________________
૩૩૩
૩૩૩
સંલેખનાવસ્તુક | અભ્યધત મરણ/ ભક્તપરિજ્ઞા) કુભાવના / ગાથા ૧૬૪૧ ભાવાર્થ :
કૈલ્બિષિકી ભાવના કરનારા સાધુ દ્વારા કરાતા સાધુઓના અવર્ણનું સ્વરૂપ બતાવે છે –
ગાથા :
अविसहणाऽतुरियगई अणाणुवित्ती अ अवि गुरूणं पि ।
खणमित्तपीइरोसा गिहिवच्छलगा य संचइआ ॥१६४१॥ दारं ॥ અન્વયાર્થ :
વિસર=અવિસહન=કોઈનું સહન નહીં કરનારા, અતુરિયા અત્વરિતગતિવાળા, વિ ગુરૂut પિ ગUI[વિત્તી=અને વળી ગુરુ પ્રત્યે પણ અનનુવર્તી, મિત્તપીફોસ=ક્ષણમાત્ર પ્રીતિ-રોષવાળા,
દિવછ7 Tr=ગૃહીવત્સલ સંવફા =અને સંચયી=સંગ્રહ કરનારા ઃ (આવા સાધુઓ હોય છે, આમ બોલવું એ સાધુઓનો અવર્ણવાદ છે.) ગાથાર્થ :
કોઈનું સહન નહીં કરનારા, અત્વરિતગતિવાળા, અને વળી ગુરુ પ્રત્યે પણ અનનુવર્તી, ક્ષણમાત્રા પ્રીતિ-રોષવાળા, ગૃહીવત્સલ અને સંગ્રહ કરનારા આવા સાધુઓ હોય છે, એમ બોલનાર સાધુઓનો અવર્ણવાદ કરે છે. ટીકા :
अविषहणा:=न सहन्ते कस्यचिद् अपि तु देशान्तरं यान्ति, अत्वरितगतयो-मन्दगामिन इत्यर्थः, अननुवर्तिनश्च-प्रकृतिनिष्ठुराः अपि तु गुरूनपि प्रति आस्तामन्यो जनः, तथा क्षणमात्रप्रीतिरोषा:-तदैव रुष्टाः तदैव तुष्टाः, गृहिवत्सलाश्च स्वभावेन, सञ्चयिनः सर्वसङ्ग्रहपरा इति साध्ववर्णवादः ।
इहाविषहणाः परोपतापभयेन, अत्वरितगतय ईर्यादिरक्षार्थम्, अननुवर्तिनः असंयमापेक्षया, क्षणमात्रप्रीतिरोषाः अल्पकषायतया, गृहिवत्सला धर्मप्रतिपत्तये, सञ्चयवन्त उपकरणाभावे परलोकाभावादिति गाथार्थः ॥१६४१॥ ટીકાર્ય :
(૧) અવિસહન=કોઈનું સહન કરતા નથી, પરંતુ દેશાંતર જાય છે અર્થાત્ સાધુઓ કોઈનો પરાભવ સહન કરે નહીં, પરંતુ સાધુથી કે ગૃહસ્થથી અપમાન થાય તો અન્ય ગામમાં જતા રહે છે. . (૨) અત્વરિતગતિવાળા છે=મંદગામી , (૩) અને અનનુવર્તી છે=અન્ય જન તો દૂર રહો પરંતુ ગુરુ પ્રત્યે પણ પ્રકૃતિથી નિષ્ફર છે, (૪) અને ક્ષણમાત્ર પ્રીતિ-રોષવાળા છે–ત્યારે જ રુષ્ટ-ત્યારે જ તુષ્ટ હોય છે, (૫) અને સ્વભાવથી ગૃહીઓના વત્સલ હોય છે. (૬) સંચયી=સર્વના સંગ્રહમાં પર, હોય છે.
આ પ્રકારનો સાધુઓનો અવર્ણવાદ છે. અહીં=સાધુના અવર્ણવાદના નિરાકરણમાં, કહે છે –
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org