________________
બીજી પળે ગુર્જરેશ્વર કુમારપાળનું ભાલું પૂરણરાયની છાતી પર મંડાણું. ભૂમિ પર અશરણ બની ઢળેલા પૂરણરાયે ગુર્જરેશ્વરની શરણાગતિ સ્વીકારી. વિજયી ગુર્જરેશ્વરે એને અભયદાન આપી મુક્ત કર્યો !
જનતા બોલી ઊઠી : “વાહ રે વાહ ! સત્તા ને સંપત્તિ માટે લડતા લડવૈયા તો અમે ઘણાય જોયા, પણ સંસ્કૃતિ માટે ધર્મયુદ્ધ કરતા ગુર્જરેશ્વર કુમારપાળ, તેં તો હદ કરી ! ધન્ય હો તારા શ્રદ્ધાભર્યા સિંહ-હૈયાને !”
૫૮૩. જેણે છોડવું, તેને કોઈ ન છેડે !
ગ અને ભોગની તેજછાયાથી બનેલા આ જગતનો વિચાર કરતા ને
ઊઘડતા પ્રભાતનાં કિરણોમાં સ્નાન કરતા મહામુનિ રાજગૃહની શેરીઓમાંથી પસાર થઈ રહ્યા હતા.
એમની નજરે એક દશ્ય પડ્યું, અને એ થંભી ગયા : એક કૂતરું મોંમાં હાડકું લઈ પૂરઝડપથી દોડી રહ્યું હતું અને દશેક કૂતરાંએ તેનો પીછો પકડ્યો હતો.
એના જ જાતિભાઈ, એને ન પહોંચે તો થઈ રહ્યું ના ? થોડે જ આધે જતાં એના પર બધાંય કૂતરાં ત્રાટકી પડ્યાં. કોઈએ એના બરડામાં બચકું ભર્યું, કોઈએ એનો પગ ઝાલ્યો, કોઈએ એને ધૂળ ભેગું કર્યું. એ રીતે જોતજોતામાં તેને લોહીલુહાણ કરી મૂક્યું.
અંતે એ શ્વાન થાકયું. પોતાનો જીવ બચાવવા એણે એ હાડકાને પડતું મૂક્યું. તે જ ક્ષણે સહુએ એને છોડી દીધું. દશમાંના એકે એ હાડકું ઊંચકી લીધું.
યોગીરાજ તો આશ્ચર્યભેર જોઈ જ રહ્યા હતા.
હવે પેલાં નવ, આ એમના જ સાથી પર ત્રાટક્યાં અને પહેલા શ્વાનની. જેમ એને પણ ધૂળ ભેગું કર્યું. આ બીજા કૂતરાએ પણ પહેલાંની જેમ પોતાનો જીવ બચાવવા હાડકું છોડી દીધું.
હાડકું ત્રીજાએ ઝડપ્યું અને પેલાં આઠેય કૂતરાંએ આ ત્રીજા ઉપર હુમલો કર્યો. પેલાં લોહીભીનાં બે કૂતરાં પૂંછડી દાબી, એક ખૂણામાં ઊભાં ઊભાં ભસી રહ્યાં હતાં. હવે એમને ભય નહોતો, કારણ કે લડાયક કૂતરાંઓની નજર પેલા હાડકા પર જ હતી અને જેની પાસે તે હાડકું હોય તેના પર એ ધસતાં હતાં અને તેને લોહીભીનું કરતાં હતાં.
મુનિ વિચારી રહ્યા હતા કે જે ગ્રહણ કરે તે દુઃખી થાય છે, જે છોડે
૨૭૪ મધુસંચય For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
