Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada zI siddha pada vAcanAcArya : suvizAla gacchAdhipati sva. pUjaya AcArya bhagavaMta Jain EduckoTanA Internationaobhana rIplAhe che divALIyA (se onlyjI macche che konkaMiary.org
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada pUjA paranI vAcanAo siddha pada prakAzaka: divyadarzana TrasTa kumArapALa vi. zAha 39, kalikuMDa sosAyaTI, dhoLakAH 387 810 (ji. amadAvAda)
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ nI]ka prIkAzI siddhapada vAcanAcArya suvizAla gacchAdhipati parama pUjaya AcArya bhagavaMta zrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja sAheba mUlya rUA. 20/vi. saMvata 2049 AvRtti bIjI saujanya jinazAsana samutsuka zrImatI gItAbena eca. zAha, muMbai, saMpAdana pU. paM. zrI padmasenavijayajI mahArAja
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakIya nivedana anaMta upakArI zrI jainazAsanamAM parama maMgaLamaya zrI arihaMta-siddha-AcArya-upAdhyAya-sAdhu, ane darzana-jJAnacAritra-tapa A navapadano aparaMpAra mahimA che. nIcenI kakSAthI mAMDIne ucca kakSA sudhI pahoMcelA tamAma sAdhaka AtmAo mATe zrI navapadanI mana-vacana-kAyAthI ArAdhanA, upAsanA ane AlaMbana e parama kalyANa karanArA bane che. zrI navapadanI ArAdhanA e ja zrI jainazAsanano sAra ane sUra che, enA vinA mukita labhya nathI. vAcaka-ziromaNi pU. upAdhyAyajI zrI yazovijayajI mahArAja sAhebe racelI zrI navapadajInI pUjAmAM jainazAsananAM sArabhUta A navapadanAM aneka mArmika ane mahatvapUrNa rahasyo chupAyelAM paDayAM che. eno AsvAda sAmAnya paNa bhavyAtmAone sugamatAe prApta thAya e hetuthI darzanazAstranipuNamati pa. pU. AcAryadeva zrImad vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja sAhebe potAnA ziSyavarga samakSa vi. saM. 203mAM mahA suda 6nA divase dAdara mukAme "zrI navapadanI pUjAmAM rahasyabhAvo A viSaya para artha-gaMbhIra vAcanAo ApavAno zubha prAraMbha karyo. mukhyatve pU. sAdhumahAtmAone uddezIne apAI rahelI vAcanAmAM prAtaHkALe cha vAge zrAvakavarga paNa vizALa saMkhyAmAM upasthita thai vyAkhyAna jevI sabhA thavA mAMDI. Azcarya e hatuM ke yuvAna varga paNa eTalI vahelI savAre vAcanAmAM upasthita thato ! ane e rIte zeSakALanA vihAramAM dAdara -
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghATakopara - kAMdIvalI - borIvalI - koTa vagere je je sthaLoe A jJAnagaMgA vahetI rahI, e badhA sthaLe vizALa zrotAvargamAM ajabagajabano tattvarasa jAmI paDayo. cAlu vAcanA-kALe ekAgrapaNe sAMbhaLanAra pU.muni bhagavanto ane A vAcanAo sAMbhaLavA mATe amadAvAdathI khAsa upasthita thayela pro. zrI lAlacaMdabhAi ke. zAha vAcanAone tarata ja akSaradeha ApatA hatA.tyArabAda te parathI emaNe vAcanAonA avataraNa ne aMtima AkAra Apyo. ene pUjayazrIe pote anekavidha pratikULatAo vacce paNa tapAsI ApavAne bahumUlya anugraha karyo hato. mudraNayogya presa kopI taiyAra thatAM tenA mudraNa aMgenI sarvavidha javAbadArI pU. paM. zrI padmasenavijayajI gaNie saMbhALI lIdhI. A rIte pUjayazrI ane paMnyAsazrInA athAga parizrame nirmANa thai rahela vizALakAya 'navapada prakAza' nAmanA grantharatnanA bIjA aMza rUpe siddhapada' pustakanI bIjI AvRti zrI saMghanA karakamaLamAM arpaNa karatAM ame AnaMda anubhavIe chIe. A agAu 'arihaMta pada'nuM prakAzana thaI gayuM che. vardhamAna tapanI 108 oLInI ArAdhanA karI cUkelA prabhAvaka pravacanakAra vAcanA-pradAtA suvizAla gacchAdhipati pUjaya AcAryadevazrIno jainazAsananI rakSA-prabhAvanAmAM atyaMta mahatvano phALo * hato. varSothI temanuM gaMbhIra zAstrAdhyayana temaja Agama zAstronuM pArAyaNa ane te upara satata antastalasparzI mArmika ciMtana-manana A vAcanAonAM pratyeka pRSThe vAcaka vargane pratIta thayA vinA
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ raheze nahIM. potAnI kuzAgra buddhirUpI maMthanadaMDa vaDe navapadazAstra sAhityanuM Ayojana karIne teozrIe A vAcanAonA mAdhyame je navanIta tAravI ApyuM che teno AsvAda lai samagra pAThakagaNa zrI navapadanAM dhyAna-upAsanA-bhakita-ArAdhanAmAM tallIna bane e ja zubhecchA. zrI jinAjJAne anurUpa kaMi paNa prastuta prakAzanamAM amArA matidoSathI AvI javA pAmyuM hoya to te mATe micchAmi dukakaDaM saha viramIe chIe. kumArapALa vi. zAha taMtrI 'divyadarzana' sAptAhika TrasTI, 'divyadarzana' TrasTa ka
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha ciMtanano prabhAva siddha bhagavAnamAM rahelI jagata pratyenI udAsInatA ane nirvikAratA e ja ja ApaNA mULa AtmasvabhAvamAM che, evI ja bhAvanA karI karI ApaNA AtmAne bhAvita karatA rahIe. ApaNe jANe jagata : pratye taddana udAsIna ( nisbata rahita) ane ? nirvikAra chIe, evo bhAva karatA rahIe, ; ane jagatanI vacce rahetAM je kAMI ISTaaniSTa saMyogo AvatA jAya, e badhAne karmanA khAte nAkhatA rahIe arthAta mAnIe ke A badhuM karmanuM nATaka che, ja ethI mArA AtmAmAM kazo pharaka nathI paDato, AtmAno eka pradeza Agho pAcho ke ochovatto nathI thato, tema anaMta jJAnAdi saMpattimAM ya kazo pharaka nathI ja paDato. Ama jo bhAvanA karatA rahIe, to ApaNane svargIya AnaMdane TapI jAya eTalo AnaMda, alaukika zAMti, svasthatA, nirmaLatA ane baLa maLe che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAja kRta navapadajInI pUjA siddha pada * siddha pada II dvitIya zrI siddhapada pUjA II // kAvya indravajrAvRttam | siddhANamANaMda2mAlayANuM, namo namoDAMta cakkayANuM // samagga kammakUkhayakArayANaM, jammujarA dunivArayANuM // 1 // // bhujaMga prayAta vRttam // karI ATha karma kSaye pAra pAmyA, jarA janmamaraNAdi bhaya jeNe vAmyA // nirAvaraNa je AtmarUpe prasiddhA, thayA pAra pAmI sadA siddha buddhA II 1 | tribhAgona dehAvagAhAtmadezA, rahyA jJAnamaya jAta varNAdi lezyA / / sadAnaMda saukhyAzritA jayotirUpA, anAbAdha apunarbhavAdisvarUpA / / 2 / / // ulAlAnI dezI // sakala karamamala kSayaka2I, pUraNa zuddha svarUpojI | avyAbAdha prabhutAmayI, Atama saMpatti bhUpojI || 1 || jeha bhUpa Atama sahaja saMpatti, zakita vyakitapaNe karI svadravyakSetra svakAlabhAve, guNa anaMtA AdarI / /
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ susvabhAva guNa paryAya pariNati, siddha sAdhana parabhaNI // munirAja mAnasa Msa samavaDa, namo siddha mahAguNI || 2 | || pUjADhALa - || zrIpALanI rAsanI samayapaesaMta2 aNupharasI, carama tibhAga vizeSa / / avagAhana lahI je ziva pohotA siddha namo te azeSa re II bhavikA, si // // pUrvaprayoga ne gati pariNAme, baMdhana cheda asaMga // samaya eka Urdhvagati jehanI, te siddha praNamo saMta re Il last, Rio || 9 || nirmaLa siddhazilAnI upare, joyaNa eka logaMta II sAdi anaMta tihAM sthiti jehanI, te siddha praNamo raMga re || bhavikA, si0 | 8 // jANe paNa na zake kahI puraguNa, prAkRta tema guNa jAsa II upamA viNa nANI bhavamAMhe, te siddha diyo ullAsa re || bhavikA, si0 || 9 // jayotizuM jayoti maLI jasa anupama, viramI sakala upAdhi / AtamarAma ramApati samo, te siddha sahaja samAdhi re || bhavikA, siddhacakra0 | 10 || // DhALa || rUpAtIta svabhAva je, kevaLa daMsaNa nANI re, II te dhyAtA nija AtamA, hoye siddha guNakhANI re / / / / zrI siddhapada kAvya // dudghaTTakammAvaraNamukke, anaMta nANAi sirica samagga logagga payappasiddhe, jhAeha nisyaMpi samagga siddhe // 1 // || vI20 | 3 ||
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ A graMthamAM zuM vAMcazo ? | siddha pada pUjA kasatuno nAza nahi 20 siddha ne vAraMvAra namaskAra kema? guNImAM guNa bhinna ke abhinna 20 sopAdhika-nirUpAdhika AMnada siddhazilA para anaMtA siddha namaskArathI nirupAdhika samAya? AMnadanI prApti siddhanAvizeSaNothI bhAvita 'anumodanAthI vastu prApti'no kema thavuM? niyama drasiddha thavAno lAyaka koNa? anaMta catuSkanI stavanA ApaNAM darzana-zravaNa malina guNane namaskAra zA mATe? sala karama mala kSaya karI siddha bhagavAna thayo zI rIte? siddhanuM saddavIrya giripatanathI mokSa maLe? 9maLa ane rajA asamAdhithI saMsAravRddhi 10 paraghara'-"svaghara' bhavapAranA mahAna lAbha 10 jiMbukumArano jugArI kAko siddha'nA be artha 11 karmane toDavA tapaH buddha eTale trikALavettA 13 rAgAdi toDavA saMyama sAdhanAno ullAsa kema rahe? 13|'AtmasaMpati bhupojI' nirAzA rokavA upAya 14 sAcI prabhutA: anataguNa AvirbhAve- sAdhu anizrita eTale tirobhAve 14 yogI irAnano bAdazAha anaMtasiddhonI maunavANI 14 sAcI bAdazAhInAM 3 lakSaNa mokSamAM AtmAnuM kada 15 apekSA-abhimAnamAM gulAmI molamAM AnaMdanuM? 16 sahajasaMpati, zakti siddha jyotirUpa kema? 18 vyaktapaNe karI nAsato vivare mAvo.. 19 jaDanI apekSAno tyAga te sAdhanA.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'nirguNamokSa'no mata khoTo zuddha brahma 'svadravya-kSetra-svakALa-bhAve guNa anaMtA AdarI gussAmAM dravya kSetra... caMDakauzikamAM gussAno guNAkAra siddhamAM kSamA dravyanI anaMtI siddhamAM ekeka guNa anaMtA vItarAgatA anaMtI svakSetrathI siddhamAM anaMtaguNa kSamAnuM aMnatakSetra be rIte svakALathI siddhamAM anaMtaguNa bhAvathI siddhamAM anaMtaguNa jJAyaka pariNAma anaMta bhAvathI gusso anaMta ekAntavAda ane anekAnta vAdano bheda parabhAva asat H vastu asat zI rIte "su svabhAva-gu Na-paryAya pariNati siddha, sAdhana parabhaNI... sahaja svabhAvaH sopAdhika svabhAva rAga e AtmAno sopAdhika svabhAva anAdi rAgAdi anaMta pAme ? 35 rAgane anukULa vicArathI karma rAgane pratikULa vicAraNAthI 37 rAganiSphaLa 39 siddha kevA ? (1) susvabhAva pariNIta siddha 38 (2) 'suguNaparyAya pariNati 41 siddha 41 guNa ane paryAya eTale ? 42 guNa ane paryAya 43 dravya ane paryAya eTale ? 44 naya eTale ? 45 dravyArthika naya:paryAyAthika naya 46 'sAdha. para bhaNI 46 siddha bhagavAna manohaMsa 46 ciMtana bhAvanarUpa banAvo munImanI jema jJAtA-draSTA 47 udAsIna bhAva kema Ave ? 49 zuddha sAdhanAne be upAya 50 azubha bhAvothI kema bacAya "samaya-paesaMtara 50 11 51 52 58 58 SO 61 siddha dhruvano tAro 2 47 prabhAva ciMtanano ke navakArano ? 62 siddhano upakAra 53 ? ? ? ? 54 55 55 (1) ahobhAva ane (2) mamatA 64 'namRtyuNa' AMsu sAthe bolAya 5 $$ P
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ (aNapharasI' mokSagamanamAM 2 draSTAMta siddhazilA para anaMtA ? caramatibhAga...2/3 siddha avagAhana |aspRzada-gati AkAzapradeza karatAM samaya asaMkhya siddhagamanamAM 4 hetu (1) pUrva prayoga ? bANati jvALA, dhUma (3) baMdhana cheda H eraMDAnuM |mIMja-DALI jIvanI lokAnta sudhI kema gati ? 75 rIte? cAkaDAnuM draSTAMta (2) gati pariNAmaH sarvene merU utare (4) asaMga sarva auyika bhAvano H jIvana-kartavya : baMdhananAza jaMbU prazastakaSAya sarvasAdhanAnuM lakSya asaMga maitrIbhAvaAdimAM asaMgapaNuM zarIramUrchA tyAga mATe TAbhAvanA 69 nirmaLa siddhazilAnI upare 70 saMbaMdhanA 4 bhAgA 71 vItarAga rIjhe ? sAcI bhakti bhAvanArasa 72 rAjImatI nemanAthano sAdi anaMta saMbaMdha 73 cAritrathI ja utkRSTabhakti 73 jANe paNa na kahI zake moLamAM kevuM sukha ? gAmaDiyo 74 siddho ullAsa ApanAra kevI 75 mokSa dUra dekhAtAM nirAzA kema 76 TALavI? prArthanAthI tIvra abhilASA thAya prArthanAmAM AzaMsA kema ? 77 siddhamAMthI nirvikAratAnA pAvara 78 mokSamAM anaMtA kema samAya ? parane svamAM bhAvathI bheLavavA 79 eTale ? 'jyoti se jyoti bhaLe' 79 bhAvathI 81 siddhonA ane nigodajIvonA 82 milanamAM phaka 83 nigodamAM anaMta duHkha kema ? kevaLIne ya upAdhi 84 85 85 87 3 4 4 4 91 92 93 94 95 e G es 98 100 101 101
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ vI...bhune tejolezyAH abheda dhyAnamAM kema javAya? 117, pa00 munione ghANI 101 prabhunI nirvikAratA ApaNAmAM karmanI upAdhi zuM zuM kare? 102 kalpanAnI cAvIo 118 siddha bhagavaMta AtamarAma - 102 nirvikAratAthI bhAvita 120 pararamaNatAthI krodha sahaja, siddhanuM abheda dhyAna kema bane? 121 kSamA nahi 103 anubhavajJAna 122 siddho ramApati'nA be artha 104 dhyAnanI sAthe zuM joIe samAdhi eTale? 104 upadravamAM zuM ciMtavavuM 125 anukULa-pratikULamAM samAdhi parAkASThAnA dhyAnano upAya 125 kema rahe? 105 je kaI duThTha devAmAM duru siddhanuM smaraNa zA mATe ne eTale? kevI rIte karavuM? 106 anaMta catuSkamAM bIjA 4 kriodha rokavA"ApaNe konA karmanA kSamA kema samAyA? vArasadAra 108 ApaNe vItarAga darzana AtmA rUpArUpI kema? 109 game che? 129 jinuM dhyAna tevA banAya 110 mananA hisAba para sukha siddhapaNuM kAyamI kema? 110 duHkhavRddhi dhyAnaH (1) sabheda praNidhAna, nircApi jhAehamAM pi" (2) abheda pravidhAna 111 no artha dhyAnamAM ahobhAva ne siddha dhyAnamAM lAbha gadagadatA joIe 112 dhyAna mATe "logassa" 134 izvarane jIvonI oLakha vinA dayA zI? 113 izvara jagakartA nathI 113 jagatkartA dayALu na hoI zake 115| siddhanuM dhyAna kema karavuM? 117 13) 132
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ malADa mahA vada 2 3-2-80 siddha zrI siddhapada pUjA Adya kAvya (indravajrA vRtta) sidhdhANamANaMda-2mA-layANuM, namonamoDaNaMta-caukayANuM. karI aSTa karmakSaye pAra pAmyA, jarA janma maraNAdi bhaya jeNe vAmyA; nirAvaraNa je AtmarUpe prasiddhA, thayA pAra pAmI sadA siddha buddhA. vAyanA siddha bhagavaMtane huM vAraMvAra namaskAra karUM chuM. ''namo namo'" A zabda be vAra che te 'vIpsA' kahevAya. teno artha vAraMvAra-bahuvAra evo thAya. pra0 - bole che tyAre ekavAra namaskAra kare che ane kahe che H 'huM vAraMvAra namaskAra karUM chuM'- to te mRSA bhASaNa nathI ? u0 nA, kAraNake te vAraMvAra namaskAranI bhAvanA sUcave che, jevI rIte 'namo sayA savva siddhANaM - huM sarva siddhone haMmezA namaskAra karUM chuM'' ema kahI jo ke namaskAra to vartamAnakALamAM ja karIe chIe, chatAM 'sadA'-haMmezA eTalA mATe kahevAya che ke siddha bhagavaMta evA che ke temane vAraMvAra namaskAra karavAnI bhAvanA che. tethI sayA'' zabda
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada prakAza e mRSA bhASaNa nathI. dA.ta. koI niyama kare ke "mAre AkhuM comAsu bimAra muninI vaiyAvacca karavI' to kAMI AkhuM comAsu ekaso vIse dahADA bimAra muni maLe ja evuM nathI banatuM. chatAM bhAvanAnA hisAbe niyama karyo te mRSAbhASaNa nathI. siddha bhagavAnane vAraMvAra namaskAra zA mATe ? to ke, AnaMda-ramA-layANa ramA-layANa eTale ke ramAnA Alayane AnaMda ane lakSmInA nivAsane AnaMdarUpI ramA-lakSmI je " zrI '' kahevAya, temAM siddho layavALA che lIna che; kemake emano jema jJAnasvabhAva che, tema AnaMda e pragaTa svabhAva che, ne pragaTa svabhAvamAM lInatA hoya e sahaja che. e AnaMda nirupAdhika che be prakAre AnaMda- (1) sopAdhika; ane (2) nirapAlika. sopAdhika' AnaMda e upAdhivALo AnaMda kahevAya; kazAnI apekSAvALo, viSayo vagerenI apekSAvALo. dA. ta. moDhuM kaDavuM thayuM, tyAM gaLapaNa maLe to AnaMda thAya, A sopAdhika AnaMda che. ema gaLapaNa-miThAI paNa amuka pramANamAM khAya tyAM sudhI AnaMda, pachI bhUkha marI gaI eTale enAthI AnaMda nahi. bhUkhanI paristhiti hoya tyAM sudhI ja AnaMda e sApekSatA thaI, sopAdhikatA thaI. ema miThAI sAthe tIkhuM joIe che to e saMyoganI apekSA thaI,
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha gaNAya. saMsAranA sukha mATe e sopAdhika AnaMda viSaya-paristhiti-saMyoga-kALa vagerenI apekSAvALA hoya che, mATe e sopAdhika AnaMda che. 'nirupAdhika' AnaMda eTale koI viSayanI apekSA nahi evo svAbhAvika AnaMda. AtmAnA svabhAvanA gharano AnaMda. e ja sAco nirbheLa-cokkho AnaMda che. sAco AnaMda bheLaseLa vinAno hoya, evo AnaMda ke jemAM duHkhanA lezanuMya mizraNa nahi. evA nirupAdhika AnaMdamAM lIna banelA siddha bhagavaMtane huM vAraMvAra namuM chuM. saMsArI jIvo sopAdhika AnaMdamAM mhAle che, eTale ciMtA tathA bhaya rUpI duHkhathI mizrita AnaMdamAM mhAle che; kemake ciMtA bhaya e duHkha che. dA. ta. paisA kamAyo paNa 'te raheze ke nahi ?' te bhaya che, to te duHkha che. 'atyAre zarIra sAruM che, tevuM raheze ke nahi ?' te ciMtA che, to te duHkha che, saMsAranA sukha duHkha-mizrita hoya che, kemake e viSaya-sApekSa che. jayAre siddha bhagavaMte viSayo mUkayA, viSayonI apekSA mUkI, have emane nirapekSa svAbhAvika AnaMda che, e evA AnaMdamAM lIna che. jJAnIo kahe che,- ' AvA nirupAdhika AnaMdanI jayAre IcchA ane apekSA che, tyAre tAre paheluM kartavya e che ke evA sahaja AnaMdamAM lIna siddha bhagavaMtone namaskAra kara.' pra0- namaskArathI nirupAdhika AnaMda maLe emAM zo niyama che ? u0- namaskAramAM anumodanAno bhAva che, ane jenI
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 navapada prakAza hRdayathI anumodanA karo te maLe evo niyama che; kemake anumodanA-prazaMsA e bIja kahyuM che. " bIjuM satprazaMsAdi '' bIjamAMthI aMte pAka-phaLa nIpaje. ahIM sahaja AnaMdanI anumodanA che.jema tapasvIne namaskAra, to tyAM tapanI anumodanA che, kSamAzIlane namaskAra, to tyAM kSamAnI anumodanA che, tema arihaMtane namaskAra to tyAM arihaMtapaNAnI anumodanA che. ema ahIM anaMta AnaMdabharyA siddhone namaskAramAM emanA sahaja anaMta AnaMdanI anumodanA che; ne e bIja che, te aMte sahaja AnaMda rUpI phaLa sudhI pahoMcADe. "anaMta caukkayANuM ' siddha bhagavaMta anaMta catuSkavALA che. anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta vIrya, ne anaMta sukha,- A cArane 'anaMta catuSka ' kahevAya che. kavi prabhunI stavanA kare che - ''jJAna anaMtu tAhare re darisaNa tAhare anaMta, sukha anaMtamaya sAhibAre vIryapaNa UlasyuM anaMta; anaMta jina Apajo re, muja eha anaMtA cAra.' ahIM 'anaMta catuvALA' e vizeSaNa kahIne kAraNa sUcavyuM ke siddha bhagavAnane namaskAra zA mATe ? to kAraNa e che ke e anaMta catuSkavALA che, mATe emane namaskAra. athavA A vizeSaNathI e sUcavyuM ke jema siddha bhagavAnane namaskAra, ema anaMta catuSkane paNa namaskAra.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha pra - guNIne namaskAra karo pachI guNane namaskAra zA mATe karavAno ? u0- namaskAra te prakvabhAva eTale ke jhUkavAno bhAva che. jene namana karIe chIe, tenI tarapha jhUkAva thAya che. te paNa enA amuka guNane lIdhe jhUkAva che, eTale guNa tarapha paNa sAthe manano jhUkAva che. mATe guNIne namaskAra, ema guNane paNa namaskAra. dA. ta. gajasukumArane namaskAra kema ? to ke emaNe je kSamA rAkhI che, te tarapha ApaNo jhUkAva che, "huM IcchuM chuM ke AvI kSamA mane maLe," A vicAra te kSamA tarapha jhUkAva thayo. eTale guNIne namaskAra karIe to saheje guNane namaskAra thAya. mATe ja ApaNe mahAvIra prabhune vyakita tarIke nathI namatA paraMtu temanAmAM asAdhAraNa guNo hatA tethI temane namaskAra karIe chIe. AvA siddha bhagavAna thayA zI rIte ? to ke, "karI aSTa karmakSaye pAra pAmyA" siddha bhagavAna aSTa karmano kSaya karIne A saMsAra pAra karI gayA. atyAra sudhI saMsAra-samudramAM phaselA hatA paNa have AThe karmono kSaya karIne samudra pAra karI gayA. A sUcave che ke sarva karmano kSaya karavAthI mokSa thAya. keTalAka mAne che ke "parvata parathI jhaMpApAta kara to mokSa thAya; "kAzIe karavata mukAvo to mokSa thAya." AmAM mokSano uddeza sAro che, paNa pravRttino viveka sAro nathI.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada prakAza uddeza sAro eTalA mATe ke e jIva caramAvarta kALamAM AvI gayo. acaramAvarta kALamAM mokSanI draSTi ja nahi, IcchA ja nahi. 10 parvata parathI jhaMpApAtanI pravRtti sArI nahi, kemake paDavAmAM e vicAra viveka na karyo ke paDavAthI nIce keTalA nAnA jIvo maraze ? aMte jIvahiMsA tarapha durlakSa; e saMsArano upAya che, mokSano nahi. ema e na vicAryuM ke 'nIce paDatAM hADakAM bhAMgatA asahya vedanA thaI ane kadAca emAM cittane asamAdhi thaI to mokSa to nahi, paNa manuSya gati ya nahi, paNa durgati maLaze.' asamAdhi e mokSopAya nahi, saMsAropAya che. mATe AvA badhA viveka vinAnA upAyathI mokSa na thAya. e to karmabaMdhanAM samasta kAraNo haTAvI AThe karmano kSaya karavAthI ja mokSa thAya. siddha bhagavAna saMsArano pAra pAmyA, eTale keTalA mahAna lAbha thayA ? e kahe che, janma-jarA-maraNAdi bhaya jeNe vAmyA' jemaNe janma, jarA, maraNa vagere bhayo vI nAkhyA, bhayo phagAvI dIdhA. have janma-jarA-mRtyuno bhaya nahi. janma-jarA-maraNanAM kAraNa ATha karma che, ne AThe karmano kSaya thaI gayo eTale pachI janma-jarA-mRtyu Ave ja kayAMthI ? karma roga che, janma-jarA-mRtyu te pIDA che, roga gayo eTale pIDA TaLI.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha te siddho kevA che ? to ke "nirAvaraNa je AtmarUpe prasiddhA" arthAt je siddha bhagavaMto AvaraNa rahita AtmArUpe jANItA che. ahIM ekaluM 'nirAvaraNa' na kahetAM sAthe Atma rUpe kema kahyuM ? to ke jaDa ne AvaraNa nathI, paNa tenI kiMmata nathI. nirAvaraNa AtmAnI kiMmata che. saMsArI jIvo AvaraNavALA che, siddha bhagavaMto AvaraNa vinAnA che. kevaLajJAnI paNa saMsAramAM che tyAM sudhI AvaraNovALA che. thayA pAra pAmI sadA siddha buddhA" 11 eTale temaNe saMsArano pAra pAmIne potAnA AtmAne siddha ane buddha banAvI dIdho. bhava pAra karIne sadAne mATe siddha ne buddha banI gayA. sadAne mATe eTale ke kAyamanuM siddhapaNuM ne buddhapaNuM prApta karyuM. have siddhone kadIya saMsAramAM nahi AvavAnuM; kemake saMsAra karmasaMyogathI che, ane karma AzravothI baMdhAya. have siddha bhagavaMtone koI ja Azrava nathI, tethI karma baMdhAvAnAM nathI. eTale jayAre karmano saMyoga ja nahi, pachI saMsAra zAno thAya ? ahIM siddha buddha kahyuM, emAM siddhanA be artha :- (1) 'sita' yAne bAMdhelA dhamI nAkhyA, bAMdhelA karmone bALI nAkhyA, te siddha. (2) bIjo artha,-siddha eTale kRtakRtya banI gayA. kRtakRtya kyAre bane?
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada prakAza bAdhaka tattvo saMpUrNa haTI jAya tyAre AtmA kRtakRtya bane. bAdhaka tattva che tyAM sudhI ene haTAvavAnuM kRtya UbhuM che; mATe e kRtakRtya nahi. athavA kaho, je karavAnuM hatuM te karI lIdhuM, have karavAnuM ke sAdhavAnuM kazuM ja bAkI rahetuM nathI, tethI sadAne mATe e kRtakRtya banI gayA. 12 jyAM sudhI saMsArI chIe, tyAM sudhI kRtakRtya thayA nathI. nRtya kRta eTale ke pUrAM thayA nathI. saMsArI chIe to mRtya UbhA rahevAnAM. - saMsAranuM game teTaluM karo, toya kRtya karavAnuM UbhuM 2 vAnuM dA. ta. game teTaluM khAo, pIo, cAlo, UMgho, toya khAvAnuM - pIvAnuM - cAlavAnuM - UMghavAnuM UbhuM rahe che. tethI vivekI jIvone glAni thAya che, 'hAya! A sUvAnuM, A khAvAnuM, A pIvAnuM A cAlavAnuM haMmeza cAlu ? have A balAmAMthI kayAre chUTAya ? kRtakRtya thAuM to chUTAya.'' haMmeza mATe siddha kema ? to-ke 'sita' eTale bAMdhelAne 'dha' eTale dhamI nAkhyA bALI nAkhyA, tethI siddha. badhA karmone jaDa mULamAMthI bALI nAkhyA che, tethI haMmeza mATe siddha, . pra0- paNa pachI navAM karma nahi UbhA thAya ? u0- jUnAM karmo UbhAM hoya to ja navAM karmo UbhAM thAya, paNa karma ja badhAM 2vAnA karyA, have navAM karma UbhAM zAnA para thAya ? athavA 'siddha' eTale kRtakRtya, te eTalA mATe thAya ke
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 13 kRta eTale sAdhya-siddha karavAnuM yAne sAdhanA karIne je aMtima prApta karavAnuM che, te meLavI lIdhuM che; tethI sAdhanAno aMta Avyo. have sAdhanA karavAnI nathI rahetI. buddha kevI rIte? buddha che eTale ke trikALavettA-trikALajJAtA che, sarvajJa che, kavI vAtanA jANakAra che, koI vastu emane ajJAta nathI, mATe buddha che. bhaNavAthI ApaNI jAtane vidvAna mAnatA hoIe, jANakAra mAnatA hoIe, paNa ApaNe kevA buddha ? ApaNe to jeTaluM jANIe chIe, tenA karatAM anaMta guNuM ApaNe nathI jANatA. arthAt buddha karatAM abuddha anaMtaguNa chIe. jayAre siddha bhagavAna leza paNa abuddha nahi, saMpUrNa buddha che. to AvA siddha-buddha-sarvajJa bhagavaMtane najara sAme rAkhIe, to ja abhimAna osarI jAya, ne jJAna sAdhanAno jIvanabharano raMga lAge, saMtoSa na manAya. A to kamanasIbI kevI ke upavAsa karI lIdho, saMtoSa mAnyo, paNa saMtoSa zo? e to jema be hajAra mAIla javuM che, ne 25 mAIlamAM saMtoSa mAnyo ! tenA jevo saMtoSa che. anaMtayAtrA-saMyamayAtrA-sAdhanAnI yAtrA pUrNa na thAya tyAM sudhI saMtoSa manAya ja nahIM. abhimAna nathI eTale sAdhanAno saMtoSa nathI, eTale sAdhanA cAlu ne cAlu rahe. sAdhanAmAM saMtoSa Ave to sAdhanA mUkI devAnuM mana thAya. saMtoSa ke
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 navapada prakAza abhimAna na rahe to sAdhanAno ullAsa banyo rahe. je sAdhaka che, sAdhanAmAM ene pragati na dekhAya to tene nirAzA thAya che. paNa siddha bhagavaMtane najaramAM rAkhIe to to nirAzA na rahe; kAraNa ke siddha bhagavaMta dekhADe che ke tuM paNa amArA jevo che. mAtra amAre AvirbhAve anaMtaguNa ne tAre tirobhAve anaMta guNa che. tirobhAva kema ? AvaraNa caDI gayAM che. prabhune stavanamAM kahe che : AvirbhAve tuja sayala guNa, mAhare pracchanna bhAvathI joya" prabhu ! mArAmAM ne tArAmAM zo pharaka che? | tArAmAM ne mArAmAM anaMta guNa che, to pharaka zAno? pharaka A, tArAmAM badhA guNo AvirbhAve che, pragaTa bhAve che. mArAmAM badhA guNo tirobhAve che, apragaTa-gupta-pracchanna bhAve che. mAre apragaTabhAve (tirobhAve) che eTale phakata AvaraNa haTAvavAnI vAra che. e lakSamAM rAkhIe to ekalI dharmasAdhanA ja karatA rahevAnuM mana thAya. manane A hisAba hoya ke "cAlavA de sIdhI dizAmAM. jeTaluM cAlIza teTaluM mathaka najadIka ja AvavAnuM che. AthI AzvAsana maLe che, hiMmata maLe che. AzvAsana moTI cIja che, kAraNa ke sAdhanA karatAM karatAM "hAya" nahi, "nirAzA' nahi, paNa sAdhanAmAM AgaLa ghapAbe javAnuM che, eka ja hisAba. hAya !' karanAra nirAza niSkriya bane che." sAdhanAnI dhUna rAkhe te puruSArthI bane che.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 15 nirAza na bane ne sAdhanAnI dhUna rAkhe, sAthe puruSArthane sateja rAkhe, eka hiMmatathI 'bhale Aje tapano bhAva nathI Avato pachI Avaze,' Aje bhAva nathI to mathavA de; Aje nahi to kAle jAgaze.' Ama siddha bhagavAna potAnI anaMta siddhi dekhADI sAdhanAnI dhUna Ape che, sAdhanA mATe joma ane puruSArtha Ape che. anaMtAnaMta siddho che, anAdikALathI ekeka pudgalaparAvarta kALamAM anaMtA mokSe jAya che. anaMtA siddha bhagavaMto jANe kahI rahyA che; "amArI sAme juo. amo pUrvakALe tamArAthI napAvaTa hatA, kAyara-kaMgALa hatA, paraMtu eka ja vAta pakaDI rAkhI, dharma-sAdhanA pakaDI, sAdhanA ja karye rAkhI, tyAM sustI nahi, golamAla nahi.... ema karatAM Aje siddha chIe ne ? ema AvaraNa tamArA AtmA para paDelAM che, paNa sAdhanA karavAthI te tuTI jaze.'' evA siddha saMsAramAM hatA, tyAre emanA jIvanA vicitra pariNAma hatA, dA.ta. kuMjaranA zarIramAMthI chUTI kIDInA zarIramAM peThA hatA. paNa pachI AtmAmAM mahAna palaTo thatAM AgaLa vadhI, aMte have te siddha banyA ! to chellA zarIre 1/3 pramANamAM Atma-pradezo saMkocAI gayA, ne je Atma-kada rahyuM te chello palTo. basa,pachI zAzvat kALa mATe eka ja avasthA. kAvya : tribhAgona dehAvagAhAtmadezA rahyA jJAnamaya, jAta varNAdi lezyA' 'tribhAgona' eTale ke chellA zarIre AtmAnI avagAhanA
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 navapada prakAza tyAM hatI enA karatAM have 1/3 bhAge ochI thaI gaI. dA.ta. 300 ghanuSyanI avagAhanA, te 200 dhanuSyanI thAya. 300 hAthanI te 200 hAthanI thAya. zarIramAM polANathI AtmAmAM polANa che, zailezI karaNathI polANo bharAI jAya tyAM 1/3 bhAga ocho thaI jAya, eTale 1/3 jUna bhAgavALA banI gayA. siddha bhagavaMto zuddha caitanyamaya eTale jJAnamaya che kAM temanAmAMthI rAga-dveSa-ahatva vagere vaibhAvika paryAya dUra thaI gayA che. AtmAnA svAbhAvika jJAnamaya paryAya pragaTa thaI gayA. have vaibhAvika paryAya dUra thaI gayA, eTale zuddha jJAna varte che. ApaNuM jJAna vaibhAvika bhAvathI arthAta rAgadveSAdithI kaluSita che ! te jayAM vastu joI ke e sArI lAgatA jJAna rAgavALuM, ne narasI lAgatAM jJAna draSavALuM bane che. tethI e jJAna zuddha nathI, azuddha che. siddha bhagavaMta zuddha jJAnamaya banyA che. vaLI emane varNAdinA paryAya, vezyAnA paryAya jatA rahyA che, nAza pAmyA che. varNa, gaMdha, rasa, rUpa, sparza nathI. koI vezyA kRSNa-nIla-kApota-tejo-padha-zukala lezyA nathI. vaLI siddha kevA che?"sadAnaMda saukhyAzritA jayotirUpA. avyAbAdha apunarbandhAdi svarUpA."
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 17. sadAnaMda'- sat evo AnaMda, samyapha AnaMda, vItarAgatAno AnaMda anubhavanArA. "sata saukhyAzritA' anaMtasukhane pAmelA. Ano je nitya AnaMda, aparimita AnaMda, teno bhogavaTo karanAra siddha bhagavaMta che; mATe siddha bhagavaMta abhogI chatAM bhogI kahevAya che. A evA AnaMdanA bhogI che ke jeno anubhava e ja jANe. Aje keTalAka Avo prazna kare che ke, pra-molamAM to kAMI karavAnuM nahi. khAvAnuM nahi, pIvAnuM nahi, kazuM ja karavAnuM nahi, emane vaLI AnaMda zo?' u0- kaho ke tame je khAvAne pIvAne sukha kaho cho te kharekhara to sukha nathI paNa bhUkhanA duHkhanuM kAmacalAu nivAraNa che; bAkI sukheya nahi ne kharekharA sukhanuM kAraNeya nahi. peMDA eka-be-traNa khAya to sukha, paNa yajamAna Agraha karI karI ne cha sAta khavaDAvI de to pachI ulaTI jevuM thAya che. e zuM thayuM? peDAthI ja duHkha. viSayonA AnaMda parAdhIna, nAzavaMta ane bhAvI durgatinAM duHkhone notaranArA che. emAM AnaMda zo ? sAco AnaMda to mokSamAM siddhone. pra-mokSamAM AnaMda hovAnuM amane kema nathI samajAtuM? u0-janamanA kharajavAnA daradIne khaNavAnA AnaMdano ja anubhava hoya. e bIcAro kharajavAnA darada vinAnA nIrogIne kevo AnaMda hoya, e na samajI zake . siddha bhagavaMto anaMta svAbhAvika AnaMdanA bhogI che,
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 chatAM viSayanA bhogI nathI, mATe abhogI che. kavi prabhunI stuti kare che. yogI-ayogI; bhogI-abhogI, tuMhI ja kAmI akAmI.'' yogI eTale anaMtaguNanA yogavALA che tethI te yogI mahAyogI che, paNa sAthe mana-vacana-kAyAnA yoga vinAnA che mATe ayogI che. siddha bhagavaMta 'jayotirUpa' che. siddha bhagavaMta jayotirUpa kema ? navapada prakAza saMsArI jIvane siddha bhagavaMtanI eka kalpanA ApavA 'jayotirUpa' kahyuM. divya ratnanI AsapAsa enI jayotino jhagAro kevo hoya ? evA siddha bhagavAna che. pra0 - siddha bhagavaMtane zarIra-varNa-vacana-mana nathI to jayoti zI ? u0 - te AtmA ja jayotirUpa che, AtmA arUpI che, eTale enAmAM ratna jayotinI jema rUpI jayoti nahi, kintu tenAmAM jJAnarUpI jayoti che; ne jJAna Atma-svarUpa che tethI vastu-sthiti tarIke AtmA ja jJAnasvarUpa jayotimaya che. bauddho mAne che ke ''divAnI jayota gaI, pachI kAMI rahyuM nahIM.mokSa thayo pachI kAMI nathI. AtmA kSaNa-kSaNarUpa; emAM mokSa chellI kSaNa UbhI thaI, pachI AgaLa kazI kSaNa ja cAlI nahi. tethI AtmA rahyo ja nahi.''
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 siddha paraMtu te mithyA mAnyatA che. dIvAnuM draSTAMta Ape che, te khoTuM che; kemake dIvAnI jayoti bhale baLI jAya pachI jayotimAMthI kazuM raheluM na dekhAya, paNa emAMthI prasarelA kALA tAmasa pudgalo vAtAvaraNamAM mojuda che. nADato vidyate mAvo, nAmAvo vidyate sataH " na asatobhAvaH vidyate-koI vastu asatu hoya tenI utpati thAya, teno sadbhAva thAya tevuM jagatamAM banatuM nathI. dA. ta. AkAza-puSya, gardabhazRMga, (gadheDAnuM ziMgaDuM) sarvathA asatu che, to kadI eno sadabhAva thato nathI. te sUcave che ke jeno atyAre sadUbhAva dekhAya che, te cIja pahelAM kAMIka rUpe hatI. hatI temAMthI kAMIka navuM thayuM. koI jarUpa na hatuM te thayuM te bane ja nahi. gAya-bheMse dUdha ApyuM, kayAMthI dUra AvyuM? ghAsamAM dUdha hatuM to te dUdha pragaTa thayuM. kAMIne kAMI hoya to ja navo bhAva pragaTa thAya. - tArkika tarkazuddha darzano A mAne che; jayAre jayAre vastu banI tenI pUrve kAMIka astitva hatuM. te batAve che ke jagata anAdi che. sarvathA asatamAMthI kAMI na bane. kayAreya paNa kAMIka thayuM tenI pUrve kAMIka hatuM. A siddhAMta para jagata anAdi che. A "nADato vidyate bhAva: nI vAta thaI. have, nAbhAvo vidyate satA
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 navapada prakAza arthAta je kAMI sat che, teno sadaMtara nAza thato nathI. sadaMtara nAza eTale kAMI rUpa na maLe, evuM banatuM nathI. lagaDI rUpe sonuM hatuM. tene ghaDayuM ne kaDuM banAvyuM, to lagaDI rUpa gayuM, paNa sonuM na gayuM, sonuM naSTa na thayuM. ane ! mAnone sonAnI vaidya bhasma banAvI toya kAMIka ne kAMIka rUpa thayuM. AtmAno mokSa thAya tyAre AtmAno sarvanAza-sadaMtara nAza na kahevAya. AtmA jayotirUpa rahe che; eTale mokSa thAya tyAre paNa anaMta jJAnanI jayoti jhabake che, anaMta-jJAna, anaMta darzanamaya AtmA Ubho rahyo che. - pra0-paNa AtmA jJAnavALo to kahevAya, paNa jJAnamaya-jJAnarUpa kema kahevAya? u0-AtmAno je guNa che, te mAtmAthI ekAMte bhinna nathI, kintu bhinAbhinna che, eTale ke kAMIka judo che, ne kAMIka Atma svarUpa che. guNImAM guNa che te ekAMte judA-bhinna nathI, ekAMte abhinna nathI, bhinAbhinna che. dA. ta. sAkaramAM miThAza che. to sAkara ne miThAza judA pADI zakAya ? nA, sAkara e ja miThAza, eTale ke sAkarathI abhinna miThAza, paraMtu "sAkaramAM miThAza" ema bolAya tyAM eka rAkhanAra ne bIjo rahenAra che. A hisAbe sAkarathI miThAza bhinna, tAtparya sAkarathI bhinnabhinna miThAza. ema dIvAno prakAza. dIvo ne prakAza zuM ekAMte bhinna(judA)? nA, bhinnabhinna, bhinna paNa ane abhinna paNa.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha telanI dhAramAM tela ne dhAra judA ? nA, judA ane eka ja, banneya. tema AtmAnuM jJAna te Atmabhinna ane AtmarUpa, bane. "bhinna" eTalA mATe ke bannenA paryAya judA che, dA.ta. jJAna-bodha-samaja vagere jJAnanA paryAya che. AtmA-cetana-jIva e AtmAnA paryAya zabdo che. mATe AtmA ane jJAna judA. vaLI AtmA jJAnano AzrayI che, jJAna AtmAmAM Azrita che. Ama banne Azraya-Azrita hoI eka bIjAthI judA mAnavA joIe. tyAre banne ekarUpa zI rIte ? A rIte, ke jayAM AtmA che, tyAM ja jJAna che. AtmAthI pRthapha jJAna tarIke kAMI ja dekhAtuM nathI. jJAna e AtmAno svabhAva che. svabhAva kAMI judI vastu na kahevAya. mATe jJAna AtmasvarUpa ja che, AtmAthI abhinna che. avyAbAdha - siddha bhagavaMta avyAbAdha che. temane koI bAdhA naDatI nathI. saMsArIne bAdhA-pIDA naDe che. siddhazilA paranI jagyA parimita che, anaMtakALathI siddha banelA jIvonuM ThalavAvAnuM tyAM cAluM che, eTale anaMtA tyAM pahoMcyA. paraMtu pUrvanA siddha jIvone A navA siddhothI pIDA kharI? pIDA rUpIne hoya che, siddha bhagavaMto arUpI che, tethI arUpIthI arUpIne pIDA hotI nathI. prasiddhazilA para anaMtA siddho che, bIjA tyAM AvyA kare che to badhA samAya kayAM?
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 navapada prakAza A u0-eka oraDAmAM dIvo che, bIjo dIvo Avyo. pahelAnA prakAzamAM bIjAno prakAza bhaLI gayo. lAkha dIvA tyAM karyA, badhAnA prakAza bhaLI gayA. eTale ke nirAbAdha banyA. Ama siddha eka bIjAmAM bhaLI gayAM. A batAve che ke pIDA-rahita banavuM hoya to arUpI bano. apunarbhavA "apunarbhavA" siddha bhagavaMtano pharI bhava thavAno nathI. arUpImAM haMmezA mATe pIDA nahi. arUpImAM pIDA na thAya uparAMta apunarbhava-svarUpa eTale pharIthI saMsArI jIvo mAphaka emano bhava na thAya, kyAreya na thAya. pra- bhava eTale zuM? u0-"caturgatimaya saMsAre bhavanam bhavaH cAra gatimaya saMsAramAM janma pAmavo e bhava. siddha kevA? apunarbhava. saMsAramAM have kadI bhava jemane thavAno nathI evA siddha bhagavAna che, jema pharIthI bhava nathI; tema apunarduHkha-pharIthI duHkha AvavAnuM nathI; apunarmoha-have moha jAgavAno nathI; apunarnoga-have koI roga thavAnA nathI. AvA siddha banI gayA. jayAM bhava che, tyAM duHkha che, moha che, roga che. jene AvA bhavano kaMTALo hoya, tene A bhavamAMthI siddha thavAno adhikAra che, siddha thavAnI tenAmAM yogyatA che. tema siddhapada prApta karavAno A upAya che, duHkha-moha-roga vagerene ravAnA karatA javAya.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha - - - - - - - - - 23 A vizeSaNothI bhAvita kema thavAya? bhavano kaMTALo thAya, tene khAvuM, pIvuM, paisA vagerenuM duHkha na hoya, arthAt e duHkha duHkha ja na lAge, tevI sthiti thAya, tyAre siddha bhagavaMta thavAnI dizAmAM pagaluM maMDAya, prayANa cAlu thAya. apunarbhava, apunaHkha, apunarmoha, apunarnoga, A badhA vizeSaNonI bhAvanA karIne ApaNe ApaNA AtmAne bhAvita karavAno che, jethI najara sAme te ja gamyA kare. teno kAlpanika anubhava, kAlpanika saMvedanA thAya. evuM ke jANe ApaNe azarIrI zuddha AtmA chIe ! koI gatinA jIva nahi, siddhazilA para zuddha-siddha-buddha chIe. ApaNo jIva niHkhI, nIrogI, nirmoha che !" AvI ApaNA AtmAne vAraMvAra bhAvanA ApavAnI, ethI AtmA bhAvita thAya to sAMsArika veThamAM lahevAI jAya nahi. siddha bhagavaMtane koI AvaraNa na hoI, koI sApekSA parAdhIna sukha nathI, kintu temane nirapekSa sukha che. A siddha bhagavaMtanI avasthA che, te ApaNA AtmAmAM kalpIne AtmAne eno anubhava karAvavo. te anubhava parathI siddhapadanI mAnyatA, sAdhanA ane sAruM jIvana-lakSya hAthamAM Ave. siddha thavA mATe A badhuM dekhAvuM joIe, najara sAme hubahu taravaravuM joIe. ApaNo AtmA evo bhAsavo joIe.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ malADa mahA vada 3 4-2-20 siddha (DhALa ulALAnI dezI) sakala karama mala kSaya karI, pUraNa zuddha svarUpojI. avyAbAdha prabhutAmayI Atama-saMpatti bhUpojI.'' 1 artha : siddha bhagavaMta sakala karmarUpI maLano kSaya karIne pUrNa ane zuddha svarUpI, pUrNa zuddha svarUpavALA banela che. 66 vAyanA AtmAnuM pUrNa svarUpa eTale pUrepUruM jJAna, pUrepUruM sukha, pUrepUrA guNa, pUrepUrI svataMtratA. AtmAnuM zuddha svarUpa eTale " rAgadveSa-ajJAnarahita vItarAgatAmaya anaMta jJAna-darzanopayoga.'' zuddha svarUpanI spaSTatAH ApaNe kAMIpaNa darzana karIe, zravaNa karIe, ke smaraNa karIe te jJAna che. temAM sAthe rAga dveSa bhaLelo hoya che. dA. ta. sAMbhaLyuM ke 'phalANA bhAI bahu paisA kamAyA,' tyAM 'heM! ema ?' evuM thAya che. e 'heM !' batAve che ke manane paisA sArA lAge che. paisA para rAga che, eTale zravaNathI jJAna thayuM te rAgayukta thayuM. darzana-zravaNa-smaraNamAM jJAna rAgadveSavALuM thAya te AtmAnuM malina svarUpa che. AtmAnuM zuddha svarUpa to zuddha jJAnasvarUpa che, tItagaganApraya bhAnatA te pratIrthastA che
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha asIrya eTale malina svarUpa, sIrya eTale zuddha svarUpa. koI hiMsA-AraMbha-anIti jUTha mATe parAkrama batAve te asIrya che. 25 kintu kSamA-sahiSNutA-dAna-zIla vagerenuM parAkrama kare te sIrya che. zuddha svarUpa kevuM ? mahAvIra prabhune ghaNuM kanaDayo saMgama. eNe cha mahinA cheDo na choDayo ! chatAM eka divasa bhagavAnane vicAra na Avyo ke A keTalAM kaSTa! huM tene dabAvuM.' te che zuddha svarUpa. koIne dabAvavAno vicAra te asIryano prakAra che. loko kahe che ne ke thAya tevA thaI e to gAma vacce rahIe ?' A asIryanI vRtti che. tyAre siddha bhagavAna sIryavALA che. temAM Avo asIrya prayoga koI na Ave. emAM to svarUpa-ramaNatA ane trikAlanA jagatanAM darzana Ave, ne vIrya skurAyamAna rahe e zuddha svarUpa. saMgama devatAnuM kALacakra mAthe jhIkAvA vagere upasargomAM mahAvIra bhagavAna kacaDAyA, phUTAyA, chUMdAyA, paNa chatAMya sAmAne dabAvavAno bhAva na Avyo. tAkAta to ghaNI hatI. nAnapaNamAM lokhaMDa jevI muThThI mArI rAkSasane jamIna-dosta karI nAkhyo hato, to saMgama paNa zuM visAtamAM hato ? paNa nahi. sIrya ja vAparavuM hatuM, te
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 navapada prakAza AMtarazatraone kacaDI nAkhavAmAM vAparyuM. samasta maLano tathA samasta karmano kSaya karIne akSaya (jJAyika) sIryavALA bhagavAna siddha banyA, eTale zuddha svarUpavALA thayA. jJAna-darzana-cAritra-vIrya-sukha pUrNapaNe pragaTa thayAM. A batAve che ke tamAre tamArA AtmAnA zuddha svarUpamAM AvavuM hoya to karmanAM baMdhana ne maLanA kacarAne dUra karo. potAnA svarUpamAM AvavAnuM eTale potAnA gharamAM AvavAnuM, Atma-gharamAM AvavAnuM. to rAgadveSAdie maLa che, jJAnAvaraNIyAdi e karma che. teno nigraha thAya to AtmA svagharamAM Ave. siddha bhagavAne rAgAdimaLa ane karmaraja sarvathA naSTa karI che. tethI have saMpUrNapaNe e svagharamAM haMmeza mATe sthira thayela che. ApaNA mATe haMmeza emanuM AlaMbana joIe. e siddha bhagavAna rAgAdimaLa toDavA baLa Ape che. rAgAdi maLano nigraha thAya, eTale karmano nigraha saheje thaI jAya. kemake rAgAdi ja karma baMdhAvanAra che. e aTakayA eTale navo karma-pravAha AtmAmAM Avato aTakyo, ema navAM karmano nigraha thayo, temaja rASleSa dabAyA tethI khAnapAnAdi-moha dabAyA ne ethI anazanAdi tapa thavA lAgyA, ethI jUnAM karmano nAza thAya che, jUnAM kramano nikAla thAya che. A hisAbe kahevAya ke rAgAdi maLano nigraha thatAM karmano nigraha saheje thAya che.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha A rAgadveSAdi maLa para-gharamAM laI jAya che, ne para-gharamAM bAMdhI rAkhe che. prave-paraghara eTale zuM? u0-pudgalanuM svarUpa te paraghara. baMgalo sarasa ! dAgInA sarasa !" te pudgalanAM svarUpane "sarasa' karyuM e rAga jIvane paragharamAM laI gayo. AtmAnuM svarUpa e svaghara. "huM zuddha jJAnavALo AtmA kevo sarasa "e na AvaDyuM. anaMtAkALa Aja karyuM ke jIva paragharamAM rakhaDato rahyo. chatAM hajI ene kaMTALo nathI ke A paragharamAM kayAM sudhI rakhaDyA karavAnuM? koNa jANe huM potAnA gharamAM kayAre AvIza ?" e vicAra nathI Avato. rAgAdimaLa toDIe to pachI svagharamAM avAya. dA. ta. jugArI harAmI chokaro hoya to mAbApa zuM kare? tene gharamAM pesavA na de. bhale te bahAra bhaTakato rahe. rAgAdimaLa rAkhavo che e jugAra che, e zuddha jJAna-kSamA-nirlobhatA vagere svagharamAM jIvane pesavA na de, bhale jIva bahAra parapugalamAM bhaTakato rahe, evuM rAgAdimana kare che. jabukumArano kAko jugArI hato. bhAIe kahyuM : "AvuM ApaNane na zobhe." teNe te gaNakAryuM nahIM, to aMte bhAIe kahI dIdhuM : "AvIza nahi gharamAM, bahAra bhaTakato
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 navapada prakAza rahe," eNe pachI bahAra ja bhaTakavAmAM aMte jugArIonA hAthe mAra khAdho, behAla thayo, to bhAI jaIne laI AvyA, ne tyArathI pachI jUgAra bhUlI gayo. te to sAro mAra khAdho ne sudharyo, ne svagharamAM Avyo, paNa ApaNe? karmano ghaNo ghaNo mAra khAdho ne sudharyA nahi ! te hajI rAgAdi-jugAra khelatAM paragharamAMja rakhaDIe chIe. mAra khAdhA pachI to paragharamAMthI nIkaLI ja javuM joIe. e nIkaLI javA mATe suMdara AlaMbana siddha bhagavAna che. e svagharamAM haMmeza mATe vaselA che. emane keTaluM sukha ? anaMta sukha ! svagharamAM AvavA mATe karma tathA maLane toDo. karmane toDavA tapa joIe. rAgAdi maLane toDavA saMyama joIe. tapa 12 prakAranA che. karma tapAve cIkaNAM, bhAva maMgala tapa jANa" saMyama 17 prakAre cheH-5 mahAvrata (pAMca sthAvarakAya ane cAra trasakAyanI ahiMsA, jaDanI jayaNA), 5 Indriya-nigraha, 4 prekSA-upekSA-pramAnA-pariSThApana sayaMma, 3 gupti, e 17 prakAre saMyama. te karyuM siddha bhagavaMtoe. siddha bhagavaMta "pUraNa zuddha svarUpa" banyA eTale zuM thayuM? "avyAbAdha prabhutAmayI Atama saMpatti-bhUpo che" temanAmAM prabhutA AvI gaI, teo Atma saMpattinA
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 29 prabhu-svAmI banyA, sAcA zrImaMta-tavaMgara-dhanADhaya banyA. utkRSTa AtmasaMpattinI tavaMgaratA AvyA pachI koI divasa dunyavI daridratA, dInatA, gulAmInuM nAma na rahyuM, siddha bhagavaMtane kadI kaSTa nathI, daridratA nathI, nizcitatA che. e ja sAcI tavaMgaratA, te AtmAno vaibhava che, AtmAnI sAcI ThakurAI che. evI Atma-saMpativALA bhUpa eTale rAjA banI gayAM. rAjA kevA ke temanA para koI hukama calAvanAra nahi, karmano paNa hukama nahi, koIno hukama jenA para na cAlato hoya tevA mAtra eka siddha bhagavaMta che. eTale te sAcA samrATa rAjA che. siddha bhagavAna prabhu che. prabhu eTale prabhu. jemane koIne kazA mATe pUchavAnuM nahi. temanI AtmasaMpatti prabhutAmaya saMpatti che. dehadhArInI pAse saMpatti hoya, paNa tyAM prabhutA nathI hotI. jemake, sarakAra beMko para orDinansa kADhe ke "so rUpiyA parano ceka nahi svIkAravo.' to ? beMkamAM rUpiyA hoya; saMpatti che, paNa te para prabhutA nathI, tyAre siddha bhagavaMtanI saMpatti prabhutAmaya che. eTalA ja mATe, je saMsAramAM rahyA paNa AvuM nirapekSatAyama jIvana banAve che, tene sAcI prabhutA che. sAdhu mATe kahevAya che, "je bhavaMti aNisiyA" arthAt je bIjAnI nizrAe bIjAnI apekSA rAkhIne jIvatA nathI. dA. ta. "mane to amuka jagAmAM ja rahevuM phAve, mane to roTalI ja phAve,...." A badhI apekSA
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 navapada prakAza kahevAya. evI apekSA na hoya te nirapekSa che, anizrita jIvanavALo kahevAya. e bAdazAha che, prabhu che. IrAnano rAjA hiMdustAna Avato hato. rastA vacce eka yogI beThelA. sipAI bolyo H bAvAjI ! vacamAMthI khaso IrAnanA bAdazAha Ave che.' yogI : 'nahi kharuM.' sipAI : paNa A moTA bAdazAha AvI rahyA che.' yogI : 'to huM bAdazAhano bAdazAha chuM.' have, jeAgI hatA eTale temane ghaseDAya to nahi. rAjAone paNa pUrvakALamAM sAdhusaMto mATe mAna hatuM. to pelA rAjapuruSe jaIne bAdazAhane vAta karI. bAdazAha tyAM Avyo kahe ; 'sAba ! bAjumeM beso.' yogI : 'kema ?' bAdazAhaH moTuM lazkara Ave che, huM IrAnano bAdazAha chuM.' yogI : 'to huM bAdazAhano bAdazAha chuM.' bAdazAha : 'tamArI pAse lazkara-khajAno-janAno kAM che ? pachI tame bAdazAha zAnA?' jogI : 'lazkara-khajAno ane janAno e to bhAre bhikhArIpaNuM ane gulAmagIrInA lakSaNa che, bAdazAhInAM lakSaNa nahi, eTale ja je bhayabhIta hoya, moTo bhikhArI hoya ne gulAma hoya ene bAdazAha zAno kahevAya ?
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 31 bAdazAha ane bhayabhIta ? bAdazAha ane moTo bhikhArI ? bAdazAha ane gulAma ? A keTaluM badhuM asaMgata che ? "mArI mAtA vaMdhyA che', "huM mUMgo chuM' ema bole e kevuMka juThANuM? bAdazAha : "bAvAjI ? zuM kaho cho ? samajamAM nathI AvatuM ! A moTA lazkara-khajAnA ne janAnAthI huM moTo bhikhArI ? huM gulAma? huM bhayabhIta?" jogI : "hA, kahevAtA bAdazAha ! dekha, (1) tuM bAdazAha nahi moTo bhikhArI che nahitara ATaATaluM rAjaya maLeluM chatAM hajI navA rAjayanI bhUkha UbhI che ne ? bhikhArInI bhUkha nAnI, tArI bhUkha moTI. (2) bAkI tuM bAdazAha? eTale mAlika? ke gulAma? je mAlika hoya-prabhu hoya tene lazkaranI-khajAnAnI ke janAnAnI apekSA rAkhavI paDe ? cazamapozI karavI paDe kharI? e to gulAmagIrI che. gulAmane bIjAnA AdhAre jIvavuM paDe." (3) vaLI bhayabhIta hoya tene bAdazAha kahevAya ? lazkara kema rAkhyuM che ? khajAno na hoya to bhaya che ke lhAva-lazkara paisA vinA bhAgI jAya... janAno kema rAkhyo che ? janAno na hoya to bhaya che ke vAsanA poSAya nahi. vaLI lazkara dumanamAM bhaLI javAno bhaya ? khajAno lUMTAI javAno bhaya ? jamAnAmAM koI pesI jAya teno bhaya ! keTalI vAtanI satAmaNa? pachI AvA bhayo ane satAmaNIovALo bAdazAha zAno ? bAdazAha to nirbhIka hoya, bhikhArI na hoya, gulAma na hoya. ame evA sAcA bAdazAha chIe...(1) amAre kazo bhaya nahi, nirbhIkatA, tethI WWW
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 navapada prakAza bAdazAha. ema (2) bhikhArIpaNuM nahi, (3) gulAmI nahi, tethI sAcI bAdazAhI che, prabhutA che. tAtparya, siddha bhagavAna sAcA prabhu che, nizcita, nirbhaya che, emane koI bhUkha nahi, bhikhArIpaNuM nahi, koI gulAmI nahi; e Atma-saMpati prabhutAmaya che. A parathI bodhapATha maLe che. manane abhimAna Ave "huM ATalo moTo ! mane badhA sAheba sAheba kare che, saMdha name che !" paNa A abhiyAnamAM je tuM duniyAnA sanmAnanI apekSA rAkhe che, te to gulAmI zarU thaI ! A sanmAnanI lAlasA thaI te mUrkhatA. je sanmAna pAchaLa ciMtA-bhaya-gulAmI che, te sanmAnamAM vaDAI mAnavI, te ya gulAmI che. pachI sanmAnane sAcavavA kAMI ora kaSTa karavA paDe ! prabhutAvALAne prapaMca zAnA karavA paDe ? sAcI prabhutA Atma-saMpattimAM che. sAcI prabhutA joItI hoya to eka ja karavuM paDe, duniyAnI vAta-vastunI apekSA choDavI paDe. bhale daza jaNa AvIne ApaNI bhakita-sevA karI jAya paNa ApaNane enI apekSA nahIM. jAta mahenata jhiMdAbAda ! duniyAnI apekSA mUkI do, to sAcI prabhutA Ave. siddha bhagavAne badhI ja apekSA mUkI dIdhI che, tethI emanI pAse prabhutAmaya saMpatti che. te ya koI gaNatarInA kALa mATe nathI. te zAzvat che. teTalA ja mATe te "vyavAgha" che. e saMpatti ne sukhane have koInIya bAdhA naDavAnI nathI.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 33 AtmasaMpattimAM ghusavA janAra, ghAlamela karanAra karmo che, tene phagAvI dIghAM che. so sAdhu hoya ne emAM cAra oThakoThiyA pesI gayA hoya to te badhAne halAvyA kare. temane kADho pachI kazI khaTapaTa ciMtA nahIM. ema karma te oThakoThiyA, AtmagharamAM peThA tyAM guNone khaLabhaLAvI nAkhe. e samasta karmone kADho pachI khaLabhaLATa nahi. 66 jeha bhUpa Atama sahaja saMpatti, zakita vyakitapaNe karI" apekSA karI karIne marIe chIe. - mane bIjA bolAve, mane mAna maLe to sArUM, mane amuka anukuLatA thAya to sArUM' Ama apekSAmAM marIe chIe. apekSAne choDavA tyAgavRttinI sAdhanA karo. pudgalanA bhoganI vRtti choDo to apekSA ochI thAya, hA, gurunI apekSA te apekSA na kahevAya. hitaiSI gurunI ne devAdhidevanI apekSA te apekSA na kahevAya. pra0- devagurunI apekSA e apekSA kema na kahevAya ? 30- A devaguNudharmanI apekSA to jagatanI badhI apekSAne mAranAra che mATe e apekSA nahi. dA. ta. vanavAsamAM sItAe zuM karyuM hatuM ? e ja. sItAe vanavAsamAM dAgInA, mahelanI ke koI dunyavI apekSA rAkhI na hatI; phakata eka ja rAmanI apekSA hatI. sItAne koI pUche, 'tAre zuM joIe che ?' to eka ja javAba, 'mAre eka rAma ja joIe che.'
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 navapada prakAza A teNe evI apekSA UbhI karI ke bIjI badhI apekSA palAyana ! sAdhakane apekSA phakata devAdhideva ane gurunI hoya, sAdhanA zuM che? jaDanI apekSAno tyAga te sAdhanA che. pratikramaNa kema sAdhanA ? to tyAM ArAmanI apekSA nathI. svAdhyAya kema sAdhanA? to tyAM ArAma-vAtacItanI apekSA nathI. ArAmI hoya to kahe : "pratikramaNa moDuM karIzuM." sAdhanA cirakALa thAya to apekSAo mare; ne tyAre AtmAnI saMpatti pragaTa thAya. siddha bhagavAnane AtmAnI sahaja saMpatti che, eTale ke je bahArathI lAvavI na paDe, paNa ne AtmAnI sAthe svabhAvarUpe ekameka thaine lAge che, evI je jJAnAdinI saMpatti. sAkaramAM miThAza lAvavI na paDe, te to sAkaramAM jaDAyelI ja che, tema AtmAnI sahaja saMpatti AtmA sAthe jaDAyela che. tethI siddha bhagavAna saMpattinA rAjA che. ema to ApaNA AtmAmAM ya AMtarika svabhAvarUpe saMpatti bharI paDI che, paraMtu te apragaTa zakti rUpe che. karmathI AvarAyela svarUpa te yogyatA rUpe che. tyAre siddha bhagavAne e zakitane vyakata rUpe karI che. sakala karma kSaya karyA tethI have siddha bhagavAna te vyakita pragaTa saMpattinA bhUpa banyA che. karmanA ne maLanA kacarA kADhI nAkhyA pachI kAMI rahyuM?
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 35 hA, siddha bhagavAna pAse anaMtA guNa rahyA. tethI siddha bhagavAna anaMta guNanA mAlika che. anya matavALA mAne che ke siddha bhagavAna nirguNa mukta che. - nirguNa mokSanI mAnyatA be rIte khoTIH (1) mokSamAM nirguNatA mAnavI e khoTuM che, kemake jo mukata AtmAmAM jJAnAdi guNa ja nathI to eno artha AtmAnA svabhAvamAM guNa ja nathI. eTale pachI saMsAra avasthAmAM paNa svabhAvamAM guNa nathI to tyAM aMze jJAnAdi guNa kayAMthI AvyA ? dA.ta. jJAna, kSamA, zama, dama, dayA vagere A guNa jo AtmAnA svabhAvamAM nathI, arthAta AtmasvabhAva nathI to AtmA pote jaDa banavAnI Apatti Avaze ! ema jo svabhAvamAM kSamAdi guNa na hoya to kAM to krodhAdi hoya athavA jaDanI jema krodhAdi paNa nahi ne kSamAdi paNa nahi eTale AtmA jaDa ja banyo ! tAtparya, nirguNa mokSa nirguNa mukata AtmA mAnavo eTale AtmAne cetana nahi paNa jaDa mAnavAnuM AvyuM ! bIjI rIte joIe to (2) anya mata je mAne che ke mokSa thAya eTale guNa na rahe te mAnyatA A rIte paNa khoTI che, kAraNa ke je dravya hoya tyAM guNa hoya ja. guNa ne paryAyavALuM hoya te ja dravya kahevAya. siddha bhagavAna e jo Atma-dravya che, to emAM guNa-paryAya hovA ja joIe. eTale mukata AtmAne nirguNa
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 navapada prakAza kahevAya ja nahi. advaita vedAnta mata kahe che, "parama brahma nirguNa-nirdharmaka-svaparabhedazUnya ekarUpa zuddha buddha che." paNa pahelAM nirguNa kahyA pachI zuddha zuM? zuddhi to guNa che. buddha zuM? buddhi e jJAnaguNa. e hoya to buddha. jJAna nathI to prakAza zuM? buddha zuM? jaina darzana mAne che siddha thayA eTale anaMta guNo pragaTa thayA. pra) - siddha bhagavAnamAM anaMta guNo kevI rIte? svadravya-svakSetra-svakALa-svabhAvathI anaMtaguNano Adara karyo siddha bhagavAne.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ malADa mahA vada 42 5-2-80. jeha bhUpa Atama sahaja saMpatti zakita vyakitapaNe karI, svadravya-kSetra svakALa-bhAva, guNa anaMtA AdarI." - siddha bhagavAne AtmAmAM svadravya-svakSetra-svakALasvabhAvathI anaMtA guNo AdarelA che, svIkArelA che, potAnA karelA che. Ano bhAvArtha bahu samajavA jevo che. padArtha jarAka jhINavaTano dekhAze, paraMtu jijJAsA arthAt jANavAnI tamannA UbhI rAkhazo to samajAya evuM che. siddhamAM dravya-kSetra-kALa-bhAvathI anaMtA guNa. pahelI vAta e samajo ke jaina zAsanamAM dareka vastune spaSTatAthI ane vistArathI samajavA mATe cAra nikSepAnI yojanA batAvI che. ema to samajavA mATe nirdeza-svAmitva-sAdhana-adhikaraNa..vagere cha dvAranI temaja satsaM khyA kSetra...vagere nava dvAranI paNa yojanA che, e rIte 4 gati-5 Idriya- kAya...vagere bAsaTha mArgaNA dvAranI paNa yojanA che; kintu ahIM mAtra dravya-kSetra-kALabhAva nAmanA cAra nikSepAnI yojanAthI vicAra Apyo che ke siddha bhagavAnamAM svakSetra-svakALa-svabhAvathI anaMtA guNa che. nikSepa' eTale vibhAga. eTale vibhAga, dareka vastu cAra nikSepe arthAtu cAra vibhAge vicArI zakAya.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 navapada prakAza dravya-kSetra-kALa-bhAvanI ghaTanA :dA. ta. caMDakauzika sApa pUrva bhave jyAre sAdhu hato, tyAre aMtakALe ene sAdhu para gusso thayelo, ne tethI gussAmAM sAdhune be DukI (soTI) lagADI devA mATe doDelo. have ahIM Aje eno gussAno dugurNa, ene dravya-kSetra-kALa-bhAvathI vicArIe to (1) dravyathI gusso eTale gussAnuM dravya koNa? to ke eka sAdhu. to dravyathI gusso eka sAdhu para kahevAya. (2) gussAnuM kSetra kayuM ? to ke upAzrayanI aMdaranA 120 DagalAM jamIna. to e kSetrathI gusso kyAM rahyo kahevAya ? to ke A ATalI jamInamAM rahyo kahevAya ema (3) gussAno kALa kyo? to ke rAtrino. tethI kALathI gusso rAtrimAM rahyo kahevAya. (4) gussAno bhAva kevo ? ThaMDukInA be phaTakA lagAvavAno. tethI bhAvathI gusso kyAM rahyo ? to ke be daMDa soTI prahAramAM rahyo kahevAya. caMDakauzikamAM gussAno guNAkAra : pra-AmAM navuM zuM AvyuM? gusso kare che e amukanA upara, amuka jagyAe, amuka kALe, ane amuka bhAvamAM, e to spaSTa ja che. u0-navuM e che ke gussAnI AmAM dravyAdi cAra vibhAge mAtrA joI, have jo e sAdhu tyAMthI marIne jyotiSka deva thai tApasa thayo, ne tyAM dravya-kSetra-kALa-bhAvathI mAtrA vicArIe, to vadhI gaI dekhAze, vaLI te paNa saravALAthI nahi, kintu guNAkArathI vadhI ! te A rIte,-.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 39 tApasapaNe kulapati thayelo, phaLonI vADIvALo Azrama hato. pAMcaso tApasa enI nizrAmAM hatA. tApasI tapanA pAraNe vADImAMthI jyAM phaLa toDI khAvA gayA tyAM ANe gussAthI dhamadhamAvI nAkhyA "tamArA bApano mAla che ? maphatIyuM khAvuM che. ? tapAsa thayA bhikSA mAMgavA jatAM zuM thAya che ? TAMTiyAM bhAMgI gayAM che. ? ....e gussAmAM dhIme dhIme tApasI Azrama choDI bhAgatA gayA, te pAMcasoe bhAgI gayA ! bolo, gussAnuM dravya keTaluM? 500 tApaso. dravyathI gusso keTalo vadhyo ? 500 tApasa para gusso eTale pUrve eka ja sAdhu para hato te have pa00 upara pahoMcyo, e saravALo thayo ke guNAkAra ? pachI ekavAra koIka rAjakumAro Azrama pAsethI pasAra thatAM phaLo lacatAM joi toDI khAvA lAgyA. pelAe jhuMpaDImAMthI joyuM. krodhe bharAyo, pharasI upADI mAravA doDayo, rAjakumAra bhAgavA lAgyA eTale chuTTI pharasI emane lohIluhANa karavA pheMkI. have A gussAne dravyAdithI vicArIe. gussAnuM dravya aneka rAjakumAro, gussAnuM kSetra vADI Azrama, gussAno kALa vADImAM phaLo che, ne pote mAlika che tyAM sudhIno; tathA gussAno bhAva sAmAne lohIluhANa karavAno. sAdhunA bhavanA gussAnA dravya kSetra-kALa-bhAva karatAM A bhavanA gussAnA dravya-kSetra-kALa bhAvamAM keTalo vadhAro? saravALo nahi, guNAkAra. tApasa karIne tyAM ja caMDakauzika sApa thayo. kevo ? bhayaMkara draSTiviSa sarpa ! sUrya sAme ekavAra joIne pachI
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 40 navapada prakAza draSTimAMthI jhera nAkhanAro ! zuM bALa ke zuM buDho, zuM strI ke zuM puruSa, zuM mANasa ke zuM pazuM, zuM paDyuM ke zuM paMkhI; jene dekhe tenA para daSTimAMthI jhera pheke ! ane evuM ugra jhera ke jenA para paDayuM e tarata ja motanA ghATe ! eTalo badho gussAthI bharelo, ke enI A khUnarejImAM kazuM pAchuM vaLIne jovuM nathI. zuM thayuM AmAM? sAdhunA bhavamAM karelA gussAnA, caMDakauzikanA bhavamAM, dravya-kSetra-kALa-bhAvathI mahA guNAkAra thayA. caMDakauzikanA bhavamAM gussAnuM dravya', najare caDela strI ke puruSa, yAvat vira paramAtmA, tathA pazu-paMkhI ane lIlAM jhADapAna banyA ! (jyAre sAdhunA bhavamAM to mAtra eka sAdhu para ja gusso thayelo) sarpanA bhave gussAnuM kSetra" daSTi pahoMce eTalI jamIna, ane AkAza hatA ! (jyAre sAdhunA gussAnuM kSetra mAtra 10-15 DagalAM jamIna ja hatI.) sarpane gussAno "kALa' jyAM sudhI dADhamAM ne draSTimAM jhera hatuM tyAM sudhIno kALa hato ! (tyAre sAdhune gussA no kALa mAtra aDadho divasa hato.) sApane gussAno "bhAva" maDaduM pADavA sudhIno hato. ! (tyAre sAdhune gussAno bhAva baraDAmAM mAtra 2-3 daMDa (soTI) prahArathI camacama karAvavAno hato.) Ama caMDakauzikane gusso dravyathI keTalo badho moTo? ema kSetra-kALa-bhAvathI keTalo jaMgI moTo? have kSamAno vistAra juo. (1) svadravyathI siddhamAM anaMta guNa
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 41 pachI jyAre 'buljha bujhjha, caMDakoziyAM !' evAM vIra prabhunA madhura vacanathI caMDakozika kSamAmAM AvI gayo, to have kSamAnuM dravyapramANa keTaluM badhuM vistaryuM ? gussAmAM to pelA strI puruSa vageree enuM kazuM bagADayuM nahotuM, to ya emanA 52 gusso hato, tyAre ahIM to kIDIo enA zarIranI aMdaranA aNu-aNune kocI, karaDI kAtila vedanA ApI rahI hatI ! evI hajAro kIDIo kSamAnuM dravya banI. emanA para paNa kSamA ja rAkhelI. siddhamAM kSamA anaMta kevI rIte ? A to sakriyatAnI draSTie kSamA kIDIo 52; bAkI oghathI koi potAne kacarI pIsI nAkhavA Ave enA para paNa kSamA ja nakkI karelI. eTale kSamAguNa dravyathI anaMta jIva ane jaDa mAtra para prasarelo ! A draSTAnta parathI samajAze ke siddha bhagavAnane kevI rIte dravya-kSetra-kALa-bhAvathI anaMta guNa AdarelA che. dA. ta. e kSamAguNa dravyathI anaMtanI saMkhyAmAM Adaryo; kemake jo krodha dveSa hota to te anaMtA dravyo para saMbhavita hota, to krodhano abhAva paNa e badhA anaMtA para, kSamA e badhA anaMtA para prasarI. siddhamAM ekeka guNa anaMtA kevI rIte ? 50 bhale anaMtA dravya para kSamA-guNa to mAtra ekanIja saMkhyAmAM ne ? eka ja kSamA guNa thayo, anaMtA kSamA-guNa kyAM Avyo ? -
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42. navapadaprakAza u0 - kSamAguNa anaMtA e rIte, ke ekeka dravyanI apekSAe kSamA alaga alaga che. kemake jo krodha hota to dravya dravya krodha judo judo hota, mATe to keTalIka vAra ekanA para gusso hovA chatAM bIjAnI upara gusso nathI hoto. e sUcave che ke jo be jaNa para gusso hoya to te dareka para gusso judo judo che. eTale to e be mAMthI eka jaNa mAphI mAgato Ave to enA parathI gusso UtarI jAya che, chatAM bIjAnI upara gusso judo judo, to dravya dravya eno abhAva arthAt kSamA paNa judI judI. anaMtA dravyonA hisAbe anaMtA kSamA-guNa thayA; kSamA dravyathI anaMtAnI saMkhyAmAM AvI. ema dravyathI namratA-guNa anaMtA thAya. jo ahaMkAra hoya to ekeka jIva sAme alaga alaga ahaMkAra. ema jo ahaMkAra dravyathI anaMta pratye, to namratA paNa dravyathI anaMtA pratye. e alaga alaga eTale anaMtA namratA-guNa thayA. - vItarAgatA guNa anaMtA ema dravyathI vItarAgatA guNa paNa anaMtA; kemake jo rAga hota to te dravya dravya judo, eTale anaMtA dravyonA hisAbe anaMtA rAga dveSa thayA. are ekeka dravyamAM paNa enA aMza lAkho, dA.ta. eka kapaDAM-eka dhotI ke sADImAM puma lAkho, e pume pume rAga judo judo; mATe to mAtra eka puma para DAgha paDe toya te manane khUMce che. DAghavALI puma para rAga UThIne dveSa thAya che. alabatu bAkInI lAkho puma ema ja UjaLI bAstA jevI UbhI che, chatAM A eka bagaDelI puma para dveSa thAya che, e jotAM nakkI thAya che ke pume pume rAga
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 43 judo. matalaba, anaMtA rAga thayA. tyAre, e jene taddana na hoya ene vItarAgatA paNa anaMtA. Ama jotAM siddha bhagavAne dravyathI ekeka kSamA-namratA-vItarAgatA... vagere guNa anaMtA pragaTa karyA che. pra0 - kevaLajJAna guNa to eka ja che, e anaMtA kevI rIte ? u0- dravyathI e paNa anaMtAnI saMkhyAmAM che; kemake jema kSamA anaMta jIvane AzrIne anaMta thAya che, ema kevaLajJAna paNa anaMta thAya che, ane dareka zeyanI apekSAe kevaLajJAnano alaga alaga jJAyaka-pariNAma zeya anaMta che, e draSTie kahevAya ke anaMtA kevaLajJAna pariNAma che. matalaba, dravyathI kevaLajJAna anaMta che. (2) svakSetrathI siddhamAM anaMta guNa have siddha bhagavAne "svakSetra anaMtAguNa kevI rIte AdaryA e joIe, dA.ta. e ja kSamAguNa kSetrathI te te kSetre rahyo alaga alaga gaNAya, eTale kSamAguNa kSetrathI anaMtA kahevAya, alabat ahIM prazna thAya, pra0 - dravyo to anaMtA hatA, e hisAbe dravyathI to kSamAguNa anaMtA banyA; paraMtu kSetra to lokAkAzamAM anaMta nahi asaMkhyAta jojananuM ne asaMkhyAta AkAza pradezonuM ja che, to kSamA kSetrathI anaMtI zI rIte thavAnI? u0 - ahIM juo, kSamAnA anaMta kSetranI ghaTanA be rIte thAya
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 (1) kSamAnuM anaMta kSetra (1) koine alokAkAzanI zraddhA nathI, ne enI AgaLa bIjAe alokAkAzanuM maMDana karavA mAMDayuM. pelAne sAMbhaLavuM ja gamatuM nathI, ne A piMjaNa kare che. tyAre pelAne gussA caDe che, 'have mUkone tamAruM alokAkAza.'- ema gussAthI bole che. AmAM ene kahenAra vyakita uparAMta alokAkAza para paNa gusso che, dveSa che. e dveSano viSaya anaMta AkAza kSetra che. have jene A gusso na hoya, tene kSamA hoya. eTale kSamAno viSaya paNa anaMtu kSetra thayuM, alabat eka draSTie A to gussAnuM dravya kahevAya, eTale dravyathI gusso alokAkAza 52 thayo, kintu e kSetra hoine kSetrathI paNa gusso enA para, ema paNa kahI zakAya. jevI rIte je kSetramAM rahIne gusso thAya, e gussAnuM kSetra kahevAya che, ema apekSAe je kSetra paratve gusso e paNa gussAnuM kSetra gaNAya. navapada prakAza ahIM kSamA anaMtA AkAza kSetrane laine che, ne emAM deza pradeza anaMtA hoi dareka deza pradezane laine kSamA alaga alaga; mATe kSamA guNa anaMtA thayA. (2) kSamAnuM anaMta kSetra bIjI rIte kSamAnA anaMta kSetranI ghaTanA e rIte, ke lokAkAza bhale asaMkhyAta pradezI kintu kALe kALe kSetro parivartana thAya che. dA.ta. jayAM zahera, tyAM jaMgala, jaMgala tyAM zahera, jayAM makAno tyAM udyAna, ne udyAna tyAM makAno, eTale anaMtA kALamAM anaMtA parivartana kSetre thayA. jIva anaMtAnaMta kALathI A badhe bhaTake che, ne tyAM gusso kare che, e draSTie
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 45 gussAnA parivartita kSetra anaMtA thayA. pra) - kSetra AkAza to enuM e ja che, pachI anaMta zI rIte ? u0 - nagara hatuM tyAM nagarAkAza. pachI e vana thayuM, tyAM vanAkAza banyuM. AvAM AkAza-avagAhita dravyonAM anaMta parivartana, ethI AkAza bhAgamAM paNa anaMta parivartana, ethI AkAza paryAya anaMtA. dravya e ja paryAya, e draSTie AkAza anaMta. gussAnA kSetra anaMta. ethI ulaTuM AtmA siddha bhagavAna thayo, have emane ekalI kSamA ja che, anaMtA kALanA hisAbe anaMtA parivartana-kSetrane laIne kSamA anaMta banI. mATe kSamA-guNa anaMtA thayA. jJAna-guNa paNa Ama kSetrathI anaMta bane, kemake jJAnathI anaMta kSetrane jANe. have (3) svakALathI siddhamAM anaMta guNa. siddha bhagavAnamAM kALathI paNa anaMtA guNa che. e samajavuM saheluM che, kemake kALa anaMta che, te te kALe pragaTa guNa alaga alaga che. dA.ta. kevaLajJAna A samayanuM juduM, ne pachInA samayanuM juduM; kemake A samaye ene pratyakSa hAjara viSayo judA, ane kSaNa pachInA kevaLajJAnanA te kSaNe pratyakSa hAjara viSaya judA. tethI e kSaNanI kevaLajJAna vyakti judI. anaMtakALe evI anaMta kevaLajJAna vyakita thAya, tethI kALathI kevaLajJAna anaMtA kahevAya.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 navapada prakAza ema kSamA guNa te te kALe enA alaga alaga viSayane laIne judo judo. e hisAbe anaMta kALamAMnA anaMtA kSamA-guNa; athavA kevaLajJAnanA ke kSamAnA viSaya tarIke anaMtakALa laIne kALathI kevaLajJAna ane kSamA anaMtA kahI zakAya. (4) bhAvathI siddhanA guNa anaMta siddha bhagavAnamAM bhAvathI paNa anaMta guNa che.dA.ta. kevaLajJAnaguNanA viSayabhUta anaMtA dravyonA bhAva che. bhAva eTale paryAya, pariNAma, pAriNAmika bhAva, arthAt vastunA tevA tevA pariNAma. ghaDo hamaNAM kuMbhAranI mAlikIno che, te eNe gharAkane vecyo, eTale have e ghaDA para bIjAnI mAlikIno pariNAma Avyo. ghaDAmAM pANI bharatA hatA, tyAM sudhI "A pANIno ghaDo' kahevAto. ema enAmAM e tarIkeno pariNAma hato. paraMtu have e rIDho thaI javAthI emAM pANI TharatuM nathI, tethI ene tela bharavAno ghaDo banAvyo, to have enAmAM "telano ghaDo" e tarIkeno pariNAma Ubho thayo. Ama vastu-vastumAM anaMtA pariNAma e kevaLajJAna jANe. emAM dareka pariNAmamAM zeya-pariNati judI judI, mATe kevaLajJAnamAM jJAyaka-pariNati judI judI. e hisAbe anaMta kevaLajJAna thayA, A pariNati pariNAma e dravyanA bhAva che, e anaMta che, mATe bhAvathI kevaLajJAna guNa anaMtA. bhAvathI gussA anaMta : kSamA anaMta bhAvathI kSamA guNa paNa anaMtA e rIte ke,-vastunA
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 47 bhAva paryAya, pariNAma anaMta che. koIne koI bhAvane laIne gusso thaI zake che, tethI gussAnA viSayabhUta bhAva anaMtA. e hisAbe bhAvathI gussA anaMtA. e na hoya, kSamA hoya, to e paNa anaMta. athavA bhAvathI gusso vastumAM aniSTa bhAva jAvavAno. dA.ta. caMDakauzika pUrve sAdhu, ene nAnA sAdhune ThaMDI prahAra karavAno gusso Avyo to bhAvathI gusso ThaMDIprahAra para. Ama jagatabharanA dravyonA anaMta kALe anaMtA aniSTa pariNAmane laIne anaMta gussA; ne enA abhAve kSamA paNa anaMta. svadravya-svakSetra ahIM kAvyakAre svadravya, svakSetra sAthe "sva' zabda lagADyo che, e paradravya parakSetra vagerethI ene judA pADavA mATe lagADayo che. jaina zAsananI A AgavI vizeSatA che. vastu svadravyAdithI satu, paradravyAdithI asat anekAMtavAdaH vastu sat paNa ne asatu paNa; vastu svadravyAdithI satu, paradravyAdithI asatu. bIjAM darzano ekAMtavAdI che, tyAre jaina darzana anekAMtavAdI che. dA.ta. bIjA kahe : sonAnI kaMThI "sat ja che." jaina darzana kahe che : "satu paNa che ; ane asatu paNa che." zI rIte ? to ke svadravya-kSetra-kALa-bhAvathI "sa" che. paradravya-kSetra-kALa-bhAvathI "asa" che. dA.ta. kaMThInuM dravya sonuM, paNa pitaLa nahi; eTale kaMThI sonArUpe che, kintu
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 navapada prakAza pitaLarUpe nathI. Ama kaMThI che ane nathI; arthAt sat ane asat baMne che. sonuM svadravya che, pitaLa paradravya che; to kaMThI svadravyathI sat paNa pitaLa vagere paradravyathI sat nahi. ema sonuM paNa potAnuM sonuM, paranuM sonuM nahi, eTale kaMThI potAnA sonA rUpe che, kintu kaDA vagerenA sonA rUpe nahi, tAtparya, kaMThI svadravyathI sat ane para dravyathI asat che. evI rIte kaMThI jamIna para paDI che, kintu Tebala para nahi. emAM svakSetra jamIna eTale svakSetrathI sap. Tebala vagere parakSetrathI asat. ema svakALathI sat, parakALathI asat. dA.ta. saM. 2036mAM kaMThI che, to A kALathI kaMThI sat, paNa 2035mAM nahotI eTale e kALathI asat. ema sva-bhAvathI sat; dA.ta. kaMThI 1 tolAnI che, 2 tolAnI nahi; athavA prAcIna ghATanI che, arvAcIna ghATanI nahi; kaMThInuM vajana ghATa-caLakATa-mAlikI vagere e kaMThInA bhAva che, guNa-dharma che. potAnA bhAvathI e sat kahevAya, paNa parabhAvathI sat niha, asat kahevAya. ahIM prazna thAya, prava paNa AmAM kaMThI kema asat ? kaMThImAM '2 tolA vajana nathI,' 'Adhunika ghATa nathI,' e to e badhAM guNa-dharmano yAne bhAvano niSedha thayo, e bhAvo ahIM kaMThImAM asat thayA. emAM bhAvono niSedha che.paNa kaMThIno kayAM niSedha che ? to kaMThI zAnI asat bane ? ww u0 - kaMThIno niSedha A rIte che; kaMThI 1 tolAnI che. tyAM pUchAya che ke '1 tolAnI koNa ?' to ke 'kaMThI', ema
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 49 pUchAya ke '2 tolAnI koNa nahi ?' to e ja kahevAya ke 'A kaMThI.' jo kaMThInA potAnA guNa dharmathI kaMThI pote ja e rUpe oLakhAya che, ke kaMThI pote 1 tolAnI ne prAcIna ghATanI,' to pachI 'A kaMThI pote 2 tolAnI nahi, Adhunika ghATanI nahi,' ema oLakhavAmAM zo vAMdho ? jo pote svakIya guNa-dharmathI sat che to parakIya guNadharmathI pote asat che. prastutamAM, siddha bhagavAnamAM anaMta guNadharma che, te svadravya-svakSetra-svakALa-svabhAvathI sat che, paraMtu para dravya-parakSetra vagerethI asat che. - kAvya - "su svabhAva, guNa, paryAya, pariNati siddha, sAdhana parabhaNI" siddha bhagavAna kevA che ? to ke susvabhAva, suguNa, ane suparyAyanI pariNati yAne pariNamana, emane potAne siddha che, ane sAdhana parabhaNI' eTale ke paranI apekSAe sAdhanarUpa che, sAdhakatArUpa che, sAdhavAnI che. arthAt siddha bhagavAne e susvabhAva vagere badhuM pote siddha karI lIdhuM che. paraMtu paranI apekSAe sAdhaka che, potAnuM AlaMbana ApIne bIjA bhakata jIvomAM enI sAdhanA karAve che. AmAM pahelI vAta pote zuM zuM siddha karyuM e AvI, dA.ta. susvabhAva, su-guNa, su-paryAya. susvabhAva dvidhA : 1. sahaja, 2. sopAdhika :
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 navapada prakAza AtmAmAM svabhAva be jAtanAH sahaja svabhAva ane sopAdhika svabhAva (vaibhAvika svabhAva). emAM "sopAdhika svabhAva eTale koi upAdhi-oThuM-nimittane Adhina svabhAva, dA.ta. jIvamAM rAga-dveSa, vaiSayika sukha-duHkha, ciMtA-saMtApa..... vagere sopAdhika svabhAva che. A rAgAdi svabhAva che to AtmAnA ja, paNa jaDa kAyAnA nahi. kAyA maDaduM thAya to emAM kazA rAga-dveSa sukha-duHkha dekhAtA nathI. maDadAMne AkhuM ne AkhuM bALI mUko chatAM emAM kazI duHkhanI hAyavoya ke poka nathI paDatI. ema bALanAra pratye maDadAno kazo Sa dekhAto nathI. tAtparya, sukha-duHkha. rAga-dveSa, ciMtA-saMtApa vagere, e jaDanA svabhAvamAM ja nathI. e to jIvano svabhAva che. paraMtu e sahaja svabhAva nathI, arthAt AtmAno e mULabhUta para-nirapekSa svabhAva nathI, kintu parasApekSa sopAdhika svabhAva che, vaibhAvika svabhAva che. rAgAdi e sopAdhika Atma-svabhAva eTalA mATe che ke e rAgamohanIya karma vagerenuM nimitta pAmIne AtmAmAM pragaTa thAya che. vItarAga AtmAne koI ja mohanIya karma rahyuM nathI, to emane game tevA saMyogamAM paNa AtmAmAM rAga-dveSa vagere kazuM UThatuM ja nathI. rAga-mohanIyAdi karma hoya to ja e UThe. jo rAgAdi sahaja svabhAva nahi, to zuM e rAgAdi pragaTAvanAra rAga-mohanIya-karma AtmAno sahaja svabhAva che? nA, karma-udaya e paNa sopAdhika svabhAva che. rAgAdi kaluSita bhAvonuM nimitta pAmIne e karma AtmA para coMTI
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 51 udaya pAme che. e rAgAdi bhAva pUrvanA karmanA udayathI UThelA, e karma coTelA te tyAMnA rAgAdi bhAvane lIdhe. e bhAva enI pUrvanA karmane laIne UThelA. ema anAdi paraMparA cAlI Ave che. tyAre ema kahetA nahi ke - karma-rAgAdinI anAdi paraMparAno aMta kema? pra0 - ema to pachI A karma ane rAgAdinI paraMparAno bhaviSyamAM kadI aMta ja na Ave. kemake ahIM rAgAdi bhAvathI navAM rAga mohanIya karma coMTavAnA, ane e karmanA udayathI bhaviSyamAM rAgAdi bhAre jAgavAnA. ethI vaLI navAM karma ane enAthI AgaLa paNa rAgAdi bhAva... Ama aMta ja zAno Ave ? ne e vinA mokSa paNa zAno ja thAya ? sopAdhika mAmalo anAdi kALathI cAlyo Ave che te zAzvata kALa cAlyA karavAno ! u0 - rAgAdithI karma baMdhAya che, e vAta sAcI; paraMtu ene jevA anukULa vicAra-vANI-vartAva puruSArthano sahAro maLe te pramANe karma baMdhAya che. vicAraNA ugra koTinI hoya to ujha koTinA karma baMdhAya; maMda koTinI hoya to maMda koTinAM karma baMdhAya. vivekathI vicAraNA karatA jo rAgAdine pratikULa hoya to e rAgAdi niSphaLa jAya; arthAt tevAM karma na baMdhAve. vicAraNAnA puruSArtha para karmabaMdhano moTo AdhAra che. paisA para rAgane anukULa vicAraNA - dA.ta. paisA sArA kamAyA ne aMtaramAM paisA para rAga UThayo; have jo enA para ene anukuLa ugra vicAraNA cAle dA.ta. "basa, zuM paisA maLyA che, kamAla thaI gaI !
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada prakAza have Ane barAbara sAcavI rAkhuM; kemake paisA che to badhuM che. A paisA para ja patnI vagere barAbara anukULa vartavAnA, khUba sevA ApavAnA. bIjuM ya badhuM paisAnA AdhAre manamAnyuM banavAnuM; mATe ene mAre barAbara sAcavavAnA. Aja kAla mAgaNiyA ghaNA Ave che, paNa eka paiso na parakhAvuM, ne lUMTavA Ave to lamaNuM toDI nAkhuM. vAha paisA ! vAha ! ''- A ugra keTinI vicAraNA para cIkaNAM karma baMdhAya; ane emAM cikaNuM mohanIya-karma khAsa baMdhAya. ethI jo maMda koTinI vicAraNA hoya to karma maMda baMdhAya. para paisA para rAgane pratikULa vicAraNA paraMtu jo vivekathI rAgane pratikULa vicAre ke "are ! A gojhArA paisA para rAga karuM chuM ? je paisA magajamAM Ave tyArathI dharmanI vicAraNA bhUlAve ! AtmA-paramAtmAne bhUlAve, je paise dAnane badale saMgraha karI rAkhavAnuM zIkhave, evA jAlima paisA para rAga ? jenAthI deva-gurunI bhakitane badale mohAMdha kuTuMbanAM ja vadhumAM vadhu poSaNa thAya, ane e rIte mArA AtmAne je ullu banAve, evA paisA para rAga ?'' A kevI vicAraNA ? rAgane toDanArI. tyAM pachI rAganuM bahu Upaje nahi. rAga muDadAla niSphaLa jevo banI jAya. emAMthI karma nahivat ja baMdhAya. e paNa karma AgaLa pa2 pAkIne nahivat ja rAga karAve; ne ema karatAM eka divasa AtmAno rAga sarvathA naSTa thatAM vItarAgatA Ave. ne saMsArano aMta thAya. mATe kahevAya ke rAga-karma ane rAganI anAdinI paraMparAno ya aMta AvI zake che.
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 53 siddha bhagavAne A rAgAdinA sopAdhika (vabhAvika) svabhAvane haTAvI dIdho che, ane have vItarAgatAnI sahaja svabhAva potAnA AtmAmAM pragaTa karI lIdho che. evA bIjA paNa sArA anaMtajJAna-svabhAva, anaMta sukhasvabhAva, anaMta vIrya-svabhAva,... vagere sahaja svabhAva pragaTa karI dIdhA che. mATe kahyuM - siddha kevA? to ke susvabhAva-pariNati siddha arthAt susvabhAvanI pariNati yAne zuddha sahaja svabhAvano Atma-pariNAma jemaNe siddha karyo che, sarvathA pragaTa karI dIdho che. vaLI siddha bhagavAna kevA? to ke suguNa-paryAya-pariNati siddha" arthAt "suguNa-pariNati siddha' ane "suparyAya pariNati siddha." pariNati zabdathI muMjhAvAnuM nahi, pariNati eTale vastumAM pariNAma pAmI javuM, eka rasa thaI javuM. dudhamAM sAkara nAkhI; zuM thAya che enuM? sAkara dUdhamAM pariNAma pAmI jAya che, dUdhanA aNu aNu sAthe eka rasa thaI jAya che. pachI vibhAga na thaI zake ke A aNumAM ATalo dUdhano aMza ne ATalo sAkarano. nA, e to dUdha-sAkaranA aNu aNu ekarUpa thaI gayA. AnuM nAma sAkara dUdhamAM mAM eka aMza ne ATalu na thai zake A sAthe eka
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 navapada prakAza pariNAma pAmI gai, pariNata thai gai, dUdha ne sAkaranI pariNati siddha thai gai. ema ahIM siddha AtmAne suguNa ane suparyAya arthAt zuddha jJAna kSamAdi sadguNo ane siddhatva-azarIritva-niraMjanatva-nirAkAratva vagere sat paryAya pariNAma pAmI gayA. guNa ane paryAya eTale zuM ? zAstra kahe che. 'sahabhAvino guNAH' 'kramabhAvinaH paryAya:' badhA eka sAthe rahe te guNo. kramasara rahenArA te paryAyo. (avasthAo) dA. ta. ghaDAmAM rUpa-2sa-gaMdha-sparza eka sAthe rahe che, te guNa kahevAya, tyAre ghaDAmAM navApaNuM, jUnApaNuM, pANIno ghaDo, telano ghaDo, kuMbhAra-mAlikI, gharAkanI mAlikI, vagere avasthAo kramasara rahe che, mATe te paryAya kahevAya. asalamAM guNa paNa paryAya ja che. kemake e rUpa, rasa....vagere vastunI ghaDAnI avasthAo ja che. emAM vaLI taratamatAo hoya che, dA.ta. ghaDo hamaNAM ghero kALo, pachI Acho kALo, pachI vaLI ethIya vadhu jhAMkho kALo, to A paNa kramasa2 avasthAo thai mATe kALo guNa e paryAya. pra--A to guNamAM paryAyo thayA ne ? guNa pote paryAya zI rIte ?
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 55 u0A konI avasthAo che? guNanI nahiM paNa vastu ghaDAnI, kemake guNa e dravyanA AzarA vinA svataMtra rahenArI cIja nathI. ghaDo pote ja kALo che, ghero kALo che, jhAMkho kALo, vagere ghaDo poteja che. mATe e badhI potAnI ja eTale ke dravyanI ja avasthAo kahevAya. kALAza UbhI rahIne nahi, paNa ghaDo Ubho rahIne emAM aneka prakAranI kALAza phare che, sarvathA kALAza jaIne lAlAza paNa Ave che. je phare te paryAya; je UbhuM rahe te dravya. guNa e paryAya ja che. paryAyathI judI vastu nathI" enuM A paNa eka kAraNa che ke zrI jinazAsanamAM naya be ja prakAranA kahyA che. (1) "dravyArthika naya', ane (2) "paryAyArthika naya." jo guNa svataMtra vastu hota to "guNArthika naya" evo paNa trIjo naya-prakAra pADyo hota. paNa e nathI pADayo e sUcave che ke guNa e paryAya ja che. naya e vastune jovAnI dRSTi che. dravyArthika naya eTale dravya-dUSTithI jonAra jJAna. paryAyArthika naya eTale paryAya-dRSTithI jonAra jJAna. rAjAnA be bALaka sonAnA hAthIe ramatA hatA. emAM ekavAra eka bALaka bahAra hatuM. bIjuM rAjAnI pAse jaIne Agraha kare che "mAre hAthI nahi, ghoDo joIe !" rAjAe tarata mANasa dvArA sonI pAsethI hAthIno ghoDo banAvI maMgAvyo. e bALaka khuza! paNa bIjuM bALaka bahArathI AvyuM. ene hAthI gamato hato, tethI ghoDo joI nArAja thayo. rAjAne
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 navapada prakAza sonuM je hatuM, te kAyama rahyuM che, tethI rAjA na khuzI, na nArAja. A rAjAnI dravyArthika draSTi kahevAya. bALakonI paryAyArthika draSTi kahevAya. mANasa jo jagatane dravya-dRSTie jue, to nakAmA harakha kheda ochA thai jAya. paryAya-dRSTie jue che mATe ja ghaDIkamAM rAjI, ghaDIkamAM nArAja thAya che. ema vastu para bahu rAga thato hoya tyAM paryAya dRSTithI jue ke A vastu kSaNika che, kSaNe kSaNe parivartanazIla che, tethI vartamAna paryAya para zuM rIjhavuM ? ke zuM khIjavuM ? siddha bhagavaMtone zuddha jJAnAdi guNonI pariNati siddha thayelI che. arthAt zuddha jJAnAdi guNo AtmAmAM pragaTa bhAve pariNamI gayA che. ema niraMjana-nirAkAra, karmamukata, dehamukata, indriyamukata, karma phaLa mukata, vagere zuddha paryAyonI pariNati siddha che. arthAt e paryAyo siddhAtmAmAM zAzrvat kALa mATe pariNAma pAmI gayA che. tethI emane have kayAreya na ajJAna, na karmayukatatA, na dehasaMbaMdha, na indriyasaMbaMdha, kazuM thavAnuM nahi. r kevI suMdara siddha avasthA ! AtmAnuM kevuMka ajoDa adbhuta nakkara sauMdarya ! AtmatattvanI zraddhA hoya, potAnA AtmadravyanI zradhdhA hoya, ene A siddha--svarUpa jANI gilagiliyAM thAya ke * vAha ! AvuM AtmasauMdarya mAre kayAre pragaTe !' e pragaTa thayA pachI kadIe AvarAvAnuM nahi, naSTa thavAnuM nahi, AtmAno pragaTa sahaja svabhAva zAzvat kALa mATe AtmAnI sAthe jaDAI gayelo, ane AtmAnI ja A vizeSatA che ke ene sarvathA zuddha-suMdara
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha banAvyA pachI have kadI azuddha-asuMdara thAya nahi. tyAre jagatamAM koi evo hIro vagere jaDa padArtha nathI ke e sarvathA zuddha-suMdara banyA pachI e kAyama mATe evo ja rahe. e to malina thAya ja. astu. siddha bhagavAnane 'susvabhAva' yAne atyanta vizuddha svabhAva, ane 'saguNaparyAya' arthAt zuddha guNo tathA zuddha paryAyonI pariNati siddha che. arthAt e guNaparyAyonI AtmAnI sAthe ekameka rUpe pariNamana siddha thayeluM che. sAdhana parabhaNI 57 have 'para bhaNI' paranI apekSAe sAdhana' = siddha karavAnuM che eTale ke saMsAranA jIvomAM paNa AvuM susvabhAva AdinuM pariNamana siddha bhagavAna sadhAvI Ape che. dhruvano tAro AlaMbana ApI aMdhArI rAte nAvikanI nAva pAra karAve che, ema siddha bhagavAna bhavyAtmAne AlaMbana ApI jIvananAva mohasamudranI pAra karAve che, ane susvabhAva siddha karAve che. AlaMbana e rIte Ape che ke sAdhaka have potAnA svarUpamAM siddhanuM svarUpa joi potAnAmAM nirvikAratA-acala AtmapradezatA-arUpitA vagereno jANe jAta anubhava karavAno. e karatAM karatAM parIsaho, vighno, karmanA upadravo, karmajanita UMcA-nIcI vagere jarAya potAnuM na lAge, taddana paranI vastu lAge. - * kAvya - munirAja mAnasa haMsa samavaDa namo siddha mahAguNI.'-2
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 navapadaprakAza e siddha bhagavAna kevA che? to ke "munirAja mAnasa haMsa samavaDa che." je uttama munio che, te munionA manane sarovara kahIe, to temAM siddha bhagavAna haMsa samAna che, te paNa "vaDa haMsa samAna," uttama rAjahaMsa samAna siddha bhagavAna munionA manasarovaramAM che. siddha bhagavAna uttama rAjahaMsa samAna che, eno artha e thayo ke munioe potAnA manane nirmaLa sarovara banAvavuM hoya to siddha rUpI rAjahaMsane potAnA manamAM ramatA rAkhavA joIe; to mana uttama bane, munipaNuM uttama bane, uttama munipaNuM A rIte Ave che. to pUchoH "manamAM siddha bhagavAna ramyA kare eTale ? siddha bhagavAnanuM ciMtana rahyA kare; siddhapaNAthI AtmAne bhAvita karavAnuM cAlyA kare. ciMtana karIe emAM mana ethI raMgI nAkhavAnuM kAma cAlu rahe. tyAre ja ramaNatA Ave. dA. ta. paisAno lobhI hoya to tenA manamAM rAta-divasa paisAnuM ciMtana cAle che. e ciMtana enA manane paisAnA raMgathI raMgatuM jAya che, te eTaluM badhuM ke manane enI ramaNatA thai mane emAM ramyA kare che; tema rAta-divasa siddha bhagavAnane ramatA karavA che, to te mATe siddha bhagavAnanuM ciMtana karyA karavAnuM, bhAvana karyA karavAnuM.. ciMtana bhAvanarUpa banAvo: uttama muni te ja che ke jemanA manamAM siddha bhagavAnanuM ciMtana rahyA kare; ciMtana paNa evuM ke mana siddhapaNAthI bhAvita
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 59 thatuM jAya, raMgAtuM jAya, siddhapaNAmAM ramaNatA jAme. eTale taddana zuddha AtmasvarUpathI,- 'zuddha' eTale rAgAdithI nirmukata zuddha jJAnamaya, deha-indriyAdithI rahita, zuddha arUpI, dehAdi-kriyAthI rahita akriya, sthira-Atma-pradezI,- evA taddana zuddha AtmasvarUpathI manane bhAvita karye javAnuM. aMtaramAM sAkSAt jevo bhAsa thAya ke 'huM zuddha jJAnamaya, arUpI, ane sthira Atma -pradezI chuM.' A eTalA mATe jarUrI che ke saMsArI jIvanamAM karmanA upadravo cAlu che, eTale karmanI UMcAnIcI sagavaDa-agavaDa pratikULatA-anukULatA bhogavavI paDe che, te bhogavavAnI Ave tyAre AtmA UMco nIco na thAya. e to samaje ke 'A kazuM mAruM nathI, huM to zuddha jJAnamaya, arUpI, akriya, sthira siddha AtmA chuM.' AnA badale dA.ta. paisA ane sanmAna bilkula AtmAnI cIja nahi chatAM jo gRhasthane paisA sAca lAge, ane sAdhune sanmAna sAruM lAge, to te sArAmAM potAno udaya-utkarSa lAgavAno, tethI atiharSa thavAno, temAM Asakti thavAnI, ne tenuM abhimAna thavAnuM. AmAM potAnA zuddha AtmasvarUpanuM sarAsara vismaraNa rahevAnuM, ne temAM aMte bhavasamudramAM khovAi javAnuM ja thAya. AmAM zo sAra nIkaLyo ? dunyavI sArUM maLyuM eTale khuzI khuzI ! tenA para moha ne mamatA lAgI ja samajo ne upara chAtI phUlavAnI - 'phAvyo !' AvuM badhuM na thAya te mATe niraMjana-nirAkAra siddha bhagavAnane najara sAme ne najara sAme rAkhavAnA che.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 navapade prakAza siddhapadathI mana bhAvita kema thAya? - siddhapadathI manane bhAvita karavAnuM che, ApaNA AtmAnuM je asalI zuddha svarUpe pragaTa karavuM che, te dekhAya; potAnuM lakSya najara sAme rahe; eTale pachI Asakti-abhimAna zAnA UThe ? kemake te zuddha svarUpamAM harSa-zoka, Asakti-abhimAna vagere kazuM nathI, nItaratI vItarAgatA che. te svarUpamAM karmanI UMcA-nIcI nathI, karmanI upAdhi nathI, karmarahita siddhatA che. te badhuM pUrepUro khyAlamAM rahe, to A doSothI bacAya. pUrepUrA khyAlamAM eTale mana siddhanA svarUpathI pAkuM bhAvita-vAsita karAyeluM hoya, raMgAI gayuM hoya; ne ema jANe bhAsyA ja kare ke - "zuddha ja chuM. anAdi azuddhio mArI che ja nahi, karmanA phaLa mArAM che ja nahi, mAruM to siddha svarUpa, emAM pudgalanI kazI asaro zrImaMtAI ke daridratA vagere nathI. e to para-svarUpa che. AyArAma-gayArAma jevI e nAzavaMta zrImaMtAI sanmAna, e zAzvata evA AtmAnI cIja hoya ja zAnI ? zrImaMtAI sanmAna ne mArAM mAnI levAnI bhUla kayAM sudhI karavI? AtmAnA mULa svarUpamAM to mAna-sanmAna-apamAna kazuM ja nathI. mATe ja duniyAmAM maLatAM sanmAna ke apamAnanI koI ja kiMmata nahi, kazI ja asara na le, alipta prekSaka bane, mAtra jJAtA-draSTA banI rahe. munimanI jema jJAtA-draSTA : dA. ta. zeThane be lAkhano napho thayo; munima te copaDAmAM lakhe che to temAM zuM munimano rAga vadhe? te khuzI
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 1 thAya ? nA, kemake te jue che ke AmAM mAruM kAMI nathI, eTale copaDo naphAno lakhe ke khoTano, paNa mAtra jJAtA-draSTa banIne. enA dilane naphAno kazo harakha nahi, kemake pagAramAM vadhAro thavAno nathI; tema annadAtAne khoTa che mATe kheda nahi. AvA zuddha jJAnanA keTalA moTA lAbha che !! udAsIna bhAva kema Ave? jagatanAM moTAM pralobhano athavA jagatanA moTA upadravo banne pratye AtmA udAsIna bhAve rahe, arakata-adviSTa rahe, anAsakta bhAve rahe. "te upadrava mArA nathI, ne te pralobhane ya mArA nathI,' ema mAne che. cha mAsa sudhI duSTa saMgamadeva vaLagyo hato, paraMtu mahAvIra prabhune kazo kheda nahoto; e to kaSTa pratye taddana udAsIna hatA. eTale kaSTadAtAthI kheda zAne thAya ? A udAsIna bhAva lAvavA avikRta dazA lAvavAnI. e zI rIte Ave ? siddha bhagavAnanI avikRta avasthA najara sAme rAkhavAthI. pra-zuM siddhane mAtra najara sAme rAkhavAthI kAma thAya? u0-hA, juo. dhruvanA tArAnA AlaMbane eTale ke ene nara sAme rAkhIne nAvika rAtrinA nAvane samudramAM mArge tarAvI jAya che. ema siddha bhagavAnanA nirvikAra svarUpanA AlaMbane nirvikAratAnA mArge ApaNA manane calAvI zakIe, sAMsArika saMyoga-viyogamAMthI nirvikAratAnA mArge manane tarAvI zakIe. tyAM harSa-khedanA prasaMgamAM arthAta anukULa-pratikULa prasaMgamAM avikRta avasthA lAvavAno jaza
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 navapada prakAza AlaMbanarUpa siddha bhagavAnane maLe. ATalo pAvara siddha bhagavAnano che. kemake emanAmAM ApaNuM avikRta svarUpa dekhAya che to ja dunyavI saMyoga-viyogomAM rAga-dveSathI vikRta nahi banavA ApaNe prayatna karI zakIe chIe. eTale vikRta na banavAmAM mukhya AdhAra-mukhya asAdhAraNa kAraNa siddha banyA. tamArA manamAM nirvikAra siddha bhagavAnane ramatA rAkho ne pachI joi lo enI majA ! siddha bhagavAnanI nirvikAratAno aMze svAda Avaze, ne jIvana dhanya banI gayuM lAgaze ! divasanI 1440 miniTamAM 10 miniTa paNa koi tevo prasaMga kalpIne '"enI vacamAM paNa huM Avo siddha chuM'' evuM manamAM lAvIe, to eno eTalo pAvara che, ke avasare karmanA moTA jhaMjhAvAtomAM AtmAne avikRta nirvikAra rAkhavA baLa maLe. to pUcho : prabhAva ciMtanano ? ke navakArano ? pra0-AmAM pAvara siddha bhagavAnano che ke ApaNA ciMtanano ? u -pAvara siddha bhagavAnano che. ciMtanamAM bIjuM trIjuM lAvIe to kAMi enI A tAkAta nathI; e to ciMtanamAM phakata te siddha bhagavAna lAvIe to ja A bane. navakAra gaNIe tyAM prabhAva kono ? ciMtanano ke navakAra maMtrano ? prabhAva ciMtanano nahIM, prabhAva navakArano kahevAya. e ja bolIe chIe eso paMca namukkAro savva pAvappaNAsaNo'' sarva pApano praNAzaka koNa ? to ke A pAMce
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 3 namaskAra. navakAra pApano nAzaka kahyo, navakAranA ciMtanane pApanAzaka na kahyuM. sApanuM jhera Utare che te maMtranA ciMtana ke uccAraNathI; kintu jhera utAranAra to maMtra kahevAya che. maMtranuM ciMtana ke uccAraNa nahi. prabhAva maMtrano ja gaNAya che, ciMtana-uccAraNano nahi. tethI upakAra maMtrano mAnI maMtra pratye kRtajJatA rakhAya che. ema navakArane upakArI mAnI enA pratye kRtajJatA rAkhavAnI che. ema AtmAne nirvikAratAno anubhava karAvanArA siddha bhagavAna mAnIe, tethI siddha bhagavAna pratye kRtajJatA banI rahe. ciMtana--dhyAnamAM siddha bhagavAna lAvIe, to ja alaukika phaLa maLe, bIjAne lAvIe to nahi; e zuM sUcave che ? A ja, ke alaukika phaLa siddha bhagavAnanA pratApe thayuM. mahA upakAra siddha bhagavAnano. munione mana arihaMta bhagavAnano upakAra mArgadarzaka tarIke, abujhamAMthI sabujha banAvanAra ane mokSamArgamAM joDanAra tarIke; paraMtu A mArgasAdhanA vakhate karmanA jhaMjhAvAtomAM paNa calita vikRta na thavA, AlaMbana tarIke upakAra siddha bhagavAnano. eTale have samajAze ke munirAjanA mAnasa-sarovaramAM siddha bhagavAna kema ramatA rahe che. siddha bhagavAna mahAupakArI che, mahAguNI che, mATe munio temane manamAM rAkhe che. to AvA siddha bhagavAnane namaskAra karo. zA mATe namaskAra karo ? to ke siddha bhagavaMtone vAraMvAra namaskAra karavAthI temano zuddha svabhAva vAraMvAra najara sAme Ave. teomAM zuddha darzana che,
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 navapada prakAza - - - zuddha jJAna che, temAM rAgAdi-kalaMka-kaluSitatA nathI, e rIte samajIne temane karela namaskAra manane AtmAnA zuddha svabhAvanuM mahattva lagADe; enA saMskAra paDayA kare; ne te para pachI potAnA zuddha svabhAvanI mamatA jagADe, eTale ciMtana-bhAvanathI zuddha svabhAvanuM anubhava jJAna vagere mATe pachI puruSArtha thAya. sArAMza, AtmAno zuddha svabhAva jAgrata karavo che, mATe siddhanA zuddha svabhAvane Abehuba svarUpe najara sAme vAraMvAra lAvavo joie. e mATe siddha bhagavaMtone vAraMvAra namaskAra karavAno che. zuddha sAdhanA mATe (1) ahobhAva ane (2) mamatAH zuddha svabhAvanI sAdhanA mATe be tattvo Avazyaka che. (1) enuM ananya mahattva AMkI ahobhAvavALI dRSTi; ane (2) mamatA. (1) pahelAmAM evo ahobhAva thAya ke "A siddha bhagavAna ! AvA siddha bhagavAna ! oha! A zAMtinAtha ! bhAre cakravartIpaNAno ThATha choDI siddha banavA nIkaLI paDayA che? vAha ! vAha !" ema ""aho aho ! AvA anaMta anaMta guNothI bharelA ane karmanI beDIthI tadana mUkAyelA siddha bhagavAna ! vAha vAha ! dhanya AtmA !" (2) bIjAmAM evI mamatA thAya ke " mArA siddha bhagavAna ! mane preraNA ApanAra, sAdhanAmAM baLa pUranAra, mArA parama upakArI !"
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha pa sulasAne dharmalAbhano saMdezo bhagavAne mokalAvyo, tyAre tene A ja thayuM : "mArA mahAvIra !'' '"namutyuNaM'" bolatI vakhate manamAM ahobhAvathI ane mamatAthI arihaMta ramyA kare to ja zrI lalita vistarA' zAstra kahyA mujaba 'mudakSuparipUrNa--locanaH' arthAt caityavaMdanamAM 'namunthuNaM' bolatI vakhate AMkha harSanAM AMsuthI bharelI bane. siddha bhagavaMto zuddha svabhAvavALA che. emane azuddha svabhAva lezamAtra nathI; kemake temane koi karmano lepa nathI. temane vAraMvAra namaskAra karavAno te ahobhAva sAthe ane e zuddha svarUpanI mamatA karIne karavAno. ahobhAvavALI draSTi ane mamatA karavAthI ema thAya ke "aho ! anerUM A zuddha svarUpa ! ane mAruM svarUpa paNa e ja che, ane te mAre pragaTa karavAnuM che.'' Ama potAnA AtmAnA zuddha svabhAvanA pragaTIkaraNa mATe siddha bhagavaMtone ahobhAvapUrvaka ane mamatA sahita vAraMvAra namaskAra karavAno che. "guNa paryAya pariNati siddha" AtmAnA zuddha svabhAva sAthe AtmAmAM rahela be guNo : sadguNa ane sat paryAyanI pariNati UbhI karavAnI che. guNonI pariNita eTale te guNone AtmAnI sAthe pariNata thai gayelA--vaNAi gayelA karavA che. te mATe mahA guNI siddha bhagavaMto chelluM sAdhana che. tethI sAdhanAmAM tatpara banavA ne sAdhanAne sahaja banAvavA mATe siddha bhagavaMtone vAraMvAra
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Es namaskAra karavAno che. munimanamAM siddha bhagavAna rAjahaMsa jevA kema ? A pramANe mahAmunionA mana-sarovaramAM rAjahaMsa jevA siddha bhagavaMtone namaskAra karIe. rAjahaMsathI sarovara zobhe ema potAnA manane emAM siddha bhagavAnane birAjamAna rAkhI zobhituM rAkhavAnuM che. vAre vAre manamAM siddha bhagavAnano vicAra Ave, siddhonI siddha avasthA para manamAM miThAza Ave. jIbha para goLa AvatAM kevI miThAza anubhavAya che ! ema mana para siddha avasthAno vicAra AvatAM manane tAjagI lAge, gaLacaTuM lAge. tyAre ja AtmA siddhapadathI bhAvita thAya; siddhanA raMge raMgAya. rAjahaMsa sarovaramAM kUdAkUda kare, mahAlyA ka., ema siddha bhagavAna ApaNA manamAM mahAlyA kare, manamAM otaprota thAya. manamAM siddha bhagavAna rahevAthI kevA zubha bhAva ? navapada prakAza munio siddha thavA nIkaLyA che, mATe manamAM siddha bhagavAnane vAre ne vAre lAvyA kare. vaLI samaje che ke A jagatanI vacce rahetAM azubha bhAvothI bacavuM che, te UMcA siddhapadanA zubha bhAvothI bacAya. e bhAvo kevA ? vItarAgapaNuM, dveSarahita prazAMta saumyapaNuM, anAhAripaNuM, harakha-khedarahitatA, mAnApamAna-aliptatA, sarvathA sAvaghakriyArahitapaNuM, jagata pratye udAsInapaNuM, na levA devA, AvA badhA zubha bhAvothI manane raMgAyeluM rAkhavAthI ja banI zake. mAre paNa siddha bhagavAnanA svarUpane vAre vAre manamAM ramatuM rAkhavAnu.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 67. siddhapadanI bhAvanA kevI? manane ema thAya ke "aho ! mAre AvA siddha bhagavAna jevA vItarAga ne prazAMta-sthira thavAnuM che to mAre A rAga-dveSa- moha-mada-matsara vagere kacarAM manamAM zA ghAlavA ? mAre anAhArI thavAnuM che to mAre A vAre vAre ke roja ne roja khA-khA karavAnI lapa zI ? mAre sarvathA harakha-khedathI mukti lAvavAnI che, te evI mukti ahIM vAre vAre abhyAsa karyA vinA ze AvavAnI ! to mAre harakha-khedanA nAca zA? mAre jagatathI sarvathA alipta-udAsIna-anAsakta svabhAva Ubho karavAno che to mAre jagatanA bhAvo para zI bahu asara levAnI hoya ? enAthI zuM lhavAI javAnuM hoya ?" Ama manane vAre vAre jAgrata rAkhe, te manamAM siddha bhagavAnane ramatA rAkhyAthI bane; ne tethI ja viSama bhAvothI bacAya.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAyanA malADa mahA vada 50 -2-80 siddha thAya ? pUjA DhALa "samaya paraMtara aNapharasI, carama tibhAga vizeSa; avagAhana lahI je ziva pohotA, siddha namo te azeSa, re bhavikA." artha -samayAMtara ane pradezAMtarane sparyA vinA temaja AtmAnI chellA bhavanI avagAhanAno chello trIjo bhAga saMkocAI zeSa rahe te (arthAt trIjo bhAga saMkocI laI 2/3 bhAga rahe te) avagAhanA pAmI je siddha bhagavaMto mokSamAM pahoMcI gayA te samasta (azeSa) sitone namaskAra karuM chuM. samaya-pradezasparzanuM AMtaruM nahi ? jyAM ahIM sarva karmano kSaya thayo ke pachInA ja samaye tyAM mokSamAM sIdhA ja siddhazilA para birAjamAna ! vacce koI gatikriyAno judo samaya nahi, tema vacceno koI pradeza sparzavAno nahi eTale vacalA koI AkAzapradezane sparyA vinA aspRzad gatithI mokSamAM birAjamAna thaI gayela. samayAMtarano ahIM bIjo samayaema artha levAno nathI paNa samayAMtara eTale samayanuM aMtara eTale ke AMtara evo artha levAno che. samayAMtara eTale samayanuM AMtarUM yAne vacceno samaya, tema pradezAMtara eTale pradezanuM AMtaruM, vacceno pradeza koI che ja nahi. e kema bane ? to ke tevA
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha AtmasvabhAvathI bane. sarvakarma-kSayano samaya ane siddhazilA para pahoMcavAno samaya, te be samaya vacce koi AMtarUM nahi; eTale ke ahIM sarva karma kSaya vakhatano samaya ane ahIMthI siddha zilA para saMbadhdha thavAno samaya, e lagolaga samaya, benI vacamAM eka paNa samaya nahi. tAtparya, karmakSayanA samaya pachIno ja samaya siddhazilA para avasthAnano. ema ahIMnA AkAzapradezanA sparza pachI tarata ja siddhazilA paranA AkAzapradezano sparza. vaccenA 7 rAjalokanA AkAzapradezano koinoya sparza ja nahi. Ama, samayAMtara-pradezAMtarane spardhA vinA ja eTale ke aspRzad gatie mokSe gayA kahevAya. Fe pra--AtmAne karma to rahyA nahi, ke je AtmAne UMce lai jAya, tema AtmA gamana svabhAvano nathI, to pachI ahIMthI mukata thatAM ene upara lai janAra koNa ? u-mukatane upara lai janAra asaMga che. dA. ta. tuMbaDAne taLiye mATIno lepaDo coMTayo hoya to e tuMbaDuM jema taLAvamAM enA taLiye rahe che, ane te maToDI bhIMjAtAM tuMbaDA parathI nIkaLI jAya to tuMbaDuM mATInA saMga vinAnuM halakuM thatAM tarata sapATI upara AvI jAya tema karmano saMga-saMbaMdha chUTI jatAM AtmA upara jAya che. pUrve karme AtmA para coMTI ene pakaDI rAkhyo hato te karma kharI jatAM tuMbaDAnI mAphaka AtmA asaMga thatAM upara cAlyo jAya che. saMga chUTI jatAM sahaja rIte je thAya te asaMgathI thayuM kahevAya.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 . navapada prakAza - bIjo dAkhalo, pUrve jhADanI DALIne vALI dorIthI nIce kazAka sAthe bAMdhI rAkhI hoya te dorI chUTI jAya, -dorInA baMdhanano cheda thaI jAya to DALI sahaja rIte UMce Ave. tema karma-baMdhanano cheda thaI jatAM AtmA UMce siddha gatie pahoMcyo. have tene utAranAra koI nathI, eTale have te sarvathA tyAM ja rahenAro banyo. saMsAramAM bhamato jIva Ama to siddha zilA para to anaMtIvAra jaI Avyo paNa te pAcho nIce utaryo; kAraNa ke karmanA baMdhana hatAM. tyAM siddha bhagavaMto hatA temanA AkAza-pradezamAM anaMtIvAra javA ne rahevA chatAM kAMI siddha bhagavaMtanA Atmapradezano sahavAsa upayogI na thayo. pra0-siddhazilA para saMsArIjIvo kevI rIte? u-tyAM karmavaza gayelA ekendriya sUkSmanigodanA anaMtA jIvo che; ema sUkSma pRthvIkAya-apakAya teukAya vAyukAya jIvo paNa tyAM asaMkhya che. pAMceya sUkSma sthAvarakAya ekendriya jIvothI cauda rAjaloka ThAMsI ThAMsIne bharyo che. eka pradeza khAlI nathI, tyAM vyavahAra rAzi tathA avyavahAra rAzi bannenA jIvo hoya che tethI siddhazilA para sUkSma ekendriya jIvo che. A ekendriya jIvo tyAM mare eTale karmabaddha hoI nIce paNa Utare, jyAre siddhajIvo tyAM pahoMcyA, have karmabaMdhana nathI eTale kadI emane nIce UtaravAnuM nathI. to AvI rIte samayAMtara ane pradezAMtarane sparyA vinA "carama vibhAga vizeSa;
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 71 avagAhana laI je ziva pohotA siddha namo te azeSa' carama eTale je saMsAranuM chelluM zarIra che, tenI avagAhanAno trIjo bhAga bAda karatAM je 2/3 bhAga bAkI rahyo, siddha AtmA te 2/3 avagAhanA laine mokSe pahoMce che, siddhazilA para lokAntane aDIne sthira thAya che. dA. ta. vadhumAM vadhu 500 dhanuSanI kAyAvALA manuSyo ja siddha thAya che. eTale 500 dhanuSyanI kAyAvALAne trIjo bhAga bAda thaI jatAM 500x2/3=1000/3 trIjo bhAga=3331/3 dhanuSyanI avagAhanA mokSamAM. A sauthI vadhu avagAhanA che. siddhazilA para siddhanI avagAhanA vadhAremAM vadhAre 3331/3 dhanuSya hoya che. pra--paraMtu marudevA mAtA para5 dhanuSyanI kAyAvALA hatA, ne pa25 no 2/3 bhAga 3331/3 thI vadhu thAya, to tenuM zuM ? umarudevA mAtA beThA beThA mokSe gayA hatA, tethI temanI avagAhanA ochI thAya. evI avagAhanA laine je mokSamAM pahoMcyA tevA samasta siddha bhagavaMtane huM namaskAra karuM chuM. DhALa kAvya pUrva prayoga ne gatipariNAme, baMdhana cheda asaMga; samaya eka urdhva gati jehanI, te siddha praNamo raMgare. bhavikA" siddha bhagavAnanI Urdhvagati eka ja samayanI che. chUTayA
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 navapada prakAza ahIMthI te eka ja eTale ke pachInA ja samaye mokSamAM prApta thaI jAya. eTale ahIM karmakSayano samaya ne pachInA ja samaye tyAM siddhazilA para avasthAna. vacce samayanuM AMtaruM ja nahIM. pra0-eka ja samayanI Urdhvagati kema bane? sAta rAjaloka vaTAvavAnI gati thayA vagara lokAnta-prApti kayAMthI thAya? u0-pUrve kahI AvyA che ke mukta thanAra AtmAnuM Urdhvagamana aspRzad gatie che, arthAt vacalA sAta rAjanA AkAzapradezone sparyA vinA ja gamana che. A anaMtajJAnI tIrthakara bhagavaMte joyelI vAta che, emAM ajJAnI ApaNAthI A kema bane ?' ema prazna na thAya. nahitara "mukata thayela jIva ahIMja na rahetAM siddhazilA para lokAntane aDIne rahe e paNa ApaNe kyAM joI zakIe chIe ? jo e anaMta jJAnIe pratyakSa dekheluM ane kaheluM mAnIe chIe to A paNa aspRzad gatie eka samayanI Urdhva prApti mAnavI ja joIe. Ama chatAM, aspRzadgati samajavA mATe yukita che, saMsArI jIva eka gatimAMthI chUTI bIjI gatimAM jAya che, te Rju gatithI eTale ke AkAzanI samazreNimAM eka ja samayamAM UMce ke nIce yA sIgho dizAmAM jAya che. A gamana paNa aspRzad gatithI ja ghaTI zake che, kemake jo vacalA AkAzapradezomAMnA dareka pradezane ekeka samaye sparzato cAle to to A gamanamAM ene asaMkhya utsarpiNI-avasarpiNInA varSo pasAra thAya ! kemake samaya karatAM AkAzapradezanI ati sUkSamatA che.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 73 zAstra kahe che.--eka aMguSTha pramANa AkAzakSetranA pradeza mAno ke khAlI karavA hoya ane ekeka sUkSmAtisUkSma samaya ekeka pradeza khAlI karatA javAya to - aMguSTha pramANa kSetranA samasta AkAza pradeza khAlI karavAmAM asaMkhya utsarpiNI avasarpiNIno kALa pasAra thAya. eTale, dA.ta. ahIMthI koI jIvane marIne upara devalokamAM javuM che, e UMcenA AkAzapradezomAM pahele samaye pahelo pradeza sparze, pachI bIjA samaye ene saMlagna enI uparano bIjo pradeza sparze, pachI trIjA samaye enIya uparano pradeza sparze,...to e rIte upara uparanA pradeza ekeka samayathI sparzavA jatAM rAjalokanA AkAzapradeza ekeka samayathI ekeka pradeza sparzIne pUrA karatAM asaMkhya utsarpiNI--avasarpiNIno kALa jAya. paraMtu evuM kAMi banatuM nathI. e sUcave che ke jIva azad gatithI upara jAya che. arthAt vaccenA AkAzapradezone sparzavAnI bhAMjaghaDamAM paDayA vinA ja upara prApta thai jAya che. pra-ThIka che, paraMtu jIvane to saMsAramAM upara nIce lai janAra karma che, kintu mokSa pAmanArane to karma rahyA ja nathI, to enI lokAnta sudhInI Urdhvagati zI rIte ? u0-Ano uttara DhALanA kAvyamAM Apyo ke (1) pUrvaprayoga ne (2) gati pariNAma, (3) baMdhana cheda, (4) asaMga'
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada prakAza eka samayamAM Urdhvagati zI rIte e samajavA mATe zrI vizeSAvazyaka bhASya' zAstramAM A cAra hetu batAvyA che,- pUrvaprayoga, raMgatipariNAma, baMdhanacheda ane 4asaMga. tathA enA dRSTAnta A pramANe batAvyA che H (1) pUrva prayogamAM bANagati yA cAkaDAnI gati-e dRSTAnta; (2) gatipariNAmamAM agnijvALA yA dhUmADAnI UrdhvagatinuM dRSTAnta; (3) baMdhana chedamAM eraMDAnA mIMjanI UrdhvagatinuM dRSTAnta, ane 74 (4) asaMgamAM taLAvamAM tuMbaDAnI UrdhvagatinuM draSTAnta. 1 pUrvaprayoga H- pUrva-prayoga samajavA mATe bANanI gatinuM draSTAnta che. jevI rIte dhanuSyamAMthI bANa chUTayuM te paheluM to dhanuSyanI vAMkI paNacha (dorI) sIdhI thavAthI gatimAna banyuM, paraMtu te tyAM ja paNacha vAMkInI sIdhI thai eTalI ja jagAmAM gati; kintu pachI bANa AgaLa AgaLa cAlyuM te zAnA hisAbe ? kahevuM ja paDe ke pUrva prayoganA hisAbe, vAMkA vALelA dhanuSyanI vAMkI vaLelI ne ati kaDaka banelI dorIno bANane dhakko e pUrva prayoga kahevAya, bANane e dhakkAnA pUrva prayogathI bANamAM AgaLa gati thaine e dhArelA nizAne pahoMce che. basa, A rIte AtmAne siddha thavAmAM sarvakarma-kSaya thAya
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 75 e ja pUrva-prayoga, e ja dhakko, ethI enAmAM Urdhva gati thai siddhazilA para lokAne e pahoMce che. lokAntathI AgaLa gati kema nahi ! pra0--siddha banelAmAM kema sAta rAjalokanI ja gati ? kema mAtra eka ke be ja rAjaloka jeTalI Urdhvagati thaIne aTakaNa nahi ? athavA jo sAta ja rAjaloka gati pachI aTakaNa; to ethI ya AgaLa gati kema nahi ? ubANamAM paNa zuM che ? dhArelA nizAna sudhI ja gati thai zake paNa AgaLa nahi evuM nathI. jo dhArelA nizAnane bANa aphaLAyuM na hota ane nizAnanI bAjumAM cAlyuM hota, to ethI ya AgaLa e jAta; paraMtu dhArelA nizAna sAthe bANanuM TakarAvuM e AgaLa gatine roke che, ema siddha banela AtmAmAM pUrvaprayogathI gati to sAta rAjalokathI paNa AgaLa thavAnI zakayatA hatI, kintu AgaLa gatisahAyaka dharmAstikAya dravyano abhAva AtmAnI lokAntathI AgaLa gatine roke che; tethI e lokAnte jai aTake che. pUrva prayogamAM cAkaDAnuM draSTAMta : 'pUrvaprayoga'mAM zAstra bIjuM paNa dRSTAnta kuMbhAranA cAkaDAnuM Ape che. te A rIte ke - kuMbhAra pahelAM to cAkaDo enI dhArI paranA bakholamAM ThaMDo ghAlI jorajorathI pherave che, pachI DaMDo kADhI lai bAjue mUkI de che, ema chatAM cAkaDo cakara cakara ghUmato rahe che. ThaMDo kADhI lIdhA pachI paNa A cAkaDAnI sahaja gati pUrvaprayogane lIdhe arthAt pUrve karelA DaMDAnA prayogane lIdhe che ema kahevAya.
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 navapada prakAza basa, e ja rIte jIva sarvathA karmamukata thAya e pUrva prayoga kahevAya. enA lIdhe jIvamAM sahaja Urdhvagati thAya che. A pUrvaprayogathI UrdhvagatinI vAta thai. (2) gati pariNAma jvALAnuM draSTAnta H have gati-pariNAma hetuthI eka samayamAM Urdhva gati thavAnI vAta. emAM agni jvALA ane dhumADAnuM dRSTAnta che, te joie. jevI rIte agnimAMthI jvALA nIkaLe to te UMce ja jAya che. ene UMce dhakelanAra koi paMkho vagere nathI. te paNa jvALA ke dhumADo pragaTa thAya tyArathI ja saheje UMce ja javAno pariNAma pAme che, na nIce ke na tirko. jo jvALA tirzI janArI hota to to koi rAMdhanArI lAkaDAM saLagAvI pAse na besI zakata. to jema jvALA utpanna thatAMnI sAthe ja UMce javAno pariNAma pAme che, ema jIva karma-mukta thatAMnI sAthe ja Urdhva gatino pariNAma pAme che. mATe Urdhvagati thavAmAM eka samayano paNa vilaMba nathI thato. pUcho, pra--saMsArI avasthAmAM karmathI preryo tevo pariNAma pAmato hato, have karma nathI to e zI rIte Urdhvagati pariNAma pAme ? u--e tevA svabhAvathI pAme. jemake, jvALA ke dhumADAne koi preraka eTale ke UMce dhakelanAra tattva nathI, kintu svataH tevA svabhAvathI Urdhvagatino pariNAma pAme che ne ? alabata jIva karmathI preryo to cAre dizAmAM ke UMce yA nIcenI gatiya pAmato hato, paraMtu jyAre ahIM karmamukata thatAM Urdhvagati pariNAma pAme che.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 77 pra0- evo Urdhvagatino ja svabhAva kema? u0- A prazna nakAmo che. svabhAvamAM prazna na hoya ke jvALAno tevo ja svabhAva kema ? bIjA koI preraka kAraNa vinA tevuM UrdhvagatinuM kArya dekhAya che, ane kAraNa vinA kArya bane nahi, tethI kArya parathI mAnavuM paDe ke tyAM svabhAva e ja kAraNa che. ema ahIM karmamukta bananAra jIvano Urdhvagati pariNAma pAmavAno svabhAva kAraNabhUta mAnavo ja joie. (3) baMdhana cheda-eraMDAnuM mIMja draSTAnta : Urdhvagati-pariNAmamAM trIjo hetu baMdhana-cheda che, ane enuM draSTAnta zAstra eraMDAnA choDamAMnA eraMDAnAM mIMjanuM ApyuM che. eraMDAnA choDa para enuM phaLa pAke te eraMDAnuM mIMja kahevAya che. e DALInA cheDA para pAke, kintu cheDo nIcenA kozane lAgelo hoya che, tyAM pAke che. paraMtu jyAre koza sukAI jAya eTale baMdhana na rahyuM, tethI have e cheDo ane mIMja phaTa karatuMka UMce jAya che. ema ahIM jIvane ADe karmanA baMdhanano cheda thatAM jIva UMce jAya, Urdhvagatino pariNAma pAme, e sahaja che. AmAM bIjuM draSTAnta koI paNa choDanI DALInuMya lAgu paDe. dA. ta. DALInA cheDAne nIce kheMcI, kazAka sAthe dorIthI bAMdhI dIdho hoya pachI jyAM e dorInuM baMdhana choDI nAkhavAmAM Ave tyAM tarata ja DALIno cheDo upara cAlyo jAya che. ene upara javA dhakelavI paDatI nathI. have pUcho. pra0-ema to DALInA cheDAne UMce kazAka sAthe bAMdhI
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 navapada prakAza rAkhelo hoya to e UMcenuM baMdhana choDI nAkhatAM kema DALI nIce Ave che ? tyAM kayAM Urdhvagati pariNAma Avyo ? u- ahIM DALInA cheDAnuM sahaja sthAna AsapAsanI badhI dizAonI apekSAe uttaramAM eTale ke UMce samajavuM joie. dA.ta. meruparvata mATe kahevAya che 'sarveSAm uttarato meruH'' bharata kSetraneya meru uttaramAM, airavata kSetrane paNa meru uttaramAM, tema pUrva-pazcima mahAvidehane paNa meru uttaramAM, kemake mera kendramAM che. kendranI AsapAsanI badhI dizAone kendra uttaramAM gaNAya. ema DALInA cheDAnuM sahaja mULa sthAna e kendra che, eTale have DALIne UMce kheMcI kayAMka bAMdhI, to tyAMthI mULa sthAna kendra uttaramAM eTale ke UMce ja gaNAya. sArAMza, baMdhana chedAI jatAM jIvamAM Urdhvagati-pariNAma thAya emAM baMdhana-cheda e ja hetu kahevAya. (4) 'asaMga' hetu : mukta jIvanA Urdhvagati-pariNAmamAM cotho hetu 'asaMga' Apyo. enuM zAstramAM draSTAnta mATI lepelA tuMbaDAnuM ApyuM che. dA.ta. tuMbaDuM bahArathI sArI rIte mATIthI jADuM lekhuM, sukAvyuM. have e tuMbaDuM taLAvamAM mUkyuM to e mATInA baMdhanathI taLiye jai besavAnuM. paraMtu jyAre pANIthI enI mATI kramasara dhovAi dhovAIne taddana sApha thai gai, mATIno saMga bilkula nIkaLI gayo ke tarata e tuMbaDuM pANInI sapATI para Apa meLe pahoMcI javAnuM. ene nIcethI UMce koi
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 79 dhakelanAranI jarUra nahi. e mATInA saMganA abhAvathI arthAt asaMgathI UMce AvyuM kahevAya. ema jIva karma rUpI mATInA saMgathI nIce hato te karma-mATIno saMga pUrepUro chUTI jatAM, jIva asaMga thavAthI ApameLe saheje UMce jAya emAM navAI nathI. jIvanI A Urdhvagati asaMgathI thaI kahevAya, kave mokSamAM koI bAhya karmano ne zarIrano saMyoga rahyo nathI, tema Abhyantara rAgadveSAdi audayika bhAvono saMga paNa rahyo nathI, tethI siddhAtmA anaMta nirAbAdha ekAntika sukhamAM mahAle che. sarva audayika bhAvono saMga nahi te siddhapaNuM. sAdhuno ya saMgaH - sAdhu thayA te saMga mUkIne AvyA, paraMtu te to bAhya saMga mUkI AvyA, kintu jo AbhyantaramAM kAma-krodha-lobha, mada-mAyA-ahaMtva, rAga-dveSa-mithyAtva...vagere kazAkano paNa saMga Ubho rAkhyo to te AtmA para karmanAM baMdhana vadhAranAro saMga che, ane saMga che tyAM sudhI saMsAra che, paravazatA che, svAdhInatA nathI. gaNadhara mahArAjA zrI sudharmA svAmIjI zrI sUyagaDAMga sUtranI pahelI gAthAmAM dIkSita banelA zrI jaMbUkumArane kahe che, "bujhiksa ri tiuphrijA baMdhaNuM." he AyuSyamanuM jaMbU ! jo tuM tArI jAtane samajadAra mAnato hoya ke huM samaja pAmyo chuM, bodha pAmyo chuM to eka kAma kara,-baMdhanane toDa.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada prakAza jIvanakartavya baMdhananAza: jaMbUH jaMbUkumArane have zA baMdhana toDavAnA bAkI hatAM? temaNe ATha strInAM baMdhana toDayAM; 99 karoDa sonaiyAnA baMdhana toDyA, mAbApanA baMdhana toDyAM, havelI bAga bagIcAnA baMdhana toDayA,...badhuM mUkIne AvyA to pachI bAkI baMdhana have rahyuM zuM? to javAba maLe che- mUkayA te bahAranA baMdhano mUkayA; haju aMdaranA mamatvanA-AsaktinA-mada-ahaMkAranA baMdhano UbhAM che, te toDavAnuM kAma bAkI che te have karavAnuM che. jaMpavALIne besavA jevuM nathI, jyAM sudhI A baMdhana che. are ! eka taNakhalAno parigraha-mamatA te ya baMdhana che. ema mahAvIra bhagavAna kahe che, evuM sudharmA gaNadhara muni banelA jabUne zIkhave che. jyAM sudhI AtyaMtara saMga beThA che, tyAM sudhI asaMga nathI, ane asaMga banyA vinA mokSamAM kAyamI praveza maLe tema nathI. saMpUrNa asaMga bano to siddhazilA para kAyamI praveza che. tyAM jo saMga rAkhIne ghusI gayA sUkSmajIva tarIke, to dhakelAI gayA bahAra ! mATe siddhanuM svarUpa che asaMga. A joIne vicAravAnuM ke *jIvananuM UMcuM lakSya kayuM? sarva sAdhanAnuM UMcuM lakSya zuM?
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 81 jIvananuM ne sAdhanAnuM UMcuM lakSya cheH bane teTalA asaMga thavAnuM' badhI sAdhanA karI, ne jotA raho- 'huM vadhAre sasaMga banyo ? ke vadhAre asaMga banyo ?' dA.ta. pakSI pratikramaNamAM 'ajita-zAMti' acchI rIte bolyA, tema sarasa rIte pratikramaNa bhaNAvyuM, to bhaNAvyA pachI jo jo ke 'vadhAre asaMga banyA ? ke sasaMga ?' koie guNa gAyA, 'bhAie pratikramaNa sarasa bhaNAvyuM, ajitazAMti suMdara bolyA hAI kalAsa,' e sAMbhaLI jo khIlyA to ''A abhimAnano saMga Avyo, ne sasaMga banyA. ema jAte ne jAte phUlyA ke 'meM pratikramaNamAM ajitazAMti sArI lalakArI, toya te saMga Avyo, kaSAyano saMga. A hisAba che - vadhAre sasaMga, to mokSathI vadhAre dUra. vadhAre asaMga, to mokSanI vadhAre najadIka. siddha bhagavAna batAvI rahyA che H 'ame sarvathA asaMga chIe to kadI bhavamAM bhamavAnuM nathI. tame ya mULa svarUpamAM asaMga cho, e mULa svarUpane pragaTa karavA matho. dharma karyA para aMdara abhimAnanI lAgaNI thai : meM kevo sarasa dharma karyo ?' to e saMga Ubho karyo. tAraNahAra dharma karIne to vadhAre asaMga thavAnuM hatuM, enA badale sasaMga thayA ! kevI durdazA ! prazasta kaSAya kone kahevAya ? zaMkA : A abhimAna prazasta nahi ? samAdhAna : prazasta kaSAya, prazasta rAga, prazasta dveSa, prazasta abhimAna te, je mULa vairAgyanA pAyA para UThe, je
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 navapada prakAza AtmAnA upazama bhAvane, saMyama bhAvane ke ahiMsAdi bhAvane poSanAra hoya te prazasta bhAva kahevAya. jema upadrava karavA koi Avyo ne te kahe : 'mUka tAruM sAdhupaNuM, nahi to mArI nAkhIza tane !' tyAre manamAM thAya : 'huM saMyama to mUkuM ja nahi, game te thAone ?' AmAM 'huM saMyama na mUkuM' A vicAramAM ahaMtva AvyuM, paNa A vicAra saMyamano poSaka che, mATe A ahaMtva prazasta che. bhagavAnanI mUrti toDavA koi duSTo gayA, tyAM jarUra paDe to temane gusso batAvavo paDe, kadAca methIpAke ya Apavo paDe, to te saMyamanuM poSaka che, kemake mUrtinI rakSA thAya to mUrtithI zraddhA vadhe ne cAritra prApta thAya, draDha thAya. mATe A gusso e prazasta kaSAya. asaMganA lakSya para jIvana jItAya : siddha bhagavAna asaMga banyA che. to asaMganuM jIvana-lakSya pAkuM rAkhavA mATe siddha bhagavAna sadA najara sAme rahe. A thAya to badhI pravRtimAM asaMgatAnI vAraMvAra smRti rahe; ne e rAkhIne zakaya hoya tyAM bane teTalA asaMga thatA rahevAnuM karAya. sAdhune jo asaMga banavAnuM lakSya baMdhAi jAya to teo jaga jItI gayA. kaSAya UThavA jAya tyAM manane thAya ke 'A saMga vadhaze ne mAre to asaMga-avasthAe pahoMcavuM che, mATe kaSAyanA saMgane haTAvato rahevA de. emAM pachI rAga ne rati ya nathI rahevA devI.' ema asaMganA jAgatA khyAlathI kaSAyane
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha aTakAvI zakAya. sAdhu gocarI kare paNa nirlepa bhAve kare to te asaMga che. zabda-vyavahAra ke bIjo vartAva a Mtva vagara kare to te asaMga che. ugratA Aveza aTakAve tyAM asaMga che. maitrI bhAva AdimAM asaMgapaNuM : asaMgapaNAnuM lakSya vadhe to dharmanA cAra pAyArUpa maitrI, karuNA, pramoda, mAdhyastha, sulabha thai jAya, kemake enAthI viruddha a-maitrI vagere rAkhavA jatAM sasaMga banAya che, AMtara melanA saMgavALA thavAya che. 83 jayAM sudhI AMtarika vevirodha, kaThorabhAva, irSyA, ne paradoSadraSTi-para ciMtA vagere UbhA che tyAM sudhI saMga che, to asaMga nahi banAya. e to enI sAme maitrI-pramoda vagere rakhAya to ja asaMga banAya. pra0- vera virodha na rAkhIe to sAmeno dabAvI ja jAya ne ? u0- samajI rAkho ke 'tamAruM puNya kama haze ne sAmenAnuM puNya pAvaraphula haze, to tame vera rAkhavA chatAM te tamane joDA mAraze'' eTale alpa puchyAimAM tame AMtarika kaSAyathI koi lAbha khATatA nathI. mATe jIvanalakSya A, ke banAya teTalA asaMgI banavuM', tethI maitrI vagere sulabha thai jAya che. zarIra mUrchA tyAga mATe bhAvanA : sAme sevAno lAbha dekhAto hoya, chatAMya hADakAM harAma karI besI rahe, to te batAve che ke ene A zarIranI khoTI mUrchA-mamatAno saMga che, paraMtu evo vicAra Ave ke
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 navapada prakAza 'zarIra sAcavI rAkhIza paNa sAcavyuM rahevAnuM nathI. zarIra beThADuM rAkhavAthI kazo lAbha nathI. enA badale jo avasarocita sevA Adi bajAvIza, to te lAbhadAyI banaze, ne kartavyanuM pAlana thaze. 'paratthakaraNa' eka anivArya kartavya che. mahApurUSoe jIvaleNa prasaMgamAM paNa zarIra paranI mUrchA karI nathI. mUrchAno asaMga rAkhela che, to mAre A mAmulI kaSTamAM zarI2 mUrchA rAkhavI ? dA.ta. baMdhaka munie potAnI cAmaDI utAratAM ne gajasukumAra munie sagaDI mAthA para rahevA detAM ghora kaSTamAM paNa vicAryuM ke A pIDA zarIranuM bagADe che, AtmA to kaMcana jevo zuddha thai rahyo che. mATe zarIra mamatA nahi karavAnI ! ema sarva saMga choDayA ne vItarAga sarvajJa siddhAtmA banyA ! Ama ghora kaSTamAM ya mahAtmAoe zarIra-mamatA na karI, to mAre sevA karavAmAM to kyuM mahA kaSTa che ? pelA kaSTanI apekSAe atyanta mAmulI kaSTa; to zuM eTalA kaSTathI ya bacavA zarIra-mamatA karavI ? tAtparya asaMga banavAnuM jIvanalakSya joie. e mATe potAnA asaMganA mULa svarUpa mATe ahobhAva ane mamatA jagADavAnI, manane ema thAya ke, 'aho ! mArA AtmAno A kevo ati suMdara asaMga bhAva ! e asaMga bhAvamAM parama svAtaMtrya ! anaMta sukha !' Ama ahobhAva keLavI enA para atyanta mamatA Akita UbhI karavAnI ke kema huM jaldImAM jaldI A asaMgabhAvane pragaTa karuM !'
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAyanA borIvalI pazcima mahA vada 6 6-2-80 nirmaLa siddhazilAnI upare joyaNa eka logaMta; sAdi anaMta sthiti tihAM jehanI te siddha praNAmo saMtare bhavikA siddha) cauda rAjalokane aMte eTale siddhazilAnI upara eka jojane siddha bhagavaMto rahelA che. te siddha-zilA nirmaLa sphaTikaratnanI 4pa lAkha jojana lAMbI pahoLI chAliyA jevI che, bIjanA caMdranA AkAranI che. tenI upara siddhAtmAo lokAnta sauthI uparano Atma-bhAga aDe te rIte rahyA che, kAraNa ke asaMga banelA jIvanI svAbhAvika gati Urdhva che. lokanA chellA bhAge AtmAno uparano bhAga aDakIne rahe te pramANe ahIM mukta thayelA tyAM siddhazilA para jaIne rahe. siddhonI sthiti sAdi anaMta che. "sAdi' eTale AdivALA, siddha thayA tyArathI Adi-zarUAta thai, ane have pachI "anaMtaeTale zAzvata kALa mATe tyAM sthiratA che. zrI RSabhadevanA stavanamAM kahyuM che ke "rIjhayo sAhiba saMga na parihare re, bhAMge sAdi anaMta; RSabha jinezvara prItama mAharo re ora na cAhuM re kaMta." saMbaMdhanA bhAMgA cAra che : 1. sAdi sAMta
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8s navapada prakAza 2. sAdi anaMta 3. anAdi sAMta 4. anAdi anaMta Ama vastunA saMbaMdhamAM cAra prakAra paDe. (1) "sAdi sAMta" saMbaMdhanI zarUAta hoya ane teno aMta paNa hoya-jema, karmano jIva sAtheno saMbaMdha sAdi sAMta che. (2) "sAdi anaMta saMbaMdhanI zarUAta hoya paNa teno aMta na Ave; jemake agrabhAga sAthe mukta jIvano saMbaMdha thAya te sAdi, paNa pachI tyAM kadI te saMbaMdhano aMta na Ave te anaMta. (3) "anAdi sAMta' saMbaMdhanI zarUAta kyArathI? to ke zarUAta che ja nahi, paNa teno aMta Ave. jemake rAgAdino saMbaMdha jIvane anAdino che, paNa bhavijIva vitarAga thAya tyAre te saMbaMdhano aMta thAya che tethI rAgAdino saMbaMdha anAdi sAMta saMbaMdha che, (4) "anAdi anaMta" zarUAta paNa nahi ane aMta paNa nahi; jemake abhavine saMsArano saMbaMdha anAdi che, tema teno aMta AvavAno ja nahi; tethI anAdi anaMta che. bhagavAna sAthe Adi-anaMta bhAMge saMbaMdhaH AmAM RSabhaprabhu sAthe saMbaMdha sAdi anaMta" bhAMge siddha karavo che. " rIjhayo sAhiba saMga na parihare bhAMge "sAdianaMta"
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 87 A bhAMge sAhiba saMga choDaze nahi. Ama A bhAMge sAhibano saMga thai gayo te saMga sAdi anaMta che. prabhu Avo mAre saMga che tethI '"ora na cAhuM re kaMta'' kAraNa ke bIjA sAthe kadAca saMbaMdha joDuM to ya te sAdi sAMta. pra0-'sAhiba rIjhayo' eTale zuM prabhu rIjhe che kharA ? to to te avItarAga Thare ! u--ahIM 'sAhiba rIjhayo eTale sAheba mArA manamAM atizaya premathI vasI gayo; evo vasI gayo ke mana vItarAga prabhuthI atizaya bhAvita thai gayuM. kahyuM che : .. "sAcI bhakita re bhAvana rasa kahyo, rasa hoya tihAM doya rIjhejI.'' prabhunI sAcI bhakita 'bhAvana rasa' che, arthAt vItarAga prabhuthI ApaNo aMtarAtmAmAM bhAvita thai jAya,raMgAi jAya, aMtarAtmAmAM bhAvitatAno rasa Ubho thai jAya, jema dUdhamAM sAkarathI bhAvita thai javAno 2sa Ubho thai dUdha sAkaramaya thai jAya che, sAkaranI madhuratAthI vyApta thai jAya che, ema prabhunI vItarAgatAthI ApaNo aMtarAtmA vyApta banI jAya, e bhAvana rasa jAmyo kahevAya, e ja prabhunI sAcI bhakita che. Avo rasa Ubho thAya tyAM prabhumaya bhakta rIjhayo eTale prabhu rIjhayA gaNAya. udAharaNa,-- rAjImatI ne nemanAtha. nemanAtha rAjImatine choDIne cAlyA gayA, to te laukika saMbaMdha sAdi sAMta thai gayo, Avo 'sAdi sAMta' saMbaMdha rAjImatinI nemanAtha pratyenI sAcI bhakitathI, eTale ke
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 navapada prakAza bhAvanarasathI, aMte "sAdi anaMta' saMbaMdhamAM pariNamyo; kemake rAjImatIe potAnA aMtarAtmAne prabhumaya karatAM prabhunA mahAvairAgyathI bhAvita karI cAritra laI lIdhuM, ne eka varSamAM vitarAga banI e rAjImatI kevaLajJAna pAmyA. - have prabhue vitarAga, ne poteya vitarAga sarvajJa. aMte baMneya siddha thatAM zAzvatu saMbaMdha thayo. rAjImatI bhagavAnanI pahelAM mokSe gayA. rAjImatIe dIkSA lIdhI tyAre 100 varSanI uMmara hatI, ne bhagavAnanI uMmara dIkSA vakhate 300 varSanI hatI. pachI rAjImatIe 500 varSa cAritra pALyuM, ne teo mokSe gayA. bhagavAne 300 varSanI uMmare dIkSA lIdhI, ne 700 varSa cAritra pALyuM, pachI mokSe padhAryA. Ama bhagavAnanI pahelAM rAjImatI 200 varSa agAu mokSe gayA. ahIM upalakathI jotAM ema lAge ke pra0-bhagavAnanI pahelA rAjImatI mokSe gayA, to bhagavAna sAthe temano ziSyA tarIkeno saMbaMdha to tUTI gayo. pachI saMbaMdha Ubho kayAM rahyo? u0-paraMtu ahIM UMDANamAM UtarI jovA jevuM che ke teo kevaLajJAnathI ema jANatA hatA ke mAre siddha thayA pachI bhagavAnane paNa tyAM siddhazilA para AvavAnuM che, ane zAzvat kAla baMnee "siddha' tarIke rahevAnuM che. eTale "sAdi anaMta" bhAMge vItarAga sarvajJa tarIke saMbaMdha kAyama rahevAno che. to AmAM 200 varSanA AMtarA mAtrathI saMbaMdha tUTayo zAno gaNAya? pati paradeza 10 varSa kADhe tyAM dezamAM rahelI
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ ce siddha patnI, saMbaMdha tUTI gayo thoDo ja mAne che ? saMsAranA saMbaMdheAnI sthiti sAdi sAMta che, pachI bhale jIva anuttara vimAnamAM jAya; paNa pachI nIce UtaravAnuM ja. sAdi anaMta saMbaMdha cAritrathI ja maLe : mokSe gayelAnI sthiti sAdi anaMta che, kadI nIce UtaravAnuM nahi. ''upadezamALA''mAM kahyuM che ke--jo anuttara vimAnamAM devonuM AyuSya (330 koTAkoTI palyopamanuM) paNa chevaTe pUruM thai aMta pAmI, e devoneya nIce paDavuM paDe che, to saMsAramAM zAzvat kone kahevuM ? pUcho H cAritra lai mokSa pAmavAnI utkaTa lAlasA zA mATe thAya ? kemake mokSa thatAM ApaNo prabhunA bhakata tarIkeno saMbaMdha chUTI jAya che. jo Avo prazna thAya, to te sAme prazna pUchAya ke sAdi anaMta sthiti pAmavAnA bhAva thAya che ? jo teno javAba 'hA' hoya to te mATe cAritra levAnuM. kemake eka mAtra cAritrathI ja sAdi anaMta bhAMge mAkSa maLe che. tyAM bhakitanI parAkASThA che. bhakita eTale bhajavuM, keTalI hada sudhI ? to ke ApaNAmAM prabhu sAthe bheda ja na rahe tyAM sudhI bhajavuM. ApaNe prabhumaya thai jaie tyAM sudhI bhajavuM. e cAritrathI bane. pachI cAritramAM game tevAM kaSTo Ave, apamAna-tiraskAra-phiTakAra thAya, paNa cAritra choDavAnuM mana kema na thAya ? kAraNa ke cAritra vinA prabhu sAthe AvI mahAna saubhAgyavaMtI sAdi anaMta sthiti prApta thAya nahIM. siddhapaNAnI sAdi anaMta saubhAgyavaMtI sthiti maLe nahIM. cAritranA mArge caDhayo eTale mokSa tarapha doTa mUkI
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 navapada prakAza . kahevAya. ekavAra jIva samakita pAmyo to tyAM (mokSamAM naMbara lakhAi gayo, ema zAstra kahe che; kemake samakitI 'vaMche ziva sukha eka', ane cAhe nIkaLavuM, nirveda te' kemake e sAdi anaMta mokSane jhaMkhe che. zrAvakane jo AvA koDa thAya to sAdhune to tethIya vadhu koDa hoya. kavi kahe che "sAdi anaMta tihAM sthiti jehanI, te siddha praNamo saMta re bhavikA" mATe he saMta puruSo ! AvA sAdi anaMta sthitivALA siddhone praNAma karo jethI tamane e sthiti prApta thAya. - kAvya - jANe paNa na kahI zake paraguNa, prAkRta tema guNa jAsa, upamA viNa nANI bhavamAMhe, te siddha dIo ullAsare bhavikALa" mokSamAM kevuM sukha ? pahelI vAra nagara joIne gAmaDe gayelo gAmaDAno mANasa nagaranA guNa jANavA chatAM tyAM gAmaDAmAM nagaranI upamA na maLavAthI varNavI zakato nathI, tema je siddhanA guNa kevaLajJAnI saMsAramAM upamA vinA varNavI hakatA nathI. te siddha bhagavAna mane ullAsa Apo. koi prazna kare ke 'mokSamAM kevuMka sukha haze ? siddhonA guNa kevA ? to teno javAba ke 'te guNo ane sukha zabdomAM na varNavI zakAya, alabatta te pAmI zakAya, teno anubhava karI zakAya, te varNavI na zakAya. te zabdAtIta che. bahu kare to
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha , upamAMthI AchuM AchuM samajAvI zakAya, ke - dA.ta. jaMgalanA ujjaDa pradezamAM koI janamyo hoya ne tyAM ja moTo thayo hoya, pachI koI tene uThAvI gayo, ne tene pahelI ja vAra nagaramAM lAvyo, ne AkhuM nagara batAvyuM; pachI te pAcho mULa sthAne pAcho Avyo. tenAM sagAvahAlAM-mitrone e nagaramAM jaI AvyAnuM kahe, pelo pUcheH "kevuM hatuM e nagara ?" tyAre jo pelo kaheH "tyAM AvA baMgalA hatA ! AvA bagIcA hatA! AvA moTA rastA hatA ! bajAra AvA hatA" ema kadAca kahe. paNa "AvA" eTale kevA ?" ema sAmA pUche, to te mANasa zuM javAba Ape ? prAkRta eTale ke gAmaDiyo mANasa nagaranA guNone jANe che kharo, paNa te varNavI zakato nathI; tevI rIte siddhanA anaMta sukha ne guNo kevaLajJAnI jANe che kharA, paNa tene varNavI zakatA nathI. evuM tyAM mokSamAM anaMta avyAbAdha sukha ane anaMta guNo che. jema pelo gAmaDAno mANasa zaheranI zobhAo ane sukho varNavI zakato nathI tema A mokSanA sAdi anaMta guNo ne sukhanI sthiti avarNanIya che, apratima agamya guNo che. evA siddha bhagavaMtane kavi prArthanA kare che,-"mane ullAsa Apo. siddho ullAsa ApanAra kevI rIte ? - pra-siddha bhagavaMta ahIM kayAM ullAsa ApavA AvanAra che ? ullAsa nathI ApavA AvavAnA, to pachI prArthanA phogaTa nathI?
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada prakAza u--siddha bhagavaMta ApaNI sarva pravRttimAM jo lakSya banI rahe to sadAne mATe ApaNane AnaMda-ullAsa rahe, paNa kadApi duHkha thAya nahIM. AmAM lakSya siddha bhagavAna che to ja emanA-anaMta sukha joi ane ApaNane maLavAnuM jANatA hoi ApaNA manane pAvara caDe che ke vartamAna kaSTa to upAdhinA gharanA che, jyAre mArA AtmAmAM anaMta sukha bharyA paDayA che, ne te bhale atIta anaMtAnaMta kALa sudhI pragaTa na thayA, paraMtu have alpa kALamAM pragaTa thanAra che, tethI mAre to AnaMda ullAsa ja che.'' siddhone lakSya rAkhavAthI ja A pAvara maLyo, ane AnaMda-ullAsa Avyo, mATe e ullAsa siddha bhagavAne ja Apyo gaNAya. 92 mokSa dUra dekhAtAM nirAzA kema TALavI ? : pra0--dharmanI ArAdhanA to ghaNI karIe chIe, paNa mokSa nikaTa dekhAto nathI, pachI ullAsa ze rahe ? u0-e mATe e vicArAya ke 'siddha bhagavaMto anaMtA thai gayA, paNa evA keTalAya siddha bhagavaMto thavAnA che, jemaNe mokSayAtrA zarU karI che, ne te lAMbI cAlI che; haju emAMnA keTalAyanI apekSAe mArI yAtrA kadAca teTalI lAMbI nathI cAlI, arthAt emane dharma zarU karyA pachI keTalAya bhavo thai gayA hoya, eTalA bhava hajI mAre nathI kADhavA paDayA to pachI mAre muMjhAvAnuM zuM hoya ? nirAza zuM thavAnuM ? lAMbI yAtrAe paNa siddha thayelA che, to huM kema nahi siddha thAuM ?' A sAme lakSya che; ne Ama siddha bhagavaMtanuM lakSya rAkhIe to judI judI rIte preraNA maLe; te A rIte,-
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 93 dA.ta. tAva Avyo, tyAre e sAme Ave ke 'siddha bhagavaMta emaja karma bhogavI bhogavI sarvathA karmarahita banyA che, to ja e siddha thayA. to mAre paNa A rogavedanA dvArA evA ja karma-rahita banavAno moko Avyo. che; mATe mAre A divALIno samaya che. vaLI, kayAMya krodhano avasara Avyo to vicArAya 'ke mAre krodha rahita siddha thavuM che, to Ama ja krodhane rokatA rokatA thavAze. mATe ahIM kSamA ja ho, krodha nahi karavAno. vaLI, kayAMya paNa apamAna-tiraskAra thAya to zuM ? to tyAMya jo siddha bhagavAnanuM lakSya che, to e vicAravAnuM ke jema siddha bhagavaMtane koi apamAna aDatuM nathI, to huM paNa pracchanna-gupta siddha chuM, te gupta paNa siddhatA e mAruM asalI svarUpa che, to apamAnathI mane zuM ? apamAna to kAyAnuM che. siddhanuM lakSya baMdhAI jAya to saMsAranI paristhitimAM AtmA jalakamalavatu banI jAya. tethI saMsAranI UMcA-nIcI haiyAne aDe nahi, manane naDe nahi, e sthiti thAya tyAre du:kha ja na rahyuM, te vakhate mahA AnaMda, mahA ullAsa ! A ullAsa koNe Apyo ? siddhanA lakSya, lakSyabhUta siddha bhagavAne. 'te siddha dio ullAsa', ema prArthanA karavAno hetu zo ? ''siddha bhagavAna, mane ArAdhanAno ullAsa Apo'' A pramANe prArthanA karavAnuM tAtparya e che, ke roja prArthanA karavAthI haMmezAM e mATenI ApanI AzaMsA, ApaNI tIvra abhilASA banI rahe.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 navapada prakAza dA.ta. ApaNe prArthanA karIe ke 'hou mama tuSa pabhAvao bhayavaM ! bhava niveo,'-'he bhagavAn ! ApanA prabhAvathI mane bhavanirveda ho' 'bhavanirveda' eTale saMsAra para abhAva-glAni 'e mane ho'-A jo sAcI prArthanA hoya, to ApaNA dilamAM bhavanirvedanI AzaMsA yAne mAre bhavanirveda joie' evI tIvra abhilASA UbhI thAya che. ema 'mAre DilajanonI pUjA ane parArthakaraNa joie che evI 'gurunaLa-jUnA, parattha- karaNaM prArthanAmAM paNa tIvra abhilASA che. 6'....vagere 0'zrI sImaMdhara jagadhaNI, A bharate Avo; 0 sayala saMga chaMDI karI, cAritra leizuM'' A badhI prArthanA ApaNe karIe chIe, emAM ya zuM che ? prArthanAmAM kharekhara to AzaMsA che. " sAcI prArthanAmAM garbhita rIte ApaNI utkaTa AzaMsA-abhilASA kartavya bane che. prArthanAmAM tIvra AzaMsA che, te rahasyamaya prabhu ! mAre A joie che, mane A Apo. ema gadgad dile gaLagaLA thaine prArthanA karIe; ethI dilamAM tAra jhaNajhaNe ne aMtaranI AzaMsA-ArajuabhilASA vyakata thAya. evI jalada AzaMsA karavI joie. pra--kharekhara jo AzaMsA ja jarUrI che, to AzaMsA karo, paNa bhagavAna AgaLa prArthanA karavAnuM zuM prayojana ? prArthanA karAvIne AzaMsA ja karAvavI che, to ema ne ema
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha AzaMsA ja karAvI zakAya ne ? bhagavAna AgaLa prArthanAno DoLa zA mATe? u0- alabat ema ne ema AzaMsA karI zakAya che paNa prArthanAnuM jyAre gaNadhara mahArAje sUtra mUkayuM tyAre e niSphaLa prArthanAnuM sUtra to mUke nahi; saprayojana saphaLa prArthanAnuM ja sUtra mUke. to ahIM prArthanA sUtranuM prayojana e che ke ema ne ema AzaMsA karIe, tenA karatAM e moTAnI samakSa jo karIe, to AzaMsAmAM joma-pAvara-tIvratA Ave, ne AzaMsAno bhAra mAthe Ave. dA. ta. guru AgaLa jaIne vinaMtI karIeH "bhagavan amAro uddhAra karo, tyAga-vRtti karAvo" to tyAM ema gura AgaLa kahevAthI, ne temanI pAsethI kRpA-AzIrvAda mAgavAthI uddhAra mATe ne tyAgavRtti mATe pAvara Ave che. tyAgavRttinuM jora-tIvratA Ave che, tema eno bhAra mAthe caDe che. ema siddha bhagavaMtone ullAsanI prArthanA karAya ethI ullAsanI AzaMsA joradAra bane ! AzaMsA-abhilASA joradAra banavAthI ullAsa lAvavAno prayatna joradAra thAya. e siddha bhagavAnanA AlaMbane thayuM tethI siddha bhagavAna ja e danArA kahevAya. ema siddha bhagavAnanuM dhyAna, emanuM guNa kIrtana thAya, ema prArthanA-dhyAna-prazaMsAdimAM upakAra siddha bhagavAnano mAnavAno. siddha bhagavaMtanuM AlaMbana aneka rIte preraNA Ape che, siddha bhagavaMtanuM lakSya ArAdhanAmAM phorsa force Ape che. siddhamAMthI nirvikAratAno pAvara maLe - - - -
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 navapada prakAza "" siddha bhagavaMtanuM lakSya rAkhIe to anekAneka vikAro zAMta thAya; kAraNa ke ApaNA manane ema thAya ke siddha bhagavaMta nirvikArI che. temanAmAM kAma nahi, krodha nahi, lobha nahi, moha nahi. ApaNe paNa emanA jevA ja Atma dravya chIe, to ApaNe zA mATe A kAma-krodhAdi vikArono khapa karavo ?'' AvuM vicAravAthI te pAva2 nirvikAratAno maLe. tAtparya, 'siddha dio ullAsa' e prArthanAthI iSTa-siddha thAya che. zrI lalitavistarAmAM lakhyuM che ke ''prArthanAtaH eva iSTa siddhiH' arthAt 'prArthanAthI ja iSTa siddha thAya' mATe prArthanAnuM zuM kAma che ? ema abhimAna rAkhI prArthanA na karavAmAM iSTa siddha na thAya. jyotizuM jyoti maLI jasa anupama viramI sakala upAdhi; AtamarAma ramApati samo, te siddha sahaja samAdhi re. bhavikA' artha :--je siddha thanAranI anupama Atma-jyoti pUrvanA siddha thayelAnI Atma-jyotimAM bhaLI gaI, ane jemane samasta upAdhi yAne paraveThano aMta Avyo, e AtmAmAM ramaNa karanArA ane AtmalakSmInA dhaNI siddha bhagavAnanuM smaraNa karo ke je sahaja samAdhirUpa che. bhAvArtha : siddha thayA eTale siddhazilA para jai pUrvanA siddhAtmAonI AtmajyotimAM jyoti maLI gai. mokSamAM anaMtA kema samAya ?
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha A kema bane ? evo prazna thAya. to jema eka oraDAmAM eka dIvAno prakAza che, tyAM bIjo dIvo lAvIe to teno prakAza pahelAnA prakAzamAM bhaLI jAya che; ema pUrvanA siddha bhagavaMtonI jyotimAM navA thayelA siddhanI Atma jyoti bhaLI jAya, emAM kazuM asaMbhavita nathI. haju dIvAnI jyoti to rUpI che, toya ekanI jyota bIjAmAM samAI jAya che. te mUrti che, chatAMya ekamekamAM samAI jAya che. jyAre siddha AtmA to arUpI che, amUrta che, tethI jyotimAM jyotine bhaLavAno bAdha nahi. siddhazilA para anaMtA siddha rahelA che, te bIjA anaMtA siddhone samAve che. parane svamAM bhAvathI bheLavavA : paraMtu eka sAdhu pAse bIjo sAdhu besavA jAya to pahelo bIjAne potAnAmAM bheLavI zake nahi. tene to tenI pAse besavAnuM rahe che. Ama sAdhune dravyathI potAnAmAM bheLavI zakAtA nathI, topaNa bhAvathI meLavI zakAya che. bhAvathI bheLavavA eTale sAdhune potAno AtmA mAnavo. ema mAnyA pachI enA je svArtha e potAnA svArtha samajI ene pUravAnuM pahelAM kare ne pachI potAnA svArtha pUravAnuM kare. Ama sAdhu bIjA sAdhune potAnAmAM dravyathI na bheLavI zakavA chatAM bhAvathI bheLavI zake che. jyAre A pUrva siddhAtmAjyoti to navA AvatA siddhAtmAne potAnAmAM dravyathI ne bhAvathI bheLave e ApaNane ApaNAmAM bIjA sAdharmikane bheLavavAnuM zIkhave che. e ja AkAza-pradezomAM
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 navapada prakAza anaMtA siddha AtmA samAyA chatAMya tyAM kacavATa nathI, saMgharSa nathI. ApaNane athaDAmaNa naDatI hoya to tenuM kAraNa siddha bhagavAna najara sAme nathI. siddha bhagavAna anaMtA siddhone jo svamAM samAvI letA najara sAme rahe to sAdhu mahAtmAne dravyathI bheLavavA eTale ApaNI jagyA temane ApI devAnuM saheje bane. tathA AtmAmAM bhAvathI bheLavavA eTale jevuM ApaNA svArtha mATe ciMtavIe tevuM anya sAdhunA svArtha mATe ciMtavavAnuM, e paNa saheje banI Ave. A bahu suMdara udAratA che. udAra manamAM ja A AvI zake. sAmA sAdhune zI jarUra che? emane anukULa che? emane zuM sukhakArI che? A ja ciMtA rahe. ApaNe ApaNA mATe kevuMka ciMtavIe chIe ? basa, e badhuM paDozI sAdhu mATe ciMtavavAnuM. e emane ApaNAmAM bhAvathI bheLavyA kahevAya. mane A phAve, mane A na phAve," evuM ciMtavIe chIe to bIjA sAdhune mATe evuM ciMtavIe. ApaNo AtmA e sAmAno ja AtmA hovAnuM mAnavAthI ene anukULa thaI javAya, sAdhune bheLavI dIdhA eTale svAtma tulya gaNI lIdhA, e AtmA mATe jeTaluM sAruM thAya teTaluM karavuM. A badho bodhapATha A "jyotise jyoti bhaLe' Ape che. TUMkamAM siddhomAM jyotimAM jyoti bhaLe che. e parathI e samajavAnuM ke bIjAne tamArAmAM dravyathI ne bhAvathI bheLavatAM zIkho. "dravyathI" bheLavo eTale ene anukULa thaI jAo. tamAruM badhuM tene ApI do; ane "bhAvathI eTale anyane tamAro AtmA gaNo.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha huM e huM nahi, paNa mArA paDozI sAdhu te huM." "tene takalIpha eTale mane takalIpha "mAre sevAnI jarUra eTale ene sevAnI jarUra." potAnA AtmAnI zuddha jyoti che. te siddha thAya eTale tene anupama jyoti maLI ! siddha bhagavaMtanI anupama jyoti che. siddha bhagavaMta anupama che. temane koI upamA nathI. emanuM anaMta sukha kevuM e koI dunyavI upamAthI na batAvI zakAya.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAcanA borIvalI pazcima mahA vada 7. 8-2-80 siddha siddha bhagavAnanI jyotimAM navI siddha jyoti maLI e anupama kevI rIte? jyoti te zuddha AtmA; ane zuddha AtmAmAM zuddha AtmA bhaLI gayo te anupama che; kAraNa ke AtmA bhaLI gayA pachI, teno have viyoga thavAno nathI; saMsAramAM viyoga thAya che. A to bhaLyA te bhaLyA, chUTavAnI vAta patI gai. mATe te anupama milana che, kAraNa ke jenI sAthe maLe tenI sAthe duHkha nahi. siddhonA ane nigodajIvonA milanamAM pharaka : pra0-nigodamAM paNa eka ja zarIramAM anaMtA jIva maLe che, to te milana anupama na kahevAya? u0-nA, kAraNa ke nigodamAM milana te anaMtA duHkha sahavA mATe bane che, kAraNa ke e badhA AtmAo karmo ane zarIranI upAdhivALA che, jyAre ahIM siddho upAdhi rahita che, eTale anaMtA sukha bhogavavA mATe emanuM milana thAya che. nigodamAM eka zarIramAM anaMtA AtmA bhegA thAya che, te darekanA Atmapradezo e eka ja zarIranA pradezo sAthe maLelA che. eTale te zarIra dvArA eka bIjAnA du:khe duHkhI thavA mATe milana thAya che. e kevI rIte ? to ke nigodamAM anaMtu duHkha kema? :
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 101 - - - - - - - - - nigodamAMthI jeTalA jIva mare te zarIramAMthI chUTatAM maraNAMta kaSTa sahana kare, te ja zarIramAM bIjA jIvatA jIvo beThA che. te paNa duHkha anubhave. tethI jenI sAthe milana che, tenI sAthe duHkha che. naraka karatAM nigodamAM anaMtaguNa duHkha te A eka ja zarIramAM anaMtAnA milananA kAraNe paNa che. - siddha thayA eTale anupama jyoti svarUpa banyA, Ama thavAnuM kAraNa e che ke, temanI samasta upAdhi TaLI gai, teno aMta AvI gayo. "upAdhi' eTale paranA saMyogathI ubhI thatI viSamatA, asvasthatA-vikRtatA-viTaMbaNA. jyAre AtmA asiddha avasthAmAM hato arthAt saMsArIpaNe hato, tyAre karmanI viTaMbaNA hatI, karmanI nAlezI hatI. bhagavAna mahAvIradeva kevaLajJAnI banyA, chatAM gozALo viTaMbaNA karI rahyo hato. zuM vAMka hato bhagavAnano ? bhagavAna to vItarAga hatA, anaMta karuNAvALA hatA; paraMtu kaho ke bhagavAnane bAkI rahela karmanI upAdhi hatI, viTaMbaNA hatI, vaLI pAlakapApInI ghANImAM pIlAvAmAM 500 munio kevaLajJAna pAmela che, chatAM hajI jIvatA che ne pIlAvAnuM to cAlu ja che. kema ? bAkInAnI azAtA-karmanI viTaMbaNA. UbhI hatI. AvI badhI upAdhi siddha banyA pachI TaLI gaI-karmaja na rahyAM, zarIreya na rahyuM. eTale badhI viSamatA-viTaMbaNA-asvasthatA gai. karmanI sarva upAdhi gai eTale AtmAne sarva prakAranI gulAmIno parAdhInatAno aMta AvI gayo.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 navapada prakAza karmanI upAdhi zuM zuM kare? - te karmanI viTaMbaNAne lIdhe mithyAtva ane rAgAdi kaSAyo tathA mana-vacana-kAyAnA yogo, jene karmabaMdhanA hetu kahevAya, te karmabaMdhanA hetu, karmanI upAdhi TaLI eTale TaLyA, arthAt mithyAtvAdinI paNa upAdhi TaLI. tethI have kadIya emane karmanI upAdhi vaLagavAnI nathI. chelle jyAM sudhI mana-vacana-kAyAnA yoganI upAdhi hatI, sudhI Atma-pradezo caMcaLa hatA. asvastha-asthira hatA, kriyAzIla hatA, te paNa yoganI upAdhi TALI eTale ema ayogI thatAM asvasthatA gaI. ayogI banavA pUrve asiddha avasthAmAM kaSAyayukta saMsArIpaNe jIvane mohanIyakarmanI upAdhithI ciMtA-saMtApa-mAnasaroga-zoka-vikalpa hatA, have A badhI lAkhogame upAdhino vItarAga-sarvajJa banyAthI aMta AvI gayo. te pachI yoganI upAdhi TaLI eTale e sarvathA nirupAvika banI mukata thayA. siddha bhagavaMta Atama-rAma che, eTale ke kevaLa Atma-svarUpamAM ramanArA che. AtamarAma" arthAt Atma-svarUpamAM ramanArA eTale AtmAnA je anaMta jJAna vItarAga darzana vagere sahaja guNo che, tenI ja pariNati vALA che. para pariNati badhI nIkaLI gaI, ekalI svaguNonI pariNativALA eTale ke anaMtajJAna-anaMtadarzana-anaMta cAritra-vItarAgatA arthAtuM. kSAyika kSamA tathA kSAyika namratAdinI pariNativALA che.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 103 AtmA jJAnazIla che, AtmA darzanazIla che. AtmA cAritrazIla che. AtmA kSamAzIla che; AtmA upazamazIla che; tatazIla eTale tasvabhAvavALA che - tanmaya che. Ama te te guNothI AtmA abhinna che, AtmA jJAnamaya-darzanamayacAritramaya-kSamAmaya-upazamamaya che, te badhuM zuddha AtmAnuM pariNAma che, pariNati che. "paramAM ramanArA' eTale ApaNe kSamA-namratAne kheMcI lAvavI paDe che, kAraNa ke ApaNAmAM krodhAdi baLAtkAre nahi paNa sahaja bhAve thaI beThA che, tethI ApaNA AtmAmAM krodhAdinI tadAkAra pariNatI che, pariNamana che, eTale A krodhAdimAM ApaNe ramanArA kahevAie. krodhAdi e paravastu che, para evA je karma tenA e vipAka svarUpa che, mATe e paranI pariNativALA ApaNe paramAM ramanArA banyA. khUbI jUo, ApaNe to para evAM krodhAdimAM tanmaya thaI jaIe chIe, jyAre siddha AtmaguNamAM ramanArA eTale ke (1) AtmaguNomAM tanmaya (2) AtmaguNothI abhinna, (3) AtmaguNa-svarUpa ane (4) AtmaguNamAM ekAkAra che. zuddha AtmaguNamAM ekAkAra tenuM nAma AtamarAma. "rAma" eTale ramanArA. AtmAmAM ramanArA je nathI, paNa jaDamAM ramanArA che, te jaDarAma che, pudgalarAma che, te jaDa guNonI sAthe ekAkAra thaI gayA che, dA. ta. ApaNane koIe dabaDAvyA to ApaNe tethI savAyA zabdo kahIe chIe, e ApaNe madarAma banyA.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 paraMtu have siddhanuM AlaMbana lai AtamarAma banavAnuM AtmasvabhAvamAM ramanArA AtamarAma banavAnuM che. "siddha bhagavaMta ramApati che." ramApatinA be artha : navapada prakAza tenAthI UlaTuM kSamA, namratA vagere che. siddha bhagavaMta AtamarAma banI gayA, ema 'ramApati' banyA che. ramA eTale lakSmI, tenA pati te lakSmInA mAlika banyA. A lakSmI eTale ke AtmAnI anaMtajJAna lakSmI-kSAyika anaMta guNa-lakSmI : enA mAlika banyA, athavA ramApati eTale viSNu, ane viSNu eTale vyApaka. siddha bhagavAna kevaLajJAnathI vyApaka che, trikALa vizvavyApI che. kema ke emanuM jJAna sarvatra, sarva dezakALamAM pahoMce che. AvA siddha bhagavaMta sAcA dhanADhaya che, sAcA tavaMgara che. mATe temanuM smaraNa karo. tevA siddha bhagavaMtane smaravAthI sahaja samAdhi maLe, samAdhi hAthaveMtamAM prApta thAya. samAdhi eTale ? jemAM mana ke AtmA sArI rIte sthApita thAya, svastha bane, tenuM nAma samAdhi che.pachI duHkha nahi, ciMtA nahi, je avasthAmAM aupAdhika harSa kheda na hoya. je dunyavI harSa kheda che, te pauddagalika vastu aMge harSa kheda che. te badhAmAM AtmAne jholAM khAvA paDe. harSamAMthI khedamAM ne khedamAMthI harSamAM ! e jene nathI te avasthA te mananuM sthira saMsthApana arthAt samAdhi AtmAnuM,
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 105 unmAda-saMtApa vinAnuM sthApana, te samyak sthApana che. harSamAM citta unmAdamAM caDe che, khedamAM, saMtApamAM paDe che; paNa A beya nathI evuM mananuM sthira sthApana arthAt harSa kheda vinAnuM sthApana te samAdhi. dA. ta. lAkho rUpiyA maLyA ke dIkaro maLyo, toya kAMI asara nahi, ne lAkho rUpiyA gayA ke dIkarI gayo toya kAMI asara nahi. paudgalika pratikULa saMyogo maLyA toya kAMI mana bagaDe nahi. sAdhune moTuM sanmAna maLyuM toya temane kAMI thatuM nathI. puNyodayamAM samAdhi kema rahe? pra-paugalika sArAmAM sArI anukuLatA maLe chatAM harakha kema na thAya ? ne harakha thato hoya, to te kema aTakAvavo? u0-evo jo vicAra rakhAya ke "A maLyA chatAM AtmAnuM kAMI vadhatuM nathI, ke sIjhatuM nathI, na puNyAI vadhe, ke na jJAna vadhe, ke na darzana vadhe, yA na sadgati nakkI thAya, eTale pachI bAhya saMpatti "sanmAna ke anukULatA maLI emAM zuM harakhAvuM?' Ama vicArIe to harakha aTakAvAya. bIjo vicAra e paNa che ke A saMpatti abhimAnI navI patnI jevI che ke je AvI tyArathI patine ToNAM mAre che ke tame jo Ama karo to huM mArA bApane ghera cAlI jaiza." AvI patnI pAmIne pati samajI rAkhe che ke A jyAre -tyAre javAvALI che, ne e samajIne evI patnI maLyAthI harakhAto nathI, paNa sAvadhAna rahe che. basa, e rIte AvelI
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 navapada prakAza saMpatti kahI rahI che ke huM jyAre kayAre 5 javAnI, chevaTe mRtyu pachI tamArI sAthe to nahi ja AvavAnI, A jo samajI rakhAya to evI saMpatti para zAno harakha thAya ? hA, AtmAnuM jJAna vadhe, AtmAnI virakta dazA vadhe to AtmAne sAruM vadhyuM kahevAya, paNa paudgalika anukULatAthI to AtmAnuM puNya vaTAvAI jAya che, pApa vadhe che, ne saMpatti joi joine AtmAnI virakata dazA ochI thAya che. A joine anukULatA para harakha na thAya. tenAthI ulaTuM pratikULatA AvI, koie apamAna karyuM, koie lucco harAmakhora kahyo, to tyAM kheda na thavA devA mATe te vicAre ke AmAM ke mArAM AtmAnuM kAMi bagaDayuM nathI, sAruM kAMi TaLyuM nathI, to mAre duHkha-asamAdhi karavAnI jarUra nathI.' ema vicArI kheda na kare, cittanI samAdhi sAcavI rAkhe to bahAranuM bagaDavA para AtmAnuM bagaDavA dIdhuM nahi kahevAya. dA.ta. sItAne lokoe halakI gaNI to rAme tene kADhI mUkI, to pachI sItA duHkhI kema na thai ? sItAne kSaNavAra thayuM ke "Avo khoTo Aropa ? gunhA vinA AvI sajA ?' paNa kSaNa pachI thayuM ke 'bhale' mArA AtmAne tethI zuM bagaDayuM che ? AtmAne sAruM thayuM, pUrvanA azubha karma khapI jAya che.' siddhanuM smaraNa zA mATe ne kevI rIte karavuM ?H harakha ne bedanI vicAraNA kADhavA mATe siddha bhagavaMtanuM smaraNa preraka bane che. smaraNa AvI rIte karavuM :
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 107. "siddha bhagavaMtanI sAme jouM ne ahIM mane maLatAM sanmAnathI jo huM khuzI thAu to siddha bhagavaMta potAnA jJAnamAM mane halako jue. e jANe kahe che mane,- "mUrkha ! zAmAM khuza thAya che ? mAna kare ethI tAre pudgalanI AdhInatA-paravazatA poSAya che, ne tArA ja AtmAnI malinatA vadhe che. amArA jevI svataMtratA joItI hoya, to A jagatanI anukULatA-pratikULatA tarapha AMkha mIMcI de, enuM mUlyAMkana ne paravA choDI de, tenI kiMmata koDInI paNa gaNI zakAtI nathI. AtmAnI draSTie mAnanIya koI kiMmata nathI, ne apamAnanI ya koI kiMmata nathI. "siddha bhagavaMta mAna-apamAna, harakha-kheda, zokauga...vagere dvandothI para thaI beThA che, tethI ja siddha bhagavaMta mAtra AtmaguNomAM AtmasvarUpamAM ramanArA AtamarAma che. "mAna maLyuM to khuza, apamAna maLyuM to nAkhuza." Ama thAya e bahAranI dunIyAmAM ramavAnuM thAya che, bahAranA padArthonA guNomAM lepAvAnI thAya che, nirlepatA rahetI nathI.siddha bhagavaMte A lepAvAnuM choDI dIdhuM, tethI teo pUrA svastha thayA." Ama siddha bhagavaMtanuM smaraNa karatA rahIe to sahaja samAdhi maLe. bahAranA saMbaMdha dUra karyA eTale have saMbaMdha rahyo phakta AtmAnA guNo sAthe. koI siddha bhagavaMtanI niMdA kare, ke temanA guNo gAya tenI asara kAMI temane na thAya. te to te niMdaka AtmAnuM tevuM malina svarUpa phakta dekhatA rahe. enAmAM ramanArA nahi.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 teo to temanA guNomAM ja ramanArA che. dA.ta. jema moTo gajarAja rastA parathI cAlyo jato hoya tyAre zerImAMthI nAke AvI kUtarA bhasatA hoya che. te vakhate gajarAja sUMDha vatI mAravA na jAya, kAraNa ke te vicAre che. 'A kSudra prANI che, huM mahAna chuM. mAre ene zA lekhAmAM levo ?' kuMjara kIDIne zuM gaNe ? krodha kema aTakAvAya ? ApaNe konA vArasadAra ?H navapada prakAza mahAna AtmAnI mahAnatA e che ke hAthInI jema tene kSudranI kSudratA lekhAmAM nathI. tenuM kAMi mUlyAMkana na kare, tethI pote svastha rahe. A uparathI sarasa bodha maLe che ke ApaNI sAme ke pAchaLa koi game te game tevuM halakuM bole, to tyAM vicAra karavAno ke "te kSudra che, huM mahAna chuM. mArI pAse dharma che, saMyama che, mArI pAse mahApurUSonI chAyA che. huM gajasukumAra-baMdhakamunIno vArasadAra chuM. sItA, sudarzana jevA AtmAno vArasadAra chuM. AvA mahAna AtmAnA vArasadAra ane emanuM AlaMbana lenArA mArI mahAnatA e ke kSudranI kSudratAne lekhAmAM na levI. koi game tevuM vAMkuM bole tenI sAme mAre gajarAja banI javAnuM'' paraMtu ApaNe Theoritical saiddhAntika banyA pachI Practical AbhyAsika banatA nathI. bhaMgI sAme bhaMgI thaie chIe. 'bhaMgI bahu gusse thAya to sAme TopalAmAM rahela viSTA nAkhe, to tenI sAme sArA mANasathI te na nakhAya. te bhaMgI che, huM bhaMgI nathI' AvuM vicArI ApaNAthI gussArUpI bhaMgInA gharanA na banAya.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 109 ddhi bhagavAna jJAnamAM badhuM jue che, paNa te lekhAmAM letA nathI. te siddha bhagavAna Atama-rAma che, ramApati che. tevA siddha bhagavaMtane ApaNe haMmeza najara sAme rAkhIe to sAdhya sidhdha thAya. ahIM DhALa pUrI thaI have duho,"rUpAtIta svabhAva je, kevaLa daMsaNa nANI re, te dhyAtA nija AtamA, hoye siddha guNa khANI re." je siddha bhagavAna rUpAtIta arUpI svabhAvavALA ane kevaLa darzana kevaLa jJAnavALA che, temanuM dhyAna karatAM potAno AtmA arUpI svabhAvavALo thAya che. ApaNo AtmA guNanI khANavALo siddha bane che. AtmA rUpArUpI kema ? - arUpI svabhAva mULamAM AtmAno hato ja, paNa te pracchanna hato, pragaTapaNe to rUpI zarIra sAthe te kSIranIra mAphaka tadAkAra banI gayo hato, zarIra rUpI, to pote rUpI, e rIte zarIra sAthe tadAkAra banI gayo hato, eTale AtmA tyAM rUpI-arUpI arthAt rUpArUpI hato, te have sarvathA arUpI bane che. arUpI svabhAvavALo banyo eTale kAyama mATe kAyAno saMbaMdha rahyo nahi; tethI have te arUpI svabhAvamAM AvelA siddha bhagavaMte koI aMzamAM rUpI nathI, eTale rUpIne je upAdhi Ave che te badhAthI rahita banyA. evA siddha bhagavaMtanuM je dhyAna dhare che, temaNe ya arUpI banavAnuM dhAryuM
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 navapadaprakAza hovAthI, e koI dunyavI rUpane mahattva ApavAnuM rAkhe nahi. tethI e AtmA siddha banI jAya che. guNanI khANamAMthI guNa maLe - jema ratnanI khANamAMthI ratna maLe, kolAsAnI khANamAMthI kolasA maLe, tema guNanI khANasvarUpa siddha bhagavaMta pAsethI guNo prApta thAya. siddhanuM dhyAna karatAM siddha thavAya. arihaMtanuM dhyAna karatAM arihaMta thavAya. gajasukumAra jevA mahAmuninuM dhyAna karatAM mahAmuni banAya. phakta dhyAna karatAM AvaDavuM joIe, siddhapaNuM kAyamI kema? - bhamarInA guMjAravamAM magna banela iyaLa potAnuM IyaLapaNuM bhUlI jAya che, ne pote bhamarI banI jAya che. tema siddha bhagavaMtanuM raTaNa-smaraNa-dhyAna satata karavAthI potAnuM rUpI saMsArIpaNuM bhUlI jai siddha thavAya. siddha thayA pachI te siddhapaNuM kadI jAya nahIM, kemake e sarvakarmakSaya janita che. jyAre, saMsAramAM evI kazI siddhatA-siddhi kAyamI nathI, kemake e karmanA udayathI ke kSayopazamathI prerita che, ane te kAyamI jevI. dA.ta. yazanI siddhi yazanAmakarmanA udayathI prerita hoI e karma kSINa thaye eno udaya baMdha, to yaza paNa baMdha ! vidyAsiddhi jJAnAvaraNAdi karmanA kSayopazamathI prerita, te kSayopazama baMdha paDatAM vidyA-siddhi alopa ! mAtra, karmanA sarvakSayathI lAbhe te siddhi kAyama. dA.ta.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 111 darzanamohanIya karma-saptakanA sarva kSayathI thatuM kSAyika samyaktva, te kAyamI-zAzvat banI gayuM, ema siddhane ATheya karmanA sarvakSayathI siddhatA AvI te kAyamI. Ama siddha bhagavAna rUpAtIta svabhAva je, kevaLa daMsaNa nANI re'' che temanuM dhyAna dharavAmAM Ave, to temanA samAna thavAya. kahe che "te dhyAtA nija AtmA, hoya siddha guNa khANI re' pra0- siddhanuM dhyAna sastuM lAge che. siddhanuM dhyAna karo ne tame siddha thaI gayA, bIjI kazI paMcAta ja karavAnI rahI nahIM. vAha ! u0- siddhanuM dhyAna sastuM nathI. temanuM je dhyAna karavAnuM che, te rUpAtItanuM eTale ke arUpInuM dhyAna karavAnuM che, eTale emAM aMzamAtra paNa rUpIpaNAnuM dhyAna nahi. vaLI A dhyAnane abheda praNidhAna rUpa dhyAnamAM lai javAnuM che. tyAre siddha banAya. dhyAna be prakAre : (1) saMbheda praNidhAna, ane (2) abheda praNidhAna 'saMbheda praNidhAna'mAM jenuM dhyAna karavAnuM hoya ene ApaNI najara sAme bahAramAM rAkhI, enA para mana ekAgra karI mAtra enuM ja mAnasika darzana karavAnuM hoya che. dA.ta. arihaMta bhagavAnanuM dhyAna karavAnuM hoya to dhyAnastha AMkhe ApaNe najara sAme aSTa prAtihArya sahita arihaMta bhagavAnane joyA karavAnA. emAMya khAsa karIne
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 navapada prakAza prabhunI calumAM nirvikAratA ane karUNA taravaratI jovAnI.e jotAM jotAM manane "aho ! aho !' thAya, aho ! kevI nirvikAra prazAMtatA ! kevI karUNA AMkhomAMthI varasI rahI che ! siddha bhagavAnanuM dhyAna karavAnuM hoya to mAnasika najara sAme siddhazilA para birAjamAna sphaTika jevA atyaMta nirmaLa ane zuddha jJAnanI ratnajyotivALA tathA anaMta sukhamAM jhIlatA ane leza paNa koInIya bAdhAthI rahita sarvathA svataMtra siddha bhagavAna najaramAM lAvavAnAM. mana emanA para kendrita karavAnuM. e jotAM jotAM manane ahobhAva thAya. dhyAnamAM ahobhAva ne gadagadatAH arihaMta jevA phirastA nahi: A dhyAna thAya e paNa ahobhAva ane gadagadatA sAthe thAya. ahobhAva eTalA mATe ke dA. ta. arihaMta devanA aMge manane ema thAya ke "aho ! prabhu kevA sAcA jagatu upakArI ke sUkSma ekendriya jIvone ya tAravAnI karUNA bhAvanA emaNe karI! temaja duniyAne ekendriya jIvonI paNa oLakha karAvI ! emanI rakSA karAvanAra ane emane abhayadAna devarAvanArA bane che. jagatamAM evA bIjA koI dharmanA phirastA nathI ke jemaNe ATalI ekendriyapaNAnI hada sughInA jIvo para karUNA bhAvanA varasAvI hoya. yA jagatanI pAse TheTha ekendriya sudhInA jIvone abhayadAna devarAvatA hoya, jyAM ATalI sUkSmatA e ekeMdriya pRthvIkAya-akAya vagerenI tathA nigodanA anaMtakAya jIvonI oLakha ja na hoya, e jIvomAM jIva tarIkenI gaMdha paNa na hoya, enI khabara ja na hoya evA
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ sajAmAMthI choDAtA ya kara paramAtmA siddha 113 jIvonI jAteya karUNA kayAMthI ciMtave ? ane jagataneya karuNA ane abhayadAna karAvavAnuM zI rIte karI zake? vaLI jagatanA jIvonI karuNAmAM ya e jIvone karmanA sakaMjAmAMthI choDAvavAnI karuNA ane e mATe samyagdarzana, jJAna-cAritra pamADavAnI ya karuNA karanAra arihaMta sivAya koNa phirasto che ? oghathI kahevuM ke - "paramAtmA-izvara jagatanA jIvo para karuNA karAnArA che, rahema rAkhanArA che, paraMtu zI karuNA ? kevI karuNA ? eno koI vizeSa khyAla ja nahi, e mAnelA izvara zI rIte arihaMtanA aMzamAMya AvI zake ? Izvara jagatakartA nathI urdu, bIjA gharmavALA Izvarane jagatakartA mAnI IzvaranuM gaurava nIce utArI rahyA che; kema ke jagatanI aMtargata narakanAM sthAna, sAdhana, zastro, ane narakanA sItama varasAvanArA jamaDAonAM sarjana Izvara kare che. ema mAnavAnuM thAya che, emaNe AmAM Izvarane jIvo para dayA, karuNA karanAro mAnyo ? pachI bacAvamAM Izvara e jIvone enAM pApanAM phaLa bhogavI e pApothI mukta karavAnI dayA karanAro kahe, e bacAva to koI kasAI kare, ke huM paNa maraghAM-bakarAM-baLada vagerene kApI, emanAM pApanAM phaLa ApIne emane pApathI mukta karavAnI dayA ja karuM chuM." enA jevo ja bacAva che. bAkI kharekhara to Izvara kasAInI haroLamAM AvI Ubho ! ahIM kadAca dalIla kare ke -
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 navapada prakAza prava kasAi ane izvaramAM moTo pharaka che, te e, ke kasAi to katleAmamAM prANIonuM mAMsa meLavavAnA potAnA lobhane lIdhe tathA potAnA adhama svArthane lIdhe hiMsA kare che; tyAre izvarane nAhakanI katleAma calAvavAmAM koi evo lobha ke svArtha nathI, eTale izvaranI to AmAM jIvone pApa bhogavAvI lai jIvone pApathI mukta karavA dayA ja kahevAya ne ? - u0- A dalIla paNa vAhiyAta che; kemake jema DaoNkaTarane lobha ane svArtha hovA chatAM jo e daradIne bhayaMkara darada paNa maTADI daradIne lAbha karI de che, to dayALu kahevAya che. daradI paNa mAne che ke, '"mArA para amuka DaoNkaTare bahu dayA karI, to mAro bhayaMkara roga maTayo, mane jIvanadAna maLyuM. A to A DaoNkaTara hoya nahi ne huM marato badhuM nahi.'' ema kasAI paNa dalIla karI zake ke mAre paNa bhale svArtha ane lobha che, chatAM huM jagatanA mAMsAhArI jIvone emano khorAka pUro pADuM chuM to ja e mAMsAhArI jIvo jIvI zake che. eTale mArI katleAma calAvavAmAM paNa mAMsAhArI jIvone khorAka pUro pADI jIvatA rAkhavAnI dayA ja rahelI che.'' kasAI AvI dalIla kare ane kahe : 'bhale izvara jeTalI niHsvArthatA, nirlobhatA nahi, kiMntu dayA karuM chuM e hakIkata che.' ema izvara joDe potAnI aMze dayALupaNAnI sarakhAi rAkhyAno bacAva kare, to jagatkartA izvaravAdIo enI sAme zo bacAva karI zake ? jagatkartA izvaravAdIono muLa pAyo ja khoTo che, eTale izvaramAM kasAi sAthenI samAnatA hovAthI Apatti
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 115 Ave tyAM bacAva paNa pokaLa lUlo ja thAya, emAM navAI nathI. kadAca kaho : jagatkartA dayALu na hoI zake? pra0 - jema nyAyAdhIza nyAya tolIne khUnIne phAMsInI sajA pharamAve emAM e nirdaya nathI gaNAto; e to mAtra nyAya tolanAro gaNAya che. pApIe pApa karyuM che. ene ghovA eNe phAMsInI sajA bhogavavI joIe; ema nyAyAdhIza e sajAmAtra jAhera kare che eTaluM ja, tethI e nirdaya kasAI jevI nathI gaNAto; ema Izvara paNa pApI jIvonAM pApano nyAya cukave che, emAM - IzvaramAM kasAI jevI nirdayatA zAnI gaNAya? u0 - A bacAva paNa ardhadagdha che; kema ke nyAyAdhIza to mAtra sajA jAhera kare che. eTaluM ja, paraMtu kedIne jAte phaTakAravA ke phAMsIe caDAvavA yA gaLuM chedI nAkhavA nathI jato, ane jo nyAyAdhIzane jAte e tADana ke jAte kasAI jema hatyA karavA javAnuM rahetuM hoya to jagatano koi sAro mANasa nyAyAdhIza thavA taiyAra thAya ja nahi. eTale ja nyAyAdhIzane hajI nyAya cUkavanAro kahI zakAya, paraMtu ahIM to jagatkartA Izvarane badhI ja vastu ane badhA ja tADana pITana hatyAdi kAryono sarjaka mAnavAmAM Ave che, e tethI narakagAmI jIvonAM pApano mAtra nyAya cukavavAno nathI raheto, kintu evI narakAdi sAdhano sarjanAra ane izvara jAte ja pApI jIvone kUTanAra tathA jIvaleNa zastro mAranAra tarIke mAne che, AmAM IzvaramAM mAtra ekaluM nyAya cukavanArapaNuM kyAM rahyuM?
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 navapada prakAza ane AnAthI vizeSa a-ghaTatuM asaMmajasa to e che ke jo Izvara kharekhara dayALu hoya to pApI jIvo para mAtAnI jema rahama karI pApa gunhA mApha karI denAro ne jIvone gharmamArge caDAvIne pApa karato aTakAvanAro hoya paraMtu IzvaravAdI AvuM kAMija mAnato nathI eTale emanA jagatkartA IzvaramAM mAtAnI jema dayA-vAtsalya kyAM AvyuM? vaLI jo Izvara pApIonA pApano nyAya cukave che, to savAla to e che ke jIvane pahelethI pApa-gunhA karatA ja kema aTakAvato nathI ? jagatkartA banI jIvone gunDA karavAmAM ya kAraNa banavuM, ne jIvone gunDA karavA devA, ane pachI enI kAramI sajA Izvare ThokavI, e kayAMno nyAya ? kharekhara to ' jagadayALu Izvare jIvone mULamAM pApa ja na karavA devuM, pApa karatAM ja aTakAvavA, pApanAM sAdhana ja na pUrAM pADavAM, evuM kema na kare? jagatamAM koI evo abujha paNa sipAI-koTavALa nahi hoya ke je potAnI najara sAme khUnIne khUna karavA de, ne pachI ene korTamAM pakaDI jAya ! tyAre jagatkartA Izvara mAnanArane to A Apatti che ke jIvone e pApa karavA de che, ne pachI sajA Thoke che. eTale buDathala sipAI jevuM to zuM paNa enAthIya halkAM vidUSaka kAma karanAro Thare che. tAtparya, Itarone mAnya izvaramAM evI dayA, karuNA nathI je arihaMta devamAM che. - "arihaMta'nA saMbheda praNidhAnamAM arihaMtane mAnasika najara sAme rAkhI emanI karuNA, upakAra ane guNo para
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 117. ahobhAva sAthe ane dila gaLagaLuM karIne emanA para mana ekAgra karavAnuM che. siddhanuM dhyAna kema dharavuM? ema siddhanuM dhyAna dharavA mATe siddha bhagavaMtone siddhazilA upara manathI jotAM rahevAnuM te paNa emaNe karelA sarva karmakSayanA zreSTha ane jaMgI puruSArtha tathA emanA anaMta guNo ane tandra zuddha avasthA, tathA emanA a-sAMyogika svAbhAvika anaMta sukha para ovArI jaI "aho ! kevuM apratima AtmaparAkrama ! aho ! kevA anaMta guNo ! aho ! kevA pUrNa zuddha ane anaMta sukha saMpanna !" evA ahobhAva sAthe dhyAna karavAnuM. emAMya dila gaLagaLuM karavAnuM. dila gaLagaLuM eTalA mATe thAya ke "mAre je joIe che, e he siddha bhagavAna ! Ape prApta karI lIdhuM, ne huM hajI saMsAramAM karmabeDIe jakaDAyelo gulAma tathA anaMta doSa bharelo rahyo chuM!' A saMbheda-dhyAnamAM ApaNe arihaMta ke siddha bhagavAnane ApaNAthI bhinna tarIke sAme joie chIe tethI A saMbheda praNidhAna che. ApaNe dhyAtA chIe, ane dhyAnano viSaya arihaMta-siddha e dhyeya che; dhyAtA ne beya judA hovAthI saMbheda praNidhAna kahevAya che. abheda-dhyAnamAM kema javAya? (2) abheda-praNidhAna eTale abheda-dhyAna, jemAM dhyAtA ane dhyeya eka rUpe bhAse, prastutamAM arihaMta ke siddhanuM saMbheda praNidhAna AEyathI khUba vAra karAya eTale e karatAM enA saMskAra vacce ja jAya. saMskAro vadhatAM arihaMta-siddha
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 navapada prakAza najara sAme ne najara sAme taravaryA kare, ema taravaravAnuM cAlu che ne dhyAna cAlu che, emAM have abheda dhyAnamAM javuM che tethI dhyAnanA viSaya yAne dhyeyane have najara sAme bahAramAM na rAkhatAM ApaNA zarIranI aMdara hradayamAM rAkhI AMtarika najare tyAM dhyAnathI joyA karavAnA e paNa pUrve kahyuM tema ahobhAva ane gadgadbhAva sAthe joyA karavAnA. hRdayamAM na phAve to magajamAM arthAt lalATanI aMdara jovAnA; te paNa dhyeyanI vizeSatAo sAthe jovAnA. have jyAre aMtaramAM arihaMta-siddha Adi dhyeyane joie tyAre, abheda-praNidhAnamAM eTale ke abhedadhyAnamAM javA mATe, dhyeyanA guNa ApaNA AtmAmAM AropavAnA che. e mATe e karavAnuM ke dhyeyanuM pratibiMba ApaNA AtmA para paDe che, ema kalpanA karavAnI. e pratibiMba paNa guNa sahita dhyeyanuM kalpavAnuM. dA.ta. arihaMtane bahirSyAnamAMthI aMtardhyAnamAM lAvyA eTale aMtaramAM arihaMtane vItarAga sarvajJa tarIke jovAnA, ane emanuM pratibiMba ApaNA AtmAmAM vItarAgatA-sarvajJatA sAthe jhIlavAnuM. e pratibiMba jhIlIe eMTale ApaNane ema lAge ke jANe vItarAga arihaMta ApaNA AtmAmAM saMkramI gayA ! tethI ApaNo AtmA paNa vItarAga-sarvajJa jevo bhAse. khAsa to vItarAga eTale rAga kRSa avirati-Asakti, kAma-krodha lobha, mada-mAyAdi vikAra vinAno bhAse ! ema kalpavAnuM. A nirvikAratAno ApaNAmAM avatAra dRDha karavA mATe
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 119 koi eka arihaMta bhagavAna dA.ta. prabhu mahAvIra bhagavAnanuM pratibiMba ApaNA AtmAmAM utAravAnuM; eTale jANe mahAvIra bhagavAna ApaNA AtmAmAM saMkramI gayA che, ema dhAravAnuM. emAM bhagavAna ApaNA AtmAmAM ekameka thai gayA eTale jANe ApaNo AtmA ja mahAvIra bhagavAna thaI gayo ! ema kalpavAnuM; pachI emanI nirvikAratA ApaNAmAM AvI gai che e jovA mATe sakriya nirvikAratA sarvavirati ane anAsakti kalpavAnI. mahAvIra prabhunI nirvikAratA ApaNAmAM kema kalpAya ? sakriya nirvikAratA kalpavA mATe ema dhAravAnuM ke jANe mahAvIra bhagavAna paranA upasarga ApaNA para varasI rahyA che ane ApaNe emAM nirvikAra rahelA chIe ! arthAt koi ja leza paNa rAga-dveSa-bhaya-hAyavoya UThatI ja nathI, eTalA badhA ApaNe jIvaleNa upasargamAM paNa nirvikAra rahyA chIe e kalpavAnuM. upasargomAM dA.ta. ApaNA zarIrane kIDIo ArapAra caTakI rahI che, athavA mAthe pAMca hajAra maNanuM bhAre lokhaMDI kAlacakra ApaNA mastaka para josathI paTakAya che, enI gADha vedanA UThe che, paraMtu ApaNe ene gaNakAratA nathI, leza paNa arerATI karatA nathI, are ! prabhu zrI mahAvIra bhagavAnanI jema dveSa-udvega-hAyakAro leza paNa karatA nathI. are ! eTaluM paNa manamAM lAvatA nathI ke 'A khoTuM thaI rahyuM che agara upadrava karanAro sAro mANasa nahi'; evA ApaNe nirvikAra rahIe chIe. ema caMdanabALAno abhigraha karI
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 navapadaprakAza roja gocarI jaIe chIe, roja bhikSA vinA pAchA pharIe chIe, chatAM avikRta rahIe chIe. rAbetA mujaba gocarI mATe nIkaLavAnuM eTaluM ja, paraMtu levA javA mATe evI na utsuktA, ke na aprAptimAM dInatA yA nirAzA, ne gocarI vinA pAchA AvyA pachI paNa eno ekapaNa vikalpa nahi, tema pAraNuM maLatAM paNa harakha nahi, evI nirvikAratA svamAM AropavAnI. samavasaraNa, nava kamaLa, 8 prAtihArya, jhUkI jhUkIne namatI ne sAmuM Tagara Tagara joI rAjI thatI idrANIo apsarAo.. badhI zobhA-aizvarya-dabadabo jANe ApaNane maLyo che, chatAM na harakha, na mada, na leza mAtra AkarSaNa! Asakti nahi. ""naro vA kuMjaro vA' mAre kazI nisbata nathI. e hakIkata joI eTaluM ja; paNa koI rAga-harakhanI asara na lIdhI, nirvikAra rahyA chIe." Ama kalpavAnuM. Ama vividha ISTa-aniSTa, anukULa-pratikULa prasaMgamAM ApaNe jANe mahAvIra prabhu ! te nirvikAra rahIe chIe ! jANe jJAna anaMtu che, paNa prabhunI jema sAgaravara-gaMbhIra chIe ! vastunA bhUta bhAvi UMDANa sudhI jonAra chIe, chatAM nirabhimAnI chIe ! nirvikAratAthI bhAvitaH abheda-dhyAnamAM A badhuM lAvatAM nirvikAratA pAkI rAkhavAnI; koi rAga nahi, dveSa nahi, koI kAma-krodha-lobha nahi, koI harakha nahi, kheda nahi. ema nirvikAratAnuM mAtra ciMtana ja nahi, kintu aMtarAtmAmAM enuM pariNamanabhAvana
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 121 karavAnuM. aMtarAtmAne enAthI bhAvita-vAsita-raMgAyelo karavAno. kasturInA DAbhaDAmAM mUkela dAtaNa kasturIthI bhAvita thAya che, vAsita thaI jAya che; ema aMtarAtmAne nirvikAratAthI, niSkaSAyatAthI ane ratiarati rahita udAsInatAthI bhAvita karavAno. te ApaNo AtmA jANe kharekhara nirvikAra-udAsIna-anAsakta-vItarAga che ! jANe khuda mahAvIra paramAtmA che ! evo bhAsa thAya e abheda-praNidhAnanI chAyA che. ahIM eTaluM dhyAnamAM rahe ke ApaNe bhagavAna mahAvIra prabhunA lAkhamAM kroDamA aMzamAM nathI, paraMtu e tarapha pA-pA pagalI karavA anubhavajJAnano A eka abhyAsa che, A eka abheda-praNidhAnano kalpanAthI abhyAsa prayoga che. siddhanuM abheda-dhyAna kema bane? jevuM bhagavAna arihaMtadevanuM abheda-praNidhAna, evuM siddha bhagavAnanuM abheda-praNidhAna karavA mATe pahelAM siddhanA saMbheda praNidhAnamAM ApaNI najara sAme bahAramAM siddhazilA para siddha bhagavAna dhAravAnA, emanA arUpI zuddha svarUpa para mana kendrita karavAnuM - e thAya pachI bahArane badale have ApaNI aMdaramAM siddhane dhAravAnA, sphaTika jevA bilakula svacchanirmaLa-arUpI-zAzvata-sthira-zAna-tejomaya ne azarIrI siddha upara mane kendrita karavAnuM. pachI e siddhanuM pratibiMba ApaNA AtmA para jhIlavAnuM. e evuM pratibiMba hoya ke ApaNo AtmA siddhasvarUpamAM tanmaya thaI gayo hoya ! arthAt ApaNo AtmA ja jANe siddha svarUpavALo lAge ! eTale ke sarva
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 navapada prakAza karma-rahita, zarIra-rahita, ahaMtvAdi-vikAra-rahita, zuddha jyoti rUpa dekhAya. eTale zuM AvyuM ? siddhanuM dhyAna svAtmAnA abhedabhAve karyuM. abheda-praNidhAnanI A chAyA thaI. anubhavajJAna : zAstrakAro AvA abheda dhyAnane anubhavajJAnamAMthI thavAnuM kahe che. 'anubhavajJAna' eTale arihaMtaprabhunA ke siddha bhagavAnanA guNonuM saMvedana. e ApaNe ja UbhuM karavAnuM che. jANe ApaNA para upasarga Avyo ne ApaNe ja bhagavAnanA kSamA-ahiMsAdi guNono jANe anubhava karIe chIe eTale ke ApaNA potAnA e guNa tarIke AMtara saMvedana karIe chIe, evo bhAsa thAya. "paNa tuja darasaNa yogathI, thayo hRdaye ho anubhava prakAza" zrI cidAnaMdajI mahArAja kahe che : 'he prabhu ! tamArA darzanano yoga maLavAthI mArA hdayamAM tamArA guNonuM anubhavajJAna thayuM, saMvedana thayuM. A zI rIte thayuM ? darzana-yogathI eTale ke potAnAmAM prabhunuM abheda bhAve darzana karavAthI arthAt potAnA aMtaramAM bhagavAnanA abheda-praNidhAnathI potAnA AtmAne bhagavAnathI abhinna kalpyA. have jyAre svAtmAne paramAtmA ja kalpavA hoya to paramAtmAnA guNo, rAgarahitatA, dveSarahitatA, kSamA, samatA... vagerene potAnA AtmAmAM sthApavA paDe. e sthapAya to ja paramAtmAno abheda svamAM anubhavAya. arthAt
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 123 svAtmAne paramAtmAthI abhinna ane paramAtma-svarUpa ciMtavyo pramANa gaNAya. vAraMvAra A abheda-praNidhAna thAya to AtmAmAM viSaya-vairAgya, sarva pApa-tyAga, kaSAya-nigraha, tathA kSamAdi guNo mATenuM baLa vadhatuM jAya. enI sAthosAtha abheda dhyAnanuM paNa baLa vadhatuM cAle che, ne eka evo dhanya divasa Ave che ke jyAre parAkASThAnuM abhedadhyAna thatAM AtmA kharekhara vItarAga paramAtma svarUpa banI jAya che ! dhyAnanI sAthe zuM joie ? ema siddha bhagavAnanuM abheda dhyAna vadhune vadhu prabaLa banAvAya, to dhyAtAno AtmA aMte dhyeyasvarUpa siddha paramAtmA banI jAya che. tamane thaze, pra0 - siddhanA khAlI dhyAnano ATalo badho prabhAva ? u0 - A siddha bhagavAnanuM abheda-dhyAna eTale zuM samajo cho ? e bahu nakkara dhyAna che, kemake emAM mULamAM sarva pApatyAga-sarvavirati dhArI pachI siddhanI jema potAno AtmA acchedya, abhedya, arUpI, meruvat niSpakaMpa, anAsakta ane anaMtajJAna jyotimaya hovAnuM kalpavAnuM che. eTale tyAM dunyavI jhaMjhAvAtoApattionI lezapaNa asara levAnI nathI. kadAca talavArathI zarI2 kapAtuM hoya ke bhAlAthI viMdhAtuM hoya, to ya potAne to acchedya, abhedyapaNAno anubhava Ubho rAkhavAno che. AmAM kaSAyone kyAM jagyA rahI ? ethI ulTuM, game tevA raLiyAmaNA pralobhano sAme
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 navapada prakAza Ave, paraMtu potAne to anAsaktapaNAno anubhava karavAno che. tyAM viSayAsaktine jagyA ja kayAM rahI ? jagatamAM prasaMga game tevA bano paNa pote zuddha jJAnano arthAt arakta-adriSTa banyA rahI mAtra jJAtA-draSTApaNAno anubhava karavAno che. tyAM samatA keTalI badhI Ulase ? Ama khAlI abheda-dhyAnanI keTalI badhI tAkAta ! keTalo badho prabhAva ! AmAM mukhyapaNe sarvaviratibhAva to hovo ja joie, e bhUlavAnuM nathI. dhyAnanI bhUmikA kema bane ? saMsAravAsamAM beThA paNa guNasAgara-pRthvIcaMdra-bharata cakravartI vageree A ja rIte kevaLajJAna meLavyAM. vItarAga ane siddhanuM dhyAna karanAra dhyAtA aMte vItarAga ane siddha svarUpa bane che. paraMtu ahIM eka khAsa samajI rAkhavAnuM che ke mAtra dhyAna karavA vakhate ja pote vItarAga svarUpa tathA siddhanI jema acchegha, abhedya vagere bhAvIne besI rahevAnuM nathI, kintu dhyAna sivAyanA kALe paNa iSTa-aniSTa pudgalanA saMyoga-viyogomAM, kriyAmAM ne zAstrasvAdhyAyamAM paNa A vItarAga ane siddha svarUpanI bhAvanAno upayoga karavAno che, jethI emAM rAga-dveSa-Asakti-vihvaLatA vagerethI bacatA rahevAya. AvuM karatAM rahevAya to dhyAnanI bhUmikA banIne dhyAna vakhate AtmAmAM e bhAvanAno raMga jAme; nahitara dhyAna sivAyanA kALe vividha vihvaLatAothI jIva pIDAtA hoya to e dhyAna vakhate e siddha bhagavAnanA bhAvo enA haiye aDe ja zAnA?
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 siddha upadravamAM zuM ciMtavavuM? - dhyAna sivAyanA vakhate rUpI pugalano sAro naraso kazo bhAva manamAM lAvavAno nahIM. dA.ta. ApaNA zarIrane koIe prahAra karyo to pote ema nahi samajavAnuM ke "huM marAyo." jo Avo vicAra Avyo to e pelo paugalika bhAva Avyo; paNa vicAravAnuM ke ""e to pADozI zarIra marAyuM, mAro AtmA nahi. huM arUpI chuM. mAruM to kAMI ja prahArane pAtra nathI. Atma-pradezo evA ne evA ja rahe che." Ama cAlu pravRttimAM paNa siddhanuM dhyAna rAkhavAnuM te ya parAkASThA sudhI dhyAna vadhAravAnuM che. parAkASThAnA dhyAnano upAyaH pra - parAkASThAnA dhyAne kyAre pahoMcAya? u0- jyAre koI paNa jAtanI paugalika sagavaDa, agavaDa yA takalIpha ke bhAMjagaDa manane na aDe, tyAre tyAM pahoMcAya. dA.ta. "A zarIra kyAM bimAra paDayuM? A anADI kayAM mArI dharmasAdhanAmAM aMtarAya nAkhavA Avyo ? A parIsaha upasarganI pIDA hajI kayAM sudhI cAlaze ?... e mANasa kharAba.. kaSTa bahu bhAre... ahIM macchara bahuM" manane AvuM kAMi ja na lAge, paNa sarvathA acchedya-abhedya-anAsaktapaNAnI bhAvanAthI sahI levAnuM, ne alipta rahevAnuM. duHkhonI bhAre kasoTI Ave, tene hoMze vadhAvAya, tyAre mananI gADI parAkASThAnA dhyAnanI tarapha doDe, ane jarUrI A che ke -
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 navapada prakAza jJAnIe je kaDaka sAdhanAo batAvI che te badhI ja sAdhanAmAM hoMze hoMze udyama thavo joie; tyAre A siddha svarUpanI bhAvanAne saraLatA rahe che. ane ema aMte parAkASThAnA dhyAne pahoMcAya che. be vastu jarUrI AvI : (1) iniSTa saMyoga-viyogomAM paNa siddha svarUpanI bhAvanA; ne (2) dharmanI bharapura sAdhanAo. A sAthe siddhanuM saMbheda-abheda-dhyAna karAya, to aMte AtmA siddhasvarUpI thAya. siddha bhagavAna kevA che te have 'kAvya'mAM batAve che : kAvya kammAvaraNa-mukke, nANAIsiri-cauche; samag logagga -payaprasiddhe, jhAeha nisyaMpi samargI siddhe. artha :- duSTa evA ATha karmanA AvaraNathI siddha bhagavaMta atyaMta mukta thayA che, anaMta jJAnAdi-lakSmI-catuSka vALA che, samagralokanA agrapada para utkRSTa siddha thayelA che, evA samasta siddhonuM haMmezA paNa dhyAna karo.' dusTsa anaMta siddha bhagavaMta karmathI atyaMta mukta eTale pharIthI kadIye karmano saMyoga na thAya tevI rIte mukta thayelA che. ATha karmanAM AvaraNo duSTa che. tenAthI sadaMtara te AtmA mukAyo. have karmano kayAreya eka aMza mAtra paNa
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 127 emane Avare niha. eTale siddha bhagavaMtane have kadIya koi karmanA udayanI viTaMbaNA nahi, karma-phaLanI badhIya viTaMbaNAthI haMmezAM mATe sarvAMze mukta che. 'duTTha' eTale duSTa yA dviSTa H je kei dudgha devA eTale ? pra0 - duSTa koNa ? karmanAM AvaraNa duSTa ke AtmA duSTa ? ApaNe duSTa ? ke karma duSTa ? u0 - 'duTTha'no eka artha thAya che; 'duSTa eTale ke doSita karanAra', 'doSa lagADanAra.' dA.ta. dArU, e pInArane doSita kare che, mATe dArU duSTa gaNAya. ahIM ''duSTa'' no artha 'kharAba' nahi, paNa 'kharAba karanAra.' e hisAbe prastutamAM duSTa che karmanAM AvaraNa; kema ke e AtmAne doSita karanAra, kharAba karanAra, AtmAne kalaMkita karanAra che. A hisAbe karmanAM AvaraNo duSTa che. athavA 'duThTha'no bIjo artha - ardhamAgadhI bhASAmAM duTTha eTale dviSTa. bhagavAnane 'arattaduTTha' kahe che tyAM e ja artha che, rAgathI rakta nahi dveSathI dviSTa nahi. A hisAbe je 'je koi duTTha devA' eTale 'je koi duSTa devo' evo artha nahi paNa je keI virodhI devo' evo artha levAno che. 'dviSTa' eTale ke virodhI, duzmanabhUta karma. AtmA mATe je dviSTa che, arthAt duzmanabhUta (karma) che, tenAthI mukta. karma AtmAnA duzmana eTalA mATe che ke AtmAnI sahaja saMpattine A karmo taddana dabAvI denArA che, luptazA karanArA che, 'saba kucha tumhArA, magara hukama hamArA' tethI temaNe duzmananuM kArya karyuM.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ navapada prakAza anaMta-catuSkamAM bIjA cAra karmanA kSaya kema samAyA ? siddha bhagavAna 'anaMta nALAiiI-cavaje 128 siddha bhagavAna anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta sukha, ne anaMta vIryAdi labdhi, A cAra 'zrI' lakSmIthI yukta che. ahIM prazna thAya - pra0- A cAra to jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa- vedanIya -aMtarAya e cAra karmanA kSayanA guNa kahyA, paNa bAkInA mohanIya-Ayu-nAmakarma-gotra karmanA kSayanA guNa kema na lIdhA ? u0 - e bAkInA cAra karmanA kSayathI pragaTatA 4 guNa, vItarAgadazA, akSaya sthiti, arUpIpaNuM ne agurulaghu avasthA; AmAM 'akSaya sthiti' eTale janma-jarAmaraNanI pIDA nahi, e anaMta sukhamAM samAviSTa samajavuM; kema ke anaMtu sukha janmamaraNAdi duHkhanA lezamAtrathI alipta che. arUpIpaNuM paNa koi ja paudgalika saMyoganI pIDAvALuM nahi, eTale e paNa anaMta sukhamAM samAviSTa samajavuM. agurulaghu avasthAnuM paNa ema ja samajavuM. vItarAgatA e anaMtajJAna-darzanamAM samAviSTa che; kema ke siddha bhagavAna anaMtajJAnavALA che, te jJAna vizuddha arthAt lezamAtra paNa rAga-dveSa-mohathI kharaDAyeluM azuddha nahi. emanuM jJAna eTale pratyakSa darzana che, ne e sarAga darzana nahi, paNa vItarAga darzana hoya che. ApaNane vItarAgadarzana game che ?
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 129 ApaNAM darzana-zravaNa-smaraNa traNeya rAga-dveSathI kharaDAyela rahe che, ane Azcarya che ke ApaNane evuM ja darzana vagere game che, ne vItarAgadarzana nathI gamatuM ! nahitara dareka darzana-zravaNa ke smaraNamAM ApaNe rAga ke dveSa zA mATe joDatA hota? vItarAga darzana eTale udAsInabhAve mAtra jovAnuM, paNa bIjuM kAMI "A sarasa ! A Dema kalAsa! peluM hAI kalAsa !" evuM AkarSaNa-vikarSaNa yAne rAga-dveSa, rati-aratinuM lapharu lagADavAnuM nahi. darpaNamAM pratibiMba paDe eTale ke darpaNane darzana thAya che. emAM darpaNane rAga dveSa kharA? darpaNa vastune TakA Ape ? nA, kazuM nahi, zuddha darzana, zuddha pratibiMba. ema vItarAga-darzanamAM darpaNanI jema svasthatAthI darzana, rAgAdithI lahevAI gayA vinAnuM darzana. asvastha arthAt rAgI, dekhI, harSita, ke khinna thaIne kAMI jovAnuM nahi, smaravAnuM nahi, ke sAMbhaLavAnuM nahi. siddha bhagavaMtane vitarAga darzana che, vaLI siddha bhagavaMta "samagra-logagna-5ya-prasiddha" samagra je loka Akho lokAkAza, - teno agrabhAva, tyAMnuM je pada-sthAna, temAM prasiddha eTale ke prakaNa utkRSTatAthI siddha thayelA; eTale ke zAzvata kALa mATe avasthita banelA, sthira thaI gayelA che. duniyAnI koI sattA nathI ke have temane tyAMthI khaseDI zake. evA je samagra samasta siddhonuM haMmezA dhyAna karo. samagra lokanA agrabhAgamAM rahelA evA samagra siddhonuM haMmezA dhyAna karo) nia ji lApada emAM nirve ja che.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 navapada prakAza temAM pizabda zA mATe kahyo che ? haMmezAM 'paNa' dhyAna karo kahyuM, to 'paNa' zA mATe ? eTalA mATe ke avasara vizeSamAM to siddha bhagavAnanuM dhyAna jarUra karo, paNa haMmeza mATe paNa emanuM dhyAna karo. avasara vizeSamAM siddhanuM dhyAna nathI karatA, tyAM gothAM khAie chIe. avasare paNa siddha-dhyAna nathI, tethI mana para karmarahita zuddha nirmaLa AtmasvarUpa AvatuM nathI. tethI karmanI pIDA uparAMta manathI vadhu viDaMbAie chIe. mananI badhI pIDA siddhanA dhyAnathI nAza pAme che. ApaNe siddhane badale anya lapharAbAjIne dhyAnamAM bahu lAvIe chIe mATe karmajanita pIDAmAM vadhAro karIe chIe. avasare siddha bhagavaMtanuM dhyAna karatA hoie, to pIDA aDadhI thai jAya, poNI ochI thai jAya. mananA hisAba para sukhaduHkha vRddhi : Ama avasare siddha bhagavaMtanuM dhyAna na karavAthI karme Apela pIDA dviguNa-cAragaNI-dazagaNI vadhArI daie chIe. dA.ta. koinA upara ApaNane bhAre abhAva che. prasaMgavaza enA dvArA ApaNane karme Apyo eka tamAco, paraMtu enA pratyenI mAnasika ugratAne lIdhe pIDA lAge che daza tamAcA jevI ! ethI ulTuM koinA para atyaMta prema che, ane enA taraphathI dhakko ke lAta jevuM lAgyuM, chatAM pIDA to nahi paNa prema vadhAre che ! dA.ta. rAjAnA khoLAmAM bALa rAjakumAra beTho beTho daza lAta lagAve to tenI pIDA lAgatI nathI, paNa
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 131 heta vadhe che; ethI ulTuM te hAlato cAlato na hoya, zAMta paDI rahyo hoya, to manane duHkha lAge che ! tyAre jo uddhata chokaro hoya, ne te lAta lagAve to magajano pAro AsamAne caDhI jAya ! A badhuM mananA hisAba para sukhadu:kha vadhI javAnuM gaNita sUcave che; ne siddha bhagavAnanuM dhyAna nahi karavA para mananuM du:kha vadhe che. siddhanA dhyAnathI pAvara maLe : jo ApaNe siddha bhagavaMtane avasare avasare dhyAnamAM lAvIe chIe to evA pAvara maLe che ke karmanI pIDAnA bhAgAkAra thAya; kema ke emAM siddhanI jema ApaNA AtmAnuM svarUpa karmamukta bhAvavAnuM maLe che. tyAM manane ema thAya ke 'huM to niraMjana, nirAkAra, zuddha jJAna-jyotimaya chuM; bAkI badhuM mArAthI taddana bhinna svarUpavALA jaDa pudgalanA gharanuM che. enI sAthe mAre zI nisbata ?' A bhAvanAnA saMskArathI tamAca ke phUlahAranA avasare manane thAya ke 'mAre zatru ya nathI, sagA ya nathI. ema tamAca ke phUlahAra mane arUpI zuddha AtmAne aDatA ja nathI, to emAM du:khI ke AnaMdita zuM thavuM hatuM ? mAre nirlepa rahevAnuM.' siddha bhagavaMtanuM dhyAna evI nirlepa rahevAnI zakti Ape che. te siddha bhagavaMtane bhUlIe eTale bIjuM, trIjuM manamAM AvIne karmanI pIDAnA guNAkAra thAya che, mAnasika pIDA vadhI jAya che. zArIrika pIDA karatAM mAnasika pIDA moTI che. dA.ta. zarIre gUmaDuM thayuM hoya te pAke tyAre lapakArA mAre, te zArIrika
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 navapada prakAza pIDA che. paNa evA keTalAya vikalpo thAya ke "hAya ! keTalI badhI pIDA !' e mAnasika pIDA che. ethI mAnasika pIDA vadhI gaI. lapakArA zAMta thaI jAya, tyAre paNa zArIrika vedanA nahi chatAM mAnasika pIDA hoI zake ke "hAya ! A gUmaDuM kyAre maTaze? mArAM A keTalAM kAma bagADe che?" A mAnasika pIDA pelI zArIrika pIDA karatAM vadhu kharAba che; kema ke e jIvane kAyara, kaMgAla, tAmasI banAve che, ArtadhyAna ane asamAdhi karAve che, maphatiyA karma baMdhAve che. tyAM mAnasika pIDA dUra karavA siddha bhagavaMta sahAyaka bane che; kema ke zArIrika pIDAne potAnA zuddha AtmAthI taddana alaga batAvI de che. enAthI potAne taddana alipta batAvI de che. - "nicce pi jhAeha" AmAM "pi' kahIne sUcavyuM ke avasare to siddha bhagavaMtanuM vizeSataH dhyAna kharuM ja, paNa sAmAnyathI haMmeza temanuM dhyAna karo. siddha bhagavaMtanA dhyAnanI zI vizeSatA? to ke pahelAM nIcI kakSAnA ArAdhaka hoIe to have UMcI kakSAnA ArAdhaka jevo AtmAnaMda maLe. te siddha bhagavAnanuM dhyAna rahe eTale zuM? ApaNI ja siddha avasthAnuM dhyAna rahe. tethI siddhanuM dhyAna karatA hoIe tyAre ApaNI ja mULabhUta zuddha avasthAnuM yAne ApaNA ja zuddha svarUpanuM dhyAna karIe chIe. have enA lAbha vicArIe ke - ApaNA zuddha svarUpa upara mana kendrita karavAthI zuM pariNAma Ave? ApaNuM zuddha svarUpa zuddha anaMta jJAnamaya che, anaMta
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 133 darzanamaya che, vItarAga avasthAnuM che, e najara sAme ne najara sAme rahe eTale to enI sAme ApaNI vartamAna ajJAnabharI ane rAga-dveSAdivALI avasthA para ghRNA thAya ke, "arerere ! A mArI kevI durdazA ? kyAM mULamAM mArI potAnI ja anaMta jJAnamaya avasthA ? ne kyAM A anaMta anaMta kALathI cAlI AvatI mArI ajJAnatA mUDhatAbharI dazA ! zA sAruM mAre A gojhArI ajJAnatA mUDhatAbharI dazA uparanI pravRttiomAM rAcavA mAcavAnuM ? e mAre keTaluM zobhAspada che ? kayAre AmAMthI chUTuM !'' dhyAnamAM rahe ke rasamaya dunyavI pravRtti lagabhaga ajJAnatA ane mUDhatA para cAlyA kare che. A rIte siddha bhagavAnanA dhyAnathI ApaNA potAnAM ja mULabhUta zuddha svarUpa para mana kendrita karatAM vartamAna jaDamukhI pravRtti para ghRNA thAya, glAni thAya, eTale emAM rAcavA mAcavAnuM baMdha thaI jAya, eno rasa ghaTato Ave, ene nirdhvasapaNe AcaravAnuM baMdha thai jAya, ane tethI karmabaMdha alpa thAya, temaja bIjI bAju Atmahitakara pravRttimAM rasa jAge, vadhe, layalInatA Ave. siddha bhagavAnanA dhyAnanuM A pariNAma keTaluM badhuM suMdara che ! tyAre savAla A AvIne Ubho rahe ke pra0- evuM dhyAna rojiMduM zI rIte calAvAya ? u- siddhanuM rojiMdu dhyAna dharavA mATe eka upAya A che ke
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - 134 navapadaprakAza je "logassa" sUtranuM uccAraNa ubhayakALa pratikramaNamAM aneka vAra Ave che, emAM covIsa bhagavAnanAM nAma bolavAnAM hoya che. te vakhate dareka bhagavAnanI cakSumAMnI kIkI para dhyAna rAkhI emAM udAsInatA-nirvikAratA jovAnI, manathI ciMtavavAnuM ke "vAha, kevI dhanya cakSu ! emAM AkhuM jagata dekhAya che, jagatamAM devI-devatAnI, mAnavI strI-puruSonI, ne tiryaMconI badhI ramato dekhAya; paraMtu prabhune enI kazI asara nathI ! jevuM prabhune, evuM siddha bhagavAnone badhuM dekhAya, paraMtu dekhAtA sAthe kazI leNadeNa nahi, nisbata nahi, rAga nahi, Azcarya nahi, Asakti nahi. manane ema thAya ke "are ! anaMtajJAnanA ghaNI evA mArA AtmAnuM A ja siddha jevuM zuddha svarUpa che, ene AjanA jaDa-cetananA vicitra raMgaDhaMga sAthe kazI nisbata hoya nahi; chatAM huM kema emAM ne emAM raMgAyo rahI otaprota rahuM chuM? mArA vicAromAM ya A jaDacetananA vicitra raMgaDhaMga, mArI vANImAM ya e ja, ne mAro vartAva ene ja laIne ? kevI mArI durdazA !" logassanA dareka bhagavAnanI kIkImAM nirvikAratA udAsInatA joyA ja karIe, joyA ja karIe, e paNa prabhune siddha avasthAmAM ghArIne, eTale e siddha bhagavAnanuM ja dhyAna thayuM. evuM logase logasse thAya, emAM "cauvasaMpi jiNavarA" pada AgaLa "pi" arthAt "paNa" - covIsa paNa eTale ke bIjA bhUta bhAvi jina to kharA ja, sAthe A covIsa paNa" ema karIne AjubAju anaMtA siddha
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddha 135 bhagavAnane joi emanI kIkIomAM darpaNanI jema nirvikAratA jovAnI, AvuM mAtra pratikramaNamAM nahi kintu jyAre jyAre moko maLe tyAre tyAre 'logassa'nA AlaMbane covIsa ane anaMta siddha bhagavAnonI kIkIomAM nirvikAratA ane udAsInatA joyA ja karIe - 'nirvikAratA' eTale rAga-dveSa, rati-ati vagere kazo vikAra nahi; 'udAsInatA' eTale kazI nisbata nahi, leNadeNa nahi; ane e bhAva ApaNA potAnA mULa svarUpamAM hovAnuM joyA ja karIe eTale ApaNA AtmAmAM enA saMskAra paDayA ja kare. ema e aDhaLaka saMskArono jaththo bhego thAya. e darzana ane saMskAronA jaththAnA baLa upara ApaNane ApaNA vartamAna rAgAdi vikAro moLA paDatA banAvavAnuM mana thAya, ApaNA manane jaDanI nisbata ochI lAge. evuM karatA ApaNane nATaka lAge ke A zuM nATaka ? jagatanA padArtho enA raMga badalatA jAya, ne mAre e pramANe rAgAdinA nAca karatA ja javAnuM ? huM svarUpe vItarAga, te mAre vaLI jaDane AdhIna rahI rAga ne dveSa karavAnA ? huM jaDathI aLago, alipta ne mAre vaLI enI sAthe saMbaMdha mAnavAno ? enI sAthe nisbatano nAca karavAno ? Ama siddha bhagavAnanA vAraMvAranA dhyAnathI lAbha A thAya ke jagatanA jaDa-cetana padArtha sAthe manathI nisbata ochI rAkhatA rahIe. temaja e padArtho aMge rAga-dveSa-mada-mUrchA vagere ochA karatA javAya. jIvana para AnA suMdara pratyAghAta e paDe ke jagatanA padArtho khAtara
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 navapada prakAza AraMbha, samAraMbha, hiMsAdi pApo ochA karavAnuM mana rahe mamatA-Asakti ghaTADatA javAya, enI pravRttimAM eTalI badhI hoMza na rakhAya, hoMziyArI na karAya; vaLI enI sAme dharmapravRttimAM rAga-rasa hoMza-hoMziyArI vadhAratA javAya. pachI uttarottara caDiyAtI kalyANa paraMparAnuM pUchavAnuM ja zuM? A lAbho mAmulI nathI tethI kahyuM, "jhAyeha nisyaM pi samaggasidhdhe." gacchAdhipati sva. AcAryazrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja sAhebanuM sAhityaH navapada prakAza arahiMtapada navapada prakAza siddhapada navapada prakAza AcArya upAdhyAya mahAsatI RRSidatA bhAga-1 mahAsatI RSidatA bhAga-2 sarapuraMdara pIvatabharabhara prabhuguNa pyAlA mIThAMphaLa mAnavabhavanAM gAdharavAda pratikramaNa sUtra citra Albama 10 20 prAptisthAna : divyadarzana dRSTa kumArapALa vi. zAha 39, kalikuMDa sosAyaTI, dhoLakA - 387 810 (ji. amadAvAda ) 15 25 15 20
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________