________________
સર્વત્ર ભયના વાતાવરણથી માનવહૈયાને ચીરી નાંખે એવી ચીસો સંભળાતી હતી, અને આસપાસ વધતી જતી વાળાના તાપથી દેહ શેકાતા હતા.
પિતાશ્રી તો ઉપરથી ભૂસકો મારવાની વાત ઉપર આવી ગયા, પણ ભૂસકો મારવો એ શક્ય ન હતું. ત્રણ માળની તોતિંગ ઊંચી હવેલી પરથી પડનારનું એક પણ અંગ સલામત ન રહે !
ઇષ્ટદેવનો જાપ અંતરમાં સતત ચાલતો હતો. માણસ સુખમાં જેવી તીવ્રતાથી પ્રભુસ્મરણ નથી કરતો, એવી તીવ્રતાથી એ દુઃખમાં સ્મરે છે. તે જ પળે મારામાં અણધાર્યા બળનો સંચાર થયો. ધૈર્યના કિરણ અંગ અંગમાંથી પ્રગટવા લાગ્યાં.
હું કઠેડો કૂદી બહારની સિમેન્ટની પાળ પર આવ્યો. કઠેડા બહાર દશેક આંગળની નાની પાળ હતી. મારો એક હાથ મેં કઠેડાના સળિયાઓમાં મજબૂત રીતે ભરાવ્યો, વજ જેવી મજબૂત પકડથી સળિયાને પકડી મેં પિતાજીને કહ્યું :
તમે ધીમેથી કઠેડો ઓળંગી આ સિમેન્ટની પાળ પર આવો અને મારો આ હાથ પકડી ટિંગાઓ એટલે નીચે નિસરણીને આંબી જશો. તમારા પગ નિસરણીને અડે પછી જ મારો હાથ છોડજો.”
| પિતાજી કહે : “મારો ભાર આમ અધ્ધર આકાશમાં તું ઝીલી શકીશ ? તારો હાથ પકડીને લટકું અને હાથ છૂટી જાય તો તો બંને પથ્થરની શિલા પર જ પછડાઈએ ને !'
મેં કહ્યું : વિચાર કરવાનો આ સમય નથી. જીવનમરણની આ પળ છે. જે થવાનું હશે તે થશે. પણ શ્રદ્ધા છે, સારું જ થશે.”
મારી શ્રદ્ધા સાચી પડી. એ બરાબર નિસરણી પર પહોંચ્યા ને ઊતરી ગયા. હવે મારો વારો આવ્યો. હું ઊતરી જાઉં તો બહેનો ને બાળકોને ઉતારનાર કોણ !
માણસનું મન ઘણું જ નીચ અને સ્વાર્થી છે. એ ઉચ્ચ ને પરોપકારી દેખાય છે, પણ તેની અગ્નિપરીક્ષા થઈ નથી ત્યાં સુધી જ. જ્યારે એવી પળ આવે છે ત્યારે જ મનની સાચી પારખ થાય છે.
સામાન્ય રીતે પ્રત્યેક માનવી પોતાના મન માટે ઉચ્ચ અભિપ્રાયના ભ્રમમાં હોય છે, અને મારા માટે મને પણ એવો જ વિશ્વાસ હતો. આ પળે મને જિજીવિષા પ્રેરવા લાગી.
The last days of pompei નો પ્રસંગ યાદ આવે છે. આખા શહેર પર લાવારસ ઊછળી રહ્યો છે, અગ્નિની વર્ષા થઈ રહી છે. થોડી જ ક્ષણોમાં સૌ મરવાના છે. છતા સો બચવાનો મરણિયો પ્રયત્ન કરે છે. આગળ દોડતા
૨૧૪ - મધુસંચય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
