________________ 104 વીરશિરોમણિ વસ્તુપાળ. મધુરી અને જયંતસિંહે પરસ્પર હાસ્ય કર્યું, પરંતુ તે વીરમના જોવામાં આવ્યું નહિ. - “ત્યારે જુઓ, વીરમકુમાર!”જયંતસિંહે વીરમની સહજ નજીક આવીને કહ્યું. “તમે મારા મતની સાથે મળતા થાઓ છે એટલે તમારે અમારા કાર્યક્રમમાં જોડાવું પડશે, મહાસામંત ત્રિભુવનપાળ સોલંકીને તે તમે ઓળખતા હશે. અમે એની સરદારી નીચે સૈન્ય એકત્ર કરીએ છીએ અને બરાબર તિયારી થઈ રહ્યા બાદ અમે પ્રથમ પાટણની રાજ્યગાદી હસ્તગત કરવાને માગીએ છીએ. તમને અમારે આ કાર્યક્રમ અનુકૂળ છે?” વીરમ સાહસીક હત; પણ જયંતસિંહે કહેલ કાર્યક્રમ સાંભળીને હેબતાઈ ગયો. તે નીચે મુખે વિચાર કરતો ઉભો રહ્યો. મધુરી પાસેજ ઉભી હતી. તેણે વિરમની અદઢવૃત્તિ જોઈને મનમેહક અવાજથી પુછયું. “કેમ ઉત્તર આપતા નથી, રાજકુમાર શું આપને એ કાર્યક્રમ અનુકુળ પડે એમ નથી ?" મધુરીનાં વચનોથી વીરમમાં જીવન આવ્યું. તેણે તુરતજ ઉત્તર આપે. “મને એ કાર્યક્રમ અનુકૂળજ છે; પરંતુ હું વિચાર કરું છું કે પાટણની રાજગાદી આપણાથી હસ્તગત થઈ શકશે ખરી ? અને કદાચ થાય તે એમ કરવામાં આપણે શું રાજદ્રોહી થતાં નથી ?" A “રાજદ્રોહી?” જયંતસિંહે આશ્ચર્યથી કહ્યું. “રાજના દ્રોહ વિના સજકીય કોઈ કામ પાર પડતું નથી, એ શું તમે જાણતા નથી ? ચાવડા વંશના છેલ્લા રાજા સામંતસિંહ પાસેથી આપણું પુ. ર્વજ મૂળરાજ સોલંકીએ પાટણની રાજ્યગાદી પડાવી લીધી એ રાજદેહ નહિતે બીજું શું ? અને તમને ખરું કહું તે ત્રિભુવનપાળ સોલંકી મહારાજા ભીમદેવ પછી રાજ્યગાદીના ખરા હકદાર છે, તે છતાં તમારા પિતા વિરધવલને યુવરાજપદ અપાયું અને તેમણે ધોળકામાં નવું રાજ્યતંત્ર સ્થાપ્યું, એ પણ શું રાજદ્રોહ નથી કે એ તે રાજનાં કામ એમજ ચાલે છે. એ તે મારે એની તલવાર અને બળીઆના બે ભાગ, એજ રાજકીય ખટપટમાં ખરે ન્યાય છે, માટે તમારે અમારા કાર્ય ક્રમથી જરાપણુ ગભરાવાનું નથી. કારણ કે છેવટ એથી તમને જ લાભ થવાનો છે. અમે પાટણની રાજ્યગાદીને હસ્તગત કરી તમને જ તે ઉપર બેસારવા માગીએ છીએ; કારણ કે પાટણના પતિ થવાને તમે સર્વાશે યોગ્ય છે.” વીરમ જયંતસિંહનું કથન સાંભળીને કાંઈ બે નહિ. તેણે
