________________
સંલેખનાવસ્તક / અભ્યધત વિહાર | શુદ્ધપરિહારિકની મર્યાદા / ગાથા ૧૫૩૦, ૧૫૩૧-૧૫૩૨ ૧૯૩ ઐરાવતક્ષેત્રમાં અભાવ છે અને મારિ પદથી ભરત-ઐરાવતક્ષેત્રથી અન્ય ક્ષેત્રોમાં શુદ્ધપરિહારિકોના સંહરણનો પણ અભાવ છે. તિ નાથાર્થ એ પ્રમાણે ગાથાર્થ છે.
ભાવાર્થ :
શુદ્ધપરિહારિક સાધુઓ ભરતક્ષેત્ર અને ઐરાવતક્ષેત્રમાં જ થાય છે, તે સિવાય બીજા કોઈ ક્ષેત્રમાં થતા નથી; અને શુદ્ધપરિહારકલ્પના પ્રભાવથી તેઓનું કોઈ ક્ષેત્રમાં સંહરણ પણ થતું નથી, તેથી સંહરણ દ્વારા પણ શુદ્ધપરિહારિકોની ક્યાંય પ્રાપ્તિ થતી નથી. તે અપેક્ષાએ ક્ષેત્રને આશ્રયીને શુદ્ધપરિહારિકોનો જિનકલ્પિકોથી ભેદ છે; કેમ કે જિનકલ્પિકો ભરત-ઐરાવતક્ષેત્રમાં પણ થાય છે અને મહાવિદેહક્ષેત્રમાં પણ થાય છે અને સંકરણ દ્વારા ભરતાદિ ક્ષેત્રોથી અન્ય ક્ષેત્રોમાં પણ જિનકલ્પિકોની પ્રાપ્તિ થાય છે.
વળી શુદ્ધપરિહારિક સાધુઓ ભરત-ઐરાવતક્ષેત્રમાં જ થતા હોવાથી કાળને આશ્રયીને પણ તેઓનો જિનકલ્પિકોથી ભેદ છે; કેમ કે ચોથા પ્રતિભાગવાળા મહાવિદેહક્ષેત્રમાં જિનકલ્પિકોની સદા પ્રાપ્તિ થાય છે અને સંહરણ દ્વારા સર્વ પ્રતિભાગવાળા ક્ષેત્રમાં પણ જિનકલ્પિકોની પ્રાપ્તિ થઈ શકે છે; જ્યારે શુદ્ધ પરિહારિકો ચારેય પ્રતિભાગવાળા ક્ષેત્રમાં ક્યારેક હોતા નથી, ફક્ત ભરત-ઐરાવતક્ષેત્રમાં પણ બૃહત્કલ્પસૂત્રના ભાષ્ય પ્રમાણે પ્રથમ અને ચરમ તીર્થકરના કાળમાં જ હોય છે. I/૧પ૩/li
અવતરણિકા :
चारित्रस्थितिमभिधातुमाह -
અવતરણિકાળું:
શુદ્ધપરિહારિકોની ચારિત્રની સ્થિતિને કહેવા માટે કહે છે –
ગાથા :
तुल्ला जहण्णठाणा संजमठाणाण पढमबिइआणं ।
तत्तो असंखलोए गंतुं परिहारिअट्ठाणा ॥१५३१॥ અન્વયાર્થ :
પવિત્રા સંગમા TI[=પ્રથમ-દ્વિતીય સંયમસ્થાનનાં ગUારા તુક્કા જઘન્ય સ્થાનો તુલ્ય છે, તત્તો તેનાથી=જઘન્ય સંયમસ્થાનોથી, મigો તું=અસંખ્ય લોકોને વિષે જઈને પરિમિકા = પરિહારિકનાં સ્થાનો છે=શુદ્ધપરિહારિક સાધુનાં સંયમસ્થાનો છે. ગાથાર્થ:
પ્રથમ-દ્વિતીય સંચમસ્થાનોનાં જઘન્ય સ્થાનો તુલ્ય છે, જઘન્ય સ્થાનોથી અસંખ્ય લોકોને વિષે જઈને શુદ્ધપરિહારિક સાધુનાં સંયમસ્થાનો છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
