________________
સંલેખનાવસ્તુક અભ્યધત મરણ/ ગાથા ૧૬૫-
૧૬
૪૦૫
ગાથાર્થ :
શુક્લલેશ્યાના ઉત્કૃષ્ટ અંશને પરિણાવીને જે મરે છે, તે નિચમથી ઉત્કૃષ્ટ આરાધક થાય છે. ટીકાઃ ___ शुक्लायाः लेश्यायाः सर्वोत्तमायाः उत्कृष्टमंशकं विशुद्धं परिणम्य-तद्भावमासाद्य यो म्रियते कश्चित् सत्त्वः, स नियमादेवोत्कृष्टाराधको भवति स्वल्पभवप्रपञ्च इति गाथार्थः ॥१६९५॥ ટીકાર્ય :
સર્વમાં ઉત્તમ=છયે લેશ્યાઓમાં શ્રેષ્ઠ, એવી શુક્લલેશ્યાના વિશુદ્ધ એવા ઉત્કૃષ્ટ અંશને પરિણાવીનેતેના ભાવને પામીને=ઉત્કૃષ્ટ અંશના ભાવને પામીને, જે કોઈ સત્ત્વ જીવ, મરે છે, તે નિયમથી જ સ્વલ્પ ભવના પ્રપંચવાળો અલ્પ સંસારના વિસ્તારવાળો, ઉત્કૃષ્ટ આરાધક થાય છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે. ભાવાર્થ:
અનશની મહાત્મા સતત ભગવાનના વચનથી આત્માને ભાવિત કરીને અસંગભાવ તરફ જવાના યત્નવાળા હોય છે. તે યત્નમાં જ્યાં સુધી સ્કૂલના ન થાય ત્યાં સુધી તેઓ ત્રણમાંથી કોઈપણ એક શુભ લેશ્યામ વર્તતા હોય છે, તેમ જ તે શુભ લેશ્યાના બળથી તેઓ શુદ્ધ આત્મભાવોને સ્પર્શે તે રીતે તત્ત્વથી વાસિત થવા માટેના અંતરંગ વ્યાપારવાળા હોય છે; તે વખતે જો કોઈ મહાત્મા તે શુભ એવી ત્રણ લેશ્યામાંથી શ્રેષ્ઠ એવી શુક્લલેશ્યાના ઉત્કૃષ્ટ અંશને પરિણમન પમાડે, તો તેઓનું માનસ સર્વ વિકલ્પોથી પર એવા નિર્વિકલ્પઉપયોગમાં વર્તતું હોય છે, કેમ કે ઉત્કૃષ્ટ શુક્લલેશ્યા શુક્લધ્યાનકાળમાં હોય છે એ પ્રકારનું વચન છે.
વળી જે મહાત્મા મોહના સર્વ વિકલ્પોથી પર એવા નિર્વિકલ્પઉપયોગમાં રહેલા હોય તેઓ શુદ્ધ સામાયિકવાળા છે, અને તેઓ મૃત્યકાળમાં પણ તે ભાવથી યુક્ત રહે તો અવશ્ય ઉત્કૃષ્ટ આરાધક થાય છે અર્થાત્ અલ્પ સંસારવાળા થાય છે, તેથી આવા મહાત્મા થોડા ભવોમાં સંસારનો અંત કરીને મોક્ષસુખને પ્રાપ્ત કરે છે. I૧૬૯પો.
અવતરણિકા :
मध्यमाराधकमाह -
અવતરણિકાર્ય :
ઉત્કૃષ્ટ આરાધકનું સ્વરૂપ કહેવાયું, હવે મધ્યમ આરાધકના સ્વરૂપને કહે છે –
ગાથા :
जे सेसा सुक्काए अंसा जे आवि पम्हलेसाए । ते पुण जो सो भणिओ मज्झिमओ वीअरागेहिं ॥१६९६॥
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
