Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kevaLI prabhuno sAtha bhAga-1 sarayu rajanI mahetA
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kevaLI prabhuno sAtha bhAga-1
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI mahAvIra vardhamAna svAmI
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI kevaLI prabhuno sAtha bhAga-1 sarayu rajanI mahetA prakAzaka zreyasa pracAraka sabhA morabI hAusa, Do. suMdaralAla bahala patha, muMbaI 400 038.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzaka : zreyasa pracAraka sabhA vatI zrI je. bI. modI morabI hAusa, Do. suMdaralAla bahala patha, muMbaI 400038. ane vakIlsa, phephara enDa sAyamansa prA. lI. vatI zrI aruNa ke. mahetA inDasTrI manora, appAsAheba marAThe mArga, prabhAdevI, muMbaI 400 025. mudraka : vakIla enDa sansa prA. lI. vatI zrI aruNa ke. mahetA inDasTrI manora, appAsAheba marAThe mArga, prabhAdevI, muMbaI 400 025. ISBN No. : 978-81-87111.98-6 prathama AvRtti : I. sa. 2007 prata : 3000 kiMmata : rUA. 50/ prAptisthAna : zreyasa pracAraka sabhA morabI hAusa, Do. suMdaralAla bahala patha, muMbaI 400 038. phona : 91-22-22615587 zrI yogeza jaina satayoga, svAmI vivekAnanda mAraga, rAmakRSNa mIzana pAse rAjakoTa 360 001 phona : 91-281-2366420 Do. nimubena jhaverI sanaphalAvara, 4th phalora, rAjAvADI pAse, ghATakopara, muMbaI 400 077. phona : 91-22-2516 3461 zrI dilipabhAI je. saMghavI 50-bI sthAnakavAsI jaina sosAyaTI, nAraNapurA roDa, amadAvAda - 380 013 phona : 91-079-27552957; 079-27552256 Shree Chandubhai S. Parekh (50-51) Guide Bldg., 13th Floor, L. D. Ruparel Marg, Off. Nepean Sea Road, Mumbai 400 006 Ph: 91-22-23697288/23625806 Shri Jayesh J. Doshi 3-4, Mihir Park Society, Old Padra Road, Vadodara 390 020 Ph: 91-265-2340850 Hareshbhai C. Sheth 27 Woodfield Center, Princeton, N. J. 08540. USA (H): 732-422-8385 (C): 609.510-8760 Anurag H. Thakor 6885 Baird Dr. Plano, TX 75024. USA (H): 972-491-7551 (C): 469-644-8965
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka prAkathana xix AtmavikAsanI yAtrA ................ xxviii prakaraNa 1: covIza tIrthaMkara prabhunI stuti ........... 1. 2. 3. zrI AdinAtha prabhu .... saMsAranuM paribhramaNa - 2; saMjJI paMcendriyapaNA sudhIno vikAsa - 2; sukha meLavavAnI ane uttama sAthe joDAvAnI bhAvanA - 3. zrI ajItanAtha prabhu ..... aMtavRtti sparzano prabhAva - 3; vizeSa vikAsa karavAnI jIvanI icchA - 4. zrI saMbhavanAtha prabhu sanmArge vikasavAno saMbhava - 5; doSamukta karavA mATe tathA sadguru meLavavA mATe prabhune vinaMti - 6. zrI abhinaMdana svAmI ....... prabhunAM darzananI durlabhatA - 7; sadguru meLavavAnI agatya - 8; prabhudarzananI jhaMkhanA - 8. zrI sumatinAtha jina ........ prabhudarzananI jhaMkhanAnuM pragaTIkaraNa - 9; bahirAtmabhAvanI samajaNa - 10; sumati ApavA mATe prabhune vinaMti - 11; guru prAptinI icchA - 11. 4.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 6. zrI padmaprabhujI prabhuno paramAtmabhAva ane sAdhakano bahirAtmabhAva 11; bhakta ane bhagavAna vaccenuM aMtara vadhAranAra karma prakRti 12; AtmA sAthenuM karmanuM joDANa 13; sadgurunI prApti thakI ane temanA bodhathI bhakta bhagavAna vaccenuM aMtara ghaTe che 14; sadgurunA bodhathI jaLakamaLavat rahevAnI zIkha ane cAvInI prApti - 14; upazama samita sudhIno vikAsa - 15. 7. zrI supArzva jina prabhunI kRpAthI mArgaprApti mATe upAdAnanI taiyArI - 16; upAdAna sAthe nimittanI jarUriyAta - 17; upAdAna tathA nimittanA sumeLathI thatI saMsAranI alpatA - 17; samakitanI prApti thatAM prabhunI sAcI oLakha - 17. pAna kramAMka 8. zrI caMdraprabhu svAmI samyakdarzananI prApti 18; prabhunAM darzana karavAthI thatI jIvananI sArthakatA - 19; vartamAna sthiti sudhI rahelo prabhudarzanano abhAva - 19. - 9. zrI suvidhinAtha svAmI jJAna, darzana, tathA cAritranI vizuddhi karavAthI thato AtmavikAsa 21; ghAtIkarmo vizuddhi thatAM aTakAve che - 21; darzananI vizuddhi karavAno upAya tathA tenI vidhi - 22,23. 10. zrI zItalanAtha prabhu AtmAnI zAMti tathA zItaLatA vadhAravA mATe prabhune vinaMti - 26; jJAnAvaraNa toDI mArganAM rahasyo pAmavAnI icchA - 26; maLelAM jJAnanA prabhAvathI prabhumAM dekhAtAM virodhI tattvonuM samAdhAna -27 11. zrI zreyAMsanAtha jina ghAtIkarmo baMdhAvAnI samaja- 31; cAritrane vizuddha karavAno upAya - 32. 12. zrI vAsupUjya svAmI devonI samRddhi - 36; samRddha devone paNa pUjanIya evA prabhunI mahattA - 36; mAnavadehanuM sArthakapaNuM - 37; mArgaprAptimAM rahelAM vighno - 38; vighnone dUra karI mAnavajIvana sArthaka karavAnI abhilASA - 39. vi 11 15 18 20 25 31 35
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka 40 13. zrI vimala jinadeva ...... AtmAne maLarahita karavAnI tamannA - 40; prabhunAM darzana karavAthI thatI tRpti - 41; kSAyika samakitanI prApti - 41; sidhdha prabhunAM darzana - 43; prabhu taraphathI emanA jevA thavAnuM abhayavacana - 43. 14. zrI anaMtanAtha jina zeSa ghAtakarmono nAza karavA mArgadarzana mAgavuM - 44; AjJAmArga - 45; te mArge cAlavAmAM anubhavAtI kaThaNAI - 45; kaThinAIthI bacAvavA mATenI vinaMti - 47. 44 48 15. zrI dharmanAtha prabhu svachaMda TALavA mATe prabhune vinaMti - 48; pAMcamA guNasthAnanI prApti - 50. 52 16. zrI zAMtinAtha prabhu prabhukRpAthI thatI zAMtinI vRddhi - 53; mana, vacana tathA kAyAnI soMpaNI prabhune karavAthI chaThThA guNasthAnanI prApti - 54; manathI maunatA - 55. 55 59 7. zrI kuMthunAtha svAmI ........... mana para saMyama levAnI kaThaNAI - 56; durArAdhya manane nAthanAra prabhunI vazekAI - 57; manane vaza karavA mATe sahAya ApavA prabhune vinaMti - 58. zrI aranAtha prabhu ......... vyavahAranayamAMthI nizcayanaya tarapha pragati - 60; tenAthI maLatI manane nAthavAnI cAvI - 61; nirvikalpatAnI aMze prApti - 62. 19. zrI mallinAtha jina .... nirvikalpatAnI vRddhi - 63; ujAgara dazA - 64; te dazAnA jIvanuM varNana - 65. 20. zrI munisuvrata svAmI nirvikalpatA ane nirvicAratA - 67; savikalpa dazAmAM icchanIya bhAvo - 68; grahaNa karelA RNanI cUkavaNI - 69; AjJApAlananuM phaLa - 70; anekAMtavAdanI mahattA - 71. 62 ............ ... 72 21. zrI naminAtha prabhu ... jaghanya tathA utkRSTa zrutakevaLIpaNuM - 72; tenAthI jAgato padarzana viveka - 74.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAna kramAMka 22. zrI neminAtha prabhu .... vratapAlananA AdhArathI zreNinI taiyArI - 77; Atmazuddhi karavAnI nema - 78; nemaprabhunAM jIvanamAMthI maLato bodha - 78. 23. zrI pArasanAtha prabhu prabhunI jIvane potA samAna karavAnI siddhi - 81; sarvajJapaNAnI jANakArI - 82. 81 24. zrI mahAvIra vardhamAna svAmI ...... kevaLa prabhunI aMtaradazA - 85; jIvanAM vIryanA traNa prakAro - 86. 89 90 prakaraNa 2: samyakatva parAkrama saMsArI jIvanI sthiti.. jIvane dayanIya sthitimAMthI bacAvanAra paMcaparameSTi bhagavaMta ........ samyakdarzanano mahimA. tenI prAptimAM raheluM parAkrama ........ tenI prApti mATe upAdAna tathA nimittano sumeLa jarUrI......... Atmazuddhi karavA mATe jarUrI bhAvo . jIvanuM paheluM sopAna aMtavRttisparza. ........................... nizcayathI vyavahAra samakitanI prApti te bIjuM sopAna ....... yathApravRttikaraNa....... te pachI pragaTatI kSayopazama labdhi, vizuddhi labdhi, dezanA labdhi ane prAyogya labdhi...... karaNalabdhi prApta karanArane avazya samakita thAya che ........... ................ karaNalabdhinA traNa bheda - adha:karaNa, apUrvakaraNa ane anivRttikaraNa...... 1OO 102 102 vili
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ apUrvakaraNamAM thatAM sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi, guNasaMkrama ane apUrva sthitibaMdha ....... aMtarakaraNa.. upazamakaraNa, saMkramaNa, uddIraNA, nidhdhata, urtana, apavartana, nikAcanA.. prathama upazama samakita . upazama samakita samyaktva parAkramanuM trIjuM sopAna . sadgurunI sAcI oLakha. prArthanA, kSamApanA, ane maMtrasmaraNanI jANakArI AvavI anaMtAnubaMdhI cokaDI ane mithyAtvanuM alpatva karavuM.. kSayopazama samakita e samyaktva parAkramanuM cothuM sopAna. kSAyika samakita A siddhinuM pAMcamuM sopAna. vedaka samyaktva. jIvanAM lakSaNa chaThThuM guNasthAna e samyaktva parAkramanuM chaThThuM sopAna sAtamuM guNasthAna e samyaktva parAkramanuM sAtamuM sopAna. uttarAdhyayana sUtranA 29mA adhyayananI praznotarI chaThThA tathA sAtamA guNasthAne pUrNatA meLavavA jIve karavAnI taiyArI samyaktvanAM saMvega, nirveda, AsthA ane anukaMpArUpa cAra aMgo. samyaktvanuM mukhya aMga zama AlocanA... niMdA gaI ix anukramaNikA pAna kramAMka 104 105 105 106 109 110 111 113 115 116 118 119 121 122 124 125 127 133 134 135 136
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAna kramAMka che Avazyaka sAmAyika.. covisaMtho....... vaMdaNA .... pratikramaNa. kAyotsarga ....... 137 138 139 141 142 pratyAkhyAna ...... 143 stutimaMgala .. kALanI pratilekhanA . 143 145 prAyazcita..... kSamApanA... 147 148 149 150 svAdhyAya . vAcanA pratipracchanA .. parAvartanA anuprekSA . 151 152 153 dharmakathA , , , , , , 153 154 zratanuM ArAdhana mananI ekAgratA 155 saMyama ...... 156 157 tapa vyavadAna ........ 157 160 sukhazAtA .......... anAsaktibhAva ...... 160
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka 161 vivikta zayanAsana .... vinivartanA ... 162 nava prakAranAM pratyAkhyAna ............ 164 169 17) 171 pratirUpatA ane vaiyAvRtya sarvaguNasaMpannatA tathA vItarAgatA kSAMti ane mukti RjutA tathA mRdutA, bhAvasatya, karaNasatya, yogasatya manogupti, vacanagupti, kAyagupti 172 173 ............. 174 mana, vacana tathA kAyAnI samAdhAraNA ......... 176 177 jJAna, darzana tathA cAritranI saMpannatA sayogI kevaLIpaNuM e samyakatva parAkramanuM AThamuM sopAna ...... 180 pAMca indriyono nigraha ......... 180 cAra kaSAyano jaya ......... 182 183 yogano nirodha AtmAnI siddha avasthA e samyakatva parAkramanuM navamuM ane aMtima sopAna............. 184 187 prakaraNa 3: aSTakama karmabadhdha AtmA eTale jIva ... 187 jIvanAM daza prANa ........ 187
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAna kramAMka jIvanAM karmabaMdhanAM pAMca kAraNo . mithyAtva.. avirati....... pramAda kaSAya .... 188 188 189 190 19) yoga .... 190 karmabaMdhanA prakAra - prakRti, sthiti, rasa ane pradeza..... 191 ATha prakAranAM karma ........ 193 194 195 2. 213 te karmanI 158 (ke 148) uttara prakRtino koTho..... 1. jJAnAvaraNa karma ..... tenAM pAMca prakAra : matijJAna 197; zrutajJAna - 201; avadhijJAna - 207; mana:paryavajJAna - 210; kevaLajJAna - 211. darzanAvaraNa karma tenAM nava prakAra : cakSudarzanAvaraNa - 215; acakSudarzanAvaraNa - 215; avadhidarzanAvaraNa - 215; kevaLadarzanAvaraNa - 215; nidrA - 216; nidrA nidrA - 217; pracalA - 217; pracalA pracalA - 217; thiNaddhi - 217. 3. vedanIya karma ..... tenAM be prakAra : zAtA vedanIya - 218; azAtA vedanIya - 219. mohanIya karma tenAM be prakAra: darzana mohanIya -222; cAritra mohanIya -224. darzanamohanAM traNa prakAra - 222; cAritramohanAM paccIsa prakAra -224. AyuSya karma tenAM cAra prakAra : devAyu -231; manuSyAya -232; tiryaMcAyu -232; narakAyu - 232: nirupakrama ane sopakrama Ayu - 233. 218 221 5. 231 xii
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka 235 nAmakarma tenAM 93 ke 103 prakAraH coda piMDaprakRtio - 235; cAra prakAre gatinAma karma - 235; pAMca prakAre jAti nAmakarma - 236; pAMca prakAre zarIra nAmakarma - 236; traNa prakAre aMgopAMga nAmakarma - 238; pAMca ke paMdara prakAre baMdhana nAmakarma - 238; pAMca prakAre saMghAtana nAmakarma - 239; cha prakAre saMhanana nAmakarma - 240; cha prakAre saMsthAna nAmakarma - 241; pAMca prakAre varNa nAmakarma - 242; be prakAre gaMdha nAmakarma - 242; pAMca prakAre rasa nAmakarma - 242; ATha prakAre sparza nAmakarma - 243; cAra prakAre AnupUrvI nAmakarma - 243; be prakAre vihAyogati nAmakarma - 244; ATha pratyeka prakRti - 244; parAghAta nAmakarma - 245; ucchavAsa nAmakarma - 245;Apa nAmakarma - 245; udyota nAmakarma - 245; agurulaghu nAmakarma - 246; tIrthakara nAmakarma - 247; nirmANa nAmakarma - 247; upaghAta nAmakarma - 247. nAmakarmanI trasadazaka ane sthAvaradazaka prakRtio - 247; trasa ane sthAvara nAmakarma - 248; bAdara ane sUma nAmakarma - 248; paryApta ane aparyApta nAmakarma - 249; pratyeka ane sAdhAraNa nAmakarma - 250; sthira ane asthira nAmakarma - 250; zubha ane azubha nAmakarma - 251; susvara ane dusvara nAmakarma - 251; subhaga ane durbhaga nAmakarma - 252; Adeya ane anAdeya nAmakarma - 252; yazakIrti ane apayaza nAmakarma - 252. gotrakarma tenAM be prakAra : ucca gotra - 253; nIca gotra - 254. aMtarAya karma tenAM pAMca prakAra : dAnAMtarAya - 255; lAbhAMtarAya - 255; bhogAMtarAya - 256; upabhogAMtarAya - 256; vIAMtarAya - 256. karma prakRtino krama ******* karmanI mukhya daza avasthAo baMdha - 261; udaya - 261; uriNA - 262; sattA - 263; udvartana - 263; apavartana - 263; saMkramaNa - 264; upazamana- 264; nisbata - 265; nikAcita - 265. karmanI 42 puNyaprakRti 253 N 254 257 261 266 xiii
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAna kramAMka 266 268 karmanI 82 pApa prakRti aMtarAyanA kSayano upAya jJAnAvaraNanA kSayano upAya darzanAvaraNanA kSayano upAya .... ******........... 269 269 mohanIyanA kSayano upAya ....... 269 273 prakaraNa 4: aDhAra pApasthAnaka ghAtI aghAtI karmanI mULa ATha prakRti ane uttara 148 ke 158 prakRti .................... 273 karmabaMdhanAM kAraNo ....... 277 mithyAtva ........ 277 avirati .............. 278 pramAda 278 kaSAya .............. 279 yoga .... indriyo vadhatAM jIvanA yoga baLavAna thAya che ... 280 282 ATha prakAranI pudgala vargaNAo ................ pudgala vaNAothI thato pradezabaMdha ............... 284 jIvane pApabaMdhamAM laI janAra aDhAra pApasthAnaka ........... 287 jIva cAre prakAranAM ghAtakarmo kevI rIte bAMdhe che? .......... 288 - - - - - - - - - - - - - , cAra ghAtakarmono nAza karavA cAra uttama guNonI khIlavaNI ...... 292 XIV
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka pahelA ane chellA tIrthakaranA samayamAM pAMca mahAvrata ane vaccenA bAvIza tIrthakaranA samayamAM cAra mahAvrata .. 292 296 paheluM pApasthAnaka hiMsA . ekathI cAra indriyovALA jIvonI hiMsAthI darzanAvaraNa karma baMdhAya - 300; tenA anusaMdhAnamAM bAkInAM karmanAM baMdhana thAya - 300; darzanAvaraNa karmanI samaja - 301; te karma vinAzavA kSamAno guNa vikasAvavo - 303. 3/4 bIjuM pApasthAnaka mRSAvAda .... mRSAno artha - 304; mRSA AcaravAthI jJAnAvaraNa karma baMdhAya - 305; tenA thakI bAkInAM karmanAM baMdhana thAya che - 306; jJAnAvaraNa karmanI samaja - 307; A karma toDavA tyAganI khIlavaNI - 309. 311 trIjuM pApasthAnaka corI jIva corI karavA kyAre prerAya? - 312; corI karavAthI aMtarAya karma baMdhAya - 312; aMtarAyanA anusaMdhAnamAM bAkInAM karmabaMdhana paNa thAya che - 312; aMtarAya karmanI samajaNa - 313; aMtarAya karmanAM baMdhanathI bacavA dayAno guNa khIlavavo jarUrI - 317. 319 cothuM pApasthAnaka maithuna - abrahma... A pApasthAnamAM kheMcI janAra mohanIya karmanI samaja - 319; jIvanAM mithyAtvane puSTi ApanAra vedodaya - 324; tenA udayathI mohanIya ane anya karmonAM thatAM baMdhana - 324; navavADa vizudhdha brahmacarya - 326; teno bhaMga thatAM mohanIya tathA anya karma baMdhana - 328: A pApasthAnakathI bacavA vairAgyanI vRddhi karavI - 328. 329 pAMcamuM pApasthAnaka parigraha ........ saMsAranA padArthonI Asakti te parigraha - 329; saceta tathA aceta parigraha - 330; parigrahanI vRddhi mATe jIva cAre prakAranA kaSAya vede che - 330; mohanIyanI prakRtimAM amuka dhuvabaMdhI amuka adhuvabaMdhI - 332; A pApasthAnaka toDavA vItarAgatAno guNa vadhAravo - 334; pahelAM pAMca pApasthAnaka cAra ghAtI karmonI pravRtti sUcave che - 334; cAritramoha vadhAranAra cAra kaSAya - 335. XV
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAna kramAMka 337 chaThuM pApasthAnaka krodha; sAtamuM pApasthAnaka mAna; AThamuM pApasthAnaka mAyA; navamuM pApasthAnika lobha.. cAre kaSAyanuM svarUpa ane darekanAM cAra prakAra - 339; kaSAyonuM dhruvabaMdhIpaNuM, dhruvodayIpaNuM tathA dhruvasattApaNuM - 341; zAMtithI krodha jItavo, dInatvathI mAna toDavuM. sAkSIbhAvathI mAyA choDavI, udAratAthI lobhane jItavo - 341 342 dazamuM pApasthAnaka rAga, agyAramuM pApasthAnaka Sa .. lobha tathA mAyAnuM mizraNa te rAga - 342; krodha ane mAnanuM mizraNa te dveSa - 343; rAga vinA dveSa utpanna thato nathI - 343; rAgadveSathI karmabaMdhana vadhe - 344; rAgane premamAM palaTAvo, samatAthI dveSane jItavo - 344. 345 bAramuM pApasthAnaka kalaha kalahamAM krodha kaSAyanI mukhyatA - 345; A pApa jIva ekalo karI zakato nathI - 345; tenAthI cAre ghAtI karmo baMdhAya che - 346; A pApAnaka mukhyatAe saMjJI paMcendriya jIvo sparze che - 346; A pApathI bacavA maitrIbhAva vikasAvavo - 347. u47 teramuM pApasthAnaka abhyAkhyAna krodha ane mAnanA saMyukta udayathI A pApAna sevAya che - 347; badhA prakAranA karmabaMdha thAya che - 347; saMjJI paMcendriya jIvoja mukhyatAe A sthAnane sparze che - 348; tenAthI bacavA dhIrajaguNa khIlavavo joie - 348. 349 caudamuM pApasthAnaka paizunya paranI cADIcugalI karavI te paizunya - 349; krodha ane mAnamAM mAyA bhaLavAthI A pApasthAnaka bane che - 350; tenAM kAraNe sAta ke ATha karmanAM baMdhana - 350; tenAthI bacavA guNagrAhIpaNuM keLavavuM jarUrI - 351. 352 paMdaramuM pApasthAnaka paraparivAda ..... cAre kaSAyanA saravALAthI A pApasthAnakano udbhava - 352; tenA thakI mohanIya uparAMta anya karmo baMdhAya - 3pa2; A pApasthAnakathI bacavA guNAnuvAda karavo - 353. xvi
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA pAna kramAMka 354 soLamuM pApaDAnaka rati-arati .. hAsyAdi nokaSAyanA mizraNathI A pApasthAnaka bane che - 354; tene lIdhe ghAtI ane aghAtI badhAM karmanAM baMdha thAya che - 355; tenAthI chUTavA saMtoSa guNa khIlavavo - 355. 356 sattaramuM pApasthAnaka mAyAmRSAvAda ... be alaga ghAtakarmanA mizraNathI A pApasthAna nIpaje che - 3pa6; tethI sarva karma baMdhAya - 358: tenAthI bacavA satyano Azraya karavo - 359. 360 aDhAramuM pApasthAnaka mithyAdarzanazalya ........ ......... mithyAdarzananI samaja - 360; A pApasthAnano vistAra eTale Akho saMsAra - 363; kyo jIva kyA pApasthAnane sparze - 364; pApasthAnanA sevanathI chuTavA mATenA upAyo - 365. pAribhASika zabdono koSa ... 371 ArAdhaka mATe viSayavAra sUci 393 xvii
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrImad rAjacaMdra arpaNa AtmamArgano zreSThatAe anubhava karI, anyane anubhava karAvanAra zrI rAjaprabhune koTi koTi vaMdanA ho, vaMdanA ho. A graMthane samucita banAvanAra, sAhe calAvI lakhAvanAra, zrI rAjaprabhune vaMdanA sahita, khUba ja vinamrabhAva sAthe ane kartApaNAnA bhAvathI rahita banI A graMtha arpaNa karuM chuM.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkathana mArI navadaza varSanI nAnI vayathI huM zA mATe jIvuM chuM, mAruM jIvana zA mATe che, mArA jIvananuM dhyeya zuM che, evA evA keTalAya savAlo mane muMjhavatA hatA. ane A savAlonA javAba mane kyAMyathI maLatA na hatA. Ama karatAM mArI tera varSanI vaye mane "zrImad rAjacaMdra"nI pAMcamI AvRttinA be bhAga vAMcavAnuM sadbhAgya prApta thayuM. te vAMcatA temAMthI ghaNI UMDI samajaNa to nahotI maLI; paNa temanAM avadhAnazakti, kavitvazakti, smaraNazakti tathA jyotiSika zakti mArAM AkarSaNano viSaya thaI gayA. vaLI, A badhI zaktiono janasamAjane paricaya karAvavAnuM temaNe temanI aDhAra-ogaNIsa varSanI nAnI vaye tyAgI dIdhuM, e hakIkate enuM kAraNa jANavAnuM mAruM kutUhala vadhArI dIdhuM. je zaktio janasamAjamAM bhAgye ja jovA maLe che te temane sahajatAe bALavayathI maLI hatI, to tenuM jIvone darzana karAvavAnuM kema choDayuM? vaLI, A zaktiono lokone lAbha ApavAthI kIrti, sattA tathA dhananI prApti saheje thAya; jenI prApti mATe AkhuM jagata mathe che, to A badhAMno tyAga temaNe kema karyo? enI jANakArI meLavavA mAruM mana khUba ja talapApaDa thaI gayuM. sAthe sAthe mArA manamAM daDha nizcaya thayo ke A zaktio karatAM paNa UMcA prakAranI koI siddhi temane prApta thaI che jenA prabhAvathI A dunyavI siddhino moha temane rahyo nathI. paNa A siddhi kaI? tenuM jANapaNuM ja AvatuM na hatuM. chatAM aMtaramAM evo daDha vizvAsa thaI gayo ke mArA savAlonA javAbo temanI pAsethI ja maLavAnA che. pariNAme temanAM jIvana ane kavanano abhyAsa karavAnI tAlAvelI manamAM zarU thaI. Ama i.sa. 19paramAM zarU karaluM kRpALudevanAM vacanonuM vAMcana cAlatuM rahyuM, paNa vyavasthita abhyAsa karI mArA savAlanA javAbo meLavavAno yoga i.sa. 1963 sudhI Avyo nahi. paNa niyamitapaNe thatAM temanAM vacanonAM vAMcanathI mane mAruM jIvana khUba sudhArI, temanA jevA thavAnA bhAva dhIre dhIre kramathI vadhatAM gayA. xix
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vadhatA jatAM mArA jIvana sudhAravAnI bhAvanA paripAkarUpe i.sa. 1964-65nA varSamAM temanAM jIvana tathA kavanano vyavasthita abhyAsa karavAno yoga sAMpaDyo. A be varSamAM emanAmaya banI khUba ja puruSArtha karI I.sa. 1965nA sapTembara mahinAmAM "zrImad rAjacaMdra- eka abhyAsa" nAmaka mahAnibaMdha pUro karyo. A kALa daramyAna ghaNAM AdhyAtmika anubhavo thayA, prabhuno sAtha kevo hoya teno pratyakSa paricaya thayo, ane sAthe sAthe temanI vartamAna dazAno lakSa paNa Avyo, je dazA mane khUba adbhuta ane AzcaryakAraka lAgI hatI. rAjaprabhunAM jIvana ane kavananA abhyAsakALa daramyAna mArI aMtaraMga sUjha vadhatI gaI, na samajAya tyAM temanA taraphathI yathArtha mArgadarzana AvatuM gayuM, samajaNanI gUMco tenAthI ukelAI jatI hatI, pariNAme AtmamArganI dizAsUjha vadhatI gaI ane jIvananuM dhyeya zuM hovuM joie, ane e dhyeyane saphaLa karavA mATe amRtamArga kyo hoI zake tenI jANakArI paNa AvavA lAgI. pariNAme temanA pratinAM mArA premabhAva, pUjyabhAva, ahobhAva tathA AdarabhAva satata vadhatA gayA, temanI sAthenuM AtmIyapaNuM satata anubhavavA lAgyuM ane jIvana bharyuM bharyuM tathA saMtoSamaya banI gayuM hoya tevuM vadana mane rahevA lAgyuM hatuM. A rIte temanA pratinA mArA premabhAva tathA pUjyabhAva satata vadhatA gayA hovAthI temanA pratinuM mAruM AjJAdhInapaNuM sahajatAe vadhatuM gayuM. temanI icchA pramANe ja, jemAM mAruM kalyANa hoya e ja rIte vartavuM che tevA nirNayanI daDhatA thatI gaI. tenAM phaLarUpe mane te pachInAM varSomAM temanAM vacanonAM rahasyo ApoApa maLavA lAgyAM, jIvananI sudhAraNA kema karavI, saMsArI prasaMgomAM teo kevI rIte vyavahAra zuddhi jALavI Atmazuddhi vadhAratA gayA hatA te sarvanI vividha rIte jANakArI maLatI gaI, pariNAme jIvanane kema sudhAravuM, kevA bhAva keLavI AtmA parano karmano bojo haLavo karavo, sahu jIva sAthe kevI rIte maitrIbhAva tathA kSamAbhAva keLavavA te sarva mATe vAstavika jIvanamAM prasaMgomAM mArgadarzana maLatuM hatuM. rojabarojanAM jIvanamAM paNa kyAM kevo upayoga rAkhI vartatAM zIkhavuM te paNa temanI ja kRpAthI AvaDatuM gayuM. ane A rIte prabhu tathA guru
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkathana prati kevI rIte AjJAdhIna thatAM javuM tenI zIkhAmaNa teo mane vAstavika anubhava karAvatAM karAvatAM ApatAM gayA. Ama mArI mArA jIvanane sudhAravAnI, AtmAne karmamaLathI haLavo karavAnI bhAvanA krame krame sAkAra thatI gaI, jethI AtmazAMti tathA Atmazuddhi lakSa Ave eTalI mAtrAmAM pragaTa thayAM. AtmamArganAM rahasyo paNa mArAmAM sahelAIthI khUlatAM gayAM, ane mAruM aMtarmukhapaNuM paNa vadhatuM gayuM. AvA saMjogomAM i.sa.1968nA aMtabhAgamAM mane aMtaraMgathI jANe ke kRpALudeva cIMdhatA hoya te pramANe satata UThavA lAgyuM ke bhAvimAM mAre eka moTo graMtha lakhavAno che. e graMthamAM prabhue AtmamArganAM je je rahasyo batAvyAM che ke batAvavAnAM che te mAre khullAM karavAnAM che, kemake e badhu upalabdha zAstromAM spaSTarUpe jaNAvela nathI. ane A rahasyonI jANakArI icchuka jIvone khUba upakArI thAya tema che. thoDA mahinA pasAra thayA pachI mane AvyuM ke, "tAre 'zrI kevaLI prabhuno sAtha" e nAmathI graMtha racavAno che. ane temAM prabhuno bodhelo kalyANamArga tAre varNavavAno che. te jyAre jIvanasiddhi lakhI tyAre tane prabhuno adbhuta sAtha maLyo hato, tevo ja adbhuta sAtha tane A graMtha lakhavA mATe paNa maLaze. mATe tArI pAtratA vadhAra. ane jema jema mArganAM rahasyonI tArI jANakArI vadhatI jAya tema tema tenI noMdha tAre karatA javI, ke jethI graMtharacanA karatI vakhate e TAMcaNa tane upayogI thAya." A AjJAnusAra meM kAcI noMdha rAkhavAnuM zarU karyuM. tenA anusaraNamAM meM nirNaya karyo ke prabhunI AjJA Ave ane prabhu lakhAve tyAre ja graMthanuM lakhANa karavuM, te pahelAM svacchedathI kaMI karavuM nahi. mAtra jIvana sudhAravuM, AtmalakSe jIvavuM, zrI rAjaprabhu pratinuM AjJAdhInapaNuM vadhAravuM ane temanAM mArgadarzana anusAra mAre mArAM jJAna, darzana tathA cAritranI zuddhi tathA khIlavaNI karatAM javAM. AtmAne A kALe vadhumAM vadhu je dazAe pahoMcADI zakAya te dazAe pahoMcADavAno puruSArtha jArI rAkhavo. Ama saMsAramAM rahevA chatAM AtmAne saMbhALavAnuM kArya aMtaraMgathI satata thayA karatuM hatuM. e arasAmAM keTalAMka mumukSuonA Agrahane kAraNe i.sa.1977nA me mAsathI, kRpALudevanI AjJA svIkArI dara guruvAre meM kRpALudeve lakhelA saubhAgabhAI paranA xxi
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha patronuM vAMcana zarU karyuM. e zarU karatI vakhate meM nirNaya karyo hato ke gharanI cAra divAla sivAya jAheramAM vAMcavAnI pravRtti karavI nahi, kemake te mAna tathA saMgharSanuM nimitta che. balka, je mArge pU. kRpALudeva cAlyA hatA, te ja mArge mAre paNa cAlavuM. kyAreya paNa vAMcana vize jAherAta Adi karavAM nahi. jo ke aMtaraMgathI Avo bodha karavAnI mane kyAreya icchA thaI nahotI, ane te paNa nahi. vaLI, mane samuhamAM bolavAno mahAvaro paNa na hato ane kRpALudevanI icchAnusAra ja vartavAnA bhAva baLavAna hatA. tethI vAMcana karavA vize meM ghaNA mahinA sudhI nakAra karyo hato. paraMtu jyAre kRpALudeve mane vacana ApyuM ke, "teo mArAM vAMcana vakhate hAjara rahI satata mArgadarzana Apaze, ke jethI huM svachaMda ke mAnabhAvamAM jAuM nahi", te vacana maLyA pachI meM mumukSujano samakSa vAMcavAnuM zarU karyuM. e vAMcana karatI vakhate manamAM e bhAva rame che ke, "A vAMcana mATe bodha levA mATe che; je bodha mane kRpALudeva Ape che te mAre moTethI bolavAno che. temAM mAre mArApaNuM karavAnuM nathI. zrotAmAMthI jene jeTaluM grahaNa karavuM hoya te rahe. paNa koI khoTuM na rahe tevI he prabhu! kRpA rAkhajo." AvA bhAvane kAraNe koNe zuM rahyuM, zuM na rahyuM te vize mane satata nispRhabhAva anubhavAya che. vaLI vAMcana zarU karatAM pahelAM dareka vakhate prabhune prArtha chuM ke, "prabhu! mane yogya mArgadarzana ApI, mArganAM rahasyo kholI mane yogya bodha Apajo. A sAMbhaLI koI azubhabhAvamAM na jAya tevI kRpA karajo. meM pUrvakALamAM koI paNa zrotA sAthe azubhabhAva bAMdhyA hoya to tenI pazcAtApa karI kSamA mAMguM chuM, ane te vAMcanakALa daramyAna udayamAM na AvatAM kSINa thaI jAya evI kRpA mAMguM chuM." A bhAvanI prArthanA Aja dina paryaMta cAlu che ane tenuM salphaLa paNa anubhavAya che. A rAhe vAMcana karatAM karatAM i.sa.1977nA paryuSaNa AvyA. paryuSaNamAM kyo viSaya levo? te mATe prabhune khUba prArthanA karI. temanA taraphathI "kalyANamaMdira stotra" levAnuM sUcana thayuM. A anubhavanA AdhAre pratyeka paryuSaNa vakhate prabhu jaNAve te ja viSaya levo, kaMI ja svacchede nakkI karavuM nahi evo meM nirNaya lIdho. ane varasovarasa | viSayo maLatA gayA; kArya thatuM gayuM. i.sa.1996mAM "samakitano mahimA' nAme viSaya XXii
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkkathana Avyo. sAthe sAthe tenuM thoDuM TAMcaNa karavAnI sUcanA maLI, te rIte karelI noMdhano AdhAra laI paryuSaNa parvanuM ArAdhana karyuM. A sarva varaso daramyAna paryuSaNanA ATha paMdara divasa pahelAM viSayanI jANakArI AvatI, ane te vize huM taiyArI karatI. A taiyArI karatAM chellAM chellAM varSomAM evA bhAva pravartatA hatA ke, "prabhu ! tame mane evo viSaya Apo ke jethI cAturmAsanI zarUAtathI ja tenI taiyArI mATe mAre khUba ArAdhana karavuM paDe." mArA A bhAva jANe prabhu pUrA karatA hoya te rIte mane gurupUrNimA pahelAM viSayanI jANakArI AvavA lAgI. tethI te viSayanAM gUDha rahasyo meLavavAmAM, vyavasthita goThavavAmAM mAro puruSArtha ghaTTa banyo. AvelAM ane maLelAM rahasyonuM yogya TAMcaNa ka2vAmAM gurupUrNimAthI paryuSaNaparva sudhIno samaya puruSArthathI sabhara banato gayo. A ArAdhanathI maLatA AnaMdane kAraNe 'AkhuM varSa A rIte pasAra thAya to kevuM sAruM!' e bhAva jora karatA gayA. ane mArA Azcarya vacce paryuSaNaparva mATenA viSayo ghaNA vadhAre agAuthI jaNAvA lAgyA; ane maLelA viSayanuM UMDANa tathA rahasyano tAga meLavavAmAM mane prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNa tathA svAdhyAyano sAtha khUba upayogI nIvaDayo. mArA AvA bhAvane kAraNe i.sa. 1998 pachInAM paryuSaNanA viSayo sUkSma, gaMbhIra tathA rasaprada banatA gayA, eTaluM ja nahi pratyeka varSano viSaya pUrvanA viSayanA anusaMdhAnamAM ja hoya evuM banavA lAgyuM. A rIte i.sa. 2005nI sAlanA paryuSaNa sudhI cAlyuM. i.sa. 2005nA paryuSaNamAM AjJA AvI ke pUrvamAM meM je chUTAchavAyAM lakhANa karelAM che tene vyavasthita karavAM. A kArya karavAmAM eka varSa pasAra thaI gayuM. ane i.sa. 2006nAM paryuSaNamAM samaja AvI ke mAre A badhAM lakhANane, paryuSaNa parva mATe thayelAM lakhANa sahita ekatra karIne teno nIcoDa ThAlavavAno puruSArtha graMtha2canA mATe karavAno che, je "zrI kevaLIprabhuno sAtha" banavAno che. A vize DIseMbara 2006mAM aMdAje sAMkaLiyu taiyA2 karI lakhANa zarU karyu. te pahelAMno kALa lakhANane vyavasthita karavAnI vicAraNAmAM pasAra thayo. A rIte pahelAM cAra prakaraNathI "zrI kevaLIprabhuno sAtha"no pahelo bhAga taiyAra thayo che. A graMtha pUro karatAM bIjA traNa ke cAra bhAga thaze evo atyAre aMdAja lAge che. xxiii
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ATalAM varSonAM ArAdhanathI e spaSTatAe samajAyuM che ke prabhune hRdayapUrvaka prArthanA karavAthI kevuM suMdara phaLa maLe che. e anubhavanuM mahAbhya to alaukika ja che. vaLI, pratyeka AdhyAtmika graMtharacanA mATe sarjaka mahApuruSone vaMdana karI, vinAvine graMtha pUro thAya evI prArthanA kare, evI praNAlI ApaNe tyAM parApUrvathI cAlI Ave che. A rIta anusAra AraMbhamAM kalyANamArgamAM ApaNane AgaLa vadhAre tevI vinaMti vALI covIze tIrthakara prabhune prArthanAo karI che. sAthe sAthe temAM Akho mokSamArga saMkSepamAM gUMthI levAno prayatna paNa karyo che. temAM mokSa sudhI pahoMcADavAnI prArthanA pratyeka prabhune thayelI che. mokSane sidhdha karavAnI bhAvanA tyAre ja sidhdha thAya ke jyAre jIva tenAM pAyArUpa samakitane samaje, ArAdhe ane prApta kare. avarNanIya kalyANamUrti samakitane meLavavA, saMsAranI mAyAjALathI chUTavA jIve keTalAM ane kevAM parAkrama karavAM jarUrI che tenI jANakArI, je prabhukRpAthI anubhavAI che te "samyakatva parAkrama" nAmanA bIjA prakaraNamAM ApI che. samyakatva meLavavAmAM ane AtmAnuM zuddhikaraNa karavAmAM ADA AvatAM, vidanarUpa thatAM karmonI jANakArI, ane te vipnamaya karmothI tvarAthI chUTavAnA upAya vizenI prabhudaSTa vicAraNA trIjA prakaraNa "aSTa karma"mAM karI che. temAM ATha mukhya karmo, tenI 158 uttara pravRtio ane tenA vistAramAM anaMta karmo kevI rIte baMdhAya che tenI samajaNa ApavAno prayatna zrI prabhunAM mArgadarzanathI cothA "aDhAra pApasthAnaka nAmanAM prakaraNamAM karyo che. je jIvane chUTavuM che, saMsAranAM baMdhanothI mukta thavuM che teNe A samajaNano upayoga karavAno che. ane te samajaNanI sahAya laI, puruSArtha karI mokSamArgamAM AgaLa ne AgaLa vadhavAnuM che. mokSamArgamAM AgaLa vadhavA mATe prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNa kevI rIte upayogI thAya che, te sarvanA Azraye puruSArtha karavAthI AtmAno dabAyelo apUrva svabhAva kevI rIte pragaTa thAya che, ane Avo svabhAva pragaTa karavAmAM zrI paMcaparameSTi xxiv
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkkathana bhagavaMta eTale ke arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhusAdhvIjI kevI rIte sahAya karI ApaNA para nirvyAja upakAra kare che teno citAra "zrI kevaLI prabhuno sAtha, bhAga-2" mAM mUkavA dhAraNA rAkhI che. prabhukRpA baLa aura che. atyAra sudhInAM citraNa parathI e to spaSTa rIte samajAyuM haze ke A badhI taiyArI ane lakhANa karavAmAM sahuthI moTo ane baLavAna upakAra to zrI rAjaprabhuno ja che. temaNe je divyavANI prakAzita karavA dhArI hatI, tene sAkAra karavA prabhue mane nimitta banAvI jaNAya che. bAkI, A badhuM lakhANa Adi karavuM e to sAva mArA gajA bahAranI ja vAta che. temanI AvI alaukika kRpAne kAraNe ja mane vAraMvAra jarUriyAtanA samaye mArgadarzana ane jANakArI maLatAM rahyA che. mane vizvAsa che ke A pachInAM bhAganAM lakhANamAM paNa mane prabhu AvI ja sahAya karaze. ahIM pahelA bhAgamAM vyakta thayelI keTalIka rahasyamaya vAto eTalA UMcA prakAranI che ke je mane rAjaprabhu pAsethI maLelI che, ane temanI sahAyathI ja lakhI zakAI che, mATe A graMthanuM kartApaNuM rAkhavAnI mane koI bhAvanA ke abhilASA nathI ja. te graMthanA sAcA kartA ane praNetA che zrI rAjaprabhu. huM to nimitta mAtra chuM. rAjaprabhunA upakArano ati ati vinamrabhAve AbhAra mAnI, temane ahobhAva ane pUjyabhAvathI koTi koTi vaMdana karuM chuM. zrI rAjaprabhunA kalyANabhAvathI prabhAvita thayelAM mArAM mAtApitA sva. suzIlAbena zeTha tathA sva. bhogIlAla gi. zeThano mArA uparano upakAra kaMI nAnosUno nathI. mane janmatAMnI sAthe niyamitapaNe vairAgyabharita kAvyo, pado, tathA tIrthaMkara prabhunI stuti Adi teo saMbhaLAvatAM hatAM, ane e dvArA mArA jIvane dharmasanmukha ka2vAno bhavya puruSArtha paNa temaNe karyo hato. mane temanA nirmaLa premathI navaDAvI jagatanI sarva kasoTIomAM TakavA mATenA vIryanuM dAna paNa temaNe ApyuM hatuM. thIsIsa lakhavAnA kALa daramyAna vyavahArika ane AdhyAtmika suvidhAA ApavAmAM teoe leza paNa pAchIpAnI karI na hatI. temaja rAjaprabhunAM jIvanane tathA kavanane jANavA, samajavA tathA anubhavavA mATe yogya sAtha paNa Apyo hato. XXV
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A uparAMta je kaMI AdhyAtmika jANakArI mane maLatI hatI te badhAMne ApI zakAya te mATe teo utsuka hatA ja. mArAM kamabhAgye jyAre A bhAva sAkAra karavAno prasaMga Avyo che tyAre teo baMnemAMthI koInI pratyakSa hAjarI nathI, kemake pitAjIno viyoga thayAM chavvIsa varSa ane mAtAnA viyoganA daza varSa vItI cUkyAM che. tema chatAM e anubhava jarUra thAya che ke teo jyAM che tyAMthI mane preraNAnAM piyuSa mokalyAM ja kare che. A ja rIte mArA A janmanA jIvanasAthI zrI rajanIkAMta mahetA taraphathI mane AdhyAtmika pravRtti karavAmAM ghaNI suvidhA maLI hatI. kRpALudevanA patronuM vAMcana karavAnuM zarU karavA mATe temano sAtha ane utsAha anero hato. amArA trIsa varSanA sahavAsanA kALamAM thayelA AdhyAtmika anubhavo amArA sahajIvanane samRddha karavAmAM khUba madadarUpa thayA hatA. teo paNa thayelA anubhavo ane siddhAMtanuM lakhANa Adi karAvavA mATe khUba utsAhI hatA; chatAM prabhunI AjJA vinA kaMI karavuM nathI evA mArA bhAvane eTalA ja premathI anumodatA hatA. temanA hRdayanI A vizALatA, A lakhANa karatI vakhate mane satata preraNA ApatI rahI che. kemake e kALamAM thayelA anubhavo ane jANavA maLelA sidhdhAMto vize huM mArA mAtApitA, jIvanasAthI tathA mArI bhatrIjI ci. bhAratI ma. zeTha sAthe sahajatAthI carcA zakatI hatI tathA mANI zakatI hatI. sAthIdAranA viyogane Aje daza varSa thayA che, paNa te vize e bhAva 2me che ke AtmAnuM AgaLanuM ArAdhana temanI sAthe rahI ka2vAmAM have daza varSa ochAM thaI gayA che. ane divase divase pharIthI zubhabhAvathI maLavAnuM najIka najIka AvatuM jAya che, Ama A traNeno phALo graMtharacanAnI dRSTie parokSa banyo che, chatAM tenI mUlyavattA jarA paNa ochI nathI. A uparAMta mArA sarva kuTuMbIjano taraphathI paNa AdhyAtmika pravRtti karavA mATe ghaNo sAtha sahakAra maLato rahyo che te noMdhanIya che. A graMthanI racanAmAM AdhyAtmika dRSTie mane putravat ci.nehala vorAno sAtha khUba madadarUpa thayo che. vaLI, Atmika ane vyavahArika suvidhA mane ci.prakAza tathA amI taraphathI, mu.ajItabhAI ane nalInIbena taraphathI tathA bhA. kizorabhAI tathA xxvi
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAkathana reNubena taraphathI sArI rIte maLela che. A uparAMta bIjA aneka mumukSuono sAtha vividha rIte prApta thayo che. AkhA graMthanuM kaMpojhIMga ane paheluM prupha rIDIMga mArI bhANeja amI ThAkora tathA anurAga ThAkore khUba ja premathI nirmAnIpaNe karyuM che. ane A graMthanI chapAI, bAInDIMga vagereno bhAra varSonA paricita tathA nIkaTanA snehI evA aruNabhAI mahetA tathA sudhAbahene premathI upADayo che. sAthe sAthe graMthanuM ati upayogI evuM chelluM vAMcana mArI sahAdhyAyI ane sakhI Do. kalA zAhe khUba ja utsAhathI ane cIvaTathI karyuM che. maLelAM sAtha ane sahakAra mATe te sahuno aMtaraMgathI AbhAra mAnuM chuM, ane teo prati kaMI doSa thayo hoya to zrI prabhunI sAkSIe sapazcAtApa khamAvuM chuM. huM zrI prabhune prArtha chuM ke teo sahuno AtmavikAsa khUba ja saraLatAthI ane suvidhA sAthe vadhato jAo. prabhunI niraMtara varasatI kRpAno amUlya lAbha sahu jIvone aviratapaNe maLato raho. A graMthane prasidhdha karavAmAM Arthika yogadAna ApanAra, svecchAe A kAryamAM premathI sAtha ApanAra sahuno AbhAra mAnuM chuM. temaNe icchelA dravyadAnathI je jJAnadAnanI lahANI thaze teno lAbha temane tvarAthI AtmArthe prApta thAya e ja zrI prabhune mArI hRdayapUrvakanI prArthanA che. - A graMthamAM keTalAka muddAo, keTalAka sidhdhAMto prakaraNe prakaraNe punarAvartana pAmyA che; te vAMcatI vakhate vAcakanA lakSamAM AvyA vinA raheze nahi. tema karavAnuM kAraNa e che ke e jagyAnI apekSA samajavA e muddA mukavAthI samajavAnI saraLatA rahe. AvI sthaLa sthaLanI samajavAnI saraLatA sAcavavA punaruktidoSa vahorIne paNa kArya karyuM che. te mATe vAcaka gaNanI kSamA cAhuM chuM. muMbaI tA. 15.9 2007 saMvatsarI. bhAdaravA suda 4; 2063. OM zAMti. sarayu rajanI mahetA. xxvii
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmavikAsanI yAtrA "zrI kevaLIprabhuno sAtha, bhAga-1"nuM Amukha lakhavAnuM kArya mane soMpyuM tene huM mAruM ahobhAgya samajuM chuM. zrI covIze tIrthaMkara bhagavaMtane mArI koTi koTi vaMdanA. thoDIka aMgata vAta tathA thoDAMka saMsmaraNo mUkavAnI rajA lauM chuM. lagabhaga paMcAvaneka varSa pahelAMthI sarayubenanA ghare 'morabI hAusa' javAnuM ghaNIvAra thatuM. huM tathA sarayu sahAdhyAyI hatA, tethI zALAmAMthI nIkaLI, baporanA samaye huM tene tyAM ghaNI vA2 jatI. e divasonI mIThI madhura yAdo meM mArAM hradayanI gaTharImAM saMgopI rAkhI che. sarayunA vAtsalyamUrti mAtA pa.pU. suzIlAbena ane 5.pU pitAzrI bhogIlAlabhAInAM nirbheLa sneha ane mamatA mANavAnuM sadbhAgya mane sAMpaDayuM hatuM. temanI pAsethI mane mAtApitA tarIkeno sneha maLato rahyo hato. teo baMnene mArAM hradayanI bhAvapUrvakanI vaMdanA ho. ekavIsamI sadInAM globala saMskRtinAM AkramaNavALAM, pazcimanAM pavananAM praduSaNavALAM, vartamAna jIvanamAM macI rahelI aphaDAtaphaDIvALAM, azAMti, AtaMka, rAgadveSa ane veranI bhAvanAthI bharelA vAtAvaraNamAM phasAyelI A mAnavajAtane jarUra che, 'AtmA'ne jANavAnI, oLakhavAnI, samajavAnI ane mANavAnI. AtmAne jANavAthI zarU karI mANavA sudhIno vikAsa ka2vA mATe zrI tIrthaMkara prabhue mahAmUlo upadeza Apyo che. te upadezane zrI gaNadhara prabhunAM mArgadarzana nIce AcAryoe graMthastha karyo hato; je 'Agama sUtra' tarIke jaina darzanamAM oLakhAya che. te jaina tattvajJAnano akhUTa ane vipula mahAsAgara che. anekAneka sAdhu bhagavaMtoe e mahAsAgarane khuMdI zrutajJAnarUpI motIno paricaya ApaNane karAvyo che. tattvanAM UMDANane pAmavAno mArga batAvyo che. alabatta, sAmAnya janone mATe e mArga kaThina, agamya athavA asulabha rahyo che, tema chatAM jene e prAptinI adamya icchA jAge che tene te mArga avazya maLe ja che. ghaNIvAra zrI tIrthaMkara prabhunI zAMta mudrA sahitanI pratimA ke chabI joIne ApaNAM aMtaramAM bhAva UThe che ke, "he prabhu! ame tArA jevA kyAre thaIzuM? asAra evA saMsAramAMthI, tenAM baMdhanomAMthI amane mukti kyAre maLaze? alpamativALA tathA pAmara evA ame tamArA jevA thavAnI jhaMkhanA rAkhIe chIe, te kyAre saphaLa thaze? vagere." xxviii
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmavikAsanI yAtrA ApaNA A praznonA uttara, thatI muMjhavaNa mATe mArgadarzana ApaNane maLI rahe che. pU. sarayubena racita "zrI kevaLI prabhuno sAtha - bhAga-1mAMthI. traNa zabdanAM A zIrSakamAM sarayubena potAnA AtmAnubhavanI anubhUti zabdastha karatA hoya evI lAgaNI thAya che. ane AtmAnubhavanI yAtrA karavA teo ApaNane nimaMtraNa ApatA jaNAya che. kevuM sarasa, saraLa ane manabhAvana zIrSaka che! "zrI kevaLI prabhuno sAtha"! cAlo ApaNe sahu A yAtrAmAM joDAI javAno puruSArtha karIe. A graMthanuM prathama prakaraNa "covIza tIrthaMkara prabhunI stuti' che. jaina darzana anusAra vartamAna avasarpiNI kALanA cothA ArAmAM covIza tIrthaMkara prabhu thayA che. A covIza tIrthakara vize jaina sAhityamAM vipula pramANamAM kheDANa thayuM che. chellAM pAMcaso varSanA gALAmAM jaina sAdhukavioe covIze tIrthakara vize aneka padyaracanAo karI che. covIzInuM kheDANa amUlya che. covIzI eTale covIze tIrthaMkara prabhunA guNonI stavanA; jemAM bhaktakavi bhAvapUrvaka potAnAM hRdayanI prabhumilananI jhaMkhanA, viyoganI vedanA, prabhu pratyeno samarpaNabhAva, dAsabhAva ityAdi vyakta kare che. are! keTalIkavAra to kavi prabhune upAlaMbha paNa ApatA hoya che. jaina sAhityamAM avadhUta kavi 'AnaMdaghanajInI covIzI' eTale premalakSaNAbhakti, jJAna, dhyAna ane yogano samanvaya. zrI upAdhyAya yazovijayajInI covIzI eTale nirbheLa prabhubhakti ane prabhunA guNonI stavanA, zrImad devacaMdrajInI covIzI eTale dravyAnuyoganuM nirUpaNa. Ama ghaNA sAdhumunioe zrI tIrthakara prabhu vize kAvyaracanAo karI janasamAja para ghaNo upakAra karyo che. paraMtu sarayubena 'covIza tIrthaMkara prabhunI stuti'mAM gadyakAvya race che. ahIM teo saraLa rIte tIrthaMkara prabhunAM nAmano vizeSa artha samajAve che, tyAra bAda zrI prabhune vaMdanA karI, prabhunA guNonI vizeSatA jaNAvI, potAnI alpatAnuM bhAna karAve che. A bhavATavimAM, bhavabhramaNamAM bhamatA jIve ajJAnapaNAmAM bhogavelI vedanAne vAcA Ape che. zrI tIrthakara prabhu ke jeo jIvananI sArthakatAnA jJAtA che, temanI kRpA, temanuM mArgadarzana meLavavAnI prArthanA kare che, ane A prArthanAmAM prabhu pAse sanmArganuM dAna teo mAge che. A prakaraNamAM lekhikA prathama tIrthaMkara prabhu zrI AdinAthathI zarU karI covIzamAM tIrthakara prabhu zrI mahAvIra svAmI sudhInA kALano paricaya paNa karAve che. ane xxix
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AtmavikAsanAM sopAna eka pachI eka caDavA mATenI sajjatA keLavavAnI zakti zrI prabhu pAse AdrahradayathI ane bhaktisabharatAthI mAMge che. zrI kevaLIprabhunA mArgamAM prayANa karavA mATe samyaktva parAkrama to karavuM ja paDe. samyaktva pAmyA vinA mArga prApti thaI zakatI nathI. tethI bIjA prakaraNa "samyaktva parAkrama"mAM lekhikA e vize prakAza pADe che. teo lakhe che ke, "AtmAnAM zuddhi ane zAMti vadhA2vA satata prayatnavAna rahevAmAM jIva vIrya vApare che tyAM tenAM khIlelAM vIryano sadupayoga thAya che. ane jema jema te maLelAM vIryano sadupayoga karato jAya che, tema tema tene satpuruSo taraphathI vadhAre ne vadhAre zubha vIryanI bheTa maLatI jAya che, maLelAM vIryano sadupayoga karavo te samyaktva che; ane te vIryane sanmArge vAparIne kramika AtmazuddhinAM pagathiyAM caDatAM javAM te 'samyaktva parAkrama' kahI zakAya." jIvane samyaktva prApta karavA parAkrama karavuM paDe che, te mATe aneka prakAranAM vighno pAra karavAM paDe che, samyakdarzana meLavyA pahelAM jIvanI dazA kevI hoya che tenuM hradayasparzI tAdaza Alekhana lekhikA kare che. sajAga na rahe to saMjJI paMcendriyapaNuM pAmyA pachI paNa jIva asaMzIpaNAmAM dhakelAI jAya che, ane sAdhupuruSono kalyANabhAva pAmatA javAthI pharIthI saMkSIpaMcendriyapaNuM jIva meLave che. te pachI satpuruSonA ane sAdhupuruSonA samAgamane pAmI sabhyaSTi meLavI tenuM satata vizuddhikaraNa karavA te prerAya che. te citraNa dvArA lekhikA karmakSaya karavA mATe sadgurunA mArgadarzananI mahattA spaSTa sthApe che. tyArabAda lekhikA samyaktva parAkrama karavAnAM sopAnanI sUkSma samaja saraLabhASAmAM Ape che. ane vartatI aMtarAyone dUra karavAmAM sadguru tathA prabhuno sAtha kevo upayogI che te tathA pUrvakRta doSonI kSamA mAMgavI keTalI jarUrI che tenI samaja Ape che. sAthe sAthe ghAtI ane aghAtI karmono kSaya karatA jaI caudamAM guNasthAne pahoMcavA mATe jIve kaI rIte vikAsa sAdhavo te temaNe samajAvyuM che. chaTThA sAtamA guNasthAne vartatA munioe karmakSaya karavA kevA AcAra pALavA tenuM vivecana "uttarAdhyayana sUtra"nA AdhAre saraLa zailImAM rajU karyuM che. samyaktva parAkramanAM badhAM sopAna sidhdha karavA mATe aSTakarmano kSaya karavo Avazyaka che. AtmA para vartatA vibhAvane kAraNe karmano jamAva thAya che, ane tenA mULa guNo para AvaraNa baMdhAya che. karma e sUkSma pudgalanI banelI vargaNA che. AvA karmathI lepAyelo XXX
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmavikAsanI yAtrA AtmA "jIva' tarIke oLakhAya che. trIjA prakaraNa "aSTa karma'mAM lekhikA karmabaMdhanAM mukhya pAMca kAraNo - mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane yoga - nI vyavasthita samaja Ape che. karmanAM prakAra, tenI prakRti, sthiti, rasa ane pradezabaMdhanI vistArapUrvaka samajaNa Ape che. te uparAMta karmanI avasthA prakRti Adi vize sAmAnya janane samajAya tevI saraLa zailIthI tenuM nirUpaNa karyuM che. jIvane A saMsAramAM rakhaDAvanAra AThe karmonI peTA prakRti varNavI, te prakAromAM jIva kema aTavAya che tenuM darzana cothA prakaraNa "aDhAra pApasthAnaka"mAM karAvyuM che. AThe prakAranAM karmothI mukta thavA mATe jIve aDhAre pApasthAnakono tyAga kevI rIte karavo te vistRta rIte samajAvyuM che. ane tema karavA mATe prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNanI jarUriyAta paNa temaNe batAvI che. A graMthanAM cAre prakaraNanI tarkabadhdhatA samajavA jevI che. AtmavikAsanI yAtrAnA prAraMbhamAM jIve 'covIza tIrthaMkara prabhunI stuti karavI, temanA jevA banavA mATe "samyakatva parAkrama' karavuM, A parAkramanI siddhi karavA "aSTa karmano nAza karavo ane te karmono nAza karavA mATe 'aDhAra pApasthAnaka'no tyAga karavo eTalo ja jarUrI che. sarayubenanI kalama vize lakhavAnI lAlaca huM rokI zakatI nathI. temanI zabdazailImAM, temanAM AlekhanamAM kyAMya zabdADaMbara nathI. temAM chalake che mAtra sAdagI, saraLatA, viSayanuM UMDANa ane abhivyaktimAM vAcakane tarabatara karI devAnuM kauvata. A badhAM karatAM sauthI moTI vizeSatA e che ke teo lakhe che tyAre koI bhArabhaDakama vAto nathI lakhatAM, paNa teo vyakta kare che, "AtmAnubhUtino AnaMda' - AtmavikAsanAM sopAna ane mokSamArganI Dagara para Daga mAMDavA - yAtrAmAM joDAvA ApaNe kevI pAtratA keLavavI joie teno aMgulinirdeza paNa kare che. zrI kevaLIprabhuno sAtha, bhAga-1'. jainadarzananAM kSetre sarayubenanuM anokhuM pradAna che. lakhANamAM kyAMya kazI bhUlacUka thaI hoya to kSamA yAcuM chuM. Do. kalA zAha, ema.e., pI.eca.DI. xxxi
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmarUpI verIno parAjaya karyo che evA ahetu bhagavAna; zuddha caitanyapadamAM siddhAlaye virAjamAna evA siddha bhagavAna; jJAna, darzana, cAritra, tapa, ane vIrya evA mokSanA pAMca AcAra jenAM AcaraNamAM pravartamAna che ane bIjA bhavya jIvone te AcAramAM pravartAve che evA AcArya bhagavAna; dvAdazAMganA abhyAsI ane te zruta zabda, artha ane rahasyathI anya bhavya jIvone adhyayana karAvanAra evA upAdhyAya bhagavAna; mokSamArgane AtmajAgRtipUrvaka sAdhatA evA sAdhubhagavAnane huM paramabhaktithI namaskAra karuM chuM. zrI RSabhadevathI zrI mahAvIrapardhata vartamAna bharatakSetranA covIza tIrthakaronA parama upakArane vAraMvAra saMbhAruM chuM. - zrImad rAjacaMdra, AMka 757.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 1 covIza tIrthakara prabhunI stuti vartamAna avasarpiNI kALamAM zrI AdinAtha prabhuthI zarU karI zrI mahAvIra prabhu paryaMtanA covIza tIrthakara bhagavAna thayA che, jemaNe jagatanA tamAma jIvo mATe uttama kalyANabhAva vedI, caturvidha saMghanI sthApanA karI AtmAne pUrNa zuddha karavAno mahAmArga prakAzyo che. temaNe potAnI kevaLIparyAya daramyAna udayakALa pramANe OM dhvanirUpa dezanA ApI jIvone bodhyA che ane mArganuM jANapaNuM karAvyuM che. e mArganuM jANapaNuM svIkArI, pALI, poSI, ArAdhI asaMkhya AtmAo sidhdhabhUmimAM AtmAnA anaMta avyAbAdha sukhane cirakALa mANavA sadbhAgI thayA che. te sarva tIrthaMkara prabhunI asIma kRpAthI je kaMI AtmArthe jANakArI maLI che, teno lAbha icchuka jIvo vartamAnanA paMcamakALe laI zake, e arthe zrI prabhunI AjJA laI temanI stuti karavArUpa A prakaraNa racI "zrI kevaLI prabhuno sAtha' graMthano AraMbha karIe chIe. ane A graMtharacanA zrI prabhunI asIma kRpAthI vinA vighna pUrNa thAo e ja prArthIe chIe. 1 zrI AdinAtha prabhu - zrI RSabhadeva svAmI ! he prabhu! A saMsAra aTavImAM ame anAdikALathI mUDha thaI rakhaDatA AvyA chIe. saMsAramAM ame ekathI pAMca indriyanI prApti aprAptinI mAyAjALathI phasAyelA chIe. kyAreka mAtra eka ja indriya - sparzendriyanA sahArAthI ja jIvavuM paDyuM hatuM, kyAreka temAM rasanA vadhavAthI trasakAyapaNuM prApta thayuM hatuM, temAM kyAreka dhrANedriyano sAtha maLyo, vaLI cakSu indriya vadhatAM AzA vadhI, to ghaNA ghaNA alpakALa mATe zrotraMdriya ane saMjJA sahitanA paMcendriyapaNAnI suvidhA vedI. cAra indriya
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sudhInA asaMjJIpaNAmAM anaMtakALa vItAvyA pachI, 900 bhava jeTalA alpakALa mATe saMjJIpaMcendriyapaNuM maLyuM hatuM. e samaye paNa karmanA dhakkAnusAra amAre cAre gatimAM bhamavuM paDyuM. te vakhate zakti phUrAyamAna thaI hovAthI, tenA AdhAre kaMIka jIvone dubhavyA, haNyA ane temane aneka prakAre kaSTo ApavAmAM AnaMda mAnyo, pariNAme duHkhonI vaNajhAra cAlI. duHkha pradhAna, sukha alpa thakI bharelI jiMdagIo vItAvI. evA samaye ame kaSAyonA ugra svarUpanA Azraye rahayAM, ane amAruM saMjJIpaNuM jALavI na zakatAM, pharIthI asaMjJIpaNAmAM sarI paDayA. AvI jAtanuM saMjJI asaMjJIpaNuM amane vArapharatI AvatuM gayuM. Ama karatAM karatAM atyAra sudhIno kALa vahI gayo. aho udAra hRdayI prabhujI! ApanI anaMta anaMta kRpA thatAM amane vartamAnamAM saMjJIpaMcendriyapaNuM tathA bIjI aneka suvidhAo prApta thayela che. amAruM A amUlya saMjJIpaMcendriyapaNuM have chInavAI na jAya te mATe amAre A jIvana sArthaka karavuM che. jIvananI sArthakatA kaI rIte thAya tenI jANakArI amArI pAse nathI. paraMtu Apa tenA prakhara jANakAra cho, evI bhAvanA amArA hRdayamAM UgI AvavAthI, ame ApanI - RSabhanI - uttamanI sAthe joDAvA, ApanI kRpAne uttamatAe grahaNa karavA pravRtta thayA chIe. saMsAramAM sahu ekabIjAnI kRpA icchayA ja kare che, ane maLatI kRpA ke avakRpAnA anusaMdhAnamAM kSaNika sukha ke duHkha vedyA ja kare che. atyAra sudhI ame paNa A prakriyAthI bacI zakyA nathI. te jinadeva! tame to anaMta sukhanAM dhAma cho. eka vakhata tamane sAcA arthamAM prApta karyA pachI, jIvanI pAse du:kha AvI zakatuM nathI; ema ame sAMbhaLyuM che. to amane kaSTa mAtrathI ugaravAno mArga batAvo. sAthe amane zAzvata sukha meLavavA mATe mArgadarzana Apo. A saMsAranI prIti to kSaNika che, nAzavaMta che, athAga prayatna karavA chatAM paNa ame A saMsAramAMthI paribhramaNa karavA sivAya kazuM ja meLavI zakayA nathI. have to saMsArabhramaNa chUTe te mATe sanmati ane sanmArganuM amane dAna Apo!
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti zrI RSabha - uttama sAthe joDAvAnA bhAvanA paripAka rUpe jIva aMtavRttisparza pAme che - eka samaya mATe deha ane AtmAnI bhinnatAno anubhava karI mithyAtvanA udayane toDe che, ane abhavipaNuM tyAgI te bhavipaNuM aMgIkAra kare che. te prApti sahu pAtra jIvo meLavo. bharatakSetranA A avasarpiNIkALamAM, lagabhaga 9 kroDAkroDI sAgaropama kALa vItyA pachI, jagatajIvone ApanAM darzana thayAM! aneka jIvo ApanA nimittathI saMsArasamudra tarI gayA. nitya nigodamAMthI nIkaLyA anaMtakALa vItye ame A zubha bhAva ApanI kRpAthI bhAvI zakayA chIe. te bhAvanA jarAya niSphaLa na jAya tevI mahatI kRpA he dayAnidhi! tame amArA para karo! 2 zrI ajItanAtha prabhu ! he bhagavan! zrI AdinAtha prabhunI anaMtI kRpAthI ame aMtavRtti sparzavA baDabhAgI thayA. eka samaya mATe deha tathA AtmAnI bhinnatA anubhavavAno lAhavo laI, amAruM abhavIpaNuM TALI bhavIpaNuM meLavyuM. tethI koi ne koi kALe ame mokSanI siddhi meLavavAnuM abhayavacana pAmyA. jo ke eka samayanuM jJAna amane vartatuM na hovAthI, teno spaSTa anubhava na thayo chatAM prabhunI ane dharmanA sAtatyanI gherI chApa AtmAmAM paDI gaI, je dharmazradhdhA karavAmAM bhAvimAM khUba ja upayogI thAya tema hatuM. Ama amArA abhavIpaNAne bhavIpaNAmAM palaTAvI zrI AdinAtha prabhue potAnuM biruda sArthaka karyuM. temanI kRpAthakI atyaMta sUkSmapaNe amane mokSamArganuM AdipaNuM prApta thayuM. A upakArArthe sarva tIrthaMkara prabhujIne amArA koTi koTi vaMdana ho. he karuNAmaya prabhu! bhUlonI paraMparAmAM aTavAyelA amArA AtmAne AvA abhuta kAryanI koi samajaNa maLI nahi, kemake asaMkhya samayavartI jANakArIvALAne eka samayanI jANakArI kayAMthI Ave? prabhuno amArA parano A upakAra gupta ja rahayo. A binajANakArInA kAraNe ame teno sAco lAbha, taratamAM laI zakayA nahi, mArgano vikAsa vadhArI zakayA nahi, jethI paribhramaNanI paraMparAnuM sAtatya
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha cAlyA ja karyuM. anAdikALathI vedAtuM AveluM abhavIpaNuM dUrabhavIpaNAmAM palaTAyuM, ame te parama upakArano lAbha yathArtha rIte laI zakayA nahi. amArI mUDhamatine kAraNe dharmamaya jIvana tarapha pragati karavAne badale ame bAhyabhAvathI ja dharma ArAdhana taraphano dRSTikoNa sevatA rahayA, dharmane samajavA mATe ame carmacakSuno ja upayoga karatA rahayA, ane saMsAranI bhUlabhUlAmaNImAM vizeSa vizeSa aTavAtA gayA. pariNAme amAro AtmavikAsa nahivat rahayo hato. he jinajI ! tame sarva prakAranA avaguNone jItIne anaMta guNonA bhokatA banyA hovAthI kharekharA ajItanAtha cho. tamane have koi paNa avaguNa jItI zake tema nathI. saMsAranAM koi paNa pralobhano, zAtA, samRddhi Apane jItI zake tema nathI. tamArI sarva zaktie evI adbhutatAthI khIlelI che, ke tame uttama arthamAM ajIta thayA cho. pUrNatAe sthira cho. paNa prabhujI ! amArI paristhiti to ApanAthI sAva ja viparita che. saMsAranA pratyeka pralobhano amane sahelAithI ThagAvI jAya che; amane sthira thavA ja detA nathI. sthiratA keLavavA mATe ame zAstro, tarka vicA2, laukika puruSonI paraMparAnA vacano Adino Azraya lIdho hato, ane tenAthI khUba gothAM khAdhAM hatAM. svamatikalpanAne lIdhe amane zAstro zastrarUpe pariNamyA hatA, gurugama to hatI ja nahi, tethI sAcA artha ke guDhArthanuM svapnuM paNa maLyuM na hatuM. vaLI vAraMvA2 tarka ne badale kutarkanA phaMdAmAM phasAi jatA hatA. sat asatno sadviveka amArAmAM pragaTayo na hovAnA kAraNe laukika puruSoe amane potAnA mAnAdi kaSAyane poSavA geramArge doryA, ame tema doravAyA. Ama ame aneka prakAranI vicitra sthitimAMthI pasAra thayA, oghe othe dharma karI keTalIka vakhata devalokanAM sukhane bhogavI AvyA, paraMtu kharI AtmazAMti anubhavI zakayA nahi. he ajIta guNadhAma ! AvI hArelI dazAmAM, ame Apane hradayathI vinaMti karIe chIe ke ame tvarAthI sanmArgane pAmI zakIe evI divyadraSTi amane Apo. ogha 4
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti dRSTino tyAga karI, satyanA mArge ame AgaLa vadhIe evI amArA para kRpA karo. amArA bhAvone AtmazuddhinA mArgamAM pragati thAya evI zreNimAM lAvI mUko ke jethI saMsAranA duHkhanI paraMparAthI ame chUTI jaIe. aho! guNaguNanA bhaMDAra prabhujI! anaMtakALanA paribhramaNa pachI ame anubhavelI eka samayanI deha-AtmAnI bhinnatA vadhAravAmAM tamAro ananya sAtha joIe che. amane lakSa Ave che ke A bhinnatA vadhAravAmAM samaya ghaNo pasAra thaI jAya che, kemake zrI AdinAtha prabhu pachI, ApanuM A avani paranuM avataraNa lagabhaga 50 lAkha karoDa sAgaropama pasAra thayA pachI thayuM. ane Apa prabhue bharatakSetranA aneka AtmAone sanmArge vALavAnuM uttama kArya paNa karyuM. ApanA e suMdara kAryane amArA koTi koTi vaMdana ho. AdinAtha prabhuthI zarU thayelA mokSamArgamAM AgaLa vadhavA tame upakAra karI sAtha Apo ane AtmAnA vikAsakramamAM praveza karAvI amane AbhArI karo. 3 zrI saMbhavanAtha prabhu! aho zrI saMbhava jina! amArA Apane koTi koTi vaMdana ho. amArA AtmAnA vikAsane spaSTa AkAra ApanAra zrI jinaprabhu! Apane amArA bhaktisametanA vaMdana ho. zrI AdinAtha prabhunI asIma kRpAthI aMtavRttisparza thatAM amAruM bhavIpaNuM pragaTa thayuM, zrI ajItanAtha prabhunI chAyAmAM vikasyuM, ane Apa prabhunI nizrAmAM te spaSTatA dhAraNa kare e mAgIe chIe. he jinezvara deva! ApanI ananya kRpAthI, anAdi anaMta evA A saMsAramAM rakhaDatA amArA AtmAne sanmArge javA mATe saMbhava - avakAza prApta thayo che. atyAra sudhI amArA AtmAe satata pariNAmanI caMcaLatA ja bhogavI che, atyAra sudhImAM kayAreya spaSTa anubhavAya evI zAMti amArA AtmAe vedI nathI, vaLI, anya jIvonI bAhya suvidhAo - bAhya parigrahAdi zAtAnA nimitto joI amArA AtmAe ISa karI che, ane tethI potAnI azAMti vistRta karI che, te uparAMta amArA AtmAne
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha potAnI ja bhUlonA kAraNe je arucikara tattvono meLApa thayo che, tene mATe satata dveSa anubhavI potAnA ja mATe viparita paristhiti UbhI karatA AvyA chIe, eTaluM ja nahi paNa, AtmAnI zAMti ke pavitratA vadhAravA mATe udyama karavAnuM nimitta Ave tyAre tema karavAno ame thAka vedyo che, arthAt svasukha mATe atyAra sudhI nirUdyamI ja rahyA chIe. AvA aneka prakAranAM anaMta doSothI bharapUra amArA AtmAne doSathI choDAvavA mATe, tene sAcI draSTi prApta karAvavA mATeno avakAza amane ApanI pAsethI maLI zake tema che; evI saMbhAvanA utpanna thaI che. to he jinadeva! tamo sarva indriyone jItI zudhdha thayA cho, e zudhdhatA prati pragati karavA amane mArgadarzana Apo. ApanI asIma kRpA thakI ja ame bAhyathI chUTI aMtarmukha thavA puruSArtha karI zakIzuM. amArA sarva pApono nAza karavAnA puruSArthamAM amane sahAya karI zake, preraNA ApI zake evA sapuruSano yoga tvarAthI karAvo. uttama saguruno paricaya karAvI temanA uttama sathavArAno lAbha Apo, emanAM suvacanonuM vAraMvAra zravaNa karavAnuM sadbhAgya Apo, ke jethI yogya ArAdhana karI zakavAnI saMbhAvanA amane maLe. he jIvanarakSaka prabhu! atyAra sudhI ame svamatikalpanAe ja cAlI zreya karIe chIe, evI viparita mAnyatAthI vartatA hatA. enA kAraNe amArA bhavabhramaNanuM eka cakra paNa ghaTayuM nahi, tethI, ApanI ananya kRpAne kAraNe have amane samajAya che ke amAre sAcA mArgadarzaka sadgurunI khUba ja AvazyakatA che. temanI sahAya vinA amAruM yathArtha kalyANa saMbhavita ja nathI, tethI parama saguru meLavavAnI amArI jhaMkhanA saphaLa karo, e arthe ame Apane koTi koTi vaMdana karIe chIe. tathA sadgurune meLavavA mATe amArA pUrve bAMdhelA je koI aMtarAya karma vighnarUpa thatA hoya tenI kSamA yAcI, tamArA zaraNathI tene toDavA prArthIe chIe. amArAmAM pravartatA doSono kSaya karavA te sarva doSonI pazcAtApa sAthe ApanI sAkSIe kSamA yAcI, doSamukti mAMgIe chIe. vartatAM doSo dUra thatAM ame nizcayathI vyavahAra samakitanA arthAt 8 samayathI vadhAre samaya mATe ane pAMca miniTathI ochA kALa mATe deha AtmAnI bhinnatAno spaSTa anubhava karavA adhikArI thazuM tevuM ApanuM vacana satya ho.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti zrI saMbhava jina! ApazrIe zrI ajItanAtha prabhunA nirvANa pachI 30 lAkha karoDa sAgara vItye, A bharatakSetre nirvANa mArgano saMdezo ApavAnuM kArya karyuM. e parathI amane samajAya che ke aMtavRttisparza karyA pachI, nizcayathI vyavahAra samakita sudhI pahoMcatAM jIvane lAMbo gALo pasAra karavo paDe che. Ama chatAM anAdi anaMta kALanA paDachAmAM A ghaNo alpa kALa kahI zakAya. he prabhu! amArI mArganI samajane vizeSa vizeSa vizudhdha karatA raho e ja AgrahabharI ane AnaMdasahitanI namra vinaMti che. 4 zrI abhinaMdana svAmI ! nizcayathI vyavahAra samakita prApta thatAM, mArgaprAptino saMbhava vadhe che, ane anaMtakALanuM paribhramaNa chUTI maryAdita kALanuM paribhramaNa bane che. e paribhramaNane vadhAre simita karavA he abhinaMdana prabhu! ame ApanAM darzanane abhinaMdIe chIe, icchIe chIe. A darzanane ame manathI paNa anumodIe chIe. A darzana thatAM, amAro saMsAra ghaNA aMze nAza pAmI jaze. he prabhujI! A saMsAramAM karelI rakhaDapATane AdhAre ame kahI zakIe ema chIe ke, "he prabhu! tamArAM darzana thavAM e khUba durlabha che.' tamArA darzana kaI rIte thAya te vize koIne paNa pUchavA jatAM amAre pAchA paDavuM paDyuM che. te jIve potAnA ahaMpaNAne lIdhe tathA bhrAMtine kAraNe potAne ja "paramAtmasvarUpa gaNAvI amane tenA ziSya thavA lalacAvyA hatA. pariNAme ame tenI jALamAM phasAI amAruM ja ahita karyuM hatuM. kemake ame to aneka prakAranAM madathI gherAyelA hatA, te uparAMta sAcA khoTAnuM ke sArAnarasAnuM sAcuM vizleSaNa amArAthI thaI zakatuM na hatuM. AthI bAhyadraSTithI vatI ame unmAdamAM ghaNuM ghaNuM gumAvyuM hatuM. vaLI he prabhu! sAmAnya prakAre paNa tamArA darzana khUba durlabha gaNAyA che, to pachI AtmAnI vizuddhi vadhAranAra darzana vizeSa vizeSa durlabha hoya to temAM navAI zuM hoI zake ?
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AtmArthe AgaLa vadhavA ame anumAnathI, tarkathI ke nayanA AdhAre tamane samajavA jaIe chIe to amane ghaNI ghaNI muzkelIo jaNAya che. Agama zAstronA AdhAre paNa tamane samajavA jatAM evA ja hAla thAya che, kAraNa ke satya artha athavA to gUDha rahasya samajAve - batAve tevA saddagurunI prApti amane haju sudhI thai nathI. A aprApti amane sadgurunA rakSaNathI vaMcita kare che. bIjI bAju amArA AtmAnA guNono ghAta karanArA keTalAya ghAtikarmo rUpI parvato amane tamArI prAptithI dUra rAkhe che A ghAtakarmo rUpI parvato oLaMgavA hiMmata karI ame AgaLa vadhavA jaIe chIe to mArgadarzaka bhomiyAnA abhAve ame karmonI gIca jhADImAM aTavAI paDIe chIe. Ama tamArAthI vimukha rahevA jevA hAla amArA thayA che! he dayALu abhinaMdana svAmI! kRpA karI amane sAcA mArgadarzaka bhomiyA rUpa sagurunI bheTa Apo. tamArI yathArtha oLakhANa karAve tevA saguruno bheTo karAvo, jemanI sahAyathI ane ApanI kRpAthI amAro AtmA abhinaMdanane pAtra thAya. atyAra sudhI amArI jhaMkhanAne pUrI karanAra saguru maLyA na hatA, te meLavIne amAro AtmA dhanya banI pulakita thAya. he jinarAja! tamArA darzana karavAnI raDha amane lAgI che. A jhaMkhanAne kAraNe ame tamArA darzana karavAnI pipAsAthI cAre bAju pharIe chIe, amArI A dazA jaMgalamAM mRgajaLa pAchaLa pANInI zodhamAM doDatA haraNa jevI ja che; kAraNa ke amRtapAnanI pipAsAthI hAtha laMbAvatA, hAthamAM to viSano pyAlo ja Ave che! jhaMkhanAmAM ne jhaMkhanAmAM tamArA darzana meLavavAno mArga jene pUchIe chIe, te potapotAnI vaDAI karI amane geramArge dore che, ane tamArA darzanathI vaMcita rahIe tevo ghATa ghaDAya che. amArI zaktio yathAyogyapaNe khIlI na hovAne kAraNe ame A badhA gUMcavADA tathA bhUlabhUlAmaNImAM aTavAI jaI anekavidha kaSTa bhogavIe chIe. aho kalyANamUrti jina! A bhUlabhUlAmaNInA ATApATAthI ame to ja chUTI zakIe, jo tame amane abhinaMdo - amArA para kalyANabhAva rUpa kRpAnI varSA karo. kSaNe kSaNe bhayanA oLA nIce vasanAra evA amArA para kRpA karI, amane tamArA
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti darzanathI alaMkRta karo, tamArA darzana karavAnA amArA abhilASane tame pUrNa karo to amane jIvana ke mRtyu koI prakArano trAsa ApI zakaze nahi. tamArA e kavacathI - darzananI uSmAthI amane jIvana ane mRtyu pIDA karI zakaze nahi. amane tamArA zudhdha svarUpanAM darzana evI rIte karAvo ke ame jIvana tathA mRtyuthI nIpajatA trAsathI chUTI jaIe. zrI saMbhavanAtha prabhunA nirvANa pachI daza lAkha karoDa sAgaropama kALa vItye cothA zrI abhinaMdanasvAmIe A bharatakSetramAM tIrtha pravartAvyuM hatuM. pratyeka be tIrthakaranI upasthiti vacce ghaTato jato gALo e ja sUcave che ke jema jema jIva samajaNo thato jAya che, zuci vadhArato jAya che tema tema teno AtmavikAsa jhaDapathI thato jAya che. aMtavRttisparza karavAnA pahelAM pagathiye pahoMcatA jIvano anaMtakALa pasAra thaI jAya che; nizcayathI vyavahAra samakita meLavavAnA bIjAM pagathiye pahoMcatA jIvane tenAthI nAno kALa jAya che ane te pachInAM pratyeka vikAsanAM sopAne jatAM samayagALo ghaTato jAya che. tethI upazama samakita, kSayopazama samakita, kSAyika samakita ane ethI AgaLanI dazAe javAmAM ocho ocho samaya lAge che tenuM mukhyatAe kAraNa jIvanI potAnI puruSArtha karavAnI zakti vadhe che, ane sAthe sAthe samartha guruno sAtha svIkAravAnI mAtrA paNa vadhe che. sAmAnyapaNe Ama hovA chatAM upAdAna ke nimitta bemAMthI koI nabaLuM hoya to AgaLa vadhavAmAM vadhAre samaya pasAra thaI zake che. 5 zrI sumatinAtha jina ! zrI abhinaMdana svAmIe amArA AtmAne abhinaMdyo - amArA AtmA para kRpA varasAvI, tethI he zrI sumatinAtha jina! amArA AtmAmAM ApanAM darzana karavAnI, prabhudarzana karavAnI baLavAna jhaMkhanAne pragaTa karI zakavA jeTalI sumati prApta thaI che. Ama chatAM amane AtmAnA sAcA svarUpano anubhava ke lakSa thato nathI. AtmAnAM zuddha svarUpane kema pragaTAvavuM tathA vardhamAna karavuM tenI jANakArI amane yathArtha rIte AvI nathI. AvA saMjogomAM amane amArA zudhdha svarUpanI jANakArI Ape,
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha svarUpane vizudhdha karavAmAM sahAya kare tevA yogya bhomiyAnI - mArgadarzaka gurunI khUba jarUriyAta che eno lakSa amane Ape ApelI sumati karAve che. atyAra sudhI amArI mati evI avaLI cAlatI hatI, amo ema mAnatA hatA ke amane kalyANa karatAM AvaDe che, ame amArI jAte kalyANa karI laIzuM, amAruM kalyANa thaI jaze; paraMtu amArA para varaselI kRpAne lIdhe ame amArI bhUla samajI zakayA chIe. amane maLelI sumatinA AdhAre ame karelI A sarva bhUlonI ApanI samakSa kSamA mAgIe chIe. ' he devAdhideva! atyAra sudhI to ame bAhya AtmAmAM ja ramatA hatA, bAhyathI ja dharmapravRtti karatA hatA, temAM ja kalyANa che evI viparIta mAnyatAmAM rAcI, ame othe othe bAhyathI vrata, niyama, paccakhANa, zAstrapaThana, japa, tapa, abhyAsa vagere karatA hatA, paNa AtmAne zuddha karavAnA lakSathI A badhuM ja karavAnuM amane sUjhayuM paNa na hatuM. ApanI aNamola kRpA thatAM amane amArI A bhUlo samajAI che. atyAra sudhI sevelI A bhUlonI paraMparAne amAre toDavI che. ApanI kRpAmAM ApanA Azraye rahI, sanmArge cAlI amAre AtmakalyANa karavuM che. Ape varasAvelI karuNAne kAraNe amane samajAya che ke bahirAtmabhAva e AtmAnuM sAcuM svarUpa nathI. A bhAvathI chUTI amAre aMtarAtmA tarapha vaLavAnuM che, ane aMtamAM paramAtmasvarUpa prApta karavAnuM che. dehAdi parapadArthomAM potApaNuM karI rAcanAra jIva bahirAtmA che. evI vRttiomAM ja amAro sarva bhUtakALa pasAra thayo che. paNa tame ApelI smRtinA AdhAre samajAya che ke te vRttiothI para banI, dehAdi padArtho ane pravRttimAMthI potApaNAnI buddhi choDI daI, tenA sAkSI rUpe rahetAM zIkhavAthI aMtarAtmA thavAya che. tyAre, jJAnanA AnaMdathI bharapUra, parama pavitra, karmAdika upAdhithI rahita, indriyothI para, ane guNonA samUharUpa AtmAno satata anubhava e paramAtmasvarUpa che, te prApta karavAnuM have lakSa baMdhAtuM jAya che. ApanI varasI rahelI ananya ane apUrva kRpA thakI amArI mati savaLI thatI jAya che; tethI ame jANI zakIe tathA anubhavI zakIe eTalA kALa mATe ame amArA deha tathA 10
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti indriyothI chUTA paDI zakIe chIe. je sthiti upazama samakitamAM saMbhave che. ApanI A kRpA ApavA mATe Apane amArA koTi koTi vaMdana ho. he sumatinAtha vibhu ! upazama samakita prApta thavAthI, jAgRta thavA mAMDelI amArI sumatine tame evI vikasAvo ke tamArI kRpA thakI ja ame bahirAtmapaNuM tyAgIne aMtarAtmAmAM magna thaI jaIe, ane "paramAtmasvarUpa' prApta karavAnuM abhayavacana meLavI laie. he jinadeva! amArI tamArA darzana karavAnI jhaMkhanAne poSaNa ApI saphaLa karAve tevA uttama gurunA yogamAM vasavAnI amArI abhilASA sAkAra karAvo. ApanA taraphathI AvatI A sarva kRpA mATe Apane atyaMta bhakti sahita vaMdana ho. zrI abhinaMdana prabhunA nirvANa pachI navalAkha karoDa sAgara jeTalo kALa vItyo tyAre zrI sumatinAtha prabhue bharatakSetramAM tIrtha pravartAvyuM hatuM. Ama be tIrthakara vacce ghaTato jato AMtaro sUcave che ke AtmazuddhinA kAryamAM AgaLa vadhato jIva krame krame ochA kALamAM vikAsanA pagathiyAM caDato jAya che, kAraNa ke prApta thayelA sagurunA sAthathI jIvane ghaNI madada maLe che. 6 zrI padmaprabhujI ! aho zrI vItarAga deva! zrI sumatinAtha prabhunI kRpAthI amArI avaLe gADe jatI mati savaLI thaIne sanmArge AvatI gaI che. A sanmatinA AdhAre amAro AtmA deha tathA AtmAnI bhinnatAne amuka kSaNo sudhI mANI, Atmasukhano anubhava karI zake che. A prasaMge he padmaprabhu svAmI! amane e spaSTapaNe samajAtuM nathI, ke A sukhane vadhAravA amAre zuM puruSArtha karavo joIe. vAraMvAra A anubhavamAM sarakavA mATe amAre zuM karavuM joIe? Apa prabhu samagra kALa mATe AtmasukhamAM nimagna cho, tyAre ame e sukhanI kSaNo meLavavA mATe talasIe chIe. to ApanA ane amArA vacce rahelA vizALa aMtarane toDavA zuM karavuM joIe? ApazrI paramAtmasvarUpe sthiti karI, svasvarUpamAM ramamANa banI, anaMta avyAbAdha sukhane mANI rahayA cho, tenI 11
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sAme amAro AtmA bahirAtmabhAvamAM ruci rAkhI saMsAranA paribhramaNamAM khUMpI rahayo che. ApaNA vacce raheluM Atmasukha bAbatanuM aMtara kema ghaTADavuM, ane vartato virodha kema toDavo e prazna udbhavelI sanmati vikasatAM jaTila lAgI rahayo che. ApanI ane amArI vacce rahelA A vizALa aMtarane toDavAno upAya zodhavA jatAM zrI saguru pAsethI samajavA maLe che ke ApaNA be vaccenuM aMtara ATaluM moTuM thavAnuM kAraNa amArA duSTakarmono paripAka che, aMtarAya karmanuM jora che. amArA AtmAmAM jANatAM ke ajANatAM, udayaprApta saMjogomAM je je bhAvo pravarte che - zubha ke azubha, tenA pramANamAM amane saMsAraprApti tathA mokSavimukhatA thAya che. prakRti, sthiti, anubhAga ane pradezanAM saMyojanane AdhAre karmanA baMdha Atmapradezo para paDe che. je prakAranA bhAva hoya te prakAranA zubhAzubha paramANuo AtmAnA pradezo prati AkarSAya che; sArA bhAvanA anusaMdhAnamAM zAtAkArI zubha paramANuo Atmapradezane cITake che ane zubha phaLa Ape che; e ja pramANe kharAba bhAvanA anusaMdhAnamAM azAtAkArI azubha paramANuo Atmapradezane cITake che ane azubha phaLa Ape che. je prakAranA paramANuo grahaNa karyA te prakAranuM phaLa apAve te 'karma prakRti' kahevAya che. je bhAvanA AdhAre karma paramANuo amuka kALa sudhI AtmAnA pradeza para cITakIne rahayA pachI, amuka kALa sudhI tenA prakAra anusAra zAtA ke azAtAno anubhava karAve che. A cITakavAno tathA phaLa ApavAno samayagALo te 'karma sthiti' kahevAya che. A samayagALo aMtamuhUrtathI zarU karI utkRSTapaNe 70 kroDAkroDI sAgaropama sudhInI taratamatAvALo saMbhave che. mohanIya karmanI utkRSTa sthiti 70 kroDAkroDI sAgaropamanI che, anya sarva karma tenAthI alpakALanA che. zAtA ke azAtArUpa phaLanI tIvratA ke maMdatAno AdhAra bhAvane kAraNe grahaNa karelA karmaparamANunA prakAra para rahelo che. tIvra rasathI bhAva vedyA hoya to tIvra phaLa maLe che ane maMdarasathI bhAva vedyA hoya to maMdatAvALuM phaLa maLe che. AvA tIvra maMdatAnI taratamatAne "anubhAga-rasa' kahe che. grahaNa karelA karmaparamANuo AtmAnA asaMkhya pradezamAMthI eka pradezathI zarU karI asaMkhya pradeza (caka pradeza sivAyanA) sudhI cITakI zake che. jeTalA pradeza para A
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti karmanA paramANuo cITakayA hoya tene "pradeza baMdha' kahe che. A cArenI taratamatAnA saMyojananA pramANamAM karmabaMdha thAya che, tenAM taratamatAne kAraNe anaMta prakAra thaI jatA hovAthI anaMta prakAranAM karmabaMdhanuM astitva che. karmanA anaMta prakAramAM mukhya ATha karma che. jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya, aMtarAya, AyuSya, nAma, gotra tathA vedanIya. prathamanA cAra karmo ghAtI karma che, bAkInA cAra karmo aghAtI karma che. je karma AtmAnA mULabhUta guNano ghAta kare che, vikaLa kare che te ghAtI karma kahevAya che ane je karma AtmAnA mULabhUta guNano ghAta na karatAM, azAtA ke zAtA rUpa thAya che te aghAtI karma tarIkenI khyAti bhogave che. jJAna tathA darzana e be AtmAnA mULabhUta guNo che. temAM jJAnaguNane je chAvare che, haNe che te karma jJAnAvaraNa kahevAya che, eTale ke te AtmAnA jJAnane pragaTa rahevA detuM nathI; A ja rIte je karma AtmAnA darzanaguNane chAvare che, haNe che te darzanAvaraNa karma kahevAya che arthAt A karma AtmAnA darzanaguNa para chavAI jaI darzanane pragaTavA detuM nathI. je karma AtmAnA svAnubhavane roke che, svane oLakhavAnI zaktine mUcchita kare che athavA to vikaLa kare che ke muMjhave che te mohanIya karma che. je karma AtmAnA vIryabaLane - zaktine roke ke avarodhe che te aMtarAya karma che. A cAre ghAti karmone tapa, cAritra, dhyAna AdithI pradezodaya dvArA bhogavI tvarAthI ekasAmaTo kSaya karI zakAya che. Ama A cAre karmone AtmA sAthe sIdho saMbaMdha che. bAkInA cAra karmo - AyuSya, nAma , gotra tathA vedanIya jIva deha dvArA bhogave che ane tene AtmA sIdhA pradezodayathI vedI nivRtta karI zakato nathI, tene vipAkodaya dvArA bhogavavA paDe che. te karmo AtmAnA guNano sIdho ghAta karatA nathI. kAraNa ke A cAramAMthI eka paNa karma AtmaguNane chAvaratA nathI, eTale ke A karma vedatI vakhate AtmA potAne pragaTelAM jJAna, darzana, cAritra ke vIryano bhokatA rahI zake che. Ama aghAtI karmone mukhyatAe deha sAthe ane paraMparAe AtmA sAthe saMbaMdha che. AtmA sAthe A sarva karmonuM joDANa anAdi kALathI cAlyuM AvyuM che. pUrvanAM karmo bhogavAine kharatAM jAya che, ane te bhogavatI vakhate vibhAvabhAvamAM UtarI 13
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jIva navAM karmo bAMdhato jAya che. Ama nirjarA tathA Azrava satata cAlatA hovAne kAraNe jIvanuM paribhramaNa paNa satata cAlyA kare che. AtmA tathA karmano saMbaMdha anAdikALathI cAlyo Ave che. jema sonuM tathA patthara khANamAM ekarUpa thaIne paDayAM hoya che, tema AtmA ane karmanI bAbatamAM che. paNa suvarNa tathA mATInuM vizuddhikaraNa karavAthI suvarNa suvarNarUpa thAya che ane mATI ke patthara judAM thaI jAya che. e ja rIte karma tathA AtmAnI ekarUpatA choDAvavA mATe tenuM vizuddhikaraNa jarUrI bane che. je sAdhanathI AtmA navAM karma svIkArato nathI te saMvara kahevAya che, ane je sAdhanathI jIva pUrva saMcita karmone tvarAthI bhogavI kADhato jAya che te nirjarA kahevAya che. amArI ane ApanI vacce rahelA aMtarane saMvara tathA nirjarAnA upayogathI ghaTADavuM che. he jinadeva! ApanA tathA gurujInA bodhathI amane A badhuM mArgadarzana maLe che te mATe khUba bhaktibhAvathI upakAra mAnI ApanA caraNAraviMdamAM vaMdana karIe chIe. ApanI kRpA thakI amane samaja maLI che ke, ame karma bhogavavA mATe maLelAM mana, vacana ane kAyA sAthe potApaNuM karIne aneka navAM karmo AtmA para lAdyA che. A lAdelA karmone kAraNe ja ame tamArAthI vikhuTA thaI gayA chIe. A vikhuTApaNuM chedavA ane be vaccenuM aMtara ghaTADavA tame amane upAya sUcavyo che ke, amAre mana, vacana, kAyA sAthenuM aikya choDI, AtmAnA mULabhUta guNo sAthenuM aikya vikasAvatA javuM joIe. ane jyAre te traNe sAthenI ekatA pUrNapaNe nIkaLI jaze tyAre ame paNa tamArI mAphaka paramAtmasvarUpa anubhavI zakIzuM. pA eTale ke kamaLa jema pANImAM aneka prakAranI gaMdakInI vacce paNa nirlepa rahe che, e kyAreya paNa kAdavane potAnI pAMkhaDIone sparzavA detuM nathI, tevI rIte ame paNa saMsAranA koI paNa padArthamAM mArApaNuM anubhavyA sivAya rahI zakIe to ja Atmazuddhi meLavI zakIe. he padmaprabhu! Avo amUlya bodha amane ApanA thakI maLe che, A bodhane UMDANathI samajI zakIe ane AcaraNamAM UtArI zakIe evA
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti AzIrvAda IcchIe chIe, jenA AdhAre ame amArI Atmazuddhi ane AtmasthiratA keLavavA bhAgyazALI thaIe. zrI sumatinAtha prabhunA nirvANa pachI 90 hajAra karoDa sAgara vyatIta thayA, tyAre zrI padmaprabhu svAmIe bharatakSetramAM caturvidha saMghanI sthApanA karI hatI. upazama samakita meLavyA pachI kSayopazama samakita meLavatAM pahelAM jIve ghaNI caDautaramAMthI pasAra thavuM paDe che. yathApravRttikaraNa sudhI AvIne jIva aneka vakhata pAcho paDI jAya che. yathApravRttikaraNa eTale pratyeka karmane (AThe karmane) eka kroDAkroDI sAgaropamanI sthitithI nyUna karavA. A sthitie jIva Ave tyAre ja te samyakta prApta karavAno puruSArtha karI zake che. paNa karmanA dabANane kAraNe, potAnA pramAdane kAraNe ke anya koI khAmInA kAraNe yathApravRttikaraNa sudhI AvI jIva pAcho paDI jAya che, ane samyakatva meLavI zakato nathI. Ama ghaNI vakhata puruSArtha karyA pachI, eka vakhata khUba baLavAna banI, mohane toDI, upazama samakitane vardhamAna karato jAya che. Ama upazama samakita vardhamAna karatAM te mohano upazama - dabAva kare che. ane thoDA kALamAM mohano udaya AvatAM te pAcho nIce UtarI Ave che - pahelA guNasthAna sudhI. zuddhikaraNanI A prakriyA amane ApanA 'padma' nAmathI sUcavAI, te mATe ame tamArA khUba khUba AbhArI chIe. he prabhu! AvA zuddhikaraNanI vRddhi mATe ApanI zakti ane preraNAnuM dAna amane Apajo . 7 zrI supArzva jina ! zrI sumatinAtha prabhunI kRpAthI thayelI savaLI matie amArA AtmAne upazama samakitano bhoktA banAvyo. prabhujI! te pachI amArA AtmAe ghaNAM jholAM khAdhAM. dehathI bhinna thaI zAtA tathA zAMti pAmavAno amAro je anubhava hato, te anubhava amArA AtmAne vAraMvAra e bAju dorato hato, ane bIjI bAju saMsAranA aneka pralobhano, saMsAranI zAtAnA nimitto amane potA tarapha kheMcatA hatA. temAM pUrNa anubhavanA abhAvamAM amAro AtmA AvaraNanA kAraNe be zAtA vacceno pharaka 15
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha yathArthatAe pakaDI zakato na hato, ane vAraMvAra saMsAranI zAtA tathA AtmazAMtino bheda na parakhAtAM amAro AtmA saMsArazAtA prati doravAI jato hato, eTaluM ja nahi paNa, vIryanA baLavAnapaNAnA abhAvane kAraNe amAro AtmA saMsAranA zAtAnA udayonA AkarSaNamAM paDI paramArthanI maMdatAmAM sarI paDato hato. vaLI nimitta meLavI sAco puruSArtha karavA pravRtta thato hato. AvI caDautaranI dvidhAvALI sthitimAM keTaloka kALa vItatAM, paramakRpALu zrI padmaprabhujIe amane khUba khUba sAtha Apyo. temaNe samajAvyuM ke, jaLanI aMdara raheluM kamaLa pANI, vRkSa, mAchalI Adi anya suMdara AkarSaNanA padArthomAM leza mAtra lepAyA vinA rahI, potAnI pAMkhaDIone sAva nirmaLa rAkhe che, koI paNa prakAranA kAdava ke anya padArthane potAnI pAMkhaDI para cITakavA detuM nathI, tevI ja rIte tame saMsAranA agaNita pralobhanomAM lalacAyA vinA, Atmazuddhine dhruvakAMTo rAkhI jIvazo to tame ghaNA ghaNA uttama tatvane meLavazo. A samajaNa vizadatAthI ApI, prabhujIe amane pralobhano sAme TakavA sakSama tathA khUba makkama banAvyA. zrI supArzvanAtha prabhu! A badhA purogAmIonI sahAyathI ane temanA AdhArathI ja ame Aje tamArI samakSa UbhavA bhAgyazALI banyA chIe. teo badhAnI sahAyathI ja amArA AtmAnI mokSamArga pAmavAnI pAtratA vadhatI gaI che, bIjI rIte kahIe to amArA AtmAnuM mArgaprApti mATenuM upAdAna taiyAra thatuM gayuM che. emAM ApanA taraphathI yogya nimitta - yathAyogya mArgadarzana maLavAthI amane atyaMta lAbhaprApti thaI che. pArzva eTale bAju, supArzva eTale baMne sArI bAju. supArzvano meLApa thatAM, arthAt upAdAna ane nimittarUpa baMne sArI bAju ekaThI thatAM uttamanI prApti zakya banI. amArA AtmAnI saMsA2thI chUTavA mATenI taiyArI thatAM, tene Apa prabhuno nimittarUpa yoga AvI maLyo. bhUtakALamAM keTalIye vakhata uttama nimitta to maLyAM ja hatAM, paNa pAtratAnA abhAve te nimittano uttama lAbha levAmAM ame niSphaLa gayA hatA. have ame pAtratA AvatAM nimittano sadupayoga karavA bhAgyazALI banyA chIe. 16
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti A anubhavathI amane samajAyuM ke koI paNa kAryanI siddhi mATe upAdAna tathA nimittanI jarUra che, paraMtu e bemAM vizeSa mahatva upAdAnane ApavuM yogya che. jIvanI jo pAtratA taiyAra thAya to tene vikasAvavA nimitta game tyAMthI AvI maLe che, ane jIvamAMthI ziva thAya che; paraMtu jo pAtratA ja na AvI hoya to uttamamAM uttama nimitta paNa niSphaLa jAya che, eTaluM ja nahi paNa kyAreka to te mahAbaMdhananuM kAraNa paNa banI jAya che. udA. mahAvIra tathA gozALAno thayelo meLApa. aho! zrI supArzva prabhu! ApanI kRpAthI upAdAna tathA nimittano sumeLApa thatAM, amArAM janmamaraNanAM aneka kaSTo kapAI gayAM che. amAruM paribhramaNa ghaNuM maryAdita thayuM che. Apa sahunI uttama kRpA thakI utkRSTamAM utkRSTa paMdara bhavano saMsAra amAre bAkI rahayo che. vaLI ApanA anaMte guNono eka eka aMza amane maLyo cheH sarva guNAMza te samyakatva. Ane lIdhe tamArA adbhuta guNono lakSa amane Ave che. ane spaSTa samajAya che ke tame ja (tIrthaMkara prabhu ja) sAcI sukhasaMpatti prApta karavAnA kAraNarUpa cho, bhavasAgara taravA mATe tame uttama seturUpa cho, tame ja amRta jevA zAMtarasanA samudra cho, tame ziva cho - azubhano nAza karI kalyANanA kartA cho, tame zaMkara sadA sukha ApanAra cho; jJAnAnaMdasvarUpa cho, tame ja vItarAga, sthirayogavALA, paramAtmasvarUpa, parama deva, vizvane kRpAthI bharanAra, hrazikeSa (zika - indriyanA Iza - svAmI) indriyonA svAmI, jagatanA nAtha, agha arthAt pApanA haranAra, aghamocana - arthAt pApathI chUTelA, mukti meLavavAmAM sAtha ApanAra cho. ItyAdi. ApanA AvA aneka guNono amane anubhava thAya che. - = zrI supArzva jina! ApanuM AvuM kalyANakArI ananya zaraNa prApta thavAthI, tathA tamArA avarNanIya guNono paricaya thavAthI, amArAM kAma, krodha, mada, harSa, rAga, dveSa ane mithyAtva e sAta bhaya dabAI gayA che; ane te badhAno pUrNatAe kSaya thavAno ja che, te mATe ApanuM abhayavacana amane maLI gayuM che. 17
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha he jinadeva! tame karelI A ananya kRpA mATe kayA zabdothI AbhAra mAnIe ? A mATe AbhAra mAnavA sarva zabdo phIkA lAge che. A kRpAnA badalAmAM amArA AtmA taraphathI zuM ApIe? aho aho zrI sadguru, karuNA siMdhu apAra, A pAmara para prabhu karyo, aho aho upakAra. zuM prabhu caraNa kane dharuM? AtmAthI sahu hIna, te to prabhue ApIo, vartu caraNAdhIna. A dehAdi AjathI, varto prabhu AdhIna, dAsa dAsa huM dAsa chuM, teha prabhuno dIna. zrImad rAjacaMdra (AtmasiddhizAstra) Apano ananya bhaktibhAve upakAra mAnI koTi koTi vaMdana karIe chIe. zrI padmaprabhu svAmInA nirvANa pachI nava hajA2 karoDa sAgaropama vItye, zrI supArzva jine bharatakSetramAM caturvidha saMghanI sthApanA karI, yathArtha Atmadharma pravartAvyo hato. 8 zrI caMdraprabhu svAmI ! aho zrI caMdraprabhu svAmI! Apa sahu tIrthaMkara prabhunA upakAranA pariNAme amAro AtmA samyajJAna tathA samyakdarzana meLavavA bhAgyazALI banyo che. dehAtmAnI bhinnatAnA yogya anubhava pahelAM amArAM jJAna tathA darzana asamyak hatAM, te ApanI kRpAthI anubhavagamya banI samyaktvane dhAraNa karI cUkyAM che. je je guNo Apa sarvajJa prabhumAM pUrNatAe prakAzyA che, te pratyekanAM aMzo amane prApta thayAM che; tenI pratItirUpe amane ApanA vItarAga tathA nirmaLa svarUpanAM darzana thayAM che. A darzanathI ame ApanI pavitratA, prasannatA ane vItarAgatAno paricaya karI dhanya banyA chIe, kAraNa ke ApanI A svarUpasthitimAM keTaluM adbhuta sukha bharaluM che tenI jhAMkhI amane AvI che. A darzananuM amane evuM AkarSaNa thayuM che ke jethI cittAkarSaka, 18
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti manohara ane adbhuta zAMti prasArita karanAra mukhAraviMdanuM satata pAna karavAnI amArI bhAvanA nizadina vadhatI jAya che. zuddha AtmAnI caMdra jevI zItaLa kAMti e mukhamAM evI suMdara rIte pratibiMbita thaI rahI che ke e teja jotAM tathA jhIlatAM amArI AMkho dharAtI ja nathI. ApanA mukhAraviMdanA uttama darzana thatAM amArA badhAM duHkhahaMto nAza pAmI gayA hoya evI haLavAzanI adbhuta anubhUti amane varte che. ApanAM darzana thavAthI he prabhujI! amane amAro janma sArthaka thayo jaNAya che, A darzana meLavavA karelI aneka bhavonI tapasyA saphaLa thaI jaNAya che. A darzana meLavavA amAre keTakeTalA bhavonI tapasyA karavI paDI hatI! paraMtu saphaLatA maLatAM ja amAro AtmA khUba dhanyatA, AnaMda, zAMti tathA vizeSa puruSArtha karavAno utsAha anubhavI rahayo che. aho dayAnidhi jina! nityanigodamAMthI nIkaLyA te arasAmAM ApanA darzana karavAno koI avakAza ja nahoto; sukSma nigoda tathA bAdara nigodanA pRthvIkAyamAM, apakAyamAM, teukAyamAM, vAyukAyamAM ke vanaspatikAyamAM amAro AtmA ekeMdriyarUpe anaMta kALa sudhI rakhaDayo, chatAM teve vakhate tamArAM darzana thayA nahi, darzana karavAnI zakyatA paNa eka aMze nahotI. Ama e sarva kALa niSphaLa paribhramaNa karavAmAM ane du:kha vedavAmAM pasAra thayo hato. te pachI paNa amAro jIva be indriyapaNe, traNa indriyapaNe, cAra indriyapaNe ane asaMjJIpaMcendriyapaNe jaLamAM ke sthaLamAM ghaNA kALa paryata rakhaDayo, tyAM paNa tamArA mukhAraviMdanA darzanano aNasAra paNa amane maLyo na hato. e maLavAnI koI zakyatA paNa na hatI, kemake saMjJIpaMcendriyapaNA vinA samyakajJAna tathA samyakrarzananI prApti asaMbhavita che. jIva asaMjJIpaNAmAM chUTavAnA bhAva ja karI zakato nathI, tethI te kALamAM AveluM ApanuM nimitta AtmArthe niSphaLa thayuM hatuM, te kALe ApanI kRpAthI indriya prApti vadhI hatI, te ja ApanA nimittano amane maLelo lAbha hato. aho kalyANamUrti prabhu! jyAre Apa samartha prabhunI kRpAthI saMjJIpaMcendripaNuM prApta thayuM, tyAre tamArAM darzana karI zakavA mATe amArAmAM aMze pAtratA AvI. te 19
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vakhate amAro jIva avaLI matie cAlI, deva, tiryaMca, naraka ke anArya manuSyagatimAM mUDha banI rakhaDato rahayo. AthI paryApta ke aparyApta dazAmAM ame ApanAM darzana pAmI zakyA nahi. pariNAme karmavaza banI, ame ajJAnI tarIke paribhramaNa karatA rahayA; abhAnapaNe karelA A paribhramaNanuM have thayeluM bhAna amane pazcAtApanI khINamAM laI jAya che. Apa jevA karuNAmaya jinavaranA darzana karyA vinA amAro abhAgI jIva dravya, kSetra, kALa, bhava ane bhAvanA parivartanamAM rakhaDato rahayo, te mATe atyaMta pazcAtApI thaI A jIva draDhatva kare che ke, mAMDa mAMDa ati prayatna ApanAM darzana thayAM che to teno pUro lAbha levo che. have saMsAravRddhi prati Daga bharavA nathI, paraMtu ApanI nirmaLa sevA karI, sAcI bhakti karavI che ke jethI ApanA darzanano lahAvo kyAreya paNa vilAya nahi, eTaluM nahi paNa amArA guNone khIlavavAmAM madada karanAra avasthAnI bheTa tamArI pAsethI laI, mohanIya karmano vizeSa vizeSa kSaya karavA bhAgyazALI thaIe. aho jinavara deva! Apato kalpavRkSa samAna cho. bhaktanI sahu IcchA pUrI karanAra cho. to amArI upara jaNAvelI bhAvanA baLavAna karAvo, ke jethI tamArA tejasvarUpa mukhacaMdranA darzana amane sadAya sanmArge doratA rahe. Apa samartha prabhu prati vinaMti che ke, "paDI paDI tuja pada paMkaje, pharI pharI mAMguM eja, saMgaru saMta svarUpa tuja, e draDhatA karI deja." zrI supArthaprabhunA nirvANa pachI navaso karoDa sAgaropama vItyA pachI, zrI caMdraprabhu svAmInuM dharmarAjya A bharatakSetramAM pravaryuM hatuM. 9 zrI suvidhinAtha svAmI! be sArA tattvano yoga karAvanAra zrI supArzvaprabhunI kRpAthI ame samyakjJAna meLavavA sadbhAgI thayA, vaLI caMdra samAna zItaLa chAyA pAtharanAra zrI caMdraprabhu svAmInI kRpAthI amane samyadarzana lAvyuM. jethI amAro saMsAra ghaNo parimita thaI gayo 20
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti che. aho ! AtmazAMti ApanAra vibhu! ApanI kRpA thakI, mokSamArgamAM AgaLa vadhavA sAcI vidhi prApta karavA ane utsuka thayA chIe. to he suvidhinAtha prabhu! kRpA karI amane sAcI vidhi jaNAvo. samyajJAna tathA darzana prApta thavAthI amArA aMtaramAM khUba ullAsa pravarte che. have ame ApanAmaya banavA talapApaDa thayA chIe. bAhyAMtare amArI vizuddhi vadhatI jAya, mananI ekAgratA keLavAtI jAya e arthe amane sanmArga samajAvo, ane ame satya puruSArtha karatA rahIe evI amArA para parama kRpA karo. he suvidhinAtha jina! ApanI khUba kRpAne kAraNe ame jANI zakyA chIe ke jJAna, darzana ane cAritranI vizudhdhi karatA rahevAthI mokSamArgamAM pragati thatI jAya che. A mATenI vidhinuM jJAna Apa amane karAvazo e vizvAsathI amArA hRdayamAM prasannatA pravarte che. ApanI kRpA maLavA mATe khUba upakAra mAnI, amane yogya doravaNI ApatA rahevA vinaMti karIe chIe. he jinezvara! Apano Azraya karatAM amane samajAyuM che ke amArA AtmAnI vizuddhi thatI rokanAra tathA saMsAramAM bhamAvanAra mukhyatAe cAra ghAtakarmo che: jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya tathA aMtarAya. cAremAM sahuthI baLavAna ke samartha aMtarAya karma che. te sivAyanA traNe ghAtI karmone, tenI aMtarAya tUTe nahi tyAM sudhI toDI zakAtA nathI. AthI sau prathama aMtarAya karma toDavuM jarUrI bane che. A karma jIva pote dhAre ke potAnI rIte toDavA puruSArtha kare to tUTatuM nathI, paraMtu jenA nimitte aMtarAya doSa paDyo hoya tenI pAse kSamAyAcanA karavAthI te aMtarAya karma jaladIthI tUTe che. paramArtha mArgamAM AgaLa vadhavAmAM ADI AvatI aMtarAya jJAnIbhagavaMtanI azAtanA karavAnA kAraNe utpanna thaI hoya che, tethI paramArtha mArganAM aMtarAya toDavAno sacoTa upAya samartha jJAnInA zaraNe jaI kSamA mAgavAno che. te sivAyanA anya upAyo kAmayAba nIvaDatA nathI, kAraNa ke jema eka jJAnInI azAtanAmAM anaMta jJAnIonI azAtanA samAyelI che, tema eka jJAnInA vinayamAM anaMta jJAnI bhagavaMta 21
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pratyeno vinaya samAyelo che. Ama aMtarAya karma toDavA mATe jIve jJAnInA zaraNe javA sivAya bIjo koI svataMtra puruSArtha karavAno raheto nathI. mATe jeNe jJAnInuM ananya zaraNa svIkAryuM che tene mATe aMtarAya karma sahuthI nirbaLa thaI jAya che. bAkInA traNe (aMtarAya sivAyanA) ghAtI karmo jIve pote puruSArtha karIne toDavA paDe che. A traNamAM sauthI baLavAna mohanIya karma che, ane tene kAraNe ghAtI aghAtI karmo baMdhAtA rahe che. jyAM sudhI mohanIya karmano yathArtha nAza thato nathI tyAM sudhI anya karmo baMdhAtA ja rahe che, puruSArtha karI tene haLavA banAvavAmAM Ave chatAM mohanI eka jhApaTathI te pAchA baLavAna thaI jAya che. zAstranA vAMcana Adi upAyothI meLavelI samajaNa mohanuM mojuM phelAtA vilina thaI jAya che. AvA ja hAla darzanAvaraNa karma mATe paNa thAya che. paraMtu je jIva puruSArtha karI mohanIya karma kSINa karato jAya che tene, tenA anusaMdhAnamAM jJAna tathA darzananI vizuddhi khIlatI jAya che. jJAnAvaraNa ke darzanAvaraNa karma toDavAthI enA anusaMdhAnamAM moha tUTato nathI, paNa mohanIya toDatAM jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa kSINa thatAM jAya che, mATe mohanIya karmanuM baLavAnapaNuM samajAya che. Apa zrI jinezvara prabhunI asIma kRpAthI amAro saMsArI padArtho pratino moha ghaTavA lAgyo che, ane amArAM mithyAjJAna tathA mithyAdarzana samyaktAne pAmyAM che. ajJAna avasthAmAMthI pragati karI jIva jyAre jJAnAvasthAmAM AvavA Icche che tyAre tene sahu prathama sAcI samajaNanI jarUra che. jo samajaNa savaLI na hoya to jIva sAcI pravRtti karI zakato nathI. tethI samyak samajaNa anivArya che. prAthamika bhUmikAmAM, jJAnAvaraNano kSayopazama mohanAza sAthe thAya che arthAt dehAtmAnI bhinnatAno anubhava samajaNa sAthe thAya che tyAre jIvane samyakajJAna pragaTa thAya che. sAthe sAthe anubhava rUpa zradhdhAnanA daDhatvathI samyakdarzana pragaTa thAya che. darzana" zabda be karma sAthe joDAyelo che, jyAre te draSTi sAthe anusaMdhAna pAme che tyAre te "darzanAvaraNa" karma bane che; ane jyAre te zradhdhAna sAthe anusaMdhAna pAme che tyAre mohanIyanA "darzanamoha" nuM sUcavana kare che. AtmAnuM sAcuM darzana na thAya te darzanAvaraNa ane AtmA pratinI sAcI zradhdhA thavA na de te darzanamoha karma che.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti darzanamoha dabAvAthI jIvane samyajJAna tathA samayadarzana maLavA lAge che. prAthamika bhUmikAmAM samyakujJAna pachI samyakrarzana Ave che, te pachInI vikAsa bhUmikAomAM te baMneno kSayopazama lomaviloma rUpe thato rahe che; ethI "jJAna, darzana, cAritra ke 'darzana, jJAna, cAritra' no krama rahe che. kyAreka jJAna agrasthAne hovAthI jJAnathI darzanazuddhi thAya che ane kyAreka darzana agrasthAne AvatuM hovAthI darzanathI jJAna zuddhi thAya che. ane aMtima zuddhi vakhate, kevaLajJAnanA bIjA samaye kevaLadarzana pragaTe che. te parathI lAge che ke mULa krama 'jJAna, darzana, cAritra' no hovo joIe. jJAnAvaraNanA kSayopazamathI jJAnavizuddhi thAya che, darzanAvaraNanA kSayopazamathI darzana vizuddha thAya che ane mohanIyanA kSayopazamathI cAritra khIlatuM jAya che. Ama jJAna, darzana tathA cAritranI khIlavaNI karavA mATe jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa tathA mohanIya karmane eka sAthe chatAM alaga alaga kSINa karavAM paDe che. karmanAza karavAnI vidhi Apa prabhu batAvI rahayA cho te mATe ame upakAra mAnIe chIe. ApanI kRpAne lIdhe amArA hRdayamAM eTalI badhI prasannatA vyApI rahI che ke Apane mATe ame zuM karIe te ja samajAtuM nathI. have to ApanA kahayAmAM rahI, amArA cittanI prasannatA jALavavA cAre prakAre pUjA karI ame dhanya thavA IcchIe chIe. he prabhu! ApanA pratika samAna pratimA para kusuma, dhUpa, kesara, naivedya, phaLa AdithI aMgapUjA (aMga para caDAvIne karavAmAM Ave te aMgapUjA kahevAya. udA. kesara, caMdana vagere) tathA agrapUjA (prabhu samakSa rAkhIne karavAmAM Ave te agapUjA udA. phaLa, dhUpa vagere) bhAvathI karIe chIe te svIkArazo. tame amArA rakhaDatA AtmAne mokSanA akSaya sukha tarapha vALyo che te tamArI atyaMta karuNA ane komaLatA darzAve che. ApanI A komaLatA amane atyaMta sparzI gaI che, te komaLatAnA pratika rUpa phUlo ApanA caraNamAM dharIe chIe. ApanA uttama guNonI suvAsa amArA sudhI pahoMcI che, te prasAdI amane prApta thaI che, tenI prasannatA jaNAvavA upalabdha uttama sugaMdhI dhUpathI Apane vadhAvIe chIe. Apa kalpavRkSa samAna cho, tethI ApanI sevA karavAthI amane aneka guNo tathA mokSasukha phaLa rUpe prApta thAvAnAM che, te samajaNa 23
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha maLI che tenA pratikarUpe vRkSonA uttama phaLo jevAM ke zrIphaLa, kerI, sapharajana, saMtarA vagerenuM naivedya Apane dharIe chIe. A baMne aMgapUjA tathA agapUjA karatI vakhate ApanA guNonI stuti karIne, stavanA karIne, ApanuM nAmasmaraNa Adi karIne ame bhAvapUjA karI amArI durgati ane durbhAgyano cheda karI zakIzuM, e sAcI vidhi jaNAvavA mATe ame ApanA khUba RNI chIe. vaLI ApanA upadeza pramANe amArA jIvananuM ghaDatara karI, pratipatti pUjAno Azraya laI amAruM zubha bhAvi karavAnI bhAvanA bhAvIe chIe. amAre ApanI kRpAthI apunabaMdhaktA, mArgAnusAritA, sarvaviratipaNuM, kSapaka zreNi, kSINamoha guNasthAna, yogI kevaLIpaNuM vagere jema bane tema tvarAthI meLavavAM che. kRpALu jinaprabhu! aMgapUjA, agrapUjA, bhAvapUjA tathA pratipatti pUjA dvArA ame tamArA pratinuM zraddhAna tathA zuddhAtmA pratinuM zradhdhAna khUba vadhArI zakIzuM ema jaNAya che. ApanA uttama guNono paricaya vadhArI, zraddhA majabUta karI ane darzanAvaraNane kSINa karatA jaizuM. vaLI je ajJAnabhAvathI anya padArthomAM mArApaNuM karatA hatA, te padArthone ApanA guNonA pratikarUpe nihALavAnI dRSTi jema jema baLavAna thatI jaze tema tema te padArthono bhogavaTo karavAnI amArI laukika buddhi ghaTatI jaze, e padArthono bhogopabhoga chUTato jaze ane e dvArA hiMsAdi pravRtti alpa thatI jaze. ethI darzanAvaraNa tUTaze kemake ApanI kRpAthI amane samajAyuM che ke ekathI cAra indriyavALA jIvonI hiMsAne kAraNe darzanAvaraNa karma baMdhAya che, te hiMsA sAthenuM bhAvanuM tAdAbhyapaNuM chUTatAM, tenI sAthe jaDAyeluM darzanAvaraNa karma paNa nIkaLatuM jAya che. AtmAnA darzanaguNane khIlavavAnI A cAvIno upayoga karI zakIe evA AzIrvAda mAgI khUba bhaktibhAvathI vaMdana karIe chIe. prabhu! ame darzanAvaraNa karma ghaTTatAthI na bAMdhIe te mATe ame sarva pravRtti yatnApUrvaka karI zakIe ane ayatnAthI bacatA jaie evI kRpA karazo. zrI caMdraprabhu svAmInA nirvANa pachI 90 karoDa sAgaropama kALa vItye zrI suvidhinAtha prabhunuM dharmarAjya pravaryuM hatuM. e sUcave che ke samyakdarzananI prApti 24
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti karyA pachI mArganuM jANapaNuM levAmAM khUba lAMbo gALo jato nathI. vaLI kSayopazama samakitano utkRSTa kALa chAMsaTha sAgaropamano che, e kALa sudhImAM jo kSAyika samakita na thAya to samakita vamAI jAya che. sakita vamavAnA mArge na pravartavuM hoya teNe vikAsa karavA prabhu pratinuM zraddhAna daDha karatA jai jJAna, darzana tathA cAritranI vizuddhi karatA javuM joie. 10 zrI zItalanAtha prabhu ! amArA AtmAmAM zItaLatAnI ane sukhanI laherI pAtharanAra zrI zItalanAtha prabhu! Apane amArA koTi koTi vaMdana ho. atyAra sudhI je kaMI AtmAnubhUti ane AtmamArga amane prApta thayAM che, tenA phaLa rUpe ApanI AzrcaryakAraka kRpAthI amArA aMtaramAM zItaLatA ThaMDaka prasarI rahI che. je je anubhava thayA che, je je mArgadarzana maLyuM che tenI uttamatA ane mahattA amane jema jema samajAtI jAya che, tema tema tenI smRti amane amRtamaya zItaLatAno anubhava karAve che; uparAMta vizeSa AgaLa vadhavA amane khUba protsAhita kare che. zrI suvidhinAtha prabhu pAsethI amane mokSamArga kone kahevAya, tathA te kevI rIte prApta karI zakAya tenuM prAthamika mArgadarzana maLyuM. bIjI rIte kahIe to mArgamAM cAlavAnI pravRtti, mArgAnusArIpaNuM kyArathI kahevAya tenI thoDI jANakArI maLI, jenA thakI amArI eTalI pAtratA vadhI. anaMtAnubaMdhI kaSAya tathA mithyAtvano kSayopazama thavAthI samyakdarzana tathA samyajJAnanI prApti jIvane thAya che. mohanIya karmanA be bhAga - darzanamoha ane cAritramoha che. darzanamohanI traNa prakRti - mithyAtva mohanIya, mizra mohanIya tathA samyaktva mohanIya che, ane cAritra mohanI paccIsa prakRti che - krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAyanI anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhAnI ane saMjvalana e cAra prakRti gaNatAM soLa prakRti bane, ane te uparAMta A kaSAyone uddIpta karanAra navanokaSAya che. je hAsya, rati, arati, bhaya, zoka, jugupsA ane traNa veda tarIke oLakhAya che. A mohanIyanI aThThAvIsa prakRtimAMthI 25
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha darzanamohanI traNa prakRti ane cAritramohanI anaMtAnubaMdhI cokaDIno (kula sAta prakRtino) kSayopazama thAya tyAre kSayopazama samakita jIva pAme che. sarva samartha prabhunI kRpAthI amane A samakitanI prApti thavAthI amArA AtmAmAM khUba AnaMda tathA ThaMDaka (zItaLatA) vedAya che, e kAraNe upakArabuddhi grahaNa karI Apane ame vaMdana karIe chIe. samakita grahaNa karI jIva cothA guNasthAne Ave che ane mArgAnusArI bane che. te pachIthI potAnAM jJAna, darzana tathA cAritranI khIlavaNI karatAM karatAM jIva AtmamArge pragati kare che. darzanAvaraNano nAza karavAnI amuka vidhi amane zrI suvidhinAtha prabhunI kRpAthI jANavA maLI che, ane ame ApanI kRpAthI jJAnanAM AvaraNo kSINa karavAno mArga AtmasAta karavA mAgIe chIe. prabhujI! kRpA karI amArI mahecchA saphaLa thAya te mA amane doratA raho, ke jethI amArA AtmAnAM AnaMda tathA zItaLatA vardhamAna thatAM jAya. jyAM sudhI jIvanAM samyaHjJAnane AvaraNa varte che, tyAM sudhI tenAthI sAcI dazA pakaDI zakAtI nathI. pariNAme mohanI alpatA thavAthI je kAMI anubhava tene thayA hoya, je AtmadazA prApta thaI hoya tenI sAcI samajaNa ke kArya tenI oLakhamAM AvatAM nathI. tethI thayelA anubhavano AnaMda ke mohanI alpatAthI pragaTa thato sahajAnaMda jIva yathArtha rIte mANI zakato nathI. pariNAme te laukika anubhavo karatAM AtmAnubhavanI kyA prakAra tathA kaI jagyAe vizeSatA rahelI che te nakkI karI zakato nathI, eTaluM ja nahi, paNa tenA anusaMdhAnamAM ghaNI vakhata te pratyakSa dekhAtA bAhya laukika sukhanA zatAvedanIyamAM aTavAI jAya che. Ama thavAthI tenI AtmArthanI pragati rUMdhAya che, joItI tvarAthI te vikAsa karI zakato nathI. potAnI samajaNa aspaSTa hovAnA kAraNe te yathArtha vartana karavAne badale, anAdikALanA abhyAsanA jorathI AtmaraMdhaka vartana karI bese che. amane jANa thaI che ke A badhuM jIvanAM jJAnAvaraNane ja AbhArI che. he sarvajJa vItarAga! amAre ApanI amUlya kRpAthI amArAM jJAnAnAM AvaraNo kSINa karavAM che; amArI samajaNane vizuddha karatAM javI che, ke jethI amArI AtmAnI 26
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti pragatimAM koI vizeSa avarodho ke naDatara AvI zake nahi, te uparAMta ame amArA AtmAnA guNo jANI zakIe tathA mANI zakIe. Ama Apane varelI uttamottama zItaLatAnA aMzo anubhavatAM anubhavatAM ame tenI vRddhi karatA jaIe. tamArAmAM aneka virodhI dekhAtA guNo eka sAthe kevI rIte rahI zakyA che te amArI alpamatinA kAraNe tathA jJAnAvaraNanA doSathI amane spaSTa thatuM nathI. to amArA para vizeSa kRpA varasAvI amane samajaNanI spaSTatA Apo. aho sarvazreSTha vibhu! sujJa munijanoe Apano paricaya ApatAM amane jaNAvyuM che ke - 1) tamArAmAM karuNA - komaLatA, tIkSNatA tathA udAsInatA eka sAthe vase che. (2) tribhuvana prabhutA, nirgathatA tathA tribhuvana prabhutA nircathatA rahitapaNuM e traNe ApamAM eka sAthe rahelAM che. (3) vaLI Apa yogI, bhogI tathA yogabhoga rahita cho sAthe sAthe (4) tame vaktA, maunI chatAM vaktAmonIpaNAthI mukta cho! vagere. amArI ardhavikasita buddhithI vicAravA jatAM amane A guNomAM paraspara virodha dekhAya che ane amArA manamAM praznonI moTI hAramALA UbhI thAya che. (1) bIjAnuM duHkha dUra thAya evA bhAva te karuNA, sAthe duHkha dUra karavA prayatnI thavuM te komaLatA, ema samajAya che. vaLI bIjAnuM duHkha joI rAjI thavuM te tIkSNatA, ane anyanA du:kha prati niSkriya ke taTastha rahevuM te udAsInatA. A traNe virodhI tattvo ApamAM eka sAthe kevI rIte rahe che te jarA paNa samajAtuM nathI. (2) vaLI tamArAmAM tribhuvana prabhutA eTale ke traNa jagata (devaloka, manuSyaloka tathA naraka) paranuM Adhipatya che, nirgathatA eTale sarvasaMga parityAga che ane e ja vakhate A baMnethI rahitapaNuM che; A traNamAM jaNAtA virodhanuM samAdhAna amane maLatuM nathI. (3) tame yogI cho arthAt AtmaArAdhaka cho, sAthe bhAgI eTale sarva bhogavaTo karavA yogya padArthonA bhoktA paNa cho, eTale ke yogano tyAga ane bhogamAM Asakti che te sAthe kema hoI zake? eTaluM ja nahi paNa tame yogabhogathI mukta paNa cho. A vidhAna khUba muMjhavaNa Ape che. (4) Apa vaktA cho - upadeza Apo cho, sAthe maunI arthAt mauna paNa 27
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha rAkho cho, ane vaLI vaktAmaunIpaNAthI rahita paNa cho. e amArI samajaNamAM khUba muzkelI UbhI kare che. sarva jijJAsAnuM samAdhAna ApanAra jinadeva ! tame to karuNAnA moTA sAgara cho. to parama kRpA karI amArI samajaNane vizuddha karI, bheda rahasya kholI amane upakRta karo. ame saMgrahita karelA sarva AvaraNa mATe khUba pazcAtApa karI kSamA mAgIe chIe, ApanA zaraNe rahI amArA AvaraNo tvarAthI kSINa karAvavA hradayapUrvaka vinaMti karIe chIe. he zAsanapati! amArA jJAnanA AvaraNo jaladIthI toDavAnI tAlAvelI ane jhaMkhanA vadhatAM jAya che. je vartanAthI ame A AvaraNo bAMdhyA hoya te sarva vartanadoSanI pharI pharI kSamA mAgIe chIe ane AvAM AvaraNo pharIthI bAMdhyA na karIe te mATe samajaNanI vizuddhi yAcIe chIe. prabhujI! ApanI kRpA thatAM eTaluM to samajAya che ke jIva jyAre AtmA sivAyanA parapadArthamAM sukhabuddhi kare che, eTale ke paramAM sukha raheluM che evI bhAvanAmAM rAce che tyAre vartatI paranI sukhabuddhine kAraNe sAcI samajaNa para AvaraNa caDe che. AtmA sivAyanA anya padArthomAM sukha raheluM che evI vRttimAM javAthI AtmasukhanI buddhine ADaza apAya che, ane te samyakttAnane AvaraNarUpa banI jJAnAvaraNanA baMdhamAM vadhAro kare che. A samajaNa lAdhatAM ame bAMdhelA jJAnAvaraNa toDavA utsuka thayA chIe; pariNAme karelI bhUla mATe amane khUba pazcAtApa varte che, ane AvAM navAM AvaraNo bAMdhavA nathI e nirNaya dRDha thato jAya che. to prabhu! amane zaraNamAM rAkhI AtmasAdhaka puruSArtha karAvo. kalyANamUrti jina ! ApanI kRpAthI jJAnanAM AvaraNa haLavAM thatAM jAya che, ane jema jema samajaNa zuddha thatI jAya che, tema tema amArA praznorUpa koyaDA ukelAtA jAya che. tamArAmAM virodhI jaNAtA guNo virodha vinA kevI rIte samAi zake che te spaSTa thatuM jAya che, ane te mATe Apano khUba UMDA bhAvathI upakAra mAnI vaMdIe chIe. 28
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti (1) Apa prabhue zatru ke mitranA bhedabhAva vinA tamAme tamAma jIvonuM kalyANa IcchayuM che, tema karavuM karuNA ane komaLatA vinA zakya ja nathI. vaLI sarva karmono kSaya karavAmAM tamArA jevuM koI kaThora nathI, e tamArI tIkSNatA che. Ama tame kusuma (phUla)thI paNa komaLa hovA chatAM vajathI paNa kaThora cho e anubhavAya che. vaLI apramatta bhAvathI tame kevaLIrUpe ke siddhAvasthAmAM jagatanA sarva padArthone taTasthapaNe - rAgadveSa rahita rahI joyA karo che te tamArI udAsInatA che. bIjI rIte vicArIe to tame sarva saMsArI jIvone abhayadAna Apo cho arthAt dravyathI ane bhAvathI nirbhaya karo cho te tamArI karuNA ane komaLatA che. A karuNAne lIdhe bIjAne potAnAM karmakSaya karAvavAmAM tame madadarUpa thAo cho, A karmamala kSaya mATe jJAnAdi guNopaNe tame AtmapariNatimAM lIna raho cho te tamArI upayoganI tIkSNatA che, ane bIjAnI preraNA vinA Apano AtmA sahaja svabhAve AtmapariNatimAM vase che te tamArI udAsInatA che Ama amane ApanI kRpAthI dekhAtA virodhanuM samAdhAna maLe che. (2) tamArAmAM AtmAnA badhA ja guNo khIlelA hovAthI traNa bhuvananuM svAmIpaNuM eTale tribhuvana prabhutA rahelI che, zakti pUrNatAe khIlI hovAthI, sarva zaktimAna banI tame tribhuvana jayI cho. jJAna, darzana ane cAritranI ekatArUpa vratane dharavAthI tame nirgatha thayA cho, arthAt karmanuM graMthirahitapaNuM tamane maLyuM che. je abhavi ke dUrabhavi jIvo che te prabhunI - tamArI sattA svIkAratA nathI te apekSAe tame tribhuvana prabhutA rahita cho. vaLI tame aSTa pratihAra Adi 34 atizayarUpa RddhinA bhoktA hovAthI tathA svaguNamAM ramaNatA rUpa mamatA hovAthI tame nirgathatA rahita lAgo cho. (3) tamAruM mokSa sAthe joDANa hovAthI tame yogI cho. samagra AtmaguNonA bhoktA hovAthI tame bhogI cho. vaLI mana, vacana ane kAyAnA yoga na hovAthI tame yogarahita cho, tathA tamAre dunyavI bhogano sarvathA tyAga hovAthI tame bhogarahita paNa cho. 29
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha (4) vaLI tame sarva jIvone kalyANarUpa thAya evI dezanA ApatA hovAthI vaktA cho, tema chatAM tame sadA AtmabhAvamAM rahetA rahetA ja dezanA Adi ApatA hovAthI maunI paNa cho. AtmAmAMthI svachaMda saMpUrNapaNe nIkaLI gayo hovAthI, sarva kriyA AjJAdhInapaNe ja thatI hovAthI tame maunI cho. Apa dezanAmAM je kaMI jaNAvo cho te pUrvokta che eTaluM ja nahi paNa te AjJAdhInapaNe ja jaNAvo cho tethI avaktA cho, tema chatAM dezanA ApatA hovAthI tame amaunI paNa cho. he devAdhideva! amArAM jJAnanAM AvaraNo tUTatAM, samajaNa vadhavAthI amane spaSTa thAya che ke virodhI jaNAtA guNo paNa virodha choDI tamArAmAM kevI rIte ekarUpa thaI jAya che. ApanA zubha bhAvanA prabhAvathI paraspara vera dharAvatA jIvo paNa janmajAta vera tyAgI ApanI pAse AvI nirverathI rahe che. ApanA AvA uttamottama guNono lakSa tathA anubhava thavAthI amArI jagatanA padArtho pratinI sukhabuddhi kSINa thatI jAya che. ane amAro jJAnanI viddhi karavAno utsAha vadhato jAya che. amane samajAyuM che ke mAtra moha toDavAthI ja AtmasvarUpane yathArtha mANI zakAtuM nathI, tethI ame sAthe sAthe jJAna tathA darzananAM AvaraNane bhasmIbhUta karavA pravRtta thayA chIe. jema jema AvaraNo ghaTatAM jAya che, tema tema kSINa thayelA mohano spaSTa anubhava amane tenI jANakArI ApI, AtmAmAM zItaLatA phelAvato jAya che. bIjI rIte kahIe to AtmadarzanathI pragaTatA sudhArasanI jANakArI amane maLatI jAya che. A upakAra amArA para karavA mATe tamane bhaktibharyA koTi koTi vaMdana ho. zrI suvidhinAtha prabhunA nirvANa pachI nava karoDa sAgaropama kALa vItatAM Apa zrI zItalanAtha prabhue jagatapitA tarIkenI pravRtti AdarI hatI. te vize vicAratAM amane samajAya che ke mohano nAza karatA javAthI darzananI vizuddhi jaladIthI thaI zake che, ane tenI chAyAmAM jJAna paNa vizudhdha thatuM jAya che. alabatta, te mATe Avazyaka puruSArtha karavo jarUrI che. sAmAnya rIte jagatanA jIvone jJAnAvaraNa toDavA karatAM darzanAvaraNa toDavuM saheluM lAge che, kemake vartanamAM sthULa hiMsAthI nivartavuM te jagatanA padArthonI sukhabuddhithI nivartavA karatAM saheluM che. A hetuthI prathama darzanAvaraNa 30
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti toDavAno rasto zrI suvidhinAtha prabhue batAvyo jaNAya che, ane te pachI Apa zrI zItalanAtha prabhue jJAnAvaraNa toDavAno mArga khullo karyo che. Apa sahu upakArIne amArA koTi koTi vaMdana ho. 11 zrI zreyAMsanAtha jina ! zrI suvidhinAtha prabhue parama kRpA karI tyAre ame he jina! darzanane vizudhdha karavAnI agatya samajI zakyA; ane tene vizuddha karavAnI rIta paNa jANI zakyA. jo sAcI vidhi karatAM AvaDe, yathAyogya rIte rahetAM AvaDe to ja darzanAvaraNa na baMdhAya athavA to alpatAe baMdhAya. eka thI cAra indriyovALA asaMjJI jIvonI jANatAM ke ajANatAM thayelI hiMsAthI darzanAvaraNa baMdhAya che; jeTaluM yatnApUrvaka vartavAmAM Ave teTaluM darzanAvaraNanuM baMdhana alpa thAya; yatnArahitapaNe game tema vartavAthI hiMsAdi pravRtti vadhe che ane darzanAvaraNa ghaTTa thAya che. sAthe sAthe A hiMsAdi pravRtti jIva mohane ja kAraNe karato hoya che tethI darzanamoha ane cAritramoha paNa jIva vadhAre bAMdhe che. sAmAnya rIte jIva potAnI zAtAnI icchAnA lakSathI sarva pravRtti karato hoya che, tethI sarva kriyAmAM te mamapaNuM rAkhI, mohanIya bAMdhe che ane hiMsAdi pravRttine lIdhe te darzanAvaraNa bAMdhe che. paNa jeTalo samaya jIva dehalakSa choDI, AtmalakSe prabhunI pUjA, arcanA Adi kare che teTalo samaya bAhyathI kriyA thatI hovA chatAM, temAnAM bhAvonuM lakSa alaga hovAthI tene maMdagatie baMdha paDe che. bhAvarahita thavuM te uttama che; paraMtu jyAM sudhI te zakya nathI tyAM sudhI zrI prabhunA avalaMbanathI zubhabhAva ane zubhapravRttimaya rahevAthI karmabaMdhanI mAtrA ghaNI ghaTI jAya che. tethI cAra prakAranI pUjA dvArA darzanane zuddha karavAnI vidhi suvidhinAtha prabhu Ape jaNAvI te arthe, Ape karelA niSkAraNa upakArane jhIlavA ame AtmavinayathI vaMdana karIe chIe. A kRpAmAM zrI zItaLanAtha prabhue vRddhi karI amane jJAnAvaraNa toDavAno upAya jaNAvyo. sAcI samajaNa AvatAM, amane amArI vartanA sudhAravA mATe puSkaLa zraddhAna vadhyuM. vadhelA zradhdhAnanA anusaMdhAnamAM sAcI pravRtti karatAM aMtaramAM zItaLatAnA relA
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha cAlyA kare che. je pravRtti AtmAne zItaLa kare che, zAMta kare che ane e zAMti tathA zItaLatAne dehavyApI banAve che teno paricaya vadhAravA mATe amane utsAha maLyo. zrI prabhumAM paraspara virodhI jaNAtAM tattvo paNa ekasAthe mitrarUpe kevI rIte rahI zake che tenI jANakArI thatAM, amArI anubhavAtI zItaLatA ane AnaMdamAM uchALo Avyo. AtmA jema jema pavitra ane zudhdha thato jAya che tema tema te zAMta ane zItaLa thato jAya che, ane krame krame te vadhatAM vadhatAM dehavyApI paNa thai zake che e anubhava mauktika maLyuM, sAthe sAthe jJAnanAM AvaraNo tUTatAM A anubhavane jIva sArI rIte mANI paNa zake che, e suMdara anubhavamUlaka samajaNa AvatAM, A zItaLatA tathA zAMtinA guNo amArA jIvanamAM pragaTAvavA tathA vardhamAna karatA javAnI abhilASA amArAmAM zrI zItalanAtha prabhunI kRpAthI jAgI, te mATe zrI prabhu! Apane amArA vinayabhakti sahitanA agaNita vaMdana ho, vaMdana ho. A baMne prabhujIe varasAvelI kRpA sAthe, aho zrI zreyAMsanAtha prabhu! ApanI kRpAno triveNI saMgama mANavA ame khUba ja Atura banyA chIe. Ape svIkArelA uttama AcaraNanA sarva zreyakArI tattvonA aMzo amane kRpA karIne ApyA, tethI ame dhanyatA anubhavIe chIe. je cAritranuM tame pUrNatAe pAlano karo cho, tenA aMzonuM pAlana karavAnI zakti amane ApIne amane kRtArtha karyA che. Ape amane saMsArI - asaMsArI vacceno bheda pratyakSa karAvI, satya AcaraNanA paMthe vALyA che, te upakArane ame have kadI paNa visarazuM nahi. Apa prabhujIne amArA AtmabhAvathI koTi koTi vaMdana hojo . aho jinavaradeva! jJAna, darzana tathA cAritranI vizuddhino triveNI saMgama kevI rIte karI zakAya tenuM spaSTIkaraNa amane tamArI pAsethI maLyuM che. samajaNane samyaka karavAthI, zudhdha karavAthI ajJAna jJAnasvarUpa pAme che; tenA anubhavathI darzana - zraddhAna cokhkhuM thAya che, paraMtu AtmAne ajavALavAno mArga jANyA pachI paNa tenuM pAlana karI zakAya nahi to, Atmazuddhi yathArthatAe thai zakatI nathI; A parathI amane cAritranI mahattA samajAI che. mArganuM yathArtha pAlana karavuM e ja sAcuM cAritra, e vizenI yogya 32
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti samajaNa tame saMsArI - asaMsArI vaccenuM bhedarahasya khUlluM karIne Apo cho, ane tema karavAmAM amane sudharavA tame khUba madada karI che. Apa aMtaryAmI hovAthI amArA zreya mATe je je tattvonI jANakArI jarUrI che tenI samajaNa ApIne amane dhanya kya che, tethI ame ApanA khUba RNI thai bhAvapUrvaka vaMdana karIe chIe. aho, yathAkhyAta cAritranA dhartA vibhu! tame AtmAmAM satata ramaNa karanAra cho, ane AtmAne pUrNa vizuddha karI muktigatine pAmanAra cho. bIjI bAju sarva saMsArI jIvo pAMca indriyonA pAMca viSayomAM rAcanArA che, deha tathA deheMdriyanI sukhAkArI meLavavAmAM temanI sarva pravRttiono sAra samAI jAya che. vaLI, bhavonA bhavo mAtra dehasukha ke indriyasukha meLavavA pAchaLa e jIvo kharcI nAkhe che, tema chatAM teo sukha pAmI zakatAM nathI, eTaluM ja nahi paNa deha ke indriyone potAnAM karI paNa zakatA nathI. je munijano che teo to AtmAmAM ramanArA che. AtmaramaNatA karanAranuM mukhya lakSaNa e che ke teo deha ke indriyonA viSayo pratye nirAsakta hoya che. je sukha kSaNika che tenAthI alipta rahI teo zAzvata sukhanI khojamAM lAgelA rahe che, ane zAzvata sukhanI prAptino mArga e ja adhyAtma mArga che. tenAthI viparita te saMsAra mArga che. saMsAramArgamAM junAM karmo bhogavAine kharatAM jAya che ane saMsAra vadhe tevAM navAM karmo baMdhAtA jAya che. ApanI kRpAthI amane adhyAtma mArge javAno bodha tathA preraNA maLatAM, te mArganI uttamatAnI amane pratIti thAya che. je jJAnathI samajaNa AvI, darzana vizuddhithI tenI zradhdhA thaI, tenuM yathArtha pAlana karavAno saMdezo tama pAsethI maLatAM amAro AnaMda khUba vadhyo che. AtmAnA AnaMdasvarUpanI siddhi amane maLatI jAya che. A upakArano badalo ame kyAre vALI zakIzuM? zreyanA - kalyANanA aMzo ApIne tame spaSTa samajAvyuM ke mAtra dharma samajavAthI, ke bAhyabhAvathI dharmapAlana karavAthI jIvanuM sAcuM kalyANa thatuM nathI. je kaMI karIe te sAcI samajaNathI, sArAsAra viveka sAthe ane aMtaranA UMDA bhAvathI karIe to ja sAcuM ane sAruM phaLa prApta thAya che. samajaNa gayA pachI teno upayoga karavAmAM na Ave to amuka kALa pachI te samajaNa paNa vilina thaI jAya che. oghadRSTithI jo 33
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dharmAcaraNa karavAmAM Ave to saMsArI puNya utpanna thAya che, svarganAM sukha maLe che, paNa AtmAnuM sukha AvatuM nathI. paraMtu samyak dRSTithI, alaukika bhAvathI, potAnA guNo sAthenuM joDANa vadhAratAM vadhAratAM dharmanuM AcaraNa karavAmAM Ave to saMsArano kSaya ane mokSanI prApti thAya che. samyajJAna, darzana ane cAritranA triveNI saMgamano Avo mahimA amane samajAvIne amArA upara avismaraNIya upakAra tame karyo che. tethI mArganA sarva rahasyo, AtmadazAnI vRddhi sAthe pAmatA javA, ane ratnatrayanuM ArAdhana yathArthatAe karIne tvarAthI nirvikalpa dazA pAmavA amAro AtmA utsAhIta banyo che. mohanIya karmanA nAza ke upazama karavA sAthe jo jJAnAvaraNa ke darzanAvaraNano kSayopazama jIva karI zakato nathI, to maLelI zAMtadazAnuM jANapaNuM ke anubhUti jIva jALavI zakato nathI. pariNAme sAnubhava dazAbhAna jIvane AvatuM nathI. te sthiti AtmAnA mArga pratinuM zraddhAna nirbaLa karI nAkhe che. vaLI keTalAMka zAstro gerasamajane kA2Ne adhyAtma mArga batAve che tevI bhUlabharelI mAnyatAmAM jIvane kheMcI jaI avaLe mArge dore che. he prabhu! A sarvathI amane bacAvajo. amane to anubhava sahitano bodha hoya tevA ja zAstronA paricayamAM rAkhajo. eTaluM ja nahi paNa ame mohano nAza karavA sAthe jJAna-darzananAM AvaraNo ghaTADatAM jaIe ane zuddha cAritra khIlavatA jaIe evI kRpA amArA para karajo. he jinadeva ! zAsana samrATa! amane yogya samajaNa ApI, jJAna, darzana tathA cAritranI sAthe sAthe khIlavaNI karavA preraNA ApI che, te upakAra ame kyAreya bhUlIzuM nahi. amane sanmArge AgaLa vadhArazo, ane amArI samajaNa vizada karAvatA jazo. aho jinajI ! ApanA caraNamAM vasavAthI amane anubhava thAya che ke samyakdarzana meLavyA pachI, jIva puruSArtha kare to te mohanIyanI sAthosAtha jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa paNa kSINa karato jAya che. Ama tene cAritranI khIlavaNI karavI sahelI 34
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti thatI jAya che, pariNAme saMsAra vadhAranAra navAM karmo ochA baMdhAya che, eTaluM ja nahi, bhaviSyamAM pariSaha ane upasarga rUpe bhogavavA paDe tevAM karmabaMdha nahivat thaI jAya che. Ama zrI suvidhinAtha prabhu! zItala jina! tathA zrI zreyAMsanAtha vibhu! ApanI kRpAthI jJAna, darzana tathA cAritranI khIlavaNI karatA javA mATenA upAyo amane maLyA te mATe AbhAravaza banI, upAyonuM yogya pAlana karIe evA AzIrvAda mAgI, vinayabhAvathI vaMdana karIe chIe. - zrI zItalanAtha prabhunA nirvANa pachI eka karoDa sAgaropamamAM so sAgaropama ochA rahayA tyAre zrI zreyAMsanAtha prabhunuM dharmarAjya pravaryuM hatuM. be prabhujI vaccenA ghaTatA jatA aMtarathI ApaNe samajI zakIe chIe ke jJAna darzananI vizuddhi thatAM puruSArthI jIvane cAritranI vizuddhi karavAmAM zrama ocho thAya che, ucca tattvonI prApti thatAM, tenAthI utaratI kakSAnAM tattvonuM AkarSaNa ghaTatuM jAya che, tethI alAbhakArI tattvono tyAga jIva prApta thayelA sArAsAra vivekane kAraNe sahelAIthI karI zake che. AtmAnA anaMta sukhanI abhilASA pAse saMsArI sukhano bhAva tvarAthI gauNa banato jAya che. 12 zrI vAsupUjya svAmI ! zrI vAsupUjya deva! Apane atyaMta bhaktithI amArA koTi koTi vaMdana ho. Apa prabhu sarva indrone paNa pUjanIya banyA cho, e ApanuM ananyapaNuM pragaTa kare che. devagatimAM anekAneka suvidhAo rahelI che. devone koI jAtanA roga hotA nathI, avadhi ke kuavadhi jJAna hovAthI temane pUrva ke bhAvi bhavonI jhAMkhI maLyA kare che. sahu devone potAnAM svataMtra bhuvano hoya che, sarva IcchAo pUrI karavA mATe aneka kalpavRkSonI hAramALA hoya che. keTalAMka vRkSo AhAra pUro pADe che, keTalAMka vRkSo vastro pUrAM pADe che, keTalAMka vastrAbharaNa Ape che, keTalAMka ratnAdi Ape che, keTalAMka vRkSo vAjiMtra Adi sAdhano Ape che ityAdi. TUMkANamAM kahIe to pratyeka prakAranI zAtA ane suvidhA ApanAra jAtajAtanAM ane bhAtabhAtanAM kalpavRkSothI 35
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha devabhUmi suzobhita rahe che. vaLI, aneka prakAre zAtAno bhogavaTo karavAnAM sAdhano devone upalabdha hoya che. jAtajAtanAM manoraMjana mATenA sAdhanono tyAM tUTo nathI. Ama anekavidha suvidhAthI bharapUra A devabhUmi che. tyAMnA puNyavaMtA devo ghaNA lAMbA AyuSya sAthe AvA sukhathI bharapUra vAtAvaraNamAM rahe che, ane jagatamAM prApta thatI uttamottama suvidhAo mANe che. AvA devagatinA sAmrAjyamAM rAjA samAna je devo che te indra kahevAya che. vAsu eTale indra. A IndronI samRddhi anya devo karatAM ghaNI ghaNI vadhAre hoya che. e parathI IndronI riddhi siddhinI to kalpanA ja karavAnI rahe che. vaLI, jema jema UMcA lokanA devo hoya tema tema temanI samRddhi vadhatI jAya che. AvA Indro sAmAnya rIte potapotAnA nAcagAna ane sukhasamRddhinA bhogavaTAmAM samaya pasAra kare che. AvA samRddhivAna Indrone paNa pUjanIya evA vAsupUjya svAmI! tamAruM AvuM ananyapaNuM amArI pAse manuSyapaNAnuM zreSThatva paNa pragaTa kare che. Ape jyAre sarvakALa mATe jJAna, darzana tathA cAritranI ekatA karI apUrva evuM kevaLajJAna pragaTAvyuM tyAre devalokamAM rahelA sarva indroe jJAnakalyANaka ujavyuM hatuM, te amane samajAve che ke temane maLelI riddhisiddhi karatAM tamArI jJAnaruddhinuM mahatva temane ghaNuM vizeSa hatuM. tamArA Atmika sukha AgaLa temane potAnuM bhautika sukha ghaNI UtaratI kakSAnuM lAgatuM hatuM. tethI teo atyaMta vinayabhAvathI Apano bodha meLavavA badhuM choDIne doDI AvyA ane potAnA hajAra hajAra mukha vikuva, pratyeka mukhadvArA ApanI guNagAnabharI stuti karavA lAgyA. A Indrone potAnA hajAra mukha paNa tamArI stuti karavA mATe ochA lAgavA lAgyAM. A parathI amane tamArA adbhuta mahAtmayanI jANa maLI che. Avo suMdara jJAnotsava ujavyA pachI, jyAre jyAre tamArI dezanA prakAza pAmavAnI hoya tyAre tyAre teo mahAmaMgaLamaya evA samavasaraNanI racanA kare che. jemAM azokavRkSa, suvarNanuM siMhAsana, arcata puSponI vRSTi, devaduMdubhino nAda, tathA rUpAno gaDha ane sonAnAM kAMgarA, sonAno gaDha ane ratnanAM kAMgarA, ratnano 36
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti gaDha ane maNiratnanA kAMgarAvALA samavasaraNanI racanA Adi devo kare che. A samavasaraNamAM caturvidha saMgha tamArI dezanA sAMbhaLI AtmamArge vikAsa kare che. AvA aSTapratihArya sahitanA 34 atizayo te Indro tathA devo ApanI sevAmAM pragaTa kare che. udA. ta. Apane cAmara DhoLavA, ApanI AgaLa dharmadhajA calAvavI, traNa lokanuM Adhipatya jaNAvanAra traNa chatranI racanA tamArA para chAyA karavA karavI, ApanA pratyeka pagale suvarNakamaLanI racanA karavI vagere atizayothI tamArA pratino atyaMta pUjyabhAva vyakta karavA A Indra devonI sahAyathI tamane navAje che. Ama tamArA pratino baLavAna pUjyabhAva teo premapUrvaka vyakta kare che. prabhujI! Apano A vaibhava joine, ane tenA pratinuM tamAruM vItarAgapaNuM joIne amane khUba ja AnaMda Ave che. amArI vicAraNA saspaMthe ja rahevA daDha bane che. je devo AvI uttama saMsArI zAtA mANe che, te devone paNa pUjanIya evA tamAruM sukha kevuM uttama hovuM joIe e samajaNa amane acaraja pamADe che. samRddhivAna devo Apane prApta thayelA vItarAgapaNAthI prabhAvita thaI Apane khUba bhaktibhAvathI vaMdana kare che, e parathI amane samajAya che ke vItarAgapaNuM - jJAna, darzana, cAritranI ekatAthI AvatuM nispRhapaNuM devalokanAM sukha karatAM ghaNuM vadhAre mUlyavAna hovuM joIe, tathA meLavavAmAM vizeSa parizrama lAgato hovo joie. Ape meLavelI avasthA mahApuNyavAnuM devone paNa sulabha nathI, teo paNa ApanI vItarAgI dazAnA Icchuka banI tamArA pavitra caraNakamaLanI sevA mAge che, e paristhiti amane samajAve che ke sarvArthasiddha vimAnanA sukho bhogavavA karatAM paNa mana, vacana, kAyAnI ekatAthI niSpanna thatuM, AtmAmAMthI ja janmatuM anubhava sukha ghaNA UMcA prakAranuM che, ane te mATe vizeSa prakAranAM uttama puNyano jaththo hovo jarUrI che. A badhI vicAraNA para ekAgra thavAthI amane mAnava janmanI kRtArthatA sArthakatA kayAM che te ane mAnavadehanI agatya jaNAya che. manuSyapaNAnuM ananyapaNuM amArI pAse AkAra dhAraNa kare che. cAre gatimAM du:khanI bahulatA vALI naraka ane tiryaMca gati azubha hovAthI IcchavA yogya nathI. bAkInI manuSya ane devagatimAMthI sAmAnya 37
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha rIte jIva devagatinuM vizeSa AkarSaNa veThe che, kAraNa ke tyAM nIrogIpaNuM ane bhautika zAtAnI bahulatA rahelI che. vaLI, manuSyagatimAM upasarga, pariSaha sahita aneka prakAranAM kaSTono anubhava jIvane thAya che tethI tenuM jIvane sAmAnyapaNuM thaI jAya che. paraMtu jyAre AtmazuddhithI maLatAM sukhano anubhava vicAravAmAM Ave che tyAre manuSya janmanI anekavidha zreSThatA samajAtI jAya che. ApanI kRpAthI ame eTaluM to samajI zakyA chIe ke AtmavizuddhinA mArge javuM hoya to jIve ochAmAM ochuM saMjJI paMcendriyapaNuM prApta karavuM ja joIe. koI paNa asaMjJI jIva zrI vItarAga prabhunA mArgamAM sakAmapaNe - icchApUrvaka cAlI zakato nathI. vaLI, pAMcamAMthI eka paNa indriyano pUrNa ghAta thayo hoya to paNa AtmavikAsanA mArgamAM pragati thaI zakatI nathI. alabatta, nabaLI indriya hoya to cAle paNa indriyarahitapaNuM vikAsa karavA detuM nathI. Ama kalyANamArga mAtra saMjJI paMcendriya jIvo mATe ja khullo che, arthAt saMkhyAt jIvo ja A mArgano lAbha laI zake che. saMzI paMcendriyapaNAmAM cAra gati saMbhave che, temAMnI naraka tathA tiryaMca e be azubha gatimAM AtmakalyANa ka2vA joItI suvidhAo bhAgye ja jIvane maLe che, tethI kalyANa thavuM ati kaThina thaI jAya che. koI apavAda rUpa jIvo ja paramArtha samakita * kSayopazama samakita A gatimAM laI zake che. paraMtu A baMne gatimAM du:khanI bahulatA ane sanmArganI suvidhAnA abhAve te pachIno vikAsa zakya banato nathI. devagatimAM jIvo zAtAnI bahulatAnA bhogavaTAmAM rata rahetA hovAthI, kSayopazama sakitathI AgaLa vadhI zakatA nathI. jJAna, darzana, cAritranuM vizuddhikaraNa karI tene ekarUpa karavAnI prakriyA cAritrapAlana devo karI zakatA nathI. tethI to manuSya gatimAM je AtmA jJAna, darzana tathA cAritranI ekatA karI vItarAgatA pragaTAve che temane devo aneka prakAranAM stuti vacanothI vadhAve che; ane karelAM kAryono mahimA gAya che. 5ramArtha samakita pachInA pratyeka vikAsa mATe manuSya gati hovI jarUrI che. mAtra tiryaMca gatimAM pAMcamuM guNasthAna prApta karI zakAya che, te sivAyano koI paNa vikAsa koi paNa anya gatimAM saMbhavita thato nathI, A ja mAnavabhavanuM mahatva che. -- - 38
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti pUrNa vItarAgatA ke pUrNa karmarahitapaNuM to mAtra manuSya dehamAM ja meLavI zakAya che e manuSya jIvananI mahatI dazA devonA rAjA IMdrane paNa pUjanIya che, te samajaNa amane he vAsupUjya svAmI! ApanI kRpAthI prApta thaI che. ane te samajaNane AdhAre ame amArA manuSya jIvanane saphaLa karavA utsuka chIe. amane mahad mahad puNyanA udayathI saMjJI paMcendriya manuSyapaNuM, pAMce indriyonI suvidhA, saddharmanuM zravaNa, saddharmanI zraddhA maLyAM che, tyAre sAco puruSArtha karI A mahAmUlA janmane ame sArthaka karI levA icchIe chIe. koI eka indriyano ghAta pAmI ane vikAsa karatAM aTakI jaIe evI sthiti amAre na Ave tevI he jinarAja! amArA para kRpA karajo, amane doSa karatAM aTakAvI dejo. amAre to amArA guNo khIlavatA ja javA che, je guNono lAbha pAmI anya jIvo paNa amAro nirmaLa prema anubhavI zake. aho kalyANamUrti! amArI A puNyasiddhi ame anubhavIe chIe, paNa have AgaLa vadhatAM aTakavuM ja nathI, pUrNa vItarAga avasthA ane nirvikArI sthiti sudhI pragati karavI ja che. A mATe vartamAnanA manuSya janmano pUrepUro upayoga karI levo che. he prabhu! A mATe amane khUba sAtha Apo, vimArge jatA rokI amAruM rakSaNa karo. - he jina vItarAga! ApanI kRpAthI amane samajAya che ke amane saMsAramAM je kaMI sukhadu:khanuM vadana thAya che te to ame ajJAnAvasthAmAM bAMdhelA karmonA phaLarUpe che, paNa taTastha rIte nizcayathI jotAM to AtmA AnaMdasvarUpa che, ane te AnaMda mANavAmAM ekarUpa thavuM te kartavya che. A kSaNika sukhadu:khathI para banI amArA AnaMda svarUpamAM lIna rahevA ame kyAre bhAgyazALI thaIzuM? amAro AtmA to ekalo Avyo che ane ekalo javAno che, to anyamAM te lipta na thAya tevuM ekatvanuM daDhatva kyAre Avaze? ame koInA nathI, anya koI padArtha amArA nathI, RNAnubaMdha sahu maLyA che, RNa cUkavAI jatAM sahu potAnA paMthe cAlyA javAnA che, evuM anyatvapaNAnuM sAkArapaNuM kyAre thaze? aho hRdayasvAmI! manuSya janmanI amUlyatA jANyA pachI ane anubhavyA pachIthI Atmazuddhi vadhAravAmAM thato vilaMba amArAthI 39
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha veThAto nathI. he vAsupUjya jina! Apa pratyeno amAro ananya bhaktibhAva amane ApanAM caraNakamaLamAM vAsa ApI, ApanA satata sAnidhyanA adhikArI banAve e ja prArthanA karI vaMdIe chIe. zrI zreyAMsanAtha prabhunA nirvANa pachI 54 sAgara vItatAM, zrI vAsupUjya prabhue caturvidha saMdhanuM netRtva karyuM hatuM. manuSya janmanI saphaLatA mATe jJAna, darzana, cAritranI khIlavaNI khUba lAbhakArI che e maLelI samajaNa mATe upakAra mAnI zrI prabhune bhAvathI vaMdana karIe chIe. 13 zrI vimala jinadeva! AtmavizuddhinA mArgamAM AgaLa vadhavAmAM sahAyarUpa thanA2, vizvane pavitratAthI bharapUra karanAra, tathA potAnA zubhra tejathI vizvane prakAzita karanAra he zrI jinaprabhu! Apane ati vinamrabhAve atyaMta bhakti sahita koTi koTi vaMdana ho. Apa sarvajJa vItarAganI kRpAthI amArA AtmAe saMjJI paMcendriyapaNuM meLavyuM, mAnavadeha meLavI ame mokSamArgamAM praveza karyo, mithyAtvano nAza karavAno puruSArtha karatAM karatAM kSAyopamika samyaktvanA bhoktA thayA. jJAna, darzana tathA cAritranI vizuddhi dvArA ratnatrayanI ArAdhanA karI sarva karmono kSaya karI, mokSa prApta karI zakAya che, evI mArganI samajaNa amane prApta thaI, tethI mithyAtvano pUrNa kSaya karavAnI amArI tAlAvelI vadhatI gaI che. A sarva bhAva prApta karavAmAM nimittarUpa he arihaMta! ApanA ame khUba khUba RNI chIe. A RNane yathArtha rIte cUkavavAnI pAtratA ame keLavIe e bhAvane saphaLa karavA ame Apane hradayathI vinavIe chIe. he vimala jina! Apa prabhu pUrNatAe karmamala rahita banyA cho. ApanI A pavitratA amane khUba AkarSI rahI che; tethI ame paNa amAro AtmA jaladIthI maLarahita thAya evI bhAvanA draDha karI rahayA chIe. amArAM khUlavAM lAgelAM AMtaracakSu ApanI kRpAthI pUrNa zudhdha thAya e bhAva baLavAna thato jAya che. A vimaLatA meLavavAnI evI laganI lAgI che ke e sivAya amAro AtmA bIje kyAMya paNa 40
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti sthira thaI zake ema nathI. A prApti na thAya tyAM sudhI amAro AtmA haLavA mane rahI zake ema nathI. aMdaramAMthI ja evo vega AvyA kare che ke saMsAranI koI paNa pravRttimAM mana lAgatuM ja nathI, tenAthI aLaguM ne aLaguM ja rahyA kare che. A mana vimaLatA meLavavAnI raDha sivAya bIje kyAMya joDAI zakatuM nathI. AtmavRttimAM ekAkAra thavAnI bhAvanA sivAyanA bIjA sarva bhAvo parAyA lAge che. pravRtti to badhI thayA kare che, paNa temAMthI mArApaNuM nIkaLI gayuM che. ane "pUrNa thavuM che, pUrNa thavuM che, Atmazuddhi vadhAravI che, Atmazuddhi vadhAravI che" e raTaNa cAlyA kare che. e raTaNamAM ja AnaMda anubhavAya che, ane emAM ja AtmAne potAnAM jIvananuM saphaLapaNuM vedAya che. A AtmA te raTaNamAM ane bhAvamAM vizeSa vizeSa ekAkAra thato jAya che. aho ! bhavabhaMjana vibhu! A raTanAmAM thoDo kALa atyaMtapaNe ekAgra thatAM, kaMIka adbhuta anubhava amane prApta thayo che. ApanA Azraye rahI, karma sAme laDavAthI amArA karmono anaMtagame saMhAra thayo che, pariNAme amArA AtmAe siddhinuM eka sopAna sara karyuM che, jenA prabhAvathI amane ApanI AMtaradazAnA adbhuta darzana karavAnuM 52ma saubhAgya maLyuM che. aho pavitratAnA piMDa! ame Apane AMtaracakSunI sahAyathI joI lIdhA che. tamArA zudhdha svarUpanA sAkSAt darzana thayAM che, ane teno adbhuta tathA alaukika mahimA paNa samajAyo che. ApanA darzanathI amArA sarva manoratho saphaLa thayA che evo tRptino bhAva ame anubhavyo che. A darzanathI amArAM duHkha ane durbhAgya nAza pAmatAM jAya che, eTaluM ja nahi paNa sukhanI saMpatti sAtheno amAro meLApa vadhato jAya che. amane khAtarI thaI gaI che ke have bhAvimAM amAre koI durgati nathI. mahAbaLavAna paramArthanA aMtarAyo ApanA sAthathI bhasmIbhUta thatAM gayAM che, pariNAme AtmAnuM sahaja sukha anubhavavAnI ane mANavAnI pAtratA khIlatI gaI che. arthAt ame dhArIe tyAre tamArA darzana karavA zAMta thaI zakIe evI keLavaNI amArA AtmAne maLavA lAgI che, je parama parama sukhanuM kAraNa che. amAro AtmasaMpatti 41
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha meLavavAno AraMbha thaI cUkyo che, kAraNa ke ApanA jevuM baLavAna chatra jene hoya te mAmulI karmothI thoDo ja hAra pAme? ApanA AzIrvAda ane ApanI kRpAnA sAthathI ame A jagatanAM bhautika sukhonI lAlacathI bacI jaIzuM enuM daDhatva thayuM che. atyAra sudhI Ape prApta karelA zAzvata sukhanI amane oLakha nahotI, ApanAM zAzvata raheNAMkano amane patto na hato, te have maLI jatAM, te sthAne pahoMcavAnI amArI tAlAvelI evI vegavatI banI che ke A jagatanAM kSaNika evAM bhautika sukho amane koI paNa prakAre AkarSI zakaze nahi. ApanA A upakArane amArA samaya samayanA vaMdana hojo. amArI mithyASTino ane anaMtAnubaMdhI cokaDI (krodha, mAna, mAyA, lobha) no kSaya thavAthI ame joI zakIe chIe ke Apa samartha prabhunA caraNamAM tribhuvananI zobhArUpa pAramArthika bhAvalakSmI vasI che. lakSmI samudraputrI che, vaLI kamaLa paNa kAdavamAM rahevA chatAM pavitra ja rahe che, te guNanA kAraNe AkarSAIne lakSmI pavitra kamaLanA phUla para Asana svIkAre che, Ama lakSmInuM sthAna pavitratAnI sAthe raheluM che. e ja rIte kevaLalakSmI samala ane asthira evA kamalAsana karatAM nirmaLa, niSpApI tathA sthiratAvALA Apa prabhunA pavitra caraNakamaLathI AkarSAI tyAM ja sthiratA karIne rahI che, te tamArAthI aMza mAtra dUra jatI nathI. amArI dRSTi zuddha thaI hovAthI amane tamArA adbhuta guNonI sugaMdha maLatI rahI che. A guNonI sugaMdhathI AkarSAine amAro Atmabhamara tamArA caraNakamaLamAM evo lIna banyo che ke suvarNamaya meruparvata, Idra, caMdra, nAgeMdra paNa tene AkarSa zakavAnA nathI. ApanAM caraNakamaLamAM vaselI kevaLalakSmI karatAM anya sahunI samRddhi sAva tuccha che, rAMka che enI pratIti amane vadhatI gaI che. pariNAme amAruM mana tamArAmAM evuM ekAkAra thayuM che ke tyAMthI chUTA thavAnuM jarAya rucatuM nathI. amAruM e parama saubhAgya che ke parama udAra, sAmarthyavAna ane AtmAnA visAmArUpa Apane ame meLavI zakyA chIe. tamArI vimaLatAnA darzana thayA pachI, amane amArA svarUpanI zuddhi karavAmAM koI saMzaya bAkI rahayo nathI; tame pUrNa cho, 42
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti tamAruM jJAna anaMta che, tamAruM darzana anaMta che, tamAruM cAritra anaMta ane tamAruM vIrya paNa anaMta che, Ama tame anaMta catuSTayanA bhoktA cho, enI khAtarI amane thaI gaI che. tamArA pUrNa zudhdha svarUpanAM darzana thavAthI, zaMkAo kevI rIte bacI zake ? jemake mahAtejasvI sUryanAM kiraNo phelAtAM jagatamAM aMdhakAra kyAMthI vyApe! ApanAM zudhdhasvarUpanAM darzana thavAthI anubhavAyuM che ke ApanI AkRti - mUrti zAMtarasamAMthI ja ghaDI hoya tevI amRtarasathI bharapUra che. A amRtabharelI mUrtine varNavavA mATe jagatanA koI paNa padArthanI upamA ApI zakAya tema nathI. A amRtamaya zAMtarasathI bharapUra mUrtinA darzanathI amArA samagra dehamAM zItaLatAnA relA cAlI rahayA che, arthAt zItaLatA dehavyApI banI phelAI rahI che. A zItaLatAnI sahAyathI ame zeSa karmono kSaya karavA kaTibadhdha thayA chIe. vaLI, ApanI A zAMtamUrtinA darzana ane satata karatA ja rahIe ane eno adbhuta AnaMda mANyA ja karIe e bhAva amArAmAM pradhAnatAe varte che. A kALa pahelAM, pUrva kALamAM kyAreya amane sidhdha prabhunAM darzana thayAM na hatAM, te darzana thavAthI, bhAvimAM thoDA kALe e sthitie pahoMcavAnuM abhayavacana amane tamArI pAsethI maLI cUkyuM che. AvA adbhuta darzana thayA pachI mukta thavAmAM traNa bhavathI vadhAre bhava lAgatA nathI. ane saMsArane AthI paNa vizeSa parimita karavo saMbhavita che, te samajAyuM che, jo yogya puruSArtha karavAmAM Ave to. AvI AMtarika samajaNa ane AtmadazA ApavA mATe ApanI niSkAraNa karuNAne vaMdIe chIe. he parama karuNAnA sAgara! zAMtamUrti! have amane e ja bhAva varte che ke ApanA caraNanI satata sevA ane akSayapada amane Apo. jethI amane anubhavAtI dhanyatAmAM anekagaNI bharatI Ave. zrI vAsupUjya svAmI nirvANa pAmyA pachI trIsa sAgaropama kALa vItyA pachI zrI vimala jine dharmarAjyanI sthApanA karI ane caturvidha saMghane bodha ApI sanmArge AgaLa vadhavAmAM sahAya karI hatI. jJAna, darzana, cAritranI - trividha vizuddhi karavAthI jIvano AtmavikAsa jaladIthI thato jAya che. 43
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 14 zrI anaMtanAtha jina! zrI vimalajina prabhunI kRpAthI amArA AtmAnI pavitratA vardhamAna thaI. zuddha samakitanI prApti thavAthI amAro saMsAra ghaNo parimita thaI gayo. siddhaprabhunAM vimala rUpanAM darzana thayAM tethI amane evuM abhayavacana maLyuM ke have traNa bhavathI vadhAre bhava nathI. yogya puruSArtha karavAmAM Avaze to ekAvatArIpaNuM paNa AvI zakaze. mithyAdraSTinA nAzathI ane anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA tathA lobhanA kSayathI anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMtacAritra ane anaMtavIrya rUpa anaMta catuSTaya prApta karavAno paravAno jIvane maLe che. zrI vimalanAtha prabhunI kRpAthI amane paNa e paravAno maLyo, ane ApanI kRpAthI zakya teTalA TUMkA gALAmAM bAkInAM sarva ghAtI karmono kSaya karavA amAro AtmA tatpara rahe te mATe AzIrvAda IcchI Apa sarvane bhaktibharyA vaMdana karIe chIe. zrI anaMtanAtha prabhu! ApanI kRpA aparaMpAra che, te kRpA thakI ja amane samajAya che ke zeSa rahelAM ghAtakarmono kSaya kaI rIte karavo; ane navAM karmone AvatAM kaI rIte aTakAvavAM. je karmo ame bhUtakALamAM bAMdhI cUkyA chIe, tene kADhavA mATe pazcAtApa karavA jevuM baLavAna bIjuM koI sAdhana nathI, karelI bhUlo mATe pazcAtApa vedavAthI karmanI pradezodayathI nirjaravAnI gati ghaNI vadhI jAya che, ane udayamAM AvelA karmo paNa bhogavAIne kharatA jAya che. Ama ame pradezodaya tathA vipAkodaya ema be rIte karmo bhogavIne eka sAthe kheravatA jaizuM. sAthe sAthe ame amArA svachaMdane tyAgIne ApanI AjJAe vartIe to navAM AvatAM ghaNA karmone rokI zakIzuM. tame pUrNa vItarAgI cho tathA pUrNatAe jJAtAdraSTA cho, vaLI sahunuM kalyANa IcchanArA cho, tethI Apa je mArgadarzana amane Apo te pUrNatA ane kalyANabhAvathI bhareluM ja hoya, temAM zaMkAne koI sthAna nathI. AthI ame jo ApanA mArgadarzana pramANe vartIe to ghaNA ghaNA navA baMdha karatAM bacI jaIe. amArA baMdhana vadhe evI koI AjJA amane tamArA taraphathI Ave ja nahi, kAraNake nibaMdha hoya te baMdhanakAraka pravRtti karAve nahi. vaLI, tame to chUTavAnA kAmIne bAMdho nahi ane baMdhAvAnA kAmIne choDAvo 44
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti nahi evI prakRtinA dhAraka cho, tethI jemanI mAgaNI na hoya temane tame mArgadarzana ApatA nathI. prabhujI! paNa amArI bAbata judI che. have amAre baMdhAvuM ja nathI, amAre tvarAthI chUTavuM ja che. to amArI hRdayapUrvakanI tamane vinaMti che ke chUTavA mATe amane yogya mArgadarzana jarUra ApatA rahezo. aho! zAsanapati! tamArI AjJAe yathArtha cAlavuM eTale ApanI yathArtha sevA karavI. ApanI AjJA samajavAmAM amane amArA jJAnAnAM AvaraNo vighna kare che, tethI ApanA ApelA mArgadarzanane yathArthatAe ame samajI zakatAM nathI, ane ame svacchaMdI vartana karI besIe chIe. to prabhu amArI A vinaMtine mAnya karo ke amArI saMsArI sukhabuddhi tvarAthI kSINa thaI jAya. ane tamArI AjJAne samajavAmAM temaja pALavAmAM koI prakAre vipna pravarte nahi. he anaMtanAtha prabhu! AjJA maLyA pachI tenuM pAlana karavA jatAM amane samajAya che ke jinaprabhunI sevA karavI arthAt temanI AjJAe cUka vinA cAlavuM e talavAranI dhAra para cAlavA karatAM paNa ghaNuM vikaTa kArya che. talavAranI dhAra upara vivekapUrvaka cAlI, ijA vagara nAca karanAra naTo A jagatamAM maLI Ave che, paraMtu prabhusevA rUpa talavAranI dhAra para cAlavAmAM devo paNa saphaLatAthI TakI zakatAM nathI. prabhunAM pratyeka kalyANako utsAhathI ujavanAra devo temanI AjJAnusAra cAritrapAlana karI zakatA nathI. teothI paNa bhautika sukhonA bhogavaTAmAM ekarUpatA anubhavAI jAya che. tethI amane spaSTa samajAya che ke yathArtha cAritrapAlana, AtmA je rUpe che te rUpe karavA mATe vartamAna sukha ke duHkharUpa saMjogomAM atyaMta taTasthapaNuM rAkhavuM te ghaNuM ghaNuM kaThina che. bIjI bAju AvA zuddha cAritrapAlana vinA mukti saMbhavita nathI. to prabhu! amAre kema karavuM? vaLI, A kaThaNAIno vicAra karI, saMjogone vaza thaI vartavAmAM Ave to paNa jIvane ghaNuM nukazAna thAya che. jJAna zuddha karyA pachI jo aNasamajathI vartavAmAM Ave to karelI bhUla mATe evo moTo daMDa thAya che ke tene kevaLajJAna letAM pahelAM teNe baLavAna pariSaha ke upasarga rUpe bhogavavo paDe che. jema jema dazA UMcI thatI jAya 45
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tema tema cAritrazuddhi karavI jarUrI bane che. saMsAramAM jema jema bALaka moTuM thatuM jAya che tema tema tenI javAbadArI vadhatI jAya che. je vyakti A javAbadArI saMbhALe nahi, te pariNAme vadhAre kaSTa bhogave che. evuM ja paramArthamAM che. jema jema Atmavizuddhi ane samajaNa vadhatAM jAya, tema tema tenuM vartana paNa sudharIne zudhdha thatuM javuM joIe. jo vartana kramathI zudhdha thatuM na jAya to eka ja prakAranI bhUla mATeno doSa, dazAnA vardhamAnapaNI sAthe moTo thato jAya che, ane te bhaviSyanA pariSaha ke upasarga rUpe sAkAra thAya che, A pariSaha ke upasarga bhogavatI vakhate jIve atyaMta baLavAnapaNe samatAbhAva keLavavo paDe che, tema na kare to navAM gADhabaMdhanamAM jIva paDe che. jo AvI prakriyAmAMthI pasAra thavuM na hoya to vartamAnanuM vartana krame krame zuddha karatAM javuM joIe. to he jina! Apa kRpA karI amane evAM baLa ane zakti Apo ke jethI ame vartana sudhArI, samabhAva keLavI bhAvinA aneka kaSTo nivArI zakIe. kalyANamUrti prabhu! prayatna karatAM amane samajAya che ke ApanI AjJAnusAranuM saMyamI vartana karavuM, te talavAranI dhAra para cAlavA karatAM paNa ghaNuM vizeSa kaThina che; kAraNa ke amAro anAdikALano abhyAsa amane asaMyamI banAve che, tathA saMjogone vaza banI asaMyamathI ja vartavAnI TevanA AdhAre vartamAnamAM ame e rIte doravAtA hoie to he taraNatAraNa prabhu! amane aTakAvI dejo, amane sAcA mArge dorI emAMja rAkhajo. AvuM cAritrapAlana mAtra manuSya janmamAM ja zakya che, tethI vartamAna manuSya janmane sArthaka karavAnI amArI nemane AMbavA amane sahAyarUpa thajo. amane AjJA ApatA rahevA Apane amArI vinaMti che. vinaMti mAnya karajo. koI jIva ema dhAre ke jinasevA karavI te to sAva saheluM kArya che, to jIva temAM bhUla khAya che. pUrva dizAmAM javuM hoya ane pazcima dizAmAM cAlavAthI, cAlavAnI mahenata karavA chatAM niyata sthAne pahoMcI zakAtuM nathI. evI ja rIte vizudhdha thavA mATe azuddha thavAya tevI kriyA karavAmAM Ave to vikAsa thaI zake nahi. jo vikAsa karavo hoya to sanmArganI jANakArI meLavavI e atyaMta Avazyaka che. A mATenI pAtratA zuddha jJAna maLyA pachI tvarAthI Ave che; kAraNa ke e jIva mArgamAM cAlavA
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti lAgyo che-mArgAnusArI banyo che. tenAthI vizeSa vikAsa karI teNe mArga pAmelo banavAnuM che. teNe mArganI aMtaraMga bheda sahitanI jANakArI meLavavAnI che. aMtaraMga bheda sahitanI jANakArI meLavyA vinA jIva zubha pravRtti to karI zake che, paNa AvI dharmapravRtti karavAmAM jIvanA aMtaramAM aihika sukhanI vAsanA bharelI hoya che, tethI temAMthI janmatA puNyanA prabhAvathI teo kalpavAsI ke greveka devalokanA sukha meLavI zake che, paNa mokSanuM sukha meLavI zaktA nathI. jo dharmapravRtti karatI vakhate temAMthI potAnuM kartApaNuM kheMcI le ane aihikasukhanI vAsanA choDI, mokSaprAptinI abhilASA tIvra kare to teone icchita prApta thAya che. A aMtaraMga bhedajJAna je ApanI kRpAthI sahajatAe prApta thAya che, tene jagatamAM zodhavAmAM Ave to jIvane ghaNI ghaNI kaThaNAIono sAmano karavo paDe che. jagatamAM aneka prakAranAM dharma, pratyeka dharmanA aneka vibhAga jovA maLe che. vaLI jyAM tapAsa karavAmAM Ave tyAM potAno svArtha poSavA, aneka prAptinI moTI moTI vAto karIne jIvane avaLe mArge doravAmAM Ave che. tene lIdhe tathya prApta karavAmAM ghaNI kaThaNAI UbhI thAya che, pariNAme ubhaya pakSe nukazAna thAya che. ApanI AjJAthI viparIta vartana karanAra tathA bodhanAra mahA mohanIya ane anya ghAtI karmo upArjana kare che. AvA mohanuM sAmrAjya vistRta thAya tyAre ja gacchamAM bheda vadhatA jAya che. to AtmarakSaka prabhu! amane AvA sthiti saMjogathI bacAvajo. ApanI AjJAnusAra vartana karanAra ane bodhanAra baMnene lAbha thAya che. ApanA upadezAnusAra upadeza Apavo ane vartana karavuM tenuM nAma zuddhacAritra, tenAthI viruddha vartana karavuM te pApano poTalo bAMdhavo. A siddhAMtane lakSamAM rAkhIne je jIva varte te Apa anaMtanAtha prabhunI kRpAthI sukhanuM anaMta sAmAnya bhogavI zake che. he prabhu! ame A anaMtasukhanI prAptinA abhilASI chIe. tethI amArA para anaMta kRpA varasAvI amane sanmati tathA sadvartana pradAna karo. koI paNa prakAranA mohamAM paDyA vinA, ame karelI sarva zubha pravRttionA phaLa rUpe mokSa mAgatA rahIe, evI amArI vRtti sabaLa karatA jazo. ApanI AjJAmAM satata rahevAnI amArI 47
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vRttine poSaNa ApI 'svacchaMda' nAmanA mahAbaLavAna rAkSasI zatruthI amAruM rakSaNa karajo. ApanI A mATenI kRpA meLavavA upakAra mAnI vaMdana karIe chIe. zrI vimalanAtha prabhunA nirvANa pachI nava sAgara vItye zrI anaMtanAtha jine bharatakSetre dharmacakrI banI kalyANa kSetra dIpAvyuM. zuddha samakita pAmyA pachI zaddha cAritra keLavavAnI taiyArI karavI sulabha ane saraLa thatI jAya che te be jinezvaranA ghaTatA jatA AMtarAthI ApaNane anubhavAya che. 15 zrI dharmanAtha prabhu! zrI vimalanAtha prabhunI kRpAthI amane nirmaLa AMtaracakSu prApta thayAM, arthAt kSAyika samakita amAruM sAthIdAra thayuM. zrI anaMtanAtha prabhunI kRpAthI amArI satya dharma pALavAnI vRtti baLavAna thaI. to dharmanAtha prabhujI! amArA svacchaMdane DAmavAmAM amane sahAya karo. ame amArI AtmadazA pramANe yogya vartana karatA rahI dharmane AdhAre jIvIe evI sanmatinA dhAraka karo. tame to dharmanA nAtha cho, dharmanA mULabhUta pAyArUpa cho, Apa thakI ja amane sAcuM dharma ArAdhana maLe tema che, te ArAdhana yogya rIte ane yogya mAtrAmAM samajavA tathA pALavA mATe supAtra rahIe evI kRpA karo. A ahobhAgyane mANavA he prabhu! ApanA guNonuM gAna karavA utsAhIta thayA chIe. have sAcI dharmaDhaDhatA AvatI gaI che, tethI amane koI tamArAthI vikhUTA na kare e ja mAgIe chIe. tame to have amArA hradayamAM AvyA cho, amArA manamaMdiramAM tamAro praveza thayo che, tethI bhAvimAM tamArA sthAne anya koino praveza zakya ja nathI. A amArA bhaktakuLanI paraMparA che. te paraMparA sAcavavA mATe ApanA guNagAna karavAmAM koI jAtano bhaMga-kacAza Ave nahi tevI kRpA karajo. he jinarAja! amArA hradayamaMdiramAM tamArI sthApanA karI, te sthAna anya koIne ApavuM nahi evI bhakta kuLanI rIta jALavI, ame dhanya thavA icchIe chIe. bIjI rIte jaNAvIe to ema kahevAya ke Apane choDI bIjA koInA paNa zaraNe javA ame 48
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti taiyAra nathI. Apane amArA gurupade rAkhyA pachI, e sthAnamAM ame bIjA koIne paNa, kyAreya sthApavAnA nathI. emAM ja amArI zobhA ane amAruM kalyANa che; ema amane samajAya che. bhUtakALamAM jyAM sudhI amane sadgurunI prApti thai nahotI, tyAM sudhI amAruM saMsAra paribhramaNa aTakatuM nahotuM. mahat puNyanA yogathI sadguru maLyA pachI samyaktva AvatAM amAruM paribhramaNa parimita thaI gayuM; te anubhavathI amane sadgurunuM adbhuta mahAtmya samajAyuM hatuM. samartha gurunA Azraya nIce Atma vizuddhinuM kArya thayA ja kare che. temAM Apa jevA samartha prabhuno tyAga karI anya jIvanAM zaraNe javAnI vRtti Ave to amArA jevuM kRtaghnI ke durbhAgI bIjuM koNa kahevAya ? evuM karavAthI mahA aparAdhI banI amAre keTaluM bhaTakavuM paDe? amAre AvA duSita mArge javuM ja nathI. amAre to Ape karelA anekAneka upakArathI maLelA lAbhanA varNanarUpa guNagAna karI jIvanane AnaMdamaya karavuM che. ApanA guNagAna gAI, hasatAM ramatAM amAre amArAM sarva karma khapAvI devAM che, ane ApanA svarUpamAM samAI javuM che. e mATe vaMdana karI kRpA mAgIe chIe. A jagatamAM ghaNA jIvo 'huM dharma karuM chuM', 'huM dharma karuM chuM' evAM vacano bolatAM bolatAM pharyA kare che. paraMtu dharmanuM sAcuM rahasya ke marma teo pAmI zakatAM nathI. teo mAtra bAhya dRSTithI ke oghadRSTithI varte che, ane hArabaMdha dharmakriyAo karatA rahe che. rahasya ke marmabheda jANyA vinA kriyA karatAM karatAM teo zuM kare che tathA zA mATe kare che te paNa samajatA nathI. samajaNa vinAnI pravRtti uttama ke yogya phaLa ApatI nathI, kAraNa ke e pravRtti karatAM karatAM keTalAye aTita doSo thatA rahevAthI keTalAMye navAM karmanAM baMdhana temane thatAM rahe che, ane saMsAra kSaya thavAne badale vadhato jAya che. aho dharmanAtha svAmI! ApanA hradayapravezathI ame sAcA dharmanA rahasyo meLavavAnA adhikArI thatA jaIe chIe, ane jema jema dharmanuM UMDANa amane samajAtuM jAya che tema tema nizcaya thato jAya che ke amane lAdhelA sAcA dharmazaraNAne kAraNe amArA navIna ghAtikarmonA baMdhana ochA thatA javAnA che. ApanuM ananya zaraNa maLavAthI, tamArA taraphathI amane mArgadarzana maLatuM rahevAnuM che ke kaI rIte vartavAthI karmakSaya thAya, ane 49
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kaI rIte vartavAthI karmavRddhi thAya, kyA bhAvanI vRddhi karavAthI karmothI nipajatA bhayathI rahitapaNuM Ave, kayA bhAvanI utpatti karavAthI karmothI upajato bhaya vadhato jAya vagere vagere. Ama ApanA zaraNe AvavAthI ApanA taraphathI jANakArI maLavAnI zarUAta thaI gaI che. tethI samajAya che ke jeTalA aMze ame AjJA pALI zakIzuM eTalA aMze ame tamAruM lIdheluM zaraNa sArthaka karI zakIzuM. AMzika AjJApAlanano AnaMda vedAtAM ApanA zaraNamAM pUrNatAe AvavAnA bhAva vikasita thAya che, sAthe sAthe joradAra paNa thatA jAya che. tethI ame amArA pravartatA svachaMdane pUrNatAe toDavA tatpara thayA chIe. A svacchaMdane kSINa karI, AjJAdhIna banatA javAthI tamArI kRpAthI amane divyakhaMjana maLaze, jenA thakI ame mokSamArganA bhedarahasyonI jANakArI meLavI kevaLajJAnadarzanarUpI uttama khajAno jANI zakavAnI ane joI zakavAnI zakti meLavI zakIzuM. AvAM bhedarahasyo meLavavAnI pAtratA to ja Ave jo meruparvata jeTalA mahimAvALA arthAt aparaMpAra mahimAvALA zrI dharmanAtha prabhune amArA hRdayamAM pUrNatAe prasthApita karI zakIe. e mATe svacchaMdano tyAga karI zrI prabhune amArAM mana, vacana tathA kAyA AjJAdhIna karavA icchIe chIe. ema karyAthI mokSamArganA bhedo-rahasyo zrI prabhunI kRpAthI tvarAthI maLavA lAgaze. zrI prabhune bhaktahRdayamAM sthApavAnI kriyA karavAmAM zrI sadguruno phALo sahuthI agatyano che, kemake temanA ja yathArtha bodhathI ane upadezathI jIva A karavA yogya kAryano aNasAra tathA AjJA pAmI zake che. zrI sadaguru taraphathI mArgadarzana grahaNa karIne te dharmanAtha jina! tamane amArA hRdayamAM sthApavAnI kriyA karavAthI ame amAruM bhAgya khIlavI lIdhuM che. zrI gurujInA sabodhano sAtha laIne mananI jevI gati che tevI zIdhra gatithI amAre mokSamArgamAM AgaLa vadhavuM che, gurUgamano jo sAtha na hoya to mArganA ajANapaNAne lIdhe amAre patita thavAno saMbhava thAya che, tethI A mArganA uttama bhomiyArUpa zrI sadgurunA sabodhano sAtha ghaNo jarUrI che, te nizcaya amane varte che. A nizcayathI ame zruta
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti na thaIe, AdareluM kArya apUrNa na choDIe e ja amArI vinaMti tathA prArthanA he adhyAtma yogI! pUrNa karajo . zrI sadgurunA bodhathI AMtaradRSTi karatAM ame Apane amArA hRdayamAM prakAza sAthe birAjatA dekhIe chIe. e prakAzamAM Apane prasthApita jotAM ApanI ane ApanA guNonI oLakha amane thavA lAgI che. ane tenA anusaMdhAnamAM amane ApaNA vacceno bheda pratyakSa thato jAya che. ame rAgI chIe, mohAdimAM phasAyelA chIe, tyAre tame nirAgI, nirvikArI ane nirbadha cho. amArAM mana, vacana, kAyAnI Apane A rIte AMzika soMpaNI thatAM, pAMcamAM guNasthAne AvatAM, AMtar sanmukha thavAnI prakriyA udita thavAthI amane ApaNA be vacce rahelo A bheda spaSTa rIte jaNAya che, ApaNA vacce raheluM A aMtara amane khUba satAve che, ane A judAi toDavAno puruSArtha karavA amane prere che. he dInAnAtha! amane nizcaya thayo che ke sahu jIvonA hRdayamAM ja AtmaguNono bhaMDAra sacavAyelo hoya che, paNa tenA tarapha durlakSa sevIne, svacchedathI vartIne jagatajIvo tene oLaMgI jAya che - ullaMghI jAya che; kAraNa ke paramAtmArUpI prakAza vinA e khajAno joyojAyo jato nathI. jyAM sudhI A paramAtmajyoti prakAzatI nathI, tyAM sudhI eka AMdhaLA pAchaLa bIjo AMdhaLo doDe ane mULa cUkAI jAya tevA hAla thAya che. paraMtu Apa jevA adbhuta dInabaMdhunI oLakha thatAM ame AvA behAlathI bacI gayA, e sadbhAgya meLavavA mATe Apano khUba AbhAra mAnIe chIe. ane amArA A sadbhAgyane vardhamAna karI, AMzika arpaNatAne pUrNa arpaNatAmAM parivartita karavA mATe vegavAna puruSArtha karAvo e vinaMti sAthe khUba bhAvathI Apane vaMdana karIe chIe. zrI anaMtanAtha prabhunAM nirvANa pachI cAra sAgaropama kALa vyatIta thatAM Apa zrI dharmanAtha prabhue caturvidha saMghanI sthApanA karI dharmarAjya sthApyuM hatuM. prabhumAM je jhaDapathI zraddhA vadhatI jAya che, te jhaDapathI jIva guNasthAna caDato jAya che tenI samajaNa pratyeka tIrthaMkara prabhu vaccenA AMtarAno gALo vicAratAM spaSTa thatI jAya che. 51
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 16 zrI zAMtinAtha prabhu! pUrve kadI prApta karI nahotI tevI apUrva zAMti prApta karavAmAM sahAyabhUta thanAra zrI zAMtinAtha prabhune koTi koTi vaMdana ho. he zAMtidAtA prabhu! mana, vacana tathA kAyA sAthe svacchaMdathI joDAine amAro AtmA rAgadveSanI aneka ujha pariNatimAMthI pasAra thayo hato, ane pariNAme saMsAranuM paribhramaNa aneka game vadhAryuM hatuM. te pariNatimAMthI sarva samartha sarvajJa prabhunI atyuttama kRpAthI amAro AtmA vyAvRtta thavA lAgyo che. anaMtAnubaMdhI kaSAyo ane mithyAtvano nAza thatAM, amAro mArga spaSTa thayo che, cokhkho thayo che, ane mArganI vistRta tathA UMDI jANakArI meLavavA mATe amArI abhilASA upta thaI rahI che. te abhilASAnI pUrNatA mATe, Apa prabhunI kRpAthI ame vizeSa sthiratA meLavavA mathI rahayA chIe. - zrI dharmanAtha prabhunI kRpAthI dharma eTale zuM ane tenuM pAlana kaI rIte karavuM joie tenI keTalIka samajaNa amane maLI che, enuM pAlana karavAmAM amane jIvananuM sArthakapaNuM jaNAyuM che. A jANakArI laIne ame amAruM AcaraNa sudhAravA icchIe chIe. zrI dharmanAtha prabhunA AzIrvAdathI ame vrataniyamonuM AMzika pAlana karatA thayA chIe, tenAthI maLatI zAMti ame mANI zakIe chIe. amArAM mana, vacana tathA kAyAnI AMzika soMpaNI thatAM, jeTalI mAtrAmAM soMpaNI thaI che teTalI mAtrAmAM viparita udayakALanI vacce paNa amAro AtmA zAMti anubhavI zake che, A anubhava mana, vacana tathA kAyAnI Apane pUrNatAe soMpaNI karavA amane dorI rahyo che. mana, vacana tathA kAyA sAthenuM svapaNuM chUTatuM jatuM hovAthI, ApanI AjJAe sarvathA cAlI zakavAnI zakyatA AvI che. Apa vItarAga prabhu evA karuNAsabhara cho ke eka vakhata amArA jIvananA saMcAlananI dorI tamane soMpavAmAM Ave to amAre jarApaNa tamArI AjJAbahAra javAno prasaMga Avato nathI, eTaluM ja nahi paNa keTalAya azubha navIna karmabaMdhanathI bacI javAya che, sAthe sAthe mArganAM rahasyonI jANakArI vistRta tathA UMDANabharI thatI jAya che, pariNAme "mArgAnusArI kakSAmAMthI mArga pAmelA' nI kakSAmAM amAro AtmA AgaLa vadhato jAya che. para
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti saMjJI paMcendriya thayA pachI amArA AtmAne svataMtratA maLI, temAM paNa manuSya janmanI prApti sAthe e svataMtratAe utkRSTatA dhAraNa karI hatI; maLelI svataMtratAno sadupayoga karavAne badale amAro AtmA svacchaMde cAlI, durupayoga karI janmamaraNanA aneka pherA vadhArI cUkyo, bhavabhramaNa karato rahyo hato. A janmamAM amArI samajaNe samyak svarUpa dhAraNa karyuM hovAthI, have koipaNa bhava vardhaka pravRtti karavAmAM amAre javuM nathI, sAthe sAthe jo koI pravRtti amAre pUrvakarmanA udaya pramANe karavAnI hoya to te sarva ApanI AjJAnusAra ja karI zakIe e mAgIe chIe, jethI aneka navAM karmabaMdhanathI ame bacI jaIe. he nIrAgI bhagavaMta! ame Apane vinaMti karI che te Apa svIkAro. ane ame ApanI AjJAnusAra ja vartI zakIe evuM mArgadarzana amane Apazo. he vItarAga! bhUtakALamAM svacchedathI vartI, pratyeka pravRttimAM amArA AtmAe 'mArApaNuM anubhavyuM hatuM, sAthe sAthe temAM ja khoTo 'ahaMbhAva" paNa gUMthyA karyo hato. Ama aneka rIte svacchedathI vartI ame navAM navAM baMdha bAMdhI saMsAra vadhAryo hato. aho dInadayALa! A svacchedathI pUrNatAe chUTavAno upAya amane Apo. Ape ApelI samajathI ame kahI zakIe chIe ke jo ame ApanI AjJAmAM rahIne cAlIe, ApanA mArgadarzana anusAra vartAe to amArA vartanamAM "mArApaNuM AvatuM nathI, temaja temAM "ahaMbhAva' gUMthAto nathI. AjJAdhIna banavAthI "A meM karyuM "A mAruM che' e prakAranAM kartApaNAnA bhAvano lopa thato jAya che. kartApaNAnA bhAvathI chUTatA javAthI navAM karmabaMdha ghaTatA jAya che, temaja jUnAM karmo bhogavAIne nirbharatA jAya che. A prakAre AtmA karmathI chUTI haLavo thato jAya che. AvI haLavAza meLavavA, saMsArI pravRttimAM aliptatA keLavavA amAre zuM karavuM te bAbata amane tvarAthI mArgadarzana ApavAnI amArA para kRpA karo. e mArgadarzanane yogya rIte AcarI zakIe evA pAtra banAvo. amArAthI je koI doSa thayA hoya, thatA hoya ke thavAnA hoya tenI ApanI sAkSIe pazcAtApa vedI kSamA mAgI, vaMdana karIe chIe. prabhujI! ApanI kRpA ane mArgadarzananI khUba AturatApUrvaka ame rAha joIe chIe. kRpAnA dhodhamAM snAna karAvanAra he vibhu! amane samajAyuM che ke "jIvane pa3
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMsArathI chUTavAnI bhAvanA jAgavI' e zAMti prApta karavAnuM paheluM pagathiyuM che. saMsAra bhramaNathI choDAvanAra zrI prabhu prati prema jAgavo, bhakti jAgavI e zAMti meLavavA mATenuM bIjuM pagathiyuM che. "zrI prabhunI oLakha karAvanAra, samyakdarzI, saMvaranA ArAdhaka, pavitra anubhavanA AdhArarUpa evA zrI gurunI prApti thavI' te zAMti prApta karavA mATenI trIjI avasthA che. 'zrI gurunA bodhanI prApti tathA te bodhanuM AtmAmAM utAravuM e zAMtine AtmA sAthe joDanAra cothuM sopAna che. duSTa janonI saMgata choDI, sadgurune bhaje tathA potAnA sarvabhAvo prabhune arpaNa karI varte to zAMti meLavavAnuM eka navuM sopAna sidhdha thAya che. uttama guNonA dhAraka prabhujI! Apane amArA mana, vacana tathA kAyAnuM samarpaNa karavAthI amane keTalo moTo lAbha thayo che! arpaNatA karavAthI amArAM svaccheda ane ahaMmanapaNuM chUTatAM jAya che, tene lIdhe A jagatanAM padArtho pratyenA rAgadveSanA bhAvo lupta thatA jAya che, ane samabhAva pragaTato jAya che. vaLI lAbha-alAbha, mAna-apamAna, suvarNa-paththara, vaMdaka-niMdaka vagere dvato vacceno bheda TaLato jAya che, jagatanAM sarva jIvo-zatru ke mitra prati paNa samabhAva pragaTato jAya che. jenI aMtima siddhi rUpe saMsAra ane mukti vacceno bheda paNa nIkaLI jAya che. AvuM apUrva samabhAvapaNuM ane aliptapaNuM pragaTAvavAnA ane kAmI banyA chIe. o rAgarahita prabhu! AvI bhAvanA karatAM karatAM koI abhuta kSaNe tamArA aMtaraMga svarUpanAM amane darzana thayAM. tyAre amArA sarva manovAMchita bhAva siddha thayA hoya tevo tRptino AnaMda ane anubhavyo. e kSaNe amArA AtmAmAMthI mana, vacana tathA kAyA sAthenuM mArApaNuM chUTI gayuM, ane te traNe yoga tamane arpaNa karI devA ame bhAgyazALI thayA-saphaLa thayA. A 'mArApaNA' no boja amArA AtmAmAMthI nIkaLI jatAM, amane khUba haLavAza, atyaMta AnaMda ane avarNanIya zAMti anubhavAya che. AvAM abhuta tattvonuM dAna ApanAra Apano meLApa amane thayo, e milana amane dhanya dhanya kare che, kRtArthatA Ape che. ApanA jevA zudhdhAtmA thavAno amAro abhilASa have thoDA kALamAM pUro thaze e jANakArIthI ame ApanA zuddhAtmAnA 54
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti caraNamAM sahajAsahaja namI paDIe chIe. Ama bahulatAe nathAyelA amArA manane pUrNatAe nAthavAnuM kArya amAre karavAnuM che, te samaja amane AgaLa vadhavA utsAha Ape che. pariNAme ame pUra jhaDapathI AgaLa vadhavA ane ApanI preraNA jhIlavA tatpara banyA chIe, ane maLelI zAMtino AnaMda mANIe chIe. Apane amAruM mana soMpavAthI, temAMthI svacchaMda nIkaLI jatAM ame mauna thayA chIe. A maunano sAco AnaMda ame mANI zakIe chIe. tethI pUrNatAe pahoMcelA maunano AnaMda mANanAra Apa kevI avarNanIya sthitimAM birAjo cho tenI jhAMkhI ame have karI zakIe chIe ane ene ja ame amAruM ahobhAgya samajIe chIe. zrI dharmanAtha prabhunA nirvANa pachI, traNa sAgaropamamAM poNA palya uNA jeTalo kALa vyatIta thayA pachI zrI zAMtinAtha prabhu saMsAra cakrI temaja dharmacakrI tarIke pravaryA. anekanuM kalyANa karI parama zAMtipadane prApta karavAno mArga temaNe nirAvaraNa karyo. dhanya te zAMti! dhanya te AnaMda! dhanya te Atman ! 17 zrI kuMthunAtha svAmI ! amArAM mana, vacana tathA kAyAnI soMpaNI zAMtidAtA zrI zAMtinAtha prabhunI kRpAthI vItarAga prabhune thaI, A svachaMda jatAM amArA AtmAmAM avarNanIya AnaMda pravarte che, zAtA paNa ghaNI vedAya che. aMdaramAMthI amane ghaNI haLavAza lAge che, ane amArI sarva pravRtti tamArI AjJAnusAra ja, pUrva karmathI nivRtta thavA mATe havethI thAya evI bhAvanA majabUta thatI jAya che. zrI kuMthunAtha prabhu! ApanI kRpA jhIlatAM amane jaNAya che ke jo amAre pUrNatAe tamArI AjJA anusAra rahevuM hoya to amAre amArAM mana, vacana tathA kAyAnuM ekapaNuM tamArI sAthe karavuM joIe. jyAM sudhI AtmA paramAtmA vacceno bheda TaLato nathI tyAM sudhI saMsAra vadhAre tevA bhAvono - mukhyatAe zubha bhAvono baMdha paDayA kare che, je pUrNapadanI prAptimAM aMtarAyarUpa rahe che. papa
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vItarAga prabhu! tamArI sAthe ekarUpa thavA mATe mana, vacana, tathA kAyA para yathArtha saMyama keLavavo jarUrI che e amane samajAya che. jyAre ame A saMyama keLavavA jaIe chIe tyAre enuM durghaTapaNuM amane anubhavAya che. kAyA para saMyama laI zakAya che, baLa vAparIne saMyama rAkhI zakAya che, vacana upara paNa thoDuM vadhAre jora karavAthI saMyama sAdhI zakAya che. paraMtu jyAM manane nAthavA jaIe chIe tyAM ame amAro anekavidha parAbhava anubhavIe chIe. AkhA zarIranA kadanA pramANamAM mana ghaNuM nAnuM ane sukSma che, tethI tene nAnA kaMthavA jevuM kahIe to paNa cAle ema che kuMthujina! amane jaNAya che. paraMtu jyAM mananI pravRtti para cokIpahero rAkhavA jaIe chIe tyAM mananI doDanA aneka vamaLamAM ame sapaDAI jaIe chIe. jyAM pavananI gati nathI evI jagyAe paNa amAruM mana pharI Ave che. AvA ati caMcaLa manane vaza karavA he jina! amAre zuM karavuM joIe? e mATe mArgadarzana meLavavAnI amane khUba ja AturatA che. mana, vacana ane kAyAnuM adhipatya tamane soMpyA pachI, amArA manane pUrNatAe nirvicAra karavA, tamArI sAthe ekarUpa thavA ame aneka pravRtti AdarI. teno ahevAla Apa karuNALu prabhu jANo to ame kevI kevI muzkelImAMthI pasAra thaIe chIe teno citAra ApI ame haLavA banI zakIe. jo ke tamArAthI kaMI ja ajANyuM nathI, to paNa, ame manane vicAra rahita karavA jatAM kevI phajetImAM phasAyA hatA te jaNAvatAM paNa amane akaLAmaNa thAya che. jyArathI amane saMjJAnI - mananI prApti thaI che tyArathI te mana eka samaya mATe paNa navaruM rahyuM nathI, satata koI ne koI vicAra ke bhAva karatuM ja rahyuM che. kAryathI virAma pAmI, A mane eka samayanI paNa zAMti vedI nathI, AvA durArAdhe manane amAre tamArI sahAyathI sadAkALa mATe zAMta karavuM che. te kAraNe manane zAMta karavA ame je je pravRttino sahAro lIdho che, temAMthI A mana kevI kevI rIte chaTakI gayuM che, ane amane nAca nacAvatuM rahyuM che, te amArI zaramagAthA Apane nivedana karI, mananA caMcaLapaNAthI chUTavAno upAya meLavavo che. pa6
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti amAruM mana kyAMya ADuMavaLuM bhaTake nahi te mATe, ame khUba khUba takedArI rAkhI hatI. ame manane ApanI bhakti, smaraNa AdimAM rokI rAkhavA joradAra puruSArtha karatA hatA, paraMtu mane amArA vazamAM na rahetAM, lAga gotI divase ke rAtre, vastImAM ke ujjaDa verAnamAM paNa bhaTakavA nIkaLI paDatuM hatuM. Ama ADedhaDa bhaTakavAthI amane saMsAravRddhi sivAya kaMI ja maLyuM nahIM, tema chatAM te potAnI bhaTakavAnI Adata choDatuM ja nahi. tethI tene vaza karavA, muktine meLavavAnA abhilASI banI ame tapa AdaryA, jJAna ane dhyAnanA abhyAsamAM lIna rahevA mathyA, to te vakhate mane evuM vicitra vartana karavA mAMDyuM ke mukti to dUra rahI, paNa saMsAra vadhI jAya tevI sthiti sarjAI gaI hatI. zAstronA jANakAra thaIne manane vaza karavA jatAM paNa te vazamAM AvatuM nahotuM. cAre bAjuthI bhIDo laIne ene dabAvavA jatAM te sApanI jema vAMkucuku thaIne chaTakI jatuM hatuM, paNa saMyamamAM rahetuM nahatuM. ane AvuM svachaMdI mana, vacana ane kAyAne paNa svacchaMdI karavAmAM ghaNo agatyano bhAga bhajavatuM hatuM. Ama A mana amane cArebAjuthI parezAna ja karatuM rahyuM hatuM. AraMbhamAM amane ema hatuM ke manane vaza karavuM e to sAva saheluM hovuM joIe; kAraNa ke teto napuMsakaliMga vedavALuM che. te bicAruM amane zuM karI zakavAnuM che? paraMtu amane thato anubhava to tenAthI sAva viparita rahyo. te mana mATe UMDANathI vicAraNA ane khoja karatAM amane jaNAyuM ke teNe to aneka moTA moTA puruSone harAvI dIdhAM che. kaMI keTalAya moTA moTA puruSo manane jItI zakyA nathI, balle teo manathI jItAI gayA che. AvA vaNanAthyA manane nAthavAno upAya amane Apo. AvA anAthyA manane Apa samartha prabhue nAthI lIdhuM che! eka kalpanAno jaya koTi kalpa karavo paNa durlabha gaNAyo che, tevI koTi kalpanAo kalpanA anaMtamA bhAge Ape samAvI dIdhI che. AvuM ApanuM adbhuta sAmarthya amane ApanA caraNakamaLamAM satata vAsa karavA preraNA ApyA kare che. to he vItarAga prabhu! amArA anAcyA manane tame nAthI Apo, tamAro e upakAra ame kadI nahi visarIe. ApanA sAcA sAmarthyanI amane sahAya Apo. pa7
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMsAra bhajavAnA AraMbhakALathI amAro jIva kyAre paNa nirvicAra thaI zakyo nathI. jyAre jyAre amArA jIvane saMjJAnI - mananI prApti thaI che tyAre tyAre te leza paNa vazamAM rahyuM nathI, eTaluM ja nahi baLavAna svacchedathI vartI amArA jIvane saMsAra paribhramaNanI vRddhimAM dhakelyA che ane te svacchedanA utkRSTapaNAmAM amane pharIthI asaMjJInI dazAmAM UtArI mUkyA hatA. tenI sAme tame to sadAkALa mATe tamArA manane nAthI cUkayA cho. A saMjogomAM amAre tamAruM caraNasevana karI, manane nAthI, siddhi meLavavI che. to parama kRpA karI amArA manane nAthavAno upAya Apo. zrI prabhune AtmArthe mana, vacana, kAyAnI soMpaNI karI chaThThA guNasthAne pahoMcyA pachI jIvane mArganI ane tenAM bheda rahasyonI prApti thatI jAya che. ane tenA saMdarbhamAM saMpUrNa zAMta thavAnI-nirvikalpa thavAnI arthAt sAtamA guNasthAne pahoMcavAnI tAlAvelI jIvane lAge che. satata vicArane kAraNe ja jIva azAMti bhogave che te sahu anubhavI zake evuM satya che. je kaMI vicAra vikalpa pravarte che te sthira-zAMta AtmAne asthira ane azAMta karI mUke che. tethI sthiratA grahaNa karavA manane jItavuM anivArya jaNAya che. to he jiteMdriya prabhu! vicAra vikalpathI rahita nirvicArapaNAnA svAmI ! amane paNa AgaLa vadhAro, amArA manane pUrNatAe vaza karI sthirapariNAmI thavA samartha karo; jethI ame paNa tamArA jevI uttama zAMti ane zAtAno anubhava karavA udyamI banI, bhAgyavAna thaIe. zrI zAMtinAtha prabhu sidhdhavAsI thayA pachI ardhapalya kALa vItatAM zrI kuMthunAtha jina dharmacakrIpaNuM vartAvyuM. emanA sAmrAjyamAM aneka uttama AtmAoe manane nAthavAnI kaLA sidhdha karI. A siddhine prApta karavA he deva! ame satata tamAruM zaraNa sevIe evA bhAvuka amane banAvo. amane doSothI choDAvI saguNI karo; emAM ja ame amAruM kalyANa joIe chIe. manane vaza karI, amArA cAritranuM uttama ghaDatara karI ame zudhdha thavA puruSArtha icchIe chIe. A cAritraghaDataramAM aMtarAyarUpa banatAM amArAM manane amAre ApanI kRpAthI avazya nAthavuM che. 58
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti 18 zrI aranAtha prabhu ! he vItarAga prabhu! mananAM viparita AcaraNanA aneka utpAtomAMthI amAre satata pasAra thayA karavuM paDyuM che. mana jyAM jyAM jAya che tyAM tyAM aneka udhAmA karI, utpAta macAvI amane saMsAranA paribhramaNamAM DUbADavAno saphaLa puruSArtha karI, trAhimAma karI nAkhe che. A nAnakaDA kaMthavA jevuM, chatAM satata udyamI mana atyAra sudhI amArA verInI jema ja varte che. AvI vicitra rIte vartanAra manane vazamAM lAvI, savaLuM karIe to ja amane AtmazAMti anubhavAya ema deDhatA thaI che. to zrI aranAtha prabhu! AvA aTakacALA manane tvarAthI svavaza karavAno upAya amane Apo. amArI sthiti to che: nAcyAM varALa vIjaLI, mana to anAcyuM, AMdhyA graho, nijanuM aMtara to ajANyuM, A mAnavodbhava taNI mahatI pravRtti! tuM gIta e gaNIza vA karuNaprazasti! mana, vacana ane kAyAnI soMpaNI thavAthI jAgatuM AnaMdanuM gIta, manane vaza karavA jatAM karuNaprazastimAM rUpAMtarita thaI gayuM che. tene sarakhuM karavA he prabhu! amane sahAya karo. manarUpa arine vaza karavAno parama dharma - mahAmArga ame kevI rIte pAmI zakIzuM? sarva arine vaza karanAra, arinA nAtha thanAra zrI aranAtha prabhu! kRpA karI amane mArgadarzana Apo, amane sanmArgamAM tvarAthI AgaLa vadhAro. he jinezvara ! ApanA zubha AzIrvAdanI sahAyathI ame Atmavaibhava mANavAnI pAtratA vadhAratA jaIe chIe, e mATe ame ApanA khUba RNI chIe. A RNano yathArtha rIte svIkAra karI, ame ApanA kahyA pramANe vartIzuM. ApanA thakI ja ame jAyuM che ke zuddha AtmAno satata ane sAkSAt anubhava e svasamaya athavA svabhAva che, ane AtmA sivAyanI anya vastuo sAthenuM joDANa athavA paranI praticchAyA 59
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jhIlavI te parasamaya che. mananuM joDANa AtmA sivAyanA koI paNa padArtha sAthe thAya che tyAre te parasamayamAM rahe che. manane parabhAvathI choDAvI AtmA sAthe joDavAthI svasamaya ke svabhAva pragaTa thAya che. jema tArA, nakSatra, graha ane caMdrano zItaLa prakAza sUryanA prakAzamAM samAI jAya che, arthAt tArA Adi padArtho sUrya pAsethI prakAza meLavI prakAzita thAya che, tema sarva bhAvo zuddhAtmAmAM vilina thaI jAya che. Avo bhAva prakAza AtmAmAMthI prakAzita thAya che. jJAna, darzana ane cAritranI ekatArUpa AtmAnuM svasvarUpa che. jyAM sudhI A ekatA AvatI nathI, tyAM sudhI vibhAvane kAraNe AtmA aneka prakAranA bhAvomAM ramato rahe che. jevo vibhAva bhAva vilina thAya che tevo svabhAva pragaTe che. suvarNano vicAra karIe to te bhAre, pILuM, cIkaNuM, ema aneka rUpe dekhAya che, paNa tattvarUpe to eka suvarNa ja che. arthAt suvarNa paryAyane lIdhe aneka rUpe jaNAya che, paNa tattvarUpe abheda che. e ja rIte AtmA paryAyathI aneka svarUpe dekhAya che, chatAM dravyarUpe to te eka ja che. alakharUpa vALo AtmA darzana, jJAna, cAritra vagere judI judI apekSAthI aneka rUpavALo bhAse che, paraMtu jyAre zudhdha dravyanuM dhyAna dharavAnuM hoya che, nirvikalpa sthAnano rasa pIvAno hoya che tyAre te ja AtmA zuddha rUpe ane niraMjana rUpe jaNAyA vinA raheto nathI. he jinarAja! manane nAthavA mATe vicAraNA karatAM samajAya che ke mAtra vyavahAra dRSTithI vartavAthI manane pUrepUruM nAthI zakAtuM nathI. jo manane vaza karavA mATe zuddha nayano - nizcaya nayano Azraya levAmAM Ave to tene sahelAithI vaza karI zakAya che. jyAM sudhI amArA jIva ajJAnI hatA ane vyavahAramAM gaLAbUDa rahetA hatA, tyAM sudhI amArA jIva mAtra azuddha vyavahAra nayathI vartatA hatA, tethI aneka navAM karmo upArjana karI, amAruM saMsAranuM paribhramaNa vadhAratA hatA. paraMtu Apa sarvajJa prabhunI kRpAthI jyAre ame samyakdarzana, samyakajJAna meLavyuM, tyAre ame zuddha vyavahAra nathI vartavAnI zarUAta karI. A nayanA Azraye zuddha vyavahAra nayathI vartana sudhAratAM sudhAratAM ame chaThThA guNasthAna sudhIno vikAsa karI zakyA e ja nayanA AzrayathI
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti AgaLa vadhavA jatAM mananI avaLacaMDAIne kAraNe ame ghaNI viTaMbaNA veThI. tethI amane amArI bhUla Apa prabhunI kRpAthI samajAI. je dazAe je yogya che tenuM AcaraNa karatA javAthI vikAsa thAya che, tathA viparita rIte AcaraNa karavAthI nukazAna thAya che, tevo anubhava amane manane jera karavA jatAM aneka vakhata sAMpaDayo. tethI amane nirdhAra thayo ke tamArI sAthenuM ekapaNuM karavA mATe zuddha vyavahAra nayathI AgaLa vadhI nizcaya nayanA Azraye javuM jarUrI che. nizcayanayamAM vyavahAranayanI apekSAono tyAga hoya che, sAthe sAthe zuddha svarUpe AtmA kevo che tenI vicAraNA ane anubhavarUpa nirNayano Azraya hoya che. A prakAre, manane yogya rIte vALavAthI, anya sarva jagyAe bhaTakavAthI kaMI vaLavAnuM nathI, ane svamAM ja sAcuM sukha samAyeluM che ema tene samajAvavAthI te (mana) aMkuzamAM AvatuM jAya che. para sAthe joDAvA karatAM sva sAthenuM joDANa vizeSa sukha Ape che, evo anubhava karavA yogya che; evI samajaNa dRDha karavAthI mana, parabhAva tyAgI, AtmAne svabhAvamAM sthira thavA de che. A rIte bAhya avalaMbano choDatA javAthI ane aMtaraMgano Azraya karatA javAthI zuddha vyavahAranayanuM sthAna prAraMbhika nizcayanaya leto jAya che. jyAre nizcayanayano Azraya chUTe che tyAre jIva zuddha vyavahAranayamAM AvI savicAravALI - zubhavicAra vALI avasthA grahaNa kare che. aho zrI aranAtha prabhu! ApanI savizeSa kRpAthI manane nAthavAnI cAvI amane maLI, te mATe ame tamAro khUba khUba AbhAra mAnIe chIe, paraMtu jyAM sudhI ame tamArI sAthenuM ekapaNuM anubhavI zakIzuM nahi tyAM sudhI amArI prIti eka pakSIya TharavAnI che, kAraNa ke tyAM sudhI bhagavAna ane bhakta vacceno bheda bhUMsAto nathI. tame pUrNatAe nirvicAra cho ane ame mukhyatAe savicAra chIe tethI tamArI sAthenI ekatA ame laI zakatA nathI. ApaNI vacceno jo A bheda bhUMsAya, arthAt ame paNa amuka kSaNo mATe nirvikalpapaNuM anubhavI tamArI dazAne mANI zakIe to ja amAro puruSArtha ane tamArI kRpA sArthaka thaI gaNAya. mATe he arihaMta! tame amArA
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha abhilASa pUrNa karo. amArI tamane prArthanA che ke - pUrave sUraja Ugiyo, AvyuM na kevaLajJAna, kAM re A bALakane TaTaLAvo, zuM e bhUlyuM bhAna? gunAo sarave mApha karo, jaladI pragaTAvo jJAna, have nahi sahevAtuM mujathI, A judAInuM bhAna. prabhujI, keTalI karuM vinaMti, kAM na dharatA dhyAna? prabhujI! Apone jaladI have jaladI zukladhyAna. "jAgo he jIvo, moha karo paro." "prabhujI! moha karAvo paro." parama karuNALu zrI vItarAga prabhu! amArI AvI sthiti che, to banatI tvarAe amane zuddha vyavahAra naya tathA nizcaya naya bhaNI pragati karAvo, nirvicAra thavA mATe sAnukULa saMjogo ApI amane khUba khUba sAtha Apo. zrI kuMthunAtha prabhu siddhAlayamAM bIrAjamAna thayA te pachIthI pA palyopama kALamAM eka karoDa eka hajAra varSa uNA AMtare zrI aranAtha prabhu dharmacakrI thayA, ane bharatakSetramAM ekacakrI rAjya karI avaza manane vazamAM ANavA mATe uttama upAya prakAzita karyo. temanI e niSkAraNa karuNAne amArA koTi koTi vaMdana ho. 19 zrI mallinAtha jina! karmarUpI arino nAza karavA mATe AtmAne malla jevo baLavAna eTale ke khUba vIryavAna karavAnI jarUra che, evo suMdara saMdezo zrI arihaMta deva! amane tamArA taraphathI maLyo che. karmanAza karavAnuM mahAbhAgya prApta karavA ame khUba Atura chIe. vaLI, tamArA zaraNamAM rahI, tamArI AjJAe satpathanuM ArAdhana karI, jaladIthI vIrya pragaTAvI, karmane haThAvavA amAre mahAbaLavAna thavuM che. 62
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti parama zrI aranAtha prabhunI kRpAthI, amArA AMtara zatruone mahad aMze dAbI devA, amuka kSaNo mATe ame saphaLa thayA, amuka samaya mATe ame nirvikalpa thaI zakyA. e vakhate ghAti karmono - khAsa karIne mohanIya karmano ati ati sUkSma udaya hovAne lIdhe lagabhaga pUrNa kahI zakAya evI zAtA vedana amAro AtmA anubhavI zakyo. evAmAM sattAgata karmano udaya bhaLatAM e zAtAnuM vedana chUTI gayuM, nirvikalpapaNuM paNa chUTyuM, ane pAchuM mana, vacana, kAyA sAthenuM amArA AtmAnuM joDANa cAlu thaI gayuM. A joDANamAM javA chatAM, AtmAne pUrvamAM vedelI zAtAnI smRtio ThaMDaka ApatI rahI, jenA kAraNe pharIthI ane vAraMvAra e prakAranI vicArarahita avasthA mANavAnI bhAvanA daDha thatI gaI, ethI prabhujI! ame Apane savinaya vinaMti karIe chIe ke je sthiti Apa akhaMDapaNe mANI rahyA cho, te sthiti sudhI ame na pahoMcI zakIe tyAM sudhI TukaDe TukaDe paNa Avo anubhava amane vAraMvAra thato rahe evI kRpA karatA rahezo. A vItarAgI avasthAmAM karmanI nirjarA ghaNI moTI mAtrAmAM thAya che tathA lagabhaga nirvikalpa dazA hovAne lIdhe navA karmono baMdha paNa ati alpa mAtrAmAM thAya che, tethI jIvane karmathI choDAvavA mATe chabastha sthitimAM A apramatta dazA khUba upakArI che, te amane spaSTapaNe samajAyuM che. tene lIdhe ame amArI savicAra dazAmAM bhAva karIe chIe ke, "he jinavara! AvI apramatta avasthA amane vAraMvAra Apo. sAthe sAthe aMtaraMganuM evuM baLavAnapaNuM amane Apo ke jethI ame zAtAnI sukhabuddhi tyAgI, jeTalA vadhumAM vadhu ghAtakarmo kADhI zakAya teTalAM vizeSa karmono nAza karavA sadbhAgI thaIe. eTaluM ja nahi amAro nirvikalpa rahevAno kALa kramathI vadhAratA jaIe. Ama apramAdane amAruM mukhya lakSaNa banAvI ame pravartIe, ane te pachInI savicAra dazAmAM paNa mukhyatAe apramAdathI vartI alpAtialpa karma ane temAM paNa zubha prakAranAM karma svIkAratA rahIe. aho! karuNAnidhi! amane khUba sAtha ane sahakAra ApI, amArAM kartavyamAM ame ekaniSTha rahI vartatA rahIe evA zaktivAna amane banAvajo !" 63
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zrI malli jinezvara! ApanI kRpAthI amAro AtmA vIrya pragaTAvato jAya che, tethI anumAna karI zakIe chIe ke, ApanA AzrayathI ane amArA vIryanI khIlavaNIthI zeSa karmono kSaya karavo sahelo thato javAno che. Apa samartha bhagavaMte jinadIkSA grahaNa karyA pachI, mAtra be ja praharamAM kevaLajJAna pragaTAvyuM hatuM, e hakIkata tamArAM khIlelAM vIryanI sAkSI Ape che; ane amane evuM uttama vIrya khIlavavA protsAhita kare che. aho mallinAtha prabhu! sarvajJapaNAnI prApti karyA pahelAM je krodha, mAna, mAyA, lobha Adi tamArA sAthIdAra tarIke, sevaka tarIke rahI tamArI sevA bajAvatA hatA, saMsAranA AraMbhakALathI je satata tamArI sAthe ja rahyA hatA, temano tame zA mATe anAdara karyo? anya saMsArI jIvo paNa jene AdarathI sAcave che, teno anAdara tame kema karyo? prabhu! ApanI karuNAthI amane samajAtuM gayuM che ke te sAthIdAro geramArge doranArA hatA. teno saMgAtha karavAthI jIva A saMsAramAM satata du:khanuM vedana karato hato ane zAtAnI chAyA paNa pAmato na hato. te sahuno saMga chUTI javAthI Apano AtmA parama zAMtipadane anubhavato thayo che, tenI jhAMkhI amane paNa e cAre kaSAyane dabAvavAthI thaI che, te parathI anumAna karI zakIe chIe ke cAre kaSAyane pUrNatAe kSaya karIe to keTalI zAMtinuM vedana hoya ! A bhAvanI kalpanA paNa ghaNI zAtA ApI jAya che. cAra kaSAyano pUrNa kSaya thavAthI tamAruM mULabhUta jJAnarUpa tamane maLI gayuM, ke je svarUpane krodha, mAna, mAyA ane lobhanI cokaDIe Avira lIdhuM hatu. mULa uttama jJAnasvarUpa pragaTatAM ajJAnadazA zaramAIne palAyana thaI gaI. saMsAra paribhramaNanA samaya daramyAna nidrA, svapna tathA jAgRta e traNa avasthAmAM jIva raheto hato tenA badale cothI turiya avasthA-ujAgara avasthA AvI. (ujAgara avasthA eTale pUrNa jAgRta svabhAvamAM 2mavArUpa sthiti) AthI nidrAdi traNe avasthAthI AtmA para banyo. pariNAme zuddha samakita sAtheno tamAro saMbaMdha khUba gADha thayo ane tame mithyAmatine AtmAnA pradezo parathI sAco dezavaTo Apyo. Ama he sarvaza vItarAga! kevaLajJAna pahelAMnI ane pachInI avasthA vacce raheluM mahAaMtara tamArI 64
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti kRpAthI amane samajAtuM jAya che. kevaLajJAnanA aMzarUpa zukladhyAnano aMze anubhava thatAM amane aneka khulAsA maLatA jAya che. A zukladhyAnanA anubhavamAM rahevAthI amane jaNAtuM jAya che ke hAsya, rati, arita, zoka, bhaya, jugupsA, traNa veda e nokaSAyanA (kaSAyanI cokaDIne uddIpta karI, bahekAvavAmAM sahAya kare te) hAla behAla thatA gayA che. tene UbhA rahevAnI jagyA paNa na rahevAthI teo dabAtA gayA che, ane chevaTe kSINa thaI javAnA che. rAga (mAyA tathA lobhanuM mizraNa), dveSa (krodha ane mAnanuM saMyojana) ane avirativALI pariNati e traNe cAritramoha vatI laDanArA yoddhA gaNAyA che. paraMtu jyAre amArI nirvikalpa dazA thAya che tyAre e sarva laDavaiyA yuddhabhUmi choDI, amane saMsAramAM kheMcavAno puruSArtha apUrNa rAkhIne nAsI jatAM dekhAyA che. e dazAmAM amAro vedano udaya zAMta thaI jAya che, icchAo lupta thaI jAya che; eTale ke sAtamA guNasthAne rahIe te kALa mATe amane potAmAMthI nIpajatI zAMtinuM adbhuta vedana vartatuM hoya che. Ama amArA AtmAnuM vIrya vizeSatAe khIlyuM hoya che tyAre amane parezAna karanAra, amane du:khanI UMDI gartAmAM kheMcI janArA tattvo zuddhi anubhavatA amArA AtmAthI bhayabhIta banI, raNasaMgrAmamAMthI nAsI jatAM dekhAyAM che. tethI kevaLajJAnamAM vartatI pUrNa sukhanA anubhavanI jhAMkhI amane sAtamA apramatta guNasthAne vartIe tyAre maLavA lAgI che. A uparAMta, je je karmo amane saMsAramAM kheMcI janArA che teno kSaya ame A guNasthAne karI zakIe chIe evo anubhava thayo che. pahelAM amAruM pApa bhasmIbhUta thavA lAge che, ane tenAM paDachAmAM AtmasukhanI anubhUtine kAraNe amane saMsArI zAtAno paNa nakAra vedAto hovAthI saMsArI puNya paNa baLatuM jAya che; pariNAme ame pratyeka anubhava vakhate zuddhatA tarapha gamana karI zakIe chIe. ApanI kRpAthI ApanI sAthe thayelA ekapaNAnA A anubhavane lIdhe amAre jyAre mana, vacana, kAyA sAthenA joDANavALA udayamAM rahevAnuM thAya che, tyAre paNa, ame upayoga pUrvaka vartI, aliptabhAvathI vartI, alpAtialpa karmabaMdha thAya tevA udyamathI pravRtti karI zakIe chIe. pariNAme karmanA udayonuM jora narama paDatuM jatuM hovAthI, 65
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha apramattadazAno anubhava amane nAnA gALe maLato rahe che. vAraMvAra Avo anubhava thavAnuM kAraNa amane e jaNAyuM che ke tamArA zaraNamAM vadhatI zraddhAthI amArAM aMtarAya karma kSINa thatAM jAya che, ane tene lIdhe khIlatAM vIryathI anya ghAtI karmone dabAvavAmAM ame saphaLa thaI zakIe chIe. A nirvikalpa sthitimAM aMtarAya karmano baLavAna udaya saMbhavato nathI; dAnAMtarAyanA udayanA abhAvamAM amAro AtmA sarvane abhaya ApI zake che; lAbhAMtarAya udita na hovAthI uttama avasthAno lAbha amane maLe che; bhogAMtarAya ke upabhogAMtarAyanA anudayamAM svasukhano bhogavaTo amane maLe che; ane vIryaMtarAyanA abhAvamAM anya ghAtI karmone dabAvavAnI zakti maLatI jAya che. Ama sAtamA guNasthAnavartI zukladhyAnanI dazAmAM aDhAra doSa varjita sthitine anubhavI sattAgata karmono kSaya karavAnuM vIrya pragaTAvavA amAro AtmA saphaLa thayo che. to zrI mallinAtha prabhu! ApanI kRpAnuM AvuM sumadhura phaLa amArAmAM jaladIthI vadhatuM jAo. ApanI kRpAthI sarjAtuM vIrya phoravI ame vAraMvAra Avo anubhava levA bhAgyazALI rahIe, vAraMvAra tamArI sAthe ekarUpa thaIe evI bhAvanA bhAvI ame agaNita vaMdana karIe chIe. arimardaka evA zrI aranAtha prabhunA nirvANa pachI eka karoDa ane eka hajAra varSanA AMtare zrI mallinAtha jine potAnuM dharmasAmrAjya vistArI, dharmArAdhana karavA mATe khUba khUba preraNA ane zaktinuM dAna ApyuM hatuM. 20 zrI munisuvrata svAmI! zrI mallinAtha prabhunI kRpAthI nirvikalpa thavAnI pravRtti joradAra karavA amAro AtmA dinapratidina baLavAna thato jAya che. A puruSArthathI amArI AtmadazA tathA AtmazAMti vadhatAM gayAM che. maLelI dazA tathA zAMtino sadupayoga karI zakIe emAM ja amane amArA jIvananuM sArthakapaNuM jaNAya che. tethI maLelI zAMti ane maLelAM mokSamArganAM rahasyo je have vadhatAM jAya che, teno yathArtha upayoga karavA, anya jIvone 66
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti yogya mArgadarzana ApI, svIkArelA Apa pratinA RNanI cUkavaNI karI, RNathI mukta thavAno amulya lAbha levA ame Atura banyA chIe. paraMtu prabhujI! amane e to spaSTa khyAlamAM che ke yathArtha yogyatA AvyA vinA AvuM kArya karavA jatAM kaMIka navAM baMdhana baMdhAI jAya che, tethI amAre to yathArtha pAtratA keLavyA pachIthI ja RNanI cUkavaNInuM amUlya kArya karavuM che. te mATe amane suvatonI yathArtha samajaNa ApIne pAtra banAvo. A suvratonuM nitya ArAdhana karIne ame jinadarzananI uttamatA phelAvI zakIe e hetuthI ame Apane vinaMti karIe chIe ke aMtaraMga pAtratA ApavA sAthe suvratonA pAlanarUpa bAhya pAtratA paNa Apo. ane AMtarabAhya baMne prakAre pAtratA vadhAravAmAM amane sahAya karo. he jagataguru! jagatapitA! Apano sathavAro laI amAre amArA avaza manane vazamAM - aMkuzamAM rAkhavuM che. aMtaraMgathI amAre kaSAyone vadhAre ne vadhAre zAMta karatA jaI, aMtaraMga pAtratA vadhAravI che. "kaSAyono abhyAtialpa udaya te nirvikalpapaNuM che ane kaSAyono saMpUrNa jaya - anudaya e nirvicArapaNuM che" ema amane samajAyuM che. ane te ja aMtaraMga pAtratA ApanAra tattva che, tethI jeTalA vizeSa pramANamAM tamArI kRpAthI ame kaSAyajaya karI zakIe teTalI amArI pAtratA khIlI zakaze. A pAtratAne khIlavavAnuM bAhyathI poSaNa ApavuM, eTale bAhya vartanA eTalI zudhdha karatA javI ke jethI alpAtialpa karmabaMdha thato jAya ane Atmapradeza para karmanI saMkhyA tvarAthI ochI thatI jAya. amane tamArI kRpAthI samajAyuM che ke AvI zuddha vartanA karavI hoya to suvratonuM ArAdhana karavuM joIe. A aMtarabAhya rIte yogya pAtratA keLavavAno zubha samanvaya jo ame karI zakIe to jyAre ame koIne RNamukta thavA arthe ane sAmA jIvane AtmavikAsa karAvavA mATe sahAyarUpa thavAnA AzayathI pravRtti karIe tyAre sahAya lenAra jIvane amArI dharmaprApti vize ke zakti vize saMkalpa vikalpa thAya nahi. pariNAme te jIvane amArA nimitte khoTA karmabaMdhana thAya nahi, bIjApakSe amArI vartana jo zuddha hoya to ame paNa ghaNA viSama karmabaMdhana karatAM aTakI jaIe. Ama amane yogya pAtratAnA kAraNe ubhayapakSe lAbha thAya, mATe
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha he suvratonA svAmI! parama kRpA karI amane sAcA vratonI yathArtha samajaNa ane tenuM pAlana karavA mATe yathArthatAe zaktio pradAna karo. he zaktidAtA! ApanI kRpAthI amane samajAyuM che ke pUrNa nirvicAra thavuM e sarvottama suvrata che. e vakhate AtmAnI sthiratA evI adbhuta hoya che ke te dazAmAM eka paNa navA karmano baMdha AtmAne thato nathI. ghAtIkarmanA pUrNa kSayanI A dazA sarvottama che. paraMtu chadmastha jIva mATe A dazA AdarzarUpa che. ane te dazAnA pratikarUpa je apramatta guNasthAne nirvikalpa dazA che te paNa chadmastha jIvane lAMbo samaya TakI zakatI nathI. alpakALamAM A nirvikalpatAno anubhava chUTI jAya che ane jIva savicAra avasthAmAM paTakAI paDe che. amAro AtmA paNa AvI savikalpa avasthAmAM thoDIvAramAM AvI jAya che, ane je rasathI pravRttimAM joDAIe chIe te rasanA pramANamAM ame navA baMdho svIkArIe chIe. AvI savikalpa sthitimAM paNa ame tamane AjJAdhIna rahI, samajaNa ane vivekapUrvaka vartI alpAtialpa baMdhana svIkArIe tevI vartanAvALuM suvratonuM ArAdhana amArI pAse karAvo, ane te karavA mATenI UMDI samajaNanI spaSTatA karAvo e ja vinavIe chIe. nirvikalpa avasthA chUTe ke tarata ja amAro AtmA savikalpa sthitimAM aTavAI jAya che, A sthitimAM paNa amAro AtmA alpamAM alpa baMdhana kare te mATe amArA para kRpA karo. aho ! amRta jIvananA dAtA ! prabhujI ! amArA para pahelI evI kRpA karo ke jo amAre savicAra avasthAmAM javAnuM hoya ane rahevAnuM hoya to amArA kaSAyo eTalI maMdatAthI pravarto ke pharIthI nirvikalpa avasthAmAM javuM amAre mATe saheluM ane sulabha hoya, tathA nirvikalpatAnA samayanI vRddhi karanAra ane jaladI jaladI e dazAmAM javA mATe sahAyakArI hoya. he deva! amArA para bIjI kRpA e varasAvo ke savikalpa ane savicA2 dazAmAM ame mukhyatAe 'amAre vicA22hita thavuM che, mokSaprApti tvarAthI karavI che, anya jIvone khUba madadarUpa thavuM che, sahu para ApanA jevA kalyANabhAvane varasAvatA zIkhavuM che' ...vagere zubha pariNatimAM rahI zakIe, ane Ape ApelA uttama kalyANabhAvanuM dAna grahaNa karatA rahIe. aho 68
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti devAdhideva! amArA para trIjI kRpA e karo ke zarIra AdinI sAcavaNIne lagatI ke jIvananirvAhane lagatI je koI pravRtti amAre karavI paDe, te pravRtti karatAM amArAmAM rAgabhAva ke liptapaNuM utpanna na thAya, e kAryo karatI vakhate paNa amAro jIva AtmAnA adbhuta guNonI vicAraNA tathA te guNo prApta karavAnI bhAvanA karavAmAM gUMthAyelo rahI, e kALa nirgamana kare. ApanI A kRpAthI pUrvakarmanA udayAnusAra thatI amArI koI paNa pravRttimAM amane aliptapaNuM vedAtuM rahe, pariNAma svastha tathA urdhvagAmI bane, ane amAro AtmA navIna karmabaMdha karatAM aTakato rahe. te uparAMta purANA saMgrahita karelAM karmo amAro jIva jhaDapathI ane sahelAIthI kheravI zake e mATe A vinaMti karIe chIe. kRpA karI evI sthiti Apo ke jethI amArAthI je koI pravRtti thAya te pUrve bAMdhelA karma anusAra, tenAthI chUTavA mATe ja ane te paNa ApanI AjJAnusAra ja thAya, navIna baMdhathI rakSaNa pAmavA mATe A sarva suvratane ame ApanI kRpAthI jANI zakayA chIe. AmAM amArI kaMI paNa cUka thaI hoya to sudhAravA kRpA karajo. ane te suvratonuM yathArtha ArAdhana karI, ame amArI yogyatA vadhArI Apane ane sahune saMtoSanuM nimitta thaIe e ja amArI prArthanA che; parama kRpALu bhagavaMta! te saphaLa karo, saphaLa karo. he guNAnurAgI prabhu! vartamAna avasthAmAM rahetAM amane samajAya che ke, mAtra Apano upakAra grahaNa karI, svakalyANa karatA javAthI amArI pUrNa sArthakatA thatI nathI. je RRNa niSkAraNa karuNA karI Ape amArA para caDAvyuM che, evI ja niSkAraNa karuNAthI anya jIvone kalyANamArgamAM sahAya ApI amAre e RNanI cUkavaNI karavAnI che te jaNAyuM che, arthAt mAtra uttama grahaNa karavAnI svArthI vRttimAMthI bahAra nIkaLI uttamanuM dAna karatAM amAre zIkhavuM joIe e khyAla Avyo che. emAM ja amArA jIvananI dhanyatA amane dekhAya che. AvuM pavitra kArya karavA mATe SaTkarzananI jANakArI hovI agatyanI che, kemake dareka jIvane potapotAnI dazA tathA karmAnusAra judA judA prakAranA prazno udbhave che, darekane judA judA prakAranA vighno naDe che ane tenAM judAM judAM pariNAma varte che. te sarva mATenI jANakArI jo mArgadarzakane na hoya 69
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha to teo yathArtha doravaNI ApI zakatA nathI, ane temAM ya jo ayogya ke apUrNa mArgadarzana ApavAmAM Ave to mArgadarzana ApanAra ane lenAra baMne bhavasAgaramAM gothAM khAya che. tethI zrI munisuvrata svAmI! yathArtha jJAnadarzana meLavI zakIe, teno sadupayoga karI anya jIvone sahAya karI, RNamukta thavAno sAco puruSArtha ame karI zakIe evI zakti ApavA kRpA karo. prabhu! ame jyAre zubha AzayathI AtmadharmanI sAcI khoja karavA IcchayuM hatuM tyAre jagatamAM pravartatAM aneka dharmamate amane viparita bAjue kheMcI jaI guMcavADAmAM nAkhyA hatA. AmAM phasAI ghaNIvAra ame geramArge doravAyA hatA, ane vikAsanA nAme adhogatimAM utarI gayA. ApanI kRpAthI ame A dazAthI bahAra nIkaLI gayA chIe, paNa tenI smRtinA kAraNe anya jIvone AvI sthitimAMthI pasAra thatA joIe chIe tyAre parama karuNAno bhAva sevI AvA du:khita jIvone sanmArge doravAnI zakti ame tamArI pAse mAgIe chIe. amArAM mana, vacana ane kAyAnI Apane soMpaNI karyA pachI ame mauna thayA chIe, amAre svacchedathI kaMI karavuM nathI, mAtra ApanI AjJA anusAra, mananA svacchaMdI bhAvane anusaryA vinA vartavA IcchIe chIe e amAruM maunapaNuM che. AvuM monapaNuM jALavavA muni avasthA khUba ja sahAyarUpa thAya che. jeNe manane muMDayuM te muni; te muni mauna che. amane AvI muni avasthA tathA tenI sAthe suvratano sathavAro he munisuvrata svAmI! amane Apo. ApanI AjJA to amArA kalyANa mATe ja hoya, tenAM pAlanamAM amArA svacchaMdane to koI sthAna ja nathI, tethI e AjJApAlana amane khUba khUba kalyANakArI thAya, temAM zuM navAI? Ama tamArI AjJAe vartavAnuM zarU karatAM amane jaNAtuM gayuM ke A jagatamAM AtmA mATe aneka judA judA mato pravarte che. keTalAka jIvo AvA aneka matamAnAM koI eka matane ekAMte pakaDI, tenA mamattvamAM rAcI potAnuM akalyANa kare che, aneka doSa karI karmonI vRddhi kare che. udA. ta. keTalAka jIvo AtmAne ekAMte abaMdha mAne che. teo kriyA karatAM dekhAtAM AtmAnI kriyAnuM phaLa koNa bhogave te samajAvI zakatA 7)
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti nathI, keTalAka deha ane Atmane ekarUpa mAne che, athavA AtmAne deharUpa mAne che, arthAt jaDa cetanane ekarUpa gaNe che. jaDane sukhadu:kha nathI ane cetanane che. AvA alaga lakSaNo eka padArthamAM kevI rIte sAkAra thAya tenuM samAdhAna teo ApI zakatA nathI. keTalAka tattvavettAo AtmAne ekAMte nitya athavA ekAMte anitya mAne che. AtmAne ekAMte nitya mAnavAthI kRtanAza (kArya karavA sAmagrI maLe chatAM kArya na thAya) ane akRtAgama (kAraNa vinA paNa kAryanI utpatti thAya) doSa thAya che, te doSa kema TaLe te teo samajAvI zakatA nathI. AtmAne ekAMte anitya (kSaNika) mAnavAthI sukhadu:kha, baMdha, mokSanI vyavasthA TakI zakatI nathI; tenuM samAdhAna teo ApI zakatA nathI. keTalAka jIvo AtmAnuM astittva ja mahAbhUtamAM ekarUpa karI de che. paraMtu mahAbhUtanuM jJAna karanAra tenAthI judo hovo joIe tenI samajaNa teo karI zakatA nathI. Ama mAtra ekAMtavAdamAM rAcIne jIvo satyavratamAM asthira thAya che, ane bIjAne paNa asthira kare che. ApanI asIma kRpAthI amane ekAMtavAdanI nirarthakatA ane anekAMtavAdanuM mahatva samajAyAM che. tethI ekAMtavAdamAM rAcatA jIvone parama karuNAbhAvathI sanmArge caDAvavA zakti mAgIe chIe. amane lAgyuM che ke jagatamAM pravartatA badhA ekAMtavAda ke pakSa tyAgavA ghaTe che, ane anekAMtavAda athavA syAdvAdazailInA Azraye samagra racanA samajavAthI sAcuM satya samajAtuM jAya che. rAga, dveSa, moha Adino pakSa choDI AtmAnI raDha levAthI, temAM lIna banavAthI, pharIthI saMsAranI bhaMgajALamAM phasAvAnuM rahetuM nathI; sAthe sAthe AtmAnA anubhavathI lakhAyelAM zAstrono Azraya rahe che, tethI AtmAnubhava sivAyanA vAjALathI lakhAyelA zAstronI parakha karavAnI ane tene tyAgavAnI zakti Ave che. zuddha AtmatattvamAM lIna thavAthI AtmAnuM sAcuM rUpa prakAzita thAya che. A prakAre suvratanuM pAlana karatAM karatAM dharmanAM rahasyo UMDANathI samajAyAM che te zrI prabhu! ApanI amRtamayI kRpAnuM phaLa che. tene pUrNatAthI pAmI, teno yogya upayoga karI, anekane sahAya karI upakArI thaIe ane e dvArA Apa pAsethI grahaNa karelAM RNanuM namrapaNe cUkavaNuM karavA bhAgyazALI thaIe e bhAvanA bhAvI Apane koTi koTi vaMdana karIe chIe. 71
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zrI mallinAtha prabhunA nirvANa pachI, copana lAkha varSa vItyA pachI, zrI munisuvrata svAmIe caturvidha saMghanI sthApanA karI, dezanA dvArA Atmadharma phelAvyo. AtmA jema jema zuddhi tarapha pragati kare che tema tema eka pachI eka pagathiye AgaLa vadhavAmAM samaya ocho lAge che, eTale ke mana, vacana, kAyAnI soMpaNI karyA pachI nirvikalpa dazA meLavavI, e dazAnA vAraMvAra bhoktA thavuM, savicAra dazAmAM paNa nirvikalpa thavAnI taiyArI karatA javI e Adi vikAsa karavAmAM jIvane gurunA mArgadarzanathI ane potAnAM vadhatAM vIryane lIdhe mahenata ochI lAgatI hoya evo anubhava thAya che, kemake, jIva jema jema mArgamAM AjJAdhInapaNe AgaLa vadhe che tema tema saMsArarasa kSINa thato jAya che, Atmarasa satata vadhato jAya che, tethI rasapUrvaka thatI kriyAmAM mahenatanI gaNatarI thatI nathI. 21 zrI naminAtha prabhu! munipaNe suvratonuM pAlana karatA rahevAthI amane SaDradarzanano viveka jAgavA lAgyo che. A vivekane lIdhe koI paNa eka matane ja mAnavAno arthAt ekAMtavAdane svIkAravAno durAgraha amArAmAMthI chUTavA lAgyo che, ane anekAMtavAda ke syAdvAdanA Azraye ame samagra mokSamArga tathA sRSTiracanAnI jANakArI levI zarU karI che. Ama thatAM koI abhiniveSanA kAraNathI thatA ayogya vartanathI amAro AtmA bacavA lAgyo che, ane ame satyanA AdhAre ja vartana karatAM zIkhatA jaIe chIe. A vartananI jANakArI aho naminAtha prabhu! ApanI kRpAthI amane maLatI jAya che. suvratonA pAlana karatAM karatAM, thayelA AtmAnubhavanA AdhArathI lakhAyelA zAstrono abhyAsa karavAnI suvidhA amane maLI che, tethI amArA jJAnanAM AvaraNa haLavAM thatAM jAya che, pariNAme mokSamArga ane sRSTiracanA yathArtha jema che tema, tenI jANakArI amane AvatI gaI che. A jANakArI amane zrutakevaLapaNA sudhI dorI jaze evI dhAraNA che. samyakujJAna kema meLavAya tyAMthI zarU karI, zreNi mAMDI kevaLajJAna kai rIte lai zakAya tenI yathArtha jANakArI AtmArthe Ave tyAre jaghanya zrutakevaLIpaNuM Ave
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti che. A jANakArImAM sRSTiracanAnI samagra jANakArI bhaLe tyAre utkRSTa zrutakevaLIpaNuM pragaTe che. bIjI rIte kahIe to zrI kevaLa prabhune varte che eTaluM ja jJAna zrata tathA anubhava rUpe maLe tyAre utkRSTa zrutakevaLIpaNuM kahevAya che. jaghanyathI zarU karI utkRSTa zrutakevaLIpaNAnI koI paNa sthitimAM jIva Ave tyAre te zreNi mAMDavAnI yogyatA meLave che, eTale ke zreNi mAMDatA pahelAM jIve ochAmAM ochuM jaghanya zrutakevaLIpaNuM to meLavavuM ja joIe. tema chatAM keTalAMka jIvo utkRSTa zrutakevaLIpaNuM pAmyA pachI zreNi AraMbhe che. keTalAMka zrutakevaLInI madhyama dazAe zreNi zarU kare che. jIva zreNi kyAre zarU kare che teno AdhAra teNe sevelA kalyANabhAvane anusare che. jemaNe kalyANabhAva jIva samasta mATe sevyo hoya, ane uttama evuM kalyANakArya chadmasthAvAsthAmAM karavAnuM hoya tevA jIvo zrutakevaLIpaNAnuM utkRSTapaNuM amuka kALa sudhI bhogavyA pachI zreNino AraMbha kare che, udA. ta. zrI gaNadharajI. madhyama uccadazAnA zrutakevaLI thayA pachI zreNI AraMbhanAra mukhyatve anya chabastha parameSTi hoya che. ane jaghanya zrutakevaLIpaNAmAM ja zreNi caDanAra sAmAnyapaNe siddha sivAyanA parameSThipadamAM na AvanArA AtmAo hoya che. jeTalA jIvonuM bahulatAe kalyANa icchayuM hoya teTalAne mArgadarzana ApavAnI zakti meLavavA zrutakevaLIpaNuM jarUrI che ane te paNa jema bane tema vaheluM pragaTa thAya to sAruM, ema amane ApanI kRpAthI samajAtuM jAya che. A kRpA mATe AbhAra mAnI vaMdana karIe chIe. ApanA caraNamAM bhaktibhAvathI vasatAM ame joI zakyA chIe ke amArAmAM zrutakevaLIpaNuM AvavAthI prachanna rIte (guptatAe) paDadarzana viveka jAgavA lAgyo che. pratyeka darzanamAM zuM satya che, zuM khAmI che, kyuM darzana pUrNa che, kyA darzanamAM kaI apUrNatA rahelI che, ityAdi vizenI jANakArI amane maLavA lAgI che, paraMtu anubhavAtI jJAnanI vizALatAne kAraNe amane koI paNa darzana mATe rAga ke dveSa anubhavAto nathI. vaLI, sarva darzana prati heya upAdeyano viveka rAkhI, taTasthapaNe yogyanuM grahaNa karI amAro jIva satya tarapha namato gayo che. amAre koI asatya tattvano Azraya rahayo nathI. pariNAme ame amArI upayoganI tIkSNatAne sAcavI, 73
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha anya koI prati rAgadveSa karyA vinA amArA AtmAne satya prati jhoka ApavAmAM saphaLa thatA jaIe chIe. aho naminAtha bhagavAna! ApanI ananya kRpAthI amane A jANapaNAnI sulabhatA thatI jAya che, te mATe khUba khUba upakAra mAnI vAMdIe chIe. he jinadeva! ApanI kRpAthI amane cha mukhya darzananI jANakArI AvatI jAya che. kapila muni praNita sAMkhya, pataMjala muni racita yoga, gautamabuddha prakAzita bauddha, vedAMtano mImAMsA bhAga, cArvAka racita cArvAka mata ane zrI vItarAgaprabhu bodhita jina mArga e cha darzana amArA jANavAmAM AvyAM che. zrutakevaLIpaNuM pragaTavAthI A chae darzananI vAstavika samajaNa amane maLavA lAgI che, ane A darzano vacce bAhyathI jaNAto virodha UMDANamAM javAthI kevI kevI apekSAe zamato jAya che te amArI pAse khUlluM thatuM jAya che, pariNAme amArA AtmA matamatAMtaranI kupravRttithI vyAvRta thatA jAya che. jaina sivAyanA pAMce darzana jainamAM samAI jAya che. tethI eka jainadarzanano pUro abhyAsa karavAmAM Ave to e darzanano suMdara abhyAsa thaI jAya ema amane samajAyuM che. A Akho loka puruSanA AkAre che, ane AkhA lokamAM dharma sarvatra phelAyelo che. AthI jo jinezvara prabhunA manuSya zarIrane lokanI upamA ApI kalpavRkSa gaNIe to sarva darzano prabhunA eka eka aMgane zobhAvatA jaNAya che. arthAt badhAya darzanono abhiprAya - jina darzanamAM (prabhunA pUrNa dehane jo jina darzananuM pratika gaNIe to anya sarva darzano te dehanA aMga rUpa bane che) samAveza pAmI jAya che. | sarvajJa vItarAga evA zrI jinezvara deve AkhA lokAlokanI jANakArI prApta karI che. jagatanA koI paNa darzanano eka paNa mata ke abhiprAya evo nathI ke jenI jANakArI ane tathyAtathyano khyAla temane na hoya. jinaprabhu kalpavRkSa samAna che. kalpavRkSa jIvane icchita vastro, AbhUSaNo, vAjiMtro, khorAka ityAdi Ape che. te ja pramANe jo IcchA karavAmAM Ave to jinaprabhu pAsethI sarva duHkhono kSaya ane bhavarahitapaNuM maLe che. devaloka tathA bhogabhUmimAM rahelAM kalpavRkSa bhautika padArtho 74
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti jIvane zAtA mATe Ape che; tyAre jinaprabhurUpa kalpavRkSa Adhibhautika AtmasukhanI prApti karAvI janmamaraNanA pherAnA du:khathI jIvone choDAve che. emAM jinaprabhunuM uttamapaNuM raheluM che. zrI jinadarzana e jinezvara prabhuno pUrNa deha gaNIe to sAMkhya ane yoga e be darzana prabhunA be paga thAya che. A baMne darzano AtmAnA astitvanI tathA tenA svarUpanI vigatavAra samajUtI Ape che. eTale ke jainadarzananuM AtmA hovAnuM pramANa ApavAnuM mukhya kArya A be darzana kare che ane jainadehanA pagane majabUta banAve che. AtmAnA astitvanA hakAra vinA koI paNa AtmavAdI darzana UbhuM na rahI zake, ane AtmAnA astitvanI UMDANabharI sacoTa samajaNa A baMne darzana ApatA hovAthI tene jinaprabhunA paga tarIke ApaNe oLakhI zakIe. bheda ane abhedanuM nirUpaNa karanArA anukrame bauddha darzana tathA uttara mImAMsA (vedAMta darzana) e be jinezvaranA be hAtha che. jaina darzanamAM bheda ane abheda e baMne tattvo upara vyavasthita ane UMDI vicAraNA karavAmAM AvI che. tyAre bauddha darzana ekAMta paryAyArthika nayanA AdhAre cAle che, arthAt te darzana anityavAdI che. pratyeka avasthAnA bhedane kAraNe te bhedavAdI darzana che. vaLI, dareka padArtha vyaSTithI judA chatAM samaSTithI ekatAre parovAyelA che e dRSTithI ja vicAranAra mImAMsA darzana abhedavAdI che. mImAMsA darzana dravyArthika nayanI ekAMta dRSTi dharAve che, Ama mImAMsA darzana ekAMta nityavAdI che. to jainadarzana A baMne apekSAne vyavasthita rIte svIkAre che. cArvAka darzana e prabhunA peTano bhAga che. dharmano prAthamika abhyAsI sthaLa moTI moTI vAto samaje che ane vicAre che, te pachIthI te UMDA rahasyovALI tattvanI vAto samajato thAya che. e rIte prAthamika abhyAsI pRthvI, pANI, agni, vAyu e cAra bhUtanA saMyogathI cetanayukta prANIne joI paMcamahAbhUtano vicAra karI dharmanA sthULarUpano svIkAra kare che. ane te pachIthI AgaLa vadhI cetanatattvanA rahasyonI samaja svIkAravA pAtra thAya che. Ama hovAthI nAstika evA cArvAka darzanamAM AtmAnAM 75.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha astittvano nakAra (sthULa svarUpe cetanadarzana thatuM na hovAthI cetanano svIkAra nathI) hovA chatAM te darzanane paNa AgaLa vadhato jIva jinezvaranA eka aMga tarIke svIkArI zake che. bIjI rIte vicArIe to mahAmohanIya karmano moTAmAM moTo bhAga manuSya aMganA peTanA vibhAgamAM rahelo che, ane te mohanIya jIvane vikaLa karI potAnA astittvano ja nakAra Ape che. A apekSAe paNa cArvAka darzananuM sthAna udaranA bhAgamAM hoya te amane ucita jaNAyuM che. zrI jinezvara prabhunAM suMdara tathA uttama aMga mastakarUpa jainadarzana che. A aMgamAM jema pAMca indriya tathA saMjJA rahelI che te ja prakAre jainadarzanamAM bAkInAM pAMce darzano samAI jAya che. AkhA zarIranuM saMcAlana jema magajathI - saMjJAthI thAya che; tema zrI jinaprabhunA anya aMgo rUpa darzanone samajavAnI cAvI mastakarUpa jinadarzanamAM samAyelI che. karma apekSAe vicAratAM jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNane lagatAM karmo manuSya dehamAM tenA mastakamAM rahelAM che. jema jema jJAna tathA darzananA AvaraNo kSINa thatAM jAya che, tema tema jIvanI jANakArI te te apekSAe vadhatI jAya che, ane e AvaraNo pUrNatAe kSINa thAya tyAre AtmAnuM kevaLajJAna tathA kevaLadarzana pragaTa thAya che. Ama jyAre AvaraNo haLavAM thAya che tyAre sarva darzanane UMDANathI samajavAnI zakti pragaTatI jAya che. ApanI kRpAthI ame paNa A chae darzanane tatvanI dRSTithI samajavA lAgyA chIe, tethI nirNaya thayo che ke jinadarzanamAM badhAM darzano samAI jAya che, tyAre anya darzanomAM jina darzanano amuka bhAga ja samAveza pAme che. Ama chae darzanano yathArtha viveka pragaTayA pachI, koI paNa zAstrIya abhiniveza jIvane raheto nathI, prabhujI! amane paNa Avo abhiniveza ApanI kRpAthI rahyo nathI, koI paNa darzana mATe have pakSapAta nathI, mAtra je jema che tema samajavAnI zakti AvavAnI sAthe sarva pakSa prati samabhAva keLavAto jAya che. koI paNa pakSa mATeno rAga ke dveSano bhAva jora pakaDato nathI, mAtra jaina darzananI uttamatA anubhavAya che. tenI sAthe sAthe satya tattvanuM grahaNa ane asatya tattvano tyAga taTasthapaNe karI zakavAnI zakti ane vRtti amArAmAM AvatAM jAya che. sAmAnya rIte AvI nirlepatAvALI 76
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti dazA maLyA pachI, kevaLajJAna levAmAM jIvane ghaNo ocho samaya lAge che te amane mahad aMze nizcita jaNAyuM che. zrI munisuvrata prabhunA nirvANa pachI cha lAkha varSa gayA pachI zrI naminAtha prabhue dharmasthApanA karI hatI e hakIkata uparanI samajane samarthana Ape che. 22 zrI neminAtha prabhu! aho jinadeva! amArAmAM SaDradarzanano viveka jAgavAthI, ane AtmAnA khIlatA aMtaraMga guNono paricaya vadhavAthI satyane AdhAre ja namavuM evI vRtti tathA pravRtti amane maLatI gaI che. A namanamAM koI rAgadveSanI pariNatine, athavA to vyavahArika uddezanuM koI sthAna nathI. namanamAM AvatI samarpaNatAne lIdhe amArI AtmAnI pUrNa zuddhatA prApta karavAnI nema (lakSa) baMdhAtI jAya che; tenI sAthe sAthe vyavahAranayathI chUTA thaI, pUrepUrA nizcayanayamAM rUpAMtarita thavAnA lakSathI (nemathI) amAro AtmA apUrvakaraNa karavA khUba utsAhIta thayo che. zrI munisuvrata svAmIe ApelA mArgadarzanane anusarI amAro AtmA nirvikalpapaNAmAM TakI rahevAmAM ThIka ThIka AgaLa vadhI zakyo che; ane jyAre amAro AtmA savikalpa dazAmAM UtarI Ave che tyAre amArI vartanA vizeSa zuddha, vadhAre nizcayanayanA pAlanavALI thatI jAya che ane navA karmabaMdhananA kAraNo krame krame ghaTatAM jAya che te anubhavAtuM jAya che. sAthe sAthe jagatanAM padArtho vize sAcI jANakArI AvatAM temanA pratino amAro moha kSINa thato jAya che, AtmaguNo cahAtA jAya che ane tethI sarvaghAtI karmanA kSaya mATeno aMtima puruSArtha upADavAno - kSapaka zreNie caDavAno amAro utsAha vadhato jAya che. te mATe jarUrI pAtratA meLavavA ame khUba Atura thaI gayA chIe. A sarva ghAtakarmono pUrNatAe kSaya karavAnI eka nemathI - lakSathI vartavAnI bhAvanA rAkhavA tathA vadhAravA mATe amAro AtmA saphaLa thato jAya che; te parama kRpA karavA badala ame ApanA RNI thaI he neminAtha prabhu! ame Apane khUba bhAvathI vaMdana karIe chIe. ane vinaMti karIe chIe ke je samajaNa
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha amane AvI che teno yathArtha upayoga karI, uttama AcaraNa ame karI zakIe, tevI kRpA amArA para karajo. e AdhArathI amAro puruSArtha evo baLavAna thAo ke eka jhATake ame, apratyAkhAnI, pratyAkhyAnI tathA saMjavalana prakAranAM krodha, mAna, mAyA, lobhanI sAthosAtha jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa tathA aMtarAya karmano nAza karI nAkhIe; ane amAro AtmA Apa samAna kevaLI svarUpane prApta karavA bhAgyazALI thAya. te mATe, atyAra sudhI ame kyAreya meLavyuM nathI tevuM kSapakazreNinuM AThamuM apUrvakaraNa guNasthAna meLavI, AgaLa vadhI teramA sayogI kevaLI guNasthAne sthira thaI jaIe evA AzIrvAda mAMgI vaMdana karIe chIe. zrI nema prabhu! ame eka AtmazuddhinI nemathI vartIe chIe tyAre AtmAmAM je pavitratAnI vRddhi thAya che tenA phaLarUpe jagatanA zAtAkArI padArtho amane lalacAvavA AvatA rahe che, te vakhate Apa prabhu ApanA jIvanamAM te pralobhanothI kevI rIte dUra rahyA hatA tenI jANakArI, amane pralobhanothI bacAvavAmAM khUba madadarUpa thaI rahI che. AtmazuddhinI amuka mAtrAe pahoMcyA pachI amane keTalIka labdhio ane siddhio pragaTavA lAgI che. AvI sthitimAM ghaNA jIvo labdhi AdithI AkarSAI saMsAranI suvidhAo vadhAravA lalacAI jAya che. saMsAranA anya zAtAnA prasaMgonA udayomAM na lalacAnArA paNa keTalIka vakhata labdhisiddhinA mohamAM paDI AtmavikAsanA rokANamAM aTavAi jAya che, evI jANakArI tamArI taraphathI maLatAM, e samajaNa amArA mATe dIvAdAMDIrUpa banI gaI che. amArI khUba khUba namra vinaMti che ke AvA koI pralobhano ke AkarSaNamAM amAro AtmA kheMcAya nahi evuM AjJAnuM kavaca amane tame paherAvazo; ane puruSArtha uttamatAe karAvI zuddhinA mArganuM jANapaNuM ane AcaraNa tvarAthI karAvajo. A jANakArI karAvavavAmAM tamAruM caritra khUba sahAyakArI thayuM che, ane ApanI vartanA amane sanmArge doravAmAM saphaLa thai rahI che, te amAruM sadbhAgya che. gRhastha jIvanamAM Apano sagapaNa saMbaMdha ugrasena rAjAnI putrI, rAjakumArI rAjImatI sAthe thayo hato, jenI sAthe tamAre pUrvanA sAta bhava sudhI zubha 78
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti saMbaMdha rahyo hato. lagna karavA mATe tamArI jAna ThAThamAThathI ravAnA thaI. lagnasthaLa pAse pahoMcatAM, jAnane jamADavA mATe ekaThA karelA pazuono saMhAra karavAnI hakIkata tamArA jANavAmAM AvI, pazusaMhArathI chUTavA tame lagna karyA vinA pAchA pharI gayA. A prasaMgathI rAjImatIne khUba AghAta lAgyo, ane rAjImatIe tamane pAchA vALavA judI judI yukti prayuktithI vinaMtIo karI. tame prabhue sarva vinaMtine amAnya karI, vItarAgatA bhaNI AgaLa vadhavAnuM cAlu rAkhyuM. aMtaraMga samajaNa vadhatAM rAjImatI paNa tamArI pAse dikSita thayAM, sarvajJapaNuM prApta karyuM, ane mokSasukhanA adhikArI banyAM. ApanI A jIvanakathA amane zreNi mAMDatA pahelAM temaja zreNimAM kema vartavuM tenI UMDI samaja Ape che. anAdikALathI amAro AtmA saMsArI bhAvo sAthe joDAyelo hato. temAM zuddhi vadhArI sAtamA guNasthAna sudhI ame vikAsa karyo tyAre sAtamA guNasthAne saMsArI bhAvanuM rahitapaNuM mukhyatAe anubhavyuM, paraMtu chaThThA guNasthAne AvatAM ja e saMsArIbhAva amArA para savAra thaI, amArA AgaLa vadhavAnA bhAvane roke che. ame jyAre sarvabhAva rahita thavAno puruSArtha upADavA icchIe chIe, tyAre saMsArIbhAva amane potAnI samagra tAkAtathI potA tarapha kheMce che; je rIte rAjImatIe Apane judI judI yuktio dvArA pAchA vALavAno prayatna karyo che te rIte; saMsArIbhAva labdhi, siddhi anya suvidhAnuM AkarSaka rUpa laI amane pIgaLAvavA mAge che. te vakhate, tame rAjImatInI sarva vinaMtione amAnya karI vItarAgatA bhaNI makkamapaNe Daga bharatA gayA, AgaLa vadhatA gayA, te rIte amAre paNa A badhI labdhi, siddhi, suvidhA Adine oLaMgI, amAnya karI makkamapaNe vItarAgatA vikasAvavI che. arthAt zreNimAM amAre evo baLavAna puruSArtha Adaravo che ke jethI, je je karmo udayamAM AvatA jAya te sarvano ane tenI sAthe sAthe sarva sattAgata ghAtIkarmono kSaya thato jAya. ghAtIkarmanA eka paNa karma paramANune amAre amArA Atmapradeza para rahevA devuM nathI, jo ekAda paramANu ke karma bacI jAya to te samaya AvatAM ugnarUpa dhAraNa karI amane patananI khAimAM nAkhavA mathaze. eTale ke AtmAnI parama zAMta tathA 79
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha zItaLamaya anubhUtimAMthI bahAra kheMcI kADhI, azAMtivALI savikalpa nIcalI kakSAmAM amane UtArI mUkaze. bIjI rIte kahIe to ame kSapakane badale upazama zreNie caDI, agyAramAM guNasthAnathI nIce paTakAI chaThThA guNasthAna sudhI nIce AvI jaizuM. amAre AvI dazA joitI nathI, tethI ame mahAujha puruSArtha karI, sarva karmano satata kSaya karatA rahI, mahAmUlA mokSaratnane meLavavA ja jhaMkhIe chIe. A uparAMta, tamArI makkamatA joyA pachIthI, rAjImatI paNa dIkSA laI, sanmArga pAmI sarvajJa thayAM, te ja prakAre amAre mATe labdhi, siddhi ane suvidhAo paNa sanmArga svIkArI, mokSaratnamAM bhaLI jai, anaMta catuSTayapaNuM dhAraNa karaze; sarvajJapaNuM pragaTa thavAthI A labdhi Adi anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta cAritra ane anaMtavIryamAM vilina thaI zuddha AtmA sAthe ekapaNuM dhAraNa karaze. A prakAre ApanA jIvanamAMthI zreNimAM amAre kevuM valaNa dhAraNa karavuM joie tenuM suMdara mArgadarzana amane maLyuM che. Avo bodha samajAvavA mATe ame Apano khUba AbhAra mAnIe chIe. ane e bodha anusAra ja ame zreNimAM vartI zakIe evI bhAvanA utkRSTatAthI bhAvIe chIe. ame tethI Apane prArthIe chIe ke, "he mokSadAtA! amArI pAse atyArathI ja evI taiyArI karAvo ke ame kSapaka zreNie ja caDIe; ane vahelAmAM vahelI take upazAMtamoha nAmanuM agyAramuM guNasthAna oLaMgI, bAramAM kSINamoha guNasthAnane pasAra karI, teramA sayogI kevaLI nAmanA guNasthAne AvI, AtmazuddhinI kaSAyarahita dazAno pUrNatAe anubhava karIe. pUrNatA pAmavAnI amane evI UMDI laganI Apo ke jethI AsapAsanAM koi paNa tattvo amane leza mAtra AkarSI zake nahi. A laganI evI hojo ke ame zreNimAM hoIe tyAre AtmAnI adbhuta zAMtimAM paNa ame eka samaya mATe rokAie nahi, ane pratyeka samaye karmakSaya vadhAratA ja rahIe, arthAt eka samaya mATeno paNa pramAda ame zreNimAM karIe nahi." zrI naminAtha prabhunA nirvANa pachI, pAMca lAkha varSa gayA pachI zrI neminAtha prabhue dharmapaDaha vagaDAvyo. A AMtaro chaThThA sAtamA guNasthAne karavI joitI zreNinI 80
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti taiyArIno krama sUcave che. chaThThA sAtamAM guNasthAna vacce jhUlato jIva saMsArIbhAva ane vItarAgabhAva vacce jhUle che, tyAre eka vakhata khUba baLa karI jIva saMsArIbhAvano kSaya karI, vItarAgabhAvano adhiSThAtA bane che, ane zuddha AtmasvarUpa pragaTAve che. saMsArIbhAvanuM pUrNatAe vItarAga bhAvamAM parivartana e ja zreNi. 23 zrI pArasanAtha prabhu! zrI neminAtha prabhunA Azraye amArA AtmAe bodha grahaNa karI zreNi mAMDavA mATenI taiyArI zarU karI che, e mATeno adhikAra ApavA mATe ame khUba bhAvathI vaMdana karI, RNano svIkAra karIe chIe. AvI suMdara taka maLatAM sarva ghAtakarmono kSaya karavA amAre ugra puruSArtha karavA maMDI paDavuM che, ane pUrNatAe te karmono kSaya karIne ja jaMpavuM che; ane tyAM sudhI amAre eka samaya mATe paNa puruSArthahIna ke pramAdI thavuM nathI. zreNi pUrNa thatAM AtmAne pArasamaNi jevo nirmaLa karavo che, dhruvapadamAM ane zAzvatapadamAM ramanAra banI tenA bhoktA thavuM che. kevaLI svarUpa pragaTAvI AvuM uttama dhyAna meLavavuM che. te mATeno uttama sahAro ApanAra tamAro khUba khUba upakAra mAnI bhaktibhAvathI ame vaMdana karIe chIe. aho jinezvara deva! sarvajJapaNAnA vedanamAM tame sarva prakAranI kAmanAothI rahita thayA cho, icchA nirodha tapasvI banyA cho, e uparAMta sarvajJapaNAnI uttama sthitine zAzvata karI, anyane paNa evAja kAmanArahita thavAmAM sahAyakArI thatA raho cho. jeo svachaMda tyAgI tamArA zaraNamAM Ave che, teone tame tamArA jevA sarvajJA banAvo cho; tamAruM A kArya pArasamaNi karatAM paNa uttama prakAranuM che. pArasamaNino sparza pAmI loDhuM suvarNa bane che, paNa pArasamaNi banatuM nathI, tyAre tamAro uttama sparza pAmI jIva ziva banI, anyane paNa ziva karavAnI zakti meLavI le che, eTale ke anyane tame tamArA samAna banAvo cho. A rUpa meLavavAnI bhAvanA amArAmAM utkRSTa thatI jAya che, eTale ke sarvajJapaNuM meLavI anyane paNa sarvajJa karavAnI bhAvanA sevA karIe chIe.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tamArI asImakRpAthI sarvajJapaNuM eTale zuM tenI amane jANakArI AvatI jAya che. sarvano jANanAra te sarvajJa. traNe lokanA pratyeka padArthanuM traNekALanuM jANapaNuM ane alokanuM paNa jANapaNuM temAM samAya che. vaLI, potAnA svabhAvanuM akhaMDapaNe anubhavapaNuM e kevaLajJAna. temAM eka samaya mATe paNa AtmA svabhAvathI vyuta thato nathI. prabhu, amArI alpajJatAne kAraNe amane guMcavaNa thAya che ke svasvarUpamAM ja ekarUpa rahevA chatAM lokAlokanuM jJAna AtmAne kevI rIte saMbhave ? aho AtmavRttimAM ekAkAra rahenAra prabhu ! A vizenI samajaNa ApanI kRpAthI amArAmAM AvatI jAya che. te ahIM vyakta karI amArI samajaNane spaSTa karavA mAgIe chIe. AtmA potAnAM sarva dravya, kSetra, kALa ane bhAvane potAnAM jJAnathI jANI zake e to samajAya tevuM che, kemake pote potAne to jANe ja. AtmAmAM jema potAnAM dravya, kSetra, kALa ane bhAva che, e ja rIte tenAmAM bIjA padArthonA dravya, kSetra, kALa ane bhAva rahI zake nahi. eTale ke AtmAmAM tenA potAnA dravya, kSetrAdi sivAyanA jagatanA tamAma anya padArthonA dravya, kSetra, kALa ane bhAvanuM nAstipaNuM mULa AtmAmAM hovuM joie, to ja AtmA anya padArthothI judo paDe. jo tema na hoya to svaparanA dravya, kSetra, kALa, bhAva eka ja padArthamAM rahe to AtmA ane bIjA padArtho ekAkAra thai jAya. AkhuM jagata ekarUpa banI jAya. paraMtu A jagatamAM to sarva padArtho judA judA bhAse che, tene lagatA vyavahAro paNa judA judA thAya che, e sUcave che ke dareka padArthamAM potapotAnAM dravya, kSetra, kALa ane bhAvanuM astitva hovuM joie, jene lIdhe pratyeka padArtha dravyarUpe rahI zake che. jema svadravyamAM paranAM dravya, kSetra, kALa, bhAva rahelAM nathI, te ja rIte svadravyanAM potAnAM eka jAtanAM dravya, kSetra, kALa ane bhAva sAthe bIjA vakhatanA dravya, kSetra, kALa, bhAvano abhAva hoya che. udA. ta. jIva narakamAM hoya tyAre je dravya, kSetra Adi vartamAnarUpe hoya, te ja dravya, kSetrAdi pUrvakAlIna mAnavabhavamAM vartamAnarUpe nahi paNa bhUtakALanI paryAyarUpa hoya che, vartamAnamAM teno abhAva hoya che. e ja pramANe bhAvinA paryAyo paNa vartamAnamAM hoI zakatA nathI. vaLI, koipaNa jJAnAdi guNanA svaparyAya bIjA sukha 82
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthaMkara prabhunI stuti Adi paraparyAya rUpe hoya che. ema eka ja AtmAmAM pratyeka guNanAM pratyeka paryAyamAM svaparyAyanuM astitva ane paraparyAyanuM nAstitva hoya che. A rIte astitva tathA nAstitva e baMnenA paryAyanuM astitva pratyeka padArthamAM raheluM che, te kAraNe AtmA potAnAM paryAyonuM astitva jANavA uparAMta potAmAM rahelA para padArthanA paryAyonA nAstitvanuM astitva paNa jANI zake che. bIjI rIte kahIe to, potAmAM kayA padArtho ane te padArthonA paryAya nathI te AtmA jANato jAya che. Ama tamAme tamAma padArtha ane tenA paryAya AtmAe potAnAM svarUpane pUrepuruM jANavA mATe jANavAM paDe che, te sivAya te potAnAM svarUpane yathArtha jANI zakato nathI. egaM jANai se savvaM jANai, savvaM jANai, se egaM jANai || artha: je ekane jANe te sarvane jANe, je sarvane jANe te ekane jANe. A rIte sva tathA paraparyAyanI hAnivRddhi potAmAM che, tema bIjA dravyamAM paNa che; te jAtanA sarakhApaNAne lIdhe je potAne barAbara jANI zake, te tenI sAthe anya sakaLa dravyane paNa barAbara jANe. AvI sarvajJapaNAnI zakti AtmAmAM pragaTa thavAnuM kAraNa AtmAno agurulaghu guNa che. A guNa yathArthatAe vANIne agocara che, tethI chadmastha jIvanAM jJAnane paNa agocara hoya to temAM navAI zI? tethI samajAya che ke kevaLajJAnane yathAtathya jANavA mATe te dazA pragaTavI joie; te dazA vinA kevaLajJAnane pUrNapaNe jANavuM asaMbhava jevuM che. zrI pArasanAtha jina! tame pArasamaNinA rasa jevuM, balka tenAthI paNa uttama kArya karyuM che. tame jIvane ziva banAvyA che, arthAtu chadmasthane kevaLIprabhu karI tamArA samAna jJAna, darzana ane cAritranA dhAraka banAvyA che, sAthe sAthe teomAM anyane paNa kevaLI banAvavAnI zakti tame pradAna karI che. pArasamaNi loDhAne suvarNa banAve che e sAcuM, paNa te suvarNamAM anyane suvarNa banAvavAnI zakti pArasamaNi pUrato nathI. A uparAMta pArasamaNi to jaDa che, tyAre tame prabhujI, AnaMdanA ghanarUpa ane prasannatAmaya rasathI 83
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bharapura cetana cho. A baMne apekSAthI vicAratAM tamAruM uttamapaNuM ame anubhavI zakyA chIe. bAramA guNasthAna sudhI jIva chadmastha che, te kevaLajJAna rahita che, paNa te pachInA ja samaye AtmA kevaLajJAnI thaI sarvajJapaNuM pragaTAvI pUrNa thAya che. zrI neminAtha prabhunA nirvANa pachI, poNA corAzI hajAra varSa pasAra thayA pachI zrI pArasanAtha - pArzvanAtha prabhue bharatakSetramAM dharma pravartAvyo. zrI pArasanAtha prabhunA zaraNAMthI samajavAmAM AvyuM ke zreNine akhaMDapaNe pUrI karavA mATe prabhunuM zaraNa anivArya che. jo jIva zaraNa bahAra nIkaLI jAya to te zreNimAM adhavaca pramAdI banI, nIce utarI jAya che. ane badho puruSArtha pharIthI karavAno rahe che. pArasamaNinA sparzamAM hoya tyAM sudhI loDhuM suvarNamAM palaTAtuM jAya che, paNa loDhuM pUrepuruM palaTAi rahe te pahelAM ja jo pArasamaNino sparza haThAvI levAmAM Ave to bAkI rahelA loDhAno bhAga loDhArUpe ja rahe che, te suvarNarUpa thato nathI. A hakIkata upara vicArelA siddhAMtane puSTa kare che. te samajyA pachI ame zrI prabhune prArthIe chIe ke he prabhu! pUrNa thatAM sudhI, ame grahaNa karelA zaraNano tyAga na karIe evI kRpA amArA para karo jethI amAruM sAdhakapaNuM pUrNa saphaLa thAya. ApanI A kRpA pAmavA khUba bhaktisahita vaMdanA karIe chIe. 24 zrI mahAvIra vadhamAna svAmI! zrI pArasanAtha prabhunA sparzathI chadmastha jIva pArasamaNi samAna svaccha ane zuddha thAya che. cAre ghAtI karmono kSaya thavAthI AtmAnuM vIrya pUrNatAe pragaTe che. A vIryanI sahAyathI AtmA eka paNa ghAtakarma ke zAtA vedanIya sivAyanuM ekapaNa aghAtI karma bAMdhato nathI. uparAMta, e ja vIryanI sahAyathI bAkInA cAra aghAtI karmono kSaya karI, siddhabhUminAM anaMta avyAbAdha Atmika sukhane mANavAne zaktimAna thAya che. AvuM adbhuta vIrya pragaTAvavuM joie, tathA te vIrya kema stUrAvavuM tenI jANakArI zrI mahAvIra vardhamAna svAmI ! ApanA taraphathI meLavatAM amane khUba AnaMda thayo che. 84
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti vIratAnuM utkRSTapaNuM jenAmAM hoya te ja kharA mahAvIra. maLelA vIryane satata vadhAratA javuM, tenuM vardhamAnapaNuM karavuM te mahAvIranuM kartavya gaNAyuM che. AThe karmano kSaya karI, pUrNa zuddha thaI, siddhabhUmimAM sthAyI thavA mATe A uttama vIrya anivArya che. Apa vardhamAna svAmI pAsethI bhAvimAM amane khUba upayogI thAya tevI A samajaNa pAmIne ame dhanyatA anubhavIe chIe. kAraNa ke vIryanI vardhamAnatAthI ja amArAM cAre ghAtI karmono kSaya bhAvimAM thai zakavAno che, ane e ja vIryanA AdhAre navuM eka paNa ghAtI ke zAtAvedanIya sivAyanuM aghAtI karma ane bAMdhIzuM nahi. vaLI, pUrva saMcita aghAtI karmo pratyeka samaye nivRtta karatA jai AThe karmathI mukta thaI ame muktinAM sukhane mANIzuM. aho zrI vIraprabhu! ApanI kRpAdRSTithI amane samajAyuM che ke amArA jevA chadmastha jIvonuM vIrya vezyA sAthe yoga-joDANa karIne sthULa tathA sUkSma kriyAo karyA ja kare che. enA pariNAme pratyeka samaye amAro AtmA anaMtathI anaMtAnaMta pudgala paramANuonI vargaNA svIkArI, AtmAnA pradezone karmathI AvarI de che. ApanI ApelI samajaNathI amane jaNAyuM che ke jema jema vIryanI khIlavaNI thatI jAya che tema tema karmakSaya thato jAya che, ane yoganI prakriyA maMda thAya che. sarva ghAtI karmono pUrNatAe kSaya thAya che tyAre AtmAnuM vIrya utkRSTatAe pahoMce che, tethI kevaLI paryAyamAM AtmA yoga sAthe satata joDAyelo raheto nathI; eTale ke yoganI kriyA AtmAmAM praveza pAmI zakatI nathI. kevaLIprabhu amuka amuka samayanA AMtare yoga sAthe eka samaya mATe ja joDAya che, tyAre anaMta zAtAvedanIyanA paramANuo ja grahaNa kare che, bIjA koi paNa prakAranAM karma grahatA nathI, grahaNa karelA zAtAvedanIyanA paramANuo bIjA samaye ja vedIne kheravI nAkhe che, ane tenI sAthe pUrva saMgrahita cAra aghAtI karmanA paramANuo paNa bhogavAine kharatA jAya che. Ama prabhuno AtmA jyAre yoga sAthe joDAyelo hoto nathI, tyAre yoganI AtmA para asara thatI nathI. vaLI vIryanI A utkRSTatA hovAthI AtmAne yoganI sAthenA joDANa vakhate mAtra zAtA vedanIyano ja Azrava thAya che. 8pa
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prabhu! ame A vIryanI utkRSTatA sudhI pahoMcI zakIe evo puruSArtha meLavavA prArthIe chIe. jIvane traNa prakAranAM vIrya pragaTI zake che (1) maithuna sukha bhogavavAmAM upayogI thAya te zarIra dhAturUpa vIrya - zArIrika vIrya, (2) mana, vacana tathA kAyAnA yoga mAraphata bhogavAtuM AtmAnuM baLa, tene lIdhe vibhAvamAM jai, karmabaMdhana karI AtmAne saMsAramAM caturgatimAM zAtA - azAtA bhogavavA bhamavuM paDe che te sAMsArika vIrya, (3) mana, vacana tathA kAyAnA yogane nabaLA karI, ratnatrayanI ArAdhanathI vIyatarAyano sarvathA kSaya thavAthI kSAyika bhAve je akSaya Atmika vIrya pragaTa thAya che te zailezI vIrya athavA kSAyika vIrya. je jIvanuM vIrya kAmane vaza thAya che, teno AtmA viSaya sukhano bhogI thAya che. vaLI mana, vacana tathA kAyAnA traNa yogarUpa vIryane lIdhe jIva saMsArano bhogI thAya che. paraMtu jo jIva zUravIrapaNuM rAkhI, AtmAmAM ja upayogavaMta rahe to te AtmA ayogI - mana, vacana tathA kAyAnA yoga rahita - banI caudamA guNasthAne Ave che. aho mahAvIra! ApanA nAmamAMthI sUcavana thAya che te pramANe amAre mahAvIra - zUravIra banIne tenuM vardhamAnapaNuM karatAM karatAM amArA AtmAmAM ja upayogavaMta thavAnuM che. A prakAre vartana karIne ame caudamA ayogI guNasthAna sudhI vikasI zakIzuM, ane siddhAlayanA vAsI thaI anaMta avyAbAdha sukhano bhogavaTo karavA bhAgyavaMta thaizuM. AvuM UMDuM ane adbhata rahasya samajAvavA badala Apano khUba upakAra mAnI vaMdIe chIe. ApanI avarNanIya kRpAthI ja ame jANI zakyA chIe ke AvA uttama vIrapaNAnuM preraka je vIrya che, tenuM utpattisthAna to AtmA ja che, deha nathI. jema jema AtmA dhyAnamAM - svarUpa sthiratAmAM AgaLa vadhe che, tema tema potAnA AtmAmAM keTalI sthiratA che, keTaluM vIrya pragaTa thayuM che tenI jANakArI tene dhyAnanA jJAnathI AvI zake che. vIrya ane dhyAna e dehanI pedAza ke ekAgratA nathI, paNa mukhyatAe AtmAnI sthiratA che.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ covIza tIrthakara prabhunI stuti AtmAnuM vIrya jema jema khIlatuM jAya che, tema tema tenuM parAdhInapaNuM ghaTatuM jAya che. zarUAtamAM dharmanA ArAdhana mATe jIvane jAtajAtanA bAhya avalaMbananI jarUra rahetI hoya che, pachI jema jema te AgaLa vadhe che tema tema te bAhyanA avalaMbana ghaTADato jAya che, choDato jAya che, ane te pachIthI aMtaraMga avalaMbanano tyAga paNa karato jAya che. zreNinA bAramA guNasthAnanA aMta sudhI tene je sagurunuM avalaMbana hatuM te paNa chUTI jAya che. ane kevaLIpaNAmAM je mana, vacana, kAyAnuM avalaMbana rahyuM che, te caudamA guNasthAne choDI AtmA siddha thAya che. Ama samarthatA vadhavAnI sAthe AtmA parAdhInapaNuM tyAgI, para pariNatino paNa nAza karato jAya che, chevaTamAM akSaya evAM jJAna, darzana ane cAritrano AtmA ekAMte bhokatA bane che. zrI pArasanAtha prabhunA nirvANa pachI mAtra aDhIso varSe zrI mahAvIra vardhamAna svAmI dharmapravartaka banyA. cothA ArAnA traNa varSa ane sADAATha mahinA bAkI rahyA tyAre mahAvIra prabhu mokSe padhAryA. bIjA zabdothI vicArIe to kahI zakIe ke zrI RSabhadeva svAmIthI zarU thayelo AtmamArga zrI mahAvIra prabhumAM pUrNatA pAmyo. tethI eka eka prabhunA guNo vistArathI vicArI, temane aMtaraMgathI bhajatAM saMsArI jIva mukta thai zivapadano svAmI thai zake che, te spaSTa thaze. 87
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ anaMtakALathI je jJAna bhavahetu thatuM hatuM te jJAnane eka samayamAtramAM jAtyAMtara karI jeNe bhavanivRttirUpa karyuM te kalyANamUrti samyakTarzanane namaskAra. - zrImad rAjacaMdra (AMka 839)
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 2 samyaktva parAkrama parAkrama eTale svapuruSArthathI cuta thayA vinA, game teTalA vino Ave to paNa aDaga rahIne icchitanI siddhi karavI. je kArya karavAmAM aneka vighno AvavAno saMbhava hoya, je kArya viralA jIvo ja karI zake ema hoya, ane e kArya jIva saphaLatApUrvaka pAra pADe tyAre te parAkrama kahevAya che. AthI parAkrama zabdathI kAryasiddhi karavAmAM naDatAM vighno ane e vino pAra karavAmAM ullasita thatuM vIrya e baMne yathArtha rIte sUcavAya che. AthI je jIva parAkrama karavA Icchato hoya teNe vIryane phoravavuM ghaTe, eTaluM ja nahi paNa siddhi meLavatA sudhImAM dhIraja, khaMta, cIvaTa Adi guNo vizeSatAe khIlavavA joIe e svAbhAvika rIte samajAya tevI bAbata che. jo A guNo pUratA pramANamAM khIlyA na hoya to jIva vidana AvatAM ja kArya adhUruM choDI nAsIpAsa thaI anya dizAmAM phaMTAI jAya che, ane parAkramI thavAne badale kAyara thaI jAya che. jIva puruSArtha karI phoravelA vIryano sadupayoga ke durupayoga karato rahe che. je jIva saMsAranI mAyAjALamAM aTavAI, kSaNika saMsArI sukhanI pAchaLa doDavAmAM potAnuM vIrya vAparato rahe che tenA vIryano durupayoga thAya che, temAMthI saMsAra paribhramaNa vadhAravA sivAya, janma, jarA ane mRtyunA duHkhamAM sabaDavA sivAya vizeSa prApti thatI nathI. paraMtu je jIva anAdikALathI cAlyA AvatA paribhramaNathI chUTavAnA bhAva kare che, saMsArathI chUTI AtmazAMti meLavavAnA puruSArthamAM nimagna rahe che, AtmavikAsa eTale ke AtmAnAM zuddhi ane zAMti vadhAravA satata prayatnavAna rahevAmAM jIva vIrya vApare che tyAM tenAM khIlelAM vIryano sadupayoga thAya che. ane jema jema te maLelAM vIryano sadupayoga karato jAya che tema tema tene puruSo taraphathI vadhAre ne vadhAre zubha 89
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vIryanI bheTa maLatI jAya che. maLelAM vIryano sadupayoga karavo te samyaktva che, ane te vIryane sanmArge vAparIne kramika AtmazuddhinAM pagathiyAM caDatAM javA te "samyakatva parAkrama" kahI zakAya. AvAM parAkramo eka pachI eka karatAM javA mATe tenA niSNAta mArgadarzakanI jarUriyAta che. emanA sAtha vinA jIva ADA avaLA raste phaMTAIne khoTA mArge caDI potAnuM ja nukazAna svIkArI le che. ApaNe anubhavIe chIe te pramANe A saMsAramAM rahetA pratyeka jIva sukhane Icche che; vaLI, sukha meLavavA satata prayatna paNa karatAM rahe che, tema chatAM moTA bhAganA jIvo aneka prakAranAM kaSTo ane du:kho satata bhogavatAM dekhAya che. teo satata AkULatA ane azAMtithI bhareluM jIvana jIvatAM dekhAya che. je dehamAM teo atyaMta mArApaNuM karIne vartatA rahe che, te dehanuM sAcuM svarUpa teo svIkArI zakatA nathI, maLelo manuSya deha apavitra che, nAzavaMta che, te dehamAM game tyAre roga, pIDA, darda, udbhavatAM rahe che, chatAM teno moha dUra na thavAne kAraNe ghaNI vyAkULatA rAkhI, tenI azAtAthI chUTavA mathyA kare che, pAMca indriyonA managamatA sukha bhogavavA jIva valakhAM mAryA kare che, te IndriyonA bhogopabhogathI tene jarAya tRpti thatI nathI, paNa, A sukho kSaNika, nAzavaMta ane atRptikara hovAthI te jIvonI azAtA sadAya vadhatI jaNAya che. jIva tathA jIvananI AvI dayanIya sthitino vicAra karI, vicAraka evA saMta mahAtmAone ema lAgyuM ke sukhane meLavavAnI cAvI bIjI ja kaMIka hovI joIe. tethI teo sukhanI sAcI vyAkhyA ane sukha meLavavAno sAco rasto pAmavAmAM vyasta thaI gayA. temaNe karelI vicAraNA anusAra je sukhanI pAchaLa duHkha DokiyAM karatuM hoya, je sukha kSaNika ane nAzavaMta hoya te sukha nahi paNa sukhAbhAsa che. sukha to zAzvata, anaMta ane kyAre paNa du:khathI anusarAyuM na hoya tevuM hovuM joIe. A vyAkhyAne anusarI, te sukhane meLavavAnA puruSArthamAM temano AtmA lAgI gayo. A lakSane siddha karavAmAM jeo agrasthAne AvyA, jemaNe anaMta avyAbAdha sukhane prApta karyuM, sAthe sAthe samasta jagatajIvone e siddhi prApta thavAmAM madadarUpa 90
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama thAya evo anubhavasiddha mArga prakazita karyo, teo A jagatamAM "zrI tIrthakara prabhu" tarIke oLakhAyA. temane tathA temanA kAryane tvarAthI anusarI, svapara kalyANanA kAryamAM potAnA zuddha AcaraNathI lIna thayA teo "zrI gaNadharajI" tarIke saMbodhAyA. temanI nizrAmAM rahI, temanI kAryasiddhine pratyeka pagale svIkArI, e rUpa thavAmAM nimagna thanArA "zrI AcArya" banyA. Ama AcAryajI temanI mULabhUta bhAvanAnA anusaMdhAnamAM be prakAre kahevAyA che. baMne, jIva samasta mATe kalyANabhAva to vede che, paNa baMnenA vedananI utkRSTatAmAM phera hoya che; vaLI gaNadharajI zrI tIrthaMkara pAsethI kalyANabhAva karavA mATe preraNA le che, tyAre AcAryajI gaNadhara pAsethI kalyANabhAva karavA mATenI preraNA svIkAre che. AvA uttama AcAryanA pagale cAlI, temanI pAsethI svAra kalyANanA mArgano utsAhathI phelAvo karavAnI preraNA laI sahune mArgadarzanarUpa zikSaNa ApanAra upAdhyAyajI paMcaparameSThi bhagavaMtanI zreNimAM jIva samastanA kalyANa IcchanAra rUpe sthAna pAmyA. sAthe sAthe A sahunA mArgabodhane avadhArI, potAnA jIvanane pUrva parameSThinA peMgaDAmAM samAvI, temAM sahu jIvonuM kalyANa IcchI ekAkAra bananAra zrI sAdhujI ane sAdhvIjI, mokSanA ArAdhaka jIvo mATe Adarza namUnA rUpa rahyA hovAthI, paramaISTa AtmAo tarIke sahu mokSecchaka jIvone sanmAnanIya che. zrI tIrthakara bhagavaMtoe nizcitArtha karelo ane anubhavelo zAzvata sukhano mArga zrI AcAryajI, zrI upAdhyAyajI tathA zrI sAdhusAdhvIjI dvArA anusarAyo che. A sukha meLavavuM hoya teNe potAnA vIryane samyak prakAre vAparI "samyakdarzana" meLavI, te darzananI zuddhi karatA javI joIe, ema zrI- jidradeve jaNAvyuM che. A samyakdarzana samakita, samyakatva, Atmadarzana, AtmajJAna, AtmAnubhava Adi aneka ekAryavAcI zabdothI paNa oLakhAya che. A samyak darzanano adbhuta mahimA jJAnIjanoe gAyo che. "sarva duHkhathI mukta thavAno sarvotkRSTa upAya AtmajJAnane kahyo che, te jJAnI puruSonAM vacana sAcAM che, atyaMta sAcAM che." - rAjacaMdra vacanAmRta AMka 670.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha na samyaktvasamaM kiMcittraikAlaye trijagatyapi / zreyo'zreyazca mithyAtvasamaM nAnyatanubhRtAm || traNa lokamAM ane traNa kALamAM samyakdarzana jevuM bIjuM koI prANIone mATe kalyANakArI nathI. tevI rIte mithyAdarzana jevuM bIjuM koI ahitakArI nathI. - zrI samaMtabhadrAcArya (ratnakaraMDa zrAvakAcAra) appasaruvaha jo ramai chaMDavi sahu vvhaaru| so sammAiTThI havai lahu pAvai bhavapAru || je sarva vyavahArane choDIne, eka AtmAnA svarUpamAM ramaNa kare che, te ja samyakudRSTi che, te zIdhra bhavasAgarathI para thaI jAya che. - zrI yogeMdradeva (yogasAra) samyaktvaM paramaM ratnaM zaMkAdimalavarjitam / saMsAraduHkhadAridraM nAzayetsuvinizcitam || zaMkA, kAMkSA Adi doSothI rahita, samyak darzana ja parama ratna che, jenI pAse e ratna hoya che, tenuM saMsAradu:kharUpI dAridra nizcaye nAza pAme che. - zrI kulabhadrAcArya (sAra samuccaya) saddarzanamahAratnaM vizvalokaikabhUSaNA / mukiparyaMtakalyANadAnadakSaM prakIrtitam || A samyaka darzana mahAratna che, sarva lokamAM atyaMta zobhAyamAna che, ene ja mokSaparyata sukha devAmAM samartha kahyuM che. - zrI zubhacaMdrAcArya (jJAnArNava)
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama AvA adbhuta tathA mahAna samyakdarzanane prApta karatAM pahelAM jIva ATha prakAranA karmanA pAzamAM, aDhAra pApasthAnakanA sevanathI phasAyo hoya che, saMsAramAM bhame che ane potAnA apUrva svabhAvathI ajANa rahyA kare che. saMsAramAM jIva mukhyatAe asaMjJIpaNe rahe che, mAtra alpakALa mATe ja te saMjJIpaNuM meLave che. saMzI paMcendriyapaNuM pAmyA pachI, mahat puNyanA yogathI jIva zrI satpuruSanA samAgamamAM Ave che. tethI paNa vizeSa puNyodaya saMbhave tyAre tene satpuruSanI satpuruSarUpe oLakhANa thAya che; temanA taraphathI relAtA kalyANabhAvano tene sparza thAya che, eTale tene satpuruSa prati premabhAva jAge che; e premabhAva sAmAnya jIvo prati vedAtA bhAva karatAM vizeSa prakArano hoya che. A premabhAva ughaDatAM tene temanA bodhavacano prati AkarSaNa thAya che. temanI mudrAnI zAMti tene sparzI jAya che, ane tene evI pratIti AvatI jAya che ke A mahApuruSa je mArgadarzana Ape che te ja yathArtha che. AvuM yathArthatAnuM zraddhAna, jAgelA premabhAvamAM bhaLavAthI, jIvane temanuM kahyuM karavAnI preraNA Ape che. tethI te jIva satpuruSanA darzAvyA pramANe cAlavA ane AcaraNa karavA puruSArtha thato jAya che. A prakAre satpuruSa mATe premabhAva jAgyA pachI, temanA AtmAnA apUrva svabhAvanI pratIti jema jema vadhatI jAya che, tema tema temanA pratinuM zraddhAna ane AjJAdhInapaNuM te jIva vadhArato jAya che. te dvArA jIve anAdikALathI je kArya karyuM na hatuM, jene kA2Ne anekavAra saMkSIpaMcendriyapaNuM pAmavA chatAM pharI pharI asaMjJIpaNAmAM dhakelAI gayo hato, te kAraNane nivRtta karavA, toDavA te jIva sakriya thAya che, ane samyakdaSTa prApta karI, tenuM satata vizuddhikaraNa ka2vAmAM abhUtapUrva evuM parAkrama te vikAsakramamAM dAkhavI jAya che. ApaNe joyuM tema "parAkrama" eTale ati kaThina gaNAtuM kArya, aneka vighno tathA aDacaNo pAra karIne saphaLa karavuM. sAmAnya jIva AraMbhelA kAryamAM vighno AvatAM hiMmata hArIne uttama kAryano tyAga karI de che; tyAre viralA jIvo vighnothI vAraMvAra herAna karAyA chatAM, AraMbhelA uttama kAryano tyAga na karatAM tene vaLagI rahe che, ane aMtamA kAryasiddhi kare che. A rIte uttama kAryane cITakI rahIne saphaLa thavAmAM jIvanuM 93
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha parAkrama samAyeluM che. AvA parAkrama karavA mATe vIryanI khIlavaNI khUba ja jarUrI che. samyaktva prApta karI, pUrNa zudhdha thavA sudhIno puruSArtha karavo e ghaNuM kaThaNa kAma gaNAyuM che. svecchAthI ke svacchaMdathI samyaktva meLavavAno puruSArtha karavAthI, anaMtakALa vahI jAya to paNa saphaLatA maLatI nathI, paNa yogya uttama mArgadarzakanA sAnidhyamAM rahI, ArAdhana karavAthI e ja samyaktva be ghaDImAM paNa maLI zake che. A parathI tAraNa nIkaLe che ke, samyaktvanI prApti karavA mATe be cIjo jarUrI che 1. jIvanuM saMjJI paMcendriyapaNuM ane tenI saMsArathI chUTavAnI bhAvanA e mukhya upAdAna kAraNa jarUrI che. 2. chUTavA mAgatA jIvane yogya mArgadarzana ApI, uttama puruSArtha karAvI zake evA sadgurunI prApti e nimittakA2Na paNa jarUrI che. yogya upAdAna ane nimittano meLApa thAya tyAre sAcI kAryasiddhi thAya. asaMjJIpaNAmAM jIva kaMI samajI zakato nathI, vicArI zakato nathI, kaMI nirNaya laI zakato nathI, e dazAmAM to jIva, jema jema karmanA haLavAbhAre udayo Ave, ane jevA jevA saMjJIpaMcendriya jIvonA saMparkamAM Ave tenA Azraye tenA jevA bhAva vedI te paravazapaNe navA karmabaMdhanamAM joDAto jAya che. tethI te jIva svataMtrapaNe chUTavAnA bhAva karI zakato nathI. ane jyAM sudhI A saMsArathI chUTavAnA bhAva yathArtha rIte jAge nahi, tyAM sudhI tene sAMsArika padArthonuM AkarSaNa * moha saMsAramAM jakaDI rAkhe che; saMsArathI chUTavA deto nathI. AthI chUTavA mATe saMkSIpaMcendriyapaNuM ke jemAM jIva svataMtrapaNe bhAva karI zake che te ane tenA pachI chUTavAnA sakriya bhAva thavA e khUba ja agatyanI jarUriyAta che. A jarUriyAta jIve pote pUrI karavAnI che. pote ja potAmAM bhAva jagADavAnA che. bIjA samajAvI zake kharA, paNa evA bhAva utpanna karAvI zake nahi. bhAva jIve pote ja UgADavA joIe. bIjI bAju, jIve saMjJIpaMcendriyapaNuM meLavI chUTavAnA bhAva karyA hoya, paNa te mATe yogya mArgadarzana maLatuM na hoya to paNa kAryasiddhi thaI zakatI nathI. mArganA 94
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama ajANapaNAne lIdhe jIva game tyAM bhekhaDe bharAI, ayogya ArAdhana karI, mULa siddhithI ghaNo dUra pheMkAI jAya che. ayogya doravaNI maLI hovAthI, saMjJIpaNuM paNa avarAI jAya evI pravRtti paNa te kyAreka karI bese che. tethI yogya mArgadarzakanI paNa ghaNI jarUriyAta rahelI che. sAcA bhomiyA maLI jAya to, tenI nizrAmAM ArAdhana karI jIva nirvighna AgaLa vadhI zake che. tethI yogya uttama mArgadarzaka potAne maLe evI baLavAna bhAvanA bhAvavI, te chUTavAnA kAmI jIva mATe khUba jarUrI che. AvI bhAvanA prabhu pAse karatA rahevAthI ane vijJarUpa karmo mATe kSamA mAgatA rahevAthI, sadgurune meLavavAmAM je koI aMtarAya karma sakriya thayA hoya ke thavAnA hoya teno kSaya thato jAya che, pariNAme jemanI sAthe zubha RNAnubaMdha udayamAM Ave tevA uttama sagurunI sAthe teno meLApa thAya che. AvA sagurunuM mArgadarzana meLavI, temanA sAnidhyamAM rahI, potAnI kAryasiddhi jIva karI zake che. anaMtakALanA paribhramaNamAM A be kAraNono yogya meLApa thayo nathI, tethI jIvanI kAryasiddhi thaI nathI. je bhavamAM A be kAraNo upAdAna ane nimitta ekaThAM maLe te bhavamAM siddhi thavAthI janma saphaLa thaI jAya che. upAdAna kAraNa ane nimitta kAraNa para vyavasthita vicAra karIe chIe tyAre lakSa thAya che ke e bemAM upAdAna kAraNa vizeSa baLavAna che. jo upAdAna taiyAra hoya to bhAvanAnA baLathI jIva nimitta kAraNane udayamAM lAvI zake che, paraMtu jo upAdAna taiyAra na hoya to AveluM nimitta niSphaLa jAya che. nimitta baLavAnapaNe upAdAna taiyAra karAvI zakatuM nathI; jo ke amuka mAtrAmAM nimittanI asara upAdAna upara thAya che, paNa tenI mAtrAmAM pharaka rahe che. zrI sagurunA zaraNa ane mArgadarzananI sahAyathI jIva potAnI chUTavAnI bhAvanAne baLavAna karatA rahI, saMsAramAM anAdikALathI cITakI rahelA mithyAtva Adi karmono kSaya karavA pravRtta thAya che. saguru Azraye potAnA vIryane phoravI, potAnI Atmazuddhi karavAnA ane vadhAravAnA puruSArthane vega ApI parAkrama karato rahe che. A bhAvanA jenAmAM khIle che, tenAmAM A guNo khIlatA jAya che - 95
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 1. te satpaSanA caraNano Icchuka hoya. 2. sadeva sUkSma bodhano abhilASI hoya. 3. guNa para prazasta bhAva rAkhanAra hoya 4. bahmavratamAM prItimAna hoya. 5. jyAre svadoSa dekhe tyAre tene chedavAmAM upayoga rAkhanAra hoya. 6. upayogathI paLa paLa vyatIta karanAra hoya. 7. ekAMtavAsa vakhANanAra hoya. 8. tIrthAdi pravAsano ucharaMgI hoya. 9. AhAra, vihAra, nihArano niyamI hoya. 10. potAnI gurutA dabAvanAra hoya. AvA guNo khIlavavAnI prakriyAnI zarUAta A pramANe thAya che. saMjJIpaMcendriyapaNuM prApta karyA pachI, akAma nirjarA karatAM karatAM jIva jyAre ghAtI karmonI sthiti pAMca kroDAkroDI sAgaropamathI nyUna kare che, tyAre tenA AtmAmAM "zubha" nuM AkarSaNa pedA thAya che. nityanigodamAMthI nIkaLI pRthvIkAyarUpe jyArathI te paribhramaNa AraMbhe che tyArathI te ATha nirAvaraNa zuddha pradezono - ATha caka pradezono svAmI rahe che. tenA A ATha rucaka pradezo para kadI paNa AvaraNa AvatuM nathI. jyAre ghAtakarmonI sthiti upara kahyA pramANe nyUna thAya che, tyAre jIvanA A ATha rucaka pradezo baLa karI tene zubhanA AkarSaNamAM laI jAya che. tenA prabhAvathI te koIne koI puruSa mATe avyaktapaNe AkarSaNa vede che. e AkarSaNanA prabhAvathI te sapuruSa dvArA kheMcAIne zrI tIrthaMkara prabhunI dezanA sAMbhaLavA jAya che. zrI sapuruSanuM AkarSaNa vedI, zrI tIrthaMkara prabhunI dezanA sAMbhaLatAM tene saMsAranI asAratAno achaDato lakSa Ave che, tenI sAthe sAthe prabhunA AtmAmAMthI chUTatA baLavAna kalyANabhAvanA paramANuono te sparza pAme che. e paramANunA sparzamAM tene
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama prabhunI niSkAraNa karuNAnI baLavAna zaktino paricaya thAya che. zrI arihaMta prabhunA kalyANabhAvanA zuddha paramANuo "A anubhava sAco che" evo hakArAtmaka dhvani tenA AtmAmAM utpanna karAve che. ane e vakhate e jIva apUrva zAMti vedI potAnA samyak puruSArthanI zubha zarUAta kare che. zrI tIrthaMkara prabhunAM sAnidhyamAM eka samaya mATe te jIva dehathI bhinnapaNAno anubhava kare che. eTale ke eka samaya mATe te jIva mithyAtvanA udayane tathA baMdhane TALe che. A eka samayanA svAtmAnA ekarUpapaNAnA anubhavane "aMtavRttisparza" kahevAmAM Ave che. jo ke chabastha jIvane eka samayanuM jJAna ke bhAna hotuM nathI, tethI A kaI prakriyA thaI tenI koI samajaNa tene AvatI nathI; tema chatAM eka samaya mATe karma sAmenI laDAImAM teNe karma upara jIta meLavI hovAthI jIvanuM e sau prathamanuM parAkrama gaNAyuM che. te vakhate jIva eka samaya mATe potAnA moha sAthenA joDANane toDI svanuM anusaMdhAna kare che. A jAtanI prakriyA, A pUrvanA anaMtakALamAM paNa tenA saMbaMdhamAM thaI nahotI, paraMtu have zrI tIrthakara prabhunA yogamAM A prakriyA tenA ATha zuddha pradezanA AdhArathI utpanna thaI che, te tenA samyak parAkramanuM paheluM sopAna - pagathiyuM bane che. anaMtakALanAM paribhramaNamAM A sau pahelo evo samaya che ke je samayamAM te mithyAtvano navo baMdha karato nathI. jo ke, bIjA ja samayathI tenuM mithyAtva bAMdhavAnuM kArya zarU thaI jAya che; paraMtu prathama samaye kareluM parAkrama te jIvane bhAvimAM mokSasukhano adhikArI banAve che. eka samaya mATe jIve anubhavelI deha tathA AtmAnI bhinnatA tenA abhavipaNAne TALI bhavipaNAne pragaTa kare che. eka samayanuM thayeluM A vedana kALanA vahevA sAthe vikAsa kare che. te jIva para jema jema arihaMta prabhu, sarvajJa prabhu ane sapuruSanI asara vadhatI jAya che, tema tema teno vikAsa thato jAya che. pratyeka jIvane mATe, prathama parAkrama karavA zrI tIrthaMkara prabhunI sahAya anivArya che. aMtavRttisparza karavo bIjA koI zuddhAtmAnI sahAyathI zakya banato nathI. A vikAsa AgaLa vadhI ATha samayanI bhinnatA sudhI pahoMce che te pachIthI anya kevaLI prabhu sahAyaka thaI zake che, ane asaMkhya samayanI bhinnatA vedatAM zIkhyA pachI anya
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha uttama sapuruSa ane saguno sAtha paNa kAryakArI thaI zake che. jIve anubhavelI eka samaya mATenI dehathI bhinnatA, zrI tIrthakara prabhunI sahAyathI jyAre ATha samaya sudhI vistRta thAya che, tyAre te jIva "nizcayathI vyavahAra samakita" pAmyo gaNAya che. A samakitanI prApti thayA pachIthI jIvanuM mithyAtvarUpI nidrAmAMthI jAgavAnuM zarU thAya che. zrI sarvajJaprabhu tathA puruSanI chAyA parokSamAMthI pratyakSa thavA lAge che, tethI e jIvane samyak puruSArtha karavAno utsAha krame krame pragaTa thavA lAge che. jo ke ATha samaya jeTalA nAnA kALanuM sabhAnapaNuM chadmastha jIvane pravartatuM nathI, paNa jyAre te asaMkhya samaya ane tethI paNa vadhAre kALanI bhinnatAnA anubhavanI sthiti prApta kare che, tyAre tene potAne vedAtI bhinnatAnuM sabhAnapaNuM jAgavA lAge che. chadmastha jIvanI jANakArI asaMkhya samayavartI che, eTale dehAtmAnI bhinnatAno kALa asaMkhyasamayathI vadhe tyAre krame krame te anubhavanuM parokSamAMthI pratyakSapaNuM thatuM jAya che. nizcayathI vyavahAra samakitanI prApti karavI te jIva mATe samyakatva parAkramanuM bIjuM pagathiyuM gaNI zakAya. nizcayathI vyavahAra samakitamAM thoDA AgaLa vadhyA pachI, te jIva para sapuruSanI baLavAna asara pratyakSa thatI dekhAya che. puruSanI zAMta mudrA, vacanAmRta ane satsaMga - satsamAgama tene apragaTapaNe kheMcANa kare che. tethI te jIvamAM AtmAnA apUrva svabhAvanuM AkarSaNa vedAvAnI zarUAta thAya che. zrI satpaSamAM ekAkAra thayelA kalyANabhAva, ane emAMthI pragaTa thatI zAMtinuM tene sAmAnya vedana thAya che. pariNAme tene evI zAMti meLavavAnI jhaMkhanA jAgRta thavA lAge che. A bhAvanAnI zarUAta eTale samyak ArAdhanano AraMbha. jIva jyAre nizcayathI vyavahAra samakitamAM asaMkhyAta samayathI vadhAre samaya mATe deha tathA AtmAnI bhinnatA anubhavato thAya che, te pachIthI te jIva bAhyathI satsaMva, sadguru ane satkarma - sazAstranuM AkarSaNa vedavAnI zarUAta kare che. ene satsaMgamAM besavuM gamatuM thAya che. pote satsaMgamAM sukha anubhavato hoya tevI lAgaNI vede che. jIvane thatI A anubhUti tene AtmAnA apUrva svabhAvanuM bhAna karAvavAnI zarUAta kare che.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama AvA jIvane satsaMgamAM rucipUrvaka besavAnuM tathA sAMbhaLavAnuM game che. tenA saMsArathI chUTavAnA bhAva baLavAna thatA jAya che, tema tema tenuM darzanamoha karma pAtaLuM thatuM jAya che, tenI sAthe cAritramohanA krodha, mAna, mAyA tathA lobhanI anaMtAnubaMdhI cokaDI paNa nAnI thatI jAya che; ane e jIva yathApravRttikaraNanI kriyA karavA sabhAgI thAya che. yathApravRttikaraNa karavuM eTale pratyeka karmanI utkRSTa sthiti eka kroDAkroDI sAgaropama kALathI nyUna karavI. yathApravRttikaraNa yathApravRttikaraNanI kriyAmAM jIva AyuSya sivAyanI sAte karma prakRttine palyopamanA asaMkhyAtamA bhAge nyUna eka kroDAkroDI sAgaropama kALanI kare che; ane AyuSya karma to sadAkALa tenAthI nAnuM ja hoya che; tethI ema kahI zakAya ke jIva yathApravRttikaraNa karIne AThe mukhya karmanI sthitine eka kroDAkroDI sAgaropamathI nyUna kare che. A yathApravRttikaraNa karatI vakhate jIva prati samaye anaMtaguNa vadhatI vizuddhie pese che, tyAM zubha prakRtiono baMdha kare che, paraMtu te baMdha paNa aMta:kroDAkroDI sAgaropamano ja hoya che. Ama yathApravRttikaraNamAM jIva potAnI vizuddhi prati samaye vadhAre che kharo, paNa temAM te pUrvasaMcita karmonAM sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi ke guNasaMkramaNa karato nathI. temAM pratisamaye asaMkhyAta lokAkAza pramANa adhyavasAyanA sthAnaka hoya che te SaTasthAnaka patita hoya che. jo te hIna hoya to - 1. anaMtabhAga hInA 4. saMkhyAtaguNa hIna 2. asaMkhyAtabhAga hIna 5. asaMkhyAtaguNa hIna 3. saMkhyAtabhAga hIna 6. anaMtaguNa hIna ane jo te adhika hoya to - 1. anaMtabhAga adhika 4. saMkhyAtaguNa adhika 2. asaMkhyAtabhAga adhika 5. asaMkhyAtaguNa adhika 3. saMkhyAtabhAga adhika 6. anaMtaguNa adhika 99
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha hoya che. pratyeka samaye adhyavasAya sthAnaka vizeSa adhika hoya che - carama samaya sudhI. A karaNa aMtarmuhUrta sudhI rahe che. A sthitimAM AvyA pachI jIvane satsaMgamAM ruci Ave che, sapuruSa ane sadguru prati prema jAgato jAya che, zraddhA paNa utpanna thavA lAge che, eTale ke zubha vRtti ane pravRtti tenA jIvanamAM vadhavA lAge che. AvA samayamAM pUrve nibaMdhana kareluM mithyAtva jIvane ADuM Ave che; ane te karma tene pAchuM saMsAranI vAsanAmAM baLavAnapaNe ghasaDI jAya che. eka bAjuthI karmanuM kheMcANa ane bIjI bAjuthI sapuruSanuM AkarSaNa: A be virodhI bhAvonI vacce jIva jholAM khAdhA kare che. AmAM keTalAya jIvo karmanA mArathI pITAI pAchA haThI jAya che, ane mithyAtva tenA para jIta meLavI, tene saMsAranA paribhramaNamAM pharIthI kheMcI jAya che. anaMtakALacakranA paribhramaNamAM anaMtavAra AvuM bane che ke jIva yathApravRttikaraNa sudhI AvI pAcho haTI jAya che, amuka baLavAna bhUla karI, pAtaLAM pADelAM ghAtI karmone pharIthI nabIDa karI, saMsAra vadhArI nAkhe che. yathApravRttikaraNa sudhI abhavi jIva paNa AvI zake che. anaMtavAra AvI rIte yathApravRttikaraNa karyA pachI, pAcho haThayA pachI, eka vakhata evuM bane che ke jIvano karma upara vijaya thAya che. tenuM pAtaLuM paDeluM darzanamoha ane haLavAM banelAM anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobha tenAthI dabAya che. tenAmAM puruSanuM AkarSaNa vijayI thAya che, pariNAme satparuSa e potA mATe sAcA tAraNahAra che evo sadgurubhAva tenAmAM AkAra leto jAya che. puruSanA zaraNe rahevAnA, emano bodha sAMbhaLavAnA, ane emanI AjJA pramANe cAlavAnA bhAva jAgRta thaI vadhatA jAya che. aMtaraMgamAM vedelA bhAvo bAhya AcaraNamAM AvavA lAge che, ane jIva karma para vAstavika jIta meLavavAnuM kAma zarU kare che. pariNAme te jIvane AtmAnA apUrva svabhAvanuM bhAna thavAnI zarUAta thAya che. yathApravRttikaraNathI e jIva AgaLa vadhe tyAre tene samyakatva thatAM pahelAM pAMca prakAranI labdhi pragaTa thAya che. 1. kSayopazama labdhi, 2. vizuddhi labdhi, 3. dezanA labdhi, 4. prAyogya labdhi ane 5. karaNa labdhi. 1OO
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama kSayopazama labdhi jenA hovAthI tattvavicAra thaI zake evo jJAnAvaraNa Adi karmono kSayopazama thAya evI sthitinI prApti te kSayopazama labdhi. udayakALane prApta sarva ghAtI spardhakonA niSekonA udayano abhAva te kSaya, tathA bhAvikALamAM udayamAM AvavA yogya karmonuM sattArUpa rahevuM te upazama. AvI dezaghAtI spardhakonA udaya sahita karmonI avasthA tenuM nAma kSayopazama labdhi che. vizuddhi labdhi mohano maMda udaya AvavAthI, maMdakaSAyarUpa bhAva thAya ke jethI tattvavicAra thaI zake, te vizuddhi labdhi. dezanA labdhi zrI jineMdradeva dvArA upadezelA tattvonuM dhAraNa thavuM, teno vicAra thavo te dezanA labdhi che. narakAdimAM jayAM upadezanuM nimitta pratyakSa na hoya tyAM te upadezabodha pUrvanA saMskArathI thAya che. prAyogya labdhi karmonI pUrvasattA ghaTI aMtaHkroDAkroDI sAgara pramANa thaI jAya. tathA navIna baMdha paNa aMta:kroDAkroDI sAgara pramANa thAya ane te paNa e labdhikALathI mAMDIne kramathI ghaTato ja jAya. vaLI, keTalIka pApa pravRttiono baMdha kramathI maTato jAya ityAdi jIvanI yogya avasthA thavI tenuM nAma prAyogyalabdhi che. A cAra labdhi bhavya tathA abhavya baMnene AvI zake che. A cAra labdhi pragaTayA pachI samita thAya to thAya ane na thAya to rahI jAya. tattvavicAravALAne samyaktva thavAno ke hovAno niyama nathI. paraMtu pAMcamI karaNalabdhi jene pragaTe tene avazya 101
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha samakita thAya evo niyama che. jene pUrve cAra labdhi pragaTI hoya ane aMtarmuhUrta pachI jene samyakatva thavAnuM hoya tene ja karaNalabdhi pragaTa thAya che. karaNalabdhi A karaNalabdhivALA jIvane buddhipUrvakano to eTalo ja udyama hoya che ke te tattvavicAraNAmAM upayogane tadrupa thaI lagAve che, ane tethI samaye samaye tenAM pariNAma nirmaLa thatAM jAya che. jema koIne zikSAno vicAra evo nirmaLa thavA lAgyo ke jethI tene zikSAnI pratIti tarata ja thaI jAya, tema tattva upadezano vicAra evo nirmaLa thavA lAge ke tene tenuM tarata ja zraddhAna thaI jAya. A karaNalabdhivALA jIvanAM pariNAma kevI rIte nirmaLa thatAM jAya che tenuM tAratamya to zrI sarvajJa bhagavAne kevaLajJAnamAM joyuM che, ane tenuM nirUpaNa karaNAnuyogamAM thayuM che. bAkI chabI jIvane e sarva pragaTa samajAtuM nathI, e jJAna to zrI kevaLI prabhunA jJAnamAM ja samAyeluM che, kemake samaya samayanuM jJAna to mAtra temane ja saMbhave che. A karaNalabdhinA traNa bheda cheH adha:karaNa, apUrvakaraNa ane anivRttikaraNa. trikALavatI sarva karaNalabdhivALA jIvonA pariNAmanI apekSAe A traNa nAma che. temAM "karaNa" nAma pariNAmanuM che. adhaHkaraNa - jyAM pahelAM ane pAchalA samayonA pariNAma samAna hoya te adhaH karaNa che. jema koI jIvanA pariNAma te karaNanA pahelA samaye alpa vizuddhatA sahita thayA, pachI samaye samaye anaMtaguNI vizuddhatAthI vadhatA thayA; vaLI, tene jema bIjA, trIjA Adi samayomAM pariNAma thAya tevA anya koI jIvane prathama samayamAM ja thAya, ane tene tenAthI samaye samaye anaMtaguNI vizuddhatA vaDe pariNAma vadhatAM hoya; e pramANe adhaHkaraNa jANavuM. karaNalabdhinA pahelA aMtarmuhUrta kALa paryata adhaHkaraNa thAya che. temAM cAra Avazyaka thAya che - 1. samaye samaye anaMtaguNI vizuddhatA thAya. 102
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama 2. navIna baMdhanI sthiti eka eka aMtarmuhUrtathI ghaTatI jAya che. - sthitibaMdha prasAraNa. 3. samaye samaye prazasta prakRtino anubhAgabaMdha anaMtagaNo vadhe. 4. samaye samaye aprazasta prakRtiono anubhAgabaMdha anaMtamA bhAge thAya. A pramANe cAra Avazyaka thAya che. A karaNamAM jIvane tejasa, padma, ke zukla legyA hoya che, sAkAra upayoga (jJAnopayoga) hoya che; te jIva sarva zubha prakRti ja bAMdhe, paNa azubha prakRtino baMdha kare nahi. azubha prakRtino anubhAga coThANiyo hoya te be chANiyo kare ane zubha prakRtino be ThANiyo hoya te coThANiyo kare. karmano sthitibaMdha krame krame ghaTADato jAya ane prati samaya jIvanI vizuddhi khUba vadhatI jAya. apUrvakaraNa - adha:karaNa pachI apUrvakaraNa thAya che. teno kALa adha:karaNa kALanA saMkhyAmAM bhAga hoya che. emAM pahelA ane pAchalAM samayonA pariNAma samAna na hoya, apUrva ja hoya, te apUrvakaraNa che. te karaNamAM pariNAma jevA prathama samayamAM hoya tevA pariNAma dvitIyAdi samayamAM koI paNa jIvane na hoya, te pariNAma vadhatAM ja hoya, tathA adha:karaNavat je jIvone karaNano prathama samaya ja hoya te aneka jIvonA pariNAma paraspara samAna paNa hoya che, tema adhika hIna vizuddhatA sahita paNa hoya che. paNa eTaluM vizeSa che ke prathama samayanI utkRSTatAthI dvitIyAdi samayavALAnA jaghanya pariNAma paNa anaMtaguNI vizuddhatA sahita ja hoya che. e ja pramANe jene karaNa mAMDaye dvitIyAdi samaya thayA hoya, tene te samayavALAonA pariNAma samAna vA asamAna hoya che, paraMtu uparanA samayavALA pariNAma te samaye sarvathA samAna hoya nahi, apUrva ja hoya. A apUrvakaraNe pratisamaye asaMkhyAta lokAkAza pradeza pramANa adhyavasAya sthAnaka hoya. te pratisamaye chaThANavaDiyA hoya; pratyeka samaye jIvanI vizuddhi anaMtagaNI vadhatI jAya, te apUrvakaraNanA chellA samaya sudhI rahe. A apUrvakaraNane vize prathama 103
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha samaye ja sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi, guNasaMkramaNa ane anya apUrva sthitibaMdha e pAMca padArtha samakALe pravarte. sattAbhUta pUrvakarmanI sthitine eka eka aMtarmuhUrtathI ghaTADe tevI sthitighAtakAMDa thAya. emAM apUrvakaraNane prathama samaye jeTalI sthitinuM karma hoya te tenA carama samaye saMkhyAtaguNa hIna thAya. tenAthI alpa, eka eka aMtarmuhUrtathI pUrvakarmanA anubhAga(rasa) ne ghaTADe tevo anubhAgakAMDaghAta thAya - rasaghAta thAya. AvA aneka sahasravAra rasaghAta thAya tyAre apUrvakaraNa thAya. guNazreNinA kALamAM kramathI asaMkhyAtaguNA pramANa sahita karmane nirjaravA yogya kare tevI guNazreNi nirjarA thAya. apUrvakaraNane prathama samaye anaMtAnubaMdhI Adika azubha prakRtinuM daliyuM apara prakRtine vize je saMkrame te stoka hoya, te pachInA pratyeka samaye asaMkhyAtagaNuM hoya te guNa saMkramaNa. apUrvakaraNanA prathama samaye anya (apUrva) navo stoka sthitibaMdha AraMbhe. sthitibaMdha ane sthitighAta te samakALe AraMbhe ane samakALe pUrA kare, A pramANe apUrvakaraNa thAya che. apUrvakaraNa pachI anivRttikaraNa thAya che. anivRttikaraNa - anivRttikaraNano kALa apUrvakaraNanA paNa saMkhyAmAM bhAge che. anivRttikaraNamAM samakALe pravezelA sarva jIvane eka ja adhyavasAya sthAnaka hoya, paNa pahelA samayanA vizuddhi sthAnakanI apekSAe bIjA samayanuM vizuddhi sthAnaka anaMtaguNa hoya, Ama anivRttikaraNanA carama samaya sudhI hoya. anivRttikaraNamAM paNa apUrvakaraNamAM jaNAvyA pramANenA pAMca padArtha pahelA samayathI ja samakALe pravarte. 104
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama aMtarakaraNa - A Avazyaka sahita keTaloka kALa gayA pachI, anivRttikaraNanA kALanA ghaNA saMkhyAta bhAga gaye ane eka bhAga bAkI rahe tyAre anaMtAnubaMdhInI heThalI Avalika mAtra mUkIne aMtaramuhUrta pramANa aMtarakaraNa, abhinava sthitibaMdhanA kALa pramANa aMtaramuhUrta kare. eTale ke amuka aMtara - kALa sudhI anaMtAnubaMdhI ke mithyAtva karmone udayamAM AvI na zake tevAM kare che, keTalAMka karmonI udIraNA karI bhogavI le che, ane keTalAMka karmone dhakko mArI, amuka kALa pachI ja udayamAM AvI zake evAM kare che. tethI vacamAnAM aMtaramAM - kALamAM e karmo udayamAM AvI zakatAM nathI. Ama te jIva anivRttikaraNanA kALa pachI, udaya AvavA yogya evAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI karmanAM niSakono aMtaramuhUrta mAtra abhAva kare che, ane te paramANune anya sthitirUpa pariNAve che, jethI teno udaya thAya nahi. A prakriyAne aMtarakaraNa kahevAmAM Ave che. aMtarakaraNa karyA pachI te jIva upazamakaraNa kare che, arthAt aMtarakaraNa vaDe abhAvarUpa karelA niSekonA uparanA je mithyAtvanA niSeko che tene saMkramaNa, udIraNA, niddhata ane nikAcanA dvArA udaya AvavAne ayogya kare che. saMkramaNa eTale eka karmanI prakRtti je sattAmAM paDI che, tene jIve pariNAma vizeSathI potAnI sajAtIya anya prakRtinAM rUpamAM pheravavI. udA. zAtAne azAtAmAM ke azAtAne zAtAmAM pheravavI. uddIraNA eTale je karmo pAchaLathI udayamAM AvavAnA che, tene tapAdi dvArA vizeSa prayatnathI kheMcI vartamAnamAM udayamAM lAvI bhogavI levA. niddhata eTale jemAM udvartana ke apavartana sivAyanuM saMkramaNa na thaI zake tevuM rUpa karmane ApavuM. udvartana eTale pUrve bAMdhelAM karmanAM sthitibaMdha tathA anubhAga baMdhane vadhAravo. apavartana eTale pUrve bAMdhelAM karmanAM sthitabaMdha tathA anubhAga baMdhane ghaTADavo. 105
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha nikAcanA eTale jemAM udvartana, apavartana, saMkramaNa Adi kaMI na thaI zake. ane jema bAMdhyuM hoya tema bhogavavuM paDe evI karmasthiti bhAvanA ghuMTaNa dvArA karavI. A ja prakAranI prakriyAthI jIva anaMtAnubaMdhInI cokaDIne upazAmakaraNa karI upazamanA - udayamAM AvavAne ayogya - kare che. keTalAka AcAryanA mate anaMtAnubaMdhInI upazamanA thatI nathI, paNa visaMyojanA thAya che. eTale ke jIva svabhAvastha thaI anaMtAnubaMdhI kaSAyone potAnA vIryabaLathI toDI apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjvalanuM kaSAyomAM pheravato jAya ane vinAzato jAya. arthAt anivRttikaraNe peselo te jIva aMtarakaraNa na kare, paNa AvalikA kALa bAkI rAkhIne samasta anaMtAnubaMdhIne vinAze. aMtaramuhUrta pachI te anivRttikaraNane cheDe zeSa karmanAM sthitighAta, rasaghAta ane guNazreNi tene na hoya, paNa te jIva svabhAvastha hoya. A rIte te anaMtAnubaMdhInI visaMyojanA kare. Ama jIva anivRttikaraNa pachI aMtarakaraNa ane upazamakaraNa dvArA mithyAtvanA niSakone udaya AvavAne ayogya kare che, tethI te kALa AvatAM niSeko vinA udaya kono Ave? Ama mithyAtvano udaya na hovAthI prathamanuM upazama samyakatva jIva prApta kare che. aMtarakaraNanA carama samaye mithyAtvanA (daLiyA) dalikanA jIva traNa puMja (DhagalA ke bhAga) kare : 1. samyakatva mohanIya 2. mizra mohanIya 3. mithyAtva mohanIya. te pachI anaMtara samaye mithyAtva dalikanA udayanA abhAvathI jIva upazama samakita pAme. anAdi mithyASTine samyaktva mohanIya tathA mizra mohanIyanI sattA hotI nathI (A be sattAmAM rahyA nathI hotA, tethI te eka mithyAtvakarmano upazama karI upazama samyak daSTi thAya che. prathama upazama samakita mithyAtva guNasthAne karaNa vaDe darzanamohane upazamAvI jIva je samyaktva pAme che te prathamopazama samyakatva kahevAya che. ATha samayathI zarU karI pAMca miniTa sudhI deha 16
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama tathA AtmAnI bhinnatA vede che, te kALanA samakitane nizcayathI vyavahAra samakita' kahevAmAM Ave che. A kALathI vadhAre kALa mATe bhinnatA vedavA jIva samartha thAya tyAre te samakita "prathamopazama' - prathamanuM upazama samakita kahevAya che ane upazama zreNimAM sarva kaSAyone upazamAvI jIva ananya vItarAgatA vede che te dvitIyopazama - dvitIya upazama samakita gaNAyuM che. upazama samakitamAM kaSAyano udaya raheto nathI. anAdi mithyAdRSTine eTale ke jeNe pahelAM upazama samakita meLavyuM nathI tevA jIvane eka mithyAtva prakRttino upazama hoya che, kAraNa ke tene mizra mohanIya ke samyakatva mohanIyanI sattA hotI nathI, paNa jyAre te jIva upazama samyakatvane prApta thAya che tyAre te samyakatvanA kALamAM mithyAtvanA paramANuone TukaDA karI mizra mohanIya ke samyakatva mohanIya rUpe pariNAve che; tethI te pachIthI tene traNa prakRttinI sattA thAya che. pAMca miniTathI zarU karI jeTalA kALa mATe te mithyAtvane upazamAve teTalA kALa mATe te cothA guNasthAne che ema kahevAya. AvA eka vakhata paNa upazama samakitano anubhava meLavI je mithyASTimAM pAcho Avyo hoya te sAdi mithyASTi, ane jeNe eka paNa vakhata upazama samakitano anubhava karyo na hoya te anAdi mithyASTi kahevAya che. upazama samakita meLavyA pahelAM mithyAtvanA anya be vibhAga thaI zakatA nathI, jIva mithyAtvanA daLiyAne mizra mohanIya ke samyaktva mohanIya rUpe pariNAmAvI zakato nathI, tethI anAdi mithyASTine eka mithyAtva mohanIyano ja upazama hoya che, tyAre sAdi mithyAdRSTimAM koIkane traNa ane koIkane eka prakRtinI ja sattA hoya che. tethI tene traNano ke ekano upazama thAya che. upazama eTale zuM? anivRttikaraNamAM karelA aMtarakaraNa vidhAnathI samyakatvanA kALamAM je udaya AvavA yogya mohanIyanA niSeka hatA teno ahIM abhAva karyo arthAt tenA paramANuone anyakALamAM udaya AvavA yogya niSekarUpa karyA; tathA anivRttikaraNamAM ja karelA upazama vidhAnathI je te kALamAM udaya AvavA yogya niSeka hatA, te uriNArUpa thaIne A kALamAM te udayamAM na AvI zake tevA karyA. A pramANe jyAM sattA to hoya paNa teno udaya na hoya tenuM nAma upazama che. A 107
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mithyAtvanA upazamathI thayeluM prathama upazama samyakatva che, te cothAthI sAtamA guNasthAna sudhI AvI zake che. aMtarakaraNa thavAthI amuka kALa mATe jIvanAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyo zAMta thAya che. e vakhate jIva prasannatAno AnaMda vede che. te vakhate pharIthI mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya thavAthI te saMsArIbhAvamAM otaprota banI jAya che. paNa je anubhava thayo che tenI smRti, tene te dazAmAM javA vAraMvAra preraNA ApyA kare che, tenI A lAgaNIne sadguru potAnI mudrA, vANI ane AMkhonA zAMta rasathI vadhAre ne vadhAre vega Ape che. jIva e RNano svIkAra karI, tenAthI niSpanna thatI zAMtinuM vedana kare che. te kAraNe tene sapuruSa prati ahobhAva ane vinaya utpanna thaI vadhe che. tenAmAM vinaya jAgavAthI 'sapuruSa mahAna che, temanI pAse pote alpa che' evo laghutvabhAva te saprema svIkAre che. pote potAne alpa tathA nirbaLa bhAsavA chatAM sadgurunA Azraye samartha ane sabaLa thavAnA bhAva vadhAre che. Ama thavAthI jIvano mAnabhAva tUTato jAya che, tenA anusaMdhAnamAM tenAM aMtarAya ane darzanamoha paNa kSINa thatAM jAya che. pariNAme adha:karaNa, apUrvakaraNa tathA anivRttikaraNa vAraMvAra karI te aMtarakaraNano samaya vadhArato jAya che. A rIte AgaLa vadhavA mATe te prArthanAno mukhyatAe ane kSamApanA tathA smaraNano gauNatAe sahAro leto jAya che. Avo bhAva jIvane ekasarakho satata raheto nathI, ghaNIvAra darzanamoha ane cAritramohano baLavAna udaya tene viparita mArgamAM jaladIthI kheMcI jAya che. AvI dvidhAvALI sthitithI choDAvavA mATe tene zrI sadaguru anitya, azaraNa, azuci, ekatva Adi bAra bhAvanAonI samajaNa ApI vairAgyamAM vizeSa dRDha kare che. saMsAranI asAratAnI samajaNa vadhatAM, saMsAranI Asakti ghaTatAM e jIva saMsArane svArthamaya samaje che, klezamaya jANe che ane tenAthI chUTavAnA manobhAva majabUta kare che. te vakhate zrI sadgururUpI puruSanI niSkAraNa karuNA tene vadhAre ne vadhAre AkarSaNa kare che. sadgurunuM kahyuM karavAnA bhAva potAnA aMtaramAM svIkAre che, tenA 108
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama phaLarUpe te jIvamAM kaSAyone saMyamita karavAnuM, kaSAyone anudita rAkhavAnuM sAmarthya vadhatuM jAya che. A sAmarthyanA AdhAre te jIva pAMca miniTa ke tethI vadhAre samaya mATe anaMtAnubaMdhI cokaDI ane darzanamohanI trika upazamAvI zake che, tyAre te bIjA prakAranuM samakita athavA prathama upazama samakita pAmyo kahevAya che. ATalA kALa mATe te cothA guNasthAne rahe che, ane jyAre kaSAyano ke mithyAtvano udaya thAya tyAre te cothA guNasthAnathI vyuta thAya che. te jIvane jo mithyAtvano udaya thAya to te cothA guNasthAnathI nIkaLI, trIjA guNasthAne AvI sIdho pahelA guNasthAne utarI jAya che, ane jo tene anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya Ave to te cothA guNasthAnethI trIje AvI, bIjA guNasthAne thaI pahelA guNasthAne Ave che. bIjA guNasthAne mithyAtvano udaya AvatAM pahelA guNasthAne utare che, te pahelAM tene mithyAtvano udaya na hovAthI - alpakALa mATe eTale ke eka samayathI cha AvalikA sudhInA kALa mATe tene samakitano - AtmAnA anubhavano svAda rahe che. AthI A bIjA guNasthAnane sAsvAdana ke sAsAdana guNasthAna kahe che. nizcayathI vyavahAra samakita e samyatva parAkramanuM jema bIjuM pagathiyuM che, tema upazama samakita e samyatva parAkramanuM trIjuM pagathiyuM che. upazama samakita sudhI AvyA pachI jIvane sadguru pAsethI vizeSa spaSTa mArgadarzana maLe che, athavA to sagunA mArgadarzanane te jIva vizeSa spaSTatAthI samajI zake che, Ama sagurunuM mArgadarzana samajavA mATe jIva vadhAre pAtra thato jAya che. A dazAe sattAgata ghAtakarmonI sthiti aMta:koDAkoDI sAgaropamanI rahevA sAthe thatAM navA baMdha paNa aMta:koDAkoDI sAgaropamanA ja baMdhAya che. ATalI thayelI vizuddhinA prabhAvathI sadguru pratinA prema tathA zraddhA to vadhe ja che, paNa sAthe sAthe arpaNabhAvanI paNa zarUAta thAya che, "he gurudeva! huM tamAre zaraNe chuM, mAre karmanI jALathI chUTavuM che." Ama prathama ratna 'prArthanA' nuM mahAbhya te jIva aMtaramAM vede che. 109
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha e dvArA tene AtmAnAM astitva ane nityatva e be padanuM yathArthapaNuM jaNAya che. A be padanuM zraddhAna ane satparuSanuM zaraNa tenA vIryane khIlave che. jIvamAM evo bhAva cAle che ke mAre saMsArane kSINa karavo che. mAre saMsArathI nyArA thavuM che, A bhAva tenA aMtaraMgamAM vyaktapaNuM dhAraNa karato jAya che. A samaye sadguru tene premanAM tathA preraNAnAM piyuSa pAIne samajAve che ke, "A saMsAramAM je du:kha jIva vede che, te enAM pUrvakarmanuM phaLa che. jIve pUrvamAM je je bhUlo karI che tenA phaLarUpe tene mATe asahAyasthiti utpanna thAya che. A samaja jema jema jIvamAM vadhatI jAya che tema tema karmathI chUTatA javAnI tenI bhAvanA gherI thatI jAya che tethI te sadgurunuM zaraNa majabUta karavA icche che. e vakhate niSkAraNa karuNA karI, parama premathI teno hAtha rahI, tene zrI saruSa ucita mArgadarzana Ape che, ane samajAve che ke pUrvakRta karmo je mithyAtvane kAraNe bAMdhyA che te karmono nAza karavAno che, sAthe sAthe mithyAtvano nAza karI navAM karmabaMdhanathI bacavAnuM che. pote sevelA mithyAtvane kAraNe pote svarUpanAM sukhathI vaMcita thayo che, paNa sAthe sAthe sadeva, sadguru ane sanzAstranI azAtanA karI paramArthanI je badhI aMtarAyo bAMdhI che, te aMtarAyo teNe toDavAnI che. aMtarAya karma AtmAnAM vIryane gopave che, eTale ke AtmAne hInavIrya karI nAkhe che. hInavIrya banelo jIva anya karmo sAme jIta meLavI zakato nathI, tethI vizeSa vibhAvamAM jaI navAM karmo upArjana kare che. A prakAre bAMdhelI aMtarAyo zrI guru tathA zrI prabhunAM zaraNe jaI, pazcAtApa karI pUrve karelAM karmonI kSamA mAgavAthI tUTatI jAya che. jema jema aMtarAya tUTatI jAya che, ghaTatI jAya che tema tema jIvanuM vIrya khIlatuM jAya che. A ja prakriyAne paramArthe samajavI hoya to samajI zakIe ke prabhunAM zaraNe javAthI jIvanA ATha rucaka pradezo - zuddha pradezo prabhunA sarva pradezonA zaraNe jAya che ane temAM bhaLI jAya che. eTale ke prabhunA asaMkhya zuddha pradezomAM ATha rucaka pradezano umero thAya che. bIjI bAju jIvanA asaMkhya pradezamAMthI ATha pradeza ochA thaI azudhdha pradeza rUpe rahe che. emAM 11)
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama zudhdha ane azudhdha pradeza vacce je laDAI cAle che temAM zudhdha pradezamAM vadhu saMkhyAbaLa ane satyano pakSa hovAthI tenI jIta thAya che. asaMkhya ochA ATha jeTalA azudhdha pradezo zudhdha pradezanuM zaraNuM levA taiyAra thAya che, ane zudhdha pradezonA mArgadarzana anusAra azudhdha pradezo zudhdha thavAno puruSArtha Adare che. A rIte sadgurunAM zaraNamAM javAthI jIva karma sAme sahelAIthI jIta meLavato jAya che, kAraNa ke moTuM saMkhyAbaLa tathA satunA AzrayavALA zudhdha pradezo, nAnA saMkhyAbaLa ane asatunA AzrayavALA azudhdha pradezo para sahelAIthI vijaya meLavI zake che. A vijaya mATe jIva prArthanA tathA kSamApanA e ratnadrayanI sahAyathI samyaktva parAkramanA cothA sopAna mATe taiyArI karato jAya che. potAne saMsArathI choDAvavA mATenI tathA sarva klezathI bacAvavA mATenI prArthanA tathA potAne vartatI sarva vidbhakArI sthiti UbhI thavA mATe je pUrvakama javAbadAra hoya tenI kSamApanA karatA rahevAthI jIvanuM vIrya vadhatuM jAya che, zraddhAna UMDuM thatuM jAya che, pariNAme jIvano puruSArtha paNa vadhato jAya che. A puruSArthanA phaLarUpe te jIva amuka kALa mATe zAMti tathA sthiratA vede che, lezamaya ane azAMtimaya paristhitimAM paNa amuka kALa mATe te jIva chUTo paDI zAMti meLavI zake che, vedI zake che. Ama tenA jIvanarathane sapuruSa ane sagururUpI sArathI maLavAthI, mithyAtvathI gherAyelA tenA AtmAne mithyAtvano nAza karavAno upAya A sArathI pAsethI maLe che. pariNAme teno sadguru mATeno pUjyabhAva tathA ahobhAva vadhato jAya che. atyAra sudhI saMsAranA je rAgabhAvamAM te racyopacyo raheto hato temAM tene sadguru pAsethI zuddha premanI jhAMkhI tathA anubhUti AvatAM tenI zreSThatA te jIva anubhave che. rAgabhAvamAM je pratibhAvanA badalAnI apekSA che, tenI sAme premamAM nirapekSa kalyANabhAva rahelo che; A nirapekSa kalyANabhAvanI anubhUti tene sadguru taraphathI maLe che, ane te apekSArahita premabhAva jANavAno ane keLavavAno padArthapATha zIkhavAnI zarUAta kare che. tenAmAM prathama kakSAmAM sadguru mATe nirmaLa premabhAva jema jema jAgato jAya che tema tema tenAmAM zrI sadaguru mATe alpakALa mATe arpaNabhAva Avato jAya che. 111
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AvA saMjogomAM jIva sAmAnyapaNe be prakAranA bhAvo sAthe vede che. eka tarapha te zrI sadguru mATe ahobhAva, prasannatA ane temAMthI janmatI zAMtinuM vedana kare che; tyAre bIjI tarapha e zAMti tathA prasannatAne ghAtaka, bAdhArUpa evA mithyAtvane mATe veSabhAva paNa vede che. jAgatA mithyAtva pratinA dveSabhAvane majabUta karavA tathA upakAraka pratinuM AkarSaNa vizeSa nirmaLa karavA zrI sadguru e jIvane AtmAnAM che padanI kalyANarUpa thAya e rIte samajaNa Ape che. jIvane AtmAnAM astitva tathA nityatvanuM zraddhAna to AvuM ja che, paNa pote je karma azAMtirUpe vede che teno bAMdhanAro pote ja che, ane bhAvimAM jo A prakAranAM karmo bAMdhaze to teNe ja bhogavavA paDaze e zraddhAna karavAmAM arthAt AtmAnAM kartRtva ane bhokatRtva bAbatamAM je kacAza rahI hatI jenA kAraNe pratyeka pratikuLa saMjoga mATe te nimittane doSa Apato hato tenI sudhAraNA karAvavA mATe zrI sadguru tene Azrava, saMvara, tathA nirjarA e traNa bhAvanAonI sAmAnyapaNe samajaNa Ape che. teo jIvane samajAve che ke vartamAna sArI ke narasI sthitimAM mUkAvA mATe tArI pUrva vartanA ja javAbadAra che, nimittane doSa devAthI tArI sthitimAM koI sudhAro thaze nahi, mATe bAhyano A badho kuTAro choDI tuM jo tArAmAM sthira thAya to karma bAMdhavAnA ane bhogavavAnA A vaMToLamAMthI tuM chUTI zake. ATalI samajaNe pahoMcyA pachI, svamAM sthira thavAnuM mahAbhya samajyA pachI, teno upAya jANavA ane AcaravA te jIva vizeSa Atura thato jAya che. A sthiratA keLavavA, jALavavA ane vadhAravA mATe samyakatva parAkrama mATenA trIjA ratna 'maMtrasmaraNa" bAbatanI UMDI samajaNa zrI sadguru jIvane ApatA jAya che. teNe smaraNamaMtra raTavAnuM zarU to karyuM hoya che, paNa kamanuM baLa vizeSa rahetuM hovAthI te svarUpamAM sthira thaI zakato nathI; tenuM yathArtha mahAbhya pakaDI zakato nathI. paNa te mahAbhya samajAtAM, prayatnathI sthiratA anubhavAtAM te 'maMtrasmaraNa" no vizeSa Azraya tathA AdhAra letA zIkhe che. tenI sAthe navAM AvatAM karmone aTakAvavA mATe tenA para prArthanA khUba upakAra kare che; jUnAM bAMdhelAM karmo zithila thAya athavA nirjare te 112
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama mATe kSamApanA tenA jeTalo ja ke tethI paNa vadhAre upakAra kare che, vaLI karmanA udayanI vacce rahIne paNa svarUpamAM sthira thaI saMvara tathA nirjarA e baMnenuM jora vadhAravAmAM maMtrasmaraNa khUba upakArI thAya che - Ama prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNa e traNe aMganI tAtvika samajaNa tene maLatI jAya che. jema jema A samajaNa spaSTa thatI jAya che, tema tema A traNeno vizeSa chatAM vizada upayoga karatAM te jIva zIkhato jAya che. je kALe jIva smaraNamAM sthira rahI zakato nathI te kALe potAne A anicchanIya dazAmAMthI choDAvI, sthira karavA te jIva zrI prabhune hRdayathI prArthanA kare che. te prArthanAnA prabhAva tathA phaLarUpe potAnuM vIrya khIlavI puruSArtha karavA te kaTibaddha thAya che. sAthe sAthe te potAnA hInavIrya mATe, tathA je karmane kAraNe pote hInavIrya thayo te karma mATe paNa te pazcAttApapUrvaka zrI prabhu pAse kSamA mAge che. A uparAMta te potAnuM vIrya baLavAna karavA prArthanA paNa karato jAya che. Ama karatAM karatAM zrI prabhunI preraNAthI tenAmAM evA bhAva jAge che ke, "prabhu! mAre tArA jevuM thavuM che." A prArthanA tene khUba upakArI thAya che. AvI prArthanA karavAthI tenuM vIrya khUba ulase che, ane te adha:karaNa, apUrvakaraNa ane anivRttikaraNa karatAM karatAM AtmAne dehathI chUTA pADavAnI prakriyAno samaya krame krame vadhArato jAya che. anaMtAnubaMdhI kaSAya ane mithyAtvanAM daLiyAM lAMbA gALA sudhI dabAvI rAkhatAM ane krame krame kSINa karatAM zIkhe che. Ama vikAsa karatAM karatAM evo samaya Ave che ke te jIva eka muhUrtakALa (aDatAlIsa miniTa) sudhI dehAdi parapadArthothI bhinna rahI zake che. ane te eTalo vIryavAna thaI jAya che ke dehamAM liptapaNuM dekhAvA chatAM pote dehathI bhinna che evI sabhAnatA TakAvI zake che. darzanamohanI traNe prakRtine dabAvyA pachI, samyaktva mohanIya sivAyanI mithyAtva mohanIya ke mizra mohanIya prakRtine udayamAM AvavA deto nathI. jIva jyAre adhaHkaraNa, apUrvakaraNa ane anivRttikaraNa kare che, ane anivRttikaraNanA aMtabhAgamAM aMtarakaraNa karI eka muhUrta mATe mithyAtvane udayamAM AvavA deto nathI, tyAre te samyakatvane meLave che. aMtarakaraNanA A kALamAM jIva 113
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobhanA spardhakonA TukaDA karI - khaMDa khaMDa karI nirjarA karavA mATe tene apratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA ane lobhamAM saMkramAve che. sAthe sAthe mithyAtvanA spardhakono anubhAga ghaTADI tene mizra mohanIya tathA samyakatva mohanIyamAM pariNamAve che. mithyAtva mohanIya e eTaluM baLavAna karma che ke jIva tenI sIdhI nirjarA karI zakato nathI, tethI mithyAtvanA amuka spardhakonA te khaMDa (TukaDA) kare che, ane teno rasa toDI nAkhe che. rasa tUTatAM te mizra mohanIyarUpe pariName che. te mizra mohanIyano keTaloka bhAga sattAmAM jAya che, keTaloka bhAga udayamAM AvyA vinA ja nirjarI jAya che, ane keTaloka bhAga samyakatva mohanIyA rUpe pariName che. darzanamohanI A traNa prakRtimAM je mithyAtvano anubhAga (rasa) che, tenA anaMtamA bhAge mizramohanIyano anubhAga che; ane tenA anaMtamA bhAge samyakatva mohanIyano anubhAga che. samyakatva mohanIyanI prakRti dezaghAtI che, teno udaya hoya to paNa samyaktvano ghAta thato nathI, kiMcita malinatA thAya che. A samyaktva mohanIyanA daLiyAM eTalAM pAtaLAM hoya che ke te jhaDapathI nirjarI jAya che. anaMtAnubaMdhI cokaDInuM visaMyojana ane mithyAtvanuM saMkramaNa karavAnI prakriyA eka muhUrta sudhI jIva calAve che tyAre tenA aMte A karmonAM daLiyAM jIva eTalAM toDI nAkhe che ke A sAte prakRtinI sthiti pacAsa lAkha karoDa sAgaropama karatAM nyUna thaI jAya che. (eka kroDAkroDI sAgaropamanA 50 % thI ochI) ane tenAthI evI sthiti nirmANa thAya che ke A karmanAM baLavAnapaNA karatAM jIvanuM baLavAnapaNuM vizeSa ja rahe che, jethI samyaktva mohanIya sivAyanI mithyAtvanI bIjI be prakRtio udayamAM AvI zakatI nathI. aMtarakaraNanA upazamakaraNano kALa pUro thayA pachI paNa anaMtAnubaMdhI cokaDI ke darzanamohanI samyakatva mohanIya prakRti sivAyanI prakRtine jIva udayamAM AvavA deto nathI. mAtra samyakatva mohanIya je dezaghAtI che te ja udayamAM AvI zake che. ahIM mithyAtva vA samyak mithyAtvanA vartamAnamAM udaya AvavA yogya niSekono udaya thayA vinA ja nirjarA thAya e kSaya che, tathA tenA ja bhAvikALamAM udaya AvavA 114
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama yogya niSakonI sattA hoya te upazama che. te sAthe samyaktva mohanIyano udaya varte che, tevI sthiti hoya te kSayopazama che. AvuM samala tattvArtha zraddhAna te kSayopazama samyaktva che. AvuM kSayopazama samyaktva cothAthI agyAramA guNasthAna sudhI hoI zake che. temA moTAbhAganA anaMtAnubaMdhI tathA mithyAtvano kSaya ane nAnAbhAgano upazama hoya che. (jyAM sudhI karma sattAmAM che paNa udayamAM AvatuM nathI tyAM sudhI te upazama che.) darzanamohanI utkRSTa sthiti sIttera kroDAkroDI sAgaropama ane cAritramohanI utkRSTa sthiti cAlIsa kroDAkoDI sAgaropamanI sarakhAmaNImAM pacAsa lAkha karoDa sAgaropamanI sthiti ghaNI nAnI kahI zakAya, tethI nakkI karI zakIe ke kSayopazama samakitamAM moTA bhAganAM karmono kSaya ane nAnAbhAganAM karmono upazama thAya che. A samakita prApta thayA pachI jIva sahelAIthI mithyAtvamAM sarI paDato nathI, ane cothA guNasthAnathI nIce utarato nathI. mAtra je samyakatvane duSita karI zake paNa haNI zake nahi evA nirbaLa prakAranuM samyaktva mohanIya udayamAM rahe che. A guNasthAne jIva sattAgata anaMtAnubaMdhI cokaDI ane mithyAtvano kSaya karavA puruSArthI rahe che. AvuM kSayopazama samyakatva e samyakatva parAkramanuM cothuM sopAna che. kSayopazama samakita pAmyA pachI jo tene vamavAmAM na Ave, choDI devAmAM na Ave to vadhumAM vadhu paMdara bhave te jIva mokSa pAme che. upazama samakita meLavyA pachI paNa mokSa mATenI kALa maryAdA e ja che. eTale ke upazama samakitane kSayopazamAM samakitamAM tvarAthI palaTAvI zakAya che. samyakatva prApta karyA pachI jIvane anaMta saMsAra nathI, soLa bhava nathI, mAThI gati nathI. tene uttarottara AtmasukhanI vRddhi thatI jAya che, sAthe sAthe TUMkAgALe mokSapadanI prAptinuM abhayavacana tene maLe che. A apUrva ArAdhana karavA mATe zrI satparuSa jIvane abhinaMde che, ane sAthe sAthe cetavaNI paNa Ape che ke jo teNe jAgelI sumatine pAchI suSupta thavA dIdhI, to tenAthI ghaNAM navAM karmo bAMdhI mithyAtvane poSaNa apAI jaze, uparAMta te mithyAtvane udayamAM AvI zake evuM sabaLa thavA deze to tenuM mahAmUluM samati jhuMTavAI jaze, vabhAI jaze, ane ghaNA lAMbA gALAnuM saMsAra paribhramaNa tenuM vadhI jaze. paraMtu jo te padmanI 115
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jema (kamaLanI jema) alipta rahI, saMsArathI virakta banI, ratnatrayanI ArAdhanAmAM lIna thaze to te jIva AtmAnA anaMta guNonA aMzono bhoktA thato thato samyaktva parAkramanAM AgaLanAM sopAne jaI zakaze. A avasthAnI saphaLatA mATe zrI sapuruSa e jIvane AtmAnAM cha padanI samajaNa vizeSa UMDANathI Ape che, sAthe sAthe vairAgyane sUcavanArI tathA vadhAranArI bAra bhAvanAono bodha UMDANathI kare che. mithyAtvano baLavAna udaya nIkaLI jatAM, eka bAju saMsAranI anubhavAtI asAratA ane bIjI bAju cha padanAM zraddhAnathI jAgatA vIryane kAraNe AtmAmAM evo bhAva ghuMTAya che ke, "mAre tvarAthI saMsArathI chUTavuM ja che; huM saMsArathI nyAro chuM.' prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNanI sahAyathI A bhAvanAnuM evuM baLavAnapaNuM thatuM jAya che ke krame krame jIva te maya banato jAya che. eTale AtmAnI dehathI chUTA thavAnI prakriyA vAraMvAra thatI jAya che. pariNAme sattAgata rahelAM mithyAtva tathA anaMtAnubaMdhI cokaDIrUpa karmo nabaLAM paDatAM jAya che. emAMthI evo samaya Ave che ke jIvane chUTavA sivAyanI koI paNa pravRttimAM ke bhAvamAM rasa raheto nathI, sthiratA AvatI nathI. AvI dazA ekadhArI covIsa kalAka sudhI rahe tyAre jIva uttama parAkrama karI samyakatva siddhinuM pAMcamuM sopAna 'kSAyika samyakatva meLave che. darzanamohanI traNe prakRti tathA cAritramohanI anaMtAnubaMdhI cokaDInA sarva niSekono sarvathA nAza thavAthI, je atyaMta nirmaLa tatvArtha zraddhAna thAya che te kSAyika samyatva che. kSAyika samyatva cothAthI sAtamA guNasthAna sudhImAMnA koI paNa guNasthAne thaI zake che. kSAyika samyatva anaMtAnubaMdhI cokaDInuM visaMyojana thAya, te pachIthI mithyAtvano sarvathA nAza karyA pachI ja thAya che. anaMtAnubaMdhI kaSAyanI samyaktva thatAM be avasthAo thAya che, kAM aprazasta upazama thAya che, agara visaMyojana thAya che. je karaNa vaDe upazama vidhAnathI upazama thAya che tenuM nAma prazasta upazama che tathA udayano abhAva tenuM nAma aprazasta upazama che. anaMtAnubaMdhIno prazasta upazama thato ja nathI, paNa mohanIyanI anya prakRtiono prazasta upazama thAya che. ane anaMtAnubaMdhIno 116
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama aprazasta upazama thAya che. vaLI, je traNa karaNa vaDe anaMtAnubaMdhInA paramANuone cAritramohanI anya prakRtirUpa pariNamAvI anaMtAnubaMdhInI sattAno nAza karavAmAM Ave tenuM nAma visaMyojana che. kSayopazama samyaktvamAM koIne anaMtAnubaMdhIno aprazasta upazama thAya che, ane koIne visaMyojana thAya che. kSAyika samyaktva to anaMtAnubaMdhInuM visaMyojana thayA pachI ja Ave che. pahelAM anaMtAnubaMdhIno kSaya thAya ane te pachI ja mithyAtvano kSaya thAya. jo koI jIva anaMtAnubaMdhIno kSaya karyA pachI, mithyAtvano kSaya karI na zake to te pharIthI anaMtAnubaMdhI karma bAMdhI, mithyAtvane paNa vadhAre che. ane kSAyika samakita letAM letAM aTakI jAya che. tyAre je jIva mithyAtvane toDavAmAM saphaLa thAya che te jIva adhaHkaraNa, apUrvakaraNa ane anivRttikaraNanI sahAyathI mithyAtvanAM paramANuone mizramohanIya rUpe vA samyaktva mohanIya rUpe pariNamAve che, athavA tenI nirjarA kare che. A pramANe te mithyAtvanI sattAno nAza kare che. vaLI, mizra mohanIyanA paramANuone samyaktva mohanIya rUpe pariNamAve vA tenI nirjarA kare, A pramANe te mizra mohanIyano nAza kare che. samyaktva mohanIyanA niSeko udayamAM AvI bhogavAine kharI jAya che. jo tenI sthiti ghaNI hoya to tene sthitikAMDaghAtAdika vaDe ghaTADe, ane jyAre te prakriyA pUrI thavAno eka samaya bAkI hoya tyAre te kRtakRtya vedaka sabhyaSTi thAya che. A eka samayamAM te ekapaNa mithyAtvanA paramANune svIkArato nathI, paNa je thoDAM pUrva nibaMdhita paramANuo zeSa rahyAM hoya tene mAtra vedana karI, bhogavI nirjarAvI nAkhe che. Ama A pUrNa prakriyAmAM anukramathI mithyAtvanA niSakono nAza karI te jIva kSAyika samakitI thAya che. pratipakSI karmanA abhAvathI A samakita nirmaLa che, athavA mithyAtvarUpI raMjanAnA abhAvathI vItarAga che. kSAyika samakita prApta karyA pachI teno kyAreya paNa nAza thato nathI, te sadAya tenI sAthe ja rahe che. upazama ke kSayopazama sabhyaSTine anaMtAnubaMdhInA visaMyojanathI tenI sattAno nAza thayo hoya, ane te mithyAtvano kSaya na karatAM pharIthI mithyAtva bAMdhe to te 117
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sAthe sAthe anaMtAnubaMdhI cokaDIno paNa baMdha kare. ane pharIthI tenI sattAno sadbhAva thAya. kAraNa ke mithyAtva anaMtAnubaMdhInA baMdhanuM kAraNa che. mithyAtva gayA pachI anaMtAnubaMdhInI sattA kadI paNa saMbhavatI nathI. pratyeka jIva kSAyika samikata letAM pahelAM vedaka samyaktva anubhave che. kSAyika samyaktvanI sanmukha thatAM, aMtaramuhUrta kALamAM jyAre mithyAtva prakRtino kSaya jIva kare che tyAre tene darzanamohanI mAtra be prakRtinI ja sattA rahe che. pachI jyAre mizra mohanIya prakRtino paNa kSaya jIva kare che tyAre tene eka samyaktva mohanIya ja sattAmAM rahe che. te pachIthI sthitikAMDaghAta Adi kriyA karI tene ati alpa kare che. ane jyAre chellA samaye te sthitikAMDaghAtAdi koI paNa kriyA na karatAM chellAM samyaktva mohanIyanA daLiyAMne khapAve che tyAre te kRtakRtya vedaka sabhyaSTi nAma pAme che. pachInA samaye ja te kSAyika samitI thAya che. Ama kSayopazama samakitImAMthI kSAyika samikatI thatI vakhatanA chellA samaye jIva vedaka samikatI thAya che. A rIte vedaka samyaktvano kALa mAtra eka ja samayano che. A parAkrama eTaluM moTuM che ke enA prabhAvathI, Akho loka game tevo uparataLe thAya, tema chatAM paNa kSAyika samakitI vadhumAM vadhu traNa bhave sarva karmothI mukta thAya ja che. jIva jo vizeSa puruSArthI hoya to te ja bhave, nahitara vadhumAM vadhu trIjA bhave to mukta thAya ja, evo niyama che. kSAyika samakita thatAM tvarAthI sidhdha thavAnuM abhayavacana jIvane maLe che. mithyAtvarUpI cakravyuhamAM je jIva anAdikALathI anaMtAnaMta bhavamAM chedAyo ane bhedAyo che, AkhA lokamAM mithyAtvarUpI zatruno dAsa banI je jIva yAcaka banIne bhaTakyo che, te jIva satpuruSanAM zaraNane grahIne A mahAna zatruno nAza karI, mAtra be ghaDI jevA alpakALamAM AkhA lokanA svAmI thavAnuM abhayavacana meLavI zake che e zrI satpuruSanA ati mahAna upakAranI ane samyaktva parAkramanA pAMcamA pagathiyAMnI balihArI che. kSAyika samita lIdhAM pachI jIvane dehathI chUTA paDavA mATe pahelAM karatAM anekagaNI ochI mahenata paDe che, eTale ke thoDA puruSArthe te dehathI chUTo paDI 118
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama zake che. ahIM sudhI AvyA pachI te jIvanAM lakSaNo, sthiti Adino anubhava thato jAya che. te jANe che ke - jIvotti havadi cedA uvaogavisesido SaT kattA / __ bhottA ya dehamatto Na hi mutto kammasaMjutto || A jIva jIvavAvALo che, cetanAvALo athavA anubhava karavAvALo che, jJAnadarzana upayogano dhAraka che, svayaM samartha che, kartA che, bhoktA che, zarIramAtra AkAradhArI che, amUrtika che, saMsArAvasthAmAM karma sahita che. - zrI kuMdakuMdAcArya (paMcAstikAya) jIvo uvaogamao amutti kattA sadehaparimANo / bhottA saMsArattho, siddho so vissAsoDDhagai / / je jIve che, upayogamaya che, amUrtika che, kartA che, potAnA zarIra pramANa che, bhoktA che, saMsAramAM sthita che, siddha che ane urdhvagamana karavAnA svabhAvavALo che te jIva che. - zrI nemicaMdra siddhAMtadeva (dravyasaMgraha) samatA, ramatA, uradhatA, jJAyakatA, sukhabhAsa, vedakatA, caitanyatA, e saba jIva vilAsa. - zrI banArasIdAsa (samayasAra nATaka) A avasthAe pahoMcyA pachI, zrI satpaSa kSAyika samyatvano adbhuta mahimA samajAvIne te padathI paNa AgaLa vadhavA jIvane preraNA kare che. sAthe sAthe jIvane paNa sapuruSamAM prema, zraddhA ane arpaNatA vadhatAM gayAM hoya che, eTale temano bodha te vadhAre sArI rIte avadhArI zake che. 119
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sapuruSanA e bodha dvArA jIvane prabhaAjJA ane guru AjJAnuM mahatva samajAya che. jema jema tenI Atmazuddhi vadhatI jAya che tema tema tene prabhu tathA gurunuM kahyuM karavAthI keTalo lAbha thAya che teno, anubhava sAtheno aMdAja Avato jAya che. AthI te zrI puruSanI ane prabhunI baLavAna preraNAne kAraNe satata prabhunI AjJAmAM rahI zakAya to sAruM, evA bhAva bhAvato thaI jAya che. ane tenA haiyAmAMthI prArthanA UThe he nityAnaMdamAM rAcatA prabhu! tamArA zuddha thayelA AtmAne huM khUba bhAvathI vaMdana karuM chuM. ane bhaviSyamAM mane tamArA jevA karavA mATenuM je abhayavacana ApyuM che te mATe tamAro khUba khUba upakAra mAnuM chuM. vaLI, tamArI AjJAmAM rahevAthI ane AjJAnusAra vartavAthI keTalo uttama lAbha mane thavAno che tenI samajaNa dinapratidina vadhatI jAya che. A samajaNa pramANe huM Apane prANuM chuM ke samyakatva parAkramane lIdhe je kaMI puNya mAre baMdhAyuM hoya, te puNyano upayoga huM tamArI AjJAmAM rahevA mATe karuM, eka paLa mATe paNa tamArI AjJA bahAra ke viruddha vatuM nahi evI mane zakti Apo. koI paNa saMjogomAM huM AtmAne bhUluM nahi, ane pragaTa ke apragaTapaNe huM tamArI sevAmAM ja rahuM, AjJAmAM ja rahuM evI kRpA karazo." AvA prakAranI prArthanAnA prabhAvathI te jIva dhAre tyAre smaraNamAM lIna thaI AtmAnubhavamAM jaI zake evI suvidhA tene vAraMvAra maLavA lAge che. pariNAme te zAMtinuM vedana vadhAre ne vadhAre karato jAya che, ane tene kaSAyo saMyamamAM AvatA jAya che. darzanamohano nAza thayA pachI, krame krame teno cAritramoha nabaLo thato jAya che. pariNAme AtmAnubhavamAM vinarUpa thAya tevA saMsArI padArthono tyAga baLavAna thaIne karatAM zIkhe che. A rIte te pAMcamAM guNasthAnano bhoktA thAya che, ahIM tenAM mana, vacana ke kAyA amuka aMze zrI prabhunI ane gurunI AjJAmAM pravartatAM thAya che. tethI te jIvamAM zAMti, samatA ane sthiratAnI vRddhi thatI jAya che. AvA anubhavanA AdhAre te jIva zrI prabhu sAthe ane guru sAthe tAdAbhyapaNuM - 120
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama ekarUpatA anubhavavA talapApaDa thato jAya che, tethI te potAnAM mana, vacana tathA kAyA sarjAze zrI prabhune soMpI sarvasaMga parityAga karavAnI taiyArI zarU kare che. sAthe sAthe te potAnA sUkSma thayelA svacchaMdane DAmavA je uttama cAritra pALavAnuM che teno AraMbha kare che. temAM aMtaraMgathI mana, vacana tathA kAyAno svachaMda toDatA javo, sAthe sAthe anupakArI evA sarva saMsArI padArthono rasa toDI, tenA tyAgamAM pravaryA rahevuM evI tenI vartanA thatI jAya che. Ama karatAM karatAM jyAM sudhI tenAM apratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA, lobha dabAya che - udayamAM AvI zakatAM nathI, tyAM sudhI te jIva pAMcamA guNasthAne rahe che, ane jyAre te jIva pratyAkhyAna kaSAyone sattAmAM ja rAkhavA samartha thAya che, udayamAM mAtra saMjvalana kaSAyone ja AvavA de che tyAre te jIva chaThThA guNasthAne vase che; arthAt prabhune potAnAM mana, vacana, kAyAnI soMpaNI karI pote AjJAdhIna bane che. A sthiti te samyaktva parAkramanuM chaThuM sopAna che. chaThThA guNasthAne jIva mana, vacana, kAyAnA svacchaMdane choDI, AjJAne AdhIna thaI vartato hovAthI te AkhA jagatanI parataMtratA tyAgI svataMtra thAya che. jagatamAM banatA prasaMgo saMbaMdhI, tathA jagatanI bhoga upabhoganI sAmagrI mATe te spRhA choDI potAnA AtmAne karmanI jALamAM phasAto rokI zake che. jagatanA padArthonI tucchatA tene vadhAre ne vadhAre samajAtI jAya che ane anubhavAtI paNa jAya che, eTale tenA upabhogamAM rAcavAnuM alpa thaI baMdha thatuM jAya che, tenI sAthe tene AtmAnubhavamAM rahevAno samaya vadhato jato hovAthI nirapekSa ane nirAvalaMbana evA Atmasukhane mANavA tenI yogyatA vadhatI jAya che. Ama chatAM, A sarvasaMga parityAganA guNasthAne tene zubha svapara kalyANanA bhAvo ramatA rahe che. jyAre te AtmAnubhUtimAMthI bahAra nIkaLe che tyAre svapara kalyANanA prazasta bhAvomAM ramI, tene anurUpa pravRttimAM magna banI, pote grahaNa karelA purogAmInA RNane cUkavavA mATe te pravRtta thAya che. potAnA purogAmI 121
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha taraphathI svIkArelA RNa cUkavavA mATe A samaya uttama che, kAraNa ke chaThThA guNasthAne - AMtarabAhya sarvasaMga parityAganI avasthAmAM jIvane zAstrAbhyAsa, zAstrajJAnanA bheda rahasyo, mArganI UMDANabhaNI jANakArI vagerenI prApti uttamatAe thaI zake che, ane tenuM vitaraNa karI te RNa adA karato jAya che. A dazAe saMjvalana sivAyanA kaSAyo mukhyatAe udayamAM rahetA na hovAthI, svaparanA jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa kSaya karavA mATe baLavAna puruSArtha karI zake che; temAM te anugAmIone AgaLa vadhavAmAM sahAya karI, purogAmI pAsethI lIdhelA RNanI cUkavaNI karato jAya che. Ama ekabIjAne anusaMdhita ghAtI karmonI alpatA karatAM karatAM te jIva zrI guru sAthenI mana, vacana, kAyAnI bhinnatA toDato jAya che. traNe yoganI soMpaNI jema jema baLavAna ane UMDI thatI jAya che, tema tema tene anubhava thato jAya che ke puruSamAM sevelI AjJAdhInatA - parataMtratA e karma sAme maLatI baLavAna svataMtratA che. A svataMtratAne zuddhatAe mANavA te puruSanA AtmA sAthenI bhinnatA potAnA yogane ekarUpa karI toDI nAkhe che. mana, vacana tathA kAyAnI ekatA keLavavAthI te jIva amuka samayathI zarU karI, amuka miniTo sudhI nirvikalpa rahevAno puruSArtha karI zake che. je avasthAmAM zrI sarvajJa ke kevaLI bhagavAna birAje che, te avasthAnI jhAMkhI tene A nirvikalpa dazAmAM sAMpaDe che. A vakhate te jIva ati ati sUkSma mAtra kevaLIgamya evA sukSma prabaLa zukla kalyANabhAvamAM hoya che, ane te dazAmAM te potAnA ghAtI tathA anyakarmonI nirjarA asaMkhyagaNI karI nAkhe che, ane Azrava asaMkhyAtamA bhAgano kare che. nirvikalpatAnI A avasthA eTale sAtamuM guNasthAna ane samyakatva parAkramanuM sAtamuM pagathiyuM ke sopAna. A avasthAmAM koI pragaTa vikalpa nathI, sthira evI nirvikalpa dazA che. A dazAmAM amuka kALa mATe rahI te jIva pAcho chaThTho guNasthAne - savikalpa dazAmAM Ave che. ane prazasta kalyANabhAvamAM joDAI, pharIthI nirvikalpa thavAno puruSArtha Adare che. Ama chaThThA ane sAtamA guNasthAne ramatA jIvane, muniavasthAmAM jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNano baLavAna kSayopazama thato jAya che, ane mohanIya karma paNa 122
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama divase divase pAtaLuM thatuM jAya che; jenA AdhAre te svAnubhUtimAM hoya tyAre potAnAM karmonI nirjarA ati baLavAna karI, tvarAthI AtmadazAne ucca karI, kSapakazreNimAM tvarAthI javA ugra pUrva taiyArI kare che; ane jyAre prazasta kalyANabhAvamAM ramato hoya tyAre potAnA anugAmIone mArgabodha ApI, sahAya karato rahI, jIvone kalyANamArgamAM dorato rahI pUrve grahaNa kareluM RNa cUkavato jAya che. Ama A kakSAe koI paNa paristhitimAM jIva Azrava karatAM nirjarA vadhAre karato rahe che. AthI A pravRtti e samyakatva parAkramanuM sAtamuM ane khUba agatyanuM pagaluM che. A avasthAe samyakatva parAkramanI mahattA jIva pote kevI rIte anubhave che, ane bIjAne tenI samajaNa kevI rIte Ape che, tenuM suMdara pRthakaraNa ApaNane zrI uttarAdhyayana sUtranA ogaNatrIsamAM adhyayana 'samyakatva parAkrama" thI jANavA maLe che. A prakaraNamAM Arya zrI sudharmAsvAmI gaNadhare temanA suziSya zrI jaMbusvAmIne samyakatva parAkrama karavAmAM upayogI thAya tevuM je kaMI zrI zramaNa bhagavAna mahAvIre pratipAdana karyuM che, tenuM zraddhAna karavAthI, pAlana karavAthI, aneka jIvo siddha thayA che, buddha thayA che, mukta thayA che, parinirvANa pAmyA che ane badhAM ja duHkhono aMta lAvyA che, evI spaSTa samajaNa ApI che. judA judA ekottara praznottara dvArA kayA kAryanuM kevuM phaLa maLe che, ane kevI rIte tenuM samyaktva parAkrama thAya che, tenI samajaNa ApavAmAM AvI che. sAdhaka jIvane dharmanI zarUAta kyAMthI karavI, kyAre karavI, A dharmapAlana karavA mATe je aneka sAdhano darzAvyA che teno upayoga karavAthI tenuM zuM phaLa maLe che te jANavAnI joradAra jijJAsA hoya che. te jijJAsAnuM samAdhAna ciMtana ane gaMbhIra vicAraNA dvArA sutrAtmaka zailImAM kareluM che. dharma ArAdhana sAthe saMbaMdha dharAvatA ekottera praznonI chaNAvaTa ahIM karI che. prabhue jaNAvelA ArAdhavA yogya saMvega, nirveda, dharmazraddhA, guru tathA sAdharmanI suzruSA, AlocanA, niMdA, gaNA.. vagerenuM phaLa jaNAvI zreNinI taiyArI kaI rIte thAya te jaNAvyuM che, ane vikAsanAM sopAno spaSTa karyA che. 123
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 4 saMvega, nirveda, zraddhA, guru tathA sAdharmikanI suzruSA - samakitanAM lakSaNo pragaTAve che. 3 AlocanA, niMdA, gahaNA - pote je kAraNathI saMsArathI chUTayo nathI, teno pazcAtApa karI pAtratA taiyAra kare che. sAmAyika, covisaMtho, vaMdana, pratikramaNa, kAyotsarga, pratyAkhyAna - cha AvazyakanA ArAdhanathI saMvara tathA nirjarA vadhe che. stutimaMgala, kAlanI pratilekhanA - guru pratino arpaNabhAva jAge che. 'prAyazcita, kSamApanA - arpaNabhAva vadhAravA, doSa nivRtti karavA upayogI thAya che. 6 svAdhyAya, vAMcana, pratipucchanA, parAvartanA, anuprekSA, dharmakathA - jJAnAvaraNano kSayopazama vadhAravA madada kare che. zrutanI ArAdhanA, mananI ekAgratA, saMyama, tapa, vyavadAna - cAritra khIlavavAno puruSArtha vadhAre che. sukhazAtA, anAsakti, vivikta zaiyAsana, vinivartanA-cAritrano vikAsa karavA ekAMtavAsa ane ekatvabhAvanAnA daDhatvanI jarUrata batAve che. saMbhoga, upAdhi AhAra, kaSAya, yoga, zarIranA pratyAkhyAna - uttarottara asaMgatA vadhAratA javA mATeno Adarza mArga vyakta kare che. 3 sahAya, bhakta, sabhAva pratyAkhyAna - Adarzane AcAramAM mUkavAthI thatI siddhi varNave che. 4 pratirUpatA, vaiyAvRtta, sarvaguNa saMpannatA, vItarAgatA - Adarzane AcAramAM mUkavAno krama jaNAvyo che. 2 zAnti, mukti - kaSAya jayano upAya che. 124
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 3 3 3 5 4 1 RjutA, mRdutA, bhAvasatya, karaNasatya, yogasatya guNono vikAsa sUcave che. mana, vacana ane kAyamukti anubhavAya che. -- - samyaktva parAkrama mana samAdhAraNA, vAk samAdhAraNA, kAya samAdhAraNA jJAna, darzana tathA cAritranuM ArAdhana thAya che. guptine kaI hada sudhI vikasAvavI teno Adarza raju karyo che. traNa guptithI vadhato saMvara -- -- jJAna saMpannatA, darzana saMpannatA, cAritra saMpannatA - A traNathI saMsArano pAra pAmavAnuM sarvotkRSTa parAkrama karI zakAya che. zrotra, cakSu, ghANa, jIhvA, sparza A pAMce indriyono saMyama karavAthI pUrvabaddha karmonI nirjarA thAya che, navA baMdhano saMvara thAya che. 125 krodha, mAna, mAyA, lobha - cAre kaSAyajayathI kSamA, namratA Adi guNo khIle che, svarUpanI anubhUti anubhavAya che. rAgadveSa mithyAdarzana vijaya - badhAno saravALo che. mohajayI thavAya, badhAM pApathI chUTAya. sarva puruSArthanuM pariNAma che "Atmasiddhi". 71 zrI prabhue darzAvelo A saMyamamArga ArAdhavAthI cAre ghAtI karmo kevI rIte kSINa thatAM jAya che, ane zreNi mAMDavAnI pUrva taiyArI jIva kevI rIte karato jAya che te samajavA ApaNe prayatna karIe. mokSamArgano yathArtha AraMbha samyakdarzananI prAptithI zarU thAya che. ane dazA vadhavAnI sAthe samyakdarzananuM vizuddhikaraNa thatuM jAya che. athavA to samyakdarzananI vizuddhi sAthe ucca AtmadazA jIvane maLatI jAya che. Ama karatAM cAre ghAtI karmono
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMpUrNa kSaya thAya che tyAre kevaLajJAna pragaTatAM mArgaArAdhananI pUrNatA thAya che. ane je ArAdhana thayuM che tenA phaLa rUpe bAkInAM cAra aghAtI karmono kSaya karI AtmA zuddha, buddha ane mukta thAya che, te siddhabhUmimAM birAjamAna thAya che ane tyAM tenA saMsAranAM paribhramaNano aMta Ave che; te pachI anaMtakALa sudhI svAnubhUtinA anupameya sukhamAM te vasI rahe che. jyAMthI mokSamArganI zarUAta thAya che te samyakdarzananAM pAMca aMga zrI prabhue jaNAvyAM che. te che - zama, saMvega, nirveda, AsthA ane anukaMpA. udayamAM AvelA ane AvavAnA kaSAyone zAMta karavA te zama. mokSamAM javAnI abhilASA sevavI te saMvega. saMsAranA paribhramaNathI chUTavAnA bhAva vedavA te nirveda. je mArge mokSanI prApti thAya, te mArganuM zradhdhAna karavuM te AsthA, ane svAra kalyANanA bhAva dvArA sahu jIvo sukhane pAme evA bhAvamAM rahevuM te anukaMpA. A pAMce guNo jyAre amuka aMze khIle che tyAre samyakatva pragaTa thAya che. A pAMce guNomAM sahuthI pahelA parakhAya tevo guNa che "zama". kaSAyo zAMta thAya, tene lIdhe pratyeka udayakALamAM jIvane kevo samabhAva rahe che teno khyAla potAne tathA anyane jaladIthI AvI zake che. "zama" e bAkInA cAra guNonI khIlavaNInA phaLa rUpe jIvamAM Ave che; tethI tene sahu prathama mukela che. A "zama" no guNa saMvega tathA nirvedathI poSAyo hoto nathI tyAM sudhI te game tyAre viparIta rUpe pariNamI zake che, ane kaSAyo upta thaI jAya che. paNa jyAre saMvega tathA nirveda baLavAna thAya che, tyAre tenA AdhArathI kaSAyo dabAyelA rahe che. jIvane sabhAnapaNuM rahe che ke jo kaSAya jora karaze to saMveganI bhAvanA pUrI thaze nahi. saMvega janmatA je anAdikALathI jIva saMsArasukhanI icchAmAM ramato hato, te mokSecchAmAM ramavAnuM zarU kare che. tenA lIdhe tenI saMsAravAsanA kSINa thatI jAya che, nirveda vadhe che, saMvega ane nirvedanI saphaLatA to ja thAya, jo tene yathArtha mArganI prApti ane zraddhAna jAge. Ama AsthA - dharmazraddhA e saMvega tathA nirvedane poSaNa ApanAra upakArI tattva che. jIvane jyAre sanmArganI prApti thAya che tyAre tenuM salphaLa potAne tathA potAnA 1 26
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama saMparkamAM zubha bhAve rahetA sarvane maLe evI jijJAsA svabhAvikapaNe tene thAya che. A bhAva anukaMpA tarIke oLakhAya che. jema jema jIvanI vizuddhi vadhatI jAya che, tema tema zubha bhAvanAonuM phalaka vistRta thatuM jAya che, te sahaja che. Ama A pAMca aMgo, samyagdarzanane pragaTa karanArAM che, tene zrI prabhue yogya kramamAM ApaNane jaNAvyA che, te samajavA yogya che. zrI uttarAdhyayana sutranA 29mA adhyayana "samyakatva parAkrama" mAM samakitanA mULa pAMca aMgamAnA 'zama' sivAyanA bIjA cAra aMgonA ArAdhanathI jIvane zuM phaLa maLe che tevA jaMbusvAmInA prazno dvArA ane Arya zrI sudharmAsvAmIe ApelA, zrI mahAvIra prabhue te bAbata zuM jaNAvyuM che tevA uttara dvArA, ucita AraMbha thayelo che. cAre aMgonA ArAdhananA phaLarUpe 'zama' prApta thAya che, tethI te aMganI khIlavaNI arthe ane phaLa vicAraNA arthe A adhyayanano pAchaLano bhAga rokAyelo che. A adhyayananA pahelA sUtramAM zrI mahAvIra bhagavAne darzAvelA samyakatva parAkrama karavA mATenA ekottera sAdhanonI yAdI ApI che, ane bIjA sUtrathI mULa praznottaranI zarUAta thAya che. bIjA sUtramAM "saMvegathI (mokSanI rucithI) jIvane zuM maLe che?' evA praznanA uttara rUpe jaNAvyuM che ke, "saMvegathI jIva anuttara - parama dharmazraddhA pAme che, parama zraddhAthI zIdhra - jaladI saMvega Ave che. anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobhano kSaya thAya che, navAM karmono baMdha thato nathI, anaMtAnubaMdhI rUpa tIvra kaSAyo kSINa thavAthI mithyAtva vizuddha karIne darzanano ArAdhaka thAya che. darzana vizuddhi dvArA vizuddha thaIne keTalAya jIva teja janmamAM siddha bane che, ane keTalAka darzanavizuddhithI vizuddha thaIne trIjA bhavanuM atikramaNa nathI karatA." saMvega eTale mokSamAM javAnI jIvanI abhilASA. A bhAvanI zarUAta maMdatAthI thAya che, ane krame krame vadhatI jAya che, tIvra thatI jAya che. abhilASA baLavAna thavAnI sAthe jIvanuM mArganuM zraddhAna vadhatuM jAya che, kemake mArgArAdhanathI je anubhavo 127
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha - sukhanI anubhUti thAya che tene lIdhe e sukhanI vRddhi karavAnI laganI tene lAgatI jAya che. Ama saMvega tathA dharmazraddhA paraspara ekabIjAnI vRddhi karatAM rahevAthI jIvanI miththAmAnyatA kSINa thatI jAya che. pariNAme te mithyA mAnyatA arthAt mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI cokaDI anudita rahe evI sthitimAM jIva Ave tyAre te kSayopazama samakita pAme che, ane teno sarvathA kSaya thAya tyAre kSAyika samakita meLave che, A samakitamAM darzana arthAt zraddhAna saMpUrNa zuddha thaI jAya che. te vizuddhinA prabhAvathI ghaNA bhAge te ja bhavamAM jIva mokSa pAme che, athavA vadhumAM vadhu te jIva trIjA bhave mokSamAM jAya che. Ama jIvane saMsArathI mukta thavA mATe sauthI upakArI bhAva saMvegano che, te zarUAtamAM spaSTa karyuM che. uparAMta, kSAyika samyaktvanuM mahatva spaSTa karyuM che ke mArganuM sAcuM ane yathArtha ArAdhana karavA mATe ane muni avasthAmAM rahevA mATe kSAyika samyaktva parama upakArI che. te meLavyA pachI jIva kSepaka zreNie caDavA mATe kevo puruSArtha Adare che tenI jANakArI ApaNane te pachInI praznottarImAMthI jANavA maLe che. A uparAMta, bIjA sUtrathI ApaNe e paNa samajI zakIe chIe ke cothAthI sAtamA guNasthAna sudhInAM koI paNa guNasthAne jIva kSAyika samakita meLavavAne pAtra hovA chatAM cothA guNasthAne kSAyikano puruSArtha karavo kartavya che, kAraNa ke jIva jema jema guNasthAnamAM caDato jAya che tema tema zAMta ane zItaLa thato jAya che, ane anaMtAnubaMdhI tathA mithyAtvano kSaya karavA mATe ugratAnI jarUrata rahe che, tethI uparanA guNasthAne kSAyikano puruSArtha karavAmAM jIvane vadhAre mahenata paDe che. jo cothA guNasthAne, zItaLa thayA pahelAM ja ugratA keLavavI hoya to te saheluM paDatuM hovAthI tema karavuM ghaNuM upakArI thAya che; eTaluM ja nahi darzana vizuddha thavAne kAraNe AgaLanuM ArAdhana khUba AsAna thatuM jAya che. te sarvanI vicAraNA samajatAM 'kSAyika samyakatva' nuM ahIM batAveluM mahattva keTaluM yathArtha che te nakkI thAya che. saMveganuM baLavAnapaNuM karavAmAM 'nirveda'no bhAva madada kare che. nirveda eTale deva, manuSya ke tiryaMca viSayaka kAmabhogothI nivRtta thavAnI icchA, A viSayecchA jema jema ghaTatI jAya tema tema nirveda baLavAna thato jAya che, tenA anusaMdhAnamAM saMvega vadhe 128
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama che, saMvega vadhatAM saMsAravAsanA kSINa thatI jAya che, Ama paraspara upakArI saMvega nirvedanI samajaNa mATe trIjA sUtranA prazna 'nirvedathI (viSaya viraktithI) jIvane zuM maLe?' nA uttara rUpe jaNAvyuM che ke, "nirvedathI jIva deva, manuSya ane tiryaMca viSayaka kAmabhogamAMthI jaladI nirveda pAme che. badhA viSayomAM virakta bane che. badhA viSayomAM virakta thaIne AraMbhano parityAga kare che, AraMbhano parityAga karIne saMsAramArgano viccheda kare che tathA siddhimArga pAme che." saMvegane kAraNe jIvano nirveda vadhe che, pariNAme saMsAra saMbaMdhI kAmabhoganI manISA tUTavAthI tenI parijhahabuddhi ghaTatI jAya che, AthI saMsArI padArtho saMbaMdhInI tenI pravRtti rasarahita ane alpa mAtrAnI thatI jAya che. A rIte pravRtti ghaTatAM phAjala maLato samaya te jIva potAnI saMveganI bhAvanA pUrI karavA mATe AtmArAdhanamAM joDAya che. saMsArI pravRttionI nirasatA tathA AtmaArAdhananI pravRtti tenA kaSAyone maMda karavA sAthe dharmazraddhAna vadhAre che - je mArganA ArAdhanathI mokSamAM javAya te mArganuM jANapaNuM ane daDhapaNuM vadhavA lAge che tethI svarUpa prati javAmAM vighnarUpa thatA padArthono tyAga karavAnI zarUAta karavA sAthe e vRttino vadhAro te jIvamAM thato jAya che. A che jIvanI pAMcamI guNasthAnanI sthiti. A guNasthAna 'dezavirati tarIke oLakhAya che, kAraNa ke temAM amuka padArthono tyAga (virati) ane amuka padArthono atyAga (avirati) hoya che. Ama saMvega ane nirvedanA sAthathI jIvanuM sAcuM dharmArAdhana zarU thAya che, jIvanA dharmArAdhanane jyAM sudhI saMvega tathA nirvedano sathavAro hoto nathI tyAM sudhI te jIva dharmArAdhananA phaLarUpa upArjana thatA puNyane saMsAranA zAtAnA udayo meLavavAmAM vAparI nAkhavAnI bhUla karato rahe che. pariNAme tenI dharmapravRtti mAtra saMsAra sukha meLavavA thatI hoya tevuM banatuM rahe che. paraMtu jyAre te jIvamAM saMvega tathA nirveda khIlatA jAya che tyAre te dharmArAdhananA phaLarUpe saMsAranI suvidhA nahi, paNa mokSaprAptinI abhilASA karatAM zIkhe che. ane potAnA puruSArthanA phaLarUpe zuddha AcaraNarUpa dharmArAdhana meLave che. pUrvanA anaMtakALamAM kareluM dharmArAdhana saMvega tathA 129
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha nirveda rahitapaNe thayuM hovAthI te niSphaLa gayuM hatuM, te ArAdhanane saphaLa karavA mATe te baMnenA yogya sathavArAnI kevI jarUra che, tenI te pachInA cothA sUtramAM samajaNa ApavAmAM AvI che. cothA sUtramAM "dharmazraddhAthI jIvane zuM maLe?' evA praznanA uttaramAM kahyuM che ke "dharmazraddhAthI jIva zAtA-sukha arthAt zatAvedanIya karmajanya vaiSayika sukhonI AsakitathI virakta thAya che. AgAra dharma choDIne te aNagAra banI, chedana, bhedana, Adi zArIrika temaja saMyogAdi mAnasika duHkhono viccheda kare che, ane avyAbAdha sukha prApta kare che." saMvega tathA nirveda hoya, paNa dharmazraddhAna na hoya, kayA mArge javAthI jaladI mokSa maLe tenI jANakArI ke zraddhA na hoya to jIve Adarelo puruSArtha saphaLa thato nathI. kemake tenI dazA dizAzUnya jevI thai jAya che. mokSamAM javuM che paNa tenI sUjha to dharmazraddhAnathI ja Ave che; A mArge javAthI ja mAruM kalyANa che te nirNita thatAM, te mArge te cAlavA lAge che. jema saMsArathI chUTavAnI icchA hoya, paNa tene mArganI jANakArI na hoya to tenAthI chUTAtuM nathI, e ja rIte dharmakriyAo thatI hoya paNa saMsArathI chUTavAnA bhAva ja na hoya to paNa jIvathI chUTI zakAtuM nathI. A rIte saMvega, nirveda ane dharmazraddhAna e svabhAvane siddha karavA mATe ekabIjA sAthe avinAbhAvI saMbaMdha dharAve che, eTale ke te traNe paraspara upakArI tattvo che te samajI zakAya evuM che. yogya dharmazraddhAna jAgavAthI jIva zAtAvedanIya karmajanya veSayika sukhonI AsaktithI virakta thAya che. anAdikALathI jIvane saMsArI zAtAnuM akathya AkarSaNa hatuM te dharmanI samaja AvatAM tUTatuM jAya che. ane samagra saMsArI pravRtti, AtmasukhanA bhogavaTAmAM jIvane bAdhAkAraka thAya che evo anubhava vAraMvAra maLyA kare che. pariNAme te AtmasukhanuM mukhyatAe AkarSaNa vede che tyAre te AgAra dharma - gRhastha jIvana choDI aNagAra (gRha rahita sthiti) thAya che - muni jIvana svIkAre che. muni jIvanamAM ucca Atmika ArAdhana karI zArIrika, mAnasika, kauTuMbika Adi sarva duHkhono 130
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama viccheda - nAza kare che. Ama bAhyathI sarvasaMga parityAga karanAra muni aMtaraMgathI potAnAM mana, vacana tathA kAyA zrI prabhune tathA gurune soMpI pote AjJAdhIna thaI svachaMdano tyAga kare che. A AMtarabAhya svacchedano tyAga eTale chaa guNasthAna. A guNasthAne jIva AtmAne zudhdha karavAnI pravRtti khUba vegathI upADI, pramAdano nAza karavA pravRtta thAya che. tema karavAmAM muni mohanIyanA kSaya sAthe jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karmano paNa ghaNI moTI mAtrAmAM nAza karI zake che. pariNAme dharmanA UMDA bhedarahasyo tathA mArganI vizada jANakArI munimAM pragaTavA lAge che; A jANakArI ane muni jIvananI nivRttino lAbha laI muni pramAda tyAgI svarUpa lInatAmAM rahevA prayatnI bane che. ATalI UMcI avasthAe pahoMcADavAmAM je je uttama puruSoe sAtha ApI RNI banAvyA che, te sahuno upakAra mAnI, te RNanI cUkavaNI karavA teo icchA karatA thAya che. je jIvo AtmadazAmAM potAnI pAchaLa che, temane AgaLa vadhavAmAM sahAya karI A RNa cUkavavA yogya che tevI samajaNa tene temanA guru pAsethI maLatI jAya che. ane muni e mArge cAlI RNagrahaNa karavA sAthe RNamukta thavAno puruSArtha paNa Adare che. Ama saMvega, nirveda ane dharmazraddhA e traNa guNo dvArA cothA, pAMcamAM ane chaThThA guNasthAna sudhI jIva muniavasthA sudhI kevI rIte Ave che te A adhyayananA traNa sUtro dvArA batAvyuM che. dharmazraddhAnanuM mukhya aMga che anukaMpA, arthAt dayA. je jIva sAcA dharmanuM zraddhAna kare che, tenAmAM svapadayAno guNa avazya khIlato jAya che. du:kha koIne gamatuM nathI, sahu koI sukhane meLavavA valakhA mAratA hoya che. A sthiti kevI che? A jagatamAM prANI rahe, du:khamAM gaLakAM khAto rahe, sukhanAM jhAMvA nAkhato rahe, hakIkatamAM rIbAto rahe. 131
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jagatajIvonI AvI du:khathI bharelI sthitinI sAme muni pote je AtmAnAM sukha ane zAMti vede che tenI sarakhAmaNI manamAM thatAM, temanuM mana pokArI UThe che ke "sahu jIvone sAcA Atmika sukhanI prApti thAo." UMDA dharmazraddhAnathI nIpajatA sukhanA anusaMdhAnamAM pote tathA sarva jIvo A klezita saMsArathI mukta thAo e bhAvanI sudaDhatA thatI jAya che. ane A dayAdharma manamAM vizeSa dRDha thato jAya che. A dayAdharma vAstavika jIvanamAM pragaTa thAya che tyAre teno kevA prakAre lAbha thAya che te pAMcamA sUtramAM kahyuM che. pAMcamA sUtramAM "guru ane sAdharmikanI suzruSAthI jIvane zuM maLe che?" evA savAlanA javAbamAM kahyuM che ke, "guru ane sAdharmikanI sevAthI jIva vinaya pratipatti kare che. vinaya pratipana vyakti gurunI parivArAdi azAtanA nathI karato. tethI te narayika, tiryaca, manuSya ane deva viSayaka durgatino nirodha kare che. varNa (slAghA), saMjvalana (guNono prakAza) bhakti ane bahumAnathI mANasa ane devasaMbaMdhI sugatino baMdha kare che, ane zreSTha gatisvarUpa siddhine vizuddha kare che. vinayamUlaka badhAM prazasta kAryo sAthe che. ghaNA bIjA jIvone paNa vinayI banAve che." jenA Azraye jIva dharma ArAdhana kare che te guru; tathA je anya jIvonA sahavAsamAM AtmArAdhana kare che te sAdharmika, te baMnenI sevA karavAthI, temanI jarUriyAta premathI pUrI pADavAthI munine ke jIvane je Atmika lAbha thAya che tenuM varNana ahIM karyuM che. gurune zAtA ApavAno prayatna jIva kare che tyAre temanA pratinI anukaMpA uparAMta pUjyabhAva ane ahobhAva jIva vede che. e pUjyabhAvanuM vizeSapaNuM thatAM potAnA laghutvabhAva ane karuNAbhAva tathA anukaMpAnuM vedana karI te jIva vinaya pragaTAve che. e ja rIte sAdharmika jIvanI paNa sevA karavAthI temanA prati anukaMpA vedAya che tathA tenA guNo para dRSTi sthira thavAthI guNagrAhIpaNuM vadhe che, ane tenI guNonI vRddhi thatAM temanA prati paNa te vinayabhAva keLavato jAya che. A prakAre vinayanuM sevana karavAthI, rUDA AtmAo tvarAthI zAtA pAmo evA bhAvamAM garaka thavAthI, te jIvo sAthe zubha saMbaMdha saMpanna kare che. temanA prati pUrvakALamAM 132
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama bhAvelA azubha bhAvonI tatkAlIna nirjarA thaI jAya che, kAraNa ke azubhabhAvanA udaya sAthe suzruSA sArI rIte thaI zake nahi. vaLI, gurvAdikanI bhAvapUrvaka sevA karavAthI, te potAnA mAnakaSAyane sahelAIthI kSINa karI zake che, sevAbhAvamAM rata thavAthI saMsArI zAtA pratinI sukhabuddhi paNa chUTatI jAya che, pariNAme te cAre gati viSayaka azAtA vedanIyano nirodha kare che. te jIva sukhabuddhi toDIne potAnAM jJAnanAM AvaraNa haLavAM kare che, ane gurvAdikanA Azraye samyakmArganuM ArAdhana karI te mohanIya Adi karma ghaTADato jAya che. A prakriyAmAM te guruprati tathA sAdharmI prati je premabhAva vede che, temanA taraphathI je nirmaLa premabhAva meLave che, tenAthI te potAnA vinaya guNane khIlave che. vinayanI khIlavaNIthI anya jIvo prati potAno premabhAva prasarAvI, teone paNa vinayI banAve che. ane e guNano vikAsa karatAM karatAM vizeSa vizeSa AjJAdhIna thaI, aMtaraMga pramAdane choDato jAya che. pariNAme bhAvimAM mukta thavAmAM sahAyarUpa thAya evA zubha baMdha bAMdhato jAya che. Ama samitanA pAyArUpa cAra aMga saMvega, nirveda, AsthA ane anukaMpAnA utkRSTikaraNathI jIva samartha thaI cothAthI sAtamA apramatta guNasthAna sudhI kevo vikAsa kare che te A adhyayanamAM sUtrAtmaka zailIthI varNavyuM che. ane A cAra lakSaNo prayatnapUrvaka yathArtha rIte khIlavavAthI tenAmAM 'kaSAya jaya' karavAnI zakti Ave che, kaSAya jaya eTale 'zama' lakSaNanuM pragaTIkaraNa. sAnukULa ke pratikULa saMjogomAM AtmAne zAMta pariNAmI rAkhavo, jarA paNa Arta pariNAmamAM javA na devo te 'zama' athavA 'kaSAya jaya' kahI zakAya. samitinA je pAMca lakSaNo prabhue batAvyA che, teno abhyAsa karIe to ApaNane samajAya che ke te lakSaNonA zuddhikaraNathI jIva cothAthI caudamA guNasthAna sudhIno vikAsa meLavI zake che. saMvegathI jIva darzanazuddhi kare che, nirvedathI vrataniyama dhAre che, dharma zraddhAna AsthAthI pramAda jaya karI, AjJAdhIna thAya che, anukaMpAthI svapara kalyANa sAdhavAmAM apramAdI rahI Atmazuddhi karavAmAM agresara thAya che, sAthe sAthe sahu jIva kalyANa pAme evI bhAvanA baLavAna karato jAya che. ane A cAre guNono vikAsa sAdhI tenA phaLa 133 --
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha rUpa "zama' - kaSAyothI upazamavA rUpa zAMtine meLavato jAya che. sAtamA guNasthAnathI jIva sAcI zAMti vedavAnuM zarU kare che, te vadhatAM vadhatAM caudamA guNasthAna sudhI vikasI siddhabhUmimAM sadAkALa mATe, zAMtinA dhAmamAM sthira thAya che. AvA adbhuta 'zama" guNane sAdhya karavAmAM AlocanA, niMdA tathA gaha kevI rIte madadarUpa thAya che te che, sAta ane ATha e traNa sUtramAM jaNAvyuM che. A ane A pachInAM badhA sUtromAM chaThThA sAtamA guNasthAne vartatA muni 'zama" guNane utkRSTatAe pahoMcADavA kevA kevA puruSArtha kare che tenI jANakArI ApI che, chaThThA sAtamAM guNasthAne jIve evI taiyArI karI levAnI che ke jethI tene nAnA kALe kSapaka zreNi maLe ane zreNi paNa TuMkA gALAnI rahe, e mATenA puruSArthanuM varNana 'samyakatva parAkrama' nAmanA A adhyayanamAM ApyuM che. 'AlocanAthI jIvane zuM maLe?" evo savAla chaThThA sUtramAM mUkI javAbamAM kahyuM che ke, "AlocanAthI jIva mokSamArgamAM vijJarUpa ane anaMta saMsAra vadhAranAra mAyA, nidAna (tapAdinI vaiSayika phalAkAMkSA) ane mithyAdarzanarUpa zalyo kADhI nAkhe che. RjubhAva pAme che, RjubhAva prApta karela jIva mAyA rahita bane che. tethI strIveda, napuMsakavedano baMdha te nathI karato, ane pUrvabadhdhanI nirjarA kare che." AlocanA eTale gurujano samakSa potAnA doSa varNavI te mATe pazcAtApa karavo. je pavitra sagurunI sevAmAM jIva hoya che te gurunAM nirmaLa cAritra tathA avasthA jANIne, joIne, anubhavIne tene potAmAM vartatA doSonuM sabhAnapaNuM ane pUrve karelI bhUlonI samajaNa AvatAM jAya che. A doSono bhAra tene muMjhave che, A muMjhavaNathI chUTavA te guru samakSa doSono ekarAra karI, tenI kSamAyAcanA karI, tevA doSo pharIthI na thAya te mATe kALajIbharyA banavAno nirNaya kare che. AvI rIte AlocanA karavAthI jIva paradoSamAM rAcavAne badale svadoSadarzana karatAM zIkhe che. AvuM svadoSadarzana karI, potAnA guru samakSa tene pragaTa karI kSamA mAgavAmAM jIve saraLatAno guNa keLavavo paDe che. sAcI saraLatA AvyA vinA jIva potAnA doSa anya koI to zuM, paNa guru 134
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama pAse pragaTa karI zakato nathI. jyAM saraLatAno guNa vikase che tyAM mAyAkapaTa pravartI zakatuM nathI. AthI saraLatA AvatAM mAyAno nAza thAya che, mAyA e strIveda tathA napuMsakavedanA baMdhananuM kAraNa che. sAthe sAthe mAyA mokSamArgamAM vighnarUpa banI anaMta saMsAra vadhArI zake che. AvI badhI azuddhio saraLatA AvatAM nIkaLatI jAya che. ane dabAyelA mithyAtvano nAza karavAmAM saraLatA tathA AlocanA sAro bhAga bhajave che. sAcI samajaNa Ave to ja jIva svadoSadarzana karI zake che, ane samyak samajaNa ke samyak zraddhAna e mithyA zraddhAnano kALa che, tethI AlocanA karavAthI jIva mithyAtvane mahadaMze pAtaLuM karI zake che, toDI zake che. zraddhAna samyak thavAthI jIvamAM RjutA - komaLatA pragaTa thAya che, ane mAyA tUTatI jAya che. pariNAme saMsAravAsanA ghaTatI jAya che tethI pote sevelA doSano thAka ane kaMTALo vedavAno AraMbha jIvamAM thAya che. Ama thavAthI te doSathI chUTavA prayatna karavA lAge che. atyAra sudhI jIve sanmArga tyAgI, doSonA Azraye rahI pote potAnuM ja ahita karyuM che tevuM sabhAnapaNuM AvatAM, AlocanA karI vizuddha thavAnI bhAvanAnA baLathI potAnI pUrvakALanI azuddha vRttinI te niMdA kare che, tiraskAra kare che. A svadoSanI 'niMdA karavAthI jIvane zuM maLe che?' evA praznanA uttararUpe sAtamA sUtramAM kahyuM che ke, "niMdAthI pazcAtApa thAya che, pazcAtApathI thanAra verAgyathI karaNa guNazreNi maLe che. karaNa guNazreNithI aNagAra mohanIya karma naSTa kare che." sAdhaka jIvane potAnA doSonuM jANapaNuM jema jema AvatuM jAya, tema tema te doSothI chUTavA vizeSa prayatna thato jAya che. te mATe tene jyAre doSonuM baLavAnapaNuM anubhavAya tyAre te doSano tiraskAra kare, tene potAmAMthI nIkaLI javAno hukama kare, bIjI bAjuthI vartatA doSanA kAraNa mATe pazcAtApa karato jAya. A pazcAtApanA kAraNathI jIvano vairAgya deDha thato jAya che, ane saMvega vegavAna thAya che. A vega kAryarata thAya che tyAre te karaNa guNazreNi kare che. guNazreNimAM jIvanI evI sthiti thAya che ke pratyeka samaye tenA guNo asaMkhyagaNA vadhatA jAya che, ane e kALamAM karmAzrava karatAM karmanirjarA ghaNA vadhAre pramANamAM thAya che. pariNAme teno saMsAramoha 135.
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jhaDapathI naSTa thato jAya che. Ama jIva svadoSanI niMdA karatAM karatAM guNavRddhi ane mohatyAga karato rahe che. A pramANe karAtI svadoSa niMdAthI sAdhakane jo pUratuM samAdhAna ke saMtoSa maLe nahi, eTale ke doSa nivRtta karavAmAM tene icchita jhaDapa dekhAya nahi to te tenAthI eka pagaluM AgaLa vadhe che. pote karelA doSa guru Adi samakSa varNavI, lajjA karI, tenAthI chUTavA mathe che. A rItanI vartanA te gaI. svadoSa niMdA karavAthI jo doSamukti thavAmAM apUrNatA lAge to jalada upAya tarIke anya yogya vyakti pAse te doSo varNavI zaramiMdo thAya che ane pariNAmamAM te akArya karavAthI chUTI jAya che AvI 'gahathI (bIjA pAse potAnA doSa kahevAthI) jIvane zuM maLe?' evo AThamA sUtramAM prazna mUkIne uttara jaNAvyo che ke, "garhAthI jIvane apuraskAra avajJA thAya, avajJAthI te aprazasta kAmo na kare, sArA kAma ja kare. evo aNagAra jJAna darzanAdi anaMta guNono ghAta karanAra jJAnAvaraNAdi karmonA anaMta paryAyono kSaya kare che." aNagAra muni svadoSanaMdA karavA chatAM paNa jo parabhAvathI chUTI zake nahi, eTaluM badhuM mohanuM prAbalya hoya to potAmAM pravartatA doSothI mukta thavA, te potAnA doSo anya gurujana pAse varNave che. Ama karatAM munine zarama, laghutA ane avajJAnI lAgaNI anubhavavI paDe che. AvI lAgaNInA kAraNe AvuM nIcAjoNuM bIjIvAra na thAya tevA hetuthI paNa te aprazasta kAryo karavAM choDI de che. prazasta kAryo ja kare che, ane tenA phaLa rUpe jJAnAvaraNAdi karmonI nirjarA karato jAya che, kSaya kare che. A rIte aNagAra muni potAmAM je kaMI aprazasta jaNAya che, teno tyAga karavA sadA jAgRta rahe che, potAnA mAnabhAvane toDI te AlocanA, niMdA tathA gaha dvArA zuddhikaraNa karatAM karatAM potAnA saMvega tathA nirvedane daDha karatA jAya che, jo mAnabhAva toDI na zake to te muni pahelAM to potAnA doSa jANI zake nahi, kadApi te jANe to paNa anya vyakti pAse teno nikhAlasa ekarAra karI zake nahi, eTaluM ja nahi tene gopavavAnA bhAva sevI, mAyAnI jALamAM lapaTAI jAya. AthI munine AlocanA, 136
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama niMdA tathA gaha karavA mATe mAnabhAva choDavo jarUrI banI jAya che. manuSya jIvano "mAna" e ghaNo moTo zatru che, tethI tenA bhUkkA bolAvavAno upAya prabhue munine prathama ja karavA kahyuM che. A prakAre zubha prayatna dvArA samyakdarzananA saMvega, nirveda, AsthA ane anukaMpAne baLavAna karatAM karatAM 'zama" guNa vikasAvatA jAya che. jema jema kaSAyo zAMta thatA jAya che tema tema muninI zAMti vadhatI jAya che, 'zama' vikasato jAya che. samyakatvanAM lakSaNone vizeSa vizeSa skUTa karI muni aprazasta bhAvane choDatA jAya che, ane bIjI bAju je samyaka che, Atmazuddhi mATe upakArI che teno svIkAra karatA jAya che. AlocanA, niMdA ane gaha dvArA aprazastano tyAga karatAM karatAM muni uttamanI ArAdhanA karavA, zrI prabhujIe batAvelA cha Avazyaka niyamitapaNe karatA rahevA jAgRta rahe che. A ja Avazyaka eTale sAmAyika, covIza jina stavana, vaMdanA, pratikramaNa, kAyotsarga ane pratyAkhyAna. A Avazyakane potAnA ArAdhanamAM samyaku rIte jALavanArane zuM phaLa maLe che tenI samajaNa sUtra navathI cauda sudhImAM apAI che. Avazyaka eTale jarUrathI karavA yogya, A chanuM ArAdhana karavAthI muni kSepaka zreNi mATe taiyAra thAya che. navamAM sutramAM 'sAmAyikathI jIvane zuM maLe che?" evA savAlanA javAbarUpe kahyuM che ke, "sAmAyikathI jIva sAvadya yogathI - asapravRttithI virakta thAya che." sAmAyika eTale AtmAnA zAMta pariNAma. sAmAyikamAM AtmA kaSAyanI ekadama maMda sthitimAM rahe che, sAthe sAthe anya koI paNa jIvanI aMza mAtra paNa dUbhavaNI na thAya evI rIte te potAnAM mana, vacana ane kAyAne pravartAve che. A kAraNe sAmAyika karanAra jIva svaccha, pavitra, ekAMta sthAnamAM ekAsane besI, sthira thaI AtmAne zubha ane zudhdha bhAvamAM parove che. A rIte ochAmAM ochuM be ghaDInuM ArAdhana kare che. vaLI, A ArAdhana karavA mATe prabhunI AjJA le che, ane te ArAdhana pUruM karavA paNa prabhunI AjJA laI pUrNatA kare che. ane te pachI paNa je kaMI anya pravRtti karavAnI hoya te paNa niHspRhabhAvathI prabhunI AjJAmAM rahI pUrva karmanI nirjarA mATe 137
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ja muni karatA rahe che. uttama ArAdhana karanAra muni A rIte sarvakALanA Atmika sAmAyikamAM varte che. A prakAranuM AcaraNa karavAthI muni asat pravRttinA - AtmAne hAni karanAra pravRttinA tyAgI thAya che, emAM karmano anekavidha saMvara thato hovAthI anekAneka ghAtakarmanA baMdhanane nivAre che. AvI sarva prakAranI sthiratAvALI sthitimAM jIva lAMbo gALo rahI zakato nathI, AthI jyAM e sthiratAmAMthI muni calita thAya che, tyAM e muni "covIza tIrthakara bhagavAnanI stutino Azraya kare che. zrI tIrthaMkara prabhu sarva prakAranAM ghAtakarmono kSaya karI, jIva samasta mATe kalyANabhAva rAkhI, caturvidha saMghanI sthApanA karI dharmatIrtha pravartAvanArA mahAmahAna AtmA che. muni jyAre svabhAvathI calita thAya che tyAre sarvakALa mATe sthirapaNuM rAkhe che, evA AdarzarUpa zrI prabhunA adbhuta guNo smRtimAM lAvI, emanI stuti karavAno puruSArtha kare che, ane potAnA AtmAne viSamabhAvamAM jato rokI, svabhAvamAM sthira karavA lAge che. dazamA sUtramAM 'covIzI stavanathI jIvane zuM maLe che?' evA praznanA uttaramAM jaNAvyuM che ke, "covIza tIrthakaronI stutithI jIva darzana vizuddhi pAme che." bharatakSetramAM vIza kroDAkroDI sAgaropama kALanuM cakra thAya che, temAM utsarpiNI kALa ane avasarpiNI kALa evA be khaMDa che. je kALamAM du:khanI hAni ane sukhanI vRddhi thatI jAya te utsarpiNI kALa gaNAya che, ane je kALamAM sukhanI hAni ane duHkhanI vRddhi thatI jAya te avasarpiNI kALa gaNAya che. utsarpiNI kALanA trIjA ArAmAM, ane avasarpiNI kALanA cothA ArAmAM covIza covIza tIrthakara thAya che, Ama bharatakSetramAM eka kALacakramAM aDatAlIsa tIrthaMkara thAya che. vartamAnamAM ahIM avasarpiNI kALano pAMcamo Aro cAle che. cothA ArAmAM zrI RSabhadeva svAmIthI mahAvIra svAmI parvatanA covIza tIrthakara thayA che. muni je kALamAM vase che te kALanA covIza tIrthakara bhagavAnanI stuti stavanA Avazyaka rUpe kare che. zrI tIrthaMkara prabhunI stavanA karavAthI stavanakArane zrI prabhunA guNonuM mahAbhya anubhavAya che. temanA jIvanamAM temaNe je rIte ghAtI karmono nAza karI vizeSa vizeSa 138
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama guNo pragaTAvyA, te guNonI jANakArI anya jIvone ApI kalyANakArya karyuM, e vagere vize samajaNa vadhatAM zrI prabhu pratinA muninA premabhAva, pUjyabhAva tathA ahobhAva vadhatA jAya che. vaLI, A vizuddhi kyA prakAre AcaraNa karavAthI jIvane maLe che, tenI samajaNa maLavAthI muninI dRSTi vizuddha - pavitra thatI jAya che. pariNAme munine prabhunI sarakhAmaNImAM potAnI pAmaratAno lakSa thato jAya che. sAthe sAthe prabhunA guNagAna karatAM karatAM prabhu jevA thavAnA bhAva deDha thatA jAya che, ane AvA bhAvanuM saphaLapaNuM karavA prabhunAM lIdhelAM zaraNane baLavAna banAve che, tema karatAM prabhunI kRpA thakI ja mAruM kalyANa che e vidhAnanI sacoTatA muni anubhavI zake che. Ama thavAthI deva, guru, zAstra pratino nirmaLa zraddhAnabhAva munimAM vadhato jAya che. zraddhAna jeTaluM baLavAna thAya, tenA pramANamAM dRSTi samyak thAya ane tenA phaLarUpe mithyA mAnyatAo - AtmAne anupakArI bhAvo chUTatA jAya che. mithyA mAnyatAo tUTatAM darzana vizuddhi vadhe che. darzana vizuddha thavAthI, bhedo rahasyo samajAtA jatAM hovAthI, muninuM sthULa mahAvratanuM pAlana sUkSma svarUpa dhAraNa kare che. AthI AcArathI thatA doSo sahajapaNe ghaTatA jAya che, tenA upakAraka tattva tarIke sUkSma AcArazuddhinA pAlanathI navAM aMtarAya karmanuM baMdhAvuM ghaTe che, ane jUnAM aMtarAya karmo prabhunAM zaraNe rahevAthI tvarAthI nirjaratA jAya che. bIjI bAju AcArazuddhi vadhavAne kAraNe sukSma asaMjJI jIvonI hiMsAnI alpatA thavAthI darzanAvaraNa karma alpa mAtrAe thatAM darzanavizuddhi vadhe che. A prakAre ahobhAva tathA pUjyabhAvathI zrI covIze tIrthaMkara prabhunI stuti karavAthI, munine temanA pratino mahAnatAno ane pUjyatAno bhAva deDha thAya che. sAthe sAthe temaNe karelA aneka upakAronuM smaraNa tathA potAnI pAmaratAno lakSa thavAthI je bhAva muninA hradayamAM utpanna thAya che tene kAraNe muni zrI prabhune sahajapaNe namI vaMdana kare che. A vaMdanAthI je lAbha thAya che tenI samajaNa agyAramA sUtranA 'vaMdanAthI jIvane zuM maLe che?' e savAlanA javAbamAM samAyelI che, "vaMdanAthI jIva nIcagotra karmano kSaya kare che, ucca gotrano baMdha kare che. te apratihata saubhAgya 139
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAme che. sarva janano priya bane che. tenI AjJA badhA mAne che, te janatAthI dAkSiNya - anukULatA pAme che." vaMdanA e prabhue jaNAveluM trIjuM Avazyaka che, prabhu prati pUjyabhAva vedavAthI tathA tIrthaMkara prabhunA guNo tathA temanA sukhanI mAtrAno lakSa thavAthI muni prabhune vaMdanA kare che tyAre lagabhaga A prakAranA bhAvo temanA manamAM 2me che, "he prabhu! mAre tamArA jevA sukhI thavuM che. mane sukhI karo. A sukha meLavavAmAM ADA AvatA sarva karmo mATe huM khUba pazcAtApa karI kSamA mAguM chuM. mane kSamA Apazo. ane ApanA jevuM sukha meLavavAmAM vighnarUpa thAya evuM eka paNa navuM karma huM bAMdhuM nahi evI kRpA udAradilathI mArA para varasAvI, e mATenI sAvacetI mane Apazo." AvA bhAvathI vaMdanA karavAthI jIva potAmAM rahelA mAnabhAvane toDI zake che. prabhu pratinA ahobhAvamAM potAnI alpatAnuM bhAna karI te namra thato jAya che, mada toDato jAya che. saMsAramAM koI paNa prakAre jIva mada ke mAnabhAva vede che, tene kAraNe te nIca gotrano baMdha kare che. tyAre ahobhAva ane pUjyabhAvathI vaMdanA karavAthI jIva mAnarahita thaI, prabhu prati upakArabhAva vedI, prabhu Avo upakAra satata potA para karatA ja rahe evo abhilASa sahajapaNe vede che. AvA bhAvathI tenuM nIcagotranuM baMdhana kSaya thatuM jAya che, ane ucca gotra baMdhAtuM jAya che. prabhu taraphathI potAne satata upakAra maLato rahe evA bhAvanA anusaMdhAnamAM vAstavika jIvanamAM e sAtha ane sahakAranA kAraNe muni apratihata - kadI paNa nAza na pAme tevuM subhAgya (mokSa) meLavI zake che. vaLI bhAvapUrvakanI vaMdanAthI vinaya tathA namratAnA guNo ghaNA moTA pramANamAM khIle che. A guNonA prabhAvathI te sarvanA priya pAtra thAya che, tenuM kahyuM ka2vA badhA icche che ane sarva prakAre te muni sAnukULatA mANe che. A prakAre uttamottama AtmAne laghutA vedI vaMdana karavAthI maLatuM phaLa ahIM varNavyuM che. te dvArA prabhunA zaraNamAM rahevuM te kevuM uttama che tenI samajaNa ahIM parokSa rIte ApI che. prabhunA zaraNamAM daDhatA vadhAratA javAthI munino arpaNabhAva vadhato jAya che, ane sUkSma pramAda paNa ghaTato jAya che. sthULa pramAda muni mukhyatAe sevatA nathI. 140
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama sAmAyikathI grahaNa karelA samabhAvamAM jyAre maMdatA Ave tyAre teo covIza tIrthaMkara prabhunI stavanA karI potAnA zubhabhAvane baLavAna kare che. bhAva baLavAna thatAM prabhujIne vaMdanA karI zaraNanA mahAbhyano svIkAra kare che, ane potAnAM AMtarabAhya cAritrane aNizuddha karavA zrI prabhune vinave che, ane e dvArA potAnA kalyANanI pravRttimAM hAni na Ave evI sajAgatA rAkhavA prayatnavAna rahe che. Ama chatAM temanI chadmastha dazA hovAne lIdhe tathA vartatA saMjvalana mohanA udayane kAraNe temanAthI nAnA prakAranA doSa thayA vinA rahetA nathI. A doSa prati ane tenAthI thatA baMdhana prati sajAga rahI, te TALavA zrI prabhue sAdhana ApyuM che. jyAM doSanI saMbhAvanA dekhAya ke tarata ja tenuM pratikramaNa karavuM. arthAt cAritramAM zithilatAne kAraNe nAnuM paNa kANuM paDe to tene tarata ja pratikramaNa karI bUrI devuM. cAritrane aNizudhdha rAkhavA satata prayatnavAna rahevuM ema muni tathA mumukSu mATe kartavya gaNAvyuM che. jo Ama karavAmAM na Ave to te chidra moTuM thaI ulkApAta macAvI zake che evo zrI prabhuno abhiprAya che. cothA Avazyaka evA pratikramaNanuM phaLa batAvatAM, bAramA sUtranA pratikramaNathI (doSothI pratinivartanathI) jIvane zuM maLe?' evA praznanA uttaramAM kahyuM che ke, "pratikramaNathI jIva svIkRta vratonA chidro roke che. zuddha cAritranuM pAlana kare che. samiti guptirUpa ATha pravacana mAtAnI ArAdhanAmAM satata lAgyo rahe che. saMyama yogamAM apRthakatva (ekarasa, tallIna) hoya che. ane sanmArge samyak samAdhistha thaI vicare che." pratikramaNa eTale sAmA pUre taravuM. eka bAju jatA pravAhanI viruddha dizAmAM javuM. AkhA lokanA jIvo moTAbhAge karmabaMdhananA mArgamAM cAlatA hoya che; tyAre A aNagAra pote pALavA dhArelA zuddha cAritramAM je je doSa jANatAM ke ajANatAM thayA hoya tenI samaja laI, tenI pazcAtApasahita kSamA mAgI, svIkRta vratomAM khAmIrUpa je chidro jaNAya tene purI the che. A rIte pazcAtApa karI muni karmane moTuM thatuM - vistRta thatuM aTakAve che. ane karelA doSo pharIthI na thAya tenI kALajI rAkhe che. Ama 141
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha muni AvazyakanI sahAyathI cAritrane vadhAre ne vadhAre zuddha karatA jAya che. pariNAme karmAzrava ghaTato jAya che ane saMyamanI sthiratA vadhatI jAya che. A rIte sajAga muni AvazyakanA sAdhanano lAbha laI pApane praveza karavAnA nALA TALe che. sAmAyikanI sahAyathI vibhAva temaja viSamabhAva tyAge che; zrI tIrthakara prabhunI stutinI sahAyathI darzananI azuddhi TALe che, vaMdanAthI nIca gotrano kSaya karatA jAya che, ane pratikramaNanA sAthathI lIdhelA vratomAM lAgatAM atikrama, vyatikrama, aticAra ke anAcAra doSathI chUTatA jAya che. A prakAre pApane praveza karavAmAM chidro bUrI, muni potAnAM pharatuM eka prakAranuM cAritranuM kavaca taiyAra kare che. eTale ke pahelAM saMvarane khUba majabUta kare che. te pachI pUrve bAMdhelA karmo Atmapradeza parathI kheravavA pravRtta thAya che. karma jenA kAraNe mukhyatAe baMdhAya che te kAyanA mamatvane tyAgavA (mohano nAza karavA) ArAdhanA AraMbhe che. teramA sUtranA prazna, 'kAyotsarga (thoDA vakhata mATe dehotsarga - dehabhAvanuM visarjana karavA) thI jIvane zuM maLe?' nA uttaramAM kahyuM che ke, "kAyotsargathI jIva atIta ane vartamAnanA prAyazcitayogya aticAronuM vizodhana kare che. prAyazcitathI vizudhdha banelo jIva potAno bhAra dUra karanAra bhAravAhakanI jema nivRtta hRdaya (zAMta) bane che. ane prazasta dhyAnamAM lIna thaIne sukhapUrvaka vicAre che." kAyotsarga e prabhue jaNAvelA bAra prakAranAM tapamAnuM eka tapa che. te tapamAM dehabhAva tyAgavAno puruSArtha muni kare che. temAM ekAsane sthira thaI, muni AtmaciMtavanamAM ekAgra banI kAyAnuM mamatva choDavA puruSArtha thAya che. AtmaciMtavana ane AtmazodhananI kriyAmAM ekAgra thatAM je je doSa ke aticAra thayelA jaNAya teno pazcAtApa karI zuddhikaraNa kare che. pazcAtApa karI, doSanI kSamA mAgI, tevI bhUla pharIthI kyAreya na thAya te mATe muni prabhunI kRpA mAge che. Ama karavAthI azubha kRtyano je bhAra temanA manamAM vedAto hoya che te nIkaLI jAya che, ane muni haLavA thaI, svarUpanI sthiratA meLave che. A sthiratAmAM Azrava ghaNo alpa ane nirjarA ghaNI baLavAna thAya che. pariNAme te muni viziSTa prakAre haLavAza anubhave che. 142
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama AvI haLavAzano anubhava satata rahyA kare evA zubha AzayathI munine je je vastu manano bhAra ke bojo vadhAranAra lAgatI hoya, te te na karavAnA niyama levAnI bhAvanA thAya che. sAthe sAthe AtmAne bAMdhanArA je je tattvo gurugamathI samajAtA jatAM hoya teno tyAga karavAnI vRtti paNa vadhatI jAya che. pariNAme te guru samakSa AvA kAryo na karavA mATe niyama - paccakhANa grahaNa kare che. paccakhANa karavA chaThuM Avazyaka che. "pratyAkhyAna (saMsArI viSayonA tyAga)thI jIvane zuM maLe?' evo prazna mUkI caudamAM sUtramAM jaNAvyuM che ke, "pratyAkhyAnathI jIva AzravadyArono - karmabaMdhanA rAgAdi hetuono nirodha kare che." pratyAkhyAna eTale je vastu, padArtha ke prasaMga jIvane rAgadveSa ke karmAzrava tarapha kheMcI jAya che te na karavAno niyama. jema jema jIvanI ke muninI samajaNa vadhatI jAya che, tema tema tene khabara paDatI jAya che ke potAne zuM kalyANarUpa che ane zuM akalyANarUpa che. je je padArtho AtmAnA kalyANa karavAmAM bAdhArUpa thAya che, te te na karavAno niyama rahI te padArtho tyAgatA jaI karmAzravane rokI AtmAnA zuddhinA mArgamAM pragati karatA javI te pratyAkhyAna kahI zakAya. A prakAre chaThThA sAtamA guNasthAne vartatA muni, chae AvazyakanuM ArAdhana karatAM karatAM samakitane vadhAre ne vadhAre zuddha karatA jAya che, ane AtmAnA guNone khIlavatA jAya che. A guNonI khIlavaNI karavAmAM ADA AvatA potAnA doSonI muni AlocanA kare che, niMdA temaja gaha kare che, ane potAnI vizuddhi vadhAre che. ane chae Avazyakano sAtha laI pApa pravRttithI sarvathA nivartavA mATe upAyo yoje che. je samartha gurue karmathI mukta thavAnA, samakitanAM lakSaNo khIlavavAnA upAya sUcavyA, ane jenuM pAlana karavAthI saphaLatA maLatI gaI, te guru mATe tene khUba ahobhAva ane premabhAva vadhe che. pariNAme te gurunA ane gurunI bheTa ApanAra zrI prabhuno upakAra mAnavA khUba ullAsapUrvaka guNagAna kare che. AvA guNagAna - stutimaMgalathI thatA phAyadA paMdaramA sUtramAM jaNAvyA che. 'stava - stutimaMgaLathI jIvane zuM maLe che?' evA praznanA samAdhAna rUpe kahyuM che ke, "stava - stutimaMgaLathI jIvane jJAna, darzana, cAritrasvarUpa bodhino lAbha 143
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thAya che. jJAna, darzana, cAritra svarUpa bodhinA lAbhathI yukta jIva antakriyA (mokSa) athavA vaimAnika devomAM utpanna thavA yogya ArAdhanA kare che." gurue karelA upakAra ane prabhue varasAvelI kRpA taraphano ahobhAva muni vyakta kare te stuti maMgala che. maMgala eTale kalyANakArI ke hitakArI. ane stuti eTale prazaMsA. prabhunI kRpAthI potAnuM je kalyANa thayuM che te pratyenI potAnI prazaMsA vyakta karavI te stutimaMgala. AvA stutimaMgala gAtI vakhate prabhu ane guru prati khUba ahobhAva vedAto hovAthI, muninA pariNAma khUba ullasita thAya che. AvA ullAsa pariNAma thAya tyAre prabhue potA para je upakAra karyA che, tenI samajaNa khUba UMDI thatI jAya che, ane tenA thakI temanAM jJAna, darzana ane cAritranI nirmaLatA thatI jAya che. prabhunA guNomAM sAnaMda ekarUpa thavAya tyAre saMsAranI sukhabuddhi nIkaLI jAya che, pariNAme munine jJAnanA AvaraNo baMdhAtA nathI ane jJAnanI khIlavaNI thAya che. vaLI, e bhAvamAM ekAkAra thavAthI asaMzI jIvonI hiMsA thAya tevI pravRtti baMdha thaI jAya, ane darzanAvaraNanuM baMdhana alpa thavAthI darzanano paNa ughADa thAya che. vaLI, AvA bhAvanI ekAkAratAmAMthI muni bahAra Ave tyAre pUrva bhAvonA prabhAvathI muni prazasta pravRttiomAM nimagna thAya che, te temanAM jJAna, darzana ane cAritrane nirmaLa kare che, arthAt temanA bodhasvarUpane vistRta kare che. bodhasvarUpa eTale maLelI jJAnadarzananI vizuddhine cAritranI nirmaLatAmAM pariNamAvavI. Ama thavAthI muninA azubha karmo kSaya thatA jAya ane zubha karmo vadhatA jAya che. AvA zubha karmanA phaLarUpe munine vaimAnika devanI Rddhi maLe che, ane tethI paNa vizeSa puruSArtha hoya to temane mokSanI siddhi prApta thAya che. jIva jyAre zukladhyAnamAM jAya tyAre te azubhanA aNagamAnA kAraNe pApakarma jaladIthI kSaya kare che, paNa saMsArI zAtAnuM AkarSaNa rahyuM hoya to te AkarSaNane kAraNe zAtA vedanIya bAbato nathI, balka prabaLa zubha bhAvano Azraya hovAne kAraNe aneka navA zAtA vedanIya karmane AvakAre che. ane zukladhyAnanI bahAra Ave tyAre e zAtA vedanIyanA AkarSaNane kAraNe zubha pravRttimAM liptabhAve vartI vizeSa zAtA vedanIya svIkAre che. Ama anekadhA zAtA 144
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama vedanIyano thato Azrava evaDuM moTuM rUpa dhAraNa kare che ke tenA pariNAme te munie A zubha karmo bhogavavA vaimAnika devarUpe upajavuM paDe che. anya munioke jemane saMsArI zAtAnuM AkarSaNa nahivat thaI gayuM hoya che, teo jyAre zukladhyAnamAM jAya che tyAre azubha karmonI sAthe zubha karmo paNa bALI zake che, Ama temanAM puNyakarmano jaththo ghaTe che, ane zAtAnuM AkarSaNa rahyuM na hovAthI navo zubhano Azrava paNa bahu ocho thAya che. vaLI, jyAre teo zukladhyAnanI bahAra Ave che tyAre ghaTelA karmabhArane kAraNe teo karavI paDatI pravRttio nirlepabhAve karI zake che, ane tema karavAmAM navo Azrava nahivat thAya che ane pUrva karmanI nirjarA asaMkhyagaNI thatI hovAthI AtmA ghaNI ghaNI tvarAthI haLavo thAya che. A rIte sarvakarma kSaya thAya tyAre te muni mokSanI siddhi prApta kare che. je gurudevanuM zaraNa laI jIva AtmavikAsa kare che, temanI AjJA anusAra vartana karI potAno karmabhAra ghaTADe che. ane te sarva vartanA kALanuM pramANabhAna rAkhIne karavAthI, munine ghaNo vizeSa lAbha thAya che. zukladhyAnanI bahAra nIkaLyA pachInI sarva zubha pravRttio karavAmAM samayabhAna jALavavuM khUba jarUrI che. niyata samaye niyata vastuo thatI jAya, niyamitapaNe thatI jAya to kAryanI siddhi karavAmAM ghaNI suvidhA rahe che, kAraNa ke niyamitapaNe kareluM nAnuM kArya paNa lAMbA gALe moTI siddhine Ape che, A siddhAMtanI samajaNa soLamAM sUtranA 'kALanI pratilekhanAthI jIvane zuM maLe che?' evA praznanA samAdhAnarUpe jaNAvyuM che ke, "kALanI pratilekhanAthI (svAdhyAya vagere dharmakriyA mATe uparyukta samayanuM dhyAna rAkhavAthI) jIva jJAnAvaraNIya karmano kSaya kare che." muni avasthAmAM jIva AhAra, vihAra, nihAra, svAdhyAya, dhyAna, upadeza Adi sarva kriyAo mATe niyamitapaNuM jALave e khUba upakArI che. jemake eka kArya niyamitapaNe eka samayakALe kare to jIvane enI Teva paDI jAya che. udA. ta. savAramAM svAdhyAyano samaya goThavyo hoya to muni jAgatAMnI sAthe ja jagatajIvonI kSamApanA laI, manane svAdhyAyamAM joDe che. A rIte roja vartavAthI manane evI 145.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dRDha Teva paDI jAya che ke te sivAyanuM koI kArya karavAnI te samaye tene icchA ja thatI nathI. Ama sarva anya pravRttio paNa niyamitapaNe karatA rahevAthI niraMkuza mana aMkuzamAM rahI anya vibhAvomAM doDatuM aTakI jAya che. Ama manane aMkuzamAM lAvavA mATe niyamitapaNe niyata samaye pravRtti karatA rahevuM e sadupAya che. vaLI, muni yogya samaye yogya AcaraNa kare eTale ke te potAnA kartavyabhAna sahita varte; to tene lIdhe anya zrAvaka Adi jIvone paNa temanA nimatte kaSTa thatuM nathI, kAraNa ke zrAvakAdi jIvo mATe satsaMgano samaya niyata thavAthI teo paNa potAnI vyAvahArika vartanAnuM niyamitapaNuM karI satsaMgano lAbha yathArthapaNe laI zake. e uparAMta niyata samaye niyata kArya karavAnI Teva pADavAthI, muninI saMsArI padArtho pratyenI, dainika dinacaryA vizenI sukhabuddhi sahajatAe ghaTatI jAya che, kAraNa ke kAlapratilekhanAmAM icchA karatAM kartavya ane udayane vizeSa prAdhAnya ApavAmAM Ave che. pariNAme kriyA karavAno samaya thatAM temane temAM khUba upayoga pUrvaka joDAvuM paDatuM nathI, moTAbhAganI kriyAo udayagata thatI jAya che, kAraNake temanI icchA saMyamita banI pUrva karmanI nirjarA vadhAravAmAM tathA navIna karmano Azrava toDavAmAM nimittarUpa thAya che. tenAthI saMsArI padArtho tathA anya pravRttio taraphano bhAva nispRha thato jAya che, enA prati rahelI temanI sukhabuddhi ghaTatI jAya che, ane emAM jeTalo ghaTADo thAya teTalo temano jJAnAvaraNano kSayopazama vadhato jAya che. A badhI samajaNa sAthe muni potAnAM jJAna, darzana tathA cAritranI zuddhi vadhatI jAya te mATe pUrve karelI bhUlonI pazcAtApanA karI, bhUla karanAra AtmAnI niMdA, gaha karI karmabhAra haLavo kare che, sAthe sAthe chae Avazyaka niyamitapaNe niyata samaye karI, mohanIya sAthe jJAnAvaraNa Adi karmano paNa vizeSa kSayopazama karavA bhAgyazALI bane che. tema chatAM temanI chadmastha avasthAmAM zeSa rahelA AvaraNanA kAraNe kaMI ne kaMI doSa pravRtti thaI jAya, karma baMdhana karavAnI dazA AvI paDe te sahaja che, svAbhAvika che. AvA saMjogomAM tenAthI chUTavAnA upAya rUpa A pachInAM be sUtro - sattaramuM tathA aDhAramuM sUtra racAyAM hoya tema jaNAya che. A sUtro mananIya che. 146
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ sattaramA sUtramAM ziSya gurune pUche che ke, 'bhante! prAyazcitathI (pApakarmanI tapathI vizuddhithI) jIvane zuM maLe?' tenA samAdhAnarUpe gurue A pramANe jaNAvyuM che, "prAyazcitathI jIva pApakarma dUra kare che, ane dharmasAdhanAne niraticAra banAve che. sArI rIte prAyazcita karanAra sAdhaka mArga (samyaktva) ane mArgaphaLa (jJAna)ne nirmaLa kare che. AcAra ane AcAraphaLanI (muktinI) ArAdhanA kare che." samyaktva parAkrama chaThThA sAtamA guNasthAne vartatA muni yathAzakti AcAra vicAranI zuddhi to pALe ja che. tema chatAM temanAthI jo koI doSa thaI jAya to te doSanuM phaLa udayakALa AvatAM moTAsvarUpe caDelA vyAja sahita bhogavavuM paDe che, vaLI A doSathI baMdhAyelI paramArtha aMtarAya paNa sAdhanAmAM munine moTo vikSepa kare che, pariNAme munino eTalo saMsA2vAsa vadhI jAya. vaLI, munine e lakSamAM hoya che ke ajJAna avasthAmAM bAMdhelA karmo bhogavavA mATe jIvane zrI prabhunuM rakSaNa mAge to maLI zake che, paNa AtmadazAvAna jIvane samajaNanI sAthe baMdhAyelA doSanA bhogavaTA mATe e prakAranuM rakSaNa maLatuM nathI. tethI karelAM karmabaMdha lAMbA gALe vipAkodaya pAme, ane te vakhate prabhutarathI yathAyogya rakSaNa paNa maLe nahi, evA saMjogamAM karmaphaLa nivRtta karavuM khUba kaThaNa thaI jAya. A paristhitino lakSa rahevAthI munine karelA doSa mATe khUba pazcAtApa thAya che. temanuM mana khedathI bharAI jAya che ane prabhune premapUrvaka A sthitithI bacAvavA vinaMti kare che. parama karuNA karI zrI prabhu temane "prAyazcita" nI yojanA Ape che. - prAyazcita e cha prakAranAM AMtaratapamAM sau prathama tapa che. te tapamAM jIva potAthI thayelA doSano manathI khUba pazcAtApa kare che, khUba kheda vede che ane potAno te doSa gurujana pAse varNavI, tenAthI nivRtta thavA doSane anurUpa zikSA karavAnI vinaMti kare che. pote je doSa karyo che tevo doSa pharIthI kyAreya na thAya evA bhAvathI zikSA svIkArI, tapazcaryA kare che. A prakAre karelA AMtarabAhya tapanA prabhAvathI bhaviSyamAM bhogavavI paDe evI moTI kaThaNAI, muni potAnI icchAnusAra vartamAnamAM uderI ANI vipAkodaya ane sAthe sAthe pradezodayathI bhogavI nirjarAvI nAkhe che. muni AvA 147
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prAyazcitanA sAdhanathI doSanI tathA aMtarAyanI nivRtti vartamAnamAM karI Atmasiddhi mATe mArga saraLa banAvI zake che. karelI bhUla mATe prAyazcita levAthI, jIvanI niSThAnusAra mULa pApakarma nirjarI jAya athavA ghaNuM nAnuM thaI jAya che. prAyazcita karavAthI A prakAre pApakarma nirjaravAthI, aMtarAyo tUTavAthI, tathA sAvadhAnI vadhavAthI muninI ArAdhanA sAdhanA niraticAra doSarahita banatI jAya che. yathArtha rIte prAyazcita lenAra muni A dvArA potAnAM jJAnanI tathA darzananI vizuddhi karatAM karatAM cAritranI vizuddhi paNa karatA jAya che. jJAnanA ughADathI temanI ArAdhanAnI zuddhi vadhatI jAya che, tathA darzananI khIlavaNIthI ArAdhana vizenI spaSTatA maLatI jAya che. ane te baMnenA phaLarUpe cAritra yathAprakAre khIlI munine paMcamajJAna najIka lAve che. - prAyazcitane yogya sathavAro ApanAra bIjI prakriyA zrI prabhue batAvI che te che "kSamApanA". aDhAramA sUtramAM, 'bhatte ! kSamApanAthI jIvane zuM maLe ?' evo prazna karI, uttaramAM jaNAvyuM che ke, "kSamApanA karavAthI jIva prahlAdabhAva (cittanI prasannatA) pAme che. prahlAdabhAva yukta sAdhaka badhA prANabhUta jIva, sattvo sAthe maitrIbhAva pAme che. maitrIbhAva pAmela jIva, bhAvavizuddhi karIne nirbhaya bane che." kSamApanA karavI eTale sarva anya jIvo pratinA je je doSabhAva potAnAM manamAM vasyA hoya tene aMtaraMgathI choDI devA, ane te pachI anya sarvane potA mATe thayelA viSamabhAva tyAgI devA vinamra banI vinaMti karavI. Ama baMne pakSanA kaTubhAvano tyAga kSamApanA karavAthI thato hovAthI, baMne vacce maitrIbhAva sthapAya che. maitrIbhAvano udaya thatAM dveSabhAva ke verabhAva nIkaLI jatAM jIva prahlAda eTale ke prasannatAnuM vedana kare che. jema jema vadhAre jIvo sAthe maitrIbhAva ane nirmaLa kalyANabhAva keLavAya che, tema tema tenA puNyaprabhAvathI jIvanI Atmavizuddhi saheje vadhatI jAya che. vaLI, mitro to vikAsa karavAmAM sahAya kare, bhayanuM nimitta Ape nahi, AthI jema jema maitrIbhAva vikasita thato jAya, tema tema tenI nirbhayatA vadhatI jAya che. jyAre A maitrIbhAva jIva samasta sudhI vikasI, pUrNatAe pahoMce che tyAre te AtmA "kevaLI prabhu" thAya che; ane saMpUrNa nirbhaya thAya che, eTaluM ja nahi paNa anyane ya potA taraphathI saMpUrNa 148
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama abhaya Ape che. Ama ahIM kSamApanAnuM phaLa maitrIbhAva ane bhAvavizuddhi thatAM thatAM abhayapaNuM batAvyuM che, te khUba ja mananIya che, kAraNa ke samasta jIva saMsAramAM bhayathI phaphaDatA ja rahe che. ane temane tenAthI chUTavAno upAya sahelAIthI maLato nathI. muni prAyazcita tathA kSamApanAno sAco upayoga kare che, tyAre temanAmAM sarva jIva sAtheno maitrIbhAva vadhe che, bhAvavizuddhi thAya che, cAritra khIlatuM jAya che, eTale nirbhayapaNuM vadhe che. bIjI bAju A be sAdhanAmAM jIvano mAnabhAva paNa ghaNo ghaTe che. jyAre mAnabhAva tUTe tyAreja jIva vinamra banI potAnA doSa khullA karI tenAthI chUTavA prAyazcita mAgI zake che. prAyazcita tathA kSamApanA laI muni mAnabhAva tyAgI haLavA bane che. mohakSayanA anusaMdhAnamAM jJAna tathA darzananAM AvaraNo ghaTADavA muni tatpara thAya che. jJAnanAM AvaraNo kSaya thAya evAM che tattvo A pachInAM cha sUtromAM varNavI ArAdhanAnuM UMDANa vadhe evI samajaNa apAI che. sUtra 19 thI 24mAM svAdhyAya tapanI cha vividha sthiti batAvI che. svAdhyAya, vAMcanA, pratipracchanA, parAvartanA, anuprekSA tathA dharmakathA. ogaNIsamA sUtramAM "svAdhyAyathI jIvane zuM phaLa maLe che?' e prazna mATe samajaNa ApI che ke, "svAdhyAyathI jIva jJAnAvaraNIya karmano kSaya kare che." svAdhyAya eTale svano abhyAsa. AtmAne potAno anubhava karavAmAM spaSTatA Ape, mokSamArganI jANakArI Ape evA zAstro, sUtro Adi sagraMthono abhyAsa svAdhyAyamAM karavAmAM Ave che. munine ke anyajIvane AtmAsaMbaMdhI sAcuM samajavAnI jhaMkhanA jema jema baLavAna ane UMDI thatI jAya che, tema tema tenAM jJAnanAM AvaraNo patalAM thatAM jAya che, ane jyAre anubhavamUlaka evAM zAstro tathA graMthono paricaya karavAmAM Ave che tyAre te AvaraNo kSINa thaI jJAnano ughADa karAve che. A samajaNa vadhavAthI AtmAnuM zuddha svarUpa samajavAmAM Ave che, te svarUpa meLavavA mATenA upAyo lakSagata thAya che. ane e upAya yojI jIva sasvarUpano anubhava karavA mATe bhAgyazALI thAya che. Ama svAdhyAya karavAthI, arthAt uttama graMthono svakalyANa arthe abhyAsa karavAthI jIva 149
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha potAnAM jJAnanAM AvaraNo ghaTADI zake che. tenI pAchaLanuM rahasya e che ke, mukhyatAe saMsArI padArthomAM sukhabuddhi karavAthI ane te kAraNe jJAna tathA jJAnInI azAtanA ka2vAthI jIva jJAnAvaraNIya karma bAMdhe che. jIva jyAre uttama graMthonuM adhyayana kare che tyAre temAM je anubhavamUlaka uttama jJAnasAmagrIno tene paricaya thAya che tyAre tene te jJAna tathA jJAnI mATe bahumAna thAya che, eTale karelI azAtanAno pazcAtApa thatAM AvaraNa haLavuM bane che, ane sAthe sAthe maLelI samajaNanA AdhAre tenI saMsArI padArtho pratinI sukhabuddhi ghaTe che, eTale ke e kSaNika padArthonI Asakti tUTatAM tenuM tucchapaNuM anubhavAtAM jJAnAvaraNa mahad aMze kSINa thAya che. paraMtu svAdhyAya karatI vakhate badhAnI samajaNa ekasarakhI hotI nathI, jJAnAvaraNanA kSayopazama tathA puruSArtha anusAra samajaNanI taratamatA rahe che. jene ochuM samajAyuM hoya tene vizeSa samajaNa pAmanAra "vAcanA" Ape eTale ke tene vistArathI samajAvavA prayatna karI, tenI samajaNa vadhAravAmAM sahAyarUpa thAya che. AvI 'vAcanA (adhyApana) thI jIvane zuM phaLa maLe che?' tevA prazna ane tenA uttarathI vIsamuM sUtra racAyuM che. "vAcanAthI jIva karmonI nirjarA kare che. zrutajJAnanI azAtanAnA doSa dUra kare che. zrutajJAnanI azAtanAnA doSa dUra thavAthI tIrthadharmanuM avalaMbana kare che. gaNadharonI jema jijJAsu ziSyone zruta Ape che. tIrthadharmanuM avalaMbana laIne karmonI mahAnirjarA kare che. ane mahAparyavasAna (saMsArano aMta) kare che." eka muni bIjA munine vAcanA Ape che, tyAre potAnI samajaNa vizeSathI bIjA munine te jJAnano ughADa karavAmAM madada kare che; ane e rIte temanuM jJAnAvaraNa karma dU2 ka2vAmAM nimitta thAya che, AthI vAcanA ApanAra munine, pote pUrvakALamAM aNasamaja ke asAvadhAnIne kAraNe zrutajJAnanA je doSa karyA hoya tenI nirjarA thAya che, jJAnano kSayopazama vadhe che. pariNAme zrI sarvajJa prabhuno bodha vizeSa vizeSa AtmasAta teo karI zake che. vaLI, muni anya mumukSu janone paNa sAcI samajaNa ApI svaparanAM jJAnadoSa ghaTADatA jAya che. Ama temane je chaThThuM upadezaka guNasthAna maLyuM che tene sArthaka kare che. ane zAstra sUtronI UMDI samajaNa ApI, teno jIvanamAM 150
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama sadupayoga karI muni potAnAM ane ziSyonAM jJAna, darzana tathA cAritranI khIlavaNI karavAmAM agresaratA lAvI zake che. pote meLavelI satya samajaNano lAbha anya jIvone Apavo, ane temanAM jJAnadarzananAM AvaraNo kSINa karavAmAM nimittarUpa thavuM e "vAcanA" ApanAra muninuM kartavya che. paraMtu ghaNIvAra Avo svAdhyAya karatAM karatAM keTalIka vakhata evuM thAya che ke vAcanA ApanArane paNa keTalIka gUDha rahasyanI vAto spaSTapaNe samajAtI nathI. AvA samaye te muni potAnAM mAnane moDI, potAnA guru ke je yathArtha samajaNa ApavA zaktimAna hoya tevA jJAtA pAse potAnI AzaMkA jijJAsArUpe raju karI, samAdhAna pAmavAnI icchA rAkhavI te 'pratipracchanA che. pratipracchanAthI jIvane zuM maLe ?' evA praznanI samajaNa ekavIsamI sUtramAM A pramANe ApI che, "pratipracchanAthI (pUrva pAThita zAstra vize zaMkA nivRtti mATe prazna pUchavAthI) jIva sUtra, artha ane te baMne saMbaMdhI kAMkSAmohanIya (saMzaya)nuM nirAkaraNa kare che." pratipracchanAthI jIvanuM mAna tUTe che, jJAnAvaraNano kSayopazama vadhe che, ane tenA anusaMdhAnamAM teno vinaya vadhato jAya che. A traNeno saravALo eTale kAMkSA mohanIyanuM nirAkaraNa. jyAM sudhI manamAM UThelI AzaMkAo samAdhAna pAmatI nathI, tyAM sudhI aMta:karaNamAM uttama zraddhAna nIpajatuM nathI. e bhAga pUratuM azraddhAna thAya che, tene lIdhe aMtarAyanuM AvaraNa baMdhAya che, ane samajaNanA abhAvathI khoTI rIte mohajALamAM phasAI javAya che. Ama na thavA devA muni yogya vinayathI AzaMkAnuM samAdhAna meLavI le che. svAdhyAya ane vAcanA dvArA muni samajaNa grahaNa kare che. temane je samajAtuM nathI te potAnA guru ke AcArya pAsethI 'pratipracchanA' dvArA samajI le che. paNa tyAM sAcI kAryasiddhi thatI nathI. je badhuM jANyuM te ATalethI AtmasAta thatuM nathI, ghaNIvAra te vismRta paNa thaI jAya che; vismRta thayelA jJAnano sAco upayoga thaI zakato nathI, tenA nivAraNa mATe, jJAnane vismRta na thavA devA mATe zrI prabhue 'parAvartanA" karavAno upAya sUcavyo che. 151
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bAvIsamA sUtramAM parAvartana thI jIvane zuM maLe?' e prazna pUchI, teno uttara kahyo che ke, "parAvartanAthI arthAt pati pAThanA punarAvartanathI vyaMjana (zabdapATha) sthira thAya che. ane jIva padAnusAritA vagere vyaMjanalabdhi pAme che." je tattva samajAya kharuM, paNa te sarvAge manamAM ThasI na jAya ke jacI na jAya tyAM sudhI, tenuM vAraMvAra punarAvartana karavAmAM Ave; eTale ke vAraMvAra vAMcavAmAM ane vicAravAmAM Ave to te badhI apekSAnA artha sahita smRtimAM rahI jAya che. ane A vizeSa samajaNano upayoga svaparanAM AvaraNa toDavAmAM thaI zake che. A rIte svAdhyAya, vAcanA ane pratipracchanA sAthe 'parAvartanA' hovI e khUba jarUrI tattva che. zAstra temaja sUtrAdi vAMcavA temaja samajavA prayatna karavo te che svAdhyAya, temAMthI potAne samajAyeluM bIjAne samajAvavA mATe madadarUpa thavuM te vAcanA, je potAne samajAtuM nathI te samajavA mATe jANakArane pUchavuM te pratipracchanA, ane samajeluM tathA pUcheluM vAraMvAra vAMcIne smRtimAM ThasAvavuM te parAvartanA. A rIte jANeluM, samajeluM vAraMvAra ciMtavavuM, tenuM yogya rIte manana karavuM ane tenI yathArthatA tathA UMDANa vizeSatAe grahaNa karavAM tenuM nAma "anuprekSA'. A prakAranI "anuprekSAthI jIvane zuM maLe che?' evA praznanA samAdhAnarUpe trevIsamA sUtramAM jaNAvyuM che ke, "anuprekSAthI - sUtrArthanuM ciMtana-manana karavAthI jIva AyuSya karma choDIne zeSa jJAnAvaraNAdi sAta karmonI prakRtinA pragADha baMdhanane zithila kare che. tenA tIvra rasAnubhAvane maMda kare che. bahu karmapradezane alpa karmapradeza kare che. AyuSya karmanuM baMdha kadAcita kare che, kadAcita nathI karato. asatAvedanIya karmano pharI pharI upacaya nathI karato. je saMsAraaTavI anAdi anaMta che, dIrgha mArga che, jemAM narakAdi gatirUpa cAra anta (avayavo che, tene jaldIthI pAra kare che." je sAcuM che, sAruM che ane AtmavikAsa mATe upakArI che tevA zAstra, sUtra pAThanA arthanuM ciMtavana, manana anuprekSaNa karavAthI muni ayogya bhAva ane ayogya pravRtti karatAM aTakI jAya che; zuddha ciMtana mananamAM ekAgra thaI potAnA kaSAyane ati maMda karI aMtaraMga zubhabhAvamAM keMdrita thAya che. AnuM pariNAma e Ave che ke samajaNa 152
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama vadhatI jatI hovAthI jJAnAvaraNanAM baMdhana zithila thAya che, svarUpa ciMtavanamAM ekAgratA thavAthI mohanIya dabAya che tathA kSINa thAya che, guruno Azraya svIkArI anuprekSA thatI hovAthI tenAM aMtarAya karma bhasmIbhUta thatAM jAya che, ane AvI svalakSI pravRttimAM paralakSI pravRttithI thatI ekeMdriyAdinI hiMsA alpa thatI hovAthI darzanAvaraNa karma paNa ochuM thAya che. A prakAre anuprekSA vakhate AtmA ati maMda kaSAyI raheto hovAthI AyuSya varjita traNe aghAtI karmo zubha prakRtinAM baMdhAya che. A jAtanI vartanAthI munine ghAtakarmanAM gADha baMdhAyelA karmo zithila thAya che, te karmono rasa-anubhAga maMda bane che. ghaNA Atmapradezo para chavAyeluM karma kramathI alpa alpa pradezanuM thatuM jAya che. ane kyAreka ja navA AyuSyano baMdha kare che. AvA anuprekSAnA samayamAM jIvano samabhAva ghaNo vadhato hovAthI munine saMvara tathA nirjarAnuM baLavAnapaNuM thatuM jAya che. pariNAme pUrvasaMcita karmo kharatAM jAya che, navIna karmabaMdhamAM atialpatA thAya che, tethI te muni caturgatirUpa saMsAra aTavIthI chUTI svasukhanA dhAmamAM pahoMcI zake che. A badhAM uttama phaLa "anuprekSA' nA phAyadA rUpe jaNAvela che. paNa teno vAstavika vicAra karIe to samajAya che ke uttama tattvanI anuprekSA sudhI pahoMcatA pahelAM munie svAdhyAya ane tenA aMgomAMthI sakriya rIte pasAra thavuM jarUrI che. svAdhyAya ane tenA AnuSaMgika aMgo vAcanA, pratipracchanA, parAvartana ane anuprekSA karavAthI upara jaNAvelA phaLanI prApti muni karI zake che. vicAratAM e tAraNa nIkaLe che ke zubha tattvanA ciMtanamAM garaka rahevAthI pUrva karmanI nirjarA vadhe che ane navA karmano Azrava tUTe che. - A badhI zubhapravRttinA prabhAvathI muni AtmadazAmAM AgaLa vadhe che. tyAre potAne je anupama tattvanI prApti thaI che teno lAbha anya jIvone paNa maLe evA hetuthI teo dharmakathA kare che. je samyakudharma potAne samajAyo che te bIjAne samajAvavo e dharmopadeza athavA dharmakathA che. dharmakathA karavAthI jIvane zuM maLe che?' evo prazna covIzamAM sUtramAM pUchI uttara Apyo che ke, "dharmakathAthI jIva karmonI nirjarA 153
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kare che, ane pravacana (zAsana tathA siddhAMta) nI prabhAvanA kare che. pravacananI prabhAvanA karanAra jIva bhaviSyamAM zubha phaLa ApanAra karmano baMdha kare che." chaThThA sAtamA guNasthAne ramatA muni svarUpamAMthI bahAra Ave tyAre svarUpamAM pharIthI ramamANa tvarAthI thavAya te mATe, sAmAyika, caturvizatistava, vaMdaNA, pratikramaNa, kAyotsarga, pratyAkhyAna, niMdA, gaha, stutimaMgala, svAdhyAya Adi aneka zubha pravRtti Adare che. AmAMnI lagabhaga badhI pravRttio muni svakalyANa mATe karatA hoya che. je potAne prApta thayuM che teno lAbha anya jIvone paNa prApta thAya evA hetuthI muni vAcanA, dharmakathA, Adi pravRtti paranA kalyANa arthe kare che. vAcanA Ape tyAre na samajAtAM sUtronA artha muni samajAve che, je svaparanA jJAnAvaraNa toDavAmAM sahAyakArI thAya che, tyAre dharmakathA aneka apekSAthI sAmA jIvane dharmamAM sthira tathA daDha karavA mATe karavAmAM Ave che. Ama karavAthI zAsananI prabhAvanA thAya che. je zAsananA zaraNe pote che, te zAsanano jayajayakAra comera thAya, phelAvo vadhe evI pravRtti dharmakathA tathA dharmopadeza dvArA karavAmAM Ave che. tethI pUrvasaMcita aneka karmonI nirjarA thAya che ane bhaviSyamAM zubhaphaLa ApanAra karmo baMdhAya che. chaThThA sAtamA guNasthAne vartatA muni mATe A pravRtti yogya kahI che kemake te dazAe muni prabaLa zubha bhAvamAM AjJAthI pravartatA hovAthI aneka jIvone dharmasanmukha karI zake che. dharmabhAvamAM ramatA muni zrutanuM ArAdhana, mananI ekAgratA, saMyama, tapa tathA vyavadAnanA nimittathI potAnA cAritranI khIlavaNI kevI rIte kare che, tathA jene dharmabodha ApavAno che tevA zrotAone tenAthI kevI rIte lAbha thAya che, tenI samajaNa sUtra paccIsathI ogaNatrIsamAM apAI che. muni pote to A tattvonuM ArAdhana karatA ja hoya che, ane dharmasanmukha thatA jIvone enuM ArAdhana kevI rIte vizeSa upakArI thAya tenI samajaNa dharmopadeza ke dharmakathAmAM samAve che. "zrutanA ArAdhanathI jIvane zuM maLe?' evA paccIsamA sUtranA praznanA uttara rUpe kahyuM che ke, "zrutanI ArAdhanAthI jIva ajJAna dUra kare che, ane kleza pAmato nathI." zabda dvArA kAnathI sAMbhaLavuM eTale zrata. vaLI, mahA puruSonA anubhavathI bharelA lakhAyelAM vacano vAMcavA ke 154
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama sAMbhaLavAM te paNa zruta kahevAya che. AthI je zAstromAM zrI prabhunAM vacano saMgrahita thayAM hoya che tevAM Agama sUtro paNa zrutamAM samAveza pAme che, sAthe sAthe anya mahAmunionA racelAM zAstro paNa zruta tarIke samAveza pAme che. AvA uttama zratanuM adhyayana karI, temAMnA anubhavathI ladAyelA vacanono abhyAsa karI, potAmAM rahelAM ajJAnane muni kSINa karatA jAya che. sAthe sAthe AcArane lagatI tathA AtmAnAM tattvane lagatI aNasamaja dUra thatI jatI hovAthI, muninA manamAM rAgadveSarUpa zleSa utpanna thato hoya te zAMta thato jAya che. sAcI samajaNa vadhatAM AtmAnAM kaSAyo zAMta thatA jAya che, anubhavAto kleza samAI jAya che. ane AvA upazAMta kaSAya sAthe jyAre muni lokone bodha Ape che tyAre munithI nIpajatA kalyANabhAvanA sparzathI AkarSAI, samajaNa grahaNa karatAM karatAM potAnA kleza ane kaSAyone zrotAgaNa zAMta karatA jAya che. e ja pramANe "mananI ekAgratA keLavavAthI jIvane zuM maLe?' evo prazna laI, chavvIsamAM sUtramAM anusaMdhAna karyuM che ke, "manane ekAgra karavAthI cittano nirodha thAya che." sAmAnyapaNe saMsArI jIvonuM, chadmastha jIvonuM mana caMcaLa rahe che, aneka padArthonI prApti aprApti vize aneka bhAvomAM ramatuM rahe che. A mana jema jema mAMkaDAnI jema ulaLe che, tema tema vibhAvabhAvanuM baLavAnapaNuM thatAM karmono anekadhA Azrava thato rahe che. ane jIvono saMsAra vadhato rahe che. tevA saMjogomAM zrutanA ArAdhanathI muni sAcI samajaNa laI, ajJAnano tyAga karI, zAMta banI, potAnA mananI ekAgratA keLavavAmAM saphaLa thAya che. mana ekAgra thavAthI, eka jagyAe potAnA dhyeyamAM keMdrita thavAthI tenuM anya padArthomAM bhamavAnuM aTakI jAya che. tenuM mULa kAraNa che sAcI samajaNa - AtmAne zuddha karavAnI tAlAvelI. A tAlAvelIno AdhAra laI, muni manane ekAgra karI, zAMta ane sthira thAya che. te sthiratAthI bharelI sthitimAM muni janasAmAnyane upadeza ApI, potAnI sthiratA aviratapaNe mudrAdi dvArA pragaTa karI, lokone paNa manane aMkuzamAM rAkhavAthI thatA lAbho vizadatAthI samajAve che. A rIte vaktA zrotA baMne dharmapravRttimAM ekAgra thaI, sAMsArika viSayomAM bhaTakatA aTakI 155.
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jaI, karmabaMdha toDI zake che. dharmanI zubha pravRttimAM mana ekAgra thavAthI, kaSAyo maMda thAya che, maMdakaSAyathI zubha karmabaMdha thAya che. ane citta ayogya jagyAe jatuM aTakI jatAM azubha karmabaMdha thatAM virAma thAya che. A rIte cittano nirodha karavAthI, manamAM janmatI icchAo zAMta thatI jAya che, alpa thatI jAya che. pariNAme jIva je je pravRttithI AtmAne vizeSa baMdhana thAya te te pravRttiono tyAga vadhArato jAya che. baMdhana vadhe evI jAtanI pravRttio icchApUrvaka rokavI tenuM nAma saMyama. Avo saMyama utkRSTatAe pALavA utsuka muni saMyamabodha paNa zrutanI samajaNamAM samAve che. je zrotA avadhArIne upayogamAM le che. "saMyamathI jIvane zuM maLe che?" evo prazna sUtra 27mAM pUchI uttara kahevAya che ke, "saMyamathI Azravano nirodha thAya che." viSayonI AsaktimAM jatI indriyone rokavI, tene dharmamArgamAM rahevA sthira karavI e saMyama che, bIjI rIte kahIe to je pravRttimAM mana, vacana, kAyA pravartAvavAthI kaSAyo vadhe, karmano Azrava vadhe tevI pravRtti karatAM rokAI javuM, aTakI javuM e saMyama che. indriyone svarUpadarzananAM kArya mATe rokavI, ane e mananA anumodana sahita; ema karavAthI AvatAM karmo rokAI jAya che. TUMkamAM kahIe to saMyama dhAraNa karavAthI AtmA para vadhatAM karmonI saMkhyA, nirjarA pAmatA karmonI saMkhyA karatAM ghaNI nAnI thatI jAya che. pariNAme AtmA parano karmano bhAra haLavo thato jAya che. bhagavAne A saMyama sattara prakAre che ema jaNAvyuM che. pAMca mahAvrata, pAMca samiti, traNa gupti ane cAra kaSAyano jaya karavAnA puruSArthamAM sAco saMyama keLavAto jAya che. saMyamathI, karmono saMvara karavAthI karmAzrava ghaTe che, e samajaNa AvatAM, tethI AgaLanI sthiti meLavavA ke aNasamajamAM ekatrita karelA anaMtAnaMta karmonI nirjarA vadhAravA zuM karavuM joie? jo eka pachI eka ema udita thatAM karmone bhogavI nivRtta karavA jatAM to ghaNo kALa vahI jAya. to alpakALamAM karmanI nirjarA karavA zuM upAya karavo ghaTe tevI jIvanI jijJAsA baLavAna thaI jAya che. jo pUrvabadhdha karmane tvarAthI nivRtta karI, alpakALamAM tIvra mumukSue mokSaprApti karavI hoya to zuM karavuM 156
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama enI vicAraNAmAM jIva garaka thaI jAya che, tenAthI mokSa meLavavAmAM thato vilaMba sahana thato nathI. A muMjhavaNanA upAya rUpe aThThAvIsamAM sUtramAM 'tapathI jIvane zuM maLe?' e prazna pUchI, uttaramAM jaNAvyuM che ke, "tapathI jIva pUrva saMcita karmono kSaya karIne vyavadAna - vizuddha bane che." saMsAranI zArIrika, mAnasika, Arthika Adi sarvabhautika sukhonI icchAno tyAga karI, karmanI nirjarA karavAmAM ekAgra thavuM e tapa che. tapa bAra prakAre che, cha bAhyatA ane cha AMtaratA che. temAMthI je je prakAra samabhAvathI yojI zakAya te te prakArano sAco upayoga karI, saMsAranI Asakti choDI jIva ArAdhanA karavAmAM ekAgra thAya che. Asaktino tyAga karavAthI tathA pratikULa saMjogomAM paNa sthirabhAva rAkhavAthI, muninI karmanirjarA baLavAnapaNe thAya che, sAthe sAthe Azrava nahivat rahe che. AvA tapa dvArA muni potAnI Atmazuddhi jhaDapathI vadhAre che, ane e mATeno saMrbodha paNa zrAvakazrAvikAne ApI temane paNa vizuddha thavA utsAhIta kare che. Ama muni zrutanI ArAdhanA, mananI ekAgratA, saMyama, tapanI yathAzakti pAlanA karI karmane nivRtta karatA jaI, potAnAM jJAna, darzana tathA cAritranI guNamUlaka khIlavaNI karatA jAya che. jenI prApti potAne thaI che evI vizuddhinI prApti sahu jIvone thAo evA zubhabhAvathI e vizeno sarbodha teo anya sAdhaka tathA mumukSujanone Ape che. Ama karatI vakhate sat jijJAsune manamAM prazna udbhave che ke AtmAnI AvI vizuddhi meLavavAnuM phaLa zuM hoI zake? A jijJAsAnA samAdhAna mATe tathA dharmakriyA karavA mATenuM yathArtha lakSa mumukSu bAMdhI zake e hetuthI, ogaNatrIsamAM sUtramAM 'vyavadAnathI jIvane zuM maLe che?' ema prazna mUkI, uttara Apyo che ke, "vyavadAna (vizuddhi)thI jIvane akriyA (mana, vacana, kAyAthI kriyAnI nivRtti) maLe che. akriya thavAthI te siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, parinirvANa pAme che, ane badhAM du:khono aMta kare che." potAnA AtmAnuM zreya karavAnA hetuthI jIva jyAre munijIvana svIkAre che tyAre te Atmazuddhi vadhAravA satata prayatnavAna rahe che. te mATe muni pote prApta karelA 157
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha samyakatvamAM pragaTelAM AMzika lakSaNo vikasAvavA prayatno kare che, e lakSaNo vizeSatAe pragaTAvavA muni potAmAM dekhAtA doSo mATe AlocanA, niMdA, gaha karI doSathI para banavA uttama puruSArtha kare che. sAthe sAthe potAmAM sAkAra thaI rahelA AtmaguNone vardhamAna karavA sAmAyika, covisaMththo, vaMdana, pratikramaNa, kAyotsarga ane pratyAkhyAna e che Avazyaka niyamitapaNe kare che. tenA prabhAvathI munimAM guru pratino pUjyabhAva vadhe che, ane tene vyakta karavA muni stutimaMgala kare che. A badhI kriyAo niyata kAle karatA rahI muni, AtmA satata sAcI Adate varte e nakkI kare che, kAraNa ke kriyAnuM niyamitapaNe e sva tathA para baMne mATe vikAsa karavAmAM sahAyakArI tattva che. Ama karavAmAM karelI bhUlo mATe prAyazcita levuM, kSamApanA karavI e be kriyA vizuddhi karavA mATe jarUrI che. karelI bhUlo mATe prAyazcita levAthI ane kSamApanA karavAthI jIva haLavo thAya che, karmabhAra ghaTato hoya evo anubhava thAya che. AvI haLavAza AvatAM muni svAdhyAya, vAcanA, pratipracchanA, parAvartanA, anuprekSA ane dharmakathAno Azraya karI jJAna tathA darzananAM AvaraNo kSINa kare che. svAdhyAya Adi karavAnI sAthe zrutanI ArAdhanA thAya che, e ArAdhana karavAmAM mananI ekAgratA hoya to UMDANa Ave che, ane je samajaNa vadhe che tenuM pAlana karavAthI saMyama vadhe che, tapazcaraNa paNa thAya che ane pariNAme AtmAnI vizuddhi maLe che. AvI vizuddhi meLavavAthI jIvane thatA lAbha ogaNatrIsamAM sUtramAM varNavyA che. vyavadAna eTale AtmAnI vizuddhi. jema jema kaSAyo maMda thatA jAya che tema tema Azrava ghaTato jAya che, ane nirjarA vadhatI jAya che, AthI jyAre AtmA kaSAyano saMpUrNa tyAga kare che, tyAre ghAtakarmano Azrava tene thato nathI, eTaluM ja nahi paNa pUrvasaMcita ghAtakarmo sarvathA nirjarI jAya che. Ama saMvara ane nirjarA jema jema vadhatAM jAya che tema tema AtmAnI vizuddhi paNa vadhatI jAya che. ane jyAre AtmA saMpUrNa kaSAya-tyAga kare che tyAre te akriya (mana, vacana tathA kAyAnI pravRtti rahita) thAya che. AvI akriyatA AtmAne caudamA guNasthAne Ave che. akriya thavAthI AtmA siddha thAya che. pudgalAdi sarva padArthono saMga chUTatAM je meLavavA yogya che te sarva AtmAe 158
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama meLavI lIdhuM hovAthI te AtmA siddhabhUmimAM jAya che, arthAt siddha thAya che. AtmA jyAre siddhabhUmimAM sthiti kare che tyAre te AtmA buddha thAya che. eTale ke te AtmA bodhasvarUpanI pUrNatAe pahoMce che arthAt tenAM jJAnadarzanane bAdhA karanAra eka paNa paramANuno sparza zuddhAtmAne raheto nathI. A AtmA mukta thAya che, eTale ke te jIva anAdikALathI caturgatirUpa saMsAramAM aTavAyA karato hato, temAMthI zuddha thaI A paribhramaNathI chUTI jAya che - mukta thAya che. tene saMsAramAM rakhaDavApaNuM rahetuM nathI. te AtmA parinirvANa pAme che. vANa eTale zarIrano bAMdho, nirvANa eTale zarIranA bAMdhA rahita. parinirvANa pAme che eTale pharIthI zarIra dhAraNa karavApaNuM rahetuM nathI; arthAtu jyAM azarIrI AtmAo vase che tyAM tenI gati thAya che. siddhabhUmimAM te AtmA gamana kare che. zarIra ke anya prakAranuM koI paNa baMdhana na hovAnAM kAraNe AtmAne koI paNa prakAranuM du:kha bhogavavuM paDatuM nathI, tethI kahyuM che ke te badhAM du:khono aMta kare che. Ama vizuddhithI thatA carama sImA sudhInA lAbho varNavI, dharma ArAdhanathI vizuddhi thAya che te darzAvI, pratyeka jIve dharmArAdhana karavA utsAhIta rahevAnuM che evo saMdezo muni samyabodha dvArA zrotAone Ape che. teo dharmakathAnAM sAdhanathI bodha Ape che. dharmakathAnI asara nIce jIva potAnI vaiSayika sukhanI vAMchA ghaTADe che. te saMsArI pravRttio karavAmAM anAsakta thAya che. ane tene ekAMtavAsa tathA indriyasaMyamanI mahattA samajAtI jAya che. tethI saMsArI jIva bAhyanI azubha pravRttiothI chUTayA pachI, muni jemAM ekAgra thatA hoya che tevA mokSaprApti mATe jarUrI evAM cAritrapAlananI taiyArI zarU kare che. A taiyArI karavA mATe teo muni pAse sukhazAtA, anAsakti, vivikta zaiyAsana, ane vinivartanA jevA aMgonI samajaNa mAge che. A samajaNa trIsathI teMtrIsa sudhInA cAra sUtramAM apAI che. je muni svayaM pALI, potAnI cAritranI zuddhi karatA jatA hoya che. A sUtronI racanA parathI ApaNane samajAya che ke svAra kalyANa karavAmAM muni kevI rIte taraboLa rahe che. teo potAnA purogAmI pAsethI cAritra vizuddhi mATenuM mArgadarzana meLavI, teno 159
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sadupayoga karI, potAnA anugAmIne tenuM dAna ApI pote aparigrahavata sAcI rIte pALI zake che. trIsamAM sUtramAM 'sukhazAtAthI arthAt vaiSayika sukhonA icchAnA nivAraNathI jIvane zuM maLe che?' A praznanuM samAdhAna A prakAre ApyuM che, "sukhazAtAthI viSayo tarapha anAsaktabhAva rahe che, viSayo tarapha anautsuka (anAsakta) thavAthI jIva anukaMpAvALo, prazAMta, zokarahita banIne cAritra mohanIya karmano kSaya kare che." ziSyone doravaNI ApatAM ane ApyA pachI muni svamAM satata ekAgra rahevA prayatnazIla rahetA hoya che. tethI teo pAMca indriya ane dehanI zAtAnA icchuka rahetA nathI, te zAtAnI icchA teo kSINa karatA rahe che, ane ziSyone e mATe bodhatA paNa rahe che. te temanI anukaMpA che. AvI pravRtti dvArA teo potAnI temaja ziSyonI saMsArI padArtho pratinI anAsakti vadhAratA jAya che. pariNAme temanI jIvana jarUriyAta kramathI ghaTatI jAya che, A jarUriyAta nahivat banatAM tenI prApti mATe veThavA paDatA saMgharSathI teo chUTatA jAya che, pariNAme teo potAnA AtmAnI zAMti vedavA mATe bhAgyazALI bane che - prazAMta thAya che. nirAsakta muni prApti aprAptinA kaMThathI chUTavAne lIdhe akaSAyI thavAthI zokarahita bane che. pariNAme pote AtmAnA adbhuta guNonuM vedana kare che te guNo sahune prApta ho, tevI anukaMpAbuddhi temanAmAM vardhamAna thatI jAya che. ane temanuM cAritra mohanIya A vartanAthI tvarAthI kSINa thatuM jAya che. munine saMsArI padArthomAM "anAsaktibhAva rahe che tenuM phaLa zuM maLe?" evA savAlanA javAbarUpe sUtra ekatrIsamAM jaNAvyuM che ke, "apratibadhdhatAthI jIva ni:saMga bane che. niHsaMga thavAthI jIva ekAkI - AtmaniSTha bane che, ekAgracitta hoya che. divasa rAta, sadA sarvatra virakta ane apratibadhdha thaIne vicare che." munine saMsArI padArtho bhogavavAnI vRtti chUTI jatAM apratibaddha thAya che, alpa ke nahivatuM baMdhana karanAra thAya che. jyAM sudhI saMsArI padArtho bhogavavAnI vRtti 160
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama munimAM hoya che, tyAM sudhI te sUkSma bhAvo pUrA karavA je pravRtti thAya che, tenAthI thatAM baMdhana munie svIkAravAM paDe che. paNa jyAM e vRtti kSINa thAya che tyAM Asakti tUTI javAne kAraNe tevA padArthono saMga paNa munine asahya thato jAya che. eTale evA padArthonA nimittamAM paNa na AvavuM paDe evI jAtanI vartana muni svIkAratA jAya che. pariNAme muni ni:saMga banI ekAMtamAM ja AtmArAdhana karavA ane svanuM sukha mANavA utsuka rahe che. pariNAme je alpa baMdhana thAya che tenI nivRtti paNa kaI rIte tvarAthI thAya tenI ciMtanAmAM tathA AtmasukhanI anubhUtimAM satata rahevAnI bhAvanAmAM teo ekAgra tathA nimagna thatA jAya che. AthI temane je koI udayagata pravRttimAM joDAvuM paDe che te paNa pUrvakarmathI nivRtta thavA mATe ane navAM baMdhanI alpatA karavA ja hoya che. Ama potAnI svAra kalyANanI bhAvanA uttuMga karI muni satata virakta ane apratibaddha thaIne ekAMtamAM rahevAnI pravRtti vadhAratA jAya che. temanI A vartanA temane svavIrakalpI dazAmAMthI jinakalpI dazAmAM laI jAya che. jyAM sudhI munine AtmaArAdhana karavA mATe anya muni AdinA saMganI jarUra rahe che tyAM sudhI teo anya muninA saMgamAM rahe che. ane e vakhate teo anya munionI vRttine potAnAM baMdhana na vadhAravA mATe anukULa thaIne varte che, paNa jyAre potAnI asaMgatA vadhe che, AtmadazA UMcI thAya che tyAre AvA muni sat nimittono paNa tyAga karI, ekAMta dazA svIkArI jinakalpI muni rUpe vicare che. pUrvabaMdhana toDavA ane navIna baMdhana na thAya e rIte jIvavA mathatA munine jo jagatajIvonA saMparkamAM satata rahevuM paDe, to temanI bhAvanAnI sAcavaNI karavA temane amuka prakAranAM baMdhanamAM javuM paDe che. A baMdhana avasthA munine jyAre aLakhAmaNI thaI paDe che tyAre tenAthI bacavA muni ekAMta nirjana sthAnanA vAsane pasaMda kare che, jethI koInA paNa saMparkamAM temane rahevuM paDe nahi. A icchIta ekAMtavAsanuM phaLa pUchato prazna batrIsamAM sUtramAM pUchAyo che. vivikta zayanAsanathI jIvane zuM maLe? teno javAba che, "vivikta zayanAsana arthAt janasaMmardathI rahita ekAMta sthAnamAM vAsa karavAthI jIva cAritrarakSA kare che. cAritrarakSAthI viviktAhArI (vAsanAvardhaka pauSTika 161
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AhArano tyAgI), deDha cAritrI, ekAMtapriya, mokSabhAvayukta jIva ATha prakAranAM karmonI graMthinuM nirjaraNa kare che." anya jIvono saMparka jyAre munine potAnA AtmArAdhanamAM bAdhAkAraka lAge che tyAre potAnI yogyatA vadhatAM teo ekAMtavAsa svIkAre che. ekAMtavAsamAM rahevAthI kaSAyanA nimittothI chUTI potAnAM cAritranuM rakSaNa kare che, sAthe sAthe jaMgalanA hiMsaka pazu AdinA upadravo sAme nirbhaya banI TakI rahe che ane cAritra vizeSa majabUta kare che. jaMgalamAM ekAMtamAM rahevAthI janasaMparkathI maLatA pauSTika AhArano tyAgI bane che, ane nirasa AhAra karavAthI muni vizeSa pramAdarahita thatA jAya che. apramAdI banI ekAMtamAM mokSAbhilASAthI ArAdhana karatAM karatAM ATha prakAranAM karmonI nirjarA sahajatAe karatA jAya che, ane Atmasukha anubhave che. A prakAre jinakalpI thavA, zreNi mATenI potAnI pAtratA vadhAravA muni potAnAM asaMgabhAva ane ekatvabhAvanA vadhAratAM jAya che. zreNie caDavA mATe ekatvabhAvanAnuM ghUMTaNa khUba upakArI che, munine jema jema koI potAnuM nathI ane pote koInA nathI, huM ekalo Avyo chuM, ekalo javAno chuM ane mArA zubhAzubha karmo huM ekalo ja bhogavavAno chuM e bhAvanuM siddhatva thatuM jAya che, tema tema temanI zreNi mATenI taiyArI vadhatI jAya che. A rIte ekAMtavAsamAM rahevAthI supAtra muni potAnI vinivartanA vadhAre che, potAnAM mana tathA Indriyone saMsArIbhAvathI dUra rAkhe che; te mAraphata teo potAnuM cAritra zuddha tathA ucca karatA jAya che ane karmanirjarA paNa vadhAratA jAya che. potAne saMsArIbhAvathI alipta karavAthI zuM phaLa maLe evI matalabano prazna sUtra tetrIsamA pUchayo che, 'vinivardhanAthI jIvane zuM maLe che?' te ja sUtramAM tenuM samAdhAna ApyuM che ke, "vinivardhanAthI - mana ane indriyone viSayothI dUra rAkhavAnI sAdhanAthI jIva pApakarma na karavA tatpara rahe che. pUrvabaddha karmonI nirjarAthI karmone nivRtta kare che. tyAra pachI cAra aMtavALA saMsAra aTavIne jaldI pAra kare che." A praznottaramAM muninI jinakalpI thavAnI pUrNa taiyArI jaNAya che. 162
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama vinivartanA eTale mana ane indriyone viSayothI dUra rAkhavAnI sAdhanA. pratyeka jIva anubhave che ke saMsArI zAtA pratye temanuM mana ane indriyo AkarSAyA vinA rahetAM nathI. ane jyAM sudhI vikasita mana tathA indriyo saMsArI zAtAnuM AkarSaNa veThe che tyAM sudhI te mokSa meLavI zakato nathI. tethI muni potAnAM vikasita mana tathA indriyone svarUpamAM joDI, viSayothI virakta thavAnI sAdhanAmAM gUMthAyelA rahe che. A sAdhanAthI muni AtmAne AtmAmAM joDI, manane zAMta - kaSAya rahita kare che, eTaluM ja nahi paNa potAnI AtmasukhanI anubhUtinI icchA baLavAna karI saMvegane vadhAre che. saMvega vadhatAM nirveda daDha thAya che. AvI AtmadazAmAM pApakarma vadhAranAra saMsArI padArthono saMparka paNa munine thAka Ape che. AvI thAka denArI, AtmadazAmAM ADikhalI UbhI karavAnI saMbhAvanAvALI cIjono muni tyAga karatA jAya che, arthAt navAM pApakarma na karavAM teo tatpara rahe che. A prakAre vartatA rahevAthI pUrvabaddha karmo teo nirjarAvatA jAya che, ane jaladIthI saMsArano pAra pAme che. satata udyamI rahI, ekadhArAe karmanivRtti ane nirAzrava vadhAravAthI mokSa tvarAthI maLe te svAbhAvika ja che. baLavAna saMvega tathA nirvedanI anubhUtimAM zuddhAtmAno anubhava karavAmAM bAdhArUpa tattvono tyAga karavAnI bhAvanA munimAM sahajatAe vadhatI jAya che, kAraNa ke temane anubhavathI samajAyuM hoya che ke indriya sukha karatAM Atmasukha aneka prakAre tathA anekagaNuM caDiyAtuM che. AvI AtmadazA-bAdhaka cIjono tyAga karavo te "pratyAkhyAna" kahevAya che. muni jyAre pUrvakALamAM cha AvazyakanI mahattA samajyA hoya che tyAre temane "pratyAkhyAna"nuM mahattva samajAyuM hoya che, paNa yathArtha pariNamyuM hotuM nathI. paraMtu jyAre teo AtmazAMti ane AtmazuddhinI amuka kakSAe pahoMce che tyAre teo saMsArI padArthonA bhogapabhoganA baLavAna saMyamamAM ane cAritranA yathArtha pAlana dvArA AtmAnubhUtimAM rahevAmAM ja sAcAM sukha tathA zAMti anubhave che. pariNAme cAritrapAlananI vizuddhi karavA mATe temanAM pratyAkhyAna eka pachI eka vadhatAM jAya che. jinakalpI thavAthI kyA kramamAM pratyAkhyAna Ave che tenuM citra sUtra coMtrIzathI 163
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha betAlIsa sudhInAM nava sUtromAM apAyuM che. ahIM je pratyAkhyAno samajAvAyAM che te munine zreNinI taiyArI karavA mATe khUba upakArI thAya tevAM che. vinivartinAmAM sthira rahevA mATe A pratyAkhyAno khUba lAbhadAyI nIvaDe tevAM che. pratyAkhyAnanI vizada samajaNa mATe A adhyayanamAM nava sUtro racAyAM che. temAM sau prathama "saMbhoga pratyAkhyAna' kahyuM che. A pratyAkhyAnathI thatA lAbha cotrIsamA sUtramAM A pramANe jaNAvyA che, "saMbhoga (ekabIjA sAthe bhojana vagerenA saMparka)nA pratyAkhyAnathI parAvalaMbI nirAvalaMba thAya che. nirAvalaMbana thavAthI tenA badhA prayatno AyatArtha (mokSArthe) bane che. pote meLavelA lAbhathI saMtuSTa thAya che. bIjAnA lAbhano upabhoga nathI karato, tenI kalpanA paNa nathI karato. spRhA nathI karato, prArthanA nathI karato, abhilASA karato nathI. bIjAnA lAbhanuM AsvAdana, kalpanA, spRhA, prArthanA ane abhilASA na karanAra bIjI sukhazaiyAne prApta karIne vihAra kare che." sAmAnyapaNe sthavarakalpI munio potAnI gocarI lAvI, sAthe ekaThI karI AhAra kare che. Ama arasaparasa AhAranI Apale karI, koI eka vAnagInA mohanuM alpatva karatA hoya che. AvI rahyo sahyo moha paNa toDavA, svAdeMdriyane khUba saMyamamAM levA muni saMbhoganA paccakhANa le che, A paccakhANa levAthI teo bIjAnuM lAveluM vAparatA nathI, te levAnI icchA paNa karatA nathI, bIjAnI sArI vAnagIno svAda levAnI vRttino paNa tyAga kare che, potAne svAdiSTa bhojana maLe tevI spRhA karatA nathI. tevI kalpanA paNa karatA nathI, balba je kaMI lukho suko AhAra maLe temAM ja saMtuSTa thaI nispRhabhAvathI teno AhAra kare che. Ama khAsa prayatna dvArA sthavIrakalpI muni jinakalpI muni thavA mATe pAtratA keLavavA svAdeMdriyano jaya kare che. ane zrI prabhunuM vacana che ke je svAdane jIte che te anya indriyo para sahelAithI vijaya meLavI zake che. Ama pUrNatAe jiteMdriya thavA muni sau pahelA svAdendriya para saMyama ANavA mATe paccakhANa kare che. Ama karavAthI amuka mAtrAmAM AhAra meLavavA mATe anya munio para thoDA aMze paNa AdhAra rAkhatA hatA, te choDI nirAvalaMbana thAya che. tenI sAthe sAthe saMsArArthe nirAvalaMbana thayA hovAthI temanI sarvakoI pravRtti 164
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama mAtra mokSArthe thAya che, pariNAme sarva bAbatamAM prApti ke aprApti vize te mahAtmA nispRhapaNe vicarI RNamukta thatA jAya che, navuM RNa levAnuM alpAtialpa karatA jAya che. sAmAnya saMparka paNa choDI muni e baMdhanathI paNa mukta rahe che. Ama muni sahavAsI sAthI muninA paNa tyAgI bane che. A prakArano vizeSa saMyama pragaTavAthI munine je alpa upakaraNo temaNe rAkhyA hoya che teno paNa bhAra lAgavA mAMDe che. te upakaraNone sAcavavA, saMbhALavA, svaccha rAkhavA Adi yatnA karavAmAM vaparAto samaya temane have AtmabAdhaka lAgato hovAthI tenA paNa tyAgI thavAnuM teo icche che. pAMtrIsamAM sUtramAM "upadhi nA pratyAkhyAnathI jIvane zuM maLe che?" tenI samajaNa rUpe kahyuM che ke, "upadhi (upakaraNa)nA pratyAkhyAnathI jIva nivine svAdhyAya kare che. upadhirahita jIva AkAMkSAmukta thaIne upadhinA abhAvamAM kleza pAmato nathI." upakaraNonA pratyAkhyAna karavAthI muni jarA sarakhI bAhya jaMjALa rahI hatI tenAthI paNa chUTI jAya che, ane te samayano upayoga AtmAnA ArAdhanane vadhAravA mATe kare che. vaLI upakaraNo meLavavA, rAkhavA, saMbhALavA Adi saMbaMdhI icchA chUTI gaI hovAthI, tenA abhAvamAM paNa munine koI paNa prakArano kleza thato nathI, Arta pariNAma thatAM nathI, temane satata zAMti ja vartatI rahe che, Ama temanA cAritranuM vizuddhikaraNa thatuM rahe che. bAhya munisaMga, deha poSaNane lagatA upakaraNono tyAga karyA pachI, muni je dehamAM vasIne AtmArAdhana kare che te dehanAM mamatvatyAganAM pagalAM rUpe dehane zakti pahoMcADanAra AhAratyAga bhaNI vaLe che. AvI sthiti sAmAnyapaNe zreNi mAMDatA pahelAM thoDA divase munine saMbhave che, jyAre teo sudhArasamAM taraboLa banI AhAra grahaNa karavA jevA bhAvathI ane AhAra mATe samaya vAparavAnA kRtyathI para thAya che. A dizAnuM sUcana karatAM, chatrIsamA sUtramAM "AhAranA pratyAkhyAnathI jIvane zuM maLe?" evA praznanA uttararUpe kahyuM che ke, "AhAranA pratyAkhyAnathI jIva jIvananI AzaMsA - kAmanAnA prayatnane vichinna kare che. jIvananI kAmanAnA prayatna choDIne te AhAranA abhAvamAM paNa kleza pAmato nathI." 165
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha muni zreNi mAMDavAnI dhagazathI AtmAmAM lIna thAya che, tyAre temane jIvana ke maraNa ekenI AkAMkSA rahetI nathI, mAtra svarUpasiddhi meLavavI ane svarUpamAM lIna rahevuM e eka ja lakSa pravartatuM hoya che. tethI koI paNa padArthanI prApti ke aprApti vize, deha rahe ke jAya te sarvamAM samAnabhAva ja pravarte che. AtmA pUrNa zuddha thavAnA prayatnamAM ja lAgyo rahe che. A prakAre vata muni dharma ArAdhanano samyakta parAkramano chello puruSArtha upADavA kaTibadhdha thAya che. A chello puruSArtha eTale kSapaka zreNi. UMDI AtmanimagnatAthI muni kSepaka zreNie caDe che. ane temAM temane kaSAyanA pacaSmANa thAya che. sADatrIsamAM sUtramAM kaSAyanA pratyAkhyAnathI jIvane zuM maLe che?' tenuM phaLa darzAvyuM che ke, "kaSAyanA pratyAkhyAnathI vItarAgabhAva thAya che. vItarAgabhAvathI jIva sukhadu:khamAM samAna bane che." jIva kSapakazreNi zarU kare te samayathI ja sattAgata apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjvalana krodha, mAna, mAyA, lobhano kSaya karato jAya che eka paNa karma upazamAvato nathI, eTale ke te jIva kaSAyanA pratyAkhyAna vadhArato jaI AtmasvarUpa pragaTAvato jAya che. dezamAM guNasthAnanA aMte AtmA saMpUrNa kaSAyarahita thAya che. cAre prakAranA kaSAyano saMpUrNa kSaya karyA pachI cAre ghAtakarmo bAramA guNasthAne pUrNatAe nAza pAme che. ane AtmA pUrNa vItarAgI thAya che. pUrNa vItarAgatA e dharma ArAdhananuM aMtima dhyeya che. A dhyeya hAMsala karyA pachI AtmA zAtA azAtA prati saMpUrNa nispRha bane che. cAra ghAtI karmanI nivRtti pachI cAra aghAtI karmano bhogavaTo karavA mATe mana, vacana tathA kAyAnA yoga rahe che. te yoga sAthenA eka samayanA joDANane kAraNe AtmAne zAtA vedanIya karmano baMdha paDe che. bIjA ja samaye te karma bhogavAI nirbhare che. jyAre zrI kevaLIprabhu A yoga sAthenA joDANanA paNa pratyAkhyAna kare che, tyAre tenuM phaLa ADatrIsamA sUtramAM A pramANe jaNAvyuM che, "mana, vacana, kAya viSayaka yoga - vyApAranA pratyAkhyAnathI ayogatva pAme che, ayogI jIva navAM karmono baMdha nathI karato, ane pUrvabadhdha karmonI nirjarA kare che." 166
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama cAra ghAtIkarmo gayA pachI, AtmA jyAre mana, vacana ane kAyAnA yoganA paNa pratyAkhyAna kare che, eTale ke AtmA yogaruMdhanarUpa caudamA guNasthAne Ave che tyAre tene zAtAvedanIya karmano baMdha paNa thato nathI. uparAMta pUrvabadhdha cAre aghAtI karmo paNa nirjarI jAya che. eTale AtmA caudamA guNasthAnanA aMte AThe karmothI nivRtta thaI jAya che. AThe karmothI nivRtta thatAMnI sAthe AtmA zarIranuM paNa pratyAkhyAna kare che, arthAt navuM zarIra dhAraNa na karavAno niyama grahaNa kare che. te mATe ogaNacAlIsamA sUtramAM 'zarIranA pratyAkhyAnathI jIvane zuM maLe che?' evA praznanA saMdarbhamAM jaNAvyuM che ke, "zarIranA pratyAkhyAnathI jIva siddhonA viziSTa guNo prApta kare che. te guNoyukta jIva lokAe pahoMcI parama sukha pAme che." A sUtramAM batAvyA pramANe AtmA azarIrI thaI, A lokanA paribhramaNano tyAga karI, lokA2e jaI AtmAnI paramazAMtimAM sadAkALane mATe sthira thAya che. ahIM dharma ArAdhana karavAnuM aMtima dhyeya sidhdha thAya che, AthI AtmAnA A nivAsane sidhdhabhUminA vAsa tarIke gaNAvela che. saMbhoga, upadhi, AhAra, kaSAya, yoga ane zarIranA pratyAkhyAnathI munine AtmavikAsa karavAno je alabhya lAbha pAmavAno Adarza maLe che, tenI UMDI vicAraNA karI teo A pratyAkhyAnonI siddhi meLavavA prayatnavAna thAya che. e mATe teo chaThThA sAtamA guNasthAne rahyA hoya te vakhate zubha pravRtti ghaTADatAM jaI zuddha pravRtti vadhAravAno puruSArtha zarU kare che. A iSTaprApti mATe je je sAdhano sahAyakArI bane che teno upayoga vadhAratA jAya che ane anya sAdhanonI alpatA karatA jAya che. A sarva prakriyAnI samajaNa mATe A pachInAM sarva sUtro racAyAM hoya te samajAya che. chaThThA sAtamA guNasthAne jhUlatA muni sarvathA karmarahita thavA mATeno puruSArtha karavA kevA kevA vividha upAyo yoje che tenuM citraNa cAlIsamAM sUtrathI bAsaThamAM sUtra sudhI patharAyeluM che, ane temAM judA judA dRSTikoNathI puruSArtha karavAno anurodha thayelo che. A sarvano Azraya karI muni kSapaka zreNie caDI pUrNa zudhdha thAya che, ane 167
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha te vakhate temane pAMca indriya para pUrNa vijaya maLe che, cAre kaSAyo para pUrNa kAbU Ave che ane rAgadveSa tathA mithyAdarzanapara pUrNa vijaya thatAM AtmA kevI siddhi meLave che tenI jANa ApaNAmAM khUba ahobhAva pragaTAve che. cAlIsamA sUtramAM kahyuM che ke, "sahAyapratyAkhyAnathI jIva ekIbhAva pAme che. ekIbhAva pAmelo sAdhaka ekAgratAnI bhAvanA karato vigrahakArI zabda, vAkalaha, TaMTo, krodhAdi kaSAya, tuM tuM huM huM thI mukta rahe che. saMyama ane saMvaramAM vyApakatA prApta karIne samAdhi saMpanna bane che." muninA parakalyANanA bhAvamAM je amuka aMze parabhAva tathA ahaM ane mama rahelAM che, tenAthI mukta thaI muni mAtra svamAM rahevAno puruSArtha kare che. bahArano zubha saMga choDavAnI pravRtti AmAM samAtI jaNAya che. tenAthI AgaLa vadhI dehanuM mamattva ane saMgane choDavAnI vRtti muni keLave che; te mATe dehane poSaNa ApanAra je prAsuka tathA zuSka AhAra teo grahaNa karatA hatA teno tyAga karavA tarapha vaLe che, ane bhaktapratyAkhyAna(AmaraNa anazana saMthArA)thI thato lAbha sUtra ekatAlIsamAM vicArAyo che. "bhakta pratyAkhyAnathI jIva aneka prakAranA seMkaDo bhavono - janma maraNano nirodha kare che." A rIte parakalyANanA bhAvanI sAthe dehadhyAsanA bhAva upara paNa muni saMyama vadhArI AtmalakSI thatA jAya che. ane e dvArA aneka janmamaraNa Ape tevAM karmono nAza karI saMsAra kSINa kare che. bhaktapratyAkhyAnanA anusaMdhAnamAM muni 'sadbhAva pratyAkhyAna' tarapha vaLe che. tenuM phaLa sUtra betAlIsamAM A pramANe darzAvyuM che, "sadbhAva pratyAkhyAna (sarva saMvara svarUpa zailezIbhAva)thI jIva anivRtti (zukladhyAnano cotho bheda) pAme che. anivRtti pAmelA aNagAra kevaLInA zeSa rahelA vedanIya, Ayu, nAma ane gotra A cAra bhAvopagAhI karmono kSaya kare che. pachI te siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, parinirvANa pAme che. badhA du:khono aMta kare che." azubhabhAvathI chUTayA pachI muni zubhabhAvathI paNa chUTatA jAya che teno nirdeza ApaNane A sUtramAM jovA maLe che. cAra ghAtI karma ni:zeSa karyA pachI bAkInA cAra aghAtI karmane ni:zeSa karI muni 168
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama zuddha buddha ane mukta thaI sarva duHkhono aMta kare che. zubhAzubha bhAvanuM chedana karIne pUrNa vItarAgI thaI muni pUrNa siddhi prApta kare che, tethI A zuddhAcAranuM ghUTaNa muni pote kare che ane anyane karAve che. ahIM batAvelA Adarzane vAstavikatAmAM rUpAMtarita karavAthI je lAbha thAya che te teMtAlIsamA sUtrathI judA judA prakAre varNavyA che. ane upara jaNAveluM phaLa meLavavA mATe 'zubha' no tyAga kevI rIte karatA javo tenI sUcanA teMtAlIsamA sUtrathI zarU thAya che. je zreNimAM javA mATeno kaLazarUpa puruSArtha kahI zakAya. ahIM icchelA uttama AcArapAlananuM phaLa batAvavA, "pratirUpatAthI jIvane zuM maLe che?' evA praznanA uttararUpe teMtAlIsamAM sUtramAM varNavyuM che ke, "pratirUpatAthI - jinakalpa jevA AcAra pALavAthI jIva upakaraNonI laghutA pAme che, laghubhUta thaIne jIva apramatta, pragaTa liMga(veza)vALo, prazasta liMgavALo, vizuddha samyakatva saMpanna, sattva (dharyo ane samitithI pUrNa, sarva prANabhUta jIva ane sattvo mATe vizvAsanIya, alpa pratilekhanAvALo, jiteMdriya, vipula tapa ane samitiono badhe prayoga karanAra hoya che. pUrvanA betAlIsa sUtronA sArarUpa A sUtra racAyuM hoya tema jaNAya che. sarvasaMga parityAgI guNasthAne upadezaka sAdhake kevA guNasaMpanna rahevuM joIe te ahIM jaNAvyuM che. AMtarabAhya zuddha cAritra pALanAra niraticAravALA munine mahad aMze saMvara tathA nirjarA hoya che. ane teo sarva jIvo para jarUrathI niSkAraNa karuNA varasAvanAra hoya che. AvA uttama muninI je sevA kare, temanA prati ahobhAva vedI, potAnAM bAhya sukhone, sAMsArika sukhone gauNa karI, je jIva vaiyAvacca kare tene zuM phaLa maLe che evo prazna cummAlIsamAM sUtramAM pUchI uttaramAM jaNAvyuM che, "vaiyAvRtyathI jIva tIrthakara nAmagotra meLave che." supAtra uttamadazAvAna muninI ahobhAva, premabhAva tathA anukaMpA sahita khUba ja bhAvapUrvaka je jIva sevA kare che te prabaLa zubhabhAvanA prabhAvathI uttamottama tIrthaMkara nAmagotra upArjana karI zake che. jIvAnaMda vaide supAtra muninI bhAvapUrvaka sevA karI, te pachInA muninA bhavamAM tIrthakara nAma gotra bAMdhyuM hatuM, ane teo ApaNA parama 169
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pUjanIya "AdinAtha prabhu" thayA. zrI kRSNa naminAtha bhagavAnanA munionI uttamatAe sevA karatAM tIrthakara nAmagotra bAMdhyuM hatuM ityAdi udAharaNa vicArI zakAya. te pachInAM pIstAlIsamA sUtramAM 'sarvaguNasaMpannatAthI jIvane zuM maLe che?' evA praznano javAba Apyo che ke, "sarvaguNasaMpannatAthI jIva apunarAvRtti (mukti) pAme che. mukti pAmelo jIva zArIrika ane mAnasika duHkhono bhAgI banato nathI." samyaktva meLavatAM jIvamAM sarva AtmaguNonA aMzo pragaTa thAya che, ane tenI pUrNatA thAya tyAre AtmA parabhAvathI chUTe che, zubhAzubha sarva bhAvo para pUrNa saMyama AvatA guNonI pUrNa khIlavaNI thAya che, pariNAme te zuddha thaI koI paNa prakAranAM kaSTano bhoktA raheto nathI. jema jema zubhAzubha bhAvo kSINa thatA jAya che tema tema vItarAgatA munimAM khIlatI jAya che. vItarAgatA eTale padArtha ke prasaMga prati rAgadveSarahitapaNuM. A vItarAgatAthI jIvane zuM maLe che?' evo prazna pUchI chaMtAlIsamA sUtramAM kahyuM che ke, "vItarAgatAthI jIva sneha ane tRSNAnA anubaMdhanano viccheda kare che. manojJa zabda, sparza, rasa, rUpa ane gaMdhathI te virakta thAya che." vItarAgI AtmA saMsArI padArthonA bhogavaTAnI ratithI para hoya che. tene pAMca indriyonA viSayo AkarSI zakatA nathI, sarvathI alipta rahI vItarAgI muni AtmarasamAM ramamANa rahe che. padArthono gamo te sneha ane tene meLavavAnI ke bhogavavAnI lAlasA te tRSNA. AvAM sneha tathA tRSNA vItarAga bhagavAnane chUTI gayAM hoya che, tethI temane rAgadveSa thatAM nathI. Ama vItarAgatAthI muni sneha tathA tRSNAno nAza kare che. vItarAgI mahAtmA to zubhanA paNa tyAgI bane che, zubha paNa temane AkarSI zakatuM nathI. tethI teo zubhAzubha baMne prakAranAM karmo samadaSTithI, karmane nivRtta karavAnA AzayathI ja, navIna baMdha karyA vinA bhogave che, ane pUrvabaMdhita karmonI nirjarA kare che. vItarAgatA sudhI pahoMcelA AtmAmAM kSAntino guNa khIle che. kSAMti eTale bIjA jIvonA doSo pratye kSamAbhAva; sAthe sAthe pUrvadoSanA phaLarUpe je azubha karma pariSaharUpe Ave tene samabhAvathI sahana karavAnI zakti. suDatAlIsamA sUtramAM, 17)
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama kSAMtithI (kSamA - titikSA) jIvane zuM maLe che?' evo prazna mUkI uttararUpe kahyuM che ke, "kSAMtithI jIva pariSaha para vijaya meLave che." vItarAgI AtmA zubhAzubha karmanA udayamAM nispRha ane rAgadveSa rahita rahe che. paNa bIjA jIvo pUrva saMcita azubha bhAvane kAraNe viparIta yoge pariName che tyAre tenA mATe koI paNa prakAranA uNAbhAva sevyA vinA kalyANabhAva yathAvat jALavI rAkhavA rUpa kSamAbhAva teo rAkhe che. ane prApta thayelA viparIta udayane samabhAvathI sahana kare che. A baMne kriyA AtmAne jarApaNa DahoLAyA dIdhA vinA karavI te kSatti. A kSAntithI azubha karma tUTIne zubhamAM palaTAya che ane navuM vera baMdhAtuM nathI, ane junuM vera nirjarI jAya che. kSAntinA guNathI pariSaha jaya karI zakAya che. sAmAnyajanane jyAre pariSahano udaya Ave che tyAre sAmAnyapaNe tene Arta pariNAma thatA hovAthI te jIva krodha, mAna, mAyA ane lobharUpa kaSAyo taratamapaNe vede che. paraMtu tenA para vijaya meLavanAra muni krodha, mAna tathA mAyAne to nivRtta kare che paNa lobhakaSAya kathaMcita rahI jAya che. pariSadane jItavo che evo sUkSma lobha te vakhate tene vartato hoya che. pariSaha jaya karyA pachI muni A lobhanivRtti mATe puruSArtha kare che. te lobha pariNatine muni mukti (nirlobhatA)thI jIte che. aDatAlIsamAM sUtramAM "mukti (nirlobhatA) thI jIvane zuM maLe?" e jijJAsAnA samAdhAnarUpe tenAthI thato lAbha varNavyo che ke, "muktithI jIva akiMcanatA (aparigraha) pAme che. akiMcana jIva arthanA lobhI mANaso mATe aprArthanIya bane che." | mukti zabda ahIM nirlobhatAnA arthamAM prayojAyo che. je muni lobha para jaya meLave te sthaLa temaja sUkSma baMne arthamAM aparigrahI thAya che: sthULatAe bAhya parigrahathI chUTe che ane sUkSmatAe karyagrahaNathI chUTe che. A rIte akiMcana thayelA muni arthanA lobhI mANaso mATe aprArthanIya bane che kemake vItarAgI muni koIne saMsAre sahAya kare nahi, eTale saMsArasukhanA kAmI jIvo temanI pAse jAya nahi, saMsAralAbha maLato na hovAthI tenA icchuka muni samAgamano tyAga kare che. munine dhArI asaMgatA maLe che. 171
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AvI asaMgatAdhArI, jinakalpI jevA AcAra pALanAra muni aneka AtmaguNo khIlavatA jAya che. sAthe sAthe temanA AtmAmAM 'sahunuM kalyANa thAya' e bhAva ramatA rahetA hovAthI RjutA ane mRdutAnA guNo noMdhanIya sapATI sudhI khIle che. A be guNanA vikAsano prabhAva sUtra ogaNapacAsa tathA pacAsamAM jaNAvyo che. 49mA sUtramAM 'RjutA (saraLatA)thI jIvane zuM maLe?' e mATe jaNAvyuM che ke "RjutAthI jIva kAyAnI saraLatA, bhAva (mana)nI saraLatA, bhASAnI saraLatA ane avisaMvAda (avaMcakatA) prApta kare che. avisaMvAda saMpanna jIva dharmano ArAdhaka hoya che." RjutA eTale saraLatA. jema jema kaSAyo tUTI kSamAbhAva ane nirlobhatA pragaTatAM jAya che tema tema je koI zubhAzubha udaya hoya tene jIva sahelAithI, saraLatAthI mana, vacana, kAyAthI svIkArI zake che. te traNe ekapaNe pravarte che, temAM visaMvAdIpaNuM AvatuM nathI. AtmAmAM je kalyANabhAva ghaMTAyo hoya che tenA prabhAvathI tenA vartanamAM kAyAnI, mananI, bhASAnI saraLatA rahe che. ane paristhiti sAthe teo satata avisaMvAdIpaNuM jALavI zake che.AvI avisaMvAdItAne kAraNe atyaMta zithila karmabaMdha thatAM hovAthI uttamatAe dharmArAdhana thAya che. RjutAne zobhAvanAro Avo bIjo guNa mRdutA che. mRdutA eTale komaLatA. koI paNa jIvane jarA paNa dubhavatAM khacakAya, aTake ane sahune zAtAkArI thAya tevuM kalyANakArI vartana kare te mRdutAno guNa che. AvI mRdutAthI jIvane zuM maLe che?' e samajAvatA pacAsamAM sUtramAM kahyuM che ke, "mRdutAthI jIva anuddhata bhAva pAme che. anuddhata jIva mRdu - mArdavabhAva yukta hoya che. te ATha madasthAnone naSTa kare che." je AtmAmAM mRdutAno guNa khIle che, tene potAnI pAse game te prakAranI ane game te mAtrAmAM saMpatti maLI hoya to paNa mAnabhAva jAgato nathI, balka te saMpatti anyane paNa khUba upayogI thAya tathA tevI zubha manovRtti te dharAvato thAya che, kAraNa ke te saMpattimAM tenI lobhavRtti ane svapaNuM rahetuM nathI. mATe kahyuM che ke mRdutAthI anuddhatabhAva Ave che. uddhata eTale bIjAne kaSTakArI thAya tevA bhAva, tenAthI viruddha 172
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama bIjAne zAtAkArI thAya tevA bhAva te anuddhatabhAva, ane e ja mRdutA. mRdutAnA phaLarUpe jIva madarahita thavAthI alpakaSAyI ane ucca gotra bAMdhanAra thAya che. AtmAne zuddha karavA mATe karavAmAM AvatI pravRttinuM varNana ahIM sudhI thayeluM che. A badhI kriyAo pUrepUrI pramANikatAthI ane avaMcakapaNe karavAthI munine thatA lAbha ekAvanathI trepana e traNa sUtramAM bhAva tya, karaNasatya ane yogasatyano mahimA ApI darzAvyA che. 'bhAvasatya (aMtarAtmAnI saccAi)thI jIvane zuM maLe che?' evA praznanA uttaramAM tenuM mAhAsya ekAvanamA sUtramAM Ama batAvyuM che, "bhAvasatyathI jIva bhAvavizuddhi pAme che. bhAvavizuddha jIva ahaprApta dharmanI ArAdhanAmAM rata rahe che, ahastrApta dharmanI ArAdhanAmAM ratu rahIne paralokamAM paNa dharmArAdhaka bane che." saMjJIpaMcendriya jIvane mATe tenI pratyeka pravRttinuM mULa nimittakAraNa tenA bhAva hoya che; je prakAranA sArA ke narasA bhAva jIva kare te prakAranI tenI zubha ke azubha lezyA thAya che, ane tenA anusaMdhAnamAM zubhAzubha karmabaMdha teno navo saMsAra Ubho kare che. jIvanA manamAM jevA bhAva thAya tevo Adeza mana dvArA tenAM vacana ane kAyAne maLe che; ane te Adeza anusAra tenAM vacana tathA kAyA pravarte che. Ama karmanAM mULa kAraka bhAva che; tethI bhAva jo yogya ane pramANika hoya to jIvane khUba lAbha thAya che. zuddha pariNati tarapha vahetA bhAvane kAraNe ati prabhue je dharma batAvyo che tenuM ArAdhana yathArthatAe thaI zake che, jenuM phaLa Ihaloka tathA paralokamAM dharmArAdhaka thavuM e che. jIvanuM mana jyAre sAcA bhAva kare che tyAre te mana tenAM vacana tathA kAyAne sAcA karaNathI (sAdhanathI) vartavA Adeza kare che. karaNa eTale kArya karavAnuM sAdhana, athavA kArya. 'karaNasatya (kAryanI saccAI)thI jIvane zuM maLe che?" enA javAbarUpe bAvanamA sUtramAM kahyuM che ke, "karaNasatyathI jIva karaNazakti (kAmane sArI rIte pUrI karavAnI zakti) meLave che, karaNasatyavALo jIva "yathAvAdI tathAkArI' arthAt jevuM bole tevuM karavAvALo thAya che." karavAyogya arthAt kalyANakArI bhAva karavA eTale bhAvasatya. A bhAvasatyane pUrA karavA jIve pravRtti to karavI ja paDe che. te pravRtti karavAnAM 173
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sAdhanonI zuddhi jeTalI vizeSa teTalo teno prabhAva paNa vizeSa. sAdhana zudhdha hoya to pravRtti karatAM jIvane ghaNA alpa doSa saMbhave, ane karmanirjarA vadhatI jAya. pariNAme bhAvazuddhi paNa vadhatI jAya. Ama karaNa zuddhinI sahAyathI jIva pote AraMbheluM kArya sArI rIte pAra pADe che. te je bole te pALI zake evI vacanasiddhi ane saccAI tenAmAM Ave che. A siddhithI vizeSa pragati thAya tyAre muni 'yogasatya' tarapha vaLe che. trepanamA sUtramAM yogasatyathI jIvane zuM maLe che ?' ema pUchI jaNAvyuM che ke, "yogasatyathI mana, vacana, kAyAnA prayatnonI saccAithI jIva yoga vizuddhi kare che." saMkSIpaMcendriya jIvane paMdara prakAranA yoga hoya che. te badhAmAMthI satya manoyoga, satya vacanayoga ane satya kAyayogamAM rahevA muni satata prayatnazIla rahe che. A satyayoganA prabhAvathI muni uttama kalyANanA paramANuo grahaNa kare che, e zubha paramANuone potAnA Atmapradezo para phelAve che tathA teno upabhoga karI, potAnA navA kalyANabhAvane temAM bheLavI jagatane te paramANuo bheTarUpe Ape che. AvI pravRttinA yogathI munine azubhabhAvamAM javApaNuM rahetuM nathI, ane pUrvakRta azubha karmanI nirjarA thatI jAya che eTale ke muninA saMvara tathA nirjarA tenuM zuddha svarUpa dhAraNa karatAM jAya che. bhAvasatya, karaNasatya ane yogasatyanuM pAlana karavA mATe muni potAnAM mana, vacana ane kAyAne amuka rIte ja pravartAve che, jethI alpAtialpa karmabaMdha thAya ane baLavAna nirjarA thAya. yoganA A prakAranAM pravartanane manogupti, vacanagupti, ane kAyagupti kahe che. traNa satyanA paryAyarUpa jaNAtI traNa guptithI thatA lAbha jaNAvavA traNa sUtro copanathI chappana racAyAM che. "manoguptithI jIva ekAgra bane che. ekAgracitta jIva azubha vikalpothI mananuM rakSaNa kare che, ane saMyamano ArAdhaka bane che." "vacanaguptithI jIva nirvikAra bane che. nirvikAra jIva sarvathA vAdgupta tathA adhyAtma yoganA sAdhanabhUta dhyAnathI yukta hoya che." 174
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama "kAyaguptithI jIva saMvara (azubha pravRtti nirodha) pAme che. saMvarathI kAyagupta banIne pharIthI thanAra pApAzravano nirodha kare che." manogupti rAkhavI eTale manane jyAM tyAM bhaTakavA na detAM, AtmAmAM agara AtmAmAM sthira thavAya tevA vicAramAM ekAgra karavuM. AthI zubha ciMtavanamAM ekAgra thaI muni azubha ciMtavanathI saheje bacI jAya che. AtmA yogyatAe saMyamI thAya che. mana vikalparahita thavAthI saMvara joradAra thAya che, tethI cAritranI khIlavaNI thAya che. manoguptinA kAraNe munine sthiratAvALA pariNAma rahe che tyAre je vAcAragaNAno udaya Ave che temAM muni nirvikAra rahe che, temanI vANImAM koI pratinA rAgadveSa temAM pratibiMbita thatA nathI. AvI vacanaguptithI muninA saMvara nirjarA daDha bane che. sAmAnyapaNe mana je prakAranA bhAva kare che, tenA anusAra jIvanAM vANI ane kAyA pravarte che. Ama mana sAthe vacana tathA kAyA saMbaMdha dharAve che, eTale mana saMyamita banatAM vacana ane kAyA ApoApa saMyamita thAya che. paNa keTalIka vakhata evuM bane che ke mana azubhabhAva kare, paNa jIva baLa karI vANIne saMyamita karI, mana para pharIthI vijaya meLavI laI zake. eTale ke azubha vANI bolatAM aTakI jAya. kyAreka mananA sAthathI vANI paNa azubha nIkaLI jAya chatAM kAyAne e azubha kArya karatAM rokI, tenAthI thatA pApAzravano nirodha karI zake che. AvI viziSTa sthitine lakSamAM laI manogupti sAthe vacanagupti ane kAyaguptine vaNI lIdhAM che, jethI karmabaMdha alpa thatAM jAya. mana sAthe vacana tathA kAyA joDAyelA hovAthI mana saMyamita thatAM bIjA be yoga saMyamita thAya che, paNa apavAdarUpe kyAreka evuM thAya che ke mana saMyamita hoya paNa karmodayanA kAraNe kAyA ke vacana asaMyamita thaI jAya, tevA prasaMgamAM jAgRti muni te baMnene yogya rIte saMyamamAM rAkhavA prayatnazIla rahe che, ane tyAM vacanagupti ane kAyaguptino upayoga karI karmabaMdha toDe che. mana, vacana tathA kAyAnI gupti yathArthapaNe jALavavA mATe muni e traNenI samAdhAraNA kare che. samAdhAraNA eTale e traNe yogane zudhdhamAM ke zubhamAM joDAyelA 175.
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha rAkhavA. AvA joDANathI maLatuM phaLa sUtra sattAvanathI ogaNasATha sudhInAM traNa sUtramAM mUkyuM che. "mananI samAdhAraNAthI (manane Agamokta bhAvonA ciMtanamAM sArI rIte saMlagna rAkhavAthI) jIva ekAgratA meLave che. ekAgratAthI jJAnaparyavo jJAnanA vividha tattvabodharUpa prakAra prApta kare che. jJAna prApta karIne samyakdarzanane vizuddha kare che, ane mithyAdarzananI nirjarA kare che." - "vAk samAdhAraNAthI jIva vANInA viSayabhUta darzana paryAyane vizuddha kare che, vANInA viSayabhUta darzana paryAyane vizudhdha karIne sahelAIthI bodhi prApta kare che, bodhinI durlabhatA kSINa kare che." "kAya samAdhAraNAthI jIva cAritra paryavo - vividha prakArone zuddha kare che, yathAkhyAta cAritra vizuddha karIne kevaLI saMbaMdhI vedanIya Adi cAra karmono kSaya kare che. tyAra pachI siddha thAya che, buddha thAya che, mukta thAya che, parinirvANa prApta kare che. badhA duHkhano aMta kare che." traNe guptinI vizeSatAmAM samAdhAraNA Ave che. mananI samAdhAraNA karavAthI, manane zubhabhAvamAM ekAgra karavAthI AtmA tenA mULa jJAnopayoga para lakSa keMdrita karI zake che, jJAnAvaraNano baLavAna kSayopazama karI uttama tattvabodha prApta kare che. tenI sAthe vacananI samAdhAraNA karavAthI tenI darzanaparyAya vizuddha thatI jAya che. eTale ke jJAnAvaraNano kSayopazama vadhavA sAthe tenuM sulabhabodhipaNuM vadhe che. jenA phaLarUpe te zreNi mAMDI ghAtIkarmo niHzeSa kare che. Ama karavAthI teo cAritranI vizuddhi karI yathAkhyAtacAritra pAme che. ane te pachI kAyAnI samAdhAraNA karI, kAyAne zubha paryAyamAM rAkhI, cAre aghAtI karmano kSaya karI muni siddha, buddha, mukta thaI sarva duHkhono aMta kare che. mana, vacana tathA kAyanI samAdhAraNA karavAthI jJAna, darzana, cAritranI uttama khIlavaNI thaI mukta thavAya che. A samAdhAraNAnI prakriyA nIcenA guNasthAne jIva karI zakato nathI, paNa vahelAMmAM vahelAM tenI zreNi mAMDavAnI taiyArI thAya tyAre ja A sAdhanA karI zake che. ane temAM mana, vacana, kAyAnI guptinI 176
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama utkRSTatA thAya che. A utkRSTatA AvatAM jJAna, darzana, cAritranI pUrNa vizuddhi thAya che, A vizuddhithI jIvane zuM lAbha thAya che tenuM darzana sUtra sAMTha, ekasaTha ane bAsaTha e traNamAM karAvyuM che. bIjA zabdomAM kahIe to zrI kevaLI bhagavAnanAM jJAna, darzana, cAritranI zuddhi kevI hoya che te A sUtromAM mUkela che. "jJAna saMpannatAthI jIva badhA bhAvone jANe che, jJAnasaMpanna jIva cAra gatirUpa aMtIvALA saMsAramAM nAza pAmato nathI. jema dorIvALI soya kyAMka paDI jAya to khovAtI nathI, tevI ja rIte sasUtra (zrutasaMpana) jIva paNa saMsAramAM khovAto nathI. jJAna, vinaya, tapa ane cAritranA yoga prApta kare che, tathA svasamaya ane parasamayamAM arthAt svamata - paramatanI vyAkhyAomAM saMdhAtanIya - prAmANika manAya che." "darzana saMpannatAthI saMsAranA hetu mithyAtvano nAza thAya che. te pachI samyattvano prakAza olavAto nathI. zreSTha jJAnadarzanathI AtmAne saMyojita karIne temane samyaku prakAre AtmasAta karato thako vicare che." "cAritra saMpannatAthI jIva zelezIbhAva - zaileza arthAt meruparvata jevo sarvathA acala - akaMpa bane che. zailezIbhAva prApta aNagAra cAra aghAtI karmono kSaya kare che, tyAra pachI te siddha bane che, buddha bane che, mukta bane che, parinirvANa pAme che ane badhAM du:khono aMta kare che." A traNa sUtra dvArA zreNino AtmAno vikAsa batAvI, jIva zuddha, budhdha, mukta thAya che tenI kramika prakriyA varNavAI che. jIva samyakdarzana pAmyA pachI, saMsArasamudramAM DUbato nathI, jJAnarUpI dIpakanA AdhAre TheTha kevaLajJAna sudhIno mArga vIMdhI zake che. AvuM jJAna vadhatAM darzananI vizuddhi thavAthI te mithyAtvano nAza karI, jJAnadIpaka kadI na olavAya tevo uttama banAve che. sAthe sAthe vinaya, tapa ane cAritranA guNone khIlavI, sArAsAravivekane uttamatAe pahoMcADe che. pariNAme AtmAne kaSTarUpa ke ahitarUpa eka paNa kriyA karatAM te aTake che. A rIte jJAna tathA darzananI vizuddhi muni ekabIjAnA sAthathI karI, cAritra zuddhi tarapha vaLe che. 177
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jJAnadarzananA uttama kSayopazamanA sAthathI muni cAritra khIlavatA jAya che, ane yathArtha cAritra khIle tyAre teo meruparvata jevA aDola tathA akaMpa bane che. teo koI paNa prakAranA udayamAM asthira thatA nathI, ghAtI karmone vinAzI zeSa rahelAM aghAtI karmono kSaya karI, siddha, buddha ane mukta thAya che. jJAnanI vizuddhi thavAthI teo badhA bhAvone jANI zake che, eTale ke temanuM sarvajJapaNuM pragaTa thavAthI temanuM saMsArabhramaNa aMta pAme che. temanI jJAnanI zreSThatA sarvane mAnya thAya che. e ja rIte temAM darzananI vizuddhi bhaLavAthI, temano jJAnadIpaka kadI olavAto nathI. samaya samayanuM jJAna ane darzana temane varyA ja kare che, je temanA yathAkhyAta cAritrane aNizuddha banAve che. A cAritranI sahAyathI muni akaMpa - aDola bane che, ane chevaTe sarva karmono kSaya karI siddhabhUmimAM sthira thAya che. chaThThA sAtamA guNasthAne vartatA sapuruSArthI munine apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA tathA lobhano udaya hoto nathI, mAtra te kaSAya sattAmAM ja hoya che. udayamAM saMjvalana kaSAyo ja hoya che. tethI kSapaka zreNimAM muni sattAgata rahelA apratyAkhyAnI tathA pratyAkhyAna kaSAyone tathA udayamAM AvavA yogya saMjvalanAdi kaSAyone kSINa karavAno puruSArtha samayamAtrano pramAda karyA vinA AraMbhe che. sAthe sAthe bAkInA nokaSAyo ane anyatraNa ghAtI karmo paNa toDatA jAya che, Ama karatAM karatAM zreNinA aMte cAre ghAtI karmono nAza karI kevaLIpaNuM pragaTAvI, anaMta catuSTayanA bhoktA bane che. kSapaka zreNie caDatI vakhate muni traNa karaNa kare che. je prakAre samyakdarzana meLavatI vakhate temaNe adhaHkaraNa, apUrvakaraNa ane anivRttikaraNa karyuM hatuM, te ja prakAre zreNimAM paNa muni traNa karaNa kare che. AraMbhamAM sAtamAM guNasthAne teo adhaHkaraNa kare che, AThamA guNasthAne apUrvakaraNa kare che, navamAM guNasthAne anivRttikaraNa kare che. A kriyAo karavAnI zakti chaThThA tathA sAtamA guNasthAne je puruSArtha thayo hoya che tenA AdhAre Ave che. chaThThA sAtamA guNasthAne muni sakAma nirjarA ane sakAma saMvara je utkRSTatAthI kare che, baMnene tenI carama sImA para pahoMcADe che tenA 178
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama AdhAre temanI zreNinI utkRSTatA nakkI thAya che. AthI chaTThA sAtamA guNasthAnano munino puruSArtha e sarva sopAnomAM zreSTha che, je samyaktva parAkramanuM sAtamuM sopAna che. A pagathiyA para rahelA muni potAnA purogAmI pAsethI mArgadarzana tathA RNa grahaNa kare che, sAthe sAthe anugAmIone mArgadarzana ApI, temanA 52 RRNa caDAvI, pote RNamukta thatA jAya che. pahelA cha sopAnamAM jIva mAtra uttama puruSonuM RNa grahaNa karato jAya che, A sopAna para grahaNa tyAga baMne uttama mAtrAmAM thAya che. tyAre zreNimAM pharIthI, RNa svIkAranI ja prakriyA che, ane te RNamukti arthe chellA sopAnamAM kevaLIprabhu mAtra RNanI cUkavaNI nispRhatAthI kare che. sakAma nirjarA ane sakAma saMvaranuM utkRSTapaNuM munine samyaktva parAkramanA AThamA sopAne - zreNimAM laI jAya che, je mana, vacana, kAyAnI gupti sAthenI samAdhAraNAnI carama sImA kahI zakAya. kSapaka zreNimAM zeSa rahelA sattAgata apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI tathA saMjvalana kaSAyo, ane udayagata saMjvalana kaSAyono pramAdarahitapaNe kSaya zarU thAya che. te sAthe nokaSAya ane anya ghAtIkarmono nAza paNa AtmA karato jAya che. zreNinI zarUAta sAtamA guNasthAne adhaHkaraNa karavAthI thAya che, paNa A guNasthAnano sparza te pahelAM anekavAra thaI gayo hovAthI AThamA guNasthAnathI jyAMthI apUrvakaraNa thAya che, tyAMthI gaNAya che. te pachI AtmA navamA guNasthAne anivRttikaraNa karI dazamA sUkSma saM5rAya nAmanA guNasthAne Ave che. samyakdarzana letI vakhate aMtabhAgamAM je prakriyA thAya che te kSapaka zreNinA dazamA ane bAramA guNasthAne thAya che. pharaka e che ke samyakdarzana vakhate ghAtI karmo dabAya che ane kSapakazreNinA dazamA tathA bAramA guNasthAne te sarvano kSaya thAya che. arthAta cAritramohanIya karma pUrNatAe vinAze che. AThamA apUrvakaraNa guNasthAne apratyAkhyAnI catuSka tathA pratyAkhyAnI catuSka e AThe karmo khapAvavAnI zarUAta thAya che. navamA guNasthAnanA prathama samaye te AThe kaSAya palyopamanA asaMkhyAtamA bhAganI sthitinA thAya che. te pachI traNa nidrA, narakagati, narakAnupUrvI, tiryaMcagati, tiryaMcAnupUrvI, ekathI cAra indriya jAti, Adi nAmakarmanI 179
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tera prakRtino nAza thAya che. AvI prakRtinA nAza pachI muni ATha kaSAyane niHzeSapaNe haNe che, te pachI napuMsaka veda, strIveda kSaya karI, hAsyAdi che nokaSAyane haNe che, ane te pachI puruSavedane haNe, te vakhate dazamA guNasthAne zeSa rahelA puruSavedane saMjvalana krodhamAM, krodhane saMjvalana mAnamAM, mAnane saMjvalana mAyAmAM tathA mAyAne saMkvalana lobhamAM saMkramAve che. te pachI muni sUkSma lobhane haNe che. dazamAnA aMte zeSa rahelAM ati alpa lobha kaSAyane jJAnAvaraNamAM pariNamAve che. Ama je kSINakaSAyI thayA che te muni bAramA guNasthAne zeSa ghAtI karmonA sthitighAtAdika te guNasthAnano eka saMkhyAtamo bhAga bAkI rahe tyAM sudhI kare che, ane temAM pAMca jJAnAvaraNa, cAra darzanAvaraNa, pAMca aMtarAya ane nidrAddhika e soLa prakRttino kSaya kare che, te chellA samayanA anaMtara samaye te AtmA kevaLajJAna, kevaLadarzana pAmI sayogI kevaLI thAya che. tyAre samyakatva parAkramanuM AThamuM sopAna sidhdha thAya che. kevaLajJAna kevaLadarzananI prApti thatAM ja te zudhdhAtmA indriyono saMpUrNa nigraha ane saMpUrNa kaSAyajaya kare che. indriya sAthe AtmAne joDAvA na devo te indriya nigraha ane kaSAyano aMza paNa AtmAmAM janmavA na devo te kaSAya jaya kahevAya che. indriya nigraha ane kaSAyajayathI thatA lAbho tresaThathI boMtera sudhInA daza sUtromAM samajAvyA che. A samajaNa pratyeka jIvane lAbhakArI thAya tevI che, kAraNa ke kevaLIprabhu je kArya pUrNatAe kare che te kArya aMze paNa karavAthI jIvane mahad lAbha thAya che. "zrotraMdriyanA nigrahathI jIva manojJa ane amanojJa zabdomAM thanAra rAgadveSathI para rahe che. pachI tat pratyayika arthAt zabda nimittaka karmano baMdha nathI karato. pUrvabadhdha karmonI nirjarA kare che."(63) "cakSu indriyanA nigrahathI jIva manojJa ane amanojJa rUpomAM thanAra rAgadveSono nigraha kare che. pachI rUpa nimittaka karmano baMdha nathI karato, ane pUrvabadhdha karmonI nirjarA kare che."(64) 180
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama "dhrANedriyanA nigrahathI jIva manojJa - amanojJa gaMdhamAM rAgadveSano nigraha kare che. pachI gaMdha nimittaka karmano baMdha karato nathI, ane pUrvabadhdha karmonI nirjarA kare che."(65) jihuvA indriyanA nigrahathI jIva manojJa - amanojJa rasonA rAgadveSano nigraha kare che. pachI rasa nimittaka karmono baMdha karato nathI, ane pUrvabadhdha karmonI nirjarA kare che."(66) sparzendriyanA nigrahathI jIva manojJa - amanojJa sparzI saMbaMdhI rAgadveSano nigraha kare che. ane sparza nimittaka karmano baMdha karato nathI, pUrvabadhdha karmonI nirjarA kare che."(67) karma bhogavavA mATe maLatI indriyono nigraha karavAthI eTale ke AtmAne indriyone AkarSaka viSayomAM joDAvA na devAthI, te indriya saMbaMdhI manojJa eTale manane rucikara ane amanojJa eTale manane arucikara prasaMgomAM thatA karmabaMdhanathI te AtmA mukta rahe che, eTaluM ja nahi, paNa pUrve jyAre te AtmAne indriyono nigraha na hato te vakhate indriyonA viSayonI AsaktimAM lapAIne je karmabaMdhana karyA hatAM te karmonI nirjarA paNa sAthe sAthe thatI jAya che. eTale ke cAre ghAtI karmonA kSaya pachI, saMpUrNapaNe indriyanigraha thato hovAthI bAkInA cAra aghAtI karmo paNa chUTatA jAya che. indriyo kaSAyone upta karavAmAM baLavAna nimitta che, paNa indriyothI zrI kevaLIprabhu pUrNapaNe alipta rahetA hovAthI temane aMzamAtra kaSAya utpanna thatA nathI. indriyo sAthe AtmAnuM jeTalI mAtrAmAM joDANa thAya teTalI mAtrAmAM jIvane kaSAyanI utpatti thatI hoya che. tethI ApaNe kahI zakIe ke indriyajaya sAthe sAthe kaSAyajaya paNa sahajatAo thato hoya che. utpanna thatA kaSAyothI jIvane baLavAnapaNe saMsAravRddhi thAya che, saMsAra kSINa karavA kaSAyajaya ja upakArI che. A kaSAyajaya pUrNatAe pragaTe che tyAre AtmAne zuM lAbha thAya che te sUtra aDasaTha thI ekottara sudhInA cAra sUtramAM batAvyuM che. 181
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha krodha vijayathI jIvane kSAMti (kSamA tathA titikSA) prApta thAya che. krodha vedanIya karmano baMdha nathI karato, pUrvabadhdha karmanI nirjarA kare che."(68) "mAna vijayathI jIva mRdutA pAme che. mAna vedanIya karmono baMdha nathI karato, pUrvabadhdha karmonI nirjarA thAya che."(69) "mAyA vijayathI RjutA Ave che. mAyA vedanIya karmano baMdha nathI karato, pUrvabadhdha karmonI nirjarA kare che."(70) "lobha vijayathI jIva saMtoSabhAva anubhave che. lobha vedanIya karmano baMdha nathI karato, pUrvabadhdha karmanI nirjarA kare che."(71) je kramamAM kaSAyano jaya thAya che, te kramane anusarI tenA jayathI tene lagatAM navAM karmabaMdha thatAM nathI, ane pUrvakALamAM jyAre kaSAyajaya na hato tyAre baMdhAyelA karmonI nirjarA thatI jAya che; ema A sUtrothI samajAvyuM che. A kaSAyo evA prakAranA che ke je prakAranA kaSAyano udaya thAya te prakAranA navA kaSAyano baMdha paDe. udA. ta. jo saMjvalana mAnano udaya hoya to saMjvalana mAnano navo baMdha paDe. anaMtAnubaMdhI lobhano udaya hoya to anaMtAnubaMdhI lobhano navo baMdha paDe, ityAdi. ahIM saMpUrNa kaSAyajaya hovAthI tatsaMbaMdhI navA kaSAya AtmAne baMdhAtA nathI. jo AtmAne kaSAyano baMdha na thAya to zAtA vedanIya karma sivAya eka paNa navA karmano baMdha AtmAne saMbhavato nathI. A mATe pratyeka kaSAyajayanA lAbha batAvatAM kahyuM che ke, tatsaMbaMdhI vedanIya - vedavuM paDe tevA - karmano baMdha AtmAne thato nathI. te uparAMta pUrve nibaMdhana karelA karmo nirjarI jAya che. Ama pUrNa indriyajaya ane kaSAyajayathI te pavitra AtmA aghAtI karmono kSaya pUrNatAe karavAnI taiyArI kare che. A cAre sUtronI samajaNanA sArarUpe ApaNe tAraNa kADhI zakIe ke jeTalA aMze indriyajaya ane kaSAyajaya jIva karI zake teTalA aMze te jIva navIna karmanA baMdhanathI mukta thato jAya che, ane pUrNatAe indriyajaya tathA kaSAyajaya karI zake te sarva prakAranA ghAtI karmanA baMdhanathI chUTI jAya che. A parathI bIjI ekavAta paNa samajAya che ke 182
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktva parAkrama indriyajayanA anusaMdhAnamAM kaSAyajaya Ave che, eTale ke saMsAranI zAtA bhogavavAnI vRtti jema jema chUTatI jAya che tema tema tenAmAM zAMti kaSAyajaya vadhato jAya che. A ekottera sUtranA nicoDarUpa, saMsAravRddhinA mULa kAraNarUpa je tattva che tenA nAzathI zuM maLe evo prazna sUtra botteramAM pUchI tenA uttara mATe be sUtra racAyAM che. prazna cheH "prema-rAga, dveSa ane mithyAdarzananA vijayathI jIvane zuM maLe che?" be sUtramAM uttara Apyo che ke, "prema, dveSa ane mithyAdarzana 52 vijaya meLavavAthI jIva jJAna, darzana ane cAritranI ArAdhanA mATe taiyAra thAya che. ATha prakAranAM karmonI karmagraMthi kholavA mATe sau prathama karmanI aThThAvIsa prakRttino anukrame kSaya kare che. tyAra pachI jJAnAvaraNIya karmanI pAMca, darzanAvaraNIya karmanI nava ane aMtarAya karmanI pAMca A traNe karmonI prakRttiono eka sAthe kSaya kare che. tyAra pachI te anutara, anaMta, kRtsyasarva vastu viSayaka, pratipUrNa, nirAvaraNa, ajJAnatimira rahita, vizudhdha ane lokAloka prakAzaka kevaLajJAna ane kevaLadarzana pAme che. jyAM sudhI te sayogI rahe che tyAM sudhI tene airyApathika karmano baMdha thAya che. te baMdha paNa sukhasparzI che. (sAtAvedanIya rUpa puNyakarma che.) tenI sthiti be samayanI che. pahelA samayamAM baMdha thAya che, bIjA samayamAM udaya thAya che, trIjA samayamAM nirjarA thAya che. te karma kramazaH badhdha thAya che, spaSTa thAya che. udayamAM Ave che. bhogavAya che, naSTa thAya che. phalataH AgaLanA kALamAM arthAt aMtamAM te karma akarma bane che." toMtteramA sUtramAM AgaLanI sthiti batAvI che, "kevaLajJAna prApta karyA pachI zeSa Ayu bhogavato te jyAre aMtarmuhUrta parimANa Ayu bAkI rahe che tyAre te yoga nirodhamAM pravRtta thAya che. tyAre 'sUkSmakriyApratipAta' nAmanuM zukladhyAna karato thako prathama manoyogano nirodha kare che. pachI vacanayogano nirodha kare che. tyAra pachI te AnApAna - zvAsozvAsano nirodha kare che. zvAsozvAsAno nirodha karIne thoDA vakhata sudhI pAMca hrasvAkSaronA uccAraNa kAla sudhI 'amucchina kriyA - anivRtti' nAmaka zukladhyAnamAM lIna thayelo aNagAra vedanIya, AyuSya, nAma, gotra - A cAre karmano eka sAthe nAza kare che." - 183
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha cumoteramAM sUtramAM kahyuM che ke, "te pachI te audArika ane kAzmaNa zarIrane sadAne mATe pUrNatayA choDe che, pUrNatayA zarIra choDIne RjuzreNi pAme che. ane eka samayamAM aspRzagatirUpa urdhvagatithI - vaLyA vinA sIdho lokAe jaI sAkAropayukta jJAnopayogI siddha bane che. buddha bane che. mukta bane che. parinirvANa pAme che. sarva du:khono aMta kare che." "zramaNa bhagavAna mahAvIra dvArA samyakatva parAkrama adhyayanano A pUrvokta artha AkhyAta che, prajJApita che, prarUpita che, darzita che, ane upadarzita che." ema sudharmAsvAmI kahe che. prema, rAga, dveSa ane mithyAdarzananA vijayathI jIvane uttamanI kevI rIte prApti thAya che, te sUtra botterathI cumotteramAM varNavyuM che. temAM kramathI kSapakazreNi, teramu guNasthAna, caudamuM guNasthAna ane siddhadazAnuM saMkSepe chatAM vizada varNana ApyuM che, AtmAnubhavI AtmA sahelAithI tenI samajaNa laI zake tema che. chaThThA sAtamA guNasthAne vartatA muni zudhdhabhAvamAM javA mATe, potAnA zubha bhAvanuM urvIkaraNa karatA jAya che, kalyANabhAva vistRta karatA jAya che. pariNAme jyAre muni kSapakazreNino AraMbha kare che tyAre temanI kalyANamaya zubhabhAvanA ghAtakarma vibhAgano kSaya karI zake che. sAthe sAthe pUrvabaMdhita anya kaSAyo paNa kSINa karI zreNinA aMte sayogI kevaLI bane che. te pachI kevaLI paryAyamAM aghAtI karmo kevI rIte nivRtta karatA jAya che tenI samajaNa ApI che. aMtamAM caudamAM guNasthAnavatI AtmAnI pravRtti ane te pachI AtmAnI siddhAtmA rUpe sthiti jaNAvI samyakatva parAkramanA aMtima navamA sopAnanuM varNana pUruM karyuM che. A AkhA adhyayanano mukhya bhAga chaThThA sAtamAM guNasthAne vartatA muni kSapaka zreNie caDavA mATe kevo puruSArtha kare che, athavA temaNe kevo puruSArtha karavo joIe tenuM varNana roke che. ane tenuM phaLa munine kevuM Ave che tenI samajaNa chellA traNa sUtromAM ApI che, je svayaM samajaNa ApanAra che. A parathI jIvane samyakatvanuM 184
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatva parAkrama sAcuM mahAsya samajAya che, ArAdhana karavAno utsAha Ave che. ane te mATe te vicAraNAmAM paDI jAya che ke icchA hovA chatAM joituM ArAdhana kema thaI zakatuM nathI ? karma vizenI ahIM jANavA maLatI sthiti parathI jIva karma vize vadhAre vizadatAthI samajavA Atura thAya che. A adhyayanamAM jovA maLatI bIjI khAsiyata e che ke koi paNa AtmadazA mATe jIva' evo zabda prayoga thayelo che. jyAM sudhI AtmA karma sahita hoya tyAM sudhI te jIva kahevAya che, ane zuddhi vadhatAM te AtmasvarUpa dhAraNa karato jAya che. sAmAnya rIte chaTTA sAtamA guNasthAne zreNinI taiyArI karatA muni mATe "AtmA' zabda prayojAya che, te bhAvi nayagamanayathI che - bhAvimAM pUrNa zudhdha thavAnA ja che te AzayathI kahevAya che. paNa ahIM sarva jagyAe "jIva' zabda ja mUkAyo che. karmabaMdhananA AzayathI Ama thayuM lAge che, kAraNa ke mULa bodha to ghAtakarma rahita zrI mahAvIra prabhue Apelo che. ane temanA gaNadhara zrI sudharmAsvAmIe jhIlelo che. emanI dazAnA pramANamAM "jIva' zabdanuM prayojana ApaNane ghaTita lAge che. samyakatvano Avo yathArtha mahimA jANyA pachI, tenI prApti tathA tenA zuddhikaraNane rokanArA karmonI jANakArI, tathA tene nivRtta karavAnA upAyo jANavAthI sanmArgamAM vikAsa karavo sahelo bane che. 185
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ lokasaMjJA jenI jiMdagIno dhuvakAMTo che te jiMdagI game tevI zrImatatA, sattA ke kuTuMba parivArAdi yogavALI hoya topaNa te duHkhano ja hetu che. AtmazAMti je jiMdagIno dhuvakAMTo che te jiMdagI game to ekAkI ane nirdhana, nirvastra hoya to paNa parama samAdhinuM sthAna che. - zrImad rAjacaMdra (AMka 949)
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 3 aSTakarma vyavahAradRSTithI zubhAzubha karmono karanAra, ene bhogavanAra ke eno kSaya karanAra jIva nAmano padArtha che. jyAre nizcayadaSTithI e jIva AtmasvarUpe jJAna, darzana, cAritrAdi potAnA anaMta guNono kartA ane bhoktA che. jJAna, darzana ane cAritra e AtmAnA anaMta guNomAMnA mukhya guNo che. AtmA pote zudhdha che, jJAna, darzanAdi anaMta guNomAM ramaNa karanAro che. ane te mukhyatAe ATha guNono dhAraka che. A guNo che: anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta cAritra, anaMta vIrya, akSaya sthiti, arUpIpaNuM, agurulaghupaNuM, ane avyAbAdha sukha. AtmA para jyAre karmano jamAva thAya che tyAre tenA mULa guNo para AvaraNa Ave che. karma e sUma pugala vargaNA che. AvI sUma pudgala vargaNAthI Akho loka bharelo che. sakarma AtmA arthAt jIva jyAre bhAva ke kriyA kare che tyAre karmavargaNAno AtmA sAthe saMbaMdha thaI jAya che. A vargaNAmAM ghaNI zakti hovAne kAraNe jyAM sudhI tenuM phaLa AtmAne Ape nahi tyAM sudhI te kharI jatI nathI. Avo karmathI baMdhAyelo AtmA jIva tarIke oLakhAya che. vyavahAra nayathI jIvane oLakhavA mATe daza prANano dhAraka kahyo che. emAM pAMca indriya, mana, vacana ane kAyabALa e traNa baLa tathA zvAsozvAsa ane AyuSyano samAveza thAya che. A daze prANano dhAraka saMjJI paMcendriya jIva hoya che, ane saMjJA tathA indriya ghaTatAM jAya tema tema jIvanAM prANanI saMkhyA ochI thatI jAya che. asaMjJI paMcendriyane nava prANa hoya che, catureMdriyane ATha, traNa indriyane sAta, be indriya jIvane che, ane ekeMdriya jIvane cAra prANa hoya che. ekeMdriyane sparzendriya, kAyabaLa, AyuSya tathA zvAsozvAsa e cAra 187
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prANa hoya che, be indriyane rasanA tathA vacanabaLa vadhe che. pachI indriya sAthe eka eka prANa vadhatA jAya che. AtmA pote prANa nathI, paNa prANano dhAraNa karanAra che. tethI AtmA saMsAramAM hoya tyAre tenA vikAsa pramANe cArathI daza prANa dhAraNa kare che, ane te 'jIva' tarIke oLakhAya che. saMsAramAM bhamato jIva jyAre zubhAzubha bhAva ke kriyA kare che, tyAre tene anurUpa karmavargaNA kheMcAine Atmapradeza para cITakI jAya che. AtmAno A rIte karma sAthe saMbaMdha thavAthI Akho saMsAra racAya che; eka bhavathI bIjA bhavamAM bhramaNa thAya che, ane dareka bhavamAM nAnI moTI aneka kriyAo banatI rahe che, jemAM navIna baMdha thatA jAya che. Ama A saMsAra satata cAlyA kare che. Avo karmabaMdha thavA mATe zrI prabhue mukhya pAMca kAraNo gaNAvyAM cheH mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane yoga. AtmA potAnA svarUpamAM sthira na rahetAM anya padArtho vizenA vibhAvamAM pravarte che tyAre A pAMcamAnA keTalAMka kAraNonA AdhArathI karmabaMdha kare che, ane te baMdhana bhogavatAM navo vibhAva karI, navAM karmane AvakAre che. A prakAre saMsAranI vaNajhAra cAlyA ja kare che. tethI karmane samajavA pahelAM karmabaMdhanA kAraNo samajavA vadhAre upakArI che. mithyAtva jIva potAnAM svarUpane yogya rIte samajI na zake, AtmA saMbaMdhI viparIta mAnyatAmAM pravartya kare, potAnAM astitvano nakAra karatAM paNa na acakAya te mithyAtva kahevAya che. svasaMbaMdhI mithyA-khoTI mAnyatA te mithyAtva kahI zakAya. mithyAtvanA pAMca prakAra zAstramAM jaNAvyA che. abhigRhita, anabhigRhita, abhinivezika, anAbhogika ane sAMyika. pArakAnA upadezathI ke potAnA khoTA vicArane pariNAme yathArtha zradhdhAnano abhAva kare ke ayathArtha vastunuM zradhdhAna kare te abhigRhita mithyAtva. matapaMthanA kadAcaho, 188
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam upadezanA ulaTA pravAho ane samajaNano durupayoga abhigRhita mithyAtvamAM jAya. to vagara vicArye ulaTo mata bAMdhI bese te anabhigRhita mithyAtva gaNAya. mArI macaDIne zAstranA artha karavA, phAve tevI dalIlo karI durAgrahathI potAnA matane vaLagI rahevuM, sAcuM jANavA maLe to paNa kIrti jALavavA satyano svIkAra na karavo te abhinivezika mithyAtva. zaMkA kuzaMkA karyA karavI, A sAcuM ke peluM sAcuM teno manamAM ghATa ghaDyA karavo, e sAMzayika mithyAtva. vicAranA abhAve koI darzananuM bhaluM bhUMDu na jANavuM ane anaMta ajJAnamAM sabaDayA karavuM, mUDha dazAmAM vartavuM e anAbhogika mithyAtva kahevAya. ekeMdriyAdine anAbhogika mithyAtva hoya che. - TUMkamAM kahIe to AtmasvarUpa saMbaMdhI mithyA mAnyatAmAM rAcavuM e mithyAtva che. A mithyAtva alpa vikAsavALA jIvone hoI zake che, temaja buddhivikAsa pAmelA, jJAnano durupayoga karavAvALAne paNa hoI zake che. mithyAtva jAya tyAre samyaktva prakAze che. avirati avirati eTale doSathI pAchA na haThavuM. virati eTale tyAgabhAva. koI paNa prakAranA doSathI viramavuM nahi te avirati, aviratimAM mana tathA indriyanA viSayone vize doSathI na viramavAnI vAta mukhyapaNe che. aviratinA bAra prakAra che: manane dhULa ke sUma hiMsAmAM parovavuM te pahelo prakAra, mAnasika avirati. pAMca indriyone doSothI pAchI na haThAvavI, te pAMca prakAranI avirati pAMca ekeMdriya tathA trasakAya jIvonI hiMsAthI na nirvatavuM te cha prakAranI avirati. Ama kula bAra prakAre sthULathI zarU karI sUkSmAtisUma avirati zrI prabhue jaNAvI che. aviratimAM mana, vacana ane kAyA e traNe yogathI saMbhavatA doSono samAveza thAya che, virati vyavahAra nayathI pUrNatAe pragaTatAM jIvane chaThuM guNasthAna prApta thAya che. temAM aMtaraMgathI jIvanAM mana, vacana tathA kAyA zrI prabhune AdhIna thAya che, ane dravyathI bAhya saMgano tyAga thAya che. 189
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pramAda prabhunI AjJAe vartavA jatAM pramAdane kAraNe jIva svacchaMdI vartana karI bese che, ane AjJAnuM ArAdhana je sUkSmatAthI karavuM joie te sUkSmatA sudhI karI zakato nathI, pariNAme bhakta ane bhagavAna vacce dazAbheda rahyA kare che. je kALa mATe jIva potAnAM mana, vacana, tathA kAyAne pramAdarahita banI eka sAthe prabhunI AjJAmAM rAkhe che, te kALa mATe bhakta ane bhagavAna ekarUpa banI jAya che, be vaccenI bhedarekhA eTalA kALa mATe bhUMsAI jAya che. AvI pramAdarahita sthitimAM jIvanAM karmabaMdha atiati alpa thaI jAya che. ane te sAtamA ucca guNasthAnano anubhava karI zake che. sarva virati meLavyA pachI jIva apramAdI thavAno puruSArtha Adare che, ane saphaLa thAya che tyAre karmabaMdhanAM kAraNarUpa pramAdathI chUTI jAya che. kaSAya aviratimAM indriyonA viSayo karmabaMdhanA hetu thAya che, tyAre kaSAyamAM mana saMbaMdhI doSo Ave che. kaSAya cAra cheH krodha, mAna, mAyA ane lobha. te pratyekanA anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjvalana ema cAra bhAMgA che. A soLa kaSAyane uddipta karanArA nava nokaSAya cheH hAsya, rati, arita, bhaya, zoka, jugupsA ane traNa veda. Ama kaSAyanA kula pacIsa prakAra che. je karmabaMdhanA kAraNarUpa che. kar eTale saMsAra ane Aya eTale lAbha. je bhAva saMsAranI prApti karAve te kaSAya, je bhAva karavAthI jIvano saMsAra vadhato jAya te kaSAya. jIvane karmabaMdha karAvavAmAM kaSAya ghaNo moTo bhAga bhajave che. kaSAya jIvano samabhAva choDAve che. A kaSAyano pUrNa kSaya kSapaka zreNimAM thAya che. ane tyAre jIva karmabaMdhanathI bahudhA mukta thaI jAya che. yoga mana, vacana ane kAyAnI pravRtti eTale yoga. AtmAnuM A traNamAMthI jenI sAthe joDANa thAya te teno yoga thayo kahevAya. AtmAnuM yoga sAthe joDANa thavAthI tenA pradezo kaMpe che. ane pradezanA A kaMpanathI yoganI zaktinA pramANamAM karmavargaNAo 190
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma AkarSAIne AtmAne cITake che. yoganA kula paMdara prakAra che. mananA cAra, vacananA cAra ane kAyAnA sAta prakAra maLI paMdara prakAra baMdhaheturUpa thAya che. A rIte mithyAtvanA pAMca, aviratinA bAra, kaSAyanA pacIza ane yoganA paMdara baMdhahetu maLIne sattAvana baMdhahetu thAya che. pramAdano artha Atma vismaraNa ane AtmAne lAbha karanAra kuzaLa kAryamAM Adarano abhAva tathA kartavya-akartavyanA bhAnamAM asAvadhAnI che. Avo pramAda bAkInA cAre kAraNo sAthe joDAto hovAthI tene baMdhahetunA kAraNomAM alaga gaNela nathI. baMdhahetunA kAraNo khUba vyavasthita rIte jaNAvyAM che. mithyAtva hoya to tenI pAchaLanAM cAre kAraNo hoya ja, avirati hoya to tenI pAchaLanAM traNa kAraNo hoya ja, paNa mithyAtva hoya vA na hoya, e rIte pramAda hoya to tenI pAchaLanAM be kAraNo hoya ja, paNa mithyAtva ane aviratinI bhajanA. Ama pAMce kAraNo vize che. baMdhahetunAM kAraNono kSaya paNa e ja kramathI thAya che. prathama mithyAtva, te pachI avirati, te pachI pramAda, te pachI kaSAya ane chelle yoga nAza pAme che. A kAraNo jeTalI mAtrAmAM ochAM thAya teTalI mAtrAmAM karmabaMdha paNa ochA thAya che, ane sarva kAraNo nivRtta thatAM karmabaMdha pUrNatAe aTakI jAya che. karmabaMdhanA hetuo sarva karmane lAgu paDe che, emAM eka ke vadhAre kAraNo maLe tyAre karmabaMdha thAya che. karmabaMdhanA prakAra-prakRti, sthiti, rasa ane pradeza atisUkSma karmavargaNAno cetana AtmA sAthe saMbaMdha thAya te baMdha. tenAM cAra prakAra bane cheH prakRti, sthiti, rasa ane pradeza. karmano AtmA sAthe saMbaMdha thAya te vakhate A cAra bAbato mukarara thAya che. prakRtti eTale svabhAva. pratyeka grahaNa karelA karmano svabhAva kevI jAtano thavAno che teno nirNaya baMdha vakhate thAya che. koI karma jJAnane Avare che, koI karma taMdurastI ke roga Ape che, koI karma khyAti ke apayaza Ape che. vagere. A pramANe karmanI asaranI rItabhAtanuM nAma 'prakRti' kahI zakAya. 191
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sthiti eTale bAMdheluM karma keTalo kALa udayamAM raheze, te kyAre phaLa ApavAnuM zarU karaze, ane keTalA kALa mATe phaLa Apaze e vize 'sthiti' vibhAgamAM nakkI thAya che. rasa eTale je karma grahaNa thayuM che teno paripAka thatAM tenI tIvratA ke maMdatA keTalA pramANamAM haze tenuM mApa. phaLa ApatI vakhate te karma AkarAM, sAdAM ke madhyama pariNAma Ape te rasabaMdha. rasabaMdhane 'anubhAga' paNa kahevAmAM Ave che. pradeza eTale karmavargaNAnAM daLiyAMno jaththo. A karma keTalAM karma paramANunuM baneluM che, ane AtmAnA keTalA pradezo para chavAyeluM che te pradeza baMdhamAM nakkI thAya che. Ama karma kyA prakAre phaLa Apaze te prakRtibaMdhano viSaya che, e keTalA vakhata pachI keTalA kALa mATe phaLa Apaze te sthitibaMdhano viSaya che, ane e phaLa ApatI vakhate tenA vipAkanI tIvratA ke maMdatA kevI ane keTalI haze te rasabaMdhano viSaya che. e karma keTalAM paramANunA jaththAnuM baneluM che te pradeza baMdhano viSaya che. A karma paramANuo ati sUkSma hoya che, te narI AMkhe dekhAya tevAM na hovA chatAM pudgala ja che; je jIvane cITakI jAya che, ane potAnAM phaLa ApyA pachI ja chUTe che. cetanamAM karmanAM daLanI saMkhyA pradezabaMdha nirmANa kare che. kaSAyo rasabaMdha ane sthitibaMdha upara sIdhI asara kare che, jyAre prakRtibaMdha ane pradezabaMdhano nirNaya yoga upara AdhAra rAkhe che. jema jema yoganI zakti vadhatI jAya tema tema moTA jaththAmAM karmanI vargaNA AvatI jAya che. ekeMdriya jIvanuM yogabaLa sahuthI ochuM hovAthI te sahuthI alpa karmabaMdha kare che, zakti vadhatAM karmabaMdha vadhatAM jAya che, ane saMjJI paMcendriya manuSya sauthI vizeSa karmabaMdha karI zake che. temAM AtmAnI pavitratA jema jema vadhatI jAya tema tema karma paramANuno Azrava vadhato hovA chatAM ghAtI karmano Azrava zubha pariNatimAM tUTato jato hovAthI alpa alpa karmabaMdha thAya che ema jaNAvyuM che. pavitra AtmAne kalyANabhAvanA paramANuno Azrava vadhe che ane ghAtI karmano Azrava tUTe che. Ama Atmika vikAsanI najare joie to mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane 192
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma yoga vadhatA ochA pramANamAM prakRtibaMdha, sthitibaMdha, rasabaMdha ane pradezabaMdhamAM phALo Ape che. jema jema AtmavikAsa thAya che tema tema mithyAtva tUTatuM jAya che, te pachI tyAgabhAva nIpajatAM aviratibhAva ghaTato jAya che, chevaTe tadana jAya che. tyAra pachI pramAda chUTatAM kaSAyo dhIme dhIme ochA thatA jAya che, ane teno kSaya thayA pachI, teramuM guNasthAna meLavyA pachI aMtamAM arthAt caudamAM guNasthAne mana, vacana tathA kAyAnA yoga paNa chUTI jAya che. "pradeza, sthiti, ane rasa e traNa baMdhanA saravALAnuM nAma prakRti ApavAmAM AvyuM che. pradezabaMdha che te AtmAnA pradeza sAthe pudgalano jamAva arthAt joDANa che. tyAM tenuM prabaLapaNuM hotuM nathI, te kheravavA cAhe to kharI zake tema che, mohane lIdhe sthiti tathA rasano baMdha paDe che, ane te sthiti tathA rasano baMdha jIva pheravavA dhAre to pharI ja zake ema banavuM azakya che. AvuM mohane laIne e sthiti tathA rasanuM prabaLapaNuM che." - zrImad rAjacaMdra (vyAkhyAnasAra pR. 743) mananA vicArathI, vacananA uccArathI ane kAyAnI pravRttithI je vicAravAmAM, bolavAmAM ke karavAmAM Ave te pratyeka kriyA potAnI sAthe sUkSma karma vargaNAne kheMcI lAve che; te AtmA sAthe joDAya che, ane phaLa Ape che. A karma vargaNAo sthULa pugalanI banelI che, avakAzamAM patharAyelI che, tene cetana AkarSIne potAnI sAthe ekameka karI nAkhe che. cetana sAthe teno saMbaMdha thatAM ja tenI prakRti nakkI thaI jAya che. zudhdha AtmAnA mukhya ATha guNane AvaratI karma prakRti mULa ATha che. tenA uttarabheda 148 athavA 158 che. jenA peTAvibhAga anaMta thAya che. karmanI ATha mULa prakRtti A pramANe cheH jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, mohanIya, AyuSya, nAma, gotra ane aMtarAya. A ATha karmamAM jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ane aMtarAya e cAra ghAtakarmo che, ane AyuSya, nAma, gotra ane vedanIya e cAra aghAtI karmo che. je AtmAnA guNono ghAta kare che, AtmAne vikaLa kare che ke AtmAne svabhAvathI zruta kare che te ghAtakarma che. ane je AtmAnA guNono ghAta na karatAM mAtra Avare che 193
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha te aghAtI karma che. ghAtakarma AtmA sAthe sIdho saMbaMdha dharAve che. tyAre aghAtI karma AtmA sAthe dehanA sAdhanathI saMbaMdha dharAve che. AtmAnAM anaMtajJAnane DhAMke te jJAnAvaraNIya karma prakAra 5 AtmAnAM anaMtadarzanane DhAMke te darzanAvaraNIya karma prakAra 9 AtmAnAM avyAbAdha sukhane Avare te vedanIya karma prakAra 2 AtmAnAM zraddhAna tathA anaMta cAritrane DhAMke te mohanIya karma prakAra 28 AtmAnI akSayasthiti pragaTavA na de te AyuSya karma prakAra 4 AtmAnA arUpIpaNAne Avare te nAmakarma prakAra 103 - (93) AtmAnAM agurulaghu guNane Avare te gotra karma prakAra 2 AtmAnAM anaMtavIryane gopave te aMtarAya karma prakAra 5 158 (148) zrI sidhdhabhagavAnane A AThe guNono udaya hoya che ane AThe karmono kSaya hoya che. eka paNa karmano baMdha thato nathI. sarva prakAranAM karmano kSaya thavAthI sarva prakAranI siddhivaMta te prabhu hoya che, eTale teo "zrI siddha bhagavAna" kahevAya che. caudamA guNasthAne mana, vacana tathA kAyAno rodha thato hovAthI, karmabaMdhanA pAMca kAraNothI chUTI sarva prakAranA navIna baMdhathI AtmA mukta thaI jAya che. temAM guNasthAne zrI arihaMta prabhu tathA zrI kevaLI prabhune cAra ghAtI karmono kSaya ane cAra aghAtI karmono udaya hoya che, tethI mAtra eka zAtA vedanIya karmano ja baMdha thAya che. vaLI agyAramA ane bAramA guNasthAne mohanIya karmano udaya na hovAthI jIvane mAtra zAtA vedanIya ja baMdhAya che. zreNimAM dazamAM guNasthAne moha tathA AyubaMdha thato na hovAthI cha karmanAM baMdhana thAya che. trIjA, AThamA ane navamA e traNa guNasthAne AyuSyano baMdha thato na hovAthI sAta karma ja baMdhAya che. bAkInA sarva guNasthAne - mithyAtvathI apramatta guNasthAna sudhI sAta athavA ATha karma baMdhAya che. AyuSyanA 194
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma baMdhana kALe ATha anyathA sAta karma sadAsarva jIva bAMdhe che. Ama 1, 2, 4, 5, 6, 7 guNasthAne sAta ke ATha karma baMdhAya che. 3, 8, 9 mAM guNasthAne Ayu varjita sAta karma baMdhAya che, 10 mA guNasthAne moha ane Ayu varjita cha prakAranAM karma baMdhAya che. 11, 12, 13 mA guNasthAne mAtra zAtAvedanIya baMdhAya che, ane 14mA guNasthAne AtmA karmabaMdha rahita thAya che. jJAnAvaraNa karma jenA dvArA vastune jANIe, jenAthI vastu vizenA dharmanI jANakArI Ave te 'jJAna' che. udA. 'A pustaka che', 'A gAya che', Adi jANakArI te jJAna che. AtmAnA A jJAna svabhAva upa2 mithyAtva vagerenAM kAraNe karmapudgalanuM je AvaraNa Ave, AtmAnAM jJAna para karmanuM je AcchAdana thAya te jJAnAvaraNa. sUryanA ke dIvAnA prakAza ADe paDado dharavAmAM Ave to prakAzamAM jhAMkhapa thAya che, A AvaraNa jema jema vadhAratAM jaie tema tema prakAza ocho thato jAya che. A ja prakAre AtmAnAM anaMta jJAna para karma pudgalo AvaraNa karI jJAnane maMda karatA jAya te karma pudgalone jJAnAvaraNa karma tarIke oLakhI zakAya. koI paNa padArthano jyAre vizeSa bodha jIvane thAya che tyAre te jJAna kahevAya che, ane jyAre padArtha mATe pahelA samayanI sAmAnya jANakArI AtmA grahaNa kare tyAre te darzana kahevAya che. gAya sAme UbhI hoya tene jyAre 'janAvara'paNe jANavAmAM Ave tyAre te darzana che, ane temAM 'gAya' rUpa vizeSanuM grahaNa karI A 'gAya' che ema jANavAmAM Ave tyAre te jJAna che. TUMkAmAM kahIe to pratyeka padArthanI indriya ke manathI thatI pahelA samayanI jANakArI darzana kahevAya che, ane te padArthanI bIjA samayathI maLato vizeSano phoDa e jJAna kahevAya che. A prakAre padArthanA sAmAnya bodhane athavA jovApaNAne darzana ane vizeSa bodhane ke jANavApaNAne jJAna kahevAmAM Ave che. darzana zabda darzanAvaraNa karmanI paribhASAmAM vAparavAmAM Ave che tyAre teno artha 'sAmAnya bodha' ke jovuM evo artha 195
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha karavAmAM Ave che. e ja 'darzana' zabda mohanIya karmanA prakArabhedamAM vAparavAmAM Ave che tyAre teno artha 'zraddhAnI thAya che. ane judA judA dharma mATe 'darzana' zabda prayojAya che tyAre viziSTa mata ke abhiprAya samajAya che. udA. jaina darzana, baudhdha darzana, ityAdi. tethI darzana zabda kyA arthamAM prayojAyo che te vize karmanI samajaNa letAM khAsa lakSa rAkhavuM jarUrI che. zuddha avasthAmAM AtmA anaMtajJAnano dhaNI che. tene samagra lokAlokanuM pratyeka padArthanuM, traNe kALanuM samaya samayanuM jJAna pravarte che. paNa tenAmAM rahelA vibhAva pariNatine kAraNe karma pudgaloe tenAM jJAnane AvarI lIdhuM che, te eTale sudhI ke potA vizenI jANakArI paNa te gumAvI beTho che. ane TheTha ekeMdriyapaNA jeTalI nIcI kakSAe AvI gayo hoya che. A sthitimAM tenAM sarva karmo khUba bhAre hoya che. ane temAM jyAre jyAre tene uttama sapuruSano yoga thAya che tyAre karma haLavAM karato karato saMjJI paMcendriya jIvanI avasthA sudhIno vikAsa kare che. jema jema tenAM jJAnanAM AvaraNo haLavAM thatAM jAya che tema tema padArthone jANavAnI zaktinAM sAdhano paNa tene vadhAre maLatAM jAya che. A sAdhanonA AdhAre tenI samajaNa vadhatI jAya che. zrI prabhue jJAnanAM pAMca prakAra jaNAvyA che. mati, zruta, avadhi, manaH paryava ane kevaLajJAna. jyAM sudhI jIvane samyaHjJAnanI prApti thaI hotI nathI tyAM sudhInuM tenuM sarvajJAna ane tenI badhI ja samajaNa ajJAnarUpa hoya che, samyakatva thayA pachI te ajJAna jJAna"nI saMjJA meLave che. arthAt te samyak thAya che. eTale ke jaina paribhASAmAM ajJAna eTale jJAnarahita sthiti nahi; paraMtu asamyaka jJAna evo artha thAya che. A paribhASA anusAra kumati ane kuzruta e be ajJAna ekeMdriyathI zarU karI asamyakatvI saMjJIpaMcendriya sudhInA sarva jIvone pravarte che. vaLI, ajJAna avasthAnuM avadhijJAna kuavadhi tarIke oLakhAya che ane samyadarzana pAmelA AtmAne pragaTeluM jJAna 'avadhijJAna' tarIke oLakhAya che. ajJAnadazAmAM mana:paryavajJAna ke kevaLajJAnanI koi ja saMbhavitatA nathI, tethI jJAna-ajJAnanA maLIne kula ATha prakAra thAya che. A pAMce jJAnane AvaraNa karanAra karma te jJAnAvaraNa karma kahevAya che. e rIte jJAnane AvaraNa karanAra matijJAnAvaraNa, 196
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, mana:paryava jJAnAvaraNa ane kevaLajJAnAvaraNa tarIke gaNAya che. tenI sAmAnya samajaNa ApaNe laie. matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryava jJAna ane kevaLajJAna e pAMca jJAnamAM pahelAM be jJAna evAM che ke je jIva tenI indriya ane mananI sahAyathI kare che, tethI te baMne parokSa jJAna tarIke oLakhAya che. te pachInAM be jJAna evAM che ke je jJAna levAmAM jIva indriyanI sahAya leto nathI, paNa manano upayoga jarUra kare che. AthI avadhi ane mana:paryava e be jJAna aparokSa ardha pratyakSa jJAna gaNAya che. tyAre AtmAnI pUrNa vizuddhie pragaTatuM kevaLajJAna evuM che ke temAM AtmA indriya ke manano aMzamAtra upayoga jJAna meLavavA karato nathI. tethI kevaLajJAna pratyakSajJAnanI saMjJA pAme che. A traNe vibhAga AtmAnI vizuddhine AdhAre thayelA che te samajI zakAze. jemAM koinI daramiyAnagirinI jarUra paDe nahi te jJAna pratyakSa kahevAya. jaina paribhASA pramANe akSanuM eTale AtmA. tenA prati eTale tarapha. AtmA prati eTale pratyakSa, AMkhathI pratyakSa nahi paNa AtmAne pratyakSa ke pratyakSa jJAna ema jaina tAttvikonuM jaNAvavuM che. matijJAna (1) jJAnanAM pAMca prakAromAM sau prathama matijJAna Ave che. manana karI indriya athavA mana dvArA jANavAmAM Ave te jJAnane matijJAna kahevAmAM Ave che. A jJAnane Abhinibodhika jJAna paNa kahevAmAM Ave che. Abhi eTale sanmukha, ni eTale nizcita, evo bodha te Abhinibodhika jJAna. A jJAnamAM pAMca indriya ane/athavA mananI apekSA rahe che. matijJAnano viSaya jANavAno che, mAnavAno che. jJAna to AtmAne thAya ja che, paNa matijJAnamAM indriya ane mananI daramiyAnagiri rahe che. matijJAnano viSaya vartamAna hoya che, sAthe sAthe pUrvakALanI smRti, bhaviSyanI ciMtA ke judI judI nizAnIo dvArA thatuM jJAna paNa matijJAnamAM samAveza pAme che. A sarva mATe "abhinibodha' zabda prayojAyo che. matijJAnane AvaraNa karanAra karmano nAza thatAM mana ane indriyonI sahAyathI je jJAna thAya te matijJAna kahevAya che. 197
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha matijJAnanI utpattino krama vastunuM prathama sAmAnya darzana thAya tyAre te kaI jAtinI vastu che tenuM darzana thAya che. janAvaranuM janAvarapaNuM, jhADanuM jhADapaNuM ke manuSyanuM manuSyapaNuM jANavuM te darzana che. A vize jIvane vizeSa jANapaNuM Ave te pahelAM ghaNI prakriyA thAya che. aMgrejI tarkazAstramAM jJAnaprApti mATe traNa sthiti batAvavAmAM AvI che conception, perception, knowledge. vastunA vastupaNAno khyAla Ave tene aMgrejImAM conception kahe che, jene jaina paribhASAmAM 'darzana' tathA 'avagraha'nI dazA kahevAya che. te pachI perception thAya temAM ihA ane apAyano samAveza thAya che, jyAre knowledge mAM dhAraNAno samAveza thAya che. te samajavA prayatna karIe. - koI paNa vastune jANavI eTale tenAM paryAya jANavAM. vastu paryAyathI alaga nathI. paryAyane jANavAthI vastuno dezathI khyAla Ave che, emAM sparza, rasa, ghrANa, cakSu ane zravaNa e pAMca indriyo dvArA matijJAna thAya che te indriyajanya (parokSa) matijJAna kahevAya ane mana dvArA je jJAna thAya te atindriya matijJAna kahevAya. vastunAM vastusvarUpano khyAla Avavo te 'darzana' ane 'avagraha'nI dazA che. avagraha eTale grahaNa - paricchedana. avyakta jJAna te avagraha. avagraha be prakAre che: vyaMjanAvagraha ane arthAvagraha. 'A kaMika che' evA bodhane avagraha kahevAmAM Ave che, te taddana prAthamika avyakta jJAna che. AvuM prAthamika jJAna levAmAM be prakArano krama jovA maLe che. vastunuM prAthamika jJAna meLavavAmAM ghaNIvAra vyaMjana (saMbaMdha)nI jarU2 paDe che. jemake vastu ga2ma che ke ThaMDI, sugaMdhI che ke durgaMdhI, vagere jANavA vastu tathA indriyano saMyoga (vyaMjana) thavo jarUrI che. AMkha sivAyanI cAra indriyothI vinA saMyoga jJAna saMbhavatuM nathI, paNa AMkhane vastu sAthe saMbaMdhamAM AvavAnI jarUra paDatI nathI, te ja rIte manamAM koI vastuno vicAra karavA mATe ke tenI smRti tAjI karavA mATe manano tathA dravyano vyaMjana (saMyoga) karavo paDato nathI, Ama sAmAnya bodha thavA mATe be prakArano krama jaNAya che - vyaMjanathI maLato krama maMdakrama, ane bIjo 198
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam paTukama. paTukramamAM indriya ke mana sAthe vastunA saMyoganI jarUra rahetI nathI. tethI vyaMjanAvagraha cAra prakAre che - cAra indriyanA saMyogathI nipajato. "A kaMika che evo avagraharUpa darzanathI sAmAnya bodha thayA pachIthI A tana prAthamika sthitinA vizeSa jJAnanI zarUAta thAya che. vyaMjanAvagrahano chello puSTa aMza te arthAvagraha che. avyaktatara jJAnamAMthI avyakta jJAna thAya che, 'A kaMika che' evuM bhAna thAya che te arthAvagraha che. arthAvagrahane pAMca indriyo tathA manamAMnA ochAmAM ochI ekanI sahAya hoya ja che. eTale arthAvagrahanA cha prakAra thAya che. avagraha thayA pachI vizeSa rUpe vicAraNA thAya tene "ihA' kahevAmAM Ave che. ihA eTale vicAraNA athavA saMbhAvanA. aMdhArAmAM kaMika dekhAya, te zuM haze tenI vicAraNA te ihA. ihA dvArA vizeSane dhAraNa karyA pachI tenA aMge nizcaya thAya te apAya" athavA "avAya'. emAM vicAraNA pachInuM avadhAna thAya che; ekAgratA thAya che, kAco nizcaya thAya che. avagraha thayA pachI vizeSa rUpe - samAveza dhAraNAmAM thAya che. A pustaka hovuM joie' evI saMbhAvanA te apAya. ihA ane apAyano samAveza perception mAM thAya che. pachI A pustaka ja che ane bIjuM nathI evo nizcaya te dhAraNA. A dhAraNAno samAveza knowledge mAM thAya che. apAyathI thayelo kAco nirNaya sthAyI raheto nathI, bIjA vyApAramAM jatAM te cAlyo jAya che. pAko nizcaya jatAM jatAM potAnI pAchaLa saMskAra mUkI jAya che. ane bhaviSyamAM prasaMga maLatAM e saMskAra tAjA thAya che. A sarva mativyApAra (pAkA nizcayathI mAMDIne teNe pADelA saMskArathI janmatI smRti e sarva)no samAveza dhAraNAmAM thAya che. A prakAre vicAratAM samajAya che ke vyaMjanAvagrahanA cAra prakAra ane arthAvagrahanA cha prakAra maLI kula daza prakAra avagaNanA thAya che. te pachIthI vizeSa jJAnano krama zarU thAya che, temAM ihA, apAya ane dhAraNA te pratyekanA cha prakAranI gaNatarI karatAM matijJAnanA aDhAvIza prakAra thAya che. temAM avagrahano kALa eka samayano che, ihA tathA apAyano vadhAremAM vadhAre kALa arthamuhUrta (24 miniTano)no che, ane dhAraNAno kALa mApa vagarano che, A vize thoDAM udAharaNo samajavAthI spaSTatA thaze. 199
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dhaDAko thayo kAnane athaDAyo - avyaktapaNe saMbaMdha thayo te zravaNeMdriyano vyaMjanAvagraha (1) kaMika phATayuM evuM avyakta jJAna te arthAvagraha (2) A avAja boMbano haze evI vicAraNA te ihA (3) A avAja boMbano che tevo nirNaya te apAya (4) A nirNaya dhArI rAkhavo te dhAraNA (5) -- koI AkAra joyo - -- AMkhane vastuno sparza na hovAthI vyaMjanAvagraha nathI kaMika AkAra joyo tevo arthAvagraha thayo (6) te jhADa che ke puruSa ? tevI vicAraNA te ihA (7) te cAlato nathI mATe jhADa che te apAya (8) A nirNaya dhArI rAkhavo te dhAraNA (9) dUrathI gaMdha AvI gaMdhanA paramANuno nAka sAthe saMbaMdha thayo ane gaMdha che te khyAla Avavo te vyaMjanAvagraha (10) kaMIka sugaMdha che tevuM avyakta jJAna te arthAvagraha (11) e kasturI ke kapuranI sugaMdha che tevI vicAraNA te ihA (12) A gaMdha ThaMDakavALI hovAthI kapuranI che evo vicAra te apAya (13) A kapuranI ja vAsa che te dhAraNA (14) jIbhathI kaDavo lImaDo cAkhyo - A rasa che tevuM avyakta jJAna te vyaMjanAvagraha (15) kaMIka kaDavI cIja che te arthAvagraha (16) 200
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam lImaDo ke kariyAtuM haze tevI vicAraNA te ihA (17) lImaDAnI kaDavAza lAge che te apAya (18) teno nirNaya dhAravo te dhAraNA (19) hAthane barapha aDayo - baraphano prathama samayano sparza te vyaMjanAvagraha (20) potAne kaMIka sparyuM tenuM jJAna te arthAvagraha (ra1) A pANI ke barapha che te vicAraNA te ihA (22) A barapha hovo joie evo nirNaya te apAya (23) barapha hovAno nirNaya dhAravo te dhAraNA (24) svapna joyuM - manane vyaMjanAvagraha nathI. svapnamAM kaMika joyuM te arthAvagraha (25) meM zuM joyuM tenI vicAraNA te ihA (26) meM svapnamAM mitrane joyo te apAya (27) mitra joyAno nirNaya dhAraNa karavo te dhAraNA (28) A prakAre vicAratAM matijJAnanA aDhAvIza prakAra samajAya che. ane tenA bhedo prabhedo sahita vistAra karavAthI kula 340 prakAra gaNAya che. A matijJAnane AvaraNa karanAra karma matijJAnAvaraNIya karma kahevAya che. zrutajJAna (2) potAnI jANakArI bIjAne jaNAvavAnuM kArya zrutajJAna kare che. eTale ke koI paNa hakIkata bIjAne jaNAvavA yogya sthitimAM mUkavI te zrutajJAnanI sthitimAM Ave che. 201
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha Ama matijJAna kAraNa che ane zrutajJAna kArya che. matijJAna vartamAnane avalaMbe che, zrutajJAnano saMbaMdha bhUta tathA bhaviSya sAthe paNa rahe che. matijJAna zrutajJAnanuM bAhya kAraNa che, bAkI kharuM aMtaraMga kAraNa to zrutajJAnAvaraNIya karmano kSayopazama che. matijJAna ane zrutajJAna baMnemAM mana ane indriyanI daramiyAnagiri to jarUra rahe che, paNa matijJAna karatAM zrutajJAnanuM phalaka ghaNuM vistRta hoya che. potAno abhiprAya anyane jaNAvavA mATe manano ke indriyano upayoga karAto hovAthI zrutajJAna bolakuM gaNAya che. anya jJAna mUka che. indriya ane mananA AdhAre raheluM A jJAna parokSa jJAna che. matijJAnamAM manovyApAranI pradhAnatA hoya che, jyAre zrutajJAnamAM vicAranA aMzonI mukhyatA ane adhiktA hoya che. emAM AgaLa pAchaLanA saMbaMdhanuM anusaMdhAna jaLavAya che. AthI matijJAna karatAM vizeSa paripakvatA zrutajJAnamAM jovA maLe che. TuMkamAM kahIe to jJAnane jyAre bhASAmAM utAravAmAM Ave, emanI pAsethI bIjAne te jJAna pasAra karavAmAM Ave tyAre te zrutajJAna thAya che. sAmAnya rIte ApaNI samaja pramANe zrutajJAnanI vigatamAM zAstra tathA AgamonA jJAnanI hakIkata hoya ema lAge che. paraMtu te sivAya paNa zrutajJAna saMbhavita che. manuSya sivAyanI anya gatiomAM temaja asaMjJIpaNAmAM paNa zrutajJAna che. evuM zrI tIrthakara prabhunuM vidhAna spaSTa kare che ke bIjAne jaNAvavA yogya sthitimAM mUkI zakAya te sarva jJAna zrutajJAnanI kakSAmAM Ave che. ekeMdriyapaNAmAM paNa zrutajJAnano aMza rahelo che. alabatta, jIva jyAM sudhI samyakatva prApta karato nathI tyAM sudhI te zrutajJAna kuzruta ke zruta ajJAna rahe che. indriya dvArA mUrta vastunuM jJAna thAya che, ane mana dvArA amUrta padArthonuM jJAna thAya che. amUrta padArthonuM prathama sAmAnya jJAna thAya, teno AgaLa pAchaLano saMbaMdha vicArapaMthamAM na Ave tyAM sudhI te jJAna matijJAnanI kakSAmAM rahe che, emAM adhika aMzo thAya tyAre te zrutajJAnanI kakSAmAM Ave che. saMjJIpaMcendriyapaNAmAM pAMca indriyothI mAtra matijJAna thAya che, ane manathI mati tathA zrata baMne jJAna thAya che. 202
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma vyavahAramAM mati skurAyamAna thaI jaNAyeluM jJAna te matijJAna ane zravaNa thavAthI thayeluM jJAna te zrutajJAna kahevAya che. zrutajJAnanuM manana thaI pragamyuM te pAchuM matijJAna thAya che, Ama zrutajJAna mati vinA thaI zakatuM nathI ane e ja mati pUrve zruta hovuM joie. Ama A baMne jJAnane ekabIjA sAthe kAryakAraNa saMbaMdha che. tethI AtmAne lagatAM mukhya zAstrone sAmAnyapaNe jaina paraMparAmAM zrutajJAna tarIke oLakhavAmAM Ave che. zrI gaNadharajInI sahAyathI anya AcAryo zrI tIrthaMkara prabhunA upadezane bhASAmAM utArI graMthastha kare che, A graMtho aMgazruta (aMga praviSTa) kahevAyA che. AvA bAra aMgo vartamAnamAM gaNAyA che: AcAraMga, sUtrakRtAMga, sthAnAMga, samavAyAMga, bhagavatIsUtra (vyAkhyA prajJapti), jJAtAdharmakathAMga, upAsakadazAMga, aMtakRtadazAMga, anuttaropapAtikadazAMga, prazna vyAkaraNa, vipAka sUtra ane dRSTivAda. A sivAyanAM Agama sUtrone aMgabAhya zruta tarIke oLakhAvyAM che. A aMgazruta ane aMgabAhyazruta zrutajJAnanAM agatyanAM zAstro gaNAyA che. temAM dravyAnuyoga, kathAnuyoga, caraNakaraNAnuyoga ane gaNitAnuyoga e cAre anuyogano samAveza thAya che. A uparAMtanA tatkAlIna tathA te pachI racAyelAM AtmalakSI zAstrono samAveza paNa aMgabAhya zrutajJAnamAM thayo che. A badhAM zrutazAstro parathI zrutajJAnanA coda athavA vIza prakAra judI judI apekSAthI phalita thAya che. temAM cauda prakAra vizeSa pracalita che. A cauda prakAra - akSarazruta, - anakSarazruta; saMjJIzruta - asaMjJIzruta; samyakazruta mithyAzruta; sAdiRRta - anAdiRta; saparyavasita zrata - aparyavasitazruta; gamika zrata - agamika mRta; aMgapraviSTa zrata - aMgabAhya zruta. akSarabhRta - anakSarazruta akSaradyutanA traNa prakAra che. saMjJA akSara, vyaMjanAkSara ane ladhyAkSara. saMjJAkSara eTale lakhavAmAM vaparAtI lipi. gujarAtI, bALabodha, urdu ityAdi. vyaMjana akSara eTale kakkA bArAkSarIno uccArathI nirdeza karavo. ane ladhyAkSara eTale zabda sAMbhaLavAthI ke vAMcavAthI je arthabodha thAya che. Ama lekhana te saMjJAkSara, vAMcana te vyaMjanAkSara 203
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ane tenAthI thatuM rijJAna te labyAkSara kahI zakAya, abhilApya bhAvonuM pratipAdana karanAra pradhAnazruta te akSarazruta che. koI jIva potAnA bhAvo akSaranA upayoga vagara jaNAve te anakSara zruta che. zirakaMpana, halanacalana Adi dvArA hAvabhAva karI potAnA bhAvane vyakta karavA, vagara akSare hAthanI sAnathI, AMkhanA micakArAthI vagara bolye bhAva jaNAvavA e sarva anakSa2zrutamAM samAya che. saMjJIzruta - asaMjJIzruta jenAthI bhUta, vartamAna, bhAvinA vicAra karavAnI, sArAsAranuM tolana karavAnI zakti jAge che te saMjJA. A saMjJAnA traNa prakAra cheH dIrghakAlikI, hetuvAdopadezikI ane dRSTivAdopadezikI. atIta, anAgata ghaNA kALanuM ciMtavavuM te dIrghakAlikI. cAre gatinA saMjJI paMcendriya jIvone dIrghakAlikI saMjJA hoya che. potAnAM tatkAlIna hita upara najara rAkhI iSTamAM pravRtti tathA aniSTathI nivRtti karavI te hetuvAdopadezikI saMjJA. A saMjJA saMjJI temaja asaMzI ema baMne prakAranAM jIvone saMbhave che. jene mohAdinA kSayopazamane kAraNe samyakdaSTipaNuM Ave che tene dRSTivAdopadezikI saMjJA Ave che. Ama cAre gatinA saMjJIpaMcendriya jIvone traNe prakAranuM saMjJIzrutapaNuM saMbhave che. sarva asaMjJI jIvone dIrghakAlikI tathA dRSTivAdopadezikI zruta saMbhavatuM nathI, paNa teone mAtra hetuvAdopadezikI zruta saMbhave che. mana vagaranA eka thI pAMca indriyavALA jIvone mAtra indriyathI utpanna thayeluM zruta jJAna te asaMjJIzruta kahevAya che. sabhyazruta - mithyAzruta koI paNa vastuno vAstavika bodha thavo te sabhyazruta che. pakSapAtI buddhi na rAkhatAM, durAgraha ke abhiniveza na rAkhatAM vAstavika hakIkata jema che tema svIkAravI, bIjAne jaNAvavI Adi samyak zruta che. samyakdaSTine AvuM samyak zruta saMbhave che. 204
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma tenAthI virudhdha vagara parIkSAe potAnI mAnyatAne ja durAgrahathI pakaDI rAkhavI, anya samakSa pragaTa karavI, ekAMta buddhino ja Azraya rAkhavo, khoTI vAtone ja mahattva ApavuM vagere mithyAzrutamAM samAya che. AvuM mithyAzruta mithyAtvIne saMbhave che. sAdiRRta - anAdiRRta; saparyavasita kRta - aparyavasita zruta je zrutajJAnanI zarUAta che te sAdi zruta, ane jene zarUAta nathI te anAdi zrata. je jJAnano aMta hoya te saparyavasita zrata. ane jeno aMta na hoya te aparyavasita zrata che. A cAra vibhAga ekabIjA sAthe saMbaMdha dharAve che. A cAre prakAramAM vyakti ane kSetrane laIne bheda paDe che. zrI tIrthakara prabhu jJAnanI prarUpaNA kare ane dvAdazAMgInI racanA thAya te apekSAe zrutajJAna sAdi zrata che. samaSTinI dRSTie jJAnano pravAha anAdikALathI cAlato Avyo che, tethI anAdidhRta paNa che. eka vyaktine kevaLajJAna thAya tyAre zrutano aMta thAya che AthI saMparyavasita zruta che. paraMtu prANI samastanI apekSAe zrutano aMta nathI, tethI te aparyavasita zrata paNa che. amuka kSetramAM amuka kALe kevaLajJAna thAya ke na thAya, ane kevaLajJAna thAya tyAre zrutajJAna rahetuM nathI tethI zrutanA Adi temaja aMtanA bheda sthA che. amuka viSayanA jJAnane Adi aMta hoI zake, bAkI akSarano anaMtamo bhAga sarva jIvane khullo ja hoya che, e apekSAe zruta anAdi aparyavasita thAya che. tIrthanI sthApanA sAthe zruta sAhizruta bane che, ane tIrtha viccheda pAme tyAre te saparyavasita bane che. Ama dravya, kSetra, kALa ane bhAvane AzrayIne zrutajJAna sAdi-sAMta, ane anAdianaMta evA bhAgamAM vaheMcAya che. teno koTho A pramANe karI zakAya. dravya thakI : eka puruSa AzrayIne sAdi saparyavasita che. aneka puruSa AzrayIne anAdi aparyavasita che. : bharata - airAvata AzrayIne sAdi saparyavasita che. mahAvideha AzrayIne anAdi aparyavasita che. kSetra thakI 205
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kALa thakI : utsarpiNI - avasarpiNI AzrayI ne sAdi saparyavasita che. no utsarpiNI noavasarpiNI AzrayIne anAdi aparyavasita che. bhAva thakI : bhavasiddhiyA AzrayIne sAdi saparyavasita che. kSayopazamika bhAve anAdi aparyavasita che. gamikazruta - agamikazruta je sUtranA pATha eka sarakhA hoya te gamika zruta, ane jenA pATho eka sarakhA na hoya te agamika zruta che. viccheda gayelA bAramA aMga dRSTivAdanA pATho - AlAvo eka sarakhA hatA. Akho graMtha eka ja vRttamAM hoya udA.anuSTupamAM to te gamika zruta thAya. temAM AlAvonI vividhatA hoya to te agamika zruta kahevAya. aMgapraviSTa ane aMgabAhya zruta mULa Agama graMthonuM zrutajJAna aMgapraviSTa che, temAM ApeluM jJAna khUba AdhArabhUta ane mAnanIya che. te parathI racAyelA upAMgo, prakaraNa graMtho, Avazyako ane anya AtmalakSI graMtho aMgabAhya zrutamAM samAya che. A vize ApaNe agAu vicAryuM che. A badhI vicAraNA karavAthI phalita thAya che ke zrutajJAnanA A cauda vibhAgo vaiyaktika rIte ane zAstraracanAne AdhAre thayAM che. temAM jJAna tathA ajJAna baMneno samAveza thayelo che. ahIM ajJAna eTale mithyAjJAna e artha samajavAno che. vaLI jaina darzananA AdhAre zrutajJAnanA vIza bhedo paNa batAvavAmAM AvyA che. temAM jaina zAstranI vicAraNAne prAdhAnya ApavA uparAMta jJAnanA AviSkaraNanuM pRthakkaraNa paNa thayeluM che. te prakAra che: paryAyazruta-paryAyasamAsazruta, akSarazruta-akSarasamAsazruta; padazrutapadasamAsazruta; saMghAtazruta-saMghAtasamAsazruta; pratipattizruta-pratipattisamAsazruta; anuyogazruta-anuyogasamAsazruta; prAbhutaprAbhutazrRta-prAkRtaprAkRtasamAsazruta; prAkRtazruta - prAkRtasamAsazruta; vastuzruta - vastusamAsazruta; pUrvazruta - pUrvasamAsazruta. 206
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam Ama zrutajJAnanA cauda athavA vIza prakAra gaNAya che. e ja rIte dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI apekSAe zrutajJAnanA cAra bheda vicArI zakAya. utkRSTa zrutajJAnI dravyathI sarva dravyone jANe, jUe nahi, kSetrathI lokalokanA sarva kSetrone Adeza jANe; kALathI sarva kALane bhUta, vartamAna ane bhAvine jANe, ane bhAvathI Adeze sarva paryAyone jANeutkRSTa zrutajJAnI kevaLajJAna samAvaDo hoya. paNa tenuM jJAna AdezathI hoya, mana dvArA hoya. A jJAna vyavahArathI pratyakSa kahevAya paNa paramArthe parokSa jJAna che. A jJAnane AvaraNa kare te zrutajJAnAvaraNIya karma kahevAya che. avadhijJAna (3) avadhijJAnano viSaya rUpI dravya che. je dravyane varNa, gaMdha, rasa, sparza hoya te rUpI dravya kahevAya. lokanAM cha dravyamAM eka mAtra pugalamAM ja A guNo che, bAkI sarva arUpI padArtho che. tethI kahI zakAya ke avadhijJAnamAM mAtra pudagalanuM ja jJAna saMbhave che. te dravya game teTaluM nAnuM ke sUkSma hoya, athavA moTuM ke mahAkAya hoya to paNa te sarva rUpI dravyo avadhijJAnano viSaya thaI zake che. avadhijJAnavALo jIva A rUpI dravyone potAnI maryAdAnA pramANamAM, sUkSmadarzaka yaMtra ke Teliskopa ke AMkha Adi indriyanI sahAya vagara sIdhesIdhA jANI tathA joI zake che. avadhi eTale maryAdA. jIvane avadhijJAnAvaraNano jeTalo kSayopazama thayo hoya, teTalA pramANamAM te dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI maryAdAmAM rahIne rUpI padArthane jANI tathA joI zake che. ane tema karavAmAM te mAtra mananI sahAya le che, indriyAdinI sahAyanI tene jarUra paDatI nathI. Ama A jJAna mukhyatAe AtmAnI vizuddhine kAraNe pragaTatuM hovAthI aparokSa athavA ardha pratyakSa jJAna kahevAya che. A jJAna bhavapratyaya ke guNapratyaya hoya che. devagati ke narakagatimAM sarva deva ke nArakIne A jJAna hoya che. gatinAM kAraNe utpanna thatuM A jJAna bhavapratyaya kahevAya che. manuSya ke tiryaMca gatimAM AkarI tapazcaryA karavAthI, sAhityasevA ke jJAnanI baLavAna ArAdhanAnA pariNAme jIvane avadhijJAnanI utpatti thAya to te guNapratyaya kahevAya che. 207
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha rUpI dravyanAM darzananAM aneka bheda thaI zake che, eTale avadhijJAnanA asaMkhya bheda paNa thaI zake che. dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI apekSAe A jJAnanA cAra prakAra thAya. dravyanI apekSAe avadhijJAnI ochAmAM ochA anaMta rUpI dravyone jANe tathA jUe, ane utkRSTatAe sarva rUpI dravyone jANe - jUe. kSetranI apekSAe avadhijJAnI jaghanyathI aMguLanA asaMkhyAtamA bhAganAM kSetramAM vistare ane utkRSTathI lokanAM AkhA kSetrane AvarI le che. asat kalpanAthI alokamAM lokapramANa asaMkhya khaMDone jANe - dekhe. kALathI avadhijJAnI eka sekaMDanA lAkhamAM bhAga jeTalA kALanAM rUpI dravyane jANe dekhe, ane utkRSTathI atIta anAgata kALanAM sarva rUpI dravyone jANe - jUe. bhAvathI avadhijJAnI rUpI dravyanA anaMta bhAvone (paryAyone) jANe jUe. anaMtanA anaMta bhedo hovAne lIdhe, jaghanya temaja utkRSTa bhAva avadhijJAnamAM anaMtazabdano upayoga ucita che. samyakradRSTi sahita thayeluM avadhijJAna te sAcuM jJAna che, te sivAyanuM mithyASTi sahitanuM avadhijJAna kuavadhi ke virbhAgajJAna tarIke oLakhAya che. virbhAgajJAnI avaLuM, muddAvagaranuM ke UMdhuM paNa jANe. AvuM virbhAgajJAna mithyAtvI devo tathA nArakIne hoya che. ane avadhijJAna samyakatvI devo tathA nArakIne ane chagnastha samyakatvI manuSya tathA tiryaMcane paNa thAya che. dravya anaMtAnaMta hovAthI avadhijJAnanAM asaMkhya bheda thaI zake, paNa saraLatAthI samajavA mATe tenAM mukhyatAe prakAra zAstramAM jaNAvyA che. anugAmI, ananugAmI, vardhamAna, hIyamAna, pratipAti ane apratipAti avadhijJAna. anugAmI avadhijJAna anugAmI avadhijJAna jJAnI jyAM jAya tyAM sAthe jAya che. eTale ke koI jIvane daza mAIlanA vistAranuM avadhijJAna thayuM hoya to te vistAramAM rahela rUpI padArthone jANe jUe. ane e jIva jyAM jAya tyAMthI daza mAIlanA vistAranA rUpI padArthone jANe dekhe. udA. e jIva Aje muMbaImAM hoya to muMbaIthI daza mAIlanA vistAramAM jANe 208
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma dekhe, ane pachI te kalakattA jAya to tyAMthI daza mAIlanA vistAramAM jANe jUe. AMkhanI mAphaka anugAmI avadhijJAna sAthe jAya che. ananugAmI avadhijJAna je sthaLe avadhijJAna thayuM hoya tenI kSetramaryAdAmAM te jJAna rahe, e maryAdAnI bahAra jo avadhijJAnI jAya to avadhijJAna sAthe na jAya. A jJAnane vIjaLInA dIvAnI sAthe sarakhAvI zakAya. te jyAM hoya tyAM potAnAM kSetramAM ja prakAza Ape che, bIje Ape nahi. je sthAne je maryAdAe e jJAna thayuM hoya, teTaluM ja rahe, ane tyAM ja rahe, paNa sAthe na cAle te ananugAmI avadhijJAna. vardhamAna avadhijJAna avadhijJAna thayA pachI, uttarottara teno vistAra vadhato jAya ane pariNAma vizuddhithI kSetramAM vadhAro thatAM thatAM lokanA cheDA sudhI paNa pahoMcI jAya te trIjuM vardhamAna avadhijJAna. sArA adhyavasAya, uttama vartana ane yogasAdhanAthI kSetramaryAdA moTI thatI jAya che. agnimAM Idhana nAkhatAM agni vadhato jAya tenI jema. hIyamAna avadhijJAna avadhijJAna utpanna thatI vakhate tenuM kSetra phalaka moTuM hoya, pachI pariNAma DhIlAM thatAM jAya, sAmagrI alpa thavAthI jJAnanuM kSetra saMkocAtuM jAya, AvuM hAni pAmatuM avadhijJAna hIyamAna avadhijJAna kahevAya che. kramathI ghaTatuM jatuM avadhijJAna hIyamAna gaNAya. pratipAtI avadhijJAna prApta thayeluM avadhijJAna cAlyuM jAya ke vilIna thaI jAya tyAre te pratipAtI bane che. kuMka mAratAM dIvo olavAya tema nimitta maLatAM pragaTeluM jJAna lupta thAya te 209
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pratipAtI avadhijJAna che. hIyamAna jJAna kramathI ghaTe tyAre pratipAtI eka sapATe cAlyuM jAya che. apratipAtI avadhijJAna thayeluM avadhijJAna jAya nahi, vadhe ane utkRSTa rahe te apratipAtI avadhijJAna che. ghaNebhAge zreNi mAMDatA pahelAM eka aMtarmuhUta pahelAM A jJAna pragaTe che, sthira rahe che ane pachI kevaLajJAnamAM samAI jAya che. apratipAtI avadhijJAnamAM samasta lokanAM rUpI dravya tathA alokanA eka pradezane jANavA tathA jovAmAM Ave che. A jJAnane paramAvadhi jJAna paNa kahevAmAM Ave che. jIvanAM avadhijJAnane AvaraNa karanAra karma avadhijJAnAvaraNIya karma tarIke oLakhAya che. mana:paryava jJAna (4) avadhijJAnamAM rUpI padArtho jevAM ke pustaka, ghaDo, vAsaNa Adi dekhAya che, paNa teno upayoga karanAranA mananA bhAvo jANI zakAtA nathI. vastune jatI, AvatI, utpanna thatI ke nAza pAmatI joI zakAya paNa temAM te vastu ke sthiti aMge prANImAM thatA bhAva temAM jANI zakAtA nathI. A manogata bhAvo jIva mana:paryava jJAnathI jANI zake che. mana:paryavajJAnI saMjJI paMcendriya jIvanA mananA bhAvo jANe che. kAraNa ke vicAra ke adhyavasAya rUpI che. jIva vicAra kare tyAre manovargaNAnA paramANuo amuka AkAra dhAraNa kare che, tenI jANakArI ane vizleSaNa karavAnI zaktithI mana:paryavajJAnI bhAvonI jANakArI pAme che. paraMtu mana:paryavajJAnI asaMjJI jIvonA bhAvo jANI zakatA nathI. mana:paryava jJAna AtmAnI ucca zudhdha avasthA vinA prApta karI zakAtuM nathI. mana:paryava jJAnanA be prakAra kahyA che. Rjumati ane vipulamati. Rjumati jJAna bIjAnAM mananA paryAyone samAnyapaNe jANe che, jyAre vipulamati jJAna mananAM 210
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma paryAyone ghaNA vizeSa paNe jANI zake che. udA. koI prANI ghaDAnuM ciMtavana kare to Rjumati jJAnavALo ghaDAnuM ciMtavana karyuM teTaluM ja jANe. paraMtu vipulamati jJAnavALo te ghaDo trAMbAno che, lAla raMgano che, amuka jagyAe ghaDelo che, ATalA kadano che vagere vigato spaSTatAthI jANI zake che. mananA vicArane kAraNe paramANuo amuka AkAra dhAraNa kare che, A AkArane jANI teno artha samajI zake te mana:paryava jJAna. manovargaNA pautralika hovAthI vicAra anusAra tenA AkAra ghaDAya che ane te jJAnano viSaya thAya che. dravyathI mana:paryavajJAnI anaMta pradezavALA anaMta padArthone jANe che. mana:paryavajJAnInuM kSetra aDhIdvIpa batAvavAmAM AvyuM che, upara jyotizcakra sudhI ane nIce ratnaprabhA naraka sudhI enuM kSetra vistare. kALathI mana:paryavajJAnI bhUtamAM thayelA, vartamAnamAM vartatA ane bhAvimAM thavAnA manogata bhAvone jANI zake che. bhAvathI teo manogata asaMkhya paryAyone jANe che. A jJAnamAM indriyano upayoga thato nathI, mAtra manano ja upayoga rahelo che. AtmAnAM zuddha cAritra ane aMtaraMga vizuddhinA prabhAvathI ja A jJAna pragaTI zake che. indriyanA upayoga rahita ane mAtra mananA upayoga sahitanuM A jJAna aparokSa ke ardha pratyakSa jJAna kahevAya che. A jJAnane AvaraNa kare te mana:paryava jJAnAvaraNIya karma che. kevaLajJAna (5) traNe lokanuM, traNe kALanuM, pratyeka padArthanuM sarva prakAranuM samaya samayanuM jJAna kevaLajJAnamAM samAya che. pratyeka kevaLajJAnIne eka pradeza eka paramANu ane eka samayanuM jJAna pravarte che. cAre ghAtI karmono pUrNa nAza thAya tyAre ja A jJAna pragaTe che. ane e vakhate anya cAra jJAno, mati, zruta, avadhi ane mana:paryava pUrNa zudhdhatA pAmI kevaLajJAnamAM samAI jAya che. A jJAna karavAmAM indriya ke manano jarApaNa upayoga AtmAne karavo paDato nathI, tethI te pratyakSa jJAna kahevAya che. 211
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A jJAna rUpI, arUpI sarva dravyone samakALe jANe che. temAM bheda nathI, prakAra nathI, alpa ke vizeSapaNuM nathI, taratamatA nathI, utkRSTatA ke kaniSThatA nathI. te sarva dravyane sarva paryAya ane guNa sAthe jANe che, sAthe sAthe sarva bhAvone paNa jANe che. emAM aMza mAtra phera thato nathI, spaSTatAmAM leza paNa khAmI nathI, samaya ke sthaLano temAM saMkoca nathI ke vadhaghaTa nathI. mATe A jJAnano eka ja prakAra che. A jJAnane AvaraNa karanAra karma kevaLajJAnAvaraNIya kahevAya che. mati tathA zruta e be parokSa jJAnamAM prathama sAmAnya bodha (darzana) thAya che, pachI vizeSa bodha (jJAna) thAya che. aparokSa ane pratyakSa jJAnamAM, arthAt bAkInA traNa jJAnamAM prathama jJAna ane pachI darzana thAya che. A rIte jJAnano paricaya thAya che. matijJAnanA 28 bheda, zrutajJAnanA 14 bheda (athavA 20), avadhijJAnanA che bheda, mana:paryava jJAnanA be bheda ane kevaLajJAnano eka bheda gaNatAM jJAnanAM kula ekAvana bheda thAya che. peTAbheda ane prabheda sudhI pahoMcatA tenAM asaMkhya prakAra thaI zake che. jJAnanI ATalI samajaNa lIdhA pachI tene AvaraNa karanAra karma jJAnAvaraNanI samaja laI zakAze. jJAna e sUrya che, e cetanano mULa guNa che, ane pote cetanarUpa che. tenA svayaMprakAzita jyotiguNanI ADe AcchAdana karavAmAM Ave tene AvaraNa kahevAmAM Ave che. dIvAnI ADe kapaDAMno paDado karyo hoya to prakAza ocho dekhAya, vaLI ekathI vadhAre paDa karAtAM jAya tema prakAza paNa ghaTato jAya, e ja pramANe jJAnaprakAzanI ADe karmavargaNAnA jeTalAM vadhAre thara hoya teTaluM ochuM jJAna saMbhave. A jJAnane chAvaratAM karmavargaNAnA thara jJAnAvaraNIya karma che. jeTalA jJAnanAM bheda teTalA prakAranAM AvaraNa hoya che. Ama chatAM eka bAbata smRtimAM rAkhavA yogya che ke jJAnAvaraNa karma game teTaluM bhAre hoya chatAM jJAnano ati ati sUkSma bhAga to khullo ja hoya che. jIva kyAreya saMpUrNatayA jJAnAvaraNa karmathI chavAto nathI. vaLI, jJAnAvaraNa karmanI vacce rahelo 212
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma AtmA to jhaLahaLatA sUrya samAna ja che. tenuM jJAna bhareluM ja che, mAtra te AvaraNo dUra karI jJAnane prakAzita karavAnI jarUra che. jJAnAvaraNa karmanI utkRSTa sthiti trIsa kroDAkroDI sAgaropamanI ane jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. te karma AMkhanA pATA jevuM che. AMkhamAM jovAnI zakti che, paNa AMkha para kapaDAMno pATo bAMdhavAthI A zakti aTakI jAya che. AvuM ja jJAnAvaraNa mATe che. A karma ghAtIkarma che, te AtmAnA jJAnaguNano ghAta kare che, ane jJAnanAM mukhya pAMca prakAra hovAthI tenAM AvaraNa paNa mukhyatAe pAMca prakAranAM che. temAM pahelAM cAra dezaghAtI che, eTale ke jema jema te AvaraNa ghaTatAM jAya tema tema jJAnano ughADa thato jAya che. tyAre kevaLajJAnAvaraNIya sarvaghAtI che, eTale ke e AvaraNano saMpUrNa nAza thAya tyAre ja kevaLajJAna pragaTe che, te pahelAM nahi. AtmA sivAyanA 525dArthomAM sukhabuddhi karavAthI, tathA jJAna ane jJAnInI azAtanA karavAthI jJAnAvaraNa karma baMdhAya che. matijJAnanA AvaraNathI samajaNa para AvaraNa Ave che. zrutajJAnAvaraNanA prabhAvathI bhaNatAM ke bhaNAvatAM na AvaDe, vAMcavAnI ruci na thAya, bhaNeluM bhUlI javAya ityAdi pariNAma Ave che. avadhijJAnanA AvaraNathI rupI padArthanI jANakArI tUTe che, mana:paryavajJAnanuM AvaraNa jIvane mananAM bhAva jANatAM roke che. ane kevaLajJAnAvaraNa sarvajJapaNAne aTakAve che. jJAna pote cetanarUpa che ane tenAM AvaraNo kArmika, paudgalika che. darzanAvaraNa karma "darzana" zabdanA zabdakoSamAM sattAvIza artha ApelA che. temAMnA ApaNe jANIto artha laIe to "dekhavuM" e mukhya artha che, bIjo 'dharma saMbaMdhI jJAna' thAya che. udA. jaina darzana, baudhdha darzana ityAdi. bAkI upadeza, najaramAM AvavuM, abhiprAya Adi aneka artha thAya che. ahIM "dekhavuM" e arthamAM darzana zabda prayojAyo che. jANavAmAM ane dekhavAmAM taphAvata che. ApaNe carmacakSuthI jANavA pahelAM joie chIe, pachI 213
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tene jANIe chIe. e ja prakAre anya indriyonI bAbatamAM paNa pahelAM dekhavAnuM ane pachI tene jANavAnuM bane che. bIjI rIte vicArIe to chadmastha jIvone jJAna thatAM pahelAM darzana thAya che, pahelA samayanI indriyathI thatI jANakArI te 'darzana' ane pachI thatI tethI vizeSa jANakArI te jJAna. Ama jIvane jJAna thatAM pahelAM vastuno je sAmAnya bodha thAya che te darzana. vastunA sAmAnya ane vizeSa evA be prakAra jANakArI mATe hoya che. sAme ubhelA prakAzabhAIno manuSya rUpano bodha e sAmAnya darzana che, ane pachI tenAM AkAra, rUpa, paheraveza AdithI thato bodha e prakAzabhAI saMbaMdhInuM vizeSa jJAna che. Ama vizeSa jJAna thatAM pahelAM padArthanI jAtinuM je dekhavuM thAya che te darzana kahevAya che. pAMca indriya ane chaThuM mana emAMnA koI eka ke aneka sAdhanothI thatuM prathama samayanuM sAmAnya jANapaNuM te darzana kahI zakAya. A darzanane AvaranAra karma te darzanAvaraNIya karma che. | darzanAvaraNa karmane vedI athavA poLiyA sAthe sarakhAvavAmAM Ave che. vedI eTale pratihArI athavA daravAna. koI nAmAMkita vyakti ke rAjAne maLavA javAnuM hoya tyAre temane daravAna mAraphata saMdezo pahoMcADavo paDe che. daravAna samAcAra ApI paravAnagI na lAve tyAM sudhI rAjA ke nAmAMkita vyaktine maLavAnuM thaI zakatuM nathI. ane rAjA ke vyakti maLavA AvanAra bahAranA mANasane jANI zakatA nathI. e rIte jyAM sudhI darzanAvaraNa karmano udaya hoya tyAM sudhI jIvane arthano sAmAnyapaNe paNa avabodha thaI zakato nathI. je karmathI je prakAranuM darzana aTake te tenuM AvaraNa kahevAya. eTale darzanAvaraNa karmane vedI - pratihArI sAthe sarakhAvyuM che. pratihArI vacce ADo Ave tyAM sudhI be mulAkAtIo maLI zakatA nathI. A darzanAvaraNa karma sAmAnya bodhanI ADe Ave che. darzanAvaraNa hoya tyAM tenA pUratuM jJAnAvaraNa jarUra hoya che. darzanAvaraNanA cAra prakAra che. cakSudarzanAvaraNa (6), acakSudarzanAvaraNa (7), avadhidarzanAvaraNa (8), kevaLadarzanAvaraNa (9) ane darzanane AvaraNarUpa nidrAnA 214
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam pAMca prakArano paNa darzanAvaraNamAM samAveza thAya che. nidrAnA pAMca prakAra te nidrA (10), nidrAnidrA (11), pracalA (12), pracalA pracalA (13) ane thiNaddhi (14) Ama badhA maLI darzanAvaraNanA kula nava prakAra thAya che. cakSu - acakSu darzanAvaraNa (6-7) AMkhanI mAraphata vastunuM darzana thavuM tene cakSudarzana kahevAmAM Ave che. ane AMkha sivAyanI indriyothI eTale ke tvacA, rasanA, nAka, kAna ke mana dvArA vastunuM darzana thavuM tene acakSudarzana kahevAmAM Ave che. A prakAranAM darzanane AvaraNa kare te cakSudarzanAvaraNa tathA acakSudarzanAvaraNa gaNAya che. ekathI traNa indriyavALA jIvone cakSu hotAM ja nathI, tethI temane baLavAnapaNe cakSudarzanAvaraNa varte che ema kahI zakAya. cAra ane pAMca indriyavALA jIvone cakSu to hoya che, paNa cakSudarzanAvaraNa karmanA yogathI temane te indriya nabaLI hoya athavA teno ghAta hoya tema bane che. koI aMdha, koI ratAMdhaLA, koI raMga na oLakhI zakanAra Adi cakSudarzanAvaraNa karmanA prabhAvathI thAya che. AvI rIte je jIvane bAkInI indriyomAMthI koI apUrNa hoya, nabaLI hoya, athavA mana na hoya tevI sthiti acakSudarzanAvaraNa karmanA prabhAvathI thAya che. A karmanA prabhAvathI ekeMdriya jIvane mana tathA anya indriyono ghAta hoya che, be indriyane bIjI be indriya tathA manano ghAta hoya che; traNa indriyane zravaNedriya tathA mananI prApti A karmanAM kAraNe thaI zakatI nathI. catureMdriya jIvane mana tathA karNanI prApti thatI nathI, paMcendriya jIva keTalIye vAra asaMjJIpaNe jIve che, ane saMjJI paMcendriya jIva acakSudarzanAvaraNa karmanA prabhAvathI nabaLI indriyo ke nabaLI saMjJA sAthe jIve che, A indriyo hINI athavA khAmIvALI thAya che. avadhidarzanAvaraNa tathA kevaLadarzanAvaraNa (8-9) dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI maryAdAmAM rUpI dravyono sAmAnya avabodha te avadhidarzana ane sarva dravyonA sAmAnya aMzano avabodha te kevaLadarzana. A baMne darzanane kramathI 215
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha aTakAvanAra karma te avadhidarzanAvaraNa ane kevaLadarzanAvaraNa karma kahevAya che. avadhidarzanAvaraNa rUpI padArthonuM darzana aTakAve che, ane kevaLadarzanAvaraNa sarva dravyono sAmAnya bodha aTakAve che. avadhidarzanAvaraNamAM rUpI dravyanI dravya, kSetra, kALa ane bhAva pramANe maryAdA che, ane kevaLadarzanAvaraNamAM sarva rUpI - arUpI dravyo ane bhAva vizenuM AvaraNa AvI jAya che. sAmAnya bodhanI ADe AvatuM darzanAvaraNa karma vizeSanA jJAnane aTakAvI, tene jovA paNa detuM nathI, AthI jyAM darzanAvaraNa karma hoya tyAM jJAnAvaraNa karma teTalA pUratuM hoya ja che. ahIM koIne prazna thAya ke avadhidarzana ane kevaLadarzana, je tenA jJAna sAthe saMbaMdhita che, tenuM darzanAvaraNa karma che eTale ke avadhidarzanAvaraNa ane kevaLadarzanAvaraNa karma che, to te ja pramANe mana:paryava darzanAvaraNa kema kahyuM nathI? avadhijJAna ane kevaLajJAnamAM prathama samayano padArthano avabodha rahelo che, A darzana avarAI zake che mATe A be mATe darzanAvaraNa karma kAryakArI thAya che. paraMtu mana:paryava jJAnamAM to sIdhuM vizeSa dharmonuM ja jJAna thAya che, temAM sAmAnya bodha thato ja nathI, tethI prathama samayano avabodha na hovAne kAraNe tenuM darzanAvaraNa karma saMbhavatuM nathI. A cAra prakAranAM darzanAvaraNa karmane sAtha ApanArA nidrAnA pAMca prakAro paNa darzanAvaraNa karmamAM samAya che. prANI UMghamAM hoya tyAre tenuM darzana jarUra aTake che. UMghato mANasa sAmAnya bodha na pAme e samajAya tevI bAbata che. nidrAthI indriyanA viSayo ruMdhAya che, ane tethI samasta darzanano ghAta thAya che. tethI nidrAne paNa darzanAvaraNa karmanA bhAga tarIke gaNavAmAM Ave che. pAMca prakAranI nidrA (10-14) nidrAnA pAMca prakAra che. sukhe sUtA hoya temAMthI sahelAithI jAgI zake, thoDo avAja karavAthI, dhImethI bolAvavAthI, thoDI anya kriyA karatAM ja jAgI javAya te nidrA. je karmanA udayathI AvA prakAranI darzanane rokanArI UMgha Ave te "nidrA" nAmanuM darzanAvaraNanuM peTA karma che. (10) 216
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma jIvane pAkI UMgha Ave, tene jagADavA DhaMDhoLavo paDe, bUma pADavI paDe, bAraNA khaTakhaTAvavA paDe arthAt jene jagADatAM muzkelI thAya tevA prakAranuM, sAmAnya bodhane aTakAvanAruM "nidrA nidrA" nAmanuM karma paNa darzanAvaraNa karmanuM peTA vibhAgIya karma che. (11) A pachInuM nidrAnuM svarUpa te "pracalA". pracalA nidrAmAM jIva beThA beThA ke UbhA UbhA paNa UMghe che. manuSya tathA tiryaMcane AvI UMgha hoI zake che. baLada, ghoDA Adine UbhA UbhA UMghatA ApaNe joie chIe, te A prakAranI nidrAne kAraNe hoya che. pracalAthI utpanna thatI darzananI aMtarAya "pracalA" nAmanuM darzanAvaraNanuM peTAkarma che. (12) tenAthI ucca kakSAnuM nidrAnuM svarUpa te "pracalA pracalA". A prakAranI nidrAno udaya Ave tyAre jIvane hAlatAM cAlatAM UMgha Ave che. hAthI to cAlatAM cAlatAM UMghI zake che. ghoDAnA mATe to kahevAya che ke te doDatAM doDatAM paNa UMghI zake che. AvI UMghane kAraNe jIvane sAmAnya bodha thato aTakAya te "pracalA pracalA" nAme darzanAvaraNa karmano peTAbheda che. (13) AvI UMghanA eka bhayaMkara prakArane thiNaddhi (syAnagRddhi)nuM nAma ApavAmAM AvyuM che. A UMghanA udaya vakhate jIva UMghamAM divase ciMtaveluM kAma rAtre karato hoya che. rAtanA cA banAvI pIe, dukAna kholI mAla vetare Adi aneka pravRtti UMghamAM jIva kare, ane pAcho potAnA sthAne jaI sUI jAya. syAna eTale AtmAnI ekaThI thayelI zakti, tene styAnardhi kahe che. ane vRddhi eTale mananI ekaThI thayelI icchAo. A nidrAmAM jIvanuM baLa khUba vadhI jAya che. jIva potA parano kAbU gumAvI bese che, ane paravaza banelo jIva UMghanI asara nIce na ka2vA yogya keTalAya kAryo karI bese che. A nidrAthI AtmAnA darzanaguNane AvaraNa thAya che. (14) darzanAvaraNa karma ghAtI karma che. te AtmAnA mULa darzanaguNane hAni kare che, jIvane saMsAramAM 2khaDAve che; eTaluM ja nahi paNa jIvane thatA vizeSa jJAnane paNa te aTakAvanAra bane che. darzana rokAtAM jJAna rokAI jAya che. 217
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha darzanamAM bhUla thavAthI jJAnamAM bhUla thAya che. jevA rasathI jJAnamAM bhUla thAya, tevA prakAranuM AtmAnuM vIrya skurAyamAna thAya, te pramANe jIva navAM paramANuo grahaNa kare ane te prakAre navo baMdha thAya. tevo ja vipAka udaya Ave. koIne aMdhArAmAM na dekhAya to te ekAMta darzanAvaraNIya karma na kahevAya, paNa maMda darzanAvaraNIya kahevAya. tamasanuM nimitta ane tejasano abhAva. A karmanI utkRSTa sthiti 30 kroDAkroDI sAgaropamanI hoya che, ane jaghanya sthiti aMtamuhUrta kALanI che. potAnI icchAo poSavA jIva je pravRtti kare che, temAM je eka thI cAra indriya jIvonI arthAt je asaMjJI jIvonI hiMsA thAya che, te hiMsAnA kAraNathI mukhyatAe darzanAvaraNa karma baMdhAya che, A karma upazamabhAve hoI zakatuM nathI, kSayopazama bhAve ja hoya che. vedanIya karma vedanIya karma be prakAre che. zAtA vedanIya (15) ane azAtA vedanIya (16). zAtAvedanIya karmanA udayathI jIva sukhano anubhava kare che ane azAtA vedanIya karmanA udayathI jIva duHkhano anubhava kare che. vedanIya karmathI anubhavAtI zAtA ke azAtA dunyavI suvidhA ke asuvidhAne kAraNe sarjAya che. tethI jJAnIoe A sukhane talavAranI dhAra para copaDelA madhane cATavAthI thatA sukha jevuM gaNAvyuM che. A sukhamAM pAMca indriya ane manathI anubhavAtA polika sukhonI gaNatarI karavAmAM AvI che. zarIra taMdurasta hoya, hAlatAM cAlatAM thAka na lAge, indriyanA viSayo bhogavatI vakhate manane sAruM lAge e sarva zAtA vedanIyano udaya che. sukhano khyAla, gati, sthAna, saMyoganA AdhAre alaga alaga hoya che. rAjAne rAjyanA vaibhavamAM sukha lAge, jheranA kIDAne jheramAM sukha lAge, viSTAnA kIDAne viSTA mIThI lAge; TUMkAmAM jIvanI sukhanI mAnyatA pramANe sukha Ape, je sAnukULa saMjoga te zAtA vedanIya. 218
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma zarIramAM roga thAya, azAMti anubhavAya, zarIramAM du:khAvo thAya, zarIranAM karavA dhArelAM halanacalanamAM aDacaNo UbhI thAya, magajamAM ukaLATa thayA kare arthAt pratikULa saMjogothI vedAtI asuvidhA te azAtA vedanIya che. deva tathA manuSya gatimAM zAtA vedanIya pramANamAM vadhAre che, tyAre naraka ane tiryaMca gatimAM azAtA vedanIya vadhAre che. vedanIya karma mukhyatAe zarIranI zAtA azAtA sAthe saMbaMdha dharAvatuM jaNAya che, paraMtu A karma AThe karmane lAgu paDe che. e karmonuM lokaprasidhdha vedAvuM sarva kALe jaNAtuM nahi hovAthI lokaprasidhdha vedanIyane alaga ja gaNela che. jIva anya karma bhogavatI vakhate jo zAtA vedanIya bhogave to te zAtA veThe che, ane azAtA vedanIya bhogave to te e ja sthitimAM azAtA bhogave che. Ama vedanIya karmane kAraNe anya karmonI suvidhA asuvidhA ghaNIvAra pheraphAra pAmI jAya che. ane jIva tolana karavAmAM bhUlAvAmAM paDI jAya che. koI jIva jJAnAvaraNano udaya vedato hoya, ane sAthe jo tene zAtA vedanIyano udaya hoya to jJAnAvaraNanuM vedana tene akaLAvatuM nathI, paNa jo sAthe tene azAtA vedanIyano udaya hoya to jJAnanuM AvaraNa tene pIDA Ape che, te AvaraNa tUTe ane sAthe zAtA vedanIya udayamAM Ave tyAre ja tene zAMti thAya che. e ja pramANe darzanAvaraNa karma eka jIvane udayamAM hoya, tenI sAthenA zAtA ke azAtA vedanIyanA udaya pramANe tene zAMti ke azAMti thAya che. ane e karma haLavuM thatAMnI sAthe zAtA vedanIyano udaya AvatAM te zAtA vede che. e ja rIte mohanIya karmanAM udayamAM rAga ke dveSanA udaya sAthe zAtA azAtA vedanIya bhaLatAM jIva zAtA azAtA veThe che. ane A kAraNathI koIne dveSano udaya hoya tyAre krodhanA udayamAM zAtA vedanIya bhaLatAM krodha karavo mITho lAge che; mAyAnA udaya sAthe azAtA vedanIya bhaLe to te rAga khUba du:khadAyI lAge che, vagere akaLAvanArA saMjogo jIvathI anubhavAya che. nahitara samAnya rIte vicArIe to rAgathI sukha ane dveSathI asukha thavuM joie. paNa tema thatuM nathI tyAre zAtA ke azAtA vedanIyanuM jora kAryakArI thatuM hoya che. AyuSyanA bhogavaTAmAM zAtA vedanIyathI AyuSya priya lAge che, azAtA vedanIyanA joramAM AyuSya 219
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pasAra karavuM du:kharUpa bane che. nAmakarmanI pratyeka prakRti sAthe azAtA vedanIyano udaya te karmanA jorane gauNa karAvI jIvane zAtA ke azAtAnA anubhavamAM laI jAya che. arthAt nAmakarmanI koI prakRttino udaya hoya temAM zAtA vedanIyanA prabhAvathI te prakRti jIvane zAtArUpa lAge che, ane jo azAtAno udaya hoya to te prakRti jIvane azAtArUpa anubhavAya che. A ja pramANe jIva ucca ke nIca gotranA udayamAM paNa sAthe vedAtA zAtA azAtA vedanIya pramANe sukhadu:kha vede che. vaLI, aMtarAya karmano udaya vedatI vakhate paNa jIva zAtA azAtA anusAra aMtarAya karmane vedato hoya che. koIne koI prakAranI jJAnanI aMtarAya hoya, paNa temAM jo zAtA vedanIya hoya to te aMtarAya tene jarA paNa akaLAvatI nathI, ane jyAM emAM azAtA vedanIyano udaya Ave ke tarata ja e jJAnAMtarAya tene khUba duHkhI karI nAkhe che. AvuM vedanIya karmanuM baLavattarapaNuM sarva anya karmonA vedanamAM pheraphAra karAvI nAkhe che. jIva jyAre karmabaMdha kare che tyAre eka sAthe sAta ke ATha karmano baMdha kare che. AyuSya karmano baMdha jIvanamAM eka ja vakhata thAya che, te sivAyanA kALamAM jIvane satata sAta karmanA baMdha paDatA rahe che. ane karmano je jaththo Atmapradeza para cITake che te sAta mukhya prakRtimAM vaheMcAI jAya che. AmAMthI sahuthI moTo jaththo vedanIya karmanA paramANuono hoya che. ane vedanIya karmanA ghaNA paramANuo hovAthI je karma sAthe te bhaLe temAM mULa karmanI asaramAM vedanIya mukhyapaNuM laI jAya che. A karma aghAtI che. te AtmAnA guNano ghAta karatuM nathI, paNa jIvane ghAtI karma bAMdhavA mATe khUba moTuM nimitta Ape che. jIvane azAtA gamatI nathI tethI tenA udayamAM te dveSa vede che, ane zAtAnI ati priyatA tene rAganA baMdhanamAM kheMcI jAya che, pariNAme mohanIyamAM phasAI bAkInA traNa ghAtI karmo ane traNa ke cAra aghAtI karmonI jALamAM jIvane phasAvI de che. vaLI, A karmanI khAsiyata evI che ke vedanIya karmane Atmapradeze jIve vedavuM ja joIe. ghAtI karmonI jema tene pradezodayathI sAmAnya rIte vedI zakAtuM nathI, tethI A karmane vedatAM jIvane muzkelIno pUro anubhava thAya che. 22)
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma vedanIya karmanA udayamAM, jo bhedajJAna saMpUrNapaNe pragaTa thayuM na hoya to te vedatI vakhate AtmA dehAkAre pariName che, ane dehane potAno mAnI laI vedana kare che, pariNAme AtmAnI zAMtino bhaMga thAya che. AvA prasaMgomAM jemane bhedajJAna saMpUrNa thayuM che evA jJAnIone zAtA ke azAtA vedanI vedatAM nirjarA ja thAya che, ane temAM temanA jJAnanI kasoTI paNa thAya che. vedanIya karmanI utkRSTa sthiti trIsa kroDAkroDI sAgaropamanI che. ane jaghanya sthiti bAra muhUrtanI che. paraMtu tethI ochI sthitino baMdha akaSAyIne thAya che. kaSAya vagaranA zrI kevaLI prabhune eka samayano zAtA vedanIya karmano baMdha thAya che. e ja pramANe agyAramA ane bAramA guNasthAne jyAM kaSAyano udaya nathI tyAM vedanIyanI sthiti mAtra be ja samayanI hoya che, pahelA samaye baMdhAya, bIjA samaye vedAya ane trIjA samaye te karma nirjarI jAya che. te2mA guNasthAne vartatA kevaLI prabhune A ja krama hoya che. anya sahu sakaSAyI jIvone vedanIyanI jaghanya sthiti bAra muhUrtanI kahI che. mohanIya karma saMsAranA paribhramaNa kALa daramyAna sauthI AkaruM kAma karI jIvane cakaDoLe caLAvanAra mohanIya karma cothuM che. A karma sahu karmamAM rAjA samAna che. jyAM sudhI mohanuM astittva che tyAM sudhI anya sarva karmanAM baMdha saMbhavita che, ane jema jema e karmanuM jora nabaLuM thatuM jAya che tema tema anya karmonAM baMdha ghaTatAM jAya che. A apekSAthI A karma khUba bhamAvanAra che. sAthe sAthe A karma bhoLuM paNa che, vedanIya karma jevuM cIkaNuM nathI, kAraNa ke mohanAM paDaLo jIva savaLo thAya to eka sAthe kSaNamAM bhAMgIne bhUko karI zake che. eka pachI eka mohanAM karma vipAkaudayathI vedavA paDe tevo niyama nathI, A karma pradezodayathI bahulatAthI vedI zakAya che, athavA to eka sAthe aneka karmonI uddIraNA karI, bhogavIne kheravI zakAya che. mohanIya karmane madirA sAthe sarakhAvavAmAM Ave che. madirA pIdhelo jIva paDe, AkhaDe, na samajAya evAM kAma kare, jAta parano kAbU gumAvI DhaMgadhaDA vagaranAM 221
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kAma kare, te ja rIte mohanIya karmanI asara nIce prANI taddana parAdhIna thaI jAya che, karmAnusAra nAca nAce che, gAMDA jevo thaI jAya che, ane rajhaLavAmAM moja mANe che. eTaluM ja nahi paNa jIvane A karmanA prabhAvathI potAnA hitAhitano ke sArAsAravivekano lakSa raheto nathI. tatkAlina indriyasukha, abhimAna, daMbha, saMgrahavRtti Adi karmavardhaka pravRttimAM te ekAgra rahe che. vedanIya karma bAhya ke sthULa sukhadu:kha para asara kare che tyAre mohanIya karma samagra AMtarasRSTine hacamacAvI nAkhe che. sAte prakAranAM vyasanono bhoga jIva mohanIyanA prabhAvathI ja thAya che. jIvane saMsArIbhAvamAM otaprota karanAra, paugalika dazA sAthe ekarUpa karanAra, svarUpane sadaMtara visarAvanAra evuM A mohanIya karma che. AvA mohanIya karmanA be bheda cheH darzanamoha ane cAritramoha. ane tenI 28 uttara pravRtio che. ApaNe atyAra sudhImAM vedanIya karma sudhInI soLa prakRtio vicArI. have mohanIyanI 28 prakRtino vicAra karIe. darzana mohanIya darzana mohanIya karmanA traNa prakAra che. mithyAtva mohanIya, mizra mohanIya ane samyakatva mohanIya. AtmAne potAnAM svarUpanuM yathArtha bhAna thavA na de te darzanamohanIya kahevAya che. | mithyAtva mohanIya karmanA udayathI jIvane potAnAM astittvano ja nakAra Ave che. tenI vicAraNA UMdhI hoya, tene mithyA abhiniveza hoya, mamata hoya, kSamA, mAdava, Arjava Adi guNono nakAra hoya, dharmanI aruci hoya, dharmarucivALAne te DhoMgI gaNe athavA tenI avagaNanA kare, kugurune guru gaNI temano pakSapAta kare, vItarAga devanI azAtanA kare, saMsArI devanI sevA kare Adi viparItapaNe pravartI mithyAtvI jIva potAno saMsAra khUba vadhArI, bhavabhramaNamAM iti siddham kare che. (17) jyAre mithyAtva mohanIya nabaLuM paDe che tyAre tenA amuka bhAganA kaTakA thaI mizra mohanIyamAM palaTAya che. e karmanA prabhAvathI jIvano AtmAsaMbaMdhI nakAra haLavo thAya 222
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma che, AtmAnuM astittva hoI zake, evI vicAraNAne tenA AtmAmAM sthAna maLe che, tema chatAM tene AtmAnuM yogya AkarSaNa vedAtuM nathI, paraMtu AtmAnA amuka amuka guNonuM sabhAnapaNuM tene thatuM jAya che. A sthitimAM AtmAno hakAra ke nakA2 na hoya. evI mizra sthiti te mizra mohanIya karmano prabhAva che.paraMtu AvI sthiti sAmAnyapaNe aMtarmuhUrtathI vadhAre kALa mATe rahI zakatI nathI. jIvanI sthiti mithyAtva mohanIya ke samyaktva mohanIyamAM palaTAya che. mithyAtva mohanIya anAdikALathI jIvane lAgu paDeluM che, ane jyAre jIva samakita prApta kare tyAre teno udaya naSTa thAya che. koI bhUlane kAraNe jo e dabAyeluM karma udayamAM AvI jAya to jIvanuM samikata vamAI jAya che, ane te mithyAtvI thaI jAya che. (18) udita mithyAtvane toDI jIva samyaktva meLave che tyAre tenuM mithyAtva dabAI jAya che, ane jIva kSayopazama samitadhArI bane che.A saMjogamAM tenA mithyAtvanA traNa prakAra thAya che - mithyAtva mohanIya, mizra mohanIya ane samyaktva mohanIya. samakita meLavyA pachI jIvane darzanamohanA pahelA be prakAra udayamAM rahetA nathI, paNa trIjo samyaktva mohanIyano prakAra udayamAM rahe che. samyaktva mohanIya e darzanamohano sahuthI nabaLo prakAra che, tenA udayathI samikata vamAtuM nathI, mAtra duSita ja thAya che. A udayamAM jIvane deva, guru, dharma ane zAstranuM zraddhAna varte che, sAthe sAthe dehathI bhinna evA AtmAno anubhava paNa amuka amuka kALanA aMtare thayA kare che. tenAthI te jIvanI tattvarucinuM zraddhAna sthira thatuM jAya che. jIva jyAre darzanamohano baMdha kare che tyAre te mAtra mithyAtva mohanIya ja bAMdhe che, te mizra mohanIya ke samyaktva mohanIyano baMdha karato nathI, paNa jyAre te samakitI thaI A karma bhogave che tyAre mithyAtva mohanIyano ghAta karI mizra mohanIya ane samyaktva mohanIya rUpe pariNamAve che, pahelA be prakArane AtmA udayamAM AvavA deto nathI, ane samyaktva mohanIyane udayamAM lAvI bhogavato jAya che. ane A rIte te darzanamohano nAza karato jAya che. vyavahAra nayathI vicArIe to potAnI hitAhItanI buddhine vikaLa karanAra mithyAtva mohanIya che, teno tIvra Akaro sarvaghAtI rasa hoya che. jIvane tattvaruci 223
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thAya paNa te ruci aMdara dabAI jAya, ane kyAreka kyAreka tattvaruci pragaTa paNa thavA de to te samyakatva mohanIya kahevAya che. ruci paNa na hoya, aruci paNa na hoya tevI madhyama dazAne mizramohanIya kahe che. A darzanamohanIya paugalika che, ahIM darzana zabda tattva zraddhAnanA arthamAM prayojAyo che. A traNe prakAranAM darzanamohano kSaya thAya tyAre jIva kSAyika samakita meLave che. samakitanA upazama, kSayopazama, vedaka, kSAyika ane sAsvAdana prakAra ApaNe "samyakatva parAkrama" mAM vicAryA che. mithyAtva judA judA kAraNe baMdhAya che - susAdhune kusAdhu mAnavAthI, kusAdhune susAdhu mAnavAthI, kSamA, mArdava, Arjava Adine adharmarUpa mAnavAthI, dehane AtmA mAnavAthI, ajIvane jIva ane jIvane ajIva samajavAthI, kumArga ne sumArga ane sumArgane kumArga samajavAthI, Adi aneka mAnyatA ane vartana karavAthI jIva mithyAtvano baMdha kare che. A karmanI utkRSTa sthiti 70 kroDAkoDI sAgaropamanI ane jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. cAritra mohanIyanA bhedo AtmasvarUpane jANyA pachI, teno anubhava karyA pachI paNa te anubhavamAM AtmAne sthira thavA na de te cAritramoha che. cAritramohamAM kaSAya agrasthAne che. kaSAya khUba AkarA che, saMsArane vadhArI mUkanAra che, ane karmanAM daLiyAMne rasa pUro pADanAra che. kaSAyanA mukhya cAra prakAra che: krodha, mAna, mAyA ane lobha. e pratyekanA anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjvalana e cAra prakAra che. Ama kaSAyanA kula soLa prakAra thAya che. anaMtAnubaMdhI varganA cAre kaSAyo khUba gADhA hoya che. ane parabhAvamAM khUba ramaNa karAvavAvALA hoya che. A cAra prakRtinI AkarI mAtrA darzanamohane gADha karavAmAM khUba madada kare che. tethI mithyAtvano nAza karatAM pahelAM jIve niyamapUrvaka anaMtAnubaMdhI kaSAyano nAza karavo paDe che. anaMtAnubaMdhI kaSAyanA kSaya vinA mithyAtvano saMpUrNa kSaya thaI zakato nathI. anaMtAnubaMdhI kaSAyano samaya kALa yAvajIvano hoya che. A 224
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma prakAranA kaSAyo jIvane naraka gati tarapha ghasaDI jAya che. ane teno udaya hoya to jIva samakita prApta karI zakato nathI. kSayopazama samakitamAM jIva anaMtAnubaMdhIne sattAgata kare che ane kSAyika sakita letAM pahelAM anaMtAnubaMdhI kaSAyano kSaya kare che. anaMtAnubaMdhI krodhanI sarakhAmaNI parvatamAM paDelI phATa sAthe thAya che. A phATa sAMdhavI ke pUravI azakya jevI che, tevo ja anaMtAnubaMdhI krodhano prabhAva che. AnAthI mAthAvADha vera, AjIvana abolA, khUnAmarakI Adi pariNAma Ave che. Avo krodha jIvane mukhyatAe deva, guru, zAstra prati tIvra aNagamo vedAya tyAre utpanna thAya che. anaMtAnubaMdhI mAnane paththaranA thAMbhalA sAthe sarakhAvAya che. jema paththarano thAMbhalo name nahi, tene vALavo azakya gaNAya, tevo ja kaThaNa mAnano prakAra che. enI akaDAI, ahamiMdratA khUba baLavAna hoya, ane bIjA pratye tucchabhAva vizeSa hoya, sAmAnya paNe anaMtAnubaMdhI mAna sandeva, guru, dharma ane zAstra pratinA baLavAna avinayathI baMdhAya che. anaMtAnubaMdhI mAyA vAMsanA mULanI gAMTha jevI hoya che. te gAMTha vAMkI ja hoya che. te kapAya paNa vAMkAI choDe nahi. anaMtAnubaMdhI mAyAvI DhoMga, dago, dekhAva AkhA jIvana paryaMta rAkhe, ane kapaTajALa bichAvyA ja kare. mukhyatAe sadeva, guru, dharma ane zAstra pratinuM mAyAkapaTa A karmanA baMdhanamAM jIvane laI jAya che. anaMtAnubaMdhI lobhane kIramajI raMga sAthe sarakhAvyo che. lAla kasuMbIraMgane hajAra pANIe sAbuthI dhoie to paNa jAya nahi, tema AvA lobhI jIvano saMsArI padArtho parano AsaktibhAva evo ghaTTa hoya ke tenI sAme AtmA ke sadeva, guru zAstrAdi prati avagaNanAnA bhAva khUba moTA pramANamAM vartatAM hoya. apratyAkhyAnI cAra kaSAyono kALa sAmAnyapaNe eka varSano gaNAya che. avirati jatAM jIvamAM aMze tyAgabhAva pragaTe che. tene dezavirati guNa kahe che. sAcA zrAvakane pAMcamA guNasthAne dezavirati pragaTe che. apratyAkhyAnI kaSAya jIvanA dezivarati guNane aTakAve che. apratyAkhyAnI kaSAyanA prabhAvathI jIvane tiryaMcagati maLe che. 225
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A cAre kaSAyone udAharaNathI samajavA sahelA paDe che. apratyAkhyAnI krodhane jamInamAM paDelI phATa sAthe sarakhAvAya che. A phATa anya varase varasAda thAya tyAre pUrAya che, tema A krodha varasa sudhI nabhe che. apratyAkhyAnI mAnane hADakAnI upamA ApI che. hADakAne vALavA mATe ke vaLelAM hADakAne sIdhuM karavA, tenA para lagabhaga varasa sudhInuM telanuM mAliza karavAmAM Ave tyAre siddhi thAya che. tema A mAnane kADhavA jIva bAra mahinA sudhI prayatna kare tyAre saphaLa thAya che. apratyAkhyAnI mAyA meMDhAnA zIMgaDA jevI che. e vaLAMka kADhavA lagabhaga varasa jevo gALo joie che. AmAM saMsArI padArtho pratino jIvano rAga majabUta hoya che, jethI sadaiva, guru, dharma prati yathArtha prema jAgI zakato nathI. apratyAkhyAnI lobha gADInA kIla jevo ghero hoya che. A kIla jyAre kapaDAM para lAge tyAre tene kADhavo ghaNo muzkela paDe che, tema Avo lobha kADhavA paNa jIve ghaNo puruSArtha karavo paDe che. saMsArI padArtho bhogavavAno lobha evo baLavAna hoya che ke sAcI samajaNa AvavA chatAM jIva saMsArI padArthono lobha choDI zakato nathI. TUMkAmAM apratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA, lobha e, e prakAranAM che ke tene dabAvavAno baLavAna prayatna karavAmAM Ave chatAM udita thatI vakhate tene dabAvI zakAtAM nathI. teno udaya thaIne ja rahe che. eTale tene kSINa karavA hoya to te karmo sattAgata hoya tyAre ja saphaLa thaI zakAya che. cAre pratyAkhyAna kaSAyo apratyAkhyAna kaSAyo karatAM haLavA hoya che. tene jIva dhAre tyAre puruSArtha karI dabAvI zake che. A kaSAya dharAvanAra jIva sarvasaMga parityAga karI muni thaI zakato nathI. aMtaraMgathI pratyAkhyAna kaSAyone dabAvI, jIva mana, vacana, ane kAyA traNe eka sAthe AjJAdhIna kare che ane koI ne koI ekane ke bene satata AjJAdhIna rAkhe che tyAre tene chaThuM sarvavirati guNasthAna bhAvathI maLe che. ane jeTalA kALa mATe traNe yogane satata AjJAdhIna rAkhe che te sAtamuM guNasthAna che. A 226
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma chaThThA tathA sAtamA guNasthAnarUpa muni avasthAne aTakAvanAra pratyAkhyAnI varganA kaSAyo che. A kaSAya cAra mAsa vartI gaNAya che. pratyAkhyAnI krodha dhULanI rekhA jevo che. dhULamAM lITI dorI tenA bhAga pADavAmAM Ave to te pavananI laherathI ke anya rIte tarata bhUMsAI jAya che, prayatna karatAM chUTI jAya evo pratyAkhyAnI krodhano svabhAva che. zAstramAM pratyAkhyAnI mAnane sUkAM kASTa sAthe sarakhAvyuM che. lAkaDAnuM tela lagAvavAthI dhIme dhIme vALI zakAya che, te prakAranuM pratyAkhyAnI mAna che. A varganI mAyAne gaumUtra sAthe sarakhAvI che. cAlatAM cAlatAM gAya mUtare, tenI vakratA dhULa sUkAtAM TaLI jAya che, tema pratyAkhyAnI mAyAne thoDA prayatnathI TALI zakAya che. e ja prakAre pratyAkhyAnI lobhane sarAvanA cIkaNA mela jevo gaNyo che. mATInA koDiyA ke sarAva para cIkAza lAgI hoya tene kADhatAM thoDI mahenata thAya che, tema dhanAdi pudgala padArthono A prakArano lobha kADhatAM jIvane mahenata to paDe che, paNa pariNAme mahenata karavAthI saphaLa to thAya che. AvA pratyAkhyAna kaSAyonI sthitine TALanArane manuSya gatino lAbha maLato rahe che, jyAM Atmavizuddhi ghaNA moTA pramANamAM meLavI zakAya che. kaSAyano cotho ane chello prakAra saMjvalana che. tana sAdA, ghaNI ochI asara karanArA A kaSAyo uparachallI ja asara kare che. teno kALa paMdara divasano ja gaNAyo che. ane A kaSAyono upadrava jIvanAM kevaLajJAnane roke che. kyAreka sAmAnya krodha thAya, jarA amathuM abhimAna thaI jAya, potAnI caturAI dekhADavA alpa mAyAkapaTa thAya ke UMDANamAM sAmAnya parigrahabuddhi rUpa lobha thaI jAya tevuM A prakAranA kaSAyomAM saMbhave che. A kaSAyo yathAkhyAta cAritrane roke che. A kaSAyanA prabhAvathI jIva jarA calita thAya, paNa pAcho tarata ja sthira thaI zake che. AthI saMjvalana krodhane jaLarekhA sAthe sarakhAvAya che. pANImAM paDelo lIMTo tarata bhUMsAI jAya che. saMjvalana mAnane netaranI soTI jevuM gaNavAmAM Ave che. netaranI soTI vALIne choDatAM te tarata ja sIdhI thaI jAya che. saMjvalana mAyAne vAMsanA chotarA jevI gaNAya che. chotarAmAM vAMkAI sahaja hoya che paNa hAthamAM tene grahaNa karatAM vAMkAI nIkaLI jAya che tema 227.
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sahaja prayatna karatAM mAyA chUTI jAya che. ane saMjvalana lobhane haLadaranA raMga samAna gaNavAmAM Ave che. te raMga lAge tyAre pILo DAgha paDe paNa tene kADhatAM jhAjhI mahenata paDatI nathI. tevo saMjvalana lobha che. cAre kaSAyone samajatAM, tenuM pRthakkaraNa karavAthI khyAla Ave che ke krodhanA cAre prakAramAM saMyoga-milana sUcavAya che. mAnanA cAre prakAramAM vALavAnI vAta Ave che. mAyAnA cAre dAkhalA sIdhA thavAnI vAta kare che, ane lobhanA cAre udAharaNa caDelA raMganI pakUvatA jaNAve che. A rIte cAritramohanI soLa prakRti gaNIe to anaMtAnubaMdhI cokaDI - 20 thI 23, apratyAkhyAnI cokaDI - 24 thI 27, pratyAkhyAnI cokaDI - 28 thI 31, ane saMjvalana cokaDI - 3ra thI 35 sudhInI kamanI uttara prakRti thaI. cAritramohanI soLa prakRttine sahAya karanAra, upta karanAra nava nokaSAya che. nokaSAyanI madadathI mULa kaSAya ugra thAya che. A kaSAyo te hAsya, rati, arati, bhaya, zoka, jugupsA, puruSaveda, strIveda ane napuMsakaveda che. hAsyaH kAraNa vagara, mazkarI rUpe, tucchakArathI ke anya koI kAraNathI jyAre hasavAnuM thAya che tyAre hAsya nokaSAya udita thAya che. (36). ratiH manamAM majA Ave, paulika vastunA saMyogamAM manamAM lubdhatA thAya te rati nAmano nokaSAya che. nimitte ke vagara nimitte akAraNa sAMsArika majA Ave te ratino prakAra che. (37) aratiH indriyone pratikULa viSayomAM manano aNagamo thavo te arati nAmano nokaSAya che. kAraNa ke akAraNa aNagamo te arati. aniSTano yoga arati karAve che. iSTano viyoga paNa arati Ape che. rati tathA arati baMne ArtadhyAnanAM kAraNa bane che. (38) zoka: raDavuM, dilagIra thavuM, gamagInI lAgavI, Adi kriyA amuka nimitte thAya che, ane te zoka kahevAya che. zokanuM mukhya kAraNa iSTa viyoga hoya che, koIka veLA vagara kAraNe paNa saMbhave che. (39) 228
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma bhayaH sanimitta ke animitta Dara vedavo te bhaya. A bhayanA sAta prakAra zAstramAM batAvyA che. (a) Ihaloka bhaya - adhama manuSyathI nIpajato bhaya. (A) paraloka bhaya - bhUta, preta, vyaMtarAdithI thato bhaya. (i) AdAna bhaya - cora no bhaya, inkamaTekSa ke rAjya bhaya (I) akasmAta bhaya - vIjaLI, gADI, vimAnAdinA akasmAtano bhaya (u) AjIvikAbhaya - nokarI javI, AjIvikA TaLavI AdinA bhaya (u) maraNabhaya - mRtyu, mAMdagI Adino bhaya, ane (e) apayaza bhaya - jagatamAM apakIrti thavAno, loko vAMku bole tevo bhaya. (40) | durgacchA - jussA - durgadhI padArtho pratye nAka macakoDavuM, koI vikRta padArtho joI citarI caDAvavI vagere jugupsAnA prakAra che. (41) A cha noSAya hAyaSaTakuM paNa kahevAya che. eTale ke hAsyathI zarU karI che e nokaSAya mATe A samuccayavAcaka zabda che. traNa veda eTale traNa prakAre kAmano udaya. A vedanA udayathI jIvane kAmecchA sivAya kaMI sUjhatuM nathI, tevo jIva vivekarahita thaI jAya che. ane A udayanA kAraNe tIvra bhAvo karI jIva baLavAna karmo bAMdhI le che. A vedanA traNa prakAro che: puruSaveda, strIveda ane napuMsaka veda. puruSavedaH A vedanA udayathI strIsevananI icchA thAya, viSaya sevana kare, manamAM strIne bhogavavAnA vicAro AkAra pAme, vagere puruSaveda che. tenA jorathI strIbhoga game. puruSavedano bhaDako moTo thAya, sparzanAdithI te vadhe, sevananI utAvaLa thAya, paNa sevana pachI e agni tarata zamI jAya. (42) - strIvedaH strIne viSayabhoganI icchA thAya, puruSa sAthe saMyoga karavAnuM mana thAya, te bhAva sAkAra thAya te sarva strIvedanA udayamAM Ave. puruSavedanA kALa karatAM strIvedano kALa ghaNo lAMbo hoya che. (43) napuMsaka vedaH A vedanA udayathI jIvane strI tathA puruSa baMnene bhogavavAnI icchA satata rahyA kare. tiryaMco, vanaspati ane koI koI manuSyane A vedano udaya 229
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha hoya che. nArakI tathA asaMjJI napuMsakavede hoya che. A vedathI jAgRta thayelo kAma sahelAithI nivRtta thato nathI. (44) Ama hAsyaSaTaku ane traNa veda maLI nava nokaSAya thAya che. temAM soLa kaSAya bhaLavAthI paccIsa prakRti cAritramohanI gaNAya che. ane darzanamohanI traNa prakRti temAM umeratAM mohanIya karmanI kula aDhAvIza prakRti thAya che. mohanIya karmanI asarathI jIva potAnI jAta parano kAbU gumAvI bese che. e saMsAramAM rakhaDAvanAra mukhya karma che. te cetananA samyaktva guNane roke che ane sAthe sAthe cAritraguNane paNa roke che. Ama A karma cetananA be mukhya guNane rokanAra hovAthI ene khUba AkaruM karma gaNyuM che. cAra ghAtakarmomAM te trIjuM sthAna dharAve che. A karmane oLakhavA mATe zrI upamitibhavaprapaMcamAM yogya rUpaka yojavAmAM AvyuM che. AThe karmarUpa rAjAomAM mohanIyane mahArAjAnuM sarvocca sthAna ApyuM che. rAgadveSane tenA putro batAvyA che. viSaya abhilASAne eno maMtrI jaNAvyo che. soLe kaSAyone enA siMhAsana pAse ramatAM, gela karatAM bALako kahyAM che. makaradhvajane tAbAnA nAnA rAjA tarIke oLakhAvyo che. ratine enI rANI banAvI che. hAsya, bhaya tathA zokane makaradhvaja sAthe puruSa tarIke besADayA che; ane aratine strI tarIke besADI che. tucchatAne hAsyanI patnI tarIke batAvI che. A AkhA asarakAraka rUpakanuM sthAna cittavRtti aTavImAM pramattatA nadImAM AvelA tadvilasita beTamAM mUkI, tyAM cittavikSepa maMDapamAM tRSNA nAmanI vedikA mUkI, te para viparyAsa siMhAsana para mahAmoharAjAne besADyA che. A varNana abhuta che. mohanIya karmanI darzanamohanI prakRtinI utkRSTa sthiti 70 kroDAkoDI sAgaropamanI che, tyAre cAritramohanI prakRtinI utkRSTa sthiti 40 kroDAkroDI sAgaropamanI che. ane e baMnenI jaghanya sthiti aMtamuhUrtanI kahI che. darzanamoha karma bodha - upadezathI tUTe ane cAritramoha vItarAgatAthI tUTe che. mohanIya karma manathI jItI zakAya che, paNa vedanIya karma manathI jItI zakAtuM nathI, te vipAkodayathI bhogavavuM 23)
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma paDe che. zrI tIrthakarane paNa te vedavuM paDe che, ne bIjAnA jevuM vasamuM paNa lAge. jema mohanIyanI AvaNI, vega AvavAmAM jabbara che, tema te jaladIthI khasI paNa zake che. mohanIya karmano baMdha tIvra hoya che, to paNa tene pradezabaMdha na hovAthI tarata khapAvI zakAya che. eka ITano moTo Dhagalo hoya, ane temAM vaccenI nIcenI ITa kheMcI levAmAM Ave to Akho Dhagalo jamInadosta thaI jAya che; tema mohanIya karma paNa yogya puruSArtha karavAthI eka jhapATe kSINa karI zakAya che. AvuM A karmanuM bhoLapaNuM che. AyuSya karma pratyeka bhavamAM, saMsAramAM paribhramaNa karatA jIve keTalo vakhata rahevuM tenuM nirmANa AyukarmathI thAya che. ene heDa-beDI sAthe sarakhAvavAmAM Ave che. lAkaDAnI ke loDhAnI heDa kedIne pakaDI rAkhe che, khasavA detI nathI, tema AyuSyakALa daramyAna A karma e prANIne e gatimAM jakaDI rAkhe che. deva, manuSya, tiryaMca ke naraka gatimAM keTalo kALa rahevuM te AyukarmathI nakkI thAya che. A karma aghAtI che, te karma kaMI sukhadu:kha nIpajAvatuM nathI, paNa sukhadu:khanA AdhArabhUta zarIramAM jIvane heDanI jema pakaDI rAkhe che. A karma AtmAnA avinAzI guNane roke che. ane pudgala saMge rakhaDAve che. paNa dravyarUpe AtmA avinAzI che. A karmanI cAra prakRti che. devAyu (45), manuSpAyu (46), tiryaMcAyu (47) ane narakAyu (48). devAyu deva gatimAM rahevA mATeno kALa devAyu kahevAya che. deva cAra prakAranA che. bhuvanapati, vANa vyaMtara, jyotiSika ane vaimAnika. teone icchA pUrI karavA kalpavRkSa devalokamAM hoya che. A gatimAM utkRSTa AyuSya teMtrIsa sAgaropamanuM ane jaghanya AyuSya daza hajAra varSanuM hoya che. temane mukhyatAe zAtAnA ane gauNatAe azAtAnA udayo varte che. (45) 231
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha manuSyAya mAnava tarIke AtmAne oLakhAve te kALane manuSya Ayu kahe che. manuSya karmabhUminA, bhogabhUminA, AMtara dvIpanA ema aneka prakAre che. tenA bhedo prabhedo sahita, paryApta ane aparyApta maLIne 3pa3 prakAra che. manuSyanuM bhogabhUmimAM utkRSTa Ayu 3 palyopamanuM, karmabhUmimAM eka karoDa pUrvanuM gaNAya che. ane jaghanya Ayu aMtamuhUrta pramANa che. (46) tiryaMcAyu tiryaMcanA pAMca prakAra che. ekeMdriya, beindriya, traNa indriya, cAra indriya ane paMcendriya. paMcendriyamAM asaMjJI ane saMjJI. saMjJI paMcendriya jaLacara, sthaLacara ane khecara ema traNa prakAramAM vaheMcAya che. tiryaMcane utkRSTa Ayu traNa palyopamanuM hoya che ane jaghanya Ayu aMtamuhurta che. (47) narakAyu jIvanA narakamAM rahevAnA kALane narakAyu kahe che. naraka sAta che, ane te lokanA nIcenA bhAgamAM Avela che. tyAM utkRSTa Aya teMtrIsa sAgaropamanuM ane jaghanya Ayu daza hajAra varSanuM che. A gatimAM jIvane ghaNuM ghaNuM du:kha bhogavavuM paDe che. (48) deva, manuSya ane tiryaMca Ayu e zubha karmaprakRti che, ane narakAyu e karmanI pApaprakRti che. AyuSya karma sAthe jIva AgalA bhavamAMthI cha bola sAthe laIne Ave che: 1. gati, 2. jAti, 3. sthiti, 4. anubhAga, 5. pradeza ane 6. avagAhanA. narakAdi gatimAMthI AgAmI bhavamAM kaI gati maLaze te AyuSya karma nakkI thatAM pAkuM thaI jAya che. te sAthe ekeMdriyathI paMcendriya sudhInI pAMca jAtimAMthI kaI jAtimAM utpanna thavAnuM che te nizcati thAya che. vaLI te AyuSyano kALa keTalo haze, te sthitibaMdha thAya che. jeTalA kALanuM AyuSya bAMdhyuM hoya, teTalA ja kALa mATe bhogavAya. 232
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma AyuSya karmano eka vAra udaya thayA pachI temAM eka samaya mAtrano paNa pheraphAra thaI zakato nathI. te karmano anubhAga eTale rasa paNa cokkasa thAya che. karma tIvapaNe ke maMdapaNe, kevA rase udayamAM Avaze te paNa nakkI thAya che. eTale ke saMsAramAM saMpatti, saMtatinAM sukhadu:kha, saMyoga viyoganuM nakkI thayuM te anubhAga. pradeza eTale jaththo. karma keTalA pramANamAM udayamAM Avaze, temaja AgAmI bhavamAM kayA kayA karmo keTalA pramANanA jaththAmAM bhogavavA paDaze te nirNita thAya che. avagAhanA eTale zarIranI laMbAI, jADAI, rUpa, raMga, AkRti, prakRti Adi kevAM maLaze tenuM nakkI thayuM. jIva je bhavanI AyuSya prakRti bhogave che te AkhA bhavanI eka ja baMdha prakRti che. te prakRtino udaya AyuSyanI zarUAta thaI tyArathI gaNAya che. AthI je bhavanI AyuSya prakRti udayamAM che temAM saMkramaNa, utkarSa(vadhAre), apakarSa (ghaTADo) Adi thaI zakatAM nathI, saMkramaNAdi niyama Ayukarma sattAmAM hoya tyAM sudhI ja thaI zake che. AyuSya AkhA jIvanamAM eka ja vAra baMdhAya che. bAkInA sAte karmo pratyeka samaye baMdhAtA rahe che. AyuSya tIvra saMkilaSTa adhyavasAyamAM baMdhAya che, ane aMtarmuhUrta pramANakALa sudhI jIva tevA zubha athavA azubha adhyavasAyamAM AyuSya bAMdhe tyAre AyuSyanAM daLiyAM ekaThAM kare che, kAmaNavargaNAne kheMcI te kArmaNavargaNAne AyuSyanAM daLiyAM rUpe sthira karI AyuSya karma bAMdhe che. je samaye jIva Ayukarma bAMdhavAnuM zarU kare te samaye tene mAnakaSAyano udaya hovo jarUrI che. AyuSya be prakAre cheH nirupakramI ane sopakramI. nArakI, devatA, jugaliyA AyuSyanA cha mAsa bAkI rahe tyAre parabhavanuM eTale ke AvatA bhavanuM AyuSya bAMdhe che. teo nirupakramI AyuSya bAMdhe che. bAkInA jIvo eTale tiryaMca tathA manuSya sopakramI tathA nirupakramI e baMne prakAre AyuSya bAMdhe che. zalAkApuruSAdi nirupakramI AyuSya bAMdhe che, bAkI sarva jIvo sopakrama AyuSya bAMdhe che. jIva jeTaluM AyuSya bAMdhIne Ave che eTaluM pUrNa bhogavyA pachI ja mRtyu pAme te nirupakramI AyuSya. teo bAhya nimittanA kAraNe kyAreya adhUrA Ayakhe maraNa 233
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pAmatA nathI. devatA, nArakI, 63 zalAkApuruSa, jugaliyA ane caramaza2I2Ine A prakAranuM AyuSya hoya che. jIva je AyuSya bAMdhIne Ave che te AyuSya agni, pANI, roga, viSa Adi sAta kAraNothI sthiti pUrNa thatAM ja pahelAM ja pUruM thatuM jaNAya te sopakrama AyuSya - jene ApaNe akALe mRtyu kahIe chIe. nizcayanayathI AyuSya udaya prakRti adhavacathI tUTI zake nahi. je prakAre baMdha paDayo hoya te ja prakAre te udayamAM AvavAthI bAhyathI akALe AyuSya tUTatuM jaNAya. tema thavAmAM AyukarmanA vizeSa paramANuo aMtakALamAM bhogavAi jatA hovAthI te sopakrama AyuSya jaNAya che. AvuM AyuSya sAta kAraNe tUTe che - 1. adhyavasAya - rAgajanya adhyavasAya. moha lAgaNI AdinA kAraNe mRtyu thAya, snehajanya - putraputrI, patipatnI AdinA mRtyuthI tathA tevA samAcArathI mRtyu thAya. bhayajanya - koInA DarAvavAthI, bhaya pamADavAthI mRtyu thAya, A traNa kAraNe AghAta lAgavAthI AyuSya vaheluM tUTatuM jaNAya che. 2. nimitta: lAkaDI, cAbUka, zastra, jhera, akasmAtAdinA nimittathI mRtyu thAya. 3. AhAra: ati AhAra, vikRta AhAra, ajIrNanA kAraNe mRtyu saMbhave. 4. vedanAH roga, zULa, maithUna sevananA atirekathI mRtyu Ave. 5. zvAsozvAsa: zvAsozvAsa rokavAthI ke ghaNA levAthI maraNane zaraNa thavuM paDe. 6. sparzaH vIMchI ke sApa AdinA daMzathI mRtyu thAya. 7. parAghAtaH ApaghAta karavAthI, kUvA, nadI, samudramAM paDavAthI mRtyu pAmavuM. A prakAre akALe AyuSya pUruM thatuM jaNAya tevo baMdha pUrvamAM paDI gayo hoya tene ja AvuM mRtyu Ave che. bAkInAne AyuSya sAmAnya prakAre pUruM thAya ema jaNAya che. bAkI AyuSya karmano udaya thayA pachI nizcayathI temAM koI prakArano pheraphAra thato nathI. 234
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam nAmakarma citAro citra citare, temAM vividha raMga pUre, tema prANIne prANa dharAvI navA navA AkAro, nAma, rUpa apAve, citravicitra svara Ape, yaza apayaza apAve vagere rUpe aneka bAhya rUpa dhAraNa karAve te nAmakarma kahevAya che. A karmanI sauthI vizeSa uttara prakRtio che. 103 ke 93 prakRti nAmakarmanI che. nAmakarmanA mukhya cAra vibhAga thAya che. te piMDaprakRti, pratyeka prakRti, trasadazaka ane sthAvaradazaka nAme cAra vibhAga che. piMDa prakRtinA cauda vibhAga che, tenA 65 ke 75 peTAvibhAga che, pratyeka prakRtinA ATha vibhAga, trasadazakanA daza ane sthAvara dazakanA daza vibhAga maLI nAmakarmanI 93 ke 103 uttara pravRtio thAya che. nAmakarmanI A vividha pravRtionA kAraNe jIvanuM alaga alaga vyaktitva kevI rIte racAya che tenI jANakArI A pravRtionA abhyAsathI Ave che. cauda piMDa prakRtio temAM 1. gati nAma (4 avAMtara bheda), 2. jAti nAma (pa bheda), 3. zarIra nAma (5 bheda), 4. aMgopAMga nAma (3 bheda), 5. baMdhana nAma (5 ke 15 bheda), 6. saMghAtana nAma (5 bheda), 7. saMvanana nAma (6 bheda), 8. saMsthAna nAma (6 bheda), 9. varNa nAma (5 bheda), 10. gaMdha nAma (2 bheda), 11. rasa nAma (5 bheda), 12. sparza nAma (8 bheda), 13. AnupUrvI nAma (4 bheda), 14. vihAyogati nAma (2 bheda). A pramANe piMDa prakRtinA 65 ke 75 bheda thAya che. [uttara prakRti 49 thI 151] 1. gati nAmakarma (49 thI para). saMsAramAM bhamato jIva cAra gatimAM paribhramaNa kare che. cAra gatimAM AkhA saMsArano samAveza thAya che. devagatimAM jIva deva tarIke oLakhAya che (49), manuSya gatimAM jIva manuSya tarIke oLakhAya che (50), tiryaMcagatimAM jIva tiryaMca tarIke oLakhAya che (51), ane narakano jIva nArakI kahevAya che (para). Ama gati 235
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha nAmakarmamAM cAra avAMtara vibhAga che. deva, nArakI ane manuSya sivAyanAM sarva saMjJI asaMjJI jIvo tiryaMca gatinA kahevAya che. ane karmAnusAra jIva A cAramAMthI eka gatimAM rahI, cAre gatimAM bhamato rahe che. 2. jAti nAma karma (53 thI 57). A nAma karmanA pAMca avAMtara vibhAga che. jAti eTale bhedasUcaka varga. samAnadharmI eka jAtinA kahevAya, jIvane eka thI pAMca indriya sudhInI prApti hoya cheH sparza, rasa, ghrANa, cakSu ane zravaNa. mAtra sparzedriya dharAvanAra jIva ekeMdriya kahevAya che (53), sparza ane rasa meLavanAra jIva beindriyamAM samAya che (54), sparza, rasa ane ghrANa indriya meLavanAra jIva teindriya tarIke oLakhAya che (55), sparza, rasa, ghrANa ane cakSu pAmanAra jIva caureMdriya bane che (56), ane sparza, rasa, ghrANa, cakSu ane zravaNanI prApti vALo jIva paMcendriya bane che (57). jIvane caDatI vakhate kramathI eka eka indriya vadhatI hoya che. ane pAMce indriyanI labdhithI te paMcendriya kahevAya che. tiryaMca sivAyanI traNe gatimAM jIva paMcendriya ja hoya che, mAtra tiryaMca gatimAM ja ekathI pAMca indriya sudhInA jIvo hoya che. 3. zarI2 nAma karma (58 thI 62). trIjI za2I2 nAmakarma nAmanI piMDaprakRtinA pAMca prakAra che. audArika (58), vaikriya (59), AhA2ka (60), tejasa (61) ane kArmaNa (62). udAra eTale sthULa parathI audArika zabda Avyo che. je sthULa pudgala paramANunuM baneluM zarIra hoya te audArika zarI2 kahevAya che. audArika zarIramAM sarva manuSyo, jaLacara, sthaLacara, khecara tiryaMco, ane vanaspati, pANI, agni Adi sarva tiryaMconA zarIrano samAveza thAya che. asthi, majjA, meda, lohI, vagerenAM, tathA pIMchA, mAMsa, cAmaDIvALAM aMDaja, potaja, garbhaja ke saMmurcchima jIvonAM zarI2 sthULa udAra pudgalanAM banelAM hovAthI audArika zarIra kahevAya che. ane je nAmakarmanA kAraNe AvAM pudgalanAM zarIra baMdhAya che te audArika zarIra nAmakarma kahevAya che. (58) 236
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam devo tathA nArakIne vaikriya zarIra hoya che. temane zarIramAM vikriyA karavAnI zakti hovAne lIdhe vaikriya kahevAya che. vikriyA eTale pheraphAra. teo potAnAM zarIrane nAnuM moTuM karI zake che, surUpa ke kurUpa banAvI zake che, khecara, bhUcaramAM pheravI zakAya che, Ama pheraphAra karavAnI vividhatAbharI zakti temanAmAM hovAthI temanAM zarIra vaikriya kahevAya che. devo tathA nArakIne A zarIra bhavapratyayI hoya che. manuSyane yogalabdhithI TUMkA samaya mATe AvuM vaikriya zarIra maLe che, ane koika ja tiryaMcane A zarIra karavAnI labdhi maLe che. (59). trIjuM zarIra te AhAraka. ucca AtmadazAvAna jJAnIne kaMI jANavAnI icchA thAya tenuM samAdhAna karavA mATe athavA tIrthakara prabhunI RddhinAM darzana karavA mATe potAnA Atmapradezane laMbAvI, eka hAthanuM ati pavitra sudhArasathI banAveluM zarIra yojI, tyAM jAya te zarIrane AhAraka zarIra kahevAmAM Ave che. A zarIranI vargaNAo ati sUma ane sphaTika jevI nirmaLa hoya che. je karmanA vipAka rUpe A zarIra nirmANa thAya che tene AhAraka zarIra nAmakarma kahe che. teno samaya kALa ghaNo nAno hoya che. A zarIranI labdhi manuSya gatimAM apramatta yatine prApta thAya che. anya gatiomAM A zarIra maLavuM saMbhavita nathI. kAraNa ke ucca apramatta dazA manuSya gati sivAyanI gatimAM zakya nathI. (60) A traNa sivAyanAM bAkInAM be zarIro sUkSma che, dhULa AMkhathI joI zakAya tevAM nathI, ane anAdikALathI AtmA para cITakelAM che. temAM jUnAM paramANuo kharatAM jAya che, ane navAM paramANuo AtmA prahaNa karato jAya che, tethI A be zarIra rahita koI paNa saMsArI avasthAmAM AtmA thato nathI. audArika ke vaikriya zarIra choDIne anya zarIramAM AtmA jAya tyAre vATe vahetI vakhate paNa A be zarIra sAthe ja jAya che. A baMne zarIrano yoga AtmA siddha thAya tyAre ja chUTe che. zarIramAM garamIne utpanna karavAnuM kArya, lohInuM paribhramaNa karAvavAnuM kArya, AhArane pacAvavAnuM kArya tejasa zarIra kare che. parabhavamAM jatAM A zarIra dvArA 237.
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pudgalono AhAra karI, tenAthI cetana navuM zarIra bAMdhe che. tejasa zarIranA prabhAvathI koI vyakti anya jIvane bALI nAkhavA samartha evI tejovezyA utpanna karI zake che. udA. gozAlaka. (61) karma vargaNAno AtmA sAthe saMbaMdha thAya, cetana ane karma ekarUpa thayelAM lAge, athavA bahAranI karmavargaNAne svIkArI karmarUpe pariNamAve te karma rUpa zarIra te kAmaNa zarIra. TuMkamAM karmanA AkhA mALakhAne kAzmaNa zarIra tarIke oLakhI zakAya. karma to pratyeka samaye baMdhAtA hovAthI pratyeka samaye kAmaNa zarIramAM pheraphAra thayA ja kare che. mRtyu pachI paNa tejasa tathA kAmaNa zarIra jIva sAthe jAya che. dArika zarIra sauthI sthULa che, ane te pachInAM sarva zarIro uttarottara sUma thatAM jAya che, A krame vicAratAM kArpaNa zarIra sahuthI sUkSma che. (62) 4. aMgopAMga nAmakarma (63, 64, 65) zarIrane aMga, upAMga ane aMgopAMga hoya che. manuSyane audArika zarIramAM ATha aMgo cheH be hAtha, be sAthaLa, pITha, mAthuM, ura (hRdaya) ane udara (peTa). upAMga eTale aMgane lAgelA avayavo. hAthapaganI AMgaLI, jaMghAne lAgela DhIMcaNa vagere. ane aMgopAMga eTale AMgaLInA sAMdhA, rekhA, vALa, roma vagere. aMga, upAMga ane aMgopAMga dArika, vaikriya tathA AhAraka zarIramAM hoya che, tejasa ane kArpaNa zarIramAM aMgopAMga saMbhavatA nathI. tethI A piMDa prakRtinAM traNa bhAga paDe cheH audArika aMgopAMga nAmakarma (63), vaikriya aMgopAMga nAmakarma (64) ane AhAraka aMgopAMga nAmakarma (65). 5. baMdhana nAmakarma (66-80). zarIramAM junAM pudgalo bhogavAIne kharatAM jAya che, ane navAM grahaNa thatAM jAya che. navAM tathA jUnAM pugalone joDavAnuM kAma baMdhana nAmakarma kare che. be TInanAM patarAMne joDanAra reNa, be kAgaLane joDanAra gaMdara jevuM kAma A baMdhana nAmakarma kare che. pudgala pudgala vaccenuM anusaMdhAna kare che, ane tethI paramANuo vacceno saMbaMdha 238
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma baMdhAya che, ane vikharAya nahi tyAM sudhI cAlu rahe che. tejasa tathA kArmaNa zarIrano jIva sAthe saMbaMdha A karma karAve che. parabhavathI AvI prathama AhAra karI zarIra bAMdhe tyAre sarvabaMdha kare che, ane zarIrano tyAga thAya tyAM sudhI vakhato vakhata dezabaMdha kare che. tejasa tathA kArmaNa zarIrane sarvabaMdha nathI, mAtra dezabaMdha ja che. A baMdhana pAMca zarIrane hovAthI tenAM pAMca prakAra thAya che: audArika baMdhana nAmakarma (66), vekriya baMdhana nAmakarma (67), AhAraka baMdhana nAmakarma (68), tejasa baMdhana nAmakarma (69) ane kAzmaNa baMdhana nAmakarma (70). A pAMca prakAranAM baMdhano ekabIjA sAthe meLa jamAve tyAre baMdhana nAmakarmanAM paMdara prakAra thAya che. audArika audArika baMdhana nAmakarma (66), vaikriya vaikriya baMdhana (67), AhAraka AhAraka baMdhana (68), dArika tejasa (69), vaikriya tejasa baMdhana (70), AhAraka tejasa baMdhana (71), audArika kArpaNa baMdhana (72), vaikriya kArpaNa baMdhana (73), AhAraka kArpaNa baMdhana (74), audArika tejasa kAmaNa (75), vaikriya tejasa kAmaNa (76), AhAraka tejasa kAmaNa baMdhana (77), tejas tejasa baMdhana (78), kArpaNa kArpaNa baMdhana (79), tejas kAmaNa baMdhana (80). 6. saMghAtanAmakarma (81 thI 85). saMghAta eTale ekaThuM karavuM. jema kharapaDIthI taNakhalAM ke ghAsane ekaThuM karavAmAM Ave ke pAvaDAthI mATI, gAro, cUno, bhego karavAmAM Ave che, tema audArika pugalone AtmA tarapha kheMcI lAve athavA vaikriya, AhAraka, tejasa ke kAzmaNa pugalone cetana tarapha kheMcI lAve te saMghAtana nAmakarma che. matalaba ke A karmane lIdhe prANI svayogya audArika pudgalano rAzi kare, tene baMdhana nAmakarmane lIdhe bAMdhe ane aMgopAMga nAmakarmane laIne hAthapaga vagerenA AkAro ghaDe. A rIte saMghAtananA pAMca prakAra thAya che. 1. audArika saMghAtana nAmakarma (81), 2. vaikriya saMghAtana nAmakarma (82), 3. AhAraka saMghAtana nAmakarma (83), 4. tejasa saMghAtana nAmakarma (84) ane kArpaNa saMghAtana nAmakarma (85). jIva manuSya jIvanamAM audArika saMghAtanathI pudgala ekaThAM kare che, ane zarIra tathA aMgopAMgane bAMdhavAmAM baMdhana ane aMgopAMga baMdhananI 239
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prakRti kAryakArI thAya che. tejasa kAmaNa zarIra to hoya ja che. Ama zarIra racanAnI kAryasiddhi thavAnI zarUAta thAya che. 7. saMvanananAma karma (86 thI 91). manuSya ane tiryacanA audArika zarIramAM hADakAMnI racanA ane tenA sAMdhAono meLa bahu agatyano bhAga bhajave che. A hADakAMnA joDANanI racanA saMvanana nAma karmathI thAya che. tenA cha prakAra che. temAM je sauthI majabUta prakAra te "vajaRSabhanArAca saMhanana" che. A saMghayaNa (saMhanana)mAM be joDAyelAM hADakAM para tene jakaDI rAkhanAra eka trIjuM RSabha nAmanuM nAnuM hADakuM hoya che, ane e traNene bhede tevI sku jevI hADakAMnI khIlI "vaja" hoya che. ane tenA pharatuM pATA jevuM "nArAca" nAmanuM hADakuM rahe che. A rIte pATo, khIlI ane nAnA hADakAMthI arasaparasa lAgI rahelA hADakAnA meLApavALA zarIrane "vajaRSabhanArAca saMghayaNa" vALuM zarIra kahe che. (86) be hADakAMne markaTabaMdha (pATo) hoya; upara trIjuM nAnuM hADakuM hoya; paNa vajakhIlI na hoya te bIjuM RSabhanArA saMghayaNa che. (87) be hADakAMne joDanAra markaTabaMdha hoya paNa trIjuM hADakuM (RSabha) na hoya ane khIlI paNa na hoya te trIjuM "nArAca saMghayaNa". (88) zarIramAM be hADakAMne joDanAra eka bAju markaTabaMdha ane bIjI bAju khIlI hoya te hADakAMnI saMdhi "ardhanArAca saMghayaNa" kahevAya. (89) be hADakAMnI vacce mAtra khIlI (vaja) hoya tevAM hADakAMnA sAMdhAvALA zarIrane "kIlikA saMghayaNa" kahevAya che. (90) ane je asthisaMdhimAM pATo (nArAca), baMdhana (RSabha) ke khIlI (vaja) paNa na hoya, mAtra hADakAM ekabIjAne aDIne rahetAM hoya te saMdhibaMdhane chevaTuM (sevA) saMghayaNa" kahevAmAM Ave che. (91) A saMghayaNo mAtra audArika zarIramAM ja hoya che. vaikriya ke AhAraka zarIramAM hADakAM ja na hovAne kAraNe A saMghayaNa nathI. cothA ArAmAM pahelAM pAMca saMghayaNo 240
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma hatA, chaThuM saMghayaNa pAMcamA ArAmAM che. mokSamAM javA mATe je zarIrabaLa joie te mAtra pahelA saMghayaNamAM ja che. ane uttama dhyAnabaLa mATenuM zarIra prathamanA traNa saMghayaNavALuM che. 8. saMsthAna nAmakarma (92 thI 97). zarIranAM baMdhAraNa sAthe teno AkAra kevo thavo te saMsthAna nAmakarma nakkI kare che. saMsthAnathI zarIrano bAhya AkAra nakkI thAya che. sahuthI suDoLa "samacaturarsa saMsthAna che. sama eTale sarakhuM. catu eTale cAra ane asa eTale khuNA. eka vyakti padmAsane bese tyAre tenA jaMghAnA eka cheDAthI bIjA cheDA sudhInuM mApa, DAbA jAnu ane jamaNA khabhA vaccenuM mApa, jamaNA jAnu ane DAbA khabhA sudhInuM mApa ane palAMThInI pIThathI kapALa vaccenuM mApa, A cAre mApa ekasarakhAM Ave te samacaturasa saMsthAna che. uttama manuSyo tathA devone A prakAranuM saMsthAna hoya che. (92) - nAbhi (ghUMTI) uparano zarIrano bhAga khUba suMdara ane AkarSaka hoya te bIjuM "carodha" saMsthAna kahevAya che. jagodha eTale vaDanuM jhADa te uparathI phAleluM suMdara hoya ane nIcenA aDadhA bhAganAM mULiyAM AkarSaka na hoya. (93) nAbhinI nIceno bhAga ghATasarano AkarSaka hoya ane uparanAM aMgo hIna hoya te trIjuM "sAdi" saMsthAna. (94) jenAM hAtha, paga, Doka suMdara hoya, hRdaya, peTa, pUMTha hIna hoya ane pIThamAM muMdhavALAne "kultha" saMsthAna kahevAmAM Ave che. (95) jenAM hAtha, paga, Doka adhama hoya paNa bAkInAM aMgo sarasa hoya te pAMcamuM vAmana" saMsthAna. (96) AkhA aMganA lakSaNo vAMkAcuMkA ane ADAMavaLAM hoya te chaThuM ane chelluM huMDaka' saMsthAna che. (7) dareka gatimAM jIvane saMsthAna hoya che. A AThamI piMDa prakRtinAM 241
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A pramANe cha prakAra che. devagatimAM prathama saMsthAna hoya che, manuSya gatimAM chae saMsthAna saMbhave che ane tiryaMca tathA naraka gatimAM mAtra cha saMsthAna ja hoya che. 9. varNa nAmakarma (98 thI 102). jaina paraMparAmAM mULa pAMca varNa - raMga jaNAvavAmAM AvyA che. kRSNa-kALo; nIlaghero lyu. A be raMga azubha ane pApaprakRtirUpa che. harita-haLadara jevo pILo, lohita-siMdura jevo lAla ane zveta-dUdha ke zaMkha jevo sapheda. A traNa raMga zubha ane puNyaprakRtirUpa che. A pAMcamAMthI koi paNa varNanuM zarIra hoI zake che. A varNa cakSuindriyano viSaya che. 10. gaMdha nAmakarma (103-104). zarIranI vAsanA be prakAra che: sugaMdhI ane durgadhI. jenA zarIramAMthI sugaMdha chUTatI hoya te zubha ane puNyaprakRti che. AvuM sugaMdhI zarIra manuSyomAM mAtra tIrthakarane ane padminI strIne ja hoya che. (103) ane bAkI badhAnAM durgadha choDanArAM zarIra che. AvuM zarIra azubha ane pApaprakRtivALuM che. (10) gaMdha e nAkano viSaya che. ane tenA anusaMdhAnamAM surabhigaMdha nAmakarma (103) ane durabhigaMdha nAmakarma (104) ema be prakAra thAya che. 11. rasa nAmakarma (105 thI 109). rasa e jIlDA indriyano viSaya che. ane tenAM pAMca prakAra che. te rasonI meLavaNIthI anya raso utpanna thAya che, paNa mULa pAMca rasa che. tiktarasa - kariyAtA jevo kaDavo (105), kaTu rasa - suMTha ke marI jevo Akaro (106). A baMne rasa azubha ane pApaprakRti che. kaSAyala rasa - haraDe jevo turo (107), Amsa - AMbalI jevo khATo (108) ane madhurasa - zeraDI jevo mITho (100). A traNa zubha ane puNyaprakRtivALA rasa che. 242
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam 12. sparza nAmakarma (110 thI 117). sparza ATha prakAranA gaNAya che. temAM be benA joDakAMrUpa cAra yugala taiyAra thAya che. A sparzendriyano viSaya che. guru - laghu sparza (110-111) - bhAra sahitano sparza te guru sparza ane pIchAM ke rUno haLavo sparza te laghu sparza che. khara - mRdu sparza (112-113) barachaTa sparza, gAyanI jIbha jevo kaThaNa sparza te khara sparza ane suMvALo mAkhaNa jevo sparza te mRdu sparza che. zIta - uSNa sparza (114-115) ThaMDo barapha jevo sparza te zIta sparza ane garama Uno agni jevo sparza te uSNa sparza kahyo che. rukSa - snigdha sparza (116-117) lukho rAkha jevo sparza te rukSa sparza ane cIkAzavALo ghI, tela, guMdaranA sparza jevo sparza te snigdha sparza kahyo che. A AThe prakAranAM sparza sparzendriyanA viSayo che. temAMthI guru, khara, zIta ane rukSa sparza azubha gaNAyA che, tathA laghu, mRdu, uSNa ane snigdha sparzane zubha gaNavAmAM AvyA che. dareka joDakAmAMthI ekanuM saMbhavitapaNuM hoya, baMne prakAra eka sAthe saMbhave nahi. tethI vadhumAM vadhu eka sAthe cAra prakAranAM sparza saMbhavI zake che. A rIte vicAratAM pAMca varNa (cakSuno viSaya), be gaMdha (nAkano viSaya), pAMca rasa (jIvhAno viSaya), ATha sparza (sparzendriyano viSaya) maLatAM cAra indriyane lagatAM vIsa viSayo thayA, temAM zravaNedriyanA zubha avAja, azubha avAja ane zubhAzubha avAja e traNa bheLavatAM pAMca indriyanA kula trevIza viSayo thAya che. AmAMthI agyAra azubha ane bAra zubha che. A viSayAbhilASA jIvane saMsAranuM paribhramaNa karAvavAmAM khUba agatyano bhAga bhajave che. 13. AnupUrvI nAmakarma (118 thI 121). AtmA amara hovA chatAM te eka deha choDI bIjA dehamAM praveza karavA jAya che temAM tene ekathI cAra samaya jeTalo kALa lAge che. samazreNie thaI AtmA upajavAnA 243
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha sthaLe pahoMce to tene eka samaya lAge ane jo vakragatithI jAya to tene be, traNa ke vadhumAM vadhu cAra samaya lAge che. A rIte vartamAna zarIra mUkyA pachI upajavAnA sthaLa tarapha kheMcI janAra karmane "AnupUrvI nAmakarma" kahe che. baLadane nAthelA dorAthI jema kheMcavAmAM Ave che, tevuM kArya AnupUrvI nAmakarma kare che. A karma cAre gatine vize hoya che. je karma jIvane naraka prati dorI jAya te narakAnupUrvI karma (118) che, je tiryaMca gati tarapha dorI jAya te tiryagAnupUrvI nAma karma (119) che, manuSya gatimAM dorI janAra karma manuSyAnupUrvI (120) che, ane devagatimAM sthiti karAvanAra devAnupUrvI (1ra1) karma che. 14. vihAyogati nAmakarma (122 thI 123). - vihAyogati eTale cAlavAno prakAra. keTalAMkanI cAlavAnI rIta beDhaMgI hoya che. UMTa, gadheDAM, tIDa jevAMnI cAla kharAba gaNAya che, azubha kahevAya che. AvI cAla azubha vihAyogati (122) kahevAya che. tyAre haMsa, baLada, hAthI jevAMnI cAlane sArI gaNavAmAM Ave che. AvI cAlane zubha vihAyogati (123) kahe che. Ama vihAyogatinA be prakAra thAya che. A prakAre coda piMDa prakRtinA kula 65 ke 75 vibhAga thAya che. gati-4, jAti-5, zarIra-5, aMgopAMga-3, baMdhana-5 ke 15, saMghAtana-5, saMghayaNa-6, saMsthAna-6, (varNa, gaMdha, rasa, sparza)-20, AnupUrvI-4 ane vihAyogati-2. ATha pratyekaprakRti (124 thI 131). je prakRtine peTAvibhAga nathI, je mAtra eka prakAranA paryAyone nIpajAvanAra hoya che, tene pratyeka prakRti kahe che. A prakRti A pramANe che - parAghAta, ucchavAsa, Atapa, ughAta, agurulaghu, tIrthakara, nirmANa ane upaghAta nAmakarma. AmAMnI upaghAta sivAyanI sAte prakRti zubha che. 244
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam 1. parAghAta nAmakarma parAghAta nAmakarmathI jIva pote vijaya meLave ane sAmAthI hAra na pAme evo bevaDo lAbha A nAmakarma Ape che. ugratAthI Avato mANasa sAme AvatA ThaMDo thaI jAya, laDAI, meca, kustI, zarata vageremAM vijayI thAya, jene AgevAnI bhareluM sthAna maLe te sarva A nAmakarmanA prabhAvathI thAya che.pote dekhAvamAM baLavAna ke laTTa na hoya chatAM sAmA para vijaya meLave e A karmanuM zubha phaLa che. A nAmakarma sadeva zubha che. (124) 2. ucchavAsa nAmakarma sahelAithI zvAsa ane ucchavAsanI kriyA A nAmakarmanA AdhArathI thAya che. kAkaDA ADA na Ave, phephasAM majabUta hoya, zvAsa letAM ke mUkatAM jarAya aDacaNa na thAya te A nAmakarmano vipAka che. zvAsozvAsa nAmakarma ane zvAsozvAsa paryApti vacce bheda che. A nAmakarma zubha ja hoya che. (125) 3. Atapa nAmakarma je karmanA udayathI pote ThaMDo hovA chatAM sAmAne prakAza Ape, garamI Ape te Atapa nAmakarma kahevAya che. pArakAMne tApa upajAve tevA ThaMDA zarIrapugalonI prApti karAve te karma Apa nAmakarma che. sUrya paranA pRthvIkAya jIvo jAte zItasparzI che, paNa bIjAne te garamI Ape che te A nAmakarmanA udayathI. agnikAya jIvone Atapa nAmakarma nathI, tene uSNasparzanAmakarmano udaya che. Atapa karma zubha ja hoya che. (16) 4. udyota nAmakarma je karmanA udayathI jIvanuM zarIra caMdranA prakAza jevuM ThaMDuM kare, sAmAne ThaMDaka Ape te udyota nAmakarma. caMdra, tArA, graha, AdimAMthI zIta prakAza nIkaLe che te udyota nAmakarmanuM phaLa che. comAsAmAM AgiyAno jovA maLato prakAza paNa A karmano udaya sUcave che. A paNa zubha karma che. (127) 245.
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 5. agurulaghu nAmakarma samadhAraNa audArika zarIranI prApti agurulaghu nAmakarmanA udayathI thAya che. zarIra bhAre nahi, haLavuM nahi, pAtaLuM nahi, jADuM nahi vagere A nAma karmanA zubha prabhAvathI thAya che. AtmA-jIva nitya nigodamAM pUrepUro avarAyelo hoya che. te vakhate tenuM eTaluM sUkSma rUpa hoya che ke tenA para mAtra asaMkhya paramANuo ja rahI zake che. zrI tIrthaMkara prabhunA kalyANakanA nimittathI eka pachI eka ema sAta paramANuo nIkaLe che, ane, teTalI jagyA AtmA para khullI thAya che. Ane sAta pradeza anAvaraNa thayA ema kahevAmAM Ave che. jIvanuM A svarUpa te aguru rUpa. sidhdha thatA AtmAnA prabhAvathI nitya nigodanA jIvano AThamo pradeza khUle che ane te jIva audArika zarIra dhAraNa karI pRthvIkAyarUpe paribhramaNa zarU kare che. pachI jema jema jIvanAM karmo ochAM thatAM jAya che, tema tema tenuM vistRta svarUpa thatuM jAya che. kevaLI samudyAta vakhate te AkhA lokapramANa thaI jAya che - te AtmAno alaghu guNa. eka paramANune rahevAnI jagyA te eka pradeza. asaMkhya paramANurUpa AtmA chUTatI vakhate AkhA lokamAM vistarI lokarUpa thAya che. tethI lokanA asaMkhya pradeza kahyA che. vaLI lokanI sAthe dharmAstikAya ane adharmAstikAya ekarUpa hovAthI te paNa asaMkhya pradezI gaNAyA che. e ja rIte lokAkAza asaMkhya pradezI che ane samagra AkAza anaMta pradeza che. tattvathI AtmAnA vibhAga nathI. pradeza AtmAne samajAvavA mATe jaNAvela che. sUmathI sthULa svarUpano vistAra thAya che te AtmAno agurulaghu guNa batAve che. (128). 6. tIrthaMkara nAmakarma sarva jIvonuM kalyANa thAya evA bhAva ghaNA ghaNA bhavo sudhI karyA pachI, sArI rIte AgaLa vadhelo AtmA A nAmakarma bAMdhe che. je bhavamAM tIrtha pravartAve tenA 246
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma pahelAnA manuSya janmamAM A nAmakarma nikAcita thAya che, ane tenA prabhAvathI prabhune aneka atizayo pragaTe che. kevaLajJAna letAMnI sAthe A nAmakarmano udaya thAya che, devo utsava kare che, samavasaraNa race che, 34 atizayo pragaTe che, temAMnA cAra atizaya temane janmathI ja hoya che. prabhu caturvidha saMghanI sthApanA karI dharma cotarapha phelAve che. A karma ati zubha che. eka kALacakramAM bharatakSetramAM mAtra be vakhata covIza tIrthaMkara thAya che. airAvatamAM paNa ema ja che, ane mahAvideha kSetramAM jaghanya vIza ane utkRSTa 160 tIrthaMkara eka sAthe hoya che. (129) 7. nirmANa nAmakarma A karmanA udayathI zarIranAM sarva avayavo yogya sthAne, sArA AkAre goThavAya che. hAtha, paga, peTa, mastaka vagere svayogya sthAne A karmanA prabhAvathI goThavAya che. aMgopAMga nAmakarma tenuM sarjana kare che, ane nirmANa nAmakarma te aMgopAMgane yogya sthAne mUke che. A zubha nAmakarma che. (130) 8. upaghAta nAmakarma je karmanA udayathI potAnA zarIranAM avayavothI potAne pIDA thAya, pote haNAya, trAsa pAme te upaghAta nAmakarma. A karmane kAraNe jarUrI aMga na hoya, binajarUrI vadhArAnAM kaSTa karanAra aMgo Ave, cAlatAM paga lacakAya, pagathI pagane nukazAna thAya ityAdi karma te upaghAta nAmakarma. ATha pratyeka prakRtimAM A eka ja prakRti azubha che. bAkInI sAta zubha che. (131) nAmakarmanI trasadazaka ane sthAvara dazaka prakRtio. trasadazaka ane sthAvara dazaka e vIza prakRti eka rIte pratyeka prakRti jevI ja che. trasadazakanI dareka prakRti zubha ane sthAvara dazakanI dareka prakRti azubha che. trasadazakamAM trasanAma, bAdara nAma, paryApta, pratyeka, sthira, zubha, saubhAgya, susvara, ATheya ane 247
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha yazakIrtino samAveza che. ane sthAvara dazakamAM sthAvara, sUkSma, aparyApta, sAdhAraNa, asthira, azubha, durbhAgya, duHsvara, anAdeya ane apayaza nAmakarma Ave che. traNa ane sthAvara dazakanI prakRtio ekabIjAthI virodhI che, te teno abhyAsa karavAthI samajAya che. traNa-sthAvara nAmakarma lokamAM sarvatra gati karavAnI AtmAnI zaktine maryAdita banAvI, amuka jIvane amuka hada sudhI potAnI icchA pramANe cAlavAnI zakti je karmane lIdhe maLe che te karmanuM nAma trasa nAmakarma che. bethI pAMca indriyavALA jIvo trasa che. A puNyaprakRti che. (132) jIvone sthira rAkhavAnuM kAma sthAvara nAmakarma kare che. AtmAnI gamanazaktine maryAdita karanAra trasa nAmakarma che, to sthAvara karmathI e zakti paNa ruMdhAya che. je potAnI icchAthI sthaLAMtara na karI zake te sthAvara. ekeMdriya jIva sthAvara che. A pApaprakRti che. (133) bAdara - sUkSma nAmakarma arUpI AtmAne rUpI banAvanAra A bAdara - dhULa karma che. je zarIrane cahyuM ke anya indriyathI jANI dekhI zakAya te bAdara nAmakarma. bethI pAMca indriya jIvo bAdara nAmakarma dharAve che. A puNya prakRti che. (134) sUkSma nAmakarma AtmAnuM rUpIpaNuM utpanna to kare che, paNa te eTaluM badhuM bArika - sUkSma hoya che ke indriyothI jANI zakAtuM nathI. pudgalanA sthULatAnA ane sUmatAnA guNane pragaTa karanAra bAdara ane sUkSmanAmakarma che. ekeMdriya jIvomAM ghaNA sUkSmanAmakarma dharAve che, ane keTalAMka bAdara nAmakarma dharAve che. jyAM eka zarIramAM aneka ekeMdriya jIvo samAya che te sUma nAmakarmanA prabhAvathI thAya che. A nAmakarma e pApa prakRti che. (135) 248
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam paryApta - aparyApta nAmakarma jIva bahArathI AvI prathama pudgalono saMcaya kare tene AhAra paryApta kahevAmAM Ave che. jIva potAnI sAthe tejas tathA kArmaNa zarIra laine Ave che, ane AhAra laI zarIra bAMdhavAnuM zarU kare te bIjI zarIra paryApti. te pachI eka thI pAMca sudhInI svayogya indriya baMdhAya, te pachI zvAsozvAsa, bhASA ane mana baMdhAya che. A rIte AhAra, zarIra, indriya, zvAsozvAsa, bhASA ane mana e cha prakAre vadhumAM vadhu paryApti hoya che. ekeMdriyane prathamanI cAra, vikalaeNndriyane pAMca ane saMjJI paMcendriyane cha paryApti hoya che. jIvanI pudgalone grahaNa karavAnI ane pariNamAvavAnI zaktine paryApti kahe che. audArika, vaikriya ane AhAraka zarIravALo chae paryApti ekI sAthe zarU kare che, ane traNe zarIronI pahelI paryApti eka samayamAM ane bIjI aMtamuhUrtamAM pUrI thAya che. dArika zarIramAM bAkInI cAre paryApti judI judI asaMkhya samayanA aMtamuhUrta pramANa hoya che. tyAre vaikriya tathA AhAraka zarIramAM bAkInI cAre paryApti eka eka samayanI hoya che. chae paryAptino AraMbha sAthe hoya che, paNa pahelI eka ja samayamAM pUrI thAya che. devomAM bIjI paryApti aMtarmuhUrtamAM pUrI thAya che, trIjI ane cothI samaye samaye tathA pAMcamI ane chaThThI eka samayamAM pUrI thAya che. audArika zarIrI pahelI paryApti eka samayamAM pUrI kare, te pachI aMtamuhUrtamAM bIjI paryApti pUrI kare, te pachInA aMtamuhUrtamAM trIjI paryApti pUrI thAya ane e rIte cothI, pAMcamI tathA chaThThI paryApti pachInA dareka aMtarmuhUrta kALamAM pUrI thAya che. vaikriya ane AhAraka zarIrI pahelI paryApti eka samayamAM pUrI kare che. te pachInI bIjI paryApti aMtarmuhUrtamAM pUrI thAya che. ane pachInI cAre paryApti eka eka samaye pUrI thatI jAya che. devatA pAMcamI ane chaThThI paryApti baMne eka ja samaye pUrI kare che. 249
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jene jeTalI paryApti kahI che teTalI paryApti pUrI karIne mare te labdhi paryApta kahevAya che (136). ane e paryAptio pUrI karyA pahelAM mare che te labdhi aparyApta kahevAya che (137). jeNe paryApti bAMdhavAnI zarU karI che paNa pUrI thaI nathI, chatAM te pUrI karanAra che te karaNa aparyApta ane jeNe sarva paryApti pUrI karI lIdhI che te karaNa paryApta kahevAya che. TuMkamAM kahIe to je karmanI madadathI AtmA potAne yogya tamAma jIvanazaktio calAvavAnA sAdhanathI saMpanna thaI zake che te karmanuM nAma paryApta nAmakarma che, ane jene svayogya paryApti pUrI karAvanAra karma na hovAthI, paryApta pUrI thayA vinA maravuM paDe te aparyApta nAmakarma che. AvA jIva anukrame paryApta tathA aparyApta kahevAya che. (136-137) paryApta nAmakarma zubha ane aparyApta nAmakarma azubha che. pratyeka nAmakarma - sAdhAraNa nAmakarma jIvane potAne mATe svataMtra zarIra bAMdhavAnI zakti ApanAra karma te pratyeka nAmakarma che. vikalatraya ane saMjJI paMcendriyane pratyeka nAmakarmano udaya hoya che. A zubha prakRti che (138). ane jIva potAne mATe svataMtra zarIra bAMdhI na zake, paNa anaMta jIvo vacce eka ja zarIra bAMdhI zake. te sAdhAraNa nAmakarma che. sAdhAraNa eTale sahiyAruM. sAdhAraNa zarIrI jIva bAdara ke sUkSma nigodamAM ane keTalIka bAdara vanaspatikAyamAM hoya che. A azubha prakRti che. (139) sthira-asthira nAmakarma zarIramAM dareka avayavo vaLI jAya tevAM hoya to zarIra TaTTAra rahI zake nahi, tethI hADakAM, dAMta vagere sthira rahe tevAM majabUta hovAM joie. A jAtanI sthiratA utpanna karanAra karma sthira nAmakarma che. A karma prakRti zubha che. (140) 25
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma te ja pramANe jo zarIranAM dareka avayavo sthira ja hoya to zarIranuM kAma cAlI zake nahi. tethI jIbha, pAMpaNa Adi avayavo asthira eTale ke jema vALavA hoya tema vaLe tevAM hovAM joie. vALyAM vaLI zake tevAM avayava thavAM te asthira nAmakarmane AbhArI che. A azubha prakRti gaNAya che. (141) zubha-azubha nAmakarma sAmAnya rIte manuSya zarIrano uparano bhAga ane anya zarIrano AgaLano bhAga zubha gaNAya che. kemake temAM badhI indriyo (tvacAthI zravaNa sudhInI), magaja, Adi vagere vizeSa upayogI aMgo rahelAM che. A avayavonI manohara racanA zubha nAmakarmanA prabhAvathI thAya che. te puNya prakRti che. (142) tyAre manuSyone zarIranAM nIcenAM bhAgamAM ane tiryaMcone pAchaLanA bhAgamAM maLAzaya, mutrAzaya, jananasthAna Adi azubha avayavo AvelAM hoya che. te azubha nAmakarmanA prabhAvathI che. A prakRti pApI che. (143) aMgopAMga karmathI avayava maLe che, nirmANa karmathI te yogya sthAne goThavAya che. paNa te aMgonuM sArAnarasApaNuM zubhAzubha nAmakarmathI nakkI thAya che. susvara-dusvara nAmakarma sAMbhaLanArane priya tathA mITho avAja lAge, te bolyA ja kare ane ApaNe sAMbhaLyA ja karIe evo bhAva je karmane lIdhe Ave che te susvara nAmakarma che. udA. koyala Adi. A puNya prakRti che. (144) ane sAMbhaLatAM karkaza lAge, na bole to sAruM evA bhAva thAya, te dusvara nAma karma che. kAgaDAno avAja, bilADInI gharaghUrATI, ghuvaDa AdinA avAja e AvA dusvara nAmakarmanuM kAraNa che. A pApa prakRti che. (145) bhASA vargaNAno upayoga karatI vakhate A karma udayamAM Ave che. 251
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha subhaga-durbhaga nAmakarma je karmanA udayathI jIva ochA kAryathI paNa mAnapAna tathA prema pAme te subhaga nAmakarma che te puNya prakRti che.(146) ane je karmanA udayathI puruSArtha karavA chatAM paNa anya jIvo taraphathI prema, mAnapAna na meLavI zake, pravRti zubha hovA chatAM apriya ja rahe te durbhaga nAmakarmano vipAka che. A pApa prakRti che (147). jo A karma na hota to koi koine priya ke apriya gaNata nahi. kAgaDA karatAM hiMsanI priyatA, ghoDA karatAM gadheDAnI apriyatA Adi A karmane AbhArI che. Adeya-anAdeya nAmakarma je karmanA udayathI jIvanuM vacana mAnya karavA jevuM ja lAge, te Adeya nAmakarma. zeTha, saMghanA uparI, rAjyanA amaladAra AdinAM vacano mAnya thAya che te A Adeya karmanA kAraNe hoya che. A puNya prakRti che. (148) tyAre bIjI bAju game tevI hitakArI vAta hoya, chatAM anAdeya nAmakarmanA udayathI tenI vAtano svIkAra thato nathI. A karmamAM anya dvArA vacananI mAnyatAno muddo upasthita che. anAdeya nAmakarma pApaprakRti che. (149). yazakIrti-apayaza nAmakarma je karmanA udayathI lokomAM nAmanA thAya, prasiddhi vadhe, sahunI cAhanA vadhatI jAya te yazakIrti nAmakarma. zauryanA prasAraNathI nAmanA thAya te yaza, ane uttama cAritrane lIdhe nAmanA thAya te kIrti. kIrti nAnA kSetramAM phelAya che, tyAre yazanuM kSetraphalaka vizALa hoya che. Ama yaza eTale sAmAnya prasiddhi ane kIrti eTale guNonI biradAvalI. A zubha nAmakarma che, puNyaprakRti che. (15) 252
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma bIjI bAju sArAM kAryo kare, bIjAnuM hita thAya evI pravRtti kare tema chatAM teno apayaza phelAya, tenA doSo zodhI tenI prasiddhi karavAmAM Ave te apayaza nAmakarma che. A nAmakarma pApa prakRti che, azubha che. A nAmakarmanA udayathI sadAcArI, sAttvika vyakti mATe paNa apayaza phelAya che. (151) A pramANe nAmakarmanI (93 thI 103) prakRtinI samajaNa lIdhI. tenAthI manuSya jIvanamAM ghaNI vividhatA sarjAya che. A 103 prakRtinA peTAbhAga karavA jaie to asaMkhya thaI zake, paNa saraLatAthI nAmakarmane samajavA mATe 103 prakRtino ApaNe vicAra karyo che. karmanI A prakRtio traNa prakAre potAno prabhAva batAve che. jIvamAM rahelA jJAnAdi guNo para vipAka batAve te jIvavipAkI, pudgalarUpe ke zarIra para mukhyapaNe phaLa batAve te pudgala vipAkI. amuka jagyAe ja ane amuka bhavamAM ja mukhyapaNe udayamAM Ave te kSetravipAkI ane bhavavipAkI prakRti kahevAya che. karmanI kula 158 prakRtimAMthI 78 prakRti jIvavipAkI che, 72 prakRti pudgala vipAkI che, 4 Ayukarma prakRti bhavavipAkI che, ane 4 AnupUrvI nAmakarma kSetra vipAkI che. AgAmI bhavamAM jatI vakhate vigraha gatie vartatAM jIvane te potAno vipAka dekhADe che mATe te kSetravipAkI kahevAya che. nAmakarmanI utkRSTa sthati vIsa kroDAkroDI sAgaropama che ane jaghanya sthiti ATha muhurtanI che. gotrakarma sAtamuM gotrakarma be bhede che. ucca gotra (152) ane nIca gotra (153). je karmanA udayathI jIva rAjakuLamAM, zreSThI kuLamAM, vaibhavI kuLamAM utpanna thAya te ucca gotrakarma ane je karmanA udayathI jIva halakA bhikSuka kuLamAM, asuvidhAvALA kuLamAM janme te nIcagotrakarma. uccagotramAM jIvananI ghaNI suvidhAo ane viziSTa lAbho maLe che. nIcagotravALAne jIvananI asuvidhA, garIbAI Adi hoya che. A ucca ke nIca 253
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha gotra dareka gati ane dareka jAtimAM hoya che, jemake gaMgAnuM nIra ane khAbociyAnuM gaMdhAtuM nIra, pAsAdAra sAco hIro ane nakalI hIro, AsopAlavanuM jhADa ane AMbalInuM jhADa, gulAba, mogarAnAM phUla ane dhatUrAnAM phUla, kerI ane lIMbaDA, ghoDo ane gadheDo, popaTa ane ghuvaDa. AvA ucca tathA nIca gotra jaNAvatA asaMkhya dAkhalA ApI zakAya. ucca gotravALA prANI ucca sthAne jAya che. suMdara phUla prabhunA zira para caDe che, anya phUla paga nIce kacaDAya che. uccagotravALA jIva parameSThi padamAM sthAna pAme che, nIcagotravALA anekanA sevaka thAya che. ucca gotrI devo vaimAnika deva thAya che, nIcagotrI devo bhUvanapati, vANavyaMtara Adi thAya che. A gotrakarmathI cetanano agurulaghu guNa avarAya che. AtmA bhAre ke haLavo nathI. tethI sarva karmathI mukta thatAM dhanuSyamAMthI chUTelA bANanI jema AtmA sidhdhabhUmimAM cAlyo jAya che. gotrakarma aghAtI che. tenI utkRSTasthiti 20 kroDAkroDI sAgaropamanI ane jaghanya sthiti ATha muhUrtanI hoya che. muhUrta eTale 48 miniTa. aMtarAya karma cetana AtmAnI anaMta zaktine kuMThita karanAra karma te aMtarAya karma che. zakti eTale vIrya. vIryanuM kAma pravartavAnuM che. AtmAmAM anaMta vIrya che. sarvanuM dAna devAnI, tyAga karavAnI zakti AtmAmAM che. sarva meLavavAnI zakti paNa AtmAmAM che. sahuno bhogopabhoga karavAnI zakti paNa AtmAne che. AtmAnI A aneka prakAranI zaktino rodha karanAra aMtarAya karma che. AtmAnuM vIrya be prakAre pravarte che: abhisaMdhija ane anabhisaMdhija. abhisaMdhija vIrya eTale AtmAnI preraNAthI vIryanuM pravartavuM thAya che te. anabhisaMdhija vIrya eTale kaSAyanI preraNAthI vIryanuM pravartavuM thAya che te. udayabhAve rahelA darzanamohane lIdhe bhUla thavAthI vIryanI pravRtti viparItapaNe thAya che; vIryanI pravRtti jo samyapaNe thAya to jIva siddha paryAya pAme. AtmA koI 254
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam paNa vakhate kriyA vagarano hoI zakato nathI. jyAM sudhI yoga che tyAM sudhI AtmA kriyA kare che, A kriyA te potAnI vIryazaktithI kare che. ghaNIvAra te kriyA jovAmAM AvatI nathI, paNa pariNAma uparathI jANavAmAM Ave che. udA. khAdhelo khorAka nidrAmAM pacI jAya che, ema savAre uThatAM jaNAya che. AtmAnAM jJAna, darzana ane vIrya thoDAMghaNAM paNa khullAM rahelAM hovAthI te kriyAmAM pravartI zake che. vIrya haMmezA caLAcaLa rahyA kare che. vIryane saMdhanAra aMtarAya karmanA pAMca prakAra cheH dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogavaMtarAya ane vIryAtarAya. A aMtarAya karmane bhaMDArI sAthe sarakhAvavAmAM AvyuM che. rAjA dAna ApavAno hukama kare paNa bhaMDArI AMTA khavarAvI dAna Ape nahi. ane garIba mANasa rAvaphariyAda karI zake nahi. tevI ja rIte AtmAnI anaMta zaktino rodha aMtarAya karma kare che. ane zrI prabhunAM tathA gurunAM zaraNe jai, kSamA mAgatAM rahevAthI aMtarAya karma kSINa thatuM jAya che. sAmAnya rIte jIve paramArthanI aMtarAya sa8va, guru, dharma ane zAstranI azAtanA karavAthI bAMdhI hoya che, ane saMsAranI aMtarAya bIjA jIvone saMsAranI zAtA bhogavavAmAM aTakAyata karavAthI baMdhAI hoya che. dAnAMtarAya potAnI pAse vastu hoya, khapa karatAM vadhAre hoya, sAmA mANasane teno khapa hoya, ane dAna ApavAnI bhAvanA hoya, chatAM dAna ApI zake nahi te dAnAMtarAya karma che. kRpaNa Adi vizeSaNane yogya AvA jIvo dhanAdinI cokI kare che paNa koine upayoga karavA ApI zakatA nathI. Ane yogya zreNika rAjAnI kapilAdAsIno dAkhalo che. (154) lAbhAMtarAya dAnAMtarAyamAM ApavAnI vAta che, tyAre lAbhAMtarAyamAM lAbha levAnI vAta che. ApanAranI icchA ApavAnI hoya, lenAranI icchA levAnI hoya, vastu taiyAra hoya, 255.
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tema chatAM koi kAraNasara lenAra vastu lai zake nahi te lAbhAMtarAya karma che. AdinAtha prabhune eka varSa sudhI gocarI maLI na hatI ke DhaMDhaNamunine gocarImAM kaMI maLyuM na hatuM te lAbhAMtarAyano prakAra che. (155) bhogAMtarAya je vastuno bhogavaTo eka ja vakhata karI zakAya te bhoga kahevAya che. khorAka, miThAI, vilepananI vastuo, puSpa Adi cIjo bhogavavAnI che. AvI vastu maLavA chatAM bhogavI na zakAya te bhogAMtarAya karma che. dhanadhAnyanI samRddhi hovA chatAM rogane kAraNe mANI na zake te bhogAMtarAya karma che. sArAM phaLa na bhAve, uttama vastuo na jace te paNa bhogAMtarAya karma che. ityAdi. (156). upabhogAMtarAya je vastuno eka karatAM vadhAre vakhata upayoga karI zakAya che te upabhoga. vastra, pAtra, ghareNAM, gharabAra Adi upabhoga karavAnI vastuo che. te vastuonI prApti hovA chatAM bhogavaTo na karI zake e upabhogAMtarAya karma gaNAya. athavA AvI vastuo vinA TaLavaLavuM paDe e paNa aMtarAya karmano ja udaya kahI zakAya. (157) vIryaMtarAya potAmAM zakti ja na hoya athavA zakti hovA chatAM teno yathArtha upayoga na thaI zake te vIryaMtarAya. pote baLavAna hovA chatAM bIjA pAse zakti khullI karI zake nahi, te vIAMtarAya. je aNasamaju zaktino upayoga karI zake nahi te bALavIAMtarAya ane mokSArthe potAnI zaktino upayoga karI na zake te paMDita vIAMtarAya gaNAya che. gRhastha potAnI zaktino upayoga karI zake nahi te bAlapaMDita vIryaMtarAya gaNAya che. (158) aMtarAya karmanI utkRSTa sthiti 30 kroDAkoDI sAgaropamanI ane jaghanya sthiti aMtamuhUrtanI hoya che. 256
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam karma prakRtino krama A pramANe ATha mukhya karmanI 158 uttara prakRti thAya che. ATha mukhya karmamAM jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ane aMtarAya e cAra ghAtI karmo che, tathA AyuSya, nAma, gotra ane vedanIya e cAra aghAtI karmo che. A karmone zrI prabhue jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, mohanIya, AyuSya, nAma, gotra ane aMtarAya e kramamAM jaNAvyAM che. A krama racanAno hetu vicAraNIya che. cAra ghAtI tathA cAra aghAtI karmone sAthe rAkhavAne badale baMnenuM mizraNa karyuM che, te khUba sahetuka hovuM joie ema lAge che. jJAna ane darzana baMne AtmAnA guNo che. AtmAne pahelA samaye padArthanI je sAmAnya jANakArI Ave che te darzana ane teno bIjA samayathI vizeSa bodha thAya che te jJAna. A parathI samajAya che ke AtmAne AvaraNa Ave tyAre pahelAM jJAna para AvaraNa Ave ane pachI darzana para AvaraNa Ave. ane jIva jyAre AvaraNa toDe tyAre paheluM jJAna parathI AvaraNa jAya ane darzana paranuM AvaraNa te pachI ja jAya. Ama baMdhana karatI vakhate temaja choDatI vakhate darzana pahelAM jJAna guNa saMDovAya che. e apekSAno vicAra karIe to jJAnAvaraNa karmane darzanAvaraNa karma pahelAM mUkyuM. che e vyAjabI lAge che. vaLI jyAre AtmA kevaLajJAna le che tyAre pahelAM jJAna paranAM AvaraNa ni:zeSa kare che ane bIjA ja samaye darzananA AvaraNa ni:zeSa karI AtmAnA be mULabhUta guNo jJAna ane darzanane eka samayanA aMtare pUrNatAe pragaTa kare che. je baMne jJAna ane darzana kevaLI paryAyamAM temaja siddha paryAyamAM avinAbhAvI saMbaMdhathI AtmA sAthe ja rahe che. ane jIvanI ekeMdriya paryAyamAM paNa A be guNo AtmAmAM aMze paNa pragaTa hoya che, tethI ApaNe kahI zakIe ke jJAna tathA darzana guNa AtmA sAthe sIdho ane pratyakSa saMbaMdha dharAve che. A guNavattAne kAraNe A baMne AvaraNa karma prathama, ane temAM paNa jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa kramamAM mUkyAM che te yathArtha che, yogya che. 2 57
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A ja prakAre vedatA - vedana karavuM e AtmAno mULabhUta guNa che. jIva rUpe AtmA asamyakupaNe zAtA ke azAtAnuM ekeMdriyathI saMjJI paMcendriyapaNAnI avasthA sudhI vedana kare che, ane chamastha avasthAmAM AtmasvarUpanA sukhanuM vedana jIva cothAthI bAramA guNasthAna sudhI samyapaNe kare che. A AtmasukhanuM vedana teramA tathA caudamA guNasthAne pUrNatAe samyakSaNe prakAze che, je siddha paryAyamAM paNa satata sAthe rahe che. Ama vedanIya karma paNa jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa karmanI jema satata AtmAnA guNano anubhava nyUnAdhika karavAmAM agresarapaNe rahe che. vaLI, jIvanamAM pragaTa thatAM jJAna tathA darzanaguNanuM vedana jIva ke AtmA te ja samaye karato rahe che. A prakriyA vedanIya karmanuM ane samyak vedanaguNanuM yathAkrama AtmA sAthenuM avinAbhAvipaNuM batAve che. bIjI rIte kahIe to jJAna ane darzananI vizuddhi sAthe AtmAmAM pragaTa thatuM svasukhanuM vedana vadhatuM jAya che, ane e traNe guNo kevaLIparyAyathI zarU karI sidhdhaparyAya sudhI paNa pUrNatAe AtmA anubhave che. Ama AtmA sAthe sIdho saMbaMdha dharAvanAra traNa guNanA AvaraNane yathArtha rIte sAthe mUkyA jaNAya che. A sthitino vicAra karatAM aghAtI hovA chatAM vedanIya karmane ghAtI karmanA anusaMdhAnamAM kema mUkyuM che, tenuM samAdhAna ApaNane maLI jAya che. karmanA kramamAM mohanIya karmane cothuM lIdhuM che. mohanIya karma sarva karmomAM sauthI baLavAna gaNAyuM che. A karmathI jIvanuM AtmacAritra avarAya che. jema jema mohanIya karma kSINa thatuM jAya che tema tema jIva AtmacAritra khIlavato jAya che. ane mohanA kAraNe ja anya sarva ghAtI tathA aghAtI karmo baMdhAtA hoya che, tethI tenuM baLavattarapaNuM batAvavA mohanIyanAM kSayopazamane AdhAre prabhue cauda guNasthAna batAvyA che. jyAM sudhI jIvane moha baMdhAya che tyAM sudhI bAkInA traNa ghAtI karmo jIvane baMdhAya ja che. ane tenA anusaMdhAnamAM aghAtI karmo Ave ja che. dazamA guNasthAnane aMte jyAre mohano saMpUrNa kSaya thAya che tyAre bAkInA traNa ghAtI karmo baMdhAtA aTake che, ane zAtAvedanIya varjIne sarva karmabaMdhana thatAM aTakI jAya che. A hakIkata mohanIya karmane kSINa karavAnI agatya samajAve che. mohanIya jema jema kSINa thatuM jAya che tema tema cothA guNasthAnathI 258
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma AgaLa vadhatAM jIvanuM AtmacAritra khIlatuM jAya che. teramA ane caudamA guNasthAne cAritra pUrNa vizuddha banI vedakatAmAM samAI jAya che. kaSAyo kSINa thatAM vedakatA zudhdha thAya che. ane te pachI AtmacAritrano svataMtra upayoga raheto nathI. A rIte mohanIya karma AtmacAritrane saMdhatuM hovAthI AtmA sAthe sIdho saMbaMdha dharAve che. Ama AtmAnA mukhya guNo jJAna, darzana, cAritra - vedakatAne AvaranArA karmo kSaNa karavAnI agatya samajAya che. te jyAM sudhI nabaLA na paDe tyAM sudhI vikAsanuM kArya thaI zakatuM nathI. jJAna-darzananI khIlavaNIthI jIvanI samajaNa vadhatAM, jIva cAritra khIlavI potAnI vedakatAne zudhdha karato jAya che. jo samajaNa ja na hoya to jIva cAritra pAlana kevI rIte kare? A dalIlathI paNa jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya ane mohanIya karmano A krama yogya lAge che. jo ke zAtAvedanIya karma amuka aMze AtmacAritranI vizuddhine Avare che, paNa te AvaraNa aghAtI hovAthI, AtmAnA zudhdha vedanane bAdhAkArI na hovAthI tenA mukhya guNane anulakSI AtmA sAthe sIdho saMbaMdha dharAvanAra cAra karmanI gaNatarImAM samAvela jaNAya che. bAkInAM cAra karmo AyuSya, nAma, gotra ane aMtarAya karmo saMsArI avasthAmAM vizeSa kAryakArI jaNAya che. traNa aghAtI karmo sAthe ghAtI aMtarAya karmane mUkyuM che te jarUra vicAraNIya che. jJAna, darzana tathA cAritranA AvaraNanuM vedana karavA jIvane zarIranI jarUra che. mohamAM phasAyelo jIva AraMbha tathA parigrahamAM paDI tenA vedana mATe koika sAdhananI avazya UbhI kare che. ane te agatya pUrI thAya che AyuSya nAmanA aghAtI karmathI, deva, manuSya, tiryaMca ke narakanuM AyuSya bAMdhI, te te gatimAM potAnAM ghAtI aghAtI karmo jIva bhogavato rahe che. jo AyuSya na hoya to karmano bhogavaTo karavAmAM khAMca Ave che. tethI mohanIyanA anusaMdhAnamAM AyuSya karma yogya jaNAya che. A karma AtmAnA guNono ghAta karatuM nathI, AyuSya hoya chatAM jIva AtmA potAnA guNono AsvAda mANI zake che. tenuM utkRSTa udAharaNa kevaLI prabhu che. jIvana hoya to ja zarIrane lagatAM nAmakarma ane gotrakarma kAryakArI thaI zake, te mATe A baMne pahelAM AyuSya karmanuM AvavuM samajAya che. AyuSya nakkI thatAM jIvanAM 259
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha gati, jAti, zarIra, saMhanana, saMghAtana Adi nAmakarmanAM prakAra nakkI thAya che, arthAt AyuSyanA baMdha sAthe jIvanI gati ane tenA anusaMdhAnamAM nAmakarmanA anya prakAro nizcita thAya che. A kAraNe AyuSya karmanA anusaMdhAnamAM mUkAyeluM nAmakarma yathocita jaNAyA vinA rahetuM nathI. vaLI AyuSya sAthe nAmakarma nakkI thatAM, te zubha rIte karmo bhogavaze ke azubha rIte bhogavaze teno nirNaya gotra karmathI thAya che. jIvananI suvidhAo vizeSa hoya te ucca gotra ane suvidhAonI khUba khAmI hoya te nIca gotra karma samajAya che. A karma paNa aghAtI che, kAraNa ke ucca ke nIca gotra AtmacAritra khIlavavAmAM ke tene anubhavavAmAM bAdhAkAraka thaI zakatuM nathI. Ama hovAthI nAma karmanI pachavADe mUkAyeluM gotrakarma samucita jaNAya che. A badhA karmamAM aMtarAya karmane sahuthI chelle zA mATe mUkyuM che tenI vicAraNA keTalAka prazno UbhA kare che. jIva saMsAramAM hoya tyAM sudhI ja aMtarAya karma pravarte che. kevaLajJAna thatAM aMtarAya karmano aMta Ave che, ghAtI karma jatAM mAtra aghAtI karma bAkI rahe che. to aMtarAya karmane anya ghAtI karma sAthe na mUkatAM aghAtInI sAthe ane te paNa sahuthI chelle zA kAraNe mUkyuM haze? vaLI ApaNI samaja pramANe A aMtarAya karma zrI prabhunAM ane zrI gurunA zaraNe jaI, zraddhApUrvaka prArthanA karavAthI tUTatuM jAya che. jIvano anya puruSArtha AtmArthe A karma toDavAmAM kAryakArI thato nathI, tyAre anya sarva karmo kSINa karavA jIve svataMtra rIte yogya puruSArtha karavAnI jarUra paDe che. vaLI aMtarAya toDavAno puruSArtha aMtarAya karmanA baMdha paDavA pUrAM thAya tyAM pUro thavo joie. A gaNatarIthI vicAraNA karIe to jIvane kSapaka zreNinA dazamA guNasthAnanA aMte moha baMdhAto aTake che, bAramA guNasthAne AvatAM navA mohano baMdha na hovAthI, tenA anusaMdhAnamAM baMdhAtA jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAyanA baMdha aTakI jAya che, eTaluM ja nahi paNa dezamAM guNasthAna pahelAM baMdhAyelA e traNe karmono paNa kSaya thAya che. ane cAre ghAtI karmo jatAM AtmA kevaLIparyAya pAmI svasukhano abAdhita bhoktA thAya che. to pachI aMtarAya karmane chelle mUkavAno hetu zo hoI zake ? 260
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma A vize vicAratAM zrI prabhunI asIma kRpAthI samajAya che ke aMtarAya karmane mAtra ghAtIrUpa ja nathI, tenuM aghAtI svarUpa paNa astitvamAM che. eTale ke aMtarAyakarma ghAtI tathA aghAtI ema be prakAre che. ghAtIkarmanI aMtarAya tUTatAM ghAtIkarmano kSaya karavAno puruSArtha karI AtmA kevaLIparyAya pAme che. Ama chatAM te vakhate paNa siddha paryAyanI aMtarAya bAkI hovAne kAraNe AyuSya, nAma ane gotra tathA vedanIya karma bhogavavA AtmA dehamAM vase che. nahitara sarva karma eka sAthe kheravI siddha thaI jAta. te parathI samajAya che ke AtmA sidhdha thAya che te chellA samaye ja siddha paryAyanI aghAtI aMtarAya sarvathA kSINa thAya che. A aghAtI aMtarAya svarUpanI anubhUti mATe kaSTakArI na hovAthI prabhue pragaTapaNe varNavI na hoya tema bane, athavA sAmAnya janane bahu upakArI na lAge tethI A jJAna lupta thayuM hoya tema paNa bane. kaSAyano aMta thavAthI kevaLajJAna thayA pachI zAtA vedanIya sivAya eka paNa karmano baMdha paDato nathI ane AyuSya, nAma, gotra ane aghAtI aMtarAya kSaya thatAM jAya che. te sarva kSINa thatAM AtmA siddha paryAya prApta kare che. A kAraNo vicAratAM aMtarAya karma sahuthI chelle jatuM hovAthI, AThe karmanA aMtabhAgamAM yogyatAe rakhAyuM jaNAya che. kRpA karI AvI gUDha samajaNa ApavA mATe zrI prabhunA parama upakA2ne agaNita vaMdana ho. karmanI mukhya daza avasthAo karma baMdhAya, Atmapradezo para phare, bhogavAya ane nirjarA thAya tenI judI judI daza avasthAo batAvavAmAM AvI che. A avasthA te baMdha, udaya, udvartana, apavartana, sattA, uddIraNA, saMkramaNa, upazaman, nivruta tathA nikAcita e daza che. baMdha AkAzamAM rahelI pudgala karmavargaNAne yoga ane mithyAtvAdi adhyavasAyonA baLathI kheMcIne jIva potAnI sAthe dUdha ane pANInI mAphaka meLave te baMdha. A rIte baMdhAyelI kArpaNa vargaNA jyArathI baMdhAya ane jyAM sudhI chUTe nahi tyAM sudhI karma kahevAya che. 261
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha Avo karmabaMdha vadhatI ochI mAtrAmAM eka thI tera guNasthAna sudhI thAya che. jema jema jIva AtmAnI zuddhi vadhArato jAya che tema tema te ochI ne ochI karmaprakRti bAMdhe che. kula 158 uttara prakRtithI zarU karI ghaTatAM ghaTatAM teramA guNasthAne mAtra eka zAtAvedanIya karmano ja baMdha thAya che, ane caudamA guNasthAne eka paNa karmano navIna baMdha saMbhavato nathI. udaya bAMdhelA karmo amuka kALa vItyA pachI bhogavavA mATe udayamAM Ave che. bAMdhyA pachI jeTalA kALa mATe karmo niSkriya rahe che teTalA kALane jaina paribhASAmAM abAdhAkALa kahe che, ane te karmone sattAgata karmo kahe che. eka vakhata karma udayamAM AvyA pachI temAM pheraphAra thaI zakato nathI, karmanI je je prakRtino udaya hoya, zubha ke azubha te jIve bhogavavI ja paDe che. sAmAnya rIte guNasthAna caDatAM ane Atmazuddhi vadhatAM udita karmonI prakRtinI saMkhyA ochI thatI jAya che. abhyAsIoe udayanI 122 prakRtinuM yaMtra banAvI samaja ApI che ke kyA guNasthAne kaI kaI prakRtinA udaya hoya ane kaI kaI prakRtinA udaya na hoya. puNyaprakRtio caudamA guNasthAne paNa udayamAM hoya che tethI ayogI guNasthAnanA dvicarama samaya sudhImAM sarva sattAgata karmo paNa kSINa thaI jAya che. saMsArI sthitimAM udaya be prakAre anubhavAya cheH pradezodaya ane vipAkodaya. je karmone bhogavavAmAM manoyogathI joDAyA vinA jIva mAtra AtmapradezathI bhogavIne kheravI nAkhe che te karmo pradezodayathI bhogavyAM kahevAya che. tema karavAthI navIna karmabaMdha nahivat thaI jAya che. vipAkaudaya eTale karmano paripAka thaye udayamAM AvI jIvathI bhogavAIne khare te. temAM jIvane zubhAzubha bhAva thatA hovAthI navAM karmanAM baMdhana thAya che. jIva mukhyatAe karmAM vipAkodayathI bhogavato hoya che. uddIraNA karmane bAMdhyA pachI, bhAvimAM udayamAM Ave evAM sattAgata karmone vartamAnamAM kheMcI lAvI bhogavI levAM te uddIraNA karI kahevAya che. A karmone tapa, dhyAna Adi vizeSa 262
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakam puruSArthathI kheMcavAmAM Ave che. ane te kArya sAmAnya rIte muni tathA AtmadazAvAna jIva karI zakatA hoya che. A prakAre karmanI uddIraNA karI jIva potAno saMsArakALa ghaTADI zake che. sattA karma bAMdhyA pachI je paramANuo karmanA svarUpe Atmapradeza para niSkriyapaNe rahe, te kALamAM karmo sattAgata kahevAya che. AtmA sAthe kArmaNa vargaNA joDAI na hoya tyAre te vargaNA rUpe oLakhAya che, joDANanA samayathI tenuM karma evuM nAma zarU thAya che. ane jyArathI tenuM karma tarIkenuM svarUpa zarU thAya che tyArathI jyAM sudhI tenI AtmA sAthenI vidyamAnatA rahe che tyAM sudhI te karmanI sattA gaNAya che. jemake koie narakagatino baMdha karyo, to te baMdha thAya tyArathI te udayamAM AvIne kharI jAya tyAM sudhI tene narakagatinA nAmakarmanI sattA gaNAya, kyAreka jIvanA puruSArthathI karmanuM eka svarUpa bIjA svarUpamAM rUpAMtara pAme che tyAre te karmanI sattA anya karmanI sattA rUpe rUpAMtara pAme che. jema jema AtmA zuddhino vikAsa kare che tema tema tenA baMdhasthAno ane sattAsthAno taratamapaNAne pAme che. udvartana jIva karma bAMdhe che tyAre tenA pradeza, anubhAga, sthiti ane prakRti nakkI thAya che. te pachI tenI pravRtti ane puruSArtha anusAra A karmamAM pheraphAra thayA karato hoya che. jyAre jIvanAM kAryothI bAMdhelAM karmanAM sthitibaMdha ane anubhAga baMdhamAM vadhAro thAya che tyAre tenAM karmanuM udvartana thayuM ema kahevAya che. zubha karmanuM udvartana lAbhakArI tathA azubhakarmanuM udvartana sAmAnya rIte jIvane hAnikArI nIvaDatuM hoya che. apavartana e ja prakAre jIve bAMdhelA karmanI sattAmAM pheraphAra thAya che, ane ghaTADo thAya che tyAre tene apavartana kahe che. jIva je pravRtti kare che, bhAvanuM vedana kare che tenA 263
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha AdhAre sattAgata karmanA sthitibaMdha tathA anubhAga baMdhamAM ghaTADo thAya che tyAre te karmanuM apavartana thayuM kahevAya. moTAkALano baMdha nAnAkALano thAya ke tIvarasavALo baMdha maMdarasa vALo thAya to te apavartana kahevAya che. jIvane mATe sAmAnyapaNe zubhakarmanuM apavartana ahitakArI ane azubhakarmanuM apavartana hitakArI bane che. jemake eka jIve puNyakarma bAMdhyuM, ane pachIthI vizeSa zubhabhAva ane pravRtti karI e karmane moTuM karyuM to udvartana kahevAya ane jo azubhabhAva vadhArI e karmane nAnuM kare to apavartana karyuM kahevAya. e ja pramANe azubha bhAvano baMdha kya pachI, vizeSa azubhabhAva karavAmAM Ave to azubha karmanuM udvartana thAya, ane pachIthI zubhabhAvamAM palaTo khAI karmane nAnuM kare ke zubharUpa kare to te apavartana karyuM kahevAya. saMkramaNa saMkramaNa eTale pheraphAra. eka karmanI prakRti je sattAmAM paDI che, tene jIvanA pariNAma vizeSathI potAnI sajAtIya anya prakRtinA rUpamAM pheravavAnI kriyAne saMkramaNa kahevAmAM Ave che. udA. zAtA vedanIya karma azAtA vedanIyamAM pheravAya ke azAtA vedanIya zAtA vedanIyamAM pariName te saMkramaNa che. e ja rIte anaMtunAbaMdhI krodha apratyAkhyAnI ke pratyAkhyAnI krodhamAM pheravAya te paNa saMkramaNa che. ane badhA karmamAM A prakAranA pheraphAra jIvanA satata cAlatA bhAvane kAraNe thayA ja kare che. upazamana karmo zAMta thaI javA, udaya rahita karma thavuM te karmanuM upazamana kahevAya che. khAsa karIne mohanIya karmanI bAbatamAM Ama thAya che. mohanIya karmanA sarvathA anudaya vakhate sattAmAM rahelA mohanIya karmane upazamana kahe che. upazama samakita vakhate tathA upazama zreNimAM AvI sthiti nirmANa thAya che. mohanIya sivAya koI paNa karmano sarvathA upazama thaI zakato nathI. 264
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma niddhata je karmanA prakAramAM mAtra urtana ane apavartana thAya, paNa te sivAyanuM saMkramaNa, upazamana Adi na thaI zake te nidbhuta. nikAcita jIva jyAre ekano eka bhAva anekavAra karI karmane evuM ghaTTa banAve che ke temAM urtana, apavartana, saMkramaNa Adi kaMI paNa sAmAnya rIte thaI zake nahi, te nikAcita karma kahevAya che. A karmanA vipAkane te karma je prakAre bAMdhyuM hoya te prakAre bhogavavuM paDe che. zubha athavA azubha baMne prakAranAM karma nikAcita hoI zake che. tIrthaMkara nAmakarma, mRtyu, janma Adi AvAM nikAcita che. ahIM karmanA sAmAnya svarUpanI vicAraNA karI che. ATha karma kevI rIte baMdhAya che, ane zuM karavAthI na baMdhAya te sAdI vicAraNAthI samajI zakAya tevuM che. ApaNe jANIe chIe ke mukhya ghAtI karma cAra che, jenAM kAraNe bIjA cAra aghAtI karmo baMdhAya che. jo ApaNe ghAtI karmo bAMdhatA aTakatA jaie to te mAtrAmAM azubha karmo baMdhAtAM ochAM thatAM jAya che. ATha mukhya karmanI uttara prakRti 158 ke 148 thAya che. jJAnAvaraNanI pAMca, darzanAvaraNanI nava, mohanIyanI aThThAvIsa (baMdha karatI vakhate darzanamohanI eka ja prakRti baMdhAtI hovAthI chavvIsa thAya), AyuSyanI cAra, nAmakarmanI 93 ke 103, gotra karmanI 2 ane vedanIya karmanI be ema ghAtI aghAtI karmanI kula 148 ke 158 prakRti thAya. temAMthI ghAtI karmanI 45 (47) prakRti che, te badhI ja pApa prakRti che. ane aghAtI karmanI 101 ke 111 prakRti che, temAMthI 37 prakRti puNya prakRti che ane bAkInI pApa prakRti che. puNya prakRtithI jIva zAtA vede che, ane pApa prakRtithI jIva azAtA vede che. karma prakRti sattAmAM hoya tyAre 148 ke 158nI saMkhyA gaNAya che. uddIraNA mATe 122 prakRtinI gaNanA karavAmAM Ave che. te A rIteH nAmakarmanI 103 prakRtimAMthI 265
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 15 baMdhana prakRti ane pAMca saMghayaNane judA gaNavAnI jarUra rahetI nathI. zarIra hoya tene baMdhana hoya ja, eTale e 20 prakRti ochI thaI jAya. vaLI varNa, rasa, gaMdha tathA sparzane 20nI saMkhyAmAM na gaNatAM eka eka gaNavAthI te cAra ja rahe; ane 16 prakRti nIkaLI jAya. Ama 158 mAMthI 36 prakRti bAda karavAthI 122 rahe che. tethI karmanA udaya vakhate 122 prakRtino hisAba A pramANe karAya che jJAnAvaraNa-5, darzanAvaraNa-9, vedanIya-2, mohanIya-28, AyuSya-4, nAma-67, gotra-2, ane aMtarAya-5 maLI kula 122 prakRti thAya. baMdha vakhate darzanamohanI eka ja prakRti baMdhAya che, traNa nahi, tethI 120 prakRtinA baMdha thAya che. baMdhana mATe 42 prakRti puNyanI ane 82 prakRti pAponI gaNAya che. puNya prakRti - 42 pApa prakRti - 82 1 zAtA vedanIya 5 jJAnAvaraNa 2 gati nAma - deva, manuSya 9 darzanAvaraNa 1 jAti nAma - paMcendriya 26 mohanIya pa zarIra nAma - audArikAdi 5 aMtarAya 3 aMgopAMga nAma - audArikAdi 1 azAtA vedanIya 1 saMghayaNa nAma - vajaRSabhanArAca 2 gati nAma - tiryaMca, naraka 1 saMsthAna - samacaturasa 4 jAtinAma - 1 thI 4 indriya 4 varNagaMdha rasa sparzanAma 5 saMghayaNa nAma - RSabhanArAcathI chevaTuM 2 AnupUrvI nAma - deva, manuSya 5 saMsthAna nAma - narodhAdi 1 vihAyogati nAma 4 varNa, rasa, gaMdha, sparza nAma 7 pratyeka prakRti nAma - parAghAta Adi 2 AnupurvI nAma - naraka tiryaMca 10 trasa dazaka 1 azubha vihAyogati nAma 1 ucca gotra 1 pratyeka prakRti - upaghAta nAma 3 deva, tiryaca, manuSya Ayu 10 sthAvara dazaka 1 nIca gotra 1 narakAyu 42 82 266
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma prakRtibaMdha 120 kahI che, tyAM varNa, gaMdha, rasa, sparza eka ja vakhata gaNyA che, paNa te puNya tathA pApa baMne prakRtimAM AvatA hovAthI saravALo 124 thAya. varNAdi puNya ane pApa prakRti eka sAthe baMdhAtA na hovAthI 120 baMdha prakRti gaNavI te yogya jaNAya che. ahIM ApaNe joyuM te pramANe ghAtakarmanI sarva prakRti pApa prakRti ja che. kAraNa ke koI paNa mAtrAmAM e prakRti hoya to paNa te tenA pramANamAM AtmAnA guNano ghAta kare ja che. ghAtakarmanI 45 prakRtimAMthI 20 prakRti sarvaghAtI che, eTale ke prakRtino saMpUrNa kSaya thAya tyAre ja te guNa dekhAya. emAM kevaLajJAnAvaraNa (1), kevaLadarzanAvaraNa (1), nidrA (5), mithyAtva mohanIya (1) ane anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI tathA pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA ane lobha (12) e vIza sarvaghAtI che. A prakRtino saMpUrNa kSaya thAya tyAre ja ughADa thAya che. bAkInI 25 prakRti dezaghAtI che. eTale ke jema jema karmano kSaya thato jAya tema tema AtmAnA guNo khIlatA jAya. temAM mati, zruta, avadhi ane mana:paryava jJAnAvaraNa (4), cakSu, acakSu ane avadhi darzanAvaraNa (3), saMjvalana krodha, mAna, mAyA, lobha (4), nava nokaSAya (9) ane pAMca aMtarAya (5) no samAveza thAya che. A cAra prakAranAM ghAtI karmo vibhAvathI baMdhAya che. AtmA sivAyanA parapadArthamAM sukhabuddhi karavAthI, eTale ke emAM sukha raheluM che evA bhAva karavAthI jJAnAvaraNa baMdhAya che. sAcI samajaNathI virudhdhanA bhAva jJAnAvaraNano baMdha AtmA para karAve che. A sukhabuddhino tyAga karavAthI jJAnAvaraNanA baMdha kramathI ghaTatA jAya che. eTale ke tyAgano guNa keLavavAthI tathA samyakajJAna ane jJAnI mATe ahobhAva vadhAravAthI bAMdheluM jJAnAvaraNa chUTatuM jAya che. ane jIvanuM jJAna anukrame khIlatuM jAya che. amuka padArtha meLavavAmAM ane bhogavavAmAM sukha che, evI buddhi thavAthI te padArtha meLavavavA mATe jIva prayatna kare che. A prayatna karatAM karatAM eka thI cAra indriyavALA asaMjJI jIvonI hiMsA jANatAM ke ajANatAM jIva karato jAya che. A hiMsAthI jIva potAne ane anyane svarUpathI vimukha kare che, UMdhI dRSTinuM sevana kare che; 267
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pariNAme darzanAvaraNa karmanA pAzamAM phasAya che. thatI hiMsAthI te potAnA satya avabodha para AvaraNa svIkAre che. jo te tyAgabhAva keLavI ahiMsA vadhArato jAya to tene navuM darzanAvaraNa baMdhAtuM aTakatuM jAya che. sAthe sAthe samyaHjJAnI ane mahAmuni prati potAno ahobhAva vadhAravAthI, pUrva saMcita karma mATe pazcAtApa karavAthI, kSamA mAgavAthI baMdhAyeluM darzanAvaraNa karma tUTatuM jAya che. jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa ekabIjA sAthe saMkalita hovAthI samAna puruSArtha karatAM karatAM baMneno kSayopazama vadhato jAya che. parapadArthamAM sukha che, evI buddhi thatAM te sukharUpa lAgatA padArtho meLavavAno ane bhogavavAno moha jIvamAM pravarte che. te kAraNe te padArthomAM mArApaNuM tathA mamatA vedI te jIva potA para mohanuM AcchAdana karato rahe che. moha e karmano rAjA che, tenAM kAraNe moha uparAMta anya sarva karmanAM baMdha paNa jIva svIkArato rahe che. jIvamAM jyAre verAgyabhAva jAgRta thAya che tyAre te baMdhanathI chUTI zake che. verAgya eTale saMsAranA padArtho bhogavavAnI vRttimAM maMdatA. vairAgya be prakAre che: du:khagarbhita ane jJAnagarbhita. jIvane jyAre karmanAM kAraNe aneka vidha duHkhano humalo Ave che tyAre anya zAtAkArI saMjogonA bhogavaTAmAM rasa raheto nathI. Avo vairAgya ke nirveda te du:kha garbhita kahevAya che. Avo vairAga lAMbo samaya Takato nathI, kAraNa ke du:khanAM nimittathI chUTI zAtAnAM nimittamAM AvatAM ja te jIva pharIthI mohajALamAM phasAI pUrvavat karmabaMdha karato thaI jAya che. paraMtu te jIva satparuSa tathA uttama puruSanA saMsargathI du:khanA samayamAM meLavelA nirvedane zAtAnA samayamAM paNa gumAvato nathI; ane saMsAra kevaLa azAtAmaya che tevo nirNaya pAmI, zAtAnA samayamAM paNa Atmasukhane ja mahattva Ape che. Avo nirveda te jJAnagarbhita vairAgya che. jema jema sAcA jJAnagarbhita vairAgyanI vardhamAnatA thAya che, tema tema jIvano moha kSINa thato jAya che, ane te eka pachI eka guNasthAna caDato jAya che. sahuthI baLavAna ghAtakarma te aMtarAya karma che, jyAM jyAM jIva potAne ke anyane svarUpa vimukha kare che tyAM tyAM te jIva paramArthanI aMtarAya bAMdhe che ane aMtarAya 268
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma karmanA udayane kAraNe potAnAM jJAna, darzana ane cAritranI khIlavaNI karI zakato nathI. saMsAramAM anya jIvane sukhanA bhogavaTAmAM bAdhA kare che tyAre jIva saMsAranI aMtarAya bAMdhe che, ane potAne bhAvinA zAtAnA udayothI vaMcita kare che. Ama thavAmAM jIva jeTalA baLavAna kaSAya kare teTalI baLavAna aMtarAya bAMdhe che. A ja rIte jIva jyAre sadaiva, guru, zAstra ke dharma saMbaMdhI baLavAna kaSAya kare che tyAre te paramArthanI baLavAna aMtarAya bAMdhe che. A sahu aMtarAya baMdhAtI aTakAvavA mATe jIve sahu mATe zAtAbhAva vedavo, sahu kalyANa pAme e bhAvamAM ramavuM te khUba upakArI che. ane prabhunA zaraNe jaI, pUrvakRta sarva aMtarAyabaMdha mATe satata pazcAtApa karatA rahevAthI te aMtarAya kSINa thatI jAya che. prabhu mATe ahobhAva, pUjyabhAva Adi bhAvavAthI aMtarAya karma nAza pAmatuM jAya che. jJAnAvaraNano nAza karavA mATe jIve A guNo potAmAM khIlavavA jarUrI che. paramAM sukhabuddhino tyAga arthAt tyAga guNa. jo jIvamAM vairAgya khIle, nirveda vadhe to ja sukhabuddhi chUTatI jAya che. kSamAno guNa keLavavAthI, jatuM karavAnI bhAvanA vadhAravAthI vairAgya vadhe che ane svapara dayAno guNa keLavavAthI, jIvamAM jatuM karavAnI bhAvanA vadhatI jAya che. darzanAvaraNa karmano nAza karavA mATe kSamAbhAva sahuthI upakArI che. kSamAbhAva keLavavAthI, jatuM karatA javAthI hiMsA aTake che. hiMsAnI pravRtti vizeSa vizeSa sUkSmatAthI choDatA javAthI darzana guNa khIlato jAya che. svapara dayAnA bhAvanI khIlavaNIthI kSamA mUrtarUpa dhAraNa kare che. tyAga karavAnI, choDavAnI vRttimAM dayAbhAva pragaTa thAya che. (kSamAbhAvamAM sUkSmatA che, tathA tyAgabhAvamAM thoDI sthULatA samAyela che). vairAgya ke nirveda keLavavAthI, temAM saMsAranA bhogavaTAnI anicchA samAtI hovAthI tyAgabuddhi jAge che. mohanIyano kSaya karavA mATe sahuthI kAryakArI guNa vairAgya ke nirveda che. saMsArasukhanI anicchA jAgatAM, sAcA sukhane meLavavAnI tAlAvelIthI vairAgya 269
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jAge che. vairAgyanI pUrti mATe kSamAbhAva upakArI thAya che. bIjAnA doSa jovAnI bhAvanA ghaTatAM kSamAbhAva pragaTe che, ane vairAgya vadhato jAya che. thayelA doSa mATe zikSA karavAnA bhAvamAM akSamAM rahelI che. kSamAno guNa keLavavA mATe svapara dayA - kalyANabhAva khUba upakArI thAya che. kSamAbhAvamAM sUkSma tyAga ane anya sthULa tyAga upakAraka banI svapara dayA jagADe che. aMtarAya karmane toDavA mATe svapara dayAno guNa khUba madadagAra thAya che. icchita vastunI prAptimAM ke bhogavaTAmAM avarodha thAya te aMtarAya karma che. A aMtarAya bInazaratIpaNe prabhunAM zaraNe javAthI tUTe che. jIvamAM svadayA pragaTe tyAre kaSTothI chUTavA te prabhunAM zaraNe jAya che, dayA e sarvamAnya dharma che. dayAnA guNane vikasAvavA tyAga madade Ave che. je vastu aMtarAya kare che teno tyAga karatAM zIkhavAthI dayAguNa pragaTe che. jIvane saMsArathI choDAvavAnA bhAva e sUkSma dayA che, ane hiMsAdi pravRttino tyAga e sthULa dayA che. A guNa mATe vairAgya hitakArI thAya che. saMsArasukhanI icchAmAM maMdatA te vairAgya. saMsAranA tyAganI bhAvanA thatAM svadayA pragaTe, aMtarAyA jAya. emAM jatuM karavAnA bhAvathI kSamA Uge che. saMsArasukhanI anicchAnuM pariNAma kSamAmAM Ave che. A rIte cAra ghAtakarmono abhyAsa karatAM samajAya che ke dayA, tyAga, vairAgya ane kSamAbhAvanI khIlavaNIthI A karmo ghaTatAM jAya che. je guNa vizeSatAe khIle tenA AdhAre rahela ghAtakarma vadhAre jAya. jo cAre guNo vizeSatAe khIlavavAmAM Ave to sarvakarmakSaya karavo sulabha thaI jAya. A cAra ghAtakarmanA anusaMdhAnamAM anya guNo khIlavavAthI anya aghAtI karmo paNa alpa thatA jAya che. zAMtinA guNathI nAmakarma ThaMDu thAya che, samatAnA guNathI vedanIya zubha bane che ane satyano guNa khIlavavAthI gotra karma uttama rUpa dhAraNa kare che. jo A guNothI aghAtI karmone mahAt karatA javAmAM Ave to AyuSya karmane baMdhAvAno ja prasaMga Avato nathI. koI paNa udaya vakhate AtmA zAMtapariNAmI 27)
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ aSTakarma rahe to eka paNa azubha prakRti baMdhAtI nathI. samatAnA guNathI - dhIrajano guNa keLavatA javAthI vedanIya karma kalyANanA paramANuo ja svIkAratuM thaI jAya che, ane satyanA AdhAre AtmAno agurulaghu guNa pragaTa thaI gotrakarmathI chUTavAno rasto mokaLo thAya che. AtmAne zAMtapariNAmI rAkhavo eTale banatA prasaMgonA pratyAghAto AtmA para paDavA na devA. jyAM azAMti Ave tyAM aMtarAya UbhI thAya, ane e ghAtIkarma hovAthI baMdhana vadhe. A zAMtine nAmakarma sAthe saMbaMdha hovAthI zubhanAmakarma baMdhAya che. AtmAe samatA dhAraNa karavI eTale ArtadhyAna thavA na devuM. je udaya hoya tene sthira pariNAmathI vedavA, samatA dharavAthI zAtA vedanIya vadhe che, ane ghAtIkarma nirbaLa thatAM jAya che. je jema che tema svIkAravuM te satya. satyanA svIkArathI garva thato nathI, paNa namratA vadhe che. garva nIcagotra baMdhAve che, ane amada, agarva ucca gotra prati laI jAya che. sAthe sAthe ghAtI karmonuM nabaLApaNuM thatuM hovAthI chUTavAnA mArga vadhatA jAya che. karmonA baMdhana ane choDavA vizenI A sAdI bhASAnI samajaNa vize vicAraNA karavAthI jIvane ghaNo ghaNo lAbha thAya tema che. 271
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ paga mUkatA pApa che, jotAM jhera che, ane mAthe maraNa rahyuM che, e vicArI AjanA divasamAM praveza kara. jiMdagI TUMkI che ane jaMjALa lAMbI che; mATe jaMjALa TUMkI kara to sukharUpe jiMdagI lAMbI lAgaze. jene ghera A divasa kaleza vagarano, svacchatAthI, zaucatAthI, saMpathI, saMtoSathI, saumyatAthI, snehathI, sabhyatAthI, sukhathI jaze, tene ghera pavitratAno vAsa che. - zrImad rAjacaMdra puSpamALA. AMka 2.
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakaraNa 4 aDhAra pApasthAnaka caturgatirUpa A saMsAramAM paribhramaNa karatAM karatAM jIva pUrvamAM bAMdhelA karma bhogavIne nivRtta karato jAya che, paraMtu A karma bhogavatI vakhate vibhAva bhAvo karI navAM karmo bAMdhato paNa jAya che. Ama baMdhananI nivRtti, nivRttimAM baMdhana, e baMdhananI nivRtti ane vaLI navAM baMdhano evo sRSTikrama cAlyA ja kare che. ane je prakAranAM karmo hoya te pramANe jIva A saMsAramAM AmathI tema phaMgoLAyA ja kare che, temAM tene kyAMya paNa svataMtratA anubhavAtI nathI, te satata mukhyatAe azAtA ane gauNatAe zAtAnuM vedana karatAM karatAM kALa vyatIta karato rahe che. AvuM paribhramaNa karatAM karatAM jIva mukhyatAe ATha prakAranI karma prakRtinuM baMdhana, vedana ane nirjarana karato rahe che. tenI uttara prakRti 158 che. jIvanI zudhdha avasthAnA mukhya ATha guNo : anaMtajJAna, anaMtadarzana, avyAbAdha sukha, anaMta cAritra, akSaya sthiti, arUpIpaNuM, agurulaghupaNuM ane anaMtavIryane kuMThita karI saMsAramAM rakhaDAvanAra karmo anukrame A pramANe cheH jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, mohanIya, AyuSya, nAma, gotra ane aMtarAya karma. jJAnane pragaTa thatuM aTakAvanAra jJAnAvaraNa karma pAMca prakAre che: matijJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, mana:paryava jJAnAvaraNa ane kevaLa jJAnAvaraNa (5). darzana guNane AvaranAra darzanAvaraNa karma nava prakAre che: cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa, kevaLadarzanAvaraNa, nidrA, nidrA-nidrA, pracalA, pracalA-pracalA ane thiNaddhi e pAMca prakAranI uttarottara gADha thatI nidrA (9). bhautika zAtA ane azAtAmAM laI jaI AtmAnA avyAbAdha sukhane aTakAvanAra vedanIya karma 273
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha be prakAre cheH zAtA ane azAtA (2) saMsAranI AsaktimAM lapaTAvI jIvane muMjhavanA2 karma te mohanIya. tenA be mukhya bheda cheH darzanamoha ane cAritramoha. AtmAnA astitva ane nityatvanAM zraddhAnane Avare - gopave te darzanamoha. te traNa prakAre cheH mithyAtva mohanIya, mizra mohanIya ane samyaktva mohanIya (3) ane AtmAne tenA svarUpAnubhavathI vyuta karAve athavA to AtmasvarUpamAM sthira na thavA de te cAritramoha. cAritramohanAM mukhya cAra kaSAya krodha, mAna, mAyA, lobha che. te pratyekanAM cAra prakAra anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjvalana gaNatAM soLa bhAga thAya. A badhAne uddIpta karanAra, sahAya karanAra nava nokaSAya paNa cAritramohamAM Ave cheH hAsya, rati, arati, bhaya, zoka, jugupsA, puruSaveda, strIveda ane napuMsaka veda. Ama badhuM maLI cAritramohanI pacIsa prakRti thAya ane mohanIya karmanI aDhAvIza prakRti thAya (28) A cAre karmane AtmA sAthe sIdho saMbaMdha rahelo che. je karmanA udayathI jIva potAnA niyata bhavamAM jIvI zake, ane jyAre te karmodaya pUro thAya tyAre niyamA mRtyu pAme, evuM je karma te AyuSya. A karma jIvanI akSaya sthitine pragaTavA detuM nathI. A karma cAra prakAre cheH deva, naraka, tiryaMca ane manuSyanAM AyuSya. (4) je karmanAM prabhAvathI zarIranAM prakAra, jAti, gati Adi nirNita thAya che te nAmakarma tarIke oLakhAya che. ane te karmanI 93 ke 103 prakRti nIce pramANe kahevAya che - 4 5 5 3 5 gati nAmakarma - naraka, tiryaMca, deva tathA manuSya. jAti nAmakarma - ekeMdriya, beindriya, traNa indriya, cAra indriya, pAMca indriya. zarIra nAmakarma - audArika, vaikriya, AhAraka, tejasa ane kAryaNa. aMgopAMga nAmakarma - audArika, vaikriya, AhAraka. baMdhana nAmakarma - audArika, vaikriya, AhAraka, tejasa ane kArmaNa (koI apekSAe paMdara prakAranAM baMdhana gaNyAM che) 274
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka pa saMghAtana nAmakarma - karma pudgalone ekaThA karanAra audArika, vaikriya, AhAraka, tejasa ane kAryaNa saMghAtana karma. 6 saMghayaNa nAmakarma hADakAMnI racanAnAM cha prakAraH vajaRSabha nArAca, RSabha nArAca, nArAca, ardha nArAca, kIlikA, ane sevArta (chevaTuM). 6 saMsthAna nAmakarma - zarIra racanAnA prakAra samacaturasa, nyagodha parimaMDala, sAdi, kunja, vAmana ane huMDaka. 5 varNa nAmakarma - zarIranA raMga 5 prakAre: kRSNa, nIla, lAla, pILo ane zveta. gaMdha nAmakarma - surabhi tathA durabhi. rasa nAmakarma - tikta (kaDavo), kaTu (tIkho), kaSAyalo (turo), khATo tathA madhura. 8 sparza nAmakarma - guru, laghu, karkaza, mRdu, rukSa, snigdha, zIta, USNa. 4 AnupUrvI nAmakarma - narakAnupUrvI, devAnupUrvI, manuSyAnupUrvI, - tiryagAnupUvI. 2 vihAyogati nAmakarma - zubha vihAyogati ane azubha vihAyogati. 1 parAghAta nAmakarma - sAmA jIvane sadAya harAvanAra, pote jItanAra. 1 ucchazvAsa nAmakarma - zvAsozvAsa sahelAithI laI zakAya tevuM karma. 1 Atapa nAmakarma - pote zIta hovA chatAM sAmAne garamI Ape. 1 udyota nAmakarma - jIvanuM zarIra caMdra samAna zItaLa ajavALuM kare (Agiyo). 1 agurulaghu nAmakarma - samadhAraNa zarIra maLe. 1 tIrthakara nAmakarma - caturvidha saMghanI sthApanA karI tIrtha pravartAve. 1 nirmANa nAmakarma - sarva avayavone yathAyogya sthAne goThavAve. 1 upaghAta nAmakarma - potAnA avayavothI potAne pIDA kare. udA. rasoLI, coradAMta. 275
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha 10 trasadazaka nAmakarma - trasa, bAdara, paryApta, pratyeka, sthira, zubha, saubhAgya, susvara, Adeya ane yazakIrti nAmakarma. 10 sthAvaradazaka nAmakarma - sthAvara, sUma, aparyApta, sAdhAraNa, asthira, azubha, durbhAgya, dusvara, anAdeya ane apayaza nAmakarma. saMsAramAM vizeSatAe suvidhAo maLe, ucca phaLa maLe te uccagotra. tethI viparIta sthiti te nIcagotra. Ama gotra kama be prakAre che (2) te AtmAnA agurulaghu guNane haNe che. cetana AtmAnI anaMta zaktine kuMThita karanAra aMtarAya karma che. te dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya ane vIryaMtarAya ema pAMca prakAranuM che. (5) A AThe prakRtinI peTA prakRtino saravALo 148 ke 158 (baMdhananI pa ne badale 15 prakRti gaNIe to) thAya che. temAMthI 42 prakRti puNyaprakRti che ane 82 prakRti pApa prakRti che. ghAtakarmanI sarva prakRti pApa ke azubha prakRti che, kAraNa ke te AtmAnA guNono ghAta kare che. ane AtmA sAthe sIdho saMbaMdha dharAve che. aghAtI karmo dehanAM sAdhana dvArA AtmA sAthe saMbaMdha dharAve che, eTale ke saMsAranI bhogasAmagrI, sukhadu:kha, zarIranI zAtA azAtA saMbaMdhI kArya karanArAM te karmo che. te karmo jIve zarIramAM keTalA kALa mATe rahevuM, te zarIranuM baMdhAraNa, gati jAti Adi kevAM thavAM, ucca ke nIca kuLamAM utpanna thavuM tathA te badhAnA bhogavaTAmAM zAtA ke azAtA anubhavavI te A aghAtI karmo nakkI kare che. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane aMtarAya karmanI utkRSTa sthiti 30 kroDAkroDI sAgaropamanI che; mohanIya karmamAM darzanamohanI 70 kroDAkoDI sAgaropamanI ane cAritramohanI cAlIza kroDAkroDI sAgaropamanI utkRSTa sthiti che. A cAre karmanI jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. vedanIya karmanI utkRSTa sthiti 30 kroDAkroDI sAgaropamanI, nAmakarma tathA gotra karmanI utkRSTa sthiti 20 kroDAkroDI sAgaropamanI che. nArakI tathA devanI utkRSTa Ayusthiti 33 sAgaropamanI, manuSya ane tiryaMcanI 276
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka utkRSTa Ayusthiti traNa palyopamanI (bhogabhUminI apekSAe) tathA karmabhUmimAM eka karoDa pUrvanI hoya che. cAre ghAtI karmanI jaghanya sthiti eka aMtamuhUrtanI hoya che. sakaSAyIne vedanIya karmanI jaghanya sthiti bAra muhUrtanI, akaSAyIne be samayanI hoya che. nAma ane gotra karmanI jaghanya sthiti ATha ATha muhUrtanI ane AyuSyanI jaghanya sthiti aMtamuhUrtanI che. AThe prakAranAM karmabaMdha thavAnAM kAraNamAM mithyAtva, avirati, pramAda, kaSAya ane yoganI gaNanA thAya che. mithyAtvanA udayathI jIva atattvazradhdhAna kare che, tethI svaparano bheda te karI zakato nathI. mithyAtvanA kAraNathI jIvanuM samyakatva rokAya che. vItarAga prabhunI yathArtha vANIno vinAza karavAthI, tethI viruddha vANIno pracAra karavAthI, devadravyAdinuM bhakSaNa karavAthI, jinezvara, muni, caityAdino vinAza karavAthI, temanI niMdA karavAthI mithyAtva baMdhAya che. mithyAtvI jIvane bIjAM cAra kAraNo karmabaMdha thavA mATe satata hAjara hoya che. jyAM sudhI mithyAtva na jAya ke na dabAya tyAM sudhI bIjAM kAraNono nAza jIva karI zakato nathI. mithyAtvanA mukhya pAMca prakAra che. abhigRhita (pArakAnA upadezathI khoTA vicAra karI mithyAtva bAMdhavuM), anabhigRhita (vagara vicAre ulaTo mata bAMdhavAthI AvatuM), abhinivezika (mArI macaDI khoTA artha karavA, durAgrahathI svamatane vaLagI rahevuM, sAcA darzanano svIkAra na karavo), sAMzayika (mArgamAM zaMkAkuzaMkA karyA karavI), ane anAbhogika (mUDha dazAne vaza karI ajJAnamAM sabaDavuM). - mithyAtvano nAza thAya arthAtu kSAyika samakita thAya agara mithyAtva dabAya - te udayamAM na AvI zake evI sattA jIvane Ave jethI kSayopazama samakita thAya tyAre bAkInAM kAraNono nAza athavA maMda karavA jIva zaktimAna thAya che. jIvane jyAre samyakatvano udaya thAya che tyAre pote AcAramAM je je bhUla karato hoya tenI samajaNa AvavA mAMDe che. tenI samajaNane AdhAre te jIva bhUlothI chUTavA prayatnavAna thAya 277
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha che. thatA doSothI pAchA haThavuM te virati. doSanI samajaNa hoya ke na hoya, paNa pUrva upArjita karmanA jorane kAraNe ke ajJAnane kAraNe thatA doSa na aTakAvavA ke calAvI levA tenuM nAma avirati. aviratine kAraNe AtmAno cAritraguNa ghAta pAme che, udita thaI zakato nathI. cAritranI khAmIne kAraNe jIva anekavidha baMdha bAMdhato rahe che. avirati prabhujIe bAra prakAre varNavI che: mAnasika avirati 1, pAMca indriyono saMvara na karavo te pAMca, pAMca ekendriya ane trasa e chakAyanI hiMsAno saMvara na karavo te bIjA cha prakAra. A bAra prakAranI aviratino nAza karavA samyaktanA udayathI jIva puruSArtha kare che, ane krame krame saphaLa thato jAya che. amuka doSono saMvara tathA bAkInAno asaMvara thavo e pAMcamA dezavirati guNasthAnanI dazA che. jyAre jIva bAre prakAranI aviratino saMvara karavAmAM saphaLa thAya che tyAre te chaThThA sarvavirati guNasthAne Ave che. A sthaLe jIvano svachaMda prAyaH dabAyelo rahe che. te zrI prabhu ane gurunI AjJAnusAra sarvathA vartavA prayatna mAMDe che. jyAM sudhI avirati hoya tyAM sudhI indriyonA viSayo karmabaMdhanA hetu thAya che. saMyama AvatAM indriyonA viSayonI Asakti rokAI jAya che, ane karmabaMdhanI tIvratAmAM noMdhapAtra ghaTADo thAya che. sarvavirati guNasthAne jIva mukhyatAe svacchaMda nirodhathI varte che, paNa sUkSmatAe pramAdathI vartI karmabaMdha karato rahe che. AtmAne lAbhakArI kuzaLa kAryamAM Adarano abhAva ane kartavya akartavyanA bhAnamAM asAvadhAnI te pramAda. A pramAdane zrI prabhue pAMca prakAre bAhyathI varNavyo che: mada, viSaya, kaSAya, nidrA tathA vikathA. AnuM sUkSma rUpa te mana, vacana ke kAyAno alpa svachaMda. jIvane jyAM sudhI mithyAtvanuM jora rahe che tyAM sudhI pramAda ugarUpe rahe che, tenA gayA pachI aviratinA joramAM pramAda haLavo bane che, tyAre sarvaviratinA sAnidhyamAM pramAdanuM svarUpa ghaNuM alpa thaI jAya che. te vakhate jIva vizeSa udyamavaMta thaI amuka kALa mATe apramAdI banI svarUpamAM sthira thAya che. A sthAnane sAtamuM apramattasaMyata guNasthAna kahe che. te vadhumAM vadhu aMtamuhUrtakALa rahe che. te pachI jIva alpapramAdI thaI chaThThA guNasthAne UtarI Ave che. 278
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka mithyAtva, avirati ane pramAdane choDayA pachI ja jIva kaSAyano jaya karavA subhAgI thAya che. jIvane jyAM sudhI mithyAtvanuM jora hoya che tyAM sudhI kaSAyo tene anaMtAnubaMdhI prakArathI AvatA rahe che. mithyAtvanA nArA sAthe ja anaMtAnubaMdhI kaSAyono paNa aMta Ave che. pachIthI apratyAkhyAna kaSAyo tenuM jora ajamAvatA rahe che. dezavirati guNasthAne apratyAkhyAna kaSAyonuM jora narama thatuM jAya che, ane sarvaviratisthAne pratyAkhyAnI paNa narama banI sattAgata thAya che. apramatta guNasthAnathI saMjvalana narama thavA lAge che, ane kSapakazreNimAM sattAgata thayelA apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjvalana kaSAyo kSINa thatA jAya che. bAramA guNasthAne sarva ghAtakarmo kSaya pAmI AtmA teramA guNasthAne sarvavizuddhi dazAne meLave che. tyAre karmabaMdhanuM ekamAtra pAMcamuM kAraNa yoga ja sakriya rahe che. yoga eTale mana, vacana tathA kAyAnI pravRtti, AtmAnuM te traNe sAthenuM vArApharatI thatuM anusaMdhAna. yoga e AtmAno parispaMdanarUpa vIrya vepAra che. yoga paMdara prakAre varNavAyA che, 4 mananA, 4 vacananA ane sAta kAyAnA yoga che. manoyoga - satya manoyoga, asatya manoyoga, satyamRSA manoyoga ane asatyamRSA manoyoga. vacanayoga - satya vacanayoga, asatya vacanayoga, satyamRSA vacanayoga ane asatyamRSA vacanayoga. kAyayoga - audArika kAyayoga, audArika mizra kAyayoga, vaikriya kAyayoga, vaikriya mizra kAyayoga, AhAraka kAyayoga, AhAraka mizra kAyayoga ane kArpaNa kAyayoga. 1. asti jIva ityAdi sarvanuM hitaciMtavana te satyamanoyoga. 2. nAsti jIva ityAdi sarvanuM parane vipratAraNa buddhi te mRSA manoyoga. 3. te baMnenuM mizraNa kaMIka satya kaMIka asatya te satyamRSA manoyoga. 4. satya paNa nahi, asatya paNa nahi tevI vicAraNA te asatyamRSA manoyoga. 5. sarvanuM zubha icchatI vANI te satya vacanayoga. 6. paranuM azubha karatI vANI te asatya vacanayoga. 7. te baMnenuM mizraNa te satyamRSA vacanayoga. 8. satya paNa nahi, asatya paNa nahi tevAM vacana te asatyamRSA vacanayoga. 9. manuSya tathA tiryaMcano audArika kAyayoga. 10. manuSya tathA tiryaMcane upajatAM 279
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha eka samaya pachI, zarIra paryApti pUrI kare tyAM sudhI, kAmaNa zarIra sAthe mizrapaNuM te dArika mizra kAyayoga, tathA kevaLI samududhAte 2, 6, 7 mA samaye audArika mizra kAyayoga hoya che. 11. devatA, nArakI, labdhivaMta manuSya, paMcendriya tiryaMca ane vAyukAya ekeMdriyane vaikriya kAyayoga saMbhave che. 12. devatA nArakIne upajatAM kAmaNa sAthe vaikriyano yoga te vekriya mizra kAyayoga. manuSya ane tiryaMcane vikriyAraMbhakALe tathA chAMDavAnA kALe audArika zarIra sAthe vaikriya mizra kAyayoga. 13. cauda pUrvadhArI tathA mahAmuni AhAraka zarIra kare tyAre AhAraka kAyayoga. 14. tenA prAraMbhakALe tathA chAMDavAnA kALe audArika sAthe AhAraka mizra kAyayoga. 15. aSTakarmano je vikAra te kArpaNa kAyayoga. te jIvane aMtarAlagatie ane upajavAne pahele samaye tathA kevaLI samudyAtanA 3,4,5 samaye kArpaNa kAyayoga hoya che. ekeMdriya jIvane mAtra kAyayoga hoya che, be thI asaMjJIpaMcendriya jIvone kAyayoga tathA vacanayoga hoya che, ane sarva saMjJIpaMcendriya jIvone mana, vacana tathA kAya e traNe yoga hoya che. jIvane ekeMdriyapaNAmAM mAtra kAyayoga ja hoya che. tethI jIvanI yoganI zakti eTalI badhI avarAyelI hoya che ke te pugalaparamANuone karmarUpe nAnI saMkhyAmAM AkarSI zake che. mukhyatAe A jIvo pUrvasaMcita karmone maLelI eka indriya dvArA bhogavI bhogavIne nivRtta karato jAya che, ane tenAthI alpa saMkhyAmAM te navAM karma Azrave che. Ama thatuM hovAthI, yogya kALe jIva ekeMdriyapaNuM tyAgI be indriya meLavI, kAyayoga sAthe vacanayoga paNa meLave che. be yoga thatAM jIvanI grahaNazakti tathA nirjarA karavAnI zakti ghaNI vadhI jAya che. tema chatAM A sthitimAM paNa Azrava karatAM nirjarA sAmAnyapaNe vadhAre rahe che. pariNAme jIva traNa indriya meLavavA bhAgyazALI thAya che. jeTalI indriya vadhAre teTalA pramANamAM kAyayoga tathA vacanayoganI zakti vadhatI jAya che. Ama cAra indriya tathA asaMjJI paMcendriyapaNAmAM yogazakti vadhAre khIle che. tenA phaLarUpe jIva Azrava tathA nirjarA vizeSatAe karI zake che. tethI jIva jevAM jevAM nimittamAM Ave che tenI mAtrAnA pramANamAM tenI grahaNa tathA tyAganI 280
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka pravRtti cAlatI rahe che. jIva jo azubha nimittamAM AvI jAya to adhogati ane zubha nimittamAM AvI jAya to urdhvagati pAmato rahe che. AvI urdhvagatimAM jato jIva, akAma nirjarA karatAM karatAM karmanI sthiti maryAdita kare che tyAre tene saMjJA arthAt manoyoga maLe che. manoyoga AvatAM jIvanuM parataMtrapaNuM chUTI svataMtrapaNuM Ave che, ane tenAmAM potAne kalyANakArI zuM che ane akalyANakArI zuM che teno viveka karavA te sadbhAgI thaI zake che. saMjJI paMcendriyapaNAnI cAre gatimAM sauthI vadhu saMjJAnI khIlavaNI manuSyane ja hoya che, eTale ke manuSyamAM sauthI vizeSa sArAsAra viveka pragaTe che. Ama jIvane vIryano sauthI vizeSa ughADa manuSya gatimAM hoya che. saMjJIpaNAmAM asaMjJI karatAM vIrya ghaNuM vizeSa hovAthI pratyeka jIvane karmane nivRtta karavAnI tathA grahaNa karavAnI zakti asaMkhyagaNI thaI jAya che ane je prakArano te jIvano manoyoga hoya te prakAre tenI urdhvagati ke adhogati thAya che. A vIryane vizeSatAe khIlavavAmAM tathA sanmArge vAparavAmAM mukhyatAe puruSo ane baLavAna vIryavAna jJAnIpuruSono phALo ghaNo moTo hoya che. saMjJIpaNAmAM jIva dhAre to yogane sanmArge pravartAvI karmakSaya pAme ane nahitara ekeMdriyapaNA sudhInI adhogati paNa pAme. jIvanI yogazakti jema jema vadhatI jAya tema tema te karmalikone moTA ne moTA pramANamAM grahaNa karato jAya che. saMjJI jIva potAnA svataMtra zubhAzubha bhAva anusAra zubhAzubha karmanA jaththAne moTA pramANamAM AkarSe che. AkarSAyelo karma paramANuno jaththo ekeMdriyathI zarU karI sarva chadmastha jIvomAM sAta ke ATha prakRtimAM vaheMcAI jAya che, AyuSyano baMdha thAya tyAre aMtamuhUrta kALa mATe karma ATha prakRtimAM vaheMcAya che, ane te sivAya satata sAta prakRtimAM tenuM vibhAgIkaraNa thatuM rahe che. sAmAnyapaNe asaMjJIpaNAmAM Azrava karatAM nirjarA vadhAre thatI hoya tyAre jIva indriya prAptimAM AgaLa vadhe che, ane jyAre tene Azrava karatAM nirjarA ochI thatI hoya che tyAre te nIce utaratAM eka pachI eka indriya gumAvato jAya che. Ama thavAno AdhAra jIvanAM aMtaraMga pariNAma upara rahelo che, jenuM nimitte zubhAzubha saMjJI paMcendriya jIva hoya che. paNa saMjJIpaNAmAM jIva nimittAdhIna thavuM ke nahi te bAbata svataMtra 281
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bane che. tene sArAsAra viveka sAthe vizeSa vIryanI bheTa maLI hovAthI potAnI icchA anusAra zubha ke azubhabhAvamAM te sthira thaI zake che. Ama hovAthI jIva paryApta saMjJI paMcendriya avasthAmAM karma paramANuono sauthI vizeSa jaththo AkarSI zake che. vaLI, jema jema tenI Atmavizuddhi vadhatI jAya che tema tema yogazakti vadhatI jatI hovAthI, karmaparamANuno jaththo paNa moTo thato jAya che. jIva kyAM ane kevAM karma paramANune kevI rIte AkarSe che tenI samajaNa upakArI che. jIva je sajAtIya pudgala paramANu grahaNa kare che, te pugalanA samUhane "vargaNA' kahevAmAM Ave che. AvI vargaNA A jagatamAM ATha prakAre pravarte che - audArika, vaikriya, AhAraka, tejasa, bhASA, zvAsozvAsa, mana ane kAzmaNa vargaNA. AmAM dArika vargaNA sahuthI sthULa hoya che, ane kramathI sUkSma sUkSma thatAM kAmaNa vargaNA sahuthI sUkSma hoya che. eTale ke tenI avagAhanA (rahevAnI jagyA) kramathI ghaTatI jAya che. audArika vargaNAnAM anaMta paramANu jeTalI jagyA roke tenAM karatAM manovargaNAnAM anaMta paramANuno jaththo ghaNI ochI jagyA roke che. A sarvanAM grahaNanuM gaNita nIce pramANe che. A jagatamAM ATha prakAranAM paramANu eka eka pugala paramANu rUpe hoya tevAM anaMtAnaMta paramANu pravarte che. te ja rIte eka ja jAtinAM be be paramANu joDAyelAM hoya tevA drayaNuka paramANu paNa anaMtAnaMta che. temaja traNa traNa sajAtIya paramANunA skaMdha paNa A jagatamAM anaMtAnaMta che. A rIte eka eka paramANu vadhAratA jaI, saMkhyAta paramANunA sajAtIya skaMdhanI sajAtIya vargarUpa saMkhyAtI vargaNA che, asaMkhya pradezI (paramANu) skaMdhanI asaMkhyAta vargaNA rahelI che, anaMta pradezI (paramANu) skaMdhanI anaMta vargaNA ane anaMtAnaMta pradeza skaMdhanI anaMtAnaMta vargaNA che. sajAtIya pudgalano samUha te vargaNA che. A sarva aNumayapaNe sthULa hovAthI jIvane grahaNa karavAmAM kAma AvatI na hovAthI te agrahaNayogya che. A sarvane ullaMghIne, abhavyathI anaMtaguNe ane siddhane anaMtamA bhAge, eTalA paramANue niSpanna aMdha te audArikapaNe grahaNayogya vargaNA thAya che. sthULa skaMdhavaDe niSpanna te audArika zarIra. tenI vargaNA te sajAtIya pudgalano samUha, e dArika zarIranI jaghanya vargaNA thaI. te pachI eka eka paramANunI vRddhie 282
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka madhyama grahaNayogya vargaNA tyAM sudhI gaNAya ke jemAM eka paramANu vadhatAM te utkRSTa vargaNA thAya. A utkRSTa vargaNAmAM eka paramANunI vRddhi thatAM te vargaNA audArikane agrahaNa yogya jaghanya vargaNA thAya che. A pramANe audArika grahaNayogya ane agrahaNayogya vargaNAnI mAphaka vaikriya zarIranI paNa grahaNayogya ane agrahaNa yogya vargaNA hoya che. tenI samaja A rIte laI zakAya. audArika utkRSTa grahaNa yogya vargaNAmAM eka paramANu adhika thatAM te bahu aNue niSpanna ane sUkSma pariNAma thavAthI audArikane grahaNayogya rahetI nathI, sAthe sAthe vaikriyane grahaNa mATe te saMkhyA alpa bane, tathA, vaikriya zarIra mATe te paramANuo sthULa hovAthI te agrahaNayogya vargaNA thAya che. sAthe sAthe be, traNa, cAra yAvatuM anaMta paramANuonI vRddhi sudhI te vargaNAo vaikriya zarIra mATe agrahaNayogya vargaNA bane che. tyAra pachI eka aNunI vRddhithI jaghanya vaikriya grahaNayogya vargaNA thAya che. Ama be, traNa, cAra yAvata anaMta sUkSma paramANuonI vRddhi sudhI te vargaNAo vaikriya zarIra mATe grahaNayogya thAya che, temAM eka paramANu vadhatAM te vargaNAo vaikriya tathA AhAraka bane zarIra mATe agrahaNayogya bane che, kemake te vargaNAo vaikriya zarIra mATe bahu tathA sUkSma pariNAmI thAya, ane AhAraka zarIra mATe te stoka (alpa) aNu ane dhULa pariNAmI thAya. te vargaNAmAM be, traNa cAra, pAMca yAvatu anaMta paramANu sudhInI vRddhi vANI vargaNA AhAraka zarIra mATe agrAhya rahe che. te pachInI eka paramANunI vRddhie te vargaNA jaghanya AhAraka grahaNayogya vargaNA thAya. Ama AThenI grahaNayogya vargaNAnI vacce agrahaNayogya vargaNA rahelI hoya che. ane te pratyekanAM paramANuo kramathI sUkSma ane sUkSma thatAM jAya che. A AThenI avagAhanA - kSetravyApti eka ekathI ochI ane nAnI thatI jAya che. pugala dravyamAM jema samuha moTo thato jAya tema pariNAma sUma thatAM jAya che. eTale ke jhAjhA paramANuo hovA chatAM kSetraphalaka sUma thatuM jAya che. A pramANe audArika, vaikriya, AhAraka, tejasa, bhASA, zvAsozvAsa, mana ane kArpaNa vargaNA eka ekathI sUkSma thatI jAya che, ane pratyekanI vacce jIvane agrahaNayogya evI vargaNAo rahelI hoya che. A sahumAM kAmaNa vargaNA sahuthI sUkSma hoya che. 283
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha potAne vartatA kaSAyane kAraNe je kAzmaNa vargaNA AtmA prati kheMcAya che temAMnI keTalIka vargaNA jJAnAvaraNa rUpe, keTalIka darzanAvaraNa rUpe ane anya bAkInA sarva ghAtI aghAtI karma rUpe pariNAme che. dareka prakAranAM karmanI potapotAnI saMkhyA nizcita hoya che. A rIte yoganA kAraNathI karmanI prakRti nakkI thAya che. yoga sAthenA joDANathI AtmapradezonuM je parispaMdana thAya che tenA AdhAre skaMdhonI saMkhyA nizcita thAya che. AkarSAyelA skaMdhonA amuka skaMdho mohanIya rUpe, amuka jJAnAvaraNa rUpe Adi sAta prakRti rUpe ane AyuSyanA baMdha vakhate ATha prakRtimAM AkarSAyelA skaMdho vaheMcAI jAya che. je prakRtinA bhAge je jaththo Ave che te teno pradezabaMdha gaNAya che. pradezabaMdha judI judI rIte samajAvAya che. yoganA nimittathI je karmavargaNA AkarSAya che te vargaNAnA samuhane pradezabaMdha kahe che. karmavargaNAnI pariNAma pAmavAnI hakIkatane pradezabaMdha kahe che. mAtra karmadaLanuM grahaNa te pradezabaMdha, sthiti ke rasanI apekSA vinA karma vargaNAnAM daLiyAM rahaNa thAya te karmavargaNAnAM daLiyAMno jaththo, tenI saMkhyAne pradezabaMdha sAthe saMbaMdha che. amuka sarakhI saMkhyAnA kaMdhavALA pudgala paramANune AkarSavA tene pradezabaMdha kahevAya che. A apekSAe mohanIya karmanAM paramANuo vividha saMkhyAnA skaMdhavALA rahetA hovAthI, judI judI saMkhyAnAM paramANuothI mohanIyanA skaMdho banelA hovAthI tene pradezabaMdha nathI ema kahevAmAM Ave che. "mohanIyane pradezabaMdha nathI, tethI eka sAthe bhogavI zakAya che. mohanIya karma manathI jitAya, paNa vedanIya karma manathI jitAya nahi. tIrthakarAdine paNa vedavuM paDe. ne bIjAnAM jevuM vasamuM paNa lAge." - zrI. rA. vacanAmRta jema tenI AvaNI, vega AvavAmAM jabbara che, tema te jaladIthI khasI zake che. mohanIya karmano tIvrabaMdha hoya che, to paNa tene pradezabaMdha na hovAthI tarata khapAvI zakAya che. - vyAkhyAnasAra pR. 7pa8 284
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka je anaMta paramANuo karma rUpe grahaNa thAya temAMthI aSTavidha baMdhakane sauthI ochA paramANuo AyukarmamAM jAya. nAma ane gotra karmamAM tethI adhika bhAga Ave. aMtarAya, jJAnAvaraNa ane darzanAvaraNa karmane vize tenAthI paNa adhika bhAga Ave. mohanIya karmane vize tethI paNa adhika paramANuo Ave kAraNa ke tenI sthiti adhika che. vedanIya karmane vize sarvathI adhika paramANuo hoya che. vedanIyamAM karmanAM thoDAM daLathI anubhava thato nathI. vedanIya sivAyanAM karmomAM adhikI ochI sthiti anusAra skaMdhono adhika hIna bhAga Ave che. potapotAnI mULa prakRtirUpa jAti vaDe je dalika prApta thAya, teno anaMtamo bhAga tenI sarvaghAtI prakRtirUpe Ave. jJAnAvaraNa karmano anaMtamo bhAga kevaLajJAnAvaraNa rUpe pariName, darzanAvaraNano anaMtamo bhAga kevaLadarzanAvaraNa rUpe, ane nidrApaMcakane bhAge Ave. mohanIyano anaMtamo bhAga mithyAtva ane bAra kaSAyane bhAge Ave. sarva karma pudgalomAM anaMtamo bhAga ja sarvaghAtI rasavaMta hoya, ane zeSa anukrame hIna hInatara hoya, sarvaghAtI sivAyanAM karma daLiyAM rahyAM te dezaghAtI ane aghAtI prakRtimAM vaheMcAI jAya che. karma pudgalanAM prakAra ane saMkhyA nakkI karavAmAM mukhyatAe manoyoga ane vacanayoga bhAga bhajave che. jema jema vIrya khIle, tema tema vizeSa karmano jaththo AtmAnA pradezo tarapha kheMcAya che. temAM manoyoga tathA vacanayoga jeTalA zuddha ane zubha thatA jAya teTalA vizeSa zubha ane UMcA prakAranAM pudgala paramANuo AtmA tarapha kheMcAya che. jyAre jyAre A yogo azuddha tathA azubha ne asatya thAya tyAre tyAre azubha ane nabaLAM prakAranAM paramANuo AtmA tarapha AkarSAya che. je prakAranAM zubhAzubha paramANuo AtmAne cITake te prakAranA bhAvinA zubhAzubha udayo nakkI thAya che. karmanAM pugala paramANune kheMcavAnuM kAma jema yoga kare che ane tenAthI karmanI prakRti tathA pradezabaMdha nakkI thAya che, tema te karma paramANuo keTalA pramANamAM tIvratA Apaze ane te keTalA kALa sudhI raheze tenuM niyaMtraNa kaSAyane AdhAre thAya che, eTale ke kaSAyanA taratamapaNA anusAra karmanI sthiti ane rasa nakkI thAya che. 285.
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha krodha, mAna, mAyA ane lobharUpa kaSAyanuM jeTaluM tIvrapaNuM hoya, teTalA lAMbA gALAno karmabaMdha jIvane thAya. sAthe sAthe te kaSAya konA prati che, satsaMvAdi ke sAmAnya janAdi prati tenA AdhAre paNa teno prakAra tathA tIvratA nakkI thAya che. jIvane jo anaMtAnubaMdhI kaSAya udayamAM hoya to navo baMdha anaMtAnubaMdhIno paDe che, apratyAkhyAna kaSAya udayamAM hoya to navo baMdha apratyAkhyAnIno paDe che, e ja rIte udayAnusAra pratyAkhyAnI tathA saMjvalana kaSAyanA navA baMdha jIvane thAya che. A kaSAyanI tIvratA tathA te keTalA kALa mATe udayamAM rahe che tenA anusaMdhAnamAM jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa tathA aMtarAya karmanA baMdhanA anubhAga tathA sthiti nakkI thAya che. jeTalI mAtrAmAM A kaSAya sAthe jIvanuM ekarUpapaNuM thAya che teTalI mAtrAmAM teno rasa - anubhAga baMdhAya che. jo jIvane kaSAya sAthe sAmAnya prakAranuM tadrupapaNuM hoya to sAmAnya rasabaMdha thAya, ane tIvratAvALuM tadrupapaNuM hoya to tIvra rasabaMdha thAya. AthI to anaMtAnubaMdhI kaSAya sAthe sAmAnya rasabaMdha hoI zake che ane saMjvalana kaSAya sAthe tIvra rasa paNa saMbhavI zake che. rasanI taratamatA A pramANe vicArI zakAya, zeraDIno madhura rasa ke lImaDAno kaDavo rasa je sahajatAe zeraDI ke lImaDAmAMthI nIkaLe teTalo ja laie, to te rasa ekaThANiyo rasa kahevAya. te rasane ukALIne aDadho rahe teTalo ghaTTa karIe to te beThANiyo rasa kahevAya. A rasane vadhAre ukALIne trIjA bhAgano karI nAkhIe to te traNaThANiyo rasa thAya ane jo cothA bhAga jeTalo ja rahevA daie to te coThANiyo rasa thai jAya. zubha pravRtio mATe zeraDInuM dRSTAMta ane azubha pravRtio mATe lImaDAnA kaDavA rasanuM dRSTAMta apAya che. rasanA saghanapaNAnI mAtrA te rasabaMdha. ane te keTalA samaya mATe rahe tenuM mApa te sthitibaMdha. karmanI sthiti tathA rasanI mAtrA, keTalI che teno AdhAra kaSAyanI ugratA keTalo kALa rahe che tenI sAthe ane kaSAya sAthe jIvanuM ekarUpapaNuM keTaluM che tenI sAthe anukrame rahe che. jyAre utkRSTa kaSAya utkRSTa ekarUpatA sAthe lAMbA gALA mATe vecavAmAM Ave che tyAre jIvane karmanI utkRSTa sthitino ane tIvra rasa bhogavavo paDe evo karmabaMdha thAya che. vaLI, jyAre atyaMta maMda kaSAya jaghanya ekarUpatA sAthe vedavAmAM 286
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka Ave tyAre jaghanya sthitino sAdhAraNa baMdha paDe che. paraMtu kaSAyarahita sthitimAM nirasapaNe mAtra yoganA kAraNe karmanA jaththAne AtmA svIkAre che tyAre tene mAtra be ja samayano baMdha paDe che. pahelA samaye baMdhAya, bIjA samaye vedAya, trIjA samaye nirjarI jAya. vaLI, kaSAya na hovAnA kAraNe ghAtI karmanI prakRtinA baMdha AtmAne paDatA nathI, ane aghAtInI mAtra zAtA vedanIya prakRtino ja baMdha paDe che, je bIjA ja samaye bhogavAI jAya che. Ama sahuthI baLavAna satyayoga hovAthI zrI kevaLI bhagavaMtane karma paramANuno je sahuthI moTo jaththo Ave che te zAtA vedanIyarUpe pariNamI nirjarI jAya che. jo jIvamAM kaSAyanuM astitva hoya to tene eka sAthe cAra ghAtI ane traNa aghAtI prakRtinAM baMdha paDe che, ane AyuSyabaMdha vakhate ATha prakRti baMdhAya che. te mULa prakRtinA peTAbhedomAM koinA baMdha paDe, koinA baMdha na paDe, teno AdhAra jIvanI dazA para che, paraMtu mULa prakRtinA baMdha to thayA ja kare che. A rIte jIvane kevaLajJAnanI prApti pahelAM sAta ke ATha mULaprakRtinA baMdha satata thAya ja che. tenI utkRSTatA ane kALane ochA karatAM karatAM kSINa karavA mATe zrI prabhue je sAdhano ane mArga dAkhavela che, te mokSamArga tarIke prasidhdha che. AnAthI virudhdha je je pravRtti karavAthI karmabaMdhanI sthiti tathA rasa ghaTTa thatAM jAya, te te pravRttine pApasthAnaka tarIke zrI prabhue oLakhAvela che. A AThe karmano samagrapaNe vicAra karI, tenAthI mukta thavA mATe je je karavA yogya che te AdaravA jevuM che, AnA ArAdhana mATe, je je sthAnamAM javAthI jIvanA kaSAyonI tIvratA ane ekarUpapaNuM vadhe che te te pApasthAnakone tyAgavA yogya kahyA che. je kAryathI pApabaMdha vadhe te pApasthAnaka gaNAya. zAstromAM zrI prabhu dvArA AvA aDhAra pApaDAno varNavyA che. A aDhAra pApasthAna A pramANe cheH hiMsA, asatya (mRSA), corI, maithuna, parigraha. krodha, mAna, mAyA, lobha. rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna, paizunya, paraMparivAda. rati, arati, mAyAmRSAvAda, mithyAdarzana zalya. 287
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha cAra ghAtIkarmomAM jyAM sudhI mohanIya karmanuM astitva che tyAM sudhI bAkInAM traNa karmo satata baMdhAyA ja kare che, ane mohanIya karma AtmAnA cAritra guNane mUrchita athavA vikaLa karI tene muMjhavyA ja kare che. pariNAme te guNane avaguNa mAnI ane avaguNane guNa samajI viparIta vartana karI, tenI taratamatAnA AdhAre navAM sthiti tathA rasa sAthenAM karmabaMdha karato rahe che. AvI mUrchA tathA vikaLatAne kA2Ne teno jJAnaguNa (sAcI samajaNa) avarAya che. AthI te duHkhane sukha tathA sukhane duHkha samajI bese che. saMsArI zAtAne sukha ane zAzvata sukhane gauNa mAnavAnI bhUla karI jJAnAvaraNa vadhAre che. A viparIta samajaNa tenA darzana - dRSTine paDaLa ApI darzanAvaraNa karmamAM kheMcI jAya che. Ama mohanIya karma AtmAnA be mukhya ane uttama guNone chAvarI daI zaktine ati maryAdita karI nAkhe che. Ama be mukhya guNa avarAI javAthI jIva potAnAM anaMtavIryanA bhogavaTAmAM avarodha vadhArato jAya che. vIrya jeTalA vizeSa pramANamAM rokAya teTalI nirbaLatA AtmAmAM praveze che. ane traNa ghAtI karmone toDavAnI asamarthatA rUpa aMtarAya karma baLavAna thatuM jAya che. jyAM sudhI zrI prabhu ane satpuruSanAM zaraNamAM jaI aMtarAya karma toDavAmAM AvatuM nathI, tyAM sudhI tenAM jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ke moha kSINa thatAM nathI. Ama karma toDavAnI apekSAe aMtarAya karma ghaNuM ghaNuM baLavAna che. paNa prabhukRpAthI teno kSaya jaladIthI thaI zake che e apekSAe, ane jo moha karavAmAM na Ave to aMtarAya baMdhAya nahi, e apekSAe paNa mohanIya karmane aMtarAya karma karatAM vizeSa zaktizALI gaNyuM che. te karmanI sthitinI utkRSTatAe vicArIe to aMtarAya karma jIva 30 kroDAkroDI sAgaropamanuM bAMdhe che, tyAre mohanIya 70 kroDAkroDI sAgaropamanuM baMdhAya che. A apekSAe paNa mohanIya karmanI baLavattaratA jovA maLe che. jIva cAre ghAtIkarma eka sAthe bAMdhato rahe che, koI ekanI mukhyatA ane bAkInAM traNa karmanI gauNatA rahe che, paraMtu eka karma baMdhAya ane bAkInAM traNa sadaMtara na baMdhAya evuM kyAreya paNa banatuM nathI. A cAra ghAtIkarmanI sAthosAtha jIvanA kaSAya tathA yoganI tIvratA tathA maMdatAnA AdhAre traNa aghAtI karmo nAma, gotra ane 288
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka vedanIya paNa baMdhAtAM ja rahe che. paNa tenI peTA prakRtiomAM amuka baMdhAya ane amuka baMdhAtI nathI. mAtra AyuSya karma ja evuM che ke te jIvanamAM eka ja vAra ane te paNa aMtamuhUrta kALamAM ja jIva bAMdhe che. A badhAno vicAra karatAM spaSTa samajAya che ke jo mohanIya karma bAMdhavAmAM Ave to ja bAkInI cha ke sAta prakRti baMdhAya che. vaLI mohanIya karmanA kaSAyonI tIvratA hoya to bAkInI azubha pravRtio vizeSatAe baMdhAya che ane kaSAyonI maMdatA hoya to zubha prakRtio bahulatAe baMdhAya che. A badhI karma prakRtiono jIvanAM kalyANanI apekSAe zrI prabhue ane te anusarIne satparuSoe UMDANathI vicAra karI, kaI kaI pravRtti karavAthI jIvane tIvra azubhakarmano baMdha paDe che, kaI kaI pravRtti karavAthI maMdatAe azubhakarmano baMdha paDe che, ane kevo kevo puruSArtha karavAthI jIva saMpUrNa rIte karmathI mukta thaI mokSanAM sukhane mANI zake che. A sarvano samagrapaNe vicAra vinimaya eTale aDhAra pApasthAnakanI vicAraNA. A sthAnonI vicAraNA karatI vakhate mukhyatAe ghAtI karmono abhyAsa thayo che ane gauNatAe aghAtI karmono abhyAsa thayo che; kAraNa ke jo ghAtakarma baMdhAtA aTake, ane temAM paNa mohanIyanA baMdha thatA aTake to ApoApa aghAtI karmono cheda thato jAya che. - pApasthAnaka eTale evA prakAranI azubha kaSAyI pravRtti ke jenA phaLarUpe ghAtakarmo baLavAnapaNe baMdhAya che, te pravRtti jIvane zAtAnA sthAnakothI vimukha kare che ane azAtAnA udayamAM satata rahevA mATe jIvane majabUra kare che. AvI pravRtti ane AvA sthAnonuM sevana jIva samajapUrvaka tyAge, potAnI vikaLatAne samAve, to jIva ghAtakarmanI cuMgAlamAMthI chUTakAro meLavI zake che. A vikaLatAthI chUTavA satsaMva, saguru ane sadharmanA Azraye rahI samyak puruSArtha karavA jevo bIjo koI uttama mArga nathI, satsaMga ane sadharmanA pAlana karavA jevuM bIjuM koI uttama sAdhana nathI evo abhiprAya sarva mahApuruSoe potAnA anubhavane AdhAre vyakta karyo che. AtmAnA jJAna, darzana Adi mukhya cAra guNone AvaranAra cAra ghAtI karmanAM nivAraNa mATe zrI prabhue je upAya sUcavyA che te vicAraNIya che. darzana eTale pAMca 289
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha indriya tathA mananA sAdhanathI thato dravyano pahelA samayano sAmAnya avabodha. koI paNa padArthanI pahelA samayanI prAthamika oLakhANa ke samajaNane darzana kahevAmAM Ave che. te padArthanI anya samayathI vizeSa samajaNa pAmI jJAnasvarUpa ApavuM te jJAna kahevAya che. e parathI ApaNe tAravaNI kADhI zakIe ke jo pahelA samayanI samajaNa (darzana) khoTI ke asatya hoya to te pachInI tenI vizeSa samajaNa sAcI AvI zake nahi. jo darzana satya hoya to ja jJAna satya hoI zake. AthI karmothI chUTavAno upAya karatI vakhate zrI prabhue darzanane zudhdha karavA samajAvyuM che. jJAna tathA darzana baMne ekabIjA sAthe saMkaLAyelA hovAthI teno vicAra sAthe karavo ghaTe che. AtmA sivAyanA sarva prakAranA padArtho meLavavAmAM tathA bhogavavAmAM sukha raheluM che evI mAnyatAvALI sukhabuddhi karavAthI jIvanuM jJAnanuM AvaraNa baMdhAya che. je padArtha potAno nathI, te padArtha vize pahelA samayanI jANakArI azudhdha hovAthI tenA pachInA samayamAM e jANakArInI vizeSatA karatI vakhate temAM sukhAbhAsa thato hovAthI - azudhdha jJAna thatuM hovAthI jIvane tat saMbaMdhI jJAnAvaraNa baMdhAya che. azudhdha darzana jJAnane azudhdha kare che. vaLI, parapadArthanA bhogavaTAmAM sukha jaNAtuM hovAthI te padArtho meLavavAnI, bhogavavAnI icchA pUrI karavA mATe je pravRtti jIva kare che te karavAmAM eka thI cAra indriya jIvonI hiMsA jANatAM ajANatAM kare che. pariNAme jIva jJAnAvaraNa karmanA anusaMdhAnamAM darzanAvaraNa karma paNa bAMdhato jAya che. Ama AtmAnA be mukhya guNo jJAna tathA darzana avarAya che. Avarita thavAmAM pahelAM jJAnaguNa ane pachI darzana guNa Avato hovAthI jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karmanA kramathI A AvaraNa oLakhAya che. paraMtu AvaraNa na thavA devA mATe samajI zakAya tema che ke darzana vizudhdha thAya to jJAnanuM AvaraNa haLavuM karavuM saheluM bane. A hetue zrI prabhue samajAvyuM che ke hiMsAthI chUTI darzana zudhdha karavAno puruSArtha karavAmAM Ave to te te padArtho para che te samajaNathI tenA mATenI sukhabuddhi choDavAmAM jIva saphaLa thato jAya. Ama sukhabuddhi je asatya che - mRSA che eno tyAga karavA tarapha jIva vaLI zake. 290
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka je padArtha potAno nathI, tene potAno mAnI jIva grahaNa kare to te padArthanA mAlikane padArthathI vimukha karyo kahevAya, eTale ke padArtha ane tenA mAlika vaccenuM aMtara padArtha grahaNa karanAra jIva vadhAre che. A rIte mAlika tathA padArtha vaccenuM aMtara vadhAravuM, athavA aMtara vadhAravAnuM nimitta ApavuM te aMtarAya karma che. aMtarAya karmanA prabhAvathI jIva potAne jarUrI padArthothI vimukha thAya che, ane sauthI vizeSa potAnA svarUpanI jANakArIthI ajANa banI jAya che. jIva jema jema sthULatAthI zarU karI sUkSmatAvALI paravastu, pUchayA vagara ke pUchIne grahaNa kare tema tema te svIkAra dhULa ke sUma prakAranI corImAM samAveza pAme che. je potAnuM nathI tevA sthaLa padArtho grahavA te AtmadaSTie sthaLa corI che, ane karmanAM sUma ke sUphamAtisUma pudgala paramANuo grahaNa karavA te sUkSma corI che. AvI corI karatAM jIva jema jema aTakato jAya che tema tema tene aMtarAya baMdhAtI ghaTatI jAya che. ApaNe jANIe chIe te pramANe AtmAne padArthono mUcchabhAva karAve, Asakti karAvI muMjhave te mohanIya karma. mohanIyanA be prakAra che: darzanamoha ane cAritramoha. AtmAnI parapadArtho mATenI mUrchA ke Asakti eTalI joradAra hoya ke jethI jIva AtmAnAM astitva, nityatva Adi bAbatamAM azraddhAna seve, pote potAno ja nakAra karI pudgalanA mohapAzamAM baLavAnapaNe pravarte. A sthiti mithyAtvInI-darzanamohanI che. jyAM sudhI mithyAtva baLavAna hoya tyAM sudhI jIva sanmArgamAM pravartI zakato nathI. akAma nirjarA karatAM karatAM ane satpaSanA Azraye zubha pariNati karatAM karatAM jIvane mithyAtvanI sthiti pAMca kroDAkroDI sAgaropama jeTalI nAnI thAya che tyAre te saMjJI paMcendriya jIvane Atmasukha meLavavAnA, AtmArthe ArAdhana karavA mATenA sAmAnya avyakta bhAva thAya che. ane e ja krame te jIvanuM mithyAtva eka kroDAkroDI sAgaropama jeTaluM nAnuM thAya che tyAre tene saMsArathI chUTavAnA bhAva pragaTapaNe thavAnI saMbhAvanA UbhI thAya che. jIvane mithyAtva sAthenA cAritramohanIya karmanAM daLiyAM paNa sAthe sAthe toDatA javAnAM rahe che. darzanamoha ane cAritramoha baMne ekabIjA sAthe saMkaLAyelA che, tethI mithyAtva eka kroDAkroDInuM karavAmAM Ave tyAre sAthe sAthe 291
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha cAritramohanI prakRtio paNa ghaTADIne teTalA pramANanI karavI jarUrI che. jyAre sarva ghAtIkarmanI prakRtio eka kroDAkroDI sAgaropamathI thoDI uNI karavAmAM Ave che tyAre jIvamAM sabhAnapaNe AtmArtha ArAdhavAnI zakti Ave che. teno sadupayoga jIva kare to AtmArthe AgaLa vadhI te zudhdha, budhdha tathA mukta thavA bhAgyazALI thAya che, ane jIva jo teno durupayoga kare to pharIthI karmabaMdhanI jALamAM phasAI saMsAra aparimita karI mUke che. darzanamoha bodha ane satsaMgathI ghaTe che, tyAre cAritramoha vItarAgatAthI kSINa thAya che. AthI zrI prabhue mohane toDavA mATe aparigrahavratane khUba upakArI gaNyuM che, aparigrahI thatA javAthI jIvane laukika javAbadArI ghaTatI jAya che, ane prApta bodha grahI vItarAgatA tarapha jIva vaLato jAya che. A rIte vicArIe to samajAya che ke cAra prakAranAM ghanaghAtI karmono nAza karavA mATe cAra mahAguNono Azraya zrI prabhue ApaNane sUcavyo che. darzanAvaraNane nivAravA ahiMsA vrata khUba upakArI thAya che. jJAnAvaraNane kSINa karavA satyavratanuM ArAdhana jarUrI che, aMtarAya karmathI bacavA acaurya vrata ane mohano ghAta karavA aparigrahavrata amogha zastra che. Ama mukhya cAra vrata cAra ghAtIkarmone ghAte che. vartamAna covIzInA prathama tIrthaMkara zrI AdinAtha prabhu ane covIzamA tIrthaMkara zrI mahAvIra prabhu e be sivAyanA zrI ajItanAtha prabhuthI zrI pArzvanAtha prabhu sudhInA bAvIsa tIrthaMkaronA samayamAM cAra mahAvratanuM pAlana thatuM hatuM. A bAvIse tIrthaMkaranA ziSyo dakSa ane vinita hovAthI thoDAmAM ghaNuM samajI, cAra mahAvratanA pAlana dvArA cAra ghAtIkarmono kSaya karavA samartha thatA hatA. paraMtu zrI RSabhadeva svAmInA ziSyo eTalA dakSa na hatA, bhadrikatA ane vadhAre paDatI saraLatA temanAmAM hovAthI, cAra mahAvratathI cAre ghAtIkarmono kSaya karavo temanA mATe sulabha nahi thAya ema jANavAthI zrI AdinAtha prabhue temanA mATe mohanIya karmanA yathArtha kSaya mATe amaithuna ane aparigraha e be mahAvrata jaNAvyA hatA. jenuM ArAdhana karI bhadrika ziSyo mohanIyanA baMne prakAra - darzanamoha tathA cAritramohanuM yathArtha svarUpa jANIne tenAthI nivRtta thaI zake. 292
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka aMtima tIrthaMkara zrI mahAvIra svAmInA ziSyo jaDa ane vakra hovAne kAraNe aMtaraMga mohane vaza thaI, vratanI chaTakabArI zodhI akalyANamAM aTavAI jAya evuM zrI prabhune lAgyuM hovAthI, temaNe paNa mohanIya karmane nivRtta karavA be mahAvratonI kaDaka niyamo sAthenI racanA jaNAvI hatI. temaNe temanA ziSyo mATe, temanI prakRti jANIne aparigraha vratanA be bhAga karyA - saceta ane aceta. sajIva AtmA sAthenI sukhabuddhi - dehasukhavRtti jIvane mithyAtva bhaNI dorI jAya che, ane aceta padArtho mATenI sukhabuddhi jIvane cAritramohanA pAzamAM laI jAya che, evuM jANI mohanIyanA baMne prakArane parAsta karavA kaDaka niyama sahita be mahAvratanI racanA karI hatI. jethI ziSyone karmanA pAzathI mukta thavA mATe yogya mArgadarzana maLatuM rahe. be aMtima tIrthaMkara vaccenA bAvIza tIrthaMkara prabhunA ziSyo dakSa tathA vinita hatA, tethI teo thoDAmAM ghaNuM samajI AcAramAM utAranAra hatA. jo ziSyone kahevAmAM AvyuM hoya ke "strIonA nAcagAna jovAmAM rokAvAthI AtmA vikArI thAya che" to evA kALe zrI RSabhadeva prabhunA ziSyonI amuka prakAranI jaDatA hovAne kAraNe teo samajI zake nahi ke je sarvathI AtmA vikArI thAya te sarva tyAjya che. teo maMdabuddhine kAraNe AjJAdhIna thaI strIonA nAcagAna na jue, paNa anya kAryo karatAM aTake nahi, tethI zrI prabhue temanA prati karuNA ANI sarva prakAre teo surakSita rahe te mATe be mahAvratanI racanA samajAvI temane sarva prakAranA vikArathI bacAvyA hatA. temanA pachInA bAvIza tIrthaMkara prabhunA ziSyo evA dakSa ane vinita hatA ke uparanI sUcanA zrI prabhu taraphathI maLatAM ja teo Atmapradeza kaMpe tevA sarva vibhAvayukta kAryothI alipta rahI potAnA AtmaguNothI vibhUSita banI, saceta aceta sarva padArthanA AkarSaNane tyAgI eka mahAvratamAM ja baMne mahAvratanuM yathArtha pAlana karI zakatA hatA. tethI bAvIze tIrthaMkara prabhunA samayamAM cAra mahAvratanuM yathArtha pAlana thatuM hatuM, ane cAre ghAtIkarmono ghANa kADhavA ziSyo samartha thatA hatA; kAraNa ke teo potAnI aparigrahabuddhi saceta aceta padArtho prati samAnapaNe pravartAvI mohathI chUTI zakatA hatA. paraMtu zrI mahAvIra prabhunA samayamAM ziSyo jaDa tathA vakra thaI gayA hatA. 293
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha tethI teo upara mujabanI sUcanA zrI prabhu pAsethI sAMbhaLe to, potAnI mohabuddhine paMpALavA managamato artha karI pravarte tevI saMbhAvanA thaI hatI. prabhue strIonA nAca jovAnI nA pADI che, paNa puruSonI garabI jovAnI kyAM nA kahI che? Ama vicArI indriyasukha mANavA arthe puruSonI garabI jovA rUpa aMtaraMga svachaMdathI rAcatAM teo acakAya nahi, ane karmabaMdhanamAM vizeSa jakaDAya. A zakyatA TALavA zrI mahAvIra prabhue aparigraha mATe be mahAvrata kaDaka niyamo sAthe sUcavI ziSyo para mahad mahad upakAra karyo hato. AvA ja rAgabaMdhanamAM jIva na paDe tevAM kAraNe pUrvakALamAM vaparAtAM raMgIna vastrone badale muni mATe sapheda vastro ja dhAraNa karavAno niyama zrI mahAvIra prabhue Apyo hato. A vicAraNAno AdhAra letAM ApaNane samajAya che ke bAvIza tIrthaMkara prabhunA zAsanakALamAM cAra mahAvrata ane be tIrthakara prabhunA zAsanakALamAM pAMca mahAvratanI racanA zA mATe thayelI che. koI paNa ghAtakarmane vadhAranAra pravRtti pApasthAnaka tarIke oLakhAya che. ane te pravRttinuM saMyamana karanAra ArAdhanane zrI prabhue mahAvratanA pAlana tarIke samajAvyuM che. je vrata ghAtakarmano pUrNa kSaya karavA samartha bane te mahAvrata ane mahadaMze kSINa karavA samartha thAya te aNuvrata kahevAya che. aNu eTale nAnuM. ane ghAtakarmane khUba upta kare te pApasthAnaka. A apekSAthI zrI prabhue ApelA - varNavelA pAMca mahAvratano ApaNe abhyAsa karIe to cAre ghAtakarma bAbata ApaNe nIce pramANe tAraNa kADhI zakIe. AtmAnA anaMta darzanaguNane AvaranAra darzanAvaraNa karma che. te tenI taratamatA sAthe saMsAra bhajavAnA AraMbhakALathI jIvanI sAthe joDAyeluM ja che. te karmanuM vadhavA ghaTavApaNuM jIva kaI mAtrAmAM hiMsA Acare che tenA AdhAre nakkI thAya che, ane tenuM pUrNa nivAraNa karavA mATe paheluM ahiMsAvrata che. AtmAnAM anaMtajJAnane AvaraNa karanAra jJAnAvaraNa karma che. te karma paNa tenI taratamatA sAthe saMsAranA AraMbhakALathI jIvanI sAthe ja jaDAyeluM che. A karmanI hAnivRddhi jIva kaI mAtrAmAM mRSAno - asatyano Azraya kare che tenA AdhAre nakkI thAya che. tethI tenuM pUrNa nivAraNa sarva apekSAe 294
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka satya vratanuM ArAdhana karavAthI thAya che. jJAna tathA darzananAM AvaraNane majabUta karavAmAM AtmAnAM vIryane - zaktine rokanAra aMtarAya karma che. jIvanAM jJAna tathA darzana avaLA prakAre pravarte to jIva jagatanAM pudgala paramANune bhaLatA ja prakAre AkarSa, paramANunI corI karI svavIrya saMdhI nAkhe che. AvuM aMtarAya karma paNa jIvane AraMbhakALathI ja cITakeluM raheluM che. A corI pApasthAnakathI chUTavA jIve trIjA acaurya mahAvratano Azraya karavo anivArya che. A traNe karmanAM baMdhananuM mukhya kAraNa che mohanIya. mohanIyano darzanamoha prakAra jIvanuM AtmazraddhAna rokI, tene dehabhoga sukhanI pAchaLa ghasaDI jAya che. ane maithunavRttine uddIpta karI game tevAM kukarma karavA prere che. je jIvanAM anAdikALathI pAchaLa paDelAM mithyAtvane bahekAve che, ane svarUpathI khUba khUba dUra dhakele che. mohanIyanA AvA kasAIkAryathI jIvane bacAvavA, maithuna pApasthAnakathI choDAvavA cothA bahmacarya mahAvratanA pAlanano mahimA prabhue ati spaSTatAthI varNavyo che. jIva puruSArtha karI mithyAtvathI chUTe, to paNa tene svarUpamAM lIna na thavA de tevuM cAritramoha nAmanuM mohanIya tenI pAchaLa paDeluM ja che. ane tenuM mukhya kAraNa bane che jIvanI parigraha buddhi. A pApasthAnakathI jIvane rakSaNa ApavA prabhue pAMcamAM aparigraha vratano puruSArtha varNavI, sUkSmAtisUkSma parigrahathI jIva rahita bane - arthAt sarva prakAranAM kArmaNa pudgalathI chUTe tyAre kevAM adbhuta, avarNanIya ane zAzvata nijasukhane prApta kare che teno mahimA vividha apekSAe gAyo che. A rIte pAMca mahAvratanA AzrayathI jIva ghAtakarmathI chUTe che, ane pAMca aNuvratanA AzrayathI jIva mukhyatAe ghAtI karmane dabAvavAmAM saphaLa thAya che. A badhI apekSAo samajIne vicAravAthI zrI prabhue varNavelA aDhAre pApasthAnakano ghaTasphoTa thAya che. zrI prabhujIe khUba ja vicArapUrvaka, je sthULa sUkSma kriyAo jIvathI thayA kare che, tenuM uttama pRthakakaraNa karI tenAthI baMdhAtA ghAtakarmo nivAravA te te kriyAothI kevI rIte pAchA haThavuM, te sthAnonA saMparkathI kevI rIte dUra rahevuM, te te kriyAone kevI rIte choDatA javI, tenuM suMdara mArgadarzana ApaNane ApyuM che. ane pApasthAnakonA saMparkathI chUTavA te mArgadarzana ApaNane khUba ja upakArI thAya tevuM che. 295.
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha paheluM pApasthAnaka hiMsA jIvathI thatI sarva kriyAomAM sauthI vizeSa kaSTa ApanAra koI paNa kriyA hoya to te, tenAthI thatI hiMsAne prabhue agrasthAna ApyuM che. A hiMsAnA sthULathI sUkSma sudhInA aneka prakAro zrI prabhue varNavyA che. sthULa hiMsA eTale eka jIvane tenA zarIrathI chUTo pADI devo, arthAt jIvane je atipriya che tevA dehano viyoga karAvI, tene khUba ja du:kha pahoMcADavuM. A ja hiMsAnuM sUkSma svarUpa eTale eka jIva dvArA bIjA jIvanI sUkSma paNa dUbhavaNI karavI. AmAM ekeMdriyathI zarU karI saMjJI paMcendriya sudhInA jIvo ekeMdriyathI saMjJIpaMcendriya sudhInA jIvonI dUbhavaNI karI hiMsAmAM satata bhAga letA jovA maLe che. sAmAnya rIte saMjJI paMcendriya jIvo anya jIvone dUbhavatA vAraMvAra jovA maLe che, paNa jIvanI sAmAnya buddhithI asaMjJI jIvo anyane dUbhave che te samajI zakAtuM nathI. ApaNA jevA saMjJI paMcendriya manuSyo pAMca prakAranA eka indriyavALA jIvonI tathA vikalatrayanI hiMsA karatAM satata jovA maLe che. potAnA khorAka mATe, dehanI jALavaNI mATe, suMdaratA jALavavAnA abharakhA mATe, Adi aneka kAraNo mATe manuSyo ekeMdriyathI saMjJIpaMcendriya sudhInA jIvonI sthaLa hiMsA karatAM khacakAtAM nathI, eTaluM ja nahi paNa te mATe AvA hiMsA karavAnA sthAnako paNa UbhA karatAM jovAmAM Ave che, tethI te bAbata samajavI bahu muzkela jaNAtI nathI. paraMtu anya asaMjJI jIvo bIjAne kevI rIte dUbhave che, te samajavuM kaThaNa lAge che. jo thoDA UMDANathI vicArIe to A kriyAo paNa saheje samajAya che - samajAtI jAya che. pAMca prakAranA ekeMdriyanA nimittathI ApaNane rogAdinI utpatti thAya che, asahya vedanA bhogavavI paDe che, ane keTalIye vAra tenAM kAraNe atipriya evA dehanA tyAgano saMbhava paNa Ubho thAya che. e ja rIte vikalatrayanA nimitte paNa jIva duHkha vede che. macchara, mAMkaDa, kIDI, makoDA Adi aneka jIvonAM kAraNe manuSyane je upAdhi ane du:kha vedavAM paDe che te sarvavidita che. A badhAM prakAranAM du:khanI anubhUti karAvavI te, te te jIvo mATe hiMsAtmaka kriyA che. AvI kriyA karanArane hiMsAnuM pApa bhogavavuM paDe che. ane hiMsAno bhoga bananAre, teNe pUrve 296
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka Acarela hiMsAnA phaLarUpe e vedanA bhogavavI paDe che. Ama vicAratAM A lokamAM cAre bAju hiMsAnuM sAmrAjya ja phelAyeluM ApaNane jovA maLe che. lokamAM bhamatA jIvo ekabIjAMne jANatAM ajANatAM, irAdApUrvaka ke anicchApUrvaka potapotAnA karma anusAra dUbhavatAM ja rahe che, ane pariNAme satata du:kha bhogavatAM ja rahe che. saMjJI paMcendriya jIvone paNa ekeMdriyAdi jIvo dUbhavatAM rahe che, e ja rIte teo asaMjJI jIvone paNa dUbhavavAmAM samartha thAya te akalpanIya bAbata nathI. AvI rIte ekabIjAne thatI dUbhavaNI tIvra tathA maMda prakAranI hoya che. hiMsAnuM tIvrarUpa eTale eka baLavAna dehAdhyAsI jIvane athavA to mahAdazAvAna AtmAne irAdApUrvaka zastra, astranA sAdhanathI dehane AtmAthI vegaLo karavo. ane hiMsAnuM maMdasvarUpa eTale jIvane sAmAnyapaNe aNagamo Ave, ane sahelAithI gauNa karI zake evA prakAranI dUbhavaNI karavI. AvA tIvratamathI maMdatama sudhInI hiMsAnA anaMta prakAra thaI zake che. hiMsA karanAranA dravya, kSetra, kALa ane bhAvanA anusaMdhAnamAM hiMsAno bhoga bananAranA dravya, kSetra kALa ane bhAvanuM anusaMdhAna karI tenA bhAMgA racavAmAM Ave to anaMta bhAMgA thaI jAya. udA. eka ajJAnI jIva kaSAya karI muninI hatyA kare to tene moTo baMdha thAya, e ja jIva ajJAnInI hatyA kare, doSitanI hatyA kare to tenAthI ghaNo nAno baMdha thAya, e ja jIva potAnA dehanI zAtA mATe vikalatrayanI hatyA kare to tethI paNa alpa baMdha thAya, ane te khorAkanI anivAryatA mATe ekeMdriyanI hiMsA kare to tene sUkSma baMdha thAya. A ja badhI hiMsAo jo samikatI jIva ke AtmArthe AgaLa vadhelo jIva kare to tene ajJAnI jIva karatAM ghaNAM vizeSa karma baMdha thAya che. vaLI, suvidhAvALA kSetramAM AvI hiMsA thAya to moTAkarmabaMdha Ave, ane asuvidhAvALA kSetramAM jarUriyAtane kAraNe AvI hiMsA thAya to alpa karmabaMdha paDe che. e ja prakAre je kALe ayogya hoya te kALe AvI hiMsA karavAmAM Ave to baLavAna baMdha thAya, ane anivArya kALe hiMsAnuM phaLa tenAthI alpa thaI jAya. tevI ja rIte je bhAvathI jIva hiMsA kare te bhAvanI tIvratA maMdatA anusAra tIvra ke maMda baMdha jIvane thAya che. Ama hiMsA karanAra jIvanAM vividha dravya, kSetra, kALa, bhAvano 297
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vicAra karavAmAM Ave to tenAM anaMta prakAra thAya che, ane temAM hiMsAno bhoga bananAra jIvanAM dravya, kSetra, kALa, bhAvanI vividhatA umeravAmAM Ave to hiMsAnA anaMtAnaMta prakAro thaI zake che. , hiMsAnA tIvratamathI maMdatama prakAronA je anaMtAnaMta bhAMgA thAya che, temAMthI hiMsAnA prakAra anusAra jIvane darzanAvaraNa karmano baMdha paDe che. mukhyatAe eka thI cAra indriyo sudhInA asaMjJI jIvonI hiMsA karavAthI, e hiMsAnA phaLarUpe darzanAvaraNa karma jIvane baMdhAya che. cAra indriya sudhInA asaMzI jIvone mana na hovAthI, teo paravazapaNe tathA abhAnapaNe vedanA vede che, mananA abhAvanA kAraNe teo badalo levAnI bhAvanA sabhAnapaNe bhAvI zakatA nathI. eTale be vaccenuM vera irAdApUrvakanuM thatuM nathI. vaLI, asaMzI jIvonI hiMsA karanAra mukhyatAe verano badalo levA hiMsA karato nathI, paraMtu potAne vartatA dehAdhyAsane kAraNe, dehanI zAtA jALavavA te jIva hiMsA karato hoya che, AthI AvI hiMsAnA phaLarUpe tene darzanAvaraNa karma baMdhAya che. bIjI rIte kahIe to darzanAvaraNa karmane kAraNe indriyonI zakti maMda thAya che. ane dehAdhyAsanuM ati baLavAnapaNuM hoya to indriyano ghAta paNa thAya che. Ama saMsAranI zAtA meLavavA, dehAdhyAsa jALavavA je hiMsA thAya che tenA phaLa rUpe jIvane mukhyapaNe darzanAvaraNa karma baMdhAya che, ane anya ghAtIkarmo tenA pramANamAM alpa baMdhAya che. udA. AhArAdinI prApti mATe ekeMdriyanI hiMsA, prakAza meLavavA thatI agnikAyanI hiMsA, tarasa chIpAvavA ke svacchatA jALavavA thatI pANIkAyanI hiMsA, zvAsozvAsa cAlu rAkhavA ke garamInI azAtA nivAravA thatI vAyukAyanI hiMsA, nAnAM jIvajaMtuthI thatI zarIranI azAtAthI bacavA temanI karAtI hiMsA vagere pravRtti ekathI cAra indriyanI hiMsAmAM pariName che. A hiMsA karatI vakhate jIvane tIvra kaSAyano upadrava hoya athavA na paNa hoya. A hiMsA jANatAM tathA ajANatAM ema be prakAre paNa saMbhavI zake che, je darzanAvaraNa karmane mukhyatA Ape che. jyAre saMjJIpaMcendriya jIvane haNavAmAM Ave che athavA to dUbhavavAmAM Ave che, tyAre AnAthI viparIta paristhiti sarjAya che. AvA jIvone mana hovAthI, bAhyathI 298
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka paravazapaNe AvA jIvo haNAtA hovA chatAM, potAne vartatA mohane kAraNe manathI tIvra vera anubhave che. tene potAne je du:khanuM vedanA thAya che, tenuM sabhAnapaNuM hoya che, ane A sabhAnapaNAne kAraNe te mohanA verabaMdhanamAM, tIvrakaSAyabhAvanA baMdhanamAM jAya che. eTale sAmasAmA verabaMdhanA kAraNe mohanIya karma mukhyatAe baMdhAya che. ane darzanAvaraNa karmanuM baMdhana gaNatAe thAya che. je jIva anya jIvane haNe che, tene veratRptino bhAva sAmAnyapaNe raheto hovAthI mohanIyanuM mukhyapaNuM ane darzanAvaraNanuM gauNapaNuM thAya che. to, je jIva haNAya che te baLavAna azAtA vedanIyanA anubhavane kAraNe navAM vera, irSA, Adi rUpe mohanAM navAM baMdha karI nAkhe che. saMjJI paMcendriya jIvo vacce AthI maMda kaSAyanA udaya hoya tyAre navAM baMdha paNa maMda thAya che. AvA saMjogamAM eka jIva, bIjA jIvane dehathI chUTo na pADe, paNa tene dUbhavaNI thAya, azAtA pahoMce tevI pravRtti kare. AvA saMjogomAM sAmA jIvane pote duHkhI che, dUbhAya che enuM bhAna satata rahetuM hovAthI tenA mananA pratyAghAta baLavAna thAya che; eTale ke jemane manoyoga che evA jIva sAtheno durvyavahAra paNa moTAphaLane Ape che. tethI sAmAnya rIte paNa saMjJI paMcendriya jIvonI dUbhavaNI na karavA mATe zrI prabhue ApaNane bhalAmaNa karI che, sAthe sAthe sarva asaMjJI jIvonI hiMsAthI chUTavA paNa anurodha karyo che. ane e mATe dayAno guNa khIlavI, sarva jIva sAthenA verabhAvathI chUTI saMpUrNa zudhdha thavA sudhIno puruSArtha karavA zrI prabhu AzIrvAda Ape che. "sUkSma aparyAptathI paMcendriya paryata hiMsA mUko hoMzathI, zivakAMtAnA kaMta. muSTi prahArathI mAMDIne, prANaharaNa parvata, hiMsA mUko hoMzathI, zivakAMtAnA kaMta." "puSpapAMkhaDI jyAM dubhAya, jinavaranI tyAM nahi AjJAya." A parathI ApaNane samajAya che ke jo jIve svarUpane meLavavuM hoya, sarva prakAranAM duHkha ane klezathI chUTavuM hoya to dhULamAM dhULa ane moTAmAM moTI hiMsAthI nivRtta 299
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thatA jaI, sUkSmamAM sUkSma hiMsAno paNa prathama pAyAthI tyAga karavo joie. hiMsAthI chUTavA mATe sarva jIvo pratyeno maitrIbhAva keLavatA javAno che, mitra mitrane hAni karato nathI, balke sahAya kare che. AthI sahu pratyenA maitrIbhAva ane dayAbhAva jIvane ghAtIkarmathI choDAvatA jAya che. jema jema darzanAvaraNa karma nabaLuM thatuM jAya che, tema tema te jIvanI indriyo baLavAna ane zaktizALI thatI jAya che. A badhI vicAraNA karatAM samajAya che ke hiMsAmAM bIjAnA AtmAnI thatI dUbhavaNIne mukhya gaNavAmAM Ave che. A bhavaNI thavAnuM ke karavAnuM mukhya kAraNa dehAdhyAsa ja che. potAnA dehanA adhyAsane kAraNe, dehane vadhumAM vadhu suvidhA ApavA mATe, tenI managamatI sAcavaNI karavA mATe bIjAnA dehano ghAta ke dUbhavaNI karavAmAM Ave che. sthULa hiMsA jIvanA deha sAthe saMbaMdha dharAve che, ane sUkSma hiMsA sAmA jIvanA AtmA sAthe saMbaMdha dharAve che. hiMsaka jIvanA pakSe dehAdhyAsanuM jo2 hovAthI tenI indriyonAM darzanamAM AvaraNa Ave che, tene lIdhe tene viparIta darzana thatuM hovAthI tenA sAmAnya bodhane AvaraNa thAya che, A AvaraNa e ja darzanAvaraNa karma. sAmAnya prAthamika bodha aTakavA sAthe jIvane thato vizeSa bodha paNa rokAya te svAbhAvika che. vizeSa bodha aTake tenuM viparINAma thAya te jJAnAvaraNa. Ama hiMsA karavAthI darzanAvaraNa karma to baMdhAya che, paraMtu tenA anusaMdhAnamAM thatI dehAdhyAsanI asatya ghelachA ke sukhabuddhine kAraNe jJAnAvaraNa paNa baMdhAya che. Ama hiMsAnA kRtyathI jIvanAM jJAna darzana baMne avarAya che. jyAre jIvane jJAnadarzana viparItapaNe pariName che tyAre tenI dehAtmabuddhi ane moha vizeSe jAgRta thAya che arthAt jIvanuM mohanIya karma jaladIthI vadhe che. hiMsAnI jeTalI ugratA ane kaSAyanI jeTalI tIvratA teTaluM baLavAna mohanIya tene baMdhAya. vaLI, hiMsA karavAthI tIvra dehAsaktivALA jIvane dehathI chUTA paDavuM paDe che, ane tene teNe mAnelI zAtAthI vaMcita thavuM paDe che, Ama hiMsA karanAra anya jIvane sukhanI aMtarAya ApI, pote navuM aMtarAya karma bAMdhe che. Ama hiMsA karavAthI jIva eka nahi paNa cAre ghAtIkarmanI cuMgalamAM phasAI jAya che. 300
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka vaLI, hiMsAne kAraNe traNa aghAtI karmanA baMdha paNa jIvane paDe che. kaSAyuktabhAva sAthenI hiMsAmAM azubha nAmakarma, nIcagotra ane azAtA vedanIya baMdhAya che, kAraNa ke te bIjA jIvane irAdApUrvaka azAtA pahoMcADe che. hiMsA karatI vakhate jo jIvane kaSAyanI maMdatA hoya to te nIcagotranA baMdhathI bacI jAya che, paNa azubha nAmakarma ane azAtA vedanIya teno pIcho choDatA nathI. jo AvuM akArya karatI vakhate jIvane AyuSyano baMdha paDe to te azubhagatino ja hoya. Ama hiMsAyukta pariNAma karI jIva AThe prakAranAM karmanA tIvrathI maMda prakAramAM avarAto rahe che. tethI ja zrI prabhue "ahiMsA" ne sau prathama AcaravA yogya vrata kahyuM che. ahiMsAnuM yogya pAlana karavAthI jIva anya pApabaMdhathI paNa chUTato jAya che. ahiMsAne saMpUrNatayA pALavAthI anya mahAvrato paNa ApoApa paLAtAM jAya che. ati rodra pariNAma sahita jyAre hiMsA karavAmAM Ave che tyAre jIvane ati bhayaMkara pApabaMdha thAya che, raudra pariNAmI hiMsakane tenAthI thoDA alpatAvALA pApabaMdha thAya che, Arta pariNAma sahita thayelI hiMsAmAM tenAthI alpa pApabaMdha thAya che, ane zAMta pariNAmathI, kalyANabhAva sahita anicchAe anivAryapaNe jIva hiMsAmAM joDAya che tyAre tene atyaMta alpa kaSAyayukta ghAtakarmo baMdhAya che, ane aghAtI karmonI azubhane badale zubha prakRtinA baMdha paNa thaI zake che. hiMsAthI baMdhAtA darzanAvaraNa karmano vicAra karatAM samajAya che ke tenI peTAbhedanI nava prakRti che. cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa, avadhi darzanAvaraNa, kevaLa darzanAvaraNa tathA pAMca prakAranI nidrA. jIvane prApta thatI cothI indriya te cakSu. cakSunAM darzanane AvaraNa karanAra karma cakSudarzanAvaraNa che, bAkInI cAra indriyonA darzanane AvaraNa kare te acakSudarzanAvaraNa, manathI thatA darzanane AvaraNa kare te avadhidarzanAvaraNa ane AtmAthI zudhdhatAe thatA darzanane AvaraNa kare te kevaLadarzanAvaraNa kahevAya che. sahelAIthI jANI zakAya tevA prakArathI zarU karI mahAkaSTa jANI zakAya tevA uMghanA pAMca prakAra darzanAvaraNa karmamAM samAya che. 301
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A nava prakRtiomAM cakSu tathA acakSudarzanAvaraNa ane avadhidarzanAvaraNa e dezaghAtI prakRti che. bAkInI cha prakRti sarvaghAtI che. je prakRti AtmAnA guNane sarvathA haze, ane te karmano saMpUrNa nAza thAya tyAre ja te guNa pragaTI zake e sarvaghAtI prakRti che. kevaLadarzanAvaraNa ane nidrA paMcaka sarvaghAtI che. nidrA paMcaka paNa indriyonA avabodhane sarvathA haNe che tethI te sarvaghAtI che. jeno udaya kSayopazama sAthe avirodhI hoya te dezaghAtI prakRti che. bIjI rIte kahIe to jema jema karmano kSaya thato jAya tema tema guNa prakAzita thatA jAya tevI prakRti dezaghAtI gaNAya che. cakSu-acakSudarzanAvaraNa tathA avadhidarzanAvaraNa A rIte dezaghAtI che. darzanAvaraNa karmanI nave prakRtinI utkRSTa sthiti trIza kroDAkoDI sAgaropamanI che. ane jaghanya sthiti aMtarmuhUrtanI che. utkRSTa ke jaghanya sthitinA baMdha jIvane kyAreka ja paDe che, paNa tenI vaccenA madhyama sthitinA baMdha satata paDayA ja kare che. darzanAvaraNanI pahelI cAra prakRtinA baMdha vadhatA ochA pramANamAM dazamAM guNasthAna sudhI satata paDayA ja kare che. pahelI be nidrA AThamA guNasthAnanA pahelA bhAga sudhI dhruvabaMdhI che. bAkInI traNa nidrA bIjA guNasthAna sudhI dhuvabaMdhI che. te pachI teno baMdha paDato nathI. sAmAnya rIte saMjJI paMcendriya jIvane A karmano aMta:koDAkoDI sAgaropama kALano baMdha thato hoya che. darzanAvaraNanI pahelI cAra prakRtino udaya jIvane satata vatya kare che, arthAt A prakRtio dhuvodayI che. A cAre prakRtino bAramA guNasthAna sudhI jIvane satata udaya rahe che. A prakRtiono bAramA guNasthAnanA aMte kSaya thavAthI aMta Ave che. pAMca prakAranI nidrAno kyAreka udaya hoya, ane kyAreka udaya hoto nathI, tethI nidrA paMcaka adhuvodayI che. darzanAvaraNa karmanI pahelI cAra prakRti jIvane bAramAM guNasthAna sudhI satata sattAmAM hoya che. nidrA paMcaka paNa dhuvasattAmAM hoya, temAMthI pahelI be dazamA guNasthAna sudhI ane bAkInI traNa upazama zreNimAM agyAramA guNasthAna sudhI ane kSapaka zreNimAM 302
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka chaThThA guNasthAna sudhI hoya che. A badhI vAstavikatA parathI samajAya che ke A karma keTaluM baLavAna che. jo AnA para jIva lakSa Ape nahi to hiMsA jIvane bIjAM aneka pApakarmamAM kheMcI jAya che, eTaluM ja nahi paNa jo enuM svarUpa ugra thAya to jIvane asaMjJIpaNAmAM paNa javAno vakhata Ave evA baLavAna karmapAzamAM phasAvI de. darzanAvaraNathI bacavA mATe jIva jo potAmAM kSamAno guNa vikasAve to tene dhArI saphaLatA maLe che. kSamA karavI eTale bIjA jIvone aparAdha badala zikSA karavAnI vRttithI chUTatA javuM; athavA potAnAM svArthanI lolupatA mATe anyane kaSTamAM mUkatAM aTakavuM. A kAryamAM jIvamAM dayAno guNa paNa bhaLe che tethI jIva potAnA dehAdhyAsane ghaTADavAmAM ane toDavAmAM saphaLa thAya che. dehAdhyAsa chUTatAM jIvanI deha ane AtmA pratinI viparIta dRSTi savaLI thatAM, tene darzanAvaraNa karma baMdhAvAnuM alpa thatuM jAya che, ane sattAgata karma kramathI bhogavAtuM jAya che. te mATe mana, vacana ke kAyAnA yogathI jANatAM ke ajANatAM, eka thI saMkSIpaMcendriya jIvonI je vividha prakAre potAthI hiMsA thaI hoya, thatI hoya ke thavAnI hoya, tenI pazcAtApapUrvaka kSamA mAgatAM rahevAthI A karmanuM baLavAnapaNuM kSINa thatuM jAya che. vaLI, hiMsAthI nivRtta thavA mATe, hiMsA na karavAno nizcaya karI pALavAthI darzanAvaraNAdi karmabaMdhathI jIva bacato jAya che. ajJAna avasthAmAM paNa jIva sthULa hiMsAno tyAgI thaI zake che, ane samyaktvanI prApti sAthe te hiMsAne sUkSmarUpe paNa tyAgatAM zIkhe che. sarvavirati nAmaka chaThThA guNasthAne muni sarva sthULa hiMsAthI chUTe che, ane sAthe sAthe teo sUkSma hiMsAthI bacavAno AraMbha kare che, je krame krame sUkSma thatAM thatAM kSapaka zreNinA dazamA guNasthAnanA aMte, moha nAza pAmatAM hiMsAno saMpUrNa kSaya thAya che, navuM darzanAvaraNa karma baMdhAtuM aTake che, ane bAramA guNasthAnanA aMte sattAgata darzanAvaraNa karma paNa kSINa thaI jAya che. dayA sahitanA kSamAnA guNane dhAravAthI hiMsA tUTatAM darzanAvaraNa karmanA baMdha alpa alpa thatA jAya che. ane pUrve karelA doSa tathA baMdhana mATe yogya pazcAtApapUrvaka zrI prabhunI pAse kSamAyAcanA karavAthI nirjarAne ghaNo vega maLe che. 303
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha khAmemi savva jIve, savve jIvA khamaMtu me / mitti me savva bhUesu, vairaM majhaM na keNai // sarva jIva sAthenI maitrIbhAva eTale pUrNa ahiMsApAlana, hiMsAtyAga. bIjuM pApasthAnaka mRSAvAda mRSA eTale jUThuM athavA asatya. je vastu ke vAta je prakAre che tene tenAthI viparItapaNe jANavI ke jaNAvavI, bolavI ke bolAvavI, karavI ke karAvavI, athavA te sarvanI anumodanA karavI; A sarvano mRSAmAM samAveza thAya che. mRSAnI pravRttimAM rAcatA rahI, tene satya mAnI, yogya mAnI kArya karatAM rahevAM te mRSAvAda. mRSA zULa, sUkSma, moTuM, nAnuM ema vividha prakAre saMbhave che. utkRSTa mRSAthI jaghanya mRSA sudhInA anaMta bheda thaI zake che, ane tene lIdhe jIva anaMta bhede AvaraNa bAMdhI zake che. te jUThano Azraya game te gatimAM, game te jAtimAM laI jJAnane viparIta opa ApI jJAnAvaraNa bAMdhato rahe che. keTalIye vAra jIva sabhAnatApUrvaka, icchApUrvaka, baLavAnapaNe mRSAvAdano Azraya kare che, keTalIka vAra jIva bekALajIthI, anyanI asaramAM AvI mRSAvAda seve che, to keTalIka vAra ajANatAM, aNasamajathI, icchArahitapaNe Avo mRSAvAda sevI potAne karmabaMdhanamAM lapeTato jAya che. manuSya gatimAM moTA jUThamAM kanyAlika (varakanyAnA rUpaguNa saMbaMdhI jUTha), gauvAlika (gAya, bheMsa Adi copagA pazunA rUpaguNa saMbaMdhI jUTha), bhaumAlika (jamIna saMbaMdhI jUTha), koInI thApaNa oLavavI, khoTI sAkSI ApI anyane kaSTamAM utAravuM e sarvano samAveza thAya che. potA mATe tatkAlina lAbha levA mATe AvA prakAranAM jUThAM kAryo jIva karato hoya che. A uparAMta bIjA jIvone sAruM lagADavA tenAmAM na hoya tevA guNonuM AropaNa kare, potAnI ayogya pravRtti chUpAvavA karatA hoya tenAthI viparIta pravRtti batAve, potAnI vartatI sthiti judI ja rIte pragaTa kare, evI aneka pravRtti potAno svArtha sAdhavA, ochI mahenate ghaNuM prApta karI levA, bIjAne sAruM lagADavA, potAno aNagamo vyakta karavA Adi aneka hetusara jIva karato rahI 3/4
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka mRSAvAdane poSe che. A uparAMta ghaNIvAra jIva AvaraNane kAraNe sAcAkhoTAno bheda pArakhI na zakavAne kAraNe, sArAsAra viveka yathAyogya khIlyo na hovAne kAraNe tathA AvAM bIjAM aneka kAraNosara mRSAvAdanuM sevana karato hoya che. A thaI manuSyagatinI vAta. paraMtu AmAnAM keTalAMye kAraNo anya gatinAM saMjJI paMcendriya jIvonI bAbatamAM sakriya rahetAM hoya che. pariNAme cAre gatinAM jIvo mRSAvAdamAM saMDovAyelA rahe che ane A pApasthAnakane sevA kare che. ane saMjJIpaMcendriyapaNAmAM sevelA mRSAvAdanuM jora eTaluM badhuM hoya che ke asaMjJIpaNAmAM paNa avyaktapaNe mRSAvAda sevI du:khI thato rahe che. mRSAvAda e hiMsA jevuM ja bIjuM baLavAna pApasthAnaka che. mRSAno Azraya karavAthI jIva asatyane satya mAne che, Acare che, satyane asatya mAne che, Acare che, vagere rIte pravatI te potAnAM mULabhUta jJAnaguNane Avare che. mana, vacana ane kAyAthI jUThuM bolavAthI, AcaravAthI jIvano jJAnaguNa avarAya che, kAraNa ke temanI samajaNa para asatyano prabhAva vadhI jAya che. jJAna e AtmAno mULa svabhAva che, tene satya svarUpe jANavAthI, AcaravAthI jJAnaguNa akabaMdha rahe che, paraMtu jyAre AtmA sivAyanA padArthomAM jIva potApaNAnuM sukha vede che tyAre parapadArthamAM sukhabuddhi karavAthI tenI sAcI samajaNa para AvaraNa AvI jAya che. sAcI samajaNa para AvatuM AvaraNa jJAnAvaraNa tarIke oLakhAya che. vartatA AvA AvaraNane kAraNe jIva potAnuM svarUpa bhUlI, vartatI paristhitimAM potApaNuM karI duHkhanuM vedana karato rahe che. vartatA jJAnanAM AvaraNane kAraNe jIva cAre gatimAM potAne je deha maLyo che temAM ja potAnuM AtmasvarUpa samajI, tene ja lAlanapAlananuM potAnuM kartavya samajI zAtA azAtAmAM ramamANa thAya che. A jJAnAvaraNanAM baLavAnapaNAne kAraNe asaMjJIpaNAmAM jIvanI dehAtmabuddhi khUba tIvra rahe che. saMjJA avarAI jAya eTaluM jJAnanAM AvaraNanuM baLavAnapaNuM vartatuM hoya che. parapadArthamAM sukha che evA bhAva karavAthI jIva potAnI sAcI samajaNa para jJAnanuM AvaraNa oDhe che, ane parapadArthanI sukhabuddhi poSavA jatAM jIva khoTAne sAcuM mAnI besI 35
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha satyathI vimukha thAya che. vividha prakAre jUThAMne satya mAnavAthI, satyane jUThuM mAnavAthI; jUThAMne satya kahevAthI, satyane jUThuM kahevAthI ane jUThAMne sAcuM gaNI AcaravAthI tathA sAcAne jUThuM gaNI AcaravAthI jIvanuM jJAna avarAtuM jAya che, padArthano vizeSa bodha thato aTakI jAya che. ane te paNa eTalI hada sudhI ke AtmA potAnA svarUpane bhUlI dehane ja sarvasva mAnato tathA anubhavato thaI jAya che, A bhAvanuM utkRSTapaNuM avyaktapaNe jIva asaMzIpaNAmAM veThe che. A prakAre paramAM sukhabuddhi vedavAnI mAtrAnA anusaMdhAnamAM jIva jJAnAvaraNanA tIvra ke maMda baMdha svIkAre che, ane te paNa satata. sAcI samajaNa para AvelA AvaraNane kAraNe jIvane dehAdimAM sukhabuddhi thavA uparAMta mohabuddhi paNa upaje che. dehAdimAM sukha che evA bhAva thavA te sukhabuddhi, ane te mArAM che, mane game che Adi potApaNAnA bhAva tathA mamatA jAgavI te mohabuddhi che. mohabuddhi kyA pramANamAM thaI che tenA anusaMdhAnamAM jIva tIvra ke maMda mohanIya karma paNa bAMdhato jAya che. ajJAna tathA mohavaza vartato jIva, pote mAnelI zAtAne sidhdha karavA je vartanA kare che temAM koIne koinI dUbhavaNI thayA vinA rahetI ja nathI. pariNAme te darzanAvaraNa karma bAMdhI tenA sAmAnya bodha para paNa AvaraNa vadhAre che. A prakAre sRSA jJAna, darzana ane dehAtmabuddhine lIdhe te jIva bIjA aneka jIvane vividha prakAre nukazAna karI aMtarAya karma Azrave che. vaLI, jema jema tenI asat pravRtti vadhatI jAya tema tema te satyathI vegaLo thato jato hovAthI paramArtha aMtarAya paNa vadhArato jAya che. paramArthanI aMtarAya jIvane AtmArthe vikAsa karavA detI nathI, tethI A khUba vicAravA yogya hakIkata che. ane AtmasvarUpa icchatI vyaktie tenAthI chUTavA pravRtta thavuM ghaTe. A prakAre mRSAvAdano Azraya karI jIva mukhyatAe jJAnAvaraNa bAMdhe che, ane tenA anusaMdhAnamAM bIjA traNa ghAtIkarmo paNa bAMdhe che; tema chatAM te aghAtI karmanA baMdhanathI bacI zakato nathI. jIva jyAre tIvratAe mRSAvAdano Azraya kare che tyAre bIjA jIvone aneka prakAre azAtA pahoMcADato hovAthI te potA mATe paNa azAtA vedanIya upArje che. sAthe sAthe te azubha nAmakarma tathA nIcagotrane paNa kheMce che. AvA kALe 306
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka te jIvane AyuSyano baMdha thAya to tene azubha gatimAM javuM paDe che. paraMtu jo jIva samajapUrvaka saMjJIpaMcendriyapaNAmAM potAne maLatI svataMtratAno upayoga karI, mRSAvAdano tyAga kare ane satyanA AzrayanuM baLavAnapaNuM vadhArato jAya to tenA jJAnAvaraNAdi karmanA baMdha haLavA ane zithila thatA jAya ane aghAtIkarmonI prakRti azubhamAMthI zubhabaMdhamAM palaTAtI jAya che. Ama mRSAvAdanA AzrayamAM jIva AThe prakAranA tIvrathI maMda prakAranA baMdhamAM baMdhAto rahe che. tenAthI bacavA zrI prabhue "satya" vratane bIjA mahAvrata svarUpe AcaravA yogya batAvI jagatajIvo para ghaNo ghaNo upakAra karyo che. satyavratanA pAlanamAM jIva sthULatAthI sUkSmatA tarapha vikAsa karato jAya che, jema jema jIvanAM jJAnanAM AvaraNa haLavAM thatAM jAya che tema tema tenI AtmArthane lagatI samajaNa vadhAre vizuddha, anubhavamUlaka ane spaSTa thatI jAya che. pariNAme te jIva satyavratanuM pAlana yogyatAe karI, satyavratane pUrNapaNe ArAdhI sarva pApabaMdhathI chUTI zake che. satyavratanuM saMpUrNa pAlana thAya tyAre anya mahAvrato paNa uttamatAe pALI zakAya che, ane jIva zudhdha, budhdha tathA mukta thavA bhAgyazALI thAya che. ati ucca pariNAmathI jIva mRSAno AdhAra laI varte che tyAre tene ati bhayaMkara pApabaMdha thAya che, raudra pariNAmathI mRSAvAda ArAdhavAthI tethI alpatAe pApabaMdha thAya che, A pariNAmane kAraNe sevelo mRSAvAda tenAthI alpa pApabaMdha Ape che, ane zAMta pariNAmathI, kalyANabhAva sahita anicchAe anivAryapaNe Acarela maMda mRSAvAda jIvane ati alpa kaSAyayukta ghAtakarmathI bAMdhe che, sAthe sAthe aghAtI karmonI azubhane badale zubha prakRtino baMdha thato hoya che. mRSAvAdathI baMdhAtu jJAnAvaraNa karma pAMca bhede che. jJAnane ATha prakAre gaNavAmAM AvyuM cheH mati, zruta, avadhi, mana:paryava ane kevaLa e pAMca jJAna tathA kumati, kuzruta ane kuavadhi e traNa ajJAna. ajJAna eTale jJAnarahita sthiti nahi paNa khoTuM jJAna. tethI samyakajJAnanA pAMca prakAra che. je jANakArIthI padArthanA vizeSa dharmonI samajaNa prApti thAya te jJAna. A jJAnane traNa prakAre oLakhI zakAya che. je jJAna indriya tathA mananA sAdhananA upayogathI 307
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha meLavI zakAya che te parokSajJAna (1); je jJAna meLavavAmAM indriyanI sAdhana tarIke jarUra paDatI nathI, paNa mAtra mananA sAdhanathI meLavI zakAya che te aparokSa jJAna (2); ane je jJAna indriya, mana ke anya koI paNa sAdhananI sahAya vinA AtmA meLave che te pratyakSa jJAna (3). mati tathA zruta e be jJAna mATe jIvane indriya ke mananA sAdhananI jarUra paDatI hovAthI parokSa jJAna che, avidha ane mana:paryava jJAna mATe jIva mAtra mananA sAdhanano ja upayoga kare che mATe aparokSa jJAna che, ane kevaLajJAnamAM indriya ke mana ke anya koI sAdhanano upayoga AtmAne jarUrI nathI mATe te pratyakSa jJAna che. mithyAtva sAthenA mati, zruta ane avadhijJAna kumati, kuzruta ane kuavidha gaNAya che, paNa AvaraNanI dRSTie vicArIe to kumati, kuzruta ane kuavadhi, mati, zruta tathA avadhijJAnamAM samAI jatA hovAthI, AvaraNanA pAMca prakAra ja thAya che; ATha prakAra thAya nahi. pAMca indriya tathA chaThThuM mana e cha paikI koI eka athavA vadhArenI madadathI matijJAna thAya che. matijJAnano viSaya jANavAno che, te vartamAnakALa sUcave che. zabdamAM utArI zakAya tevo jJAnavyApAra te zrutajJAna. matijJAnathI potApUratI samajaNa Ave che, tyAre zrutajJAnathI bIjAne samajAvI zakAya che. temAM indriya ane mananI sahAya samAyelI hovAthI A baMne parokSa jJAna thAya che. mati sphUrAyamAna thaI jaNAyeluM jJAna te matijJAna ane zravaNa thavAthI thayeluM je jJAna te zrutajJAna. zrutajJAnanuM manana thaI te jJAna anubhavarUpa thAya tyAre te matijJAna bane che. zrutajJAna mati vinA thaI zakatuM nathI, ane e ja mati pUrve zruta hovuM joie. avadhijJAnano viSaya rUpI dravya che. je dravyane rUpa, gaMdha, rasa, sparza hoya te rUpI dravya che. mukhyatAe pudgala dravya rUpI che. sthULathI sUkSma sarva rUpI dravyo avadhijJAnano viSaya thaI zake che. indriyonI madada vinA, mAtra mananI sahAyathI A jJAna jIvane thAya che. pa2nA mananA vicAro jANavA te mana:paryavajJAnano viSaya che. saMzIpaMcendriya prANInA mananA bhAvone jANavAnI zakti jIvane mananA sAthathI A jJAna dvArA prApta thAya che. ane traNe lokanuM, traNe kALanuM samaya samayanuM jJAna AtmAmAM indriya tathA 308
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka mananI sahAya vinA nipajavuM te kevaLajJAna. A jJAnamAM AtmA eka pradeza, eka paramANu tathA eka samayanuM jJAna meLavavAnI sUkSmatA sudhI jaI zake che, jAya che. kevaLajJAna eka ja prakAre che. pAMca prakAranAM jJAnane AvaraNa karanAra karma jJAnAvaraNa tarIke oLakhAya che. temAMthI kevaLajJAnAvaraNa e eka ja prakRti sarvaghAtI che, bAkInI cAra - mati, zruta, avadhi ane mana:paryavano ghAta karatI prakRti dezaghAtI che. kevaLajJAnAvaraNano saMpUrNa kSaya na thAya tyAM sudhI kevaLajJAna pragaTI zakatuM nathI, tethI te prakRti sarvaghAtI kahI che. anya cAra prakRtiomAM jema jema AvaraNa ghaTatAM jAya che, kSayopazama vadhato jAya che tema tema te jJAna khIlatuM jAya che, tethI A cAra AvaraNa dezaghAtI prakRtinAM gaNAya che. pAMca prakAranAM jJAnAvaraNanI utkRSTa sthiti trIza kroDAkoDI sAgaropamanI che, ane jaghanya sthiti aMtarmuhUrta kALanI che. jIvanamAM atyaMta saMkilaSTa adhyavasAya - pariNAma thAya tyAre jJAnAvaraNano utkRSTa baMdha paDe che. jyAre teno jaghanya baMdha atyaMta maMdakaSAyI jIva thAya tyAre paDe che, bAkI sAmAnya rIte tenI vaccenA madhya sthitinA baMdha jIvane satata paDatA rahe che. pAMca prakAranA jJAnAvaraNanA baMdha dhruvabaMdhI che, eTale ke e pAMcenA baMdha jIvane satata, samaye samaye paDatA ja rahe che. dazamAM guNasthAnanA aMtabhAga sudhI A pravRtio jIvane baMdhAyA ja kare che, te samajAve che ke jagatanA parapadArthomAM sukhabuddhi rAkhIne jIva potAnuM keTaluM badhuM ahita karato rahyo che. jJAnAvaraNanI A pAMca prakRtino udaya jIvane satata varyA ja kare che. tethI A prakRtio ghuvodayI gaNAya che. ane A prakRtiono udaya jIvane bAramA guNasthAnanA aMta sudhI vedavo paDe che. bAramA guNasthAna sudhI A pAMca prakAranAM jJAnAvaraNa jIvane sattAmAM paNa hoya che, te sarvano saMpUrNa kSaya thatAM bAramA guNasthAnanA aMte pahelAM cAra jJAna paMcama kevaLajJAnamAM ekarUpa thAya che ane AtmA sayogI kevaLI avasthAne meLave che, paripUrNa jJAna pragaTAve che. 3/9
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A hakIkata parathI jJAnAvaraNa karmanI baLavattaratA samajavAmAM Ave che, ane temAM paNa tene darzanAvaraNa karmano sathavAro maLe tyAre tenAM zaktimAnapaNAmAM keTalo vadhAro thaI jAya e vicAravA yogya che. jo samajapUrvaka A karmane harAvavAmAM na Ave to jIvane kevI nIcI kakSAe UtaravuM paDe te samajavuM agharuM nathI. vaLI, jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa karma ekabIjA sAthe sArI rIte saMkaLAyelAM che. eka karmanuM baLavAnapaNuM hoya to tenA AdhAre bIjAnuM paNa baLavAnapaNuM thaI jAya che. eka karma khUba baLavAna ane bIjuM karma khUba nirbaLa evuM thatuM nathI. be karmo vacce sAdhAraNa taratamapaNuM hoya che, paNa joradAra tIvramaMdapaNuM thatuM nathI. e mATe jo hiMsA tathA jUThanI anyonya sobatano vicAra karIe to sahajatAe A sthitinuM kAraNa samajI zakAya tema che. jJAnAvaraNIya karmathI potAnuM rakSaNa karavA mATe jIve tyAgano guNa khIlavavo joie evI bhalAmaNa zrI prabhu ApaNane kare che. je mRSA che, khoTuM che te choDatA javAthI, teno tyAga karatA javAthI jIva satyanuM AcaraNa vadhArato jAya che. enAthI jema jema tenI parapadArtha mATenI sukhabuddhi ochI thatI jAya che, te tyAgI thato jAya che, tema tema tenA svamAM rahevAnA, svamAM zamAvAnA bhAva vadhatAM jAya che, pariNAme tenuM jJAnAvaraNa karma nabaLuM ne nabaLuM thatuM jAya che. sukhabuddhi ghaTatAM, parapadArthano moha ocho thavAthI te meLavavA mATenI hiMsAdi pravRtti alpa thatI jAya che, ane jIvanuM darzanAvaraNa karma paNa haLavuM thatuM jAya che. A pramANe satyavratanA ArAdhanathI jJAnAvaraNa karmano ane tenA anusaMdhAnamAM darzanAvaraNa karmano saMvara thAya che - e karmonI AvaNI ghaTe che. vaLI, pUrvakALamAM mana, vacana tathA kAyAthI mRSAnA sevanathI je je baMdhana thayA hoya tenI yogya pazcAtApapUrvaka kSamA mAgavAthI saMcita AvaraNonI nirjarA jaladIthI vadhArI zakAya che. tethI jIva jyArathI samajapUrvaka zrI gurunAM mArgadarzana nIce satya mahAvratanI ArAdhanA zarU kare che tyArathI, teno jema jema tyAgaguNa khIlato jAya che tema tema navuM jJAnAvaraNa baMdhAtuM ochuM thatuM jAya che, ane pUrva karma mATe pazcAtApa vadhato jAya che, tema tema karmanirjarA jora pakaDatI jAya che. 310
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka trIjuM pApasthAnaka corI je vastu potAnI nathI, te koinA dIdhA vinA grahaNa karavI, athavA to potAne joitI cIja tenA mAlikane pUchayA vinA laI levI, te corI. sthULa paudgalika vastu, mAlikanI jANabahAra uThAvI javI te dhULa corI, ane sUma corI te nAnA prakAranAM kartavyomAM upayoga sahite ke upayoga rahite cUka karatA javI. koInuM dhana corI levuM, dAgInA khAnagImAM paDAvI levA, lokono vizvAsaghAta karI thApaNa oLavavI, parastrI, paradhana haraNa karavAM, vagere moTA prakAranI laukika virudhdhanI corI gaNAya. vaLI, jANatAM ajANatAM potAnI pharaja na bajAvavI, vyavahArazuddhi na jALavavI, potAnAM kartavyo karavAmAM gallAtallAM karavAM ityAdi alpa corI kahevAya, ane sUkSmatama corI te vibhAvabhAva karI, je potAnAM nathI tevAM pugala paramANuone kamarUpe grahaNa karavAM. dhULa corI karavAmAM jIva vacana tathA kAyAno upayoga kare che, ane sUkSma corI karavAmAM manathI thatA bhAvono mukhyatAe upayoga kare che. asaMjJI jIvone mana hotuM nathI, paNa te jIvo AtmAthI avyakta bhAva vede che ane karmapudgalane AkaSI sUkSma corI kare che. ane dhULa corI teo potAne AkarSaka lAge tevA padArtha para mAlikIbhAva jamAvI kare che. te pramANe sthULathI sUkSma sudhInI corI sarva saMsArI jIva karatA rahe che. paravastu para potAno mAlikIbhAva jamAvavo, tenA para potAnuM Adhipatya rAkhI, anya jIvone tenA bhogavaTAthI vaMcita karavAthI jIvane aMtarAya karma baMdhAya che. je anya jIvo amuka pudgala padArthano bhogavaTo karavA lalacAya che, icchA dharAve che temane te icchA pUrI karatAM aTakAvavAthI, aMtarAya ApavAthI te jIvanI dUbhavaNI paNa thAya che. A rIte aMtarAya karavAthI, aMtarAya ApanArane corI karavAnuM pApakarma baMdhAtA, te jIva A pApakarmanA phaLarUpe je potAnuM che tevA AtmasvarUpathI vaMcita thAya che. je kSaNe jIva vibhAva karI paravastu tarapha AkarSAya che te ja kSaNe te jIvanuM zudhdha AtmasvarUpa aMtarAyathI avarAya che, ane te potAnAM mULa svarUpathI chUTo paDI corInuM phaLa bhogave che. jIva jyAre dhULa corI kare che tyAre tenAM phaLarUpe te icchita 311
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMsArI padArthothI vaMcita bane che. ane sUkSma corI karIne potAnAM zuddha svarUpane gumAve che. A rIte corI karatAM karatAM jIva aMtarAya karmano baMdha satata karato rahe che. ane tenA anusaMdhAnamAM anya ghAtI aghAtI karmo paNa bAMdhe che. vicAratAM prazna thAya che ke bIjAnI rajA vinA, parapadArthane grahaNa karavAnI, upADI levAnI vRtti jIvamAM kyAre ane sAthI utpanna thAya che? jyAre tenI pAse te padArthano abhAva hoya che, vaLI tene padArtha mATeno gamo tathA jarUriyAta jaNAya che, ane te padArthano mAlika potAne te padArthanuM dAna ApavA taiyAra nahi thAya, e padArtha meLavavAnI anujJA teno mAlika Apaze nahi, AvI sthiti jaNAya tyAre e dravya corI levAnI vRtti, padArtha pratyenI mohabuddhi thavAthI jIvamAM Ave che. ane potAnI viveka zakti para paDado pADI corInuM kArya jIva karI le che. corI karatI vakhate vartatI mohabuddhi jIvane aMtarAya karma sAthe mohanIyano baMdha paNa karAve che. A rIte corI karatAM jIva padArtha ke dravya vize sukhabuddhi paNa vede che. tene ema lAgatuM hoya che ke A dravya mane maLe to ja sukha thAya. thatI parapadArthanI sukhabuddhithI e jIva jJAnAvaraNa karma bAMdhe che, ane sArAsAra viveka parano paDado vadhAre jADo thAya che. vaLI, Avo parapadArtha grahaNa karatI vakhate dhULa ke sUkSma hiMsA to thAya ja, kAraNa ke jIva sAmano kare to sthULa hiMsA thAya ane nahitara vastuthI vaMcita thavArUpa dUbhavaNI karAvI sUkSma hiMsA Acare. thatI hiMsAnA pramANamAM e jIvane darzanAvaraNa karmano baMdha paDyA vinA rahe ja nahi te nirvivAda che. Ama corI karavAthI jIvane cAre prakAranAM ghAtakarmano baMdha avazya thAya che. A uparAMta karelAM kukarmanA prakAranI mAtrAnA anusaMdhAnamAM traNa ke cAra aghAtI karmano baMdha paNa thayA vinA raheto nathI. jenI vastu corI che ke chInavI che tene azAtA pahoMcADI che, mATe kAryanI tIvratAnAM pramANamAM azAtA vedanIya baMdhAya che, prabhunA nItiniyamathI virudhdha cAlavA mATe azubha nAmakarma baMdhAya che, sAthe sAthe nIcagotranuM bhAvi paNa ghaDAya che. paraMtu jyAre jIva zubha kalyANamaya bhAva kare che tyAre tenAthI jagatanAM pugala paramANunI corI 312
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka to thAya ja che, jenA anusaMdhAnamAM ati maMda kaSAya udita hovAthI ghAtIkarmonA baMdha ati maMda arthAt saMjvalana prakAranAM thAya che, ane aghAtI karmomAM zubha nAmakarma, ucca gotra tathA zAtA vedanIya baMdhAya che. ane jo AyuSyano baMdha Ave to te zubha prakArano hoya che. A parathI samajAya che ke sthULamAM sthULa corIthI mAMDI sUkSmamAM sUkSma corI paNa jo jIva kare to tenAM phaLarUpe aMtarAya karmanI sAthe sAthe bIjAM traNa ghAtI karmo tenAthI gauNarUpe bAMdhe che eTaluM ja nahi aghAtI karmanI azubha ke zubha prakRti paNa bAMdhe che. A aMtarAya karmanAM dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya ane vIryaMtarAyarUpa pAMca prakAra che. A prakAro samajatAM jIva kevA prakAranI aMtarAya kyAre bAMdhe che tenI samaja Ave che. potAnI pAse vastu hoya, khapa karatAM vadhAre hoya, bIjAne tenI jarUra hoya, pote dAnano mahimA jANato hoya, chatAM bIjAne dAna ApI zake nahi te dAnAMtarAya karma. kRpaNatA enuM lakSaNa che. zreNika rAjAnA samayamAM thayelI kapilA dAsI AnuM udAharaNa che. anya jIvo jyAre dAna ApatA hoya tyAre tenI TIkA karavAthI, koine koi prakAre tenA avarNavAda bolavAthI, athavA tene pIDA pahoMcADavAthI dAnAMtarAya nAmanuM karma jIva bAMdhe che. ApanArane ApavAnI icchA hoya, lenAranI levAnI icchA ke mAgaNI hoya, vastu taiyAra hoya chatAM koi ne koi kAraNasara te vastu pAmI zake nahi, teno lAbha tene na maLe te lAbhAMtarAya. dAnAMtarAyanA udayathI jIva dAna ApI zakato nathI, lAbhAMtarAyanA udayathI jIva dAna nathI laI zakato. zrI AdinAtha prabhune eka varSa sudhI zuddha AhAranI ane pANInI prApti thaI na hatI te karma lAbhAMtarAyanuM hatuM. anya jIva kaMika meLavatA hoya temAM aDacaNa ke vighna nAkhavAthI lAbhAMtarAya baMdhAya che. nirdhana avasthA, khAvApIvAnI taMgI, jIvana jarUriyAtanI vastuono abhAva A sarva lAbhAMtarAyakarmanAM pariNAmo che. 313
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha je vastuno mAtra eka ja vakhata bhogavaTo thaI zake te bhogya vastu kahevAya. miThAI, AhAra, pANI, vilepananI cIjo Adi bhogyavastuo che. pAse rahelI AvI bhogya sAmagrI koI paNa kAraNathI icchA hovA chatAM bhogavI zakAya nahi te bhogAMtarAya karmanuM phaLa che. sikaMdare potAnAM bAhubaLathI aDhaLaka lakSmI meLavI hatI, paNa tene te bhogavI zakyo nahi, keTalAya kaMjusa zeThiyAo aDhaLaka dhana ekaThuM karavA chatAM teno zAtA mATe upayoga karI zakatA nathI, e Adi bhogAMtarAya karmanA prabhAvathI thAya che. anya saMsArI jIvo zAtAnA padArtho bhogavatA hoya che tyAre temanA vize irSA Adi kAraNathI vighno nAkhatAM rahevAthI jIva bhogAMtarAya karma bAMdhe che. pariNAme khAvAnI vastu sAme Ave chatAM khAI na zake, sugaMdhI padArthonuM vilepana mANI na zake ityAdi anubhave. je dravyano eka ne badale anekavAra upayoga karI zakAya tene upabhogya dravya kahe che. ane tenA upayogane upabhoga kahe che. kapaDAM, ghareNAM, rAcaracIluM, Adi upabhoga karavAnI vastuo che. AvI vastuone yathArtha rIte jIva mANI na zake te upabhogAMtarAya karmanA phaLathI thAya che. vastuo hoya chatAM zarIranI nAdurastI Adine kAraNe teno upabhoga karavAmAM vidana Ave athavA upabhogayogya vastuonI prApti ja na thAya te upabhogAMtarAya karmano prabhAva batAve che. aDhaLaka saMpatti sAthe tana garIbAInuM jIvana jIvatA mammaNa zeTha yogya udAharaNarUpa che. jIvanI bhikhArI avasthA upabhogAMtarAya karmano udaya sUcave che. jeo saMsArI padArthono bhogavaTo yathAyogyapaNe kare che temane mATe vina race, viparIta bhAvo kare, tathA anya jIvane dAnAdi pravRtti karatAM rokI lAbhAMtarAyanI sAthe upabhogAMtarAya karma paNa jIva bAMdhato hoya che. potAmAM pragaTelI zaktino sAco upayoga karI na zake, tenI tAkAta dabAyelI ja rahe te vIAMtarAya karmanuM phaLa che. A karmano kSayopazama karI jIva vIrya pragaTAvato jAya che. ekeMdriyathI zarU karI saMjJI paMcendriya sudhInA jIvomAM uttarottara vIryaMtarAyano kSayopazama vadhato rahe che. ane zalAkApuruSone to A kSayopazama ghaNo vizeSatAe hoya che. 314
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka A pAMca prakAranAM aMtarAyakarma dezaghAtI che. tenI eka paNa prakRti sarvaghAtI nathI. aMtarAyakarma jo sarvaghAtI hoya to jIva jaDa thaI jAya, ane teno vikAsa asaMbhavita thaI jAya. jIvanuM eka aMze paNa vIrya khulluM ja rahe che, ane jema jema aMtarAyakarma tUTatuM jAya che tema tema jIvanuM vIrya vadhatuM jAya che. vaLI A pravRtio ekabIjA sAthe gADha saMbaMdha dharAvanArI paNa che. koine dAna ApatAM aTakAvI jIva dAnAMtarAya to bAMdhe che, paNa potAne mATe lAbhAMtarAya paNa bAMdhe che. bIjAne dAna ApatAM aTakAvI potAno bhAvino lAbha gumAve che. ane tenI sAthe sAthe thatA alAbhane kAraNe bhogAMtarAya ane upabhogAMtarAya karma paNa joDAI jAya che. koi paNa eka prakAranI aMtarAya jIva vizeSatAe bAMdhe to anya prakAranI aMtarAya paNa sAthe sAthe baMdhAtI jAya che. vaLI, jema saMsAranI ane paramArthanI ema be prakAranI aMtarAya che, tema ghAtI ane aghAtI ema bIjA be prakAranI aMtarAyano paNa ullekha karI zakAya. saMsArI padArthonI prAptino lAbha thavA na de te sAMsArika aMtarAya, ane paramArthanA vikAsamAM vipna AvyA ja kare te pAramArthika aMtarAya. e ja rIte AtmAnAM vIryaguNano ghAta kare te ghAtI aMtarAya ane vIrya hovAM chatAM icchita prAptithI vaMcita rAkhe te aghAtI aMtarAya. A baMne prakAranI aMtarAyo ekabIjA sAthe ekarUpa thaI vartatI hoya che tethI saMsArI avasthAmAM A bheda pakaDavo khUba muzkela paDe che. paraMtu kevaLajJAna thatAM ghAtI aMtarAyano saMpUrNa kSaya thAya che tyAre ja aghAtI aMtarAyanI samajaNa Ave che. AtmAne kevaLajJAna thayA pachI je sidhdhapadanI aMtarAya bhogavavI paDe che te aghAtI prakAranI che. ane A sthitinI vicAraNA vakhate ja aghAtI karmono prabhAva ApaNane samajAya che. pAMca prakAranAM aMtarAya karmanI utkRSTa sthiti trIza kroDAkroDI sAgaropamanI che, ane teno jaghanya sthitibaMdha aMtamuhUrta kALano hoya che. aMtarAya karmano utkRSTa baMdha jIvanAM atyaMta saMkilaSTa pariNAma thAya tyAre paDe che, ane teno jaghanya baMdha atyaMta maMda kaSAyanA udaya vakhate thAya che. bAkInA vaccenA madhyama baMdha jIvane sAmAnya rIte 315
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha satata paDyA karatA ja hoya che. pAMca prakAranAM aMtarAya karma dhuvabaMdhI che, eTale ke e badhAnAM baMdha Atmapradeza para satata paDatA ja rahe che, te TheTha dazamA guNasthAna sudhI, jyAM sudhI mohanIyano udaya che tyAM sudhI. mohanIya karmanA udayane lIdhe bAkInAM traNa karmo satata baMdhAya ja che. moha kSINa thatAM kSapakazreNinA dazamA guNasthAnanA aMta bhAgamAM jIva mohano baMdha pADatAM aTake che, ane te sAthe ja bAkInA traNa ghAtakarmanA baMdha paNa nIkaLI jAya che. je rIte aMtarAyakarma dhuvabaMdhI che, te ja rIte A karma dhuvodayI paNa che. bIjI rIte kahIe to aMtarAya karmanI pAMce prakRtino udaya jIvane satata raheto hoya che; jIvanA bhAva anusAra tenA taratamapaNA pramANe baMdhodaya paNa tIvramaMda thAya che, paNa mohanIya karmanAM astitva sudhI A karmanA baMdhodayathI jIva chUTI zakato nathI. Ama dazamA guNasthAnanA aMtabhAgamAM mohanIya kSaya thatAM, aMtarAyano navo baMdha thato aTakI jAya che, ane bAramA guNasthAne pUrvasaMcita aMtarAya karmanI ghAtI prakRtino kSaya karI, bAkI rahelI jJAnAvaraNa tathA darzanAvaraNa prakRtino paNa sarvathA nAza karI kevaLajJAna-darzana pragaTAve che. aMtarAya karmanA kSaya sAthe ja AtmA anaMtavIryano svAmI thAya che. A pAMce aMtarAyanI prakRti bAramA guNasthAna sudhI sattAmAM hoya che, jeno kSaya e ja guNasthAne pUrNapaNe thAya che. A aMtarAya karmano jarA jhINavaTathI ane vizeSa UMDANathI vicAra karavAthI ApaNane samajAya che ke A karma bAkInAM sarva karmane paNa vedanIya karmanI jema lAgu paDe che. koI jIvane jJAnAvaraNa toDI jJAna meLavavuM hoya, teno te jIva puruSArtha karato hoya chatAM jyAM sudhI te jJAnAvaraNa karmanI aMtarAya toDato nathI, tyAM sudhI te jJAna meLavavAmAM saphaLa thaI zakato nathI. e ja pramANe jIva jyAM sudhI darzanAvaraNa karma toDavAnI aMtarAyathI chUTato nathI tyAM sudhI darzanAvaraNa karmano kSayopazama vadhArI zakato nathI. mohano nAza karavAne lagatI jIvanI aMtarAya jyAM sudhI kSINa na thAya tyAM sudhI jIva mohano nAza karI zakato nathI, moha tyAgI zakato nathI. e ja pramANe jIvanI aghAtI karmone lagatI aMtarAya jAya nahi tyAM sudhI jIva tenAthI mukta 316
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka thaI zakato nathI. kevaLajJAna tathA kevaLadarzana pragaTAvyA pachI pUrNa vIryavAna thayelo AtmA paNa anya aghAtI karmo chUTe nahi tyAM sudhI sidhdha thato nathI, te hakIkata aMtarAyakarmanA aghAtI vibhAganI samaja ApaNane pUrI pADe che. AvA mahA baLavAna aMtarAya karmathI bacavA mATe jIve dayAno guNa khIlavavo ghaTe che. jyAre jIvamAM svapa2 dayAno guNa khIle che tyAre te tene svapaNAthI vaMcita karato aTakAve che, ane navA baMdhAtA aMtarAya karma ochAM thatAM jAya che. A uparAMta bhUtakALamAM bAMdhelAM ane saMcita karelAM aMtarAya karmanI nirjarA karavAno upAya e che ke zrI prabhunAM ane gurunAM zaraNamAM jaI, karelI bhUlono zudhdha hradayathI pazcAtApa karavo. Ama navI baMdhAtI aMtarAyano saMvara ane junI bAMdhelI aMtarAyanI nirjarA karavA dvArA, dayAnA guNane vadhA2vAthI ane pazcAtApa svIkAravAthI, aMtarAya karmane bevaDA dore AMTI zakAya che. atyAra sudhInI vicAraNA karatAM ApaNe jANyuM ke mohanIya karmano baMdha hoya to ja anya traNa ghAtI karmonA baMdha thAya che. jyAM mohanIya karmano baMdha thato nivArAya che tyAM ApoApa anya traNa ghAtI karmonA baMdha paNa nivArAI jAya che. ApaNe e vakhate praznamAM guMcavAIe chIe ke anya traNa karmonAM kAraNe mohanIya baMdhAtuM hoya tevuM kema na hoI zake? A praznanI vicAraNA karavAthI zrI prabhunI kRpAthI Ama samajI zakAya che. jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAya karmanA kSayopazamathI jIvamAM jJAna, darzana ane vIryaguNa pragaTa thAya che. A traNe guNa e AtmAno svabhAva che, te parathI lakSa thAya ke AtmasvabhAva pragaTavAthI navIna karmano baMdha thaI zakato nathI, thavo ja na joie, kAraNa ke nija svabhAva jo baMdhanuM kAraNa thAya to thayelA baMdhathI chUTAya kema ? ema thatuM hoya to jIva kadApi thayelA baMdhathI chUTI zake nahi, ane vizeSa vizeSa svarUpa pragaTa thatuM jAya tema tema te vizeSa baMdhamAM baMdhAto jAya. te to koI kALe saMbhavita thAya ja nahi. 317
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha vaLI, A traNe karmonA udayane kAraNe jIvane jeTalAM jJAna, darzana ane vIrya abhAvarUpe che, te vaDe paNa baMdha thaI zakato nathI; kAraNa ke jyAM pote ja abhAvarUpa che, tyAM te abhAva anyane baMdhanuM kAraNa kema thaI zake? tethI ApaNe kahI zakIe ke jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAya karmanAM nimittathI upajelA bhAva navInabaMdhanAM kAraNarUpa nathI. sAthe sAthe mohanIya karmano vicAra karatAM jaNAya che ke jIvane ayathArtha zraddhAne kAraNe mithyAtvabhAva thAya che, tenI sAthe krodha, mAna, mAyA tathA lobha Adi kaSAyabhAva paNa thAya che. A sarva mithyAbhAvo jo ke jIvanAM ja astitvamaya che, jAdA nathI. jIva ja te bhAvono kartA che, ane jIvanAM pariNAmarUpe ja enuM kArya thAya che. Ama chatAM te mithyAbhAvanuM hovuM mohakarmanA nimittathI che, A karmanimitta dUra thatAM mithyAbhAvano abhAva thAya che ane svabhAva pragaTa thAya che. tethI kahI zakAya ke mithyAbhAva te jIvano nijasvabhAva nathI paNa aupAdhikabhAva che, ane e bhAvo vaDe navIna karmanAM baMdhana thayA kare che. tethI mohanA udayanA kAraNe utpanna thayelA bhAvo jIvane baMdhanA kAraNarUpa che e spaSTa thAya che. A uparAMtamAM aghAtI karmono vicAra karIe tyAre samajAya che ke te karmo paNa karmanAM baMdhananAM kAraNo thaI zakatAM nathI. jo ke za2I2 Adi nAmakarmanI prakRti jIvanA pradezothI ekakSetra avagAhI thaI eka baMdhAnarUpa ja hoya che, chatAM te pudgala hovAthI AtmAthI bhinna ja rahe che, ane dhanAdi anya dravyo to AtmAthI spaSTa bhinnarUpe ja che, mATe e badhAM baMdhanA kAraNo nathI, kAraNake koi paNa paradravya baMdhanuM kAraNa hoI zake nahi. paraMtu te paradravya prati AtmAne je mamatva Adi rUpa mithyAtvAdi bhAvo thAya che te ja AtmAne baMdhanAM kAraNo che. mithyAbhAva paNa AtmAnA ja hovAthI te cetanarUpa che, ane cetana cetanathI baMdhAI jaDa pudgala vargaNAne grahaNa kare che ane te pudgala vargaNAnA ATha mukhya prakAra thAya che. A rIte yathArtha vicAra karavAthI samajaNa spaSTa thAya che ke AThe prakAranAM karmabaMdha thavAnuM mukhya kAraNa mohanIyanA mithyAtva ane kaSAya svarUpa vibhAvo che. 318
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka je mohanIyanA kAraNe jIva anaMta prakAranAM karmo bAMdhI anaMta saMsAramAM bhame che, teno nAza karavA eTalo ja ugra puruSArtha jarUrI che e samajavuM jarAya kaThina nathI. ane ethI to mohanIyanA kAraNe utpanna thatA lagabhaga paMdara pApasthAnako samajAvI zrI prabhue tenA upAya sUcavyA che. cothuM pApasthAnaka maithuna - abahma ApaNe jANyuM te pramANe cAre ghAtakarmamAM bhayaMkaramAM bhayaMkara mohanIya karma che. ane tenA kSayopazamanA pramANamAM jIvanAM paribhramaNanI hAni tathA vRddhi thAya che. vaLI, jema jema moha nAza pAmato jAya tema tema jIvanI dazA udgha thatI jAya che, ane mohanA kSaya pachI anya traNa ghAtakarmo kSINa thaI jAya che. Ano artha e thayo ke mohanAM astitva sudhI jIvane jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAyanA baMdha thayA ja kare che. A uparAMta jIvane keTalI mAtrAmAM mohanIyano kSayopazama thayo che tenuM sUcavana karatAM cauda guNasthAnakanI racanA zrI prabhue ApaNane samajAvI che. jema moha vizeSa tema guNanuM sthAna nIcuM, ane jema moha alpa tema jIvanuM guNasthAna UMcuM batAvyuM che. A parathI ApaNe tAraNa kADhI zakIe ke jIvano moha jema jema ghaTato jAya che, tema tema tenAmAM potAnA mULabhUta guNo khIlatA jAya che, ane jyAre mohano saMpUrNa nAza thAya che tyAre AtmAnAM sarva guNo pUrNapaNe prakAze che. A karmamAM bIjI vizeSatA e che ke jo koI jIva puruSArtha karI potAnAM jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAya karmano joradAra kSayopazama kare to paNa tenuM mohanIya karma nAza pAme ja evo niyama nathI, AvA puruSArthanA anusaMdhAnamAM mohanIya karma nAza pAme vA na paNa pAme. mohano eka jhapATo AvatAM kSayopazama pAmelAM anya karmo pharIthI baLavAna thaI zake che kharA. enI sAme jo koI jIva sapuruSArtha karI mohanIyano baLavAna kSayopazama kare to tenA anusaMdhAnamAM bAkInAM traNe AvaraNo vadhatA ochA pramANamAM nAza to pAme ja che. A apekSAe mohanIya karmane rAjA samAna gaNavAmAM Ave che. A uparAMta mohanAM astitvane kAraNe ja 319
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha aghAtI karmo moTI sthitinA baMdhAya che. mohanA sAtha vagara zAtA vedanIya sivAya koI paNa karma baMdhAtuM nathI eTaluM ja nahi e zAtA vedanIya paNa mAtra eka samayanA ja kALanuM baMdhAya che. mohanIya karmanAM anya karmo paranA A varcasvane lIdhe te rAjA tarIke oLakhAya che te yathArtha che. mohanIya karmanA mukhya be vibhAga cheH darzanamoha ane cAritramoha. ahIM darzana eTale AtmAnuM samyak zraddhAna. AvAM zraddhAnane kaluSita kare athavA vinaSTa kare te darzanamoha che, ane AtmAnAM zudhdha AcaraNane kaluSita kare ke vinaSTa kare te cAritramoha che. darzanamohanI traNa prakRtio cheH mithyAtva mohanIya, mizra mohanIya ane samyaktva mohanIya. jIva, ajIva Adi sAta tattva ane AtmAnAM astitva Adi cha pada vize je vAstavika yathArtha zraddhAna thAya te darzana athavA to samyaktva kahevAya che. A zraddhAnano je karma vinAza kare athavA tene kaluSita kare te darzanamoha athavA mithyAtva kahevAya che. jIva jyAre darzanamohano karmabaMdha kare che tyAre traNamAMnI eka mithyAtva mohanIya prakRtino ja baMdha kare che. pachI e karma bhogavatAM bhogavatAM te karmane TUkaDA karI nAnA svarUpanuM karI nAkhe athavA to puruSArtha karI mithyAtvanA tIvra rasane maMda kare che tyAre te maMdarasa vALuM mithyAtva mizra mohanIya kahevAya che. A dazAmAM tene jIvanAM astittva mATe sAdhAraNa hakAra upaje che. te pahelAMnI avasthAmAM jIva AtmAnAM astitvane svIkArI zakato nathI. puruSArtha dvArA mithyAtvanI maMdatara avasthA thAya tyAre te samyaktva mohanIya bane che. temAM tene AtmAnAM astitvano hakAra varte che, paNa ati sUkSmapaNe jIvane e bAbatanuM azradhdhAna rahe che, je kevaLIgamya che. jIvane jo mithyAtvano ke mizra mohanIyano udaya vartato hoya to tene samyaktva saMbhavI zakatuM nathI. paraMtu jIvane jo mAtra samyaktva mohanIyano udaya vartato hoya to tene samyaktva hoya che, paNa aMze duSita bane che. Ano artha e thayo ke AtmAnAM astitva Adi bAbatanAM zradhdhAnamAM je viparItatA jIvane pravarte che tenA AdhAre darzanamohanA traNa vibhAga pADelA che. ane jIva jyAre mithyAtvano saMpUrNa nAza 320
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka kare che athavA mithyAtvano saMpUrNa kSaya thAya che tyAre tenuM samyaktva zudhdha thAya che. AvuM zudhdha samyakatva kSAyika samakita' tarIke oLakhAya che. kSAyika samakitanI prAptinuM mahAbhya adbhuta che. tenI prApti thayA pachI, jIva mukhyatAe te ja bhave athavA vadhumAM vadhu trIjA manuSyabhave kevaLajJAna tathA kevaLadarzana pragaTAvavA sadbhAgI thAya che. jIva jyAM sudhI kSAyika samakita meLavato nathI, tyAM sudhI kSapaka zreNi mAMDI zakato nathI, tevo jIva upazama zreNimAM ja jAya ane agyAramAM guNasthAnethI pAcho pharI, doSanA pramANamAM nIce UtarI jAya che. jyAM sudhI kSAyika samakita pragaTa thayuM na hoya tyAM sudhI jIvane mATe moTAmAM moTo e bhaya varte che ke nabaLA pADelA mithyAtvane upti kare evo koI baLavAna sahAro maLI jAya to te mithyAtva vakarI, udayamAM AvI jIvane samyakatvathI vimukha karI nAkhe che. arthAt tevA jIvanuM samyakatva vamAI jAya che, ane te jIva mithyAtvI banI, pharIthI samyakta na meLave tyAM sudhI saMsAramAM bhamyA kare che. A hakIkata e sAbita kare che ke sarva prakAranAM pApabaMdhomAM jo koI bhayaMkaramAM bhayaMkara pApabaMdha hoya to te mithyAtvano baMdha che. mithyAtvano nAza karyA vinA saMsAranI alpatA koI kALe saMbhavatI nathI. A uparAMta sarva karmomAM sahuthI dIrgha sthiti paNa darzanamohanI ja che, te che 70 kroDAkoDI sAgaropama. cAritramohanI utkRSTa sthiti 40 kroDAkroDI sAgaropama che, tyAre anya ghAtI karmonI utkRSTa sthiti 30 kroDAkroDI sAgaropamanI che. AnAthI paNa e ja pramANa maLe che ke darzanamoha sauthI baLavAna karma che. A samajaNa maLatAM jIvane saheje vicAra thAya ke AvuM darzanamoha-mithyAtva kevA prakAranA bhAva sevavAthI ane AcaraNa karavAthI baMdhAya che? zrI prabhue mithyAtva baMdhananA mukhya kAraNarUpe viSaya tathA kaSAyane gaNAvyA che. viSayavAsanA ane kaSAya jeTalA vadhAre baLavAna eTaluM vadhAre baLavAna mithyAtva baMdhAya che. viSayavAsanA eTale indriyonA sukhanI baLavAna vAsanA arthAt icchA. viSaya eTale indriyanuM sukha, indriyone jenAthI zAtA lAge te viSaya kahevAya che. ane te zAtA meLavavAnI adamya ke maMda icchA te vAsanA. AvI tIvra ke maMda icchA pUrI karavA mATe jIva 321
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha krodha, mAna, mAyA ane lobharUpa kaSAyanuM sevana kare che, ane e viSaya tathA kaSAyanA taratamapaNAnA sumeLathI jIvanuM tIvra ke maMda mithyAtva baMdhAtuM rahe che. dehasukhanI A vAsanA te maithuna che. AvI vAsanA ekeMdriya jIvothI zarU karI saMjJIpaMcendriya sudhInA sarva jIvomAM bharI paDelI jovAmAM Ave che. saMjJI paMcendriya jIvomAM A vAsanA keTalI joradAra rIte vyakta thAya che ane tenAthI kevI khAnAkharAbI sarjAya che tenI jANakArI lagabhaga jIvone hovA chatAM, teo tenAthI bacI zakatA nathI. AvI dehasukhanI vAsanAnI pUrti arthe keTalAMya moTAM moTAM yudhdho sarjAyAM che ane ghAtaka saMhAra paNa yojAyA che. AvI ja sthiti tiryaMco ane devomAM paNa banatI jovAmAM Ave che. vAsanA mATe tiryaMcomAM ghaNA prakAre laDAI thAya che, ane koIne koI mAryuM paNa jAya che. devomAM paNa devIonA haraNa thAya, devo strInuM haraNa kare, rAkSaso strIne aneka prakAre vAsanA saMtoSavA raMjADe vagere prasaMgo saMjJIpaMcendriyapaNAmAM vartatuM viSayanuM jora batAve che. A viSayane kAraNe kaSAya paNa ugrarUpa dhAraNa karI vaira virodhanA vamaLamAM jIvane DhAMke che. AvI viSayavRtti mAtra saMjJIpaMcendriyapaNAmAM ja che, evuM nathI, teno AviSkAra sarva asaMjJI jIvomAM paNa paDelo che. pharaka e che ke moha tathA mithyAtvanuM jora asaMjJIpaNAmAM eTaluM baLavAna che ke te jIvo potAnA viSaya kaSAyane sAcA rUpamAM pragaTa paNa karI zakatAM nathI, saMjJI jIvo e lAgaNIne pragaTapaNe vyakta karI zake che. Ama zrI prabhunA jaNAvavA pramANe saMjJI jIvo karatAM asaMjJI jIvomAM viSayakaSAyanuM jora vadhAre raheluM che. asaMjJI jIvo abhAnapaNAnI sthitimAM paNa maithunasevana kare che. ekeMdriya jIvane anukULa sparzAdinI priyatA je avyaktapaNe che te maithunasaMjJA che. A ja rIte anya traNa vikasendriyanI bAbatamAM samajI zakAya tema che. dehasukhanI je baLavAna vAsanA jIvanamAM pravarte che, tene AdhAre jIva svaAtmAno ja nakAra kare che; sadaiva, sadguru ane satkarma prati azAtanAthI bharelI pravRttio kare che. potAnI dehavAsanA saMtoSavA koI paNa prakAranAM akArya karatAM ke game tevA 322
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka baLavAna kaSAyanuM sevana karatAM te jIva acakAto nathI, ane pariNAme tevo jIva mithyAtvanI jALamAM vadhu ne vadhu gUMcavAto jAya che. AvI vAsanAne lIdhe te jIva joradAra kaSAya rAgadveSarUpe vede che, je darzanamohanA baMdhamAM pariName che. AtmAnAM yathArtha zraddhAnane badale pa2vastunA viSayakaSAyamAM ekAkAratA anubhave che, ane sauthI moTuM ane sauthI cIkaNuM karma bAMdhe che. ghAtI aghAtI sarva karmomAM moTAmAM moTuM karma darzanamohano mithyAtva prakAra che. pahelA guNasthAna sudhI mithyAtva ke darzanamoha dhruvabaMdhI che, eTale ke jIvane teno baMdha satata thayA ja kare che. te uparanA guNasthAne tene baMdha thato hoto nathI. vaLI pahelA guNasthAne jIvane mithyAtvano udaya satata raheto hovAthI te tyAM sudhI dhruvodayI prakRti che. pahelA guNasthAnathI jIva AgaLa vadhe tyAre te prakRti dabAya che. ane jyAM sudhI mithyAtvano pUrNa kSaya na thAya tyAM sudhI te prakRti dhruvasattAe rahe che. pAtaLA mithyAtvane sattAmAM rAkhI jIva TheTha agyAramA guNasthAna sudhI vikAsa karI zake che, ane tyAMthI teno udaya AvatAM avazya patana pAme che. mithyAtvano pUrNa kSaya karyA pahelAM jIvane karmamukti saMbhavatI nathI. je guNasthAne jIvane sattAgata mithyAtvano udaya Ave te guNasthAnathI tenuM avazya patana thAya che. A mithyAtvano rasabaMdha zithila thaI te mizra mohanIya ane samyaktva mohanIyarUpa thAya che tyAre te prakRtio avasattAvALI kahevAya che, kAraNa ke A be prakRtio abhavyane sattAmAM hoya ja nahi. vaLI, bahukAlIna bhavyane athavA to dUrabhavIne paNa te prakRtiono sadbhAva hoto nathI. A be prakRtino sadbhAva mAtra nikaTabhavIne ja hoya che. mizramohanIyano sattAvALo jIva AgaLa vadhe to te kSepaka zreNi mAMDI zakato na hovAthI, tenI pUrNa mukti saMbhavatI nathI. te jIvane sattAgata mithyAtva Dagale ne pagale khUba satAvatuM rahe che. samyaktva mohanIya kSayopazamika samakita pAmyA pachI udayamAM rahe che, ane sUkSmatAe bhogavAine kharatuM jAya che. jyAre udayagata ane sattAgata samyaktva mohanIya tathA sattAgata mizramohanIya tathA mithyAtva jyAre jIvanA Atmapradeza parathI pUrNatAe vidAya le che tyAre te jIva kSAyika samakitI thAya che. 323
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A bhayaMkara mithyAtvane bahekAvanAra tattva che vedano udaya. jIvamAM paDelI vAsanAne nokaSAyamAM samAtA traNa veda vibhAvabhAvathI khUba uddIpta kare che. traNa veda te puruSaveda, strIveda tathA napuMsaka veda. je jIvane strIdehano saMga karI sukha vedavAnA bhAva thAya te puruSaveda, je jIvane puruSadehano saMga karI sukha mANavAnA bhAva thAya te strIveda ane je jIvane ubhayadehano saMga karI sukha anubhavavAnA bhAva varyA kare te napuMsakaliMga veda. badhA ja asaMjJIjIvo napuMsaka hoya che. ane saMjJI jIvomAM traNe prakAranAM veda saMbhave che. nArakI jIvo napuMsaka vede hoya che, devomAM mukhyatAe puruSaveda tathA strIvedano udaya hoya che, manuSya tathA tiryacomAM mukhyatAe puruSa tathA strIveda ane gauNatAe napuMsaka vedano udaya Avato hoya che. puruSavedanI utkRSTa sthiti 10 kroDAkoDI sAgaropama, tathA jaghanya sthiti 8 varSa. strIvedanI utkRSTa sthiti 15 kroDAkroDI sAgaropama, tathA jaghanya sthiti 3/14 sAgaropama. napuMsakavedanI utkRSTa sthiti 20 kroDAkroDI sAgaropama, tathA jaghanya sthiti 2/7 sAgaropama. vedanI A traNe prakRti adhuvabaMdhI che, traNamAMthI ekano baMdha paDato rahe che. A traNe prakRti adhuvodayI paNa che, traNamAMthI ekano ja udaya thAya che. vaLI, A traNe prakRti dezaghAtI che, tema chatAM te sarvaghAtI mithyAtvane khUba sahAyaka hovAthI khUba AkarI paNa che. A traNe prakRtio adhuvasattAvALI che, te prakRti sattAmAM hoya athavA na paNa hoya te mATe. kSapakazreNimAM navamA guNasthAne traNe vedano kSaya thAya che, temAM pahelAM napuMsakavedano, te pachI strIvedano ane pachI puruSavedano kSaya thAya che. ane te traNenAM navIna baMdhano paNa te guNasthAne cheda thAya che. jIvanI jo upazamazreNi hoya to tene navamA guNasthAne pahelAM napuMsakaveda upazAMta thAya, pachI te strIvedane upazAMta kare ane navamA guNasthAnanA aMtabhAgamAM puruSavedane paNa upazAMta kare ane e kALathI vedodayanA baMdha, udaya ane uNAno paNa vyavaccheda kare che. jIvane mithyAtvano baMdha paDe che tyAre te sAcI rIte pravartato hoto nathI, pravartI zakato nathI, eTale e vakhate tene parapadArthamAM sukhabuddhi thayA vinA rahetI 324
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka ja nathI. A kAraNe tene darzanamohanI sAthosAtha jJAnAvaraNa baMdhAyA vinA rahetuM ja nathI. vaLI, potAne thayelI sukhabuddhinI AkuLatA toDavA mATe je pravRtti kare che temAM hiMsA to chupAyelI ja che, jenA pariNAme te jIvane darzanAvaraNa karmano baMdha anivArya thaI jAya che. ane A traNe bhAvanA mizraNanI pUrtimAM kaMika jIvone svarUpathI vimukha karavAnA bhAva to patharAyelA ja rahe che, jenAthI aMtarAya kamI baMdhAyA vinA rahetuM nathI. AvI paristhitimAM bhAvanI taratamatA pramANe traNa ke cAra aghAtI karma baMdhAine ja rahe che. A badhI apekSAono vicAra karatAM jaNAya che ke darzanamoha saha karmomAM bhayaMkaramAM bhayaMkara ane baLavAnamAM baLavAna karma che. tethI te karmathI chUTavA mATe eTalo ja ugra puruSArtha karavo jIvane mATe jarUrI che ema zrI prabhu jaNAve che. A uga puruSArtha karavAmAM sahAya maLe te mATe khUba ja upakArI evA kaDaka niyamonuM pAlana karavAnI temaNe bhalAmaNa ApI che. mithyAtvanAM kAraNathI vedanA udayane je rIte poSaNa maLe che, jIvane ati vikaLa thavuM paDe che, tene toDavA mATe, tathA mithyAtva ane vedanA mizra udayanA kAraNe jIva maithunanI jALamAM sapaDAI ati tIvra rAgadveSanI bhaMgajALamAM sapaDAya che; tenAthI bacavA mATe, zrI prabhue navavADa vizudhdha brahmacarya pALavAnI salAha ApI che. mithyAtva ane vedanA saMgathI bacavA tathA potAnuM rakSaNa karavA zrI prabhue brahmacarya pAlanane zreSTha upAya kahyo che. brahmamAM caravuM eTale brahmacarya. brahma eTale svasvarUpa, A rUpamAM ekAkAratA sAthe AtmAne joDavo tathA rAkhavo e bahmacaryano sUkSma artha che. A sthitie pahoMcavA tathA temAM satata rahevA mATe puruSArthI thavA je je bAhyAcaraNo upakArI che tenuM pAlana vinA apavAde karavA jaNAvyuM che. kAraNa ke enA niyamapAlanamAM thato nAno sarakho bhaMga paNa kALe karIne jIvane moTA pApabaMdhamAM laI jaI zake che. vaLI, brahmamAM rahevAnAM potAnAM uttama dhyeyane jamInadosta karavAnI zakti A pApabaMdha dharAve che. tethI potAnAM icchita dhyeya sudhI pahoMcavA mATe bAhyathI paNa saMyama keLavI AtmAne svamAM pravartAvavo e A pApasthAnathI chUTavAno zreSTha 325
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha upAya che. traNe veda mohane ati baLavAna karatA hovAthI, svane badale paranI ekAkAratA jIvane apAvatA hovAthI, ane ugra darzanamohanA baMdhanamAM kheMcI jatA hovAthI, tenAthI potAnuM rakSaNa karavA mATe brahmacarya nAmanuM cothuM mahAvrata kahyuM che. A vrata navavADa vizuddhithI pALavAnuM che, tathA tenAthI niSpanna saMyamano jyAM jyAM bhaMga thAya tyAM tyAM te sthitino tIvra nakAra karavAno kahyo che. vikAratyAgane sAcavavA mATe zrI prabhue nIce pramANe nava sUcano karyA che - 1. vasati - strI Adi jano, jenI ceSTA munimAM vikAra karAvI zake tema hoya, jyAM vasatAM hoya tyAM brahmacArIe vasavuM ghaTe nahi. hRdayamAM jAgato nAno amatho vikArano taNakho bhAvimAM agnirUpa dhAraNa karI zake che. mATe cetatA rahevuM. 2. kathA - brahmacArIe mAtra strI ke eka ja strIne upadeza karavo ghaTe nahi. zRMgAranI vAto karavI nahi. kathA e mohane utpanna thavAnuM nimitta che, manano vikAra dehanA vikAra sudhI phelAi zake che mATe. 3. Asana - brahmacArIe strIonI sAthe ekAsane besavuM nahi, eTaluM ja nahi paNa jyAM strI beThI hoya tyAM tenA UThayA pachI paNa be ghaDI sudhI brahmacArIe besavuM nahi kAraNa ke tenA aMgamAMthI nIkaLelA strIvedanA ghaTako strInI smRtinuM kAraNa banI vikAranI utpatti karAvavAmAM sahabhAgI thavAnI saMbhAvanA che. 4. indriya nirIkSaNa - strIonAM aMgopAMgonuM nirIkSaNa bahmacArIe karavuM nahi. aMga para dRSTi ekAgra thavAthI te vikAra jAgavAnuM nimitta banI zake che. 5. kuDayAMtara - bhIMta, paDadA AdinuM aMtara vacamAM hoya, ane bIjI bAju strIpuruSa maithuna sevatA hoya tevI jagyAmAM brahmacArIe rahevuM nahi, temanAM vacano, zabdo paNa bahmacArI mATe vikAranAM kAraNa banI jAya che. 326
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka 6. pUrvakrIDA - pUrvanAM gRhastha jIvanamAM brahmacArIe game tevI ratikrIDA ke zRMgAraceSTA karI hoya tenI smRti paNa teNe karavI nahi kAraNa ke pUrvakriyAnI e smRtio baLavAna banI munine vikAradoSamAM ghasaDI jaI zake che. 7. praNIta - brahmacArIe dUdha, dahIM, ghI Adi cikAzavALA padArtho bahudhA grahaNa karavA nahi, kAraNa ke ema karavAthI pramAda vadhe che, vIryanI vRddhi thAya che, ane tenA pariNAma rUpe unmAda tathA kAmanI utpatti thavAno saMbhava vadhI jAya che. tethI lukho ane apauSTika AhAra zudhdhAcAraNa mATe madadarUpa thAya che. 8. atimAtrAhAra - brahmacArIe peTabharIne ke tethI vizeSa AhAra levo na joie. ati mAtrAmAM AhAra karavAthI Apharo caDe che ane vikAra thavAnI saMbhAvanA ghaNI vadhI jAya che. 9. vibhUSaNa - zarIrane suMdara dekhADavAnA upAyo tyaktA ghaTe che. snAna, vilepana, puSpAdinuM grahaNa Adi tyAjya che. tenA thakI dehanuM AkarSaNa tathA mamatva vadhe che, ane temAMthI vikAra tarapha kyAre ghasaDAI javAya che teno khyAla paNa bahmacArIne keTalIka vAra Avato nathI. ahIM puruSavedano niSedha thAya e rIte niyamo batAvyA che, ane A ja niyamo strIvedanA niSedha mATe eTalA ja upakArI che. TUMkamAM jeNe brahmacaryanI jALavaNI karavI hoya teNe A niyamono gUDhArtha sAthe abhyAsa karI, niyama pAlanamAM ekAgra banavuM jarUrI che. A niyamono jIva sAco abhyAsa kare to te sahelAithI samajI zake ke jenAthI mAnasika, vAcika ke kAyika vikAra utpanna thaI zake tema hoya te sarvathI dUra rahevAnI sAvacetI zrI prabhue ApI che. vaLI, A vikArathI mithyAtva apAtuM hovAthI A vratane zrI prabhue nirapavAdarUpe pALavA yogya vrata kahyuM che. anya sarva vratomAM nispRhabhAvathI alipta rahI apavAda sevI zakavAnI zakyatA che, jemake anivArya saMjogamAM nadI pAra karavI, vastra, pAtrAdi ati alpa parigraha dhAraNa karavo vagere vagere. tethI anya vratomAM muni je je apavAda rAkhI zake tenI yAdI paNa prabhue 327
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ApI che. paNa A vratane to nirapavAda ja kahyuM che, kAraNa ke nAno sarakho apavAda levA jatAM paNa cAritrabhaMganI moTI khINamAM jIva phasAI zake che. maithuna sevavAmAM dhULa ane sUkSma ema baMne prakAranI hiMsA thAya che. eka strIpuruSanA bhogamAM navalAkha jIvo haNAvA rUpa sthULa hiMsA thAya che, eTale ke aneka jIvo utpana thaI aMtamuhUrtakALamAM mare che te sthaLa hiMsA che. ane kaSAya vedyA vinA maithuna kArya saMbhavatuM nathI, kaSAyathI sUkSma hiMsA thAya che. Ama maithuna sevanathI dhULa sUkSma baMne prakAranI hiMsA thatI hovAthI jIvane darzanAvaraNa baMdhAya che. A maithuna sevana baLavAna mohanA udaya vinA thaI zakatuM na hovAthI jIva temAM uca mohabaMdha paNa kare ja che. te jIva dehanI vAsanAnA saMtoSamAM sukhabuddhi vedato hovAthI jJAnAvaraNa paNa sukhabuddhinI mAtrA pramANe bAMdhe ja che. vaLI, dehabhoganA sukhamAM rAcavAthI jIva pote svasvarUpathI vimukha thAya che, ane anya bhAgIdArane paNa vimukha kare che. kAraNa ke be vyaktinA yoga vinA jIva saMyogasukha bhogavI zakato nathI. tethI te jIva svanI baLavAna aMtarAya paNa bAMdhe ja che. A rIte baMdhAtA cAre ghAtI karmonAM anusaMdhAnamAM aghAtI karmo baMdhAyA vinA rahe ja nahi te sahelAithI samajI zakAya evI spaSTa bAbata che. kaSAyanuM jevuM jevuM baLavattarapaNuM tevuM tevuM aghAtI karmanI azubha prakRtio vizeSa baMdhAya, ane kaSAyanI jeTalI jeTalI maMdatA teTalI teTalI aghAtI karmanI zubha pravRtionA baMdha thAya e niyama A karma mATe evo ja lAgu paDe che. je jIvo dakSa che, je jIvo thoDAmAM ghaNuM ghaNuM samajI grahaNa karI zake che, temane mATe A vratano samAveza aparigraha vratamAM karelo che, paNa je jIvo AnAthI virudhdha prakAranA che temane mATe A bahmacarya vrata spaSTapaNe, vinA apavAde ArAdhavAnI bhalAmaNa zrI prabhue ApI che. A pApasthAnakathI bacavA mATe zrI prabhue vairAgya guNa pragaTAvavo jarUrI jaNAvyo che. vairAgya eTale saMsArathI chUTavAnI bhAvanA, saMsAranA bhogaupabhogamAM 328
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka javAnA bhAvanI maMdatA. eTale ke nirvedanuM sevana. saMsAramAM dekhAtA sukhamAM sAcuM sukha nathI, temAM to satata duHkha DokiyAM ja karI rahyuM hoya che, tevI samajaNa satya svarUpe pragaTavAthI jIvano nirveda vadhato jAya che. A bhAvanI satyatAnI anubhUtithI jIvanI vAsanA zAMta ne zAMta thatI jAya che. A bhAvanI siddhi karavA mATe, vairAgyane daDhatAthI sAcavavA mATe satparuSanA upadeza ane satsaMga jevuM bIjuM koI baLavAna sAdhana nathI. mithyAtvathI mukta thaI, potAnA anubhava mauktikane mAtra kalyANabhAvathI puruSa jIvane saMsAranI asAratAno citAra Ape che, potAnA anubhavathI lAdhelA saMsAranA paricayanA paripAkane jagatajIvo samakSa raju kare che, tyAre temane A bodhanI asara thAya che. te jIva potAnA saMsArI anubhava sAthe, jagatamAMthI maLatA rAgamizrita prema sAthe puruSanA mAtra kalyANabharita premanI sarakhAmaNI karI, sapuruSanA bodhane jANe che tathA oLakhe che tyAre temanA nirmaLa prema prati AkarSAI, te bodhanuM uttamapaNuM jANI zAzvata sukha meLavavAnA zubha uddezathI temanA caraNamAM ane zaraNamAM jAya che. tyArathI te saMsArI jIvanI AtmazuddhinI yAtrA zarU thAya che; ane kramathI vikAsanAM pagathiyAM caDatAM te zIkhato jAya che. pAMcamuM pApasthAnaka parigraha jIvane saMsArI padArtho mATe je Asakti pravarte che, te Asakti jIvane svasvarUpa tarapha viparItapaNe pravartAve che te ApaNe jANyuM. jIvanI Asakti jyAre saMsAramAM sthULa svarUpa dhAraNa kare che, tyAre te jIva saMsAramAM zAtA ApanArA padArtho ekaThA karavA, tene bhogavavA ane A kriyAomAM satata parovAyelA rahI, temAM ja jIvananI saphaLatA anubhavavI, AvI vRttinI lAlacamAM sapaDAya che. saMsAranA padArthonuM grahaNa karI, teno bhogavaTo karavAmAM mamatva karavuM e jIvanI parigrahabuddhinuM pariNAma che. ane AvI buddhimAM ekatA rAkhI temAM rAcavuM, e jIvane mATe pAMcamuM parigraha pApasthAnaka che. 329
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha saMsAramAM jIvane saceta tathA aceta ema be rUpe parigrahanI prApti thAya che. saceta parigraha eTale kuTuMbIjano, dAsa, dAsI, anucaro, pazupaMkhIrUpa parivAra Adi trasa jIvono samUha ane e uparAMta maNi, ratna, hIrA Adi ekeMdriya sthAvara jIvo parano mAlikIbhAva. aceta parigraha eTale sonuM, rUpuM, vastra, gharanuM rAcaracIluM, AbharaNa Adi aneka padArthonI gaNatarI temAM karavAmAM Ave che. AvA parigrahanA padArthomAM jIvane ahaMpaNuM ane mamapaNuM vizeSapaNe varte che, tenAM kAraNe tenAmAM kaSAyano udbhava thAya che, kaSa eTale saMsAra ane Aya eTale lAbha. Ama jenAthI saMsAranI vRddhi ghaNI sahelAIthI thaI zake che tene kaSAya tarIke oLakhavAmAM Ave che. krodha, mAna, mAyA ane lobharUpa cAra kaSAyanI gaNatarI saMsAramAM thAya che. jIvane potAne gamatA padArtho parigraharUpe maLyA hoya che te haju vizeSa vadhe, temAM kyAreya hAni na thAya evA bhAva je vartatA rahe che te lobha kaSAya che. tene poSavA te jIva, je zAtAnA nimitto che, sAdhano che te vadhatA jAya evI lobhI vicAraNA saphaLa thAya tenI pravRttimAM jIva racyopacyo rahe che. jyAre A lobhapUrti thAya che, lobhanI saphaLatA thAya che eTale ke parigraha dhAravAnI icchA saMtoSAtI jAya che tyAre te jIva mAnabhAva vede che, pote kaMIka vizeSa che ane bIjA tuccha che evI lAgaNImAM te ramavA lAge che. A rIte lobha kaSAyanA vedanamAM mAna kaSAyane paNa bheLave che. A lobha kaSAya ke mAna kaSAyane bIjA koI taraphathI hAni thAya, temanA taraphathI tenI jALavaNI na thAya to te krodha kaSAyanA phaMdAmAM jakaDAya che. te nimittarUpa anya jIva ke azAtA ApanAra anya padArtha prati aNagamAnI tathA tucchatAnI lAgaNIrUpa krodha anubhave che. vaLI, AnAthI anubhavAtA parAjayane jyAre jIva jIravI zakato nathI, tyAre te mAyAkapaTa karI dhArI saphaLatA pAmavA yatnAvAna thAya che. Ama karavAmAM te jIva satyane asatyarUpe, asatyane satyarUpe ema aneka prakAre UMdhucattu jaNAvI dhAryuM kAma pAra pADavA chetarapIMDI tathA rAgabhAvanuM avalaMbana laI varte che. A mAyAkapaTa nAmano kaSAya che. A rIte jIva pote dhArelA parigrahanI bAbatamAM cAra prakAranI lAgaNI cAra kaSAyanA svarUpe anubhave che. A kaSAyonI tIvratAthI maMdatA sudhImAM 330
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka anaMta bhAMgA thaI zake che, temAM mukhya cAra bhAga che, jenA AdhAre jIvanA saMsAranI vRddhi tathA hAni nakkI thAya che. krodha, mAna, mAyA tathA lobha e cAra kaSAyanI anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjvalana e cAra prakAranI prakRtio che. je kaSAya jIvano anaMta saMsAra vadhAravA samartha che te anaMtAnubaMdhI kaSAya, je kaSAya udaya thavAthI koI paNa prayatna jIva dAbI zake nahi te apratyAkhyAnI kaSAya, je kaSAyane jIva dhAre to uttama prayatnathI dAbI zake te pratyAkhyAnI, ane je kaSAyane dAbavAmAM jIvane jhAjho parizrama paDe nahi te saMjvalana kaSAya kahevAya che. Ama kula soLa prakAranA kaSAyo jIvane sthULathI zarU karI sUmamAM sUma parigrahanI jALamAM kheMcI jAya che. sthULa parigraha saceta, aceta svarUpe jIva rahe che, ane sUma parigraha te sUkSma pudgala paramANuo karma svarUpe prahavA te che. kaSAyathI jIvanI parigrahabuddhi poSAya che, ane tene sathavAro Ape che hAsyaSaTakuhAsya, rati, arati, bhaya, zoka ane jugupsA e cha nokaSAya kaSAyane upta karI jIvanA parigrahane vadhAravAnuM kAma kare che. cAritramohanI kula 25 prakRti che, temAMthI anaMtAnubaMdhI cokaDI ane traNa veda mithyAtvane majabUta karavAmAM bhAga bhajave che. ane apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ane saMjavalana prakAra maLI kaSAyanI bAra prakRti tathA nokaSAyanI cha prakRti sahita kula aDhAra prakRtio mithyAtva gayA pachI paNa jIvane tenA svarUpamAM sthira thavA detI nathI. anaMtAnubaMdhI cokaDIno nAza mithyAtvanAM nAza sAthe thaI jAya che, eTale ene mithyAtvanI sAthIdAra gaNI darzanamoha sAthe vaNI levAya che. tyAre cAritramohanI anya bAra prakRti ane nava nokaSAya cAritramohanI jALa bichAvavAmAM pUro bhAga bhajave che. traNa veda mithyAtvane to poSaNa Ape ja che, paNa mithyAtva gayA pachI ye svarUpasthiratAmAMthI jIvane DagAvavA khUba bhAga bhajave che. mohanIya karmanI ra6 prakRtimAMthI mithyAtva, anaMtAnubaMdhI cokaDI, apratyAkhyAnI cokaDI ane pratyAkhyAnI cokaDI (krodha, mAna, mAyA, lobharU5) e tera prakRti sarvaghAtI 331
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prakRti che. ahIM darzanamohano baMdhanI apekSAe eka ja prakAra hovAthI eka ja prakRti gaNI che. bAkInI saMjvalana cokaDI ane nava nokaSAya e tera prakRti dezaghAtI che. mohanIya karmamAM cAritramohanI utkRSTa sthiti cAlIza kroDAkroDI sAgaropamanI che, ane jaghanya sthiti eka aMtamuhUrta kALanI che. utkRSTa tathA jaghanya sthitino baMdha jIvane kyAreka ja thAya che, paNa te vaccenA madhyama baMdha jIvane satata paDatA rahe che. kSAyika samakita na thAya tyAM sudhI mithyAtva baMdhAya che. chaThThA sAtamAM guNasthAna sudhI apratyAkhyAnI, pratyAkhyAna kaSAyanA baMdha thaI zake che, ane saMjvalana prakAranA baMdha dazamA guNasthAna sudhI thAya che. dezamAM guNasthAnanA aMte te baMdha naSTa thAya che. samyakatva thatAM mithyAtvano udaya jAya che, sAthe sAthe anaMtAnubaMdhI cokaDI sattAgata thAya che, pAMcamA guNasthAne apratyAkhyAnI prakRtino anudaya thAya che, chaThThA guNasthAnathI pratyAkhyAnI prakRtiono paNa anudaya Ave che, ane te badhI pravRtio sattAmAM rahe che. kSapaka zreNinA AThamA guNasthAnathI sarvaghAtI cAritramohanI sattAgata prakRtino ane dezaghAtI saMjvalana prakRtino AtmA kSaya karavAno zarU kare che, ane kSapaka zreNinA dazamA guNasthAne te sarva sattAgata prakRtino aMta karI, mohanA baMdhanathI chUTI sarva ghAtakarmanAM navAM baMdhana karavAmAMthI jIva mukta thAya che. upazama zreNimAM dareka prakRtino bhAga pUrNa kSINa thato nathI ane aMze sattAgata rahe che, je agyAramA upazAMtamoha nAmanA guNasthAne udayamAM AvI jIvane nIce utAre che. apratyAkhyAnI cAra kaSAyano cothA guNasthAna sudhI dhruvabaMdha thAya che, pratyAkhyAnI cAra kaSAyano pAMcamA guNasthAna sudhI dhuvabaMdha thAya che, saMjvalana cAra kaSAyano navamA guNasthAna sudhI dhuvabaMdha thAya che. nokaSAyamAM bhaya ane jugupsA navamA guNasthAna sudhI dhruvabaMdhI che ane bAkInA sAta noSAya adhuvabaMdhI che. mithyAtva sivAyanI mohanIya karmanI aDhAre dhuvabaMdhI prakRti adhuvodayI che. ane te sarva kSaya na thAya tyAM sudhI dhruvasattAe paNa hoya che. AtmAnuM mULa lakSaNa e svarUpamAM sthira rahevuM te che, ane potAnAM svarUpamAM sthiratA ke lInatA mANavI e AtmacAritra kahevAya che. paraMtu jIvamAM je parigrahabuddhi 332
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka pravarte che te buddhi tene svarUpathI cUta kare che, arthAt A buddhi tene cAritramAM sthira thavA detI nathI. parigraha karavAnI icchA karavI te ja svarUpanI smRti che, A parigraha meLavavAnI pravRtti karavI te vizeSa smRti che, meLavelA parigrahanI mAvajata ke sArasaMbhALa levA jatAM jIva svarUpanuM anusaMdhAna choDI para padArtha sAthe tAdAtmyabhAva sAdhe che. Ama joie to parigrahanI icchAthI zarU karI, tene lagatI sarva pravRttio jIvane tenA cAritrathI vimukha kare che. bIjI bAju parigrahabuddhine kA2Ne jIvano AtmalakSa cUkAI jAya che, parigraha ane tenI sArasaMbhALamAM UMDo rasa jAgavAthI, tenI pravRtti vadhI javAthI AtmalakSa gauNa thAya che, naSTa paNa thaI zake che. Ama parigraha cAritramoha vadhA2vAnuM kArya sArI rIte kare che. cAritramoha eTale AtmAcArane kaluSita karavA athavA vinaSTa karavA. A bhAvanI taratamatAnA AdhAre jIva kaSAyonuM taratamapaNuM vedato hoya che. A samajaNa parathI ApaNe tAraNa kADhI zakIe ke karmaparamANurUpa sUkSma parigraha saceta paMcendriya jIvo sAthenA vedanA udayathI grahAya che athavA to jaDa padArtho saMbaMdhI ati tIvra bhAva vedavAthI grahAya che, ane tenAthI jIvanuM darzanamoha karma baLavAna thAya che. darzanamohanA kSaya mATe brahmacaryavrata - brahmamAM caravAno ke rahevAno upAya zrI prabhue jaNAvyo che. ane karmaparamANurUpa sUkSma parigraha jIva aceta padArtho saMbaMdhI bhAva karI grahaNa kare che tyAre tathA anya saceta padArtho prati sAmAnya baLavAna bhAva vede che tyAre teno cAritramoha baLavAna thAya che. A karmanA kSaya mATe prabhujIe aparigraha vratano mahimA batAvyo che. cAritramoha vadhAranAra ane jIvane baMdhananA baLavAna pAzamAM jakaDanAra cAra kaSAya ane nava nokaSAya che. mithyAtva arthAt darzanamohano nAza thayA pachI paNa cAritramoha jIvane khUba ja parezAna kare che, to pachI mithyAtva sAthenA cAritramohanI pajavaNI mATe kahevuM ja zuM? AvA sarva apekSAe jIvanA zAzvata sukhane toDanArA cAritramohanI aTakAyata ghaTADavA tathA naSTa karavA zrI prabhue khUba ja jhINavaTathI enI samajaNa ApaNane ApI che. cAritramohane vadhAravAmAM jIvamAM 333
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kyAM kyAM tattvo bhAga bhajave che ane teno upAya kema karavI tenI samajaNa mATe A pachInAM sarva pApasthAnaka varNavyAM che. parigrahanI buddhine toDavA jIve zakya teTalI vItarAgatA keLavavAnI che. kaSAyanA kSaya sAthe vItarAgatA paNa pUrNa svarUpa dhAraNa kare che. pahelAM traNa pApasthAnaka mohanIya sivAyanAM traNa ghAtakarmone Avare che, ane bAkInAM paMdara pApasthAnaka mohanIya karmano hallo kevo Akaro hoya che tenI samajaNa Ape che. jIva jarA paNa gaphalatamAM rahe to tarata ja darzanamoha tathA cAritramoha kyAM kyAMthI pravezI jaI jIvane nIco pADe che tenuM pRthakakaraNa A paMdara pApasthAnone samajatAM thaI jAya che. sAmAnyapaNe jIva potAnA ja puruSArthathI darzanamoha toDI zakato nathI, e toDavA mATe zrI satparuSa ke sagurunuM zaraNa ane temanAthI maLato bodha ke upadeza e mukhya sAdhana che. zrI sadguru prati ziSyane prema thAya, zradhdhA jAge ane arpaNabuddhi Ave to temanA yogabaLathI ziSyane darzanamoha toDavo sahelo thato jAya che. guru tathA ziSyanI pAtratA jema jema utkRSTa thatI jAya tema tema ziSyane darzanamoha toDavo sulabha ane saraLa thato jAya che. darzanamohano nAza, ziSyane cAritramoha kSINa karavA mATe je puruSArtha karavAno che temAM khUba sahAyarUpa thAya che kAraNa ke darzanamoha javAthI ziSyanI matinuM savaLApaNuM thAya che. cAritramohane toDavA mATe jIve kyA kyA sthAnothI cetavA jevuM che, tenuM darzana zrI prabhue A pApasthAnako mAraphata karAvyuM che. anya traNa ghAtakarmonAM baMdhananAM kAraNarUpa traNa pApasthAnaka jaNAvI tenAthI nivRtti karavAno abhiprAya mUkyo che. ane sarva karmamAM agresara evA mohanIya karmanI samajaNa ghaNAM UMDANathI levI jarUrI hovAthI, tenI nivRtta yathArthapaNe karavA mATe paMdara pApasthAnakonI samajaNa ApI tenAthI chUTavA mATe kyuM che. A paMdare pApasthAnako ekabIjA sAthe kevI rIte saMkaLAyelA che te vicArIe. pahelAM pAMca pApasthAnaka cAra ghAtakarmonI pravRtti sUcave che. paheluM hiMsA pApasthAnaka darzanAvaraNa baMdhAve - ahiMsA mahAvratanA pAlanathI jAya. bIjuM mRSA pApasthAnaka jJAnAvaraNa baMdhAve - satya mahAvratanuM pAlana upakArI. 334
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka trIjuM corI pApaDAnaka aMtarAya karma baMdhAve - acaurya mahAvratanuM pAlana jarUrI. cothuM maithuna pApasthAnaka darzanamoha vadhAre - brahmacarya mahAvratanuM pAlana avazya. pAMcamuM parigraha pApasthAnaka cAritramoha ghaDe - aparigraha vrata anivArya. chaThuM krodha pApasthAnaka cAritramoha karAve. sAtamuM mAna pApasthAnaka cAritramoha karAve. AThamuM mAyA pApasthAnaka cAritramoha karAve. navamuM lobha pApasthAnaka cAritramoha karAve. cAritramoha vadhAranAra A cAra mukhya kaSAyo che. tenI nivRtti karavI jIvane mATe ghaNI kaThaNa thAya che kAraNa ke jIva anAdikALathI A cAre kaSAyothI barAbara vIMTaLAyelo che. tethI tenA sivAyanI sthitinI kalpanA sarakhI paNa tene zarUmAM hotI nathI. jIvane A badhA kaSAyonA karatutanI samajaNa vistArathI maLe, ane eka eka kaSAya keTalI hada sudhI jIvane trAsa ApI zake che tenI phoDa paDe to ja jIva tenAthI chUTavA taiyAra thAya, AvA AzayathI cAre kaSAyane svataMtra pApasthAnaka tarIke gaNAvI prabhue tenuM mahattva batAvyuM che. dazamuM pApasthAnaka rAga cAritramoha sUcave che. lobha ane mAyA kaSAyanuM mizraNa eTale rAga. rAga jIvanamAM kevo tarakhATa macAve che e samajAvavA A pApasthAnakanI racanA thaI che. agyAramuM 'Sa pApasthAnaka paNa cAritramoha mATe che. krodha ane mAna kaSAyanuM mizraNa eTale dveSa. jyAM rAga hoya tyAM pragaTa ke apragaTa svarUpe dveSa rahelo hoya che, ane dveSa kevI aMdhAdhUMdhI phelAvI zake che tenI jANakArI A pApasthAnakane samajavAthI Ave che. bAramuM kalaha pApasthAnaka ugra cAritramohanuM svarUpa jaNAve che. krodha ane mAnanA mizraNamAM krodhanI mAtrA vadhe che ane verabhAva pragaTarUpa dhAraNa kare che tyAre jIva kalaha pApasthAnano sparza pAme che. 335
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha teramuM abhyAkhyAna pApasthAnaka cAritramohanI kuTilatA samajAve che. koI jIvamAM je doSa na hoya te doSanuM AropaNa karI, ALa caDAvI potAno te vyakti mATeno roSa vyakta karavo te abhyAkhyAna. A pApasthAne jIvane mAna kaSAyanuM mukhyapaNuM, krodhanuM gauNapaNuM hovA sAthe dveSanI pragaTa AvRtti sAmAnyapaNe jovA maLe che. caudamuM paizunya pApasthAnaka cAritramohanI eka navI cAla para prakAza pADe che. paizunya eTale paranI cADIcUgalI karavI. jIvanI gerahAjarImAM achatAALa caDAvavA, cADI khAI anya asaMbaMdhita jIvone paNa kalaha tathA azubhabhAvamAM dorI javA ane ghaNA sAthe potAno azubhabaMdha vadhArAvavAnuM kArya A pApasthAnaka kare che. krodha mAna rUpa dveSanI sAthe mAyAkapaTa bhaLavAthI A du:khadAyI pApasthAnano udbhava thAya che. paMdaramuM 52parivAda pApasthAnaka jIvane khulleAma cAritramohanI jALamAM dhakelI anekavidha nukazAna kare che. pa2rivAda eTale avarNavAda ke niMdA. jIvanAM azubha bhAvo, kAryo ke karatuta mATe (jenuM astitva hoya vA na hoya) jAheramAM samUhanI vacce ayogya vizeSaNo sAthe bolI khoTAM ALa caDAvavAM te pararivAda nAmanuM pApasthAnaka che. cAre prakAranA kaSAyanA mizraNathI A sthAna racAya che. soLamuM rita-arita pApasthAnaka paNa cAritramohanuM kArya pragaTa kare che. nokaSAyamAM rita-atibhAva, gamA aNagamAnA bhAvane kAraNe anya kaSAyo uddIpta thatA hovAthI, thatAM karmabaMdhanane jaNAvanAra A pApasthAnaka che. sattaramuM mAyAmRSAvAda pApasthAnaka cAritramohanAM navA svarUpanuM darzana karAve che. asatya ane mAyArUpa cAritramohanI meLavaNIthI jIvane je phaLa bhogavavuM paDe che te A pApasthAnakathI samajAya che. be ghAtIkarmo eka azubhakarma karavAmAM bhaLe to kevI tIvratA Ave te ahIM jaNAvyuM che. aDhAramuM mithyAdarzana zalya pApasthAnaka eTale pUrvanAM sattare pApasthAnakano saravALo. je mArge AtmA karmathI mukta thAya te samyakdarzana. je mArge jIva mukta thavAmAM avarodha pAme te mithyAdarzana. mithyAdarzana mohanIyanA darzanamoha tathA 336
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka cAritramoha baMnene lAgu paDe che. kyAMya paNa khoTA mArge javAthI kevI pachaDATa khAvI paDe tenuM smatAe varNana A pApasthAne AvI zake che. Ama traNa pApasthAnaka traNa ghAtakarmo mATe, coda pApasthAna mohanIya mATe eka pApasthAnaka sattare pApasthAnakanA saravALA rUpe che. jIva jyAre cAritra mohanIyanA koI paNa kaSAyanuM vedana kare che tyAre tenuM mithyAtva naSTa thayuM na hoya to baMdhanano amuka bhAga mithyAtvamAM jAya che paNa jenuM mithyAtva naSTa thayuM hoya che tene AtmAnA astitva AdinI satata pratIti rahetI hovAthI vibhAvabhAva thoDA maMdapariNAmathI thAya che, eTaluM ja nahi, mithyAtva baMdhAtu na hovAthI, temAM jato karmabaMdhanano bhAga azAtAvedanIyamAM bhaLato jAya che. mATe parapadArthanI Asaktino baMdha paDe che tyAre kSAyika samakitIne cAritramohano baMdha thAya che, te sAthe anya traNa ghAtI karmo paNa thoDI maMdatAe baMdhAya che. cAre kaSAyanI tIvratA ane maMdatAnA AdhAre mohanIya karmanI sthiti tathA rasa (anubhAga) nakkI thAya che, ane tene AdhAre anya ghAtakarma baMdhAya tevI pravRtti thatI hovAthI te ghAtakarmonI sthiti tathA anubhAga paNa kaSAyanI tIvratA tathA maMdatAne AdhAre nakkI thAya che. Ama moha e karmano rAjA banI, kaSAyanI tIvratA ke maMdatAnA anusaMdhAnamAM anya ghAtI aghAtI karmonI sthiti tathA rasa-anubhAga baMdhAya che. tIvra kaSAyanA lAMbA gALAnA udayamAM azubha prakRtio lAMbAgALA mATe tIvra rasavALI baMdhAya che. tathA maMda kaSAyanA lAMbA gALAnA udayamAM zubha prakRtio lAMbA gALAnI baMdhAya che. kaSAyanuM maMdapaNuM satata karatA javA mATe lakSita rahevA zrI prabhue eka eka kaSAyane svataMtra pApasthAnaka gaNAvI, te mATe bodha nirUpyo che. chaThuM pApasthAnaka krodha sAtamuM pApasthAnaka mAna AThamuM pApasthAnaka mAyo navamuM pApasthAnaka lobha krodha, mAna, mAyA tathA lobha rUpa cAre kaSAyo ekabIjAthI judAM hovA chatAM ekabIjAne evo sathavAro ApanAra che ke te cAreno sAthe ja vicAra karavAthI samajaNa samya 337
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thAya che. A cAra kaSAyamAM sahuthI jaladI chato thAya tevo, jaNAI Ave tevo kaSAyA te krodha che. krodha eTale anya padArtha ke jIva prati je aNagamAnI lAgaNI thAya che, tenuM vedana karavuM, te lAgaNI pragaTa karavI, aNagamatI vastu na hoya to sAruM evA bhAvamAM vartavuM. A lAgaNImAM Aveza, tiraskAra, apamAna Adi samAveza pAmI krodhanI lAgaNIne tIvra kare che. A pachIno kaSAya te mAnabhAva. pote kaMika che, bIjA karatAM potA pAse vadhAre sAruM che, bIjA potAnA karatAM tuccha che AvI jAtanI lAgaNI anubhavavI te mAna kaSAya che. ahaMkAra, moTAI, ApavaDAI, vagere mAnanA judA judA prakAro gaNI zakAya. Avo mAnabhAva jIvane rUpa, baLa, vidyA, jAti, dhana, sattA Adi judA judA kAraNosara Avato hoya che. A judI judI samarthatAne kAraNe tenuM abhimAna jIvane thAya che, paraMtu ghaNIvAra to 'mane mAna nathI' e bhAvanuM abhimAna paNa vartatuM hoya che. sAthe sAthe keTalIkavAra mAna karavA yogya koI paNa padArtha jIva pAse na hoya chatAM dehAdinA tIvra mamatvane kAraNe je mAnabhAva Ave che te zocanIya che. bhikhArI AdimAM je jhagaDA thatA jovA maLe che temAM A prakArano mAnabhAva kAryakArI thato anubhavAya che. mAyA eTale rAgabhAva athavA chaLa kapaTa. saMsArI padArtho prati jIvane je rAgabhAva thAya che teno samAveza mAyA kaSAyamAM thAya che, te mAyAno gauNa artha che. ane mukhya artha che, koIpaNa bhAvanI chaLa, kapaTa, chetarapiMDI, ke banAvaTa sAthe rajUAta karavI. manamAM eka prakArano bhAva ke lAgaNI vartatAM hoya, tenAthI viparIta prakArano bhAva vacanathI ke kAryathI pragaTa karavo athavA judA ja prakAranI lAgaNI batAvavI e mAyA kaSAyane AbhArI che. potAno saMsArI svArtha sAdhavA, saMsArI zAtA meLavavA ke anya koI hetuthI bIjAne hoya tenAthI UMdhuMcatuM bhaNAvI pravRtti karavI te mAyAdoSa. satyane asatya ane asatyane satya rUpe rajU kare te mAyA. lobha eTale saMsArI padArthonI Asakti, mamatA, mUracha Adi bhAva saMtoSavA e padArtho meLavavAnI, sAcavavAnI, tenAthI judA na thavAnI bhAvanA e lobha prakRti che. 338
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka A lobhavRttimAM mukhyatAe iSTa arthAt potAne gamatA padArthono viyoga na thAya ane aniSTa arthAtu potAne na gamatA anya padArthono saMyoga thAya tevI lAgaNI e lobhanuM lakSaNa che. lobhane khUba ja vistRta arthamAM samajavo jarUrI che. kAraNa ke temAM anaMta prakAranA padArtho vizenI taratamatAbharI lAgaNI bharI hovAthI tenA anaMta prakAra thaI jAya che. lobha e khUba ja UMDo kaSAya che, te jaladIthI pragaTapaNe dekhAto nathI, tethI jIvane e kaSAyane samajavAmAM ghaNI ghaNI bhUlo thatI rahe che, vaLI cAra kaSAyamAM A kaSAya sahuthI chelle kSaya thAya che, e hakIkata tenuM cIkaNApaNuM paNa batAve che. A cAre prakAranA bhAvo pratyeka saMsArI jIva anubhavato hoya che, mAtra te bhAvonI taratamatA darekanI judI judI hoya che. Ama anaMtajIvonA krodha, mAna, mAyA, lobhanI taratamatAne gaNavA jaIe to te saMkhyA anaMtAnaMta thaI jAya. A cAre kaSAyone bahulatAe tIvratama, tIvratara, tIvra, maMda, maMdatara tathA maMdatama rUpe che. bhAgamAM vaheMcI zakAya. paraMtu sugamatA mATe tathA tvarAthI samajaNa laI zakAya e kAraNathI zrI prabhue A kaSAyonA taratamatA pramANe anaMtAnubaMdhI Adi cAra prakAra batAvyA che. anaMtAnubaMdhI kaSAya eTalA tIvra hoya che ke tenAthI jIvano anaMta saMsAra vadhI jAya che, te kaSAyano sauthI tIvra bhAva che. A kaSAyo jIvane saMsArathI chUTavAnA bhAvathI ja vimukha rAkhe che. AvA anaMtAnubaMdhI kaSAya kyAre baMdhAya? anaMtAnubaMdhI kaSAyanA udaya vakhate jIvane mahAmUlA mokSamArgane prakAzanArA deva, guru tathA zAstra saMbaMdhI viparIta bhAva pravarte che, te bhAvanA anusaMdhAnamAM te jIva navAM anaMtAnubaMdhI karma upArje che. kalyANanAM sAdhano pratino abhAva ke aNagamo e anaMtAnubaMdhI krodha. satsaMva, guru tathA zAstra prati ahobhAvane badale jIvane tucchatAno ke atisAmAnyapaNAno bhAva vedAya te anaMtAnubaMdhI mAna. zrI sarvajJa Adine badale saMsAranA lAbhArthe anyane ucca batAvavAnI vRtti te anaMtAnubaMdhI mAyA. ane dharmanAM nAmathI saMsArI lAbhamAM racyApacyA rahevAnI vRtti te anaMtAnubaMdhI lobha. A cAre prakAra utkRSTatAthI maMdatA sudhInA hoI zake che. paNa te sahu jIvane kalyANanA mArgamAM vicaratAM vikSepa karanArA 339
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha hovAthI anaMtAnubaMdhIno ja prakAra bane che. A kaSAyo jIvanAM samyakdarzanane pragaTa thavA detA nathI ane samyagdarzana vinA saMsAranuM parimitapaNuM saMbhavita nathI. tenAthI utaratI kakSAnA kaSAyo te apratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA, lobha che. apratyAkhyAnI prakAra eTale saMyama karavA baLavAna puruSArtha kare chatAM te bahekIne ja rahe tevo prakAra. anya saMsArI jIvo pratino tIvra krodha te apratyAkhyAnI krodha. bIjA jIvo karatAM potA pratyeno baLavAna mAnabhAva ke anya pratino baLavAna tucchabhAva te apratyAkhyAnI mAna. potAnA dhArelA svArthane saphaLa karavA game tevAM kapaTa khelatAM acakAya nahi te apratyAkhyAnI mAyA. ane saMsAranA samasta padArthone meLavavAnI tathA bhogavavAnI ugra lAlasA te apratyAkhyAnI lobha. samyakdarzana meLavyA pachI vizeSa vikAsa karavAmAM jIvane A apratyAkhyAna kaSAyo vigna karatA rahe che. tethI jyAM sudhI teno udaya hoya tyAM sudhI jIvano dezavirati guNa pragaTato nathI. tenAthI nabaLA kaSAyo te pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA tathA lobha che. A kaSAyone jIva dhAre to puruSArtha karI tAbAmAM rAkhI zake che. apratyAkhyAnI karatAM A kaSAyo maMdatAvALA che. saMsArI jIvo tathA padArtho pratye pravartatA sAmAnya ugratAvALA kaSAyo A prakAramAM samAveza pAme che. pratyAkhyAnI kaSAyo jIvanA sarvavirati guNane pragaTavA detA nathI. saMjJIpaMcendriya jIvone saMsArAvasthAmAM mukhyatAe apratyAkhyAnI ane pratyAkhyAna kaSAyo udayamAM hoya che. kaSAyono sahuthI maMda prakAra te saMjvalana krodha, mAna, mAyA ane lobha che. pahelA traNa prakAranA kaSAyanI jALamAM phasAyelA jIvane A prakAranI khAsa koI vizeSa asara jaNAtI nathI, vaLI bhogavavAmAM A kaSAya sahuthI haLavA che. tema chatAM A kaSAyo jIvanAM sarvajJapaNAne pragaTa thavAM detAM nathI. tethI sarvajJa vItarAga thavA mATe jIve cAre kaSAyathI saMpUrNa chUTavuM anivArya che. A cAre kaSAyonI tIvratA maMdatAnA AdhAre anya sAte karmanI prakRtino baMdha thato hovAthI tenI savigata samajaNa levI khUba jarUrI che. A mATe cothA pAMcamA 340
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka pApasthAnakamAM A kaSAyonI vigata AvatI hovA chatAM, pratyeka kaSAyanI samajaNa ApavA dareka kaSAya mATe vizeSa pApasthAnaka batAvyuM che. ane te ja kAraNathI punarAvartanano doSa vahorIne paNa A kaSAyo tathA tenAM kAryo vize pharI pharI samaja levA prayatna karyo che. anaMtAnubaMdhI kaSAyo bIjA guNasthAna sudhI dhruvabaMdhI che. apratyAkhyAnI kaSAyo cothA guNasthAna sudhI dhruvabaMdhI che. pratyAkhyAnI kaSAyo pAMcamA guNasthAna sudhI dhruvabaMdhI che. saMjvalana krodha navamA guNasthAnanA bIjA bhAga sudhI dhruvabaMdhI che. saMjvalana mAna navamA guNasthAnanA trIjA bhAga sudhI dhruvabaMdhI che. saMjvalana mAyA navamA guNasthAnanA cothA bhAga sudhI dhruvabaMdhI che. saMjvalana lobha navamA guNasthAnanA pAMcamA bhAga sudhI dhruvabaMdhI che. cAre prakAronA kaSAyonI cokaDI avodayI che. koi paNa eka kaSAyano udaya Ave ane jAya, bIjA anudita hoya. paraMtu koIne koI prakAranA kaSAyano udaya dazamA guNasthAna sudhI jIvane hoya ja che. jyAM sudhI A kaSAyo tenA prakAra sAthe pUrNa kSaya thAya nahi, tyAM sudhI e badhA dhruvasattAe hoya che. anaMtAnubaMdhI kaSAyano vahelAmAM vahelo nAza cothA guNasthAne thaI zake che. jo nAza na pAme to vadhumAM vadhu 11mA guNasthAna sudhI paNa te sattAmAM rahe che. te pahelAM jIva teno kSaya 4,5,6 guNasthAne karI zake che. e ja rIte apratyAkhyAnI ane pratyAkhyAnI kaSAyono kSaya kSapaka zreNimAM thAya che, kSaya na thAya tyAM sudhI sattAmAM rahe che. ane jo upazama zreNi hoya to 11mA guNasthAna sudhI dhruvasattAe hoya che. saMjvalana kaSAya kSapaka zreNimAM dazamA guNasthAna sudhI dhruvasattAe rahe che, ane upazama zreNimAM 11mA guNasthAna sudhI dhruvasattAe hoya che. A cAre kaSAyo AtmacAritrane roke che. krodhano jaya karavA jIve zAMti bhajavI jarUrI che. mAnano parAjaya karavA prabhu pratinuM dInatva upakArI thAya che. mAyAne choDavA padArtho pratino sAkSIbhAva jarUrI thAya che, ane lobhane moDavA udAratAno guNa vadhAravAno rahe che, arthAt lobhano ja lobha karavo ghaTe che. 341
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha A cAre pApasthAnakano vicAra karatAM samajAya che ke jIva pAMca mahAvratamAM sthira thAya eTale kaSAya jaya thAya ja ema nathI. tenA eka eka prakArane sUkSmatAe vicArI, teno kSaya karavA jIve satata puruSArthI rahevuM jarUrI che. ane A puruSArthanuM yogya mahAsya darzAvavA mATe cAre kaSAya mATe eka eka svataMtra pApasthAnaka zrI prabhue varNavyuM che. jIvanI AtmadazA jema jema sudharatI jAya tema tema te vizadatAthI pApasthAnakane oLakhI tenAthI nivRtta thato jAya che. dazamuM pApasthAnaka rAga agyAramuM pApasthAnaka dveSa rAga e mohanIya karmano eka prakAra che. jIvane keTalAka saMsArI padArtho mATe ke anya jIva mATe mArApaNAno bhAva thAya che, te padArtha ke vyaktinA saMyogamAM tene zAtAnuM vedana thAya che, viyogamAM azAtA vedAya che; vaLI jevI lAgaNInuM vedana pote kare che tevI ja lAgaNI sAmo jIva paNa vede evA pratibhAvanI apekSA paNa tene rahe che, te jIva prati mAro amuka hakabhAva yogya che; AvI AvI lAgaNI, jemAM badalAnI tene apekSA rahe che tene zrI prabhu rAgabhAva tarIke oLakhAve che. saMsArI padArthomAM jIva A prakAranI lAgaNI vede che, ane te padArtha mATe anya koi jIva mamatva batAve to tenA prati te nArAja thaI jAya che. AvI mAlikIbhAvanI sApekSa lAgaNI te rAgabhAva. A rAgabhAva lobha tathA mAyA kaSAyanA mizraNathI utpanna thAya che. anya jIva ke padArtha potAnA tAbAmAM ke sAnidhyamAM rahe evA lobhanI sAthe, tenA taraphathI ene amuka prakAranI zAtA ke pratibhAva maLe evI apekSAvALI mAyAnuM mizraNa eTale rAga. rAgamAM kaMI karavA pAchaLa apekSA bhaLelI ja hoya che. A apekSA jo saMtoSAya nahi to jIvano rAga dveSamAM rUpAMtara pAmI jAya che. tene te vyakti ke padArtha mATe aNagamAno bhAva joramAM jAge che. vaiSa eTale koI jIva ke padArtha mATenuM azubha ciMtavana. potAnI dhArI icchA pAra paDe nahi tyAre temAM nimittarUpa bananAra padArtha mATe jIvane aNagamAnA azubha bhAvo arthAt krodha kaSAya vedAya che. jyAre jIvano rAga poSAto nathI, tyAre te 342
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka jIvane nimitta bananAra mATe krodhanI lAgaNI anubhavAya che, ke ANe mArI bhAvanA pUrI thavA dIdhI nathI. A bhAvanA pUrI thavI ja joie evA tenA bhAvane AthI dhakko pahoMce che, je tenA mAnabhAvano bhaMga kare che. pariNAme mAnabhaMganA dhaMdhavATamAM akaLAvAthI krodha bhabhUke che. Ama rAganA be ghaTako lobha ane mAyAne poSaNa na maLatAM, tenI vahAre dveSanA anya be ghaTako mAna tathA krodha jAya che. Ama cAre kaSAyono zaMbhumeLo sarjAya che. je jIvanI azAMti vadhAravAmAM ghaNo moTo bhAga bhajavI jAya che. rAga ke dveSanI lAgaNImAM baMne ghaTakonI mAtrA sarakhI ja hovI joie evuM nathI, rAgamAM lobha ane mAyAnA ghaTakonuM taratamapaNuM rahe che, ane dveSamAM mAna ane krodhanA ghaTakonuM taratamapaNuM hoya che. paraMtu be kaSAyanA mizraNathI rAga dveSanI utpatti thAya che, ane baMnemAM pratyeka kaSAyanI mAtrA ochI vadhatI rahetI hovAthI rAga ke dveSanA asaMkhya prakAra thAya che. A prakAranA anusaMdhAnamAM tene kADhavA mATe jIve puruSArtha paNa vividha prakAre karavAno rahe te samajAya tevI bAbata che. cAre kaSAyo ekabIjAnA AdhAre taratamatA sAthe baMdhAya che. ane krame krame jIva puruSArtha kare che tyAre te kaSAyo maMda paNa thatA jAya che. paraMtu chevaTe teno kSaya thavAno krama nizcita che. sau prathama krodha, pachI mAna, pachI mAyA ane chelle lobha kaSAya jAya che. dezamAM guNasthAne A kramathI ja kaSAyo kSaya thAya che. A cAre kaSAyo baMdhAya che tenA vibhAvabhAvane lIdhe dveSa ane rAganAM joDakAM baMdhAya che. ene bhogavatI vakhate bevaDA kaSAyanuM jora rahetuM hovAthI, kADhavAmAM paNa vizeSa jora jIvane vAparavuM paDe che. jIva potAnAM vIryano upayoga rAgadveSanI gAMThane choDavA mATe kare che tyAre te krodha ane mAnanA mizraNavALA dveSa upara pahelA vijaya meLave che. zreSathI chUTayA pachI jIva mAyA ane lobhanA mizraNarUpa rAga upara vijaya patAkA caDAvI zake che. jIvane koI padArtha para rAga hoya to tenA anusaMdhAnamAM anya padArtha prati dveSa hoya vA na hoya. paraMtu vaiSa hoya tyAM rAga hoya ja che. koI vizeSa padArtha mATeno rAga anya saMbaMdhita padArtha mATe dveSa janmAve che. eTale jyAM dveSanuM astitva jovA maLe tyAM anya pratino rAga avazya hoya ja che, rAga vinA TheSa utpanna thaI zakato nathI. rAga tathA 343
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha dveSamAM jIva sAmAnyapaNe be be prakAranA kaSAyo ekasAthe anubhavato hoya che, tenI bhayaMkaratA samajAvavA mATe cAre kaSAyone svataMtra rIte pApasthAnaka gaNAvyA pachI rAga dveSanAM joDakAMne paNa svataMtra pApasthAnaka tarIke nirUpyAM che. temAM ApaNe e vizeSapaNuM samajavAnuM che ke eka eka kaSAya toDavA jo ghaNA muzkela hoya to bannenA joDakA toDavA keTaluM muzkela thAya? rAga ane dveSathI mukta thavA mATe prabhue upAya sUcavyo che. rAgane kADhavA tene premamAM palaTAvavo ghaTe che. rAgamAM Asakti ane apekSA che, tyAre premamAM nirAsakti ane nirApekSA rahelAM che. prema ApavAmAM badalAnI AzA rahetI nathI, tene badale te jIva ke padArthanuM kalyANa thAya evI kalyANabhAvanA premamAM laherAtI rahe che. nirapekSa bhAvathI, kalyANabhAva keLavavAthI pahelAM jIvano dveSabhAva ghaTato jAya che. ane e ja ArAdhanamAM AgaLa vadhavAthI rAgabhAva ghaTato jAya che. bIjI rIte kahIe to jyAM vaiSa thavAnAM nimitto che, te prati samatA keLavavAthI kalyANabhAva vistArI zakAya che, ane emAM apekSA choDatA javAthI rAgabhAvathI jIva mukta thato jAya che. jene rAga nathI tene dveSa hoI zakato nathI, paraMtu dveSa na hoya to jIvane rAga hoya vA na paNa hoya. A kAraNathI zrI vItarAga jine vItaSa thanAra karatAM vItarAganuM mahattva ghaNuM ghaNuM vadhAre batAvyuM che. jIva jyAre rAga ke dveSarUpa koI lAgaNI anubhave che tyAre tene parapadArtha saMbaMdhI koI ne koI svarUpe sukhabuddhi pravarte ja che. A pravartananI mAtrAmAM jIva tarata ja jJAnAvaraNa karma bAMdhe che. rAga ke dveSamAM ghasaDAnAra jIvathI dravya ke bhAvathI hiMsA thAya che tethI te jIva darzanAvaraNa karmano baMdha paNa kare ja che. A baMne bhAva karatI vakhate jIva svathI chUTo paDe che, anyane paNa tenA svarUpathI vimukha thavAnuM nimitta Ape che, pariNAme aMtarAya karmanAM baMdhanamAM jIva jakaDAya che, tyAre ghAtakarmonI ane tenA anusaMdhAnamAM baMdhAtA aghAtI karmonuM svarUpa kaSAyanA jora parathI nakkI thAya che. tIvra bhAvamAM azubha prakRti ane maMda bhAvamAM zubha prakRtinA baMdha jIvane thAya che. 344
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka saMjJI paMcendriyapaNAmAM maLelI svataMtratAno upayoga karI, vartatA azubha bhAvone zubhamAM palaTAvI, azubhane badale zubha prakRtio bAMdhI, ghAtIkarmonAM baMdha kramathI sUkSma karatA jaI jIva aMtamAM pUrNa zudhdha thaI zake che. bAramuM pApasthAnaka kalaha kalaha eTale takarAra. anya jIva sAthe verabhAvano udaya thAya tyAre jIva tenA mATe azubha bhAva karI kaSAyane baLavAna karI vakarAve che. verano udaya thavAthI, sAmasAmA vaimanasya bharelA zabdothI aMda2no aNagamo jyAre vyakta thAya che tyAre te kalahanuM svarUpa dhAraNa kare che. kalaha arthAt jhagaDA ke takarAramAM ekabIjA sAmeno aNagamo jIva krodha kaSAyanI sahAyathI pragaTa kare che. ane tema karavAmAM ekabIjA sAme ayogya ke apazabdono upayoga paNa karavAmAM Avato hoya che; AthI kalaha pApasthAnakamAM krodha kaSAyanI mukhyatA rahI hoya che. vaLI, krodhanI sAthe jyAre temAM mAna bhaLe che tyAre kalahanuM svarUpa viparIta thaI jAya che. kalaha karanAra sAmA jIvane tuccha gaNe che, tenI koI pravRtti vize baLavAna aNagamo vede che ane te vyakta karavA tucchakAraka vacanono prayoga paNa kare che. AvA tucchakAravAcaka zabdothI kalahano udbhava thAya che, Ama A pApasthAne mAna kaSAya gauNapaNe tathA maunapaNe bhAga bhajavI jAya che. kalahamAM be jIvo sAmasAmA kaSAya karatA hovAthI baMnene mohanIyanA dveSa ghaTakano joradAra baMdha thAya che, ane te paNa bevaDA dore - pote joradAra kaSAya karyA teno baMdha ane sAmAne kaSAya karavA mATe joradAra nimitta ApyuM teno baMdha paNa thAya che. krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga tathA dveSanuM vedana jIva ekalo ekalo karI zake che, anya jIvanA nimittanI hAjarInI jarUra rahetI nathI. AthI A badhA pApasthAnoe kaSAya karanAra jIva ja, eka pote ja karmabaMdha kare che, temAM bIjA jIvanI hAjarI hovI anivArya nathI; tyAre kalaha pApasthAnane sidhdha karavA mATe be jIvanI ochAmAM ochI jarUriyAta rahe che. sAthe sAthe ekabIjAnA 345
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha kaSAyane ugra kare evAM vANI vartana kalahamAM thatAM hovAthI baMnene mohanIya karma joradAra ane lAMbA gALA mATenuM baMdhAI zake che. kalaha karatI vakhate irAdApUrvaka anya vyaktine duHkha tathA kaSTa ApavAmAM AvatAM hovAthI, ane ema karavAmAM kalaha karanAra vyaktine zAtA lAgatI hovAthI arthAt azubhamAM zAtAnI mAnyatA rahetI hovAthI te vyaktine baLavAna jJAnAvaraNa baMdhAya che. eka jIva bIjA jIvane kalaha karatI vakhate azAtAmAM kheMcI jaI, azubhabhAvamAM laI javArUpa dUbhavaNI karI, hiMsAmaya pravRtti karI darzanAvaraNa karma paNa bAMdhe che. vaLI, kalaha karanAra be ke bethI vadhAre vyaktio ekabIjAne svarUpathI vimukha thavAya evI ja pravRttimAM rAcatA hovAthI aMtarAya karma paNa ugratAthI bAMdhe che. Ama kalaha pApasthAne krodha, mAnAdi pApasthAno karatAM vizeSa ghAtIkarmo jIva bAMdhato hovAthI kalahane svataMtra pApasthAnaka gaNAvI tenuM ugrapaNuM darzAvyuM che. kalahamAM jIva irAdApUrvaka anya saMjJI paMcendriya manuSya sAthe azubha verabaMdha kare che, je tene bhAvimAM baLavAna azAtA vedanIya rUpe bhogavavuM paDe che. AvI ayogya pravRtti karavAthI azubhanAmakarma tathA nIcagotra baMdhAya te samajI zakAya tevuM che. Ama eka pakSIya krodha, mAna, mAyA ke lobha karavA karatAM kalaha pApasthAne jIva vadhAre baMdha karI zake che, tethI tenAthI khUba sAvaceta rahevA jevuM che. A pApasthanAkano sparza mukhyatAe saMzI paMcendriya jIvo karatA hoya che, asaMjJIne samajapUrvaka bhAva karavAnI zakti ja na hovAthI kalaha karavAnI AvaData teomAM rahetI nathI. narakamAM jIvo potAnA krodhane vyakta karavA mATe satata kalahanI sthitimAM ja jIvatA hoya che, tiryaMca yonimAM to amuka amuka pazupaMkhI vacce janmajAta kalahanI sthiti pravartatI jovA maLe che, tethI A be gatimAM kalahanuM jora vadhAre dekhAya che. manuSya gatimAM ghaNAkharA jIvone A pApasthAnakane sparzavAno prasaMga jIvanamAM Ave che, paNa A gatimAM saMjJA khUba khIlelI rahetI hovAthI, tenA durupayoganA prasaMge tenuM ugnarUpa thAya che, ane sadupayoganA prasaMgomAM kalahanI zAMti tvarAthI thatI jovA maLe che. eTale e manuSya gatimAM kalahanuM svarUpa dravya, kSetra, kALa tathA bhAvanA 346
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka anusaMdhAnamAM nakkI thAya che. deva gatimAM kalahanAM nimitto ochAM thAya che, tethI tyAM sAmAnyapaNe A pApasthAnakanA baMdhamAM pramANamAM ochA devo phasAya che. samajapUrvaka jeNe kalaha TALavo che, teNe potAmAM maitrIbhAvano guNa khIlavavo jarUrI bane che. je kalaha karanAra che tenA prati paNa te mitra hoya tevo bhAva doharAvavAthI krame krame e azubha nimitta zubhamAM palaTAtA jAya che, ane jIvane zAtA vedavAno avakAza maLe che. zrI tIrthaMkara bhagavAna potAnA aneka bhavomAM sahu jIvo sAtheno maitrIbhAva vikasAvatA jatA hovAthI temanA bhavomAM sAmAnya jIvo karatAM zAtAnA udayo vizeSa jovA maLe che. teramuM pApasthAnaka abhyAkhyAna kalaha karavAnI azubha pravRttimAM jIvane jyAre uNapa lAge che, tene karelA azubhathI saMtoSa thato nathI, tyAre te azubha pravRtti karavAmAM eka Daga AgaLa vadhe che. thayelA kalahane kAraNe teno krodha to bhabhUkato ja hoya che, temAM sAmA jIvanA nimittathI tenuM mAna paNa ghavAyuM hoya che. eTale potAnA mAnane poSavA ane pote karelA krodha kaSAyanuM satyapaNuM dekhADavA te vyakti sAmA jIvamAM na hoya evA doSanuM AropaNa karI tene halako pADavA, nIco batAvavA prayatna kare che. krodha kaSAya sAthe mAnabhAvanuM jora vadhe tyAre eka jIva bIjA jIva para ALa caDAvavAnuM azubha kArya karato hoya che. AvuM akArya te abhyAkhyAna. koI jIva para achatA ALa caDAvavAM te abhyAkhyAna pApasthAnakano viSaya che. A pApasthAnake mAna tathA krodha kaSAyanuM varcasva rahetuM hovAthI mohanIya karmano baMdha joradAra thAya te samajAya tema che. sAmA jIva para asatyano Azraya karI ALa caDAvavAmAM AvatuM hovAthI, temAM rahelAM mRSA vacana ane AcaraNane kA2Ne jJAnAvaraNa karma baMdhAyA vinA rahe ja nahi. jenA para ALa caDAvyuM che, tenI joradAra dubhavaNI karavAnA pApakarmanA phaLarUpe darzanAvaraNa karma jIvane jarAya choDatuM nathI. vaLI, AvA akAryathI jIva potAnA ane paranA AtmAne zAtAthI vaMcita 347
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha karI aMtarAya karmanI gAMTha majabUta karato jAya che. A prakAre azubha bhAvonI bolabAlAmAM ja jIva rAcato hovAthI azAtA vedanIyanA baMdhanathI koI prakAre bacI zakato nathI. tenA pariNAmamAM azubha nAmakarma tathA nIca gotra karma gADInA DabbAnI jema joDAI jAya che. A badhAno vicAra karIe to sahelAithI samajAya evuM che ke kalaha pApasthAnaka karatAM abhyAkhyAna pApasthAnaka vadhAre joradAra che. A kaSAyamAM krodha ane mAna kaSAyanI sAthe mRSAno Azraya vadhato hovAthI jJAnAvaraNanA baMdhanI mAtrA pramANamAM vadhI jAya che. kalahamAM kaSAyo pragaTa thAya che tyAre tenAM kAraNo satya vA asatya hoI zake che, paNa abhyAkhyAnamAM to mRSAnA Azraya sAthe ja kaSAyo tenI vizeSatAvALuM rUpa dhAraNa kare che e apekSAe A pApasthAnaka jIvane svarUpa prati na javA devA mATe vizeSa saphaLa thAya che. abhyAkhyAna pApasthAnakano sparza saMjJI paMcendriya jIvo ja karI zake che, ane temAM paNa manuSya potAnI khIlelI saMjJAno durupayoga karI agrasthAna laI zake che nArakI jIvo potAnAM du:khathI eTalA badhA trAselA hoya che ke anyanI pravRtti vize TIkA TIppaNa karavAno avakAza tene ocho rahe che. tiryaMcomAM e prakAranI buddhi pramANamAM ochI hoya che ane sAthe sAthe potAno khorAka Adi meLavI levA mATe teno moTAbhAgano samaya vaparAI jato hovAthI AvI pravRttimAM ochA jAya che. to devone zAtAnA nimitto ghaNA hovAthI, zAtAmAMthI bahAra nIkaLI AvI kaSTakArI pravRttimAM javAnI icchA temane bhAgye ja thatI hoya che. tyAre dhana, sattA ke kIrtilobhanI lAlasAmAM manuSyane A pApasthAnakano sparza avAranavAra thato rahe che. A pApasthAnathI bacavuM hoya teNe vivekapUrvaka dhIraja guNa khIlavavo jarUrI bane che. jo potA para ALa AvyuM hoya to te prasaMgane dhIrajathI vivekapUrvaka hala kare to satya pragaTa thaI AvelA ALathI bacI zake che. ane jo tene bIjA para ALa caDAvI 348
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka A pApasthAnano Azraya karavAnI bhAvanA thAya to e ja dhIraja guNathI vicAratAM tenuM tucchapaNuM ane bhAvi azubha pariNAmanI saMbhAvanA jaNAI AvatAM te akArya karatAM aTakI jAya che. vaLI, sAmAnyapaNe kalahanA anusaMdhAnamAM ALa caDAvavAnI pravRtti Ave che. tethI maitrIbhAva prasArI dhIraja rAkhavAmAM Ave to pote ane sAmo jIva baMne azubha karmanA paraMpara baMdhathI bacI zake che. caudamuM pApasthAnaka vaizunya abhyAkhyAnamAM jIvo sAmasAmA ALa caDAvatA hoya che, tyAM ekabIjAnI hAjarImAM avarNavAda karavAmAM Ave che. eTale baMne jIva kaSAyI thaI pApabaMdhamAM sapaDAya che. paraMtu ghaNIvAra evuM bane che ke koInuM baLa vadhAre hoya tyAre bIjo jIva tenI sAme AvI pApapravRtti karI zakato nathI, vyavahArika nukazAna thavAnA bhayathI te jIva bIjA sAme kaSAyanI talavAra ugAmatAM acakAto hoya che. tevA saMjogomAM te jIva sAmasAmI jIbhAjoDImAM utaravAne badale baLavAna jIvanI gerahAjarImAM nabaLo jIva koI trIjA jIva pAse, jene sabaLA jIva sAthe amuka saMbaMdhamAM zubhAzubha saMbaMdhanA udaya hoya tevA jIva pAse sabaLA jIva mATe khoTI vAto karI potAnI azubha vRttine saMtoSavAno prayatna karato hoya che. trIjo jIva A vAtomAM AvI jAya, paNa tene vAtanI satyAsatyatAno lakSa na Avato hovAthI, e vAtothI doravAI jaI sabaLA jIva mATe azubhabhAva karato thaI jAya, pariNAme tene jo pahelA jIva sAthe azubhanA udaya hoya to tene majabUta kare, ane jo zubhanA udaya hoya to e saMbaMdhamAM oTa lAve. Ama eka vyakti bIjI vyakti mATe trIjI vyakti pAse badaboI kare, niMdA kare, khoTI vAto phelAve ane trIjI vyaktine potAnA pakSamAM kheMcavA prayatna kare tyAre paizunya pApasthAnakano udaya thAya che. pezunya eTale cADIcugalI karavI. jenI satyatA na hoya evA ALa eka jIva para, tenI gerahAjarImAM anya jIva samakSa mUkavA paizunya kArya kahevAya. AvI pravRttithI trIjo jIva cADIcugalIne kA2Ne kalaha tathA azubhabhAvamAM doravAi jAya che, ane vividha prakAranA verabhAvanA navA saMbaMdho te 349
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jIva bAMdhI nAkhe che. A rIte paizunya kAryamAM ochAmAM ochA traNa jIva saMDovAyelA rahe che ane ekabIjAne azubha baMdhanuM kAraNa bane che. mAna ane krodha kaSAyane jyAre mAyA kaSAya doravaNI Ape che tyAre pazunya pApasthAnaka astitvamAM Ave che. eka jIva prati bIjA jIvane krodha vartato hoya, ane tene tenAthI potAnuM mAna ghavAtuM lAgatuM hoya, tethI te jIva potAnuM mAna poSavA potAnA mAnaghAtanA nimitta rUpa pahelA jIva para Aropa nAkhe, tenI niMdA kare. Ama krodha tathA mAnanuM mizraNa thAya. te niMdAdinuM chatApaNuM trIjA jIva pAse mULavyaktinI gerahAjarImAM karavAmAM Ave tyAre niMdaka jIva mAyA kaSAyano Azraya karIne ALa caDAvato hoya che. vaLI, mULa vyakti hAjara na hovAthI potAno bacAva karI zake nahi, sAmA jIvane satya vastuno phoDa pADI zake nahi, pariNAme te jIva bIjAnI azubha pravRttino bhoga bane. A rIte eka jIva jene bIjI vyakti mATe zreSa che, tene halako pADavA, tene nIcAjoNuM karAvavA koI trIjA ja jIva pAse tenI niMdA karI cADI khAto hoya che. A rIte badaboI karI trIjI vyaktine A pApakarma karavAmAM saMDovI paizunya pApasthAnaka siddha kare che. A rIte paizunya pApasthAna eka karatAM vadhAre jIvone pApakAryamAM dhakelI karmanA pAzamAM barAbara jakaDe che. A sthAne mohanIya karmanA eka sAthe traNa kaSAyo kAma karatA hovAthI te karma to baMdhAya ja che, jevA rasano udaya tevA rasathI navo karmabaMdha thAya che. emAM mAyAkapaTanuM jora vadhatuM hovAthI mohanIya karmanA baMdhanI tIvratA thAya che. paizunya pApakAryamAM bethI vadhAre jIvo athaDAmaNamAM AvatA hovAthI azAtA vedanIya sAtho sAtha baMdhAya ja che. A athaDAmaNamAM jIvonI vyavahArathI dubhavaNI thatI hovAthI darzanAvaraNa karma jarAya pAchuM paDatuM nathI. mRSAnA Azraye, parane halako karavAnI jIvanI vRttimAM paranI sukhabuddhi samAyelI rahetI hovAthI jJAnAvaraNanA baMdhamAM jarAya rahema thatI nathI. paizunyakAryamAM saMDovAyelA sarva jIva Atmasukha ane zAtAthI vaMcita thatA hovAthI aMtarAya karmano boja jIva para paDayA vinA raheto ja nathI, ane A sarvanA anuyAyI tarIke azubhanAmakarma tathA nIcagotra jarAya 3pa0
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka pAchaLa rahetA nathI. anya pApasthAno karatAM A pApasthAnaka jIvane nIce pADavA mATe vadhAre samartha jaNAya che. saMjJIpaMcendriya sivAya A pApasthAnakano sparza karavAnI anya jIvonI samarthatA ja nathI, kAraNa ke temAM saMjJAno vizeSatAe upayoga jIve karavo paDe che. nArakIne du:khanI bahulatA ane devone zAtAnI sulabhatA A pApasthAnakathI sAmAnya rIte dUra rAkhe che, to tiryaMcane AvI kuTilatA AcaravAnI sAmAnyapaNe samarthatA na hovAthI te paNa bAda thaI jAya che. bAkI rahI jAya che saMjJAnI vizeSatAe khIlavaNI karavAvALA ane teno durupayoga karanArA saMjJI paMcendriya manuSya jIvo. je manuSyone mithyAtvanuM jora hoya che, ane saMsArI padArthonI Asakti tIvra hoya che tevA manuSyo AvI pravRttimAM garaka rahe che ane kramathI nIce utarAya tevI pravRtti karI, pApakarmamAM rAce che. A pApasthAnakanA sparza karavAvALA jIvo sAmAnyapaNe anya jIvonA doSanuM avalokana karI, tenI badaboimAM rAcI trividha trividha karmopArjana karatA rahe che. ethI A sthAnakathI bacavA jIva guNagrAhI thato jAya to tene khUba phAyado thAya che. pratyeka manuSya apUrNa hovAthI tenAmAM amuka doSa hoya ja che. sAthe sAthe ATalI sthiti sudhI te pahoMcyo hovAthI amuka guNa paNa tenAmAM pravartatA ja hoya che. AthI te jIva prati doSadraSTi tyAgI jo guNagrahaNanI dRSTi keLavavAmAM Ave to tene sarvAMgI phAyado thAya che. je jIva mAtra doSa ja joyA kare che, te jIva krame karIne e doSane AvakArI potAmAM doSano Dhagalo Ubho kare che ane guNane tyAgato jAya che. tyAre je jIva anyanA doSane gauNa karI guNane AvakArato jAya che te jIva krame krame e badhA guNone prema karI, tene AvakArI pote guNanA samUharUpa banI jAya che. guNo e AtmAnI mULabhUta milakata (property) che, tethI te grahaNa karavA pramANamAM sahelA paDe che. jema jema jIvanA guNo vadhatA jAya che tema tema doSa tUTatA jAya che, ane tethI svaguNathI niSpanna thatAM sukha ane zAtA mANavAno adhikArI te jIva thato jAya che. A prakAre guNagrAhI thavAno guNa keLavavAthI potAnA anaMte doSothI mukta thaI anaMta guNono grAhaka thAya che. 351
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha paMdaramuM pApasthAnaka paraparivAda ghaNIvAra mohamAyA tathA duSaNomAM vizeSatAe rAcatA jIvone paizunya kArya karavAthI saMtoSa thato nathI. jenA mATe dveSabhAva varte che, tenuM AnAthI paNa vadhAre ahita karavAnI vRtti tenAmAM saLavaLyA ja kare che. A vRtti tene vizeSa azubha kArya karavA dore che. pariNAme tene jenA mATe zreSa pravarte che tenA mATe te jIva jAheramAM, moTA samUhamAM aneka prakAre tenA avarNavAda bolI, tene kharAba citarI tenI niMdA kare che ke jethI te janasamUhamAM khUba aLakhAmaNo thaI jAya. te jIvanuM khUba ahita karavAnA baLavAna irAdAthI jAheramAM, moTA samUhanI vacce tenA para khoTA ALa caDAvavAM, tene mATe ayogya tathA kharAba vizeSaNo vAparI tenI badaboI karavI te paraparivAda pApasthAnakanuM kAryakSetra che. A avaguNa bIjA mATenI irSAmAMthI janma pAme che. koInuM sAruM thatuM hoya te sahana na thAya, tenAthI potAnuM kaMI ahita thayuM hoya to tenA badalAmAM tenuM ghaNuM vadhAre ahita thAya, tenI ghaNI ghaNI beijjatI thAya evA bhAvathI jAherasamUhamAM tenA avaguNa gAvA tenuM nAma paraparivAda pApasthAnaka che. bIjAnI nIcatA thAya, paDatI thAya evA bhAva rAkhavA te irSAbhAva che. A iSa mAna tathA daiSanA (krodha + mAna) mizraNamAMthI janme che. irSAbhAvane phaLavAna karavA mAyA tathA mRSAno AdhAra laI te jIva tenI moTA samUhamAM avahelanA thAya tevo lobha bheLavI pravRtti kare che. Ama cAre kaSAyanA saravALAmAMthI paraparivAda pApasthAnakano udbhava thAya che. cAre kaSAyanA joravALI pravRttithI bhayaMkara mohanIya karma baMdhAya che. rAjakAraNIomAM AvI paraMparivAdathI bharelI pravRtti ghaNA moTA pramANamAM jovA maLatI hoya che. ane tenA AdhAre to kahevata racAI che ke "rAjyazrI te narakezrI'. vinA maryAdA paraparivAda karavAthI aneka jIvonI khUba dubhavaNI thatI hovAthI darzanAvaraNa karma paNa evuM ja samartha baMdhAya. asat tattvamAM ja sukhabuddhi ramatI hovAthI, bIjAne halakA batAvavAmAM sukha hovAnI mAnyatAne kAraNe tene jJAnAvaraNa paNa kaMI nabaLuM baMdhAtuM nathI. anekone geramArge dorI sva tathA paranA AtmAne svarUpa vimukha karavAthI aMtarAya karma paNa pAchaLa rahI jatuM nathI. vaLI A vimukhatA saMsArI zAtA bAbatamAM upara
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka paNa karAtI hovAthI vyavahAranI aMtarAya paNa moTA pramANamAM paraparivAdI jIvo bAMdhatA pharatA hoya che. A badhA karmone poSanAruM mithyAtva to A pApasthAnake mokhare rahe che, kAraNa ke sarva asat ane hAnikArI pravRttimAM ja rasa dharAvI, temAM ja paraMparivAdI gaLAbUDa rahe che. AvAM AkarAM ghAtakarmanAM baMdhananI pAchaLa azAtA vedanIya, azubha nAmakarma tathA nIcagotra baMdhAya nahi to te eka Azcarya ja gaNAI jAya. A badhuM vicAratAM samajAya tevuM che ke AvI tIvra azubha pravRtti karanAra jIvane sanmArga maLavo ghaNo durlabha che. cAre kaSAyanI judI judI meLavaNI karavAthI kevA duSkRta thaI zake che, ane tenAM kevAM bhayaMkara pariNAma AvI zake che te kalaha, abhyAkhyAna, paizunya ane paraMparivAda pApasthAnakano vicAra karatAM samajAya che. kaSAyonI taratamatAnA AdhAre jIvane tIvramaMda baMdha thayA kare che. ane A pApasthAnano sahuthI vadhu upayoga saMjJI paMcendriya jIva ja karato hoya ema lAge. kAraNa ke AvI kuTilatAnuM sevana karavuM anya gatinA jIvo mATe saheluM nathI. paraparivAda karI zakavA jeTalI saMjJAnI khIlavaNI ane anya vikRta bhAvo karavAnuM sAmarthya temanI pAse hotuM nathI. eTale A pApasthAnaka mukhyatAe saMjJI paMcendriya manuSyonA sevanamAM mukhyatAe AvatuM jaNAya che. A pApasthAnanA kaSTadAyI pariNAmothI jeNe bacavuM hoya teNe guNAnuvAda karavAno guNa khIlavavo joie. dareka jIva chadmastha avasthAmAM guNadoSathI bharelA ja che. mAtra doSane mokhare rAkhI tenI prasiddhi karatA rahevAthI jIva para parivAda pApasthAnakamAM phasAya che, tenAthI virudhdha rIte guNane mokhare karI tenI prasiddhi karatA rahevAthI jIva guNAnurAgI banI, pUrvakRta azubhane zubhamAM palaTAvato jAya che, potAnA guNono vistAra vadhArato jAya che ane kaSAya upara saMyama meLavato jAya che. A pheraphAra koi paNa jIva ekasAmaTo ke rAtorAta karI zakato nathI, paNa saddagurunA Azraye sAcI samaja vikasAvavAthI, puruSArtha karatA rahevAthI navA baMdhone tIvratama, tIvratara, tIvra, maMda, maMdatara tathA maMdatama e krame bAMdhI vikAsa karI zake che. ane temAM vijayI thAya che. 353
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha soLamuM pApasthAnaka rati-arati rati eTale saMsAramAM zAtA ApatA padArthonA saMyogamAM ane bhogavaTAmAM jIvane je prakAranuM potApaNuM tathA Asakti vedAya che te, ane arati eTale tenAthI virudhdhano bhAva, arthAt saMsAramAM azAtA ApatA padArthonA saMyogamAM je itarAjIno ane aNagamAno bhAva anubhavAya che te. mohanIya karmanI nokaSAyarUpa je nava prakRti che temAMnI A be prakRti mukhya gaNAya che. traNa veda sivAyanA bAkInA cAre nokaSAya rati-aratimAM samAveza pAme che. hAsyAdi che nokaSAyathI baMdhAtA pApano samanvaya karI A soLamuM rati-arati pApasthAnaka baMdhAyuM jaNAya che. traNa veda sivAyanA cha nokaSAya eTale hAsya, rati, arati, bhaya, zoka ane jugupsA. A nokaSAyo kaSAyone uddIpta karavAmAM kAryakArI thAya che. rati aratino vicAra karatAM bAkInA cAra nokaSAya temAM kevI rIte samAveza pAme che te jANavuM rasika che. jIvane manathI thato padArthano gamo te ruci ke rati; ane manathI thato aNagamo te aruci ke arati che. bIjI rIte kahIe to paugalika vastunA saMyogamAM lubdhatA anubhavAya te rati ane apAkarSaNa anubhavAya te arati. Ama jagatanA padArthomAM jIvane mATe keTalAka padArtho aniSTa hoya che. ghaNAkharA jIvone iSTano saMyoga tathA aniSTano viyoga anukULa lAge che, tathA iSTano viyoga tathA aniSTano saMyoga du:khadAyI lAgato hoya che. mahAjJAnI mahAtmAo ja iSTa aniSTanI prAptimAM tathA aprAptimAM sama rahI zake che. jIvane iSTano saMyoga tathA aniSTano viyoga thAya tyAre vedAnI anukULatAmAM te hAsya-harSanuM vedana kare che, ane temAMthI niSpana thatI prasannatA te saraLatAbharI rIte abhivyakta kare che. A hAsya kaSAyanuM jamApAsuM che. e ja rIte jIva iSTanA viyogamAM tathA aniSTanA yogamAM pratikULatA vede che, ane A vedana te ghaNIvAra bIjA prati vyaMga ke kaTAkSa karI vyakta kare che. tema karavAmAM hAsyanuM udhAra pAse vyakta thAya che, je hAsya kaSAyano ja prakAra che. A prakAre rati-arati nokaSAyamAM hAsyanA zubhAzubha 354
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka baMne prakAra samAI jAya che. A sAthe jIva iSTano viyoga thaze to, aniSTano yoga thaze to evI bhayasaMjJA satata vedato hovAthI rita-arita nokaSAyamAM bhayasaMjJA satata baMdhAya paNa che ane anubhavAya paNa che. Ama bhaya e dhruvabaMdhI, dhruvodayI tathA dhruvasattAe rahenAra kaSAya che. vaLI iSTanA viyogathI ane aniSTanA yogathI jIva aritanA vedana sAthe zoka, ane jugupsA (ghRNA) paNa vedato hoya che. jyAre iSTano viyoga ke aniSTano yoga thAya tyAre te du:kha ane gamagInI vede che, je zoka kaSAya tarIke oLakhAya che. vaLI, keTalAka padArtho prati jo2dA2 aNagamo thAya tyAre te dhRNA ke jugupsAnuM rUpa dhAraNa kare che, AthI atinA peTAvibhAgamAM A kaSAya paNa samAI jAya che. A rIte vicAratAM rati-ati e bemAM bAkInA cAra kaSAya samAya che, ane traNa veda mithyAtvane uddIpta karatA hovAthI darzanamohanA bhAgamAM jAya che. krodha, mAna, mAyA tathA lobhanuM maMda svarUpa te rati-ati. anya padArtha pratyenA gamA-aNagamAnA bhAva mAyA, lobha, mAna tathA krodhane majabUta kare che. tethI maMdakaSAyo paNa AgaLanA vikAsamAM avarodha karatA hovAthI tene paNa pApasthAnakamAM gaNAvI tenAthI chUTavAnuM prabhujIe bodhyuM che. ane te mATe yogya puruSArtha karI kaSAya nivRtti karavA bhalAmaNa karI che. rita-atithI mULa cAre kaSAyo vardhamAna thatA hovAthI mohanIya karma baMdhAya che. gamA-aNagamAnA bhAva dvArA paramAM sukhabuddhi thatI hovAthI jJAnAvaraNanA baMdha thAya che. e rita-atithI anyanI dubhavaNI thayA vinA rahe nahi tethI darzanAvaraNa karma tenI pAchaLa Ave ja che. ane A badhA bhAvo svaparanA AtmAne svarUpathI vaMcita karatA hovAthI dhruvabaMdhI aMtarAya karma potAno bhAga bhajavyA vagara rahe ja nahi. A prakAre cAre ghAtI karmo baMdhAvAthI tenA anusaMdhAnamAM aghAtI karmo joDAI jAya che. rita-atithI baMdhAtA karmothI chUTavA mATe saMtoSa guNa jIvane khUba madada kare che. jIvamAM jo saMtoSa pragaTe to sAmAnya gamA tathA aNagamAthI tvarAthI para thaI zake che, ane bhAvanI ati tIvratA nokaSAyamAM na hovAne lIdhe jIva saMtoSa guNathI ghaNA badhA pApabaMdhathI chUTI jAya che. 355
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mohanIyanI kula 28 prakRtine mahAta karavA zrI prabhue cothAthI soLamA sudhInA tera pApasthAnaka batAvyAM che, je mohanIya karmanI baLavattaratA ane teno nAza karavAnI ati jarUriyAta spaSTa kare che. cothA maithuna pApasthAnakamAM darzanamohanI mithyAtva prakRti ane traNa vedane jItavAnI jarUriyAta batAvI che, pAMcamAM parigraha pApasthAnamAM cAre kaSAyo ane nava nokaSAya jIvanamAM kevo tarakhATa Ubho kare che te varNavI cAritramohanI pacIse prakRti toDavA jaNAvyuM che. tyAMthI AgaLa vadhI eka eka svataMtra kaSAyanI duvRttiono paricaya karAvavA krodha, mAna, mAyA tathA lobha kaSAya mATe svataMtra pApasthAnaka batAvI 6ThAthI 9mA pApasthAnaka gUMthyA che. te pachInA be pApasthAnaka 10, 11 mAM be be kaSAyanA joDakA-rAgadveSa-mAM jIvane mATe kevA bhayasthAno che te varNavyuM che. ane te pachInA cAre kaSAyonA judA judA mizraNathI kevI durghaTanA thaI zake che teno citAra 12 thI 15 e cAra pApasthAnamAM Apyo che. soLamA rati-arati pApasthAnamAM sarva nokaSAyanI pApapravRtti samajAvI che. Ama kaSAya nokaSAya kyAM kyAM baMdhAya che te jaNAvavA krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna, paizunya ane paraparivAda uparAMta rati-arati maLIne agyAra vApasthAno varNavyA che. je mohanIyanI kevI baLavattaratA che te ApaNI pAse spaSTa kare che. sattaramuM pApasthAnaka mAyAmRSAvAda pahelAM traNa pApasthAnaka sivAyanAM pApasthAnako mohanIya karmanI judI judI prakRttinA mizraNathI utpanna thatAM pApasthAno che, ane pahelAM traNa pApasthAno jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAya karmane lagatAM pApasthAno che. tyAre A pApasthAnamAM mRSA ane mAyA e judA judA ghAtakarmanA mizraNathI udbhavatuM pApasthAnaka che. mAyAmRSAvAda eTale kapaTa sahita mohathI jUThuM bolavuM. mAyAnA rAga tathA kapaTa e baMne arthane samAvI mRSA bolavuM ke AcaravuM te mAyAmRSAvAda che. koika cIjano baLavAna lobha manamAM vasyo hoya tyAre jIva kapaTa ane asatyano Azraya laI svArtha sAdhavAnI pravRtti kare che. AvA mizra bhAvo sAthenI anarthakArI 3pa6
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka pravRtti te mAyAmRSAvAda. A prakAranI pravRtti jIvane karmanA baLavAna sakaMjAmAM lai jAya che. je mULa svarUpa hoya tenAthI juduM ke viparIta svarUpa chaLano Azraya karI batAvavuM te mAyA. vAstavika satya svarUpane gopavI tenAthI viparIta rupa pragaTAvI tenI paraMparA sarjavI te mAyA. AvI mAyA karavAmAM gauNapaNe mRSA ke asatya to hoya ja che, paNa tenI sAthe baLavAna jUThANAno Azraya karavAmAM Ave che tyAre te mAyAmRSAvAdanuM rUpa dhAraNa kare che. saMsArI padArthonI prAptinI tIvra AkAMkSA hoya tyAre tene pUrNa karavA jIva mAyAmRSAvAdano Azraya kare che tyAre te AtmArthe potAnuM baLavAna ahita sAdhe che. mAyA mohanIyane ane mRSA jJAnAvaraNane khUba baLavAna kare che. A baMne prakAro sAthe maLatAM baMnenI ahitakArI pravRttinI mAtrA ghaNI vadhI jAya che. jema eka tophAnI bALaka tophAna kare ane temAM bIjuM tophAnI bALaka tophAna karavAmAM bhaLe to temanAM tophAna bevaDA nahi paNa cAra gaNA thaI jAya che, tevuM ja kaMika be judA judA ghAtI karmo eka pravRtti karavAmAM baLavAnapaNuM pAme tyAre tenAthI nukazAna thavAnI bAbatamAM paNa bane che. dharmarAjAne duta ramavAnuM AmaMtraNa ApatI vakhate kauravo taraphathI mAyAmRSAvAdanuM AcaraNa thayuM hatuM. mAyAmRSAvAdamAM kaSAyanI tIvratA ghaNI vadhI jAya che, ane cAre ghAtakarmo baLavAnapaNe baMdhAya che. mAyA tathA mRSAnA tIvra bhAva sAme mAna Adi gauNapaNe rahI tene vizeSapaNe vakarAve che te samajAya tevuM che. khAlI mAyA ke khAlI mRSA jIvanuM jeTaluM ahita kare che tenAthI anekagaNuM ahita A be ghAtakarmo sAthe maLavAthI thAya che mATe A pApasthAnakathI cetavA jevuM che ema prabhue kahyuM che. ApaNe jANIe chIe ke eka ghAtakarmanI jIvane vizeSatA hoya, tyAre tenA anusaMdhAnamAM bIjA ghAtakarmo baMdhAya ja che, arthAtu vadhatI ochI mAtrAmAM cAre ghAtakarma sAthe ja baMdhAya che, eka baMdhAya ane bIjAM na baMdhAya evuM kyAreya banatuM nathI, to pachI A pApasthAnakane juduM jaNAvavA pAchaLa zrI prabhuno zo hetu hoi zake ? A prazna udbhave che. zrI prabhunI ja asIma kRpAthI samajaNa Ave che ke A pApasthAne eka sAthe be pravRttinI ugratA thatI hovAthI jIva tIvra pariNAmathI ghAtakarma 3pa7
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha bAMdhe che. bIjA sarva prasaMgomAM eka bhAvanI tIvratAne kAraNe jIva baMdhAto hoya che, tyAre A pApasthAnake be prakAranA bhAvonuM mukhyapaNuM Ave che - mAyAnuM ane mRSAnuM. jenA pariNAme sarva ghAtakarmonA sthiti ane rasa tIvra ane moTA thaI jAya. A pApasthAnaka mukhyatAe saMjJI paMcendriya manuSya sevatA hoya che. kAraNa ke jyAM sudhI vIrya joradAra na hoya, ke saMjJAnI khIlavaNI uttama na hoya tyAM sudhI jIva mAyA ane mRSAnI meLavaNI karI svArtha sAdhavAnI pravRtti karI zakato nathI. A baMne manuSyamAM sArI rIte hoya che, ane temAM tenI duvRttio bhaLatAM te A pApasthAnakanI pravRtti karavA mAMDe che. A kArya karavuM devo mATe paNa zakya che, paraMtu kalpavAsI Adi devone jIvananI suvidhA vadhAre rahetI hovAthI temane manuSyanI jema A kRtya karavAnI lAlaca thatI nathI, paraMtu bhavanapati Adi nIcalI kakSAnA devo pUrvanI atRpta vAsanAo pUrI karavA mATe A pApasthAnakanuM amuka aMze sevana karatA hoya che. paraMtu ucca kakSAnA devo AvI adhamavRttimAM kyAreya jatA nathI. vaLI, mAnavIomAM paNa samakitI manuSyo saraLatA ane anya guNo vikasAvavA prati jhoka dharAvatA hovAthI AvI pApapravRtti karatA nathI, balka potAne maLela vIrya tathA saMjJAnI zuddhino upayoga AtmazAMti tathA Atmazuddhi vadhAravA mATe karatA rahe che. ane jo koI manuSya pUrvakarmanA baLavAna udayane kAraNe A pApasthAnakamAM phasAya to tene samakitathI vimukha thavAno prasaMga paNa Ave. evAM bhayaMkara pApakarma mAyAmRSAvAdathI jIvane baMdhAI jAya che. tiryaMca tathA naraka gatimAM A pApasthAnaka khAsa karIne sevAtuM nathI, kAraNa ke temanuM e mATenuM vIrya ja pramANamAM ochuM paDe che. A baMne gatiomAM jIva pUrvanA azubha karmone mukhyatAe bhogave che. ane temAM ja ghaNuM vIrya vaparAI jatuM hovAthI A pApaDAnaka sevavA jeTaluM vIrya temane bacatuM nathI. hiMsA, corI, maithuna ane parigraha pApasthAna sevavAmAM jIvane potA sivAya anya jIvanI apekSA rahe che, eTale sAmA jIvanA pratyAghAtane kAraNe te pApasthAnakanA sevanamAM jIvanuM svAdhInapaNuM aMze ochuM thAya che, tyAre mRSA bolavA ke AcaravAmAM anya jIvanI e prakAranI apekSA rahetI na hovAthI e pApa jIva svAdhInatA jALavato 358
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka hovAthI sahelAithI karI zake che. mRSA bolavA ane AcaravAmAM jIva trikaraNa yoge sahelAithI pravartI zake che, anya cAra prakAramAM aMze alpapaNuM Ave che. hiMsA, corI, maithuna ane parigrahanI sAthe mAyA karavAthI kaSAyonuM je vardhamAnapaNuM thAya che tenA karatAM vizeSa vardhamAnapaNuM mRSA sAthe mAyA karavAthI Ave che te kAraNe tenuM bhayasthAna spaSTa karavA zrI prabhue A pApasthAnaka juduM varNavyuM hoya tema jaNAya che. mAyA ane mRSAnA joDANathI mohanIya tathA jJAnAvaraNa to baMdhAya ja che, paNa tenA saMyukta kAryane lIdhe anyanI dubhavaNI vizeSatAe thatI hovAthI darzanAvaraNa karma baMdhAvAmAM jarAya pAchaLa rahetuM nathI. A pApasthAnake thatI pravRtti sadaMtara AtmazuddhinI virudhdha hovAthI te pravRtti jIvane aMtarAya karmanA bojA heThaLa dabAvI de che. azubha pravRttinA jorane kAraNe azAtA vedanIya azubha nAmakarma ane nIca gotra ghAtakarma baMdhananA paheradAra banI sadAya mATe hAjara ja rahe che. A pApakarmathI bacavA jIvane trikaraNa yoge satyano Azraya kartavya che. jema jema satyanA ArAdhananI bhAvanA baLavAna thatI jAya che tema tema jIva azubha pravRttiothI chUTI sat prati vaLato jAya che. keTalAMka pApa evAM che ke je mAtra mana, vacana ke kAyAmAMthI koI paNa ekathI thaI zake che, keTalAMka pApa karavA mATe jIve che yogano upayoga karavo paDe che, ane amuka pApa evAM che ke je traNe yoga ekatrita karyA vinA sevI zakAtAM nathI. tema chatAM sarva pApasthAna evAM che ke je traNe yogane ekatrita karIne paNa bhogavI zakAya che. je pravRtti traNe yogane eka sAthe pApapravRttimAM joDIne thaI zake che te pApasthAnaka kahevAya che. jemAM traNa karatAM ochA yogathI pApa thaI zakatuM hoya tema karavAmAM pApanI mAtrA ochI thAya che, ane jemAM traNe yoganI jarUrata rahe che temAM vizeSa pApabaMdha thAya te samajAya tevI bAbata che. emAM rahelI apekSAono vicAra karIe chIe tyAre ApaNane khyAla Ave che ke hiMsA, mRSA, corI, parigraha, krodha, mAna, mAyA, lobha ane rati arati pApasthAnamAM ochAmAM ochA eka yogathI paNa kArya sadhAya che, ane be ke traNa yoganA upayogathI paNa A pApasthAna sevI zakAya che. rAga, dveSa tathA kalaha pApasthAna sevavA mATe 3pa9
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ochAmAM ochA be yoganI jarUra paDe che, traNathI paNa sevAya paNa mAtra eka yogathI A pApasthAnaka sevAtuM nathI. tyAre bAkInA maithuna, abhyAkhyAna, paizunya, paraMparivAda ane mAyAmRSAvAdane sevavA mATe vadhatI ochI mAtrAmAM traNe yoganA joDANanI jarUrata rahe che. A sattare pApasthAnakanA saravALArUpa aDhAramuM pApasthAnaka che je samakita pAmyA pahelAM sarva jIva sevatA ja hoya che ane te traNe yoga vApare te samajAya tevuM che. aDhAramuM pApasthAnaka mithyAdarzanazalya mithyAdarzana zalya vize vicAra karatAM samajAya che ke prathamanAM sattare pApAnano saravALo che. saMsAranA paribhramaNathI pUrNatAe choDAvanAra je vItarAgadarzana che tenA pratyenI aruci, abhAva, temAM zaMkAdinI viparIta prarUpaNA vagere mithyAdarzanamAM samAya che. je darzana arthAt jANakArI AtmA mATe ahitakArI hovA chatAM hitakArI jaNAya ane hitakArI hovA chatAM ahitakArI lAge te mithyAdarzana che. tethI ja saMsAranI vRddhi kare evI pravRttimAM joDanAra darzana (mata) pratyenI jIvanI ruci, sabhAva, AsthA vagere bhAva, e bhAvonI maMDanarUpa prarUpaNA ityAdi paNa mithyAdarzanamAM samAveza pAme che. zalya eTale kAMTo. kAMTo vAge tyAre jIvane atyaMta pIDA thAya che, kaSTano anubhava karavo paDe che. e ja rIte mithyAdarzanarUpI kAMTo jyAre AtmAne vAge che tyAre tenAM anekavidha saMsArI kaSTo vadhI jAya che, ane AtmArthe bhogavavA paDatAM kaSTono to pAra ja nathI hoto. samajapUrvaka, icchApUrvaka, AtmAnA baMdhana vadhI jAya evI pravRtti jyAre jIva kare che tyAre tene A pApasthAnakano mukhyatAe baMdha thAya che. jIva jyAre avaLA mArgadarzanathI pravarte che tyAre tene saMsAramAM ja sarvasva samAtuM hoya ema jaNAya che, pariNAme potAnI icchAo pUrI karavA mATe jIva hiMsAmAM joDAya che. te jIva ekeMdriyathI zarU karI saMjJIpaMcendriya sudhInA jIvonI paNa muSTi prahArathI mAMDIne prANa haravA sudhInI hiMsAmAM pravartatAM acakAto nathI. temAM paNa tene mithyAtvanuM jora vadhAre hoya to te jJAnImahAtmA ane puruSonI niMdA karavAmAM, temanuM apamAna karavAmAM ke temano ghAta karavAmAM pAcho paDato nathI. potAnA saMsArIbhAvane 360
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka poSavA mATe nAnAmAM nAnA jUThathI zarU karI mahAbaMdhanakAraka asatya sudhIno Azraya paNa tenA mithyAdarzanane kAraNe laI le che. AvI ja mithyAmatine kAraNe te jIva dhULa jevI nAnAmAM nAnI tathA mUlyarahita vastuthI mAMDIne mahAmUlyavAna ratnonI corI karavA sudhInuM pApa Acare che. mithyAvastumAM sukha mAnavAne kAraNe te jIva AtmAne avagaNI, dehasukhamAM rAcatA rahevA mATe parastrI gamana tathA je nItivirudhdha che tevA maithunane ati rAga tathA raudra pariNAmathI sevA kare che. vaLI, te ja mithyAmatinA prabhAvathI traNa lokanA sAmrAjya jeTalo parigraha paNa tene nAno lAge evI baLavAna parigraha buddhi rAkhI pApa pravRttinI saMtati calAvyA ja kare che. jenA thakI tenA para karmano asahya boja AvI jAya che. krodha, mAna, mAyA tathA lobha jevA baLavAna kaSAyo AtmAne tenA guNathI kevo vaMcita kare che te hakIkatathI binavAkepha mithyAmati jIva A kaSAyone ati raudra pariNAme sevatAM jarAya acakAto nathI, eTaluM ja nahi paNa, tema karavAmAM pote kaMika sAruM kare che evI mithyAvRttine pALIpoSI A pApasthAnakanI te ekAMte ArAdhanA karato rahe che. AvA ugra kaSAyonI sAthosAtha te jIva pote jene iSTa mAnyA che tevA saMsArI padArthomAM cokkasa prakArano rAga ane anya padArtho prati uga dveSa dharAvato thAya che. tema karavAmAM paNa tene tenI mithyAmati geramArge dorI jaI aniSTane iSTa manAve che ane iSTane aniSTa manAve che. eTale ke tene mATe kalyANakArI hoya tevAM tattvone te akalyANakArI kahyuM che, ane je kharekhara ahitakArI hoya tevAM tattvone te hitakArI mAnI potAnA rAgadveSane baLavAna karI mahApApa upArjato rahe che. AvI aniSTa miththAmatithI doravAine te jIva kalaha, abhyAkhyAna, paizunya tathA paraparivAda jevI niMdanIya, AtmAne nIce pachADanArI pravRttiomAM satata rata banI, mahAmohanIya karmane utkRSTatAe bAMdhe che. A badhI pravRttione sAtha Ape che rati-arati bhAva ane mAyAmRSAvAda. A badhAMnAM vamaLonI vacce jIvanI kalyANa saMbaMdhI vyAkhyA UlaTI ja baMdhAya che, jenA pariNAme pahelAM sattara vApasthAnaka UbhA thAya che. paraMtu A mithyA samajaNa jo samyak thAya to badhA sthAnakoe baMdhAtA pApa 361
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ghaTatAM jAya che, krame krame karmabaMdha ochAM thatAM jAya che, te baMdha ghaNA maMda thAya che ane jIvane zudhdhatA prati dorI jAya che. A rIte thatI jIvanI mithyApravRttinuM pRthakkaraNa karIe to samajAya che ke jIvane tenI avaLI mati-mithyAtva ja badhI gera pravRttio tarapha dorI jAya che. A mithyAmatine TALavA zrI jinezvara prabhu praNIta mArgane AjJAdhInapaNe ArAdhatA zrI puruSano bodha tathA satsaMga khUba upakArI thAya che. temanI pAsethI jIva A kalyANakArI mArgane yathArtha rIte sAMbhaLe, samaje, zraddhe tathA ArAdhe to tene anAdikALathI bheTamAM maLelI mithyAmati rUpAMtara pAmI sanmati thAya che ane tethI jIva sarva savaLI pravRtti karatAM zIkhI Atmasukhane mANanAro thAya che. zrI vItarAga prabhunA kalyANakArI mArgane jANe, potAne te mArga keTalo upakArI che te samaje tyAre te sadgurunA Azraye jaI akalyANakArI mArga na pravartAvavAno niyama le che. Ama karavAthI tenA navIna baMdho ghaNA ochA thatA jAya che. AnA paDachAmAM, bhUtakALamAM avaLA mArge cAlavAthI je mahApApa upArjana teNe karyA hatAM tenuM zalya tene khUba pajave che. tethI teno pazcAtApa tene thAya che, ane AvI bhUlo karI hatI, tenuM bhavatAraka guru pAse kSamA mAgI prAyazcita icche che. vaLI bhAvimAM, mithyAmatimAM vartI AvA koI pApa karavAmAM te phasAI na jAya te mATe tathA zrI prabhu tathA zrI gurunuM ananya zaraNa kyAreya chUTe nahi evA AzayathI baLavAna niyamo grahaNa kare che. tene samajAya che ke saMsAra bhajavAnA AraMbhathI je je mithyApravRttio teNe karI che, te pravRtti karavA mATe jyAM sudhI tene sAco pazcAtApa jAgaze nahi tyAM sudhI te te mithyApravRtti pharIthI karavAno avakAza raheze. AthI A saMbhAvanA toDavA mATe sarva prakAranI asahmavRttithI chUTavA mATenA niyamo jIva svIkArato jAya che. jo cotarapha najara pheravavAmAM Ave to khUluM jaNAya che ke sadarzananA phelAvA karatAM asaddarzanano phelAvo vadhAre che. AvA asadarzana ane mithyAdarzana jIvane game tyAM ane game te svarUpe jakaDI zake che. e mithyAdarzana prApta thayelA thoDA ghaNA sadarzananA prabhAvane tvarAthI dUra karI, pApanA pAzamAM laI jAya che. te vakhate 362
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka asadarzanano prabhAva jovA maLe che. AmAM bane che evuM ke anAdikALathI jIvane asaddarzanano ja panAro paDelo che, ane tenA mAraphata jIva saMsAranA zAtAnA nimitto prati AkarSAyelo rahelo hoya che, tevA saMjogomAM tene zAtAnI pAchaLa pAchaLa AvatI azAtA najare paDatI nathI. eTale saddarzananA sadbhAvathI je kaMI puNya baMdhAya che tene lIdhe zAtAnA udayo tene AkarSavA lAge che, ane pUrva mahAvarAne kAraNe e jIva zAtAnA AkarSaNa pAchaLa AMdhaLI doTa mUke che. ane maLelA sadarzananA sadbhAvane dhoI nAkhI, asa sat mAnavAnI bhUla pharI pharI karato rahe che. asahnA AvA adamya AkarSaNathI jIva chUTe to ja te pUrvanAM badhAM pApasthAnothI chUTI zake. jyAM sudhI mithyAdarzanano tyAga na thAya tyAM sudhI sandarzana phaLavAna thaI zakatuM nathI. A bhAvane vistArathI samajIe to khyAla Ave che ke A eka pApasthAnakano vistAra eTale Akho saMsAra. A pApasthAnaka vizenI samyak vicAraNA eTale saMsAranI parisamAptinuM nimitta. A eka ja pApasthAnakamAM baMne apekSA samAI jAya che te zuM AzcaryakAraka nathI? mithyAmatinA upadravathI jIva aDhAre pApasthAna sparza che, AThe karma utkRSTatAe bAMdhI zake che. ane tene sanmatimAM rUpAMtara karatA javAthI pApasthAnano sparza ghaTato jAya che, AThe karmanI nirjarA thAya che ane aMtamAM AtmA potAnAM zudhdha svarUpane pragaTa kare che. mithyAdarzanathI anubhavavA paDatAM zalyane samabhAva tathA kalyANabhAva keLavavAthI nivRtta karI zakAya che, bIjI bAju mamata, durAgraha, abhiniveza, avinaya ane matAgraha tyAgatA javAthI svasvarUpanI anubhUti najIka AvatI jAya che. jIvamAM jema jema guNo vadhatA jAya tema tema tenI pApa pravRtti ochI thatI jAya che. eTale ke ochAM ne ochAM pApasthAnakonAM pApa bAMdhato jAya che. pahelA mithyAtva guNasthAne saMjJI paMcendriyapaNAmAM jIva aDhAre pApasthAnakane sparzI utkRSTa karmabaMdha karI zake che. te pachIthI bIjA guNasthAnathI zarU karI AThamA apUrvakaraNa guNasthAna sudhI jIva aMta:kroDAkoDI sAgaropama sudhIno ja karmabaMdha kare che, tethI vizeSa kALano karmabaMdha karato nathI, eTale ke A pApasthAnakoe vartatI azubha pravRttimAM tene krame 363
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha krame vizeSa maMdatA thatI jAya che. aMta:kroDAkoDI sAgaropamathI adhiko baMdha mAtra pahelA guNasthAne ja thAya che. jIva AtmazuddhinA mArgamAM jema jema AgaLa vadhato jAya che, tema tema e pApasthAnomAM tenA bhAvonI tIvratA maMda thAya che, maMdatara thAya che, maMdatama paNa thAya che. ane kSapaka zreNimAM kaSAyonuM maMdapaNuM atyaMta thatuM hovAthI te kaSAyonI gaNatarI karavAnI paNa jarUra rahetI nathI. guNasthAnanI racanA mohanIya karmanA kSayopazamane AdhAre karavAmAM AvI che. pahelA guNasthAne traNa yoga dharAvanAra jIva aDhAre pApasthAnaka utkRSTatAe evI zake che. bIjA guNasthAnano samaya ghaNo alpa che, ane tyAM anaMtAnubaMdhI karmano udaya hovAthI parigraha ane abrahma pApasthAna sevAya che. te sivAyanA kaSAyo tyAM hotA nathI tethI anya pApasthAnaka AvatA nathI. trIjA guNasthAne mizrabhAva rahetA hovAthI pahelA pAMca pApasthAnaka ane kaSAyanA cAra sthAnanA pApa baMdhAya che. te pachInAM rAgadveSa Adi sAmAnyapaNe baMdhAtA nathI. cothA guNasthAne AvatAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI kaSAya dabAya che athavA kSaya paNa thAya che. tethI lagabhaga pahelAM agyAra pApasthAnakano sparza thAya che. te pachI apratyAkhyAnI ane pratyAkhyAna kaSAyono udaya pAMcamA tathA chaThThA guNasthAne jato hovAthI rAga dveSa kaSAyonA pApasthAnaka sparzAvA ghaTI jAya che. chaTTe pahelA nava pApasthAnaka rahe che. ane te badhAM pApasthAnaka kramathI ochAM thatAM jaI kaSAyanA kSaya sAthe aDhAre duSaNothI AtmA varjIta bane che. aDhAramuM mithyAdarzana zalya ane pahelAM pAMca pApasthAnaka ekathI pAMca indriya sudhInA pahelA guNasthAne vartatA tamAma jIvo sparze che. ane ekathI agyAra pApasthAnaka mithyAtva gayA pachI paNa pratyeka chadmastha jIva sparzato rahe che, mAtrA ghaNI ghaTatI jAya che. ekeMdriyarUpe rogAdinA jIvANu banI anyane pIDA pahoMcADavI te hiMsA. A paravazapaNe thatI pravRtti mRSAnuM AcaraNa karAve che. tene lIdhe karmaparamANuo grahaNa karI bIjAnI zAtA chInave che te corI. anukULa sparzAdinI avyakta priyatA te maithuna saMjJA ane joradAra avyakta dehAdhyAsa te parigraha. A jIvone bIjI ekapaNa 364
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka indriya na hovAthI bAkInA pApasthAnaka sparzI zake teTaluM vIrya tene hotuM nathI. bIjI indriya maLatAM, tenAmAM trapaNuM AvavAthI te jIvo rasanA pragaTavAthI vedAtA kaSAyo thoDe aMze vyakta thAya che. te jIvo pahelAM nava ane aDhAramA pApasthAnakanA pApa bAMdhe che. traNa indriyavALA tathA tenAthI vadhAre indriyovALA jIvo rAga tathA vaiSanuM vedana karatA thAya che. paNa jemAM anya vyaktinA sAthanI jarUra paDe tevAM kalaha Adi pApasthAnonA pApa bAMdhavA jeTalI zakti temanAmAM hotI nathI. kalahathI zarU karIne sAta pApasthAnonA pApa mAtra saMjJIpaMcendriya jIvo ja bAMdhI zake che. kAraNa ke e mATe saMjJAnA upayoganI jarUriyAta rahe che. saMjJI paMcendriya jIvomAM saMjJAne lIdhe vicAra karavAnI zakti tathA lAbhAlAbhanI mAtrA jANavAnI AvaData Ave che. te jIvo jyAre saMjJAno avaLo upayoga kare che tyAre aDhAre pApasthAnakonA pApa utkRSTatAe bAMdhI zake che, ane saMjJAno sadupayoga kare tyAre te jIvo A badhA pApothI chUTatA paNa jAya che. temAM paNa saMjJI paMcendriya manuSyanI saMjJA sahuthI vizeSa khIlelI hovAthI tenA durupayoge aDhAre pApasthAnakanA baMdhane utkRSTatAe bAMdhI zake che, ane sadupayoga aDhAre pApasthAnakanA pApathI chUTI paNa jAya che. anya koI paNa gati evI nathI ke jyAM jIva pahelAM agyAra vApasthAnanA baMdha karato na hoya. aDhAre pApasthAnake baMdhAtA jaghanyathI utkRSTa karmabaMdha toDavAno mahAmArga zrI prabhue atyaMta upakAra karIne jaNAvyo che. A pApasthAnothI jIvane bacAvI muktinA mArgamAM premathI dorI rahyA che tevA sagurunA Azraye jaI temanAmAM prema, zraddhA tathA arpaNatA keLavatA javAthI ApaNane A muktimArganI yathArtha oLakhANa thAya che; ane temanA ja AzrayamAM rahI ArAdhanA karavAthI karmabaMdha zithila thatAM jAya che. jyAM sudhI jIva svacchaMdane poSe che tyAM sudhI A badhAM duSaNo jIvane pApabaMdhamAM nAkhe che, paNa jIva svachaMdane tyAgI sagurunI AjJAe vartatAM zIkhe che tyAre pApacAnakathI baMdhAtA karmane choDI muktinI sAdhanA yathArtha rIte karI zake che. A mATenuM prathama anivArya aMga te satparuSa ke sadgurunuM zaraNa levuM, temanA prati apratIma prema, zradhdhA tathA arpaNabhAva keLavavAM, ane te pachI emanA Azraye, emanA 365
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha mArgadarzana nIce pUrve bAMdhelA karmo mATe, sevelA svachaMda mATe pazcAtApa karI kSamA mAMgavI. kSamA mAMgI bhUlanuM prAyazcita svIkArI nirjarAne sakAma karavI. sAmAnyapaNe thatI akAma nirjarAmAM sakAma nirjarA bhaLavAthI pUrva saMcita karmo jaladIthI khapatAM jAya che. A kriyAnI sAtho sAtha jIve, potAne zudhdha thavuM che, karmabaMdha rahita thavuM che, e mATe yogya mArgadarzana meLavavA zrI prabhune prArthanA karI svacchaMdano nirodha karavo yogya che, tenAthI mArgathI zruta thavAnI tenI saMbhAvanA kSINa thatI jAya che, tathA thatI karmavRddhi aTakatI jAya che. A baMnethI, kSamApanA ane prArthanAnA jorathI vaNajotA vicArothI jIva chUTe che, ane e kALamAM zrI sagurue samajAvelA AtmaguNonI vicAraNA tathA raTanAmAM ekAkAra thaI te dehAtmabuddhi tyAgI svarUpamAM lIna thavAno suavasara meLave che. A prakAre ArAdhanamAM lIna thavA mATe jIvane bAhya saMjogonI sAnukULatA khUba madada kare che. sarvasaMga parityAgI muni avasthAmAM pAMca mahAvratanuM pAlana, pAMca samiti tathA traNa guptinuM pAlana, graMthAbhyAsa Adi mATenI suvidhA upakArI thAya che. ane jIvane jo gRhastha jIvana hoya to pAMca aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvatarUpa bAra aNuvratanuM pAlana, sAthe svAdhyAya Adi upakArI rahe che. A badhA sadAbhyAsamAM, sadAcAramAM, savRttiomAM ramatA rahevAthI jIva sahajatAe asatno tyAga karI zake che. jenI pAsethI A rIte rahevA mATe jIvane baLa maLe che tevA Apta puruSanA saMgamAM rahevuM, satsaMgane upAsavo ane te baMne satata maLatA rahe tevI bhAvanA bhAvavI e jIva mATe mukhya kartavya banI rahe che. jyAM sudhI jIva satsaMgano Azraya karI, potAnA AtmAne saMsArathI mukta karavAnA bhAva joradAra rIte karato nathI, tyAM sudhI teNe sevelA sadAcAra ke dharmAcaraNa AtmArthe phaLavAna thatAM nathI. AthI aMtaraMgathI chUTavAnA bhAva karavA te A pApasthAnakothI bacavAnuM paheluM pagathiyuM che. zrI gurunA Azraye chUTavAnA mArganI jANakArI levI te bIjuM pagathiyuM che. ane satsaMga tathA sanmArga dvArA chUTavAnI pravRtti karavI te uttama ane agatyanuM trIjuM pagathiyuM che. jIvanI pAtratA, gurunI yogyatA ke dharmanI pUrNatA 366
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka bAbatamAM jo kaMi paNa khAmI hoya to te khAmInA kAraNe koI ne koI pApasthAnaka baLavAna banI jIvane karmabaMdhanamAM bAMdhI le che, ane tenA AtmavikAsane saMdhe che. tethI te traNe tattvo uttama thAya tenI takedArI rAkhavI jarUrI che. A pApathAnothI bacavA jIve satya manoyoga tathA satya vacanayoga vadhAre svIkAravA yogya che. satya manoyoga tathA vacanayogane kAraNe grahaNa thatAM jIvanAM pudgala paramANuo zubha prakAranAM thatAM jAya che. vyavahArathI sarva jIvo mATe zubhabhAva rAkhavA, azAtA ApanArane paNa zAtA maLe e bhAvamAM vartavuM, guNono Azrava karavAnI bhAvanA AdithI satya manoyoga ane satya vacanayoga tarapha te jIva pragati kare che. satyayoganA svIkAranA phaLarUpe jIvanuM vIrya khIle che, zubha paramANuo grahaNa thatAM jAya che ane te paramANuo jIvane zudhdha thavAmAM madada kare che. A pravRttimAM sthira thavA mATe jIvane prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNa khUba ja upakArI thAya che. samyakTarzana thayA pahelAM jIvamAM sthiratA hotI nathI, vaLI saguru, satsaMva ane satkarma pratinI zraddhA paNa avicaLa hotI nathI. te meLavavA ane acalitapaNuM prApta karavA, daDha karavA, prArthanA tathA kSamApanA upakArI thAya che. A dazAmAM jIvane potAnI pUrvanI bhUlono yathArtha khyAla hoto nathI, potAnI vartanAmAM kevA doSa rahyA che tenI vivekapUrvakanI samajaNa pragaTI hotI nathI, tethI tenA dilamAM sAco ke utkRSTa pazcAtApa jAgato nathI. A sthitithI bahAra nIkaLavA mATe tene prArthanA khUba ja madada kare che. prArthanAmAM potAne sukhI thavuM che, zAMti meLavavI che, zAzvata sukhano anubhava karavo che, badhAno prema anubhavavo che vagere bhAvo te sahelAIthI gUMthI, tenA preraka sadguru pratinA ane prabhu pratinA potAnAM prema tathA zradhdhAne vikasAvI zake che. A kArya karavAthI te sahajatAe dUSaNothI chUTato jAya che, eTale tenAM karmano saMvara thavAnI zarUAta thAya che. guNono lakSa AvatAM potAnAM pUrva doSonI samajaNa AvavI zarU thAya che, ane te mATe te pazcAtApa anubhavI kSamApanA karatAM zIkhe che. prArthanA tathA kSamApanAnA baLathI haLavo banato te jIva AtmAnA guNomAM ekarUpa 367
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha thavA maMtrasmaraNanuM ArAdhana kare che. Ama jIva tenI prAthamika avasthAmAM prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNa e kramathI vikAsa sAdhe che. te jIva AgaLa vadhI jyAre samyakdarzana meLave che tyAre tene thayelA AtmAnubhavane kAraNe sAcuM zuM che ane khoTuM zuM che tenI parakha Ave che. AthI kalyANanA mArgamAM cAlavAnI tenI AturatA vadhe che, tenA pariNAme pote pUrvamAM kevA khoTA mArge cAlyo hato tenI samajaNa vadhatAM teno khoTAM kAryo karavA mATeno pazcAtApa ugratA dhAraNa karato jAya che. sAthe sAthe vartamAnamAM avaLA mArge javuM nathI e bhAvane kAraNe, karmavazatAthI tathA vIryanI ochapathI navA baMdhAtA karmo mATe paNa tene pazcAtApa vedAto rahe che. Ama jyAM sudhI tenAmAM yathArtha sthiratA AvatI nathI, pUratuM vIrya khIlatuM nathI tyAM sudhI tene mukhyatAe pazcAtApa varte che, ane kSamApanA thayA kare che. tenI sAthosAtha te jIvane AtmasthiratAno anubhava vAraMvAra karavAnI abhilASA rahetI hovAthI, svarUpasthiratAnA kAraNarUpa AtmaguNonuM raTaNa - maMtrasmaraNa paNa thayA kare che. A be prakAranA bhAvonA vedanamAM jyAre te jIvane maMdatA jaNAya che tyAre te maMdatA dUra karavA mATenI prArthanA te prabhu samakSa karI, vIrya pragaTAvI le che. Ama cothA, pAMcamA ane chaThThA guNasthAnanA prAraMbhamAM jIvanA ArAdhanano krama kSamApanA, maMtrasmaraNa tathA prArthanA e prakAre rahe che. AtmArthe zarU karelA puruSArthanA sAtatyathI, vAraMvAra AtmAnubhava maLato hovAthI jIvanAM karmakSayanuM pramANa vadhI jAya che, vIrya khIlatuM jAya che, AtmasthiratA vadhatI jAya che, tethI tenI bhUlo ghaTe che, doSa Atmapradeza parathI vidAya letAM jAya che, eTale tene mATe kSamApanA karavAnuM mahattva ochuM thaI jAya che. ane AtmasthiratA tathA vIrya vadhAranAra AtmaguNonuM raTaNa arthAt maMtranuM smaraNa agrasthAna le che. tenAthI saMvara utkRSTa svarUpa pakaDe che. sAthe sAthe nirjarA paNa sakAma akAma rUpe thatI jAya che. pariNAme upayogathI vartavA chatAM jyAre doSa thaI jAya tyAre tenuM pAyazcita karavA jIva kSamApanAno Azraya kare che. Ama chaTTA sAtamA guNasthAne maMtrasmaraNa agrasthAne AvI jAya che, jIvane mATe svarUpasthiratA mANavAno krama agrasthAne pahoMce che. ane u68
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDhAra pApasthAnaka te jIva jyAre smaraNa ke kSamApanAmAM maMdatA anubhave tyAre prArthanAno Azraya kare che. tema chatAM A guNasthAnoe mukhyatAe kSamApanA tathA prArthanA ekabIjAmAM bhaLI jAya che. te jIva thayelA doSonI kSamA mAgI, AvA doSo pharIthI na thAya te mATe prArthato rahe che. tenI vartanAnA anusaMdhAnamAM prArthanA kSamApanAnI mAtrA badalAtI rahe che. tenAM AtmasmaraNa ane AtmAnubhava anukrame vadhatAM jAya che, ane tethI dhIme dhIme te jIva sAtamA guNasthAnanI utkRSTatA sudhI pahoMce che. AthI AgaLa vadhI AtmA kSapaka zreNi zarU kare che tyAre tenAM prArthanA, kSamApanA tathA maMtrasmaraNa sUkSma rUpa dhAraNa karatAM jaI ekamekamAM bhaLatAM jAya che. ane chevaTe te ekarUpa thaI pUrNatA sudhI pahoMce che. A rIte prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNa e traNeno lAbha jIva potapotAnI rIte ane potAnI dazA anusAra meLavI leto rahe che. A prArthanA, kSamApanA ane maMtrasmaraNanuM svarUpa vistArathI samajavA yogya che. 369
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 pAribhASika zabdono koSa akAma nirjarA - jema jema karmano udaya Ave tema acaurya vrata - sthULathI sUkSma prakAranI corI na tema bhogavIne tene nivRtta karavA te akAma karavI te. nirjarA. akAma nirjarA karatI vakhate jIva ajIva - cetanarahita dravyane ajIva kahevAya che. vibhAvamAM raheto hovAthI navAM aneka karmo baMdhAya che, pariNAme saMsAra laMbAya che. aNagAra - gRhastha jIvana choDI gRha rahita sthiti eTale ke muni jIvana svIkAranAra. agurulaghupaNuM - bhAre paNa nahi, halakuM paNa nahi tevuM. aNuvrata - muni je pAMca mahAvratanuM pAlana kare che agyAramuM upazAMtamoha guNasthAna - sarva kaSAyo tenuM nAnAM svarUpanuM pAlana zrAvaka kare che tethI te aNuvrata kahevAya che. pAMca aNuvrata - ahiMsA, sattAgata thAya che, ekano paNa udaya hoto nathI. satya, acaurya, brahmacarya ane aparigraha. aghAtI aMtarAya - AtmAnA guNano ghAta karyA aNuvrata kula bAra che. vinA Icchita prAptithI vaMcita rAkhe te aghAtI aMtarAya kahevAya che. adha:karaNa - adha:karaNamAM sattAgata azubha karmonI sthiti tathA rasa eka eka aMtarmuhUrtathI ghaTatAM aghAtI karma - je karma AtmAnA mULabhUta guNano ghAta jAya che, ane Atmavizuddhi samaye samaye na karatAM, dehathI bhogavAya che te aghAtI karma che. vadhatI jAya che, te sAthe prazasta prakRtiono acakSudarzanAvaraNa - AMkha sivAyanI indriyothI anubhAgabaMdha ghaTe che. eTale ke tvacA, rasanA, nAka, kAna ke mana dvArA adhuvodayI - je karmano kyAreka udaya hoya, ane vastunuM darzana thavuM tene acakSudarzana kahevAmAM kyAreka udaya hoto nathI, te karmane adhuvodayI Ave che. A prakAranAM darzanane AvaraNa kare te karma kahe che. udA. nidrA paMcaka. acakSudarzanAvaraNa gaNAya che. aceta parigraha - aceta parigraha eTale sonuM, - anyatvabhAvanA - A saMsAramAM koI koInuM nathI rUpuM, vastra, gharanuM rAcaracIluM, AbharaNa ema vicAravuM te anyatvabhAvanA. Adi aneka padArthonI gaNatarI temAM karavAmAM anabhisaMdhija vIrya - anabhisaMdhija vIrya eTale Ave che. kaSAyanI preraNAthI vIryanuM pravartavuM thAya che te. 371
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha anityabhAvanA - zarIra, vaibhava, lakSmI, kuTuMba parivArAdika sarva vinAzI che, jIvano mULa dharma avinAzI che ema ciMtavavuM te anityabhAvanA. anivRttikaraNa - karaNalabdhi pragaTa thAya tene adha: karaNa ane apUrvakaraNa pachI anivRttikaraNa Ave che. temAM jIvanI Atmavizuddhi samaye samaye anaMtagaNI thAya che. ane prathama samayathI ja jIvane sthitighAta, rasadhAta, guNazreNi, guNasaMkramaNa ane apUrvasthitibaMdha samakALe pravarte che, je A karaNanA carama samaya sudhI rahe che. anukaMpA - svAra kalyANanA bhAva dvArA sahu jIvo sukhane pAme evA bhAvamAM rahevuM te anukaMpA. anaMta catuSTaya - anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMta cAritra tathA anaMta vIryanA samUhane anaMtacatuSTaya kahe che. anaMtacAritra - mohanA aMzarahita AtmAnI zuddha sthiti te anaMta cAritra athavA yathAkhyAta cAritra. anaMtadarzana - eka pradeza, eka paramANu ane eka samayanuM lokAlokanuM jovuM te anaMta darzana. anaMtavIrya - vIryanuM utkRSTa pragaTapaNuM te anaMtavIrya. anaMtajJAna - samA lokAlokanuM pratyeka padArthanuM, traNe kALanuM samaya samayanuM jJAna ne anaMtajJAna kahevAya che. zuddha avasthAmAM AtmA anaMtajJAnano dhaNI che. anaMtAnubaMdhI kaSAya - je kaSAya jIvano anaMta saMsAra vadhAravA samartha che te anaMtAnubaMdhI kaSAya che. A kaSAyo jIvanA samyagdarzanane pragaTa thavA detA nathI. anaMtAnubaMdhI krodha - kalyANanA sAdhano pratino abhAva ke aNagamo e anaMtAnubaMdhI krodha. anaMtAnubaMdhI cokaDI - anaMta anubaMdha karavAvALA krodha, mAna, mAyA tathA lobhanA samUhane anaMtAnubaMdhI cokaDI kahe che. anaMtAnubaMdhI mAna - sadaiva, guru tathA zAstra prati ahobhAvane badale jIvane tucchatAno ke atisAmAnyapaNAno bhAva vedAya te anaMtAnubaMdhI mAna. anaMtAnubaMdhI mAyA - zrI sarvajJa Adine badale saMsAranA lAbhArthe anyane ucca batAvavAnI - vRtti te anaMtAnubaMdhI mAyA. anaMtAnubaMdhI lobha - dharmanA nAmathI saMsArI lAbhamAM racyApacyA rahevAnI vRtti te anaMtAnubaMdhI lobha. aparigrahavrata - koI paNa parigraha (saMsArI padArtha) grahaNa na karavAno niyama. apavartana - jIva karma bAMdhe che tyAre tenA pradeza, anubhAga, sthiti ane prakRti nakkI thAya che. te pachI tenI pravRtti ane puruSArtha anusAra A karmamAM pheraphAra thayA karato hoya che. jyAre jIvanAM kAryothI bAMdhelA karmanAM sthitibaMdha ane anubhAga baMdhamAM ghaTADo thAya che tyAre tenA karmanuM apavartana thayuM ema kahevAya che. apUrvakaraNa - je karaNamAM pahelAM ane pAchalAM samayonA pariNAma samAna na hoya, apUrva ja hoya, te apUrvakaraNa che. te karaNamAM pariNAma jevA prathama samayamAM hoya tevA pariNAma dvitIyAdi samayamAM koI paNa jIvane na hoya, te pariNAma vadhatAM ja hoya. 372
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 aprazasta upazama - je karaNa vaDe upazama vidhAnathI Teliskopa ke AMkha Adi indriyanI sahAya vagara upazama thAya che tenuM nAma prazasta upazama che tathA sIdhesIdhA jANI tathA joI zake che. udayano abhAva tenuM nAma aprazasta upazama che. avasarpiNI kALa - je kALamAM sukhanI hAni ane abhavIpaNuM - je jIvane mokSamAM javAnuM thatuM duHkhanI vRddhi uttarottara thatI jAya te avasarpiNI nathI, aMtavRttisparza pahelAM sahu jIva abhavI kALa gaNAya che. gaNAya che. avirati - thatA doSothI pAchA haThavuM te virati. abhisaMdhija vIrya - abhisaMdhija vIrya eTale doSanI samajaNa hoya ke na hoya, paNa pUrva AtmAnI preraNAthI vIryanuM pravartavuM thAya upArjita karmanA jorane kAraNe ke ajJAnane kAraNe che te. thatA doSa na aTakAvavA ke calAvI levA tenuM abhyAkhyAna pApasthAnaka - potAnAM mAnabhAvane nAma avirati. poSavA ane pote karelA krodha kaSAyanuM satyapaNuM avyAbAdha sukha - je sukhane koI bAdhI zake nahi, dekhADavA, koI jIvamAM je doSa na hoya te doSanuM toDI zake nahi te avyAbAdha sukha. AropaNa karI, ALa caDAvI potAno te vyakti azaraNabhAvanA - saMsAramAM maraNasamaye jIvane zaraNa mATeno roSa vyakta karavo te abhyAkhyAna. koI ApanAra koI nathI. mAtra eka zubha dharmanuM zaraNa jIva para achatA ALa caDAvavAM te abhyAkhyAna satya che ema vicAravuM te azaraNabhAvanA. pApasthAnakano viSaya che. azAtAvedanIya - azAtA vedanIya karmanA udayathI atyaMtara tapa - aMtaraMgathI, manathI karAtuM tA. jIva du:khano anubhava kare che. zarIramAM roga arati nokaSAya - indriyone pratikULa viSayomAM thAya, azAMti anubhavAya, zarIramAM du:khAvo manano aNagamo thavo te arati nAmano nokaSAya thAya, zarIranAM karavA dhArelAM halanacalanamAM che. kAraNa ke akAraNa aNagamo te arati. aDacaNo UbhI thAya, magajamAM ukaLATa thayA kare arUpIpaNuM - je carmacakSuthI dekhAya nahi tevuM. arthAtu pratikULa saMjogothI vedAtI asuvidhA te azAtA vedanIya che. avadhidarzanAvaraNa - dravya, kSetra, kALa ane bhAvanI azucibhAvanA - A zarIra apavitra che, maLamUtranI maryAdAmAM rUpI dravyono sAmAnya avabodha te avadhidarzana. A darzanane aTakAvanAra karma te khANa che, roga jarAdinuM dhAma che. A zarIrathI avadhidarzanAvaraNa karma kahevAya che. huM nyAro chuM ema bhAvavuM te azucibhAvanA. avadhijJAna - avadhijJAnano viSaya rUpI dravya che. je ahiMsAvrata - anya jIvane dUbhavavAthI zarU karI dravyane varNa, gaMdha, rasa, sparza hoya te rUpI dravya mANaharaNa paryaMtanAM du:kha ApatAM aTakavuM. kahevAya. avadhijJAnavALo jIva e rUpI dravyone akSaya sthiti - je sthitino kadI nAza thavAno nathI potAnI maryAdAnA pramANamAM, sukSmadarzaka yaMtra ke 373
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha ajJAna - jyAM sudhI jIvane samyakajJAnanI prApti AlocanA - AlocanA eTale gurujano samakSa thaI hotI nathI tyAM sudhInuM tenuM sarvajJAna ane potAnA doSa varNavI te mATe pazcAtApa karavo. tenI badhI ja samajaNa ajJAnarUpa hoya che, eTale Avazyaka - Avazyaka eTale jarUrathI karavA ke jaina paribhASAmAM ajJAna eTale jJAnarahita yogya. prabhujIe batAvelA cha Avazyaka eTale sthiti nahi, paraMtu asamyak jJAna evo artha sAmAyika, covIza jina stavana, vaMdanA, thAya che. pratikramaNa, kAyotsarga ane pratyAkhyAna. Agama sUtro - zrI tIrthaMkara prabhunA bodhane AsthA - je mArge mokSanI prApti thAya, te mArganuM gaNadharajInI sahAyathI AcAryajI graMthastha kare zradhdhAna karavuM te AsthA. che, te Agama kahevAya che. te saMkSipta hovAthI sUtra kahevAya che. Azrava - pApa athavA puNya sUcavatA karmaparamANuo AcAryajI - zrI prabhue jaNAvelA muni jIvananA AtmAnA pradeza para svIkAravA tene Azrava AcArane yathArthatAe pALI, potAnA AcArathI kahe che. jIva sArA athavA narasA bhAva tathA ja anya jIvone dharmasanmukha kare che te AcArya. kriyA karI zubha athavA azubha karmaparamANuo grahaNa karato rahe che - A prakriyAne Azrava AThamuM nivRttinAdara guNasthAna (apUrvakaraNa) kahevAya che. - bAdara eTale moTuM, moTA karmanAM udaya jyAM saMbhavI zakatAM nathI eTale ke jIva jyAM tenAthI AzravabhAvanA - rAga, dveSa, ajJAna AdithI karma nivRtta thayo che, te "nivRtti bAdara' guNasthAna AtmA para Ave che, ema samajavuM te Azrava tarIke oLakhAya che. A guNasthAnathI zreNI zarU bhAvanA. thAya che. AhAraka zarIra - ucca AtmadazAvAna jJAnIne kaMi ArtadhyAna - mananAM ciMtAtmaka pariNAma. jANavAnI icchA thAya tenuM samAdhAna karavA mATe AtmA - cetana tattvanuM zuddha svarUpa athavA karmarahita athavA tIrthaMkara prabhunI RddhinAM darzana karavA jIva. mATe potAnA Atmapradezane laMbAvI, eka hAthanuM AtmAnAM cha pada - 1. AtmA che. 2. AtmA ati pavitra sudhArasathI banAveluM zarIra yojI, nitya che. 3. AtmA kartA che. 4. AtmA bhoktA tyAM jAya te zarIrane AhAraka zarIra kahevAmAM che. 5. mokSa che. 6. mokSano upAya che. Ave che. Apta puruSa - jeNe AtmAnI zuddhi meLavI che te. Itaranigoda - nityanigodamAMthI bahAra nIkaLyA AyuSya karma - je karmanA udayathI jIva potAnA pachI sUma ekeMdriyarUpe jIva rahe te Itaranigoda niyata bhavamAM jIvI zake, ane jyAre karmodaya kahevAya che. pUro thAya tyAre niyamA mRtyu pAme, evuM je karma ucca gotrakarma - je karmanA udayathI jIva rAjakuLamAM, te AyuSya karma kahevAya. zreSThI kuLamAM, vaibhavI kuLamAM utpanna thAya te 374
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ ucca gotrakarma. uccagotramAM jIvananI ghaNI suvidhAo ane viziSTha lAbho maLe che. utsarpiNI kALa - je kALamAM duHkhanI hAni ane sukhanI vRddhi thatI jAya te utsarpiNI kALa gaNAya che. urtana - jIva karma bAMdhe che tyAre tenA pradeza, anubhAga, sthiti ane prakRti nakkI thAya che. te pachI tenI pravRtti ane puruSArtha anusAra A karmamAM pheraphAra thayA karato hoya che. jyAre jIvanAM kAryothI bAMdhelAM karmanAM sthitibaMdha ane anubhAga baMdhamAM vadhAro thAya che tyAre tenAM karmanuM uddavartana thayuM ema kahevAya che. udAsInatA - urdu eTale UMce. asInatA eTale rahevApaNuM. udAsInatA eTale kaSAyathI UMcuM, AtmA samIpa rahevApaNuM arthAt nispRhapaNuM vedavuM. uddI2NA - karmane bAMdhyA pachI, bhAvimAM udayamAM Ave evA sattAgata karmone vartamAnamAM kheMcI lAvI bhogavI levAM te uddIraNA karI kahevAya che. A karmone tapa, dhyAna Adi vizeSa puruSArthathI kheMcavAmAM Ave che. - upabhogAMtarAya je vastuno eka karatAM vadhAre vakhata upayoga karI zakAya che te upabhoga. vastra, pAtra, ghareNAM, gharabAra Adi upabhoga karavAnI vastuo che. te vastuono bhogavaTo na karI zake e upabhogAMtarAya karma gaNAya. upazama - karmo zAMta thaI javA, udaya rahita karma thavuM te karmano upazama kahevAya che. khAsa karIne mohanIya karmanI bAbatamAM Ama thAya che. pariziSTa 1 mohanIya karmanA sarvathA anudaya vakhate sattAmAM rahelA mohanIya karmane upazamana kahe che. upazama samakita - jIva jyAre pAMca miniTa ke tethI vadhAre samaya mATe anaMtAnubaMdhI cokaDI ane darzanamohanI trika upazamAvI zake che, tyAre te upazama samakita pAmyo kahevAya che. upazama zreNi - upazama karavuM eTale zAMta karavuM. karmane sattAmAM dabAvI rAkhavA ane udayamAM na AvavA devA te karma upazama karyAM kahevAya. je jIva karmanAM daLano pUrNa kSaya na karatAM, amuka aMze dabAvato AThamA guNasthAnathI AgaLa vadhe che, te jIva upazama zreNIe caDhe che tema kahevAya. upAdAna - jIvanI pAtratA. upAdhyAyajI - uttama AcAryanA pagale cAlI, temanI pAsethI svapara kalyANanA mArgano utsAhathI phelAvo karavAnI preraNA laI sahune mArgadarzanarUpa zikSaNa ApanArane upAdhyAyajI kahevAya che. ekeMdriya - mAtra sparzedriya dharAvanAra jIva ekeMdriya kahevAya che. ekatvabhAvanA - mAro AtmA ekalo che, te ekalo Avyo che, ane ekalo javAno che, Ama aMtaH karaNathI ciMtavavuM te ekatvabhAvanA. audArika zarIra - udAra eTale sthULa, te parathI audArika zabda Avyo che. je sthULa pudgala paramANunuM baneluM zarIra hoya te audArika zarIra kahevAya che. aMtarmuhUrta - ATha samayathI vadhAre ane 48 miniTathI ochA kALane aMtarmuhUrta kALa kahe che. 375
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha aMtarakaraNa - jIva anivRttikaraNanA kALa pachI, karma udaya - bAMdhelA karmo amuka kALa vItyA pachI udaya AvavA yogya evAM mithyAtva ane bhogavavA mATe udayamAM Ave che. saMsArI anaMtAnubaMdhI karmanAM niSekono aMtaramuhUrta sthitimAM udaya be prakAre anubhavAya che - mAtra abhAva kare che, ane te paramANune anya pradezodaya ane vipAkodaya. sthitirUpa pariNAve che, jethI teno udaya karma prakRti - prakRtti eTale svabhAva. pratyeka grahaNa thAya nahi. A prakriyAne aMtarakaraNa kahevAmAM karelA karmano svabhAva kevI jAtano thavAno Ave che. che teno nirNaya baMdha vakhate thAya che. koI karma aMtarAya karma - je karma AtmAnAM vIryabaLane - jJAnane Avare che, koI karma taMdurastI ke roga zaktine roke ke avarodhe che te aMtarAya karma che. Ape che, koI karma khyAti ke apayaza Ape che. cetana AtmAnI anaMta zaktine kuMThita karanAra vagere. A pramANe karmanI asaranI rItabhAtane karma te aMtarAya karma che. karma prakRti kahevAya che. karma pradeza baMdha -pradeza eTale karmavargaNAnAM daLiyAMno aMtavRttisparza - zrI tIrthaMkara prabhunAM sAnidhyamAM jaththo. A karma keTalAM karma paramANunuM baneluM che, eka samaya mATe jIva dehathI bhinnapaNAno ane AtmAnA keTalA pradezo para chavAyeluM che te anubhava kare che, eTale ke eka samaya mATe te pradeza baMdhamAM nakkI thAya che. jIva mithyAtvanA udayane tathA baMdhane TALe che. A eka samayanA svAtmAnA ekarUpapaNAnA karma baMdha - AkAzamAM rahelI pudgala karmavargaNAne anubhavane aMtavRttisparza kahevAmAM Ave che. yoga ane mithyAtvAdi adhyavasAyonAM baLathI kheMcIne jIva potAnI sAthe dUdha ane pANInI karma - karma e sUkSma pudgala vargaNA che. AvI sUkSma mAphaka meLave tene karma baMdha kahevAya che. pudgala vargaNAthI Akho loka bharelo che. sakarma karma vargaNA - mananA vicArathI, vacananA uccArathI AtmA arthAt jIva jyAre bhAva ke kriyA kare che ane kAyAnI pravRttithI je vicAravAmAM, tyAre karmavargaNAno AtmA sAthe saMbaMdha thaI jAya bolavAmAM ke karavAmAM Ave te pratyeka kriyA che. A vargaNAmAM ghaNI zakti hovAne kAraNe potAnI sAthe sUkSma karma vargaNAne kheMcI lAve che; jyAM sudhI tenuM phaLa AtmAne Ape nahi tyAM te AtmA sAthe joDAya che, ane phaLa Ape che. sudhI te kharI jatI nathI. A karma vargaNAo sthULa pudgalanI banelI che, karma anubhAga/rasa - rasa eTale je karma rahaNa thayuM avakAzamAM patharAyelI che, tene cetana AkarSIne che teno paripAka thatAM tenI tIvratA ke maMdatA potAnI sAthe ekameka karI nAkhe che. keTalA pramANamAM haze tenuM mA5. phaLa ApatI karma sattA - AtmA sAthe kAmaNa vargaNA joDAI vakhate te karma AkarAM, sAdAM ke madhyama pariNAma na hoya tyAre te vargaNA rUpe oLakhAya che, Ape te rasabaMdha. rasabaMdhane "anubhAga" paNa joDANanA samayathI tenuM karma evuM nAma zarU thAya kahevAmAM Ave che. che. ane jyArathI tenuM karma tarIkenuM svarUpa zarU 376
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 thAya che tyArathI jyAM sudhI tenI AtmA sAthenI kAyagupti - kAyAnI halanacalana Adi kriyA evI vidyamAnatA rahe che tyAM sudhI te karmanI sattA yatnApUrvaka karavI ke jethI ati alpa karmabaMdha gaNAya che. thAya. karma sthiti - sthati eTale bAMdheluM karma keTalo kALa kAyayoga - kAyA eTale zarIra, kAyA sAthe AtmAnuM udayamAM raheze, te kyAre phaLa ApavAnuM zarU karaze, joDANa te kAyayoga. ane keTalA kALa mATe phaLa Apaze e vize "karma sthiti" vibhAgamAM nakkI thAya che. A samayagALo kevaLajJAna - traNe lokanuM, traNe kALanuM, pratyeka padArthanuM aMtamuhUrtathI zarU karI utkRSTapaNe 70 kroDAkroDI sarva prakAranuM samaya samayanuM jJAna te kevaLajJAna. sAgaropama sudhInI taratamatAvALo saMbhave che. pratyeka kevaLajJAnIne eka pradeza eka paramANu ane karaNa - karaNa eTale sAdhana. eka samayanuM jJAna pravarte che. cAre ghAtI karmono pUrNa nAza thAya tyAre ja A jJAna pragaTe che. karaNasatya - bhAvasatyane pUrA karavAnAM sAdhanonI zuddhi. kevaLadarzana - traNe lokanuM, traNe kALanuM, pratyeka kalaha pApasthAnaka - kalaha eTale takarAra. padArthanuM samaya samayanuM jovApaNuM te kevaLadarzana. anya jIva sAthe verabhAvano udaya thAya tyAre kevaLIparyAya - kevaLajJAna sahitanI avasthA. jIva tenA mATe azubha bhAva karI kaSAyane vakarAve che. verano udaya thavAthI, sAmasAmA vaimanasya kroDAkroDI sAgaropama - eka karoDa X eka bharelA zabdothI aMdarano aNagamo jyAre karoDa = kroDAkroDI sAgaropama eTale eka vyakta thAya che tyAre te kalahanuM svarUpa dhAraNa jojana vyAsavALo ane eka jojana UMDo khADo kare che. khodavAmAM Ave, ane te khADo tAjA janmelAM kalyANabhAva - sahune sukha maLe e prakAranI gheTAMnA baccAnAM sUkSmavALathI khIcokhIca bhAvanAne kalyANabhAva kahevAya. bharavAmAM Ave, te pachI pratyeka so varase eka vALa kADhatA rahevAthI e khADo saMpUrNa khAlI thaI kaSAya - kaSa eTale saMsAra ane Aya eTale lAbha. je jAya tyAre temAM je samaya jAya tene palyopama bhAva saMsAranI prApti karAve te kaSAya, je bhAva kALa kahe che. asaMkhya palyopama vItavAthI eka karavAthI jIvano saMsAra vadhato jAya te kaSAya. sAgaropama thAya che. kaSAya cAra che krodha, mAna, mAyA ane lobha. kArmaNa zarIra - karma vargaNAno AtmA sAthe saMbaMdha krodha - krodha eTale anya padArtha ke jIva prati je thAya, cetana ane karma ekarUpa thayelAM lAge, aNagamAnI lAgaNI thAya che, tenuM vedana karavuM, athavA bahAranI karmavargaNAne svIkArI karmarUpe te lAgaNI pragaTa karavI, aNagamatI vastu na hoya pariNamAve te karma rUpa zarIra te kArmaNa zarIra. to sAruM evA bhAvamAM vartavuM. A lAgaNImAM TUMkamAM karmanA AkhA mALakhAne kAmaNa zarIra Aveza, tiraskAra, apamAna Adi samAveza tarIke oLakhavAmAM Ave che. pAmI krodhanI lAgaNIne tIvra kare che. 377
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha gaNadharajI - jeo tIrthaMkara prabhune tathA temanA thAya. mohanIya karmano saMpUrNa kSaya thAya tyAre anya kAryane tvarAthI anusarI, svAra kalyANanA traNe ghAtakarmono paNa kSaya thAya che tethI te sthAna kAryamAM potAnA zuddha AcaraNathI lIna thAya che, guNa apekSAe sarvocca gaNAyuM che. teo zrI gaNadharajI kahevAya che. zrI gaNadharajI guNazreNi - pratyeka samaye AtmAnAM guNo vadhatA paMca parameSTi bhagavaMtanI zreNimAM AcAryajInA jAya, A vikAsa jyAM sudhI aTake nahi tyAM pada para gaNAya che. gaNadhara eTale tIrthakara sudhI guNazreNi kahevAya che. bhagavAnanA mULa ziSya. gupti - muni potAnAM mana, vacana ane kAyAne gRhastha - gRha eTale ghara. gharamAM rahenAra gRhastha. amuka rIte ja pravartAve che, jethI alpAtialpa guNavrata - guNanI vRddhi karanAra je traNa vrata zrAvaka karmabaMdha thAya ane baLavAna nirjarA thAya. yoganA ArAdha che te guNavrata kahevAya che. digviramaNa A prakAranA pravartanane manogupti, vacanagupti, (judI judI dizAmAM javAnI maryAdA), ane kAyagupti kahe che. bhogopabhoga parimANa (bhogapabhoganA gotra karma - je karmanA udayathI jIva rAjakuLamAM, sAdhanonA upayoganI maryAdA) ane anarthadaMDa viramaNa (jarUra vinAnA pApakarmathI zreSThI kuLamAM, vaibhavI kuLamAM utpanna thAya te chUTavuM). zarIrAdinI sAcavaNI mATe thatAM ucca gotrakarma ane je karmanA udayathI jIva pApa te arthadaMDa. te sivAyanA pApa te halakA bhikSuka kuLamAM, asuvidhAvALA kuLamAM anarthadaMDa. janme te nIcagotrakarma. uccagotramAM jIvananI ghaNI suvidhAo ane viziSTha lAbho maLe che. guNasthAna/guNasthAnaka - anaMta prakAranA guNone rahevAnuM sthAna, guNonuM ghara AtmA che. jema jema ghAtI aMtarAya - AtmAnAM vIryaguNano ghAta kare te avarAyelA guNo paTAMtara pAmI khIlatA jAya che, ghAtI aMtarAya. tema tema AtmAnI vizuddhi vadhatI jAya che. jeTalA ghAtakarma - je karma AtmAnA mULabhUta guNano ghAta pramANamAM guNo khIlyA hoya teTalI vizuddhi kare che, vikaLa kare che te ghAtI karma kahevAya che. darzAvavA, AtmAnA pUrNa ajJAnatAthI zarU karI, caturvidha saMdha - zrI arihaMta bhagavAna, sAdhu, pUrNa vizuddhi sudhInA cauda vibhAga zrI vItarAga sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e cAranA banelA bhagavAne jaNAvyA che. ane te pratyeka vibhAgane saMghanI sthApanA kare che. te saMgha caturvidha saMgha guNasthAna evI saMjJA ApI che. AtmAmAM jeTalA kahevAya che. vadhAre guNonI khIlavaNI thAya teTalA UMcA guNasthAne te rahyo kahevAya. mohanIya karmanI cakSudarzanAvaraNa - AMkhanI mAraphata vastunuM darzana taratamatAne AdhAre jIvamAM guNonI khIlavaNI thavuM tene cakSudarzana kahevAmAM Ave che. thAya che, tethI jeTalA pramANamAM mohanIya karmano A prakAranAM darzanane AvaraNa kare te kSayopazama vadhAre teTaluM ucca guNasthAna tene prApta cakSudarzanAvaraNa karma kahevAya che. 378
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 cAritra - AtmAnuM mULa lakSaNa e svarUpamAM sthira corI te nAnA prakAranAM kartavyomAM upayoga sahita rahevuM te che, ane potAnA svarUpamAM sthiratA ke ke upayoga rahite cUka karatA javI. lInatA mANavI e Atma cAritra kahevAya che. caudamuM ayogI kevaLI guNasthAna - zrI kevaLI prabhune cAritramoha - AtmAne tenA svarUpAnubhavathI vyuta AyuSyano chello aMtamuhUrta kALa bAkI rahe karAve athavA to AtmasvarUpamAM sthira na thavA tyAre bIjA traNa aghAtI-karmo nAma, gotra ane de te cAritramoha. cAritramohamAM mukhya cAra zAtA vedanIyane ekasAthe bhogavI levA uparAMta kaSAya krodha, mAna, mAyA, lobha che. te pratyekanAM AtmA mana, vacana ane kAyAnA yogane saMdhI cAra prakAra anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, nAkhe che. mana, vacana tathA kAyAnA yoga A pratyAkhyAnI, saMjvalana gaNatAM soLa bhAga chellA ane caudamAM guNasthAne ruMdhAtA hovAthI thAya. A ayogI kevaLI guNasthAna kahevAya che. A cothuM avirati samyadRSTi guNasthAna - deha, guNasthAnanA chellA samaye AtmA dehavisarjana karI mAtra eka ja samayamAM siddhabhUmimAM pahoMcI indriya Adi sarva parapadArthothI AtmAnI spaSTa tyAM sthira thaI jAya che. te jagyAe anaMtakALa bhinnatAnI anubhUtine zrI bhagavAne samyagdarzana kahyuM che. pahelA guNasthAne je miththAmAnyatA sudhI aDola ane akaMpa sthitimAM AtmA pravartatI hatI, tenuM samyamAnyatAmAM palaTAvApaNuM anaMtajJAna tathA anaMtadarzana sahita vase che. Ave che. AtmAnAM astitva, niyatva, kartRtva, caureMdriya - sparza, rasa, ghANa ane cakSu e cAra bhoktRttva Adi pado anubhavapUrvaka samajAya indriya pAmanAra jIva caureMdriya kahevAya che. che, ane enI spaSTatA evI hoya che ke chaThuM sarvavirati samyadRSTi guNasthAna - pAMcamA sAmAnya rIte te anubhavanA zraddhAnamAM pheraphAra guNasthAne zarU thayelo mana, vacana tathA kAyAno thato nathI. cothA guNasthAne AtmAnAM anaMta saMyama pragaTapaNe vyavasthita vikAsa ArAdhI guNomAnA pratyeka guNanA aMzano anubhava pUrNatAe pahoMce tyAre chaTTha guNasthAna Ave che. thAya che. AtmAno eka paNa guNa evo nathI ke te vakhate aMtaraMgathI svacchaMdano rodha thaI mana, jeno AMzika anubhava jIvane cothA guNasthAne vacana tathA kAyA prabhune soMpAya che. prabhunI thayo na hoya (sarvaguNAMza te samyakatva). A AjJA anusAra cAlavAno niyama jIva bhAvathI guNasthAne tyAga na hovAthI avirati guNasthAna svIkAre che. ane saMsAra bhogavavAnI vRtti kSINa kahevAya che. thAya che tyAre chaTTha guNasthAna pragaTe che. corI pApasthAnaka - je vastu potAnI nathI, te koinA chadmastha - kevaLajJAna lIdhA pahelAMnI jIvanI sthiti dIdhA vinA grahaNa karavI, athavA to potAne te chabastha avasthA. joitI cIja tenA mAlikane pUchayA vinA laI jinakalpI - muni ziSyAdi sarvanA saMgano tyAga levI, te corI. sthaLa paudgalika vastu, mAlikanI karI ekAkIpaNe AtmArAdhana mATe ekAMtamAM jANabahAra uThAvI javI te dhULa corI, ane sUma rahe tyAre te jinakalpI sAdhu kahevAya che. 379
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha jIva - jyAM sudhI AtmA karma sahita hoya tyAM sudhI te jIva kahevAya che. vyavahAra-dRSTithI zubhAzubha karmono karanAra, ene bhogavanAra ke eno kSaya karanAra jIva nAmano padArtha che. jugupsA nokaSAya - durgadhI padArtho pratye nAka macakoDavuM, koI vikRta padArtho joI citarI caDAvavI vagere jugupsAnA prakAra che. tapa - saMsAranI zArIrika, mAnasika, Arthika Adi sarvabhautika sukhonI icchAno tyAga karI, karmanI nirjarA karavAmAM ekAgra thavuM e tapa che. tapa bAra prakAre che, cha bAhyatA ane che AMtaratapa che. titikSA - sahana karavAnI zakti. tiryaMca - tiryaMcagatinAM jIva tiryaMca tarIke oLakhAya che. tiryaMcanA pAMca prakAra che. ekeMdriya, beindriya, traNa indriya, cAra indriya ane paMcendriya. paMcendriyamAM asaMjJI ane saMjJI. saMjJI paMcendriya jaLacara, sthaLacara ane khecara ema traNa prakAramAM vaheMcAya che. pazu, paMkhI, Adi tiryaMca kahevAya. teIdriya - sparza, rasa ane thrANa e traNa indriya meLavanAra jIva teindriya tarIke oLakhAya che. tejasa zarIra - zarIramAM garamIne utpanna karavAnuM kArya, lohInuM paribhramaNa karAvavAnuM kArya, AhArane pacAvavAnuM kArya tejasa zarIra kare che. parabhavamAM jatAM A zarIra dvArA pudgalono AhAra karI, tenAthI cetana navuM zarIra bAMdhe che. teramuM sayogI kevaLI guNasthAna - mana, vacana ane kAyAnA yogavALA te sayogI. kevaLajJAna lIdhA pachI jemane yoga pravarte che te sayogI kevaLI. e dazA te sayogI kevaLI guNasthAna. tyAga guNa - AtmAnA anubhavane avarodha karanAra padArthane choDatA javA te tyAgaguNa. trasakAya - je jIva potAnA zarIrane halAvI calAvI zake te trasakAya jIva kahevAya che. bethI pAMca indriyavALA jIvo trasakAya che. ekeMdriya sthAvarakAya che. trIjuM mizra guNasthAna - pahelA guNasthAnethI vikAsa karI jIva jyAre AgaLa vadhe che tyAre te bIjA guNasthAnane sparyA vinA ja sIdho trIjA guNasthAne pahoMce che. A guNasthAne tenI sthiti khUba DAmADoLa hoya che. pahelA guNasthAne jIvane AtmAnA astitva Adino spaSTa nakAra vartato hoya che, teno ahIM abhAva ke maMdatA thAya che. ane tene sthAne kadAca AtmAnuM astitva hoI zake evo bhAva UMDe UMDe jAgavA lAge che, tema chatAM tenAmAM AtmAnA astitvano spaSTa hakArapaNa Avato nathI. A guNasthAne jIvane 'AtmA nathI ja' athavA to AtmA che ja' evI spaSTatA thatI nathI, paraMtu Ama paNa hoya athavA Ama paNa hoya evI dvidhAvALI anubhUti tene rahyA kare che. AvI dvidhAvALI sthiti te trIjuM mizra guNasthAna che. teno kALa aMtamuhUrtano che. dazamuM sUkSma saMparAya guNasthAna - kaSAyomAM sahuthI sUkSma prakAra te saMjvalana che. zreNinA A guNasthAne badhA bAdara - sthaLa kaSAyono nAza karavA jIva bhAgyazALI thAya che, ane tenA sUkSma saMjvalana kaSAyo paNa nAza pAmatA jAya che. A kaSAyo nAza pAmavAno krama krodha, mAna, mAyA ane lobha che. A prakAre kSepaka zreNimAM sUkSmamAM sUkSma kaSAya paNa haNAtA hovAthI tene sUkSma saMparAya (kaSAya) guNasthAna kahe che. 380
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 darzana - pratyeka padArthanI pAMca indriya ke manathI pahelA azubha ciMtavana. potAnI dhArI icchA pAra paDe samayanI sAmAnya jANakArI AtmA grahaNa kare che nahi tyAre tenA mAnabhAvano bhaMga thAya che, ane tene darzana kahevAya che. temAM nimittarUpa bananAra padArtha mATe jIvane darzanamoha - AtmAnI parapadArtho mATenI muccha aNagamAnA azubha bhAvo arthAt krodha kaSAya vedAya che. ke Asakti eTalI joradAra hoya ke jethI jIva AtmAnA astitva, nityatva Adi bAbatamAM dharmadurlabha bhAvanA - dharmanA upadezaka tathA zudhdha azraddhAna seve, pote potAno ja nakAra karI zAstranA bodhaka evA guru maLavA ane temanA pudgalanA mohapAzamAM baLavAnapaNe pravarte. A vacanonuM zravaNa maLavuM durlabha che ema ciMtavavuM te sthiti mithyAtvInI -darzanamohanI che. dharmadurlabha bhAvanA. darzanAvaraNa karma - je karma AtmAnA darzanaguNane dhuvabaMdhI - je karma prakRti jIvane satata baMdhAyA kare te chAvare che, haNe che te darzanAvaraNa karma kahevAya che. dhuvabaMdhI karma kahevAya. udA. jJAnAvaraNa karma. arthAt A karma AtmAnA darzanaguNa para chavAI dhuvodayI - je prakRtino udaya jIvane satata jaI darzanane pragaTavA detuM nathI. varyA kare te dhuvodayI prakRti che. udA. dAnAMtarAya - potAnI pAse vastu hoya, khapa karatAM AyuSya karma. vadhAre hoya, sAmA mANasane teno khapa hoya, ane napuMsakaveda nokaSAya - A vedanA udayathI jIvane dAna ApavAnI bhAvanA hoya, chatAM dAna ApI strI tathA puruSa baMnene bhogavavAnI icchA satata zake nahi te dAnAMtarAya karma che. rahyA kare. dUrabhavIpaNuM - mokSamAM javA mATe jene ghaNA ghaNA bhava naraka - naraka sAta che, ane te lokanA nIcenA bAkI hoya te jIva dUrabhavI kahevAya che. bhAgamAM Avela che. tyAM utkRSTa Ayu tetrIsa deva - devagatimAM jIva deva tarIke oLakhAya che. sAgaropamanuM ane jaghanya Ayu daza hajAra varSanuM che. A gatimAM jIvane ghaNuM ghaNuM duHkha bhogavavuM devaloka - devo jyAM rahe te jagyAne devaloka paDe che. kahevAya che. navamuM anivRtti bAdara saMparAya guNasthAna - saMparAya dezaghAtI prakRti - je prakRtino udaya kSayopazama sAthe eTale kaSAya. ane bAdara eTale dhULa athavA avirodhI hoya te dezaghAtI prakRti che. bIjI rIte moTA. je kaSAyono pUrNa nAza karavAno puruSArtha kahIe to jema jema karmano kSaya thato jAya tema jIve AThamA guNasthAne upADayo hato, temAM ghaNI tema guNa prakAzita thatA jAya tevI prakRti dezaghAtI saphaLatA maLI hovA chatAM pUrNatAnI prApti thaI gaNAya che. nathI, ane te prApti mATe AgaLa vadhavAnuM che leSa - dveSa e krodha ane mAnanAM saMyojanathI utpanna te sUcavavA A guNasthAnane "ani-vRtti bAdara thAya che. teSa eTale koI jIva ke padArtha mATenuM saMparAya" guNasthAna tarIke oLakhAvyuM che. 381
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha nAma karma - citAro citra citare, temAM vividha nityanigoda - evA prakAranuM nigoda ke jemAMthI raMga pUre, tema prANIne prANa dharAvI navA navA jIva kyAre paNa bahAra nIkaLyo nathI. eka vakhata AkAro, nAma, rUpa apAve, citravicitra svara A nigodamAMthI jIva bahAra nIkaLe tyAra pachI Ape, yaza apayaza apAve vagere rUpe aneka kyAreya e nigodamAM jato nathI. bAhya rUpa dhAraNa karAve te nAmakarma kahevAya che. niddhata - je karmanA prakAramAM mAtra udvartana ane nArakI - naraka gatino jIva nArakI kahevAya che. apavartana thAya, paNa te sivAyanuM saMkramaNa, nokaSAya - cAritramohanI soLa prakRttine sahAya upazamana Adi na thaI zake te niddhata. karanAra, upta karanAra nava nokaSAya che. nimitta - jenA kAraNe jIvane bhAvAbhAva thAya te. nokaSAyanI madadathI mULa kaSAya ugra thAya che. nirupakramI - jIva jeTaluM AyuSya bAMdhIne Ave A kaSAyo te hAsya, rati, arati, bhaya, che eTaluM pUrNa bhogavyA pachI ja mRtyu pAme te zoka, jugupsA, puruSaveda, strIveda ane nirupakramI AyuSya. teo bAhya nimittanAM kAraNe napuMsakaveda che. kyAreya adhUrA Ayakhe maraNa pAmatA nathI. nikAcIta - jIva jyAre ekano eka bhAva anekavAra nirvANa - jIva anAdikALathI caturgatirUpa saMsAramAM karI karmane evuM ghaTTa ane cIkaNuM banAve che ke aTavAyA karato hato, temAMthI zuddha thaI A temAM udvartana, apavartana, saMkramaNa Adi kaMI paribhramaNathI chUTI jAya che - mukta thAya che tyAre paNa sAmAnya rIte thaI zake nahi, te nikAcIta tene saMsAramAM rakhaDavApaNuM rahetuM nathI ane AtmA karma kahevAya che. A karmanA vipAkane te karma je mukta thAya che, eTale ke te nirvANa pAme che ane prakAre bAMdhyuM hoya te prakAre bhogavavo paDe che. zubha siddhabhUmimAM gamana kare che. athavA azubha baMne prakAranAM karma nikAcIta hoI nirvikalpatA - vikalpa eTale anizcita vicAra. zake che. "A ke te" evA ThaMdrabhAva vagaranI sthiti e nigraha karavo - tat saMbaMdhI rAgadveSathI chUTavuM. nirvakalpatA kahevAya. nirgatha - graMthi eTale gAMTha. nirgatha eTale gAMTha nirvicArapaNuM - sUkSmAtisUkSma vicAra vagaranI vagaranuM. jenI karmanI gAMTha nIkaLI gaI che te sthiti. A sthiti kevaLa prabhune hoya che. nirgatha muni. nirveda - saMsAranA paribhramaNathI chUTavAnA bhAva nirjarA - pUrve ahaNa karelA sarva karmo AtmAnA pradeza | vedavA tene nirveda kahe che. parathI khapAvavAnI pravRtti te nirjarA. nirjarA be nizcayathI vyavahAra samakita - jIve anubhavelI eka prakAre che: akAma ne sakAma. samaya mATenI dehathI bhinnatA (aMtavRttisparza), nirjarAbhAvanA - jJAna ane tapa sahita kriyA karavAthI zrI tIrthaMkara prabhunI sahAyathI jyAre ATha samaya pUrve bAMdhelA karmo jaladIthI khare che tema ciMtavavuM. sudhI vistRta thAya che, tyAre te jIva nizcayathI te nirjarAbhAvanA. vyavahAra samakita pAmyo gaNAya che. 382
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 nizcayanaya - AtmAnI zuddha sthitinI apekSA. miththAmAnyatAo baLavAnapaNe svIkArI le che, nIcagotra karma - je karmanA udayathI jIva halakA ane pariNAme potAnA lagabhaga badhA ja guNo bhikSuka kuLamAM, asuvidhAvALA kuLamAM janme Avarita karI nAkhe che. te nIcagotrakarma. nIcagotravALAne jIvananI pApa - je karmanAM paramANuo bhogavaTo karatI vakhate asuvidhA, garIbAI Adi hoya che, koI paNa jIvane azAtArUpa nIvaDe che te paramANuo gatimAM. grahaNa karavA te pApa batAve che. eTale ke je para parivAda pApasthAnaka - paraparivAda eTale prakAranA bhAva karavAthI azAtAno udaya vedavo avarNavAda ke niMdA. koI jIvanA azubha bhAvo, paDe, te prakAranA bhAva tathA kArya pApa tattva kAryo ke karatuta mATe (januM astitva hoya vA na sUcave che. hoya) jAheramAM samUhanI vacce ayogya vizeSaNo pApasthAnaka - pApacAnaka eTale evA prakAranI sAthe bolI khoTAM ALa caDAvavAM te parasparivAda azubha kaSAyI pravRtti ke jenA phaLarUpe ghAtakarmo nAmanuM pApasthAnaka che. cAre prakAranA kaSAyanA baLavAnapaNe baMdhAya che, te pravRtti jIvane zAtAnA mizraNathI A sthAna racAya che. sthAnakothI vimukha kare che ane azAtAnA udayamAM parigraha pApasthAnaka - jIvanI Asakti jyAre satata rahevA mATe jIvane majabUra kare che. saMsAramAM sthULa svarUpa dhAraNa kare che, tyAre te pAramArthika aMtarAya - paramArthanA vikAsamAM vighna jIva saMsAramAM zAtA ApanArA padArtho ekaThA ApyA ja kare te pAramArthika aMtarAya. karavA, tene bhogavavA ane A kriyAomAM satata parovAyelA rahI, temAM ja jIvananI saphaLatA pAMcamuM dezavirati samyakradRSTi guNasthAna - "deza" anubhavavI, AvI vRttinI lAlacamAM sapaDAya che. eTale pUrNano amuka vibhAga ane virati saMsAranA padArthone grahaNa karI, teno bhogavaTo eTale ratithI(AsaktithI) viramavuM - chUTavuM. karavAmAM mamatva karavuM e jIvanI parigrahabuddhinuM 'dezavirati' eTale amuka pramANamAM saMsArI pariNAma che.AvI buddhimAM rAcavuM te parigraha padArthonI Asaktino tyAga. thoDAM vatapAlanathI pApasthAnaka che. zarU karI, sarvaviratimAM aMze uNA vratapAlana paheluM mithyAtva guNasthAnaka - mithyA eTale khoTuM. sudhI A guNasthAna varte che. samyakdarzana sahita dravyathI bhAvapUrvaka ArAdhelA vrataniyamo pAMcamuM khoTAne rahevAnA sthAnane mithyAtva guNasthAna kahe che, A guNasthAne jIvane jagatamAM pravartatI satya guNasthAna darzAve che. bAbato viparIta rUpe jaNAya che, ane asatyano puNya - je karmanA paramANuo bhogavaTo karatI vakhate satyarUpe svIkAra thAya che. te jIva dehAdi pudgala zAtA ApanAra nIvaDe, tevA paramANuo grahavA padArthomAM gADhapaNe svapaNAnI lAgaNI vede che. te puNya. eTale ke je prakAranA bhAva karavAthI ane je potAnuM che tene parapaNe anubhave che. zAtAno udaya vedavo paDe, te prakAranA bhAva tathA AvI AvI aneka rIte jIva ghaNI ghaNI kArya puNya tattva sUcave che. 383
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha pudgala paramANu - pudgala e cha dravyamAMnuM eka che. tenAM nAnAmAM nAnA avibhAjya aMgane paramANu kahe che. puruSaveda nokaSAya - A vedanA udayathI strIsevananI icchA thAya, viSaya sevana kare, manamAM strIne bhogavavAnA vicAro AkAra pAme, vagere puruSaveda che. paizunya pApasthAnaka-paizunya eTale paranIcADIcUgalI karavI. jIvanI gerahAjarImAM achatALa caDAvavA, cADI khAI anya asaMbaMdhita jIvone paNa kalaha tathA azubhabhAvamAM dorI javA. ghaNA sAthe potAno azubhabaMdha vadhArAvavAnuM kArya A pApasthAnaka kare che. krodha mAna rUpa dveSanI sAthe mAyAkapaTa bhaLavAthI A da:khadAyI vApasthAnano udbhava thAya che. paMca parameSTi- arihaMta, sidhdha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhusAdhvI A pAMca bhagavaMta parama iSTa eTale kalyANa karanAra hovAthI paMcaparameSTi kahevAya che. paMcaMdriya - sparza, rasa, ghANa, cakSu ane zravaNanI prApti dharAvanAra jIva paMcendriya kahevAya che. pratyAkhyAna kaSAya - je kaSAyane jIva dhAre to uttama prayatnathI dAbI zake te pratyAkhyAnI kaSAya che. pratikramaNa - pratikramaNa eTale sAmA pUre taravuM, karelA pApanI kSamA yAcavI. pradezodaya - pradezodaya e saMsArI sthitimAM karmanA udayane bhogavavAno prakAra che. je karmo jIva Atmapradeze bhogave che paNa manoyogamAM joDAto nathI, tevAM navAM karma bAMdhyA vinA bhogavAIne kharI jatAM karmo pradezodayathI bhogavyAM kahevAya che. pramAda - pramAdano artha Atma vismaraNa ane AtmAne lAbha karanAra kuzaLa kAryamAM Adarano abhAva tathA kartavya - akartavyanA bhAnamAM asAvadhAnI che. prArthanA - potAne je joIe che te meLavavA mATe tenA dhAraka samakSa tenuM dAna karavA vinaMti karavI. prAyazcita - prAyazcita e AMtaratA che. te tapamAM jIva potAthI thayelA doSano manathI khUba pazcAtApa kare che, khUba kheda vede che ane potAno te doSa gurujana pAse varNavI, tenAthI nivRtta thavA doSane anurUpa zikSA karavAnI vinaMti kare che. baMdha - karma paramANuo cITakavAne kAraNe AtmAnA guNo avarAI jAya che, ane te guNahIna sthitimAM AvI paDe che. A dazAmAM jIva potAnI rIte svataMtratAthI vartI zakato nathI, tene karma dore tema, teno bhogavaTo karavA dorAvuM paDe che. karmanAM paramANuo AvI jIvanI je paravaza avasthA kare che tene baMdha kahe che. bAra bhAvanA - anitya, azaraNa, ekatva, anyatva, azuci, saMsAra, Azrava, saMvara, nirjarA, lokasvarUpa, bodhadurlabha ane dharmadurlabha. e bAra bhAvanA prabhue vairAgyano bodha thavA mATe jaNAvI che. bAramuM kSINamoha guNasthAna - je guNasthAne jIvano moha saMpUrNa kSaya thAya che te. bAhyata5 - zarIrathI karavAmAM AvatuM tapa bAhyatA che. 384
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 bIjuMsAsvAdana guNasthAna-jIvajyAre potAnA guNo brahmacarya vrata - bahmamAM caravuM eTale brahmacarya. brahma khIlavatA khIlavatA AgaLa vadhe che tyAre te pahelA eTale svasvarUpa, A rUpamAM ekAkAratA sAthe guNasthAnethI kudako mArI sIdho trIjA guNasthAne AtmAne joDavo tathA rAkhavo e brahmacaryano sUkSma Ave che, caDatI vakhate te bIjA guNasthAnane artha che. ane vyavahArathI dehasukhanA bhAvanI sparzato nathI. trIjA guNasthAnethI AgaLa vadhI nivRtti karavI te brahmacarya vrata che. jIva cothA, chaThThA ke agyAramAM guNasthAna sudhI bhavIpaNuM - koine koikALe mokSanI siddhi meLavavAnuM pahoMce che, ane je sthAne je na ghaTe tevo doSa abhayavacana te bhavIpaNuM kahevAya che. kare che tyAre te tyAMthI nIce UtarI jAya che; ane keTalIka vakhata to cheka nIcenA guNasthAna, pahelA bhaya nokaSAya - sanimitta ke animitta Dara vedavo te guNasthAna sudhI AvI jAya che. AvI paDavAI bhaya nokaSAya che. vakhate jIva jyAre cothuM guNasthAna choDe che tyAre tene bhAvasatya - aMtarAtmAnI saccAI, AtmAnA jo anaMtAnubaMdhI karmano udaya Ave che to te jIva kalyANakArI bhAva. cothAthI trIjA guNasthAne thaI bIjA guNasthAnano sparza kare che. ahIM bIjA guNasthAne eka samayathI bhogAMtarAya - je vastuno bhogavaTo eka ja vakhata cha AvalikA jeTalA samaya mATe Take che, ane te karI zakAya te bhoga kahevAya che. khorAka, kALamAM AtmAnubhUtino aMtima AsvAda le miThAI, vilepananI vastuo, puSpa Adi cIjo che; te vakhate te pharIthI mULabhUta AtmazAMtino bhogavavAnI che. AvI vastu maLe nahi ke maLavA anubhava pAme che, je trIjA guNasthAne hoto nathI. chatAM bhogavI na zakAya te bhogAMtarAya karma che. bIjA guNasthAne AtmAne chello chello potAnA matijJAna - manana karI indriya athavA mana dvArA guNono AsvAda maLato hovAthI, te guNasthAna jANavAmAM Ave te jJAnane matijJAna kahevAmAM sAsvAdana guNasthAna kahevAya che. Ave che. pAMca indriya tathA chaThuM mana e cha paikI beIndriya - sparza ane rasa Idriya dharAvanAra jIva koI eka athavA vadhArenI madadathI matijJAna beindriya kahevAya che. thAya che. matijJAnano viSaya jANavAno che, te bodhadurlabhabhAvanA - saMsAramAM bhamatA AtmAne vartamAnakALa sUcave che. manuSyatva, satkarmanuM zravaNa, tenI zraddhA ane mana:paryavajJAna - anyanA mananA bhAvo jIva puruSArtha maLavAM uttarottara durlabha che ema vicAravuM mana:paryava jJAnathI jANI zake che. mana:paryavajJAnI te bodhadurlabhabhAvanA. saMjJI paMcendriya jIvanA mananA bhAvo jANe che. bodhasvarUpa - jyAre AtmAnAM jJAnadarzanane bAdhA jIva vicAra kare tyAre manovargaNAnA paramANuo karanAra eka paNa paramANuno sparza zuddhAtmAne amuka AkAra dhAraNa kare che, tenI jANakArI ane raheto nathI tyAre AtmA bodhasvarUpanI pUrNatAe vizleSaNa karavAnI zaktithI mana:paryavajJAnI pahoMce che. bhAvonI jANakArI pAme che. 385.
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha manoyoga - mana sAthe AtmAnuM joDANa. vAge che tyAre tenAM anekavidha saMsArI kaSTo vadhI manogupti - ochAmAM ochAM karma baMdhAya te rIte jAya che, ane AtmArthe bhogavavAM paDatAM kaSTono manane pravartAvavuM. to pAra ja nathI hoto. manuSya - manuSya gatimAM jIva manuSya tarIke mithyAtva - jIva potAnA svarUpane yogya rIte samajI oLakhAya che. na zake, AtmA saMbaMdhI viparIta mAnyatAmAM mahAvrata - je vrata ghAtakarmano pUrNa kSaya karavA pravaryA kare, potAnAM astitvano nakAra karatAM samartha bane te mahAvata. ahiMsA, satya, acaurya, paNa na acakAya te mithyAtva kahevAya che. brahmacarya ane aparigraha vrata utkRSTatAe mithyAtva mohanIya - darzana mohanIya karmanA udayathI pALavAM te mahAvrata. jIvane potAnA astittvano ja baLavAna nakAra mAna kaSAya - pote kaMika che, bIjA karatAM pote vadhAre Ave che te mithyAtva mohanIya karma che. UMco che, bIjA potAnA karatAM ta7 che. AvI mizra mohanIya - jyAre mithyAtva mohanIya nabaLuM jAtanI lAgaNI anubhavavI te mAna kaSAya che. paDe che tyAre tenA amuka bhAganA kaTakA thaI mizra mohanIyamAM palaTAya che. e karmanA prabhAvathI mAyA kaSAya - mAyA eTale rAgabhAva athavA jIvano AtmAsaMbaMdhI nakAra haLavo thAya che, chaLa kapaTa. jIva satyane asatyarUpe, asatyane AtmAnuM astittva hoI zake, evI vicAraNAne satyarUpe ema aneka prakAre UMdhucanu jaNAvI dhAryuM kAma pAra pADavA chetarapIMDI tathA rAgabhAvanuM tenA AtmAmAM sthAna maLe che. avalaMbana laI varte che te mAyA kaSAya che. mohanIya karma - je karma AtmAnA svAnubhavane roke che, svane oLakhavAnI zaktine mUrzita kare che mAyAmRSAvAda pApasthAnaka - mAyAmRSAvAda eTale athavA to vikaLa kare che ke muMjhave che te mohanIya kapaTa sahita mohathI jUThuM bolavuM. mAyAnA rAga karma che. tathA kapaTa e baMne arthane samAvI mRSA bolavuM ke AcaravuM te mAyAmRSAvAda che. mokSa - AtmAnI nibaMdha sthiti te mokSa che. mithyAdarzanazalya pApasthAnaka - saMsAranAM mokSasthitimAM AtmA potAnAM zuddha, nirvikArI, aDola svarUpane pragaTa kare che. paribhramaNathI pUrNatAe choDAvanAra je vItarAgadarzana che tenA pratyenI aruci. maithunaH dehasukhanI vAsanA te maithuna che. abhAva, temAM zaMkAdinI viparIta prarUpaNA maMtrasmaraNa - maMtra eTale sUtrAtmaka vacana, jemAM vagere mithyAdarzanamAM samAya che. je darzana arthAt icchita sthitine meLavavAnI cAvI koikarUpe jANakArI AtmA mATe ahitakArI hovA chatAM gUMthAyelI hoya che. mukhyatAe jIvanI hitakArI jaNAya ane hitakArI hovA chatAM Atmavizuddhi arthe ane kyAreka du:khakSayanA ahitakArI lAge te mithyAdarzana che. zalya eTale AzayathI sUtrAtmaka vacananuM raTaNa karavAmAM Ave kAMTo. mithyAdarzanarUpI kAMTo jyAre AtmAne che tene maMtrasmaraNa karyuM ema kahevAmAM Ave che. 386
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRSAvAda pApasthAnaka mRSA eTale jUThuM athavA asatya. je vastu ke vAta je prakAre che tene tenAthI viparItapaNe jANavI ke jaNAvavI, bolavI ke bolAvavI, karavI ke karAvavI, athavA te sarvanI anumodanA karavI; A sarvano mRSAmAM samAveza thAya che. mRSAnI pravRttimAM rAcatA rahI, tene satya mAnI, yogya mAnI kArya karatAM rahevAM te mRSAvAda. - yathApravRttikaraNa - yathApravRttikaraNa eTale pratyeka karma(AThe karma) nI utkRSTa sthiti eka kroDAkroDI sAgaropama kALathI nyUna karavI. A sthitie jIva Ave tyAre ja te samyaktva prApta karavA mATe dhyAnamAM jaI zake che. yoga - mana, vacana ane kAyAnI pravRtti eTale yoga. AtmAnuM A traNamAMthI jenI sAthe joDANa thAya te teno yoga thayo kahevAya. yogasatya - mana, vacana ane kAyA e traNe yoga sAthenuM joDANa thAya tyAre tenA satyayogamAM rahevAno jIvano puruSArtha. rasaghAta - jIva sattAmAM rahelAM karmanA rasa (ruci)ne ghaTADe te rasaghAta. ratinokaSAya - manamAM majA Ave, paudgalika vastunA saMyogamAM manamAM lubdhatA thAya te ti nAmano nokaSAya che. nimitte ke vagara nimitte akAraNa sAMsArika majA Ave te ratino prakAra che. rati ati pApasthAnaka rita eTale saMsAramAM zAtA ApatA padArthonA saMyogamAM ane bhogavaTAmAM jIvane je prakAranuM potApaNuM tathA Asakti vedAya che te, ane arita eTale tenAthI virudhdhano bhAva, arthAt saMsAramAM azAtA - 387 pariziSTa 1 ApatA padArthonA saMyogamAM je itarAjIno ane aNagamAno bhAva anubhavAya che te. hAsyAdi cha nokaSAyathI baMdhAtA pApano samanvaya karI A soLamuM rita-arita pApasthAnaka baMdhAyuM che. rAga - jIvane keTalAka saMsArI padArtho mATe ke anya jIva mATe mArApaNAno bhAva thAya che, te padArtha ke vyaktinA saMyogamAM tene zAtAnuM vedana thAya che, viyogamAM azAtA vedAya che; vaLI jevI lAgaNInuM vedana pote kare che tevI ja lAgaNI sAmo jIva paNa vede evA pratibhAvanI apekSA paNa tene rahe che, te jIva prati mAro amuka hakabhAva yogya che; AvI AvI lAgaNI, jemAM badalAnI tene apekSA rahe che tene zrI prabhu rAgabhAva tarIke oLakhAve che. rAga e mAyA tathA lobhanuM mizraNa che. rucaka pradeza - AtmAnA ATha nirAvaraNa zuddha pradezone rucaka pradeza kahevAya che. A ATha rucaka pradezo para kadI paNa karmanuM AvaraNa AvatuM nathI. raudradhyAna kaSAyanuM utkRSTamAM utkRSTa rUpa te raudradhyAna. RNAnubaMdha anya jIva sAtheno saMbaMdha te RNAnubaMdha. te zubha ke azubha hoya che. lAbhAMtarAya - ApanAranI icchA ApavAnI hoya, lenAranI icchA levAnI hoya, vastu taiyAra hoya, tema chatAM koi kAraNasara lenAra vastu lai zake nahi te lAbhAMtarAya karma che. lokasvarUpabhAvanA - cauda rAjalokamAM patharAyelA jagatanuM svarUpa vicAravuM te lokasvarUpa bhAvanA. lobha kaSAya jIvane potAne gamatA padArtho parigraharUpe maLyA hoya che te haju vizeSa vadhe, -
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha temAM kyAreya hAni na thAya evA bhAva je vartatA rahe che te lobha kaSAya che. vacanayoga - grahaNa karelA vAcAvargaNAnA paramANunA udayathI bolavAno yoga Ave te vacanayoga che. vacanagupti - alpAtialpa karmabaMdha thAya te rIte vANIno upayoga karavo, jarUra vinA bolavuM nahi te vacanagupti. vAsanA - indriyonA sukhane meLavavAnI adamya ke maMda icchA te vAsanA. vinivartanA - mana ane indriyone viSayothI dUra rAkhavAnI sAdhanA. vipAkodaya - vipAkodaya e saMsArI sthitimAM karmanA udayane bhogavavAno prakAra che. vipAkodaya eTale karmano paripAka thaye udayamAM AvI AtmAthI bhogavAIne khare te. temAM navAM karmabaMdhana thAya che. vizuddhi - jema jema kaSAyo maMda thatA jAya che tema tema Azrava ghaTato jAya che, ane nirjarA vadhatI jAya che. AthI jyAre AtmA kaSAyano saMpUrNa tyAga kare che, tyAre ghAtIkarmano Azrava tene thato nathI, eTaluM ja nahi paNa pUrvasaMcita thAtIkarmo sarvathA nirjarI jAya che. Ama saMvara ane nirjarA jema jema vadhatAM jAya che tema tema AtmAnI vizuddhi paNa vadhatI jAya che. vizuddhi eTale pavitratA. viSaya(viSayasukha) viSaya eTale indriyanuM sukha, indriyone jenAthI zAtA lAge te viSaya kahevAya che. visaMyojana je traNa karaNa vaDe anaMtAnubaMdhInA paramANuone cAritramohanI anya prakRtirUpa - pariNamAvI anaMtAnubaMdhInI sattAno nAza karavAmAM Ave tenuM nAma visaMyojana che. vItarAgatA - vItarAgatA eTale padArtha ke prasaMga prati rAgadveSarahitapaNuM. vItarAgI AtmA saMsArI padArthonA bhogavaTAnI ratithI para hoya che, tene pAMca indriyonA viSayo AkarSI zakatA nathI, zubhAzubha karmanA udayamAM nispRha ane rAgadveSa rahita hoya che ane sarvathI alipta rahI AtmA AtmarasamAM ramamANa rahe che. 388 vIrya - vIrya eTale zakti. vIryanuM kAma pravartavAnuM che. AtmAmAM anaMta vIrya che. sarvanuM dAna devAnI, tyAga karavAnI zakti AtmAmAM che. sarva meLavavAnI zakti paNa AtmAmAM che. - vIryaMtarAya - potAmAM zakti khIlI na hoya athavA zakti hovA chatAM teno yathArtha upayoga na thaI zake te vIryaMtarAya. vedakatA - anubhavavApaNuM. vedaka samyaktva - kSAyika samakita letAM pahelAnA anaMtara samaye jIva mithyAtvanAM chellAM pudgalo bhogavI le che ane eka paNa mithyAtvanuM navuM paramANu grahaNa karato nathI ane te pachInA ja samaye tene kSAyika samyaktva pragaTa thAya che. eka samayanA mithyAtvanA mAtra bhogavaTAnA kALane vedaka samyaktva kahe che. - vedanIya karma - vedanIya karma be prakAre che. zAtA vedanIya ane azAtA vedanIya. zAtAvedanIya karmanA udayathI jIva sukhano anubhava kare che ane azAtA vedanIya karmanA udayathI jIva du:khano anubhava kare che. vedanIya karmathI anubhavAtI
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAtA ke azAtA dunyavI suvidhA ke asuvidhAne kAraNe sarjAya che. vaikriya zarIra - vikriyA eTale pheraphAra. devo tathA nArakIne vaikriya zarIra hoya che. temane zarIramAM vikriyA karavAnI zakti hovAne lIdhe vaikriya kahevAya che. teo potAnAM zarIrane nAnuM moTuM karI zake che, surUpa ke kurUpa banAvI zake che, khecara, ke bhUcaramAM pheravI zakAya che, Ama pheraphAra karavAnI vividhatAbharI zakti temanAmAM hovAthI temanAM zarIra vaikriya kahevAya che. temanAM zarIramAM hADakAM hotAM nathI. - vairAgya - vairAgya eTale saMsArathI chUTavAnI bhAvanA, saMsAranA bhoga upabhogamAM javAnA bhAvanI maMdatA. vyavahA2naya - rojiMdA jIvananI pravRttinI apekSA. zama - udayamAM AvelA ane AvavAnA kaSAyone zAMta karavA te zama. zAtAvedanIya - zAtAvedanIya karmanA udayathI jIva sukhano anubhava kare che. A sukhamAM pAMca indriya ane manathI anubhavAtA paudgalika sukhonI gaNatarI karavAmAM AvI che. jIvanI sukhanI mAnyatA pramANe sukha Ape, je sAnukULa saMjoga te zAtA vedanIya. zikSAvrata - je vrata pAlanamAM samajaNa vadhe che tevA cAra zikSAvrata zrAvakanAM bAra vratamAM gaNAyAM che. 1. sAmAyika vrata 2. dezAvagAsika vrata (rojerojanI haravApharavAnI maryAdA) 3. pauSadha vrata (eka divasanuM sAdhujIvana) 4. atithisaMvibhAga vrata (pUrve jaNAvyA pariziSTa 1 vinA AvelA sAdhu ke zrAvakano Adara satkAra karavo). zukladhyAna - AtmAnI nirvikalpa sthiti. zoka nokaSAya - raDavuM, dilagIra thavuM, gamagInI lAgavI, Adi kriyA amuka nimitte thAya che, ane te zoka kahevAya che. zokanuM mukhya kAraNa iSTa viyoga hoya che, koIka veLA vagara kAraNe paNa saMbhave che. 389 zrutakevaLIpaNuM - samyajJAna kema meLavAya tyAMthI zarU karI, zreNi mAMDI kevaLajJAna kai rIte lai zakAya tenI yathArtha jANakArI AtmArthe Ave tyAre jaghanya zrutakevaLIpaNuM Ave che. A jANakArImAM sRSTiracanAnI samagra jANakArI bhaLe tyAre utkRSTa zrutakevaLIpaNuM pragaTe che. bIjI rIte kahIe to zrI kevaLIprabhune varte che eTaluM ja jJAna zruta tathA anubhava rUpe maLe tyAre utkRSTa zrutakevaLIpaNuM kahevAya che. zrutajJAna - zabdamAM utArI zakAya tevo jJAnavyApAra te zrutajJAna. zreNi - AThamAthI teramA guNasthAna sudhIno vikAsa jIva mAtra be ghaDImAM karI zake che tethI te zreNI kahevAya che. AThamAthI bAramA guNasthAna sudhInA dareka sthAne jIva vadhumAM vadhu aMtarmuhUrtakALa sudhI rahe che ane ochAmAM ocho eka samaya Take che. zreNI be prakAre kahI cheH upazama ane kSapaka. sakAma nirjarA pUrve bAMdhelA karmane zuddhabhAvathI pazcAtApa, ciMtana ane dhyAna Adi dvArA kheravI nAkhavAM te sakAma nirjarA. - saceta parigraha - saceta parigraha eTale kuTuMbIjano, dAsa, dAsI, anucaro, pazupaMkhIrUpa parivAra
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha Adi trasa jIvono samUha ane e uparAMta maNi, zraddhAna varte che, sAthe sAthe dehathI bhinna evA ratna, hIrA Adi ekeMdriya sthAvara jIvo parano AtmAno anubhava paNa amuka amuka kALanA mAlikIbhAva. aMtare thayA kare che. sattAgata karmo - karma bAMdhyA pachI je samyajJAna -sAcA zraddhAnapUrvaka, AtmAnI anubhUti paramANuo karmanA svarUpe Atmapradeza para sAthenI svarUpanI jANakArI. niSkriyapaNe rahe, te kALane jaina paribhASAmAM vIrakalpI - munijIvanamAM anya sAdhuo sAthe abAdhAkALa kahe che, ane te karmone sattAgata vicare tevA ArAdhaka jIvo., tethI te thavIrakalpI karmo kahe che. kahevAya che. sadguru - jIvane sAcA mokSanA mArge dore te sthAvarakAya - pAMca prakAranA ekeMdriya jIvo jeo saddaguru. potAnI kAyA jAte halAvI zakatA nathI te sthAvarakAya. samaya - kALanuM nAnAmAM nAnuM avibhAjya mApa te samaya. svaccheda - potAnI kalpanA ane icchAnusAra game te samiti - jIvane baMdhananA mArgamAM jato roke te prakAre, ahItakArI vartana karavuM te svacchaMda che. samiti. samiti pAMca prakAre che. irSA, bhASA, sAtamuM apramattasaMyata guNasthAna - mana, vacana tathA eSaNA, AdAna-pradAna ane pratiSThApanA. kAyAnA yogane satata AjJAdhIna rAkhe te kALanI apramAdI sthiti. sarvaghAtI prakRti - je prakRti AtmAnA guNane sarvathA haze, ane te karmano saMpUrNa nAza thAya tyAre ja sAdhu sAdhvIjI - sarva jIvanuM kalyANa icchatA, te guNa pragaTI zake e sarvaghAtI prakRti che. udA. gurujanonI AjJAe cAlatA muni jano. kevaLajJAnAvaraNa sAMsArika aMtarAya - saMsArI padArthonI prAptino samyakdarzana/samyakatva - darzana eTale zraddhAna. lAbha thavA na de te sAMsArika aMtarAya. samyakudarzana eTale dehAdi sarva padArthothI AtmA sthitighAta - jeTalA kALanuM karma bAMdhyuM hoya te kALanI bhinna che, judo che tevuM dRDha, anubhavasahitanuM sthiti puruSArtha karI ghaTADavI te sthitighAta. zraddhAna. jIva, ajIva Adi sAta tattva ane siddhabhUmi-jyAMazarIrIarthAsaMsAraparibhramaNathI AtmAnAM astitva Adi che pada vize je mukta thaI nirvANa pAmelA AtmAo vase che te vAstavika yathArtha zraddhAna thAya te samyagdarzana bhUmine siddhabhUmi kahe che. athavA to samyakatva kahevAya che. sukhabuddhi - sukhabuddhi eTale kSaNika padArthonI samyaktva mohanIya - samyaktva mohanIya e Asakti. AtmA sivAyanA sarva prakAranA darzanamohano sahuthI nabaLo prakAra che. enA padArtho meLavavAmAM tathA bhogavavAmAM sukha raheluM udayamAM jIvane deva, guru, dharma ane zAstranuM che evI mAnyatAne sukhabuddhi kahevAya che. 39)
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 1 sudhArasa - AtmAnI zAMta dazAmAM dehamAM utpanna saMvega - mokSamAM javAnI abhilASA sevavI te thato amRtarasa. te karma kSaya karavA khUba sahAyakArI saMvega. thAya che. saMsArabhAvanA - jIva A saMsAramAM anaMtakALathI sopakramI AyuSya - jIva je AyuSya bAMdhIne Ave che rakhaDyo che, A saMsAra mAro nathI. tenAthI huM te AyuSya agni, pANI, roga, viSa Adi sAta kyAre chUTIza ema ciMtavavuM te saMsArabhAvanA. kAraNothI sthiti pUrNa thatAM ja pahelAM ja pUruM thatuM saMjJA - jIvanI vicArazakti ane vivekazakti te jaNAya te sopakrama AyuSya - jene ApaNe akALe saMjJA che. tenA AdhAre jIva bhUta, vartamAna tathA mRtyu kahIe chIe. bhAvinA vicAra kare che. saMkramaNa - eka karmanI prakRtti je sattAmAM paDI che, saMjJIpaMcendriya - pAMca indriya, mana, vacana ane tene jIve pariNAma vizeSathI potAnI sajAtIya kAyabaLa e traNa baLa tathA zvAsozvAsa ane anya prakRtinAM rUpamAM pheravavAnI kriyAne saMkramaNa AyuSya, A daze prANano dhAraka jIva saMjJI kahevAmAM Ave che. udA. zAtA vedanIya karma paMcendriya kahevAya che.pAMca indriya tathA saMjJA azAtA vedanIyamAM pheravAya ke azAtA vedanIya sahitano jIva. zAtA vedanIyamAM pariName te saMkramaNa che. strIveda nokaSAya -puruSane bhogavavAnI icchA thAya, saMjvalana - je kaSAyane dAbavAmAM jIvane puruSa sAthe saMyoga karavAnuM mana thAya, te bhAva jhAjho parizrama paDe nahi te saMjvalana kaSAya sAkAra thAya te sarva strIvedanA udayamAM Ave. kahevAya che. hAsya nokaSAya - kAraNa vagara, mazkarI rUpe, saMyama - viSayonI AsaktimAM jatI indriyone tucchakArathI ke anya koI kAraNathI jyAre hasavAnuM rokavI, tene dharmamArgamAM rahevA sthira karavI thAya che tyAre hAsya nokaSAya udita thAya che. e saMyama che, je pravRttimAM mana, vacana, kAyA hiMsA pApasthAnaka - sthULa hiMsA eTale eka jIvane pravartAvavAthI kaSAyo vadhe, karmano Azrava vadhe tenAM zarIrathI chUTo pADI devo, arthAt jIvane je tevI pravRtti karatAM rokAI javuM, aTakI javuM e atipriya che tevA dehano viyoga karAvI, tene saMyama che. khUba ja du:kha pahoMcADavuM. hiMsAnuM sUma svarUpa saMvara - pApa athavA puNya karmane AtmAnA pradezo eTale eka jIva dvArA bIjA jIvanI sUkSma paNa para AvatAM rokavA te saMvara tattva che. je sAdhanathI dUbhavaNI karavI. AtmA navAM karma svIkArato nathI te saMvara hInavIrya - hInavIrya eTale ochI zaktivALo. kahevAya che. aMtarAya karma AtmAnA vIryane gopave che, te saMvarabhAvanA - jJAna, dhyAnAdimAM pravartI jIva karmane AtmAne hInavIrya karI nAkhe che. hInavIya AvatAM roke te saMvarabhAvanA. banelo jIva anya karmo sAme jIta meLavI zakato 391
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha nathI. tethI vizeSa vibhAvamAM jaI navAM karmo nAnobhAga upazama thAya che, te sattAmAM rahe che. upArjana kare che. teno udaya thAya to samakita vamAI jAya. kSapakazreNi - je jIva kSapaka zreNImAM AgaLa vadhe kSAMti - bIjA jIvonA doSo pratye kSamAbhAva, sAthe che, te jIva udita thatAM ane udita thavAnAM sAthe pUrvadoSanA phaLarUpe je azubhakarma pariSaharUpe sarva karmano kSaya karato karato pragati kare che; Ave tene samabhAvathI sahana karavAnI zakti. te apramAdI rahI ATha, nava, daza guNasthAne AvI, bAramA guNasthAne kUdako mAre che. kSAyika samakita - darzanamohanI traNe prakRti tathA bAramAnA aMte ghAtI karmono pUrNa kSaya karI teramAM cAritramohanI anaMtAnubaMdhI cokaDI nA sarva guNasthAne Ave che. A zreNImAM koI paNa karmane niSekono sarvathA nAza thavAthI, je atyaMta nirmaLa dabAvavAno avakAza ja nathI, mAtra kSaya karavo tatvArtha zraddhAna thAya che te kSAyika samyakatva che. ja anivArya che. kSAyika samyakatva cothAthI sAtamA guNasthAna sudhImAMnA koI paNa guNasthAne thaI zake che. kSamA - kSamA karavI eTale bIjA jIvone aparAdha badala zikSA karavAnI vRttithI chUTatA javuM; athavA jJAna - jenA dvArA vastune jANIe, jenAthI vastu potAnA svArthanI lolupatA mATe anyane kaSTamAM vizenA dharmanI jANakArI Ave te jJAna mUkatAM aTakavuM. che. koI paNa padArthano jyAre vizeSa bodha jIvane kSamApanA - kSamApanA karavI eTale sarva anya jIvo thAya che tyAre te jJAna kahevAya che. pratinA je je doSabhAva potAnAM manamAM vasyA jJAnAvaraNa karma - AtmAnA jJAnaguNane je chAvare hoya tene aMtaraMgathI choDI devA, ane te pachI che, haNe che te karma jJAnAvaraNa kahevAya che. arthAt anya sarvane potA mATe thayelA viSamabhAva tyAgI te AtmAnA jJAnane pragaTa rahevA detuM nathI. devA vinamra banI vinaMti karavI. AtmAnAM anaMta jJAna para karma pudgalo AvaraNa kSayopazama samakita - samakitamAM mithyAtva ane karI jJAnane maMda karatA jAya te karma pudgalone anaMtAnubaMdhI kaSAyano moTAbhAgano kSaya ane jJAnAvaraNa karma tarIke oLakhI zakAya. 392
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ A sUcimAM viSayonI pasaMdagI mAtra AtmavikAsa mATe ArAdhanamAM sahAyaka thAya e dRSTi thI karela che. je viSayo anukramaNikAmAM sahelAIthI maLI zake che tenI alaga noMdha nathI mUkI.jo koI zabdonI paribhASA samajavI hoya to tenA mATe pAribhASika zabdo no koSa' vAparavo. viSayane UMDANathI samajavA mATe sUci vAparavI. thoDAka viSayonA peTA vibhAgane kakkAvAra nahi paNa tArkika krama mAM mUkyA che. a pariziSTa 2 ArAdhaka mATe viSayavAra suci abhavIpaNuM, 3 aMtarvRttisparza paNa juo aghAtI karmo, 13, 193 -- -- azubha baMdhananuM kAraNaH samajaNa, 288289; abhyAkhyAna, 348; corI, 312313; paizunya, 350; mohanIya karma, 318; mRSA, 306-307; rAga-dveSa, 344; hiMsA, 301; AyuSya karma, juo AyuSya karma gotra karma, juo gotrakarma nAma karma, juo nAmakarma baMdhananI prakriyA, 282-287 vedanIya karma, juo vedanIya karma A AtmAH zAMti ane saMsA2zAtA vacce pharaka, 19; vikAsanI prakriyA, 99; mULabhUta guNo, 187, 194 393 AtmajJAna, juo samakita AyuSya karma, 13, 231 - azubha gati baMdhananA kAraNo, 301, 307, 312 guNa Avare, akSayasthiti, 196 puNya ane pApa prakRti, 232, 266 prakAra, 231 baMdhana nI prakriyA, 220, 232-233 zubha gati bAMdhavAnA upAyo, 270-271, 301, 307, 313 sopakrama ane nirupakrama, 233-234 ArAdhana, gRhastha nuM, 366 AjJA, juo guNa:AjJAdhInatA u upazama samikata, samakita paNa juo samajaNa, 107-109
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha - meLavavA puruSArtha, 14, 108 - prabhAva, 12, 110, 220, 312 - prApti vakhate prakriyA, 15, 107-108 - baMdhAvAnuM kAraNa: mukhya kAraNa, 255, - prAptinuM phaLa, 109 268-269; kaSAya, 286; corI, 291, 311-312; rAga-dveSa, 344 - prApti pachI jIvanI dazA, 18-19, 368 - saMsAra (sAMsArika) aMtarAya: 315, 353; - ane guNasthAna, 107, 109 saMsAra aMtarAya kema baMdhAya, 269 - vadhu vikAsa mATe puruSArtha, 16-17, 368 - sthiti, jaghanya tathA utkRSTa, 256, 315 - kSINa karavAnA upAya: acaurya, 295, aMtavRttisparza, 97 335; dayAno guNa khIlavavo, 270, 317; pazcAtApa, 110, 317; prabhu - prApti, 3, 97 tathA gurunI sahAya, 110-111, 317; - prApti vakhate prakriyA, 96, 97 prabhunuM zaraNuM, 22, 66, 139, 255, - prAptinuM phaLa, 3, 97 270; prAyazcita, 148 tIrthakara prabhunI sahAya, 97 - kSINa thavAnuM pariNAma, ra60-261 aMtarAya karma, 21, 254-257, 267, 313-317 - khUba baLavAna karma (toDavAnI apekSAthI), karma, 187 288-289 - aghAtI karma, juo aghAtI karma - guNane Avare, vIrya, juo vIrya - avasthAo, mukhya daza, 263-265 - ghAtI tathA aghAtI aMtarAya, ra60-261, 268, 315, 317 udaya: prakAra, 13,44, 262; pradezodaya, juo pradezodaya; vipAkodaya, juo - dareka karma ne lAgu paDe, 316 vipAkodaya - paramArtha aMtarAyaH 41, 147, 306, - ghAtI karma, juo ghAtI karma 315; paramArtha aMtarAya kema baMdhAya,, 147, 268; - pudgala vargaNA, 187, 282-283 - prakAra (prakRti), mukhya pAMca, 66, 255, - prakRtioH mukhya ATha, 193, 273 313-314; dezaghAtI, 315; dhuvabaMdhI, 276; uttara, 194; puNya tathA pApa, 316; dhuvodayI,316 265-266, no krama, 257-261 394
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 baMdha: samajaNa, 187 -188; 261; ane guNasthAna, 194-195; ane bhAvano saMbaMdha, 173; nAM kAraNo: 188-190, 277, 284; nI prakriyA, 282-287; prakAra (prakRti, sthiti, rasa, baMdha), 12, 191-193, 284-287; baMdhahetu, 191 prakAra: 331; anaMtAnubaMdhI, 224225, 339; apratyAkhyAnI, 226227, 340; pratyAkhyAnI, 225-226, 340; saMjvalana, 227-228, 340 - baMdhananAM kAraNono nAza kema thAya, 277 - sthiti, jaghanya tathA utkRSTa, 276-277 kalyANabhAva, juo paMca parameSThi bhagavAna, guNa : kalyANabhAva kaSAya, 190 - anya karmabaMdhanuM kAraNa, 190, 286 287, 340-341 - kaSAyajaya: samajaNa, 133, ane AtmazAMti, 64; ane indriyajaya, 181; ane mithyAtva, 279; ane zukladhyAna, 65; nuM phaLa, 182; - cAritramohano prakAra, 224 - mukhya cAra (krodha, mAna, mAyA, lobha), 190, 224, doSanI nIce paNa juo - kSaya karavAnA upAyo, 334, 341 - kSaya thavAno krama, 343 kevaLadarzana, 76, 180, 257, 316 kevaLajJAna, 82, 211, 213, 308-309 - ane kevaLadarzana, 76, 183, 257, 316 - ane sayogIkevaLIpaNuM, 180, 213, 257 - ane aMtarAya karmano aMta, ra60-261, 315 baMdhana ane guNasthAna, 332, 341 - tIvratA ane azubhakarmabaMdhana, 337 , 3pa3, 361 - tIvratAthI karmanI sthiti,rasa nakkI thavA, 286, 337 - baMdhananuM kAraNa: deva-guru-dharmanuM azradhdhAna, 339; nokaSAya, 228; parigraha, 330; rAga-dveSa, 343-344; - pApaprakRti, ghAtakarmanI, 266 gotra karma, 13, 253 - uccagotra bAMdhavAnA upAyo, 139-140, 270-271, 307, 313 - guNa Avare, agurulaghu , 246, 273 - nIcagotra baMdhananA kAraNo, 270-271, 306, 312 - prakAra, 253-254 - prabhAva, 254, 259 - puNya ane pApa prakRti, 266 395
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha guNa AtmAnA mukhya ATha guNa, 187, 194 anukaMpA, juo dayA arpaNatA: samajaNa, 54, 1/9; khIlavavAnuM phaLa, 54, 147, 334, 365 ahobhAva, sapuruSa mATe: samajaNa, 108, 144; mithyAtva nAza karavA, 111-112; khIlavavAnAM sAdhano, 139-140, 168; khIlavavAnuM phaLa, 144, 267-270, 169 - darzana, juo darzana - dayA: samajaNa, 131, 269-270; darzanAvaraNano kSaya, 299, 300, 303, aMtarAya karmano kSaya, 317 - dInatva, 341 - dhIraja, 271, 348 - nirveda, juo vairAgya - niHspRhatA, 146, 165,166, 171 maitrIbhAva: samajaNa, 304; khIlavavAnAM sAdhano, 148-149; khIlavaNInuM phaLa, 300, 347, 349 vinaya: khIlavavAnAM sAdhano 132,140, 151; khIlavaNInuM phaLa, 108, 133, ahiMsA: samajaNa, 294, 304; khIlavavAnuM phaLa, 268, 292, 301 177 - AsthA, juo zraddhA, darzana - AjJAdhInatA: samajaNa, pa3; khIlavavAnAM sAdhano, 122, 133; khIlavavAnuM phaLa, 30,50, 72, 226; cUkanuM phaLa, 4546; naDatA vidgo, 45, 47, 70 udAratA, 341 karuNA, 27, 29, 132 kalyANabhAva, svapa2: khIlavavAnAM sAdhano 133, 148, 171, 172, 174; khIlavavAnuM phaLa, 184, 269, 344, 363; ane RNamukti, 121-123 komaLatA (RjutA, mUdutA): 23, 27, 29, 135, 172 - cAritra, juo cAritra - tyAga, 269-270, 310 vItarAgatA: samajaNa, 170; dharma ArAdhananuM aMtima dhyeya, 166; khIlavavAnuM phaLa, 170, 230, 334 - vIrya, juo vIrya - vairAgya: samajaNa, 268 3ra8: khIlavavA bAra bhAvanA, 108; khIlavavAnuM phaLa, 268-270, 329 - vyavahArazuddhi, 311 - zama, 126-127 - zAMti, AtmAnI: kaSAyanuM upazamana, 64, 134, 155, 183; khIlavavAnAM sAdhano, pa4, 137, 1pa3; khIlavavAnuM phaLa, pa5, 121, 270-271, 341; ane sapuruSanA kalyANabhAva, 98, 108 396
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 - trIjuM guNasthAna, mizra, 109 - cothuM guNasthAna, avirati samyakradRSTi: samakitanI prApti, 26, 115-116 samakita pahelA caDhautara, 107, 109, ane pApasthAnaka, 364; samakita paNa juo - pAMcamu guNasthAna, dezavirati samyakradRSTi, juo pAMcamuM guNasthAna - chaThuM guNasthAna, sarvavirati samyakradRSTi, juo ThuM guNasthAna sAtamuM guNasthAna, apramattasaMyata, juo sAtamuM guNasthAna - zradhdhA (dharmazraddhA), 130-131 - satya, 270, 307, 310 samabhAva, samatAH khIlavavAnAM sAdhano, 54, 126, 134, 153; khIlavavAnuM phaLa, 170, 270-271, 344, 363 - saraLatA (RjutA), 134-135, 172 - sAkSIbhAva, 341 saMtoSa, 355 - saMyama: samajaNa,156; mana para, pa6, 175; yoga para, 175; svAdeMdriya para, 164; khIlavavAnuM phaLa, 45-46, 120 121 - saMvega, 127-129 sthiratA ane cAritra, 332; ane dhyAna, 86-87, 147; ane mana, 155, 175; keLavavA maMtrasmaraNa, 111, 368 kSamAbhAva: samajaNa, 148, 170; thI aMtarAyano kSaya, 21, 95, 110, 255; thI darzanAvaraNano kSaya, 268-270, 303; khIlavavAnuM phaLa, 111, 171, 367 - jJAna, juo jJAna guNasthAna, 319, 364 - ane mohanIyano kSayopazama, 364 paheluM guNasthAna, mithyAtva: samajaNa, 323, 363-364; ane upazama samakita, 15, 107, 109 - bIjuM guNasthAna, sAsvAdana, 109, 341, 363 - AThamuM guNasthAna, nivRttibAdara, 78, 178, 194 - navamuM guNasthAna, anivRttibAdara, 178, 194 dazamuM guNasthAna, sUkSma saMparAya: samajaNa, 179-180; nA aMte kaSAyarahitapaNuM, 332, 370; nA aMte navA ghAtI karmo baMdhAtA aTake, 194, 258, 303, 39 agyAramuM guNasthAna, upazAMtamoha: ane patana, 80, 323, 332; ane zAtAvedanIyano baMdha, 194 bAramuM guNasthAna, kSINamoha: nA aMte sadgurunuM avalaMbana chUTavuM, 87; ane ghAtI karmono nAza, 166, 194, 302303, 316 397
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha - teramuM guNasthAna, sayogIkevaLI: zreNinA aMte, 184, cAra ghAtI karmano kSaya, 194, 279; ane kevaLajJAnanI prApti, 80, 84, 179-180, 221, 258; mAtra zAtAvedanIyano baMdha, 183, 262 - caudamuM guNasthAna, ayogIkevaLI: ane siddhapadanI prApti, 86-87, aghAtI karmonI nirjarA, 167; ane yoganuM chUTavuM, 86, 87, 158, 184, 193 guru, juo saddaguru kSaya karavA puruSArtha: samajaNa, 13, 2122, 79, 183, 288-292; anuprekSA, 152-153; guNonI khIlavaNI, 267-270; paMca mahAvratanuM pAlana, 288-295; pazcAtApa, 44; saMvaranirjarA, 14 cAritra (guNa), 332 - AvaranAra mohanIya karma, 230 mohanIya karma, cAritramoha paNa juo - khIlavaNInuM phaLaH guNasthAnano vikAsa, 258-259; mArganuM yathArtha pAlana, 32 33; AtmasthiratA vadhe, 178 - muninuM, 154-162 ghAtI karma, 13, 21, 193 - ane pApasthAnakano saMbaMdha, 356 - cAreya karma sAthe baMdhAya, 288-292 cAreya karma baMdhAvAnAM kAraNo: hiMsA, 3OO; mRSAvAda, 306; corI, 312; maithuna, 328; kalaha, 346; abhyAkhyAna, 347-348; paizunya, 350; rati-arati, 355; mAyAmRSAvAda, 3pa7-359 - A . vizuddhi: mAtra manuSyabhavamAM zakya, 38, 46; dazA vadhatAM sAthe jarUrI, 45-46; prakAra: mukhya cAra, 13, 273-274; ; aMtarAya karma, juo aMtarAya karma, darzanAvaraNa karma, juo darzanAvaraNa karma; mohanIya karma, juo mohanIya karma; jJAnAvaraNa karma, juo jJAnAvaraNa karma - prakRtiH dezaghAtI, 267; sarvaghAtI, 267 - prabhAva, 288-289 - baMdhAvAnuM kAraNa, 31-32, 267 - baMdhAvAnI prakriyA, 283-285 khIlavavAnAM sAdhano: indriyono saMyama, 156, 164; cAritra saMpannatA, 177; tapa, 143, 147, 157; nava prakAranAM pratyAkhyAna, 164; pratikramaNa, 141142; prAyazcita, 148; mananI ekAgratA, 155; zrutanI ArAdhanA, 154; saMyama, 46, pa6, 120-121, 156; stuti, 141; kSamApanA, 149 cAritramoha, 230, 224, 295; mohanIya karma paNa juo - guNane Avare, cAritra, cAritra paNa juo - prakRti, paccIsa, 331 398
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 - no upadeza graMthastha karavo, 203, 205 - pratye ahobhAva (stuti), 138,140, 144 - baMdhAvAnuM kAraNa: parigraha, 329-330; pApasthAnaka, cha thI aDhAra, 334-337 - kaSAya, juo kaSAya - nokaSAya, juo nokaSAya - kSaya karavAnA upAyoH aparigrahavratanuM pAlana, 334-335; vItarAgatA, 334 sAtha ane AtmavikAsa, 81, 97 samyaktva parAkrama paNa juo - samavasaraNa (dazanA), 36, 96 jJAnakalyANaka, 36 chaThuM guNasthAna, sarvavirati samyakraSTi samajaNa, 121, 131 darzana, dharma zradhdhAna, (guNa), 130 meLavavA puruSArtha: samajaNa, para-pa3; - guNanI samaja, 213-214, 320 AjJAmArga, 45-47, 120 - 121; - AvaranAra darzanAvaraNa karma, juo svaccheda kSINa karavo, 48, 53 darzanAvaraNa karma - prApti vakhate prakriyA, 121, 189 - AvaranAra mohanIya karma, juo darzanamoha prAptinuM phaLa: varNana, 121-122; mauna khIlavavAnuM phaLa, 257 thavuM, pa5, mana vacana kAyAnI soMpaNI, 54 - khIlavavAnAM sAdhanoH zaraNuM, deva guru dharmanuM, 139; covisaMtho, 138; vaMdanA, - prApti pachI jIvanI dazA, pa5, 58, 140-141; stutimaMgala, 143131, 226, 278-279 144; vacana samAdhAraNA, 176; darzana vadhu vikAsa mATe puruSArtha : nirvikalpa thavAnI saMpannatA, 177. tAlAvelI, 58; cha AvazyakanuM pAlana, darzana zabdanA vividha artha, 22 143; prAyazcita, 147; RNamukti, darzanAvaraNa karma, 213-214, 257, 122, 150 301-303 - ane guNasthAna, 301-303 tIrthakara bhagavAna, 91, 138, 247 - ane jJAnAvaraNano saMbaMdha, 290, 310 - guNo, 17, 194 - guNane Avare, darzana, darzana paNa juo - nAmakarma, 169, 246-247 - prakAra, 214-218 399
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha doSa, jIvanA prakRti: dezaghAtI ane sarvaghAtI, 302; dhuvabaMdhI ane adhuvabaMdhI, 302; ghuvodayI ane adhuvodayI, 302; dhRvasattA ane adhuvasattA, 323 - ahaMbhAva, juo mAna - prabhAva, 217-218, 300 - baMdhAvAnuM kAraNa: samajaNa, 218, 267 268, 290; hiMsA, 298-299, 344; - mAnavazarIramAM sthAna, 76 - sthiti, jaghanya tathA utkRSTa, 302 kSINa(kSaya) karavAno upAya: prabhupUjA, 23-24; ahiMsA, 268-269,294; kSamAguNa, 303; dayAguNa, 303 - kSINa thavAnuM pariNAma, 24 darzanamoha, 222, 320 mohanIya karma paNa juo - jaghanya ane utkRSTa sthiti, 230, 321 - guNane Avare, darzana, darzana paNa juo prakAra: 222-223, 320; mithyAtva, juo mithyAtva; mizra mohanIya, 223, 320, 323; samyakatva mohanIya, 223, 320, 323 - baMdhana ane guNasthAna, 323 - baMdhAvAnuM kAraNa: 224; viSaya-kaSAya, 321; maithuna, 295, 319-325 kSaya karavAnA upAyo: brahmacaryavratanuM pAlana, 295, 325-327; satsaMga ane sapuruSano bodha, 230, 292, 329, 334, 362 ajJAna: samajaNa, 196, 206, 307; no prabhAva, 60, 306; dUra karavAnA upAyo, 22, 155 - Asakti, (saMsAranI): samajaNa,291, 354; no prabhAva, 329, 337, 351; dUra karavAnA upAyo, 130, 150, 156, 181, 278 - kartAbhAva, pa3 krodha: kaSAyanI samajaNa, 25, 338; ane mohanIya karmanAM baMdhana, 337-338; ane dveSa, 65, 343; sAthe joDAyelAM pApasthAnaka, 33pa-336; jItavAnA upAyo, 127, 168, 171, 182 - corI: samajaNa,291, 311; aMtarAya karmabaMdhana, 291, 311; thI chUTavAnA upAyo, 295 zreSa: krodha ane mAnanuM mizraNa, 65, 342343; ane rAgano saMbaMdha, 219, 335, 343, 361; cAritramohanuM baMdhana,335; sAthe joDAyela pApasthAnaka, 3pa2, 345, 3pa0, 3pa2; thI mukta thavAnA upAyo. 148, 170, 183, 344 parigraha: samajaNa, 329-33); mohanIya karmanuM baMdhana, 291, 295, 323-324; toDavAnA upAyo, 129, 171, 334 pramAda: samajaNa, 190-191, 278; choDavAnA upAyo, 133, 147, 162, 278 4OO
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 mAna: kaSAyanI samajaNa, 338; ane dveSa, 343; sAthe joDAyelAM pApasthAnako, 335-336; kSINa karavAnA upAyo, 54, 133, 148, 149, 151, 172, 341 mAyAH kaSAyanI samajaNa, 338; ane rAga, 342; sAthe joDAyelAM pApasthAnako, 335-336; nAza karavAno upAya, 341 hiMsA: samajaNa, 296-301; thI darzanAvaraNa karmabaMdhana, 290; thI chUTavAnA upAyo, 300, 303 - doSamuktinAM sAdhano, 134-137, 351 nAma karma,13, 235 - mRSA: samajaNa, 304-305; thI jJAnAvaraNa karmabaMdhana, 290, 305-306; ane mAyAmRSAvAda pApasthAnaka, 357 359, choDavAno upAya, 307 - maithuna thI thatAM karmabaMdhana, 328; thI bacavAnA upAyo, 328-329 - rAga: samajaNa, 335, 342; lobha ane mAyAnuM mizraNa, 65, 342-343; ane dveSano saMbaMdha, 219, 335, 363, 361; sAthe joDAyelAM pApasthAnako, 3pa2, 3pa6; thI mukta thavAnA upAyo, 344 - prakAra, 235-252 - prabhAva, traNa prakAre, 253 - guNa Avare, arUpIpaNuM , 187, 194, 248, 273 - puNya ane pApa prakRti, 266 - zubhanAmakarma bAMdhavAnA upAyo, 270 271, 301, 307; tIrthakara nAmakarma, 169 azubhanAmakarma baMdhananAM kAraNo, 301, 306, 312 nirvikalpatA, 61, 63, 67 nizcayanaya, 60, 61, 77 nizcayathI vyavahAra samakita, 98 - samajaNa, 98, 107 - prApti vakhate prakriyA, 98 lobha: kaSAyanI samajaNa, 338-339; ne jItavAnA upAyo, 341; ane rAga, 342; sAthe joDAyelAM pApasthAnako, 33pa-336 svachaMda: prabhAva, pa3, 57-58; toDavA AjJApAlana, 44, 50, 53-55, 70, 121, 131 sukhabuddhi, saMsArI padArthonI samajaNa 28: thI thatAM karmabaMdhana, 150, 213, 290, 305-306, 328, 344, 352, 355; thI chUTavAnA upAyo, 30, 133, 144, 146,151, 269, 310 - prAptinuM phaLa,7, 98 - prApti pachI jIvanI dazA, 98-99 nokaSAya, 25, 190, 228-23) - ane zukladhyAna, 65 401
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha - traNa veda: samajaNa, 331; adhuvodayI, adhuvabaMdhI, dezaghAtI prakRti, 324; jaghanya tathA utkRSTa sthiti, 324; nAM baMdhana ane guNasthAna, 324; mithyAtvane bahekAvanAra, 324 hAsyaSaTaka, 331; parijhahabuddhine poSanAra, 331; ane rati-arati, 354355 paMca parameSThi bhagavaMta, 90-91 - no kalyANabhAva ane padavI, 91 - ane uccagotra, 254 - arihaMta bhagavAna, tIrthakara, juo tIrthakara bhagavAna - sidhdhaprabhu: 168, 194; ane aghAtI aMtarAya, 261, 315, 317; ane sidhdhabhUmi, 167, 254; no sAtha, 246 - AcAryajI: samajaNa, 91; gaNadharajI, 73, 91, 150, 203; zrI sudharmAsvAmI, 185 pApasthAnaka, 287, 289 - ane guNasthAna, 363-364 - ane ghAtakarmono saMbaMdha, 356 - bacavAno upAya, 365-366 - upAdhyAyajI, 91 - yogathI vizeSa pApabaMdha, 3pa9 -360 - sAdhu sAdhvIjI, 91, 224 paMca mahAvrata,139, 1pa6, 342, 366 - ahiMsAvata, paheluM: samajaNa, 294, 301, 334; darzanAvaraNa dUra karavA, 294 - vadhu indriyo sAthe vadhu pApasthAnakanuM sevana , 364-365 pAMcamu guNasthAna, dezavirati samyadRSTi - samajaNa, 120, 121, 129 - meLavavA puruSArtha, 44-49, 120 - prApti vakhate prakriyA, 51, 120 prAptinuM phaLa, pa1, 120 - satyavrata, bIjuM: samajaNa, 295, 307, 310, 334; jJAnAvaraNa dUra karavA, 294-295 - acauryavrata, trIjuM: samajaNa,295, 335; aMtarAya toDavA, 295 - brahmacaryavrata, cothuM: samajaNa, ra95, 325-328, 335; darzanamoha kSaya karavA, 295; nI navavADa, 326-327 aparigrahavrata, pAMcamuM: samajaNa, 295, 328, 333, 335; cAritramoha kSaya karavA, 295, - prApti pachI jIvanI dazA, pa1, 121, 129, 225, 278-279 puNya phaLa saMsArazAtA mATe vAparavuM, 129, 363; dharma ArAdhana ane saMsArI puNya, 33-34, 47 402
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 pradezodaya: thI nirjarA,44; ane aghAtI karma, 220; samajaNa, 262; ane ghAtI karma, 13, 221 prArthanA - mahatva, 10, 111 prathama ratna, 109 - paramArtha ne lagatI prArthanAH doSamukta thavA, 6; sadguru prApti arthe, 6,8; prabhunAM darzana meLavavA, 8; AjJAmAM rahevA mATe, 120; prabhu jevA sukhI thavA mATe, 140 - ane guNasthAna, 323 - anudaya karavAnA sAdhano, 105-106 - darzanamohanI prakRti, 25, 106, 222, 320 - prakAra, 188, 277 - prabhAvaH AtmAnA astitvano nakAra karAve, 222; karmabaMdhananuM kAraNa, 110, 188, 191, 277, 318; pramAda karAve, 278; samakita vasAvI zake, 115, 321; sarva pApasthAnakanuM sevana karAve, 351356; saMsArabhAva karAve, 100, 108, 360-362 bha bhavIpaNuM: maLavAmAM tIrthaMkara prabhuno sAtha, 3, 97, aMtavRttisparza paNa juo mahAvrata, - cAra, bIjA thI trevIsamA tIrthaMkara vakhate, 292 - paMca mahAvrata , juo paMca mahAvrata - pAMca, chellA tIrthakara, mahAvIra prabhu vakhate, 293-294 ane pahelA tIrthakara, RSabhadeva vakhate, 292 mithyAtva (mithyAtva mohanIya), 188-189, 222 darzanamoha paNa juo - ane anaMtAnubaMdhI kaSAya, 117-118, 224 - ane AtmavikAsa, 97, 107, 109, 117, 291 baMdhAvAnuM kAraNa: deva-guru-dharmanuM azradhdhAna, 224; traNa veda, 324; viSaya-kaSAya,321-322 - sAdi-anAdi mithyAdRSTi, 107 - sthiti, jaghanya tathA utkRSTa, 224, 321 - vibhAjana, mizramohanIya ane samyakatva mohanIyamAM, 107, 114, 222-223, 320, 323 - kSaya karavAnA upAyo: brahmacarya pAlana, 325; prabhunI stuti, 139; sadguru no bodha, 111-112, 362; saMvega, 95, 128; AlocanA, 135; - kSaya ane kSAyika samyakatva, 116-117, 321, 337 kSAyika samakita paNa juo mohanIya karma, 221, 291-292, 319 - ane guNasthAnakanI racanA, 319, 364 43
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha - guNane Avare, cAritra, 258-259 - prakAra: mukhya be, 221, 320; darzanamoha, sucaka pradezo, ATha 3, 12, 96, 110 juo darzanamoha; cAritramoha, juo ratnatraya cAritramoha - jJAna darzana cAritra, 34, 40, 86; nI prakRti, dezaghAtI ane sarvaghAtI, 331- vizuddhi, 23, 32, 37, 144, 157, 332; dhruvabaMdhI ane adhuvabaMdhI, 332; 176 dhuvodayI ane adhuvodayI, 332 prArthanA kSamApanA maMtrasmaraNa, 109- prabhAva: samajaNa, 223-224, 230; 112; no krama ane guNasthAna, 368ATheya karmabaMdhanuM kAraNa, 288-289, 369; thI mArganuM ArAdhana, 367-37); 318 ane kSAyika samakita, 116 - baMdhana ane guNasthAna, 332 - baMdhAvAnuM kAraNa: paMdara pApasthAnaka (cAra thI aDhAra), 335-337; parigrahabuddhi, 333; maithuna, 295 - mAnavazarIramAM sthAna, 76 vipAkodaya, 44, 147, 192, 218, 221; ane aghAtI karma, 13, 230; ane nikAcIta karma, 265 vIrya, 85, 254 - AvaranAra aMtarAya karma, juo aMtarAya - kSaya karavAnI agatyatA, 319-320 kSINa karavAnA upAya: aparigraha, 333; vItarAgatA, 334; niMdA,135; vairAgyabhAva, ra68 270; brahmacarya, 326, 333; saguru no bodha, 334; manathI jItavuM saheluM, 231 maMtrasmaraNa, 112-113, 367-368 khIlavavAnA upAyo: sadgurunuM zaraNa, 89, 95, 110; zukladhyAna, 66; kSamApanA, 111, 113, 368; prArthanA, 113, 368; aMtarAya karmano kSaya, 315, 317; satyayoga, 367 - khIlavaNInuM phaLa: karmakSayamAM sahAya, 65, 84-85, 106; dharma ArAdhanamAM svAdhInatA vadhe, 87, zubha paramANu grahAya, 285, 367; AtmasthiratA vadhe, 368 yoga: karmabaMdhanuM kAraNa, 190; prakAra, 279 280; ane indriyavikAsa, 280-281; baLavAna yoga ane tIvra karmabaMdhana, 281-282 - prakAra, 86, 254 404
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 vedanIya karma, 13, 218 - - sadupayoga thI samyaktva parAkrama, 89-90, 91, 94 saMkSIpaMcendriyamAM sauthI vizeSa vIrya, 281 za zreNi - azAtAvedanIya: baMdhAvAnuM kAraNa, 301, 306, 312, 346, 348, 350, 353; udaya ane bhedajJAna, 221 guNa Avare, avyAbAdha sukha, 194, 258-259, 273 prakAra, 218-219 prakRti, puNya ane pA5, 266 prabhAva, 26; AThe karmane lAgu paDe, 219220; ghAtIkarmonA baMdhana mATe nimittarUpa, 220 manathI jItAya nahi, 230- 231, 284 zAtAvedanIya: baMdhAvAnuM kAraNa, 270271, 307, 313; nI Asakti AtmavikAsane roke, 26, 130, 144-145; kevaLajJAna pachI, 84-85, 166, 183, 261, 287; vyavahAranaya, 60-61, 77 sthiti, jaghanya ane utkRSTa, 221, 276, 277 uttama zreNi mATe prArthanA, 78, 80 -- 405 zrutakevaLIpaNuM, 72-73 sa sadguru, satpuruSa - upazama zreNi mAM vartato bhaya, 80, 321 prakriyA, 178-180; kSapaka zreNi: mahattva, 80; mATe prArthanA, 77, 80; ane kSAyika samyaktva, 321; mATe puruSArtha, 73, 77, 79-80; ane kaSAyano kSaya, 341 -- pariziSTa 2 abhAvathI jIvanI dazA, 5-8 aMtarAya toDavAmAM sAtha, 111, 288 upakAra, 93, 110, 118 upadeza ane darzanamohano kSaya, 334, 362 kalyANabhAva thI vikAsa, 93, 97-98, 111, 329 pada para eka ja vyaktinI sthApanAnI agatya, 49 pAsethI maLatuM vIrya, 89-90, 281 pratye ahobhAva pUjyabhAva, 100, 108, 111, 132, 139, 365 meLavavAnI agatya, 6, 10, 94-95 sevA, 132-133 samakita (samyaktva), 320 mahimA, 17, 91-92
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha prApti pahelAM jIvanI dazA, 93, 107, 367; - pAtratA keLavavA zuM karavuM: samajaNa, 14,16,94-96,110, 367; AtmazAMtinI jhaMkhanA, 98; upAdAna tathA nimittano sumeLa, 94-95; chUTavAnA bhAvanI agatya, 89, 94, 130; pUrvanI bhUlono pazcAtApa, 362, 366; prArthanA, kSamApanA, maMtrasmaraNa, 109111, 367-368; svadoSadarzana, 134; sadguru prAptinI agatya, 8-10; saMjJI paMcendriyapaNAnuM mahatva, 38, 94 yathApravRttikaraNa: samajaNa, 15, 99; thI pragaTa thatI labdhi, 100-105 sopAna, 98, nizcayathI vyavahAra samakita paNa juo; upazama samakita, trIjuM sopAna, 109, upazama samakita paNa juo; kSayopazama samakita, cothuM sopAna, 115, kSayopazama samakita paNa juo; kSAyika samakita, pAMcamuM sopAna, 116, kSAyika samakita paNa juo; chaThuM guNasthAna, chaThThuM sopAna, 121, chaTTha guNasthAna paNa juo; sAtamuM guNasthAna, sAtamuM sopAna, 122, sAtamuM guNasthAna paNa juo; sayogI kevaLIpaNuM, AThamuM sopAna: 178-180; AtmAnI siddha avasthA (siddhapada), navamuM sopAna, 167, 183-184, 194 samyakdarzana, 18, 22 samakita paNa juo samyakajJAna, 18, 22, 26 sAtamuM guNasthAna, apramattasaMyata - meLavyA pachI doSanI moTI sajA, 297 - pAMca lakSaNa, 126-127, 133 - samajaNa, 122-123 - prAptimAM naDatA vino, 47, 58 meLavavA puruSArtha: 56-58; AjJApAlana, 45-47, 70; kaSAyajaya, 53, 64, 67; nizcayanaya tarapha pragati, 60-61; pramAdarahitapaNuM, 63, 190; mana para saMyama, 56-59, 61 prakAra: upazama samakita, juo upazama samakita; kSayopazama samakita (paramArtha samakita), juo kSayopazama samakita; kSAyika samakita, juo kSAyika samakita, vedaka samyakatva, 118. - vamavuM, 115, 321 samyakatva parAkrama, 89-90 - mATe vIryanI khIlavaNI, 89-90, 94 - ane saMjJI paMcendriyapaNuM, 38 - nava sopAna (pagathiyAM): aMtaravRttisparza, prathama sopAna, 97, aMtavRttisparza paNa juo; nizcayathI vyavahAra samakita, bIjuM puruSArtha mATe prArthanAH AjJAnusArI banavA, 46; nirvikalpatA vAraMvAra meLavavA, 63;manane vaza karavA, 57-58; RNamuktinI pAtratA khIlavavA, 67. prApti vakhate prakriyA: 64-66; AMzika sparza, 62-63; ujAgara dazA, 64 406
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariziSTa 2 - zukladhyAna: samajaNa, 62, 65, 66; nirvikalpatA ane nirvicArapaNuM, 67-68 - prAptinuM phaLa, 65-66, 122-123 prApti pachI jIvanI dazA: varNana, 65, 68, 123, 134, 178, 226, 278279; mananuM maunapaNuM, 55, 70; zULa hiMsAthI chUTavuM, 303 vadhu vikAsa mATe puruSArtha: samajaNa, 6869, 143, 167; vikAsane rokanAra saMsArIbhAva, 79-80; zukladhyAna ane saMsArI zAtA, 144-145; AcAra zuddhinuM mahattva, 147; prArthanA, kSamApanA, maMtrasmaraNa, 368-369; zreNinI taiyArI, 178-179 saMsAra: Asaktino prabhAva, 16, 90; Asakti choDavI, 157; jaLakamaLavata rahevuM, 14, 16; paribhramaNa, 1-2, 19-20;mAM jIvanI sthiti, 90; zAtA ane AtmazAMti, 15-16, 89; zAtAno nakAra, 65 saMjJIpaMcendriyapaNuM: ane sarva pApasthAnanuM sevana, 363-365; uttamatA, 19, 38, pa3, 281, 345; cha paryAptinI prApti. 249; daza prANanI prApti, 187; maLavuM durlabha, 2, 93, 196; sauthI vizeSa karmabaMdha, 192, 281 svacchaMda, juo doSa:svaraccheda kSayopazama samakita, 115, samakita paNa juo - samajaNa 25, 114-115 - meLavavA puruSArtha 14, 16, 94-96, 111-113 - prApti vakhate prakriyA, 113-115 - prAptinuM phaLa, 115 - mArgAnusAritA, 26, 47 prApti pachI jIvanI dazA, 26, 116, 368 - ane cothuM guNasthAna, 26, 115 - AtmAnA kayA padanuM zraddhAna, 112 - vadhu vikAsa mATe puruSArtha, 368 sAyika samakita, 116, samakita paNa juo - samajaNa, 40, 117 - mahimA, 119, 128, 321 - meLavavA puruSArtha samajaNa,21-23, 25, 31-32, 40; mithyAtva no kSaya, 116-117, mithyAtva paNa juo; anaMtAnubaMdhI no kSaya, 225 - kayA guNasthAna para levAya, 116, 128; cothA guNasthAne levAnuM mahattva 128 - prApti vakhate prakriyA, 40-41, 116 118; vedaka samyatva, 118 - prAptinuM phaLa, 41-44, 116, 118 - anubhavanuM varNana, 18-19 prApti pachI jIvanI dazA, 41-43; cAritramoha ane azAtAvedanIyano baMdha, 337 kSamApanA, samajaNa, 111, 148; thI AtmavikAsa, 108, 113, 116; thI vizuddhi, 158 407
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLI prabhuno sAtha - guNane Avare, jJAna, 212 jJAna paNa prakAra, 195-211 - prakRtiH dezaghAtI ane sarvaghAtI, 309; dhuvabaMdhI ane adhuvabaMdhI, 309; dhuvodayI ane adhuvodayI, 3/9 - prabhAva: samajaNa, 213; AtmArthe pragati siMdhAya, 26; parapadArthamAM sukhabuddhi upaje, 306 jJAna (guNa), 195, 212 - ajJAna no artha, 196 - AvanAra jJAnAvaraNa karma, juo jJAnAvaraNa karma - AvaraNanA kAraNoH sukhabuddhi, 150, 213, 290, 305-306; mRSA, 290, 305-306 khIlavaNInuM phaLa, 257 - parokSa, aparokSa ane pratyakSa, 308 - prakAra (mati, zruta, avadhi, mana:paryava, kevaLa), 196-201, 308-309 khIlavavAno puruSArtha: anuprekSA, 152; dharmakathA, 153; pratipracchanA, 151; parAvartanA, 15ra; mana samAdhAraNA, 176; vAcanA, 150; zrutanuM ArAdhana, 154; satyavratanuM pAlana, 294-295, 306; sukhabuddhino tyAga, 267, 269; svAdhyAya, 149; jJAna saMpannatA, 177 jJAnAvaraNa karma, 195, 212-213, 257, 307 - ane darzanAvaraNano saMbaMdha, 290, 310 baMdhAvAnuM kAraNa: mRSAvAda, 305; sukhabuddhi, parapadArthanI, 28, 213, 267, 290, 305-306, 309; rAga-dveSa, 344; rati-arati, 355 mAnavazarIramAM sthAna, 76 - sthiti, jaghanya ane utkRSTa, 309 kSINa(kSaya) karavAno upAya: samajaNa, 149-1pa3; sukhabuddhino tyAga, 267, 269; satyavrata, 294-295, 310; tyAga guNa, 269, 310 - kSINa thavAnuM pariNAma, 257 408
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
_