________________
સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત મરણ | ગાથા ૧૯૯૩-૧૯૯૪
૪૦૩ પ્રભાવથી જ પોતે પૂર્વે જે શિથિલ આચારોથી દુષ્કૃત કર્મ બાંધેલ તે કર્મને તેઓ ખપાવે છે અને વર્તમાનની અપેક્ષાએ જાત્યાદિ દોષોથી રહિત અને વિશુદ્ધ ચારિત્રના પાલનને યોગ્ય જ વિશુદ્ધ જન્મને પ્રાપ્ત કરે છે; કેમ કે વર્તમાનનો જન્મ વિશુદ્ધ જાત્યાદિવાળો પ્રાપ્ત ન થયો માટે જ પરિપૂર્ણ ચારિત્રને યોગ્ય ન બન્યો અને માટે જ વર્તમાન જન્મમાં સંયમ ગ્રહણ કર્યા પછી આચારોના પાલનમાં શિથિલતા પ્રાપ્ત થઈ.
વળી આવા ચારિત્રના પરિણામવાળા મહાત્મા દેવભવમાં જાય છે, અને ત્યાં પણ પ્રસ્તુત ભવના ચરમકાળની જેમ ચારિત્રનો શક્તિસંચય કરે છે, અને ત્યારપછી મનુષ્યભવમાં અતિ ઉત્તમ જાતિ આદિ ભાવો પ્રાપ્ત કરે છે.
જેમ ઋષભદેવ ભગવાનની પરંપરામાં થનારા બધા મહાત્માઓ પ્રાયઃ કેવલજ્ઞાન પામતા હતા. આથી તેવા ઉત્તમ જાતિ આદિવાળા ભવને પામીને આ અનશની મહાત્મા શીધ્ર સંસારનો અંત કરે છે. ૧૬૯૩.
અવતરણિકા :
त्रिविध आराधको भवतीति तद्विशेषमभिधातुमाह - અવતરણિકાર્ચ
આરાધક ત્રણ પ્રકારના હોય છે, તેથી તેના વિશેષને–ત્રણ પ્રકારના આરાધકના ભેદને, કહેવા માટે કહે છે –
ભાવાર્થ :
ગાથા ૧૬૯૧-૧૯૯૨માં આરાધક એવા અનશની મહાત્માનું સ્વરૂપ બતાવ્યું અને ગાથા ૧૬૯૩માં તેવી આરાધનાનું ફળ બતાવ્યું. વળી આવા પ્રકારના આરાધક મહાત્મા પણ તરતમતાની ભૂમિકાથી ત્રણ પ્રકારના હોય છે, એથી હવે આરાધકની ત્રણ પ્રકારની ભૂમિકાના ભેદને ગ્રંથકારશ્રી કહે છે –
ગાથા :
एसो अ होइ तिविहो उक्कोसो मज्झिमो जहण्णो अ ।
लेसादारेण फुडं वोच्छामि विसेसमेएसिं ॥१६९४॥ અન્વયાર્થ:
પક્ષો =અને આઃઆરાધક, તિવિદો ત્રણ પ્રકારના હોડું થાય છે : ડોસી મનો નફો =ઉત્કૃષ્ટ, મધ્યમ અને જઘન્ય. હિં=આમના=ઉત્કૃષ્ટાદિ ભેદોના, વિસં=વિશેષને સાતારે વોછામિત્રલેશ્યા દ્વારા ફુટ હું કહીશ. ગાથાર્થ:
અને આરાધક ત્રણ પ્રકારે છેઃ ઉત્કૃષ્ટ, મધ્યમ અને જઘન્ય. આ ઉત્કૃષ્ટાદિ ભેદોના વિશેષને લેશ્યા દ્વારા પ્રગટ હું કહીશ.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
