________________ શંખ અને સદીક. ખંભાત ગયેલો દૂત આવી પહોંચ્યો છે. અને તે આપની આજ્ઞાની રાહ જોતે બહાર ઉભો છે.” એમ?” શંખે કહ્યું. “તેને અહીં આવવા દે.” પહેરેગીર ચાલ્યો ગયો અને ખંભાતથી આવેલો દૂત શંખની. સન્મુખ આવીને તથા નમીને ઉભો રહ્યો. બહુ વહેલે આવી પહોંચ્યો. " શંખે જરા આશ્ચર્યને ભાવ દર્શાવીને પુછયું. “વસ્તુપાળ મંત્રીએ શું કહ્યું છે?” આપ ધારતા હતા, તે પ્રમાણે તેણે જવાબ આપે છે.” દૂતે ઉત્તર આપતાં કહ્યું. “તેણે આપના સંદેશાનો તિરસ્કાર કર્યો છે.” એ સાંભળતાં શંખનું મુખ ક્રોધાતુર થયું. તેણે દૂતને પૂછયું. પણ વસ્તુપાળે જે ઉત્તર આપ્યો હોય, તે મને સ્પષ્ટતાથી કહી બતાવ; મારે તે અક્ષરસઃ સાંભળવો છે.” તે જવાબ આપે. " આપનો સંદેશ સાંભળીને વસ્તુપાળે એ. ઉત્તર આપે છે કે ખંભાતની પ્રજા અન્યાયથી ધ્રુજતી હતી, તેને શાંત્વન, ન્યાય અને રક્ષણ આપવાની ખાતર અમે અમારાં બળથી એ નગરને જીતી લીધું છે, તે શું અમે તમને પાછું આપી દઈએ, એમ શ્રીમાન શંખનું માનવું છે ? અને જે તે એવી માન્યતા ધરાવતા હોય, તે મને લાગે છે કે તેમની મતિ વિપરીત થઈ છે. અને મને લાલચમાં નાંખી ખંભાતને હરતગત કરવાનો તમે જે વિચાર ધરાવો છો. તે તો તમને શોભાસ્પદ નથી. વીરપુરૂષોની સાથેના વ્યવહારમાં લાલચ કશા કામની. નથી; પરંતુ તલવારનો ખણખણાટ અને ખગો પ્રહારજ ઉપયોગના છે, એ તમારે સમજવાની જરૂર છે. ગુજરાતનાં મંત્રી વસ્તુપાળને આ. સ્પષ્ટ ઉત્તર છે.” શંખની આંખો લાલ થઈ આવી. એ જોઈ સદીને કહ્યું. “એ અભિમાની મંત્રી બાહુબળના સ્વાદ વિના વશ થશે નહિ; તેને યુદ્ધથીજ મહાત કરવા પડશે.” બરાબર છે.” મે કહ્યું. “વસ્તુપાળનો ઉત્તર કેવળ વ્યાજબી છે. વીર પુરૂષોમાં તલવાર એજ છેવટનો ન્યાય છે.” આપણુ પાસે સૈન્ય કેટલું છે?” દીકે પ્રશ્ન કર્યો. આપણી પાસે સૈન્ય તો પૂરતું છે; પરંતુ ખંભાતમાં કેટલું
