________________
એક યુવાને આ ઘોષણા ઝીલી લીધી. સૌની દૃષ્ટિ એ તેજસ્વી મૂર્તિ ભણી ખેંચાઈ. તુષારધવલા માતા સરસ્વતી એના પર આશીર્વાદ વર્ષાવી રહ્યાં હોય એવાં તેજ એની મુદ્રા પરથી વેરાતાં હતાં.
તે યુવાનના મુખમાંથી જ્ઞાનના તેજથી ઝળહળતી અકાઢ્ય દલીલો પ્રગટવા લાગી. અગાધ તર્કબળથી એણે એ દિગ્વિજયી વિદ્વાન પર વિજય મેળવ્યો; અને ત્યારે જ સૌને ખબર પડી કે, આ તો ગુજરાતમાંથી અભ્યાસ કરવા આવેલ ઉપાધ્યાયશ્રી યશોવિજયજી છે.
મહાસભાએ પ્રસન્ન થઈ એમને ન્યાયવિશારદનું બિરુદ આપ્યું. આ વિજય મેળવીને એ ગૂર્જરભૂમિમાં પધાર્યા, પણ એમનું મસ્તક ગર્વથી ઉન્નત હતું, વિદ્યાના ગૌરવની સાથે વિદ્વત્તાનો ગર્વ એમના ઓષ્ઠને ધનુષ્યની જેમ ખેંચાયેલા રાખતો હતો. પાંચસો પાંચસો વિજયધ્વજો એમની આગળ ચાલતા હતા, અને વાહવાહ કરનારું પંડિતમંડળ એમની આસપાસ દિવ્ય ભામંડલની જેમ એમની પ્રતિભા પૂ.રી રહ્યું હતું.
આ સમાચાર મહાયોગી શ્રી આનંદઘનજીને મળતાં એમનાં નયનોમાં આનંદ ને વેદનાનાં આંસુ ઊભરાયાં ! અરે, જ્ઞાનનો ગર્વ સાધુને ન શોભે ! નમ્રતા એની જ નસંગિની હોય !
એક નમતી સાંજે ઉપાધ્યાયજીને એ મળ્યા, અને જ્ઞાનગોષ્ઠિ કર્યા પછી ઠાવકું મોં રાખીને મિતપૂર્વક યોગીરાજે પૂછ્યું:
‘ઉપાધ્યાયજી ! કેવળજ્ઞાનીઓનું અને ચૌદ પૂર્વધરનું જ્ઞાન આપણા જ્ઞાન કરતાં વધારે કે ઓછું ?
સાશ્ચર્ય ઉપાધ્યાયે કહ્યું : “શું બોલો છો યોગીરાજ ! એ તો જ્ઞાનનો સિંધુ કહેવાય. આપણું જ્ઞાન તો એની આગળ માત્ર એક બિન્દુ !'
યોગીરાજે મધુર સ્મિત કર્યું : “હા, તો એમની આગળ વિજયધ્વજની લાખ લાખ હારમાળા ચાલતી હશે, ખરુંને ?'
આ સાંભળી ઉપાધ્યાયજીનો આત્મા યોગીને ચરણે નમી રહ્યો અને ગર્વનાં પાણી નેત્રો દ્વારા ઝરી ગયાં.
ત્યાં દિવ્ય ધ્વનિ થયો : ના વિદ્યા યા વિમુt – વિદ્યા છે કે જે વાસનામાંથી મુક્તિ અપાવે. ગર્વમાંથી નમ્ર બનાવે.
બિંદુમાં સિંધુ ૨૭૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
