________________
સંલેખનાવસ્તક / અભ્યધત વિહાર | જિનકભીની મર્યાદા / ગાથા ૧૪૫૩-૧૪૫૪
ટીકાર્ય :
આને જિનકલ્પિકને પાનકનું ગ્રહણ પણ આ રીતે છે=જે રીતે ભિક્ષાચર્યા ત્રીજી પોરિસીમાં હોય છે એ રીતે ત્રીજી પોરિસીમાં હોય છે. પ્રયોજનના અભાવરૂપ કારણથી શેષતાલને વિષે નહીંત્રીજી પોરિસીથી શેષ પોરિસીઓમાં પાનકનું ગ્રહણ હોતું નથી.
સંસક્તના ગ્રહણરૂપ દોષના પરિવારને કહે છે અર્થાત્ સ્થવિરકલ્પિકને અનાભોગાદિથી જીવથી યુક્ત એવા પાનકના ગ્રહણરૂપ દોષ પ્રાપ્ત થાય છે, જ્યારે જિનકલ્પિકને જીવથી યુક્ત એવા પાનકના ગ્રહણરૂપ દોષ પ્રાપ્ત થતો નથી, તેથી હવે જિનકલ્પિકને કેમ તે દોષનો પરિહાર હોય છે? તે બતાવે છે –
તે જિનકલ્પી, સર્વ પાનકને શ્રુતના અતિશયથી જ શુદ્ધ અને અશુદ્ધ જાણે છે, એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે. ભાવાર્થ:
જિનકલ્પી ત્રીજા પહોરમાં પાનકનું ગ્રહણ કરે છે, શેષકાળમાં તેઓને પાનકનું કોઈ પ્રયોજન ન હોવાથી પાનકનું ગ્રહણ કરતા નથી.
વળી વિરકલ્પિકોને ક્યારેક અનાભોગાદિથી જીવસંસક્ત પાનકના ગ્રહણનો દોષ થાય છે; જ્યારે જિનકલ્પિકોને જીવસંસક્ત પાનકના ગ્રહણના દોષનો પરિહાર હોય છે. તેને ગ્રંથકારશ્રી ગાથાના ઉત્તરાર્ધથી બતાવે છે – - જિનકલ્પિક શ્રુતના અતિશયથી જ આ પાનક શુદ્ધ છે કે અશુદ્ધ ? તેનો નિર્ણય કરી શકે છે, આથી તેઓને અનાભોગાદિથી પણ જીવસંસક્ત પાનકના ગ્રહણનો દોષ થતો નથી. ./૧૪૫૩ અવતરણિકા:
लेपालेपद्वारविधिमाह - અવતરણિતાર્થ
લેપ-અલેપદ્વારની વિધિને કહે છે –
ગાથા :
लेवालेवं ति इहं लेवाडेणं अलेवडं जं तु ।
अण्णेण असम्मिस्सं दुगं पि इह होइ विण्णेअं ॥१४५४॥ दारं ॥ અન્વચાઈ:
નેવાજોવં તિ રૂદંકૂલેપાલેપ એ પ્રકારના અહીં અધિકારમાં, નેવાડેvi=લેપવાળા વડે (મિશ્ર એવું) અત્રેવડું-અલેપવાળું ગં=જે હોય, (તે લેપાલેપ કહેવાય.) અહીં જિનકલ્પિકના અલેપવાળા આહારના ગ્રહણના વિષયમાં, પિzબંને પણ=ભક્ત અને પાન એ બંને પણ, મuotબ કમિર્સ અન્યથી અસંમિશ્ર વિનેગં દો–વિશેય થાય છે. * “તુ' પાદપૂર્તિમાં છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org