaniSTA prAdi pAMca nakSatra ye paMdraha nakSatroMkI paMcakasaMjJA kahI hai / yaha vastuoMkA argha (mUlya) kA nirNaya ke liye bahuMta upayogI hai| "Aho Shrutgyanam"
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ haratee (396) maharkSe mizrasaMyukte'pyupaviSTe'pi saMkramaH / ardhasAmyaM tadA vAcyaM sUryasaMkrAntilakSaNaiH // 49 // yadA dhanuSi mArttaNDa: saMkrAmati tadA vidhuH / cilokyate bRhadviSaye kiM madhye kiM jaghanyake // 50 // uttama subhikSaM syAnmadhyame samatA matA / jaghanyeSu maharce syAdevaM saMkramaNAt phalam // 51 // veda yAti meSAdau vidhau saptamarAzige / tridvayekaSaTzarAmbhodhimAseSvadhaH kramAdbhavet ||52|| meSe ravau tulAcandraH SaNmAse dhAnyalAbhadaH / vRSe'rke vRzcike candrasturyamAse'nnalAbhadaH ||53 || mithunesh dhanuJcandrastilatailAnnasaGgrahAt / mAsaizcaturbhirlAbhAya sakuraizcenna vidvayate // 54 // ho // 48 // yadi upaviSTa (baiThI huI) saMkrAMti bRhatsaMjJaka yA mizrasaMjJaka nakSatra meM ho to sUrya saMkrAMti ke lakSaNoMse mUlyakA samAna bhAva kahanA // 46 // jaba dhanasaMkrAMti ho usa dina candramA kA vicAra karanA cAhiye ki bRhasaMjJaka madhyasaMjJaka yA javanyasaMjJaka nakSatroM meM hai // 50 // yadi bRhatsaMjJaka nakSatroM meM ho to subhikSa, madhyama saMjJaka nakSatroM meM ho to madhyama (samAna) aura jaghanya* saMjJaka nakSatroM meM ho to maha~ge phala kahanA // 51 // jaba sUrya meSAdi rAziyoM meM praveza hotaca candramA sakSama rAzi para ho to krama se tIna, do, eka, chaha, pAMca aura cAra mahInoM meM dhAnyAdikI mahatA ho // 52 // meSa saMkrAMti dina tulAkA candrAmA ho to char3e mahIne dhAnyakA lAbha ho / vRSakI saMkrAMti ke dina vRzcikakA candramA ho to cauthe mahIne anakA lAbha ho // 53 // mithuna saMkrAMti ke dina dhanakA candramA ho to tila tela tathA annakA saMgraha karane se cauthe mahIne lAbha ho, paraMtu kUragrahase ve - vita ho to lAbha na ho // 54 // karkasaMkrAMtiko makara kA candramA ho to " Aho Shrutgyanam"
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryadhArakathanam karke'rke makare candro durbhikSaM kurute jne| ghoraM yAvazcaturmAsI dAsIkRtadhanezvaraH // 55 // SaNmAsAdviguNo lAbhaH siMhe'rke kumbhcndrtH| mInenmukti kanyA: chatrabhaGgena vigraham // 56 / / tulArke candramA meSe pazcame mAsi laabhdH| vRzcike'rke vRSe candre tilatelAnnasaGkahaH // 57 // pradatte dviguNaM lAbha dhAnyaM mAsayAntare / mithunendudhanuSyarke pazcamAmAnnalAbhadaH // 58 // karNasaghRtasUtrAdeH paJcame mAsi lAbhadaH / mRge'rke kakazItAMzuH pAMsulAnAM vinAzakaH // 59 // siMhenduH kumbhabhAnau cet turye mAse'nalAbhadaH / *kanyAcandro'pi mIne'rke tAdRzo dhAnyasaGkahAt // 6 // yadine yArkasakrAntrisnadrAzau nadine shshii|| cAra mahIna taka lAkama durbhikSa kara, dhanavAn bhI dAsA bhAva dhAraNa kareM / 55 ||siNhsNkraatiko kuMbhakA. candramA ho to chaha mahIne dUnA, lAbha ho / kanyAraka tiko mInakA candramA ho to chatrabhaMga aura vigraha. ho // 56 // tulAsaMkrati ko meSakA candrA ho to pAMcaveM mahIne lAbha ho / vRzcikasakrAMti ko vRSakA ca drA ho to tila tela tathA anna kA saMgraha karanA ucita hai // 57 // isase do mahIne bAda dUnA lAbha ho / dhanasaMkrAMti ko mithunakA candramA ho to pAMcaveM mahIne meM annase lAbha ho // 56 // aura kapAsa, ghI, sata Adi se pAMcaveM mahIne lAbha ho / makara kI saMkrAMti ko karkakA candramA ho so kulaTAoMkA vinAza ho // 59 // kuMmasaMkrAMti ko siMhakA candramA ho to cauthe mahIne annase lAbha ho / mInakI saMkrAMti ko kanyAkA caMdramA ho to dhAnyakA saMgraha karanA cAhiye // 6 // *TI-kanyA...monesyAyAdicandramAH / sarvadhAnyasaMgrahegA lAbha: paMcaguNA kamAt // 1 // "Aho Shrutgyanam"
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ (394) mevamahodaya janmavedhAdayaM neSTaH zreSThaH svasuhRdo gRhe // 6 // yasmin vAre'sti saMkrAntistatraivAmAvasI tithiH / loke svarparayogo'yaM jIvAddhAnyAdvinAzakaH // 2 // zaniH syAdAdyasaMkrAntau dvitIyAyAM prbhaakrH| tRtIyAyAM kuje yogaH khapparAkhyo'tikaSTakRt // 6 // syAt kArtike vRzcikasaMkramAhe, sUrye mahargha bhuvi zuklavastu / mleccheSu rogAn maraNAya mandaH, kujaH paraM dhAnyarasagrahAya // 64 // lAbhastu tasya triguNastrimAsyAM, budhe ca pUgAdiphalaM maharSam / gurau ca zukre tilatailasUtrakarpAmarUtAdimaharghatA syAt // 65 // jisa dina sUryasaMkrAMti ho usa dina usI rAzi para caMdramA ho yAne koI bhI saMkAMtike dina sUrya aura caMdramA eka hI rAzi para ho to janma. vedha hotA hai vaha aniSTa hai aura mitragRhameM ho to zreSTha hotA hai // 61 // jisa dhAra kI saMkrAMti ho usI vAra kI amAvasa bhI ho to loka meM kharpara yoga hotA hai yaha prANI aura dhAnya AdikA nAza karatA hai||62|| yadi prathama saMkrAMti ko zanivAra , dUsarI ko ravivAra aura tIsarI ko maMgalavAra ho to kharpara yoga hotA hai yaha bahuta kaSTadAyaka hotA hai // 63 // yadi kArtika mAsameM vRzcikasaMkrAMti ravivAra kI ho to zveta vastu maha~gI ho, zanivAra kI ho to mlecchoMmeM rogase maraNa ho, maMgalavAra kI ho to dhAnya aura rasakA grahaNa karanA // 64 / isale tIna mahIne trigunA lAbha ho| budhavAra kI ho to pUgIphala ( sopArI ) Adi maha~ge hoN| guruvAra aura zukravAra kI ho to tila tela sUta kapAsa rUI .Adi mahaMge, "Aho Shrutgyanam"
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam some sarvajane saukhyaM sandhiH sarvatra bhUbhujAm / tAragrahavedhe'lpa- madhyotkRSTaphalodayaH // 66 // dhanuSi taraNibhoge mArgazIrSe'rka bhaumau, zanirapi yadi vAracauDakarNATagauDAH / suragirimalayAntA mAlavAsteSu rAjJAM, raNamaraNavizeSAda vigrahAya trayo'mI // 67 // karpAsa sUtrAditilAjyatailamahaghetA lAbhadazAsuvarNAt / zaityapravRddhirbhuvi somavAre, kiJcidvinAzo'pyata eva dhAnye // 68 // budhe gurau vAnnasamaghatA sthAcchuke punamleccha janapramodaH / pauSe mRge'rkaH zaninA bhayAya, prabhAkRtA kSatrakulakSayAya // 69 // budhAn mudhA yuddhamuzanti budhA (399) ho || 6.5 || somavAra ko ho to samasta manuSyoM meM sukha ho aura rAjAoM meM saba jagaha saMdhi ho / isa saMkrAMtike vArako gRhavedha honese javanya madhyama aura utkRSTa phala hotA hai // 66 // yadi mArgazIrSa mAsa meM dhanasaMkrAMti ko ravi maMgala yA zanivAra ho to cauDa, karNATa, gauDa, devagiri, malaya, mAlavA Adi dezoMke rAjAoM meM yuddha maraNa aura vipraha ye tInoM hoM // 67 // kapAsa, sUta, tila, tela, ghI Adi teja ho tathA sonA se lAbha ho / somavAra ho to pRthvIpara zItakI vRddhi ho isase dhAnya meM kucha vinAza ho // 68 // yA guruvAra ho to anAja saste hoM zukravAra ho to mlecchalogoM ko Ananda - ho yadi pauSa mAsa meM makarasaMkrAMti ko zanivAra ho to bhaya ho / ravivAra ho to kSatriya kulakA nAza ho // 66 // budhavAra ho to vinA kAraNa yuddha ho aise paNDita' "Aho Shrutgyanam"
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ (400) meghamahodaye gurau virodha svakule dimAsyAm / yugandharIvallamasaradhAnye, himAdinAzazcamake'pi some // 7 // deve gurau bAdara eva zukre, mAghe'tha kumbhe dinakRtprasaGge / pRthvIbhayaM vigraha eva ghora catuSpadAnAbhatizAyi kaSTam // 7 // tathA vRSabhasaGkaho mahiSavikrayo vA zanI, raNaH svaparamAraNaH kSitipatigrahAnmaGgale / ravAvapi tathA kathA gurubudhenduzukrAgamAt , samAnaviSamA kacit sakalalokanizzokatA // 72 // kulatthamASamudgAnAM dikra rastuvarIkaNAH / yugandherImasurAdyAH samarghA dezasusthatA // 73 // ghRtakasitailAdi guDakhaNDekSuzarkarAH / saGgahAdviguNo lAbhasteSAM mAsaddhaye gate // 74|| loga kahate hai / guruvAra ho to apane kula meM virodha ho / somavAra ho to do mahIne meM yugaMdharI (juAra) vAla masUA dhAnya aura caNe inakA hima se vinAza ho // 70 // mAgha mAsameM kuMbhara krAMti ko guru yA zukravAra ho to pRthvImeM bhaya, ghora vigraha aura pazuoM ko kaSTa ho // 71 // zanivAra ho to vRSabha kA saMgraha karanA aura mahiSako becanA, maMgalavAra tathA ravivAra ho to rAjAoMmeM anyo'nya ghora yuddha ho| guru budha caMdramA yA zukra.. vAra ho to kacit. samAna yA viSama raheM, samasta loka zoka ( cintAH) rahita ho // 72 // kulathI, uDada, mUMgako beca denA cAhiye, tUparI, yugaMdharI (juAra) masUra Adi saste ho, deza sukhI ho // 73 // ghI kapAsa tela guDa khADa IkSu sakkara aAdikA saMgraha karanele do mahIne bAda. "Aho Shrutgyanam"
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam (401) mIne'ke sati phAlgune zanivazAt sAmudrikArthakSayo, __ bhaume henni salAmatA raNanaTAH sUrye bhaTA nisstthitaaH| tailAjyAdirasA madyavivasAzcandre janAnAM sukhaM, zukre candrasute subhikSamatulaM rogaprayogo gurau // 7 // caitre meSaravI tathA kSitisute mande maharghasthiti godhUme caNake tathaiva zazinA kArpAsatailAdiSu / jIvaH kSatriyajIvanAzanakaraH zukro'thavA candrajaH , sarva vastumaharSameva kurute vaivAhasotsAhatAm // 76 // loke tu-caita kisana joina bhaDalI, cAra disAvAru nirmlii| mIna arka sanivAre hoi, terasi dina to jIve koI / / 77 // vaizAkhe vRSasaMkrame zanikujAdityAdidurbhikSadA, deze klezarucimaharghavidhayA prApyA na godhuumkaaH| dUnA lAbha ho // 74 // .. phAlguna mAsameM mInakI saMkrAMti zanivArako ho to samudra se utpanna honevAlI yA samudra meM Ane jAnevAlI vastuoM meM lAbha na ho| maMgalavAra ko ho to suvarNa se lAbha ho / ravivAra ko ho to yoddhAoM meM vIratA ho aura tela ghI Adi rasa maha~ge ho| somavArako ho to manuSyoMko sukha ho| zukra yA budhavAra ko ho to bahuta subhikSa ho aura guruvArako ho to roga ho // 75 // caitra mAsameM meSasaMkrAMtiko maMgala yA zanivAra ho to gehU~ cane kA bhAva teja ho / somavArako ho to kapAsa tela Adi teja ho / bRhaspati ho to kSatriya aura prANiyoM kA nAzakAraka hai / zukra yA budhavAra ho to samasta vastu maha~gI ho aura vivAha mahotsava adhika ho // 76 // caitra kRSNapakSameM cAroMhI dizA nirmala na ho aura mInasaMkrAMti zanivArako terasa ke dina ho to mahAmArI yA duSkAla ho // 77 // vaizAkhameM vRSasaMkrAMtiko zani maMgala yA ravivAra ho to durbhikSa hoM, deza meM kleza ho, maha~gAI ke "Aho Shrutgyanam"
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye (402 ) karpAse phalavastunIkSurasaje mAziSThake'tyAdaraH, some dhAnyasamarpatA kavigurujJeSu priyAH syU rasAH // 78 // jyeSThe zrI mithunArkataH zanikujAdityeSu pApAzayo, rogo'gnijvalanAdijaM bhayamapi prAyo mahardhAH kaNAH / santuSTA vasudhA sudhAkarasute vastu priyaM sindhujaM, durbhikSaM zazijIva bhArgavacalAt sArvatrikaM sUcyatAm // 76 // ASADhe karkasaMkrAntau krUravAre'tivarSaNam / kSatriyANAM kSayo'nyo'nyaM gurau tu prabalo'nilaH ||80|| some saumye tathA zukre jalasnAtaM bhuvastalam / dhAnyaM samarghamAyAti paradezAjjane sukham // 81 // siMhe'rke zrAvaNe bhaume zanau vA bahuvRSTaye / tucchadhAnpavinAzAya vAyupIDAkaro rabau // 82 // samamAjyaM devejye guDatailamaharcatA / kAraNa gehU~ durlabha ho, kapAsa, phala vastu, IkSurasa ke padArtha, maMjITha teja ho / somavAra ho to dhAnya saste ho / zukra guru yA budhavAra ho to acche madhura rasa utpanna hoM // 78 // jyeSThamAsameM mithunasaMkrAMti zani maMgala yA ravivArako ho, to pApakAraka roga ho, amikA bhaya aura prAyaH dhAnya bhAva teja ho / budhavArako ho to pRthvI saMtuSTa ho tathA siMdhuse utpanna honevAlI vastukA bhAra ho / caMdramA bRhaspati yA zukravAra ko ho to sarvatra durbhikSakA sUcana hai // 76 // ASADha mAsa meM karkasaMkrAMti krUra vArakI ho to adhika varSA ho, kSatriyoM kA paraspara kSaya ho / guruvArakI ho to pracala pavana caleM // 80 // soma budha yA zukravAra ho to varSA acchI ho, dhAnya saste ho aura paradeza se logoM ko mukha ho // 81 // zrAvaNamAsa meM siMhasaMkrAMti maMgala yA zanivAra kI ho to bahuta varSA ho aura tuccha dhAnyakA nAza ho / ravivAra kI ho to vAyukA upadrava ho // 82 // guruvAra kI ho to ghI saste ho aura guDa sela " Aho Shrutgyanam"
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryadhArakathanam (403) some zukre budhe chatra-bhaGgakRllokatoSadaH // 8 // kanyArkato bhAdrapade'lpavRSTiH, zanerjane syAd bahudhAnyanAzaH / kujAjAdyA bahudhetayo vA, vRSTistadAlpAtimahatAnne // 84 // jIvenduzukrajJaparAkrameNa, krameNa saukhyaM na bahuzrameNa / amudrasAmudrakabhUpayuddhaM, kiJcichinAzo'pi ca pazcimAyAm // 85 // Azvine ravitulAdhirohiNe bhAskaro dvijagavAdiduHkhadaH / rAjyavigrahakaraH zanaizcaraH sarpiSaH khalu maharghatAMvadet // 86 // pahudhA bahudhAnyasambhavAd , vasudhA pUrNasudhA budhAzrayAt / guruNAtisamarghamannakaM, zazinA vA bhRgusUnunA tathaiva // 8 // kaoNrapaoNH zAlijUrNApramukhairvasundharA pUrNA ! . mahaMge ho / soma zukra yA budhavAra kI ho to loka ko AnaMdadAyaka chatrabhaMga ho // 83 // bhAdrapadamAsameM karkasaMkrAMti ravivAra ko ho to varSA thor3I ho, zanivAra ko ho to bahuta dhAnyakA nAza ho, maMgalavAra ko ho to roga Adi bahuta prakAra kI ItikA upadrava, varSA thoDI aura anAja maha~ge ho // 84 // guru caMdramA zuka aura budha inake parAkramase thoDI mahenatase kamase sukha ho, samudaparyanta rAjAoMkA yuddha aura pazcimameM kucha vinAza ho // 85 // AzvinamAsameM sUryakI tulAsaMkrAMti ravivArako ho to brAhmaNa gau Adiko daHkhadAyaka hai, zanivArako ho to rAjyavigraha ho aura ghI maha~ge ho // 86 // budhavArako ho to bahuta prakAra ke dhAnyakI prApti, tathA pRthvI pUrNa amRtarasavAlI ho / guruvArako ho to annAja saste ho, isI taraha caMdramA aura zukravAra honese bhI anAja sastA ho ||87||mNglvaar ho to kaMgu apaMgu "Aho Shrutgyanam"
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ Henriar vipulAzcapalA nAmnA kulatthahAniH punarbhIme // 88 // saMkrAntayo dvAdaza mAsabaddhA:, . svamAsamokSeNa zubhAzubhAni / vAraiH paraM saptabhirAdizanti, vizanti mAsaM yadi cAnyamevam // 86 // bAlabodhe punaH- saMkrAntiH syAdyadA pauSe ravivAreNa saMyutA / dviguNaM prAktanAddhAnye mUlyamAhurmahAdhiyaH // 60 // zanau triguNatA mUlye maGgale ca caturguNam / samAnaM budhazukrAbhyAM mUlyArthaM gurusomayoH // 91 // pAThAntare - triguNaM bhUsute saumye zanivAre caturgugAm / some zukre tulyamUlyamarddhamUlyaM bRhaspatau // 62 // granthAntare (404) "jIne ravisaMkramaNe sasigurusukkehi hoi subhikkhaM / bahu pavano ravivAre caupayaparipIDaNaM bhome // 63 // zAli jUrgA Adi dhAnyase pRthvI pUrNa ho, caulA bahuta aura kulathI kI hAni ho // 88 // jo mAsabaddha bAnha saMkrAMtiyeM haiM ve apane 2 mAsako chor3ane vAda sAta vAra dvArA zubhAzubha phalako kahatI haiM, isI taraha dUsare mAMsa meM praveza karatI hai // 86 // yadi pauSamAsako saMkrAMti ravivAra ko ho to pahalekA dhAnya dUne mUlya se bikeM // 60 // zanivAra ho to tIna gune, maMgala ho to caugune, budha yA zukra ho to samAna aura guru yA somavAra ho to arddhamUla se bikeM // 61 // prakArAntara se - maMgala yA buba ho to triguNe, zanivAra ho to caugune, soma yA zukra ho to samAna aura guruvAra ho to arddhamUlya se bikeM // 62 // graMthAntara meM - mIna saMkrAMtiko soma guru yA zukravAra ho to subhikSa ho, ravivAra ho to pavana adhika caleM, maMgalavAra ho to pazuoM ko pIDA hoM // "Aho Shrutgyanam"
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathamam dunmikkhaM sanivAre havai budhavAra devjoenn| dubhikkhaM chattabhaMgA AgamasaMvaccharaparikhA" // 14 // zanibhAnukuMjairibahavaH saMkramA ydaa| maharghamanilaM roga kurvate rAjaviDvaram // 65 // sUryodaye viSuvatI jagato vipatya, . madhyaMdine skldhaanyvinaashhetuH| saMkrAntirastasamaye dhanadhAnyavRddhanyai, kSemaM subhikSamavanau kurute nizIthe // 66 // atra lokaH-sIyAle sUtI bhalI, baiThI vrssaavaal| unhAle ubhI bhalI, josI josa saMbhAla // 97 // smRtI sUtra kapAsaha pUNe, vAyu kare rasa sayala vidhuunne| Aghakare jaga loka saMtAve, smRtI saMkrAMti iNi pribhaave|| baiThIsaMkrAMti te baga besAre, vAyukare caupAyu mAre / maMdavADa kari loga khapAve, baiThI saMkrAMti isaDI aave|6| 63 // zanivAra ho to durbhikSa ho, yadi daivayogase budhavAra ho to durbhikSa tathA chatrabhaMga AgAmi saMvatsara taka rahaiM // 14 // yadi zani ravi aura maMgalavArako bahutasI saMkrAMti ho to anAja maha~ge ho, pavana kI adhikatA, roga aura rAja vigraha ho // 65 // yadi sUryodayake samaya saMkrAMti ho to jagatko vipattike nimita ho, madhya dina meM ho to saba dhAnyakA vinAza ho, asta samaya ho to dhana dhAnyakI vRddhike liye ho, aura arddharAtri meM ho to pRthvI para kSema (kalyANa) aura mubhikSa ho // 66 // lokika meM bhI kahate hai ki-zItaRtu meM sUtIsaMkrAMti, varSARtu meM baiThIsaMkrAMti aura prISmaRtu meM khar3IsaMkrAMti ye zubhadAyaka hotI haiM // 17 // sUtIsaMkrAMti sUta kapAsakA nAza kare,adhika vAyu kare,samasta rasakA vinAza kareM,aura samasta lokako saMtApa kare // 18 // baiThIsaMkAMti adhika vAyu kare, pazuoMkA vinAza kare, rogase ma "Aho Shrutgyanam"
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ (406) meSamahodaye ubhIsaMkrAMti te ubhI bhAvai,vAdhaiprajAne rAjasukha paayaa| ghari ghari maMgalatara bajAvai,gaubrAhmaNa sahu loksukhpaayh|| pannaramuhUttI jo jagi khelai, tIDA mUsA coraha ThelA / tIsa muhatI raNa upajAve, mANasa ghor3AhAthI khpaavi|101|| kaNa suhaMgo vyApAra vadhAre, kare subhikSane gharamasudhAre / paMcatAlIsa muhUttI AI, ghaNo sugAla nai ghaNI vdhaaii|102|| mRgakartyajagomIneSvarko vAmAghriNA nizi / ali suptastu zeSeSu pracaleda dakSiNAdhriNA // 103 // sve sve rAzau sthite saumye bhavedausthya vyatikrame / cintanIyastato yatrAdrAtryahaH proktasaMkramaH // 104 // tulASaTkasya saMkrAntiHsyAdekatithijA shubhaa| dvAbhyAM vimadhyamAJayA bahubhidausthyakAriNI // 10 // nuSyoMkA vinAza kare ||66khdd'iisNkraaNti prajAkI vRddhi, rAjAko sukha, ghara ghara maMgalika aura gau brAhmaga Adi samasta loka sukha pAve // 10.0 // saMkrAMti paMdraha muhUrta kI ho to jagatmeM TiDDI, mUMse aura cora ke upadrava ho tIsa muhUrta kI ho to yuddhakA saMbhava, manuSya bor3A hAthI inakA vinAza ho // 101 // pacatAlIsa muhUtte kI ho to dhAnya saste, vyApArakI vRddhi, bahuta subhikSa, bahuta maMgalika aura varSa acchA kare // 102 // makara karka meSa vRSa aura mInarAzikA sUrya rAtrimeM saMkramaNa ho to bAyI caraNase calatA hai| dinameM saMkramaNa ho to sUrya supta mAnA gayA hai aura bAkI ke samaya saMkramaNa ho to dakSiNa caraNase calatA hai // 103 // apanI 2 rAzi para graha niyamAnusAra rahe to zubha aura viparIta ho to duHkha hotA hai / isaliye dinarAtrimeM kahe hue saMkrAMtikA yatna se vicAra karanA cAhiye // 104 // tulA Adi cha: saMkAMti yadi ekahI tithiko ho to zubha,do tithimeM ho to : madhyama aura bahuta tithimeM ho to durbhikSakAraka hotI hai // 105 // "Aho Shrutgyanam"
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUyacArakathanam (407) riktAyAM ravisaMkrAntyAM dainyasainyAjanakSayaH / dezaklezo narezAnAM mRtyurduHkhAkulA'calA // 106 / / yA:-tulAsaMkrAntiSaTkaM cet svasyA svasyA tithecalet / tadA duHsthaM jagatsarva durbhikSaM DamarAdibhiH // 107 // yabAre ravisaMkrAntiH pauSe tsminnmaavsii| vilizcaturyugo lAbhastadA dhAnye kramAnmataH // 108 // zanibhaumahate mArge yAvazcarati bhaaskrH| avarSaNaM tadA jJeyaM garbhayogazatairapi // 10 // yadAha lokaH-pAchaha maMgala ravigharaha, jai AsADhai joya / varase tihAM ghaNa mokalo, uparAThai duHkha hoya // 11 // aggai maMgala ravirahaha, jai rikkhaha bhuMjei / tA navi varasaha aMbuhara, jA navi pachai ei // 11 // mAce kRSNadazamyAM cenmakare'rkaH pravartate / dhAnyasaGkahaNAllAbhaM tadASADhe karotyayam // 112 // sUryasaMkrAMti riktAtithimeM ho to sainyase manuSyoMkA kSaya ho / dezameM kalaha ho, rAjAkA maraNa aura pRthvI duHkhase Akula ho // 106 // tulA Adi chaH saMkrAMti apanI 2 tithise calita ho.to saba jagat duHkhI aura durbhikSa ho // 107 // pauSamAsameM sUryasaMkrAMti jisa vArako ho aura usI vAra ko amAvasa bhI ho to kramase dhAnyameM dUnA trigunA tathA caugunA lAbha ho / 108 // zani aura maMgala kA mArgameM jitane samaya sUrya cale utane samaya seMkaDoM garbhake yoga rahane para bhI varSA nahIM hotI haiM // 10 // lokikameM bhI kahA hai ki-yadi bhASADhamAsameM sUryake sthAnase maMgala pIche ho to varSA bahuta ho aura Age ho to duHkha ho // 110 // ekahI nakSatra para ravise maMgala Age ho to varSA na barase jaba taka vaha pIche na ho // 111 // yadi makarasaMkrAMti mAghakRSya dazamI ke dina ho to dhAnyakA saMgraha karane se bhASA. "Aho Shrutgyanam"
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ (408) meghamahodaye vaizAkhasya tRtIyAyAM saMkrAntiryadi jAyate / rogapIDaikamAse syAd yadvA meghamahodayaH // 113 // zrAvaNe karkasaMkrAntyAM jAte meghamahodaye / saptamAsAn subhikSaM syAda nAnyathA jinabhASitam // 114 // bAlabodhe tu nandAyAM meSa saMkrAntiralpavRSTikarI matA / bhadrAyAM rAjayuddhAya jayAyAM vyAdhaye nRNAm // 115 // riktAyAM pazughAtAya pUrNAyAM dhAnyavarddhinI / ityetadvAlayoghoktaM bahuzAstreSu sammatam // 116 // cothI navamIne caudasI, jo ravi saMkrama hoya | dezabhaMgadaladuHkha dharaNA, jaNa jaNa daha dina joya // 117 // maNDalAnusArinakSatravArayogArtha : -- "agnimaNDalanakSatre yadA saMkramate raviH / sahito bhaumavAreNa saspRhA dhAtujAtayaH // 118 // dameM lAbha ho // 112 // vaizAkha tRtIyA ko yadi saMkrAMti ho to ekamAsa rogase pIDA ho yA meghakA udaya ho // 113 // zrAvaNa meM karkatakrAMti ke dina meghakA udaya hoto sAta mAsa subhikSa ho yaha jina vacana anyathAna ho / / 114 // yadi meSasaMkrAMti naMdA. 1-6-11 tithi ko ho to varSA thor3I ho / bhadrA 2 7 12 tithi ko ho to rAjayuddha ho / jayA 3.8-13 tithi ko ho to manuSyoM ko roga ho / / 115 / / riktA 4.6 14 tithiko ho to pazuoMkA bAta ho, pUrNA- 5-10 15 tithiko ho to vAnyakI vRddhi ho / ye bAlabodhameM kahA huA bahutase zAstroM se sammata hai // 116 // cotha navamI aura caudazake dina sUryasaMkrAMti ho to dezakA bhaMga aura haraeka jagaha manuSyoM ko bahuta duHkha ho // 1.17 // yadi sUrya saMkrAMti agnimaDala meM ho aura sAtha maMgalavAra bhI ho to samasta "Aho Shrutgyanam"
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam rUpyaM suvarNa tAmrAdi pukAMzyAni pittalam / dhAtudhiSNye tu saMkrAntI maGghamAdizecchanau // 11 // lohabhedA ramAH sarve zIghraM bhavanti saspRhAH / nakSatrairvAruNairvApi budhavAreNa saMkrame // 120 // pIcyante dhAnyabhedAzca ratnAnyambhodhijAni ca / nakSatraiH pArthivairvApi sUryavArasamanvitaiH // 121 // saspRhAyai sugandhAcyA vAragAdyAzcatuSpadAH / athavA sarvamAseSu pUrNimAyAM divAnizam // 122 / / anveSayet tadutpAtAn pariveSAdikAn tathA / yasmin maNDalanakSatre dunimittaM vilokyate / / 123 / / tattanmaNDalavAcyArthAH kSaNAdbhavanti saspRhAH / evaM vAreNa saMkrAnterarghakANDaM pradarzitam // 124 // yogacakram--- "dinayogaM ca nakSatraM saMkrAntehyate ghttii| dhAtu maha~gI hoM // 118 // dhAtusaMjJaka nakSatroM meM sUryasaMkrAMti ho aura zanivAra ho to cAMdI sonA tAMbA rAMgA kAMsI pittala Adi dhAtu maha~gI hoN| 116 // tathA saba prakArake lohake bheda aura rasa maha~ge hoM / vAruNamaNDalanakSatra aura budhavArako sUryasaMkrAMti ho // 120 // to dhAnyake bheda yAne saba prakArake dhAnya aura samudra meM utpanna honevAle ratna Adi maha~ge ho / pArthivamaNDalanakSatra aura ravivAra ko ho // 121 // to sugaMdhita vastu aura ghoDA Adi pazu ye maha~ge hoM / athavA samasta mAsakI pUrNimAko dinarAtameM koI utpAta tathA sUrya caMdramA ko parimaMDala ho to usakA vicAra kareM, jisa maNDalake nakSatroM meM dunimitta ho // 1221123 // to una 2 maMDaloMmeM kahI huI vastuzIghrahI maha~gI ho| isI taraha saMkrAtike vArase arvakANDa kahA / 12 / . dinake yoga aura saMkrAMtikA nakSatra inako ghar3iyoM ko ikaTThA kara cAra se "Aho Shrutgyanam"
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ (410) meghamahodaye caturguNaM saptabhAgaM paNDitastadvicArayet // 125 // zUnye bhayaM kSayaM rogame'nnaM dvitaye rasaH / traye rogazcaturSu syAd vastraM mahamujvalam // 126 // SaTpaJcasu dvijamunIn rogeNa paripIDayet / saMkrAntisamaye cettad vicArya yogacakrakam " // 127 // dvAdazamAsa saMkrAntivRSTivicAra:--- caitre zanau trayodazyAM yadi mIne'rkasaMkramaH / vatsaraH syAttadA nindyaH sadyo dhAnyArthanAzanaH // 128 // caitramAsasya saMkrAntau yadi varSati mAdhavaH / tadA cAnyasya niSpattirloke bahutaraM sukham // 129 // vaizAkhajyeSTha saMkrAntirvRSTirmizraphalA bhavet / madhyamaM kurute varSe khaNDamaNDalavarSaNAt // 130 // yadAha rudradeva :- "caitre ca gaurisaMkrAntau yadA varSati mAdhavaH / guNa denA aura isa guNanaphala ko sAta se bhAga dekara zeSa dvArA vidvAn usakA vicAra kareM || 125 // zUnya zeSa ho to bhaya tathA kSayaroga ho, eka bace to anna prApti, do bace to rasa prApti, tIna bace to roga, cAra bace to sapheda vastra maha~ge ho // 126 // cha pAMca aura sAta bace to roga se pIDA ho, saMkrAMti ke samaya yaha yogacakrakA vicAra karanA cAhiye // 127 // iti yogacakrakA vicAra | caitramAsa meM trayodazI aura mIna saMkrAMti zanivAra ko ho to varSa nindya (azubha) jAnanA yaha zIghrahI dhAnya kA nAzakAraka hotA hai // 128 // caitramAsa kI saMkrAMti ko yadi meva varSA ho to dhAnyakI prApti tathA loka meM bahuta sukha ho // 126 // vaizAkha tathA jyeSTa mAsakI saMkrAMtiko varSA ho to mizra (milA huA) phaladAyaka hotI hai tathA khaMDavarSA hone se madhyama varSa karatI hai // 130 // rudradeva kahate hai ki- caitra meM meSasaMkrAMtiko tathA "Aho Shrutgyanam"
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam vicitraM jAyate varSa vaizAkhajyeSThayostathA" // 131 // vaizAkha kRSNapakSAnta - vRpasaMkramaNe raviH / vRSe candrastadA jJeyaM sarvaklezakSayAt sukham ||132 || yadi syAjjyeSThapaJcamyAM vRSasaMkramaNAdanu / dinakSayAntarjaladastadA subhikSanirNayaH // 133 // ASADhe caiva saMkrAntau yadi varSati mAdhavaH / vyAdhirutpadyate ghoraH zrAvaNe zobhanaM tadA // 134 // ASADhe karkasaMkrAntau zanivAro bhavedyati / tadA durbhikSamAdezyaM dhAnyasyApi mahatA // 135 // * zrAvaNe karkasaMkrAntirdine jaladharAgamAt / na tIDA bhUSakA naiva jAyante tatra vatsare // 136 // dazamyAM zaninA yuktaH zrAvaNe siMhasaMkramaH / anantadhAnyaniSpattirbhavenmeghamahodayaH // 137 // (411) ho to bhayaMkara vaizAkha aura jyeSTha kI saMkrAMtiko varSA ho to vicitra varSa hotA hai // 131 // vaizAkha kRSNapakSa meM vRSasaMkrAMti ho usa dina vRSa kA caMdramA bhI ho to samasta klezoM kA kSaya hokara sukha hotA hai // 132 // yadi jyeSTha mAsakI paMcamI ko vRSasaMkrAMti ho usase do dina ke bhItara varSA ho to subhikSa hotA hai // 133 // ASADha mAsa kI saMkrAMti ko yadi varSA vyAdhi ho aura zrAvaNa meM zubha ho // 134 // ASADha meM karka saMkrAMti ko zanivAra ho to durbhikSa tathA dhAnya maha~ge ho // 135 // zrAvaNa kI karka - saMtike dina varSA ho to TiDDI AdikA upadrava na ho // 136 // zrAvaNa meM dazamI aura siMhasaMkrAMti zanivAra ko ho to dhAnya bahuta utpanna hoM aura meghavarSA ho // 137 // bhAdrapadamAsa meM siMhasaMkrAMtiko varSA ho to Age varSA *TI-zrAvaNe karkasaMkrAntau yadi varSati mAdhavaH / vyAdhi sa kurute ghorAM bahudhAnyAM vasundharAm // "Aho Shrutgyanam"
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ (412) meghamahodaye bhAdrapadasiMhasaMkramadine varSA jaladadhandhanI purataH / saMkrAnterdinayugmAntare na vRSTiryadA dRSTA // 138 // AzvinasyApi saMkrAntau dRSTe meghmhodye| rAjayuddhaM prajAH svasthA dhAnyairApUryate jagat // 139 // mAse bhAdrapade prApte saMkrAntau yadi varSati / bahurogAkulA lokA Azvine zobhanaM punaH // 14 // +kArtike mArgazIrSe vA saMkrAntau yadi varSati / madhyamaM kurute varSa pauSamAse subhikSakRt // 141 // yadAha loka:-kAtImAsi mahAvaTho, jaha saMketiya aNti| barase meha samokalo, avara ma ANe ciMta // 142 // xkAtImAsi amAvasi, saMkaMti sanivAra / gorI khagaDe gokharU, kiMhA na labhai vAra // 14 // * aiha bhaddaha sayabhisi, joi saMkamato bhANa / ko roke aura saMkrAMtike do dinake bhItara varSA na ho to Age varSA ho / 138 // Azvina mAsakI saMkrAMtike dina varSA ho to rAjAoMmeM yuddha, prajA sukhI aura pRthvI dhAnyase pUrNa ho // 136!! bhAdrapadamAsameM saMkrAMtike dina varSA ho to loka bahutase rogoMse vyAkula ho, aAzvinameM acchA ho // 14 // kArtika yA mArgazIrSa kI saMkrAMti ko yadi varSA ho to madhyama varSa ho aura pauSa meM subhikSakAraka ho // 14 1 // lokika meM bhI kahA hai ki- kArtika meM saMkrAMti ke aMta meM mahAvaTA (vardhA) ho to Age varNa bahuta barase ciMtA nahIM karo // 142 // kArtika amAvasa yA saMkratike dina zanivArako varSA ho to kahIM bhI varSA na ho // 143 // pArdA, pUrvA tathA uttarAbhAdrapada aura zatabhiSA ina nakSatroM ke dina sUryasaMkramaNa ho to yugapralaya jAnanA aisA +TI-kArtikadvaye saMkrAntidinavRSTI varSamadhyamam / xTI-saMkrAnto shnivaarH| *TI-zrAdrA pUrvottarAbhAdrapade 2zatabhiSaka 3 atra sakramI nissiddhH| "Aho Shrutgyanam"
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam to jANe je jugapralaya, joisa eha pramANa // 144 // *mArgazIrSe dhanUrAzau yadA yAti divAkaraH / tadA varSe ca nirdigdhaM vRzcike'rke sukhAvahaH // 145 // dvAdazyAM pazcime pakSe mArgazIrSe ca krame / yadi maGgalavAraH syAd duHkhAya jagato mataH // 146 // pauSamAsasya saMkrAntI yadA meghamahodayaH / bahukSIrAstadA gAvo vasudhA bahudhAnyadA // 147 // pauSamAse yadA bhAno ravivAreNa saMkramaH / hAhAbhUtaM jagatsarva durbhikSaM nAtra saMzayaH // 148 // mAghamAse trayodazyAM kumbhe saMkramaNe raveH / rohiNI sUryavAreNa kArttikAnte mahatAm // 146 // phAlgune caitrasaMkrAntau yadi varSati mAdhavaH / vicitraM jAyate sasyaM mAdhavajyeSThayorapi // 150 // jyotiSakA pramANa hai // 144 // mArgazIrSa meM dhanasaMkrAMtiko varSA ho to varSa puSTa ho aura vRzcikasaMkrAMti meM ho to sukha ho // 145 // mArgazIrSa kRSNa dvAdazI aura saMkrAMti maMgalavAra ko ho to jagat kA duHkhake liye jAnanA cAhiye // 146 // pauSa mAskI saMkrAMti ko varSA ho to gau bahuta dUdha deM aura pRthvI bahuta dhArayavAlI ho // 147 // pauSa kI sUryasaMkAMti ravivAra ko ho to samasta jagat meM hAhAkAra aura durbhikSa ho isameM saMdeha nahIM // 148 // mAgha mAsa meM trayodazI ko kuMmasaMkrAMti aura ravivAra yukta rohiNI nakSatra bhI ho to kArtika ke aMta meM anna maha~ge hoM // 146 // phAlguna aura caitrameM saMkrAMti ke dina varSA ho to aneka prakAra ke anAja paidA hoM, isI taraha vaizAkha aura jyeSTakA phala jAnanA // 150 // yadi meSa sUrya hone para azvinI Adi daza nakSatra yAne daza dinoM meM varSA ho *TI- mArgazIrSe dhanvarANau yadA yAti divAkaraH / tadA dAhoM lokeM 1 "Aho Shrutgyanam" (413) .
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ (414) meghamahodaye + jai assiNAha dahadiNa bhANo saMkamaNi varisae meho / taha jAi vilayagarbha addAdaharikkhaM no varisaM // 151 // evaM va-saMkrAntau ghanavarSaNAdvahusukhaM paudhe samAdhAzvine, caitrAditritaye ca khaNDajaladAdduHkhaM sukhaM mizritam / bhAdrASADhakayorjane bahurujaH syuH zrAvaNe sampado, dhAnye phAlgunikeSu madhyamasamA mArge tathA kArttike // 152 // * saMkrAntinADhyo navabhirvimizrAH, saptAhatAH pAvakabhAjitAzca / samarthamekena samaM dvikena, zunye maharce munayo vadanti // 153 // monameSAntare'STamyAM maGgale dhAnyasaGgrahAt / to garbha kA vinAza ho aura ArdrAdi daza nakSatroM meM varSA na ho // 151 // pauSa mAva aura Azvina meM saMkrAMti ke dina metra varSA ho to bahuta sukha ho, caitra vaizAkha aura jyeSTameM saMkrAMtike dina varSA ho to Age khaMDavarSA hone se duHkha aura sukha mizrita phala ho, bhAdrapada aura ASADhakI saMkrAMti ko varSA ho to roga bahuta ho, zrAvaNa meM sukha saMpadA ho, phAlguna meM dhAnya prApti, aura kArtika tathA mArgazIrSa kI saMkrAMti meM varSA ho to madhyama varSa jAnanA // 152 // saMkrAMti kI ghaDImeM nava milAnA, usako sAta se guNAkara tInase bhAga denA, yadi eka zeSa bace to raste, do bace to samAna aura zUnya zeSa ho to maha~ge ho aisA muniyoMne kahA hai // 153 // mIna aura meSakI saMkrAMti ke aMtara yAne bIca meM aSTamIko maMgalavAra ho to +TI- meSe sUrye sati AzvinyAdidazanakSatreSu candre dazadinAni yAvadU varSa zubha, varSagaNe tukramArdrAdi sUrya vArSikanakSatrANAM garbhanAza ityarthaH zrIhIra meghamAloktam / 0 * DI - saMkrAntinADyaH khantu satamizrA' 'saMkrAntinA Dya stithivAra - vRkSadhAnyAkSaraM vahnihare tu bhAgam' ityapi pAThaH / "Aho Shrutgyanam"
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ sUryacArakathanam dvitricaturguNo lAbha ityuktaM pUrvasUribhiH // 154 // + kumbhamonAntare'STamyAM navamyAM dazamIdine / rohiNI cettadA vRSTiralpA madhyAdhikA kramAt / / 155 / / gArgIyasaMhitAyAM puna: kArtike phAlgune mArge caitre zrAvaNabhAvayoH / saMkrameSvazubhaH SaTsu yadi varSati vAridaH // 156 // pauSe mAye savaizAkhe jyeSThASADhAzvineSu ca / saMkrAnto varSati ghanaH sarvadaiva suzobhanaH // 157 // x ityevamAdityasurAzigatyA, vibhAvya bhAvyaM phalamantra matyA / kAryastadAyairiha varSa bodhaH, paropakArAya sa nirvirodhaH // 158 // (415) dhAnyakA saMgraha karane se dvigunA, trigunA yA caugunA lAbha ho aisA prAcIna AcAryoMne kahA hai // 154 // kuMbha aura mInakI saMkrAMti ke aMtara yAne bIca meM aSTamI, navamI yA dazamI ke dina rohiNI nakSatra ho to kramase svalpa madhyama aura adhika varSA ho // 155 // gArgIyasaMhitAmeM kahA hai kikArtika phAlguna mArgazIrSa caitra zrAvaNa aura bhAdrapada ina cha: mahIne kI saMkrAMti meM yadi varSA ho to azubha hai // 156 // pauSa, mAgha, vaizAkha, jyeSTha, ASADha aura Azvina ina chaH mahIne kI saMkrAMti ke dina varSA ho to sarvadA zubha ho // 157 // isI taraha sUrya kI rAzi para DI gatise yahAM buddhise vicAra karake phala kahanA / yaha varSAkA jJAna sajjanoMne paropakAra ke liye kiyA hai yaha bAta nirvirodha hai // 158 // sUrya dvArA varSA + TI- atra kumbhamIna saMkrAntyormadhye ityarthaH / x TImata kA pramANasaMvatsare turyo bhedaH; yAvisya saMvatsaraH prAguktaH siddhAnte / " Aho Shrutgyanam"
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye AdityAjjAyate vRSTiH smArttavRSTirasau smRtA / tena kevalayodhAya dhyeyo'rko bhagavAn iha // 15 // iti zrImeghamahodayasAdhane varSaprabodhe zrImattapAgacchIya mahopAdhyAya zrImeghavijayagaNiviracite sUryacArakathano nAma dazamo'dhikAraH // atha grahagaNavimarzano nAma ekaadsho'dhikaarH| candracAraH-- atha zazIsvavazIkRtatAraka-zcaratiyatra yathA phlkaarkH| samayavikramataHkramatastathA, tithikathAM kathituM samupakrame // 1 // tithibalAbalaM tu catuguNaM, bhavati vArabale'STaguNA kriyaa| dviguNitA karaNasya tato+yuji, tadanuSaSTiguNAH khalu taarkaaH| zItaguH zataguNastato matastatsahasraguNalagnavIryatA / hotI hai isaliye yaha smArttavRSTi kahI jAtI hai, isaliye kevala bodhake liye sUrya bhagavAn yahAM dhyAna karane yogya hai // 156 / / saurASTrarASTrAntargata pAdaliptapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhyajainena vicitayA meghamahodaye bAlAvadhodhinyA''ryabhASayA TIkito sUryacArakathano nAma dazamo'dhikAra: / apane vazIbhUta karaliye hai tArA jisa ne aisA candramA jisa nakSatra para caleM vaisA phala kAraka hai, vaise kramase vikramakA samayase tithikathA kahane ko AraMbha karatA hUM // 1 // tithicalase nakSatrala caugunA hai, isase. vArabala AThagunA, isase karaNabala dvigunA, isase yogabala dvigunA isase. tArAbala sATha gunA // 2 // tArAbalase candrabala zatagunA aura caMdramAse +TI-asya vAravataspa dviguNitA SoDazaguNavaM tato'pi karaNAn dviguNitA yuji yoge dvAtriMzadguNatvam / "Aho Shrutgyanam"
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphalam (417) lagna zItakarayorbalAbalAdI hitaM vidadhatAM sadA hitam ||3|| bAlabodhe tu-tithirekaguNA proktA vArastaspAJcaturguNaH / tahaSoDazaguNaM dhiSNyaM yogaH zataguNastathA // 4 // sahasrAdhiguNaH sUryo lakSAdhikaguNaH zazI / dakSajAtipriyAsAdhyo dakSajAtipriyastataH // 5 // bRhatsu dhAnyaM kurute samardhe jaghanyadhiSNye'bhyudito maharSam / sameSu viSNyeSu samaM himAMzu- vedantyasandigdhamidaM mahAntaH | 6| phAlgune'rke yadodeti dvitIyA candramAstadA / rAjA sukhI bahurvAyurvaherupadravo mahAn ||7|| tIDAgamo bAlarogaH karakApatanaM bhuvi / dhAnyapIDA vanacaraduHkhaM dhAtumaharghanA // 8 // somavAre ghanA meghAbhchatrabhaGgAn mahAraNaH / lagnabala hajAggunA hai| isaliye lagna aura caMdramA kA balAbala kA vicAra kara sarvazahitako dhAraNa karanA cAhiye || 3 || bAlabodha meM bhI kahA hai ki- tithi ekagunA, isase vAre cAragunA, isase nakSatra solahagunA, isase yoga zatagunA // 4 // isase sUrya dUgunA aura sUryase candramA lAkhagunA adhika phala denevAlA hai, vaha caMdramA dakSa jAtikI priyAoMse sAdhya hai isalie dakSajAti kA priya hai // 5 // bRhatsaMjJaka nakSatra para caMdramA udaya ho to dhAnya sastA, jaghanya saMjJaka nakSatra para udaya ho to maha~gA aura samasaMnakSatra ra udaya ho to samAna ho, yaha vidvAnoM ne saMdeha rahita kahA hai // 6 // phAlguna meM ravivAra ko dvitIyA ke dina caMdramA udaya ho to rAjA sukhI, vAyu adhika, agni kA upadrava adhika rahe // 7 // dIDDI kA bhAgamana, bAlakoM ko roga, pRthvIvara bholA gire, dhAnya kA vinAza, vanacara jIvako du.kha aura dhAtu maha~gI ho // 8 // somavAra ko udaya ho to barcA adhika, chatrabhaMga, mahAyuddha loka sukhI, gaumoM kA dUdha adhika aura dhAnya "Aho Shrutgyanam"
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ (48) meghamahAdaye lokaH sukhI.gavAM dugdhaM gahudhAnyasamudbhavaH // 6 // maGgale sabailokasya kaSTa dhaanymhtaa| sUryasya grahAM putravikrayo'narupadravaH // 10 // budhe sarvajanogaH pazupIDAlpanIradaH / rAjJAM virodho'lpaphalaM sarvadhAnyamaharyatA // 11 // gurau karSaNaniSpattizcatuSpadamahAsukham / vyApArI nirbhayA mArgAH pAtisAhirinamaH // 12 // zukre candrodaye khaNDavarSA dhaanymhvaitaa| rogo bhayaM jane duHkhaM svalpaM vanyapa zukSayaH // 13 // zanau dhAnyamaharghatvaM dakSiNasyAM mahAraNaH / svalpamevena durbhikSaM phAlgunasya vidayAt // 14 // zuklapakSe ditIyAghAM bhAnorvAmodayaH shshii| tasmina mAse zubhaM sarva durbhikSaM dakSigodaye // 15 // adhika utpanna hoM || ha // maMlavArako udaya ho to saba lokako kATa, dhAnyaM maheMge, sUryakA prahaga, putrakA vikraya aura agnikA upadrava ho // 10 // budhabAra hI to saba logoM meM vyAkulatA, pazuoM ko pIDA, varSA thor3I, rAjAoM meM virodha, phala thor3e aura saba prakAra ke dhAnya maha~ge hoM // 11 // guruvAra ko udaya ho to khetI acchI, pazuoM ko bar3A sukha, vyApAra adhika, mArga nirbhaya, pAdazAha kA paryaTana ho // 12 // zukravAra ko udaya ho to khaMDa varSA, dhAnya maha~ge, roga bhaya, manuSyoMmeM thoDA duHkha aura vanavAsI pazuoM kA nAza ho // 13 // zanivArako udaya ho to dhAnya maha~ge, dakSiNa meM bar3A yuddha, varSA thor3I aura durbhikSa ho aisA phAlguna mAsameM caMdroda kA phala kahA // 14 // zuklapakSa dvitIyAke dina caMdramA sUryase cAmodaya (bAyeM sarapha udaya) ho to usa mahIne meM saba zubha ho aura dakSiNodaya hoM le samikSa ho||15|| bhASADha kRSNapakSa caMdra ke sAtha rohiNI ko dekhakara "Aho Shrutgyanam"
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphartam varAha:- "prANezamASAdatamitrapate, kSapAkareopagataM samIkSya | vaktavyamiSTaM jagato'zubhaM vA zAstropadezAd grahacintakena // rohiNIzakaTasogaH yathA rathAt puro'zvAH syuH zItago rohiNI tathA / udeti cetsubhikSAya bhavenmeghamahodayaH // 17 pallipativinAzAya bhUpAlA raNakAriNaH / virodhAnmArgasaMrodhazvaryacaryA mahAbhayam // 18 // - rohiNI rohiNInAtho rathe sAmyapathe vrajeta / niSpattAvapi dhAnyasya nAzastIDAdidaMSTrayA // 19 // himAMzo rohiNIpazcAdudetyazubhavarSakRt / zuklatRtIyAdivase vaizAkhe tadvicAryate ||20|| ArdrAntyA tamobhukte svAtimArabhya yAvatA / vilomagatyA kAlena tAvatA daivayogataH // 2 // bhinatti rohiNIM candrastadA durbhikSamAdizet / zAstroM meM kathAnusAra grahoM ke vicAra dvArA jagat kA zubhAzubha kahanA cAhiye // 16 // X jaise rathake Age ghor3e hote haiM, vaise caMdramA ke Age yadi rohiNI udaya ho to meghakA udaya aura subhikSa ho // 17 // pallIpatIkA vinAza, rAjA yuddha karanevAle, virodhase mArga meM aTakAva, corI aura bar3A bhaya ho // 18 // rohiNI tathA caMdramA rathameM sAmyapathameM ho to utpanna hue dhAnya kA TIDDI Adi se vinAza ho // 16 // caMdramAse rohiNI pIche udaya ho to azubha varSakAraka hai, isakA vaizAkhazukla tRtIyA ke dina vicAra kareM // 20 // rAhu viloma (ulaTI ) gatise svAtise ArdrA kA antya bharddha taka jisane samayameM bhoge utane samaya meM yadei daivayogase caMdramA rohiNI ko vedhe to durbhikSa, rAjAoM kA vigrahase maraNA aura prajAko adhika duHkha ho // 21 // 22 // "Aho Shrutgyanam" -
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahoiye vipadAmmaraNa rAjJAM prajAnAM duHkhamulvaNam // 22 // detInduH stokamapi rohiNIzakaTa spRzan / sampAssainyabalA dhAnyanAzAvikaTasaGkaTam // 23 // brAhayA dakSiNa digabhAge caran candro'tiduHkhadaH / pATayedrohiNImadhyaM nizezaH klezakRjjane // 24 // sUryacandramasau brAhayAM dvitIyAyAM yadA sthitii|| duSkAlena prajAhAniryadi vA vigrahA grahAt // 25 // Rravece vidhuH saumye-dRSTayA brahayA udagdizi / paraMzvarAcaraM vizvaM sukhabhAk kuru tejasA // 26 // candrAt pRSThagatA brAhmI zubhA purogatApi ca / rohiNyAmindurAgneyyA-mupasoya jAyate // 27 // netyAmItikRvAyau madhyA vRSTistu vAyunaH / uttaraizAnagazcandraH sarvalokazubhAvahaH // 28 // ityarghana: saMhitAyAM rohiNIzava yogH| yadi thor3A bhI rohiNI zakaTa ko sparza karatA huA dra // udaya hoto. myase sainyabalakA aura dhAndhakA vinAza le bar3A saMkaTa ho / / 23 / / yadi cadramA rohiNI ke dakSiNa dizAmeM rahakara udaya ho to bahuta duHkhadAyaka ho aura rohiNI ke madhyameM udaya ho to jagat meM klezakAraka ho // 24 // sIyA ke dina sUrya aura caMdranA donoM rohiNI nakSatra para sthita ho to duSkAlate prajAkA vinAza athavA vitraha ho // 25 / / rohiNI kI uttara dizAmeM rahA humA caMdramA kUragraha se vedhita ho aura zubhagraha se dekhe jAte ho to carA. ghara jagat sukhI ho // 26 // caMdramA se rohiNI pIche yA Age hoto. zu. bhakAraka hai / rohiNI kI agni koNa meM caMdramA ho to upadrava ho // 27 // nairRta koNa meM ho to Iti kAraka, vAyavya koNa meM ho to vAyuse madhyama varSA, usara aura IzAna kI tarapha caMdramA ho to saba loga sukhI ho // 28 // "Aho Shrutgyanam"
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ ripha candrAkRtiH vakro'lidvitaye siMhe zUlAbhaH kanyakAdvaye / mIne traye dakSiNoca candraH zeSe samAkRtiH // 29 // vivaraM hi same candre durbhikSaM dakSiNAMnate / vyAvicaurabhayaM zUle subhikSaM cottaronnate // 30 // (41) candravastram + siMhe meSaiye raktaH zyAmo makarakumbhayoH / tulAkarkAliSu zvetaH pItaH zeSeSu zItagoH // 31 // - aruNaH zItala kiraNaH karoti rasahAnimugraraNamara gAm / " vRzcika dhana aura siMhakA candramA kAna TeDhA, kanyA aura tulA kA caMdramA zUla kI samAna, mIna meSa aura vRSakA candramA dakSiNa meM UMcA aura zeSarAzikA caMdramA samAna AkRtivAlA hotA hai // 26 // sama caMdramA ho to vigraha, dakSiNa meM UMcA ho to durlikSa, zUla samAna ho to roga aura corakA bhaya aura uttara tarapha UM ho to mubhikSa ho // 30 // siMha meSa aura vRSa meM caMdrAkA rakta vastra, makara aura kuMbha meM zyAma (kAlA), tulA karka aura dRzcika meM zveta (sapheda) aura zera. zi meM pIta va hotA hai // 31 // raktacaMdra rasa kI hAni, bar3A yuddha aura maga karatA hai / pIlA candramA roga, magarAdi kA bhaya aura duSkAla karatA hai +TI-candravastravAhana - ajavRpavibusiMha raktastraizca nAgeralimaSamithune syAt pItavastrAzva vArI / tuladhanajalarAziH zvetavastraiSA HetaTakakanyA zyAmavastrairyamasya // 1 // punaH- metre ca siMhe vRSaraktavastra, kayA ca mIne dhanupItavarUm / tulAlikarkeSu ca zvetavastraM yugme ca kumbhe makarehi zyAmam // 1 // raktavastre pItavastre zubhAzubham / tavastre bhavellAbho kRSNe ca maraNaM dhruvam // 2 // "Aho Shrutgyanam"
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ me pItaroganiyogaM makarAdibhayaM punaH kAlaH ||32|| dhavalAnmaGgaladhavalairgAnaM sAnandanaM bhuvanam / vyavasAye'dhyavasAyastrizAyamapi dharmakarmajane // 33 // sUrIndujAGgArakasauribhAskarAH, pradakSiNAM yAnti yadA himadyuteH / tadA subhikSaM dhanavRddhiruttamA, viparyaye dhAnyadhanakSayAdi ||34|| dRzyate yadi na rohiNIyunazcandramA nabhasi toyadAvRte / rubhayaM mahadupasthitaM tadA bhUzca bhUri jala saMsya : yunA ||35|| nandAyAM jvalito vahniH pUrNAyAM pAMzupAtanam / bhadrAyAM gokulI krIDA dezanAzAya jAyate // 36 // yaddine gokulI krIDA taddine'bhyudite vidhau / tadA zroNi vinazyanti prajA gAvo mahIpatiH ||37|| atha candrAdardhan - // 32 // sapheda caMdramA aneka prakAra ke dhavala maMgalAdi gItoM se pRthvI mAnaMdita karatA hai, vyApAra meM utsAha aura manuSyoM meM dharmakarma adhika karAtA hai // 33 // bRhaspati budha maMgala zani aura sUrya ye caMdramA ke dakSiNa caleM to subhikSa tathA dhana vRddhi uttama ho aura viparIta ho to dhana dhAnya Adi kA vinAza ho // 34 // yadi meva yukta AkAza meM caMdamA rohiNI sahita na dIkheM to mahA rogabhaya ho aura pRthvI jala aura dhAnya se pUrNa ho / 35 // naMdAtithi meM prakAzamAna agni, pUrNAtithi meM dhUli kI varSA aura bhadrAtithimeM gokula krIDA ho to deza kA vinAza ho // 36 // jisa dina gokulakIDA ho usa dina caMdramA kA udaya ho to prajA gau aura rAjAkA vinAza ho // 37 // "Aho Shrutgyanam"
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphalam "yAJcandranAthyo manusaMyunAstA, guNyA nagaiH pAvakabhAgamattAH ekAkzeSe kathitaM subhikSaM, zUnyena zUnyaM dvitaye'ghahAniH / / kevalakotirAhaHjyeSThottAre samAvasyAM bhAnorastaM vilokayet / tathA candramasazcApi dvitIyAyAM mahodayam // 36 // yadyuttarAM zazI yAti madhyaM yA dakSiNAM raveH / uttamo madhyamo nIcakAlaH sampadyate tadA // 40 // rudradevastu-jyeSThasyAnte pratipadi sUryasyAstaM vilokayet / dvitIyAyAM vIkSyate'jaM gatamuttaradakSiNam // 41 // subhikSamuttaradizi viparItaM tu dakSiNe / tatmAmye madhyama varSa jyeSThAnte tabadevahi // 42 // atha saptanADIcaRvimarza:--- saptanADImaye cakre zanisUryArasUrayaH / zukrajJacandrA nAthAH syuraSTAviMzatirbhAni ca // 43 // caMdranAkI ghar3I meM caudaha jor3akara sAtasaM guNA kareM pIche isameM tIna kA bhAga deM, eka zeSa bace to mubhikSa, zUnya bace to zUnyatA aura do bace to bhardhakA vinAza ho // 38 // ____ jyeSTha amAvasake dina sUsta ke samaya dekhe, vaise dvitIyA ke dina caMdramAkA udayako dekhe // 36 // yadi sUryase caMdramA uttara madhya yA dakSiNa tarapha udaya ho to kramase uttara madhyama aura nIca kAla hotA hai // 40 // jyeSTha mAsa ke aMta meM pratipadA ko susta samaya yA dvitiNa ko uttara yA dakSiNa tarapha caMdrAko de vA cAhiye // 41 // yadi uttara dizAmeM udaya ho to mubhikSa, dakSiNameM udaya ho to dukAla aura madhyameM udaya ho to madhyama varSa ho / 42 // saMtanADIcakrameM zani sUrya maMgala bRhaspati zukra budha aura caMdramA ke "Aho Shrutgyanam
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ (524) metramahodaye pracaNDA prathamA nAMDI pacanA dahanI ttH| saumyanIrajalAkhyAtA amRtAkhyAtra saptamI // 44 // nakSatre ye grahA yatra khyAdyAstatra bhAn nyaset / titraH pAtAlasaMjJAH syu DyastistrastathordhvagAH // 45 // ekA madhyagatA nADI phalamAsAM parisphuTam / nAmAnusArAvijJeyaM kRttikAdibhasaptake // 46 // rudradevastu"madhyamArgasthitA saumyA nADI tdgrpRsstthtH| saumpaya.myAbhiSaM jJeyaM nADikAnAM trikaM trikam " // 47 // yAmyanADIgataH krurAH saumyA saumyadizi sthitAH / saumyanADI tu madhyasthA grahAnugaphalA imA // 48 // prAvRhakAle samAyAte raverA samAgate / nADIvedhasamAyogAnjalavRSTinivedyate // 49 / / yatra nADIsthitazcandrastatrasthaiH RrsaumykaiH| . tadA bhaveda mahAvRSTiryA vattasthAMzake zazI // 50 // . aTThAIsa nakSatroM kA svAmI haiM // 43 // prathamA pracaMDA nADI, pavanA, dahanI, saumya, nIra, jala aura amRtA ye kamase nAr3I ke sAta nAma haiM // 44 // revi Adi graha jima nakSatra para ho usa nakSatrase rakheM / tIna nADI pAtAla saMjJaka, tIna nADI urdhva gAminI aura eka madhya nADI haiM inakA nAmAnusAra kRttikAdi sAta 2 nakSatra para se sphuTa phala hai // 45 // 46 // madhyameM rahI huI saumya nADI hai usake a.ge pIche kI saumya aura yAmyanADI ye sIna 2 jAnanA !! 47 // yAmpanADIne kAmaha aura saumyanADImeM zubhagraha, madhyakI saumyanADI ye saba grahoM kA gama se phaladAyaka haiM // 48 // varSAkAla ke samaya ravikA ArdrA meM praveza ho usa samaya nADIvedha dvArA meghavRSTi mAnI bhAsI hai // 46 // jisa nADI para caMdramA sthita ho usa nADI para kara "Aho Shrutgyanam'
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphalam kevalaiH saumyaiH pApairvA grahaiyukto yadA zazI / datte susthitapAnIyaM durdinaM bhavati dhruvam // 51 // nADIsvAmiyutazcandrastad dRSTo vA jalapradaH / zukradRSTo vizeSeNa yadi kSINo na jAyate // 52 // pIyUSanADIgazcandro yuktaH kheTaiH zubhAzubhaiH / muJcate tatra pAnIyaM dinAnyekatra saptakam // 53 // dinatrayaM pUrNayAMge sAI dinaM tddrke| pAdonayAMge divaso dinArddha pAdato'mbudaH // 54 // nirjalA jaladA nADI bhavedyoge zubhAdhike / RrAdhikasamAyoge jaladApyambubAdhikA // 5 // saumyanADIgatAH sarve vRSTidAH syurdintrye| zeSanADIgatAH sarve dRSTavRSTipradA grahAH // 5 // aura saumya graha sthita ho to jitanA aMza caMdramA rahe utanA samaya mahAn varSA ho // 50 // yadi caMdramA kevala saumya yA pApa grahoM se yukta ho to varSA acchI ho tathA durdina nizcaya karake ho // 51 // paMdranA nADIke svAmIke sAtha ho yA dRTa ho to jalAyaka ho.|hai, yadi zukrase dRSTa ho to vizeSa karake jaladAyaka hotA hai kiMtu caMdrAkSIga na ho to // 52 // mRtanADI para caMdramA zubhAzubha grahoM se yukta ho to eka sAtha sAta dina taka varSA ho // 53 // pUrNa yoga ho to tIna dina, AbA yoga ho to DeDha dina, pAvayoga ho to eka dina aura pAvase kA yo| ho to AdhA dina varSA hotI hai // 54 // zubhagrahoM kA yoga adhika ho to nirjalA nADI bhI jaladAyaka ho jAtI hai aura krU grahoMkA yoga adhika ho to jaladAyakanADI bhI varSAkI bAdhaka hotI hai // 55 // saumyanADI para saba graha ho to tIna dina meM vRSTidAyaka hote haiM aura bAkI kI nADI para saba graha hoM to duSTa varSAdAyaka hote haiM // 56 // yAmyanADI para kra graha sthita ho to vilaMba se "Aho Shrutgyanam"
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ (52) meghamahodaye yAmyanADIsthitAH RrA dUrA dhRSTipradA grahAH / zubhayuktA jalanADyAM sarve vRSTirvidhAyinA // 5 // grAmamaM saumyanADIsthaM tatra candrasitasthitau / krUrayoge mahAvRSTiralpA krUrasya darzane // 58 // udayAstaMgate mArge vakratAyAM ca khecarAH / sacandrajalanADIsthA meghodayakarA matAH // 56 // yadAhuH zrIbhadrabAhugurupAdAH "rehAhiM kittiyAi aTThAvIsaM pi Thavaha patIe / nippAiUNa tAhiM sattahiM nADIhiM mahabhoI // 10 // nADIi jattha caMdo pAvo somo ya tattha jai dovi / huMtI tahiM jANa vuTTI iya bhAsaha bhaddabAhugurU // 6 // esovi ya puNacaMdo saMjutto kevalova jai hoi| kevalacando nADIi tA niyamA duddiNaM kuNai // 2 // vRSTidAyaka hote haiN| aura zubha grahoM ke sAtha jalanADImeM ho to saba vRSTikAraka hote haiM / / 57 // gAMdhakA nakSatra saumyanADImeM ho usa para dr| aura zuka bhI sthita ho aura kUragraha kA yoga ho to mahAn varSA ho tathA kUragraha kI dRSTi ho to thor3I varSA ho / / 58 / / graha udayAsta aura. vakrI tathA mArgI honeke samaya meM caMdramA ke sAtha jalanADImeM sthita ho to medhake udayakAraka mAnA gayA hai / / 5 / / mahAbhujaMgasadRza saptanADI vAlA caka banAkara isameM sIdhI rekhAmeM kRsikAdi aTThAIsa nakSatra kramase rakheM // 60 // jisa nADI para caMdramA ho usa nADI para yadi kevala pApa aura zubha graha ho yA donoM sAtha ho to varSA hotI hai aisA bhadrabAhu guru kahate haiM // 61 // aise. pUrNa caMdramA anyagrahoMse yukta hogA kevala ho to bhI varSA hotI hai / akelA candranA.hI nADI meM sthita ho to durdina nizcaya se hotA hai // 62 // ina nADiyoM meM amRtA di "Aho Shrutgyanam"
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphalam (427) eyANaM pi ya majjhe amiyAi tie jalAsayo ahio| turiyAe vAyamisso sesAsu samIraNo ahio // 13 // jai savvANavi jogo gahANa amiyAi tige anaadhuttttii| aTThAra 18bAra 12chardahiNa sesAsu phalaM jahApattaM // 4 // vijalA vi vAunADI dei jalaM somakhaharayAjogA / jalanADI tucchajalaM pAvAhiyajogao deha // 65 // jai vAunADIpattA saNibhomA kimavi nahu jalaM diti| momajunA teu jalaM aisayajoeNa varisaMti // 6 // + visamayarakuMbhamINA sIho kaakddyvicchiytulaao| sajalAo rAsIo sesA sukA viyANAhi // 7 // ravisaNibhomanukkA caMdaviDhappo ya buhagurU sukko / ee sajalA NicaM NAyavvA ANupunbIe // 6 // " . iti bhadrabAhusaMhitAyAm / tIna nADI adhika jaladAyaka hotI haiM, cauthI nADI vAyu mizra jaladAyaka hai aura bAkI kI nADI adhika vAyukAraka haiM / / 63 // yadi samasta grahoM kA yoga amRtAdi tIna nADI para hoM to kramase aThAraha bAraha aura cha dina anAvRSTi rahe aura bAkI ke nADI kA phala yathAyogya jAnanA // 64 // yadi zubhagrahoM kA adhika yoga ho to nirjalA-vAyunADI bhI jaladAyaka ho jAtI hai aura pApagrahoM kA adhika yoga ho to jalanADI bhI tuccha jala detI hai // 65 // yadi zani tathA maMgala vAyunADI meM ho to kucha bhI jala nahIM detI kiMtu zubhagrahoM ke sAtha atizaya joga ho to jala barasate haiM // 66 // vRSa makara kuMbha mIna siMha karkaTa vRzcika aura tulA ye rAzi jaladAyaka haiM aura bAkI kI zuSka (nirjala ) haiM // 67 // ravi zani maMgala ye zuSka (nirjala) +TI- kubhmiinmRgkrkttvRssvRshciktaulsNshkaaH| saptAH syurjalarAzaya ete zeSA jalavarjitAH paJca // 9 // "Aho Shrutgyanam"
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ (428) vizeSazcAtra granthAntarAtkRttikAdibhararAyantaM saptanADIsamanvitam / bhujaGgabhImasaMsthAnaM cakramevaM kramAlikhet // 69 // zubhanakSatramArutaiH zubhavAragatairgrahaiH / candraM saMzrayate vRSTirnArDa cakre vyavasthitam // 70 // krUgaH krUreNa sambhinnAH saumyAH saumyena saMyutAH / durdinaM tatra vijJeyaM mitrairvRSTimihAdizet // 71 // zanaizcarArkacandrANAM yadvA yoge x jJazukrayoH / ekanADyAM tadA dIptastaDitpAtazca durdinam // 72 // yadA zukrendujIvAnAmekanADyAM samAgamaH / tadA bhavenmahAvRSTayA sarvatraikArNavA mahI // 73 // ekanADI samArUDhau candramAvaraNIsutau / yadi tatra bhavejjIvo yoga ekArNavastadA ||74 || meghamahodaye haiM, pUrNa caMdramA budha guru aura zukra ye kara nizcaya se jalAyaka jAnanA // 68 // kRttikAdise bharaNI taka ke nakSatra aura saptanADI vAlA aisA bar3A bhayaMkara sarva ke AkAra kA cakra banAnA // 66 // isameM zubhanakSatra aura zubhagrahoMse candramA yukta ho to vRSTikAraka hotA hai // 70 // krUra graha krUroM ke aura saumpgraha saumyagrahoM ke sAtha ho to durdina jAnA, aura mitraho to vRSTikAraka hote haiM // 71 // zani aura sUrya ke sAtha yA budha aura zuka ke sAtha caMdramA eka nADI para ho to vidyutpAta aura durdina hotA hai // 72 // yadi zuka candramA aura bRhaspati eka nADI para ho to mahAn vRSTise pRthvI ekArNava ( jalamaya ) ho jAya // 73 // candramA aura maMgala eka nADI para ho aura sAtha bRhaspati bhI ho to pRthvI jalamaya ho jAya // 74 // zubha aura krUra x TIloke'pi turaguru jo budha mile, tIjo zazihara joya / // velA maiM tujha kayuM, jalahara sure joya // 1 - "Aho Shrutgyanam"
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphalam UyanADIsthitairvAyuH khaNDavRSTistu madhyagaiH / grahaiH pAtAlanADIsthaiH saumyaiH krUraijelaM bahu // 7 // UrdhvanADIgate zukre candre'dho nADikAsthite / mahAvAyuradho nADyAM yoryoge mahAjalam // 6 // saumyagrahayute candre saumyanADI pracAriNI / jalarAziprasaGgena vRSTiyogaH prakIrtitaH // 7 // ekatra budhazukrAbhyAM jalanADyAM zazI bhavet / mahAvRSTistadA vAcyA'hicakre sptnaaddike||78|| amRtAMzurayaM sAkSAt karotyamRtavarSaNam / sthito'pyamRtanADyAM cet saumyAsaumyasamanvitaH // 76|| iti saptanADIcakre candrAd vRSTijJAnam / uttareNa grahANAM tu candracAro bhavedyadi / subhikSaM kSemamArogyaM vigraho nAtra vatsare // 8 // pazcatArA grahA yatra somaM kurvanti dkssinne| graha UrcanADI para ho to vAyu cala, madhyanADI para ho to khaNDavarSA ho aura pAtAlanADI para ho to varSA adhika ho / 75 // UrdhvanADI para zukra aura adhaHnagaDI para caMdramA ho to adha:nADI se mahAvAyu aura donoM ke yogameM mahAvRSTi ho // 76 // candramA saumyagrahoM ke sAtha saumyanADI para ho to jalarAzi ke dvArA varSAkA yoga kahA hai // 77 // satanADIvakrameM ekahI sAtha budha zukra aura caMdramA jalanADI para ho to mahAn varSA ho // 78 // yadi candramA zubhagrahoM ke sAtha amRtanADI para ho to amRta-jala kI varSA karatA hai // 79 // iti saptanADIcaka !! proMke uttara bhAgameM candramA ho to usa varSa meM subhikSa, kSema, aura ArogyatA ho,vina na ho // 80 // yadi pAMca praDa kramase candramA ke dakSiNa dizAmeM hoM to usakA phala-maMgala ho to rAjAko kaSTakAraka, zukra ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ (430) meghamahodaye bhaume ca rAjamArI syAjjanamArI ca bhArgave // 81 // budhe rasakSayaM vidyAd gurau kuryAnniraudakam / zanAvarthakSayaM kuryAd mAse mAMse vilokayet // 82 // citrAnurAdhA jyeSThA ca kRtikA rohiNI tathA / maghA mRgaziro mUlaM tathASADhA vizAkhayoH // 83 // eteSAmuttarAmArge yadA carati candramAH / subhikSaM kSemavRddhizca suSSRSTirjAyate tadA // 84 // eteSAM dakSiNe mArge yadA carati candramAH / kSayaM gachanti bhUnAthA durbhikSaM ca bhayaM pathi // 85 // iti * zratha candrodayaphalam candrodaye meSarAzau grISme dhAnyamahaghetA / vRSe mASatilamudgatucchadhAnya mahatA ||86 // karpAsasUtrarUtAdimahargha mithune smRtam / manuSyoM ko kaSTa, budha ho to rasakSaya, guru ho to nirjala aura zani ho to dhanakSaya jAnanA | yaha pratimAsa dekhakara phala kaheM // 81 // 82 // citrA, anurAdhA, jyeSThA, kRttikA, rohiNI, matrA, mRgazirA, mUla, pUrvASADhA aura vizAkhA, ina nakSatroM ke uttara mArga meM candramA caleM to mubhikSa, kalyANa kI vRddhi aura varSA acchI ho // 83 // 84 // aura inake dakSiNa mArga meM caMdramA cale to rAjAoM kA vinAza, durbhikSa aura mArga meM bhaya ho // 85 // caMdramAkA udaya meSarAzi ho to grISmaRtu meM dhAnya maha~ge hoM / vRSarAzimeM ho to ur3ada, tila, mUMga aura tuccha dhAnya maha~ge hoM // 86 // mithunarAzi *To-jo zazi uge soma zani, e acaMbho dina joya / chatra paDe dina tIsame, anna mahaMgo hoya // 1 // aha bharaNi asalesa vi jiTThA, dhane punarvasu sayabhisa TTA | yaha rikkhe jaha ugame mayaMkA, to mahImaMDala rUlaikAraMkA // 2 // " Aho Shrutgyanam"
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphalam (431) anAvRSTiH karkarAzau siMhe dhAnyamaharghatA // 87 // catuSpadavinAzo'pi rAjJAmanyo'nyavigrahaH / dvijAdipIDA kanyAyAM tulAyANakaM priyam // 8 // vRzcike dhAnyaniSpattidhanurmakarayoH zubham / kumbhe caNakamASAdi-tilAnAM nAza iSyate // 89 / / mIne subhikSamArogyaM phalaM dvAdazarAzijam / evaM jJeya dvitIyAyAM niyame'pyatra bhAvanAta // 6 // iti / candrAstaphalam - candrAste meSarAzisthe sarvadhAnyamaharghatA / vRSe ca gaNikApIDA mRtyuzcaurabhayaM jane // 11 // mithune'pyativRSTiH syAd bIjavApena puSTaye / karkaTe'pyativRSTiH syAt siMhe dhAnyamaharSatA // 2 // meM ho to kapAsa, sUta, rUI adi maha~ge ho / karkarAzi meM ho to anAvRSTi / siMharAzi meM ho to dhAnya maha~ge hoM ||87 // tathA pazuoMkA vinAza aura rAjAoM meM paraspara vigraha ho / kanyA rAzi meM ho to brAhmaNa Adiko pIDA / tulArAzi meM ho to kayANaka (vyApAra ) priya ho ||88|| vRzcikarAzi meM ho to dhAnya kI utpatti ho / dhanu aura makararAzi meM ho to zubha hotA hai / kuMbharAzi me ho to caNA, uDada, tila inakA vinAza ho ||. 86 // mInarAzi meM ho to subhikSa aura ArogyatA ho / yaha bAraha rAziyoMke phala zukla dvitIyA ke dina yAne zukla pakSa meM navIna candrodaya ke dina vicAra kareM aisA niyama hai // 60 // iti candrodaya // - caMdramAkA asta meSarAzi para ho to saba prakAra ke dhAnya maha~ge ho / vRSarAzimeM ho to vezyAko poDA, manuSyoM kA adhika maraNa aura cora kA bhaya ho // 11 // mithunarAzimeM ho to varSA bahuta ho, bIja bonese adhika muSTa ho / karkarAzi meM ho to varSA bahuta ho / siMharAzi meM ho to dhAnya "Aho Shrutgyanam
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ (432) meghamahodaye kanyAyAM khaNDavRSTizca srvdhaanymhrghtaa| tulAyAmalpavRSTayA syAd dezabhaGgo bhayaM pathi // 6 // vRzcike madhyamaM varSe grAmanAzo'pyupadravAt / subhikSaM dhanuSi dhAnyairmakare dhAnyapIDanam // 14 // kumbhe'lpavRSrdhAinyAni maharSANi prajAbhayam / sukhasampattayo mIne mAsaM yAvadidaM phalam // 65 // amAvasI yadA lagnA tadrAziriha cintye| zuklasyAdAvudyavanna candrAstakathAnyathA // 66 // vAranakSatraphalavattahine rAzijaM phalam / amAvasyA vicAreNa zeSaM phalamihoyatAm ||9||iti // vaizAkhe yadi vA jyeSThe uttarasyAM vidhUdaye / bahudhA dhAnyaniSpattyai bhavenmeghamahodayaH // 18 // ma.ge ho // 62 // kanyAsAza meM ho to khaMDavarSA aura saba prakAra ke dhAnya maha~ge ho / tulArAzine ho to varSA thor3I, dezakA bhaMga aura rAstA meM bhaya ho // 3 // vRzcikameM ho to varSa madhyama aura upadravoMse gAMva kA vinAza ho / dhanurAzimeM ho to dhAnyase subhikSa ho / makararAzi meM ho to dhAnyakA vinAza ho // 14 // kuMbharAzi meM ho to varSA thor3I, dhAnya mahaMge aura prajA ko bhaya ho / mInarAzimeM ho to sukha saMpatti ho / yaha ekamAsa taka kA phala jAnanA // 65 // kiMtu caMdrAsta kA vicAra amAvasa jisa samaya lageM usa samaya rAzikA vicAra karanA, jaise zuklapakSake dimeM udaya kA vicAra karate haiM vaise caMdAsta kA vicAra hai yaha anyathA nahIM hai // 16 // rAziyoM ke phala vAra nakSatra kI taraha usa dina vicAra kareM aura zeSa phala amAvasake vicArase yahAM kaheM // 17 // vaizAkha aura jyeSTha mAsa meM caMdramA kA udaya uttara dizA meM ho to dhAnyakI prApti adhika ho tathA meghakA udaya ho // 18 // tithikA pramANa "Aho Shrutgyanam"
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphalam tithiH SaSTighaTImAnA tryaMze'syA viMzanADikAH / vRhadhiSNyasya cAdyAMze nADyaH paJcadaza smRtAH // 19 // triMzannAkhyo dvitIyAMze tRtIyeM'ze yugessvH| rAzibhogAt tathaivendosnyaMzAHkalpyAHsvayaM dhiyA // 10 // bRhadadhiSNyasya cAdhoM'zazcandratithyorathAMzakaH / prAye bhavet tridhAtaulyesUryo dhanuSi yAti cet // 10 // uttamAghastadA varSe ravau shubhe'kssite'dhikH| yadA tu gurudhiSNyasya kaNTakaH syAd dvitIyakaH // 102 // candrarAzestithezcApi kaNTako'tha dvitiiykH| tadApyuttama evA? vijJAtavyo maharddhikaiH // 10 // yadA tu gurudhiSpayasya tRtIyakaNTako bhavet / candradhiSNyatithecApi tRtIyazcottamottamaH // 104 // bRhadRkSAdyabhAgazcecandratiyoIitIyakaH / tadApi cottamAghaH syAnnakSatrasya svabhAvataH // 10 // sATha ghar3I aura usakA tRtIyAMza vIsa ghar3I haiM / bRhatsaMjJaka nakSatrakA prAdya aMza paMdraha ghar3I kA hotA hai | ha // dvitIyAMza tIsa ghar3I kA aura tRtIyAMza paitAlIsa ghar3I kA hotA hai / isI ta ha rAzike bhogase caMdramAkA tIna aMza svayaM buddhise vicAra lenA // 10 // yadi sUrya dhanurAzi para ho aura bRhat saMjJakanakSatra caMdramA aura tithi ye tInoM Adya aMza meM ho to // 101 // usa varSa meM uttana dhAnya prAti ho, yadi sUrya zubhagrahoM se dekhA jAtA ho to vizeSa adhika dhAnya prApti ho / yadi bRhadnakSatra kA dUsarA aMza aura caMdrarAzi tathA tithi kA bhI dUsarA aMza ho to uttana prApti dhanavAnoMko jAnanI // 102 // 103 // yadi bRhadanakSatrakA tIsarA aMza ho aura caMdramA tathA tithi kA bhI tIsarA aMza ho to uttamottama prApti ho // 104 // bRhadunakSatrakA prathama aMza aura caMdramA tathA tithikA dUsarA aMza "Aho Shrutgyanam"
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye bRhadRkSAdya bhAgazca prAntazcandra titherapi / tadottamasvadezyArghapAdaH syAcchAstrasammataH // 106 // gurvRkSamadhyamo bhAgazcandra tithyorathAntimaH / tadA madhyo bhavedardho gurunakSatravaibhavAt // 107 // evaM candratithibhyAM ca mahaddakSaM vicAritam / triMzanmuhUrttake'pyevamAdimadhyAntakalpanA // 108 // madhyarkSasyAdyabhAgaJcecandra tithporathAdimaH / tadA madhyottamArghaH syAddhAnyasya viduSo mataH // 106 // madhyarkSamadhyabhAgazvezcandratidhyozca madhyamaH / tadA madhyottamArghaH syAdantime'pi ca madhyamaH // 110 // madhyarkSasyApi madhyazcecandra tithyorathAdimaH / tadApi madhya evArtho dvayormadhye'pi madhyamaH // 111 // paJcadazamuhUrtta bhaM candreNa tithinA smRtam / (36) ho to bhI nakSatrakA svabhAva se uttama dhAnya prApti ho // 105 // bRhadnakSatra kA prathama bhAga aura caMdramA tathA tithikA antyabhAga ho to uttana prApti ho yaha zAstra meM mAnanIya hai // 106 // bRhadnakSatrakA madhya bhAga aura caMdramA tathA tithikA aMtya bhAga ho to nakSatrakA prabhAvase madhyama prApti ho // 107 // isI taraha caMdramA tithi aura bRhadnakSatrakA vicAra kiyA / usI taraha tIsa muhUrttatrAlA madhyanakSatrakA bhI Adi madhya aura antya aise tIna bhAga kalpanA karanA // 108 // madhyanakSatrakA Adi aMza aura caMdramA tathA tithikA bhI Adi aMza ho to madhyama uttana dhAnya prApti ho aisA vidvAnoM kA mata hai // 106 // madhyanakSatrakA madhya bhAga aura caMdramA tathA tithikA bhI madhya bhAga ho to madhyama uttama ho aura aMtima bhAga meM ho to madhyama prApti ho // 110 // madhyanakSatra kA madhya bhAga aura caMdramA tathA tithikA Adi bhAga ho to madhyama aura donoM madhya bhAgameM ho to bhI madhyama pra.vi. "Aho Shrutgyanam"
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ candracAraphalam prAthamadhyAntabhAgena jaghanyAprasAdhanam // 112 // ladhyakSasthAdhabhAgazcecandratithyorathAdimaH / / syAjaghanyottamA?'pi laghvakSamadhyamo yadi // 113 // candratithyozca madhyo'sti sadA jaghanyamadhyamaH / ladhyakSasthAntyabhAgazcecandratithyostathAntyagaH // 114 // tadA durbhikSamAdezyaM nakSatraduSTabhAvataH / vikalpaiH sakalairevaM subhikSaM pRcchatAM vadet // 11 // zukraH kujo vudhaH zaurigurudhiSNye'sti raashigH| tadA jane samargha syAnmadhyaM madhye'dhame'dhamam // 116 // iti dhanuHsaMkrame candratithinakSatravibhAgairvArSikamarghajJAnaM tadanusAreNa sarvasaMkrAntidinApekSayA mAsikamajJAnaM caM bodhyam / rAmavinodagranthakartA tu varSarAjApekSayA tattadrAzidhanmanuSyANAmAyavyayavaddhAnye'pi vizeSArthajJAnAya yaMtrakaM prAha--- ho // 111 // isI taraha paMdraha muhUrta vAlA jaghanya nakSatra caMdramA aura tithi inakA mAdi madhya aura aMtya aise tIna 2 bhAga jaghanya argha sAdhana ke liye kalpanA kareM // 112 // laghunakSatra kA prAdya bhAga aura caMdramA tathA tithi kA bhI Adi bhAga ho to jaghanya uttamArya prApti / laghunakSatrakA madhya bhAga aura caMdramA tathA tithikA bhI madhyabhAga ho to jaghanya madhyama / laghunakSatra kA aMtyabhAga aura caMdratA tathA tithikA bhI antyabhAga ho to nakSatra kA duSTabhAva se durbhikSa kahanA / isI taraha samasta vikalpoM kA vicAra kara pUchanevAleko suMbhikSa prAdi kaheM // 113 se 115 // zukra, maMgala, budha aura zani ye bRhadanakSatra para ho to loka meM dhAnyAdi saste, madhyanakSatra para ho to madhyama aura adhamanakSatra para ho to adhama kahanA // 116 // yaha dhanusaMkrAMti meM caMdramA tithi aura nakSatra ke vibhAga dvArA vArSika arghajJAna kahA~ / isI taraha saba saMkrAMtike dinakI apekSAse mAsika arghajJAna jAnanA caahiye| "Aho Shrutgyanam"
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye aSTottarIdazAvaH saMzodhitamidamAyavyaya cakram .. 3 - - - -- - - - iti varSarAjasyopari sarvarAziSu aayvyyyNtrsthaapnaa| Aye'dhike samarghatvaM maharghatvaM vyaye'dhike / yoH sAmye ca samatA tridhA dhAnyAtA matA // 11 // rAmavinoda granthakAraka to varSarAjAkI apekSAsa una 2 raziyoM kI taraha manuSyoM kA prAya vyayakI taraha dhAnyameM bhI vizeSa jAnane ke liye yaMtra kahate hai-- Aya adhika ho to saste, vyaya adhika ho to maha~ge aura donoM "Aho Shrutgyanam"
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ maGgala cAraphalam dhAtumUlajIvavastuSvevamardha samAdizet / grahavedho na cettatra sarvatobhadrasambhavaH // 118 // sakalApi kalAbhRtaH kalA yadi nAstyacalA calAcalA / jaladairjala dainyavAra kai- bahudhAnyodayalabdhavArakaiH // 116 // (437) atha maGgalacAraH / nakSatroparicAraphalam --- zItapIDAvinIbhaume tuSadhAnyamarghatA / dvijapIDA bharaNyAre nAzaH syAdatasIdrume // 120 // sarvadeze grAmapIDA dhAnyAnAM ca mahaghetA / kRttikAyAM maGgalaH syAd bhaGgo'pi tApasAzrame // 121 // vRkSapIDA zvApadAnAM rogaH syAdu rohiNIkuje / mahaghetApi karpAse vastre sUtre vizeSataH // 122 // barAbara ho to samAna bhAva raheM, yaha tIna prakAra se dhAnyakI arvatA kahI || 117 // isI taraha dhAtu mUla aura jIva vastuoMkA bhAva kaheM, yadi vahAM sarvatobhadra se utpanna grahavedha na ho to // 118 // kalAko dhAraNa karanevAle candra kI kalA jala kI dInatA ko nivAraNa karanevAle tathA bahuta dhAnya ke udayakI prApti ko nivAraNa karanevAle aise meghoMse acala nahIM haiM kiMtu calAcala hai // 116 // maMgala azvinI nakSatra para ho to zItakI pIDA, tuSa aura dhAnya maha~ge ho ! bharaNInakSatra para maMgala ho to brAhANoMko pIDA, aura vRkSa meM alasI kA nAza ho // 120 // tathA saba dezoM meM gA~vako pIDA aura dhAnya maha~ge . ho / kRttikA meM maMgala ho to tApasoMke Azrama kA vinAza ho // 121 // rohiNI meM maMgala ho to vRkSoM kA nAza tathA pazuoM ko roga ho / aura "Aho Shrutgyanam"
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ (438) meghamahodaye karpAsanAzaH pramalaM subhikSaM, - mRge kuje bhUjalapUritaiva / vRSTine raudre'ditije tilAnAM, - nAzo vinAzo mahiSIkulasya // 12 // puSye kuje caurabhayaM virodhAcchubhaM na kiJcinnupaniryalatvam / sArthe'lpavRSTibahudhAnyanAzAdu, durbhikssmevorgdNshbhiitiH|| paitrye na vRSTistilamASamuga-vinAzanaM durlabhatA'nyadhAnye / syAdyonideve kSitije'lpavRSTiHprajAsu piiddaaguddtailmuulym|| tathottarAyAM jalavRSTirodhAcatuSpade pIDanamazvamUlyam / haste kuje'lpAmbu ca tucchadhAnyaM, . ghRtaM guDo vA lavaNaM mahargham / / 126 // citrAkuje tIvrarujo'tipIDA, zAlISTagodhUmamahatApi / kapAsa, vastra, sUta ye vizeSa karake maha~ge ho // 122 // mRgazira meM maMgala ho to kapAsa kA vinAza tathA bahuta mubhikSa ho aura pRthvI jalase pUrNa ho / AdrA meM maMgala ho to varSA na ho / punarvasu meM maMgala ho to tila. aura bhaisakulakA vinAza ho // 123 // puNyameM maMgala ho to coroM kA bhaya ho, virodha ho jAne se kucha bhI zubha na ho aura rAjA nirbala ho| AzleSA meM maMgala ho to varSA thor3I, bahuta dhAnyakA vinAza honese durbhikSa aura sarpakA bhaya ho // 124 / maghAmeM maMgala ho to varSA na ho, tila ur3ada aura mUMgakA vinAza, tathA dhAnya durlabha ho / purvAphAlgunImeM maMgala ho to varSA thoDI, prajA meM pIDA, guDa aura tela teja ho // 125 // uttarAphAlgunImeM maMgala ho to jalavarSA kA rukAva honese pazuoM meM pIDA tathA ghor3oM kA mUlya adhika ho / hasta meM maMgala ho to jaMla thoDA, tuccha dhAnya, ghI guDa aura lUNa (namaka) ye mahaMge hoM // 126 // citrAmeM maMgala "Aho Shrutgyanam"
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ maGgalacAraphalam (439) svAtAyanAvRSTiratha dvideve, karpA sagodhUmahabhAvaH // 127 // maitre subhikSaM pazupakSipIDA, jyeSThAkuje svalpajalaM ca rogAH / mUle dvijakSatriyavargapIDA, mahatA vA tupadhAndharAzeH // 128 // pUSA kuje bhUri jalAH payodA, gAvo'lpadugdhA vasudhAnnapUrNA / mahatA zAlitilAjyamASe vagre'pi tatpUrvavadeva bhAvyam // 126 // zrutau ca rogA bahudhAnyayogo, bhUmyAM na pazcAjjaladAgamazca / spAisave vAsavavatsamRddhi-dhanyaiH samardhe guDazarkarAdi | 130| syurvAruNe kITakamUSakAdyAstathApi dhAnyAni bahUni bhUmyAm / ho to tIvraroga kI bahuta pIDA, cAvala aura gehU~ maha~ge ho / svAti meM maMgala ho to anAvRSTi ho / vizAkhA meM maMgala ho to kapAsa aura gehU~ maha~ge ho // 127 // anurAdhA meM maMgala ho to subhikSa aura pazu pakSiyoM ko pIr3A ho / jyeSThA meM maMgala ho to jala thoDA tathA roga ho / mUla meM maMgala ho to brAhmaNa aura kSatriya varga ko pIDA, yA tuSa aura dhAnya maha~ge hoM // 128 // pUrvASADhA meM maMgala ho to bahuta jala denevAle megha hoM, smai, dUdha. thor3A deM tathA pRthvI dhAnyase pUrNa ho / cAvala, tila, ghI, uDada ye maha~ge ho / uttarASADhAmeM bhI pUrvASADhAkI taraha jAnanA // 126 // zravaNa meM maMgala ho to roga ho, dhAnya kI adhika prApti aura pIche bhUmi para varSA na ho / dhaniSThAmeM maMgala ho to iMdrakI taraha samRddhi ho, dhAnya aura guDa. cInI saste hoM // 130 // zatabhiSA meM maMgala ho to kITa cUhA zrAdikA upadrava ho to bhI pRthvImeM bahuta dhAnya ho / pUrvAbhAdrapadA meM maMgala "Aho Shrutgyanam"
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ (440) meghamahodaye pUbhAmahIje tilavastrarUtakarpAsapUgAdimaharghatA vaa||131|| durbhikSamevottarabhAdrikAyAM, varSA na megho nayane'pi kishcit| saukhyaM subhikSa kSitije sapauSNye nareSurogA bahudhAnyalakSmyA / / 132 / / iti / / maGgalavakriphalamyatra rAzau kujo yAti vakra tatra sunizcitam / tabAcyAni krayANAni maharSANi bhavanti hi // 133 // makare maGgale saukhya tataH kumbhAdipaJcake / yadA gacchettadA dausthyaM tulAyAmaphi maGgale // 134 // karNasarasamaJjiSThA bahumUlyAstadoditAH / saRre maGgale viddhe RrAntaragate'pi ca // 13 // mIne meSe ca siMhe dhanuSi vRSamRge vakrito mandabhaumau, ho to tila, vastra, rUI, kapAsa, sopArI Adi maha~ge ho / 131 / / uttarAbhAdrapadAmeM maMgala ho to durbhikSa ho tathA bindumAtra bhI varSA na brse|' revatInakSatra meM maMgala ho to pRthvI para sukha aura subhikSa ho, manuthyoMmeM roga aura dhAnya lakSmIkI adhikatA ho // 132 // jisa rAzimeM maMgala ho usa rAzi meM nizcaya karake vakrI hotA hai / yadi vakrI ho to bhayANaka maha~ge ho // 133 // makara meM maMgala vakrI ho to sukha aura kuMbhAdi pAMca rAzi tathA tulAra zi meM maMgala vakrI ho to duHkha ho // 134 // kapAsa rasa aura ma~jITha ye maha~ge ho / maMgala karagrahoM ke sAtha ho yA alaga hokara RgrahoMse vedhita ho to bhI kapAsa Adi mahaMge hoM // 135 // mIna, meSa, siMha, dhanuH, vRSa aura makara ina rAziyoM meM maMgala tathA zani vakrI ho to pRthvI saMkSipta dehavAlI ho dhor3e aura subhaToM kA maraNa, rAjAoM kA vigraha, durbhikSa, dhAnya kA vinAza, bhaya, "Aho Shrutgyanam"
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ maGgalavAraphalam pRthvI saMkSiptadehA hayabhaTamaraNaM vigrahaH pArthivAnAm / durbhikSaM dhAnyanAzo bhayarudhirarujaH pittarogaH prajAnAM, pIyante gaugajAzvAvRSamahiSanarAmArgagautauna yaavt|136| granthAntaresiMhe mIne'ya kanyAmithunadhanuSi vA vakrito mandabhaumau, pRthvImubAsarUpAM ripudaladalitAM vigrahAntAM ca ghoraam| durmikSaM sasyanAzaM bhayamapi kurutaH pAparogaM prajAnAM, pIcyante gomahiSyobhuvinarapatayaH pApacintA bhvnti|137 kanyAmInadhanuHsiMheSvArkibhaulau ca vakrito / durvanti vibhramaM loke nRpANAM kSayakArako // 138 // . kRttikArohiNIsaumyamaghAcitrAvizAkhikAH / .. jyeSThAnurAdhAmUlAni pUrvASADhA tathA punaH // 139 // eteSAM caiva RkSANAM bhaumaH zukrastathA shniH| uttarasyAM yadA yAnti mAsyASADhe vizeSataH // 140 // .. rudhiravyAdhi, prajAoM ko pitakA roga, gau, hAthI, ghoDA, baila, bhaiMsa aura manuSya ye saba jaba taka zani aura maMgala mArgagAmI na ho taba taka duHkhI ko // 136 // prathAntara meM-- siMha mIna kanyA mithuna aura dhanu ina rAzi para zani tathA maMgala vakrI ho to pRthvI dveSa rUpavAlI, zatru dalase dalita maura ghora vigrahavAlI ho, durbhikSa, dhAnyakA vinAza aura bhaya, prajA pApa rogase duHkhI, gau bhaina a.di pazuoMko duHkha aura rAjAoM pApa cintA bole ho // 137 // kanyA mIna dhanu aura siMha ina rAzimeM zani tathA magala vakrI hoM to lokameM vibhrama aura rAjAoMkA kSayakAraka hote haiM // 13 // sakA, rohiNI, mRgazira, maghA, citrA, vizAkhA, jyeSTA, anurAdhA, mUla aura bhISa hA ina nakSatroM ke uttara bhAgameM maMgala, zukra aura zani ye bhASA sameM vizeSa kara bhAve to subhikSa, yalyANa aura Arogya ho, madhya meM titman "Aho Shrutgyanam"
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ maitramahodaye subhikSaM kSemamArogyaM madhye ca madhyama phalam / dakSiNena yadA yAnti ItirogabhayaM bhavet // 14 // kulake-"suraguru ravisurA dharaNisuya, jai ekattha milNti| bhUmikavAle maMDiyA, bhArI bhIkha bhamanti // 142 // jaha vakA dharaNisupro visaahmhmuulkttiyaaruuddho| annaM kuNai maharavaM ikaM nivaI viNAsei" // 143: / calatyaGgArake vRSTirudaye ca bRhaspateH / zukrAyAstaMgame vRSTistridhA vRSTiH zanaizcare // 15 // loke'pi-"sukaha kere atyamaNa, maMgala kere cAla / rAu tIyA bhUmI mare, kaha varase meha akAla // 14 // bhaumazukrArkijIvAnA-meko'pIndu bhinatti cet / patatsubhaTakoTIbhiH prItapretA tadA jibhUH // 146 // meSavRzcikayomadhye yadA tiSThati bhuusutH| - tadA dhAnyaM mahargha syAnmAsaLyamudAhRtam // 147 // Ave to madhyama aura dakSiNa bhAgameM Ave to Iti aura roga bhaya ho / 136 // 140 // 141 // yadi bRhaspati zani aura maMgala ye eka sAtha ho to mahA yuddha aura bar3A duSkAla ho ! // 142 // yadi vizAkhA, maghA, mUla aura kRtikA ina nakSatroM para maMgala vakrI ho to anAja mahage hoM aura koI eka rAjA kA vinAza ho // 143 // maMgalake badalane para varSA, bRhaspati ke udaya meM varSA, zuru kA asta meM varSA aura zanaizcara kI tInoM bhavasthAoM meM varSA hotI hai // 144 // zukrake astameM maMgala kA udaya ho to rAjAoM yuddha meM mare, kI varSA aura kahIM dukAla ho // 145 // maMgala zukra aura cUhA svati inameM se eka bhI caMdramAko vevatA ho to gire hue mubhaTa samuha se pRthvI pretamaya ho // 146 // meSa aura vRzcikake bIca meM maMgala sthita se - - "Aho Shrutgyanam"
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAvArapalam loke'pi-"ravirAhazanizcarabhUmisunA, udayanti ca madhyamarAzigatAH / dhanavAnyahiraNyadhinAzakarA, bilayanti mahIpatichatradharAH" // 148 // zAnirmIne guruH karke tulAyAmapi maGgalaH / yAcarati lokasya tAvatkaSTaparamparA // 149 / / bhaumasyAdho gurustiSThed gurvadho'pi zanaizcare / prahANAM muzalaM jJeyamidaM jagadariSTakRt // 15 // ravirAzeH puro bhaumo vRSTisRSTinirodhakaH / bhaumAdyA yAmyagAzcandrAJcatvAro vRSTinAzakAH // 15 // mahabakriphalam - bhaumayake anAvRSTirbudhavakre dhanakSayaH / gurubakre sthiro rogo zukravake sukhI prajA // 15 // niremium taba do mAsa dhAnya teja raheM / / .147 // ravi rAhu zani aura maMgala ye mayama rAzimeM udaya ho to dhana dhAnya suvarNa kA vinAza kareM tathA chatradhArI rAjAkA nAza ho // 148 // mInarAzi para zani, karka para guru aura tulA para maMgala jaba taka rahe taba taka kaSTa raheM // 146 // maMgala ke nIce vRhaspati, aura bRhaspati ke nIce zani ho to yaha grahoM kA muzala yoga AnanA yaha jagatko ariSTa karanevAle haiM // 150 // sUrya rAzise Age maMgala ho to varSAkI utpatti ko roke aura caMdramA se maMgala Adi cAra graha dakSiNa aura ho to vaSTi kA nAzakAraka hote haiM // 151 // maMgala ke kI hone meM janAvRSTi, buvake vakrI hone meM dhana kA kSaya, guruke vakrI rogakI sthiti, zukrake vakrI meM prajA sukhI // 152 // zani ke yakI meM #TI-mInazanaizvara karkaguru, jo tulamaMgala hoi / mehaMgorasa sAli bIya, viralo cAkhe koi // 1 // "Aho Shrutgyanam"
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaya, zaniyake jane pIr3A rAhuH syAdagnikArakaH / catugrahA na vakrAH syuryugapaJceti manyate // 15 // pAThAntare-bhaumavakre bhUpayuddhaM budhavakre dhnkssyH| guruvakre subhikSaM ca vakre zukra prajAsukham // 154 // zanivaLe mahAmArI gairavaM ca bhayaM pthi| dhanadhAnyaM ca vastre ca ruNDamuNDA ca medinI // 15 // yatra mAse grahAH sarve vakratvaM yAnti devataH / tanmAte'timaharSa syAdu dhAnyaM vA rAjavigrahaH // 15 // zrAvaNe zanivakratve bhaumasyAstodayo yadA / tadA yudhyanti bhUmIzA dvimAsAntana saMzayaH // 15 // aticAraphalam ~~ . saumyaikatrako'pyazubhAticAraH, karoti sarva vipulaM samagham / ---kokacakrazca zubhAticAro, ... dhAnyaM vidhatte bhuvane maharSam // 158 // manunyoM meM IDA aura rAhu ke vakrImeM agnikA upadrava ho / eka sAtha cAra graha vakrI nahIM hote haiM aisI mAnyatA hai // 153 // pAThAntara- maMgala vakI "ho to rAjAoMkA yuddha, budha kI ho to dhana kA kSaya, guru vakrI ho to subhikSa, zukra vakrI ho to prajA ko sukha // 154 // zani vakrI ho to. mahAmArI, mArgameM mahAbhaya, dhanadhAnya aura vastra mahaMge tathA pRthvI rUMDamuMDa ho / . .1.55 // jisa mahIne meM devayogasesaba graha vakrI ho to usa mahIne meM dhAnya maha~ge ho yA rAjAoMmeM vitraha ho // 156 // zrAvaNameM zani vakrI ho aura maMgalakA: prasta: yA udaya ho to rAjAoM do mahIne ke bhItara yuddha kareM. isameM saMzayaH / nahIM // 15 // ............... .... .............. saumya eka prai vakrI ho aura eka azubha maha zIghragAmI ho to sama "Aho Shrutgyanam"
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ vArapha Paytm) subhikSaM ca tadaiva syAda vakratve sitasaumyayoH / vakratve tu gurornUnaM rAziprAnte maharghakam / / 159 / / kanyAyAM budhavakratve subhikSaM nizcitaM matam / varSAkAle'pyaticAre maha bhuvi jAyate // 160 / / bhaumAyorapyatibAre subhikSaM bhavati sphuTam / saumpAnAmapyaticAre dhiSNyahAnau tu niSkaNam // 161 // rAziparatve maMgalodayaphalam - meSe bhUmisutodaye ca capalA mASAstilAH syuH priyA, nAzaH syAcca vRSe catuSpadale yugme'nnaduSprApatA / vaizyAnAM bahupIDanaM zazigRhe vRSTayAtivAnyodayaH, siMhe zAlimahaghetA dviz2arujaH kanyodaye bhUrbhuvaH // 162 // | dhAnyAni bhUyAMsi tulodaye syuH, kanyAiye tena subhikSameva / sta dhAnya bahuta saste kareM / eka krU graha. cakrI ho aura eka zubha graha zIghragAmI ho to pRthvI meM dhAnya maha~ge kareM // 1588 / zukra aura budha ke vakI honemeM subhikSa hotA hai aura bRhaspatike vakrIneM rAzike aMtyabhAga meM nizcaya karake maha~ge ho // 156 // kanyArAzi buka kI ho to nizcayase mubhikSa ho kiMtu varSA Rtu meM aticArI ho to pRthvI para maha~ge ho // 160 11 maMgala aura zani praticArI ho to uttama subhikSa hotA hai / budhakA zIghra 1. gamanameM nakSatrakI hAni ho to dhAnya prApti na ho // 169 // 1 maMgalakA udayaH meSarAzimeM ho to cavalA, uDada, tila inakA Adara 4. gharAzimeM ho to pazuoM kA nAza ho, mithunarAzi meM ho to ana kaThinatAse mile, karkararAzimeM ho to vaizyoM ko pIDA tathA varSAda se dhAnya prApta ho / siMharAzimeM cAvala maha~ge ho / kanyArAzimeM ho to brAhmaNa kSatriyoM ko roga prApti // 162 // tulArAzi meM ho to dhAnya bahuta ho, "Aho Shrutgyanam"
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamadAdaye caurA nibhItirnRpaSTanItiniSpattirannasya tu SRzcikasthe // 163 // dhanuSi rasAtalaSSRSTiH zAliguDAdermaharghatA makare / pazcimaghAnya vinAzo varSApyatizAyinIdeze // 164 // kumbhe toDAgamAt pIDA yadi vA mUSikAdinA / mIne kujodayAnnaiva varSA durbhikSasAdhanam // 165 // iti // maMgalAstaMgamaphalam ---- maGgalA staMgamAnmeSe pASANAnAM maharcatA / tRNAdeH khalu vastUnAM subhikSaM susthatA vRSe // 166 // yugme'tivRSTiH karkasthe tasmin mUcAnyazUnyatA / siMhe'zvakharayoH pIDA catuSpadamaharghatA // 167 // kanyAiye maharghAH syurgodhUmAzraNakA yavAH / alau subhikSaM nRpabhI-dhanurmaharghazAlikRt // 168 // isaliye kanyA aura tulA meM subhikSa kahA hai / vRzcika meM ho to caura tathA anikA bhaya ho, rAjanIti meM anyAya aura annakI prApti ho // 163 // dhanurAzimeM ho to vRSTi rasAtala meM ho, cAvala guDa Adi maha~ge ho / makara meM ho to pazcima dezake dhAnyakA vinAza tathA dezameM varSA bahuta ho // 164 // kuMbharAzi meM TIDDIkA bhAgamanase duHkha yA cUhe Adi kA upadrava se duHkha ho / mInarAzi meM maMgala kA udaya ho to varSA na ho aura durbhikSa ho // 165 // maMgalakA asta meSarAzimeM ho to patthara maha~ge ho / vRSarAzineM ho to tRNa Adi vastuoM kI suvikSatA aura nIrogyatA ho // 166 // niyunarAzi ho to varSA adhika ho / karkarAzimeM ho to bhUmike dhAnya zUnya ho / siMharAzimeM ho to ghoDe tathA khaccaroM ko pIDA aura pazu maha~ge ho // 167 // kanyA aura tulArAzimeM ho to gehU~ caraNA aura yaMtra ye maha~ge ho / dRSi karAzineM ho to subhikSa tathA rAjAoM kA bhaya ho / dhanarAzi ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ budhavAraphalam tucchadhAnyaM guDastadvanmakare vipulaM jalam / cauravamayaM deze kumbhe rAjasu vigrahaH // 169 // mIne kujAstaMgamanAnnamanAgAkulA prajA / bahuprajA subhikSeNa sotsavaH zubhalakSaNaH // 170 // iti maGgalacAravicAraH / atha budhacAraH / nakSatroparigabhanaphalam -- budhe'zvinyAM tu pIDyante godhUmAzca yavAdayaH / ikSuradharasAdInAM samardhe ca ghRtAdiSu // 171 // budhe bharaNyAM mAtaGgapIDA cANDAlanAzanam / tIvrarogA dhAnyavastumaharSa lokabairataH // 172 // kRttikAyAM budhe viprapIDA meghAlpatA jane / annamayaM jvarayAdhA vacidvigrahakAraNam 1. 173 // (24) dakha Adi // 168 // tuccha dhAnya aura guDa maha~ge ho / makara rAzimeM ho to isI taraha tuccha dhAnya aura guDa maha~ge ho aura varSA vika ho / kuMbharAzi ho to dezameM cora agnikA bhaya ho tathA rAjAoM meM vigraha ho // 166 // mInarAzi maMgalakA asta ho to anna thoDe ho aura prajA vyAkula ho / pIche subhikSa ho tathA prajAyeM kacce mahotsava ho // 170 // iti maMgalavAraH // azvinI meM budha ho to gehU~ aura yava dhyAdikA nAza ho, Ikha dUdha ghI bhAdi rasa saste hoM // 171 // bharaNI meM budha ho to hathiyoM ko pIDA, cAlakA nAza, tItra roga, dhAnya vastu teja aura lokameM vaira ho // 172 // kRtikA meM budha ho to brahmagako pIDA, varSA thoDI, anna thoDe, manuSyoM meM kabara pIDA tathA kahIM vigraha ho // 173 // rohiNI meM butra ho to kapAsa, "Aho Shrutgyanam"
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ (882) meghamahodaye brAyAM budhe ca karpAsatilarUtamahaghetA / mRgazIrSe subhikSaM syAd vAtavRSTirmahIyasI // 174 // godhUmatilamASAdisamardhe sukhino janAH / vyAyAM dRSTitulA gRhapAtaH pravAhataH // 172 // punarvasau ghAlapIDA karpAsarUtamandatA / janeSu sarvasaMyogaH puSye rAjJAM bhayaM jayaH // 176 // AzleSAyAM mahAvRSTisnuSadhAnyasamudbhavaH / maghAvudhe'lAvRSTizca dhAnyanAzaH prajAbhayam // 177 // pUphAyAM nRpasaGgrAmaH kSetrabAdhAnnamandatA / uphAyAM tu mASamudgAdyalpa niSpattimAdizet // 178 // haste budhe subhikSaM svAddhAnyamArogyamambudAH / citrAyAM gatikAzilima-dvija DAlpavarSaNam // 176 // sAtau budhe mandavRSTi-vizAkhAyAM subhikSatA / vyAdhirbhayaM ca durbhikSaM kiJcitkutrApi jAyate // 180 // tina, ruI ye maha~ge hA / mRgazira meM ho to subhikSa ho tathA vAyu varSA vika ho / 174 // ArdrA meM ho to gehU~, tila, uDada Adi saste ho manu ya sukhI hoM, varSA adhika, jala pravAha se gharoM kA pAta ho // 175 // nameM bAlakoM ko pIDA, kapAsa, sUta maMdA ho / puNya meM manuSyoM meM yoga tathAnoM kA bhaya tathA unakA jaya ho // 176 // AzleSA mahAvarSA aura tupadhAnyakI utpatti ho / maghA meM budha ho to varSA thoDI, dhAnya ka na.za tathA prajA ko bhaya hI // 977 // pUrvAphAlgunI meM ho to rAjAoM meM saMgrAma, kSetra pIDA, anna maMdA ho / uttarAphAlgunI meM ho to uDada, mUga mIdikI ke pti thoDI ho // 178 // hastameM budha ho to subhikSa, dhAnya, cAroMgyatA, aura varSA ho / citrAmeM ho to vezyA, zilpI aura brAhmaNa ina ko ho tathA varSA thoDI ho // 176 // svAti meM budha ho to ma "Aho Shrutgyanam"
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ budhacAraphalam (449) subhikSamanurAdhAyAM pakSipIDA prajAsukhamaM / jyeSThAyAmikSuzAlyAjya - mahatA'zvarogitA // 189 // mUle pakSidvijapazu-pAlapIDA vijAyate / dhAnyaM mandaM ca pUSAyAM vyAdhigraSme'pi varSaNam // 182 // uSAyAM samyaniSpattira STavarSazizukSayam / zrutau guDAtasIdhAnyacaNakeSu himAd bhayam // 183 // vAsave tu gavAM pIDA vAruNe zudrarogatA / durbhikSamatha prabhAyAM kSemamArogyayogyatA // 184 // ubhAyAM nRpatikleza ArogyaM pazupakSiNAm / revatyAM nandanaM candro maha kuMkumAdyapi // 185 // budhodayarAziphalam -- meSe budhasyodayato gavAdizcatuSpadAnAM mahatIha pIDA / vizAkhA meM ho to subhikSa ho kahIM kiMcit vyAdhi bhaya aura durbhikSa ho // 180 // anurAdhA meM ho to sunikSa, pakSiyoM ko pIDA aura prajA sukhI ho / jyeSTA meM ho to Igna cAvala vI maha~ge ho aura ghor3e ko roga ho 181 // mUlameM ho to pazu pakSI brAhmaNa tathA bAlaka ina ko pIDA ho / pUrvASADhA meM ho to dhAnya maMdA, vyAdhi aura grISmakAla meM bhI varSA ho // ' // 182 // uttarASADhAmeM ho to dhAnyakI prApti tathA ATha varSa ke bAlakoM kA nAza ho | zravaNa meM ho to guDa, alasI dhAnya aura caNA inako himase bhaya ho // 183 // dhaniSThA meM ho to gauoMko pIDA / itabhiSA meM ho to zUdroMko pIDA | purvAbhAdrapadA meM ho to durbhikSa, kSetra tathA ArogyatA ho // 184 // uttarAbhAdrapadA meM ho to rAjAko heza tathA pazu pakSIyoM ko ArogyatA ho / revatI meM budha ho to kuMkuma Adi maha~ge ho // 185 // - bubakA udaya meSarAzi meM ho to gau Adi pazuoM ko bahuta pIDA maura TiDDI Adile dhAnya maha~ge ho| duussraa| zimeM ho to ativRSTi / mithuna meM ho 57 "Aho Shrutgyanam"
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaya toDAdinA dhAnyamaharghatAca, vRSe'tivRSTirmithune na varSA / karke mukhaM siMhapade catuSpAn mriyeta kanyA yahudhAnyasaukhyam / bhUkampayuddhAdituloditeje,tathASTame rAjabhayaMsubhikSam // 18 // dhanurbudhasyAbhyudayAt sukhAni, mRge mahI dhAnyarasAdipUrNA / kumbhe'tivAyuH pathibhIzca mIne durbhikSapakSo yadi vaatipussttiH| pauSASADhazrAvaNavaizAkheSvindujaH samAdheSu / raSTo bhayAya jagataH zubhaphalakRtproSitasteSu / / 186 // anyatrApi-- ASADhamAse yadi zuklapakSe, candrasya putrobhyudayaM kroti| zukrasya cecchrAvaNamAsi cAstaM, dhAnyaM suvarNena samaM tadApyam // bhAdra zuklacatuthyoM paJcamyAM voditau yadA jnysitau| dhAnyaM puSTikAyaddhaM tadA jane labhyamatikaSTakRt / / 161 // . loke puna:-"suragurutrudha melAvaDo, jai ikAIe hoy| to varSA na ho // 186 // karkameM sukha, siMhameM pazuoM kA vinAza, kanyAmeM dhAnya adhika aura sukha, tulA bhUmikA yuddha zrAdi, vRzcika meM rAjabhaya aura subhikSa ho // 187 // dhanurAzimeM budha kA udaya honese sukha ho / makaragazi meM dhAnya, rasa Adi se pRthvI pUrNa ho| kuMbha meM vAyu adhika cale aura mArga meM bhaya ho / mInarAzi meM budha kA udaya ho to durbhikSa ho athavA ativRSTi ho // 18 // pauSa, ASADha, zrAvaNa, vaizAkha aura mAgha ina mahInoM meM budhakA udaya ho to jagat ko bhaya ho, tathA ina mahInoM meM asta ho to zubha phaladAyaka hotA hai // 186 // ASADha mahIne kA zula pakSameM bukkA udaya ho aura zrAvaNa mAsameM zukra kA asta hoto suvarNake barAmara dhAnya ho // 160 // bhAdra zukla caturthI yA paMcamIko budha aura zukra kA udaya ho to dhAnya puSTa ho vaha manuSyoM meM bahuta kaSTakAraka prApta ho // 161 // bRhasmRti aura butra yadi eka sAtha ho vo boka meM "Aho Shrutgyanam
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ (a) // 163 // maha tujaM kahiuM bhaMDalI, meha na barase loya // 162 // aha budha uggaha bhaddave, tau bahu mahavA karei / ahavA AsU ugama, tau kAkara kamala karei" zukrasyAstaMgate saumyaH prodeti zrAvaNe yadA / tadA bhAdrapade vApi megho naiva pravarSati // pAThAntaramarddha- 'catuSpada vinAzena takraM na katrApi labhyate ' // 164 // zrI horasUrikRtameghamAlAyAm "siMha taNA dasa divasa vali, bolyA ugai budha / iMda mahocchava mAMDalyai, mahIyala varase yudha // 195 // maitremAsi maMDalI suNe, dhArasi buddhi nihANa / jaha zubhagraha ugamaNa hui, ghRta mata beci sujANa // 166 // yAsI budhagameM, to kappAsa viNAsa / yahavA tehu prAthame, rAtI vastu viNAsa // 167 // kAMda tuM pUchai bhaDulI, kAtI taNo vicAra | budha Uge aMdhArI, anna hui nivAra // 168 // varSA na barase // 162 // yadi bhAdrapadameM budha udaya ho to varSA adhika ho, yadi pAsoja meM udaya ho to kamalakara (sUrya) varSA na kare // 163 // zukakA asta hone para zrAvara meM budhakA udaya ho to bhAdrapada meM varSA na barase yA pazuoMkA vinAza ho jAnese chAsa kahIM bhI na mile // 164 // siMha kAMti se dazaveM dina butra kA udaya ho to indramahotsava yAne pRthvI para varSA acchI ho // 165 // caitra mAsameM dvAdazI ko budha ko dekheM yadi isa kI pUrva tarapha zubhagraha ho to ghI nahIM becanA cAhiye // 166 // Asoja meM budha kA udaya ho to kapAsakA vinAza ho, athavA asta ho to lAla vastukA vinAza ho // 167 // kArttika kRSNapakSa meM budhakA udaya hoM to nivAra panna ho // 168 // kArtika zuklapakSameM budhakA udaya ho to tila "Aho Shrutgyanam"
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye tilavrIhi vinAzAya kArtikendubudhodayaH / mArgazIrSoditaH saumyaH karpAsasya kiyatphalam / .169 / mAgasire buha ugame, aha asthamai jU sukka / .. tau tUM mata pUchasi ghaj, caupaga cahuTaiM vik||20|| mIgasira mAsa ekAdazI, vudha atthamaNa havaMti / kapaDA kArA beci kari, kaNa te aggha lahaMti // 20 // DamaraM kurute pauSe mAghamAsodaye vudhaH / phAlgune zaziputrasyodyo durbhikSakAraNam // 20 // posamAse budha ugamaha, jai asthamai tiNa mAsa / mahArAu tajIyA cavai, bhaDDulI ghaNu vimaas"||203|| iti khumAstaphalam-- meSe budhAste bhuyane subhikSaM, catuSpadAM nAzakaraM vRSeHstam / rAjJAMtu pIDA mithune'tha karkenAvRSTaye mRtyubhayaM ca cauraaH|104 "tathaiva siMhe'lpajalaM yuktyAM, vudhAsta nazcaurabhayo'tivRSTiH / brIhikA nAza ho / mArgazirameM budhakA udaya ho tA kapAsakI thor3I pra.pti ho // 166 // mArgazira ma. buvakA udaya ho athavA zukra kA asta ho to pazuoM ko becanA cAhiye // 200 / mRgazira mahIne kI ekAdazI ko budha kA asta ho to kapaDAM Adi beca kara dhAnya kharIdanA ca.hiye // 201 // pauSa tathA mAna mahIne meM bubakA udaya ho to kalaha kareM / phAlgunameM budha: kA udaya ho to durbhikSakAraka hotA hai // 22 // paupya mahIne meM bukkA, udaya tathA asta ho to mahAn rAjAoM kA vinAza ho aisA he bhaDalI! bahuta vicAra kara // 20 // budhakA asta meparAzi meM ho to pRthvI meM subhikSa ho / vRparAzi meM ho to pazuoM kA vinAza / mithunameM ho to rAjAoMko pIDA / karkama ho to anAvRSTi mRtyubhaya tathA corakA bhaya ho / 204 / / isI taraha siMha "Aho Shrutgyanam"
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ zukracArapalim (axs) RyANakAnAM ca maharghatAyai tulAppalidhItumaharghatAyai / / 205 // rAjJAM bhayaM dhanvini rogacAro, mRge'lpalAbho vyvsaayiloke| kumbhe'tivAyurhimadagdhavRkSA,mIne'nadhInA nRpdhrmpiiddaa||20 atha zukracAraH / gurumandatamAketuphalaM prAMgeva nizcitam / kramAkrAntasya zukrasya phalaM. cAragataM dhruve // 20 // zukacatuSkacanam catuSkaM catuSkaM tataH paJcakaM ca, ... trikaM paJcaka paTakamAyAti bhAnAm / yadA bhAgavo mAgavoDhAtha vakro, . . nividA prasiddhaiH paraiH karakheTaH // 208 // .prathamacatumake godhanapIDA, meghamahodadhado'gracatuSke / gAzi meM bhI phala jAnanA, tathA jala thoDA / kanyArarAzine budha assa ho to coroM kA bhaya, ativarSA aura kamANaka ma.ge ho / tulA aura vRzcika meM bhI dhAtu maha~gI ho // 205 // dhanUrapazi meM budhakA asta ho to rAjAoM kA bhaya ho / makara meM vyApArI logoM meM lAbha thor3A ho / kuMbha meM vAyu adhika caleM tathA hima se vRkSa naSTa ho| mInarAzimeM budhakA asta ho to parAdhIna aisI rAjavargako pIDA ho // 206 / / iti budhavAra- ... guru, zani, rAhu aura ketu ina kA phala pahale kahA gayA hai, aba kramase zukravAra ko phala kahatA hU~ // 207 // zukra kramase cAra, cAra,pAMca tIna, pAMca aura cha ina nakSatroM para AtA hai| yadi ina nakSatroM para zuka mArgI ho yA vakrI ho yA anya prasiddha dUra grahoM se vevA jAtA ho isa kA phala kahatA huuN|| 208 // prathama catuka ( cAra nakSatroM) meM zukra ho to mauoM ko pIDA, dUsarA cAra nakSatroM meM ho to megha kA udaya ho, donoM "Aho Shrutgyanam"
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ yazakayugmai dhAnyavinAzI, SaTUtrikacArI sukhadaH zukaH // 282 // patrikamadhye dhAnyaM grAhyaM paJcakamadhye dhAnyaM deyam / evaM lakSmI dhAnyavatAM syAd bhArgavacArasyaiSa vicAraH // 210 // bharaNItaH samArabhya labhyametatphalaM jane / zukracAre yuddhamanye nRpANAM prAhurAdimA // 219 // padAha loka:- "budhagraha kere atthamaNa, zukraha kereM cArU / khAMDo jAge kSatriyAM, ke hui meha akAla" // 212 // naMdAyAmasurAnandI samudIto mahAmude / ghanAghanA ghanA dhAnyaM samardhe sukhitA janAH // 293 // siMhazukrastulA bhaumaH karkajIvo yadA bhavet / dhUlivarSA mahAn SAyurbhaveddhAnyamahArghatA // 214 // pAThAntare 'karka zukra sara bhariyA sUkai, siMha zukra jala phime na sukai / padaka nakSatroM zukra ho to dhAnya kA vinAza, cha: aura trika nakSatroM meM zuka ho to sukhadAyaka hotA hai // 206 // chaH aura trika nakSatroM meM zukra ho so dhAnyakA saMgraha karanA aura paMcakanakSatroMneM dhAnya becanA ucita hai / isI taraha dhanavAnoko lakSmI hotI hai, yaha zukravArakA vicAra hai // 21 // bharaNInakSatrase AraMbha kara manuSyoM meM isa kA phala prApta hai / prAcIna loga zukra kA cAra meM rAjAoMkA yuddha mAnate hai // 211 // budhagrahakA mastameM zuka kA udaya ho to yuddha ho yA akAla varSA ho // 212 // naMdAtithimeM zukra kA udaya ho to bar3A harSa, bahuta varSA, bahuta dhAnya, subhikSa aura manuSya sukhI ho // 293 // siMhagazike zukra, tulAke maMgala aura karka rAzi ke bRhaspati yadi ho to dhUli kI varSA, mahAvAyu aura dhAnya maha~ge hoM // 214 // pATAntarase - 'karkarAzi ke zukra ho to bharA huA sarovara sUka jAya siMharAzike zukra ho to jalavarSA na ho, kanyArAzimeM maMgala ho to dhUli www "Aho Shrutgyanam"
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ zukravAraphalam (455) kanyA maMgaLa e. ahinANI, vara se dhUli na varasaha pANI // 215 // meghamAlAyAM tu 'siMhazukra ANi te AI, to jalaharamUlahathayo jAI / barasai meha to prativaraseha, mAsu kAtI roga karei' // 226 // atha zukradvArANi - bharaNyASTake bhAnAM meghadvAraM kaveH smRtam / meghavRSTiH prajAnandaH samartha dhAnyameva ca // 217 || maghAdipaJcake zuko dhUlidvAre'bhyudIyate / prajAduHkhAjjalanAzAt tadopadravamAdizet // 218 // svAtpAdisaptake rAjadvAraM zukrodayo bhavet / loke bhayaM chatrapatikSayaM tatra nivedayet // 216 // zrutyAdisaptake zukrodaye lokasukhaM bahu | kanakavArasAdiSTaM subhikSaM tatra nizcitam // 220 // matAntare - svAtyAditritaye dharmadvAraM zukodaye zubham / kI varSA ho kiMtu jalavarSA na ho' // 215 // siMharAzi para zukra zrAvaNA mAsameM Aye to barasAtakA mUlase nAza ho, yadi barasAta barase to bahuta adhika barase aura Asoja yA kArtika mahIne meM roga kareM // 216 // bharaNI Adi mATha nakSatra para zukra kA udaya ho to meghadvAra hotA isa meM mevavRSTi, prajA ko prAnaMda aura dhAnya saste hoM // / 217 // matrAdi pAMca nakSatra para zukra kA udaya ho to dhUlidvAra hotA hai, isa meM prajA ko duHkha, jala kA nAza aura upadrava hote haiM / / 218 // svAti bhAdi sAta nakSatra para zukrakA udaya ho to rAjadvAra hotA hai, isameM lokameM bhaya aura chapate kA nAza hotA hai // 216 // zravaNa Adi sAta nakSatroM para zukakA udaya ho to kanakadvAra hotA hai, isameM loka bahuta sukhI ho tathA vise, subhikSa ho // 220 // pAThAntara se svAti mAti tIna "Aho Shrutgyanam"
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ (426). meghamahodaye jyeSThAcatuSTaye hemadvAraM mizraphalaM smRtam // 221 // zrutyAdisaptake vAcyaM RjudrAraM bhRgRdye| durbhikSaM lokamArakakAraNaM sukhavAraNam // 222 // iti subhikSadurmikSavigrahadezabhaMgajJAnAya shukrvaarvicaarH| zukrodayamAsaphalam--- zukrodayAt phAlgunamAsivRddhi-rarthasya dhAnyAdiSu bhaikSavRttiH / caitre vibhUti vimAdhave. ca, rago mahAn vRSTiratIva shukr|223|| ASADhamAse jaladurlabhatvaM, catuSpadAtirnabhasi pradiSTA / samRdvirannasya tu bhAdramAse, tathAzvine sampada eva sarvAH / / zubhaM paraM kArtikamArgamAho:, pauSe mahacchannavibhaGga eva / mAve'pi tadvatsakalaM phalaM sthAna cetparAde jaladasya rodhH|| bhAdava? jo UgamaNa, sukaha subaha vAra / . to tUM harakhaja ANaje anna ghaNA saMsAra // 226 / / nakSatroM para zukra kA udaya ho to dharmadvAra, yaha zubha hai| jyeSThA Adi cAra nakSatroM para zukrakA udaya ho to hemadvAra, yaha mizraphaladAyaka hai|| 221 // zravaNa Adi sAta nakSatra para zuka kA udaya ho to RjudvAra . kahanA, yaha durbhikSa, lokameM roga aura duHsvakA kAraka hai // 22.2 // '. zukrakA udaya phAlguna mAsameM ho todhanakI vRddhi aura dhAnyameM bhikSA tti rahe arthAt dhAnya maha~ge ho| caitra aura vaizAkha mahI meM ho to pRthvI meM saMpatti ho bar3A yuddha aura bahuta varSA ho // 223 // ApADha mAsameM ho to jalakI durlabhatA, zrAvagameM ho to pazuoM ko pIDA, bhAdrapadabhe ho to anna kI samRddhi (vRddhi), Azvina meM saba prakAra kI saMpatti ho // 224 // kArtika aura mArgazIrSa meM ho to zubha, paudha mahAn chatrabhaMga , mAvameM zukra kA udaya ho to pauSake sadRza phala jAnanA, yadi pIchalA varSameM varSAkA rodha naM ho to // 225 // bhAdrapada mahInemeM zukravAra ke dina zukakA udaya ho to "Aho Shrutgyanam"
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ zukravAraphalam (45.7) zukrodayarAziphalam meSe zukrodaye dhAnye maha rogasambhavaH / tRSe dhAnyaM samartha syAnnRpAstuSTAH prajAsukham // mithune lokasaraNaM godhUmA bahavo bhuvi / karke'tivRSTisya vinAzaM caurajaM bhayam // 228 // . siMhe'pi karkavAcyaM kanyAyAM nRpapIDanam / svalpAH vRSTistulAyoge samardhe dhAnyamAhitam // 26 // vRzcike pahalA vRSTirdurbhikSaM dhAnyamalpakama | dhanuSyavarSaNaM dhAnyaM maha makare tathA // 230 // kumbhe'tiviralo meghazcatuSpadavinAzanam / mIne subhikSaM lokAnAM sukhaM meghamahodayaH // 231 // zukranakSatra bhogaphalam -- zukre'zvinyAM brAhmaNajAtivirodho yavAstilA mASAH / saMsArameM anAja bahuta ho aura AnaMda ho || 226 // 3 zukra kA udaya meparAzimeM ho to dhAnya maha~ge aura rogako prApti ho / vRSarAzimeM ho to dhAnya saste, rAjA saMtuSTa aura prajA sukhI ho // 227 // mithuna meM ho to lokameM maraNa ho tathA gehU~ kI prApti pRthvI para bahuta ho / karkameM ho to ativRSTi, dhAnyakA vinAza aura coroMkA bhaya ho // 228 // siMharAzi karkarAzikI jaisA phala samajhanA ! kanyAmeM rAjAoMko pIDA ho| tulAsazi meM ho to varSA thor3I aura dhAnya saste ho // 226 // vRzcika meM ho. to varSA bahuta, durbhidA aura dhAnyakI alpatA ho / dhanu tathA makararAzi meM ho to varSA na ho aura dhAnya maha~ge ho // 230 // kuMbhameM ho to bahuta-thor3I varSA ho aura pazuoM kA vinAza ho / mInarAzimeM zukra kA udaya ho so subhikSa, lokoMko mukha aura meghakA udaya ho // 23131 14 zukodaya azvinI nakSatra meM ho to brAhmaNa jAtimeM virodha, yaba tilla da " Aho Shrutgyanam"
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ (vi) maiyamodaye svalpA bharaNyA saMspeM tupadhAnyamahaghetA va tilanAzaH // 232 // sarvabhASAlpatvamAgneye sarvadhAnyaniSyattiH / rohiyamArogyaM mRge maharghANi dhAnyAni // 233 // raudre'lpavRSTiranamadhomukhaM tadapi nazyati vizeSAt / puSye durbhikSabhayaM caurAH sArve na varSA syAt // 234 // madhAditritaye kaSTaM haste meghamahodayaH / rogA avRSTivitrAyAM svAtau kSemaM subhikSatA // 235 // tadeva vizAkhAyAM tuSadhAnyamaharghatA / alpavRSTi maitrarkSa catuSpadaprapIDanam // 236 // dvArAnusArAccheSeSu phalamAdhairnigadyate / cArAnusArAd durbhikSaM subhikSaM svalpamAdizet // 237 // zukrodaya tithiphalam -- pRthvIsukhaM svAtpratipacatuSke, caurodayaH pazcamikAcatuSke / / , ur3ada ye dhoDe hoM / bharaNI meM ho to tuSa dhAnya maha~ge hoM aura tila kA vinAza ho // 232 // kRttikA meM ho to sarasava, ur3ada thoDe ho aura sarva prakArake dhAnya kI prApti ho / rohiNI meM ho to Arogya raheM / mRgazirameM ho to dhAnya maha~ge ho || 233 // bhardrA meM ho to varSA dhor3I, www adhomukha ho yaha bhI vizeSa karake nAza ho / puNya meM durbhikSa maura coroMkA bhaya ho / AzleSAmeM varSA na ho // 234 // maghA, purvAphAlgunI aura uttarAphAlgunI ye tIna nakSatroMmeM ho to duHkha ho / hastameM, varSA kA udaya ho / citrAmeM ho to roga ho tathA varSA na ho / svAtimeM kSema aura subhikSa ho || 235|| vizAkhA meM ho to tuSa dhAnya maha~ge ho / anurAdhA meM ho to varSA thor3I tathA pazuoMko duHkha ho // 236 // bAkI ke nakSatroMkA phala pahale jo dvAroMke anusAra kahA hai isake anusAra subhikSa yA durbhikSa inakA vicAra kahanA // 237 // "Aho Shrutgyanam"
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ (451) bhUpAlayuddhaM navamIcatuSke, durbhikSavAtAsukhaM tu zeSe / 238 loke tu paMDiyA chaTTi ekAdazI, jo asurAM guru ugaMti / jala bahulA anna mokalA, prajA lIla karaMti // 239 // kavAraphalam zukrAstabhAsaphalam zukrasyAstaMgamA jyeSThe mahApRSTeH prajAkSayaH / ASADhe jalazoSaH syAcchrAvo rauravaM mahat // 240 // dhanadhAnyAdisampattirbhavedbhAdrapadAstataH / Azvine'pi subhikSAya kArttike dRSTihetave // 249 // mArgazIrSe bhUpayuddhaM prajAnAM sukhasambhavaH / pauSe mAghe chatrabhaGgaH phAlgune'gnibhayaM mahat // 242 // baNmAsAnapi durbhikSaM caitra vanavinAzanam / phalaM tathaiva vaizAkhe pIr3A kAcicatuSpade // 243 // pratipadA Adi cAra tithiyoM meM zukrakA udaya ho to pRthvImeM sukha, paMcamI Adi cAra tithiyoM meM ho to coroM kA upadrava, navamI Adi cAra tithiyoMmeM ho to rAjAoMmeM yuddha, aura bAkI tithiyoMmeM durbhikSa, vAyu aura kaSTa Adi hoM // 238 // loka bhASA meM bhI kahA hai ki- paDivA kuTha aura ekAdazI ina tithiyoM meM zukakA udaya ho to jala adhika varSe aura anAja bhI bahuta ho, prajAmeM AnaMda raheM // 236 // jyeSThamAsa meM zukrakA asta ho to mahAvarSA ho aura prajAkA nAza ho / ASADhameM ho to jala sUka jAya, zrAvaNa meM ho to bar3A raurava (kaSTa) ho // 240 // bhAdrapada meM ho to dhana dhAnyakI prApti ho / Azvina meM ho to subhikSa, kArtika meM ho to vRSTi ke liye ho // 249 // mArgazira meM ho to rAjAoM meM yuddha tathA prajA ko sukha ho / pauSa aura mAgha mAsa meM ho to chatrabhaMga ho, phAlguna meM bar3A azikA bhaya ho // 242 // caitrameM ho to chaH mahIne durbhikSa raheM tathA vanakA vinAza ho / vaizAkhameM ho to durbhikSa I " Aho Shrutgyanam"
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ . . . (460) mathamahAdaya trailokyadIpake zraviNe dadhidugdhestu bhUmi siJcati meghataH / bhAdrapade dhanairdhAnyamaMdhoM harSAta pramAdayet // 24 // loke tu-budha UgamaNo sukatthamaNo, jai.huva shraavnnmaas| ima jANe co bhaDalI, maNuprA na pIi chAsa // 24 // hIrasUrayaH--'Asoi vudha UgamaNa, puhavI hui sugAla / Asoi zukra AdhameM, to rauravo dukAla // 24 // mAgasire sukatthamaNa, ahavA uge majkA jo jANe tujuga pralaya, guru Ave e gujma' // 24 // arghakANDe'pi svAtyAdinavake grAhya bharaNyASTake dhRtiH| vikrayaH zeSaRkSeSu zukrAste phalamuttamam // 248 // pAThAntare-'zrIdhaNe kRSNa pakSe ca pratipadivase dhRtiH / vikrayaH zeSaRkSeSu zukrAste phalamuttamam // 24 // aura kucha prazuoMmeM pIDA ho // 243 // zrAvaNameM ho to dahI dUdha adhika ho tazA varSI se bhUmi tRpta ho / bhaudrapada meM ho to dhana dhAnya kI prApti pUrvakeM barasAda harSase AnaMdita karatA hai // 2.44 // yadi zrAvagamAsameM budha kA udaya ho aura zukra kA asta hoM to manuSya chosa na pIveM arthAta samaya acchA ho // 245 / / Azvina mahInameM budha kA udaya ho to pRthvI maiM sukaoNla ho, kiMtu Azvina zukako asta ho to bar3AbhayaMkara duSkAla ho // 216 ! mArgazira meM zukra kA asta yA udaya hoM to yugapralaya jAnanA // 247 // zukra kA asta svAti Adi nava nakSatroM meM ho to dhAnya Adi gvarIda karanA , bharaNI. Adi mA nakSatroM meM ho tI saMgraha karanA aura bAkI ke nakSatroMmeM ho to becanA, ityAdi zukAsta kA uttama phala kahA / 2.8 // pAThAntaraMse- zukrAsta meM zrAvaNa kRSNa pacavAke dina saMgraha karanA aura bAkI ke nakSatroM meM becanA acchA phala kahA . .... "Aho Shrutgyanam"
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ praam migasira jai suMkaha guru, udayatyamaNa karati / to tuM jo e bhaDulI, puthavI cakra.sarmati / / 250 // zuklapakSe yadA zukrarasamudelyastameti vA / rAjaputrasahasrANAM mahI piyati zoNitam // 25 // atra hIrasUrayaHpauSAdhikAre imaM zlokamAhustena pauSasyeveda phailama zukrAstarAziphalam zukrasyAstaMgamAn meghe srvdhaanymhrghtaa| vRSe catuSpade pIr3A dhAnyaniSpattiralpikA // 252 // maithune vaizyapIDA syAdalpavarSA prajAbhayam / karkaTe bahulAvRSTilaghuyAlavyathA tathA // 253 // siMhe pIDA bhUpavarge tathAnAvRSTijaM bhayam / kanyAyavaidyalokasya sUtradhArasya pIDanam // 254 / / tulAyAM siMhabat sarva durbhikSaM vRzcike matam / strIdhAnyanAzo dhanuSi makare dhAnyasampadaH // 25 // hai // 24 // mArgazirameM yadi guru tathA zukra kA udaya aura asta ho to pRthvI meM kaTaka upadrava ho // 250 // yadi zukrakA zuklapakSameM udaya yA asta ho to mahA yuddha ho, hajAroM vIra puruSokA rudhira pRthvI pIveM // 251 // - zukrakA asta meSarozimeM ho to saba prakArake dhAnya maha~ge ho / vRSa meM ho to pazuoM ko pIDA tathA dhAnya kI prApti thoDI ho // 252 // mithuna meM ho to vaizyako pIDA, varSA thor3I tathA prajAmeM bhaya ho / karka meM ho to varghA: bahuta ho tathA bAlakoMko duHkha ho // 253 // siMharAzi meM ho to rAjavargameM pIDA tathA anAvRSTi kA bhaya ho / kanyA meM ho to vaidya loga aura sUtravAra ko pIDA ho // 254 // tulAmeM ho to saba phala siMharAzikI tAha jAnanA / vRzcika meM ho to durbhikSa ho / dhanurAzimeM ho to strI aura dhAnyakA nAza ho / makara meM ho to dhAnya prApti ho // 255 // "Aho Shrutgyanam"
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaya dvijapIDA kumbharAzau mIne meghmhodyH| roganAzaH prajAsaukhyaM pRthivyAM bahumaGgalam // 25 // itizukracAraprakaraNam / atha grahayogaphalam - yadi tiSThati bhaumasya kSetre ko'pi grhstdaa| SaNmAsaM tuSadhAnyAnAM jAyate ca maharghatA // 257 // zukrakSetre kuje mAsadhaye nUnaM mhrghtaa| candre ca dinanAthe ca sarvarogo'zubhaM sadA // 258 / / zanau rAhI sarvadhAnyaM mahargha raajvigrhH| budhakSetre racau candra virodhaH sarvabhUbhujAm // 256 // utpattistuSadhAnyAnAM paJcamAsAn prajAyate / zukrakSetre budhe bhadraM candrakSetre bhRgAH sute // 260 // pAkhaNDAnAM bhavevRddhiH dhAnyAnAM ca maharthatA / ravikSetre bhRgoH putre pazUnAM ca mahatA // 26 // kuMbharAzi meM ho to brAhmaNoM ko pIDA ho / mInarAzimeM zukrakA masta ho to megha kA udaya, roga kA vinAza, prajAko sukha aura pRthvImeM bahuma maMgala hoM // 256 // iti zukracAra / / yadi maMgala ke kSetrameM koI bhI graha ho to chaH mahIne tuSa aura dhAnya maha~ge ho // 257 // zukra ke kSetrameM maMgala ho to do mahIne mhNge| caMdramA yA sUrya ho to saca prakAra ke roga tathA azubha kareM // 258 // zani yA rAhu ho to saba dhAnya maha~ge tathA rAjavigraha ho / budhake kSetrameM rAva yA caMdamA ho to saba rAjAoM meM virodha ho // 256 / / tathA tuSa dhAnya kI utpatti pAMca mahIne ho / zukrake kSetrameM budha ho to kalyANa ho / caMdramA ke kSetrameM zukra hotI // 260 // pAkhaMDiyoM kI vRddhi tathA dhAnya maha~ge hoN| ravi kSetrameM zukra ho to pazuoM kA bhAva teja ho // 261 // budha ke kSetrameM "Aho Shrutgyanam"
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ grahayogaphalam buSakSetre zanau candre saptadhAnyamaharghatA / zukrakSetre gurau bhaume karpAsAdimaharghatA // 262 // zanikSetre zanau rAhau ghRtadhAnyamaharSatA / candrabhAskarayoH kSetre subhikSaM candrasUryayoH // 26 // pazunAzo dhAnyavRddhiguMDAdInAM maharghatA / gurukSetre zanau rAho pazunAzastRNakSayaH // 24 // bhaume rAjJAM virodhazca budhe vRSTistu bhuuysii| bhaumakSetre yadA santi rAhubhaumArkabhArgavAH // 26 // SaNmAsAn guDakarpAsaghRtakSIramaharghatA / mandakSetre yadA santi mandarAhubudhAstadA // 26 // catuSpadAnAM nAzazca dvipade maarivigrho| bhaumakSetre yadA'pIyuH zukrabhaumanizAkarAH // 267 / / tadA muktApazUnAM ca zaMkhasya ca maharghatA / bhaumakSetre bhArgave ca dhAnyAnAM ca maharghatA // 268 // zani yA caMdramA ho to sAta prakArake dhAnya maha~ge hoM / zukra ke kSetrameM guru, yA maMgala ho to kapAsa Adi maha~ge hoM // 262 // zani ke kSetrameM zani yA rAhu hotoghI aura dhAnya maha~ge hoN| candra aura sUrya ke kSetrameM caMdra aura sUrya ho to subhikSahotA hai // 263 // tathA pazuoM kA vinAza, dhAnyakI vRddhi aura guDa Adi maha~ge ho 1 guru ke kSetrameM zani yA gahu ho to pazubhoMkA vinAza tathA tRNa (ghAsa) kA kSaya ho // 264 // maMgala ho to rAjAmoM kA virodha, budha ho to bahuta varSA ho / maMgala ke kSetrameM yadi rAhu maMgala sUrya aura zukra ho to // 265 // chaH mahIne guDa, kapAsa, ghI, dUdha mAdi maha~ge ho / zani kSetrameM yadi zani rAhu tathA budha ho to // 266 // pazuoM kA nAza aura manuSyoMmeM mahAmArI tathA vigraha ho / maMgalake kSetrameM zukra, maMgala aura caMdramA hoto // 267 / / moti, pazu aura zaMkha kI tejI ho| "Aho Shrutgyanam"
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye zanikSetre candrabhAnvo vastrANAM ca mahaghetA / zukre bhaume gurukSetre prajApIDA prajAyate // 266 // candrodaye kujakSetre tuSadhAnyasya vRddhaye / candrodaye bhRgukSetre zuklabastRyo bhavet // 270|| ravikSetre'tulAvRddhiH zanisomabhRgudaye / candrakSetre zukracandrabudhAnAmudayo yadi // 279 // SaNmAsyAM syAca durbhikSamativRSTiH prajAyate / uditau ca budha kSetre yadi rAhuzanaizvarau // pazukSayaH prajApIDA dhAnyAnAM ca maharghatA || 272|| zukrakSetre somasUryo sUryaputrodayo yadA / rAjayuddhaM ca dhAnyAnAM jAyate'timahatA // 273 // yadodayaH zanikSetre bhaumabhAskarayorbhavet / ghRtAdInAM tadA vRddhirguDAnAM raktavAsasAm || 274|| yadA samudayaM yAti zanikSetre zanaizvaraH / (464) maMgalake kSetrameM zukra ho to dhAnya maha~ge ho // 268 // zanike kSetrameM caMdramA aura sUrya ho to vastra maha~ge hoM / guru kSetrameM zukra aura maMgala ho to prajA ko pIDA ho // 266 // maMgalake kSetrameM caMdramA kA udaya ho to tuSa dhAnya kI vRddhi ho / zukra ke kSetrameM candramA kA udaya ho to zukla vastukA udA ho // 270 // ravi kSetrameM zani soma aura zukra kA udaya ho to bahuta vRddhi ho | caMdra kSetra meM zukra candramA aura budhakA udaya ho to // 271 // chaH mahIne durbhikSa ho tathA bahuta varSA ho / budhakSetra meM rAhu aura zanikA udaya ho to pazuoMkA kSaya, prajAkoM pIDA aura dhAnya gaha~ge hoM // 27 // zukra ke kSetra meM caMdramA sUrya tathA zani kA udaya hoto rAjAoMkA yuddha ho tathA dhAn bahuta maha~ge hIM // 273 // zani kSetra meM maMgala aura sUryakA udaya ho to bI graha tathA lAla vastra kI vRddhi ho // 274 // yadi zanikSetra meM zani kA u P "Aho Shrutgyanam"
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ grahayogaphalam tadA syAttRNakASThAnAM lohAnAM ca mahatA // 275 // yadA graheNa saumyena krUreNApi ca saMmukhaH / viddhaH karaH zubhAM vApi durbhikSaM tatra nizcitam // 276 // grahayuddhe bhUpayuddhaM grahavake dezavibhramo bhavati / grahavedhe sati pIDA nirdiSTA sarvalokAnAm // 277 // jyeSThamAse raviyutA grahAH paJcaikarAzigAH / zrAvaNe megharodhAya chatrabhaGgAya kutracit // 278 // saptamyAM ca zanibhaumau bhavetAM vakrapAminau / hAhAkArastadA loke vizeSAdakSiNApathe // 279 // zaniH kujo devagururyAdi zukragRhe trayam / ekatra guruzukrau vA tadA vRSTI raNo'thavA // 280 // kArttikasya navamyAM ced grahAH paJcaikarAzigAH / kAle'pi mahAvRSTyA nadyaH pUrNAH payobharaiH ||281 // zaniH paJcagrahairyukto mArgazIrSe'tirogakRt / (465.) 275 // daya ho to tRNa kATa aura lohA ye maha~ge ho yadi zubha aura vaha paraspara saMmukha ho yAne donoMkA paraspara vedhaho to nise durbhikSa hotA hai // 276 // grahoM kA yuddha ho to rAjAoM meM yuddha, grahoMkI vakratAmeM dezameM vibhrama, aura grahoMkA veva ho to saba logoMko pIDA ho // 277 // jyeSTha mahIne meM sUrya ke sAtha pAMca graha eka rAzi para ho to zrAvaNa meM varSAkA rodha ho tathA kahIM chatrabhaMga ho // 278 // zani aura maMgala saptamI ke dina vakrI ho to loka meM hAhAkAra ho tathA vizeSa karake dakSiNa dezameM ho |t 276 // yadi zukra gRha (bara) meM zani, maMgala aura guru ye tIna graha ho athavA guru aura zuka ikaTThe ho to varSA athavA yuddha ho // 280 // kArtika mahIne kI navamI ke dina pAMca graha eka rAzi para ho to akAlameM bahuta varSAse nadI jalase pUrNa ho // 2 = 1 // mArgazIrSa meM zani ke sAtha pAMcagraha ho to bahuta rogakAraka hote 56 "Aho Shrutgyanam"
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ (466) meghamahodaye mArgasya yogaH pUrNAyAM paJcAnAM raNakAraNam ||282|| mArgazIrSe grahAH paJca yadi syurekarAzimAH / sadA jane'timArI sthAnnRpasya maraNaM kacit // 283 // anyatrApi - asuha suhA paMcaggahA, ikkaha rAzi milati / tahavi narAhiva koi marai, graha jalahara varasati // 284 // bhAnuvakratamaH kroDAstRtIyasthA guroryadi / subhikSaM jAyate tasyAmIdRze yogasambhave // 285 // tamovakasavitrAcAzcatvAraH krUrakhecarAH / tRtIyasthA zanerete saukhyaH sadbhakSyakArakAH // 286 // bhAnuvakratamaH kroDAH paJcamasthA guroryadi / durbhikSaM jAyate ghoraM ghorayoge samAgate // 287 // tamovakraH savitrAdyAzcatvAraH krUrakhecarAH / pazcamasthAH zanerete dausthyadurbhikSakArakAH || 1888 || mandarAhorapi krUrAstRtIyAH saukhyakArakAH / haiM / mArgazIrSa kI pUrNimA ke dina pAMca grahoMkA yoga ho to yuddha kAraka hotA hai // 282 // mArgazIrSa meM yadi pAMca graha ekArAzi para ho to loka meM mahA mArI aura kvacit rAjAkA maraNA ho // 283 // yadi zubha yA azubha pAMca graha ekarAzi para ho to koI rAjAkA bharaNa ho aura varSA bahuta barase // 284 // yadi bRhaspati se tIsare sthAna meM ravi, maMgala, rAhu aura zani, esA yoga ho to subhikSa hotA hai || 285 // rAhu, maMgala, sUrya vyAdi cArakrUra grahoM haiM, ye zanise tIsare sthAna meM ho to sukha aura subhikSakAraka hote haiM // 286 // yadi bRhaspati se pAMcaveM sthAna meM sUrya maMgala rAhu aura zani kA ghora yoga ho to durbhikSa hotA hai || 287 || rAhu ketu maMgala aura sUrya Adi cAra krUra graha zanise pAMcaveM sthAnameM ho to duHkha aura durbhikSa kAraka hote haiM ||28|| zani aura rAhuse bhI tIsare sthAnameM krUra graha ho "Aho Shrutgyanam"
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ prahayogaphalam (467) etayo pazcamAH krUrA duHkhadurbhikSahetave // 289 // bRhaspatitamaHsaurimaGgalAnAM yadaikakaH / trike ca paJcake kAryoM dhAnyasya krayavikrayau // 26 // guroH saptAntyapachi sthAnagA vIkSatA api / zanirAhukujAdityAH pratyeka dezabhaJjakAH // 29 // ityevaM grahavakamArgagamanAMstatprAptirUpodayA nAcAryAviniSevaNena sudhiyA samyagu vicAryAdarAt / varSe bhAvi zubhAzubha phalamalaM vAcyaM vivicya svayaM, yena syAtkamalA svapANikamalagrAhAya bdvaagrhaa||292|| itizrImeghahodayasAdhane varSayodhe tapAgacchIyamahopAdhyAyazrImeghavijayagaNiviracite grahagaNavimarzano nAma ekAdazo'dhikAraH // to sukhakAraka hote haiM, aura paMcama sthAna meM krUra graha ho to duHkha aura durbhikSakAraka hote haiM / / 286 / bRhaspati, rAhu, zani aura maMgala, inameMse koI graha tRtIya aura paMcamameM ho to kramase dhAnyakA kraya vikraya karanA yAne kharIdanA tathA becanA // 260 / yadi bRhaspati se sAtayAM, bArahavAM, pAMcavAM aura dUsarA ina sthAnoM meM zani, rAhu, maMgala aura sUrya inameMse koI graha ho yA unakI dRSTi ho to dezakA nAzakAraka hote haiM // 26 // isI taraha grahoM kA kaka aura mArga gamana ko tathA usakI pratirUpa udaya ko AcAryoMkA caraNa kamalakI bhaktipUrvaka sevA karake aura buddhi se vicAra karake bhAvi varSakA zubhAzubha phalako svayaM vicArake hI kahanA cAhiye, jisase lakSmI usakA kara kamala grahaNa karane ke liye AgrahavAlI hotI hai // 26 // saurASTrarASTrAntargata-pAdaliptapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhyajainena vicitayA meghamahodaye bAlAvadhodhinyA''ryabhASayA TIkito prahagaNavimArzananAma ekAdazamo'dhikAraH / "Aho Shrutgyanam
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghasahodaye atha dvAracatuSTayakathano nAma dvAdazo'dhikAraH+ vAradvAraM purAproktaM tithimAsanirUpaNe / nakSatramatra vakSyAmi varSabodhavidhitsayA // 1 // kRttikAdikanakSatraM trayodazakamabdataH / sUryabhogyaM bhaved yogya-mabdasyeha zubhapradam // 2 // azvinI dhAnyanAzAya jalanAzAya revatI / bharaNI sarvanAzAya yadi varSenna kRttikA // 3 // kRttikAyAM nipatitA paJcaSA api bindavaH | pUrvapacAdbhavAn doSAn hatvA kalyANakAriNaH ||4|| rohiNyAM bhAvato bhoge niSiddhamapi varSaNam / nadyAH pravAhe no duSTaM syAdvAdI vijayI tataH // 5 // rohiNyAM bhAsvatastApAdvarSAyAM syAddhano ghanaH / gokhurotkhAtarajasA vRSTirduSTA prakIrttitA // 6 // (468) tithi mAsa kA nirNaya karane ke liye vAra dvAra pahale kaha diyA, atra varSa zubhAzubha phala jAnane ke liye nakSatra dvAra ko kahatA hU~ // 1 // varSa meM sUryabhogya ke kRttikA Adi teraha nakSatra varSa ke yogya ho to zubha phala dAyaka hote haiM // 2 // yadi kRttikA meM varSA nahIM to azvinI dhAnyakA, revatI jalakA aura bharaNI saba kA nAzakAraka hote haiM ||3|| yadi kRttikA meM jala ke pAMca cha: bhI bUMda gire to pahale aura pIche honevAle doSoM kA nAza kara ke kalyANa karane vAle hote haiM ||4|| sUrya rohiNI nakSatra para ho tatra varSAMda honA acchA nahIM aura vizeSa varSA hokara nadiyoMmeM pUra Aye to doSa nahIM aisA syAdvAda mata hai || 5 || rohiNI meM sUrya se bahuta tApa (garamI) par3e to Age varSA bahuta acchI ho / gauoMke khura se raja (zulka dhUli ) nikala A aisI alpa vRSTi acchI nahIM // 6 // , "Aho Shrutgyanam"
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ brAvatuSTayam atra rohiNIcakrammeSe'rkasaMkramadine yannakSatraM prajAyate / saMkrAntisamaye deyaM pUrvAdhau saca bhavyam // 7 // tataH sRSTayAH taTe caikamekasandhau ca parvate / aSTAviMzati RkSANAmevaM nyAso vidhIyate // 8 // sandhayo'STau taTAnyaSTa caturdikSu payodharaH / . vidikSu zailAzcatvArastadantaHsthAstu sandhayaH // 6 // rohiNI yatra samprAptA sthAnaM tacca vicaaryte| zaile sandhau khaNDavRSTirativRSTiH payonidhau / / taTe subhikSamAdezyaM rohiNyA sati saGgame // 10 // sandhau vaNiggRhe vAsaH parvate kumbhakRdgRhe / mAlAkAragRhe sandhau rajakasya gRhe taTe // 11 // iti varSAvAsaphalam / dinA! mAsAryazcaarghakANDe trailokyadIpakakAraH prAha__meSa saMkrAMtike dina jo nakSatra ho vaha saMkrAMtike samaya pUrvadakSiNAdi kramase cakra likheM, samudra meM do 2 nakSatra |7|| taTa saMdhi tathA parvata ina pratyeka meM eka eka aise aTThAIsa nakSatra likheM // 8 // saMdhi ATha, taTa ATha, cAra dizAmeM cAra samudra aura vidizAmeM cAra parvata inake aMtyameM saMdhi hoM aisA cakra banAnA // 6 // isa cakra meM rohiNI jisa sthAna para ho usakA vicAra kareM ! parvata tathA saMdhi para ho to khaMDavarSA ho, samudra para ho to ati vRSTi ho aura taTa para ho to mubhikSa ho // 10 // saMdhi meM rohiNI ho to vaNik ke ghara, parvata meM ho to kumhAra ke ghara, saMdhi meM ho to mAlI ke ghara aura taTameM ho to dhobIke ghara vAMkA vAsa samajhanA // 11 // "Aho Shrutgyanam"
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ meSamahovara svAsyAyaSTakasaMyuktamAzvinyAditrikaM punaH / trikasaMzaM budhairvAcyamakANDavizAradaH // 12 // mRgAdidazakaM vApi dhaniSThApazakaM tthaa| saMjJAyAM paJcakaM jJeyamanirNayahetukam // 13 // trikayoge trikayogaH paJcake pazcakaM punaH / gRhyate trikayogena dIyate paJcake dhanam // 14 // trike ca jIvarAzeca RrA yadi trike gatA / anyo'nyaM ca trike vA syucyate tatkrayANakam // 15 // paJcake jIvarAzestu yadi gacchati paJcake / anyo'nyaM paJcake vA syurdIyate tattadeva hi // 16 // yadA dhiSNyatrike candraH ketavyaM tatkrayANakam / yadA ca paJcake candro vikratavyaM tadAkhilam // 17 // jIvakSe tamAzauribhaumapaMgvorgurunike / ... svAti Adi ATha aura azvinI Adi tIna, ina nakSatroMkI arghakAMDa ke vizArada paMDitoMne trika saMjJA mAnI hai // 12 // mRgazIrSa Adi daza aura dhaniSThA prAdi pAMca, ina nakSatroM kI arva kA nirNaya karane ke liye paMcaka saMjJA kI haiM // 13 // graha trika nakSatroM meM ho to trikayoga aura paMcaka nakSatroM meM ho to paMcakayoga mAnA hai / trikayoga, dhana grahaNa karanA aura paMcakayogameM denA cAhiye / 14 // trika nakSatroMmeM yadi jIvarAzi (vRhaspatikI rAzi)se krUra graha trika meM hoM yA kUragAhoMse jIvarAzi trikameM ho to krapANaka grahaNa karanA yAne kharIdanA cAhiye / / 15 / / isI taraha paMcaka nakSatra meM jIvarAzi tathA krUra graha ye paraspara paMcaka meM ho to kharIdI huI vastuko becanA cAhiye // 16 // yadi trikanakSatrameM caMdramA ho to kayAsahaka ko kharIdanA, tathA paMcakanakSatrameM ho to becanA cAhiye // 17 // bRhaspatike nakSatroM meM rAhu aura zani ho yA rAhu aura maMgala ke trika meM bRha. "Aho Shrutgyanam"
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvAracatuSTayam anyo'nyaM paJcake'pyete dehilAhi trike kaNAn // 18 // trike yadi grahAH sarve jIvAnmandatamaHkujAH / tadA bhuvi samartha syAt tithivRddhau vizeSataH // 16 // yadi syAddevayogena bhatrike dhiSNyapaJcakam / tadA kiJcinmaha syAt saumyavedhe'dhikaM punaH ||20|| pAke veda grahAH sarve saMmilanti yadaiva hi / tadA bhuvi maharSe syAd dhiSNyahInau vizeSataH // 21 // rAzipaJcakayoge tu dhiSyapatrikaM yadA bhavet / tadA kiJcitsama syAt saumyavake zubhaM bahuH // 22 // maMzarAstu yadA jIvAda rAzinakSatrapacake / ghoradausthyaM tadA jJeyamRkSe nyUne'tirauravam ||23|| rAzidhiSyapatrike pUrve grahAH sarve bhavanti cet / mahA sausthyaM tadA bhUmyAM saumyavakre mahotsavaH ||24|| (471) * spati ho, athavA ye graha anyonya paMcakarme yA trikameM thA jAveM to anna becane se lAhi (lAbha) hotA hai ||18|| yadi saba graha yA bRhaspatise zani, rAhu aura maMgala ye trikameM ho to pRthvI para dhAnyAdi saste ho aura tithi kI vRddhi ho to vizeSa kara saste hoM / // 16 // yadi daivayoga se trikanakSatra meM paMcakanakSatra ho to kucha maha~ge ho aura zubhagraha kA vedha ho to adhika ho // 2 | yadi saba graha eka sAtha paMcakameM ho to pRthvI para maha~ge ho aura nakSatra kI hAni ho to vizeSa karake maha~ge ho || 21 // paMcaka rAzike yoga meM trikanakSatra ho to kucha saste ho aura budhagraha bakI ho to bahuta zubha ho // 22 // maMgala, zani, rAhu ye graha bRhaspatise eka rAzi para ho aura paMcaka meM ho to bar3A duHkha jAnanA aura nakSatrakI hAni ho to bar3A raurava ho // 23 // saba graha trika nakSatra para ho to bar3A sukha ho aura budha graha vakrI ho to mahA utsava ho ||24| "Aho Shrutgyanam"
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye prakRtam-sarvanakSatramadhye tu rohiNI patitA trike / saumyayoge zubhaiva syAdazubhAH RrayogataH // 25!! ativRSTiranAvRSTimUSakAH zalabhAH zukAH / svacakraM paracakraM ca mRgazIrSe dvikairidam // 26 // zrAApraveza:..sUryodaye rogakarI smRtArdA, ghaTIddhaye vigraharogayogaH / madhyAhakAle kRSinAzanAya,dhAnyaM mahargha ca tRNasya naashH|27| sandhyAsthitArdA kurute subhikSa,rAtrau sthitA srvsukhaayloke| bhogaM pradatte khalumadhyarAtre, pUrva mukhaM duHkhamato'parAtre / 28 // "migasira vAya na vAiyA, aha na ghUThA meha / ima jANe vo bhaDalI, varasai dIdhau cheha" // 29 // nakSatradvAra:----- bhaghArkadivasaM tyaktvA sarvanakSatravarSaNam / saba nakSatroM ke madhyameM rohiNI trikameM ho aura zubhagrahoM kA yoga ho to zubha aura azubha grahoMkA yoga ho to azubha hotA hai / / 25 / / mRgazIrSa nakSatra para zubha aura azubha graha ho to kabhI ativRSTi, anAvRSTi, cUhA, kIDA, svacakra, aura kabhI paracakra ityAdike upadrava ho // 26 // - sUryakA ArdrA meM praveza sUryodayameM ho to roga karanevAlA hotA hai| sUryodaya se do ghar3I dina car3hane bAda ho to vivAha aura rogakAraka hotA hai / madhyAhna dina meM ho to khetIkA nAza, dhAnya maha~ge aura tRNakA nAza ho // 27 // sandhyA samaya ArdA ho to subhikSa kareM, rAtrimeM ho to loka meM saba prakArake sukhakAraka hotA hai| madhyarAtameM ho to bhoga pradAna kareM aura pIchalI zeSa rAtrimeM ho to pahalA sukha aura pIche duHkha kreN||28|| mRgazira nakSatra meM vAyu adhika na cale tathA Ama meghaSTi na ho to varSA na barase // 26 // "Aho Shrutgyanam"
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvAracatuSTayam harSaNaM sarvalokAnAM karSaNaM phaladAyakam // 30 // hastArkasaMgame varSA sarvAmItiM nivArayet / svAtivRSTioktikAni niSpAdayati nIradhau // 32 // saumyavAre'rkanakSatre cAraH zubhakaraH smRtaH / arkAramandavAreSu nakSatrabhramaNe'zubham // 32 // iti / / atha sarvatobhadracakram----- kIracakaM prAguktaM sarvatobhadramucyate / tatra nakSatrAnusArAda jJeyaM dezazubhAzubham // 3 // *saumyavedhe samarghatvaM Rravedhe maharghatA / deza: kAlaca vastUni grahavedhastriSu smRtaH // 34 // bhayAnakSatrameM sUrya Ave usa dinako chor3a kara bAkIke saba nakSatroM meM varSA ho to maba logoMko harSadAyaka aura kisAnoM ko lAbhadAyaka hotA hai // 30 // hasta nakSatrameM sUrya Ave taba varSA ho to saba prakArakI ItikA nivAraNa ho / svAtinakSatrameM sUrya prAnese varSA ho to samudrameM sIpiyoM meM motI utpanna kareM // 31 // zubhavArake dina sUryakA eka nakSatrase dUsare nakSatra para gamana ho toH zubha phaladAyaka hotA hai / ravi, maMgala aura i.ni ina pAroM meM sUryakA. nakSatra para gamana ho to azubha hotA hai // 32 // karpUracaka pahale kahA hai, aba sarvatobhadracaka kahatA hU~, isameM nakSatrake vedhaM ke anusAra dezameM zubhAzubha jAnA jAtA haiM // 33 // saumyagrahakA vedha ho to, saste aura kUramAhakA vedha ho to maha~ge hoN| ye deza, kAla aura vastu ina * jAmane kA prakArayasmin bhane sthitaH khedastato ghedhatrayaM bhavet / ravizemAtra vAmadakSiNasammukham // 1 // . . yo pradeza punaraja gajendradeza, saMsthAnAdidvayagatasya kalAdikasya / eko'parastvabhimusasthitamadhyanAsA,paryantabhAgayutakevalaMdhippaya pvaar| sAvakSikA rarimirica shiinge| "Aho Shrutgyanam"
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ (474): bha re u pU JG gha A. la ca da sa ga H ro A la meSa Chang kuMbha mR 18 va vRSa Zhou abs makara Yue meghamahodaye W zrA pu ka naMdA pUrNa mithuna karka zra Abs I hot 3 "Aho Shrutgyanam" pu 4 Da tulA e Guan U ma 2 pa ra sii 4 bha bha pU u ha Acala Shan Jin sAMmukhI madhyacAre ca jJeyA bhaumAdipaJcake // 3 // rAhuketU sadA vakrau zIghragau candrabhAskarau / gaterekasvabhAvatvA-deSAM dRSTizrayaM sadA ||4|| sarvatobhadracakrameM jisa nakSatra para graha sthita ho, usa nakSatra ke sthAnase maha dRSTi ke anusAra vAma (bAya) dakSiNa tathA sammukha, aise tIna prakAra ke vedha hote haiM bha rthAt graha kI dRSTi jisa tarapha ho usa tarapha vedha hotA hai // 1 // grahoM kA veva gajendra ke dAMta kA saMsthAna kI jaise do tarapha yAne bAyIM aura dakSiNake vedhase rAzi, akSara svara tithi aura nakSatra ye pAMcoM hI vedhe jAte haiM / kiMtu sammukha rahI huI nAzikA kA agrabhAga kI jaise kevala sAmane kA eka nakSatra hI bedhA jAtA hai, aisA kaIeka bhAcAryoM kA mata ci svA vi Id
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvatobhadrapakrama patha nakSatrakrameNa vastUnAM nAmAni dezAMzva-~-~brIhiryavAba maNayo hIrakA dhAtavastilAH / kRttikAvedhato mAsA-naSTayAmyadizo'sukham // 35 // rohiNyAM sarvadhAnyAni sarve rasAzca dhaatvH| jIrNAH kambalakAH prAdhyA-mamukhaM dinasaptakam // 36 // bhRgazIrve'zcamahiSI gAvo lAkSAdikodravaH / kharA ratnAni turI bodakpIDA SaSTivAsarAn // 37 // mArdAyAM tailalavaNasarvakSArarasAdayaH / zrIkhaNDAdisugandhIni mAsaM syAt pazcimA'sukham // 38 // tInoMmeM grahavedha dvArA jAnanA // 34 // kRttikAke vedhase cAvala, yava, maNi hIrA , dhAtu aura tila ina meM vedha hotA hai, tathA ATha mahIne dakSiNa dizA meM duHkha hotA hai // 35 // rohiNI meM vedha ho to saba prakAra ke dhAnya rasa dhAtu aura jIrNa kaMbala ina meM vedha ho , tathA purva dizA meM sAta dina duHkha hotA hai / 36 // mRgazIrSa meM vedha ho to ghor3A, bhaisa, gau , lAkha , kodrava , gadahA , rana aura tuvarI ina kA vedha tathA urAradizAmeM sATha dina pIDA ho // 37 // mAke vedhase tela,lavaNa Adi saba prakAra ke kSAra , rasa aura caMdana Adi mugaMdhita vastu kA vedha tathA hai, isake lie narapatijayacaryA meM sarvatobhadra kI saMskRta TIkA bhI kahA hai ki--"grahaH sadhyApasavyena cakSuSA vedhayet punaH / RkSAkSarasvarAdistu sammukhenAntyabhaM tathA" | yAne bAthIM yA dakSiNa ora dRSTi hoto rAzi, nakSatra svara, vyajana aura tithi ina pAMcoM kA vedha hotA hai| kiMtu sammukha dRSTi ho to antyakA eka nakSatra kA hI vedha hotA hai // 2 // bhau: di pAMca ( maMgala budha guru zukra aura zani ) grahoM meM se jo graha vakrI ho usakI dRSTi dakSiNa mora,zIghragAmI (aticArI) hI umakI dRSTi bAyIM ora aura madhyacArI ho usakI tuSTi sammukha hotI hai // 3 // rAhu aura ketu kI sarvadA vakragati tathA caMdramA aura sUrya kI sadA-zIghragati hai, isalie ina cAroM graha kI gati sarvadA eka hI prakAra hone se unakI dRSTi bhI sarvadA tInoM ora hotI hai // 4 // "Aho Shrutgyanam"
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ memahodaye punarvasvoH svarNarUta karpAsa yugandharI / kusumbhaH zyAmakauzeyaM mAsayugmottarA'sukham ||39|| puSye svarNaghRtaM rUpyaM zAlisauMcalasarvapAH / sarjikAtailahiMgvAdi yAmpapIDASTamAsikI // 40 // AzleSAyAM ca maJjiSThA''rdaka godhUmaThikAH / maricakodravAH zAli-rmAsika patrimAsukham // 41 // maghAyAM tilatailAjya pravAlacaNakAtasI / mudrAH kardakSiNasyAM vigrahazcASTamAsikaH // 42 // prUphAyAM kambaloNa di-yugandharI tilAstathA / rajakaM vastupalyANaM yAmyapIDASTamAsikI ||43|| 'uphAyAM mASamudgAdyaM tandulAH kodravAH punaH / * saindhavaM lazunaM sajjirmAsayugmottarA vyathA // 44 // haste zrIkhaNDa karpUradevakASThAgarustathA / raktacandanakandAdyaM mAsayugmottarA'sukham // 45 // ... , pazcima dizA meM eka mahInA duHkha ho // 38 // punarvasu ke vedhase sonA, rUI, kapAsa, jUmAra, kusuMbha aura kRSNa rezamI vastra kA veva tathA do mahIne uttara dizA meM azubha raheM // 36 // pUyameM sonA, vI, cAMdI, cAvala, zocara lona, sarasoM, sajIvAra tela, hiMga, tathA ATha mahIne dakSiNa dizA meM pIDA raheM / / 40 // AzleSA ma~jITha AdA gehU~ soMTha mirca kodravA aura cAvala tathA pazcimameM eka mAsa duHkha raheM // 41 // maghAmeM tila, tela, ghI, pravAla (mUMgA), cane, alasI, mUMga, aura kaMgu tathA dakSiNa dizAmeM ATha mahIne -vigraha ho // 42 // pUrvAphAlgunI meM kaMbala, rezamI vastra, jvAra, tila, cAMdI aura dakSiNadizA meM ATha mahIne pIDA // 43 // uttarAphAlgunI meM uDada mUMga cAvale kodrava, saiMcaya, lasUna, sajjI, aura uttara meM do mahIne pIDA // 44 // hastameM caMdana, kapUra, devadAra, agara, raktacaMdana caMda Adi aura "Aho Shrutgyanam"
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvatobhadracakram svarNa ra tu citrAyAM mudgamASapravAlakam / azvAdivAhanaM mAsa-chayaM pIDottarA dizi // 4 // svAtI pUgImaricaHsarvapatailAdirAjikAhiGgaH / kharjarAdikapIDA saptadinAnyuttare deshe-||4|| vizAkhApAMyavAH shaaligodhuumaa-mudraajikaa| masUrAmakuSTAzca yAmyA pIDASTamAsikI // 48 // rAdhAyAM tuvarIsarvavidalAnnaM ca tandulAH / makuSTakaDacaNakAH prApIDA dinasaptakam // 49 // jyeSThAyAM guggulaM guI lAkSAkarpUrapAradAH / hihiGgalukAMsyAni prAkapIDA dinasaptakam / / 50 // bhUle zvetAni vastRniHrasA dhAnyAni saindhavam / kasalavaNAdhaM ca mAsikaM pazcimAsukham // 51 // pUSAyAmacanatuSadhAnyaghRtamUlajUrgAdiH / bedhyaM sazAlipazcimadizi mAsikamazubhamanyadvA // 52 // uttAmeM do mahIne pIDA 45 citrA meM sonA, ratna, mUMga, uDada, mUMgA, ghoDA, Adi vAhana aura do mahIne uttara dizA meM pIDA // 46 // svAti meM sopArI, mirca, sarasaba, tela, rAI, hiMga khajUra Adi tathA uttara deza meM sAta dina pIDA // 17 // vizAkhAmeM yava, cAvala, gehU~, mUMga, rAI, masura, vanamUMga tathA dakSiNa dizAma ATha mahIne piiddaa||48|| anurAdhAmeM tumarImAdi saba vidala anna, cAvala, vanamUMga, kaMgu, cane tathA pUrvadizAke deza meM sAta dina pIr3A rahe // 46 // jyeSThAmeM gugala, guDa, lAkha, kapUra, pArA, hiMga, hiMgalu aura kAMsI ina meM vedha tathA pUrva dizA meM sAta dina pIDa raheM // 50 // mUla meM sapheda vastu, rasa, dhAnya, saMdhava, kapAsa, lavaNAdi meM vedha aura pazcimameM eka mAsa duHkha // 51 // pUrvASADhA meM aMjana tugha dhAnya ghI kaMdamUla, jUrga (cAvala) mAdiko vedhate hai tathA pazcima dizAmeM eka "Aho Shrutgyanam"
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ mevamahodaye uSAyAmazvavRSabhA gajalohAdidhAtavaH / sarva va sAravastvAjyaM prAravyathAdinasasakam // 53 // drAkSAkhajUrapUgailA mugA jAtiphalaM hayAH / / abhijichedhataH pUrvA vyathA vA dinasatakam // 54 // zravaNe'khoDacAli pippalI pUgavAyavam / tuSadhAnyAni vedhyAni prAkzubhaM saptavAsarAn // 5 // dhaniSThAyAM svarNarUpya-dhAtavaH sarvanANakam / maNimauktikaranAdi saptAhaM pUrvataH zubham / / 56 // telaM kodravamayAdi dhAtakIpanamUlakam / challiH zatabhiSagvedhyaM vAruNyAM mAsikaM zubham // 5 // priyaGgamUlajAtyAdi sarvadhAnyAni dhAtavaH / / sarvoSadhaM devadAryAmyAM pIDA'STamAsikI // 58 // pUrvAbhAdrapade vedhyamathobhAvedhyamucyate / mAsa azubha rahe // 52 // uttaraSADhA meM ghoDA, baila, hAthI, loha Adi. dhAtu satra sAra vastu aura dhIko vedhate hai, tathA pUrva meM sAta dina vyathA ho // 53 // abhijit kA vedha se drAkSa khajUra sopArI ilAyacI mUMga jAyaphala aura ghoDA ko vedhate hai tathA pUrva deza ke deza meM sAta dina pIDA ho // 54 // zravaNa meM akharoTa cI.jI pIpala sopArI yatra tuSa dhAnya inako bhI vedhata hai aura pUrva meM sAta dina zubha raheM // 55 // dhaniSThAmeM sonA cAMdI Adi dhAtu, saba prakAra ke dravya, maNi motI aura gla Adiko vedhate hai tathA pUrva meM sAta dina zubha raheM // 56 / / zatabhiSA meM tela kodrava madya Adri AvalA ke patra mUla aura chilakA ko vedhate hai, tathA pazcima dizA meM eka mAsa zubha raheM / / 57 // pUrvAbhAdrapadA meM vedha ho to priyaMgu, mUla, jAyaphala saba prakArake dhAnya tathA auSadha, devadAru inako vedhate hai, tathA dakSiNa ATha mahIne pIDA rahe // 58 // uttarA "Aho Shrutgyanam"
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvatobhadraMyakram (476) guDakhaNDAH zarkarA ya khalaM tilAzca zAlayaH // 59 // ghRtaM maNimauktikAni vAruNyAM mAsikaM zubham / pauSNe zrIphalapUgAdi mauktikaM maNayo'pi ca // beDA RyANakaM sarva vAruNyAM mAsikaM zubham // 6 // prazcinyAM vrIhayo jUrNA vesaroSTraghRtAdikam / . sarvANi dhAnyavastrANi mAsayottarA vyathA // 6 // bharaNyAM tuSadhAnyAni yugandharI ca vedhyate / maricAyauSadhaM sarva yAmyAM pIDASTamAsikI // 32 // . iti nakSatravedhe zubhAzubhaphalam / athArgha sampravakSyAmi yaduktaM brahmayAmale / ekAzItipade cakre grahavedhe zubhAzubham // 63 // dezaH kAlastathApaNyamiti tredhAnirNaye / cintanIyAni viddhAni sarvadeva vicakSaNaH // 4 // bhAdrapadameM vedha ho to guDa, khAMDa, sakkara, khalI, tila, cAvala, ghI, maNi, motI inakA vedha hotA hai tathA pazcima dizA meM eka mahIne zubha raheM / 56 // revatI nakSatra meM vedha ho to zrIphala, sopArI, motI, maNi, beDA, RyANaka, vastuko vedha hotA hai tathA pazcimameM eka mahIne zubha rahe // 60 // azvinI meM cAvala, jUrNa, vesara, UMTa, ghI saba prakAra ke dhAnya tathA vastra ko vedha hotA hai aura do mahIne uttara meM pIDA ho // 61 // bharaNI meM tuSa dhAnya, jvAra, mirca mAdi auSadha ina saba ko vedhate hai tathA dakSiNa meM ATha mahIne pIDA raheM // 62 // -- : kraya vikraya padArthoM ke argha (mUlya) kA nirNaya jaisA brahmayAmala nAmaka graMtha meM graha vedhadvArA zubhAzubha kahA hai, vaisA isa ikyAsI pada vAlA sarvatobhadracakra meM kahatA huuN|| 63 // sarvadA vicakSaNa puruSoM ko bharSa kA nirNaya karane yogya deza, kAla aura paNya ye tInoM ke vedha kA "Aho Shrutgyanam"
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ (480) meghamahAdaye dezakAlapaNyanirNayaH-- dezo'tha maNDalaM sthAnamiti deshstriyocyte| varSa mAso dinaM ceti tridhA kAlo'pi kathyate // 6 // dhAturmUlaM tathA jIva iti paNyaM tridhAmatam / asya trikaM trayasthApi vakSyAmi svAmikhecarAna // 6 // dezAdInAM svAmijJAnam ----- .. dezezA rAhumandejyA maNDalasvAminaH punaH / ketusUryasitAH sthAnanAthAzcandrAracandrajAH // 7 // varSezA rAhuketvArkijIvA mAsAdhipAH punaH / / bhaumArkajJasitA jJeyAzcandraH syAdivasAdhipaH // 8 // dhAtvIzAH saurirAhArA jIvezAjJendusUrayaH / . mUlezAH ketuzukrALa iti paNyAdhipAH grahAH // 66 // puMgrahA rAhuketvArkajIvabhUmisutA matAH / vicAra karanA cAhiye // 64 // deza, maMDala aura sthAna, ina bhedoMse deza tIna prakArakA hai / tathA varSa, mAsa aura dina, ina bherdose kAla bhI tIna prakArakA. kahA hai // 65 // dhAtu, mUla aura jIva ina bhedoM se paNya bhI tIna prakAra kA mAnA hai / tIna prakArake deza, tIna prakArake kAla aura tIna prakArake paNya ina tIna trikoMke svAmI grahako kahatA hU~ // 66 // deza kA svAmI--- rAhu, zani aura bRhaspati haiM / maMDala kA svA. mI-ketu sUrya aura zukra haiM / tathA sthAna kA svAmI-caMdramA, maMgala aura budha haiN||| 67 // varSa ke svAmI-rAhu, ketu, zani aura bRhaspati haiN| mahIne ke svAmI- maMgala sUrya budha aura zukra haiM / tathA dinakA svAmI candramA hai // 68 // dhAtu ke svAmI- zani, rAhu aura maMgala haiM / jIvake svAmI budha candramA aura bRhaspati haiM ! tathA mUla ke svAmI- ketu zukra aura sUrya haiM / ye paNya ke svAmI graha haiM / / 66 / / "Aho Shrutgyanam"
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvatobhadracakram zrIgrahau sitazItAMzU saurisomyau napuMsakau // 70 // sitendra sitavarNezau raktezau bhImabhAskarI / pItezau saguru kRSNanAthAH ketutamo'rkajAH / / 714 vazAt svAminirNaya: graho vakodayo yo yadA syAd balAdhikaH / dezAdInAM saH evaikaH svAmI kheTastadA mataH // 72 // kSetrabalam svakSetrasthe balaM pUrNa pAdonaM mitrabhe gRhe / a samagRhe jJeyaM pAdaM zatrugrahe sthite // 73 // cakrodaya balam - vakrodayAhamAnA pUrNavIryo graho bhavet / (41) rAhu ketu sUrya bRhaspati aura maMgala ye puruSa saMjJA vAle graha haiM / zuka aura caMdramA ye donoM strI saMjJAvAle graha haiM / tathA zani aura budha ye donoM napuMsaka saMjJAvAle graha haiM // 70 // zveta varNake svAmI- zukra aura caMdramA, [kta varNa ke svAmI maMgala aura sUrya, pIta varNa ke svAmI budha aura guru; tathA kRSNa varNa ke svAmI ketu rAhu aura zani haiM // 71 // upara jo deza Adi ke svAmI graha kahe haiM, inameM se jo maha, vaka, udaya, ucca aura kSetra ina cAra prakArake baloM meM se jo adhika balavAlA ho, vahI eka graha una dezAdika kA svAmI hotA hai arthAt jisa ke do tIna Adi graha svAmI hote haiM inameM jo balavAn ho vaha svAmI mAnA jAtA hai // 72 // graha apanI rAzi para ho to pUrNa (cAra pAda), mitrakI rAzi para hoM to tIna pAda, sama grahakI rAzi para ho to bhAdhA (do pAda), aura zatru grahakI rAzi para ho to eka pAda bala hotA hai // 73 // , jisane dina praha vakrI yA udaya raheM, isakA AdhA samaya bIta jAne " Aho Shrutgyanam"
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ (482) meghamahodaye tadanapRSTage kheTe bala rAzikAna matama // 74 // uccabalamuccAMzasthe...balaM pUrNa nIcAMzasthe balaM khilam / trairAzikavazAd jJeyamantare tu balaM budhaiH / / 75 // svAmivazAd vedhaphalanirNayaH-- evaM.dezAdhinAthA ye te vedhakagrahaM prati / suhRdaH zatravo madhyAzcintanIyAH prayatnataH // 76 / / svamitrasamazatrUNAM vidhyan dezAdikaM kramAt / duSTaM duSTagrahaH kuryAdekachitricatuSpade / / 7 / / svamitrasamazatrUNAM vidhyan dezAdikaM kramAt / zubhagrahaH zubhaM datta catustridvayekapAdajam / / 78 // para vakrI ko yA udayakA madhya phala jAnanA, isa samaya graha pUrNa balavAn hotA hai| usa madhya kAlase jitanA Age yA pIche rahe utanA nyUna bala rAzika gaNitase jAnanA // 74 // graha ucca rAzi meM parama ucca aMza para ho to pUrNa bala, tathA nIca rAzi meM parama nIca aMza para ho to balahIna jAnanA, aura ina donoMke bIca meM kahIM ho to usakA bala vidvAnoMko. trairAzika gaNitase jAnanA caahiye|75|| isI taraha jo, deza Adike svAmI graha kahe haiM, ve graha apane 2 deza mAdi ko vane vAle grAha ke pati mitra zatru yA sama inameM se kyA hai ? isakA yatna se vicAra kareM // 76 // deza Adi kA vedha karanevAlA graha azubha ho to kramase azubha phala detA hai| svAmI svayaM vedhakartA ho to eka pArda, badhakatA mitragrAha ho to do pAda, samAna graha ho to tIna pAda, aura zatru graha ho to pUrNa phala karatA hai // 77 // deza Adi kA vedha karanevAlA graha zubha ho to kramase zubha phala detA hai / svAmI svayaM medha "Aho Shrutgyanam"
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvatobhadram vedhyaM pUrNadRzA pazyametatpAduphalaM grahaH / vidadhAtyanyathA jJeyaM phalaM dRSTacanumAnataH // 76 // varNAdyupari dRSTijJAnam -- varNAdisvararAzInAM meSAceM rAzimaNDale / grahadRSTivazAda dRSTiSedhe badayo matAH // 80 // svaravarNAn svacoktAn tithividdhAni pIDayet / tithivarNeSu yo rAzistaddRSTau syAnnirIkSaNam // 8 // azubho vA zubho vAtra zukle vidhyan tithigrahaHsarva nijaphalaM datte kRSNapakSe tadardhatAH // 82 // kheTasya svAMzake jJeyA pUrNadRSTiH sadA budhaiH / dRSTihIne punarvedhe na syAt kizcicchubhAzubham // 83 // : (4-3) karttA ho to pUrNa phala, vedha kartA mitragraha ho to tIna pAda, samAna graha ho to do pAda aura zatrugraha ho to eka pAda phala karatA hai 78 // kartA graha yadi pUrNa dRSTise dekhe to uparokta pAda krama se jitanA vedha phala kahA hai utanA pUrNa detA hai, aura pUrNa dRSTise na dekhe to dRSTi ke anusAra phala detA hai // 76 // "Aho Shrutgyanam" meSAdi dvAdaza rAzicakra meM vedhakartAko dRSTi jisa varNa svara AdikI rAzi para ho to vaha dRSTi usake varNa svara Adike para bhI mAnI hai // 80 // sarvatobhadracakra meM svara aura varNakI tithiko vedha honese ve sthara aura varNa bhI vedhe jAte hai, aura una tithi varNoM kI rAzi para vedha ho to unaM tithi svara aura varNake para bhI dRSTi hotI hai // 1 // vevakartA graha cAhe azubha ho yA zubha ho paraMtu tithiko zuklapakSameM vedhe to pUrvokta vedhaphala jitanA ho utanA pUrNa phala detA hai, aura kRSNapakSa meM vedhe to AdhA phala detA // 82 // apane azoMmeM grahakI pUrNa dRSTi vidvAnoM ko jAnanA cAhiye | vedhakartA graha kI dRSTi na ho aura kevala vedha hI ho to kucha bhI zubhAzubha
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ mevamahodaya beghaddhArAvizvAnirNaya:---- saumyA pUrNarazA pazyan vidhyan vrnnaadipshkm| phala viMzopakAn paJca rastu caturo dizet // 8 // parNAdipalake yAvat sthAnatve vaiva yaavtaa| iSTistadanumAnena vAcyAstatra viMzopakAH // 8 // evaM pizopakA yatra saMbhavanti shubhaashubhaaH| bhanyo'nyazodhane teSAM phalaM jJeyaM zubhAzubham // 86 // vartamAnAgheviMzAMzAH kalpA iha vizopakAH / ... nahIM hotA // 3 // yadi vedhakartA graha varNa Adi pAMcoM ko pUrNa dRSTi se dekheM aura vedhe to zubhaprAha pAMca vizvA, aura kUragraha cAra vizvA phala dete haiM // 84 // varNa, svara, tithi, nakSatra aura rAzi ina pAMcomeM vedhakartA graha kI. jitane pAda dRSTi ho usake anusAra grahoMke vizve kahanA cAhiye // 85 // isa prakAra jahAM zubha aura azubha donoM prakAra ke grahoMke vizve prApta ho, vahAM una donoMkA paraspara aMtara kareM, isameM bAkI zubha grahoM ke vizve rahe to zubha aura krUra grahoMke rahe to azubha jAnanA // 86 // jisa vastu kA vedha dvArA nirNaya karanA ho usa vastu kA vartamAna meM (arthAta varSa mAsa tathA dinameMse jisa samaya nirNaya karanA ho usake * varSa pravezameM) jo bhAva ho usake vIza vizve yAne vIsa bhAga kalpanA kareM, unameMse eka bhAga tulya vizve mAna kara pUrvokta kramase prApta zeSa vizve jo zubhagrahoMke ho to usa meM milA deM aura kUragrahoM ke ho to ghaTA deN| aisA karanese yadi bIsa se jisane adhika ho utane vizve vastu mandI aura jitane nyUna ho utane *pralokya prakAzama bhI caitrame yAne varSa pravezameM jo mukhya bhAva ho usakA yahAM grahaNa karanA ityAdi kahA hai| jaise-~_.. "caitreyA ra pradhAno'rthaH sa paNyA?'tra gRhyte| pratyahaM pratimaMcApi pratipaNyaM ca nUtanaH " // 1 // "Aho Shrutgyanam"
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvatobhadram te kramAda vartamAnAyeM deyAH pAtyAH zubhAzubhe // 87 // bhUmikamparajoraklairdRSTirnighAtavarjite / deze sarvasukhopete vedhAdargha vadeda budhaiH // 88 // iti sarvatobhadracakram / atha sarvavicAracakre balAbalaM pUrvAcAryakathitaM yathAzukrAste bhAdramAse zubhabhagaNagate vAkpatau sausthya hetau, jyeSThAcAhe suvAre zazisitadhiSaNeSUdite nizyagastye / krUre bhUpAdivarge vighaTini samaye maGgale vakrite'pi, ASADhyAM pUrNaviSNye praharavasugate jAyate divyakAlaH // 86 // bhUpe'mAtye'nAthe kuzalakRti raveH saMkrame vRddhabhe syA dASAyAM saumyapUrve prasarati pavane durddinaM sarvayAmyAm / rAtrAvArdrApraveze vRSabhatanugate saumyayukte ca sUrye, (*) vizva tejI jAnanaM / yAne vastuke vizve bar3he to vastukI vRddhi aura mUlya kI ha ni, tathA vastuke vizve ghaMTe so vastu kI hAni aura mUlyako vRddhi hotI hai // 87 // bhUmi kaMpa raja tathA lohI kI vRSTi, aura ulkApAna inase rahita saba sukhavAle dezoM meM vedha dvArA vidvAnoMko ardha (mUlyabhAva) kahane cAhiye // 8 // > - bhAdramAsameM zukra kA asta ho, sukhake hetubhUta bRhaspati zubha rAzi para ho, jyeSTa zukI AdimeM acche vArako caMdramA aura zukra ke nakSatroM meM rAtri ke samaya agasti kA udaya ho, krUra graha rAjavarga meM ho, sundara samaya ho aura maMgala kI ho, tathA ASADha pUrNimA ko ASADhI nakSatra ATha prahara pUrNa ho to divya kAla (zubha varSa) hotA hai // 86 // varSake rAjA maMtrI aura dhAnyAdhipati ye zubha ho, ravi kI saMkrAMti bRhat nakSatra meM ho, bhASA pUrNimAko uttara tathA pUrva dizAkA vAyu caleM, AThoM hI prahara durdina raheM, rAtri bhadrAM praveza ho, vRSa lagna meM sthita sUrya saumya graha se "Aho Shrutgyanam"
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) meghamadova cidvairebhiH sukAlo jagati zubhakaro varSaNe kRttikaayaam| 60 / rAtrau saMkrAntirArdrAyAmapyagastyodayo yadA-1 tadA varSe subhikSaM syAda viparIte viparyayaH // 91 // iti / atha jalayoga: aSTau na yutau kurai IzukrAvekarAzigau / jIvadRSTau vizeSeNa mahAvRSTistadA bhavet ||12|| jJajIvAvekarAzisthau krUradRSTirvivarjitI / zukradRSTau vizeSeNa kurute vRSTimuttamAm // 63 // jIvazukrau yadA yuktau krUreNApi vilokitau / budhadRSTau mahAvRSTi kurute jalayogataH // 64 // gururbudhA dAnavendrA ekarAzigata trayam / adRSTa krUra khecarairmahAvarSAvidhAyikam // 65 // yadA zukrazca bhaumazca mandazcaka rAzigaH / yukta ho tathA kRtikAmeM varSA ho, ityAdi zubha cihna ho to jagatmeM sukAla hotA hai // 60 // yadi rAtri ke samaya sUryakA ArdrA meM saMkramaNa ho aura agasti kA udaya ho to varSa meM subhikSa hotA hai aura isase viparIta ho to viparIta yAne duSkAla hotA hai // 61 // 4415 budha aura zuka ye donoM eka rAzi para ho kiMtu krUra graha sAtha na ho tathA unakI dRSTi bhI na ho aura bRhaspati kI dRSTi ho to vizeSa karake mahA varSA hotI hai // 62 // budha aura zuka eka rAzi para ho aura krUra graha kI dRSTi se rahita ho kiMtu zukra kI vRSTi ho to vizeSa kara ke uttama varSA hotI hai // 63 // bRhaspati aura zukra eka sAtha ho aura krUra graha se dekhe jAte ho tathA budha kI bhI dRSTi ho aisA jalayoga mahA varSA karatA hai // 64 // guru budha aura zukra ye tInoM eka rAzi para ho aura una para krUra grahoM kI dRSTi na ho to mahA varSA kAraka hote haiM // 65 // " "Aho Shrutgyanam"
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ jlyogaa| tadA varSati parjanyo jIvadRSTau na saMzayaH // 9 // zukra candrasamAyukte. bhaume vA candrasaMyute / uhandhanA dizaH sarvAH jalayogastadA mahAn // 6 // aprato vA sthitAH saumyAH RrANAM tu parasparam / vadate salila bhUri na toyaM sthAviparyaye // 68.. ekarAzigato jIvaH sUryeNa saha vrssti| . yAvannAstamanaM yAti yoge nAmmo jJajIvayoH // 6 // unmArgagamanaM kRtvA yadA zukraM tyajed budhH| tadA varSati parjanyo dinAni paJca sapta vA // 10 // karkaTe tu pravizantaM sUryaM pazyed yadA guruH / ... pAdonaM pUrNadRSTyA vA tatra kAle mahAjalam // 10 // udaye'staMgame cet sthAjjIvadRSTo yadA grahaH / pAdonaM pUrNadRSTyA thA tadA varSati nAnyathA // 102 // yadi zukra maMgala aura zani ye tInoM eka rAzi para ho aura una para bRhaspati kI dRSTi ho to meva barasatA hai isameM saMzaya nahIM // 66 // zuka ke sAtha caMdramA ho yA maMgalake sAtha caMdramA ho aura samasta dizA vAdala sameta ho to mahAn jalayoga hotA hai // 67 // kUra grAhoMke Age zubha praha sthita hoM to jala bahuta barase aura isase viparIta hoto varSA na ho // 68 // sUryake sAtha eka rAzi para bRhaspati ho to varSA ho jaba taka budha aura bRhaspati bharata na ho aura yaha yoga raheM // 66 // tathA budha vakrI hokara zukrako tyAge taba pAMca yA sAta dina varSA ho // 10 // yadi karkarAzi meM praveza karatA huA sUrya ko bRhaspati pauna yA pUrNa dRSTi se dekhe to mahAvarSA ho // 101 // udya aura asta hote samaya koI bhI . graha bRhaspatise pauna yA pUrNa dRSTise dekha jAya to varSA ho anyathA na ho // 902 // saba maiDaloM meM sthita grAha pauna yA pUrNa dRSTise bRhaspati dekhe "Aho Shrutgyanam"
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ (488) meghamahodaye maNDaleSu ca sarveSu saMkramAntaM yadA grahaH / pAdonaM pUrNadRSTyA vA gurumanye jalAvaham // 103 // zanau zukre'lpavRSTiH syAnna sasyAni bhavanti ca / vakottIrNAH zubhAH krUrA jIvo vaRgataH zubhaH // 104 // aticAragatAH krUrAH svalpavRSTipradAyakAH / saumyA yadA vakratAstadA vRSTividhAyinaH // 105 // siMhe kanyAyAM tulAyAM yAsyate ca yadA guruH / ekAkIgrahayukto vA varSatyeva mahAjalam // 106 // zukrasya yadi bhaumena yadi syAt samasaptakam / dRSTirmAse tadA kAle tathaiva zanijIvayoH // 107 // krUrANAM saha saumyaizca yadi syAt samasaptakam / anAvRSTistadA jJeyA lokapIDA mahatyapi // 108 // iti // atha sUryacandrakRtajalayogaH- - revatyAdizcatuSkaM ca raudraM paJcakameva ca / to jala varSA ho // 103 || zani zukra eka rAzi para ho to varSA thor3I ho aura dhAnya na ho / krUra graha kI ho cUkane bAda zubha hote hai aura bRhaspati vakrI ho to zubha hotA hai // 104 // krUra graha yadi aticArI ho to thor3I varSA karanevAle hote haiM / saumyagraha yadi vakrI ho to adhika dRSTi karanevAle hote haiM // 105 // yadi siMha kanyA aura tulA rAzi para bRhaspati ho aura sAtha koI eka praha ho to mahAvarSA hotI hai // 106 // yadi maMgala ke sAtha zukra kA samasaptaka arthAt zukrase sAtavIM rAzi para maMgala ho yA maMgala se sAtavIM rAzi para zukra ho to eka mahIne varSA ho / isI taraha: zani aura bRhaspati kA samasaptaka ho to bhI varSA ho // 107 // yadi zubha grahoM ke sAtha kUroM kA samasaptaka ho to manAvRSTi tathA lokapIDA ho / 108 / revatI Adi cAra, ArdrA- mAdi pAMca, pUrvASADhA mAdi cAra caura - tIrmo "Aho Shrutgyanam"
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ jalayogaH pUSAcatuSkaM candrasya bhAnImAni tathottarA // 106 // zeSANi sUryazakSANi phalameSAmihoditam / sUrye sUrye mahAn vAyuzcandre candre na varSaNam // 11 // *sUryacandramasoryogo yadi syAda rAtrisambhavaH / tadA mahAvRSTiyogaH kIrttito'yaM purAtanaiH // 11 // puMstrInapuMsakanakSatrayogaH-- bhAni nAryo dazArdrAtaH klIva trayaM dvidaivataH / mRlAzcaturdazaANi puruSAkhyAni kIrtayet // 112 // nare nare bhavettApo mahAtApo npuNske| striyA striyA mahAvAto vRSTiH strInarasaGgame // 11 // evaM dvAracatuSTayI samuditA proktA punadize, uttarA ye candramAke nakSatra haiM // 106 // aura bAkI ke sUrya nakSatra haiN| inakA phala sUryakA nakSatra meM praveza ke samaya vicAranA-- caMdra aura sUryake donoM nakSatra sUrya ke ho to mahAvAyu caleM aura donoM nakSatra caMdramAke ho to varSA na ho||110||prNtu sUrya caMdramA donoM ke nakSatra ho to prAcIna logoMne baDA dhRSTi yoga kahA hai // 111 // ArdrA Adi daza nakSatra strIsaMjJaka hai, vizAkhA Adi tIna nakSatra napuMsaka saMjJaka haiM aura mUla Adi caudaha nakSatra puruSa saMjJaka haiM // 112 // sUryakA nakSatrameM praveza samaya sUrya aura caMdramA donoM puruSasaMjJaka nakSatrameM ho to garamI par3e, napuMsaka saMjJaka nakSatra meM ho to mahAn tApa (garamI) par3e, strIsaMjJaka nakSatra meM ho to mahAvAyu cale tathA strIsaMjJaka aura puruSa saMjJaka nakSatra meM ho to varSA ho // 113 // *vizeSaH- budhaH zukrasamIpasthaH karotyekArNavAM mhiim| tayorantargato bhAnuH samudramapi zoSayet // 1 // . .. budha aura zukra pAsa 2 ho to bahuta darSA ho yadi ina donoM ke madhyameM sUrya ho to samudra bhI zuSka hojAya arthAt varSA na ho| "Aho Shrutgyanam"
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ (BED) meghamahodaye barSe meghamahodayAvagamane sphAre'dhikAre mayA / sarvasmin ramati dhruvaM varamatiryasya prabhAzAlinaH, zAstre'sminnanu tasya vazyamakhilaM jAyeta bhUmaNDalam / 114 iti zrImeghamahodayasAdhane varSa bAMdhe tapAgacchIyamahopAdhyAyazrI meghavijayagaNiviracite dvAracatuSTayakathano nAma: dvAdazo'dhikAraH // atha zakunanirUpaNo nAma trayodazo'dhikAraH / tatra prathamaM pRcchAla nam chAlane caturthasthau zanirAha yadA punaH / durbhikSaM ca mahAghoraM tatra varSe dhuvaM bhavet // 1 // caturNAmapi kendrANAM madhye yatra zubhA grahAH / tasyAM dizi ca niSpatti: subhikSaM ca prajAyate // 2 // yasyAM dizi zanirdaSTaH krUraiH zatrugrahasthitaH / isI prakAra mahodaya kA jJAna karAnevAlA varSa prabodha - tuSTa nAma kA bArahavAM adhikAra maiMne kahA, jisa prabhAvazAlI kI zreSTha buddhi isa sampUrNa zAstra meM ramati hai usako saMpUrva bhUmaMDala nizcaya se bazIbhUta hotA hai // 114 // saurASTrarASTrAntargata- pAdalipta puranivAsinA paNDitabhagavAnadAsA vyajainena viracitayA meghamahodaye bAlAva bodhinyA''ryabhASayA TIkito - hAracatuSTayanAmo dvAdazo'dhikAraH / varSA prazna meM cauthe sthAna meM zani aura rAhu ho to usa varSa meM mahAghora durbhikSa ho // 1 // prathama caturtha saptama aura dazama ina cAroM kendra ke madhya meM jahAM zubha graha ho usI dizA meM dhAnya prApti aura subhikSa ho - // 2 // krUra graha ke sAtha yA zatru graha meM sthita zani kI dRSTi jisa dizA meM "Aho Shrutgyanam"
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ hlth dizi tasyAM budhairvAcyaM durbhikSasvaM na saMzayaH // 3 // praya vRSTipRcchA --- sUryacandramasau zukrazanI saptamagau ydaa| "caturastre'thavA lagnAhinIyau vA tRtIyagau // 4 // vRSTiyogo'yamevaM syAt saumyA vA jalarAzigAH / zuklapakSe vitrikendragasAzcandromburAzigaH // 5 // catuzcandrazukrAyazcandra vA lagnapatini / mahAvRSTiranAvRSTiH krUraistu vilagnagaH // 6 // vRSTiyabhArthazakune zyAmagoghaTadarzane / niyAM vA zyAmavastrAyAM dRSTAyAM vRSTimAdizet // 7 // paJcAGgulisparzane'pi yadyaguThaM janaH spRzet / ho usa dizAmeM vidvAnoMko durbhikSa kahanA cAhiye, isameM saMzaya nahIM // 3 // sUrya aura caMdramA athavA zukra aura zaniye lamase saptama, caturtha, dvi. tIya yA tRtIya sthAnameM ho to // 4 // yaha pRSTi yoga hotA hai| zubhagraha jalarAzi meM ho tathA zu pakSa meM dUsare tIsare aura kendra sthAna meM ho, caMdramA jalarAzimeM ho // 5|| caturthameM caMdra zuka ho, caMdramA lagnameM ho, ye saba mahA varSA karanevAle yoga haiN| yadi krUra graha caturtha aura vilAmeM ho to anAvRSTi ho // 6 // . dRSTikA praznake zakunameM kRSNa gau yA bhare hue kRSNa ghaDA kA darzana, athavA kRSNa vastravAlI strIkA darzana ho to varSAkA honA kahanA // 7 // .. * TI-varSe prazne salilanilayaM rAzimAzritya candro,la yAto bhabasi yadi vA kendragaH zuklapakSe / saumyaSTo pracurasamudakaM pApaDaSTo'lpamammA, prATkAle sRjati na cirAcandravadbhArgavo'pi // 1 // Adra dravya smarati yadi vA pAri tatsaMkSakaM ghA, toyAsamo bhavati tRSayA toyakAghocnulovA,praSTA vAcyaH salilamacirAdastina saMzayena, pRcchAkAle salilamiti vA bhUyate yatra shbdH||2||iti dhArAhasaMhitAyAm // "Aho Shrutgyanam"
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaye tadA kRSTistu mahatI sAvitrI sparzane'lpikA:10 anyacca-diNayAhivassa taie paMcamanavame jalaggaho jaasiN| lahuvarisassai meho dinanavasagapaMcamamammi // 9 // maMtra-OM naTThamayaThANe paNahakamaTThanahasaMsAre / paramaTTanihi ? aguNAdhIsaraM vaMde (svaahaa)|| athavA-OM hrIM zrIM klIM A~ lakSmI svAhA / anena maMtreNAbhimaMtrya vastudhAnyAdikaM tolayitvA granthau bayate, rAtrau zIrSe mucyate, ghaTate cedastu tadA mahargha, varddhate cetsamagham / akSayatRtIyAvicAraH .. akSayAyAM tRtIyAyAM sandhyAyAM saptadhAnyama / puMjIkRtya sthApanIyaM pRthak pRthak taroradhaH // 10 // yadvistRta syAttaddhAnyaM tadva bahu jAyate / yatpuMjarUpaM vA tiSThenaiva niSpadyate punaH // 11 // . vaidi praznakAraka pAMca aMgulI ke sparza meM a~gUTheko sparza kare to mahAvarSI ho, * sAvitrI ( anAmikA ) ko sparza kare to thoDI varSA ho // 8 // sUrya se tIsarA pAMcavAM aura sAtavAM sthAna meM jalagazike grAha"ho to naya saMta yA pAMca dina ke bhItara varSA barase // 6 // vastu yA. dhAnya Adi uparokta maMtra se maMtritakara tathA tolakara gAMTha bAMdhakara rAtri mastaka nIce dho, pIche dina meM phira tole jo dastu yAH dhAnya ghaTa jAya vaha maha~ge hoM aura jo bar3ha jAya vaha saste hoM / / .. akSaya tRtIyA (vaizAkha zuka tIja) ko saMdhyAke samaya sAta prakAra ke. dhAnya ikaTThe karake vRkSa ke nIce alaga alaga rakheM // 10 // yadi ve dhAnya vikhara jAya to usa varSa meM bahuta dhAnya ho aura ikaTThe hI par3e rahe to. .. * " anAmikA sAvitrI gaurI bhagavatI zivA" aisA mahA mahopAdhyAya,zrI meghavijayagaNi kRta 'hastasaMjIvana' nAmaka sAmudrika graMthama kahA hai. 1: ................ "Aho Shrutgyanam"
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakunanirUpaNam akSayaNyAM tRtIyAyAM prapUrya sthaalmmbunaa| raviM vilokayenmadhye tatparUpaM vimRzyate // 12 // rakte sUrye vigrahaH syAnnIle pIte mahArujaH / zvete subhikSaM rajasA dhUsare toDamUSakAH // 13 // bhikSukAnAM ca bhikSAptibahulA sA subhikSakRt / jale'dhike mahAvarSA dhAnye vRddha'tisusthatA // 14 // pUrNakumbho'thavA sthApyo mRtpiNDAnAM ctussttye|| ASADhAdicaturmAsyA pRthak nAmnA pratiSThite // 15 // : kumbhAdgalajalenAA yAvantaH piNDakAmRdaH / . . vRSTistAvatsu mAseSu zuSke piNDe na varSaNam // 16|| atha rAkhaDI ( rakSAbaMdhaparva ) vicAra:-.---. . zrAvaNyAmatha rAkAyAM rakSAparvaNi vIkSate / AgacchagodhanaM sAyaM tasmAd yA gau purassarA // 1 // tasyAzcivarSayodhaH zubhAzubhavinizcayAt / . utpatti nyUna ho // 11 // akSaya tRtIyAko eka thAlImeM jala bhara kara isameM sUrya ko dekhe aura usakA svarUpa vicAreM // 12 // sUrya lAla. dIkhe to vigraha, nIlA tathA pIlA dIkhe to mahA roga, sapheda dIkhe to subhikSa, maTTI yukta dhUsara varNa dIkhe to TiDDI cUheM Adi kA upadrava ho // 13 // bhikSukoM ko bhikSA kI prApti adhika ho to vaha subhikSakAraka jAnanA / jalakI adhikatA prApta ho to maharSAi aura dhAnya kI adhikatA ho to bahuta sukha ho // 14 // 'ASADha aAdi cAra mahIne kA nAmavAle mATI ke cAra piMDa (gole) banAkara unake upara jalase pUrNa ghar3eko rakheM // 15 // jitane viMDakI mATI kuMbhase jharatA chupA jala se bhIMja jAya, utane mahIne meM varSA ho aura zuSka par3I rahe usa mahIne meM varSA ne ho // 16 // rakSA baMdhanakA parva yAne zrAvaNa zukla pUrNimAke saMdhyA samaya goMdhana (gau samuha) ko AlA "Aho Shrutgyanam"
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ sA gau surUpA surakSA zreSThA proNadudhAmatA // 18 // tasyA pucche camare paDasatrasya lAmakRt / paNi vyavasAya: syAzapuccha katitaM zubham // 16 // gordambhane prajAduHkhaM tayuddhe raajvigrhH| ... gopena tAdhyamAnAyAM tasyAM rogAd mayaM bhuvi // 20 // niHzRGgAyAMgaci chatrabhaH pucche ca vakrite / samAdezyaM varSayakaM khaNDavRSTiH payomuvA // 21 // gopravezasamaye sito vRSo yAti.kRSNapazureva vA purH| bhUri vArisabalenamadhyamaM nAsite'mparikalpanA preH||22|| nAmAdvististramRdAdikumbhaH, pradakSiNAMzrAvaNApUrvamAsaH / hubhA dekhe, usa meM jo gau Age ho // 17 // usa ke cihna ke anusAra zubhAzubha varSa kA bodha kareM--- vaha gau suMdara, acche sauMgavAlI, acchA droNa bhara dUdha denevAlI // 18 // mora pU~cha para kezavAlI ho to vyApAriyoM ko vyApAra meM rezama, sana bhAdike vastroM se lAbha ho| aura pU~cha ke bAla kAThA huA ho to azubha hotA hai // 16 // gau da ga (bhAgase jalane kA ciha) vAlI ho to prajA ko duHkha, usakA yuddha se rAUvitraha, gvAlA mAratA humA ho to ghRthivI para roga kA bhaya ho // 20 // sIMga vinAkI ho to chatrabhaMga, vaka (TeDhA) pU~chvAlI ho to varSa bhI vaka kahamA tathA megha khaMDa varSA kareM // 21 // ... gau pravezake samaya sapheda baila yA kAlA varNake baila ina donoM meM se sapheda baila (gau) Age ho to bahuta varSA aura kRSNa baila bhAge ho to madhyama varSA ho // 22 // jalase pUrNa aise mRttikA (miTTI)ke kalazoM (dhar3e) para zrAvaNa Adi tIna mahInoMkA nAma likhakara pradakSiNA kareM, yAne ukta kalazoMko mastaka para lekara jAlAzraya yA devamaMdirakI pradakSiNA kareM / isameM jo kalaza pUrNa "Aho Shrutgyanam"
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakunanirUpaNam pUrNaiH samAsaH salilena pUrNo bhaneH zrutaistaiH parikalpyananaiH // atha vArAdisaMhitAyAmASADhapUrNimAvicAraHbhASAyAM samatulitAdhivAsitAnAmanye curyadadhikatAmupaiti yojam / tadvirbhavati na jAyate yadUnaM, maMtro'smin bhavati tulA bhimaMtraNArtham // 24 // stotavyA maMtrayogena satyA devI sarasvatI / darzayiSyasi yatsatyaM satye satyavratA hyasi // 25 // yena satyena candrArkau grahA jyotirgaNAstathA / utiSThantIha pUrveNa paJcAdastaM vrajanti ca // 26 // yatsatyaM sarvadeveSu yatsatyaM brahmavAdiSu / yatsatyaM triSu lokeSu tatsatyamiha dRzyatAm // 27 // brahmaNo duhitAsi tvaM madaneti prakIrtitA / rahe usa mAsa meM varSA pUrNa jAnanA aura jo kalaza TUTa jAya, jala karane lage yA jalase nyUna ho jAya to alpa varSA jAnanI // 23 // uttarASADhA yukta ASADha pUrNimA ke dina saba prakAra ke dhAnyoM ko barAbara tolakara aura pUrvokta maM se abhimaMtrita kara rakha deM; pIche dUsare dina tole jisa dhAnya kA bIja bar3ha jAya to usa varSa meM usakI vRddhi, aura ghaTa jAya usakI hAni kahanA / isa vidhirme nIce tulAbhimaMtrake liye nIce likhA huA maMtra par3hanA // 24 // satya kahanevAlI devI sarasvatI kI maMtrapUrvaka stuti karanI cAhiye; he devI sarasvati ! Apa satya batavAlI haiM, isaliye jo satya hai unako dikhA deM // 25 // jisa satya ke prabhAva se candramA, sUrya graha aura jyotirgaNa ye saba pUrvameM udaya hote haiM aura pazcima meM masta ho jAte haiM // 26 // sarva devoM meM brahmavAdiyoM meM aura trilokameM jo satya hai vaha yahAM dIkheM // 27 // tUM jhAkI putrI hai aura 'madanA' nAma "Aho Shrutgyanam"
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahodaya zyapIgotratazcaiveM nAmatoM vizrutA tulA // 28 kSaumaM catuHsUtrakasannibaddhaM, . __ SaDagulaM shikykvstrmsyaaH| khatrapramANaMcadazAGgulAni, SaDeva kakSobhavazikyamadhye // 26 // yAmye zikye kAzcanaM sannivezya, . zeSadravyANyuttare'mbUni caivam / toyaiH kaupyaiH spandibhiH sArasazca, vRSTihInA madhyamA cottamA ca // 30 // dantai gA gohayAdyAzca lomnA,.. bhUpazcAjyaiH sikkena dvijAdyAH / tabadezA varSamAsA dinAca, zeSadravyANyAtmarUpasthitAni // 3 // se prasiddha hai, tUM gotrameM kAzyapI aura 'tulA' nAmase prAvyAta hai // 28 // . sana kI banI huI cAra DoriyoM se baMdhi huI chaha aMgulakA vistAravAlI takhar3I (pallA) honI cAhiye, aura usakI cAroM DoriyoM kA pramANa daza daza aMgula honA cAhiye / ina donoM takhar3I ke bIca meM chaha aMgula kI * katA rakhanI cAhiye // 26 // dakSI ga ora ke palloM sonA aura bAMyI orake palle meM dhAnya Adi dUdha tapAM jala rakhakara tor3anA caahiye| kuMmA sarovara aura nadI ke jala se krama se hIna madhyama aura uttama varSA jAnanA arthAt kUpa kA jala bar3he to to hIna varSA, sarovara kA jala bar3he. to madhyama varSA aura nadI kA jala bar3he to uttama varSA kahanA // 30 // dAMto se hAthI', loma se gau ghor3A Adi pazu , ghIse rAjA , siktha se brAhINa Adi kI vRddhi yA hAni jAnI jAtI hai| usI taraha - * misa sUtra ko pakaDakara tarAjU ko uThAte hai usako RkSA kahate hai| . .. ............... .......................... "Aho Shrutgyanam"
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakunanirUpaNam haimI pradhAnA rajatena madhyA, tayoralAbhe khadireNa kaaryaa| viddhaH pumAn yena zareNa sA vA, tulA pramANena bhavedvitastiH // 32 // hInasya nAzo'bhyadhikasya vRddhi stulyena tulyaM tulitaM tulAyAm / etattulAkozarahasyamuktaM, prAjezayoge'pi naro vidadhyAt // 33 // svAtAvaSADhAsvapi rohiNISu, pApagrahA yogagatA na zastAH / grAvaM tu yogavyamapyupoSya, padAdhimAso dviguNIkaroti // 34 // prayo'pi yogAH sadRzAH phalena, yadA tadA vAcyasasaMzayena / deza, varSa, mAma aura dina tathA zeSa dravya ( dhAnyAdi ) kI vRddhi hAni jAnanI // 31 // tarAjUkI DAMDI suvarNakI ho to zreSTha, cAMdIkI madhyama hai. ina donoM meM se na ho to khadirakI lakar3I kI dagaDI banAnI caahiye| jo zara (bANa)se puruSa vidhe jAte hai, usI prAkArakI aura eka bittA yAne bAraha bhaMgulake pramANa kI dAMDI banAnI cAhiye // 32 // tarAjUmeM barAbara tolane meM jisakI ha ni usakA nAza aura jisa kI vRddhi usakI adhikatA jAnanI / yaha tulAkozakA rahasyako khaa| manuSya isako rohiNI ke yogameM bhI dhAraNa karate haiM // 33 // svAti bhASADhI aura rohiNI, 'ina nakSatroM meM pApa grahakA yoga ho to acchA nahIM / yadi bhASADha mAsa bhadhika ho so usa varSameM svAti aura rohiNIke yoga meM karanA cAhiye // 3 // tInoM yoga samAna phaladAyaka ho to saMdeha rahita zubhAzubha phala kahanA / "Aho Shrutgyanam"
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ (468) meghamahodaye viparyaye yattviha rohiNIjaphalAtsadevAbhyadhikaM nigadyam // 35 // . ityASADhapUrNAyAM tulAtulitayojazakunam / atha kusumalatAphalam -- phalakusumasampravRddhiM vanaspatInAM vilokya vijJeyam / sulabhatvaM dravyANAM niSpattiH sarvasasyAnAm // 36 // zAlena kalamazAlI raktAzokena raktazAlizca / pANDUkaH kSIrikayA nIlAzokena zUkarikaH // 37 // nyagrodhena tu yavakastindukavRddhathA ca SaSTiko bhavati / azvatthena jJeyA niSpattiH sarvasasthAnAm // 38 // jambUbhistilamASAH zirISavRddhayA ca kaGguniSpattiH / godhUmAzca madhukairyavavRddhiH saptaparNena // 39 // . . atimuktakakundAbhyAM karpAsaH sarSapAn vadedazanaiH / badarIbhizca kulatyAMzcirabilvenAdizen mugAn // 40 // aura vIparIta ho to rohiNIme utpanna huA phala se adhika kahA gayA hai // 35 // vanaspatiyoM ke phala aura phUloM kI vRddhi ( adhikatA ) dekhakara saba vastuoM kI sulabhatA aura saba prakAra ke dhAnyakI utpati jAnanA cAhie // 36 // zAlavRkSa ke phalaphUloM kI vRddhise kalamazAlI, rakta azoka kI vRddhise raktazAlI, dUdhakI vRddhise pAMDuka, aura nIla azoka kI vRddhi se zukara dhAnya kI prApti hotI hai // 37 // var3akI vRddhi se yava, tindukakI vRddhise sahI aura pIpala kI vRddhise saba prakAra ke dhAnyakI utpatti ho| 38 // jAmanaphala kI vRddhise tila ur3ada, zirISa kI vRddhise kaMganI, mahueNkI vRddhise gehU~ aura saptaparNa kI vRddhise yava kI vRddhi hotI hai // 36 // pratimuktaka aura kunda ke puSpavRkSa kI vRddhi ho to kapAsa, azana kI vRddhi se sarasava, bera se kulathI aura cirabilbase mUMga kI vRddhi hotI hai // 40 // "Aho Shrutgyanam"
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakuna nirumaNam tasIvetapuSpaiH palAzakusumaizA kodravA jJeyAH / tilakena zaMkhamauktikara jatAnyathA ceGgadena zaNAH // 41 // kariNazca hastikarNairAdezyA vAjino'zvakarNena / gAva pATalAbhiH kadalIbhirajAvikaM bhavati // 42 // campakakusumaiH kanakaM vidrumasampaca bandhujIvena / kurubakavRddhayA vajraM vaiDUrya nandikAvattaiH // 43 // vinyAca sinduvAreNa mauktikaM kuMkumaM kusumbhena / raktotpalena rAjA maMtrI nIlotpalenoktaH // 44 // zreSThI suvarNapuSpaiH padmerviprAH purohitAH kumudai:: saugandhikena balapatirarkeNa hiraNyaparivRddhiH // 45 // AtreH kSemaM bhallAtakairbhayaM pIlubhistathArogyam / - khadirazamIbhyAM durbhikSamarjunaiH zobhanA vRSTiH // 46 // picumandanAgakusumaiH subhikSamatha mArutaH kapitthena / vetasa ke puSpase alasI, palAsa ke puSpase kodrava, tilase zaMkha motI tathA cAMdI aura iMgudI kI vRddhise kuSTA kI vRddhi ho // 41 // hastika vanaspati kI vRddhi hAthiyoM kI, azvakarNase ghoDe kI, pATalase gau kI aura kadalI kI vRddhise bakarI tathA mer3he kI vRddhi hotI hai // 42 // caMpA ke phUloM se suvarNa, dupahariyA kI vRddhise mUMga, kurubaka kI vRddhise vajra, naMdikAvate kI vRddhise vaiDUrya kI vRddhi hotI hai // 43 // siMduvAra kI vRddhise motI, kusuMbha se kuMkuma, lAlakamalape rAjA aura nIlakamalase maMtrI kA udaya hotA hai // 44 // suvarNapuSpa se seTha (vaNika), kamaloMse brAhmaNa, kumuddoMse rAja: purohita, saugaMdhika dravyase senApati, aura Aka kI vRddhi se suvarNa kI vRddhi hotI hai // 45 // AmakI vRddhi se kalyANa, bhilAveM se bhaya, pIluse Arogya, khaira aura zamI se durbhikSa, aura arjuna se acchI varSA inakI vRddhi ho // 46 // picumaMda aura nAgakesara se subhikSa, kaitha se vAyu, nicula se "Aho Shrutgyanam"
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaiSamahodaye niculenAvRSTimayaM vyAdhibhayaM bhavati kuTajena // 47 // dUrvAkuzakusumAbhyAmikSurvahica kovidAreNa / zyAmAlatAbhiSTadvadyA bandhakyo vRddhimAyAnti // 48 // yasmin deze snigdhanichidrapatrAH, sandRzyante vRkSagulmA latAzca / tasmin vRSTiH zobhanA sampradiSTA, rUkSara spairalpamambhaH pradiSTam // 46 // itikusumairdhAnyAdiniSpattilakSaNaM vArAhasaMhitAyAm // (ive) loke punarevam- mAke gehUM nIMva tila, vrIhi kahai phlAsa / kaMdherI phUlI nahIM, muMgA kehI grAsa // 50 // pAThantare- Ake gehUM kayaratila, kaMTAlIye kapAsa / sarva vasuMdhara nIpajai, jo cihu~ disi phalai palAsa // 51 // atha vRkSarUpam rASTravibhedastvanau bAlavadhUTIva kusumite pAle / avRSTikA bhaya aura kuTaja se vyAdhikA bhaya, inakI vRddhi hotI hai // 47 // dUba aura kuza kI vRddhi se dekhakI dRddhi, kacanArase anikA bhaya, zyAmalatA kI vRddhile vyabhicAriNI striyoMkI vRddhi hotI hai // 48 // jisa dezameM jisa samaya vRkSa gulma aura latA ye cikane aura chidra rahita patte se yukta dikhAI deM usa dezameM usa samaya acchI varSA hogI, tathA rUkhe aura chida yukta ho to thor3I varSA hotI hai // 46 // AkI vRddhi se gehU~, nIMva se tina, palAsa se vrIhi ( cAvala ) kI kaMdherI phUle nahIM to mUMga kI AzA hI rakhanA // 50 // Akase gehU~, kayara se tila aura kaMDAlI se kapAsa ye saba jagat meM utpanna hote hai, yadi cAroM hI dizA meM pAsa phaleM to // 51 // vRddhi hotI hai aura "Aho Shrutgyanam"
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakunanirUpaNam vRkSAt kSIrazrAve sarvadravyakSayo bhavati / / 52 // iti / atha kAkANDAni / vitricatuHzAvatvaM subhida paJcabhirTapAnyatvam / aNDAvakiraNamekAnujA prasUtizca na zivAya // 5 // kSArakavarNaizcaurAzcimRtyuH sitaizca bahimayam / vikalairdurbhikSamaya kAkAnAM nirdishecchishubhiH||54|| atha TiTibhANDAni / "catvAriTihibhANDAni mAsAzcatvAra aahitaa| adhomukhANDamAse syAd vRSTioMrdhvamukhANDake // 55 // jalapravAhe'pyaNDAnAM muktirdRssttinirodhinii| uccabhAge TihibhANDamuktyA meghmhodyH||56|| rudradevastu- kAkasyANDAni catvAri vANa prathama smRtm| __ yadi vAlavRkSa (nAliyara ) meM bAlavadhUTI kI jaise vinA Rtuke phala AjAya to dezameM vibheda ho tathA vRkSase dUdha srave to saba dravyoM kA kSaya ho // 52 // kauveM ke do tIna yA cAra bacce hoM to subhikSa, pAMca hoM to dUsarA rAjA ho, eka aMDA hI prasave to azubha hotA hai || 53 // kSAravarNa ke aMDese cora bhaya, citravarNase mRtyu, saphedase ani bhaya, aura vikalavarNase durmikSa ityAdi kaue~ ke baccoMke varNa parase zubhAzubha jAnanA // 54 // TiTaharI ke cAra aMDe parase ASADhAdi cAra mahIne kalpanA kareM, jitane bhagaDe adhomukha ho utane mahIne varSA aura Urdhvamukha vAle agahe ho to varSA na ho // 55 // TiTaharI jala pravAha (nadI tAlAva Adi jalA. zaya ) meM aNDe rakkhe to vRSTikA rodha ho aura UMcI bhUmi para rakkhe to varSA acchI ho // 56 // kauve ke cAra prakAra ke aNDe mAne haiM-prathama vAruNa, dUsarA Agreya, "Aho Shrutgyanam"
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ (202) meghamahodaye tathA chitIyamAgneyaM vAyavIyaM tRtIyakam // *caturtha bhUmijaM proktameSAM phalamathoditam // 5 // SaTpadI-kSemaM subhikSaM sukhitA ca dhAtrI, ........ .... syAmije'NDe'bhimatA ca vRSTiH / pRthvI tathA nandati sasyamAdya,. . varSAvizeSeNa jalANDataH syAt // 58 // jAtAni dhAnyAni samIrajANDe, .. khAdanti koTA: zalabhAH zukAzca / , durbhikSamaNDe'gnibhave nivedya, ..... jAnIhi mAsAn caturo'pi cANDe / / 59 // // iti kAkANDaphalam / / kAkAlayaHprAgdizi bhUruhasya, subhikSakRt svlpdhnstthaagnau| tIsarA vAyavIya aura cothA bhUmija | inakA phala kahA hai // 57 // bhUmija aMDe ho to kalyANa, subhikSa, jagat ko mukha aura anukUla varSA ho / vAruNa [jala ] aMDe ho to pRthvI AnaMdita ho tathA vizeSa vAMse dhAnya Adi bahuta ho // 58 // samIra (vAyu) aNDe ho to dhAnya utpanna ho kiMtu kIr3e zalabha aura zuka ye khA jAveM ! agni aNDe ho to durbhikSa jAnanA / isa prakAra aNDe parase cAra mahIne jAnanA !!56 // ___kautrA apanA ghoMsalA (aNDA rakhane kA sthAna) vRkSa para pUrva dizA meM banA to subhikSakAraka hai, agni koNa meM banAve to varSA thor3I ho, * nadI tIre nadyAsannavRte'NDamokSe vAruNam 1 / gehaprAkAre "bhUmijam 2 / vRkSe vAyavIyam 3 / zeSasthAne Agneyam 4 / yadvA vRttakoNabhAge caturbhANDAni-IzAnyAM vAruNam 1 / agnAvAne ram 21 nairRte vAyavIyam 3 / vAyukoNe.bhUmijam 4 / ' "Aho Shrutgyanam"
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAsavyaM dhRSTikaro pAcyA tato na vRSTihimapAta eva / / 60 // mAsadaye'tIva ghanaH pratIcyA, niSpattiramnasya tadoccabhUmyAm / stato'pyavRSTiyadi vAlpavarSA, sa vAtavRSTiH pavanasya koNe // 11 // pUrva na vRSTinikatau payodAH, pazcAd ghanA lokasarogatA ca / syAdustarasyAM bhavane subhikSa mIzAnabhAge'pi sukhaM subhikSam // 2 // gArgIyasaMhitAyAM tuvRkSAgre tu mahAvarSA vRkSamadhye tu madhyamA / adhaHsthAne naiva varSA vRkSe kAkAlayAda vadet // 6 // vakSakoTarake gehe prAkAre kAkamAlake / durbhikSaM vigraho rAjJAM yAmyAM chatrasya pAtanam // 14 // dakSiNameM banAve to do mahInau varSA ho aura pIche varSA na ho kiMtu himapAta ho // 60 // pazcima dizA meM banAve to do mahIne bahuta varSA ho taba UMcI bhUmimeM dhAnyakI utpatti acchI ho, aura pIche do mahIne varSA na ho yA thor3I. varSA ho / vAyu koNa meM banAye to vAyu ke sAtha varSA ho / 61 // nairRtya koNameM banAve to rahale varSA na ho pIche bahuta varSA ho aura. lokameM roga ho / kauA apanA ghoMsalA uttara dizA meM banAye to subhikSa hotA hai / IzAna koNameM banAve to bhI subhikSa aura sukha ho // 62 // ___. kauvA. apanA voMsalA vRkSa uparake agra bhAgameM banAve to mahA varSA, madhya bhAgameM banAve to madhyama varSA aura nIceke bhAga meM banAye to varSA na ho // 63 // kauoMkA ghoMsalA vRkSake koTara (khokhalA) ghara aura kilA meM "Aho Shrutgyanam"
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ (504) meghamahodaye nadItIre kAkagRhe meghapraz na varSaNam / pakSau vidhUnayan kAko vRkSAgre zIghrameghakRt // 65 // vinA bhakSyaM kAkadRSTo durbhikSaM dakSiNAdizi / pItvA jalaM ziraHpakSau dhunvan kAko jalaM vadet // 66 // varSA kAle mahAvRSTiH zItakAle ca durdinam / uSNakAle mahAvighnaM kAkasthAnAda vinirdizet // 67 // bahisthAne ca pASANe parvate zikhare taroH / bhUmau grAme ca nagare kAkasthAnAt phalaM smRtam // 68 // vRkSasya pUrvazAkhAyAM vAyasaH kurute gRham | subhikSaM kSemamArogyaM meghazcaiva pravarSati // 69 // AgreyAM vRkSazAkhAyAM nilayaM kurute yadi / alpodakAstathA meghA dhruvaM tatra na varSati ||70 || dakSiNasyAM dizo bhAge vAyasaH kurute gRham / ho to durbhikSa, rAjAbhoMmeM vigraha aura dakSiNa meM chatrapAta ho // 64 // nadI ke taTa para kaumoM kA ghoMsalA ho to varSA na barase / megha ke prazna samaya yadi kauA paMkha kaMpAtA huA vRkSa ke agra bhAga meM baiThA ho to zIghra hI varSA ho // 65 // bhakSaNa' vinA ko dekha par3e to dakSiNa dizA meM durbhikSa hotA hai / kauA jala pIkara mAthA aura paMkha kaMpAve to jalAgamana ko kahatA hai // 66 // usa samaya varSAkAla ho to mahAvarSA, zItakAla ho to durdina aura uSNakAla ho mahA vighna ina kI sUcanA karatA hai // 67 // mana kA sthAna, pASANa, parvata, vRkSa ke zivara, bhUmi, gAMva aura nagara, ina sthAnoM meM kaue~ ke ghoMsale parase phala kA vicAra karanA // 68 // kauve vRkSakI pUrva zAkhA meM ghoMsalA kareM to subhikSa, kalyANa aura bhArogya ho tathA meghavarSA ho // 66 // vRkSakI mameya zAkhA meM voMsalA kareM to bAdala mor3e nalavAle ho tathA varSA na barase // 70 // dakSiNa dizAmeM ghoMsalA "Aho Shrutgyanam"
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakunanirUpaNama vo mAsau varSate meghastuSAreNa tataH param // 71 // nairRtyA ca dizo bhAge nilayaM kurute khagaH / AdhA nAsti tadA vRSTiH pazcAdeSA pravarSati // 72 // pazcime ca dizo bhAge vAyasaH kurute gRham / vAtavRSTiH sadA taMtra alpavRSTizca jAyate // 73 // uttarasyA dizo bhAge vAyasaH kurute gRham / alpodakaM vijAnIyAd rAjA kazcidvirudhyate // 74 // IzAne tu dizo bhAge vAyasaH kurute gRham / bahusthAni jAyante subhikSaM kSemameva ca // 75 // bhAge tu vRkSasya vAyasaH kurute gRham | mardA tu satyaniSpattiradhamo varSate tadA // 76 // prAkAre koTare vApi vAyasAnAM samAgamaH / vigrahaM tu vijAniyAd rAjasthAnaM vinazyati // 77 // gRheSu gRhazAlAyAM karoti nilayaM yadA / durbhikSa tu vijAnIyAnmahA dvAdazavArSikam // 78 // (20) kareM to do mahInA varSA ho aura pIche himapAta ho // 71 // nairRtya dizAM meM ghoMsalA banAve to prathama varSA na ho aura pIche varSA ho // 72 // pazcima dizA meM kauve voMsale kareM to hamezA vAyu yukta thor3I varSA ho / . 73 // uttara dizAmeM ghoMsalA banAve to jala thoDA barase aura koI rAjA virodha kareM // 74 // IzAna dizAmeM ghoMsalA kare to dhAnya bahuta ho, tathA subhikSa aura kalyANa ho || 75 // kauvA vRkSakA AdhA bhAga meM ghoMsalA kare so dhAnya prApti madhyama ho tathA varSA acchI na ho // 76 // prAkAra (koTa) yA vRkSa kI koTara meM kauveMkA samAgama ho to vigraha jAnanA, tathA rAjasthAna kA vinAza ho // 77 // gharoMmeM yA gharazAlA meM kauve kA sthAna ho to bar3A bAraha varSakA durbhikSa jAnanA // 78 // bhUmi para ghoMsalA kare so gA~va aura "Aho Shrutgyanam"
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ - mevamahAdayeM mAmaDalanAza ca bhUmyAM ca kurute graham / vigrahaM tu vijAnIyAcchUnyaM tu maNDalaM bhavet // 6 // kapilAnAM zataM hatvA brAhmaNAnAM zatavyam / tatpApaM parigRhasi yadi mithyA bali haret / / 80 // zAlyodanena sAjyena kRtvA piNDa'trayaM budhaH / . samArjite zubhe sthAne sthApayenmantrapUrvakam // 8 // mAhAnakaramantreNa pAhayAilibhojanam / sthApyaM sthApanamantreNa piNDanayamidaM kramAt / / 82 // AhAnamantrI yathA-OMtuNDabrahmaNe surAya asurendrAya ehi ehi hiraNyapuNDarIkAya svAhAH / piNDAbhimantraNa padhA-OM tiriTi miriTi kAkapiNDAlaye svAhAH / / dezakAlaparIkSArtha vRSama cAyapiNDake / mitIye turaMga nyasya tRtIye hastinaM kramAt // 83 // vRSabhe cottamakAlo madhyamazca turaGgame / hastipiNDena jAnIyAnmahAntaM rAjavivaram // 84 // maMDalakA nAza ho, vigraha ho tathA maMDala zUnya ho // 76 // he kAMka: yadi tUM mithyA baliko grahaNa kareM to eka sau gau aura do sau brAhmayoM kI hatyAkA pApa lage // 80 // ghI mizrita acche cAvala kA sIna piMDa banAkara acchA svaccha sthAnameM maMtrapUrvaka sthApana kareM // 8 // pIche OM tupaTe' isa maMtra se kaumA ko bolAve, bolAnese mAyA humA kAka OM tiriTi' isa maMtra pUrvaka sthApana kiye hue tIna piMDoMmeMse jisa ko mahaNa kare usakA kramase phala kahanA // 2 // dezake kAla kI parIkSA ke liye prathama piMDakI vRSabha, dUsarekI turaMga aura tIsarekI hAthI, aisI janase saMjJA-kareM // 83 // vRSabhapiMDa ko grahaNa kare to uttama samaya, turaMga kokare to-madhyama samaya aura istipiMDako grahaNa kare to bar3A . "Aho Shrutgyanam"
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakunanirUpaNam varSAjJAnAya saMsthApyaM prathame piNDake jalam / hitIye mRttikA sthApyA tRtIye'kAraka: puna: // 8 // zIrgha varSati pAnIye (parjanyo) mRttikAyAstu pinnddke| pakSAntena tu vRSTiH syAdagAre nAsti varSaNam // 86 // - atha gautamIyajJAnam--- OM namo bhagavao goyamasAmissa siddhassa bukhastAkkhINamahANassa bhagavan! bhAskarIyaM zriyaM Anaya 2 parapa2 Azvinasya caturdazyAM maMtro'yaM japyate nishi| sahasramekaM tapasA dhUpotkSepapurassaram // 8 // prAtaH pUrNAdine mukhe lekhye gautmpaaduke| . . yajanA surabhidravyairarcanIye subhAvinA // 8 // yatpAtre pAduke lekhye vastreNAcchAcate ca tat / mArjAradarzanaM vaya yAvazca kriyate vidhiH // 86 // samaye pAtrakaM lAtvA bhikSArtha gamyate gRhe / rAjavivara ho ||84 // varSAko jAnane ke liye prathamapiMDameM jala, dUsare para mRtikA (miTTI) aura tIsare para koyalA rakkheM // 85 // jalavAlA. piMDa grahaNa kare to zIghrahI varSA ho, mRttikApiMDa grahaNa kare to pakSa (paMdraha dina) ke pIche varSA ho aura aMgArapiMDa ko grahaNa kare to varSA na ho // 86 // : isa maMtrakA Azvina caturdazI kI rAtrimeM upavAsa karake dhUpa pUrvaka eka hajAra vAra jApa kareM // 87 // pUrNimA ke dina prAtaH kAla eka pAtra meM zrIpautamasvAmI kI caraNa pAdukA AlekhanA, pIche usakI bhakti pUrvaka sugaMdhita dravyoMse pUjA kareM // 8 // jisa pAtra meM pAdukA bhAlekhI hai usa. ko vastrase DhaMke hue rakkhe aura jabataka yaha vidhi kare taba taka billI ko na dekheM // 86 // phira bhikSA ke samaya usa pAtrako lekara bhikSA ke liye "Aho Shrutgyanam"
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ (K)-! meghamahodaye dAturmahebhyazrAddhasthaM yatprAptaM tadvicAryate // 60 // sadhavA satanUjA strI bhikSAdAtrI zubhAya yA / yahahu prApyate dhAnyaM tanniSpattiH puro bhavet // 91 // nAsti veletyuttareNa durbhikSaM bhAvivatsare / vilambadAne megho'pi vilambenaiva varSati // 62 // tatra klezadarzanena rAjavigrahamAdizet / bhane pAtrasya bhANDasya chatrabhaGgo vicAryate // 93 // vyaMgA vA rudatI datte tadA rogAdyupadravAH / gautamIyamidaM jJAnaM na vAcyaM yatra kutracit // 64 // upazrutistaddine vA varSabodhe vicAryate / loko vadati yadvAkyaM jJeyaM tasmAcchubhAzubham ||6|| iti gautamIyajJAnam / ityevaM zakunaM vicArya sudhiyA vAcyaM phalaM vArSika, yasyodbodhanato dhanaM bhuvi ghanaM sarvArthasaMsAdhanam / dAtAra mahAn zrAvaka ke ghara jAya~ aura vahAM se jo prApta ho usakA vicAra kare // 60 // bhikSA denevAlI saubhAgyavatI putravatI strI ho to agalA varSa. acchA ho tathA dhAnyakI prApti bahuta ho / 61 // yadi vahAM se aisA uttara: mile ki isa samaya nahIM hai to agalA varSa meM durbhikSa jAnanA | vilaka ( dera ) se dAna de to varSA bhI vilaMba se barase // 62 // yadi vahAM kleza hotA dekhe to rAjA meM vigraha ho / pAtra kA bhaMga ho to chatrabhaMga jAnanA // 63 // yadi aMgahIna yA rUdana karatI huI dAna de to roga Adi upadrava hoM yaha gautamIya jJAna: jahA~ tahA~ uccArA na kareM // 64 // athavA usa dina loga jo vacana bole usake anusAra zubhAzubha phala varSa bIca meM vicAraH kareM 65 // isI prakAra zakunoM kA buddhi se vicAra kara ke vArSika phala kahanA. "Aho Shrutgyanam" *
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakunanirUpaNam rAjanyairapi mAnyate sa nipuNa: prollAsi bhAsvaGgaNaH, zAn yanmanasi sphuratyatizayAcchrI varSa bodhAhvayam // 96 // trayodazo'dhikAro'bhUcchAstre'smin zakunAzrayaH / madekaviMzatidvarigrantho'labhata pUrNatAm // 97 // sthAnAGgasUtraviSayIkRtavarSabodha jJAnAya yatprakaraNaM vihitaM vitatya / bhaktyA vyadIpi jinadarzanameva tena, "lokaH sukhIbhavatu zAzvatabodhalakSmyA ||18|| pranthakAra-prazastiH --------- zrImattapAgaNavibhuH prasaratprabhAvaH, pazcotate vijayataH prabhanAmasUriH / tatpaTTapadmaraNi vijayAdiratnaH, svAmI gaNasya mahasA vijitasuratnaH // 99 // (ko) caahiye| jisakA udbodhana (vikAza) se pRthvI para sarva arthIkA sAdhana rUpa bahuta dhana prApta hotA hai aura jisake mana meM zrIvarSaprabodha (meghamahodaya) nAmakA zAstra sphurAyamAna hai aisA prakAzavAle guNoMse nipuNa puruSa rAjAoM ko bhI mAnanIya hotA hai || 6 || isa graMtha meM yaha zakunanirUpaNa nAma kA lerahavAM adhikAra hai aura ikkIza dvAroMse yaha graMtha pUrNatAko prApta hotA hai // 67 // sthAnAMgasUtra kA viSayIbhUta aisA varSabodha kA jJAnake liye jo prakaraNa maiMne racA hai usako bhaktise phailA karake jo jaina darzanako dIpAve baha zAzvatajJAnarUpa lakSmIse sukhI ho // 68 // jinakA prabhAva phaila rahA hai aise zrImAn tapAgaccha ke nAyaka zrI vijayaprabhasUri' nAmake AcArya dIpa rahe the, unake paTTarUpa kamalako vikAzaH karane meM sUrya samAna aura apane teja se jIta liyA hai sUrya ko jinhoMne aise 'zrI vijayaratnasUri' nAmake AcArya hue // 66 // vizvako prakAzita "Aho Shrutgyanam"
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ (55) medhamahodaye :tacchAsame jayati vizvavibhAsane'bhUda, vidvAn kRpAdivijayo divi janmasevyaH / ziSyo'sya meghavijayAyavAcako'sau, granthaH kRtaH sukRtalAbhakRte'tra tena // 10 // kvacitpAcyairvAcyairatizayarasAt zlokakathanaiH, kvacinnavyaiH zravyaiH prakaraNamabhUdetadakhilam / satAM prAmANyAya kvaciducitalokokticitaM, jinazraddhAMbhAjAmapi caturarAjAM samucitam // 10 // anuSTubhAM sahasrANi trINi sArdAni maanitH| gaMtho'yaM varSabodhAkhyo yAvanmeruH pravartatAm // 10 // yatpunaruktamayuktaM duruktamiha tadvizodhituM yuktam / ghaddhAJjalineti mayA'bhyarthante sakalagItArthAH // 10 // merorvijayakRddhairyAdalaMdhyo meruvddhiyaa| karanevAle unake zAsana meM devatAoM se bhI sevanIya aise 'zrI kRpAvijaya nAmake vidvAna hue / unake ziSya 'zrI meghavijaya' upAdhyAya hue, jinhoMne yaha graMtha sukRtakA lAbhake liye kiyA // 10 // isa graMtha meM koI jagaha to atizaya rasa pUrvaka kahane lAyaka prAcIna zlokoM se aura koI jagaha to pravaNa karane yogya navIna zlokoM se tathA satpuruSoM ko pramANa hone ke liye koI jagaha manohara aisI ucita lokoktiyoM se . yaha prakaraNa saMpUrNa huA / jinezvarake upara zraddhA rakhanevAle catura janoM ko ucita hai ki isakA Adara kareM / / 101 // yaha varSaprabodha nAma kA graMthaH anuSTubha zlokoMke mAnase sAhe tIna hajAra zlokake pramANa hai / jaba taka meru parvata pravartamAna rahai taba taka yaha graMtha bhI pravarttamAna raho // 102 // isa prathameM maiM ne punarukta prayukta yA durukta kahA ho usako samasta jJAnI puruSa zuddha kara leM aisI hAtha jor3ake prArthanA hai // 103 // jo meruko vijaya karane "Aho Shrutgyanam"
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ zakunanirUpaNam bhaktyA me rocitaH ziSyaH zrImeruvijayaH kaviH // 104 // bhAvivatsarabodhAya tasya bAlasya zAlinaH / . kurutAM gurutAM grantho hitAddhAlasya paalnaat||10|| itizrItapAgacchIyamahopAdhyAyazrImeghavijayagaNiviracite varSaprayodhe meghamahodayasAdhane zakunanirUpago . nAma tryodsho'dhikaarH|| . yogya dhairyase bhI alaMghanIya hai tathA jina kI buddhi meru kI taraha acala hai .aise ziSya zrImeruvijaya' nAmake kavi bhaktise mereko rUce hue haiM // 104 // zobhanevAle bAlakako bhAvi varSakA bodhake liye bAlaka kA pAlana karake yaha graMtha gurutA ko karo // 10 // meghamahodayAbhidho grantho'yamanuvAditaH / .. candreSvandhidvaye varSe vIrajinanirvANata: // 1 // iti zrIsaurASTrarASTrAntargata-pAdaliptapuranivAsinA paNDitabhagavAnadAsAkhya jainena viracitayA meghamahodaye bAlAvabodhinyA''ryabhASayA TikitaH . . zakunanirUpaNo nAma trayodazo'dhikAraH / .... avaziSTa ttiippnniyeN| pacha-63, zloka-106 ..dakSiNavAyurapi zApakaH syAt sthApakatve vikalpaH / paha-83, zloka-23 kI nIce kA gadya---- tri3 SaT dvi2 bANa 5 bhUsindhu 4 zUnyAni syuH punaH punaH kramAt saptavarSeSu tenedaM vyabhicArabhAk / pRSTha-236 anocyate-- ___ caitre meghamahArambha' ityuktemahAvRSTiniSedhaparatvAt / eva caitro 'yaM bahurUpa ityAdi vAtAdhikAroktaM satyAyittam, pRcha-250 kA gadya sUtre 'ukkosekha jAva Tu mAsassa' na rUpagarbhaparaM tasyaiva patrona "Aho Shrutgyanam"
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ meghamahAdaye dvizatIdinamAnatvAt bhAvi vRSTisUcako hi nimittarUpagarbhaH tasya dinamAnaM sArddhaSaNamAsyA nyUnamadhikaM vA bhavet , ata evaM 12 meghamAlAyAMnimitsamitirUpaM sAbhiprAyaM zrIhIrasUrimirapiprAsADha aiha lage bhaDulI dudhiraNa mUla / so divasa paMcaggalana mehA magga.nihAla // 2 // pRSTha-286 'kRSNapaJcamyAH ---- nanu caitrakRSNapaJcamyA prArabhya navadinani bhalatA uktA tanmadhya eva prAyaH kRSNASTamyAM dinadinasambhavAt mulAdibharaNyantanavanakSatranirmalatA kathitA punastanmadhya prava caitrazuklasambhavATa ArdrAdisvAtyantanakSatreSu durdinamapi niSida 'jara assiNa' ityAdi meSasaMkramAdapi paraM dazadineSu vRSTityuktaH, tahi, meSasaMkrAMtikAlAnu' ityAdistathA mInasaMkAstikAle caitrAdervacanasya kathamavakAzaH tathA ca 'pavanadhanadRSiyuktA' ityAdiH, punaH 'caitrasitapakSajAtA' ityAdevarAhavAkyasya na kadAcidatiratrocyate caitre mahAvRSTereva niSedhaH, vArdalAnA sambhave'pi na doSa ityuktaM prAka tathaiva ca na vRSTaM, durdinaM zubhami ti sUtrAzayaH / pR. 261 zlo. 182- 'zrAdrI thakAM nakSatra nava je varase meha anaMtaH iti vacanAt iti caitre'pi zrAdrAdiSu vRSTiH zubhAiti na gantavya 'caitrasyAdau divasadazaka mityAdinA meghmaalaavirodhaat|| 1. 261 zlo. 187- atra zukleti pATho'pi yataH-- vaisAhI sudI ekameM, bAdala vIja karei / drAme droNa vasAha vA vikri na sAkhI dhare // 2 // pR. 26 zlo. 231- atra kRSNAdimAsaH azvinyAstatraiva sambhavAt / 1.384 zlo. 272-- caitre'mAvasIdivase guruvAre'thavA citrAmakSA dine guruvArastadA varSI vRSTiH zubhA, evaM vaizAkhe vizAkhAdina pi vaacym| pR. 485 klo. 86-rAzi maMtriNi dhAnyAdhipe ca kare'pi sati samaye viruddhe'pi majhale pakre'pi varSa zubhaM syAdityarthaH / * iti zubham * "Aho Shrutgyanam"