________________
આ આંબ્યો, આ આંબ્યો, ત્યાં તો મૃગ છલાંગ મારી દૂર દૂર નીકળી ગયું હોય. આપણને લાગે કે હવે તો અંતર વધી ગયું. ત્યાં તો ફરી અશ્વ એની નિકટમાં હોય આમ સંતાકૂકડી રમતાં એ મહાઅટવીને વટાવી સરહદને પેલે પાર નીકળી ગયાં.
-
ધીમે ધીમે તાપ વધતો ગયો. યુવાન પરસેવાથી રેબઝેબ થયો. તપતો સૂર્ય અત્યારે એને પોતાના કાળ જેવો લાગ્યો. તરસથી એનું ગળું સુકાઈ રહ્યું હતું. એને તમ્મર આવવા લાગ્યાં. એણે થાકીને ઘોડો ઊભો રાખ્યો :
આહ ! મૃગ તો આજ સુધીમાં ઘણાંય જોયાં પણ આ યુગલ તો અજબ નીકળ્યું ! એમની પ્રણયગાથા લંબાવા સર્જાઈ હોય તો મારા હાથથી એમનો શિકાર કેમ થાય ?'
પોતાના મનને મનાવવા એ આટલું મનમાં જ બોલ્યો, અને એણે ચારે તરફ નજર નાખી. વનની હરિયાળી ભૂમિ હસી રહી હતી. એ ભૂમિની પૂર્વ દિશામાં સુંદર તળાવ હતું. એના મનમાં કાવ્ય સ્ફૂર્યું : ધરતીએ લીલા રંગની ઓઢણી ઓઢી છે. આ સરોવર એનું ગૌરવર્ણ મુખ છે. અને એની કિનાર પર જલક્રીડા કરતી. આ હંસની શ્રેણી એની ઉજ્જ્વળ દંતપંક્તિ છે.
એ સરોવર પાસે આવ્યો અને એનો અર્ધો શ્રમ ઊતરી ગયો. એણે સ્નાન કર્યું, જળપાન કર્યું અને કિનારા પર છાયા બિછાવતા વૃક્ષની સોડમાં આરામ લીધો.
નિસર્ગની મત્ત હવામાં બે પ્રહર વીતી ગયા. ઘાસની સુંવાળી ચાદર પર હજુ એ આળોટી રહ્યો હતો, ત્યાં થોડેક દૂરથી આવતા મધુર સૂરોએ એનામાં સળવળાટ પેદા કર્યો. એ જરા સાવધાન થઈ સાંભળવા લાગ્યો.
વીણાના તાર પર રેલાઈ રહેલા ભાવગીતમાંથી જીવનનું સમસ્ત માધુર્ય આળસ મરડીને ઊભું થઈ રહ્યું હતું.
થોડીવાર તો એમ ને એમ પડી રહી એણે એ સૌન્દર્યભીના મધુર સૂરોનું પાન કર્યું, પણ વધારે વાર એનું ચિત્ત ન થંભી શક્યું. એ ઊભો થયો. હાથપગ ધોયા અને સ્વસ્થ થઈ અશ્વ પર આરૂઢ થયો. જે સ્થાનમાંથી આ સ્વરમાધુરી રેલાતી હતી ત્યાં એ આવી પહોંચ્યો.
ગંગાના કિનારા પર એક વિશાળ ઉપવનમાં શાંત આશ્રમ આવ્યો હતો. આશ્રમના જમણા દ્વારે એક નાનકડું છતાં કલામય મંદિર હતું. આ મંદિરના આરસમટ્યા પ્રાંગણમાં બે બાળાઓ બેઠી હતી.
પહેલી બાળાના દેહ પર ઝીણું શ્વેત વસ્ત્ર લહેરાઈ રહ્યું હતું. એની આંખો પ્રતિમામાં સ્થિર હતી. એના ખોળામાં વીણા હતી. એ વીણાના તાર પર એની
Jain Education International
૨૪૪ : મધુસંચય
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
