________________ સરેવરના ઘાટ ઉપર. 117 ચાહો નાગડના પ્રશ્ન સંબંધી પિતાનાં મનથી વિચાર કર્યો. તેને લાગ્યું કે નાગડનું કહેવું ઠેષથી ભરેલું નથી. પિતાના સ્વાર્થની વાત કયા માણસને ગમતી નથી? તેણે કહ્યું. “તમારું કહેવું તે વ્યાજબી છે, પરંતુ મહામંડલેશ્વર અને રાજાજીએ જાતેજ તેમને મહામાત્ય અને સેનાપતિના પદ આપ્યાં છે, એ વાત તેમની વિરૂદ્ધ મત બાંધતાં પહેલાં આપણે વિચારમાં લેવી જોઈએ.” “એ ખરૂં. " નાગડે કહ્યું. “પણ આ નગરના દંડનાયકનું પદ તથા ખંભાતના દુર્ગપાળ અને વહીવટી અધિકારીનું પદ કેને સોંપવામાં આવ્યું છે, એ વાત પણ ભૂલવી જોઈતી નથી.” તેઓ શ્રાવકે છે અને તેથી શ્રાવકે ઉપર તેમને પક્ષપાત હે સ્વાભાવિક છે; પરંતુ તેઓ રાજા, પ્રજા અને દેશનાં હિતમાં તન, મન અને ધનથી ભાગ લે છે, એ વાતને સાથે સાથે સ્વીકાર કર્યા વિના ચાલે તેવું નથી.” ચાહડે સ્પષ્ટવક્તા બનીને કહ્યું. રાજા પ્રજા અને દેશનાં હિતમાં તન, મન અને ધનથી તેઓ ભાગ લે છે, એવાં તમારાં કથનને હું અસ્વીકાર કરતા નથી, પરંતુ હું, તમે તથા બીજા મંત્રીઓ પણ શું એવી રીતે ભાગ લેતા નથી કે આપ ને રાજનાં જરૂરી અને ખાનગી કામોથી દૂર રાખવામાં આવે છે ? લડાઈ અને એવાં જ બીજું કામમાં તેઓ અને તેના પક્ષના મંત્રીઓ આગળ પડતો ભાગ લે છે અને આપણને પાછળ રાખે છે, એ શું તમે સમજી શક્તા નથી ?" નાગડે ચાહડના કથનને સ્વીકાર કરીને તેને આડતરી રીતે અસત્ય ઠરાવવાનો પ્રયાસ કરતાં પૂછ્યું. એ હું સમજું છું અને એ માટે શું ઉપાય કરે એ વિષે હું શું દિવસે થયા વિચાર કરું છું; પરંતુ કોઈ ઉપાય મળી આવતા નથી.” ચાહો છેવટ નાગડના મતને અનુમોદન આપતાં ઉત્તર આપ્યો. ઉપાય શોધી કહાવે, એ મારું કામ. " નાગડે કહ્યું. “મને લાગે છે કે આપણે દક્ષિણના યાદવની સાથે થોડા વખતમાં યુદ્ધમાં ઉતરવું પડશે. આ યુદ્ધમાં સેનાપતિનું પદ મારે અગર તો તમારે ગમે તેણે પ્રયાસ કરીને લેવું અને વિજય મેળવીને આપણે દર્શાવી આપવું કે અમે પણ છીએ.” પણ સેનાપતિનું પદ આપણને મળશે ખરું ?" ચાહો રકા કરી.
