________________
(ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા
(49) શૈલરાજની મદદે મહામોહના સૈન્યમાંથી વૈશ્વાનર – ક્રોધ આવી પહોંચ્યો અને કુમારના શરીરમાં પ્રવેશ કર્યો. ક્રોધે તરત જ પોતાની અસર કુમાર પર કરી એટલે કુમારે માતાને પગથી લાત મારીને કાઢી મૂકી. માતાએ આ વાત આવીને કહી ત્યારે તેને તો મૂર્છા આવી ગઈ આખરે તે જાતે સમજાવટ કરવા ગઈ. તેણે કુમારને ઘણી પ્રાર્થના કરી, તેને લીધે કુમારનું દય જરા પ્રેમના લીધે પીગળ્યું. ત્યાં તો શૈલરાજે અંદરથી પોતાનું વર્ચસ્વ જમાવ્યું અને કહ્યું તારું અપમાન કરનારી સ્ત્રીને તારાથી બોલાવાય જ કેમ? કુમાર પાછો અભિમાનથી ઘેરાયો અને નરસુંદરીને કઠોર શબ્દો કહ્યાં ને શબ્દો સહન ના થતાં તે જૂના ઘરમાં પાછો જાય છે અને ગળે ફાંસો ખાઈ લે છે. માતા તેને ઘરની પાછળ જોવા જાય છે અને નરસુંદરીને લટકતી જોઈ પોતે પણ આપઘાત કરે છે. દાસી કંદલિકા તપાસ કરવા આવે છે અને રિપુદારણ પણ આવે છે. માની તથા સ્ત્રીની આવી સ્થિઈત જોવા છતાં તેના હૃદયમાં જરાપણ પશ્ચાત્તાપ થતો નથી.
- દાસી રુદન કરતાં રાજાને ખબર આપે છે. રિપુદારણનો ફજેતો થાય છે, લોકો તિરસ્કાર કરે છે અને રાજા તેને મહેલમાંથી કાઢી મૂકે છે. ત્યાર પછી રિપુદારણ આખા ગામમાં રખડવા માંડ્યો અને લોકોના અપમાન ખમવા માંડ્યો. એમ કરતાં કેટલાંક વર્ષો વીતી ગયાં. એક પ્રસંગે નરવાહન રાજા નગર બહાર ફરવા નીકળ્યા હતા ત્યાં ઉધાનમાં વિચક્ષણાચાર્ય નામના શાંત સાધુને અનેક શિષ્યો સાથે જોયા. રાજા ત્યાં જાય છે સૂરિ વંદન કરે છે અને ઉપદેશ આપે છે. ધર્મોપદેશ. સાંભળી રાજાને વૈરાગ થાય છે. આ જ સમયે રિપુદારણ પણ ત્યાં આવે છે, પણ તેના પર કંઈજ અસર થતી નથી. ધર્મ સાંભળ્યા છતાં અસર ના થઈ કારણ કે તેની પાસે હવે મહામોહની પરિવાર ઘણો ભેગો થયો હતો અને કુમારને બરાબર કબજામાં લીધો હતો.