________________
(ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા
તેમાં કર્મનો બંધ પડે છે (અબાધાકાળ). કર્મ બંધાયેલું હોવા છતાં પીડા આપે નહિ કારણ કે પાક્યું ન હોય. આ કાળ ઉત્તમ ગણાય છે. આપણે અત્યારે કોઈ સારું કામ કરીએ( દા.ત. વ્યાખ્યાન સાંભળીએ).. તો કર્મનો પ્રભાવ ઓછો કરી શકીએ. કાળને ઓળંગીને કશું કરી શકાતું નથી. સમય પાકે ત્યારે જ ફળ ઊભું થાય છે. કાળપરિણતિ પટરાણી છે તે સિવાય રાજાને યઇચ્છા અને નિયતિ નામની રાણીઓ છે. યઇચ્છા એટલે સ્વભાવ, નિયતિ એટલે નિયતકાળે જે થવાનું હોય છે તે થાય છે.
એક દિવસ રાજા અને રાણી સાથે બેઠાં છે અને વાતો કરે છે. રાણી કહે છે નાથ, તમારી સાથે આટલો બધો સમય વિતાવ્યા છતાં મને સંતાન નથી તેનું દુઃખ છે. લોકો મને વાંઝણી કહે છે. રાજા જવાબ આપે છે કે મને પણ એનું દુઃખ છે. હું આટલો સમર્થ હોવા છતાં બધા મને નપુંસક કહે છે. પરંતુ યોગ્ય સમયે આપણને જરૂર બાળક થશે.
રાણીને એક દિવસ સ્વમ આવે છે. સ્વપની વાત રાજાને કરે છે. રાજા ખુશ થઈને તેનું પરિણામ કહે છે અને એમ પણ કહે છે કે તે બાળક તમારી પાસે રહેશે નહિ છતાં પણ રાણી ખુશ થાય છે કે મારા માટે તો મને બાળક હોય તે જ મારું અહોભાગ્ય છે. રાણીને ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન સારા સારા વિચારો આવ્યા કરે છે.. દાનના અને ભલાઈના. એટલે તેની મતિ શુભ થઈ હતી તેમ કહી શકીએ.
ગર્ભકાળ પૂરો થતાં શુભ દિવસે, શુભ મુહૂર્ત રાણી સુંદર બાળકને જન્મ આપે છે. પ્રિયનિવેદિકા નામની દાસી રાજાને પુત્ર જન્મની વધામણી આપે છે. રાજા આનંદ પામે છે અને વિચારે છે કે દેવીએ (પત્નીએ) પોતાના શરીરમાં સર્વ અંગે સુંદર પુરુષને પ્રવેશ કરતો જોયો હતો તેથી વિચાર કરીને રાજાએ પુત્રનું નામ ભવ્યપુરુષ પાડ્યું.
