________________
ઉપમિતિ ભવપ્રપંચા કથા
આ માણસ જણાવે છે કે તેનું નામ સ્પર્શન છે. તેને એક ભવ્યજંતુ નામનો મિત્ર હતો જે તેના પર બહુ પ્રીતિ રાખતો હતો, અને પોતે કહે તેમ જ કરતો હતો. પણ સદાગમ નામના એક માણસે તેને બહેકાવ્યો. પછી ભવ્યજંતુએ તેનો પરિચય ઓછો કર્યો અને આખરે તદ્દન તેનો સંગ છોડી દઈને નિવૃત્તિનગર એ ચાલ્યો ગયો એટલે તેનો વિરહ થવાથી પોતે આપઘાત કરે છે. બાળ સ્પર્શનને દિલાસો આપે છે કે પોતે તેની સાથે મિત્રતા કરશે. સ્પર્શન તૈયાર થઈ જાય છે. પરંતુ મનીષીને તેના પર વિશ્વાસ બેસતો નથી. તે વિચારમાં પડી જા, છે. પણ લોકરૂઢિ ખાતર તેના પર પ્રેમ દેખાડે છે અને ત્રણે જણ નગરમાં પાછા ફરે છે.
28
તેઓ જ્યારે રાજભવનમાં દાખલ થાય છે ત્યારે રાજસભામાં કર્મવિલાસ રાજા અને કાળપરિણતિ રાણીને જુએ છે. રાજબાળકો તેમનાં માતાપિતાને વંદન કરે છે અને સ્પર્શન સાથે ઓળખાણ કરાવે છે. આ જોઈને કર્મવિલાસ રાજા બહુ રાજી થાય છે. તેને સ્પર્શનનો પરિચય છે. તે જાણે છે કે સ્પર્શન સંસાર
કર્મ
વ્યાધિને
વધારનાર છે.
-
-
(આ અંતરંગ સભા સમજવી. બહિરંગ પ્રદેશમાં રાજા શત્રુમર્દન અને રાણી મદનકંદળી છે. તે આ કથામાં આગળ આવશે. અંતર પ્રદેશના રાજા કર્મવિલાસનો ખુલાસો આગળ થશે.)
સ્પર્શનની મૈત્રીથી અકુળશમાળા રાજી થાય છે કે દીકરાને એક મિત્ર તો મળ્યો. પરંતુ શુભસુંદરી ચિંતામાં પડી જાય છે કે આ તો દુરાત્મા અને પાપી છે. પણ મારો પુત્ર મનીષી તેની વાતમાં આવી જાય તેમ લાગતું નથી.
મનીષીને તે સ્પર્શન વિશ્વાસ મૂકવાલાયક લાગતો નથી. તે પોતાના બોધ નામના અંગરક્ષકને ખાનગીમાં તપાસ કરવાનું કહે છે.
