________________
ત્યારે સિદ્ધરાજે પૂછ્યું : “તમે શિખવાડો છો તે સિવાયનું કંઈક ત્યાં આવી પડે તો તમને પૂછવા કેમ આવું તે મને કહો !” આ માર્મિક ઉત્તરથી મા પ્રસન્ન થઈ.
દિલ્હી દરબારમાં વિનય અને સભ્યતાથી પ્રવેશ કરી સિદ્ધરાજે સૌનાં મન જીતી લીધાં. એની પરીક્ષા કરવા સમ્રાટે એના બંને હાથ મજબૂત પકડીને પૂછ્યું : “બોલ, હવે તું શું કરીશ ?”
હાથ છોડાવવાનો પ્રયત્ન કર્યા જ વિના જ સ્મિત કરી સિદ્ધરાજે કહ્યું : “આ દેશમાં વર કન્યાને એક હાથથી પકડે છે તો એને જિંદગીભર નિભાવે છે, એના યોગક્ષેમની જવાબદારી લે છે; આપે તો મને બંને હાથથી પકડ્યો છે, હવે મારે ચિન્તા શી ? આજથી હું નિશ્ચિત થયો !”
આથી પ્રસન્ન થયેલા બાદશાહે એનું સન્માન કરી એને વિદાય આપી.
૬૭૪. વિસર્જન નહિ, સર્જન
ગ્નિનાં બે સ્વરૂપ છે : વાળા અને જ્યોતિ. વિચારના પણ બે પ્રવાહ છે : નિષેધાત્મક અને વિધેયાત્મક. નિષેધમાં ઈર્ષા છે; વિધેયમાં પ્રેરણા.
ઈર્ષાની જ્વાળા માણસના સ્વત્વને બાળી નાખે છે, જ્યારે પ્રેરણાની જ્યોતિ તિમિરમાં તેજ પાથરે છે.
અકબરે એક લીટી દોરી અને સભામાં જાહેર કર્યું : “અડડ્યા કે ભૂસ્યા વિના આ લીટીને કોઈ નાની કરી શકશો ?”
સભાજનો વિચારમાં પડી ગયા. ભૂસ્યા વિના લીટી નાની થાય જ કેમ ? વિસર્જનની પદ્ધતિથી ટેવાયેલ માણસ કોઈકને નાનો બનાવ્યા વિના પોતે મોટું બની શકે છે, એ વિચારી જ શકતું નથી. સૌ ચૂપ રહ્યા. ત્યાં બિરબલ ઊભો થયો. એણે અકબરને નમન કર્યું અને પાટિયા પાસે જઈ પેલી લીટીની બાજુમાં જ એક મોટી લીટી દોરી.
સભા સ્તબ્ધ થઈ ગઈ. આ લીટી આગળ અકબરની લીટી વામણી લાગતી હતી
સફળતા બીજાને પાડવામાં નહિ, પોતાને ઊભો કરવામાં છે.
૩૦ દિવસની ૩૦ વાતો જ ૩૫૭
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
