________________
૮૪
સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત વિહાર | જિનકલ્પીની મયદા/ ગાથા ૧૪૩૧-૧૪૩૨
ભાવાર્થ : - જિનકલ્પ સ્વીકારનારા સાધુઓ વજ8ષભનારાંચ નામના પ્રથમ સંઘયણવાળા હોય છે. વળી તેઓ ધૃતિથી વજની ભીંત જેવા નિશ્ચલ હોય છે અર્થાત્ જેમ વજની ભીંત કોઈપણ રીતે ભેદી શકાતી નથી, તેમ પોતે સ્વીકારેલા જિનકલ્પની મર્યાદાનો નિર્વાહ કરવા સમર્થ એવા મનના પ્રણિધાનરૂપ ધૃતિવાળા હોય છે. તેથી તેઓ સંપૂર્ણ અસંગભાવમાં રહેવાનો પોતે જે સંકલ્પ કર્યો છે, તેનો પ્રધાનવૃત્તિવાળા થઈને ગમે તેવા સંયોગોમાં નિર્વાહ કરી શકે છે.
અહીં વિશેષ એ છે કે પ્રથમ સંઘયણ એ શારીરિક શક્તિવિશેષ છે અને ધૃતિ એ લક્ષ્યને અનુરૂપ સુદૃઢ વ્યાપાર કરવા ગમે તેવા સંયોગોમાં પણ અસંગભાવને છોડીને બીજે ક્યાંય ચિત્ત ન જાય તે પ્રકારે માનસિક શક્તિવિશેષ છે. આવા શારીરિક બળ અને માનસિક બળવાળા સાધુઓ જિનકલ્પ સ્વીકારે છે, પરંતુ પ્રથમ સંઘયણ વગરના અને વજકુડી સમાન ધૃતિ વગરના સાધુઓ ક્યારેય જિનકલ્પ સ્વીકારતા નથી. /૧૪૩૧
અવતરણિકા :
उपसर्गद्वारविधिमाह -
અવતરણિકાર્ય :
ઉપસર્ગદ્વારની વિધિને કહે છે –
ગાથા :
दिव्वाई उवसग्गा भइआ एअस्स जइ पुण हवंति ।
तो अव्वहिओ विसहइ णिच्चलचित्तो महासत्तो ॥१४३२॥ दारं ॥ અન્વયાર્થ:
=આને=જિનકલ્પિકને, વિધ્યારૂં ૩વસા=દિવ્યાદિ ઉપસર્ગો મા=ભાજય છે=વિકલ્પથી થાય છે. નટ્ટપુ દવંતિ–વળી જો (ઉપસર્ગ) થાય છે, તો તો સર્વાોિ =અવ્યથિત, ઉચ્ચત્નચિત્તો નિશ્ચલ ચિત્તવાળા, મહાસત્તો મહાસત્ત્વવાળા વિદડું સહન કરે છે.
ગાથાર્થ :
જિનકલિકને દેવતા આદિ સંબંધી ઉપસર્ગો વિકલ્પથી થાય છે. વળી જે ઉપસર્ગો થાય છે, તો અવ્યથિત, નિશ્ચલ ચિત્તવાળા, મહાસત્ત્વવાળા થઈને ઉપસર્ગોને સહન કરે છે.
ટીકા :
दिव्यादय उपसर्गा भाज्याः अस्य-जिनकल्पिकस्य भवन्ति वा न वा, यदि पुनर्भवन्ति कथञ्चित्, ततोऽव्यथितः सन् विसहते तानुपसर्गान् निश्चलचित्तो महासत्त्वः स्वभ्यस्तभावन इति गाथार्थः ॥१४३२॥
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
