________________
૧૫
પણ કમળાની ઇચ્છા તેને ઉચ્ચ અભ્યાસ કરાવીને આગળ લઈ જવાની હતી. તેથી મારી માન્યતાનો જોરદાર વિરોધ કરતાં છેવટે મને કહ્યું કે –
પેટે પાટા બાંધીનેય મારે તો એને ભણાવવો છે.”
અને કમળાએ ગંદી આશ્રમના ભંડારમાં નોકરી કરવાનું ચાલુ કરી દીધું. મારે કહેવું જોઈએ કે ચંદ્રવદન સી.એ. (ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ) થયો તે પ્રતાપ કમળાનો. તે સી.એ. થયો, લગભગ ત્યાં સુધી મુશ્કેલી અગવડ વેઠીનેય કમળાએ ભંડારમાં કામ કર્યું. પેટે પાટા બાંધીનેય કહ્યા પ્રમાણે કર્યું જ.
એક રીતે આ બધી અંગત સ્પર્શતી બાબતો-પ્રસંગો દ્વારા અંગત કુટુંબ જીવન, સંસ્થાગત કુટુંબ જીવનમાં, સહજ રીતે, અહેતુક વૃત્તિથી, ફેરવાતું ગયું. અને કેવળ આજની જ ઘડી નહિ પણ “ધન્ય બધી જ ઘડી તે રળિયામણી રે”ની જેમ પળે પળે જાણે ધન્યતાનો અનુભવ થતો હોય એમ લાગવા માંડ્યું.
૨ધરતીનો છેડો ઘર યોગક્ષેમની ખેવનામાં ખોરાક, કપડાં, આરોગ્ય અને શિક્ષણની અમારી સમસ્યાઓનો ઉકેલ સુપેરે અને સહજપણે થતો રહ્યો. રહેણાંકના મકાનનો સમાવેશ આ ખેવનામાં હતો જ. સંસ્થાગત અને વ્યક્તિગત પ્રયાસો ૨૦ વર્ષ સુધી કરવા છતાં ૧૯૬૭ સુધીમાં આ રહેણાંકના મકાનની સમસ્યા વણઉકલી જ રહી હતી.
સંસ્થા પરિવારના વડીલ શ્રી છોટુભાઈ મહેતા અને સંસ્થાના મજબૂત થાંભલા જેવા શ્રી ફલજીભાઈ ડાભીની સતત મથામણ તો ચાલુ જ હતી. સાથી મિત્રો સાથે વિચારવિમર્ષ પછી સંસ્થામાં ઠરાવ પણ થયો કે, ગૂંદી આશ્રમની સંઘની જમીન ઉપર મકાન પોતાનું કરવું હોય તે કાર્યકર પોતાના વેતનના વીસેક ટકા રકમ સંઘમાં જમા કરાવે. તેટલી જ રકમ સંઘ એમાં ઉમેરે અને એમ કાર્યકરનું પોતાનું મકાન અમુક વર્ષ સુધીમાં બની જાય.
બે કે ત્રણ વર્ષ સુધી મેં આ રીતે બચત કરી જમા કરાવ્યા. પણ પછી બીજા કોઈના એમ જમા નહીં થયા તેથી એ યોજના આગળ વધી શકી નહીં અને મેં જમા મૂકેલી રકમ પાછી લીધી.
મારા સસરા સાણંદમાં રહે. તેમણે અમારા માટે અમારી જાણ બહાર ૧૦૦ વારનો ઘરથાળનો પ્લોટ રૂપિયા આઠસોમાં વેચાતો રાખી લીધો પછી
સંત સમાગમનાં સંભારણાં
