Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ सत्यं शिवं सुन्दरम् ॥ श्रीश्रीविद्योपासना
(पूजाखण्डः)
राजराजेश्वरी भगवती भीमहात्रिपुरसुंदरी-आराधना
श्रीयत्ररवनाविधिः, श्रीयंत्रपूजनप्रयोग:, खड्गमाला, त्रिशतिः, ललितासहस्रनामावलिः, अष्टांगसिद्धिकमः तथा मुद्राप्रकरणम्
आचार्य हो. हिम्मतराम महाशंकर याज्ञिक (जानी) सिद्धान्तज्योतिषाचार्य:, मशास्त्राचाय:
व्याकरणशास्त्री, काव्यतीर्थ : वाचस्पतिः (एच.डी.)
संवत् २०४३]
मूल्य रू. २०-०० (सने १९८७
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
ज्योतिर्विद पं. योगेश याशिक आचार्य डॉ. हिम्मतराम महाशंकर यानिक (जानी) १३, कामदुर्गा सोसायटी वि-१, अकुररोड, नारणपुरा, अहमदाबाद-३८००१३
प्रथम भारत्ति प्रत १०००
कोपीराइट कर्ताने साधी
श्री स्वामिनारायण मुद्रण मंदिर के. मीनालाल भावसार २१, पुरुषोत्तमनगर, नवाबाटज, महमदाबाद-३८००१३.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
પ્રસ્તાવના
નાનપણથી જ દેવતાઓની ભક્તિ તરફ આકષ ણુ હતુ અને પ્રસંગ મળતાં સ્તોત્રપાઠ તથા પૂજનની ભાવના રહેતી હતી. કોઈ અગમ્ય પ્રેરણાથી શિવાનંદલહરી, · સૌ લહરી, તથા ખીજા કેટલાંક સંસ્કૃત સ્તોત્રાના સમશ્લોકી અનુવાદ અને બાવાથ" લખાયા, સ્તાત્રસરિતા ભાગ ૧-૨ ઇત્યાદિ રૂપે પ્રસિદ્ધ થયા.
''
સૌ લારી અને ખીજા દેવી સ્તાત્રાના અનુવાદવાળું પુસ્તક વધારે લેાકપ્રિય નીવડ્યુ. અને તેની ચોથી આવૃત્તિનું ઘણા સુધારાવધારા સાથે પ્રકાશન થયુ.
ત્યારબાદ ગણેશાપાસના તર↓ રુચિ વધતાં તેને પૂજાખંડ, સ્તોત્રખંડ અને રહસ્યખંડ એમ ત્રણ વિભાગોમાં તૈયાર કરી શ્રી મણેરાપાસના નામે પ્રસિદ્ધ કરવાના સચાગ મળ્યા. સૌ લહરી અને ખીજા દેવી સ્તોત્રાની ચેોથી આવૃત્તિ થયા બાદ તેમાં પૂજા પદ્ધતિ રહી ગઈ છે તેવી ઊણપ મનને ડંખ્યા કરતી હતી. આજે તે ઊણપ પૂરી થતાં મનને ઘણા આનંદ થાય છે. પૂજાખંડમાં પૂજકને ઉપયાગી લગભગ બધી સામગ્રી આપવામાં આવી છે.
આ પુસ્તકનું પ્રાશન કરવામાં અમદાવાદના સુપ્રસિદ્ધ ગોઠ શ્રી ચીમનલાલ પાપટલાલ (રાણાશેઠ)ના સુપુત્રા અને સમસ્ત પરિવાર તરફ્થી પ્રાત્સાહન મળતાં તેનું પ્રકાશન થયું છે. આા માટે તેમની અભિવૃદ્ધિ થા એવી ભગવતીના ચરણાવિમાં પ્રાથના છે.
આ પુસ્તક તૈયાર કરવામાં મારી દીકરી ભારતીબહેને તથા મારા વિદેશવાસી એક શિષ્ય અને મારા પરમ મિત્ર શ્રી નટવરલાલ યાતિકે (એમ.એ. વ્યાકરણાલ કાર) ભાગ લીધે છે. તે માટે તે ત્રણેને મારા હાર્દિક આશીર્વાદ છે. આ પુસ્તકમાં આપેલું ખાલાત્રિપુરાવિધાન અમારા મિત્ર રા. રા. શાંતિલાલ મા. શાસ્ત્રી તરફથી મળ્યું છે તેને માટે તેમના આભાર માનવામાં આવે છે.
ચૈત્ર સુદ-૧૫, સંવત ૨૦૪૩
તા. ૧૪-૪-૮૭ મંગળવાર
હિમ્મતરામ જાની
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
સૌજન્યસાગર, ગૂઢવિદ્યાનુરાગી, ધર્માંરાધનતપુર, મૃદુભાષી, કાય*શીલ, વાત્સલ્યમતિ'
સ્વ. સેઠશ્રી ચીમનલાલ પેઢલાલ (રાસક) આપશ્રીની મંત્રતતંત્રશાસ્ત્રમાં ભ્રૂણી અભિરુચિ હતી અને રાજરાજેશ્વરી ભગવતી શ્રીમહાત્રિપુરસુ ંદરીની ખારાધનામાં આપને ઊંડે ઊંડે ગાઢ અભિરુચિ પણ હતી. આપની એ ભાવનાની પરિપૂતિ માટે આપની વાત્સલ્યસ્મૃતિથી આકર્ષાઈ આ ગ્રંથ આપના કર્મળમાં સાદર સપ્રેમ સમપ ણુ કરીએ છીએ.
અમે છીએ આપના ચરણાામ્રક
વિક્રમકુમાર ચીમનલાલ
ઉમેશકુમાર ચીમનલાલ
મહાલક્ષ્મી અનુભાઈ
ભારતી દિલીપભાઈ
સમખભાઈ ચીમનલાલ
હેમતકુમાર ચીમનલાલ
ગૌતમકુમાર ચીમનલાલ
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
श्री श्रीविद्योपासना (નાચંદ:)
श्री महात्रिपुरसुंदरी - आशधना
સ્વ. શ્રી ચીમનલાલ પાપટલાલ (રાણારો )
: સ્વર્ગવાસ :
ઃ જન્મ ઃ તા. ૧૫-૧૦-૧૯૦૨
સ. ૧૮૫૮ આસા સુદ ૧૩ સં.
અમદાવાદ
તા. ૧૪-૮-૧૯૭૮
૨૦૩૪ શ્રાવણ સુદ ૧૧
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
विषयः
~
१ सितापमान १ २ श्रीयंत्रम् (वित्रम् )। २ ३ श्रीयंत्ररचनाकारः। ३ ४ प्रातः स्मरणादिगुरु
~
1
स्तोत्राणि
my
आत्मरक्षान्यासः चतुरासनन्यासः। वालाषडङ्गन्यासः। वाग्देवतान्यासः । पात्रासादनाम् । ३३ सामान्याधस्थापनम् । ३३ विशेषाध्यस्थापनम् । ३५ अथात्मपात्रस्थापनम्। ४० गुरुपात्रस्थापनम् । ४० आवोहनम।
४१ चतुःषष्ट्युपचारपूजा ४२ आवरणपूजा । अथावरण पूजनम् । ४८ द्वितीयावरणाचनम। ५० तृतीयावरणार्चनम। ५० चतुर्थावरणार्चनम् । पञ्चमावरणार्चनम् । ५२ षष्ठावरणार्चनम् । ५३ सप्तमावरणार्चनम् । ५३ अष्टमावरणाचनम । ५४ नवमावरणाचनम। ५४ देव्या अर्चनम् । ५५
५ अथ श्रीयंत्रपूजनप्रयोगः।७ प्रातःकृत्यम। गुरुपादुकापञ्चकम(टि)।८ अजपाजपः (टि) १० रश्मिमाला मंत्रः (टि)। १२ मंत्रस्नानम् । मंत्रसंध्यो । अथांगपारायणम् । नाथपारायणम । घटिकापारायणम । देवद्वारगमनम् । मंदिरपूजा। भूतशुद्धिः । प्राणप्रतिष्ठा । न्यासविधिः । अंतर्मातकान्यासः। बहिर्मातृकान्यासः। करशुदिन्यासः ।
४५
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
विषयः
पृ... | विषयः नीराजनम् । ५७ |७ अथ षोडश्युपासकानां. पुष्पाञ्जलिः। . ५७ । विशेषाः। ६६ बलिदानम् । ५७ ८ देषीमानसपूना। ६७ ' स्तोत्रम् ।
५८ ९ अथ खजमालामंत्रः । ७० सुवासिनीपूजा ।
५९ १० अथ नमोऽन्तशक्तिमालगतत्त्वशोधनम्। | मंत्रनामावलिः। ७२ उवासनम् । ६१ ११ अथ श्रीसौभाग्याष्टोत्तर शान्तिस्तवः । ६२ | शतनामस्तोत्रम्। ७६ ६ बालविधानम् । ६३ |१२ अथ नमोन्तसौभाग्याष्टो. अन्तर्मातृकादिन्यासाः । ६३ । त्तरशतनामावलिः । ८० करपडलन्यासप्रकारः। ६४
|१३ अथ त्रिशतिस्तोत्रम् । ८३ प्राणप्रतिष्ठा ।
|१४ अथ नमोऽन्तलरिताविनियोगः ।
। त्रिशतीनामारः। ८८ अथ मंत्रः ।
|१५ नमोऽन्तललितासहसअथानन्यासः। | . नामावलिः।
९४ अथ मूलमंत्रषडङ्गम्बासः।६५ १६ अष्टांगसिडिकमः ११६ शापोद्धारमंत्रः।
|१७ मुद्राप्रकरणम १२५ उद्दीपनम ।
६४
C
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
शुदिपत्रकम्
સામાન્ય ભલે વાચકે સુધારી લેવી. મુખ્ય સુધારા નીચે પ્રમાણે છે पृष्ठ पंकि
अशुद्ध १२ २६ इति षोडशमन्त्रसमष्टिः इति षोडशमन्त्रसमष्टि
रुपिणी याक्षुद्यामती विदूरब रुपिणी चक्षुष्मती विद्या
सिष्टि द्विप्रद्वा मूलाधारे दृष्टिसिद्धिप्रदा मूलाधारे। १५ ३ सर्व सत्त्व वशं करि पछी मेरे। सर्वलोक वशं करि १५ ५ पूर्वोक्ताभिरक्गे पादुकेत्येनामि पूर्वोक्ताभिरङ्गोपाङ्गपादुके
रचत सृभिर्विद्योभिपाङ्ग त्येताभिश्चतसृभिर्विद्यामि १५ ८ वार्ताल्याभूङ्गता वार्ताल्याङ्गभूता १६ ९ मभिसिंचयेत्
मभिसिञ्चेत् १६ १२ मृन
मृद २० ८ गृहित
गृहीत २० १४ हब २२.१४ अमृतामभो
अमृताम्मो २५ ५ नाल्यातरा
नाडथान्तरा २८ ४ संप मेरे २९ ५ नामो २९ ६ द्वादशायें २९ २० षादहक्कु
पादहस्कु
HAMARTHEATRE
नाभौ द्वादशार्थे
७२ २० वजरेपर्ये ७३ २० मारी ७३ २५ माहेन्दरे ७६ १. भीसौभाग्याष्टे तरशतनाम
स्तोत्रम । ७६ २४ येत्तरनाम
वनेश्वर्य ब्राहम्यै माहेन्द्र श्रीसौभाग्याष्टोत शतना स्तोत्रम् । ष्टोत्तरशतनाम
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
भक्त
14] पृष्ठ पंकि ८० १२ यत ८९ २-१५ लसदाडिमपाटलायै लसदाडिमपाटलयै ९५ ५ रत्नघटस्थलचरमां रत्नपटस्थस्तचरणां ९५ ३ स्मिमुखी
स्मितमुखी ९६ २ मार्दवोरुद्धयान्वितायै मार्दवोरवान्वितायै ९७ २२ भण्डासुरसै.
भण्डासुरसैनिकाय १०३ २-९ शृङ्गारस संपूर्णायै श्रृङ्गाररससंपूर्णाय १०४ १-३ मुद्भानु संतत्यै मद्धानुसंतत्वै १८५ २-२५ मणिपुराजनिलपायै मणिपूराम्जनियाथै १०६ १-२२ मुग्दोदनासक्तवितायै मुग्दौदनासकचितायै १०७ १-२ सर्वमृत्यु निवारिण्यै सर्वमृत्युमिवारिण्यै १०७ २-७ श्री विधाय। श्रीविद्यायै १०७ ८ कमलाक्षनिषेवित्यै कमलाक्षनिषेवितायै १११ २-२८ परमञ्चविभेदिन्यै परमंत्र विभेदिन्यै ११२ २-१४ सर्वोपनिषदुघ्दुष्टायै सर्वोपनिषदुघुष्टायै ११२ २-२६ कनन्कनकतताटङ्कायै कनकनकताटङ्कायै ११३ १३ मुध्याय
मुग्धायै ११४ ९ अनध्यैवल्यपददायिन्यै अनर्थ्यकैवल्यपदकायिन्य ११६ २ आवश्यकते
आवश्यकस्ते १२४ ८ अष्टाविद्या
अष्टगविधा १२८ ६ पीयेयं १२८ १४ अंगुला પૃષ્ઠ ૧૨૮ માંની ૧૨મી પંક્તિ પૃ. ૧૭ના ૧ભા શ્વેકની નીચે લેવી.
प्रियेयं
अंगुटी
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ श्रीललितापश्चकम् ॥
प्रातःस्मरामि ललितावदनारविन्दं
विम्बाधरं पृथुलमौक्तिकशोभिनासम् । आकर्णदीर्घनयनं मणिकुण्डलाढथं
मन्दस्मितं मृगमदोज्ज्वलभालदेशम् ॥१॥ प्रातर्भजामि ललिताभुजकल्पवल्ली
रक्ताङ्गुलीयलसदगुलिपल्लवाढथाम् । माणिक्यहेमवलयाङ्गदशोभमानां ।
पुण्द्रेक्षुचापकुसुमेषुसृणीर्दधानाम् ॥२॥ प्रातर्नमामि ललिताचरणारविन्द
___ भक्तेष्टदाननिरतं भवसिन्धुपोतम् । पद्मासनादिसुरनायकपूजनीयं
__ पद्माकुशध्वजसुदर्शनलाञ्छनाढयम् ॥३॥ प्रातः स्तुवे परशिवां ललितां भवानी
त्रय्यन्तवेद्यविभवां करुणानवद्याम् । विश्वस्य सृष्टिविलयस्थितिहेतुभूतां
विद्येश्वरी निगमवाड्:मनसादिदूराम् ॥४॥ प्रातर्वदामि ललिते तव पुण्यनाम
कामेश्वरीति कमलेति महेश्वरीति । श्रीशाम्भवीति जगतां जननी परेति
वाग्देवतेति वचसा त्रिपुरेश्वरीति ॥५॥ वः श्लोकपञ्चकमिदं ललिताम्बिकायाः
सौभाग्यदं सुललितं पठति प्रभाते । तस्मै ददाति ललिता झटिति प्रसन्ना
विद्यां श्रियं विमलसौख्यमनन्तकीर्तिम् ।।६।। इति श्रीमछकराचार्यकृतं ललितापञ्चकं सम्पूर्णम् ॥
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ श्रीयंत्रम् ॥
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ શ્રીયન્ત્રરચનાત્રહાર: ||
वृत्तं कृत्वेष्टमानेन सूत्रं पूर्वापरयतम् । विन्यस्य विभजेदष्टचत्वारिंशद्विभागतः ॥ १ ॥
ઈષ્ટ ત્રિજ્યાથી વૃત્ત અનાવી તેમાં પૂર્વ પશ્ચિમ એક સૂત્ર (વ્યાસ સૂત્ર) અનાવવું. ( દોરનારની ભણીના વર્તુળના ભાગ તે પૂર્વ" દિશા, તેની સામેની પશ્ચિમ દિશા, ડાબા હાથ ભણી ઉત્તર તથા જમણા હાથ ભણી દક્ષિણ દિશા સમજવી.) અને તેના અડતાલીસ ભાગ કરવા. ૧
षष्ठे षष्ठे पंचमे च तृतीयेऽथ तृतीयके । चतुर्थे च तृतीये च षष्ठे षष्ठांशके पुनः ||२|| विधाय नव चिह्नानि तेषु सूत्राणि स्थापयेत् । નવ ચામ્યોત્તાપ્રાણિ, તેામમયાથતઃ ॥રૂા
ભાગ પાડયા પછી છ, છ, પાંચ, ત્રણ, ત્રણ, ચાર, ત્રણ, છ અને ૭ એ સંખ્યાના ભાગે ચિહ્ન કરવાં. કુલ નવ ચિહ્ન થશે. પછી તે નવ ચિહ્નોમાં થઈ તે પસાર થનારી ઉત્તરથી દક્ષિણ દિશા તરફ જનારી નવ રેખાઓ કરવી. ૨-૩
( પૂર્વ†દિશા તરફથી એક, બે એમ સંખ્યા ગણવાની છે અને પહેલી રેખા ઉપર સૂર્ય" મૂકી અનુક્રમે નવરેખાને સૂર્ય' ચંદ્ર, માંગળ, બુધ, ગુરુ, શુક્ર, શનિ, રાહુ તથા કેતુ એવી સત્તા આપવી.)
आद्यद्वितीयतुर्याणां तथा पंचमषष्ठयोः । अष्टमान्तिमयो विद्वान्नग्नीशाने, कलांशकान् ||४|| पुराणद्वचष्ट वेदाग्निसंख्यांशान मार्जयेत् क्रमात् ।
દરેક રેખાના બને છેડા ઉપરના અગ્નિ અને ઈશાન ખૂણા
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
તરહ્ના છેડા પૂરી રેખાના સોળમા, અઢારમા, અઠ્ઠાવીસમા અને ચેત્રીસમા ભાગ જેટલા ભૂંસી નાખવા. અહીં એ વિશેષ સમજવાનું છે કે પહેલી અને નવમી રેખાઓના બંને છેડા સોળમા ભાગ જેટલા ભૂંસી નાખવા. બીજી અને આઠમી રેખાના અઢારમા ભાગ જેટલા ભૂંસી નાખવા. ત્રીજી અને સાતમી રેખાઓને આખી વૃત્તને અડકી હોય ત્યાં સુધીની રહેવા દેવાની છે. જેથી અને છઠ્ઠી રેખાઓના અઠ્ઠાવીસમા ભાગને અને પાંચમી રેખાના ચોત્રીસમા ભાગ જેટલા વૃત મધ્યસત્રના અંશ રહેવા દઈ બાકીના ભાગ ભૂંસી નાંખવાના છે, ૪
शुक्रमध्ये रवेस्न्तौ, चन्द्रान्तौ केतुमध्यतः ॥५॥ मंगलान्तौ वृत्तमध्ये बुधान्तौ राहुमध्यतः । गुरोरन्तौ भौममध्ये शुक्रान्तौ सोममध्यतः ॥६॥
શુકની રેખાના મધ્ય ભાગ સુધી સૂર્યની રેખાના બંને છેડા-- એથી આવતાં સૂત્ર લાવવાં. ચંદ્રની રેખાના બંને છેડા ઉપરથી કેતુના મધ્ય સુધી સૂત્ર લાવવાં. મંગલના બંને છેડાનાં સૂત્ર વૃત્તના મધ્યભાગ સુધી (વ્યાસસૂત્રના પશ્ચિમ છેડા ઉપર લાવવાં. બુધના બને છેડાનાં સૂત્ર રાહુની રેખાના મધ્ય સુધી લાવવાં. ગુરુના છેડાનાં સૂત્ર મંગળના મધ્યમાં અને શુક્રના છેડાનાં સૂત્રે ચંદ્રના મધ્યમાં લાવવાં. પ-૬
शन्यन्तौ वृत्तमध्ये तु सहन्तौ सविमध्यतः । केत्वन्तौ मंदमध्ये तु योजयेत् क्रमतो बुधः ॥७॥
શનિના છેડાનાં સૂત્ર વૃત્તના મધ્યમાં વ્યાસસૂત્રના પૂર્વ તરફના છેડા ઉપર લાવવાં. રાહુનાં છેડાનાં સૂ સૂર્યના મધ્યમાં લાવવા અને તુના છેડાનાં સૂત્રે શનિની મધ્યમાં લાવવાં. આમ પંડિત માણસે. સૂત્રોની યોજના કરવી. ૭
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
મધ્યક્તિ તૂપનશિarણ ! चतुर्दशानलद्योतं श्रीचक्रं जायते परम् ॥८॥
આમ કરવાથી મધ્યમાં સ્પષ્ટ વહિ (ત્રિકેણું) અને તે પછી આઠ ત્રિકોણ, પ્રથમ દશ ત્રિકોણ તથા બીજા દશ ત્રિકોણ તેમજ ચૌદ ત્રિકેણવાળું ઉત્તમ શ્રીચક્ર શ્રીયંત્ર) થાય છે. ૮
तबहिर्वमुपत्राब्जं तबहिःषोडशच्छदम् । वृत्तत्रितयपंशोभं निरेखांचितभूगृहम् ॥९॥ निधामनिलय द्वारचतुष्टयसुशोभितम् । સતેનોમાં વુિં માનતા ના
ત્યારબાદ વૈદ ત્રિકેણવાળા ચક્રની પછી વર્તુલ બનાવી તેની ઉપર) અષ્ટદલ કમળ કરવું અને તેની પછી થોડશદલ કમલ કરવું. ષોડશકલ કમલ પછી ત્રણ વૃત્ત કરવાં ત્યાર પછી ત્રણ રેખાઓવાળું ભૂપુર (ચતુર) કરવું. ભૂપુરને ચાર દ્વારા કરવાં. કાર પણ ત્રણ રેખાવાળાં કરવાં. આમ સર્વ પ્રકારના તેજથી ઝળહળતું દિવ્ય સૂય– ચંદ્ર અને અગ્નિમય શ્રીચક બને છે. ૯-૧૦ નેધ : આ પ્રકારમાં વૃત્તની અંદર કરવામાં આવતી રેખાઓના
છેડા વૃત્ત પરિધિથી કેટલા અંતરે રાખવા તે બતાવેલું હોવાથી શ્રીચક્રની રચનાના બીજા પ્રકારે કરતાં વધારે સરળતાથી સુંદર શ્રીચક્ર બનાવી શકાય તેવી રીતે દર્શાવેલી છે. આ પદ્ધતિથી ઊર્ધ્વમુખ ત્રિકોણ પાંચ થાય છે, પરંતુ જે પશ્ચિમ તરથ્રી સૂર્યાદિની યોજના કરીએ તે અધમુખ પાંચ વિકેણ થાય. બંને પ્રકાર પ્રચારમાં છે.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ प्रातःस्मरणादिगुरुस्तोत्राणि ॥
१.
श्रीनाथादिगुरुत्रयं गणपति पीठत्रयं भैरवं सिद्धौघं बटुकत्रयं पदयुगं दूतीक्रमं मण्डलम् । वीरान्दूष्टचतुष्कषष्ठिनवकं दोशवली पञ्चकं श्रीमन्मालिनिमन्त्रराजसहितं वन्दे गुरोर्मण्डलम् ॥ १॥
२
नमस्ते नाथ भगवन् शिवाय गुरुरूपिणे । विद्यावतारसंसिद्धये स्वीकृताने कविग्रह ||१|| नवा नवरूपाय परमार्थस्वरूपिणे । सर्वाज्ञानतमोभेदभानवे चिद्यनाय ते ||२|| स्वतन्त्राय दयाक्लृप्तविग्रहाय शिवात्मने । परतन्त्राय भक्तानां भव्यानां भव्यरूपिणे || ३ || विवेकिनां विवेकाय विमर्शाय विमर्शिना । प्रकाशानां प्रकाशाय ज्ञानिनां ज्ञानहेतवे ||४|| पुरस्तात् पार्श्वयोः पृष्ठे नमस्कुर्यामुपर्यधः । सदा मच्चित्तरूपेण विधेहि भवदासनम् ||५|| इत्येवं पञ्चभिः श्लोकः स्तुवीत यतमानसः । प्रातः प्रबोधसमये जपात्सुदिवसं भवेत् ॥ ६ ॥
३ निषक्तमणिपादुकानियमितौधकोलाहलं स्फुरत्किसलयारुणं नखसमुल्लसच्चन्द्रकम् । परामृतसरोवरोदितसरोजसद्रोचिषं
भजामि शिरसि स्थितं गुरुपदारविन्दद्वयम् ||१||
४
अज्ञानतिमिरान्धस्य ज्ञानाञ्जनशलाकया । चक्षुरुन्मीलितं येन तस्मै श्रीगुरवे नमः || १ || ॥ इति प्रातः स्मरणादिगुरुस्तोत्राणि ||
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ अथ श्रीयन्त्रपूजनप्रयोगः ॥
अथ प्रातः कृत्यम् ।
अथ श्रीमान् साधको * ब्राह्मे मुहूर्त उत्थाय श्रीगुरुचरणारविंदं ब्रह्मरंध्रे ध्यात्वा नमस्कुर्यात् ।
तत्र गुरुध्यानम् ।
सहस्त्रदलपंकजे सकलशीतरश्मिप्रभं वराभयकराम्बुजं विमलगंधपुष्पाम्बरम् । प्रसन्नमुखपंकजं सकलदेवतारूपिण'
स्मरेच्छिरसि हंसगं तदभिधानपूर्व गुरुम् ॥
इति ध्यात्वा तच्चरणसरोरुहाद् गलितामृतधारयात्मानं संप्लावितं विभावयेत् । ततो गुरुपादुकाविद्यया तमाराधयेत् ।
गुरुपादुकामन्त्रः ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ऐं क्लीं सौः सौऽहं हंसः शिवः) इरखकें हसक्षमलवरयूं हसौः ( सहखफ्रें) सहक्षमलवरयीं रहौः (सोऽहं हंसः शिवः स्वरूपनिरूपणहेतवे श्रीगुरवे नमः) अमुकाम्वास हिता मुका नन्दनाथश्रीपादुकां पूजयामि नमः ।
શ્રીમાન સાધકે બ્રાહ્મમુદ્દતમાં (પ્રાતઃ કાલે ઊંડી શુદ્ધ થઈ શુદ્ધ જગ્યાએ એસી ક્રુ ડલિનીનું ઉત્થાન કરી ગુરુજીનું સ્મરણ કરવુ . જેમકે બ્રહ્મર ધમાં ગુરુનું ધ્યાન કરી (પૃ.૬ માં આપેલાં) ગુરુસ્તાત્રામાંથી ગમે તે સ્તોત્રથી અથવા બધાં સ્તોત્રાથી ગુરુનું વંદન કરવું. અને તેમના ચરણકમળમાંથી ઝરતી અમૃતધારાથી પોતાને તરખેાળ થયાની ભાવના કરવી.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
परमगुरुः । ॐ ऐं ह्रीं श्रीं (ऐं क्लीं सौः सोऽहं हंसः शिवः) हस्खारें हसक्षमलवरय होः (सहखारे) सहक्षमलवरयो स्होः (सोऽहं हंसः शिवः स्वच्छप्रकाशविमर्शहेतवे श्रीपरमगुरवे नमः) अमुकाम्वासहितममुकानन्दनाथश्रीपादुकां पूजयामि नमः ।
परमेष्ठिगुरुः । ॐ ऐं ही श्री (ऐं क्लीं सौः हंसः शिवः सोऽहं हंसः) हफ्रे हसक्षमलवरयं हसौः (म्हखफे। सहक्षमलवरयीं स्होः (हंसः शिवः सोऽहं हंसः स्वात्मारामपञ्जरविलीनतेजसे श्रीपरमेष्ठिगुरवे नमः) अमुकाम्वासहितममुकानन्दनाथश्रीगुरुपादुकां पूजयामि नमः।
ततः सुमुखसुवृत्तचतुरस्त्रमुद्गरयोन्यादयः मुद्राः प्रदर्य गुरुपादुकापचकादिभिः' स्तोत्रैर्गुरु स्तुवोत । ततो मानसैः सम्पूज्य' स्वेष्टदेवतां ध्यात्वा तामुपचर्य यथाशक्ति मूलं प्रजपेत् ॥ * શ્રીવિદ્યામાં દીક્ષિત વ્યક્તિઓને સ્વસંપ્રદાય મુજબની મુરુપાદુકા વગેરેની દીક્ષા મળેલી હોય છે. આ આરાધનામાં દીક્ષાને ખૂબ મહત્વ આપેલું છે.
+ || गुरुपादुकापञ्चकम् ॥ ब्रह्मरन्ध्रसरसीरहोदरे नित्यलग्नमवदातमतम । कुण्डलीविवरकाण्डमण्डिते द्वादशार्णसरसीरुह भजे ॥१॥ तस्य कन्दलितकर्णिकापुटे क्लुप्तरेखमकथादिरेखया । कोणलक्षितहलक्षमण्डलीभावलक्ष्यमबलालयं भजे ॥२॥ तत्पुटे पटुतडित्कडारिमस्पर्द्वमानमणिपाटलप्रभम् । चिन्तयामि हृदि चिन्मय वपुर्नादबिन्दुमणिपीठमुज्ज्वलम् ॥३॥ ऊर्ध्वमस्य हुतभुशिखात्रयं तद्विलासपरिव्रहणास्पदम् । विश्वघस्मरमहोच्चिदोत्कटं व्यामृशामि युगमादिहंसयोः ॥४॥ तत्र नाथचरणारविन्दयोः कुङ्कुमासवपरीमरन्दयोः । द्वन्द्वबिन्दुमकरन्दशीतलं मानसं स्मरति मङ्गलास्पदम् ॥५॥
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
१ लं पृथिव्यात्मक गन्ध परिकल्पयामि ।
હું રાજાશામ પુર્વ વાપરામિ यं वारवात्मकं धूप परिकल्पयामि । रं तेजसात्मक दीप परिकल्पयामि । वं अमृतात्मक नैवेद्य परिकल्पयामि । .. सं सर्वात्मक ताम्बूल परिकल्पयामि । . અહીં ગબ્ધ એટલે ચંદન અર્પણ કરતાં બન્ને હાથની કનિષ્ઠિકા આંગળીના મૂળ ભાગથી અગ્રભાગ સુધી અંગૂઠ ફેરવ અને પિતાના બ્રહ્મરંધ્રમાં રહેલા ગુરુજીને ચાંલ્લે કર્યાની ભાવના કરવી. પુષ્પ અર્પણ કરતી વખતે પહેલી આંગળીથી અંગૂઠાના મૂળથી અંગૂઠાના અગ્રભાગ સુધી સ્પર્શ કરો. ધૂપ અર્પણ કરતી વખતે તજની આંગળીના મૂળ ભાગથી અગ્રભાગ સુધી અંગૂઠાવડે સ્પર્શ કરે. દીપ અર્પણ કરતી વખતે મધ્યમા આંગળીના મૂળ ભાગથી અગ્રભાગ સુધી સ્પર્શ કર. નૈવેદ્ય અર્પણ કરતી વખતે અનામિકા આંગળીને મૂળભાગથી અગ્રભાગ સુધી અંગૂઠાવડે સ્પર્શ કરવો. ; આમ ચંદન-પુષ્પ-ધૂપ-દીપ અને નૈવેદ્ય એમ પાંચ ઉપચારથી પૂજન કર્યા બાદ બે હાથ જોડી નમસ્કાર કરી તાંબૂલ અર્પણ કર્યાની ભાવના કરવી. આને માનસોપચાર પૂજા કહે છે.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
अवकाशचेदजपाजपनिवेदनं कृत्वा यथाशक्ति रश्मि
२ " अवकाश चेत् " भरे सभ्युछ तेनो अथ पूरन नारने
"સમય હોય તે” એવે છે. અહીં અજપાજપ તથા બીજ કેટલાંક પારાયણે પણ કરવાનાં હોય છે. પરંતુ સંક્ષેપમાં પૂજન કરવું હોય તે તે ન કરીએ તે પણ ચાલી શકે તેમ છે. કુંડલિની ઉત્થાન અને અજપાજપ એ બધી યૌગિક પ્રક્રિયાઓ છે.
શ્વાસોચ્છવાસ એક દિવસમાં એકવીસ હજાર છસે થાય છે. એટલે દુલ મંત્રને એટલે જ થાય છે. તે જપ પક્ષમાં રહેલા ગણપતિ આદિ છ દેવોને સમર્પણ કરવામાં આવે છે. અહીં સાધકની પ્રત્યેક ક્રિયા દેવને અર્પણ કરવાની ઊંડી ભાવના રહેલી છે. શ્વાસોચ્છવાસમાં ઈષ્ટનું સ્મરણ થયા જ કરે તેવી સાધકની માનસિક સ્થિતિ બની જાય તેને માટે આ બધું જરૂરી છે. अजपाजपःअस्य श्रीअजगजपमहामंत्रस्य हंस: ऋषिः । अव्य का गायत्रोच्छंदः । परमहंसो देवता । हं बीजम् । सः शक्तिः । सोऽहं कीलकम् । मोक्षार्थ जपे विनियोगः । ऋष्यादिन्यासं विधाय करषडङ्गो यथा ॐात्मने अंगुष्ठाभ्यां नमः हृदयाय नमः । ॐसोमात्मने तर्जनीभ्यां नमः, शिरसे स्वाहा । ॐनिरंजनात्भने मध्यमाभ्यां नमः, शिखाये बषट् । ॐनिराभासात्मने अनामिकाभ्यां नमः, कवचाय हुम् । ॐअव्यक्तात्मने कनिष्ठिकाभ्यां नमः, नेत्रत्रयाय वौषट् । ॐ अनंतात्मने करतलकरपृष्ठाभ्यां नमः, अस्त्राय फट । अथ ध्यानम्गमागमस्थं गमनादिशून्यं चिद्रूपरूपं तिमिरांतकारम् । पश्यामि ते सर्वजनप्रधानं नमामि हंस परमात्मरूपम् ॥
इति ध्यात्वा मानसैः संपूज्य संकल्पं कुर्यात् ।
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
मया पूर्वदिनैतत्कालमारभ्यायेतत्वालपर्यन्तं कृतषट्शताधिककविशतिसहस्रमजपाजपमुच्छ्वासनिःश्वासात्मकं गणेशादिदेवताभ्यः समर्पयामि । इति सङ्कल्प्य :वादिवर्णचतुष्केण युक्ते पोतचतुर्दले । । आधारे तु गणेशाय पदशतं जपमर्पयेत् ॥१॥ .. वादिवर्णाद्यषट्पत्रे विद्रुमाझे स्वयंभुवे । स्वाधिष्ठाने षट्सहस्रसंख्याकं जपमर्पयेत् ॥२॥ डादिवर्णयुते विद्युन्निभे दशदलोज्ज्वले । विष्णवे मणिपुरे षट्सहस्रं जपमर्पयेत् ॥३॥ काधक्षरयुते नीलप्रभे द्वादशपत्रके । अनाहते षट्सहस्रं जपं रुद्राय चार्पयेत् ॥४॥ स्वरयुक्त धमवणे षोडशच्छदशोभिते । जीवात्मने विशुद्धाख्ये सहस्रं जपमर्पयेत् ॥५॥ हक्षयुते तप्तहेमनिभे द्विदलसंयुते । सहस्रं जपमाज्ञायामर्पयेत्परमात्मने ॥६॥ अशेषमातृकायुक्त चन्द्राभे शतपत्रके । अकुलाख्ये श्रीगुरवे सहस्रं जपमर्पयेत् ॥७॥ इति देवताभ्यो निवेद्य संकल्पं कुर्यात् । ॐ सूर्योदयमारभ्याहोरात्रेणोच्छ्वासनिःश्वासात्मक षट्शताधिकमेकविंशतिसहस्रसंख्याकमजपाजपमहं करिष्य इति संकल्प्याजपामन्त्रं पञ्चविंशतिबारं प्रजप्य (जप्त्वा) श्रीगुरोदक्षपाणौ समय श्रीनाथं देवीं च प्रणमेत् ॥
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२
माला मन्त्रपारायण कुर्यात् ।।
ततः शौचादिकं विधाय स्नानार्थ तीर्थमभिगच्छेत् । वा गृहे यथाविधि स्नानं कुर्यात् ॥
॥ रश्मिमालामन्त्राः ॥ ॐ भूर्भुव: स्व: । तत्सवितुर्वरेण्यं भर्गो देवस्य धीमहि । धियो यो नः प्रचोदयात् । (इति गायत्री मूलाधारे) ॥१।। यत इन्द्र भयामहे ततो नो अभयं कृधि । मघवञ्छन्धि तव तन्न ऊतये विद्विषो विभृधो जहि ॥ स्वस्तिदा विशस्पतिवं वहा विमृधो वशो । वृषेन्द्रः पुर एतु नः स्वस्तिदा अभयङ्करः ।। (इत्येन्द्री विद्या सप्तषष्ट्यर्णा सङ्कटे भयनाशिनी, हृदये) ॥२॥ ॐ घृणिः सूर्य आदित्योम् (इत्यष्टार्णा सौरी तेजोदा, भाले)॥३॥ “ॐ' (इति प्रणवः केवल: ब्रह्मविद्या मुक्तिदा ब्रह्मरन्ध्र) ॥१u) 'ॐ परोरजसेऽसावदोम् । (इति नवार्णा तुरीया गायत्री स्वैक्यविमर्शिनी, द्वादशान्ते) ॥५॥ ॐ र्याक्षितेजसे नमः । खेचराय नमः । असतो मा सद्गमय । तमसो मा ज्योतिर्गमय । मृत्योर्माऽभृत गमय । उष्णो भगवान् शुचिरूपः । हंसो भगवान् शुचिरप्रतिरूप: ।। विश्वरूपं धृणिनं जातवेदसं हिरण्मयं ज्योतिरेकं तपन्तम् । सहस्ररश्मिः शतधा वर्तमानः प्राणः प्रजानामुदयत्येष सूर्य:।। ॐ नमो भगवते सूर्यायाहोवाहिनि वाहिन्यहोवाहिनि वाहिनि स्वाहा
वयः सुपर्णा उपमेदुरिन्द्रं प्रियमेधा ऋषयो नाधमानाः । अपध्वान्तमूरणुहि पूर्धि चक्षुर्मुमुग्ध्यस्मान्निधयेव बद्धान् ।। पुण्डरीकाक्षाय नम: । पुष्करेक्षणाय नमः । अमलेक्षणाय नमः ।।
क्रमलेक्षणाय नमः । विश्वरूपाय नमः । श्रीमहाविष्णवे नमः। (इति षोऽशमन्त्रसमष्टिरुपणी चाक्षुद्याध्मती विदूरदृसिष्टिद्धिप्रद्वा मूलाधारे) ॥६॥
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३
ॐ गन्धर्वराज विश्वावसो ममाभिलषितां कन्यां प्रयच्छ स्वाहा है. (इत्युतम कन्या विवाहृदायिनी हृदये ) ||७||
ॐ नमो रुद्राय पथिषदे स्वस्ति मां सम्पारयं
( इति मार्गसङ्कटहारिणी भाले) ॥८॥
ॐ तारे तुम्हारे तुरे स्वाहा, इति (जलापच्छमनी बह्मरन्ध्रे) ॥९॥ 'अच्युताय नमः, अनन्ताय नमः, गोविन्दाय नमः । '
( इति महाव्याधिनाशिनी नामत्रयी विद्या द्वादशान्ते ||१०|| 'ॐ श्रीं ह्रीं क्लीं ग्लौं' गं गणपतये वर वरद सर्वजनं मे वशमानय स्वाहा ( इति महागणपतिविद्या प्रत्यूहशमनी मूलाधारे ||११|| ॐ नमः शिवायै ॐ नमः शिवाय,
( इति द्वादशार्णा शिवतत्व विमर्शिनी हृदये ) ||१२||
"ॐ जू ं सः मां पालय पालय'
( इति दशार्णा मृत्योरपि मृत्यु रेषा विद्या भाले ) 11 १३॥
ॐ नमो ब्रह्मणे धारणं मे अस्त्वनिराकरणं धारयिता भूयासं कर्णयो:
श्रुतं माच्प्रोढवं ममामुध्य ॐ
( इति श्रुतधारिणी विद्या ब्रह्मरन्धे) ॥२४॥
'अं आं ......
( इति सबिन्दुरकारादिक्षकारान्तवर्णमालिका मातृका सर्वज्ञताक द्वादशान्ते ||१५||
.........,
'इसकलड़ीं, इसकहलहीं सकलड़ीं
( इति लोपामुद्राविद्या स्वस्वरूपविमर्शिनी मूलाधारे ) |१६||
"
'कीं हैं' हसौः स्हौ; हैं क्लीं' ॥
( इति षट्कृटा सम्पत्करी विद्या हृदये ) ||१७||
संसृष्टिनित्ये स्वाहा, हं स्थितिपूर्णे नमः रं महासंहारिणी कृशे
"
अनन्तभास्करि : महा
सं सृष्टिनित्ये स्वाहा
चण्डका लिफट्, रं हस्रूफे महानाख्ये
चण्डकालि फद, रं स्थितिपूर्णे नमः, हररूफे महाचण्डयोगेश्वरि ।
( इति विद्यापञ्चकरूपिणी कालसङ्कर्षिणी परमायुः प्रदा भाले ) |१८||
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
१४
ऐं ही श्री हस् हसौः, अहमद अहमहं हुसौः हस्ो श्री ही ऐं, (इति शुद्धज्ञानदा शाम्भवीविद्या ब्रह्मरन्ध्रे) ॥१९॥ सौः (इय परा विद्या ) द्वादशान्ते ॥२०॥ 'ऐं क्लीं सौः, सौः क्लीं ऐं, ऐं क्लीं सौः ।' (इति नवाक्षरी श्रीदेव्यङ्गभूता बाला) ॥२१॥ 'श्रीं ह्रीं क्लीं ॐ नमो भगवति अन्नपूणे" ममाभिलषितमन्न देहि स्वाहा ।' (इति श्रीदेव्या उपाभूता अन्नपूर्णा) ॥२२॥ 'ॐ आं ही क्रों एहि परमेश्वरि स्वाहा' (इय श्रीदेवींप्रत्यङ्गभूता अश्वारूढा) ॥२३॥ “ऐं ही श्री हस्खकरें हसक्षमलवरयू सहक्षमलवरयी इसौः स्होः अमुकानन्दनाथश्रीगुरुपादुकां पूजयामि नमः (इति श्रीविद्यागुरुपादुका) ॥२४॥ 'कएईलही हसकहलही सकलही ' (इति मूलविद्या कादिनाम्नी) वाला अन्नपूर्णा अश्वारूढा श्रीपादुका चेत्येताभिश्चतसभिर्युक्ता मूलविद्या साम्राज्ञी मूलाधारे ध्येयाः) ॥२५॥ 'ऐं नमः उच्छिष्टचण्डालि मातङ्गि सर्ववशङ्करि स्वाहा' (इति श्यामाङ्गभूता लघुश्यामला) ॥२६॥ 'ऐं वली सौ: वद वद वाग्वादिनि स्वाहा (इय' श्यामागभूता वाग्वादिनी) ॥२७॥ ॐ ओष्ठपिधाना नकुली दन्तैः परिवृत्ता पविः सर्वस्य वाच ईशाना चारुमामिह वादयेत । ' (इयं श्यामाप्रत्यङ्गभूता नकुलीविद्या) ॥२८॥ "ऐं क्लीं सौः हरफ्रें हसक्षमलवस्यूं सहक्षमलवरया हसौः स्हो: अमुकानन्दनाथ श्रीगुरुपादकां पूजयामि नमः ।' ( इति श्यामा गुरुपादुका) ॥२९॥
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५:
'ऐं ह्रीं श्रीं ऐं क्लीं सौः ॐ नमो भगवति श्रीमातङ्गीश्वरि सर्व जनमनोहारि सर्वमुखरजिनि, क्लीं ह्रीं सौः सर्वराजवशङ्कर सर्व स्त्रीपुरुषवशङ्कर सर्वदुष्टमृगवशंकरि सर्वसत्त्ववशङ्करि (त्रैलोक्य) अमुकं मे वशमानय स्वाहा सौः क्लीं ऐं श्रीं ह्रीं ऐ ( इत्यष्टन व ति• वर्णा राजश्यामला पूर्वोक्ताभिरङ्गोपादुकेत्येताभिश्चतसृभिर्विद्याभिपाङ्गः सहिता हच्चके ध्येया ||३०||
:
* ल' बाराहि ऌ उन्मत्तभैरविपादुकाभ्याम् नमः ।
( इयं वार्ताल्यभूङ्गता लघुवार्ताली) ।। ३१ ।।
ॐ ह्रीं नमो वाराहि घोरे स्वप्न ठः ठः स्वाहा । '
( इय' वार्ताल्या उपाङ्गभूता स्वप्नवाराही) ||३२||
.6
“ऐ नमो भगवति महामाये पशुजनमनोवाक्चक्षुस्तिरस्करण कुरु कुरु हुं फट् स्वाहा | ( इयं वार्ताली प्रत्यङ्गभूता तिरस्करिणी) ||३३ ॥ ऐं ग्लौं' हररूपूरे हसक्षमलवरयूं सहक्षमलवरयीं ह्सौः स्हौः अमुकानदनाथ श्रीपादुकां पूजयामि नमः (एषावार्ताली गुरुपादुका ) ॥ ३४ ॥ ऐं ग्लों ऐं नमो भगवति वार्तालि वार्तालि वाराहि वाराहि वराहमुखि वराहमुखि अन्धे अधिनि नमः । रून्धे रून्धिनि नमः । जम्भे जम्भनि नमः | मोहे मोहिनि नमः । स्तम्भे स्तम्भिनी नमः । सर्वदुष्टप्रदुष्टान सर्वेषां सर्ववाकू चित्तचक्षुमुख गतिजिह्वास्तम्भन कुरु कुरु शीघ्र वश्यं ऐं ग्लौं ठः ठः ठः ठः हु अस्त्राय फट् ' ( इति द्वादशोतरशताक्षरो महावाराहीमन्त्रः )
पूर्वाकाभिश्चतसृभिर्युक्तयं' महावाराही आज्ञाचक्रे ध्येया । ||३५|| 'कएईल हसकहल सकलहीं इय कादिपूर्तिविद्या ।
A
"
हस कलह सहलस कल ही इयं हादिपूर्ति विधा ' ( इति श्री पूर्तिविद्या ब्ररन्ध्रे ध्येयाः || ३६ | | )
'ऐ श्री ऐकली' स: ऐ ग्लौ हस्रूफे हंसक्षमलवरयू सहक्षमलवरयी हुमौः स्हौः अमुकानन्दनाथ श्रीगुरुपादुकां पूजयामि नमः (इति सर्वमन्त्रसमष्टिरूपिणी महापादुकां द्वादशान्ते) ॥३७॥ ॥ इति रश्मिमाला ॥
?
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६
अथ मन्त्रस्नानम्" ॥
तीर्थं गत्वा नमस्कृत्य स्थानं संप्रोक्ष्य तत्र वस्त्रादिकं संस्थाप्य जले उत्तीर्य तीर्थान्यावाहयेत् -
गंगे च यमुने चैव गोदावी सरस्वति । नर्मदे सिन्धुकावेरी जलेस्मिन् संन्निधिं कुरु ॥ ब्रह्माण्डोदरतीर्थानि करैः स्पृष्टानि ते रवे । तेन सत्येन मे देव तीर्थ देहि दिवाकर ! | ॐ क्रौं हंसः सूर्याय नमः । इति मन्त्रेणाऽङ्कुशमुद्रया तीर्थान्यावाह्य त्रिरुन्मज्जेत् । ततो शिरसि देवीं ध्यात्वा घटमुद्रया सप्तवार मभिसिंचयेत् । ततः त्रिराचम्य तीर्थ नत्वा (अत्रावकाशश्चेत् देवर्षि पितृतर्पणं कार्यम्) बहिरागत्य वासांसि संप्रोक्ष्य परिधारयेत् । ततस्तीरस्थमृन्मादाय वा भस्मना त्रिपुण्डं कुर्यात् । इति मन्त्रस्नानम् ॥
अथ मन्त्रसन्ध्या ॥
वैदिक संध्यां कृत्वा तान्त्रिक सन्ध्यां कुर्यात् । इति शास्त्रानुरोधात् वैदिक सन्ध्यां कृत्वा तान्त्रिक संन्ध्यां समारभेत । यथा अद्येत्यादिना संकल्प्य (अथवा देवीमातृकामानेन अष्टांगमुच्चार्य
૧ પહેલાંના કાળમાં નદી, તળાવ, વગેરે સ્થાન ઉપર જઈ સ્નાન કરવાના રિવાજ હતા. એટલે તીર્થ પડ્યા તેમ લખેલુ છે. આજકાલ મોટાભાગે ઘેર જ સ્નાન કરવું પડે છે, એટલે ધેર્ યથાવિધિ તેમ લખેલુ છે. વૈદિક સ્નાન અને તાંત્રિક સ્નાન એવા બે ભેદ છે. અહીં બતાવેલું મંત્રસ્નાન તે તાંત્રિક પદ્ધતિ મુજબનુ છે. મુદ્રાઓ માટે પરિશિષ્ટ જુએ.
}
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
सकला रान
श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीप्रीत्यर्थ प्रातःसन्ध्यां करिष्य इति संकल्प्य हस्ते जलं गृहीत्वा चतुरि जल पिवेत् । ॐ ऐं हों श्रीं कएईलही आत्मतत्त्व शोधयामि नमः स्वाहा । , हसकहलही विद्यातत्त्वं शोधयामि नमः स्वाहा।
सकलहों शिवतत्वं शोधयामि नमः स्वाहा । ... कएईलही हसकह नहीं सकलही सर्व तत्त्वं शोधयामि । नम त्वाहा । इत्याचम्य हस्तौ प्रक्षालयेत् । ततो मलेन प्राणायामः शिखाबंधनञ्च कुर्यात् ।
ततोऽङ्गन्यासः। अस्य श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीमन्त्रस्य दक्षिणामूर्तिऋषिः । पंक्तिः छन्दः । श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी देवता। प्रथमकूटं बीनमः। तृतीयकूटं शक्तिः । द्वितीयकूटं कीलकम् । श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीप्रसादसिध्यर्थ सन्ध्याङ्गन्यासे विनियोगः । मूलेन करषडङ्गन्यासौ कुर्यात् । ॐ ऐं ही श्री कएईलही अंगुष्ठाभ्यां नमः, हृदयाय नमः ।
हसकहलहो तर्जनीभ्यां नमः, शिरसे स्वाहा । सकलहों मध्यमाभ्यां नमः, शिखायै वषट् । कएईलहीं अनामिकाभ्यां नमः, कवचाय हुम । हसकहलहीं कनिष्ठिकाभ्यां नम:. नेत्रत्रयाय वौषट । __ सकलहों करतलकरपृष्ठाभ्यां नमः अस्त्राय फट । સંધ્યા પણ વૈદિકી અને તાંત્રિકી એમ બે પ્રકારની હોય છે. વિધિપૂર્વક યજ્ઞોપવીત સંસ્કાર પામેલા દ્વિજાજનોને (બ્રાહ્મણોને) વૈદિક સંધ્યાને અધિકાર છે. જ્યારે તાંત્રિક ઉપાસનામાં તાંત્રિક સંધ્યા માટે સવને અધિકાર છે. દેવપૂજના અથવા ઉપાસનાના કાર્યમાં સંધ્યાવંદન એ મહત્ત્વનું અંગ છે. સંધ્યા વગર કરેલું કમ બરાબર ગણાતું નથી. કારણ સંધ્યા કર્યા વગર સાધક શબ્દ ગણાતું નથી. તાંત્રિક સંધ્યાને મંત્ર સંધ્યા એમ પણ કહે છે.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
ततो देवीं ध्यायेत्
सकुंकुमविलेपनामलिकचुम्बिकस्तूरिकां समन्दहसितेक्षणां सशरचा पपाशांकुशाम् । अशेषजनमोहिनीमरुणमाल्यभूषाम्बरां जपाकुसुमभासुरां जपविधौ स्मरेदम्बिकाम् ॥
इति ध्यात्वा मानसैरुपचर्य लं वं रं यह इति भूतमन्त्रैः सप्तधा मूलेन च त्रिवारं जलमभिमन्व्य धेन्वाऽमृतीकृत्य तज्जल वामकरे संगृह्य दक्षिणकरेण तत्त्वमुद्रयामातृकाभिर्मलेन बा त्रिः शिरसि मार्जयेत् । अथाऽघमर्षणम् । ... मार्जनाऽवशिष्टं जलं बामहस्ते गृहीत्वा तेजोरूपं तन्जलं इडयाऽऽकृष्य स्वदेहान्तःस्थसकलकलुषप्रक्षालनस्य भावनां कृत्वा पिङ्गलया निःसार्य दक्षिणहस्ते गृहीत्वा तज्जल स्ववामभागे कल्पित. वाशिलायां ॐ अली पशु हुं फट् इति पाशुपतास्त्रण प्रक्षिपेत् । हस्तो प्रक्षाल्य पुनजेल दाहस्ते गृहीत्वा सःस्रदलकमलकर्णिकानिःसृतं जल विभाव्य वामहस्ते गृहोत्वा दक्षिणेन तत्त्वमुद्रया ॐ अमृतमालिनो स्वाहा । इति स्वशरसि त्रिर्माजयेत् ।
ततो मूलेनाचम्य जल गृहीत्वा प्रथमकूटं ऐं ह्रीं श्रीं कएईलही बागोश्वरो विद्महे । विनायकटं ऐं ह्रीं श्रीं हसकहल ही कामेश्वरो धीमहि । तृतीयकृटं ऐं ह्रीं श्रीं सकलह तन्नः शक्तिः प्रचोदयात् । सूर्यमण्डलस्थायै श्रीमहात्रिपुरसुन्दय एषोऽर्षः इति त्रीन् अान् दत्वा पुनर्जलमादाय ॐ ह्रां ह्रीं सः श्रीसूर्याय एषोऽर्थ्यः इति त्रिवारमर्थ्य समप्य मुलेन श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीपादुकां सम्पूज्य निःसन्तर्प्य सूर्यमपि त्रिवार तर्पयित्वा देवों ध्यायेत् ।
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
अरुणां करुणातरङ्गिताक्षी घृतपाशाङ्कुशपञ्चबाणचापाम् । अणिमादिभिरावृतां मयूखैरहमित्येव विभावाये भवानीम् ॥ ___ इति ध्यात्वा देवी सम्पूज्य नत्वा ॐ ऐ ही श्रों कएईलही वागोश्वरी विद्महे । हसकहलहीं कामेश्वरो धीमहि । मकलहीं तन्नः शक्तिः प्रचोदयात् । वा
ऐ त्रिपुरे देवि विद्महे । वागीश्वरी धीमहि । तन्नः शक्तिः प्रचोदयात् । इति गायत्री प्रजप्य मूलं अष्टोत्तरशतवारं जपित्वा देव्यै निवेद्य श्रीदेवी गुरु च नत्वा अंगनाथघटिकापारायणं समारभेत् ।
अथांगपारायणम् । प्रातःसंध्यासमर्पणोत्तरं मू. ऋष्यादिन्यासान्तं कृत्वा वाग्भवगायत्रों यथाशक्ति जपित्वा । मानसः संपूज्य ॐ ऐं हीं श्रीं क १४ अष्टांगविद्या ८ युगपरिवृत्तिवर्षमासदिनवासरघटिकोदयदिननित्या आ अं ई, हंसः । ४ मू. ८ आ आं ई हंसः। ४ मू. ८ आ इं...क्षं ई हंसः । इत्येकपंचाशन्मातृकां मातृकान्यासस्थानेषु न्यसेत् । इत्यंगपारायणम् ।।
૮. સંધ્યા સમાપ્તિ પછી અંગપારાયણ આદિ કરવામાં આવે છે. આ પારાયણ સાત પ્રકારનાં છે. જેમકે અંગ, નાથ, ઘટિકા, તવ. નિત્યા, નામ અને મંત્ર એમ સાત જાતનાં હોય છે. આમાંથી પહેલાં ત્રણ પ્રાતઃ સંધ્યામાં, ચોથું મધ્યાહ્ન સ ધ્યામાં, પાંચમું સાયંસંધ્યામાં, છ અને સાતમું ચેથી સ ધ્યામાં એટલે મધ્યરાત્રીની સંસ્થામાં કરવામાં આવે છે. છેલ્લા બે પારાયણ સ્વતંત્ર કરવાં જોઈએ એમ કેટલાંક તંત્રો કહે છે. જ્યારે કેટલાંક પારાયણ સંબંધી કઈ કહેતા નથી, એટલે પારાયણે કરવાં જ જોઈએ એવું ઠરતું નથી.
કેઈકેઈતંત્ર પ્રાતઃ સંધ્યામાં નાથ અને ઘટિકા એ બે પારાયણે કરવાનાં કહે છે.
કેટલાંક પદ્ધતિકારો નાથપારાયણ અને ચકેશ્વરી પારાયણ એમ બે પારાયણે લે છે, આમ આ પારાયણ પોતપોતાના સંપ્રદાય અનુસાર કરવા કે ના કરવાં એ સાધકે નક્કી કરવાનું છે.
છે. સમાજ પ્રકારનાં છે. તેનાં હોય છે
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०
.
नाथपारायणम् । तत्र शिवऋषः । त्रिष्टुप् छन्द । सुन्दरी देवता। हीं बीजम् । श्री शक्तिः । क्लीं कीलकम् । नाथपारायणे विनियोगः । अत्र नाथत्रयेण द्विरावृत्या षडङ्ग कृत्वा ध्यायेत् ।।
मूलाधारगते प्रातःकमले वह्नमण्डले । वाग्बीजरूपां नित्यां तां विद्युत्पटलभासुराम ।।१।। पुष्पबाणेक्षुकोदण्डपाशाङ्कुशलसकराम् । स्वेच्छागृहितवपुषं युगनित्याक्षरात्मकाम् ॥२॥ घटिकाचरणोपेतां परितः प्राञ्जलोनथ । ज्ञानमुद्रावरकरान्वाग्भवोपास्तितत्परान् । नवनाथान्स्मरेन्मूलपङ्कजे वहिमण्डलं ॥३॥ इति ध्यात्वा नवनाथात्मकत्वेन मूलविद्यां जपेत् । यथा ४ ही श्री मूलं दिननित्याविद्याहंसः अं आं इ ई उ ऊ ऋ ॠ ही श्री श्रीप्रकाशानन्दनाथरूपिणी श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीश्रीपादुकां पूजयामि ।। ४ मूलं दिननित्याविद्यां चोच्चार्य लू ल ए ऐ ओं औं अं अः ह्रीं श्रीं श्रोविमर्शानन्दनाथ रू । ४ मूलं दिन नेत्ये कं खं गं घ ङ २ श्रोआनन्दानन्दनाथ रू० । ४ मूलं दिननित्ये च छ ज झ २ श्रीज्ञानानन्दनाथ रू० । ४ मूलं दिननित्ये टं ठंडं ढंणं २ श्रीसत्यानन्दनाथ रूपिणी० । ४'मूलं दिननित्ये तं थं दं धन २ श्रीपूर्णानन्दनाथ रूपिणो० । ४ मूलं दिननित्ये पं फ ब भ मं २ श्रीस्वभावानन्दनाथ रूपिणी। ४ मूलं दिननित्ये यं लं वंश २ श्रीप्रतिमानन्दमाथ रूपिणी । ४ मुलं दिननित्ये षं संह क्ष २ श्रीसुभगानन्दनाथ रूपिणी । श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीश्रीपादुकां पूजयामीति नवनाथात्मकत्वेन मूलविद्या जपित्वा घटिकापारायणं कुर्यात् ।
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१
॥ घटिकापारायणम् ।। तत्र दक्षिणामूर्तिऋषिः । अनुष्टुप्छन्दः । घटिकासुन्दरी देवता । क्लीं बीजम् । श्री शक्तिः । ऐ कालकम् । घटिकापारायणे विनियोगः । हामित्यादिना षडङ्गः ॥
४ मूलं दिननिल्याविद्यांहंसा अं। ४ मुलं दिननित्याविद्या हंसः । एवं क्षान्तमावर्त्य पुनः अकारादिदशवर्णा आवर्तयेत् । द्वितीयदिने एं इत्या दे क्षान्तमावर्तयेत् । पुनराद्यवर्गद्वयमावर्तयेत् । तृतीयदिने चं एवं क्षान्तमावाद्यवर्गत्रयमावर्तयेत् । चतुर्थदिने तं एवं क्षान्त. मावाद्यवर्गचतुष्टयमावर्त पेत् । पञ्चमदिने यादिक्षान्तमावर्त्य अकारादिक्ष कारान्तामञ्चवर्गानावर्तयेत् । पञ्चवर्गास्तु अ ए च त य नामानो भवन्ति । ततः षष्ठादेनेऽकारादित आरभ्योक्तरीत्या घटिकापारायणं कुर्यात् ॥ (अत्र घटिकाविद्यासु विसर्गरहितपञ्चाशद्वर्णयोगो ज्ञेयः)
___ इति प्रातःकृत्यम् ॥
अथ देवद्वारगमनम् । साधकः श्रीदेवीमन्दिर समागत्य पश्चिमद्वारे तिष्ठन् द्वारपूजां कुर्यात (यथाविधि द्वाराध्य सम्पाद्य तज्जलेन द्वार सम्प्रोक्ष्य द्वारपूजां समारभेत् )। यथा दक्षशाखायां ॐ ऐं ह्रीं श्रीं भद्रकाल्यौ नमः। वामशाखायां ॐ ऐं ह्रीं श्रीं भ भैरवाय नमः । ऊर्ध्यभागे ॐ ऐं ह्रीं श्रीं गं गणेशाय नमः। इति द्वारदेवताः सम्पूज्य दिव्य दृष्टया अन्तः संविलोक्य निस्मरतां भूनसंघानां मार्ग दुत्वा, अन्तः प्रविश्य आसनविधिं कुर्यात् । तद्यथा:-कुशकम्बलाद्यासनमास्तीय मूलेन वा सौः इत्यनेन द्वादशवारमभिनन्त्र्य ॐ आत्मासनाय नमः । ॐ विमलासनाय नमः । ॐ योगापनाय नमः । ॐ वीरासनाय नमः । ॐ शरासनाय नमः । ॐ ऐं ह्रीं श्रीं आधारशक्तिकमलासनाय नमः । इति पुष्पाक्षतैः सम्पूज्यं पृथ्वीति मन्त्रोण संप्रोक्ष्योपविशेत् ।
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२
तत आचन्य प्राणानायम्य देशकालौ संकीर्त्य मम श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीप्रसादप्राप्त्यर्थ यथाशक्ति पूजनाख्यं कर्म करिष्ये । ततः एलालवंङ्गदिना सुरभिवदनः सन् गन्धाक्षतैदशरक्तवतियुक्ताय दीपनाथाय नमः । इति दीपं संपूज्य कलशपूजां शंखघंटापूजनं च कुर्यात् । ततः ॐ ऐं ह्रीं श्रीं समस्तगुप्तप्रकटयोगिनीचक्रश्रीपादुकाभ्यो नमः । इति मूनि बद्धाञ्जलः सन् स्ववामदक्षपार्श्वयो. क्रमेण प्रणमेत् । श्रीगुरुपादुकामुच्चार्य पञ्चमुद्राभिः गुरुं प्रणम्य श्रीमहागणपतिमन्त्रेण महागणपति प्रणमेत् ।
ततः ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ऐ ही हः अस्त्राय फट् इति अस्त्रमन्त्रेण अंगुष्ठादिकनिष्ठान्तं अंगुलीः करतलयोः कूपरयोः देहे च व्यापकं कुर्यात् । ततः श्रीचक्रराजे (श्रीयन्त्रे) मन्दिरपूजां समारभेत्।
अथ मंदिस्पूजा । ॐ ऐं ह्रीं श्रीं अमृतामभोनिधये नमः १
. रवद्वोपाय नमः २ . नानावृक्षमहोद्यानाय नमः ३ , कल्पवाटिकायै नमः ४
૯ સુમુખ, સુવૃત્ત, ચતુસ્ત્ર, મુદ્ર અને યોનિ એ પાંચ મુદ્રાઓથી.
આ બધી મુદ્રાઓનાં લક્ષણ માટે જુઓ પરિશિષ્ટમાં મુદ્દા પ્રકરણ. १. ॐ ऐं ह्रीं श्रीं कली ग्लौ गं गणपतये वरवरद सर्वजनं में वश
मानय स्वाहा । ૧૧ શ્રીયંત્ર એ જ ભગવતી શ્રીમહાત્રિપુરસુંદરીનું દિવ્ય મંદિર છે
એટલે શ્રીયંત્ર ઉપર જ મંદિર પૂજા કરવામાં આવે છે. આને. પીઠ પૂજા પણ કહેવામાં આવે છે.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
* * *
* * * * * *
* *
ॐ ऐं ही श्री सन्तानवाटिकायै नमः . .
हरिचन्दनवाटिकाय नमः मन्दारवाटिकायै नमः पारिजातवाटिकायै नमः कदम्बाटिकामैं नमः पुष्परागरत्नप्राकाराय नमः पद्मरागरतप्राकाराय नमः गोमेदकरवप्राकाराय नमः वज्ररत्नप्राकाराय नम.. वैर्यरत्नप्राकाराय नमः इन्द्रनीलरत्नप्राकाराय नमः मुक्तारत्नप्राकाराय नमः मरकतरत्नप्राकाराय नमः विद्मरत्नप्राकाराय नमः 'माणिक्यमण्डपाय नमः सहस्रस्तम्भमण्डपाय नमः अमृतवापिकायै नमः । आनन्दवापिकाये नमः विमर्शवापिकायै नमः बालातपोद्वाराय नमः चन्द्रिकाद्वाराय नमः महाभृङ्गारपरिखायै नमः महापद्माटव्यै नमः चिन्तामणिमयगृहराजाय नमः । पूर्वाम्नायमयपूर्वद्वाराय नमः २९ दक्षिणांम्नायमयदाक्षिणद्वाराय नमः ३० पश्चिमाम्नायमयपश्चिमद्वाराय नमः ३१
* * * * *
२
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४
ॐ ऐं हो श्री उत्तराम्नायमयोत्तरद्वाराय नमः
रत्नप्रदीपवलयाय नमः मणिमयमहासिंहासनाय नमः ब्रह्ममयैकमञ्चपादाय नमः विष्णुमय कम चपादाय नमः रुद्रमयकमञ्चपादाय नमः ईश्वरमयकमञ्चपादाय नमः | सदाशिवमयकमञ्चफलकाय नमः. हंसतूलिकातल्पाय नमः हंसतूलिकामहोपधानाय नमः कौसुम्भास्तरणाय नमः महावितानकाय नमः
महामायायवनिकायै नमः। ४४ इति चतुश्चत्वारिंश-मन्दिरमन्त्रैः तत्तदाखिलं भावयन् कुसुमाक्षतरभ्यर्धयेत् ।
ततःस्ववामभागे विधिवद्र्धनीपात्रं स्थापयेत् । तद्यथा
विन्दुत्रिकोणषट्कोणवृत्तचतुरस्रात्मकं मण्डलं कृत्वा ॐ ऐं ही श्री श्रीवर्धनी पात्रमण्डलाय नमः । इति सन्पूज्य तदुपरि आधारं निधाय.ॐ ऐं ह्रीं श्रीं वर्धनीपात्राधाराय नमः इति सम्पूज्य पात्रं निधाय । ॐ ऐं ही श्री वर्धनोपात्राय नमः इति सम्पूज्य तस्मिन् शुद्धजलं संपूर्य ॐ ऐं ही श्री वर्धनीपात्रामृताय नमः । इति सम्पूज्य मृलेन सप्तवारमभिमन्त्रयेत् ।। _सपर्यासामग्री स्वदक्षभागे, क्षोरकलशादिकं देव्याः पृष्ठदेशे च निधाय दोपानभितः प्रज्वालयेत् । असंभवे तु दोपौ दीपं वा । ततो दीपान् संपूज्य मृलेन श्रीचके पुष्पाञ्जलिं दत्त्वा त्रिकोणस्याये ॐ ऐ हीं श्रीं कएईलही नमः (प्रथमक्ट)।
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५
ईशानकोणे ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हसकहलहीं नमः (द्वितीयकूट)। વિનોળે છે તે થી સહ્રીં નમ (તારા) . इत्यभ्यर्च्य शरीरशुद्धयर्थ भूतशुद्धि विदध्यात् ।
રથ પૂતશુદ્ધિઃ श्वाससमीर पिङ्गलया नाडयातराकृष्य ॐ ऐं ह्रीं श्री मलशृङ्गाटकात् सुषुम्गापथेन जीवशिवं परमशिवपदे योजयामिः स्वाहा।
इति मन्त्रेण मूलाधारस्थित जीवात्मानं सुषुम्गावर्त्मना ब्रह्मरन्धं नीत्वा परमशिवेनकीभूतं विभाव्य इडया वायु रेचयेत् । ॐ ऐं ह्रीं श्रीं यं १६१२ इडया पूरयित्वा संकोचशरीरं ૧૨ સોળ વખત યં બીજ જપવું. અહીં પ્રાણાયામથી શરીરમાં
રહેલા પાપ પુરુષને સુકવી નાખી બાળીને તેની ભસ્મ બહાર કાઢવાની ભાવના કરવાની છે. વાસ્તવિક રીતે જોતાં યં બીજ વાયુબીજ હોવાથી તેને સોળ વખત બેલી પૂરક કરે. અને પૂરથી પાપ પુરુષ સુકાઈ ગયો છે તેવી ભાવના કરવી પછી અગ્નિ બીજ ને ૬૪ વખત જપીએ એટલે વખત કુંભક કરી પાપ પુરુષને બાળી નાંખવાની ભાવના કરવી. પછી ૩૨ વખત વાયુબજ જપતાં વાયુને બહાર કાઢો અને તેમાં બળી ગયેલા પાપ પુરુષની ભસ્મ બહાર કાઢી નાખવાની ભાવના કરવી. પ્રાણાયામમાં પૂરક (કુંભક અને રેચક ત્રણ બાબત છે. ડાબા નસકેરાથી વાયુ અંદર લે તેને પૂરક કહે છે. પૂરક વડે લીધેલા વાયુને અંદર રોકી રાખે તેને કુંભક કહે છે અને રોકી રાખેલા વાયુને જમણું નસકેરાથી બહાર કાઢી નાંખવે તેને રિચક કહે છે. પ્રાણાયામને ખાસ નિયમ એ છે કે જેટલાથી પૂરક કર્યો હોય તેનાથી ચાર ઘણુથી કુંભક કરો અને બમણુથી રેચક કરે. ૨ વાયુબીજ છે ૨ અગ્નિબીજ છે. વં અમૃત બીજ
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६
शोषय शोषय स्वाहा । इति निजशरीरं शोषितं विभाव्य पिङ्गलया रेचयेत् । ॐ ऐं हों श्री रं १६ पिङ्गलया पूरयित्वा संकोचशरीर दह दह पच पच स्वाहा । इति प्लुष्टं भस्मीकृतं च विभाव्यः इडया रेचयेत् । ___ॐ ऐ हो श्रीं वं १६ इडया पूरयित्वा परमशिवामृतं वर्षय वर्षय स्वाहा । इति तद् भस्म सहस्रारेन्दुमण्डलविगलदमृतरसेन सिक्तं च विभाव्य पिङ्गलया रेचयेत । ॐ ऐं ह्रीं श्रों लं १६ पिंगलया पूरयित्वा शाम्भवं शरीरमुत्पादयोत्पादय स्वाहा । इति तद्भस्मनो दिव्यं शरोरमुत्पन्न विभाव्य इडया रेचयेत् ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हंस. सोहं इडया पूरयित्वा अवतर अवतर । शिवपदाज्जीवं सुषुम्गापथेन प्रविश मूलशृङ्गाटकं उल्लसोल्लस ज्वल ज्वल प्रज्वल प्रज्वल हंसः सोहं स्वाहा इति पिङ्गलया रेचयेत् । ... इति परमशिवेनैकीकृतं जीवं पुनः सुषुम्णावमना मूलाधारे स्थापितं विचित्तयेत् । इति भूतशुद्धिः ।
છે. અને ૪ પૃથ્વી બીજ છે. ઈંએ આકાશબીજ છે. ચં બીજથી પાપ પુરુષનું શોષણ કરવું. ૨ બીજથી બાળી નાંખો. ફરીય બીજથી તેની ભસ્મ બહાર કાઢી નાંખવી. વં બીજથી અંદર રહી ગયેલી શુદ્ધ ભસ્મને પલાળી તેને પિંડ કરે. ૪ બીજથી તેને કઠીન કરે અને હું બીજથી દેહની પુનઃ ઉત્પત્તિ થઈ છે તેમ માની હું બીજથી તેને અંગ પ્રત્યંગ ઉત્પન્ન થયાની ભાવના કરવાની છે. આમ પુનઃ ઉત્પન્ન થયેલા દેહમાં પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરી પિતાના તે શરીરને શુદ્ધ તથા પૂજન કમમાં યોગ્ય માનવાનું છે. આ એક ભાવનામય યોગ પદ્ધતિ છે.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
२७
अथ प्राणप्रतिष्ठा ॥ .. हृदि दक्षहस्त दत्वा ॐ आं ह्रीं क्रों यं रं लं वं शं षं संहं ळं क्षं सोहं हंसः मम प्राणा. इह प्राणाः। __ॐ आं ही क्रों यं रं लं वं शं षं सं हं ळ क्षं सोहं हंसः मम जीवं इह स्थितः । ___ॐ आं हों को यं रं लं वंशं षं स ह क्ष सोहं हंसःमम सर्वेन्द्रियाणि इह स्थितानि । - ततः त्रिः प्राणानायम्य ॐ ऐं ह्रीं श्रीं
अपसर्पन्तु ते भूता ये भूता भूमिसंस्थिताः । ये भूता विघ्नकर्तारस्ते नश्यंतु शिवाज्ञया ॥
इति युगपद्वामपाणिना भूतलाघातत्रयं करदृष्ट्यावलोकनपूर्वक तालत्रयेण च भौमान्तरिक्षदिव्यान् विघ्नानुत्साय ॐ ऐं ही श्रो नमः इति मन्त्रमुच्चरन् अङ्कशमुद्रया शिरबां बद्ध्वा श्रीदेवीरूपमात्मानं भावयन् स्वदेहे न्यासजालात्मकं वज्रकवचं विदधीत ।
__ अथ न्यासविधिः ॥१३ तत्रादौ मातृकान्यासः । ॐ अस्य श्रीमातृकान्यासस्य ब्रह्मणे ऋषये नमः शिरसि । गायत्री छन्दसे नमो मुखे । श्रीमातृकासरस्वत्यै देवतायै नमः हृदये । - ૧૩ પ્રાણપ્રતિષ્ઠા પછી અંતમાકા ન્યાસ, બહિમાતૃકા ન્યાસ સંહાર માતૃકાન્યાસ, અને કલામાતૃકા ન્યાસ કરીને શરીરને મંત્રમય બનાવવાનું છે. માતૃકા એટલે અ થી લઈ ક્ષ સુધીના અક્ષરે જે પ૧ થાય છે. શરીરના પણું ૫૧ ભાગો કલ્પી તે પ્રત્યેક વિભાગમાં એક એક માતૃકાને ન્યાસ કરવાનું હોય છે.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
२८
हल्भ्यो बीजेभ्यो नमः गुह्ये। खरेभ्यः शक्तिभ्यो नमः पादयोः। मम श्रीविद्याङ्गत्वेन न्यासे विनियोगाय नमः सर्वाङगे। सम्पूर्णमातृकाभिस्त्रिापकं सर्वाङ्गे विधाय । ॐ ऐं हों श्री ए क्लीं सौः अं कं खं घं ऊँ आं अंगुष्ठाभ्यां नमः हृदयाय नमः। ॐ ऐं ही श्री ए क्लीं सौः इं च छ ज झं बंई तर्जनीभ्यां नमः शिरसे स्वाहा । ॐ ऐं हीं श्रीं ऐं क्लीं सौः उं टं ठं डं ढं णं ॐ मध्यमाभ्यां नमः, शिखायै वषट् । ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ऐं क्लीं सोः ऐ तं थं दं धं नं ऐं अनामिकाभ्यां नमः कवचाय हुम् ।
ન્યાસ એ આવશ્યક અંગ છે. તે ક્રિયા વિસ્તૃત હોવાથી સાધકને સંક્ષેપમાં તે ન્યાસ કરવાને શાસ્ત્રકારોએ આદેશ પણ આપે છે. - અહીં આ ક્રિયાઓનું સંક્ષિપ્ત રૂપ આપેલું છે.
ભૂશુદ્ધિથી લઈ કલા માતૃકા સુધીના ન્યાસ દેહને દેવતામય બનાવવા માટે છે. કહ્યું છે કે “જેવો મૂરવા ચરવ” દેવ થઈને દેવની પૂજા કરવી આ ભાવનાને સિદ્ધ કરવા માટે સામાન્યતઃ દરેક ઉપાસનામાં ભૂશુદ્ધયાદિ ન્યાસો કહ્યા છે.
ભૂશુદ્ધયાદિ ન્યાસ કર્યા પછી શરીરને વિશેષ મંત્રમય બનાવવા માટે બીજા ન્યાસ કરવા પડે છે. કરન્યાસ, પડંગન્યાસ, લોઢાન્યાસ, મહાપોઢાન્યાસ આદિ ન્યાસ શ્રીવિદ્યાના એટલે ભગવતી ત્રિપુરસુંદરીના પૂજનમાં અત્યાવશ્ય મનાયા છે. સાધારણ રીતે મંત્ર જાપ કરવાને માટે મંત્રના જળ્યાદિ ન્યાસ, કરન્યાસ અને ષડંગન્યાસ કર્યા પછી દેવતાનું ધ્યાન અને માનસોપચાર પૂજન કરવાનું કહેલું છે. જપ દેવતાનું પૂજન કર્યા બાદ જ કરી શકાય એટલે આટલું તે કરવું જ પડે. મહાપૂજા (ડશોપચાર, વિશેતપયાર કે ચતુટુપચાર) કરનારને માટે તે ર્યા પછી જપ કરવાને વિવિ છે. ન્યાસ કરતી વખતે કહેલાં -અંગમાં કડેલી માતૃકાને અને દેવતાના કલાત્મક નામનો ઉચ્ચાર કરી - હસ્તથી સ્પર્શ કરવાનું હોય છે.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९
ॐ ऐं हीं श्रीं ऐं क्लीं सौः ओं पं फं बं भं में औं कनिष्ठिकाभ्यां नमः नेत्रत्रयाय वौषट् । ॐ ऐं हीं श्रीं ऐं क्लीं सौः अं यं रं लं वं शं षं स ह ळ क्षं अः करतलकरपृष्ठाभ्यां नम , अस्त्राय फट् । एवं करषङ्गडन्यासौ कृत्वा ध्यायेत् ।
आधारे लिंगनामौ प्रकटितहृदये तालुमूले ललाटे द्वे पत्रे षोडशारे द्विदशदशदले द्वादशार्थे चतुष्के । वासान्ते बालमध्ये डफकठसहिते कण्ठदशे स्वराणां
हंक्षं तत्त्वार्थयुक्त सकलदलगतां वर्णरुपां नमामि ॥ इति ध्यात्वा ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ऐं क्लीं सौः अं नमः, आं नमः इं...अः नमः ईति कण्ठमध्ये घोडयदले । ॐ ६ के खं...ठ इति द्वादशवर्णान हृदये द्वादशदले । ॐ ६ डं ढ'...फ इति दशवर्णान् नाभौ द्वादशदल । ॐ ६ बं भं...ल इति षड्षर्णान् गुह्ये षट्दले । ॐ ६ वं शं ष सं इति चतुरो वर्णान् आधारे चतुर्दले । ॐ ६ ह क्ष इति द्वौ वौँ भ्रमध्ये द्विदले न्यसेत् ।
इति अन्तर्मातृकान्यासः। अथ बहिर्माकान्यासः ।
तत्र मातृकाध्यानम् । पञ्चाशद्वर्णभेदैविहितवदनदोः पादह्रत्कुक्षिवक्षोदेशां भास्वत्कपर्दिकलितशशिकलामिन्दुकुन्दावतासम् । अक्षत्रक्पूर्णकुम्भां लिखितवरकरां त्रोक्षणामब्जसंस्था
मच्छाकल्पामतुच्छस्तनजघनभरां भारती नां नमामि ।। इति ध्यात्वा पञ्चपूजां कृत्वा सर्वाङ्गेषु न्यसेत् ।
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
३०
५
५
५
५
५
५
५
५
५
५
ॐ ऐ ही श्रीं ऐं क्लीं सौः अं नमः शिरसि । ॐ ६ ७ नमः मुखे । ॐ ६ ट नमः दक्षपादमूले ।
६ इं नमः दक्षनेत्रे । ॐ ६ ठं नमः दक्षजानुनि । ६ ई नमः वामनेत्रे । ॐ ६ ९ नमः दक्षगुल्फे । ६ ७ नमः दक्षकरें। ॐ ६ द नमः दक्षपादाङ्गुलिमुले ।
६ ॐ नमः वामकणे । ॐ ६णं नमः दक्षपादाङगुल्यो । ॐ ६ ऋनमः दक्षनासापुटे। ॐ ६ तं नमः वामपादमले । ॐ ६ ऋनमः वामनासापुटे । ॐ ६ थं नमः वामजानुनि ।
६ लुनमः दक्षगण्डे । ॐ६ दं नमः वामगुल्फे । ६ लू नमः वामगण्डे। ॐ ६ धं नमः वामपादाङ्गुलिमुले ६ ए नमः ऊोष्ठे । ॐ ६ नं नमः वामपादाङ्गुल्यो। ६ ऐं नमः अधरोष्ठे । ॐ ६ पं नमः दक्षपावें ।
६ओं नमः ऊर्ध्वदंतपंक्तौ । ॐ ६ ६ नमः वामपावें । ॐ ६ औं नमः अधोदन्तपंक्तौ। ॐ ६ बं नमः पृष्ठे । ॐ ६ अं नमः मुखवृत्ते। ॐ ६ भं नमः नाभौ । ॐ ६ अः नमः कण्ठे । ॐ ६ मं नमः जठरे ।
६ कं नमः दक्षवाहुमूले । ॐ ६ यं नमः हृदये । ६ खं नमः दक्षवाहुकूपरे । ॐ ६ २ नमः दक्षांशे । .६ गं नमः दक्षमणिबन्धे । ॐ ६ लं नमः ककुदि । ६६ नमः दक्षागुलिमले। ॐ ६ वं नमः वामांशे । ६ ऊँ नमः दक्षाशुल्यो। ॐ ६ शं नमः हृदयादिदक्षकरान्तम् । ६चं नमः वामवाहुमूले। ॐ ६षं नमः हृदयादिवामकरान्तम् । ६ छं नमः वामपरे । ॐ ६ सं नमः हृदयादिदक्षपादान्तम् । जं नमः वाममणिवन्धे। ॐ६६ नमः हृदयादिवामपादान्तम् ।
झं नमः वामागुलिमुले। ॐ ६ळं नमः मस्तकादिपादान्तम् । ॐ ६५ नमः वामागुल्यो। ॐ ६ क्षं नमः पादादिशिरोन्तम् ।
५
५
५
५
५
५
१६ g८ ५८ ५
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ करशुद्धिन्यासः ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं अं मध्यमाभ्यां नमः ।
મે
ॐ अनामिकाभ्यां नमः ।
सौः कनिष्ठिकाभ्यां नमः ।
१
M
20
20
."
2."
33
"
आत्मरक्षान्यासः ।
ॐ ऐं ह्रीं श्री ं ऐं क्लीं सौः श्रीमहात्रिपुरसुन्दरि आत्मानं रक्ष रक्ष इति हृदयेऽजलि दधात् ।
चतुरासनन्यासः ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ह्रीं क्लीं सौः देव्यासनाय नमः । इति मूलाधारे न्यसेत् । हैं हृक्लीं सौः श्रीचक्रासनाय नमः |
इषैः मुक्ली हस्सौः सर्वमन्त्रासनाय नमः ।
३१
ह्रीं क्लीं ब्लें साध्यसिद्धासनाय नमः । - इति त्रिभिर्मन्त्रैर्मुहुर्मुहु पुष्पक्षेपेण देवतासनानि श्रीचक्रे न्ययेत् ।
"
अं अंगुष्ठाभ्यां नमः ।
आं तर्जनीभ्यां नमः ।
सौः करतलकरपृष्ठाभ्यां नमः ।
M
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ऐं हृदयाय नमः ।
ऐं ह्रीं श्रीं क्लीं शिरसे स्वाहा ।
"
2
अथ बाळाषङ्गन्यासः ॥
सौः शिखायै वषट् ।
ऐ कवचाय हुम् ।
क्लीं नेत्रत्रयाय वौषट् ।
सौः अस्त्राय फट् ।
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ वाग्देवतान्यासः॥ ऐं ही श्री अं आं ई ई उ ऊ ऋ ॠललं ए ऐ ओ औ अं अः ब्लू वशिनीवाग्देवतायै नमः शिरसि । ऐ ही श्री के खं गं घं डं क्ल्हों कामेश्वरीवाग्देवतायै नमः, ललाटे। . च छ ज झ बन्ब्ली मोदिनीवाग्देवतायै नमःभ्रमध्ये ।
टं ठंड ढ णं ग्लू विमलावाग्देवतायै नमः कण्ठे ।
तथं दं धनं उम्री अरुणावाग्देवतायै नमः हृदये । .... पं फ ब भ मंह सू ल् व्यू जयिनीवाग्देवतायै नमः नाभौ । , य रं लं वं झम र य सर्वेश्वरीवाग्देवताये नमः लिंगे।
. शं बं सं हं लं क्षं क्ष्नी कौलिनीवाग्देवतायै नमः मूलाधारे। ॐ ऐं ही श्री कं नमः शिरसि । ॐ ऐं ही श्री हनमः मुखे । .. ऐं नमः मूलाधारे । लं नमः दक्षभुजे। ई नमः हृदि ।
ही नमः वामभुजे। लं नमः दक्षनेत्र । सं नमः पृष्ठे । ही नमः वामनेत्रे । कं नमः दक्षजानौ। ह नमः भ्रमध्ये । लं नमः वामजानौ।
सं नमः दक्षश्रोत्रे । हो नमः नाभौ । . कं नमः वामश्रोचे । इति वर्णन्यास । बालार्कमण्डलाभांसां चतुर्बाहु त्रिलोचनाम् । '
पाशाइकुशधनुवाणान् धारयन्तीं शिवां भजे ॥ इति ध्यानोक्तां श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी स्वहृदि ध्यात्वा मानसोपचारः सम्पूज्य किचिनमूल प्रजप्य योनिमुद्रया प्रणमेत् । इति न्यासविधिः ।।
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
અને વિપાત્રને અતિ જલ જરી છે. આમાં
अथ पात्रासादनम्॥४॥
तत्रादौ सामान्याय॑स्थापनम् । स्वस्य द्वादशाङगुलप्रदेशात् पुरतो भुवि स्वस्य वामतो देव्याः ૧૪ અત્યાર સુધીની ક્રિયાને અંતર્યાગ કહે છે. તેમાં શરીરની અંદર
જ ઇષ્ટ દેવતાનું ભાવનાત્મક સ્થાપન-પૂજન-અર્ચન-આરાધન કરવામાં આવે છે. આ ક્રિયા જેઓ વિવિધ સામગ્રીથી પૂજન ન કરી શકતા હોય તેવાઓ માટે ઉપયોગી છે. પરંતુ જેઓ વિવિધ સામગ્રીથી ઈષ્ટ દેવનું પૂજન કરી શકતા હોય તેઓને માટે અંતર્યાગ ઉપરાંત બહિર્યાગ એટલે મૂર્તિ કે યંત્ર આદિમાં દેવની વિવિધ પ્રકારથી પૂજા કરવાની વિધિ છે. બહિર્યાગને આરંભ પાત્રાસાદનથી થાય છે. આ પાત્રમાં કલશ, સામાન્યાર્થ અને વિશેષાર્થ મુખ્ય છે. કલશને વધનીપાત્ર કહે છે અને સામાન્યાધ્ધ પાત્રને શંખ એમ કહે છે. વધની એટલે લશને સંસ્કારિત કરી તેમાં સંસ્કારિત જલ ભરવામાં આવે છે. આને સામાન્ય રીતે ક્લશ એમ કહેવાનો રિવાજ છે. શ્રીવિદ્યાના ઉપાસકે તેને માટે વધુની શબ્દ વાપરે છે. સામાન્ય અર્થમાં પણું મંત્રથી સંસ્કારિત જલ ભરવામાં આવે છે અને વિશેષાર્થમાં કેટલાક વધારાના સંસ્કારોથી યુક્ત જલ અને કેટલાક વિહિત પદાર્થો નાખવામાં આવે છે. મુખ્ય દેવતાને પદાર્થો અર્પણ કરતાં જે જળને ઉપયોગ કરવો પડે છે તે જળ વિશેષાર્થ પાત્રમાંથી લેવામાં આવે છે અને પરિવાર દેવતાઓને દ્રવ્ય સમર્પણની ક્રિયામાં સામાન્ય અર્થના પાત્રના જળને ઉપયોગ થાય છે.
સાધક (પૂજક)ની ગ્યતા પ્રમાણે ત્રણથી લઈ તેર જેટલાં પાત્રાનું સ્થાપન કરવામાં આવે છે. આ બધામાં યોગ્યતા મુખ્ય વસ્તુ છે. શ્રીવિદ્યોપાસકે આ ત્રણ પાત્ર ઉપરાંત આભપાત્ર અને ગુરુપાત્ર એમ બે વધારે લે છે.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
३४
पुरतो वर्धिनी त्रस्थिनाम्भमा बिन्दु - त्रिकोण षट्कोण-वृत्त - चतुरत्रात्मकं मण्डलं मत्स्यमुद्रया निर्माय चतुरस्त्रस्य अग्नीशनैर्ऋत्यवायु कोणेषु मध्ये पूर्वादिदिक्षु च क्रमेण -
३ ऐ हृदयाय नमः | ३ क्लीं शिरसे स्वाहा | ३ सौः शिखायै वषट् ।
( अत्र ३ = ऐं ह्रीं श्रीं ज्ञेयम् )
इति पुष्पै षडङ्गमभ्यचयेत् । तत अस्त्राय फडिति क्षालितश्रीं अं दशकलात्मने वह्निमण्डलाय सामान्यार्ध्यपात्राधाराय नमः । इति निधाय अग्निमण्डलत्वेन विभाविते तस्मिन् स्वप्रादि प्रादक्षिण्येन -
३. यं धूम्रार्चिषे नमः ।
३ र ऊष्मायै नमः ।
३ लं ज्वलिन्यै नमः । ३ वं ज्वालिन्यै नमः । ३ शं विस्फुलिंगिन्यै नमः ।
३ षं सुश्रियै नमः । ३ सं सुरूपायै नमः ।
३ हं कपिलायै नमः 1 ३ कं हव्यवाहायै नमः । ३ क्षं कव्यवाहायै नमः । आधारोपरि अस्त्रक्षालितं शंखं सूर्यमण्डलाय सामान्यार्घ्यपात्राय नमः । इते संस्थाप्य सूर्यमण्डलात्मकतया व्यातस्य पूर्वोक्तक्रमेण
इति दश हेकलाः सम्पूज्य
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं द्वादशकलात्मने
३ छं दं सुषुम्णायै नमः ।
३ कं भं तपिन्यै नमः । ३ ख ब तापिन्यै
३ जं थं भोगदार्थ
३ झं तं farst
३ णं बोधिन्य
३ गंफ धूम्रा ३६ प मरिच्ये ३ ड नं ज्वालिन्यै ३ चंध रुच्ये 1 इति द्वादश सूर्यकलाः सम्पूज्य तस्मिन् शंखे
३ टं ढ धारिण्यै
३ ठ ंड क्षमाये
10
12
३ ऐं कवचाय हुम्
३ क्लीं नेत्रत्रयाय वौषट् । ३ सौः अस्त्राय फट् !
19
1."
L
20
2.0
10
I
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
w w wa
ऐं ह्रीं श्रीं षोडश कलात्मने सं सोममण्डलाय सामान्यार्थ्य पात्रामृताय नमः । इति कर्पूरादिवासितं वर्धनीजलमापूर्य क्षीरविन्दु दत्ता सोममण्डलत्वेन विभाविते तस्मिन् जले पूर्वोक्तक्रमेण३ अं अमृताय नमः । । ३ लु चन्द्रिकायै नमः । ३ आं मानदाय . । ३ लूं कान्त्य ३ इं पूषाये
३ एं ज्योत्स्नायै ।। ३ ई तुष्टये
३ ऐं श्रियै ३ पुष्टये
३ ओं प्रोत्यै । ३ ऊ रत्यै
३ औं अंगदायै ।। ३ ऋ धृत्यै ।
३ अं पूर्णाय । ३ ऋ शशिन्यै .
३ अः पूर्णामृतायै , । इति षोडश सोमकलाः पूजयेत् ।
ततः पूर्ववत् विदिक्षु मध्ये च ३ प्रथमकूटं हृदयाय नमः हृदय. शक्तिश्रीपादुकां पूजयामि नमः । ३ द्वितीयकूटं शिरसे स्वाहा शिरःशक्तिश्रीपादुकां पूजयामि नमः । ३ तृतीयकूटं शिखायै वषद शिखाशक्तिश्रीपादुकां पूजयामि नमः। ३ प्रथमकूटं कवचाय हुम् कवचशक्तिश्रीपादुकां पूजयामि नमः । ३ द्वितीयकूटं नेत्रत्रयाय वौषट् नेत्रशक्तिश्रीपादुकां पूजयामि नमः। ३ तृतीयकटं अस्त्राय फट् अस्त्रशक्तिश्रीपादुकां पूजयामि नमः । इति पुष्पैः षडङ्गमम्यचयेत् । इति सामान्याय॑स्थापनम् ।
अथ विशेषाय॑स्थापनम् ॥ सामान्याोदकेन तद्धक्षिणतः बिन्दु-त्रिकोण-षट्कोण-वृत्तचतुरस्रात्मकं मण्डलं परिकल्प्य विन्दो सानुस्वारं तूर्यस्बर (ई) मालिख्य चतुरस्र प्राग्वत् षडङ्ग विन्यस्य कूटत्रयेण त्रिकोणे कोणानभ्यर्च्य पुरोभागादि प्रादक्षिण्येन कृटत्रयं द्विरावृत्या षट्कोणं कुसुमादिभिः समभ्वर्चयेत् ।
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६
३ अग्निमण्डलाय दशकलात्मने विशेषाध्यपात्राधाराय नमः । इत्याधारं निधाय तत्र बहूने दशकलाः पूर्ववत् पूजयेत् ।
तदुपरि सुवर्णादिनिर्मित पात्रं अस्त्रक्षालितं ३ क्कों सूर्यमण्डलाय द्वादश कलात्मने विशेषार्थ्यपात्राय नमः । इति निधाय सूर्य मण्डलत्वेन विभाविते तत्र ऐ ह्रीं श्रीं ह्रीं ऐं परमस्वामिन्यूर्ध्व' - शून्यप्रवाहिनी सोम- सूर्य - अग्निभक्षिणी परमाकाशभासुरे आगच्छागच्छ विश विश पात्रं प्रतिगृह्ण प्रतिगृहूण हुं फट् स्वाहा । इति पुष्पाज्जलि दत्वा प्राग्दर्शितक्रमेण द्वादशदिनेश कलाः संपूजयेत् ।
ततः सौंः सोममण्डलाय नमः षोडश कलात्मने विशेषार्ध्यामृताय नमः इति कलशगतं कस्तूरिकादिवासितं क्षीरमभिपूर्य तत्र अष्टगन्धलोलित कुसुमं निक्षिप्य मूलकशकलान्यार्द्रक खण्डांश्च स्वमिश्रय सोममण्डलत्वेन विचिन्तिते तत्र षोडशेन्दुकलाः संभाव्य संपूजयेत् ।
तत्र विशेषार्थ्यामृते स्वाग्रकोणादिप्रादक्षिण्येन अकथादिषोडशवर्णात्मक रेखामयं त्रिकोणं विलिख्य तदन्तः स्वायादिकोणेषु प्रादक्षिण्येन हलक्षान् विलिख्य बहिश्च मूलखण्डत्रयं विन्दौ म बन्दु (ई) तुरीयस्वरं तद्वामदक्षयोः क्रमेण हंसः इति च नृणौं विलिख्य ऐं ह्रीं श्रीं हंसः नमः । इति मन्त्रेणाराध्य त्रिकोणस्य परितो वृत्तं तद्वहिः षट्कोणं च विधाय स्वाप्रादिप्रादक्षिण्येन षडङ्गयुवती : पूजयेत् । यथा ऐं ह्रीं श्रीं प्रथमकूटं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी सर्वज्ञशक्तिधाम्ने हृदयाय नमः । ऐं ह्रीं श्रीं द्वितीयकूटं श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी नित्य तृप्तिद्याने शिरसे स्वाहा । ऐ ह्रीं श्रीं तृतीयकूट श्री
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
महात्रिपुरसुन्दरीअनादिबोधशक्तिद्याम्ने शिखायै वषट् । ऐं ह्रीं श्रीं प्रथमकृट श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीस्वतन्त्रशक्तिद्याम्ने कवचाय हुँ। ऐ ही श्री द्वितीयकूट श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीनित्यमलुप्तशक्तिद्याम्ने नेत्रत्रयाय वौषट् । ऐं ही श्री तृतीयकूट श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीअनन्ताखशक्तिद्याम्ने अस्त्राय फट । ततो मूलान्ते चिन्मयीमानन्द. लक्षणामृतकलशस्वभक्ष्यहस्तद्वयां सुप्रसन्नां देवीं पूजयामि स्वाहा।
इति सुधादेवों समभ्यय तदात् किञ्चित् पात्रान्तरेण वषडति उद्धृत्य ॐ ३ स्वाहेति तत्रैवार्ष्यामृते निक्षिप्य ऐं ही श्रीं हुं इति अवगुण्ठ्य ऐं ह्रीं श्रीं वौषडिति धेनुमुद्रयामृतीकृत्य ए. ह्रीं श्रीं फडेति संरक्ष्य ऐं हां श्री नमः ।
इति पुष्पं दत्वा गालिन्या पुद्रया मूलेन निरीक्ष्य योनिमुद्रया नत्वा मूलेन सप्तवारमभिमन्त्र्य गंध -पुष्प-धूप-दीप नैवेद्यादिकं दत्वा विशेषायपृषद्भिः संप्रोक्ष्य सपयोसोधनानि सर्व च विद्यामयं विभाव्य विशेषायंपात्रं करेण स्पृष्ट्वा चतुर्णवति मन्त्ररभिमन्त्रयेत् । तत्र मन्त्राश्च त्रितारनमः संपुटिताः । तद्यथाऐं ह्रीं श्रीं यं घूम्रार्चिषे नमः । ऐं ह्रीं श्रीं ळं हव्यवाहायै नमः ।
रं उष्माये । ३ कव्यवाहायै ,, ।
लं ज्वलिन्यै । ३ कं भं तपिन्य ३ वं ज्वालिन्य , । ३ खं बं तापिन्यै , । ___ शं विस्फुलङ्गिन्य ,, । ३ गं कं धूम्रायै । ___षं सुश्रियै । ३ घं पं मरीच्थें ।
सं सुरूपाये , । ३ ङ नं ज्वालिन्ग , । हं कपिलाये । ३ चं चं रुच्ग , ।
w
w
w
w
w
iw
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
.
س
.
س س
ऐं ह्रीं श्रीं छं दं सुषुन्णायै .. ।। ऐं हीं श्रीं चं लक्ष्म्यै नमः ।। ३ जं थं भोगदागै , । ३ छं धृत्यौ । ३ झ तं विश्वाय , । ३ जं स्थिराग । ३ जणं वोधिन्य । ३ झं स्थित्यो । ३ टं ढं धारिण्यौ
३ मिद्धायै । ३ ठ ड क्षमागे । इति ब्रह्मणोदश कलाः ।। ३ अं अमृतामै ।
३ टं जरामै । ३ आं मानदारी . ।। ३ ठं पालिन्ग । ३ इं पूषामै । ३ डं शान्त्यै । ३ इ तुष्ट्यौ । ३ ऐश्वमै । ३ उं पुष्ट्यो .. । ३ णं रत्यौ ३ ऊ रत्यौ .. । ३ तें कामिकाग , ।
। ३ ऋवत्यौ
३ थं वरदागे । ऋ शशिन्यै
३ दं आह्लादिन्यै .. लं चन्द्रिकायौ ,
३ धं प्रीत्यै तृ: कान्यो
३ नं दीर्धाग ।
।
इति विष्णोर्दशकलाः । ए ज्योन्स्ताग
३ पं तीक्ष्गायै ।। ३ ऐं श्रियै
___ । ३ फ रौद्रये ।। ३ ओं प्रीत्य । ३ ब भयाणे । ३ औं अंगदायै । ३ भं निद्रामै । ३ अं पूर्णायै । ३ में तन्द्रागै । ३ अः पूर्णामृताय , । ३ यं क्षुधाय । ३ कं सृष्ट्यै ।। ३ र क्रोधिन्ग . . । ३ खं ऋध्यौ । ३ लं क्रियायै । ३ गं स्मृत्यो । ३ वं उत्कारी । ३ घ मेधाय । ३ शं मृत्यवे । । ३ ङ कान्त्यै
इति दश रुद्रकलाः ।
Itatagillua11111111
mr
my
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
w w
w
ए सूक्ष्मामृतार्ग.
w
w
w
w
w
w
w
ऐहा श्रीष पीतामै ।। ऐं ह्रीं श्रीं ॐ दीपिका* , । ३ सं श्वेतायै । ३ ऋ रेचिकायें , ३ हं अरुणायै ।। ३ ऋ मोचिकायै । ३ क्षं असिताग , । ३ लू पराग , इति ईश्वरास्य चतस्रः कलाः। र सूक्ष्मायो .. ३ अं निवृत्यै ।
. ३
ऐ ज्ञानाय आं प्रतिष्ठायै ।।
ओं ज्ञानामृताग. ३ इं विद्यायै . । ३ औं आप्यायिन्यै , ३ ई शान्त्री . । ३ अं व्यापिन्यो " ३ उं इन्धिकारी । ३ अः व्योम्न्यो ।
इति सदाशिवस्य षोडशकलाः आहत्य अष्टाशीतिः । ३ हंसः शुचिषद्वसुरन्तरिक्षसद्धोताव्वदिषदतिथिईशेणसत् । नृषदूरसहतसद्वयोमसदब्जागोजाऽऋतजाऽअद्रिजाऽऋतं बृहत् ॥१॥ ३ प्रतद्विष्णुस्तवते वीर्येण मृगो न भीमः कुचरो गिरिष्ठाः । ।
यस्योरुषु त्रिषु विक्रमणेष्वधिक्षियन्ति भुवनानि विश्वा ॥२॥ ३ व्यंम्बक यजामहे सुगंन्धि पुष्टि वर्द्धनम । उर्वारुकमिवबन्धना
न्मृत्योर्मुक्षीयमामृतात् ॥३॥ ३ तद्विष्णोः परमं पदं सदा पश्यन्ति सूरयः ।
दिवीव चक्षुराततम् ॥४॥ ३ तद्विप्रा सो विपन्यवो जागृवांसः समिन्धते । विष्णोर्यत्परमं पदम् ।।५॥ ३ विष्णुर्योनि कल्पयतु त्वष्टा रुपाणि पिंशतु । आसिंचतु प्रजापतिर्धाता गर्भ दधातु मे । गर्भ घेहि सिनीवालि गर्भ धेहि सरस्वति । गर्भतेऽअश्विनौ देवावाधत्तां पुष्करस्रजौ ॥६॥
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
४० ३ ऐ अखण्डैकरसानन्दकरे परसुधात्मनि । . .
स्वच्छन्दस्फुर गामत्र निधे हे कुलनायिके ॥१॥ ३ क्लीं अकुलस्थामृताकारे शुद्धज्ञानकरे परे ।
अमृततत्वं निधेह्य स्मन् वस्तुनि क्लिन्नरूपिणि ॥२॥ ३ सौः त्वद्रूपिण्यैकरमस्य त्वं कृत्वा घेतत्त्वरूपिणि ।
भूत्वा परामृताकारा मयि चित्स्फुरणं कुरु ॥३॥ ३ ऐं प्ल् हूखौः जू मः अमृते अमृतॊद्भवे अमृतेश्वरि अमृत
वषिणि अमृतं स्त्रावय स्रावय स्वाहा ॥४॥ ३ ऐं वद वद वाग्वादिनि ऐं क्लीं क्लिन्ने क्लेदिनि क्लेदय क्लेदय महाक्षोभं कुरु कुरु क्लीं सौः मोक्षं कुरु कुरु सौः रहौः स्वाहा॥५॥ मूलेन सप्तवारं जपेत् ॥ इत्यर्धशोधनम् । इति विशेषाध्येस्थापनम् ।
अथात्मपात्रस्थापनम् । त्रिकोण-वृत्त-चतुरास त्मकं मण्डलं विलिख्य मूलेन अभ्यर्च्य आधारोगरे आत्मपात्रं संस्थाप्य
ऐं हों श्री हंसः हंसाय नमः इत्यभ्यर्चयेत् ।
गुरुपात्रस्थापनम् । विशेषार्घ्यपात्रस्य दक्षभागे त्रिकोणवृत्तचतुरस्रात्मकं मण्डलं विलिख्य मूलेन अभ्यर्थं आधारोपरि गुरुपात्रं संस्थाप्य
ॐ ऐं ह्रीं श्रओं ऐं क्लीं सौः हमः शिवः सोऽहं हंमः शिवः इस खु फे हमक्षम लव य् स् हू ख फ्रें सहक्षमलवरयीं इसाः स्हौः नमः इति अभिमन्त्रयेत् ।
विशेषाामृतात् किश्चत् गुरुपात्रे उद्धृत्य गुरुत्रयं यजेत् । मन्निहिताय गुरुवे निवेदयेत् ।
पुन. आत्मपात्रे किश्चिद् विशेषाामृतमुद्धृत्य स्वशिरसि भीगुरुं त्रिपुरुष गुरुपादुकामन्त्रेण यजेत् ।
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
ऐही श्रों मूल पुण्यं जुहोमि स्वाहा। .. पाप . . .
विकल्पं... . , कृत्यं ,
, धर्म . . अकृत्यं . .
. अधर्म. , . संकल्पं, . .. अधर्म , वौषट्
ऐं ह्रीं श्रीं इतः पूर्व प्राणबुद्धिदेहधर्माधिकारतः जाग्रस्वप्नसुशुप्त्यवस्थासु मनसा वाचा कर्मगा हस्ताभ्यां पझ्या मुदरेण शिश्ना यत्स्मृतं यदुक्तं यत्कृतं तत्सर्व ब्रह्मार्पणं भवतु स्वाहा । इति पूर्णाहुति विभाव्य ।
ऐं ह्रीं श्री आद ज्वलति ज्योतिरहमस्मि । ज्योतिज्वलति ब्रह्माहमस्मि योऽहमस्मि ब्रह्माहमस्मि अहमस्मि ब्रह्माहमस्मि अहमेवाहं मां जुहोमि स्वाहा । ___इति मंत्रेण आत्मनः कुण्डलिनीरूपे चिदग्नौ होमबुद्धया जुहुयात् । आविसर्जनं शंखं विशेषांर्यपात्रं च न चालयेत् । इति पात्रासादनम्॥
आवाहनम् ॥ मूलाधारादाबिह्मबलं विलसन्ती बिसतन्तुतनीयसी विद्युत्पु.पि. अरां विवस्वदयुतभास्वत्प्रकाशां परश्शतसुधामयूखशीतलां तेजो. दण्डरूपां परचिति भावयेदिति ।
अथ हृदि श्रीचक्रं विभाव्य तत्र तामेव स्वीकृतप्रागुक्तरूपां श्रीदेवीं ध्यायेत् यथा--
बालार्कमण्डलाभासां चतुर्बाहुं त्रिलोचनाम् । पाशाङ्कुशधनुर्बाणान् धारयन्तीं शिवां भजे ॥
मानस रुपचर्य तां पुनस्तेजोरूपेण परिणतां परमशिवज्योति. रभिन्नप्रकाशात्मिकां वियदादि विश्वकारणां सर्वावयवावभासिका स्वात्माभिमा परचिति सुषुम्णापथेन उद्गगमय्य विनिभिन्न
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
४३
विधिबिलविलसदमलदशशतदलकमलाद् वहन्नासापुटेन निावं त्रिखण्डामुद्रामण्डितशिखण्डे कुसुमगर्भिते अञ्जलौ समानीय ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ह्रीं श्रीं सौः श्रीललिताया अमृतचैतन्यमूर्ति कल्पयामि नमः । इति मन्त्रमुच्चारयन् निजलीलाङ्गीकृत ललित. वपुषं विचिन्त्य ।
ॐ ऐं ह्रीं श्री ह से हू सू क् लू ही हस्त्री: महापद्मवनान्तस्थे कारणानन्दविग्रहे । सर्वभूतहितेर्मातः एह्येहि परमेश्वरि ॥१॥ एह्येहि देवि देवेशि त्रिपुरे सुरपूजिते । परामृतप्रिये शीघ्रं सान्निध्यं कुरु सिद्धिदे ॥२॥ देवेशि भक्तिसुलभे सर्वावरणसंयुते ।
यावत्त्वां पूजयिष्यामि तावत्त्वं सुस्थिरा भव ॥३॥ इति तां बैन्दवच समावाह्य आवाहनादि मुद्रा प्रदर्शयेत् । यथाॐ ऐं ही श्री आवाहिता भव । ४ संन्निरुद्धा भव ।
४ संस्थापिता भव । ४ संमुखीकृता भव । ४ संन्निधापिता भव। । ४ विगुण्ठिता भव ।
वन्दन-धेनु-योनिमुद्राः प्रदर्शयेत् । एतदखिल भावयेत् । अत्र च-मेरूमंत्रात्मके चक्रे श्रीविषस्तत्र देवता ।
कामेश्वरः प्रकाशात्मा श्रीविमर्शस्तदङ्गका ॥१॥ इत्येतद्वासनारूपमभेदं च परस्परम् । ज्ञात्वा श्रीगुरुवक्त्राब्जात् कृतापूजा महाफला ॥२॥
चतुःषष्ट्युपचारपूजा । अथ परदेवतायाः चतुःषष्ट युपचारान् आचरेत् । तेष्व. शक्तानां भावनया सामान्यायॊदकं किञ्चिदम्वाचरणाम्बुजे अर्पण. बुद्धथा पात्रान्तरे विनिःक्षिपेत् । पुष्पाक्षता वा समर्पयेत् । यथाः
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
" पदक
ऐं ह्रीं श्री ललिताय नमः पाद्य कल्पयामि नमः । ३ ललितायै आभरणावरोपणं , तिलकरत्न
, सुगन्धतैलाभ्यङ्ग , कालाजन , मज्जनशालाप्रवेशनं०
., बालीयुगलं. . मज्जनमण्डपमणि
, मणिकुण्डलयुगलम पीठोपवेशनम्
. नासाभरण ... दिव्यस्नानीयोद्वर्तन
, अधरयावक . उष्णोदकस्नान
प्रथमभूषण . कनककलशच्युतस्नान , कनकचिताक. , सकलतीर्थाभिषेचन , धौतवस्रपरिमार्जनं० .. महापदर्क० , अरूणदुकूलपरिधान
, मुक्तावली , अरुणकुचोत्तरीय .. एकावली , आलेपमण्डपप्रवेशन
,, काञ्चीदाम . . मणिपीटोपवेशनं० .. कटिसूत्रं .. चन्दन-गरुकुङ्कुममृगमद । , सौभाग्याभरण
कर्पूरकस्तूरीगोरोचनादि- ॥ पादकटक दिव्यगन्धसर्वाङ्गीयविलेपनं
,, रत्नन्पुर. .. केशभारस्य कालागर घूप ... पादाङ्गुलीयक .. मल्लिकामालतीजातीचंपकाशो .. एककरे पाशं कशतपत्रपूगकुहलीपुन्नागकल्हार .. अन्यकरे अकुशं० मुख्यसर्वतुषुकुसुममालाः० .. इतरकरे पुण्डक्षुचापं. , भूषणमण्डप प्रवेशन , अपरकरे पुष्पबाणान् , , मणिपोठोपवेशन , श्रीमन्माणिक्यपादुके० . नवमणिमुकुट
.. स्वसमान वेषाभिः आवरण , चन्द्रसकल.
देवतामिः सह , सीमन्तसिन्दूर
महाचक्राधिरोहणं०
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
४४
, पुष्प " धूप
दीप
, कामेश्वराङ्कपर्याकोपवेशन , चामरयुगलं. , अमृतामवचषकं० .
.. दर्पण , आचमनीय ०
.. तालवृन्तं. . करवोटिक
.. गन्ध . आनन्दोल्लासविलासहास " मंगलारार्तिकं. . छत्रं.
देव्या अग्रतः स्वदक्षिणे चतुरस्रमण्डलं कृत्वा आधारोपरि निहित कनकरोप्यादिभाजनभरितं फलविशेषखण्ड-सिकता-- डुकादिनैवेद्य मूलेन प्रोक्ष्य वं इति धेनुमुद्रयामृतीकृत्य लेन त्रिवारमभिमच्य ऐं ह्रीं श्रीं श्रीललितायै नमः आपोशन कल्पयामि नमः । अमृतोपस्तरणमसि स्वाहा ।। ३ सौः व्यानाय स्वाहा ३ ऐं प्राणाय स्वाहा । ३ ऐं क्लीं उदानाय स्वाहा । ३ क्लीं अानाय स्वाहा । ३ क्लीं सौः समानाय स्वाहा ।
ततः साङ्गायै सायुधायै सपरिवारायै श्रीललितायै नमः । हेमपारगतं दिव्य परमान सुसंस्कृतम् ।
पश्चधो षडरसोपेतं गृहाण परमेश्वरि ॥ ऐं ही श्री श्रीललितायै नमः । नैवेद्य कल्पयामि नमः । देवी भुक्तवतीं ध्यात्वा क्षणं स्थित्वा श्रीललितायै नम; अमृतापिधानमांस स्वाहा । इत्युत्तरापोशनं दत्वा
४ कएईलहीं आत्मतत्त्वव्यापिनी श्रीललिताम्बा तृप्यतु । ४ हपकडलही विद्यातत्त्वव्यापिनी श्रील लताम्बा तृप्यतु ! ४ हो सकलहों शिवतत्त्वव्यापिनी श्रीललिताम्बा तृप्यतु । ॐ ऐं हां श्रां मूल सफलतत्वव्यापिनी श्रीललिताम्बा तृप्यतु ।
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
४५
Www
३ तृप्तवती देवीं विभाव्य गतसारं नैवैद्यमुद्घृत्य नैऋत्यांनिरस्य भूमिमस्त्रेण संशोध्य३ ल. न. हस्तप्रक्षालनं कल्पयामि नमः ३ . गण्डुषान्
३ . दक्षिणा ३. आचमनीय० । ३ । मन्त्रपुष्प ३ , कर्पूरवोटिकां०.
द्रां द्रीं क्लीं ब्लू सः क्रों हू, स् ख कें ह सौः ऐं इति संक्षोभिणी-सर्वविद्राविणी-सर्वाकर्षिणी-सर्ववशंकरी-सर्वोन्मादिनीसर्वमहाकुशा-सर्वखेचरी-सर्ववीजा-सर्वत्रिखण्डा इति नवमुद्राः प्रदर्शयेत् ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं मूलं श्रीललिताम्बामहात्रिपुरसुन्दरीश्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि नमः । इति विशेषार्थ्यविन्दुभिः श्रीदेवी त्रिः पूजयेत् तर्पयेच्च ।
आवरणपूजा१५.। प्रजितासि यथाशक्त्या यथालब्धोपचारकैः । अनुज्ञां देहि देवेशि परिवारार्चनाय मे ॥ इति तत्त्वमुद्रां प्रदर्शयेत् । आर्द्रकशकलगृहीतविशेषार्थ्यपात्रविन्दुसहार्पितैर्दक्षकरोपातकुसुमाक्षतः श्रीदेवी त्रिस्तर्पयेत् । अनेनैव ૧૫ તાંત્રિક માર્ગથી પૂજા કરતાં ઇષ્ટ દેવતાના પરિવાર દેવતાઓનું
પણ પૂજન કરવામાં આવે છે. આ પરિવાર દેવતાઓના પૂજનને આવરણ પૂજન એમ પણ કહે છે. આવરણ પૂજા પછી ધૂપદીપ-નૈવેદ્ય-બલિપ્રદાન (વિશેષ પૂજા) હમ તથા ફરીથી પૂજન (ઉતરપૂજન) અને સુવાસિની પૂજા તથા ઉદ્ધાસન (વત્ર કે મૂર્તિમાં પૂજન કરેલા દેવતાનું પિતાના હૃદયમાં સ્થાપન કરવામાં આવે તે) ક્રિયા કરવાની હોય છે. હેમ એ કૃતાકૃત છે. એટલે કરવો જ જોઈએ એવું નથી.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
प्रकारेण सर्वासामावरणदेवतानां तर्पण ज्ञेयम् । श्रीदेव्यङ्गे अग्नीशासुरवायुकोणेषु मध्ये दिक्षु च पूर्वोक्तविधिना षडङ्गान्यभ्यर्चयेत् । कएईलह्रो हृदयाय नमः हृदयशक्तिश्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि । हसकहलहीं शिरसे स्वाहा शिरःशक्ति , , , सकलही शिखायै वषट् शिखाशक्ति , कएईलही कवचाय हुं कवचशक्ति . हसकहलहों नेत्रत्रयाय वौषट् नेत्रशक्ति ,, सकलही अस्त्राय फट् अस्त्रशक्ति , , , ___अथ मध्यत्रिकोणस्य दक्षिणरेखायां वारूण्यादाग्नेया तक्रमण अं आं इ ई उ इति पूर्वरेखायां । ऊ ऋ ऋल लू इत्युत्तररेखायां । ईशान्यादि वारूण्यान्तं ए ऐ ओ औ अं । इति पश्च पश्च स्वरान् विभाव्य तेषु वामावतें नैव प्रागुक्तस्वरूपाः कामेश्वर्यादिनित्या यजेत् । विन्दौ च षोडशं स्वर (अ) विचिन्त्य महानित्यां पूजयेत् तर्पयेच्च । अथ शुक्लपक्षे कामेश्वर्यादिचित्रान्ताः कृष्णपक्षे तु चित्रादिकामेश्वर्यान्ता नित्याः पूजयेत् । तिथिवृद्धौ एकां नित्यां दिनद्वये पूजयेत् । तिथिक्षये एकस्मिन् दिने नित्याद्वय पूजयेत् । तथैव तिथिनित्यां पूजयेत् तर्पयेच्च । पुनमहानित्यां यजेत् यथा- ऐ हीं श्रीं ऐं सकलही नित्यक्लिन्ने मदद्रवे सौः अं कामेश्वरीनित्या श्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि ।
ऐं ही श्री आं ऐ भगभुगे भगिनि भगोदरि भगमाले भगावहे भगगुह्ये भगयोनि भगनिपातिनि सर्वभगवशंकरि भगरूपे नित्यक्लिन्ने भगस्वरूपे सर्वाणि भगानि मे ह्यानय वरदे रेते सुरेते भगक्लिन्ने
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
क्लिन्नद्रवे क्लेदय द्रावय अमोधे भगविच्चे क्षुभ क्षोभय सर्वसत्त्वान् भगेश्वरि ऐं ब्लू में ब्लू में ब्लू मों ब्लू हे ब्लू हे क्लिन्ने सर्वाणि भगानि मे वशमानय स्त्री हू र ब्लें हों आं भगमालिनिनित्या०॥ ३ इंओं हों नित्यक्लिन्ने मदद्रवे स्वाहा ई नित्यक्लिन्नानित्या० । ३ ई ओं को भ्रों को झों छों त्रों स्वाहा ई भेरुण्डानित्या० । ३ उं ओं हों वह्निवासिन्यै नमः उं वह्निवासिनीनित्या० । ३ ॐ हीं क्लिन्ने ऐं कों नित्यमदद्रवे ही ऊ महावजे___ श्वरीनित्या। ३ ऋ ह्रीं शिवदूत्यै नमः ऋ शिवदूतीनित्या० । ३ ऋ ओं ह्रीं हुं खे च छे क्षः स्त्रों हुं क्षे हीं फट् ऋ
त्वरितानित्या० । ३ ल ऐं क्लीं सौः ल कुलसुन्दरीनित्या० । ३ लूं हसकलर. हसकलरडी हसकलरडौः लूं नित्यानित्या ० । ३ ए ही फ्रें सू को आं क्लों ऐ ब्लू नित्यमदवे हुँ के ही
ऐं नीलपताकानित्या० । ३ ऐं भ म र य औं एं विजयानित्या० । ३ ओं स्वो ओं सर्वमङ्गलानित्या० । ३ औं नमो भगवति ज्वालामालिनि देवदेवि सर्वभूतसंहार.
कारिके जातवेदसि ज्वलन्ति ज्वल ज्वल प्रज्वल प्रज्वल हां हूं ही र र र र र र र ज्वालामालिनि हुं फट् स्वाहा औं ज्वाला
मालिनीनित्या। ३ अ अंच्कौं अं चित्रानित्या० । ३ अः मलं ललितामहानित्या० ।
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
-४८
ततो देव्याः पश्चान्मूलत्रिकोणस्य पूर्वरेखासमीपे दिव्य सिद्धमानवाख्य मोघत्रयं मुनिवेदव सुसंख्यं समर्चयेत् यथा -
३ परप्रकाशानन्दनाथ० । ३ पर शिवानन्दनाथ
०
३ पराशक्त्यम्बानाथ ० ३ कौलेश्वरानन्दनाथ०
३ शुक्ला देव्यम्बा० ३ कुलेश्वरानन्दनाथ • ३ कामेश्वरानन्दनाथ० इति दिव्यौघः ।
३ भोगानन्दनाथ०
३ क्लिन्नानन्दनाथ •
३ सहजानन्दनाथ • इति सिद्धौघः ।
३ गगनानन्दनाथ • ३ विश्वानन्दनाथ०
३ विमलानन्दनाथ •
३ मदनानन्दनाथ •
३ भुवनानन्दनाथ • ३ लीलानन्दनाथ •
३ स्वात्मानन्दनाथ० ३ प्रियानन्दनाथ०
इति मानवौघः ।
३ समयानन्दनाथ •
ततः स्वशिरसि श्रीगुरुपादुकामन्त्रेण श्रीगुरु त्रिर्जपेत् । यथा-ॐ ऐं ह्रीं श्रीं हू स् खों ह सक्षम लवर यूं स ह खू फ़ों स ह क्ष -मलवरयीं हंसः सोहं हसौः स्हौः स्व गुरुश्री ... नन्दनाथ श्रीपादुकांपूज्यामि तर्पयामि
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ... परमगुरू श्री ... नन्दनाथ श्रीपादुकांपूजयामि तर्पयामि । ॐ ऐं ह्रीं श्री ... परमेष्ठिगुरूश्री... नन्दनाथ श्रीपादुकांपूजयामि तर्पयामि ।
इतिगुरू मण्डलार्चनम् । एतावल्ल्याङ्गपूजनम् । अथावरणपूजा ।
चतुरस्त्रस्य प्रवेशरीत्या प्रथम रेखायां पश्चिमादि द्वारचतुष्टय दक्षिणभागेषु वायव्यादिकोणेषु च पश्चिम नेॠ तयोः पुत्रशानयोश्च मध्ये क्रमेण - ॐ ऐं हो श्री अणिमासिद्धि । ४ लघिमा सिद्धि० । ४ महिमा सिद्धि । ४ ईशित्वसिद्धि.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
४९
३ महिमासिद्धि
३ भुक्तिसिद्धि ३ ईशित्वसिद्धि
३ इच्छासिद्धि० ३ वशित्वमिद्धि०
३ प्राप्तिसिद्धि. ३ प्राकाम्यसिद्धि.
३ सर्वकामसिद्धि अथ चतुरस्रस्य द्वितीयरेखायां प्रागुक्तद्वार-वामभागेषु कोणेषु च३ ब्राह्मी०
३ वाराही ३ माहेश्वरी
३ माहेन्द्री० ३ कौमारी
३ चामुण्डा० ३ वैष्णवी०
। ३ महालक्ष्मी० ततश्चतुरस्रान्त्यरेखायां प्रथमरेखोक्तक्रमेण - ऐं ह्रीं श्रीं सर्वसंक्षोमिणीश्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि । ३ सर्वविद्राविणी
३ सर्वखेचरी० ३ सर्वाकर्षिणो.
३ सर्वबीजा. ३ सर्ववशङ्करी०
३ सर्वयोनि० ३ सर्वोन्मादिनीं.
३ सर्वत्रिखण्डा० ३ सर्वमहाकुशा०
इति पूजयित्वा एताः प्रकटयोगिन्यः त्रैलोक्यमोहने चक समुद्राः ससिद्धयः सशक्तयः सवाहनाः सपरिवाराः सर्वोपचारः पूजितास्तपिताः सन्तु नमः । इति तासामेव समष्ट्यर्चनं पुष्पाअलिना कृत्वा अणिमासिद्धिःपुरत.
३ अं आं सौः त्रिपुराचक्रेश्वरीश्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि । द्रा इति सर्वसंक्षोभिणीमुद्रां प्रदर्य सामान्याोदकेन गन्धं पुष्पं धूपं दीपं नवेद्य च दत्वा
अभीष्टसिद्धिं मे देहि शरणागतवत्सले ।
भक्त्या समर्पये तुभ्यं प्रथमावरणार्चनम् ॥ इति देव्यै पूजां समर्प्य योन्या प्रणमेत् । इति प्रथमावरणम् ।
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ द्वितीयावरणार्चनम् । अथ षोडशदलकमले देव्यप्रदलमारभ्य वामावर्तेन - ३ कामाकर्षिणी ३ ल चित्ताकर्षिणी० ३ आं बुद्धयाकर्षिणी ३ धैर्याकर्षिणी० ३ ई अहङ्काराकर्पिणी. ३ ए स्मृत्याकर्षिणी. ३ ई शब्दाकर्षिणी. ३ ऐं नामाकर्षिणी. ३ ७ स्पर्शाकर्षिणी ३ ओं बीजाकर्षिणी ३ ऊ रूपाकर्षिणी
३ औं आत्माकर्षिणी. ३ ऋरसाकर्षिणी. ३ अं अमृताकर्षिणी० ३ ऋगन्याकर्षिणी० ३ अः शरीराकर्षिणी. ___एताः गुप्तयोगिन्यः सर्वाशापरिपूरकचके समुद्राः ससिद्धयः सायुधाः सशक्तयः सवाहनाः सपरिवाराः सर्वोपचारः पूजितास्तपिताः सन्तु नमः। ___इति तासामेव समष्ट्यर्चनं पुष्पाञ्जलिना विधाय कामाकर्षिण्याः पुरतः ऐ क्ली भौः त्रिपुरेशी चक्रेश्वरी श्रीपादुकां पूजयामि नर्पयामि नमः । द्री इति सर्वविद्राविणीमुद्रा प्रदर्य गन्ध पुष्पं धूपं दीपं नैवेद्यं दत्वा
अभीष्टसिद्धिं मे देहि शरणागतवत्सले ।
भक्तया समर्पये तुभ्यं द्वितीयावरणार्चनम् ।। इति देव्यै पूजां समर्प्य योन्या प्रणमेन् । इति द्वितीयावरणम् ।
अथ तृतीयावरणार्चनम् । अथाष्टपत्रे श्रीदेव्याः पृष्ठदलमारभ्य पूर्वादिदिक्षु आग्नेयादि विदिक्षु च क्रमात् ३ कंखं गंध अनङ्गकुसुमा० ३ टं ठंडढं गं अनङ्गमदना० ३ चं छंझंक अनङ्गमेखला० ३ तथं दंधनं अनद्गमदनातुरा.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ पंफ बंभ मं अनङ्गरेखा० । ३ शंषसं हं अनङ्गांकुशा० ३ बरं लव अनजवेगिनी• । ३ ळ क्ष अनङ्गमालिनी०
एताः गुप्ततरयोगिन्यः सर्वसंक्षोभणे चक्रे समुद्राः ससिद्धयः सायुधाः सशक्तयः सवाहनाः सपरिवाराः सर्वोपचाः पूजिता स्तपिताः सन्तु नमः । ___इति तासामेव समष्ट्यचैन पुष्पाञ्जलिना कृत्वा अनङ्गकुसुमाग्रे ऐं ह्रीं श्रीं ह्रीं क्लीं सौः त्रिपुरसुन्दरीचक्रेश्वरो श्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि नमः । कली सर्वाकागोमुद्रां प्रदर्य गन्धं पुष्पंधूपं दीपं नैवेद्यं दत्वा
अभीष्टसिद्धि मे देहि शरणागतवत्सले ।
भक्तया समर्पये तुभ्यं तृतीयावरणार्चनम् ॥ इति देव्यै पूजां समर्प्य योन्या प्रणमेत् । इति तृतीयावरणम ।
___ अब चतुर्यावरणाचनम् । चतुर्दशारे देव्यप्रकोणमारभ्य वामावर्तेन३ कं सर्वक्षोमिणी० ३ जं सर्ववशंकरी. ३ खं सर्व विद्वाविणी ३ झ सर्वरडिजनी. ३ ग सर्वाकर्षिणी.
३ नं सर्वोन्मादिनी ३ सर्वाहलादिनी० ३ दं सर्वार्थसाधिनी. ३ डं सर्वसंमोहिनी
३ ठं सर्वसंपत्तिपूरणी० ३ च सर्वस्तम्भिनी० ३ डं सर्वमन्त्रमयी० ३ छ सर्वजंभिणी०
३ ढं सर्वद्वन्द्वक्षयंकरी. एता. संप्रदाययोगिन्यः सर्वसौभाग्यदायके चक्रे समुद्राः सवाहनाः सशक्तयः इत्यादि प्राग्वत समष्यर्चेनं पुष्पाञ्जलिना कृत्वा सर्वसंक्षोभिण्याः पुरतः ।
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२
ऐं ह्रीं श्रीं हैं हु क्लीं हूमौः त्रिपुरवासिनीचक्रेश्वरी श्रीपादुकांपूजयामि तर्पयामि नमः । ३ ब्लू सर्ववशङ्करी मुद्रां प्रदर्थ ग्रन्धं पुष्पं धूपं दीपं नैवेद्यं च दत्वा ।
अभीष्टसिद्धि मे देहि शरणागतवत्सले ।
भक्त्या समर्पये तुभ्यं चतुर्थावरणार्चनम् ।। इति देव्य पूजां निवेद्य योन्या प्रणमेत् । इति चतुर्थावरणम् ।
अथ पश्चमावरणम् । अथ वहिर्दशारे देव्यप्रकोणाधः प्रादक्षिण्येन३ णं सर्वसिद्धिप्रदा० ३ न सर्वदुःखविमोचिनी ३ तं सर्वसंपत्प्रदा. ३ प सर्वमृत्युप्रशमनीं. ३ थं सर्वप्रियंक०
३ फ सर्वविघ्ननिवारिणी. ३ दं सर्वमङ्गलकारिणो : . ३ ब सर्वाङ्गसुन्दरी ३ ध सवकामप्रदा० ३ भं सर्व सौभाग्यदायिनी
एताः कुलोत्तीर्णयोगिन्यः सर्वार्थसाधकचके समुद्राः इत्यादि पूर्ववत् । पुष्पाजालना समष्ट्यर्चने विधाय सासद्धिप्रदायाः पुरतः ।
ऐं हो श्री हूस्त्रै हस्क्ली हस्त्रीः त्रिपुराश्रीचक्रेश्वरोभापादुकां पूजयामि तर्पयामि नमः।
ऐं ह्रीं श्रीं सः इ.त सोन्मादिनीमुद्रां प्रदृश्य गन्वं पुष्पं धूपं दोप नैवेद्य च दत्वा
अभीष्टसिद्धि मे देहि शरणागतवत्सले ।
भक्तया समर्पये तुभ्यं पञ्चमावरणार्चनम् ॥ इति देव्यै पूजां समर्प्य योन्या प्रणमेत । इति पञ्चमावरणम् ।
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
५३
अथ षष्ठावरणार्चनम् ।
३ मं सर्वज्ञा०
३ यं सर्वशक्ति
३ र सर्वैश्वर्यप्रदा०
३ लं सर्वज्ञानमयी०
३ व सर्वव्याधिविनाशिनी ०
एता निगर्भयोगिन्यः सर्वरक्षाकरे चक्रे समुद्राः इत्यादि प्राग्वत्, सर्वज्ञायाः पुरतः ।
ऐं ह्रीं श्रीं ह्रीं क्लीं कले त्रिपुरमालिनीचक्रेश्वरीश्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि नमः। क्रों सर्वमहाङ्कुशमुद्रां प्रदर्श्य ग्रन्ध पुष्प' धूप दीप नैवेद्यं च दत्वा ।
अष्टसिद्धि मे देहि शरणागतवत्सले । भक्तया समर्पये तुभ्यं षष्ठञ्चावरणार्चनम् ॥ - इति देव्यै पूर्जा समर्प्य । योन्या प्रणमेव । इति पष्ठावरणम् । अथ सप्तमावरणार्चनम् ।
अथाष्टारे देव्यप्रकोणाधः प्रादाक्षिण्येन
मोदिनी
10
| ३ शं ६ क्ष्त्री कौलिनी
३ अं आ१४ब्लू वशिनीवाग्देवता ० ३ तं ४ उम्रीं अरुणा ३ कं ४ कूलही कामेश्वरी ०३ प ४ हल्ब्यू जयिनी ३ च ४ ० ३ यं ३ झन्यू सर्वेश्वरी ३८ ४ इलं विमला एताः रहस्ययोगिन्यः सर्वरोगहरे चक्रे समुद्रा इत्यादिपूर्ववत् । वशिन्याः पुरतः ऐं ह्रीं श्रीं ह्रीं श्री मौः त्रिपुरासिद्धाचक्रेश्वरी श्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि नमः । हख्फें इति सर्वखेचरी मुद्रां प्रदश्य । गन्धं पुष्पं धूप दीप नैवेद्य दत्वाअभीष्टसिद्ध मे देहि शरणागतवत्सले । भक्तया समर्पये तुभ्यं सप्तमावरणार्चनम् || इति देव्यै पूजां समर्प्य योन्या प्रणमेत् । इति सप्तमावरणम् ।
:
।
0.9
३ शं सर्वाधारस्वरूपा ०
३ षं सर्वपापहरा० ३ सं सर्वानन्दमयी०
३ हं सर्वरक्षास्वरूपिणी०
३ क्ष सर्वसित फलप्रदा०
2.
०
20
L
U
०
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
५४
अथाष्टमावरणार्चनम् । महान्यस्रस्य बाह्यतः पश्चिमादिदिक्षु प्रादक्षिण्येन
३ यां रां ला वां शां द्रां द्रीं क्लीं ब्लूसः सर्वजुम्मणेभ्यो बाणेभ्यो नमः । कामेश्वरोकामेश्वरबाणशक्ति०।।
३ थं च सर्वसंमोहनाय धनुषे नमः । कामेश्वरीकामेश्वर धनुः शक्ति। ३ आं ही सर्ववशीकरणाय पाशाय नमः । कामेश्वरीकामेश्वर
पाशशक्ति। ३ क्रों सर्वस्तम्भनाय अङ्कुशाय नमः । कामेश्वरीकामेश्वर
अङ्कुशशक्तिः । इति आयुधार्चनम् ।
अथ त्रिकोणे अग्रदक्षवामकोणेषु विन्दौ च क्रमेण३ मूलं प्रथमकूट महाकामेश्वरी० ३ मुलं तृतीयकूट महभगमालिनी ३ मूलं द्वितीयकूट महावज्रेश्वरी | ३ समप्रमूलं श्रीललिताम्बा० ___एता अतिरहस्ययोगिन्यः सर्वसिद्धिप्रदे चक्रे समुद्राः इत्यादि प्राग्वदुक्ता कामेश्वर्याये- ३ हझे हूस्क्ली हुस्रोः त्रिपुराम्बाचक्रेश्वरी श्रीपादुकां।
३ हसौः इति सर्वबीजमुद्रा विनिर्दिशेत् । गन्ध पुष्प धूपं दीप नैवेद्य च दत्वा
अभीष्टसिद्धिं मे देहि शरणागतवत्सले । __ भक्तया समर्पये तुभ्यं अष्टमावरणार्चनम् ॥ इति देव्यै पूजां समर्प्य योन्या प्रणमेत् । इति अष्टमावरणम् ।
___ अथ नवमावरणार्चनम् । अथ विन्दुभिन्ने परब्रह्मात्मके बिन्दुचक्रे मुलं महात्रिपुरसुन्दरी इति देवीं पूजयेत् । एषा परापरातिरहस्ययोगिनी सर्वानन्दमये
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
चक्रे समुद्राः इत्यादि प्राग्वदुम्वा । पुनः ऐहीं श्रीं मूलं ललिताचक्रेश्वरी श्रीपादुकां पूजयामि तर्पयामि नमः। ऐं इति योनिमुद्रां प्रदर्शयेत् । गन्ध पुष्पं धूप दीप नवेद्य च दत्वा
अभीष्टसिद्धि मे देहि शरणागतवत्सले ।
भक्तया समर्पये तुभ्यं नवमावरणार्चनम् ।। देव्यै पूजा निवेद्य योनिमुद्रया प्रणमेत् । इति नवमावरणम् । इत्यावरणपूजा । . ___ इयं नवावरणीपूजा अत्यावश्यकी चतुराम्नायचतु समयदेवतानां समर्पयामि । तन्त्रान्तरोता क्रियमाणा श्रेयस एव ।
अथ देव्या अर्चनम् ।
दण्डनाथानामानि । *पञ्चम्यै नमः। ॐदण्डनाथायनमः। ॐसंकेतायैनमः ॐ समयेश्वमै नमः। ॐवाराही नमः। ॐवेत्रिण्यौनमः। *शिवायैनमः। ॐवार्ताल्यै नमः। ॐमहासेनायै नमः। ॐआज्ञाचक्रेश्वगै नमः। ॐअरिध्न्यै नमः ।
मन्त्रिणीनामानि । ॐ संगीतयोगिन्यै नमः ॐ वैणिक्यै नमः ॐ श्यामलायै नमः
ॐ मन्त्रनायिकामै नमः ॐ श्यामाय नमः
ॐ मुद्रिण्यै नमः ॐ मन्त्रिण्यै नमः
ॐ प्रियकप्रियायै नमः ॐ सचिवेशान्यै नमः ॐ नीपप्रियायै नमः ॐ प्रधानेश्वरी नमः
ॐ कदम्वेश्चनै नमः ॐ शुकप्रियायै नमः
ॐ कदम्बवनवासिन्यै नमः ॐ वीणावत्यै नमः
ॐ सदामदायै नमः ૧૬. ચતુરાયતનપૂજા, પંચપથિકાપૂજા ઇત્યાદિ પૂજાઓ પણ કરીએ તે
તેનું વધુ સારું ફળ મળે છે.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________
ललितानामानि। ॐ सिंहासनेश्चर्णे नमः ॐ कामेश्यौ नमः ॐ ललितायै नमः
ॐ परमेश्वमै नमः ॐ महाराझ्यौ नमः ॐ कामराजप्रियायै नमः ॐ वराङ्कुशायै नमः ॐ कामकोटिकायै नमः ॐ चापिन्यै नमः ॐ चक्रवर्तिये नमः ॐ त्रिपुरायै नमः
ॐ महाविद्यायै नमः ॐ महात्रिपुरसुन्दसे नमः ॐ शिवायै नमः ॐ सुन्दरीचक्रनाथायै नमः ॐ अनङ्गवल्लभाय नमः ॐ साम्राज्ञे नमः
ॐ सर्व पाटलायै नमः ॐ चक्रिण्यौ नमः
ॐ कुलनाथायै नमः ॐ चक्रेश्चय नमः ॐ आम्नायनाथायै नमः ॐ महादेव्यै नमः ॐ सर्वाम्नायनिवासिन्यै नमः
। ॐ शृंगारनायिकायै नमः अथ यथावकाशं सहस्रनामावल्यादिनाप्यर्चनं कुर्यात् । पुनः श्रीदेव्यौ पूर्ववत् धूपदीपौ दत्वा संक्षोभिण्यादिनवमुद्राः सबीजाः प्रदर्य मुलेन त्रिवारं सन्तयं महानैवेद्य समर्पयेत् ।
यथा श्रोदेव्यग्रे चतुरस्रमण्डलं सामान्याोदकेन विधाय तत्राधारोपरि सौवर्णादिपात्रे चषकरितंभक्ष्यभोज्यादि षड्रसोपेतं महानैवेद्य निधाय मूलेन त्रिःसंप्रोक्ष्य वं इति धेनुमुद्रयामृतीकृत्य मलेन सप्तवारमभिमन्य पूर्ववत् । आपोशन कल्पयित्वा । ऐं ह्रीं श्रीं हेमपात्रगतं दिव्यं परमान्नं सुसंस्कृतम् ।
पञ्चधा षड्रसोपेतं गृहाण परमेश्वरि ।। इति प्राय पूर्वाक्तनैवेद्योपचारमन्त्रेण निवेद्य तत्तन्मुद्राविधानपूर्वकं पञ्चप्राणाहुतीः कल्पयेत् । ३ प्रथमखण्ड आत्मतत्त्वव्यापिनी श्रीललिता तृप्यतु । ३ द्वितीयखण्डं विद्यातत्त्वव्यापिनी श्रीललिता तृप्यतु । ३ तृतीयखण्ड शिवतत्त्वव्यापिनी श्रीललिता तृप्यतु । ३ मूल सर्गतत्त्वव्यापिनी श्रीललिता तृप्यतु ।
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________
५७
क्षणमवलम्ब्य श्रोदेवी भुक्तवती विभाव्य पूर्ववत् उपचारमन्त्रैः पानीयोत्तरापोशनं करप्रक्षालनगण्डुषपाद्यादि कल्पयित्वा भोजनपात्र नैर्ऋत्यां निरस्य अस्त्रेण स्थल संशोध्य पुनः प्राग्वदाचमनीय कर्पूरवीटिकादिकं दत्वा निराजयेत् । निराजनम् ।
सुवर्णादिभाजन लिखित कुंकुमपक रेखात्म काष्टदलकणिकास्थापितमणि मयचषक पूरितं प्रथमं प्रज्वाल्य पुष्पाक्षतैरभ्यर्च्य उपचारमन्त्रपूर्वकं । अन्तस्तेजो वहिस्तेजो एको कृत्यामितप्रभम् । त्रिधा देव्युपरिभ्राम्य कुलदीप निवेदये || इति चतुर्दशधा नवधा त्रिधा वा परिभ्राम्य दक्षभागे स्थापयेत् । अप पुष्पाञ्चलिः
अथाञ्जली पुष्पाण्यादाय मन्त्रपूर्वकं -
शिवे शिवसुशीतलामृततरङ्गगन्धोल्लसन्
नवावरणदेवते नवनवामृतस्यंदिनी । गुरुक्रम पुरस्कृते गुणशरीर नित्योज्ज्वले
परिवारिते कलित एष पुष्पाज्जलिः |
इति पुष्पाञ्जलिं समर्पयेत् ।
अथ कामकलात्मिकां श्रोदेवीं ध्यात्वा प्रणमेत् । बलिदानम् ।
होमस्तु कृताकृतः । होमाकरणे तु बलिदानमात्रम् । यथा देव्याः दक्षभागे सामान्यार्थ्यादकेन त्रिकोणवृत्तचतुरस्रात्मकं मण्डल परिकल्प्य ऐं ह्रीं श्रीं व्यापकमण्डलाय नमः इति गन्धादिभिरभ्यर्च्य अर्धभक्तभरितोदकं सक्षीरादिपात्रत्रयं तत्र विन्यस्य । ऐं ह्रीं श्रीं ॐ ह्रीं सर्वविघ्न क्रुद्भ्यः सर्वभूतेम्यो हुं फट् स्वाहा ।
इति मन्त्रं त्रिः पठित्वा दक्षकरापितवामकरतन्त्र मुद्रोत्सृष्टसलिलं बल्युपरि दत्वा वामपाणिघातक शस्फोटौ कुर्वाणः बाणमुद्रया बलि भूतैर्ब्राहयित्वा प्रणमेत् । इति बलिदानम् ।
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ प्रदक्षिणां नमस्कारान् जप च कृत्वा स्तुवीत ।
स्तोत्रम् गणेशग्रहनक्षत्रयोगिनीराशिरूपिणीम् । देवो मन्त्रमयी नौमि मातृकां पीठरूपिणीम् ॥१॥ प्रणमामि महादेवी मातृकां परमेश्वरीम । कालहल्लोहलोल्लोलकलनाशमकारिणीम् ।।२।। यदक्षरैकमात्रेऽपि ससिद्ध स्पर्धते नरः । रवितायेंन्दुकदर्प शंकरानलविष्णुभिः ॥३॥ यदक्षरशशिज्योत्तामण्डितं भुवनत्रयम् । वन्दे सर्वेश्वरी देवी श्रीमहासिद्धमातृकाम् ॥४॥ यदक्षरमहासूत्रप्रोतमेतज्जगत्रयम् । ब्रह्माण्डादिकटाहान्तं तां वन्दे सिद्धमातृकाम ॥५|| यदेकादशमाधार बोज कोणत्रयोद्भवम् । ब्रह्माण्डादिकटाहान्तं जगदद्यापि दृश्यते ।।६।। अकचादिटतोन्नद्धपयशाक्षरवर्गिणीम् । ज्येष्ठाङ्गबाहुहपृष्ठ कटिपादनिवासिनीम् ॥७॥ तांमीकाराक्षरोद्धारां सारासारां परात्पराम् । प्रणमामि महादेवों परमानन्दरूपिणीम् ॥८॥ अद्यापि यस्या जानन्ति न मनागपि देवताः । केयं कस्मात क्व केनेति स्वरूपारूपभावना ॥९॥ वन्दे तामहमक्षय्यां क्षकाराक्षररूपणीम् । देवी कुलकलोल्लासप्रोल्लसन्ती परां शिवाम ॥१०॥ वर्गानुक्रमयोगेन यस्यां मात्राष्टक स्थितम् । वन्दे तामष्टवर्गोत्थां महासिद्धयष्टकेश्वरीम् ॥११॥
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________
कामपूर्णजकारख्यश्रीपीठान्तर्निवासिनीम् । चतुराज्ञाकोशमूलां नौमि श्रीत्रिपुरामहम् ॥१२॥ इतिद्वादशभिः श्लोकः स्तवनं सर्वसिद्धिकृत् । देव्यास्त्वखण्डरूपायाः स्तवनं तव तथ्यतः ॥१३॥ भूमौ स्खलितपादानां भूमिरेवावलम्बनम् । त्वयि जातापराधानां त्वमेव शरणं शिवे ॥१४॥ अपराधसहस्राणि क्रियन्तेऽहर्निशं मया । दासोडयमितिमां मत्वा क्षमस्व परमेश्वरि ।।१५।। षडङ्गदेवता नित्या दिव्यौघादित्रयान् गुरून् । नमाम्यायुध देवींश्च शक्तीश्चावरणस्थिताः ॥१६॥ गुरुर्ब्रह्मा गुरुर्विष्णुः गुरुर्देवो महेश्वरः । गुरुःसाक्षात् परब्रह्म तस्मै श्रीगुरवे नमः ॥१७।। बालभावानुसारेण भूयोमम विचेष्टितम् । मातृवात्सल्यसदृशं त्वया देवि विधीयताम ॥१८॥ दीनोऽहंपापयुक्तोऽहं दारिद्रगैक निकेतनः । समुद्धर कृपासिन्धो कामान् मे सफलान् कुरू ॥१९॥
इति स्तोत्रं ।
अथ सुवासिनीपूजा । अथ परदेवताप्रीतये शक्ति यजेत् । तां च यथोक्तलक्षणां सुवासिनी परकीयां स्वकीयां वा चातुवान्तर्गता शुभासने उपाविशेत् सा चेद्दीक्षिता तदेव शोधनविधिः ।
एं ह्रीं श्रीं ऐं क्लीं सौः त्रिपुरागै नमः । इमां शक्ति पवित्रां कुरु कुरु मम शक्ति कुरु कुरु स्वाहा । इत्यभिषेकमन्त्रपूर्वकं सामान्यार्यसलिलेन त्रिः संप्रोक्ष्य ।
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________
ॐ शान्तिरस्तु शिवं चास्तु प्रणश्यत्यशुभं च यत् ।
यत एवागतं पापं तत्रैव परिगच्छतु ।। इत्युच्चार्य तस्याः कर्णे ही जपेत् इति ।
अथ तां देवीरूपां विभाव्यऐं ह्रीं श्रीं ऐं क्लीं सौः शक्त्यौ अमुक कल्पयामि नमः ।
इति मन्त्रेण हरिद्राकुंकुमचन्दनपटटवासःपुष्पधूपदीपनैवेद्यताम्बूलादि दधात्। सति सम्भावेवस्त्राभरगानि च तस्या हस्ते पुष्पाञ्जलिं दद्यात् । साप्युत्थाय मूलेन देव्यो समर्य क्षीरपात्रं गृहीत्वा उपविश्य उपदिष्टकमेग तर्पणं विधाय पुनःवामकरे कृत्वो त्थाय होष्यामीत्यनुज्ञां प्रार्थ्य जुहुधोति दत्तानुज्ञा मूलान्ते सर्वतत्त्व शोधयामि नमः स्वाहेति स्वीकुर्यात् । अदीक्षिता तु बालगव ।
अथ पुनः कर्ता पूर्ववत् पात्रमादाय१७ तस्यौ दद्यात् ।
सापि तस्मै प्रतिदद्यात् । ऐं ह्रीं श्रओं इदं पवित्रममृतं इति मन्त्रेण साधकस्तदुरारोकृत्य शक्ति भोजयित्वा समर्पितताम्बूले विसृजेत् । इति सुवासिनीपूजनम् ॥
तत्त्वशोधनम् । अथ मन्निहिते गुरौ तं पादुकामन्त्रेणाभिपूज्य पात्राणि समर्प्य समाहूतैः शिष्योः वृन्दात्मनावस्थितैः सामयिकैः साकं पाणी प्रक्षाल्य श्रोदेव्यौ मूलेनोपचारमन्त्रेग च त्रिःपुष्पाञ्जलिं समय
एं ह्रीं श्रीं समस्तप्रकटगुप्त गुप्ततरसम्प्रदाय कुलकौलनिगर्भ रहस्यातिरहस्ययोगिनीश्रीपादुकाभ्यो नमः । ૧૭ વિશેષાઘ પાત્રમાંથી થોડું જલ બીજા પાત્રમાંથી લઈ તે પાત્ર
आ५.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________
इति पुष्पाञ्जलि दत्वा पूर्ववत् पानं पुनःपुनरादायाचमनोक्त मन्त्रैः तत्त्वानि शोधयेत् । यथा-ऐं ह्रीं श्री मूलं प्रथमखज्डं आत्मतत्त्वेन स्थूलदेह परिशोधयामि । ३ मूलं द्वितीयखण्डं विद्यातत्त्वेन सूक्ष्मदेह परिशोधयामि । ३ मूल तृतीयखण्डं शिवतत्वेन कारणदेह परिशोधयामि । ३ समग्रमूलं सर्वतच्वेन महाकारणदेह परिशोधयामि ।
__ अथ प्रथमपात्रस्वीकारे एवोत्थान यथासंप्रदाय सर्व पात्रस्वीकारेऽपिा स्त्रीणां तूत्थायैव । अत्र गुरोस्तच्छक्तिसुतज्येष्ठकनिष्ठानां द्रव्याद्युपपादनं यथासंप्रदाय विधेयम् । इति तत्त्वशोधनम् ।
अथ उद्वासनम् । सामान्याोदकात् किञ्चिज्जलमादाय
साधु वा साधु वा कम यद्यदाचरितं मया ।
तत्सघ कृपया देवि गृहाणाराधनं मम ।। इति देव्या वामहस्ते समर्प्य सामयिकमात्मानं च मुलेन संप्रोक्ष्य शंखं प्रक्षाल्य निदध्यात् ।
ततो मूलेन तीर्थ निर्माल्यं स्वीकृत्यज्ञानतोऽज्ञानतो वापि यन्मयाचरितं शिवे ।
तव कृत्यमिति ज्ञात्वा क्षमस्व परमेश्वरि ।। इति क्षमाप्य सर्वासामावरणदेवतानां श्रीदेव्यङ्गे ल्यं विभाव्य खेचरी बद्धवा उद्वास्य तेजोरूपेण परिणतां श्रीदेवी पूर्ववत् हृदये नीत्वा तत्र च मृति पचधोपचर्य पुनरात्माभिन्नं संविद्रपेण, विभावयेदित्युद्वासनम् । ततः शान्तिस्तवं पठेत् ।
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________
६२
शान्तिस्तवः।
संपूजकानां परिपालकानां ___ यतेद्रियाणां चं तपोधनानाम् । देशस्य राष्ट्रस्य कुलस्य राज्ञां
करोतु शान्ति भगवान कुलेश । नन्दन्तु साधककुलान्यणिमादिसिद्धाः
शापाः पतन्तु समयद्विषि योगिनीनाम् । सा शाम्भवी स्फुरतु कापि ममाप्यवस्था
यस्यां गुरोश्चरणपंकजमेव लभ्यम् ।।
शिवाधवनिपर्यन्तं ब्रह्मादिस्तम्बसंयुतम् ।
कालाग्न्यादिशिवान्तं च जगधज्ञेन तृप्यतु । इति शान्तिश्लोकान् पठित्वा विशेषार्थ्यपात्रमामस्तकमुघृत्य तद् द्रव्यं पात्रान्तरेणादाय आदज्वलतीतिमन्त्रेण आत्मकुण्डलिन्यग्नौ दुत्वा शेष प्रियाय शिष्याय दत्वा तत्पात्रमन्यानि च चालयेदिति । ततः पात्राणि प्रक्षाल्य स्थापयेत् । मुलेन श्रीचक्रचरणोदकं शिरसि संप्रोक्ष्य प्राशयेदिति । श्रीदेव्यै पूजां समर्पयेत् । यथाअनेन मया यथाज्ञानेन यथाशक्तिसंपादितद्रव्यैः कृतेन श्रीमहात्रिपुरसुन्दरीपूजनकर्मणा भगवती श्रीमहात्रिपुरसुन्दरी प्रीयताम न मम ।
इति श्रीयंत्रपूजनप्रयोगः समाप्तः ।
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ बालाबिधानम् ।
६३
अथ श्रीमान् साधको ब्राह्म मुहूर्त उत्थाय ब्रह्मरंधे श्रीगुरुं ध्यात्वा मानसैः संपूजयित्वा नमस्कुर्यात् ।
गुरु ब्रह्मा गुरुर्विष्णुर्गुरुर्देवो महेश्वरः । गुरुः साक्षात् परब्रह्म तस्मै श्रीगुरवे नमः ॥ इति । ततः शरीरशुद्धि विधाय शुद्धभूमौ पद्माखनेनोपविश्य मूलाधारे महापद्मे कुकुण्डे स्वयंभूलिंगव्यापिनी सुप्तभुजंगाकारां सार्वत्रिवलयां सहस्रविद्युत्कान्तिनिभां बिसतन्तुतनीयसी कुडलिनी ध्यात्वा प्राणानायम्य ।
रं इति मंत्रेण तां सचेतनां कृत्वा हुं इति मन्त्रेण पृथिव्या सहोत्थाप्य स्वाधिष्टानमानीय तत्रस्थजले पृथ्वीं लीनां विचिन्त्य तेन जलेन सह मणिपूरमानीय तत्रस्थतेजसि जलं लीनं विभाव्य तेन तेजसा सह अनाहतमानीय तत्रस्थवायौ तेजो लीनं विभाव्य तेन वायुना सह विशुद्धिमानीय तत्रस्थाकाशे वायु लीनं विचिन्त्य तेनाकाशेन सहाज्ञाचक्रमानीय तत्रस्थमनस्याकाशं लीनं विभाव्य मनो नादे नादं ध्वनौ ध्वनि प्रकृतौ समर्प्य बिन्दुरूपे परमशिवे कुण्डलिनी हंसः इति मन्त्रेण लीन कृत्वा तत्रस्था चन्द्रमण्डलकमलात् सृतयाऽमृतधारया षट्चकाव्यभिषिच्य पुनरमृतलालीभूतां कुण्डलिनी स्वस्थानमानीय यथाशक्ति मूलभीप्सितं मन्त्रं जपेत् । ॐ श्रीं ह्रीं ऐं तज्जप तेजोमयं बिभाव्य मूलाधारादिब्रह्मरघान्तं तेजोमयं देवीरूपं विचिन्त्य तत्र जपं समर्प्य नमस्कुर्यात् । इति प्राणायामविधिः || अन्तर्मातृकादिन्यासाः ।
यथा - आधारे लिंगनाभौ हृदयसरसिजे तालुमूले ललाटे
पत्रे षोडशारे द्विदशदशदले द्वादशार्ध चतुष्के । वासान्ते बालमध्ये डफकठसहिते कण्ठदेशे स्वरांश्च
क्षौ कोदण्डमध्ये न्यस्तु विमलवीर्न्याससम्पतिसिद्धये ॥ इति अकारादिक्षकारान्तं अक्षरसंख्यां ५० संभाव्य न्यसेत् ।
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________
६४
अथ करषड्ङ्गन्यासप्रकारः । .. ॐ ही अं कं खं गं घ ङ आं-अंगुष्ठाभ्यां नमः । इंच छ ज झ क ई तर्जनीभ्यां नमः । उ दंठ ड ढं गं ऊ मध्यमाभ्यां नमः। एं तं थं दं ध नं ऐं अनामिकाभ्यां नमः । ओं पं फं बं भं में औं कनिष्ठिकाभ्यां नमः । अं यं र लं वं शं सं षही ळं क्षं अः करतलकरपृष्ठाभ्यां नमः । एव हृदयादि न्यासान् विधाय देवीस्तोत्रं पठत् साधकजनः ।
अथ प्राणप्रतिष्ठा । यंत्रे वा मूर्ती हृदये वा हस्तं दत्वा प्राणप्रतिष्ठा कुर्यात् । मूलं प्रागावाहिता भव । मूल संस्थापिता भव । मूल सन्निहिता भव । मूल संन्निरुद्धा भव । मूल संमुखीकृता भव । मूल षडंगेन सकलीकृता भव । मूलं अवगुंठिता भव । मूल अमृतीकृता भव । मूलं परभीकृता भवेति मुद्राः प्रदर्शयेत् ॥
ॐ आं ही क्रों य र ल व श ष सं हंसः सोऽहम् मम देव्याः वा प्राणाः इह प्राणाः । पुनस्तथैव जीव इह स्थितः । पुनः सर्वेन्द्रियाणि इहागत्य सुख चिरतिष्ठन्तु स्वाहा । इति निः पठेत् । प्रणव षोडशवार' जपेदिति ।।
अथ विनियोगः । अस्य श्रीबालामंत्रस्य दक्षिणामूर्तिऋषिः । पंक्तिच्छन्दः । वालात्रिपुरा देवता । ऐं बीजम् । क्लीं शक्तिः सौः क्लिकम् । ममाभिष्ट सिद्धयर्थे जपे विनियोगः ।।
अथ मंत्रः। ॐ ऐं क्लीं सौः बालात्रिपुरायै नमः ।
अथाङ्गन्यासः । नाभितः पादान्त ऐ न्यसामि । ...नाभितो हदयपर्यंतं क्लीं न्यसामि । हृदयतो मस्तकपर्यत सौंः न्यसामि । इति अंगन्यासः ।
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________
६५
अथ मूलमंत्रषडङ्गन्यासः । ऐं हृदयाय नमः । क्ली शिरसे स्वाहा । सौः शिखायै वषट् । ऐं कवचाय हुम् । क्ली नेत्रत्रयाय वौषट् । सौः अस्त्राय फट् ।
__ अथापरः षडंगन्यासः। सौः क्लो ऐं हृदयाय नमः । क्लीं ऐं सौः शिरसे स्वाहा। सौः क्लीं ऐं शिखायै वषट् । सौ क्लीं ऐं कवचाय हुम् । क्लीं ऐं सौः नेत्रत्रयाय वौषट् । ॐ ऐ क्लीं सौः अस्त्राय फट ।
अथ ध्यानम् । रक्ताम्बरां चन्द्रकलावतंसां समुद्यतादित्यनिभा त्रिनेत्राम् । विद्याक्षमालाभयदानहस्तां ध्यायामि बालामरुणाम्बुजस्थाम् ॥
मातुलिङ्गपयोजन्महस्तां कनकन्निभाम् । पद्मासनगतां बालां लक्ष्मीप्राप्तौ विचितयेत् ॥२॥
शापोद्धारमंत्रः। ऐ ऐं सौः क्लीं क्लीं ऐं सौः क्ली।
उद्दीपनम् । वद वद वाग्वादिनि ऐं क्लिनै लेदिनि महाक्षोभ कुरु ॐ मोक्षं कुरु । इति दशधा जप्त्वा यथाशक्ति मूलमंत्र जपेत् । अस्य पुरश्चरणं ३ लक्षयमितम् ।।
इति बालामंत्रविधानम् ।।
*
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ षोडश्युपासकानां विशेषाः । सामान्याय॑स्थापनावसरे षडङ्गपूजनानन्तरं तत्सर्व कूटषट्के व રૂંચ રૂતિ
षोडश्युपासकस्तु ऐं इति सर्वत्र त्रिखण्डामपि प्रदर्शयेत् ।
तत्त्वशोधनावसरे त्रयोदशबीजपुटैः तत्त्वत्रयस्य शोधनम् । समग्रेन मूलेन सर्वतत्त्वशोधनम् ।
सुवासिनीपूजायाँ पात्रस्वीकारावसरे चतुष्टयेन निवृतिः । अत्र बालोपास्तौ एकं पात्रं सर्वतत्त्वशोधकम् । पंचदस्युपासकानां पात्रत्रयेण तत्त्वत्रयशुद्धिः । षोडश्युपासनायां पात्रचतुष्टयेन तत्त्वत्रयशुद्धिः । पूर्णाभिषिक्तेन पात्रपञ्चकेन तत्त्वशुद्धिरिति ।
___ अत्र यथाधिकारमैच्छिकानि वा । गुरोस्तच्छक्तिसुतज्येष्ठकनिष्ठानां द्रव्याधुपपादनं यथासंप्रदाय विधेयम् । * શ્રી મહાત્રિપુરસુંદરીની ઉપાસનામાં તેનાં ત્રણ સ્વરૂપ અને ત્રણ મિત્રે કમવાર ઉપાસ્ય તરીકે આવે છે. જેમકે (૧) ચક્ષરી મંત્રથી ઉપાસના કરતા ઉપાસ્ય દેવતા. શ્રી બાલાત્રિપુરસુંદરી હોય છે, જેને સામાન્ય રીતે બાલા એમ કહે છે. (૨) પંચદશી–મહાત્રિપુરસુંદરીની ઉપાસના આવે છે પછી જેને સામાન્યતઃ પંચદશી અથવા શ્રીવિદ્યા કહે છે. આના પછી (૩) ષોડષી–મહામહાત્રિપુરસુંદરીની ઉપાસનાને સાધકને આદેશ મળે છે અને ગુરુકૃપાથી પૂર્ણાભિષેક દિક્ષા પછી સાધકને સર્વમંત્રમાં અધિકાર પ્રાપ્ત થાય છે આ છેલ્લી દિક્ષા છે.
આમ ઉપાસના ભેદથી તેની ઉપાસના કરતા જે કંઈ વિશેષતા છે તે સંબંધી અહીં જરૂરી વિશેષતા બતાવી છે.
વિશેષ જ્ઞાન શાસ્ત્રોના અભ્યાસ અને ગુરુ પરંપરાને (સંપ્રદાયને) આધારે મેળવવાનું રહે છે. - સાધકે સાધનાની મહત્તા અને ઉપાસ્ય દેવતાનું સર્વાધિષ્યપણું માનવાનું રહે છે.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________
देवीमानसपूजा । श्रीमंत्रमातृकापुष्पमाला।
कल्लोलोल्लसितामृताब्धिलहरीमध्ये विराजन्मणि
द्वीपे कल्पकवाटिकापरिवृत्ते कादम्बवायुज्वले । रत्नस्तम्मसहस्रनिर्मितसभामध्ये विमानोतमे
चिन्तारत्नविनिर्मित जननि ते सिंहासनं भावये ॥१॥ एणाङ्कानलभानुमण्डललसच्छीचक्रमध्ये स्थितां ____ बालार्कातिभासुरां करतलैः पाशाङ्कुशौ बिभ्रतीम् । चापं बाणमपि प्रसन्नवदनां कौसुम्भवस्त्रान्वितां
तां त्वां चन्द्रकलावतंसमुकुटां चारुस्मितां भावये ॥२॥ ईशानादिपदं शिवैकफलक रत्नासन ते शुभं
पाद्य कुंकुमचन्दनादिभरितरध्यं सरत्नाक्षतैः । शुद्धराचमनीयकं तव जलभक्त्या मया कल्पित ___ कारुण्यामृतवारिधे तदखिलं सन्तुष्टये कल्षताम् ॥३॥ लक्ष्ये योगिजनस्य रक्षितजगज्जाले विशालेक्षणे
प्रालेयाम्बुपटीरकुंकुमल कपूरमिश्रोदकैः । गोक्षीरैरपि नारिकेलसलिलै: शुद्धोदकैमन्त्रितैः
स्नानं देवि धिया मयैतदखिलं सन्तुष्टये कल्पताम् ।।४।। ह्रींकाराङ्कितमन्त्रलक्षिततनो हेमाचलासंचितैः
रनरुज्ज्वलमुत्तरीयसहितं कौसुम्भवर्णांशुकम् । मुक्तासन्ततियज्ञसूत्रममलं सौवर्णतन्तूदुभव
दत्तं देवि धिया मयैतदखिलं सन्तुष्टये कल्पताम् ।।५।।
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________
हंसैरप्यतिलोभनीयगमने हारावलीमुज्ज्वला .
हिन्दोलद्युतिहोरपूरिततरे हे राङ्गदे कङ्कणे । मञ्जीरौ मणिकुण्डले मुकुटमप्यर्धेन्दुचुडामणि ___ नासामौक्तिकमगुलीयकटको काञ्चीमपि स्वीकु ॥६॥ सर्वाङ्गे धनसारकुंकुमघनश्रीगन्धपङ्काङ्कितं
कस्तूरीतिलकं च भालफलके गोरोचनापत्रकम् । गण्डादर्शनमण्डले नयनयोर्दिव्याञ्जनं तेऽश्चितं
___ कण्ठाब्जे मृगनाभिपङ्कममलं त्वत्प्रीतये कल्पताम् ।।७।। कल्हारोत्पलमल्लिका कुरवकैः सौवर्णपंकेसहैं___ र्जातीचम्पकमालतीबकुलकैर्मन्दारकुलादिभिः । केतक्या करवीरकैर्बहुविधै. क्लुप्ताः सजो मालिका
संकल्पेन समर्पयामि वरदे सन्तुष्टये गृह्यताम् ।।८।। हन्तार मदनस्य नन्दयसि येरगैरनङ्गाज्ज्वलै
यभृङ्गावालनीलकुन्तलभरैबेघ्नाास तस्याशयम् । तानीमानि तवाम्ब कामलतराण्यामोदलीलागृहा. ___ण्यामोदाय दशाङ्गगुलघृतधूपैरहं धूपये ।।९।। लक्ष्मीमुज्ज्वलयामि रत्ननियहोद्भास्वत्तरे मन्दिरे
मालारूपविलाम्बतैमर्माणमयस्तम्भेषु संभावितैः । चित्रोटकपुत्रिकाकरधृतैर्गव्यो तैर्वधित
दिव्योर्दीपगणैधिया गिरिसुते संतुष्टये कल्पताम ॥१०॥ ह्रींकारेश्वरि तप्तहाटककृतैः स्थालोसहभृत
दिव्यान्नं धृतसूपशाकभरितं चित्रान्नभेदं तथा । दुग्धान्नं मधुशर्कगदधियुत माणिक्यपात्र स्थितं
माषापूपसहस्रमम्व सफल नैवेद्यमावेदये ॥११॥
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________
सच्छायोर्वरकेतकीदलरुचा ताम्बूलवल्लीदलैः
पूगै रिगुणैः सुन्धिमधुरैः कर्पूरखण्डोज्ज्वलैः । मुक्काचूर्णविराजितै हुविधैर्ववत्राम्बुजामोदनैः
__ पूर्णारत्नकलार्चिका तय मुदे न्यस्ता पुरस्तादुमे ॥१२॥ • कन्याभिः कमनीयकान्तिभिरलंकारामलारातिका
पत्रि मौक्तिकचित्रपङ्क्तिविलसत्कर्परदीपालिभिः । ततत्तालमृदङ्गगीतसहितं नृत्यत्पदाम्मोरुह
मन्त्राराधनपूर्वकं सुविहित नीराजनं गृह्यताम् ।।१३।। लक्ष्मीमौक्तिकलक्षकल्पितसितच्छत्रं तु धत्ते रसा
दिन्द्राणी च रतिश्च चामरवरे धने स्वयं भारती । वीणामेणविलोचनाः सुमनसां नृत्यन्ति तद्रागव
द्भावैराङ्गिकसात्विकैः स्फुटरसं मातम्तदालोक्यताम् ॥१४ हीकारत्रयसंपुटेन मनुनोपास्ये त्रयीमौलिभि
वाक्यैलक्ष्यतनोस्तव स्तुतिविधौं को वा क्षमेताम्बिके । संलापाः स्तुतयः प्रदक्षिणशतं संचार एवास्तु ते
संवेशो नमसः सहस्रमखिलं त्वत्प्रीतये कल्पताम् ॥१५ श्रीमन्त्राक्षरमालया गिरिसुतां यः पूजयेच्चेतसा
सन्ध्यासु प्रतिवासरं सुनियतस्तत्यामलं स्यान्मनः । चितांभोरुहमण्डपे गिरिसुता नृतं विधत्ते रसा
द्वाणी वक्त्रसरोरुहे जलधिजा गेहे जगन्मङ्गला ।।१६।। इति गिरिवरपुत्रीपादराजीवभूषा ।
भुवनममलयन्ती सूक्तिमौरभ्यसारः ।। शिवपदमकरन्दस्यन्दिनीय निबद्धा
मदयतु कविमृङ्गान्मातृकापुष्पमाला ॥१७॥
इति श्रीमत्परमहंसपरिव्राजकाचार्यश्रीमदाद्यशंकर भगवत्पादाचार्यव0प्रणीता श्रीमंत्रमातृकापुष्पमाला सम्पूर्णा ॥ ॐ
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________
७०
अथ खङ्गमालामन्त्रः ।
अस्य श्रीखङ्गमालामन्त्रस्य उपस्थाधिष्ठायी वरुणादित्यऋषये नमः शिरसे, गायत्रीछन्दसे नमः मुखे, ललिता देवतायै नमः हृदये. कईलही बीजाय नमः गुह्ये, हसकह रहीं शक्तये नमः पादयोः, सकलह्रीं कीलकाय नमः नभौ, श्रीललिता देवताप्रसाद सिद्धयर्थे पाठे विनियोगाय नमः सर्वांगे । कूटत्रयद्विवृत्या करषडंगन्यासौ ।
ध्यानम् पद्मरागप्रतीकाशां त्रिनेत्रां चन्द्रशेखराम्। नवरत्नलसद्भूषा भूषितापादमस्तकाम् ॥ १॥ पाशाङ्कुशौ पुष्पशरान् दधतीं पुण्ड्रचापकम् । पूर्णतारुण्यलावण्यतरः ङ्गतकलेवराम ॥
स्वसमानाकारवेषका मेशा श्लेषसुन्दरम् |२|| इति ध्यात्वा मानसैः सम्पूज्य ।
ॐ ऐं ह्रीं श्रीं ॐ नमस्त्रिपुरसुन्दरि हृदयदेवि शिरोदेवि शिखादेवि कवचदेवि नेत्र देव्यखदेवि कामेश्वरि भगमालिनि नित्यक्लिन्ने भेरुण्डे वह्निवासिनि महावरेश्वरि शिवदूति त्वरिते कुलसुन्दरि नित्ये नीलपताके विजये सर्वमङ्गले ज्वालामालिनि चित्रे महानित्ये परमेश्वर परमेश्वरि मित्रीशमय षष्ठीशमय्युड्डीशर्माय चर्यानाथमयि लोपामुद्रामय्यगस्तमाय कालतापनर्माय धर्माचार्यमयि मुक्तकेशीश्वरमय दीपकलानाथमयि विष्णुदेवमयि प्रभाकरदेवमयि तेजोदेवमयि मनोजदेवमय कल्याणदेवमय रत्नदेवमयि वासुदेवमय श्रीरामा नन्दमय्याणिमासिद्धे लघिमासिद्धे महिमा सिद्धे ईशित्वसिद्धे वशित्वसिध्धे प्राकाम्यसिध्धे मुक्तितिध्वे इच्छासिध्धे प्राप्तिसिध्धे सर्वकाम सिधे ब्राह्ममाहेश्वरि कौमारि वैष्णवि वाराहि माहेन्द्र चामुण्डे महालक्ष्मी सर्वसंक्षोभिणि सर्वविद्रविण सर्गकर्षिणि सर्गवशङ्करि
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________
७१
सर्वसंक्षोभणपचक्रस्वामिनि
सर्वोन्मादिनि सर्वमहाङ्कुशे सर्वखेचरि सर्वबीजे सर्वयाने सर्वत्रिखण्डे जैल क्यमोहन चक्रस्वामिनि प्रकटयोगिनि कामाकर्षण बुध्या कर्षण्यहङ्काराकर्षण शब्दाकर्षणि स्पर्शाकणि रुपाकर्षणि रसाकर्षणि गन्धाकर्षणचित्ताकर्षण धैर्याणि स्मृत्याकर्षाणि नामाकर्षणि बीजा कण्यात्माकण्यमृताकर्षण शरीरकर्षणसर्वाशपरिपूरक चक्रस्वामिनि गुप्तयोगिन्यनङ्गकुसुमे ऽनङ्गमेखलेऽनद्गमदनेऽनङ्गमदनातुरेऽनङ्गरेखेन गिन्ना कुशेऽनङ्गमालिनि गुप्वतरयोगिनि सर्वसक्षोभण सर्वोविद्राविणि सर्वाकर्षण सर्वाहलादिनि सर्गसभमोहिनि सर्वास्तिम्भिनि सव्जृम्भिणि सर्ववशङ्करि सर्वाञ्जिनि सर्वान्मादिनि सर्वार्थसाधिनि सर्वसम्पत्तिपूरणि सर्वमन्त्रमय सर्वक्षयङ्करि सर्गसौभाग्यदायकचक्रस्वामिनि सम्प्रदाय योगिनि सर्वसिद्धिप्रदे सर्वसम्पत्प्रदे सर्व प्रियङ्करि सर्व मङ्गलकारिणि सर्वकामप्रदे सर्वदुखविमोचिनि सर्व मृत्युप्रशमनि सर्ववननिवारिणि सर्वाङ्गसुन्दर सर्वसौभाग्यदायिनि सर्वार्थसाधकचक्रस्वामिनि कुलो. तीर्णयोगिनि सर्वज्ञे सर्वशक्ते सर्वेश्वर्यप्रदे सर्गज्ञानमय सर्वव्याविविनाशिनि सर्वाधारस्वरूपे सर्वपापहरे, सर्वानन्दमयि सर्व रक्षास्वरूपिणि सर्वेप्सितप्रदे सर्व रक्षाकरचक्रस्वामिनि निगर्भयोगिनि वशिनिकामेश्वर मोदिनि विमलेऽरुणे जयिनि सर्वेश्वरि कौलिनि सर्वरोगहरच स्वामिनि रहस्ययोगिनि बाणिनि चापिनि पाशिन्यङ्कुशिनि महाकामेश्वर महावजेश्वरि महाभगमागिनि महाश्रीसुन्दर सर्व सिद्धि प्रदचक्रस्वामिन्यतिरहस्य योगिनि श्रीश्रीमहाभट्टारिके सर्वानन्दमयचक्रम्वामिनि परापररहस्ययोगिनि त्रिपुरे त्रिपुरेशि त्रिपुरसुन्दरि त्रिपुरवासिनि त्रिपुरमालिन त्रिपुराम त्रिपुराम्बे महात्रिपुरसुन्दरि महामहेश्वर महामहाराज्ञि महामहाशक्ते महामहागुप्ते महामहाज्ञप्ते महामहानन्दे महामहारुपन्दे महामहाशये महामहा श्रीचक्र नगरसाम्राज्ञि नमस्ते नमस्ते स्वाहा । श्री' ह्रीं ऐं ॐश्रो परदेवतार्पणमस्तु ॥ इति खङ्गमालामन्त्र समाप्तः ।
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ नमोऽन्तशक्तिमालामंत्रनामावलिः ॥
॥संकल्पः।। अधेत्यादि० मम श्रीराजराजेश्वरीमहात्रिपुरसुंदरी देवताप्रसादसिद्धिद्वारा सर्वाभीष्टसिद्धयर्थ शक्तिमालामंत्रनामभिः अमुकद्रव्यसमर्पणं करिष्ये ।
अस्य श्रीनमोऽन्तशक्तिमालामंत्रस्य । पूर्ववत् ऋष्यादिन्यासान्विधाय करषडंग कृत्वा अरुणां करुणेति ध्यात्वा मानसोपचारः संपूज्य योनिमुद्रया प्रणन्य नामानि पठेत् ॥ ऐं ह्रीं श्रीं नमत्रिपुर सुंदमै नमः । ३ हृदयदैव्ये नमः । । ३ नीलपताकायै ३ शिरोदेव्यै
।। ३ विजयायै । ३ शिखादेव्यै
३ सर्वमंगलाये ३ कवचदेव्यै
३ ज्वालामालिन्यै ३ नेत्रदेव्ये
३ चित्रागै ३ अबदेल्यौ
३ महानित्याग ३ कामेश्वर्ण
३ परमेश्वरपरममेश्वौँ ३ भगमालिन्य
३ मित्रीशमय्य ३ नित्यक्किन्नाय
३ षष्ठोशमय्यौ ३ भेरुंडायै
३ उड्डीशमय्यौ ३ वह्निवासिन्यै
३ चर्यानाथमयमै ३ महावजरेश्चर्य
३ लोपामुद्रामय्यौ ३ शिवदूत्यै
३ अगस्त्यमय्यै ३ त्वरितायै
३ कालतापनमय ३ कुलसुंदय
३ धर्माचार्यमय्यै ३ नित्याय .।। ३ मुक्तकेशीश्वरमय्ये ।
www
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________
।
३ दीपकलानाथमय्यै ३ विष्णुदेवमस्य ३ प्रभाकरदेवमय्ये ३ तेजोदेवमय्यै ३ मनोजदेवमय्यै ३ कल्याणदेवमय्यै ३ रत्नदेवमय्य ३ वासुदेवमय्यै ३ श्रीरामानंदमय्य ३ अणिमासिद्धगै ३ लघिमासिद्धथै ३ महिमामिद्ध ३ ईशित्वसिद्धये ३ वशित्वसिद्धय ३ प्राकाम्यसिद्धथै ३ मुक्तिसिद्धथै ३ ईच्छासिद्धधै ३ प्राप्तिासद्धये ३ सर्वकामसिद्धये ३ ब्राह्ये ३ माहेश्वर्ण ३ कौमायें ३ वैष्णव्यै ३ वाराहदै ३.माहेन्द्र ३ चामुण्डायै ३ महालक्ष्म्यै
।। ३ सर्वसंक्षोभिण्डौ । ३ सर्वविद्राविण्यगे
३ सर्वाकर्षिण्यै ३ सर्ववशंकरें ३ सवोन्मादिन्यै ३ सर्वपहाकुंशागै ३ सर्पखेचय . ३ सर्वबीजारी ३ सर्वयोन्यौ ३ सर्वत्रखंडायै
३ त्रैलोक्यमोहनचक्र । स्वामिन्यै
३ प्रकटयोगिन्य ३ कामाकर्षिण्यै ३ बुद्धथाकर्षिण्यै ३ अहंकाराकर्षिण्यने ३ शब्दाकर्षिण्ये ३ स्पर्शाकर्षिण्य ३ रूपाकर्षिण्यै ३ रसाकर्षिण्यै ३ गंधाकर्षिण्यै ३ चित्ताकर्षिण्यै ३ धेर्याकर्षिण्ये ३ स्मृत्याकर्षिण्यै ३ नामाकर्षिण्यै
३ बीजाकर्षिण्य ..] | ३ आत्माकर्षिण्यै
-
--
--
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________
७४
.
.
.
.
.
.
.
३ अमृताकर्षिण्यै ३ शरीराकर्षिण्यौ ३ सर्वाशापारपूरकचक्र
रवामिन्यै ३ गुप्तयोगिन्ग ३ अनंगकुसुमायै ३ अनंगमेखलामै ३ अनंगमदनायै ३ अनंगमदनातुराग ३ अनंगरेखामै ३ अनंगवेगिन्यै ३ अनंगांकुशासै ३ अनंगमा लन्ग ३ सर्वसंक्षोभणचक्र __स्वामिन्यो ३ गुप्ततरयोगिन्यै ३ सर्वसंक्षोभिण्यै ३ सर्वाविद्राविण्यग ३ सर्वाकषिण्यै सर्वाङ्कलानिन्ग ३ सर्व संमोहिन्यौ ३ सर्व स्तंभिन्यो ३ सर्वभिण्यमै ३ सर्ववशंकय ३ सर्वजिन्ग ३ सर्वोन्मादिन्यौ ३ सर्वार्थसाधिन्यै
।। ३ सर्व संपत्तिपूरिण्यै ।। । ३ सव मंत्रमय्यै ।
३ सर्वद्वद्वक्षयंकये । ३ सर्वसौभाग्यदायक
चक्रस्वामिन्यै ३ संप्रदाययोगिन्यै ३ सर्वसिद्धिप्रदाय ३ सर्व संपत्पदाग ३ सर्वप्रियंकग ३ सर्व मंगलकारिण्यै . ३ सब कामप्रदायै . ३ सर्वदुःखविमोचिन्ग . ३ सर्व मृत्युप्रशमन्यौ । ३ सर्व विघ्ननिवारिण्यै ।। ३ सर्वाङ्गसुंदय ३ सर्वसौभाग्यदायिन् ।। ३ सर्वार्थसाधकचक्र. ___ स्वामिन्ग ३ कुलोत्तीर्णयोगिन्यै ३ सगंज्ञायै ३ सर्वशक्तगै ३ सधैश्वर्यप्रदायै ३ सर्वज्ञानमय्ग । ३ सर्वव्याधिविनाशिन्ग ,। ३ सर्वाधारस्वरूपायै ।। ३ सर्वपापहरायै ३ सर्वानंदमय्यै
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ सर्वेप्सितप्रदायै ३ सर्वरक्षोभ्वरूपिण्यै
३ सर्वरक्षाकरचक्र स्वामिन्यै
३ निगर्भयोगिन्यै
३ बशिन्यै
३ कामेश्व
३ मोदिन्यो
३ विमलायै
३ अरुणायै
३ जयिन्यै
३ सर्वेश्वरो
३ कौलिन्यै
३ सर्वरोगहरचक्रस्वामिन्यै
३ रहस्ययोगिन्यै ३ बाणिन्यै
३ चापिन्यौ
३ पाशिन्यै
३ अंकुशिन्यै ३ महाकामेश्वर्यै
३ महावजे श्वर्ये
३ महाभगमालिन्यै
३ महाश्री सुंद ३ स सिद्धिप्रदचक्र स्वामिन्यै
20
2.
20
1.0
...
LD
""
"
७५
३ अतिरहस्ययोगिन्यै
३ श्रीमहाभट्टारिकायै ३ सर्वानंदमयचक्र स्वामिन्यै
३ परापररहस्य योगिन्य ३ त्रिपुराये ३] त्रिपुरेश्यै ३ त्रिपुरसुंद ३. त्रिपुरवासिन्ये, ३] त्रिपुरा श्रीयै
20
2.„
३ त्रिपुरमालिन्यै । ३ त्रिपुरासिद्धयै ३ त्रिपुरांबाय ३ महात्रिपुरसुंद ३ महामहेश्व ३ महामहारास्ये ३ महामहाशक्तयै
"
20
"P
इति खङ्गमालानामानि ।
३ महामहानंदाय ३ महामहास्पदायें
10
"
RO
10
३ महामहागुप्ताय ३ महामहासप्तायै
,
2.9
20
..
."
U
३ महामहाशयाय ३ महामहाश्रीचफ्रे नगर साम्राज्ञ्य,, ३ नमस्ते नमस्ते स्वाहा,,
20
M
N
F
t
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________
“अथ श्रीसौभाग्याष्टेत्तरशतनामस्तोत्रम्" । " संकल्पः" अयेत्यादि मम श्री राजराजेश्वरी महात्रिपुरसुंदरी देवताप्रसादसिद्धिद्वारा सर्वाभीष्टसिद्धर्थ श्रीसौभाग्याष्टोत्तर शतनामस्तोत्रपाठाख्यं कर्म करष्ये ।। ___ अस्य श्रीसौभाग्याष्टोत्तरशतनाम स्तोत्रमन्त्रस्य आनंदर्भखऋषिः । अनुष्टुप्छदः । श्री महात्रिपुरसुंदरी देवता । ऐं बीजं । सौःशक्तिः । क्लीं कीलकम् । श्री महात्रिपुरसुंदरी प्रसादसिद्धर्थे पाठेविनियोगः ।। ऋष्यादिन्विन्यस्य ।। मूलेन द्विरावृत्या करषडंग विधाय ध्यायेत् । यथा__आनंदभैखऋषेय नमः शिरसि नम अनुष्टुप्छद से मुखे । श्री महात्रिपुरसुंदरी देवतायै नमः हृदये । ऐ बीजाय नमः गुह्म । सौः शक्तये नमः पादयोः । क्लीं कोलकाय नमः नामौ । मम श्री महात्रिपुरसुदरीप्रसादसिध्यर्थे पाठे विनियोगाय नमः सर्वांगे । कूटत्रयेण द्विरावृन्या करषडंगौ ॥
। ध्यानम् ॥ बालार्कमंडलाभासां चतुर्बाहु त्रिलोचनाम् ।
पाशांकुशधनुर्बाणा धारयंती शिवां भजे ॥ इति ध्यात्वा मानसः संपूज्य योनिमुद्रयां प्रणमेत् ।
॥ अथ नमोन्तसौभाग्याष्टोनरशतनामावलि ॥ ॥संकल्पः॥ अद्येत्यादि० मम श्रीराजराजेश्वरोमहात्रिपुरसुंदरीदेवता सिद्धिद्वारा सर्वाभीष्टसिद्धर्थ सौभाग्याष्टोत्तरशतनामभिः अमुकव्यसमर्पण करिष्ये ।
अस्यश्री सौभाग्याष्टोत्तरशतनाम मालामंत्रस्येत्यादि पूर्ववत् ऋष्यादिन्यासान्विधाय करषडंग कृत्वा बालोकतध्यात्वा मानसोपचारैः संपूज्य योनिमुद्रयाप्रणम्य नामानिपठेत् ॥
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________
ऐं ह्रीं श्रीं ऐं क्लीं सौः
परमानंदलहरी परचेतन्यदीपिका । स्वयंप्रकाशकिरणा नित्यवेभवशालिनी ॥१॥ विशुद्ध केवलाखंडा सत्यकालात्मरूपिणी । आदिमध्यान्तरहिता महामार्याविलासिनि ॥२॥ गणपात्रपरिछेत्री सर्वतत्त्वविकासिनी । स्त्रीपुंसभावरसिका जगत्सर्गादिलंपटा ॥३॥ अशेषनामरूपादिभेदाभेदितविभ्रमा । अनादिवासनारूपा वासनोद्यत्प्रपंचिका ॥४॥ प्रपंचोपशमप्रौढा चराचरजगन्मयी । समस्तजगदाधारा सर्वसन्जीवनोत्सुका ॥५॥ भक्तचिन्तामयानंतविधवैभवविग्रहा। शुगरादिनवप्रौढ (सानुगुण संभ्रमा ।।६।। सर्वाकर्षणवश्यादि सर्वकर्मधुरंधरा । विज्ञानपरमानंदविद्या संतानसिद्धिदा ॥७॥ आयुरारोग्यसौभाग्यबलश्रीकोतिभाग्यदा। धनधान्यमणिवस्त्रभूषालेपनमाल्यदा ॥८॥ गृहग्राममहाराज्यसाम्राज्य सुखदायिनी । सप्तांगकुलसंपूर्णसार्वभौमपदप्रदा ॥९॥ ब्रह्माविष्णुशिवेन्द्रादिपदविभ्रालक्षणा । भुक्तिमुक्तिमहाभक्ति विरक्त्याद्वैतवादिनी ॥१०॥ निग्रहानु हापेक्षानिर्णितश्रीपदान्विता । परकायप्रवेशादियोगसिद्धिप्रदायिनी ॥११॥ सृष्टसीवनग्रौढा दुष्ट संहारसिद्धिदा । लीलाविनिर्मितानेककोटिब्रह्मांडमंडला ॥१२॥
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________
७८
एकानेकात्मिका नानारूपिण्य गनेश्वरी । शिवशक्तिमयो नित्यशंगारेकरसप्रिया ॥१३॥ तुष्टा पुष्टा परिच्छिन्ना नित्ययौवनमोहिनी । समस्तदेवतारूपा सर्वदेवाधिदेवता ॥१४॥ देवर्षिपितृसिद्धादियोगिनीभैरवात्मिका । पुत्रमित्रकलत्रादिबंधुसर्वस्वरूपिणी ॥१५॥ मंत्रस्तोत्रमहायंत्रवत्रादि पुष्टिकात्मिका । निधिसिद्धिमणिमुद्राशस्त्रास्त्रयुधभासुरा ॥१६॥ छत्रचामरवादित्रपताकाव्यजनान्विता । हस्त्यश्वरथपादादिमातृसेनेशसेविता ॥१७॥ पुरोहितकुलाचार्यगुरुशिष्यादिसेविता । सुधासमुद्रमध्योद्यत्सुरद्रुमनिवासिनी ॥१८॥ मणिद्विपांतरप्रोद्यत्कदंबवनवासिनी । चिन्तामणिगृहान्तस्था महामण्डल मध्यगा ॥१९॥ रत्नसिंहासनप्रोद्यत् शिवमंचाधिशायिनो । सदाशिवमहालिंगमूलसंपृष्टयोनिका ॥२०॥ अन्योन्यलिंगसंघर्षकंडूसंक्षुबधमानसा । कलोद्यद्विंदुकार्याद्याश्चर्यनाद परंपरा ॥२१॥ नादांतानंदसंदोहस्वयंव्यक्तवचोमृता । कामराजमहातंत्ररहस्याचारदक्षिणा ॥२२॥ मकारपंचकोद्भूतप्रौढांतोल्लाससुंदरी । ओचक्रराजनिलयाश्रीविद्यामंत्रविग्रहा ॥२३॥ अखंडसच्चिदानंदशिवशक्त्यैकरूपिणी । त्रिपुरात्रिपुरेशानीमहात्रिपुरसुंदरी ॥२४॥
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________
७९
त्रिपुरावासरसिका त्रिपुरा श्रीस्वरूपिणी । महापद्मवनांतस्था महात्रिपुरमालिनी ||२५|| महात्रिपुरसिद्धांवा महाश्री त्रिपुरांबिका । नवचक्रमहादेवी महात्रिपुरभैरवी ॥२६॥ श्रीमाता ललिता बाला राजराजेश्वरी तथा । उत्पत्तिस्थितिसंहारचक्रचक्र नवासिनी ॥२७॥ भूचक्रवासरसिका मेरुचक्रनिवासिनी । कालचक्रभ्रमोन्नद्धज्योतिश्चक्रप्रवर्तिनी ॥२८॥ अर्द्ध मेरुकचक्रस्था सर्वलोकमहेश्वरी । वल्मीकपूर मध्यस्था जंबूवननिवासिनी ॥ २९ ॥ अनलाचक्रचक्रस्था व्याघ्रचक्रनिवासिनी । श्री का लहस्तिनिल्याकाशोपुर निवासिनी ॥३०॥ श्रमकैलासनिलयाद्वादशांतमहेश्वरी । श्रीषोडशांतमध्यस्था सर्ववेदान्तलक्षिता ॥ ३१ ॥ श्रुतिस्मृतिपुराणेतिहासागमकुलेश्वरी । भूतभौक्तितन्मात्र देवता प्राणहृन्मयी ||३२|| जीवेश्वरब्रह्मरूपा त्रिगुणाढया गुणात्मिका । अवस्थात्रयनिर्मुला वाप्रमोमा थहेश्वरी ॥ ३३॥ गायत्री भूवनेशानी दुर्गा काल्यादिरूपिणी । मत्स्यकूर्म वराहादिनानोवेशविलासिनी ॥ ३४ ॥ | महायोगीश्वराराध्या महावीरवरप्रदा । सिद्धेश्वर कुलाराध्यश्रीमच्चारणभैरवा
मौ: क्लीं ऐं श्रीं ह्रीं हें ॥ ३५ ॥
इति श्रीरुद्रयामले सौभाग्याष्टोत्तर नाम स्तोत्रम् ॥ अनेन श्री सौभाग्याष्टोत्तरशतनामस्तोत्रजपाखेन कर्मण्त भगवती श्रीराजराजेश्वरी महात्रिपुरसुंदरीदेवता त्प्रीयताम् ॥ ॐ तत्स ॥
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________
हिं ह्रीं श्रीं ऐं क्लों सौः परमानंदलहये नमः । .. परचैतन्यदापिकायै .।। , जगत्सर्गादिलंपटायै ।। । स्वयंप्रकाशकिरणायै ..।। ... अशेषनामरूपादिभेदा .. नित्यवैभवशालिन्यै ,। भेदितावभ्रमायै । . विशुद्धकेवलाखंडायै ।। ,, अनादिवासनारूपायै.. ।
सत्यकालात्मरूपिण्यै , , वासनोद्यत्प्रपंचिकायै । ,, आदिमध्यान्तरहेतायै ।। , प्रपंचोपशमप्रौढायै , महामायाविलासिन्यै । , चराचरजगन्मयै ।।
गणपात्रपरिच्छेत्र्यै . । . समस्तजगदाधारायै .। . सर्वतत्त्वविकामिन्यै"। . सर्वसंजीवनोत्सुकायै ..। . स्त्रापु सभावरसिक यै ।। .. यक्तचिन्तामयानंतविधवैभवविग्रहागैर० ।। .. शुगारादिनवप्रौढारसानुगुण संश्रमायै ।। , सर्वाकर्षणवश्यादसर्वकर्मधुरंधरायै ।
विज्ञानपरमानं दावेद्यासंतान सद्विदायै ...। .. आयुरारोग्यसौभाग्यबलश्रीकीर्तिभाग्यदायै,।
धनधान्यमणिवस्रभूषालेपनमाल्यदायै ।। " गृहग्राममहाराज्यसाम्राज्यसुखदायिन्यै ।
सप्तांगकुलमंपूर्णसार्वभौमपदप्रदायै । , ब्रह्मावष्णुशवेन्द्रादिपदाविभ्रमलक्षणायै ।। . भुक्तिमुक्तिमहाभक्तिविरक्त्याद्वैतवादिन्यै ।। . निगृहानुगृहापेक्षानिर्णितश्रोप्रदान्विताय3°, । . परकायप्रवेश दियोग सद्धिप्रदायिन्यै . शिष्टसज्जीवनप्रौढायै . दुष्टतहासिद्धिदाग लीलाविनिर्मितानेकको टेब्रह्मांडमंडलायै ।।
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ एकानेकात्मिकायै नमः ।। ३ चिन्तामणिगृहान्तस्थायै नमः। , नानारूपिण्यै । ., महामण्डलमध्यगायै .. ,, अर्घा गनेश्वर्यै ।। .. रत्नसिंहासनप्रोद्यशिव. . शिवशक्तिमय्यै । मंचाधिशायिन्यै ।। , नित्यशंगारैकरसप्रियायै । . सदाशिवमहालिग• तुष्टापुष्टापरिच्छिन्नायै ।
मूलसंस्पृष्टयोनिकाय .. नित्ययौवनमोहिन्यै .। . अन्योन्यलिगमंघर्ष ,, समस्तदेवतारूपायै । कंडूमक्षुब्धमानसायै,। ,, सर्वदेवाधिदेवतायै । .. कलोद्यद्विदुकार्याद्या. देवर्षिपतृसिद्धादियोगिनी- श्चर्यनादपरंपरायै ।
भै वात्मिकायै । , नादांतानंदसंदोहम्वयं, पुत्रमित्रकलत्रादिबंधु ___व्यक्तवचोमृतायै ।।
सर्वस्वरूपिण्यै ..। .. कामराजमहातंत्ररहस्या.. मंत्रस्तोत्रमहायंत्रव्रजादिः चारदाक्षणायै । पुष्टिकात्मिकायै ।।
. मकारपंचकाद्भूत.. निधिसिद्धिमणिमुद्रा
प्रौढांतोल्हाससुंदW . शस्त्राद्यायुधभासुरायै..।। . श्रीचक्रराजनिलयायै ।। . छत्रचामरवादित्रपताका .. श्रीविद्यारी व्यजनान्वितायै ..।
,, मंत्रविग्रहाय " हस्त्यश्वरथपादादि .. अखडसश्चिदानदशिवमातृसेनेशसेविताये ,,।
शक्त्यौक्यरूपिण्यौ ।। .. पुरोहितकुलाचार्यागुरूशिष्यादिसेवितायै ।
.. त्रिपुरेशान्यै • सुधासमुद्रमध्योद्यत्सुरद्रुमनिवासिन्यै .।
.. महात्रिपुरसुंदरौं . मणिद्विपांतरप्रोद्यत्कदंब
, त्रिपुरावासरसिकायै .। वनवासिन्यै . ।। . त्रिपुराश्रीस्वरूपिण्यै . . ।
, त्रिपुरायै
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________
1
३ महापद्मवनांतस्थायै नमः । महात्रिपुरमालिन्यै महात्रिपुर सिद्धाम्बायै महाश्रीत्रिपुरोबिकायै नवचक्रमहादेव्यै महात्रिपुर भैरव्यै
श्रीमात्रे
ललितायै
बालायै
राजराजेश्व उत्पत्तिस्थितिसंहार चक्रचक्रनिवासिन्यै भूचक्रवासरसिका मेरुचक्र निवासिन्यै कालचक्रभ्रमोनद्व. ज्योतिश्वक प्रवर्तिभ्यै ।
अर्द्ध मेरुचक स्थायै
M
20
L
20
M
"
...
1.
20
20
20
20
"
LD
ม
10
"
सर्वलोकमहे
वल्मीकपूर मध्यस्थायै
जबूवननिवासिन्यै
अनलचक्रचक्रस्थायै
J
1.9
RO
AJ
""
"
"
9.
1."
1
1
1
८२
.."
"
. व्याघ्रचक्रनिवासिन्यै ... ।
...
३ श्रीकालहस्तिनिलयायै नमः ।
काशीपुर निवासिन्यै श्रीमत्कैलासनिलयायै
10
..
10
"
"
..
30
**
"
19
**
3.9
LO
18
20
"
10
an
श्रीषोडशांत मध्यस्थायै सर्ववेदान्तलक्षितायें श्रुतिस्मृतिपुराणेतिहा सागम कुलेश्व भूतभौतिकतन्मात्र "देवताप्राणमभ्यै ।
ม
AD
"
22
10
**
10
1
जीवेश्वरब्रह्मरूपत्रिगुणाढयागुणात्मिकायै । अवस्थात्रयनिर्मुक्तायै १०० वामोमामहेश्व गायत्रीभूवनेशान्यै दुर्गा काल्यादिरूपिण्यै मत्स्य कूर्मवराहादि नानावेशविलासिन्यै । महायोगीश्वराराध्यायै.. ' महावीर वरप्रदायै सिद्धेश्वर कुलाराध्यायै श्रीमच्चरणभैरवायै
20
1
**
1
1.4
AP
1
I
W
20
*
सौः क्लीं ऐं श्रीं ह्रीं ऐ ॥ अनेन श्री सौभाग्याष्टोत्तरशतनामभिः अमुकद्रव्य समर्पणाख्येन कर्मणा भगवती श्री राजराजेश्वरीमहात्रिपुरसुंदरी देवता प्रीयताम् || इति श्रीरुद्रयामले सौभाग्याष्टोत्तरशतनामानि ॥
* આ નામાવલીને સંકલ્પ અહીં અપાયા નથી. સકલ્પ અને બ્ર્યાદિ ન્યાસ પાના ૭૬ ઉપર પંક્તિ ૧૯થી ૨૫માં અપાઈ ગયા છે. તેમના નામાવલીના આર્ભમાં ઉપયાગ કરવા.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ त्रिशतिस्तोत्रम् ।
श्रीहयग्रीव उवाच ऐं ह्रीं श्रीं
(क) ककाररूपा कल्याणी कल्याणगुणशालिनी । कल्याणशैलनिलया कमनीया कलावती ॥ १ ॥
कमलाक्षी कल्मषघ्नी करुणामृतसागरा | कदंबकाननावासा कदंबकुसुमप्रिया ||२|| कंदर्पविद्या कंदर्पजनकापांगवीक्षणा | कर्पूरवीटी सोरभ्यकल्लोलितककुप्ता ||३|| कलिदोषहरा कंजलोचना कम्रविग्रहा । कर्माधिसाक्षिणी कारयित्री कर्मफलप्रदा || ४ ||
(ए) एकाररूपा एकाक्षर्येकाने काक्षराकृतिः ।
एतत्तदित्य निर्देश्या एकानंदचिदाकृतिः ||५|| एवमित्यागमाबोध्या एकमक्तिमदर्चिता । एकाग्रचित निर्ध्याता एषणारहिताहता ||६|| एलासुगंधिचिकुरा एनः कूटविनाशिनी । एकभोगा एकरसा एकैश्वर्यप्रदायिनी ||७|| एकातपत्रसाम्राज्यप्रदा एकांतपूजिता । एधमानप्रभा एजदनेकजगदीश्वरी ||८|| एकवीरादिसंसेव्या एक प्रभावशालिनी । (ई) ईकाररूपिणी शित्री ईप्सितार्थप्रदायिनी ॥ ९ ॥ गत्यविनिर्देश्या ईश्वरत्वविधायिनी । ईशानादिब्रह्ममयी ईशित्वाद्यष्टसिद्धिदा ||१०|| ईक्षित्रीक्षणसृष्टiकोटिरीश्वरवलभा । ईडिता ईश्वराधों शरीरेशाधिदेवता ||११||
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________
ईश्वरप्रेरणकरी ईशतांडवसाक्षिणी । ईश्वरोत्संगनिलया ईतिबाधाविनाशिनी ॥१२॥
ईहाविरहिता ईशशक्तिरीस्मितानना । (ल) लकाररूपा ललिता लक्ष्मावाणीनिषेविता ॥१३॥
लाकिनी ललनारूपा सद्दाडमपाटला । ललंतिकालसत्काला ललाटनयनार्चिता ॥१४॥ लक्षणोज्वलदिव्यांगी लक्षकोटयंडनायिका । लक्ष्यार्था लक्षणागम्या लब्धकामा लतातनुः ॥१५॥ ललामरोजदलिका लंबिमुक्तालतांचिता ।
लंबोदरप्रसूलभ्या लज्जाढथा लयवर्जिता ॥१६॥ (ही) हींकाररूपा हींकारनिलया हीपदप्रिया ।
ह्रींकारबीजा हींकारमंत्रा होकारलक्षणा ॥१७॥ हींकारजपसुप्रीता ह्रींमती हीविभूषणा । हींशीला हींपदाराध्या हींगर्भा हीपदाभिधा ॥१८॥ होकारवाच्या ह्रींकारपूज्या हींकारपीठिका ।
हींकारवेद्या होंकारचित्या ही होशरीरिणी ॥१९॥ (ह) हकाररूपा हलवृक्पूजना हरिणेक्षणा ।
हरप्रिया हराराध्या हरिब्रलेंद्रवंदिता ॥२०॥ हयाख्ढासेवितांघ्रिहयमेधसचिता । हर्यक्षवाहना हंसवाहना हतदानवा ॥२१॥ हत्यादिपापशमनी हरिदश्वादिसेविता । हस्ति कुंभोन्नतकुचा हस्तिकृत्तिप्रियांगना ॥२२॥ हरिद्राकुंकुमादिग्धा हर्यश्वाद्यामचिंता । हरिकेशसरवो हादिविद्या हालामदालसा ॥२३॥
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________
(स) सकाररूपा सर्वज्ञा सर्वेशी सर्वमंगला ।
सर्वकी सर्वभ: सर्वहन्त्री सनातनी ॥२४॥ सर्वानवद्या सर्वांगसुंदरी सर्व माक्षिणो । सर्वात्मिका सर्वमौख्यदात्री सर्वविमोहिनी ॥२५॥ सर्वाधारा सर्वगता सर्वावगुणवर्जिता ।
सर्वारुणा पर्वमाता सर्वभूषणभूषिता ॥२६॥ (क) ककारार्थी कालहंत्री कामेशी कामितार्थदा ।
कामसंजीवनी कल्या कठिनस्तनमंडला ॥२७॥ करभोरूः कलानाथमुखो कचजितांबुदा । कटाक्षस्यंदिकरुणा कपालिप्राणनायिको ॥२८॥ कारुण्यविग्रहा कांता कांतिधृतजपावलिः । कलालापा कंबुकंठी करनिर्जितपल्लवा ॥२९॥ कल्पवल्लीसमभुजा कस्तूरीतिलकाञ्चिता । हकारार्थी हंसगतिहाटकाभरणोज्ज्वला ॥३०॥ हारहारिकुचाभोगा हाकिनी हल्यवर्जिता । हरित्पतिसमाराध्या हठात्कारहतासुरा ॥३१॥ हर्षप्रदा हविर्भोक्त्री हादसंतमसापहा । हल्लीसंलास्यमंतुष्टा हंसमंत्रार्थरूपिणी ॥३२॥ हानोपादाननिर्मुक्ता हर्षिणी हरिसुंदरी । हाहाहूहूमुखस्तुत्या हानिवृद्धिविवर्जिता ॥३३॥
हैयंगवीनहृदया हरिगोपारुणांशुका । (ल) लकारार्था लतापूज्या लयस्थित्युद्भवेश्वरी ॥३४॥
लास्यदर्शनमंतुष्टा लाभालाभविवर्जिता । लंध्येतराज्ञा लावण्यशालिनी लघुसिद्धिदा ॥३५॥ लाक्षारससवर्णाभा लक्ष्मणाग्रजपूजिता । . लम्येता लब्धभक्तिसुलभा लांगलायुधा ॥३६॥
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________
लग्नचामरहस्तश्रीशारदापरिवीजिता । लज्जापदसमाराध्या लंपटा लकुलेश्वरी ॥३७॥
लब्धमाना लब्धरसा लब्धसंपत्समुन्नतिः । (ही) होंकारिणी हींकाराद्या हींमध्या हींशिखामणिः ॥३८॥
हींकारकुडाग्निशिखा हींकारशशिचंद्रिका । होकारभास्कररुचिहींकारांभोदचंचला ॥३९॥ हींकारकंदांकुरिका हींकारैकपरायणा । ह्रींकारदोधिकाइंसी हींकारोद्यानकेकिनी ॥४०॥ होकारारण्यहरिणी ह्रींकारावालवल्लरी । होकारपंजरशुकी हींकारांगणदीपिका ॥४१॥ हीकारकंदरासिहीं ह्रींकारांभोजभूगिका ।
हींकारसुमनोमाध्वी हीकारतरुमंजरी ।।४२।। (स) सकाराख्या समरसा सकलागमसंस्तुता ।
सर्ववेदांततात्पर्यभूमिः सदसदाश्रया ॥४३॥ सकला सच्चिदानंदा साध्वी सद्गतिदायिनी । सनकादिमुनिध्येया सदाशिवकुटुंबिनी ॥४४॥ सकलाधिष्ठानरूपा सत्यरूपा समाकृतिः । सर्वप्रपंचनिर्मात्री समानाधिकवर्जिता ॥४५॥ .. सर्वोत्तु गा संगहीना सद्गुणा सकलेष्टदा । ककारिणी काव्यलोला कामेश्वरमनोहरा ॥४६॥ कामेश्वरप्राणनाडी कामेशोत्संगवासिनी । कामेश्वरालिंगितांगी कामेश्वरसुखप्रदा ॥४॥ कामेश्वरप्रणयिनी कामेश्वरविलासिनी । कामेश्वरतपःसिद्धिः कामेश्वरमनःप्रिया ॥४८॥ कामेश्वरप्राणनाथा कामेश्वरविमोहिनी । कामेश्वरब्रह्मविद्या कामेश्वरगृहेश्वरी ॥४९॥
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________
८७
.
कामेश्वराहलादकरी कामेश्वरमहेश्वरी ।
कामेश्वरी कामकोटिनिलया कांक्षितार्थदा ॥५०॥ (ल) लकारिणी लब्धरूपा लब्धधीलब्धवांछिता ।
लब्धपाण्मनोदूरा लब्धाहंकारदुर्गमा ॥५१॥ लब्धशक्तिर्लन्धदेहा लब्धैश्वर्यसमुन्नतिः । लब्धवृद्धिलब्धलीला लब्धयौवनशालिनी ॥५२।। लब्धातिशयसर्वांगसौदर्या लब्धविभ्रमा । लब्धरागा लब्धपतिर्लब्धनानागमस्थितिः ॥५३॥
लब्धभोगा लब्धसुखा लब्धहर्षाभिपूरिता । (ह्) ह्रींकारमूर्तिहींकारसौधश्रृंगकपोतिका ॥५४॥
ह्रींकारदुग्धाब्धिसुधा हींकारकमले दिरा । ह्रींकारमणिदीपार्चिहींकारतरुसारिका ॥५५।। हींकारपेटकमणिहींकारादर्शबिंबिता । हींकारकोशासिलता हींकारस्थाननर्तकी ॥५६॥ हीकारशुक्तिकामुक्तामणिहींकारबोधिता । हीकारमयसौवर्णस्तंभविद्रुमपुत्रिका ॥५७।। हीकारवेदोपनिषद् होकारावरदक्षिणा । होकारनंदनारामनवकल्पकवल्लरी ॥५८।। ह्रींकारहिमवद्गंगा हींकारार्णवकौस्तुभा । ह्रींकारमंत्रसर्वस्वा हींकारपरसौख्यदाश्रीं ह्रीं ऐं ॥५९॥
अनेन श्रीललितात्रिशतीनामस्तोत्रजपाख्येन कर्मणा भगवती श्रीराजराजेश्वरोमहात्रिपुरसुंदरीदेवता प्रीयताम् । ॐ तत् सत् ।
॥ इति श्रीललितात्रिशतीनामस्तोत्रं संपूर्णम् ।।
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ अथ नमोऽन्तललितात्रिशतीनामावलिः ॥
श्रीराजराजेश्वरीमहात्रिपुरसुन्दरी
संकल्पः । अद्येत्यादिः मम देवताप्रसादसिद्धिद्वारा सर्वाभीष्टसिद्धयर्थ ललितात्रिशतीनामभिः अमुकद्रव्यसमर्पण करिष्ये ||
विनियोगः ।
अस्य श्रीललितात्रिशतीस्तोत्रमंत्रस्य हयग्रीव ऋषिः । अनुष्टुप् छन्दः । श्रीललिता महात्रिपुरसुन्दरोदेवता । ऐ क ४ बीजम् । सौः स ३शक्तिः । इप कीलकम् । श्रीललिता महात्रिपुरसुन्दरीप्रसाद सिद्धयर्थं त्रिशतनामभिः अमुकद्रव्यसमर्पणे विनियोगः ॥
ऋष्यादिन्यासान्विधाय करषडंग कृत्वा देवीं ध्यात्वा मानसोपचारैः संपूज्य योनिमुद्रया प्रणम्य नामानि पठेत् ॥
३ कर्पूरवीटीसौरभ्यकल्लोलित ककुप्तटाये ३ कलिदोषहरायै
३ कंज लोचनायै
३
विहाये ३ कर्माधिमाक्षिण्ये ३ कारयिन्यै
३ कर्मफलप्रदायै २०
३ एकाररूपायै
ऐं ह्रीं श्री ककाररूपायै नमः । ३ कल्याण्यै नमः ।
३ कल्याणगुणशालिन्यै
३ कल्याणशैलनिलयायै ।
..
३ कमनीयायै
३ कलावत्यै
३ कमलाक्ष्यै
३ कल्मषन्यै
३ करुणामृत सागराय
३ कदंब काननवासाये
"
.."
"
3.9
८८
३ कदंबकुसुमप्रियायै ३ कंदर्पविद्याये
३ कंदर्पजनका पांगवीक्षणायै..।
20
"
नमः ।
1
30
D.
D
#
20
2.5
2.9
29
W
1
1.0
1
३ एकाक्ष
३ एकानेकाक्षराकृत्यै
1
३ एतत्तदित्यनिर्दिश्यायै,, । ३ एकानंदचिदाकृतये
1
1
1
1
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ एवमित्यागमाबोध्याय नमः। ३ एकभक्तिम्दर्चितायै । ३ एकाग्रचित्तनिर्ध्याताय.। ३ एषणार हताहतायै । ३ एलासुगंधचिकुरायै ।। ३. एनःकूटविनाशिन्यै . । ३ एकभोगायें ३ एकरसाय .। ३ एकैश्वर्यप्रदायिन्यै । ३ एकातपत्र पाम्राज्यप्रदायै। ३ एकांतपूजितायै । ३ एधमानप्रमायै ।। ३ एजदनेकजगदीश्व0, । ३ एकवीरादिसंसेव्या* . । ३ एकप्रभावशालिन्य४० .. । ३ ईकाररूपिण्यौ । ३ ईशित्र्य ३ ईप्सितार्थप्रदायिन्यै , । ३ ईदृगित्यविनिर्देश्याय ,, । ३ ईश्वरत्वविधायिन्यै ।। ३ ईशानादिब्रह्ममय्यै . । ३ ईशित्वाद्यष्टसिद्धिदाग..। ३ ईक्षित्र्य ३ ईक्षणसृष्टांडकोटग, । ३ ईश्वरवल्लभायै ३ ईडिताये
।
३ ईश्वराधांगशरीरायै नमः। ३ ईशाधिदेवतायै । ३ ईश्वरप्रेरणकय । ३ ईशतांडवसाक्षिण्यै ।। ३ ईश्वरोत्संगनिलयायै .. ३ ईतिवाधाविनाशिन्यै ३ ईहाविरहितायै ३ ईशशक्तयै ३ ईषरिम्मताननाय ३ लकाररूपायै ३ लालतायै ३ लक्ष्मीबाणीनिषेविताग..। ३ लाकिन्यै ३ ललनारूपायै । ३ लसदाडिमपाटलायै । ३ ललंतिकालसत्फालाय.। ३ ललाटनयनार्वितायै . । ३ लक्षणोज्ज्वलदिव्याङ्गौ.। ३ लक्षकोटयंडनायिकायै,। ३ लक्ष्यार्थाय ३ लक्षणागम्यायै ३ लब्धकामायै ३ लनातनवे ३ ललामराजदलिकायै ।। ३ लंबिमुक्कालतांचितायै . । ३ लंबोदरप्रसवे
.: :
w
w
W
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________
w kw .ww
ilmil
३ लभ्यायै नमः ।। ३ हराराध्यायै नमः। ३ लज्जाढयायै
३ हरिब्रोद्रवंदिताय । ३ लयवर्जिताय.
३ हथारुढासे विताइये । ३ ह्रींकाररूपायै
३ हयमेधसमर्चिताग ३ ह्रींकारनिलयायै
३ हर्यक्षवाहना ३ हीपदप्रियायें
३ हंसवाहनारी ३ ह्रींकारबीजायै
३ हतदानवा* ३ हींकारमंत्रायै
३ हत्यादिपापशमन्यै ३हींकारलक्षणायै
३ हरिदश्वादिसेवितागै,। ३ हींकारजपसुप्रीतायै
३ हरितकुंभोन्नतकुचाये । ३ ह्रींमत्यौ
३ हस्तिकृतिप्रियाङ्गनाये । ३ हींविभूषणायै
३ हरिद्राकृङ्कमादिग्धायै,। ३ ह्रींशीलायें
३ हर्यश्वाघमरार्चितायै ..। ३ होपदाराध्याय
३ हरिकेशसरव्य । ३ हांगर्भायै
३ हादिविद्यायै ३ हीपदाभिधायै
३ हालामदालसाय २..। ३ होकारवाच्याय
३ सकाररूपायै
३ सर्वज्ञायै ३ ही कारपूज्याग
३ सौ ३ हींकारपीठिकार्य
३ सर्वमंगलायै ३ ह्रींकारवेद्यायै
३ सर्वकन्य ३ हींकारचित्याय
३ सर्वभौं
३ सर्वहौ ३ हीशरोरिण्यै.. ३ सनातनाग ३ हकाररूपाय . ३ सर्वानवद्यारी ३ हलघृकपूजितायै ३ सर्वांगसुन्दर्य ३ हरिणेक्षणायै
३ सर्वमाक्षण्यै ३ हरिप्रियायै
.।। ३ सर्वात्मिकायै
www
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ सर्वसौख्यदायो नमः । ३ कस्तूरीतिलकोञ्चिताय नमः। ३ सर्वविमोहिन्यै ।। ३ हकारार्था । ३ सर्वाधाराये । ३ हंसगत्यै ३ सर्वगतामै
३ हाटकाभरणोज्ज्वलाय .. । ३ सर्वापगुणवर्जित.यै ।। ३ हारहारिकुचामोगायै । ३ सर्वारुणायै
३ हाकिन्यै
। ३ सर्वमात्रे
३ हल्यवर्जितायै । ३ सर्वभूषणभूषिता,१४०.। ३ हरित्पतिसमाराध्यागै,। ३ ककाराग
३ हठात्कारहतासुराय . ३ कालहौं
३ हर्षप्रदायै ३ कामेश्यै
३ हवि कन्य ३ कामितार्थदारी
३ हार्दसंतमसापहायै . ३ कामसंजीविन्यौ
३ हल्लीसंलास्यसंतुष्टायै .. ३ कल्पायै
३ हंसमंत्रार्थरूपिण्यै , ३ कठिनस्तनमंडलामै ३ हानोपादाननिर्मुक्ताय , ३ करभोरवे
३ हर्षिण्य ३ कलानाथमुख्ौ । ३ हरिसोदय ३ कचजितांबुदोयौ । ३ हाहाहूहूमुखन्तुन्याग .... ३ कटाक्षरयंदिकरुणायै ।। ३ हानिवृद्धिविवर्जितायौ . ३ कपालिप्राणनायिकारी । ३ यंगवोनहृदयायै । ३ कारुण्यविग्रहाय । ३ हरिगोपारुणांशुकायै . ३ कान्तायै
३ लकाराख्याग ३ कांतिधूतजपावल्यौ । ३ लतापूज्याग ३ कलालापायै
३ लयस्थित्युद्भवेश्वौँ १८०,। ३ कम्बुकण्ठौ
३ लोस्यदर्शनसंतुष्टायो , । ३ करनिर्जितपल्लवायमै,। ३ लाभालाभविवर्जिताग. । ३ कल्पवल्लीसमभुजायग..। । ३ लंध्येतराज्ञाय
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________
९२
1 dw kwww
३ लावण्यशालिन्यै नमः । | ३ होकारारण्यहरिण्यौ नमः । ३ लधुसिद्धिदायै .। | ३ होकारबालेवल्लयौं । । ३ लाक्षारससवर्णाभागै , । ३ ह्रींकारपंजरशुक्यौ , ३ लक्ष्मणाग्रजपूजितायै , । ३ हींकारांगणदीपिकायौ , । ३ लभ्येतरायै . । | ३ ह्रींकारकंदरासिौ . ३ लब्धभक्ति सुलभायै . । ३ होकारांभोजभूगिकार्य , । ३ लांगलायुधायै
३ ही कारसुमनोमाव्य . ३ लग्नचामरहस्तश्रीशारदा ३ होकारतरुमञ्जय परिवीजितायै
| ३ सकाराख्यायै ३ लज्जापदसमाराध्याग ,, १ समरसाय ३ लंपटारी
| ३ सकलागमसंस्तुतायै । ३ लकुलेश्वर्ण
३ सर्ववेदांततात्पर्यभूम्यै , ३ लब्धमानायै
३ सदसदाश्रयाय ३ लब्धरसागै
३ सकलायै ३ लब्धसंपत्समुन्नत्यै२००, । | ३ सच्चिदानंदाय ३ हींकारिण्यौ
३ साध्याय ३ हींकारागयौ
३ सद्गतिदायिन्यै ३ हीमध्याग
३ सनकादिमुनिध्येयायै . ३ होशिखामण्यौ ।३ सदाशिवकुटुंबिन्यै । ३ हीकारकुंडाग्निशिखायै ,, ।। ३ सकलाधिष्ठानरूपायै ३ हींकारशशिचंद्रिकायै , । | ३ सत्यरूपायै ३ हींकारभास्कररूच्यै . ।। ३ समाकृत्यै ३ ह्रींकारांभोदचंचलायौ । ३ सर्वप्रपंचनिर्मात्र्यै ३ हीकारकंदांकुरिकायौ , ३ समानाधिकवर्जितारी ३ होकारकपरायणागै , । ३ सर्वोत्तु गायै ३ हींकारदीर्घकाहंस्यै ।। ३ संगहीनाये ३ ह्रींकारो,नके किन्यौ , ।। ३ सद्गुणायै
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________
R
e
...
३ सकलेष्टदायै२४.
३ लब्धशकत्यै ३ ककारियो
३ लब्धदेहाये ३ काव्यलोलागै
३ लब्धेश्वर्य समुन्नत्य ३ कामेश्वरमनोहरा २४.. ३ लब्धवृद्धयै ३ कामेश्वरप्राणनाऽमैं . ।। ३ लब्धलीलायै ३ कामेशोत्संगवासिन्ग , । ३ लब्धयौवनशालिन्ये ३ कामेश्वरालिंगिताङ्गयो । ३ लब्धातिशयसर्वाग ३ कामेश्वरसुखप्रदायै ।। सौंदर्याय ३ कामेश्वरप्रणयिन्यौ . ३ लब्धविभ्रमायै ३ कामेश्वरविलासिन्यै , । ३ लब्धरागार्य ३ कामेश्वरतपःसिद्धग , । ३ लब्धपतये ३ कामेश्वरमनःप्रियागै , शलब्धनानागमस्थित्ये ३ कामेश्वरप्राणनाथागै ३ लब्धभोगायै ३ कामेश्वरविमोहिन्यै . ३:लब्धसुखायै .. कामेश्वरब्रह्मविद्यये ३ लब्धहर्षाभिपूरितायै ।। ३ कामेश्वरगृहेश्वर्यै . ३ ही कारमूर्य । ३ कामेश्वराहलादकरें ३हीकारशौधशुगकपोतिकाय ..। ३ कामेश्वरमहेश्वगे । ३ ही कारदुग्धाब्धिसुधाय. । ३ कामेश्व
३ ही कारकमले दिरायै ।। ३ कामकोटिनिलयायै
३ ही कारमणिदीपार्चिषे . । ३ काक्षितार्थदाग२६० ३ ही कारतरुशारिकायै ।। ३ लकारिण्यौ
३ ही कारपेटकमण्यै . ३ लब्धरूपायै
३ ही कारादर्शविविताय .. । ३ लब्धधिगै
३ ही कारकोशासिल्तायै ,, ३ लब्धवाञ्छितायै । ३ ही कारस्थाननर्तक्यै ।। ३ लब्धपापननोदूरायै . ।। ३ ही कारशुक्तिकामुक्तामण्य.. । ३ लब्धाहंकारदुर्गमाय , ।। ३ हीकारबोधितायें
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ ही कारमयसौवर्णस्तंभ ३ ही कारहिमवद्वगायै . । विमपुत्रिकायें
" ।
| ३ ही कारार्णकौस्तुभायै ।। ३ हो कारवेदोपनिषदे ।। ३ ही काराध्वरदक्षिणाये । ।
३ ही कारमंत्रसर्वस्वायै ।। ३ ही कारनंदनारामनव. ३ ही कारपरसौख्यदाय ३०..।
कल्पकवल्लय . ।। अनेन श्रीललितात्रिशतीनामभिः अमुकद्रव्यसमर्पणाख्येन कर्मणा भगवती श्रीराजराजेश्वरिमहात्रिपुरसुंदरीदेवता प्रीयताम् ॥
॥ इति श्रीललितात्रिशतीनामानि ।।
॥ नमोऽतललितासहस्रनामावलिः ॥
संकल्पः । अत्यादि० मम श्रीराजराजेश्वरीमहात्रिपुरसुन्दरी देवताप्रसादसिद्धिद्वारा सर्वाभीष्ट सिद्धयर्थं ललितासहस्रनामभिः अमुकद्रव्यसमर्पणाख्य कर्म करिष्ये । विनियोगः ।।
अस्य श्रीललितासहस्रनामस्तोत्रमालामंत्रस्य वशिन्यादिवाग्देवता ऋषयः। अनुष्टुप् छन्दः । श्रीललितामहात्रिपुरसुन्दरीदेवता । ऐं क ४ बीजम् । सौः स ३ शक्तिः। क्लो हप कीलकम् । श्री महात्रिपुरसुन्दरीदेवताप्रसादसिद्धयर्थ सहस्रनामभिः अमुकद्रव्य -समर्पणे विनियोगः । तत्रादौ शिरसे, मुखे हृदये, गुह्ये, पादयोः, नाभी, सर्वाङ्गेति चतुर्थ्यन्तेन ऋष्यादिन्यासान्विधोय ।
करषडंगं कृत्वा सिन्दूरारुणेति देवी ध्यायेत् ।
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________
अथ ध्यानम् ।
सिन्दूरारुणविग्रहां त्रिनयनां माणिक्यमौलिस्फुरत्तारानायकशेखरां स्मिमुखीमापीनवक्षोरुहाम् ।
पाणिम्यामलिपूर्णरत्नचषक रक्तोत्पलं बिभ्रती - सौम्यां रत्नघटस्थलचरणां ध्यायेत्परामम्बिकाम् ॥ ततो मानसोपचारैः संपूज्य योनिमुद्रया प्रणम्य नामानि पठेत् ॥ इति ध्यात्वाऐ ही श्रो श्रामात्रे नमः ।। ३ अष्टमीचन्द्रविभ्राज ३ श्री महाराज्यै । । दलिकस्थलशोभितायै नमः। ३ श्रीमत्सिंहासनेश्वये ।। ३ मुखचन्द्र कलङ्काभमृग ३ चिदग्निकुण्डसंभूतायै,, । नाभिविशेषकायै । ३ देवकार्यसमुद्यतायै । ३ वदनस्मरमाङ्गल्यगृह ३ उद्यद्भानुमहस्त्राभायै ,, । तोरणचिल्लिकायै ।। ३ चतुर्बाहुसमन्वितायै ।। ३ वक्रलक्ष्मीपरोवाहच ३ रागस्वरूपपाशाढयायै । लन्मीनाभलोचनायै ।। ३ क्रोधाकाराङ्कुशो. ३ नवचम्पकपुष्पाभना
सादण्डविराजितायै । ३ मनोरूपेक्षुकोदण्डायै ..।। ३ ताराकान्तितिरस्कारिना ३ पञ्चतन्मात्रसायकाये , । साभरणमासुरायै । ३ निजा णप्रभापूरमज्ज३ कदम्बमञ्जरीक्लप्त
द्ब्रह्माण्डमण्डलायै ।। कर्णपूरमनोहरायै । ३ चम्पकाशोकपुन्नाग | ३ ताटङ्कयुगलीभूत
सौगन्धिकलसत्कचायै ..। तपनोडुपमण्डलाय । ३ कुरुविन्दमणिश्रेणीकन ३ पद्मरागशिलादर्श
कोटीरमण्डितायै ।। परिमाविकपोलभुवे ।।
मना
बलारी
।
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________
भाग्य
३ नवविद्रुमबिम्बश्री . अरुणारुणकौसुम्भवस्त्र
न्यकारिदशनच्छदायै नम। भास्वत्कटीतटयै नमः। . शुद्ध वद्याङ्कुराकार रत्नकिङ्कणिकारम्य
द्विजपंक्तिद्वयोज्ज्वलायै । रशनादामभूषिताये । ३ कपरवीटकामोदसमा कामेंशज्ञातसौभाग्य
कर्षािदगन्तरायै । मार्दवोरुद्धयान्विताये ।। ३ निजसल्लापमाधुर्य . माणिक्यमुकुटाकार
विनिभत्सितकच्छप्यै ।। जानुद्वर्यावराजिताये ।। ३ मन्दस्मितप्रभापूरम
इन्द्रगोपप रक्षप्तस्मर ज्जत्काभेशमानसायै ।। तूणाभज कायै। ३ अनाकालतसादृश्य
" गूढगुल्फायै चिबुकश्रीविरा जतायै ।। - कूमपृष्ठज यष्णुप्र ३ कामेशबद्धमाङ्गल्यसूत्र पदान्वितायै
शोभितकन्धराये । नखदी/धातमांछन्न ३ कनकाङ्गदकेयरकमनी नमज्जनतमोगुणायै ।।
यमुजान्वितायै ।। , पदद्वयप्रभाजालपरा३ रत्नौवेयखाचतलोल कृतमरोरुहागे ।
मुक्ताफलान्वितायै ।। . शिजानमाणमञ्जीर ३ कामेश्वरप्रेमरत्नर्माण मण्डितश्रीपदाम्बुजायै,।
प्रतिपणस्तन्यै ।, मरालीमन्दगमनाग ।। ३ नाभ्यालवालरोमा । " महालावण्यशेवगै ।
लिलताफलकुचद्वयाय ,। .. सर्वारूणागै ३ लक्ष्यरोमलताधारना , अनवद्याङ्गणै ।
समुन्नेयमध्यमायै ।। |, सर्वाभरणभूषितागे । ३ स्तनभारदलन्मध्यपट्ट 1. शिवकामेश्वराङ्कस्थाग। बन्धवलित्रयाग ।शिवायै
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________
९७
।
३ स्वाधीनवल्लभायै नमः ।। ३ भण्डसैन्यवधोयुक्तशक्ति३ सुमेरुमध्यशृङ्गस्थाग.. । विक्रमहर्षिताये नमः । ३ श्रीमन्नगरनायिकामै ।। ३ नित्यापराक्रमाटोप. ३ चिन्तामणिगृहान्तस्थायें । निरीक्षणसमुत्सुकागै,, ३ पञ्चब्रह्मासनस्थिताय । ३ भण्डपुत्रबंधोद्युक्तबाला ३ महापद्माटवोसंस्थाये, । विक्रमनन्दितायै । ३ कदम्बवनवासिन्यै . । ३ मन्त्रिण्यम्बाविरचित ३ सुधासागरमध्यस्थाय, । विषगवधतोषितायै , । ३ कामाक्ष्य
। ३ विशुक्रपाणहरणवाराही .. ३ कामदायिन्यै ,। वीर्यनन्दितारी . । ३ देवर्षिगणसंघातस्तूय ३ कामेश्वरमुखालोक
मानात्मनाभवायें । कल्पितश्रीगणेश्वरायो । ३ भण्डासुरवधोयुक्तशक्ति ३ महागणेशनिभिन्नविघ्न
सेनासमन्वितायै । यन्त्रप्रहर्षितायें । ३ संपत्करीसमारूढसिंधुर- ३ भण्डासुरेन्द्रनिर्मुक्त व्रजसेवितायै
शस्त्रप्रत्यस्त्रवर्षिण्य . । ३ अश्वारूढाधिष्ठिताश्व- ३ कराड्गुलिनखोत्पन्न ।
कोटिकोटिभिरावृताय, । नारायणदशाकृत्यौ८०, । ३ चक्रराजरथारूढसर्वाः ३ महापाशुपतास्त्राग्नि
युधपरिष्कृतायै । ___ निर्दग्धासुरसैनिकायौ.. । ३ गेय चक्ररथारुढमन्त्रिणी- ३ कामेश्वरास्वनिर्दग्धस
परिसेवितायै । ___ भण्डासुरसै . । ३ किरिचक्ररथारूढदण्डः ३ ब्रह्मोपेन्द्र महेन्द्रादिदेव
नाथापुरस्कृतायै , । संस्तुतवैभवायै । ३ ज्वालामालिनिकाक्षिप्तः ३ हरनेत्राग्निसंदग्धकाम वह्निप्राकारमध्यगाय, ।।
संजीवनौषध्यै ।
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________
९८
३ श्रीमद्वाग्भवकूटैकस्वरूप । ३ कुण्डलिन्यै नमः११०। ___ मुखपङ्कजायै नमः ।। ३ बिसतन्तुतनीयस्यै .. । ३ कण्ठाधःकटिपर्यन्तमध्य ३ भवान्यै
कूटस्वरूपिण्यै । ३ भावनागम्यायै ३ शक्तिकूटैकतापन्नकटयधो ३ भवारण्यकुठारिकायै . ।
भागधारिण्यौ । ३ भद्रप्रियायै ३ मूलमन्त्रात्मिकायौ , । | ३ भद्रमूत्यै ३ मूलकूटत्रयकलेवरायो । ३ भक्तसौभाग्यदायिन्यै ३ कुलामृतौकरसिकाग०, । ३ भक्तिप्रियायै ३ कुलसंकेतपालिन्यौ , ।
३ भक्तिगम्यायै ३ कुलाङ्गनाये
३ भक्तिवश्यायै २० ३ कुलान्तस्था ३ कौलिन्ये
३ भयापहायै ३ कुलयोगिन्यो
३ शांभव्य ३ अकुलायमै
३ शारदाराध्यायै ३ समयान्तस्थायै ।। ३ शर्वाण्यै ३ समयाचारतत्पराय
३ शर्मदायिन्यै ३ मूलाधारकनिलयायै ,, ।
३ शांकर्यै ३ ब्रह्मग्रन्थिविभेदिन्यै००.।। ३ श्रीकयै ३ मणिपूरान्तरुदितायै .. । ३ विष्णुप्रन्थिविभेदिन्यै,, ।
३ शरचन्द्रनिभाननाय , ३ आज्ञाचक्रान्तराल. स्थायै
३ शांतादय ३० ३ रुद्रग्रन्थिविभेदिन्यै , ३ शान्तिमत्यै ३ सहस्त्राराम्बुजारूढायै,, । ३ निराधारायै ३ सुधासाराभिवर्षिण्यै , ।
३ निरअनार्य ३ तडिल्लतासमरुच्यै . । ३ निले पायै ३ षट्चक्रोपरिसंस्थितायै, ।। ३ निर्मलाये ३ महाशक्त्यै ।। ३ नित्यायै
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________
नमः ।
३ निराकाराय ३ निराकुलारी ३ निर्गुणायै .३ निष्कलाये १४० ३ शान्तायै ३ निष्कामाय .३ निरुपटवारी ३ नित्यमुक्तायै ३ निर्विकाराग ५ निष्प्रपञ्चाङ्ग ३ निराश्रयाग .३ नित्यशुद्धामै . ३ नित्यबुद्धा . ३ निरवद्याग।५०
३ निरन्तराग .. ३ निष्कारणायै
३ निष्कलङ्कामै ३ निरुपाधये . ३: निरीश्वरायै ३ नीरागायै ३. रागमथनायै ३ निर्मदायै ३ मदनाशिन्यौ ३. निश्चिन्तायै ३. निरहंकारायै ३ निर्मोहायै .३ मोहनाशिन्यै
नमः ।। ३ निर्ममायै
३ ममताहन्त्र्यै ३ निष्पापायै ३ पापनाशिन्यै ३ निष्क्रोधायै ३ क्रोधशमन्यै ३ निर्लोभायै१७० ३ लोभनाशिन्यै ३ निःसंशयायै ३ संशयन्यै ३ निर्भवायै ३ भवनाशिन्यै ३ निर्विकल्पाय ३ निराबाशयै ३ निभे दायै ३ भेदनाशिन्यै ३ निर्माशायै१८० ३ मृत्युमथन्यै ३ निष्क्रियायै ३ निष्परिग्रहायै ३ निस्तूलायै ३ नीलचिकुरायै ३ निरपायायै ३ निरत्ययाये
३ दुर्लभायै | ३ दुर्गमाय । ३ दुगाय४.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________
१००
" सुखप्रदायै , दुष्टदूरायै , दुराचारशमन्ग
३ दुःखहन्त्रयै नमः ।। ३ महाशक्त्यै नमः।
.. महार ये , महाभोगायै
.. महैश्वर्याय २२० . दोषवाजताग
.. महावीर्याय , सर्वज्ञायो
. महाबलायै सान्द्रकरुणायै . .. महाबुद्धयै
समानाधिकव जताय. .. महामिद्वय ,, सर्वशक्तिमय्यै । .. महायोगेश्वरेश्वर्यै , सर्वमङ्गलाग२०० । । . महातन्त्र ये , सद्गतिप्रदायै . महामन्त्रायै । सर्वेश्वौं
महायन्त्रायै .. सवमय्यौ
महासनायै , सर्वमन्त्रम्वरूपिण्यै .
.. महायागक्रमाराध्याय २३०॥ .. सर्वयन्त्रात्मकायै . . महाभैरवपूजितायै .. । , सर्वतन्त्ररूपायै .. महेश्वरमहाकल्प., मनोन्मन्यो
महाताण्डवमाक्षिण्यै.. । . माहेश्वयो
. महाकामेशम हये . । , महादेन्यौ
• महात्रिपुरसुंदर्य ..। महालक्ष्म्य२१० ।
. चतुःषष्टयुपचाराढयाय.। . मृडांप्रय ये
. चतु षष्टिकलामय्यै ।। ... महारूपाय
. महाचतुःषष्टकोटियोगिनी , महापूज्य ये
___ गणसेवितायै , महापातकनाशन्यै . मनुविद्यायै , महामायाय
.. चन्द्रविद्यायै .. महासत्त्वाय .
.. चन्द्रमण्डलमध्यगाय२४०
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________
.
... चिन्मय्य
.
।
३ चारूरूपायै नमः ।। ३ संहारिण्यै नमः । , चारुहासायै । | रुद्ररूपाय , चारुचन्द्रकलाधराय ,, । .. तिरोधानकय२७० .. चराचरजगन्नाथाय , , चक्रराजनिकेतनायै , ।
॥ सदाशिवाय , पार्वत्यै
.. अनुग्रहदाय .. पद्मनयनायै
पञ्चकृत्यपरायणाय ,, . पद्मरागसमप्रभायै ।।
. भानुमण्डलमध्यस्थाय । पञ्चप्रेतासनासोनाये
भैरव्यै . पाचब्रह्मस्वरूपिण्यै २५०।
. भगमालिन्यै
.. पद्मासनायै . परमानन्दाय . . ।
, भगवत्यै बिज्ञानघनरूपिण्यै ।।
, पद्मनाभसहोदर्यै २८०.. . ध्यानध्यातृध्येयरूपाय..।
. उन्मेषनिमिषोत्पन्नधर्माधर्मविवर्जिताये, ।
विपन्नभुवनावल्ये , । . विश्वरूपाये
. सहस्रशीर्षवदनायै . जागरिण्यै
. सहस्राक्ष्यै . स्वपन्त्य . तेजसात्मिकायै
. सहस्रपदे , आब्रह्मकीटजनन्यै . । , वर्णाश्रमविधायिन्यै .. ।
.. निजानारूपनिगमाये ,, । , तुर्याय
, पुण्यापुण्यफलप्रदायै , । .. सर्वावस्थाविवर्जिताय., ।
.. श्रुतिसीमन्तसिन्दूरी
कृतपादाब्जधूलिकाय ,,। . ब्रह्मरूपाय
. सकलागमसंदोहशुक्ति... गोव्यै
संपुटमौक्तिकायै२८०. । .. गोविन्दरूपिण्यै .।
. सुप्तायैः-६० " प्राज्ञात्मिकायै
. सृष्टि कन्य
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________
नमः।
, पूर्णायै
, कल्याण्यै
३ पुरुपार्थप्रदाय नमः । । ३ राक्षसध्न्यै
. रामायै , भोगिन्य
, रमणलम्पटायै३२० » भुवनेश्वर्यै
. काम्याय ., अम्बिकायै
. कामकलारूपायै . । । अनादिनिधनाचे , कदम्बकुसुमप्रियायै . । , हरिब्रह्मेन्द्रसेवितायै ,, । .. नारायण्यै
., जगतीकन्दाय .. नादरूपायै
, करुणारससागराय ,, नामरूपविवर्जितायै , कलावत्यै , हीकार्य
, कलालापायै , ह्रींमत्ये
, कान्तायें , हृद्याय
. कादम्बरी प्रियायै 33. ,, हेयोपादेयवर्जिताय.. । , वरदाय .. । .. राजराजार्चितायै ।। , वामनयनाये , राज्य
. वारुणीमदविह्वलाये .. । .. रम्यायै
, विश्वाधिकायैः . राजीवलोचनायै , वेदवेद्यायें : . . रञ्जन्यै
. विन्ध्याचल
निवासिन्यै .
.. विधात्र्यै , रणत्किङ्किणिमेखलाय,, । . वेदजनन्यै :
.. विष्णुमायाय राकेन्दुवदनायै
. विलासिन्यै ३४० रतिरूपाय
.. क्षेत्रस्वरूपाय .. . रतिप्रियाये
, क्षेत्रश्यै .., ,, रक्षाकय . क्षेत्रक्षेत्रज्ञपालिन्यै ...।
.. रमण्यै ३१०
रस्याय
. रभायै
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________
नमः ॥
१०३ .. क्षयवृद्धिविनिर्मुक्तायै नमः।
३ पश्यन्त्यै क्षेत्रपालसमर्चितायै , ।। ३ परदेवताये । .. विजयायै
३ मध्यमायै३७० । । . विमलायै
३ वैखरोरूपायरी .. .. वन्द्यायै
३ भक्तमानसहंसिकाग..। .. वन्दारुजनवत्सलाय .. ।
३ कामेश्वरप्राणनाडौ ,, । .. वाग्वादिन्यै ३५० .
३ कृतज्ञायै , वामकेश्यै
३ कामपूजितायै । " वह्निमण्डलवासिन्यै , ।
३ शृङ्गारससंपूर्णायै ।। , भक्तिमत्कल्पलतिकायै ,, ।
३ जयायै
। . पशुपाशविमोचिन्यै .. ।
३ जालन्धरस्थितामै , । .. संहृताशेषपाखण्डायै , ।
३ ओडयाणपीटनिल्यागै... . सदाचारप्रवर्तिकायै . ।
३ बिन्दुमण्डलवासिन्ग३८०॥ .. तापत्रयाग्निसंतप्त ३ रहोयागक्रमाराध्यागे । समाहादनचन्द्रिकायै ।। ३ रहस्तर्पणतपितामै ,
३ सद्यःप्रसादिन्यो । , तापसाराध्यायै
३ विश्वसाक्षिण्यै । - तनुमध्याय
३ साक्षिवर्जितायै । , तमोपहायै
३ षडङ्गदेवतायुक्तायै ।
३ षाजुण्यपरिपूरितारी । .. तत्पदलक्ष्यार्थाय .
३ नित्यक्लिन्नायै . चिदेकरसरूपिण्यै ३ निरुपमायै .. स्वात्मानन्दलवी
३ निर्वाणसुखदायिन्यै३८०.। भूतब्रह्माद्यानन्द । ३ नित्याषोडशिकारूपायै..। .. संतौ
३ श्रीकण्ठार्धशरीरिण्यै, । .. पराये
३ प्रभावत्यै .. प्रत्यकृचितिरूपायै । । । ३ प्रभारूपायै
.. तरूण्यै
" चित्यै
,,।
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०४
३ प्रसिद्धायै नमः । । ३ जडात्मिकायौ नमः। ३ परमेश्वमैं
३ गायौ४२० ३ मूलप्रकृत्यै
३ व्याहृत्यौ ३ अव्यक्तायै
३ सन्ध्याग ३ व्यक्ताव्यक्त
३ द्विजवृन्दनिषेविताग.. __म्वरूपिण्ये
३ तत्त्वासना ३ व्यापिन्यौ४०० । ३ तस्मै ३ विविधाकारागै , ।। ३ तुभ्यं ३ विद्याविद्यास्वरूपिण्यै.. । ३ अय्य ३ महाकामेशनयनकुमुदा- ३ पञ्चकोशान्तरस्थितायै
इलादकौमुद्यै , ३ निःसोममहिम्ने । ३ भक्तहार्दतमोभेदभानु ३ नित्ययौवनाय४३० . । मुद्धानुसतत्गै
३ मदशालिन्यै ३ शिवदूत्यै
३ मदापूर्णितरक्ताक्ष्यै . । ३ शिवाराध्याग
३ मदपाटलगण्डभुवे . । ३ शिवममैं
३ चन्दनद्रवदिग्धाङ्गय , । ३ शिवकर्ण
३ चाम्पेयकुसुमप्रियायै,। ३ शिवप्रियाग
३ कुशलायै ३ शिवपरामैं४१०
३ कोमलाकारायै ३ शिष्टेष्टामै
३ कुरुकुल्लायै ३ शिष्टपूजितायै ।। ३ कुलेश्वर्णे ३ अप्रमेयायै । ३ कुलकुण्डालयायै४४०. । ३ स्वप्रकाशायै । ३ कौलमार्गतत्परसेवितायै । ३ मनोवाचामगोचरायौ,, ।। ३ कुमारगणनाथाम्बायै,, । ३ चिच्छकत्यै ।। ३ तुष्टये ३ चेतनारूपायै ।। ३ पुष्टये ३ जडशक्यो ।। ३ मत्यै
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ घृत्यै
१०५
।। ३ सिद्धमात्रे . नमः । ३ शान्य
३ यशस्विन्यै । ३ स्वस्तिमत्यै
३ विशुद्धिचक्रनिलयायै ३ कान्त्य
३ आरक्तवर्णाय ३ नन्दिन्यै ४५०
३ त्रिलोचनायै । ३ विघ्नमाशिन्ग
३ खङ्गाङ्गादिप्रहरणायै . । ३ तेजोवत्यै
३ वदनैकसमन्वितायै . । ३ त्रिनयनायै
३ पायसान्नप्रियायै ८० . । ३ लोलाक्षीकामरूपिण्यै ३ त्वक्स्थायै ।। ३ मालिन्यै
३ पशुलोकभयंकड़ें . । ३ हंसिन्यै
३ अमृतादिमहाशक्ति ३ मात्रे
संवृतायै
। ३ मलयाचलवासिन्यै ३ डाकिनीश्वर्यै । ३ सुमुख्य
३ अनाहताब्जनिलयायै,, । ३ श्यामाभायै
३ वदनद्वयायै ३ शोभनायै
३ दंष्टोज्ज्वलायै ३ सुरनायिकाये
३ अक्षमालादिधरायै । । ३ कालकण्ठयै
३ रुधिरसंस्थितायै४८०. ३ कान्तिमत्यै
३ कालरात्र्यादिशक्त्योध ३ क्षोमिण्यै
वृतायै ३ सूक्ष्मरुपिण्यै
३ स्निग्धौइनप्रियायै ।। ३ वजेश्वयै
३ महावीरेन्द्रवरदायै . । ३ वामदेव्यै
३ राकिण्यम्बास्वरूपिण्यै. ३ वयोवस्थाविवर्जितायै४७०। ३ मणिपूराञ्जनिलयायै . ३ सिद्धेश्वयै
३ वदनत्रयसंयुतायै.. । ३ सिद्धविद्यायै
३ वादिकायुधोपेताय. ।
३ नलिन्यै४० ३ सभ्रवे
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________
काय
१०६ ३ डामर्यादिभिरावृतायै नमः। | ३ हंसवतीमुख्यशक्ति, रक्तवर्णायै । । समन्वितायै नमः। .. मांसनिष्ठा यै५..
, हरिद्रान्नैकरसिकायै ।। , गुडान्नप्रीतमानसाय.. ।। , हाकिनीरूपधारिण्यै . । .. समस्तभक्तसुखदाय, .. सहस्त्रदलपद्मस्थ यै,. । , लाकिन्यम्वास्वपिण्यै, । ,, सर्ववर्णोपशोमिताय , । » म्वाधिष्ठानाम्बुजगताये। ,, सर्वायुधधरायै५३० ,, , चतुर्वकत्रमनोहरायै , । .. शुक्लसंस्थिताय , . शूलागयुधसंपन्नायै.. ,, सर्वतोमुख्यै . पीतवर्णायै
, सवौं दनप्रीतचित्तायै,, । .. अतिगर्वितायै
.. याकिन्यम्बास्वरूपिण्यै,, । , मेदोनिष्ठायै
,, स्वाहाय . मधुप्रीतायै५१० ., स्वधायै , वशिन्यादिसमन्वितायै,, । , दध्यन्नासक्तहृदयायै । मेधायै » काकिनीरूपधारिण्यै ।। मूलाधाराम्बुजारुढायै .. । पञ्चवक्रायै .
अस्थिसंस्थिताय , , अनुशादिप्रहरणायै ,, ।
वरदादिनिषेवित्तायै , । , पुण्यश्रवणकीर्तनायै ,, . मुद्गौदनासक्तवित्तायै.. । . पुलोमजार्चिताथै , । , साकिन्यम्बास्वरूपिण्यै५२०॥ , बन्धमोचिन्यै , आज्ञाचक्राब्जनिलयायै ।। .. बन्धुरालकायै ।
शुक्लवर्णायै । , विमर्शरूपिण्यै षडाननायै । , विधायै , मज्जासंस्थायै ।। . वियदादिजगत्प्रसवे५५०...
अमत्यै
. स्मृत्यै ५४. . अनुत्तमायै " पुण्यकीत्यै
. पुण्यलभ्यायै
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________
,, मोहिन्य
३ सर्वव्याधिप्रशमन्यै नमः। । ३ मातृकावर्णरूपिण्यै नमः । .. सर्वमृत्युनिवारिय्यै . । , महाकैलासनिलयायै , अग्रगण्यायै । .. मृणालमृदुदोलतायै ,
अचिन्त्यरूपायै , . महनीयायै५८० , कलिकल्मषनाशिन्यै
, दयामृत्य .. कात्यायन्यै
महासाम्राज्यशालिन्यै .. कालहल्यै
.. आत्मविद्यायै ., कमलाक्षनिषेवित्यै .. महाविद्यायै .. ताम्बूलपूरितमुख्य
.. श्रीविधायै , दाडिमीकुसुम
, कामसेवितायै .. प्रभायै५०
,, श्रीषोडशाक्षरीविद्यायै , । ,, मृगाक्ष्यै
,, त्रिकूटायै
, कामकोटिकायै - मुख्यायै
,, कटाक्षकिंकरीभूत , मृडान्य
कमलाकोटिसेवितायै५८० । मित्ररूपिण्यै
शिरःस्थितायै . नित्यतृत्तायै
चन्द्रनिभायै .. भक्तनिधये
भालस्थायै , नियन्य
इन्द्रधनुःप्रभायै निखिलेश्वर्यै
, हृदयस्थायै , मैत्र्यादिवासनालभ्यायै५७॥
. रविप्रख्यायै .. महाप्रलयसाक्षिण्यै ,, । त्रिकोणान्तरदीपिकायै पराशक्त्यै
दाक्षायण्यै . परानिष्ठायै प्रज्ञानधनरूपिण्यै
.. दक्षयज्ञविनाशिन्यै ००. .. माध्वीपानालसायै ... दरान्दोलितदीर्घाक्ष्यै , । . मत्तायै ... | , दरहासोज्ज्वलन्मुख्य . ।
देत्यहल्यै
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________
--
-
-
-
१०८ ३ गुरुमूत्यै
नमः।। ३ त्रिजगद्वन्द्यायै नमः । , गुणनिधये ।। , त्रिमूत्यै . गोमात्रे
, त्रिदशेश्वर्ये , गुहजन्मभुवे
.. त्र्यक्ष ३० , देवेश्य
, दिव्यगन्धाढयायें . दण्डनीतिस्थाये , , सिन्दूरतिलकावितायें .. दहराकाशरूपिण्यै . .. उमाय
प्रतिपन्मुख्यराकान्ततिथि- , शैलेन्द्रतनयाय मण्डलपूजिताय १० , , गौर्य , कलात्मिकायै
, गन्धर्वसेवितायें . कलानाथाये
.. विश्वगर्भाय • काव्यालापविनोदिन्ये .. । , स्वर्णगर्भायै , सचामररमावाणीसव्यः , अवरदायै दक्षिणासेविताये
, वागधीश्वय ४० . आदिशक्त्य
, ध्यानगम्यायै ... अमेयाय
.. अपरिच्छेद्यायै . आत्मने . परमाये
.. ज्ञानविग्रहामै , पावनाकृतय
. सर्ववेदान्तसंवेद्यासें . . अनेककोटिब्रह्मांड
. सत्यानन्दस्वरूपिण्यै . जनन्य २०
.. लोपामुद्रार्चितायै . . दिव्यविग्रहाय
, लीलाक्लुप्तब्रह्माण्ड , कलीकार्य
___ मण्डलायै , केवलायै
., अदृश्यारी . गुह्याय
.. दृश्यरहिताणे ५० , , कैवल्यपददायिन्यै . । . विज्ञाच्यौ .. त्रिपुराय
. वेद्यवर्जिताग
-
-
-
. ज्ञानदायो
-
-
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________
:
:
...
१०९ ३ योगिन्यौ ।। ३ वृहत्सेनायें
नमः । , योगदागै
.. भावाभावविवर्जिताय ८० .. योग्याग
. सुखाराध्याय .. योगानन्दामै
" शुभंकय " युगंधराग
" शोभनासुलभागत्य , इच्छाशक्तिज्ञानशक्तिक्रिया- . राजराजेश्वर्यै शक्तिस्वपिण्यै
. राज्यदायिन्य , सर्वाधारागै
. राज्यवल्लभायै .. सुप्रतिष्ठा
.. राजत्कृपायै .. सदसद्रूपधारिण्यै .. राजपीठनिवेशितनिजा, अष्टमूत्रौं
श्रितायै .. अजाजैग
. राज्यलक्ष्म्यै . लोकयात्राविधायिन्यै .. कोशनाथाय ४० .. एकाकिन्ग
, चतुरङ्गवलेश्वय .. भीमरूपायै
, साम्राज्यदायिन्यै .. निद्वैतागै
. सत्यसन्धाय , द्वैतवर्जितागै
. सागरमेखलायै .. अन्नदाग
.. दीक्षिताये . वसुदायै ७०
,, दैत्यशमन्यै
. सर्वलोकवशंका . ब्रह्मात्मैक्यस्वरूपिण्यै . सर्वाथदा
. सावित्र्यै
,, सच्चिदानन्दरूपिण्यै७००, । . ब्राहम्य
, देशकालापरिच्छिन्नाग.. । .. ब्रह्मानन्दाय
, सर्वगाये .. बलिप्रियायै
.. सर्वमोहिन्यै .. भाषारूपायै
- वृद्धाय
. बृहत्यै ., ब्राह्मण्य
. ।। , सरस्वत्यै
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ शास्त्रमय्य » गुहाम्बाये , गुह्यरूपिण्य
. सर्वोपाधिविनिर्मुक्ताय . , सदाशिवपतिव्रतायै संप्रदायेश्वय ७१०
, साध्य
.. गुरूमण्डलरूपिण्यै
. कुलोत्तीर्णायै .. भगाराध्याग ... माया , मधुमत्यै , मह्ये , गणाम्बा , गुह्यकाराध्या७२० .. कोमलाङ्ग . गुरुप्रियाग
स्वतन्त्रांग .. सर्वतन्त्रे . दक्षिणामूर्तिरूपिण्यै
सनकादिसमाराध्याग शिवज्ञानप्रदायिौ . चित्कलायै ,, आनंदकलिका .. प्रेमरूपायै ७३० . प्रियंका
३ नामपारायणप्रीतायै नमः । ,, नन्दिविद्यायै , नटेश्वौं .. मिथ्याजगदधिष्ठाना,, । ., मुक्तिदायो , मुक्तिरूपिण्यै , लास्यप्रिया , लयको ., लज्जाओ७४० ., रम्भादिवन्दितार्थ . भवदावसुधावृष्टौ .. पापारण्यदवानलाथै ., दौर्भाग्यतूलवातूलागे । ,, जराध्वान्तरविप्रभागे , ,, भाग्याब्धिचन्द्रिका . . भक्तचितकेकि
घनाघनाये . रोगपर्वतदम्भोलाये , , मृत्युदारुकुठारिकाणे , , महेश्वौ ७५० , महाकाल्यै ,, महाप्रासाथै , महाशनाय ,, अपर्णायै .. चण्डिकायै , चण्डमुण्डासुरनिपूदिनमै । , क्षराक्षरात्मिकायै ,।
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________
- सुभगायै
१११ ३ सर्वलोकेश्थै
३ मार्तण्डभैरवाराध्यापै , । , विश्वधारिण्यै
, मन्त्रिणीन्यस्तराज्यधुरे त्रिवर्गदायै ७० .. त्रिपुरेश्यै
.. जयत्सेना • त्र्यम्बकायै
, निस्वैगुण्याग , त्रिगुणात्मिकायै
, परापरा७८० , स्वर्गापत्रगदायै ... , सत्यज्ञानानन्दरूपाय .., शुद्धा
, सामरस्यपरायणाय .. जपापुष्पनिभाकृत
,, कपर्दिय ओजोवगै
, कलामाला , गुतिधरायै
, कामधुरामै , यज्ञरूपायै
, कामरूपिण्यै , प्रियव्रता७७०
.. कलानिधये , दुराराध्याथै
. काव्यकलाग , दुराधर्षाय
.. रसज्ञा , पाटलीकुसुमप्रियायै
., रसशेवधये८०० ., महतो
, पुष्टाये . मेरुनिलयायै
मन्दारकुसुमप्रियायै वोराराध्यागे . विरापा
.. पुष्करेक्षणा . विरजायै
., परस्मैज्योतिष
, परस्मधाम्ने . विश्वतोमुख्१७८०
., परमाणवे . प्रत्यग्रुपायै
" परात्पराये . पराकाशा
.. पाशहस्तायै८५० . प्राणदा
.. पाशहव्य , प्राणरूपिण्यै
, । , परमञ्चविभेदिनौ ।
., पुरातना , पूज्या , पुष्करा
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ मूर्ता , अमूर्ता
, अनित्यतृप्ता मुनिमानसहंसिकारी सत्यव्रता सत्यरूपायै सर्वान्तर्यामि
, सत्यै ८२०
, ब्रह्माण्य
- ब्रह्मणे .. जना
३ मूलविग्रहरूपिण्यै८४० . । , भावज्ञाणे . भवरोगा , भवचक्रप्रवर्तिी .. छन्दःसाराग , शास्रसारा • मन्त्रसाराये .. तलोदर्यै , उदारकीतये . उद्दामवैभवाय . वर्णपिण्यौ८५० . जन्ममृत्युजरातप्तजन
विश्रान्तिदायिन् । .. सर्वोपनिषदुद्धष्टाये ।। .. शान्त्यतीताकलात्मिकाये, , गंभीरायै
गगनान्तस्थाथै . गर्वितायें . गानलोलुपायें .. कल्पनारहिताय " काष्ठायै
. बहुरूपायै . बुधार्चितायै .. प्रसवित्री , प्रचण्डारी
आज्ञा प्रतिष्ठा , प्रकटाकृतये८३० .. प्राणेश्वरी
, अकान्तायै ८०
. प्राणदारी , पचाशत्पीठरूपिण्यैः ... विशृङ्खला .. विविक्तस्थाये , वीरमात्रे ,, वियत्प्रसवे . मुकुन्दारी .. मुक्तिनिलयायः
, कान्तार्धविग्रहाय , कार्यकारणनिर्मुक्तायै . ., कामकेलितरङ्गिताये .
.. कनकनकतताटङ्कायै . ।' .. लीलाविग्रहधारिण्यै . ।
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________
११३
३ अजायै
- मुध्धायै
-
।। ३ विद्रुमाभायै __नमः। . क्षयविनिर्मुक्तायै
, वैष्णव्यै
, विष्णुरूपिण्यै . क्षिप्रप्रसादिन्यै
, अयोनये .. अन्तर्मुखसमाराध्याय . योनिनिलयायै बहिर्मुखसुदुर्लमायै
.. कूटस्थायै • त्रय्यै
, कुलरूपिण्यै त्रिवर्गनिलयायै .. वीरगोष्ठीप्रियायै त्रिस्थाये
. वीरायें त्रिपुरमालिन्यै
, नैष्काय८०० . निरामयाय
, नादरूपिण्यै निरामयायै
, विज्ञानकलनायै निरालम्बायै
.. कल्यायै स्वात्मारामायै
, विदग्धायै . सुधासृत्यै
, वैन्दवासनाय .. संसारपङ्कनिमग्नसमुद्ध .. तत्त्वाधिकार्य
रणपण्डितायैः८० .. तत्त्वमय . यज्ञप्रियायै
. तत्त्वमर्थस्वरूपिण्यै . । , यज्ञकन्य
, सामगानप्रियायै . . , यजमानस्वरूपिण्यै . सौम्याय-१० . धर्माघारायै
. सदाशिवकुटुम्बिन्यै. धनाध्यक्षायै
.. सव्यापसव्यमार्गस्थायै . , धनधान्यविवधि न्य .. सर्वापद्विनिवारिण्यै . ., विप्रप्रियायै . विप्ररूपाय
स्वभावमधुरायै .. विश्वभ्रमणकारिण्यै ।।
, धीरायै . विश्वग्रासायै८८० , ।। . धीरसमर्चितायै .
.. स्वस्थायै
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________
३ चैतन्यार्ध्य समाराध्यायै नमः । चैतन्यकुसुमप्रियायै सदोदितायै २० सदातष्टायै तरुणादित्यपाटलायै दक्षिणादक्षिणाराध्यायै दरस्मेरमुखाम्बुजायै कौलिनी केवला ये अनध्यैकैवल्यपददायिन्यै ।
M
20
10
"
34
M
10
" स्तोत्रप्रियायै
10
1
aaa a
" मङ्गलो कृत्यै
विश्वमात्रे
20
10
1.4
10
"
W
N
10
3.0
140
M
स्तुतिमत्यै श्रुतिसंस्तुतवैभवायै मनस्विन्यै मानवत्यै महेश्
१८३०
जगद्धात्र्यै
विशालाक्ष्यै
विरागिण्यै
प्रगल्या
परमोदारा ८४
परामोदायै
मनोमय्यै
व्योमकेश्यै
बिमानस्थायै
जि
2.4
20
3.0
99
2.9
"
9.9
19
38
"
"
3."
."
20
"
20
1.0
30
22
११४
"
३ वामकेश्व
3.4
10
"
20
39
30
"
.. पञ्चसडखयोपचारिण्यै८५०)
M
18
14
3.
N
18
10
H
10
"
20
"
J
"
पञ्चयज्ञप्रियायै पञ्चप्रेतमश्चाधिशायिन्यै पञ्चम्यै
पञ्चभूतेश्यै
"
शोश्वत्यै
शाश्वतैश्वर्यायै शर्मदायै
शंभुमोहिन्यै धराये
धरसुतायै
धन्याय धर्मिण्यै
धर्मवर्धिन्यै
नमः ।
लोकातीतायै ४६०
गुणातीतायै सर्वातीतायै
शमात्मिकायै बन्धककुसुमप्रख्यायै वाळाय
लीलाविनोदन्यै
सुमङ्गल्यै
सुखक
सुवेषाढयायै सुवासिन्यै ८०० सुवासिन्यर्चनप्रीतायै
"
...
20
"
2
1.0
2.0
"
10
no
20
"
"
AD
20
"
"
"
W
20
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________
११५
३ अनघायै
TD.
३ आशोभनायै . शुद्धमानसायै
विन्दुतर्पणसंतुष्टायै . पूर्वजायै . त्रिपुराम्बिकायै
दशमुद्रासमाराध्याय . त्रिपुराश्रीवशंका . ज्ञानमुद्रायै . ज्ञानगम्यायै८८० . ज्ञानज्ञेयस्वरूपिण्यै .. योनिमुद्रायै त्रिखण्डेश्य त्रिगुणायै
अम्बायै . त्रिकोणगायै
., अद्भुतचारित्रायै । , वाच्छितार्थप्रदाय । .. अभ्यासातिशयज्ञातायै . .. षड्ध्वातीतरूपिण्य८०. , अव्याजकरुणामूत्य , । , अज्ञानध्वान्तदीपिकायै .. , आबालगोपविदितायै । .. सर्वांनुल्लङ्घयशासनाय , , श्रीचक्रराजनिलयायै । . श्रीमत्रिपुरसुन्दर्य .. श्रीशिवाय , शिवशक्त्क्ये यरूपिण्यै . , ललिताम्बिकायैः००० . ।
अनेन श्रीललितासहस्रनामभिः अमुकद्रव्यसमर्पणाख्येन कर्मणा भगवती श्रीराजराजेश्वरी महात्रिपुरसुंदरीदेवता प्रीयताम् ॥
॥ ॐ तत् सत् ॥ ॥ इति श्रीललितासहस्रनामानि ॥
卐
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________
११६ ॥ अष्टाङ्गसिद्धिक्रमः ॥ पूजाकर्मणि संकल्पे सप्तविधपारायणे (मुख्यतयाङ्गपारायणे) चास्योपयोग आवश्यकतेनात्र सोदाहरणं तद्विविच्यते । अस्मिन्नई प्रथमं गतकलिवर्षज्ञानं परमावश्यकमस्ति तत्प्रकारो यथा- शालिवाहनशकारम्भः ३१७९ मितेषु गतकलिवर्षेषु जातः । अतः इष्टशालिवाहनशक + ३१७९ = गतकलिवर्षाणि । प्रकृतोदाहरणे शालिवाहनशक १९०८ फाल्गुनकृष्ण ३० रविवासरे (ता. २९-३-८७) गतकल्यद्वादहर्गणानयनार्थ गतकलिवर्ष साधन यथा
:: इ.शा.श+३१७९ = गतकलिवर्षाणि ।
.:. १९०८ + ३१७९ = ५०८७ गतकालवर्षाणि । ततः-(कौलमतसिद्धान्ते)
कल्याद्यब्दगणो दिवाकरगुणश्चैत्रादिमासैर्युत त्रिस्थः शून्यनगाप्तयुक् सुरहृतो लब्धाधिमासैयुतः । त्रिंशघ्नो दिनयुक् द्विधा शिवगुणरत्र्यभ्रागभक्तोनितः कल्याद्यब्दगणो भवेभृगुदिनालङ्कार्मरात्रोद्भवः ।। ::: ग क.व. x १२ + चैत्रादिगतमासाः = मासगणः । .:. ५०८७४ १२ = ६१०४४ + ११६१०५५ मासगणः ।
..मा.गः = फ+शे।
सफ+ मा.ग. = अधिमासाः+ शे।
- ७०
३३
अत्र शेषस्य त्यागः । मा.ग. + अधिमासाः = चान्द्रमासाः ।
.. ६१०५५ =८७२+शे.। ६१०५५+ ८७२ = ६१९२७ । .. ७०
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________
११७
६१९२७ ३३ = १८७६ + शेषम् । १८७६ = अधिमासाः। .. ६१०५५ + १८७६ अधिमासाः-६२९३१ चान्द्रमासाः। ::: चान्द्रमासाः x ३० + ग.ति. = तिथिगणः । .:. ६२९३१ ४ ३० + २९ = १८८७९५९ तिथिगणः ।
स द्विः स्थाप्यः । ::: ति ग. x ११७०३ = अवमदिनानि = शेषम् । :: ति.ग. - अवमदिनानि = अहर्गणः ::. १८८७९५९४११ २०७६७५४९ : ७०३
= २९५४१ अवमदिनानि + शेषस्य त्यागः । .. १८८७९५९ - २९५४१ = १८५८४१८ ।
वारा-सप्तभक्ते शेषमितो वारः । अतः १८५८४१८७ -२६५४८८लन्धिः+२ शेषम् । कलियुगारंभे शुक्रवासरः । अतःशेषे० मिते शुक्रवासरः । १ शनिः२ रविः इत्यादिना । अत्र लब्धेत्यागः शेषमिनो वासरः अतो रविवासरः। .:. सिद्धोऽहर्गणः १८५८४१८ युगादिसाधनार्थ प्रकारो यथा सौभाग्यतंत्रे
अथाधुना युगादीनां ज्ञानं हि कथ्यते मया । अङ्गाङ्काब्ध्यर्तुवेदाश्चैवते तु युगसन्ततिः ॥ तच्छेषेऽङ्गत्यश्वपूर्णपक्षैर्भक्ते परिवृतिः । शेषं रसाद्रीषुहते वर्षाणि तद्गतानि च ॥ वर्षशेषे रसगुणैर्भक्ते मासास्तु ते गताः । मासशेष क्रमाद ज्ञेयं दिनानीत्य ङ्कशेषतः ॥
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________
११८
एवमष्टाङ्गसंसिद्धिरस्मात्तात्कालिकी स्मृता । नक्षत्रयोगसंसिद्धिः प्रोक्ता सङ्कल्पवाचने || शेषमष्टाङ्गकं ज्ञेयं पारायणविनां वरैः । इति ज्ञात्वा श्रीमतां च विनियोगं समाचरेत् ॥ वर्षाक्षराणि षत्रिंशदकारादीनीत्युदीर्यते । मासाश्च पोडश प्रोक्ताः स्वराणां षोडशत्वतः ॥ मासस्य दिनसंख्या तु षप्रिंशच्च प्रकीर्तिता । अकारादिक्षकारान्ता षट् त्रिशद्दिनसन्ततिः ॥ नित्याश्च षोडश प्रोक्ताः षोडशस्वरसंस्थिताः । कामेश्वर्यादिचित्रान्ता सर्वान्ते षोडशी भवेत् ॥ पर्यायक्रमतो ज्ञेयमिति शास्त्रस्य डिण्डिमः ।
कलियुगदिनानि = १५७७९१७८२ दि+ २४ घटी कलियुगेऽवान्तरयुगाः = १२९६ । : युगदिनानि = ७४६४९६ ॥ परिवृत्तिदिनानि = २०७३६ । वर्षादिनानि - ५७६ ॥
वर्ष मासा = १६ । मासदिनानि = ३६ ।
नित्या = १६ | पक्षे दिनानि अतः १५ + १ = १६ । वारसंख्या = ९ । दिनेघटिकोदय = ६० ।
१ वर्षम् = १६ मासाः ।
१ परिवृत्तौ = षटूत्रिश्दुवर्षाणि । १ युग = षत्रिशतपरिवृतयः ।
अतोऽहर्गणे ७४६४९६ मितैर्दिवसे हृते लब्धा गतयुगाः । शेषदिनानि २०७३६ भाज्येन भक्तानि लब्धा गताः परिवृतयः । तच्छेष ५७६ दिनैर्भक्तं लब्धानि गतवर्षाणि । तच्छेष ३६ दिनैर्भक्तं लब्धा गतमासाः । एवं युगपरिवृत्ति वर्ष मासानयम् ।
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________
११९
अन युगादीनाम् प्राप्तिर्लब्धिसंख्यातः । किन्तूदय (घटिका) नाथ (वासरः) तत्त्वाक्षर नित्यानामकृतेऽहर्गण एव भाज्यः । भाजकास्तु ५ [९/३६ | १६ मिताः । शेष मितमुदयादीनि । युगपरिवृत्ति वर्षानामतत्त्वस्यश्च गणनं अकारादि अकारान्त षट्त्रिंशत् वर्णाः । मासाः अकारादि षोडश स्वराः । दिनसाधन मासशेष संख्यात । क्षकारादि षोडश स्वराः । दिनसाधनं गासशेष संख्यातः । अकारादि षत्रिंशत् मासशेष संख्या ३६ तोऽधिके षदत्रिंशद्धिःभक्ते शेषमितं । १अ + कादिमावसाना २५ यकारादि क्षान्ताः । * षोडशनित्या नामानि यथा--
___ कामेश्वरी, भगमालिनी, नित्यक्लिन्ना, भेरुण्डा, वहूनिवासिनी, महावनेश्वरी, शिवदूति, त्वरिता, कुलसुन्दरी, नित्या, नीलपताका, विजया, सर्वमङ्गला, ज्वालामालिनी, चित्रा, षोडशी (महानित्या) इति ॥ तत्त्वदिनानि : शिव, शक्ति, सदाशिव, ईश्वर, शुद्धविद्या, माया, कला, अविद्या, राग, काल, नियति, पुरुष, प्रकृतिः, अहंकार, मन, बुद्धि, त्वक्, चक्षु, श्रोत्र, जिह्रा, घ्राण, वाक्, पाणि, पाद, पायु, उपस्थ, शब्द, स्पर्श, रूप, रस, गन्ध, आकाश, वायु, अग्नि, सलिल, पृथ्वी ॥ इति ।।
* "अत्र नित्याः षोडशः” इति प्रसिद्धम् । अतः नित्या. नयनाऽहर्गणरय षोडशमितोभाजकः इति कथितमस्ति । परंतु तन्न साध्विती मनमतं । कामेश्वर्यादि चित्रान्ता ततः चित्रादि कामेश्वर्यन्तः नित्याक्रमः इयुपक्तं । अतः १५ + १५ नित्यानामकृते त्रिशमितौ भाजकः एव समिचीनम् । परमानंद तोऽयमेव संख्याको भाजको गृहीतोऽस्ति । (चतुर्दशपटले लोक) __षोऽशी नित्या पूजायांमुक्ता । "अ" रुपा । अत्र तु नित्यानयने अकारादि अ, आ......अं पयन्ताः पञ्चदश स्वराः । क्रमोत्क्रमेणग्राह्या ।
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२०
नवनाथा : ( वासरा) प्रकाश, विमर्श, आनंद, ज्ञान, सत्य, पूर्ण, स्वभाव, प्रतिभा, सुभग । इति नाथान्तानव || घटिका ( उदया) अ, ए च त य । ( इतिपंच)
उदाहरण यथा
७४६४९६)१८५८४१८/२
३६५५२६ २०७३६) २०७३६ १५८०६६
१४१४७२
५७६
३६
१६५९४/
/ ११५२
५०७४
४६०८
| |
४६६ (११
/३६
१०६ ७२
१७
३४
(२८
१ लब्धोयुगो गतौ
१७ परिवृतयोगताः
२८ वर्षाणिगतानि
१२ मासागता
३४ शेष = दिनानि गतानि
१८५८४१८
३ घटिका
८ वार
२ नित्या
२६ तत्त्व
अहर्गण = १८५८४१८÷५ = लब्धि + शेप ३ शेषमिता घटिकाः अहर्गण = १८५८४१८ : ९ = ल+शेष ८ वासराः अहर्गण = १८५८४१८ : १६ = ल+शेष २ नित्ये अहर्गण = १८५८४१८ : ३६ = ल+शेष २६ तत्त्वानि वाराक्षरमथो वक्ष्ये नववर्गाद्यवर्णकान् । अलुकचटतपयशा नित्यं त्वेवं विनिर्दिशेत् ॥ नववारा इति ज्ञेया नवनाथात्मकाः क्रमात् । मासे मासे तु वाराणां चतुरावृत्तयो भवेत् ॥
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२१
घटिकाचाथ विज्ञेयाः षष्टिसंख्या दिने दिने । पञ्चाशन्मातृकायाश्च विभागः पञ्चधा भवेत् ॥ अह च तयनामानो वर्गाः संपद्यते ततः । (ङ्कार रहिता) यस्मिन् दिने तु यो वर्णों ज्ञात्वा तदुद्घटिकोदयम् ॥
- तदादिगणयेधिमानाद्यवर्ग जपेत् पुनः ।। - तारत्रयं मूलविद्यां वर्ष मासदिनोदयात् ॥ (अथ चतुरंगक्रम). संयोज्य - चतुरङ्गाख्यो विधिरेषः सुमिद्धिदः ॥ वारा घटिका चैव दिननित्ये तथैव च । वर्ष मासयुगश्चान्ते परिवृत्तिरिति क्रमात् ॥ अष्टाङ्गक्रम संयोगो भृग्वाद्यैः समुपासितः । • जपार्चनविधौ ज्ञेया शक्तयोऽष्टौ सुसिद्धिदाः ॥
संज्ञा
वारनामानि
शेष
६
ऌ
८
18 F
तंत्रान्तरे वारनामानि
प्रकाशानन्दः
प्रहलादानन्दनाथः
विमर्शानन्दः सकलानन्दनाथः
अनिन्दानन्दः कुमारीनन्दनाथः
ज्ञानानन्दः
वसिष्ठानन्दनाथः
सत्यानन्दः
क्रोधानन्दनाथः
पूर्णानन्दः
स्वभावानन्दः
प्रतिभानन्दः
सुरानन्दनाथः
ध्यानानन्दनाथः
बोधानन्दनाथः
श
सुभगोनन्दः
शुकानन्दनाथः
अहर्गणे नवभिर्भक्ते • शेषे अ नामा वारः । वा प्रकाशानंद - वारः । एवमग्रेऽपि प्रकृतोदाहरणे ३ शेषे च संज्ञकः ज्ञानानन्द
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________
- १२२
वासरः नित्याज्ञानार्थमहर्गणे षोडशभिर्भक्तेशेषे प्रथमा कामेश्वरी प्रकृतादाहरणे २ शेषे इ नामा नित्यकिलमा तत्वनामानि ।
॥ अथ नित्यानामानि ॥
शेष
संज्ञा
त्रिपुरसुंदर्याम्
आघायाम्
० १ २
अ आ इ.
काली कपालिनी
कामेश्वरी भगमालिनी नित्यक्लिन्ना भेरुण्डा वहिनवासिनि महापत्रेश्वरी शिवदूतिका त्वरिता कुलसुंदरी नित्या नीलपताका विजया सर्वमंगला ज्वालामालिनी चित्रा श्रीषोडशी
विरोधिनी विप्रचित्रा . . उग्रा उग्रप्रभा दीप्ता नीला
ऋ
घना
बलाको
मात्रा
१२ १३
ओ औ
मुद्रा
मित्रा
१५
अः
असिता
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२३ .
॥ तत्त्वानामानि ॥
शेष संज्ञा
शेष संज्ञा
नामा..
नामानि शिव
शक्ति
क्षोत्र जिह्वा घ्राण
م س
सदाशिव
वाक्
ه م
م م
१९ ध २० न २१ प २२ फ २३ ब २४ भ. २५ म २६ य २७ र २८ ल २९ व ३० श
पाणि पाद पायु उपस्थ शब्द स्पर्श
शुद्धविद्या माया कला अविद्या राग काल नियति पुरुष प्रकृतिः अहंकार मन बुद्धि
ه م
ه
रूष
ه
ه
AP 44A RA
ه
१४ ढ १५ ण
३२ स ३३ ह
रस गन्ध गन्ध আঙ্কাই वायु अग्नि सलिल पृथ्वी
त्वकू चक्षु
३५ क्ष
तत्त्वनामसु शिवादि भूमिपर्यन्ताति तत्त्वानि शेषेण ज्ञेयानि ।
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२४
अष्टाङ्ग सिद्धिपञ्चाङ्गानुसारेण संकल्पः । यथा
स्वस्ति श्रीसंवत् २०४३ शालिवाहन शके १९०८ फाल्गुन कृष्णे अमावास्यां रविवासरे कल्याद्यहर्गण १८५८४१८ अस्मिन् देवमातृका माने ख युगे, थ परिवृत्तौ ल वर्षे । उ मासे । ८ सुभगानंदनाथ वासरे । च घटिकोदये । ळ सलिलदिने । आ भगमालिनीनित्याया । श्री देवी प्रीत्यर्थ जपे ( पारायणे) विनियोगः ।
प्रस्तुत पुस्तके १९ पृष्ठे अंग पारायणमस्ति । तत्र च 'अष्टागविद्या' इति पदमस्ति । 'अष्टांगविद्या' इत्यनेन युगाद्याष्टपदार्थानाम द्योतका अष्टौवर्णाः । अष्टांगसिद्धि प्रकाराद्वगन्तव्या । तत्र च वारघटिके दिनेनित्ये वर्षमासौ युगपरिवृत्तिः इति युग्मादीनां द्योतक वर्णाः प्राह्याः । यथा - क्रमेण प्रतिद्वितीयंवर्ण सविन्दुकं कर्णेनाष्टाक्षरात्मका: विद्या भवति इति ।
अस्मिन उदाहरणे -
२६
युग खं, परिवृत्ति १७थ, वर्षाणि २२फ, धमास च तव ( दिन )य, ३ घटिका च उदय, ८ वार श, सुभगानंदनाथा, २ नित्यानित्य किलन्ना इ, अतः श चं, चइ, प उ, खतं, इत्यष्टांग विद्या
एवं दिननित्याविद्या (घटिकापारायणे) मपि ज्ञेवा यज्ञं दिननित्याविद्या |
एतद्यर्थ परमानंदतत्रे
तत्त्वात्मकत्वमपि वै नित्यास्त्रिंशत् समीरिताः क्रमव्युत्क्रमयोगेन स्वराणां च महेश्वरि ॥ नववर्गात्मका नाथा वारात्मानः प्रकीर्तिता । सूर्योदयाख्याघटिका : कीर्तिताः पञ्चसंख्यकाः || मिथुनानां चतुष्केण विद्या चाष्टाङ्गसंज्ञिता । वारघटयो दिनानित्यावर्ष मासा युगादृतिः ॥ मिथुने मिथुने देवि बिन्दुयोगः प्रकीर्तितः ।
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________
ને રથ મુકાશપામ્ | १ संघट्टमुद्रा-संघट्टमुद्रां ते वक्ष्ये शृणु देवेशि संयता ।
अधोमुखाड्गुलाप्राणि हस्तद्वयगतानि वै ॥११॥ एकीकृतान्यूज़ कनिष्ठाग्रे तु योजिते ।
ब्रह्मरन्धे तु विन्यस्ता मुद्रा संघट्टसंज्ञिता ॥२॥ २ स्तंभनमुद्रा-पञ्चपूजां विधायाथ पञ्च मुद्राः प्रदर्शयेत् ।
अड्गुष्ठपावद्वितयं संयोज्योवोड्गुलाग्रकम् ।।
ऋजुरूपाण्यड्गुलानि मुद्रैषा स्तम्भनाभिधा ॥३॥ ૧ ગર પાકા ધ્યાન માટે સંધદમુદ્રા લેવાય છે. આને ડાક ભેદથી
મૃગમુદ્રા પણ કહે છે. અને ગુરુ ધ્યાનમાં તાંત્રિક તેને ઉપયોગ કરે છે. પૃષ્ઠ ૮ પંક્તિ ૧૦માં સુમુખ, સુવ્રત અને ચતુરસ્ત્ર, મુદગર અને નિમુદ્રા એમ લખ્યું છે. તે નિત્સવ ગ્રંથને અનુસરતી બીજી પદ્ધતિઓમાં આપેલી હોવાથી અમે પણ આપી છે. પરંતુ, તેમાંની સુમુખ, સુવૃત્ત અને મુદગર એ ત્રણ મુદ્રાઓના લક્ષણ કોઈએ આપ્યાનું જાણમાં નથી. તેમના લક્ષણ ન મળતાં હોવાથી પરમાનંદતંત્રમાં ઉલ્લાસ ૧૪માં શ્રીવિદ્યા કમમાં ગુરુપંક્તિ ધ્યાન માટે કહેલી સંધષ્ટ્રમુદ્રા અને પછી દર્શાવતી સ્તંભન, ચતરસ, મસ્ય, કૂર્મ અને યોનિમુદ્રાના લક્ષણે અમે આપ્યા છે.
- પરમાનંદના કહેવા મુજબ આ મુદ્રાઓ વાપરવી જોઈએ અનુક્રમે આવતી બધી મુદ્રાઓનાં લક્ષણ અમે આપ્યા છે.
આ મુદ્રાઓ કોઈ સારા સાધક પાસેથી પ્રત્યક્ષ શીખી લેવી જોઈએ વિવેચન કે ચિત્રેથી તે સમજાવવાની ઈચ્છા હતી પણ ચિત્રાથી બરાબર સ્પષ્ટ થતી ન હોવાથી ચિત્રો આપ્યા નથી. ૨ “પૂર્વવરને અર્થ વડગન્યાસ વખતે અસ્ત્રાય ફએમ બેલી જમણા
હાથની મધ્યમાં અને અંગુઠા વડે ચપટી વગાડતાં માથા ઉપર ત્રણ. વખત ફેરવી ડાબા હાથ સાથે ત્રણ તાલી પાડવામાં આવે છે તેમ કરવું એ છે. અર્થાત પડંગ ન્યાસમાં આવતી અરમુદ્રા એ જ અહીં લેવાની છે. અહીં ફટ (પૃ. ૩૭ પંક્તિ ૧૦) એમ પદન મૂકયું છે તે અસ્ત્રમુદ્રા માટેનું છે.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२६
३ चतुरस्रमुद्रा- प्रागगुलायेयमेव चतुरस्रति शब्दिता ॥४॥ ४ मत्स्य मुद्रा- अष्ठद्वितयं पाश्वे'ऋजुरूपमधोमुखम् ।
मत्स्यमुद्रेयमाख्याता मण्डलादिप्रकल्पने ॥५।। ५ कूर्ममुद्रा-मत्स्यमुद्रा पुरा प्रोक्ता कनिष्ठातर्जनीद्वयम् ।
अधोमुखीकृतं देवी कूर्ममुद्रा भवेदियम् ॥६॥ ६ योनिमुद्रा-योनिमुद्रापि संप्रोक्ता चैवं मुद्रा तु पञ्चधा ।
परिवर्त्य करौ सम्यक्तर्जनीमने समे ॥७॥ मध्यमे कुरु तन्मध्ये योजयेत्तदनन्तरम् । अन्योन्यानामिके देवि कनिष्ठे बु यथा स्थिते ॥८॥ अगुष्ठाभ्यां योजिताभ्यां योन्याकारं तु कारयेत् ।
योनिमुद्रेयमाख्याता परा त्रैलोक्यमातृका ।।९।। ७ अंकुशमुद्रा-ऊर्ध्वमुष्टौ दक्षहस्ते तर्जनी वक्ररूपिणी ।
मुद्रेयमङ्कुशाख्या स्यात्तीर्थाहवानादिकर्मणि ॥१०॥ ८ कुम्भमुदा-हस्तद्वयं मुष्टिरूप ऋजुरूपा तु नर्जनी ।
दक्षाङ्गुष्टेऽपराङ्गुष्ठं क्षिप्त्वा हस्तद्दयेन तु ॥११॥ सावकाशात्मिकांमुष्टि कुर्यात् सा ।
कुम्भमुदिकाति । इयमेव घटमुद्रा ॥१२॥ ९ धेनुमुद्रा- तर्जन्यादिचतुष्कं वै प्रोतं हस्तद्वयस्थितम् ।
दक्षतर्जन्यनामायाँ वाममध्यकनिष्ठके ॥१३॥ वामतर्जन्यनामायां दक्षमध्यकनिष्ठिके ।
अधोमुखी धेनुमुद्रा त्वमृतीकरणे मता ॥१४॥ १० असमुद्रा-अस्त्रपूर्ववदेवेहं रक्षणे संप्रकीर्तितम् ॥१५॥ ११ गालिनीमुद्रा-कनिष्ठाङ्गुष्ठको सक्ती करयोरितरेतरम् ।
तर्जनी मध्यमानामा संहता भुग्न वजिता ॥१६॥
__मुद्रषा गालिनी प्रोक्ता शंखतोय विशोधने ॥१७॥ १२ त्रिखंडामुद्रा-परिवर्त्य करौ स्पृष्टावङगुष्ठौ कारयेत् समौ ।
अनामाऽर्गत कृत्वा तर्जन्यौ कुटिलाकृति ॥१८॥
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२७ कनिष्ठिके नियुञ्जीत निजस्थाने महेश्वरि ।
त्रिखण्डेयं समाख्याता त्रिपुराऽहवानकर्मणि ॥१९॥ १३ आषाहनादिषण्मुद्रा-~-आवाहनं स्थापनं च सन्निधापनरोधने ।
संमुखीकरणं चावगुण्ठनं चेति षट् कमात् ॥२०॥ हस्तद्वयं चोर्ध्वमुखमृज्वङगुलियुतं युतम् । अङगुल्यमाणि भुयानि कनिष्ठामूलभागतः ॥२१॥ अगुष्ठाप्रसमायोगान्मुद्रैषावाहनी मता । अधोमुखी चेयमेव स्थापनारूया समीरिता ॥२२॥ मुष्टियोदरयुता भवेत् सा सन्निीधापनी । इयमङगुष्ठगर्भात् तु सन्निरोधनरूपिणी ॥२३॥
इयमेवोत्तानरूपा संमुखीकरणाभिधा ॥२४॥ १३ सर्वसंक्षोभिणी तर्जन्यो दण्डवन्कुर्यान्मध्यमस्थे हनामिके।
सर्वसंक्षोभिणी मुद्रा त्रैलोक्यक्षोभकारिणी ॥२५॥ १४ प्रसर्वविद्वाविणी-मध्यमे तर्जनीयुक्ते सरले स्यात्तदा भवेत् ।
सर्वविद्राविणी मुद्रा द्रावयेत्सचराचरम् ॥२६॥ १५ सर्वाकर्षिणी-मध्यमे तर्जनीयुग्मे वक्रे कुर्यान्सुलोचने ।
__एतस्या एव मुद्रायास्तदाऽऽकर्षणकारिणी ॥२७॥ १६ सर्ववशकरीमुद्रा-विपरीतौ तलौ कृत्वा चाड्-गुली हुन्मुखा यजेत् ।
परिवर्तनमागेण क्रमेण निबिडास्ततः ॥२८॥ अड्गुष्ठावग्रदेशे तु तर्जन्यावकुशाकृती ।
सर्वा एकत्र संयोज्य सर्ववश्यकरी भवेत् ॥२९॥ १७ सर्वोन्मादिनीमुद्रा-पुटाञ्जलिकरौ कृत्वा मध्यमागर्भसंस्थिते ।
परस्परकनिष्ठे तु तर्जन्यप्रगते ततः ॥३०॥ अनामिके तु सरले मध्यमामुखदेशगौ ।
अगुष्ठौ परमेशानि सर्वोन्मादनकारिणी ॥३१॥ १८ महाशामुद्रा-एतस्या एव मुद्राया अनामातर्जनीक्रमात् ।
अकुशाकाररूपा तु मुद्रेयं तु महाकुशा ॥३२॥
१५ सर्वाकर्षिण सर्वविद्राविणी मनीयुक्ते सरल मा
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 19 खेचरीमुद्रा-वाम भुजं दक्षभुजे दक्षिणं वामदेशतः निवेश्य योजयेत्पश्चात्परिवर्त्य क्रमेण हि // 33 // कनिष्ठानामिकायुग्मे तर्जनीभ्यां निराधयेत् / मध्यमे सरले कृत्वा योनिबत्सरलौ ततः // 34 // अगुष्ठौं खेचरी पार्थिवस्थानयोजिनी / पियेयं सर्वदेवानां खेचरत्वप्रदायिनी // 35 // 20 बीजमुद्रा-परिवाञ्जलिं कृत्वा कनिष्ठाग्रगते ततः / मध्यमे स्थापयदेवी कनिष्ठे धारयेत्ततः // 36 // अनामिकाभ्यां सुदृढ तर्जनीमध्यमायुगम् / अगुष्ठाभ्यां समायोज्यमर्धचन्द्राकृति प्रिये // 37 // बीजमुद्रेयमाख्याता सर्वानन्दकरी प्रिये / पश्यतां इयं सर्वत्रिखण्डा मुद्रा // 38 // 21 प्रासमुद्रा-ईषत्संकुचिता देवी ईषत्संश्लिष्टरूपिणः / अर्वाना अगुला देवी मुद्रा प्रासाभिधा भवेत् // 39 // कनिष्ठोनामयोर्मध्या तर्जन्योर्मध्यनाभयोः / कनिष्ठादित्रिषु तथा चतुर्वगुष्ठयोगतः // 40 // प्राणादिपञ्चसंख्याता मुद्रा ोया वरानने / एवमेष समाख्याती मयाऽादिविधिः क्रमात् // 41 // 22 बाणमुद्रा-यथा हस्तगतो बाणस्तथा हस्तं कुरु प्रिये / बाणमुद्रेयमाख्याता रिपुवर्गनिकृन्तनी // 42 //